KONYA-KARAMAN İLLERİ

GÜNEŞ ENERJİ
SANTRALLERİNİN BAKI
ANALİZLERİ
Ders: Cbs'nin Geometrik Temelleri ve Güncel Uygulamaları

Hazırlayan: M. Çağrı GÖKTAŞ

Öğrenci No: 19210062

Danışman: Doç. Dr. Aziz ŞİŞMAN

 GEODATABASE OLUŞTURULMASI
• Öncelikle yapılması planlanan projede veri bilgilerini tutulacak coğrafi veritabanı
oluşturmamız gerekir. Bu veritabanı için bilgisayardan bellek ayrılır ve hedef
dosyaya bağlanılır. Erişim için catalog menüsünden Folder connection a girilir.
 GEODATABASE OLUŞTURULMASI
• Dosya için yer ayırtılıp bağlantı
kurulduktan sonra kişisel bir
veritabanı oluşturulup isimlendirilir.
• Erişim için odak klasör seçilip New
seçeneğinden Personal Geodatabase
oluşturulur.
 GEODATABASE OLUŞTURULMASI
• Hazırlanması planlanan nokta koordinatlarının ve Sayısal Yüksek Modeli
(SYM/DEM) verilerinin koordinat sistemleri göz önüne alınarak uygun koordinat
sistemi seçildi. Coğrafi veritabanı oluştu.
 Tabaka Açma ve Veri Girişi
• Proje için gerekli olan santral noktalarının girilmesi ve nokta verileri hakkındaki
metaverilerin tanımlanması için ‘’Point’’ tabanlı bir katman oluşturuldu.
 Tabaka Açma ve Veri Girişi
• Daha sonra çeşitli kaynaklardan konumları ve santral bilgileri edinilen noktalar ‘’
Start Editing’’ komutuyla birlikte girilmeye başlandı.
 Tabaka Açma ve Veri Girişi
• Noktalar girildiği sırada her nokta koordinatı eklendikten sonra‘’Open Attribute
Table’’ açılarak girilen noktanın diğer bilgileri (Santral adı, Kurulum Gücü vs.)
eklendi. Böylece santral nokta verilerinin girişi tamamlanmış oldu.
 Tabaka Açma ve Veri Girişi
• Son olarak nokta koordinatlarının kaba hata sebebiyle yanlış girilip girilmediğinin
kontrolünü sağlamak için Open Street Map altlık olarak açılarak veri konumları
gözlemlendi.
 Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi Ve Bakı
Analizinin oluşturulması
• Nokta verilerinin girişinin tamamlanmasından sonra bakı haritasının oluşturulması
için bakı analizi yapılması gerekmektedir. Bakı analizi için ihtiyaç duyduğumuz
veriler raster tabanlı DEM (Digital Elevation Model) verileridir.
• Bu aşamada proje kapsamında olan Konya-Karaman illerini kapsayan DEM
verileri indirilip bakı analizine uygun şekilde düzenlene planlanır.
 Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi Ve Bakı
Analizinin oluşturulması
• Öncelikle internet tabanlı DEM verisi indirilebilen harita tabanlı çalışan NASA’ ya
ait siteden çalışma sahasını kapsayan DEM verileri indirildi.
 Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi
• DEM verileri indirildikten sonra hem programın daha hızlı çalışması hem de veri
yükünü azaltmak amacıyla çalışma sınırını en iyi ifade eden gridler seçilerek
indirilip ArcGıs e eklendi.
 Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi
• Fakat veriler aynı kaynaktan alınmasına rağmen aralarında görüntü tabanlı uyuşmamazlıklar ve
bozukluklar gözlemlendi.
• Bu bozuklukları giderebilmek için ArcToolbox > Data Management Tools > Raster > Raster Dataset
menüsü seçildi. Daha sonra seçilen dem.tif uzantılı dosyalar eklendi.
 Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi
• Mosaic to New Raster işleminde sonra görüntü düzeltilip bakı haritası için ihtiyaç
duyulan Sayısal Yükseklik Modeli elde edildi.
 Sayısal Yükseklik Modeli Üretimi
• Son olarak DEM verisinin ve çalışma sınırının gerçek harita üzerinde uyuşup uyuşmadığı kontrolü
yapıldı. Bu kontrolün amacı datum ve koordinat sistemi gibi bilgilerin girilmesinde esnasında
yanlışlık yapılıp yapılmadığını farkedebilmek içindir.
 Bakı Analizinin Yapılması
• Hatalardan arındırılmış olan SYM daha sonra ArcToolbox > 3D Analyst Tools > Raster
Surface > Slope menüsünden uygun veriler ve parametreler girilerek bakı haritası
oluşturuldu.
• Ortaya çıkan bakı haritasında anlaşılırlığın artması amacıyla eğim yönleri uygun temsili
renklerle ifade edilip lejant bilgisi oluşturuldu.
• Son olarak bakı haritasının görsel anlaşılırlığının artması için yeniden örneklemede
gösterimi ‘’Bakı Haritası’’ nın katman özelliklerine erişilerek bilineer ve devamlılık
gösteren yüzey seçildi.
Bakı Analizinin Yapılması
 Santral Noktaların Bakı Yönü
• Son işlemde santral noktalarının bakı yönlerinin tespiti ve sorgulama yapılabilmesi için
noktaların hangi bakı alanında olduğunun bilinmesi gerekir.
• Fakat bilinen yöntemlerden olan ‘’ Select by location’’ işleminin yapılabilmesi için hedef
tabakanın bir başka aynı tipteki tabaka üzerinde değerledirilebilir olması şarttır. DEM
verisinden elde edilen bakı haritası raster tipli bir veri olduğu için Select by location
komutu işlevsiz kalır.
• Bunun için noktaların üzerinde bulunduğu piksel değerlerinin saptanıp hangi aralıkta
olduğuna karar verildikten sonra bakısı hakkında bilgi edinilebilir.
• Bunun için ArcToolbox > Spatial Analyst Tools > Extraction > Extract Values to Points
komutunda istenilen tabakalar işleme sokulunca sonuç elde edilir.
Santral Noktaların Bakı Yönü
Santral Noktaların Bakı Yönü
 Sonuç
• Santral noktalarının bakı değerlerinin veritabanına işlenmesi sonucu
sorgulama araçlarından sorgulanması istenilen bakı değer aralığı girilip
‘’RASTERVALUE’’ parametresine göre arama yapılınca hangi noktaların
hangi bakıda olduğu saptanacaktır.
 Sonuç
• Toplamda 18 noktanın;
• Düz yönlü: 0 nokta
• Kuzey Yönlü: 1 nokta
• Kuzey Doğu yönlü: 1 nokta
• Doğu yönlü: 2 nokta
• Güney Doğu yönlü: 3 nokta
• Güney yönlü: 4 nokta
• Güney Batı yönlü: 3 nokta
• Batı yönlü: 1 nokta
• Kuzey Batı yönlü: 1 nokta
• Kuzey yönlü: 2 nokta bulunmaktadır.