Professional Documents
Culture Documents
Doyle, Hervaeus Natalis On Intentionality 5
Doyle, Hervaeus Natalis On Intentionality 5
Weitergeführt von
Paul Wilpert, Albert Zimmermann und
Jan A. Aertsen
Herausgegeben von
Andreas Speer
In Zusammenarbeit mit
Tzotcho Boiadjiev, Kent Emery, Jr.
und Wouter Goris
BAND 102
LEIDEN • BOSTON
2009
This book is printed on acid-free paper. vi contents
Library of Congress Cataloging-in-Publication Data
INTENTIONS
Philosophical debates at Paris in the early fourteenth century / edited by Stephen F.
Brown, Thomas Dewender & Theo Kobusch. Intentions in the First Quarter of the Fourteenth Century:
p. cm. — (Studien und Texte zur Geistesgeschichte des Mittelalters, Hervaeus Natalis versus Radulphus Brito ................................. 213
ISSN 0169-8028 ; v. 102)
Papers originally delivered at conferences in Bonn and Boston. Judith Dijs
Includes bibliographical references.
ISBN 978-90-04-17566-2 (hbk. : alk. paper) 1. Paris (France)—Intellectual life— Primae et Secundae Intentiones. Einige Grundzüge der
Congresses. 2. Paris (France)—Intellectual life—Sources—Congresses. 3. Université
de Paris—History—Congresses. 4. Philosophy, Medieval—Congresses. Intentionalitätslehre des Hervaeus Natalis ............................... 225
5. Theology—History—To 1500—Congresses. I. Brown, Stephen F. II. Dewender, Georg Koridze
Thomas. III. Kobusch, Theo. IV. Title. V. Series.
DC725.P48 2009
Realism and Intentionality: Hervaeus Natalis, Peter Aureoli,
189—dc22 and William Ockham in Discussion .......................................... 239
Fabrizio Amerini
2009007301
Hervaeus Natalis on Intentionality: Its Direction and some
Aftermath ........................................................................................ 261
John P. Doyle
dpd up Bra5 ad a gla a dary ur will - III
rm i alm uivral apa a h mm viw.6
Br i Briay m prbably bw 1250 ad 1260, Hrvau
rd h Ordr f Prahr, h Dmiia, i April f 1276.10 Frm
II
1302 1307, h vidly wa a Pari udyig ad ahig hlgy.
Likly a hi im, h mpd hi Commentary on the Sentences of
I h Middl Ag: frm h Lai Avia , h rm “ii”
Peter the Lombard 11 ad rivd hi liia i 1308. Mawhil,
a b fud hrughu h hirh ury.7 Bu, my kwldg
h wa h i 1305 b Prviial Suprir f h Dmiia i
h aual wrd, “iialia”, urpriigly appar r ly i h
Fra. I 1318 h wa ld Mar Gral f hi Ordr, i whih
furh-ury wriig f Hrvau Naali.8 A biggr urpri fr
h rmaid uil hi dah i 1323.
m wa d ha Bra i pla aually mid Hrvau
I addii hi Sentences mmary, Hrvau auhrd hr
ad lid hr f hi wrk.9 Bu h bigg urpri f all wa
wrk ad gagd i variu rvri rulig i plmial
divr ha fr Hrvau h diri f intentionality as such wa
wriig, pially m dird agai Duradu f S.-Purçai
frm kwr kw bu rahr ppiwi—frm kw
(a. 1275–1334).12 wrk m rlva fr ur pr purp i
kwr! My purp w i harp ha divry a wll a
Hrvau’ Treatise on Second Intentions, hugh hav b m-
uh m f i widr Wirkungsgeschichte.
pd bw 1307 ad 1316.13 dii whih I ud14 ru 224
10
Fr h lif ad wrk f Hrvau, : L. Bazik, “Naali, Hrvau”, i Biog-
raphisch-bibliographisches Kirchenlexikon, vl. 6, Hrzbrg 1993, l. 468–474; ad.,
hp://www.bauz.d/bbkl//aali_h.hml (Lz Ädrug: 02.02.1999); M. Tavuzzi,
“Hrvau Naali ad h Philphial Lgi f h mim f h Raia”,
Doctor Communis 45 (1992), pp. 132–152; D. Prlr, “Hrvau Naali (d. 1323)”, i
Routledge Encyclopedia of Philosophy, vl. 4, Ld – Nw Yrk 1998, pp. 403–404;
5
Cf. .g., Alxiu Mig (1853–1920), Über Annahmen, Lipzig 1902, p. 103, a F.J. Rh, Early omistic School, Dubuqu 1964, pp. 106–117.
id by R. Grma, Meinong, Ld – B 1974, p. 87. O h rlai f 11
Fr a lar publihd vri f hi, f. Hrvi Naali Brii, Dri lgi
Mig Bra hr, f. T. Par, Nonexistent Objects, Nw Hav – Ld Pariii, Praaiimi, ubiliimi a qudam Ordii Frarum Pradiarum,
1980, p. 48. Grali Magiri, In quatuor Libros sententiarum Commentaria, quibu adiu
6
Fr xampl, f.: Grma, Meinong, p. 117; id., “Iial Rlai”, i e iudm auri Tractatus de potestate Papae. Pariii: Apud viduam Dyiii
Oxford Companion to Philosophy, d. T. Hdrih, Oxfrd – Nw Yrk 1995, p. 413. Mrau Dyiium Mrau lium. M DC XLVII. Fr i da f mpii,
Al : T. Cra, “Iialiy”, ibid., p. 818; J. Sarl, “Iialiy (1)”, i A A. d Guimarâ, “Hrvé Nl. Éud bigraphiqu”, Archivum Fratrum Praedicatorum
Companion to the Philosophy of Mind, Oxfrd 1994, p. 380; J. Prry, “Iialiy (2)”, 8 (1938), pp. 48–49 ha xd 1302–1303. P. Slla, “La prima riia di Hrvau
ibid., pp. 386 ad 388 qq.; R. Chihlm, “Iialiy”, i e Encyclopedia of Phi- Naali O.P. alla ia di Eri di Gad. Il ‘D Illu pi’ dl idd
losophy, d. P. Edward, vl. 4, Nw Yrk 1967, p. 202; ad J.-L. Pi, “Iialié”, ‘D Quaur marii’ ”, Salesianum 21 (1959), pp. 125–170, akwldg (p. 135) h
i Encyclopédie philosophique universelle, dir. A. Jab, . II: Les notions philosophiques. mri f Guimarâ, bu ha himlf aigd a da bw 1304 ad 1307.
Dictionnaire, vl. 1, Pari 1989, p. 1346. A xpi, prhap, h gral rul i 12
Fr Hrvau v. Duradu, J. Kh, Durandus de S. Porciano, O.P. Forschungen
Jh Halda, wh r h imma f hikig h pi f xludig ay zum Streit um omas von Aquin zu Beginn des 14. Jahrhunderts. Erster Teil: Liter-
ary rlai a bj; f. “Iialiy ad O-idd Rlai”, p. 114. Fr argeschichtliche Grundlegung, Mür 1927 (Biräg zur Ghih dr Philphi
a dial f uh a dirial harar amg h Shlai upld wih i aribu- d Milalr, XXVI).
i Hurl, H. Spiglbrg, “Dr Bgri dr Iialiä i dr Shlaik, 13
O hi, f.: “Ardig J. Pibrg, ‘Zum Bgri dr “ii uda”. . .’,
bi Bra ud bi Hurl”, Philosophische Hee 1/2 (1936), pp. 88–89. 54, h ‘Traau’ wa wri bw 1309 ad 1316” (D. Prlr, “Pr Aurl
7
Fr m f hi, P. Eglhard, “Ii”, i Historisches Wörterbuch der v. Hrvau Naali Iialiy. A Tx Edii wih Irdury Rmark”,
Philosophie, vl. 4, Bal 1976, l. 466–474. Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Âge 61 (1994), pp. 227–262, p.
8
Fr hi, f. e Oxford English Dictionary, a rrd r-iu . . ., vl. 5, Oxfrd p. 230, 6).
14
1933, p. 379. Tractatus magistri Hervei Doctoris perspicacissimi de secundis intentionibus. Pari:
9
Fr hi, h hapr, “Ghih dr kirhlih Wiha”, i Jha Grgiu Milhu, 1489. i dii i f pr qualiy. I abbrviai ar
Adam Möhlr, Kirchengeschichte, d. P.B. Gam, Rgburg 1867, vl. 2, pp. 526–584, i. I ai umru mipllig, a wll a pa miak. lm
p. p. 570; fr Bra’ auhrhip f hi hapr, f. ibid., p. 526. py, whih I ud a h Vatican Film Library i S. Lui, ai may rri
264
on .
oe ees nts on ntentont 265
pag ad ai v Quaestiones disputatae, whih ar dividd i h auhiiy f hm all, xp fr h lvh, whih, lik Glriux
a al f 22 aril ymaially arragd.15 fllwig Plr,23 h ha rjd.24 Fr hi papr I hav ayd alm
xluivly wih h r fur Quodlibets did by Zimara. I hav al
ud h xrp frm a arly wrk f Hrvau dird agai Hry
IV
f Gh (1217–1293), whih wa did i 1959 by Prpr Slla,25
wh dad i bfr h Sentences mmary.26
I hav al lkd a m Distinctions i Hrvau’ Sentences m-
I hav idir a wih Hrvau hrugh hr ur.
mary, ad a hi Quaestiones Quodlibetales, whih ghr wih
r wa a xrp frm Pru Aurli’ (1280?–1322) Sentences
igh rai, iludig De relationibus16 ad De verbo,17 wr did
mmary, did i 1994 by Dmiik Prlr, i whih Aurli
i a igl vlum by Mar Ai Zimara (1460–1532)18 a Vi
riiizd Hrvau’ iialiy dri.27 Sd wa Burkhard
i 1513.19 All lv f h Quodlibets wr apd a gui i
Mjih’ dii i 2000 f a Treatise on Intentions by Hrvau’
h im fllwig hir appara. S i wa ha Frai Suárz
14h ury Dmiia fllwr, Frai d Pra ( . a. 1350).28
(1548–1617) i hi Disputationes metaphysicae (Salamaa, 1597) id
ird i a imilar rai by ahr Dmiia, Sphau d Ra
Hrvau a al f 77 im20 ad mad diii a auhi-
( . a. 1350), a mprary f Pra, whih wa did by Juliu
iy amg h qui.
Dmaki i 1967.29
Palém Glriux, wh rmarkd h diuly ivlvd i idify-
ig ad daig Hrvau’ Quodlibets,21 dlard ha ly h r fur
ar raily gui.22 O h hr had, Ludwig Hödl ha apd V
I h r Aril f h r Qui f hi Treatise on Second Inten-
i h frm f gl, ru, r wrivr by r mr radr. Whr lgibl tions, Hrvau diiguihd vliial frm illual ii. I
h uually mak . Bu fr h m par hy ar uilligibl h lm.
Prlr (“Hrvau Naali (d. 1323)”, p. 404) li a “mr r l rliabl” Vi bh ia hr i a r dig ward a bj,30 r mr xaly
1508 dii, whil Rh, Early omistic School, p. 110, al li a Pari, 1544
ad a Vi, da, dii. I hav ay f h hr dii. S w
h lai x ad h glih ralai i A Treatise of Master Hervaeus Natalis
(d. 1323), the Doctor Perspicacissimus, on Second Intentions, d. ad ral. by J.P.
Dyl, Milwauk, WI 2008.
23
15
Hrvau’ Tractatus i f h wrk, alg wih hi Sentences mmary Cf. F. Plr, “Ei Mühr Hadhri d bgid virzh Jahr-
ad m upid Quodlibets, whih Bra mid i h pla rmarkd hudr mi im Vrzihi v Quäi d Du Su ud Hrvu Naali”,
abv i 9. Franziskanische Studien 17 (1930), pp. 253–272.
24
16
P. Glriux, Répertoire des maîtres en théologie de Paris au XIII e siècle, vl. 1, Pari Cf. L. Hödl, “Di Qudliba Mira d Hrvu Naali (+1323)”, Münchener
1933, p. 203, li hi a auhi ad da i arud 1310. eologische Zeitschri 6 (1955), pp. 215–229, p. pp. 216–217.
17
Glriux, Répertoire des maîtres . . ., vl. 1, p. 201, li h De verbo a auhi 25
S 11, abv.
ad da i bw 1307 ad 1309. 26
Cf. Slla, “La prima riia . . .”, p. 135.
18
O Vii 1513, E. Ra, Averroès et l’Averroïsme, Pari 1852, pp. 297–300. 27
S 13, abv. Fr furhr mm Hrvau i hi x, D. Prlr,
19
Cf. Quolibeta Hervei: subtilissima Hervei Natalis Britonis theologi acutissimi quo- eorien der Intentionalität im Mittelalter, Frakfur am Mai 2002, p. Til IV, pp.
libeta undecim cum octo ipsius profundissimis tractatibus infra per ordinem descriptis. 253–317.
Quorum omnia: demptis tantum quatuor quolibetis: nunc primum impressa: atque in 28
Cf. Fraiu d Pra, Tractatus de prima et secunda intentione, d. B. Mjih,
lucem prodita fuerunt: summaque diligentia castigata. Additis quampluribus in margine Bochumer Philosophisches Jahrbuch für Antike und Mittelalter 5 (2000), pp. 148–174.
notabilibus: necnon eleganti tabula: que secundum alphabeti ordinem omnes principales Fr Pra’ widr lgi, f. Francisco de Prato, Logica, d. C. Rd, Sugar 2002.
quaestiones mirice demonstrat. Tractatus VIII, videlicet. De beatitudine. De verbo. De 29
Cf. “Sphai d Ra, Tractatus de secundis intentionibus, di Wrailavii
eternitate mundi. De materia celi. De relationibus. De pluralitate formarum. De virtuti- Bibl. Uiv. IV Q 4 didi Iuliu Dmaki”, Mediaevalia Philosophica Polonorum 12
bus. De motu angeli, Vii: Grgium Arrivabum, 1513, rpr. Ridgwd, NJ 1966. (1967), pp. 67–106.
20
S J. Iurriz, “Fu d la mafíia d Suárz”, Pensamiento, umr xra- 30
“Sidum igiur qud intentio pri am ad vluam quam ad illum.
rdiari, Madrid 1948, p. 40. E quia vidur qud ii impr diam i quddam alrum id qud
21
P. Glriux, La littérature quodlibétique. De 1260 à 1320, Kai 1925, p. 200. ii am vluai di i uum bjum quam iam illui rpu
22
Ibid., pp. 200–201; P. Glriux, La littérature quodlibétique, vl. 2, Pari 1935, pp. ui bii vi” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489,
138–139, wih mr pri aigm f Quodlibeta V–XI p. 138. f. a.ii v).
266
on .
oe ees nts on ntentont 267
ward a hig in rerum natura.31 Bu i hi Treatise hi r i wih gld muai, himra, r gaag,37 whih whil hy a
illual ii, whih h immdialy diiguih a ihr xi uid h mid ar ivd b mad up f par whih
h id f h kwr r f h hig whih i kw. O h id f a xi. I ha hy ar mid-dpd ad big a i
h kwr h ilud h species intelligibilis, h a f h ill i mhig whih blg hm ly aidally.38 i i m-
ilf, h p (i h f wha wuld b alld h frmal hig whih Aurli dipu. Fr him hr ar r ii f
p), h lik, h xmplar i h mid, r h verbum a hi wha h wuld all “prhibid big” (entia prohibita).39 ra
i rpraiv f mhig.32 O h id f h kw h ilud i ha h ivlv a irii radii ad ha x hy
whavr i udrd, ju a h ill d i a mhig ar iivabl.40
kw by a a f udradig.33 Said i hi way, a ii a T hi I will rur. Bu r, l m ay ha fr Hrvau h -
ak “frmally ad abraly” i hig l bu h rmiu f ha d la f illigibl im i mpd f big f ra41 ad
dy r ilf a (rvr) dy whih i a kid f rlai f a ilud vryhig ha blg ihr armaivly r gaivly
hig udrd a a f udradig. Bu ak “rly r hig ifar a hy ar bjivly i h ill. Exampl wuld b
marially” i i ha whih i udrd, whavr ha may b.34 “(big r big) uivral” r “(big r big) abra” ad
Hr w a diii f ii a r r d. Hrvau h lik,42 whih wuld ilud “big a i” frmally a uh.43 i
ay ha h ar diiguihd iamuh a illigibl im fall d la f illigibl will ilud “iialiy ilf ” (whih
i w la (duplex genus).35 O la mbra whavr rally, by my ally i xpliily mid 235 im i h Treatise) whhr
ha i, apar frm ay mal prai, blg r d blg,
armaivly r privaivly, hig i hmlv. Exampl ilud,
“big a ma” (r “ big a ma”), “big (r big) a x”,
“big (r big) a ”, “big (r big) whi”, r “blak”, rbu irumripa prai illu iu hominem esse vl lapidem; i d
r ‘blid”, r “daf ”.36 r i al rm i hi la fr i lik imilibu iv armaiv iv gaiv” (ibid., f. b.v r). O hi f. Sphau d
Ra, Tractatus de secundis intentionibus, d. Dmaki, p. 82.
37
“. . . di qud hyrrvu, himra, alia imilia pri ad primam
iim” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 5, rp., d. Pariii 1489, f.
31
Cf. Hrvau Naali, De intellectu et specie, d. Slla, “La prima riia . . .”, b.vii r).
p. 164; ibid., p. 166. 38
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 4, i rarium, d. Pariii 1489,
32
“Uno modo diiur ii ex parte intelligentis, m illud, ili, qud pr f. b.vi v; ibid., rp., f. b.vii r. Fr h am dri, f. Sphau d Ra, Tractatus
mdum rpraaii dui illum i giim aliuiu ri, iv illud i de secundis intentionibus, d. Dmaki, pp. 83–84.
pi illigibili, iv i au illigdi, iv pu mi quad frma 39
Cf. Pru Aurli, Scriptum super primum librum Sententiarum, di. 23, . 45,
prfum pum d r” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii d. Prlr, “Pr Aurl v. Hrvau Naali Iialiy”, p. 255.
1489, f. a.iii r). Al, f.: Hrvau Naali, Tractatus de verbo, q. 1, ar. 3, d. Vii 40
“Illud im qud radiim implia ipibil . Eia vr prhi-
1513, f. 11vb; ibid., f. 12ra; ibid., q. 1, ar. 4, d. Vii 1513, f. 12rb; ad Hrvau bia radiim implia . . .” (Pru Aurli, Scriptum super primum librum
Naali, De intellectu et specie, d. Slla, p. 147. Sententiarum, di. 23, . 44, d. Prlr, p. 255).
33
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii r. 41
O Hrvau’ dri big f ra mpard wih ha f William f
34
“E ii i dia frmalir i abra diiur rmium aum ipiu Okham, C. Rd, “Si dr Nihi, Hrvau Naali ud Wilhlm v Ok-
dia, iv ipamm diam qua quadam habiud ri illa ad ham übr da E Raii”, i Umbrüche. Historische Wendepunkte der Philosophie
illum iv ad aum illigdi. I r aum marialir dii illud von der Antike bis zur Neuzeit. Festschri für Kurt Flasch zu seinem 70. Geburtstag, d.
qud illigiur quiquid i illud” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. K. Kahr – B. Mjih, Amrdam – Philadlphia 2001, pp. 77–97. Fr a parial li
Pariii 1489, f. a.iii r). f uh big f ra, f. Sphau d Ra, Tractatus de secundis intentionibus,
35
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 4, d. Pariii 1489, f. b.v r. d. Dmaki, p. 88.
36
Cf.: “Nam quadam u qua viu rbu illigibilibu x pra- 42
“Aliud gu illigibilium qud dii raii m illud qud
i illu pulaivi, ili, pru u bjiv i ip ill. Imm, vi rbu pru u bjiv i illu, iu universale, abstractum, imilia,
irumrip ali bjiv md qu ifra xpur, viu rbu, iv iv armaiv iv gaiv aipiaur” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 2,
armaiv u homo, bos, album, nigrum, imilia, iv privaiv u caecum, surdum, d. Pariii 1489, f. b.i r; ibid., q. 1, ar. 5, rp., d. Pariii 1489, f. b.vi v–b.vii r).
imilia, ia pri ad primam iim marialir apam. Quia prima 43
Cf. “Id li gmum, frmalir lqud, dia illud qud pri ad
ii riv marialir dii illud qud illigiur” (Hrvau Naali, Tract. udam iim . . .” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 5, d. Pariii
sec. int., q. 1, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. a.iii r); “. . . uum dii h qud vi 1489, f. b.vii r).
268
on .
oe ees nts on ntentont 269
uh iialiy aah r r d ii.44 Divrgig standing.51 i rlai i a big f ra.52 I ubquly bm
frm ral big, hig ha xi ly bjivly i h ill hav ilf kw53 wh h ill r up i w a ad h
mr ha iial big.45 I vry ia, h ial
f iial big h id f a hig kw (r kwabl) i i
rlai h ill.46 51
Cf. .g.: “Rliquiur rg qud i habiud ri illa ad illum vl
aum illigdi, qua rlai udum raim aum dii aum
Agai I mphaiz h diii h id f a hig kw udum raim” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 2, rp., d. Pari-
bw h iial ak marially r rly ad h i- ii 1489, f. a.viii r); “Sd intentio in abstracto accepta, ipa ili iialia,
ial ak abraly ad frmally. Tak frmally ad abraly, dii habiudim ri illa ad aum illigdi u ipum rmia . . .” (ibid.,
q. 1, ar. 2, d. Pariii 1489, f. a.viii v); “. . . didum qud iialia quam
i i a relation of the thing known to the act of understanding, wh impra prima vl uda ii ulra rm illam dia il-
iuiv dy ha hig a kw rmia.47 Tak marially lu qui [i] au illigdi. Sd habiud ipiu ri illa ad ipam
r rly, i i that which is known r ha whih hi rlai i diam pru ili rmia ipum, u dium ” (ibid., q. 1, ar. 2, ad 2, d.
Pariii 1489, f. b.ii v); “. . . i quadam habiud ri illa ad aum il-
aribud.48 r i aahd im i ihr h r r d ligdi, iu ap dium , iv i i prima ii iv i uda” (ibid.,
la f illigibl prily iamuh a hy rmia a a f h q. 1, ar. 4, d. Pariii 1489, f. b.iv); “. . . ii am prima quam uda i abra
ill ad ar i ha rlad ha a.49 d i mr apa ipa habiud pradia ri illa ad aum illigdi . . .” (ibid.,
q. 2, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. .i v); “Si rg apiaur ii in abstracto, ipa,
mm ihr r r d la illigibl iamuh a bh ili, iialia, udum quam aliquid diiur riv, ii prima vl
may b kw r kwabl.50 uda, i habiud ri illa ad illum” (ibid., q. 2, ar. 6, rp., d. Pari-
ii 1489, f. d.viii r); “. . . iialia i abra apa quaum ad h qud
iim impra frmalir rlaim pradiam ri illa ad aum
illigdi am i prima quam i uda ii, u ap dium . . .” (ibid.,
VI q. 2, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. .iii r); “. . . ipa iialia qua rlai ri
illa ad aum illigdi . . .” (ibid., q. 2, ar. 3, rp., d. Pariii 1489, f. .vii
Gig bak “iialiy” ilf, l m udrr Hrvau r); “Nam iialia abraiv apa, udum quam m qud illigiur
dmiaur prima ii vl uda, habiud ipiu ri illa ad ipum
agai ad agai llig u ha i i a relation from an object known or illum, ili, pru rmia diam au illigdi” (ibid., q. 2, ar. 5,
knowable to the intellect, or more precisely the intellect’s act of under- rp., d. Pariii 1489, f. d.vi v); “. . . iialia qua diiur aliquid prima uda
ii habiud pradia ri illa ad illum ullum aliud” (ibid.,
q. 2, ar. 6, rp., d. Pariii 1489, f. .i r); “. . . iialia udum quam vi
aliui qud i prima vl uda ii ipa habiud bii illi ad aum
44
“Suda vr ii marialir diiur udum gu illigibilium, i- illigdi” (ibid., q. 3, ar. 1, ra [4], d. Pariii 1489, f. .iii r); “. . . iialia
li, illud qud dii raii qud, ili, quiur rm pru biiv rlai ri illa ad illum au illigm. E h vrum d mi
i illu, ili, universale particulare, iam ipsa intentionalitas, iv prima iialia abraa, u frqur dium ” (ibid., q. 3, ar. 1, rp., d. Pariii
iv uda, quia uraqu dii raii” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, 1489, f. .iiii v); “. . . iialia qua rlai ri illa ad illum au
ar. 1, ad 4 i ppium, d. Pariii 1489, f. l.v r). illigm . . .” (ibid., q. 3, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. .iiii v); “. . . qua quidm
45
Cf. “. . . uivralia hab i r xra d lum i aima—qud iialia rlai bii illi ad illum au illigm iv aum
iial” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 3, rp., d. Pariii 1489, illigdi . . .” (ibid., q. 3, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. .v r); “In abstracto, ili,
f. b.iii r). Whil hi i par f a argum fr a pii whih Hrvau rj, h ipa iialia udum qum [i] aliquid diiur ii prima vl uda
wuld hav diuly apig hi divii ad idiai. habiud bii gii ad illum au gm, pru rmia aum
46
“Ex par aum ri illa habiud ad illum dii iial illigdi” (ibid., q. 3, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. .iii r); “. . . ia iialia,
ialir . . .” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii v). iv habiud bii ad illum, ihil aliud quam i illu biiv
47
“E i dii ipam habiudim ri illa ad aum illigdi pru r- rmium praii illu” (ibid., q. 3, ar. 4, rp., d. Pariii 1489, f.
mia diam illu ad rm illam qua dia aliud quam f.vi v); “. . . um i habiud ri illa ad illum au illigm . . .” (ibid.,
au illigdi” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, rp., d. Pariii q. 3, ar. 2, rp., d. Pariii 1489, f. . vii v).
1489, f. a.iiii v). 52
“. . . mi iialia i abra apa, iv i prima iv i uda,
48
“Pru vr aipiur i r illud qud illigiur ui ali habiud raii, um dia habiudim bii illi ad illum au illigm”
aribuiur” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 3, rp., d. Pariii 1489, f. f.i r); “. . . rlai
a.iiii r). ri illa ad aum illigdi, qua rlai raii . . .” (ibid., q. 2, ar. 3, rp.,
49
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 1, ad 4 i ppium, d. Pariii d. Pariii 1489, f. .vii r).
1489, f. l.v r. 53
i rdr i whih big f ra will b pruppd h aiviy f h
50
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 2, d. Pariii 1489, f. a.viii v. ra wa aakd by Aurli; f. .g.: “Prara, priu rm ipi quam rm
270
on .
oe ees nts on ntentont 271
rlai bw ha ad m ubj r bj.54 I h ur f amg r bw universal ad particular bj r bw predi-
h Treatise, iialiy i idid wih a umbr f hig. cates ad subjects.63 i will ivlv rlad lvl f big f ra
ilud: h rlai f h bj h a f udradig, bu al mmig frm bh impl apprhi ad judgm.64 I huld
bjiv big,55 ii i h abra,56 big a rmiu f h allw h am a rgard ifr r dmrai. i will prmi
a,57 h (ppi) dig (f h bj h a),58 r v h vry u ila h ubj mar f a i—Aril’ ubj genos 65
rmiai a uh f h a.59 idiai wr larly r h Shlai scibile, whih i h pii f Hrvau drv
by Frai d Pra60 ad Sphau d Ra.61 ilf hav a larg rai dvd i.66 Rlad lvl hr will al
prmi a i uh a lgi wh prim ad prpr (primo et per
se) ubj mar i d ii.67 A h am im, i dir
VII
way m d ii migh m b rad by grammar r
rhri.68 Hwvr, ihr diipli will ra hm a i r ad
Hrvau ha diiguihd hr lvl f bh ii ad i-
prpr ubj mar.69 Iad, h prpr ubj mar f grammar
ialiy byd h f r ad d a h ar id dirly
will b igiaiv wrd (voces signicativae)70 whil ha f rhri,
h mid w gra f illigibl. u, iialiy ilf,
abu whih Hrvau admi h ha hugh muh, will b hig
whhr f a r r a d ii, may i h r i f h
ill bm a r d ii whih a w dgr f
iialiy aah.62 Agai, w may hav rlai f d i- 63
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 1, ad 4 i ppium, d. Pariii 1489,
ialiy amg r bw hig a hy ar udrd: fr xampl, f. l.v r; al ibid., q. 2, ar. 6, d. Pariii 1489, f. .i r.
64
Cf.: “. . . quuur alia ia raii, iv dia privaim iu h qud di
abstractum, iv dia habiudim uiu illigibili ad aliud illigibil pru
biiv i illu, iu h qud di upriu ifriu, praedicatum subiec-
tum imilia, qua quuur rm rrpdm apprhii implii, pa
pam ad illum rfrri” (Pru Aurli, Scriptum super I Sent., di. 23, quuur ii qua quuur illum mpm dividm”
. 33, d. Prlr, p. 251). (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 2, rp., d. Pariii 1489, f. .vii v; ibid., q. 3,
54
“Nam rlai ri illa ad illum illud qud illigiur ii ar. 3, ad 1 i ppium, d. Pariii 1489, f. f.iii r).
quad illu r iur upr aum uum upr habiudi qua u ir 65
Cf. Ari., Anal. Post., I, 7, 75a42–75b1; I, 9, 76a12.
aum ubjum” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 1, ad 2, d. Pariii 66
“Urum aum i iia aria qu u pi rrum ibilium
1489, f. .v r). Fr Hrvau quaig “ubj” ad “bj”, f.: “Sd iia ral au ia i qud ua iia pi raar d aliqu mmui mibu i
diuur iia ral quia u d rali u d prim pr bi iv ub , am quaum ad mmuia mibu vl i ub mmui, am qua-
ubi” (ibid., q. 5, ar. 1, b. 1 i rarium, d. Pariii 1489, f. k.ii v; ibid., q. 5, um ad prpria igulrum, ad pra di, quia rquir vald lgum
ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. k.iv v; ad ibid., q. 5, ar. 1, ad 2 i ppium, d. raaum. Sd d h fr alia raabiur” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5,
Pariii 1489, f. l.iii v). ar. 1, d. Pariii 1489, f. k.viii vab; ibid., q. 5, ar. 1, ad 3, d. Pariii 1489, f. l.v rb);
55
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 2, rp., d. Pariii 1489, f. .vii v–.viii r. whil i hi la pla Hrvau i alkig abu h rlai f kwig kw,
56
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 1, ad 4 i ppium, d. Pariii 1489, hi rmark wuld apply qually h ppi rlai; al, f. Hrvau Naali, In
f. l.v r. I Sent., prl., q. 1, d. Pariii 1647, p. 5; ibid., q. 6, d. Pariii 1647, pp. 14–17; ibid.,
57
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 4, rp., d. Pariii 1489, f. f.vi v; al q. 7, d. Pariii 1647, pp. 17–20, i whih la pla h wrd scibile i ud bu
f. ibid., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii r. h dri i plai.
58
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii r. 67
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii 1489, f. m.ii ra; ibid.,
59
Cf.: “Quia ii ali i dia, u upra dium , aliud ii ipa q. 5, ar. 4, ad 1, d. Pariii 1489, f. .vii vb.
frmali rmiai udum qum bium gium diiur rmiar aum 68
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii 1489, f. m.iii ra.
illigdi, qua udum raim illigdi aipiur u quidam au d 69
“. . . vidur qud grammaia haba pr prim pr ubi raii
i bium” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 2, ar. 6, rp., d. Pariii 1489, f. [. . .]. Similir rhria, iquaum mihi u appar, d raii u
.i v; al ibid., f. .ii v). d prim pr ubi” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii
60
Cf. Fraiu d Pra, Tractatus de prima et secunda intentione, I (4), d. 1489, f. .i rb).
Mjih, p. 156. 70
“. . . grammaia d udi iiibu u d prim pr ubi,
61
Cf. Sphau d Ra, Tractatus de secundis intentionibus, d. Dmaki, quia grammaia d vibu igiaivi qua u rai vl par raii”
p. 86; ibid., p. 89. (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii 1489, f. m.i va; ibid., f. m.iii
62
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 2, ar. 6, d. Pariii 1489, f. .i r; ibid., rab). Fr Aurli’ ppii hr, f. Pru Aurli, Scriptum super I Sent., di. 23,
q. 3, ar. 3, ad 1 i ppium, f. f.iii rv. . 53, d. Prlr, p. 258.
272
on .
oe ees nts on ntentont 273
wih rgard whih pruai a r will b ud.71 I bh ia, ma Aquia,80 Hrvau ha h mri f makig i xplii ha
hr will b d iial idrai bu a uh h will esse in veritate propositionis i bjiv big,81 whih ma ha i i
b prprly mar fr lgi72 rahr ha fr grammar r fr rhri.73 i h iial rlai f h kw h kwr.
I a imilar way, idrai f d ii, prily a hy d pi i hi x i ha fr lar mi h ubj
ar mpard wih ral big, will pially blg maphyi, gu f a i wa a mar f hig i hmlv bu rahr
wh prpr ubj mar i ral big.74 f hig a bj. I hi vi, Jh f S. ma (aka Jh Pi
Bfr lavig h qui f i ad wihu maig d [1589–1644]) uld wri:
phumuly fr Hrvau wha h did d himlf i lif, l m ay
I i rai ha h piai f i i ak frm h uiy r
w hig. Fir, a Hrvau aw i i wa a habi f lui75 h diii f a bj i i big a a hig bu rahr i i big a
r prpii76 whih wr ig f judgm.77 I wa i fa a a- a bj. a i ay, i i frm a bj idrd marially ad
ai (connexio) f lui r f prpii wh bjiviy iaivly i ilf, bu a i wih r i prprid a rai
(i.. esse objectivum) lay i h rlai f h kw a f kw- habi r a fauly. Ad i li wih hi, Caja ha vry wll advid (i
ig ad wh ruh wa ablihd a h rm f dmrai.78 mmig Summa eologiae I, q. 1, ar. 3) ha h aur f a
bj i hig i h harar r frmaliy f a bj (in ratione
Immdialy wig frm hi i h fa ha, fr Hrvau, i a seu formalitate obiecti) ad mhig l i i ral big (in esse rei),
uh prd a h lvl f h esse in veritate propositionis.79 Whil ad h pi f hig ar dir i hir ral big frm wha hy
uh a dri i i h wriig f Hrvau’ gra Ordr-brhr, S. ar i h big f [big] a bj (in esse obiecti) . . . .82
80
Cf. .g. ma Aquia, Summa theol., I, q. 3, ar. 4, ad 2, whr h ll u ha
ar prvig Gd’ xi w d kw ha xi i ilf. Rahr wha w
71
“. . . rhria hab pr prim pr ubi ipum mdum pruaddi apprhd i a “big f ruh” (whih i ulimaly Aril’ big a ru). a i
iv prbabilir ifrdi, d r i quarum idrai ali mdu au iv- ay, w kw h ruh f a xiial prpii, whih i “Gd [kw ad amd
iri. E ha dia i diurrd, abqu ari, quia parum d hi giavi” frm hi ] xi”. Frm hi ad hr pla w a b ur ha uh esse in
(Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii 1489, f. .i va). Aurli ha veritate propositionis i mm all r f prpii, xiial ad aribuiv,
bviuly hugh mr abu hi ubj ad ha rjd Hrvau’ pii i; ju h abu Gd, bu v h abu gai ad privai r big
f. Pru Aurli, Scriptum super I Sent., di. 23, . 54–59, d. Prlr, pp. 258–260, f ra; f. .g. ma Aq., In I Sent., di. 19, q. 5, ar. 5; In II Sent., di. 37, q. 1,
p. . 54, d. Prlr, p. 258. ar. 2, ad 3; De Ente, . 1; Quodl. IX, q. 2, ar. 2; De Pot., 7, ar. 1, ad 1; Summa theol.,
72
“. . . prprium lgia raar d udi iiibu addui primi” I, q. 48, ar. 2, ad 2; De Malo, q. 1, ar. 1, ad 19; De Malo, q. 1, ar. 1, ad 20.
(Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii 1489, f. m.iii va). 81
Cf. Hrvau Naali, In I Sent., di. 19, q. 3, d. Pariii 1647, p. 106 ad Quodl.
73
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 2, d. Pariii 1489, f. m.i va; ibid., VII, q. 17, d. Vii 1513, f. 144va. O ruh fr Hrvau, f.: “. . . h prpii
f. .i rb. xprd by h judgm ad h judgm ilf ar dmiad ‘ru’ ly by
74
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 4, d. Pariii 1489, f. .v ab; ibid., xrii dmiai ifar a hy ar h ig r rpraiv f ruh. a
q. 5, ar. 4, ad 3, d. Pariii 1489, f. .vii vb–.viii ra. O hi, Pru Aurli, whih i dmiad ‘ru’ iriially i h rlai f idiy r frmiy wih
Scriptum super I Sent., di. 23, . 62 ad 64, d. Prlr, pp. 261–262. ilf whih ari bw a illigibl bj a i xri ral big uid f
75
“. . . iia habiu qu prmp failir p hm, x i qua aim h ul ad ha am illigibl bj a i xi obiective i h ul wh i i
u pr a illui, lui qur hab lir” (Hrvau udrd. I i hi rlai f idiy r frmiy whih i frmally ruh ad
Naali, De intellectu et specie, d. Slla, p. 146). i igid by h pula i h prpii. Truh ardigly i a ia f
76
Cf. Hrvau Naali, In I Sent., prl., q. 7, d. Pariii 1647, p. 19. ral big, a ral rlai bw h mid ad a xramal iy. Truh i
77
Hrvau Naali, In I Sent., di. 19, q. 3, d. Pariii 1647, p. 106. a rlai f ra ad hrfr a ia f big f ra. I i a ia f
78
Fr m f hi, f. Hrvau Naali, De intellectu et specie, d. Slla, p. 145; ha kid f d ii whih a a illigibl bj ifar a i i h
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 1, d. Pariii 1489, f. k.iiii ra; ibid., f. k.iiii rm f a a f h d prai f h mid” (Tavuzzi, “Hrvau Naali ad
vb; ibid. f. k.v rb; ad ibid., q. 5, ar. 4, d. Pariii 1489, f. .vii va. h Philphial Lgi . . .”, p. 137). Fr 15h ad 16h ury mii rai
79
Cf.: “Sd vrum qud iia rquiri qud dii vriam prpiii i Hrvau ruh ad iialiy, f. ibid., pp. 137–152.
mibu qua iia ubu, quia vl iia, vl i pr mi 82
“Diqu rum piaim ha iiarum umi x uia vl
vrum qud iia iudia” (Hrvau Naali, De intellectu et specie, d. Slla, diii bii i ri, d i bii, id ab bi idra
p. 164). Furhr ruh i a prpii, Hrvau Naali, Tractatus de verbo, marialir iaiv i , d u dui vl prpriaur ali habiui vl p-
q. 3, ar. 2, d. Vii 1513, f. 20ra. Al, f. Hrvau Naali, Quodl. III, q. 2, d. ia. Idqu pim mui Caiau 1. p. q. 1. ar. 3. aliam raim bii i
Vii 1513, f. 69v; Quodl. V, q. 1, ar. 1, f. 95va. rai u frmalia bii, aliam i ri; alia pi rrum i ri,
274
on .
oe ees nts on ntentont 275
Whil ihr Jh r Caja ha mid Hrvau i hi big.91 A fr ii h id f wha i kw, ak rly
ig, I fl hi pr. I al hik hr ha whil hi diipl ad marially i i dii frm ral big. Fr ha whih i
hr g byd wha S. ma himlf aid, hy ar a dd udrd, a la a a r lvl, i a im a ral xramal hig
wih ha.83 uh a a ma, whi, r blak, ad h lik.92 Bu agai, ha
whih i frmally ad abraly implid by a r ii, amly,
a rlai f mhig udrd h ill udradig i,
VIII
i a big f ra ly, ha i ay a rlai f ra, whih i
dii frm vry ral big.93 Al wha i frmally implid by a
Fr Hrvau, agai, whhr pak f a vliial r a ill-
d ii, ha i, a rlai a a f udradig whih
ual ii, hr mu b a r dig ward a hig r bj.84
i darily udrd, fr xampl, universality r abstraction, i
I hi dig, h primary bj f h ill i ral big uid
ly a big f ra, dii frm all ral big.94
h mid.85 iiial dig i i h a f udradig whih i
pruppd all rlai f hig h mid.86 Wihu hi a
hr wuld b furhr ii r iialiy.87 Bu mr, IX
iialiy a uh r ari i a rvr diri iamuh a
hig r bj rmia h dig f h ill.88 rughu hi ram f d ii, Hrvau ha apd
Hr mr prii i i rdr. Immdialy, i a way ha qua h Arilia95 dri f h -ripral harar f h rla-
wih a diii bw ubjiv ad bjiv big,89 ii i bw kwr ad kw. kwr i rally rlad , i..
h par f h kwig i a ral big whil h par f wha i dpd up, h kw (r h kwabl) bu h kw i id-
kw i i, a la i m way, a big f ra. u, h id pd f ad ly raially rlad h kwr.96 Mr xaly,
f h kwr, illigibl pi ad a f udradig ar ral h rlai f h kwr h kw i a ral categorical rlai
big wih hir w ubjiv raliy.90 A uh, hy hav agrial whil, vrly, h rlai f h kw h kwr i a rlai
f ra. i ha a immdia appliai ii. Ii
h par f h kwig i a ral big— h par f wha
alia i bii . . .” (Ia a Sa ma, Cursus philosophicus, Logica II, q. 27, i kw, ak frmally, i i a big f ra.97 I ard wih hi,
ar. 1, d. B. Rir, Tri 1930, vl. 2, p. 818b). Fr hr pla i whih Pi iialiy a uh i a rlai f ra r a big f ra.98
ha id hi am x ad dri f Caja (aka ma d Vi [1468–1534]),
f. ibid.: II, q. 21, ar. 2, d. Rir, pp. 662b–663a; II, q. 21, ar. 4, d. Rir, p. 678b;
ad II, q. 22, ar. 5, d. Rir, p. 715b.
83
O hi, Tavuzzi, “Hrvau Naali ad h Philphial Lgi . . .”, p. 134;
ad S.M. Glh, ‘Separatio’ y objeto de la metafísica en Tomás de Aquino, Pampla
2002, pp. 38–62.
84
S 30 ad 31, abv. 91
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 4, rp., d. Pariii 1489, f. .iiii r.
85
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 1, ad 4, d. Pariii 1489, f. .vi v; ibid., 92
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii r.
q. 4, ar. 3, rp., d. Pariii 1489, f. i.i r. 93
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii rv.
86
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 2, rp., d. Pariii 1489, f. b.i r. 94
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii v; De
87
Cf.: “Sd b rquiriur au illigdi u fudamum ppia rlaii, intellectu et specie, d. Slla, p. 163; ad Tractatus de verbo, q. 3, ar. 2, d. Vii
quia rlai uiulib xrmi prauppu fudamum alriu xrmi. Fu- 1513, f. 20rb.
daur igiur ia uda ii upr rm illam u hab bjiv 95
Cf. Ari., Cat., 7, 7b23–34; Metaph., V, 15, 1021a30–35.
i illu, qud p i vir i [ii] illigr prur x par 96
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 2, rp., d. Pariii 1489, f. . vii v; ibid.,
illigi” (Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 2, ad 1 i ppium, d. q. 4, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. g.v v; ibid., q. 5, ar. 1, b. 5, d. Pariii 1489, f.
Pariii 1489, f. b.i v; ibid., q. 4, ar. 3, rp., d. Pariii 1489, f. i.i v). k.ii r. Cf. ma Aquia: “Rlai rali i iia i ibili” (In I Sent.,
88
S 51, abv. di. 30, q. 1, ar. 3, ad 3 ad Summa theol., I, q. 13, ar. 7).
89
O big i h ill ubjivly vru big i h ill bjivly, 97
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii rv.
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. a.iii v–iiii r. 98
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii rv; al ibid.,
90
Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 1, d. Pariii 1489, f. a.iii r. q. 2, ar. 3, rp., d. Pariii 1489, f. .vii rv.
276
on .
oe ees nts on ntentont 277
h fahr wh i h ubj f hi rlai i i fa rlad—plu Prlr126 ha rgizd h prximiy hr bw Aurli ad
indirectly i pi a a h terminus f h rlai. Bh fa Hrvau. Muh h am wa privd arlir by Suárz wh -
ar iludd i h raial f a rlai.115 ilui f h r d Hrvau ad Silvr Mazzlii da Priri (1456–1527)127 wih
m vid116 ad Hrvau ll u ha i hi fa hr i ral h Nmiali i ha hy all aw diii i raliy bw
diii bw a rlai ad i fudai.117 r i ju a rlai ad i fudai.128 Bu w huld al ha Suárz,
raliy whih pr w ap, r a Hrvau wuld pu i— rlyig Jh Caprlu (1380–1444), ha aribd Aurli a a
raliy whih i wfld a i i i h gaz f h ill (in prospectu dial f h raliy f rlai.129
intellectus),118 r a i a b ivd hi way, i ilf, ad ha way, N g dpr i ua hr bw Hrvau ad Aurli,
a ward ahr.119 Fr ia, hr i h raliy f big whi my pr aim i l h impa f Aurli’ riiim. Furhr
whih pr h ap f whi ad h ap f imilariy i i rmark a rl fr h ill ad bjiviy i Hrvau’
m hr whi.120 d ap i dd iamuh a udradig f h agri. I i ru ha h ii h raliy
wihu i h rlai will xi.121 Agai, a full rlai f imilar- f rlai ad al f h la ix agri byd rlai a hy
iy pi mhig dirly, whih i, ay, h whi f Pla, a ivlv ral xrii dmiai.130 Bu i i al ru ha h
ubj f h rlai, plu mhig idirly, whih i h whi agri rval hmlv in prospectu intellectus. I hr wrd,
f Sra, a h rm f h rlai.122 Whil Hrvau allw ha whil h agri ar ral hir raliy m b a muh i esse
vrify ha Pla i imilar Sra m raliy i dd whih objecti a i esse rei.131 Furhrmr, h vry i ilf f a agry
i dd i rdr vrify ha h i whi,123 hi d m ad ay idrai f diii amg agri a uh ar
b ayhig mr ha h xi f h whi f Pla d iial, highr up bu alg h am li a i f
ad Sra ad h ai ha i lik h hr.124 I all f pi ad gra.132
hi h a rlai i mhig hr ha i fudai xp Mr lariai i i rdr. Whil xrii dmiai i ral
ifar a i impli h xi f a terminus ad quem.125 fr h iui f h la ix agri, h ar rduibl
uh a dmiai.133 Iad, h agri ar ral iamuh a
hy ar bad up h wi ralii f a dmiaig frm (.g. a
pla r a locus) ad a dmiad ubj (.g. a hig lad).134 Bu
i hir r hr i m rlai bw h xriially dmia-
115
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21rb; al: Tract. de ig raliy ad h dmiad ubj. Mr xaly, Hrvau ll
relationibus, q. 2, d. Vii 1513, f. 61ra. u ha h hig dmiad (i whih h dmiai add
116
Cf. Hrvau Naali, Quodl. IV, q. 4, d. Vii 1513, f. 90vb.
117
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21vb; Tract. sec. int.,
q. 3, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. .v rb.
118
Cf. Hrvau Naali, Quodl. III, q. 1, ar. 1, d. Vii 1513, f. 68ra; De intellectu
et specie, d. Slla, p. 155. Al, f. Hrvau Naali, In II Sent., di. 9, q. 1, ar. 2, d.
Pariii 1647, p. 229 ad In II Sent., di. 17, q. 2, ar. 3, d. Pariii 1647, p. 255; h 126
Prlr, eorien der Intentionalität . . ., p. 301, 97.
w la paag hav b qud by K. Tahau, Vision and Certitude in the Age of 127
O Silvr, f. M. Tavuzzi, Prierias. e Life and Works of Silvestro Mazzolini
Ockham. Optics, Epistemology and the Foundations of Semantics, 1250–1345, Lid da Prierio, 1456–1527, Durham, NC – Ld 1997. Fr Silvr fllwig Hrvau,
1988, p. 97, 36. pially hi dri f rlai, ibid., pp. 95–97.
119
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21va; Quodl. II, q. 7, 128
Cf. F. Suárz, Disputationes metaphysicae [= DM] 47, 2, . 12, i Opera omnia,
d. Vii 1513, f. 47vb. Pari 1856/66, vl. 26, p. 789.
120
Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21rb. 129
Suárz, DM 47, 1, . 8, i Opera omnia, vl. 26, p. 784.
121
Ibid.; ad Quodl. II, q. 7, d. Vii 1513, f. 47vb. 130
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 22rab; Quodl. II, q. 7,
122
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 19vb. d. Vii 1513, f. 46va.
123
Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21va. 131
Cf. Hrvau Naali, Quodl. III, q. 1, ar. 1, d. Vii 1513, f. 68ra.
124
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21rb; Quodl. II, q. 7, 132
Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 18vb; ibid., f. 22vab.
d. Vii 1513, f. 47vab. 133
Grally Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, ad Quodl. II, q. 7.
125
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 21rb. 134
Cf. Hrvau Naali, Quodl. II, q. 7, d. Vii 1513, f. 46ra.
280
on .
oe ees nts on ntentont 281
furhr raliy) i rlad h xriially dmiaig hig by a riiim i h x did by Prlr.142 Bu a I hav wri lwhr,
rlai f ra.135 rvry vr impibl bj iud hrugh h 17h ury,
i prmp a adddum. Exrii dmiai wa mar i pially amg Jui ar Suárz.143 wh did uh bj
dipu lar bw Suárz ad hi fllw Jui, Gabril Vázquz rdud hm a mplxu f par, ah ilf pibl bu ghr
(1549–1604). Fr Suárz a xrii dmiai wa mhig impibl. wh armd impibl bj aw hm a
h id f ens reale rahr ha f ens rationis.136 O h hr had, hmlv illigibl wih a dimi f bjiv big byd all
fr Vázquz dmiai wa a mar f amig ad amig alway pibiliy, ad i ha byd ral big. i h mad hm pur
aild udradig.137 rfr, a xrii dmiai i la big f ra. I al prmpd m g byd h radal
aalyi wa a ens rationis. Fr Jh f S. ma h ruh lay bw p f big whih wa h bj f maphyi a uprra-
h w pii: a xrii dmiai wa ral iamuh a i dal i f big wid ugh mbra bh pibl ad
rquird a ral dmiaig hig ad a ubj dmiad. Bu i impibl big.144 Whil, xp fr h lgi f Barlm Ami,
did a uh add ay raliy h ubj i whih i wa. I ha S.J. (a. 1562–1649),145 I hav fud fw rfr Hrvau i h
ubj i wa rlad h denominans by wha Jh xpliily alld a 17h ury rai big f ra ha I hav xplrd ( i
rlai f ra.138 A I h hm, hr i lil dayligh bw Suárz’ 54h Dipuai), I am rai ha, whavr abu Aurli’
Hrvau’ pii w ad ha f Jh f S. ma lar. riiim, Hrvau wuld hav b a f f impibl bj i h
ha I am pakig f hm w.146
A im h did y wih a mm i f big whih wa ui-
XI
d ugh ad wid ugh bridg h gap bw ral big ad
big f ra.147 O a la ai, h allwd ha uh a
A hi pi l m rur gld muai, himra, ad ga-
i uld hav prpri (passiones), uh a identity r diversity,
ag, fr all f whih Hrvau allw r ii.139 fa ha
ha migh b fud i bh f i mai mmbr.148 i wuld m
h ha lumpd h hr xampl ghr i m dgr iru-
i wih hi rdui f himra ad gaag hir p-
iv. I hi 54h Metaphysical Disputation Suárz will lar diiguih a
ibl par. Paradxially, hwvr, i hi Treatise on Second Intentions,
gld muai a pibl frm himra ad gaag, whih will b
impibl iamuh a hir par wuld b muually radiry.140
A gld muai wuld hu b laid a a ral big whil h
hr, havig ly bjiv raliy (esse objectivum tantum) i h
ill, wuld b pur big f ra.141 142
Cf. Pru Aurli, Scriptum super I Sent., di. 23, d. Prlr, pp. 255–257.
Dba abu uh bj ad abu Hrvau’ ima f hm wa
143
Cf. p. J.P. Dyl, “Ahr Gd, Chimra, Ga-Sag, ad Ma-Li. A
Svh Cury Dba Abu Impibl Obj”, e Review of Metaphysics
a fa i hi w lifim. T a hi, I wuld pi Aurli’ 48 (1995), pp. 771–808.
144
O hi, J.P. Dyl, “Suprradal Big. O h Vrg f Mdr
Philphy”, i Meeting of the Minds. e Relation between Medieval and Classical
Modern Philosophy, d. S.F. Brw, Turhu 1998, pp. 297–315.
135
Cf. Hrvau Naali, Quodl. I, q. 9, d. Vii 1513, f. 22va. 145
Barlm Ami, S.J., In universam Aristotelis Philosophia notae ac disputatio-
136
O hi, my aril: “Prlgma a Sudy f Exrii Dmiai i nes quibus illustrium scholarum Averrois, D. omae, Scoti, et Nominalium sententiae
h Wrk f Frai Suárz, S.J.”, Vivarium 22 (1984), pp. 121–160. expenduntur, earumque tuendarum probabiliores modi aeruntur, In Logicam Aristotelis,
137
Cf. G. Vázquz, Commentariorum ac disputationum in primam partem Sancti Napli: Apud Lazarum Srigium, 1623.
omae, dip. 115, ap. 2, . 2, d. Lugdui 1631, vl. 2, p. 32. 146
H will allw ha uh bj hav a quid nominis ifar a w a pak f
138
Cf. Ia a Sa ma, Logica II, q. 2, ar. 1, d. Rir, vl. 1, p. 289. hm. Bu hi i h am a iv hm a havig, prily iamuh a
139
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 5, d. Pariii 1489, f. b.vii r–b.viii r. hy ivlv radii, ihr a esse in rerum natura r a esse objectivum. Cf.
140
Cf. Suárz, DM 54, 2, . 18, i Opera omnia, vl. 26, p. 1023. Al DM 8, 4, Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 1, ar. 5, d. Pariii 1489, f. b.vii vb–b.viii ra.
. 7, i Opera omnia, vl. 25, p. 291. 147
Cf. 103, abv; al: Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 1, b. 2 i
141
O hi, J.P. Dyl, “Suárz Big f Ra ad Truh (2)”, Vivarium rarium, d. Pariii 1489, f. k.iii r.
26 (1988), pp. 51–72, p. p. 52, 171 ad 172. 148
Cf. Hrvau Naali, Tract. de relationibus, q. 1, d. Vii 1513, f. 54vb.
282
on .
oe ees nts on ntentont 283
h ha did uh prpri, ad hrfr ay mm scibile r hig f ahr ad diii i h dir ad ruhful deniability
scientia bw ral big ad big f ra.149 f hig f ahr.156 H ha g xplai ha i bh a
I d hi paradx irig i viw f lar dba. Immdialy, l “h ad h hr hig” ar b ak in esse rei bu rahr
m ay ha amg 17h ury Jui I hav da fud ly w, in esse objectivo. I rmai f hi h mi Prphyry plu
h mid Ami ad hi Plih mprary Mari Smiglki m f hi w fllw Jui, iludig Maur157 ad Suárz.158 Bu I
(1562–1618) wh diplay ay udradig f h kw kwr a hlp hikig h may al hav had Hrvau i mid.159
diri f iialiy i Hrvau.150 Nihr f hm ha purud
i i dph. Bu I hav fud a dir f pii, wihu rfr
Hrvau, abu prpri f uprradal big.
Ouadig id i Silvr Maur (1619–1687) wh ha
xpliily pk f prpri uh a uprradal gd151
ad uprradal ruh.152 O h hr id i Maur’ im
pupil, Adré Smry (1630–1717), wh ha a u did ay pibil-
iy f uprradal prpri ad ha r ha prludd
ay i f uprradal big.153 Sig h ag arlir
wa Suárz wh, wihu rfr uprradal big a
uh, did ha prpri uh a idiy uld b fud bh
id f h brdr bw ral big ad big f ra.154 Fr
Suárz hy wr i fa big f ra ly.155 Sayig wih idiy
ad i urpar divriy, i h wr prpri mid by
Hrvau, l m rrd i imply ha i 1697 Maximili Wirwki
(1660–1737) d h i rm f xramal raliy, uh a
h mid-idpd fa ha m hig i h am a ilf, bu
iad ay ha idiy i h dir ad ruhful armability f
149
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 5, ar. 1, rp., d. Pariii 1489, f. l.ii rv. 156
“Idia armabilia i r, vra, uiu d ali: diii: gabilia
150
Cf. Ami prig hi w hugh ad m f hi dpd Hr- i r, vra, uiu d ali” (M. Wirwki, Philosophia disputata, in qua compre-
vau: Barlm Ami, S.J., In universam Aristotelis Philosophia [. . .] In Logicam henduntur conclusiones ex universa philosophia Aristotelis, Praga: Typi Uivriai
Aristotelis, ra. 3, q. 1, ar. 2, dub. 1, vl. 1, p. 91aA; ibid., 91aD; ibid., 91bB; ibid., Carli Frdiadi 1697, Logica, l. 6, p. 95).
92aCD; ad Smiglki: Logica Martini Smiglecii Societatis Jesu . . ., Oxia: Exudba 157
Wirwki, Philosophia disputata [. . .] Logica, l. 6, . 5, p. 97.
Guil. Turr pr H. Crip., Edw. Fr, H. Cury, Jh. Wilm, 1638, dip. 158
Wirwki, Philosophia disputata [. . .] Logica, l. 6, . 7, p. 98.
1, q. 5, vl. 1, p. 19. 159
Cf. Hrvau Naali, Tract. sec. int., q. 3, ar. 4, d. Pariii 1489, f. h.ii ra:
151
Cf. Silvr Maur, Opus theologicum in tres tomos distributum, lib. 2, q. 58, “. . . idum qud idia udum quam diiur qud al ii u im-
Rma: Typi Sumpibu Nilai Agli Tiaii 1687, vl. 1, p. 186, . 33–34; pibil ira idm aipida udum ral xra d udum qud
ibid., p. 187, . 41–46. r u biiv i illu; ia qud ia ii diuur impibil ira
152
Ibid., p. 187, . 41–43. idm qua u impibil ira idm bium frmal ali md drmia
153
Cf. A. Smry, Triennium philosophicum qud P. Adra Smry Rmu Si- i illu. Ud da qud adm r i aimal hm i qurum u fudaur
a Ju i Cllgi Rma Philphia irum Prfr diaba. Suda ha ii gri i ali ii pii, am quia aimal udum raim qua
dii ab Auhr rgium auum. Au primu, Rma, Sumpibu Flii aimal hm udum raim qua hm u divra bia illu
Caari ub Sig Rgia 1682, Logica, dip. ul., ar. 3, vl. 1, pp. 786–7. divrimd illa, id pimu qud gu pi i impibilia
154
Suárz, DM 3, 2, . 14, i Opera Omnia, vl. 25, p. 111. ira idm, quia u mpibilia ira idm bium frmal”. Wirwki a
155
Cf., .g., F. Suárz, DM 4, 1, . 7, i Opera Omnia, vl. 25, p. 117—whr uiy im i Hrvau ad v frm h Treatise on Second Intentions; f. Philosophia
ad idiy ar aid dir a ral frm raial. disputata [. . .] Logica, l. 10, . 1, . 139, p. 178.