Anestezjologiczne procedury

okoł
okołooperacyjne

intubacja, płynoterapia,
ynoterapia, tlenoterapia, kontrola Intubacja
temperatury

Dr Piotr Skrzypczak

Intubacja Rys historyczny

Intubacja - wprowadzenie rurki przez usta lub • Hipokrates (460-377 p.n.e) – przy duszności wprowadzał
nos oraz krtań do tchawicy pacjentowi skośnie ściętą rurkę do gardła

• Andreas Vesalius (1514-1564) – opisał wprowadzenie do

Cel: krtani u psa rurki z trzciny i wentylację miechem –
– utrzymanie drożności dróg oddechowych pierwszy opis sztucznego oddychania

– umożliwienie wentylacji pacjenta

• Robert Hook w 1714 r. - opisał intubację dotchawiczą u
– ochrona przed aspiracją treści żołądkowej psa
– ułatwiona „toaleta” dróg oddechowych

Rys historyczny zwierzęta?

• Joseph O’Dwyer 1885 – opracował metodę zakładania
rurki do tchawicy u ludzi (dzieci chorujące na dyfteryt) i
wprowadził nazwę intubacja
• Współczesna rurkę ustno-gardłową opracował
amerykański lekarz Artur E. Guedel (1883-1956) –
zastosował pierwotnie do jej budowy gumę i metal, a
potem tworzywa sztuczne, zaopatrzył rurkę w balon
uszczelniający.
Dlaczego intubujemy zwierzę
• Anestetyki hamują odruchy i wywołują
zwiotczenie mięśni stąd mogą:
– zmniejszać światło dróg oddechowych głównie krtani i
tchawicy – utrzymanie drożności
– powodować ulewanie treści pokarmowej, aspirację śliny
– zabezpieczenie przed zachłyśnięciem
– wywoływać niewydolność oddechową – możliwość
prowadzenia wentylacji zastępczej

1
 Dodatkowe zalety intubacji Sprzęt do intubacji
Sprzę

• umożliwia swobodną wymianę gazową w tym 1. Laryngoskop

podaż i ewakuację gazów anestetycznych 2. Rurki dotchawicze
3. Prowadnice (opcjonalnie)
• zmniejsza anatomiczną przestrzeń martwą 4. Kleszczyki intubacyjne – Magil’a
5. Urządzenie ssące (opcjonalnie)
• ułatwia odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych 6. Materiały do umocowania (bandaż, sznurek,
oraz bierną podaż tlenu plaster)
7. Strzykawka, lidokaina w areozolu lub lidokaina
w żelu lub 1% rozwór lidokainy

Laryngoskopy Rodzaje laryngoskopó

laryngoskopów

• umożliwiają uwidocznienie krtani

– budowa:
• uchwyt z bateriami
• łopatka wygięta (Macintosha)
• prosta(Millera)
Macintosh

• łopatka uciska tkanki miękkie dna jamy ustnej,

żuchwa zostaje pociągnięta ku dołowi, a język
wysunięty do przodu między kły co umożliwia
oglądanie wejścia do krtani Miller

Budowa rurki inubacyjnej Rurka dotchawicza - intubacyjna

Standaryzowany • materiał: guma naturalna, guma

łącznik - connector
syntetyczna, guma silikonowa (silastic),
nylon, teflon, polietylen, polichlorek winylu
Mankiet uszczelniający

• wielkość: określana w mm - skala Fr. -

Dodatkowy otwór boczny
-oczko Murphy’ego
średnica wewnętrzna rurki
• skala Ch.- Charriere- określa obwód rurki
Balon kontrolny mankietu
uszczelniającego – kontrola w mm
poziomu ciśnienia w
mankiecie – często liczba
określająca wielkość

2
 Rurka dotchawicza - intubacyjna
• Średnica wew.- decyduje o oporach w drogach
oddechowych podczas wentylacji
• Średnica zewn.- decyduje o łatwości przejścia
rurki przez najwęższą część krtani
• Średnica zewn. rurki jest bez względu na jej
rozmiar o 0.5 cm większa
• Długość rurki 10-35 cm
Rodzaje rurek intubacyjnych
Rurki Cole’a Rurki Murphy’go lub Magill’a
Rurka intubacyjna z mankietem
Najczęściej stosowany rodzaj rurek
intubacyjnych
– Rurki mają mankiet uszczelniający
połączony przewodem
doprowadzającym z balonikiem
kontrolnym (pozostającym po
intubacji na zewnątrz).
– Wypełnienie mankietu powietrzem
zapobiega aspiracji wydzieliny oraz
uniemożliwia ucieczkę powietrza
między ścianą tchawicy a rurką
Rodzaje rurek intubacyjnych
• Jednorazowego użytku
– wykonane z termoplastycznego PVC
– silikonowane o zwiększonym poślizgu i
gładkich ściankach (zapobiega
zbieraniu się wydzieliny)
– linia RTG na całej długości rurki
• Wielorazowego użytku
(autoklawowane)
– gumowa
– silikonowa
Rurka intubacyjna bez mankietu
Mankiet uszczelniający dodatkowo
zmniejsza światło rurki oraz może być
przyczyną urazów tchawicy
• Zastosowanie rurek bez mankietu
– Szczenięta, kocięta fretki
• zmniejszenie oporów oddechowych
• zapobieganie zatkaniu śluzem
• Ptaki i gady
– Zapobieganie uszkodzeniu tchawicy –
pełne pierścienie tchawicze
Rurki intubacyjne z mankietem
• mankiety wysokociśnieniowe – mała objętość
powietrza, duże ciśnienie (80 - 150 mm Hg)
– ciśnienie przenosi się na śluzówkę tchawicy-
powikłania niedokrwienne
• mankiety niskociśnieniowe – duża objętość
powietrza, małe ciśnienie (15 – 20)
– szeroka powierzchnia sprzyja uszczelnieniu
(dopasowanie do światła tchawicy)
• objętość mankietu może w trakcie znieczulenia
wzrosnąć
– ogrzanie gazów oddechowych
– dyfuzja gazów znieczulających
3
 Rurka intubacyjna zbrojona
W ścianie rurki umieszczona jest
metalowa spirala zapobiegająca
zwężeniu światła przy zgięciu
rurki
• Zastosowanie rurek zbrojonych –
zabiegi wymagające zgięcia szyi
• Wada – droga, nie może być
stosowana w MRI
Wielkości rurek intubacyjnych
Wielkoś
Intubacja psa
Rurki intubacyjne silikonowe
Nowoczesne, łatwe w myciu, dezynfekcji
• Nadaje się do sterylizacji
w autoklawie
• Gładkie ściany zapobiegają
przyklejaniu się wydzieliny
• Z otworem Murphy`ego.
• W rozmiarach dla małych i dużych
zwierząt
Prowadnica (mandryn
(mandryn))

Wprowadza się do rurki- ułatwia przeprowadzenie
intubacji przez usta, usztywnia rurkę i nadaje jej pożądane
wygięcie

Koniec dystalny- miękki i bez metalu

Aby zmniejszyć ryzyko wywołania uszkodzeń, koniec
metalowej prowadnicy nie powinien wystawać dystalnie
poza zakończenie rurki

Szczególnie przydatne w intubacji świń i owiec –
prowadnicą może być bronchoskop
Intubacja psa
4
 Krtań i okolice
Krtań Intubacja - koty

Waga Rozmiar
Waga Rozmiar rurki kota rurki
psa 1 kg 2,5 – 3 mm
2-3 kg 5 mm 2-3 kg 3 – 3,5 mm
6-10 kg 6 - 7 mm 4-5 kg 4 – 4,5 mm
15 - 20 kg 7- 8 mm 6-8 kg 4,5 - 5 mm
25 -40 kg 9 - 10 mm

Intubacja koni Intubacja krowy

Rozmiary rurek intubacyjnych a - rurka dotchawicza,
• Konie dorosł
dorosłe – 30, 28, 26 b - rozwieracz jamy ustnej
• Źrebię
rebięta 16, 14, 12 mm c - ręka lekarza uciskają
uciskająca
podstawę języka i odsuwają
podstawę odsuwająca
nagłośnię
nagł nię

Szczelność rurki intubacyjnej

Szczelność
uszczelniający
• Balon uszczelniają
• 50-
50-75 ml powietrza
Ciśnienie 10 mmHg
• Ciś

Intubacja mał
małych przeż
przeżuwaczy Intubacja u świń
wiń

Owce, kozy i lamy mają długą i wąską jamę ustną - słaba wizualizacja
dróg oddechowych • Jest trudna w wykonaniu szczególnie u świń miniaturowych

Zwierze układamy na mostku krótkoczaszkowych

Koniecznie stosować laryngoskop z długą łyżką i oświetleniem
• Intubacje utrudnia

Stosować rurki intubacyjne z mandrynem
– Wielkość głowy (duża i ciężka)

Nierzadko występuje kurcz krtani po dotknięciu – wskazane spryskanie
krtani lignokainą w areozolu – Małe rozwarcie jamy ustnej
– Długie podniebienie miękkie
– Rozbudowana nagłośnia
– Wąska szpara krtaniowa
– Silna reaktywność (łatwo obrzęk)
– Krtań i tchawica ustawione pod kątem
– Ślepo zakończony zachyłek boczny (łatwo krwawi)
– Tendencja do zwiększonego ślinienia

5
 Intubacja u świń
wiń Powikł
Powikłania intubacyjne i
pointubacyjne
• Zwierze układamy na mostku, grzbiecie
• Taśmami rozewrzeć j.ustną • Bezpośrednie – w trakcie intubacji
– intubacja przełyku
• Język wyciągamy umiarkowanie
– skurcz krtani
• Krtań spryskać lignokainą
– obrzęk krtani lub okolicy podgłośniowej
• Bardzo wskazany laryngoskop ze
– uszkodzenie błony śluzowej krtani – krwawienie
źródłem światła
– aspiracja treści pokarmowej
• Odsunąć nagłośnię w dół
– zaburzenia rytmu serca
• Szczyt rurki wsunąć do głośni
• Wczesne pointubacyjne
• Wyczuwalny opór obrócić rurkę o 180 Waga Rozmiar
stopni – perforacja krtani lub tchawicy – odma
świni rurki
– niedowład krtani, języka
• Wsunąć głębiej i powtórnie obrócić
5-10 kg 3-5 mm • Późne pointubacyjne
• Nie używać siły, wszystkie czynności
Do 25 kg 6 mm – zakażenia
intubacji i ekstubacji - delikatnie
• Bardzo pomocne jest użycie prowadnika Do 50 kg 9 mm – zwężenia dróg oddechowych
B. duże 14 -16 mm

Powikł
Powikłania intubacyjne i Powikł
Powikłania intubacyjne i
pointubacyjne pointubacyjne
• Zaburzenia rytmu serca
• Założenie za długiej rurki intubacyjnej
– użycie laryngoskopu może powodować bradykardię – odruch – intubacja oskrzela głównego
krtaniowy
• zapad i niedodma drugiego płuca
• Zastosowanie w premedykacji atropiny może zwykle działa
• może wystąpić sinica na tle hipoksji
zapobiegawczo
• podaż środków inhalacyjnych jest
nieodpowiednia zbyt płytkie znieczulenie
– intubacja tchawicy nierzadko wyzwala tachykardię, a czasami
• w badaniu kapnometrycznym widoczna
przedwczesne pobudzenia komorowe
hipokapnia
• użycie lignokainy – areozol lub krople na krtań, zel na rurkę
intubacyjną zapobiega tym powikłaniom

Powikł
Powikłania intubacyjne i Powikł
Powikłania intubacyjne i
pointubacyjne pointubacyjne
• Założenie rurki intubacyjnej o zbyt • Uszkodzenia mechaniczne dróg oddechowych
małej średnicy – Częściej u małych zwierząt głównie kotów
– Wzrost oporu oddechowego – Przyczyny
• intubacja „na siłę”
• Opór przepływu jest odwrotnie – krwawienie, obrzęk krtani, perforacja gardła, przełyku
proporcjonalny do czwartej potęgi • zastosowanie zbyt dużej rurki – ucisk na struktury krtani
promienia przewodu powoduje
– obrzęk błony śluzowej i strun głosowych
• Zmniejszenie światła tchawicy o połowę – zaburzenia połykania lub zmiana głosu po ucisku na chrząstkę
zwiększa opory oddechowe pacjenta 16 razy nalewkową i pierścieniową
– pęknięcie tchawicy – nadmiernie napełniony mankiet (koty,
fretki, ptaki)

6
 Powikł
Powikłania intubacyjne i
pointubacyjne
• Powikłania neurologiczne
– Uraz nerwu krtaniowego powrotnego
(niedowład, porażenie)
• nadmierne odgięcie głowy w trakcie intubacji
• intubacja krtani – ucisk mankietu, urazy
– Uraz nerwu podjęzykowego (upośledzenie
czynności)
• ucisk lub brutalne podciąganie języka
Płynoterapia
Gospodarka wodą u zwierząt
mięsożernych
• Pobieranie wody (dzienne)
– w postaci płynów ok. 25-40 ml/kg m.c
– w postaci pokarmów ok. 15-30 ml/kg m.c
• Wydalanie wody
– przez nerki w postaci moczu
– drogą pokarmową wraz z kałem
– układem oddechowym poprzez parę wodną
Wydalanie wody przez skórę – znaczenie
marginalne
Procedura ekstubacji pacjenta
• Rurkę intubacyjną pozostawić w drogach oddechowych do
czasu powrotu odruchu połykania
• Przed ekstubacją usunąć wydzieliny tamponem z nosogardzieli
• Opróżnić balon uszczelniający
– Ekstubujemy pacjenta z częściowo napełnionym balonem kiedy
• krwawienie z nosa lub nosogardzieli
• doszło do nagromadzenia dużej ilości śliny
• w trakcie zabiegu doszło do wymiotów
• Należy nie dopuszczać do pogryzienia rurki w trakcie
wybudzania i ekstubacji
– istnieje możliwość aspiracji fragmentów do dróg oddechowych
– zniszczenie (nieszczelność rurki) – zwiększa koszty
Każdy stan zaburzenia homeostazy
organizmu powinien być leczony przy
użyciu płynów
• Wskazania:
– uzupełnianie wody
– zwiększanie objętości krwi krążącej w przebiegu
wstrząsu
– wyrównanie ilości elektrolitów
– przywrócenie równowagi kwasowo-zasadowej
– uzupełnienie ilości kalorii i składników
odżywczych
– leczenie dysfunkcji nerek
Utrata wody
• Przez drogi oddechowe psy i koty
pozbywają się tylko wody, w ilości 22-
38 ml/kg/dzień (straty hipotoniczne)
• Zwiększona utrata przy gorączce
(wzrost o 10% na każdy 10C) oraz
podwyższonej temperaturze otoczenia
7
 Utrata wody i elektrolitów Utrata wody, elektrolitów i
elementów komórkowych
• Dysfunkcje układu moczowego w
• Krwotoki bądź krwawienia przewlekłe
postaci wielomoczu
zewnętrzne lub wewnętrzne

• Dysfunkcje układu pokarmowego • Gromadzenie się chłonki w jamach

w postaci biegunki lub wymiotów ciała np. w klatce piersiowej

Rodzaje odwodnienia Rodzaje odwodnienia

Izotoniczne
– woda i elektrolity tracone są w równych
proporcjach – takich w jakich
występują we krwi
– występuje w ponad 90% przypadków
utraty płynów u psów i kotów
Izotoniczne
– Przyczyny
• wymioty lub biegunka
• krwotok
• zwiększona diureza
• gromadzenie się płynu w jamach ciała
lub w wolnych przestrzeniach

Rodzaje odwodnienia Rodzaje odwodnienia

Hipertoniczne Hipertoniczne
– ubytek wody jest większy niż Przyczyny
elektrolitów • cukrzyca
• moczówka prosta pochodzenia nerkowego
– występuje u psów i kotów rzadziej w lub centralnego
przebiegu np. niektórych chorób • gorączka
przewlekłych • brak dostępu do wody lub zbyt mała podaż
płynów

8
 Rodzaje odwodnienia
Hipotoniczne
– ubytek elektrolitów (zwłaszcza sodu)
jest większy niż wody
– występuje u psów i kotów bardzo
rzadko
Utrata płynów
• Niezależnie od rodzaju odwodnienia
ubytek płynów powyżej 4% wymaga
leczenia
• Duże ubytki płynów powyżej 12%
stanowią bezpośrednie zagrożenie
życia
Okołooperacyjny deficyt płynów
• przerwa w dostarczaniu płynów drogą
alimentarną w okresie przed, śród i
pozabiegowym
• wysięki w okresie pooperacyjnym
• ucieczka płynów do wolnych przestrzeni i
uszkodzonych tkanek
Deficyt pogłębiają stany chorobowe przebiegające
z gorączką, wymiotami, biegunką jak również
niedrożność jelit, cukrzyca oraz przewlekła
niewydolność nerek
Rodzaje odwodnienia
Hipotoniczne
Przyczyny
• choroba Addisona (niedoczynność nadnerczy)
• przedawkowaniu mitotanu w leczeniu choroby
Cuschinga
• przy oparzeniach
• jatrogennie – przy stosowaniu dużych objętości
płynów bezelektrolitowych
• przy znacznych i głębokich wlewach
doodbytniczych wody wodociągowej
Śródoperacyjny deficyt płynów
• straty krwi w trakcie zabiegu
• parowanie z odsłoniętych tkanek
(szczególnie przy laparotomii lub
torakotomii)
• stosowanie znieczulenia wziewnego w
układzie półotwartym
• hiperwentylacja – słaba analgezja
Ocena stopnia odwodnienia przed
zabiegiem jak i obiektywne
określenie strat płynów w trakcie
zabiegu, są czynnikami niezbędnymi
dla wdrożenia prawidłowego leczenia
i przywrócenia równowagi w
organizmie
9
 Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Wywiad
– od kiedy pacjent nie pobiera płynów ?
– czy występują wymioty lub biegunka ?
• czas trwania
• intensywność
– czy występuje poliuria ?
– czy występują krwawienia ostre lub
przewlekłe ?
Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Pomiar temperatury wewnętrznej
– gorączka - zwiększenie deficytu wodnego
nawet do kilkudziesięciu procent
– silne odwodnienie lub wstrząs
hipowolemiczny – zawsze temperatura
obniżona
– wysoka temperatura zewnętrzna – wzrost
nieuchwytnych strat wody (ziajanie)
Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Ocena napięcia skóry
– odwodnienie ok. 5% - wyraźne zwolnienie
prostowania fałdu
– odwodnienie 6-9% - fałd wraca bardzo
powoli (kilka, kilkanaście sekund)
– odwodnienie 10-12% fałd praktycznie nie
wraca do pozycji wyjściowej (stoi)
Ocena odwodnienia przed
zabiegiem
Pozytywna odpowiedź na jedno z
w/w pytań jest podstawą do
wykonania dodatkowych badań
klinicznych
Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Ocena napięcia skóry
– uniesienie fałdu i określenie czasu w jakim
powraca on do pozycji wyjściowej
• badanie subiektywne
• unosimy skórę w postaci namiotu na klatce
piersiowej w bocznym ułożeniu zwierzęcia
– przy wyniszczeniu napięcie skóry jest obniżone
– u zwierząt otyłych nawet poważne odwodnienie
może nie zmniejszać napięcia skóry
Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Tonus gałek ocznych i stan błon śluzowych
– odwodnienie ok. 5% - czas wypełniania kapilar
(>2sek), gałki oczne prawidłowe
– odwodnienie 6-9% - wydłużenie czasu
wypełniania kapilar do ok. 4 sek., śluzówki
suche, gałki oczne lekko zapadnięte
– odwodnienie 10-12% - wydłużenie czasu
wypełniania kapilar > 4 sek., znaczna suchość
wszystkich błon śluzowych, mogą być blade lub
sine, gałki oczne wyraźnie zapadnięte
10
 Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Zmiany tętna
– przy poważnym odwodnieniu > 9%
– tachykardia
– tętno słabo wyczuwalne, miękkie
– chłodne obwodowe części ciała wynikające
z zaburzeń w krążeniu
– zmniejszenie wydzielania moczu
Ocena odwodnienia przed zabiegiem
• Ubytek masy ciała
– wyraźny spadek masy ciała zwierzęcia w
krótkim czasie zawsze jest wynikiem
utraty wody

Ocena odwodnienia przed zabiegiem Kaniulacja naczynia żylnego

• Badania laboratoryjne
– hematokryt
• wenflon odpowiedniej średnicy
– białko całkowite ekspozycja żyły (golenie, dobra staza)
– zawartość sodu w surowicy
– ciężar właściwy moczu
Parametry te mają ograniczone znaczenie w
diagnostyce ostrego wstrząsu czy świeżego
krwotoku, są natomiast podstawowymi w ocenie
pacjentów z przewlekłą utratą płynów oraz Alternatywa – infuzja doszpikowa
określeniu postępów płynoterapii

Rodzaje kateterów Dobór wenflonu

Naigłowe – popularnie zwane wenflonami
- służą do długotrwałych wlewów dożylnych
- wiele z nich posiada bezzwrotny zawór umożliwiający
bezkolizyjne dołączenie strzykawki (tzw. kominek)
• Szczenięta i kocięta - wenflony pediatryczne 24G
• ( ∅ 0,7 mm, kolor kominka żółty
przepływ: 15ml/min).
• Koty i psy małych ras - 22G
∅ 0,9 mm, kolor kominka niebieski
(∅
przepływ: 30 ml/min)

• Rasy średnie - 20G

∅ 1,1 mm, kolor różowy,
(∅
przepływ: 50 ml/min)

• Rasy duże - wenflony 18G

∅ 1,3 mm, kolor zielony,
(∅
przepływ: 70ml/min.)

11
 Przezigłowe • Techniki wprowadzenia cewnika do
naczyń
wymagają nakłucia - przezskórna
- przezskórna ułatwiona (Seldinger)
żyły igłą, a następnie - chirurgiczna (venesectio)
wprowadzenia
mniejszego cewnika do
• Przyczyny utrudnionej kateteryzacji:
żyły (uwaga na - żyły słabo wypełnione krwią
pacjentów z zaburzoną - gruba bądź twarda skóra
- zwierzęta otłuszczone
hemostazą) - silnie rozwinięta tkanka podskórna
(rasy azjatyckie psów)

Jeżeli próba kateteryzacji się nie powiedzie, dostęp Dostępy do naczyń żylnych
do żyły można wykonać chirurgicznie (wenesekcja)
• Psy
- Żyła odpromieniowa (V. cephalica)
• Linia cięcia skóry nad - Żyła odpromieniowa dodatkowa (V. cephalica
anatomiczną lokalizacją accessoria)
żyły . - Żyła brzeżna ucha (V. auricularis)

• Tkanki pokrywające żyłę • Psy małych ras i koty

odsunąć aby ograniczyć - Żyła udowa (V. femoralis)
groźbę krwawienia do - Żyła odstrzałkowa (V. saphena medialis)
tkanek okolicznych oraz
powstanie krwiaka • Szczenięta i kocięta do 6-ego tygodnia życia
uciskającego żyłę.
- Żyła szyjna zewnętrzna (V. jugularis externa)
- Żyła odpiszczelowa boczna (V. saphena lateralis)

Przebieg v.cephalica - kończyna

piersiowa Naczynia kończyny miednicznej

12
 U niektórych ras psów (jamnik, basset)
kateteryzujemy żyły uszne, leżące
powierzchownie tuż pod skórą.
Nawadnianie doszpikowe
Alternatywna metoda dostępu do układu
krążenia, wskazana u pacjentów w stanie
krytycznym, w sytuacjach gdy dostęp do
układu żylnego jest utrudniony:
- zwierzęta w stanie zapaści naczyniowej
- osobniki małe i/lub w młodym wieku
- rozległe rany
- głęboka odma podskórna
- dużego stopnia otyłość
Podział
Podział płynó
ynów
Płyny „białe”:
• Płyn wieloelektrolitowy; płyn Ringera; 0,9%NaCl;
5%glukoza
Syntetyczne roztwory koloidowe:
• 10% Dekstran 40; 6% Dekstran 70;
roztwór żelatyny; roztwór skrobii
Naturalne roztwory koloidowe:
• albumina ludzka; białka osocza
Dostęp do żył centralnych
Dostę
Uzyskuje się poprzez kateteryzację wybranych
naczyń obwodowych:
– żyła szyjna zewnętrzna
– żyła udowa
– żyła odpiszczelowa przyśrodkowa
Cel:

długotrwała terapia dożylna

monitorowanie ośrodkowego ciśnienia żylnego

kontrola wskaźników hemodynamicznych

podawanie roztworów hipertonicznych

odżywianie pozajelitowe
nakłuć jamy szpikowej
Miejsca nakł
- guz większy kości ramiennej
- dół krętarzowy kości udowej
- nasada bliższa kości piszczelowej
- talerz biodrowy i guz kulszowy
Roztwory bezelektrolitowe
5% glukoza
• łatwo przechodzi przez wszystkie przedziały
płynowe
• nie nadaje się do uzupełniania hipowolemii
• stosowana w odwodnieniu, kiedy utrata wody
przewyższa utratę elektrolitów
13
 Krystaloidy Roztwory koloidowe
0,9% NaCl ; PWE ; Płyn żołądkowy; Dekstran 10% 40 tys.
Płyn Ringera

• podstawowe płyny w wyrównywaniu hipowolemii ciśnienie onkotyczne 68 mmHg - wywołuje

• osmolarność 270 - 300 mOsm/l,skład zbliżony do
płynu śródmiąższowego, pH-7,4
• są płynami z wyboru w początkowej fazie
wyrównywania niedoborów lub przy utracie krwi
nie przekraczającej 20%
odwodnienie przestrzeni pozanaczyniowej
500 ml daje przyrost objętości po 1h 750 ml
2 h 1000 ml
4 h 250 ml

Roztwory koloidowe Roztwory koloidowe

Dekstran 10% 40 tys. Dekstran 6 % 70 tys.

• ciśnienie onkotyczne nieznacznie tylko wyższe od

• zwiększa rzut serca
• zmniejsza lepkość krwi
• zmniejsza agregację i adhezję płytek
• korzystnie działa na mikrokrążenie
osocza
• przyrost objętości równy objętości podanej
• dłużej utrzymuje się w krążeniu niż dekstran 40
• wskazany we wstrząsie hipowolemicznym i w
profilaktyce p/zakrzepowej

Roztwory koloidowe Roztwory koloidowe

Dekstrany - objawy uboczne Hydroksyetylowana skrobia
• wstrząs anafilaktyczny (reakcja krzyżowa z - HAES, Plasmasteril
antygenem polisacharydowym bakterii)
• Plasmasteril - wysokocząsteczkowy roztwór skrobi
• Obecność dekstranu we krwi może fałszować
wyniki glukozy, białka, a także utrudniać • HAES 6% i 10% - niskocząsteczkowy roztwór skrobi
wykonanie próby krzyżowej

14
 Roztwory koloidowe Roztwór żelatyny - Gelafundin
Roztwó
HAES • stosunkowo tani

• HES wywołuje efekt opłaszczenia co zmniejsza zdolność

• wykazuje słabszy efekt osmotyczny i krócej
płytek do adhezji, a po podaniu dużej ilości dochodzi do pozostaje w krążeniu niż Dekstran i HES
rozcieńczenia czynników krzepnięcia.
• względnie bezpieczny u pacjentów z
• W związku z powyższymi należy ograniczać podaż do
20ml/kg niewydolnością krążenia
• w całości wydalany przez nerki

Roztwór żelatyny - Gelafundin

Roztwó podaż płynó
Przedoperacyjna podaż ynów
• Cel - poprawa parametrów hemodynamicznych
• Żelatyna jest całkowicie metabolizowana i
– u zwierząt po urazach
wydalana z moczem; fragm. niskocząst. Są
– u pacjentów kardiologicznych
wydalone w ciągu 30 min,
• kardiomiopatia
wielkocząsteczkowe w 8 h. • niedomykalność zastawki dwudzielnej
– u zwierząt z biegunką, wymiotami lub poliurią
• Duża ilość może prowadzić do rozcieńczenia – w stanach wodopiersia lub wodobrzusza (po
czynników krzepnięcia, również funkcja uprzedniej punkcji)
fibronektyny może być upośledzona.

15