Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

"Πρωτομαγιά. Γειά σας.

Όλοι πάμε στην μάχη": Σαν σήμερα, 1η Μάη 1944, οι ναζί εκτελούν στο
Σκοπευτήριο της Καισαριανής 200 κομμουνιστές, που κρατούνταν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου.

Απ' αυτούς, περίπου 170 ήταν πρώην Ακροναυπλιώτες που τους είχαν παραδώσει οι αρχές του
Μεταξά στους ναζί. Πολλοί ήταν εργάτες συνδικαλιστές.

Οι ναζί επικαλέστηκαν αντίποινα και η ανατριχιαστική ανακοίνωση δημοσιεύτηκε μια ημέρα νωρίτερα
στην πρώτη σελίδα του αθηναϊκού Τύπου.

Μόλις γνωστοποιήθηκε η ανακοίνωση, ξεδιπλώθηκε μια τεράστια λαϊκή κινητοποίηση απο το ΕΑΜ για
την αποτροπή της χιτλερικής θηριωδίας. Συγκεντρώσεις, ψηφίσματα, κινητοποιήσεις στα εργοστάσια.

Την ίδια ημέρα, 30 Απριλίου, η είδηση της εκτέλεσης 200 κομμουνιστών έφτασε και στο στρατόπεδο
Χαϊδαρίου. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Δημήτρη Παυλάκη ("Από το Χαϊδάρι στην κόλαση του
Μπέλσεν") η επιλογή των διακοσίων έγινε στην αναφορά, το πρωί της Πρωτομαγιάς.

Η εκφώνηση των ονομάτων γινόταν σε πενηντάδες. Aπό τις μαρτυρίες που υπάρχουν 71ο ακούστηκε το
όνομα του Ακροναυπλιώτη Ναπολέοντα Σουκατζίδη, του μεταφραστή του στρατοπέδου. Επρόκειτο για
ένα νέο άνθρωπο, καλλιεργημένο, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, που όλα αυτά τα χρόνια ήταν η ψυχή
των κρατουμένων του στρατοπέδου. Τους εμψύχωνε, τους βοηθούσε στην επικοινωνία με τους δικούς
τους ανθρώπους και λόγω του ότι ήταν γνώστης της γερμανικής γλώσσας εκτελούσε και χρέη
μεταφραστή για τους συντρόφους του.

Τόσο πολύ σπουδαίος ήταν ο Ναπολέων, που είχε υποχρεώσει ακόμη και τους Γερμανούς να τον
σέβονται. Όταν ακούστηκε το όνομα του Σουκατζίδη, επεμβαίνει ο διοικητής του στρατοπέδου. "Οχι
εσύ!

Οχι εσύ Ναπολέων! Οχι εσύ!". Αλλά ο Σουκατζίδης δεν ήταν απ' αυτούς που θα μπορούσαν να ζήσουν
σε βάρος των άλλων. Η απάντησή του θα μείνει αιώνιο σύμβολο αυτοθυσίας και ηρωισμού. "Δέχομαι,
κύριε διοικητά, τη ζωή, με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλο κρατούμενο. Μόνο όταν η
θέση μου μείνει κενή!". Ο εχθρός δεν είχε σκοπό να κάνει τέτοια χάρη. Στο εκτελεστικό απόσπασμα
έπρεπε να οδηγηθούν 200 κομμουνιστές. Ο Σουκατζίδης πήρε το δρόμο των συντρόφων του,
κερδίζοντας να ζει αιώνια στις καρδιές του ελληνικού λαού.

Οι 200 μελλοθάνατοι κομμουνιστές οδηγήθηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής - στο "Θυσιαστήριο
της Λευτεριάς", όπως το ονόμασε ο λαός αργότερα - το πρωί της Πρωτομαγιάς του '44.

Λίγο πριν αντικρίσουν το εκτελεστικό απόσπασμα, κατά τη μεταφορά τους στο Σκοπευτήριο, πολλοί
από τους μελλοθάνατους κατάφεραν να γράψουν μερικές λέξεις στα δικά τους αγαπημένα πρόσωπα
και να πετάξουν τα σημειώματα στους δρόμους της Αθήνας:

"Οταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές", έγραψε ο Μήτσος
Ρεμπούτσικας. Κι ο Νίκος Μαριακάκης συμπλήρωσε: "Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη
λευτεριά, παρά να ζει σκλάβος". Ο Κώστας Τσίρκας σημείωσε: "Πρωτομαγιά. Γεια σας. Ολοι πάμε στη
μάχη". Κι ο εργάτης Σάββας Σαββόπουλος (απο τα πρώτα ονόματα που φώναξαν στο Χαιδάρι για την
εκτέλεση): "Ας μάθει όλη η Ελλάδα, πως ούτε στιγμή δε χάσαμε την πίστη στην τελική νίκη της
Σοβιετικής Ενωσης... Καμιά δύναμη δε θα μπορέσει να τσακίσει το ΚΚΕ".
Στο Σκοπευτήριο τους χώρισαν σε εικοσάδες. Στην τελευταία εικοσάδα βάλαν τον Σουκατζίδη, για να
μπορέσουν να τον χρησιμοποιήσουν ως μεταφραστή. Η πρώτη εικοσάδα πήρε θέση απέναντι από τις
κάννες των όπλων.

Ο επικεφαλής των ναζί γύρισε προς τον Σουκατζίδη. "Ρώτησέ τους αν έχουν τίποτα να πούνε". Ο
Σουκατζίδης μεταφράζει. Και τότε με μια φωνή οι μελλοθάνατοι απαντούν: "Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η
λευτεριά!" .

Στην επόμενη στιγμή θα τους θερίσουν τα πολυβόλα. Τώρα είναι η σειρά της δεύτερης εικοσάδας,αλλά
πριν πάρουν θέση απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα οι κατακτητές τούς υποχρεώνουν να
φορτώσουν τους νεκρούς στα αυτοκίνητα.

Η ίδια σκηνή θα επαναληφθεί, ώσπου στο τέλος δεν είχε μείνει κανείς ζωντανός από τους 200. Ηταν
λίγο μετά τις 10 το πρωί.

Η Πρωτομαγιά του 1944 ήταν κόκκινη, κόκκινη σαν το αίμα που πότισε το Σκοπευτήριο, κόκκινη σαν τα
υψηλά ιδανικά των κομμουνιστών. Οι 200 είναι Αθάνατοι. Εκτελέστηκαν μα δεν πέθαναν. Μέχρι
σήμερα τους ακούμε:

" Εδώ πέσαμε. Παιδιά του λαού. Γνωρίζετε γιατί. / Γυμνοί: κατάσαρκα φορώντας σημαίες -/ η Ελλάδα
τις έραψε με ουρανό και άσπρο κάμποτο. / Ακούσατε τις ομοβροντίες στα μυστικόφωτα αττικά
χαράματα. / Είδατε τα πουλιά που πέταξαν αντίθετα στις σφαίρες / αγγίζοντας με τα φτερά τους τον
ανατέλλοντα πυρφόρον./ Είδατε τα παράθυρα της γειτονιάς να ανοίγουν στο μέλλον. Εμείς / μερτικό
δε ζητήσαμε. Τίποτα. Μόνο θυμηθείτε το: αν η ελευθερία / δε βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, /
εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας" (Γιάννης Ρίτσος, "Σκοπευτήριο Καισαριανής")

Πηγές: Θ.Χατζής:"Η Νικηφόρα Επανάσταση που χάθηκε",Β. Μπαρτζιώτας:"Κι άστραψε φως η


Ακροναυπλία","Στ' Αρματα-Χρονικό της Εθνικής Αντίστασης","Γράμματα εκτελεσμένων πατριωτών",
Δ.Παυλάκης, "Από το Χαϊδάρι στην κόλαση του Μπέλσεν",Γ.Χολέβας,"Οι 200 της Καισαριανής είναι
αθάνατοι.."

You might also like