Professional Documents
Culture Documents
Buddhism
Buddhism
nqoaO O¾uh
.=re ud¾f.damfoaYh
7 fYa%‚h
^2016 j¾Ifha isg ls%hd;aul fõ&
xxiv
nqoaO O¾uh
7 fYa%‚h
.=re ud¾f.damfoaYh
ISBN:......................
uqøKh (
uqøKd,h
cd;sl wOHdmk wdh;kh
xxv
wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh
cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska ks¾foaY lrk ,o cd;sl uÜgfï ksmqK;d
ixj¾Okh lsÍfï uQ,sl wruqK iys; j tjlg mej;s wka;¾.;h mokï jq wOHdmkh
fjkqjg j¾I wglska hq;= pl%hlska iukaú; kj ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq
wÈhr" j¾I 2007 § YS% ,xldfõ oaú;SSshsl wOHdmk fCIa;%hg y÷kajd fok ,os'
.=re Nj;=ka i|yd mdvï ie,iqï lsÍu" b.ekaùu" ls%hdldrlï lrf.k hEu"
uekSï yd we.hSï hkd § wxYhka i|yd wjYH jkakd jQ ud¾f.damfoaYhka ,nd§fï wruqKska
fuu kj .=re ud¾f.damfoaYh y÷kajd § we;' mx;s ldurh ;=< § jvd;a M,odhS .=rejrfhl=
f,i lghq;= lsÍug fuu ud¾f.damfoaYhka Wmldr jkq we;' isiqkaf.a ksmqK;djka
j¾Okh lsÍu i|yd .=Kd;aul fhojqï yd ls%hdldrlï f;dard .ekSug .=rejrekag wjYH
ksoyi fuu.ska ,nd § ;sfí' tfuka u ks¾foaYs; mdG .%ka:j, we;=<;a jk úIh lreKq
ms<sn| j jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj, wka;¾.; fkdfõ' tu ksid fuu
.=re ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhS ùug kï wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska
ilid we;s wod< mdG .%ka: iu. iu.dó j Ndú; lsÍu w;HjYH fõ'
wOHlaI ckrd,a
cd;sl wOHdmk wdh;kh
i
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh
bf.kqu mq`M,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg
o m;a lrhs' ukqIHhd bf.kqï l=i,;dfjka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø
fldg .;a rgla" iudchla nqoaêh úiska y÷kd .;a wiïu;hka neyer lsÍug o iqNdú;hka
;=<ska kj f,djla ks¾udKh lr .ekSug o fuj,u lr .kq ,nkafka bf.kqu hs'
bf.kqu i|yd jákd hula o" bf.kqï l%ufõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd
ks¾udKh úh hq;= h' úIh ud,dj" úIh ks¾foaYh" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï
lafIa;%hg tlajkqfha fï wdldrfhks'
úIhfhys wruqKqj, ix.;;dj cd;sl uÜgñka mj;ajd .; hq;= h' tfy;a .=re
ud¾f.damfoaYhka ys bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la
kï fkdfõ' úIh ks¾foaYfhys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i|yd wka;¾.;h
;=<ska bf.kqï m, iïm%dma;sh msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkia lr .ekSug
iqidOHlrejkag meyeÈ,sj u bvla we;s nj i|yka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by<
uÜgulg .ekSu i|yd Woõ jk " myiqlï i,ik .=re N+ñldjg lsishï m%fõYhla i|yd
ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaYh YslaIlhdyg o fo.=rekg o Ndú; l< yel' wod<
fm< fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a fm< fmd;la fkdjk nj ±k
.=reNj;=ka .=re ud¾f.damfoaYh yd wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ iïmdÈ; wod<
fm< fmd; hk iïm;a øjH fol u Ndú; l< hq;= h'
ta ta úIhhkays idOkh ms<sn| we.hSï isÿ lrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jqjo
wfmalaId lrk idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu
wjidkfhys mka;s ldurfha § orejka iuÕ m%;HlaIlrKhg m;a úh hq;= h' tu tald;añl
ùu i|yd jQ m%fndaOd;aul ixialD;shla f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla"
hd;%djla lr .kq we;ehs wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId lrñ'
úIh lñgqj (
f,aLl uKav,h (
úIh ixialrKh (
NdId ixialrKh (
iii
.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i|yd Wmfoia
±kqñka muKla fmdaIs; j" ±kqï flakaøSh úNd. l%uhla hgf;a by< idu¾:Hhla
,enqj o th m%udKj;a fkd fõ' id¾:l wOHdmk l%uhl § ysi fuka u yo yd w; o
fmdaIKh ùu w;HjYH fõ' fuu wruqKq idlaId;a lr .ekSu .=re ud¾f.damfoaYh
iïmdokfha § wfmalaId lr we;'
lKavdhï ls%hdldrlul § YsIH lKavdhul isáh hq;= m%Yia; ixLHdj 07la f,i
ie,flk neúka Bg .e<fmk mßÈ ixúOdkh ùu jeo.;a h' bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sfha
§ Bg jvd;a iqÿiq ia:dkh f;dard .ekSug .=rejrhd Wkkaÿ úh hq;= h' ^Wod' úydria:dkh"
mdif,a nqÿ ueÿr" rela fijKla wdÈ& mdvug ^ls%hdldrlug& msúiSfï § m%fndaOd;aul
wdrïNh" fmr w;aoelSï yd mdvu ms<sn| l=;=y,h hk lreKq .ek ie,ls,su;a fjñka
m%foaYfha ixialD;sl miqìu flfrys o wjOdkh fhduq úh hq;= h' Y%oaOdj ckkh jk mßÈ
Ydiksl jpk Ndú;h ms<sn| ie,ls,su;a jkak'
fuys we;=<;a mdvïj,g fhdað; bf.kqï- b.ekaùï ls%hdj,sh Ndú; lsÍu wksjd¾h
fkdjk w;r úl,am bf.kqï l%u" iqÿiq mßÈ Ndú; l< yels h' tfy;a ksmqK;dj yd
ksmqK;d uÜgfuka neyer fkdúh hq;= h' bf.kqï -b.ekaùï ls%hdj,sfha § hym;a wd.ñl
wdl,am j¾Okh flfrys o m%dfhda.sl wjia:d fhdod .ekSu flfrys o jeä wjOdkhla
fhduq lrkak'
iv
mdvu wdrïNfha isg wjidkh olajd ;lafiarej isÿ l< hq;= w;r yelshd fkdyelshd
wkqj m%;sfmdaIKh yd bÈß fmdaIKh ,nd Èh hq;= h' lKavdhï .fõIK ls%hdj,sfhka
wkdjrKh lr .kakd bf.kqï m, wNHdi fmd;aj, fláfhka igyka lr .ekSug
isiqkag Wmfoia fokak' fndfyda úg ld, igyka ieliSfï § ld,Éfþo folla tljr
fkd,efnkq we;' tneúka wod< mdvu l<ukdlrKh lr .ekSu Tn i;= j.lSuls' wod<
mdvug wfmalaIs; we.hqu" ;lafiarej yd we.hSï ks¾Kdhl wkqj ilia lr .kak' Tn
úiska isiqkag ,nd fok ,o wNHdij, ksrjoH;dj mÍlaId fldg igyka ;nkak'
iEu mdvï igykla wjidkfha u fhdod we;s f.or mßirfhka hk fldgi foudmsh
jeäysá iyNd.s;ajh hgf;a isÿ lrkakg fhdað; h' ta i|yd wod< Wmfoia" úÿy,am;s
úiska mdi,a ixj¾Ok iñ;sfha § o" úIh Ndr .=re Nj;d úiska mka;s ljj, § o
foudmshkag yd jeäysáhkag ,nd §ug lghq;= l< hq;= h'
lÓldpd¾h
Ydia;%m;s mQcH Wvq.u iqoiaiS ysñ
jHdmD;s kdhl
v
mgqk msgqj
úúO iydh 46
vi
úIh ks¾foaYfha wka;¾.;h
vii
úIh ye¢kaùu
nqÿ oyfuys úIh lreKq m%dfhda.sl;ajhg keUqre lrùu wka ljr hq.hlg;a jvd
j¾;udkfha w;HjYH j mj;S' yqÿ jkfmd;alrKfhka yd oyï lreKq yeoEÍfuka Tíng
f.dia ffoksl Ôú;fha uqyqK §ug isÿ jk úúO .eg¨j, § tajdg id¾:l j uqyqK §u
i|yd oyï lreKq Ndú;hg keUqre lrùu w;sYh jeo.;a fõ'
nqoaO O¾uh úIh i|yd mdi,a ld,igyfkys fjka ù we;af;a i;shlg ld,Éfþo
folla jqj o tu ld,h jvd;a w¾:j;a j yd M,odhS j fhdod .ekSu oyï .=re Nj;df.a
j.lSuls' iunr fm!reIhlska fyì mqrjeishl= ìys lsÍu i|yd nqoO
a O¾uh úIh ks¾foaYfhys
oelafjk ksmqK;d w;am;a lr .ekSug ufydamldÍ fõ'
6 fY%a‚fha isg 11 fY%a‚h f;la úIh ks¾foaYh fmdÿ ksmqK;d 10lska iukaú; jk
w;r" ta ta fY%a‚hg .e<fmk ksmqK;d uÜgïj,ska o tu ksmqK;d uÜgï idlaId;a lr
.ekSug jvd;a WÑ; úIh ikaOdrhlska o iukaú; h' bf.kqï b.ekaùï ld¾hfha §
ksmqK;d uÜgï flfrys jeä wjOdkhla fhduq fldg tu ksmqK;d uÜgï idlaId;a lr
.; yels mßÈ úIh ikaOdrhg wod< lreKq yrj;a j fm< .iajd" isiqkag bÈßm;a l< hq;=
fõ' fuu úIh ks¾foaYfhka ienúka u orejd il%Sh bf.kqula lrd f.k hdug;a jvd;a
m%;HlaIlrKhlg fhduq lsÍfuka orejka ;=< oeyeñ nj j¾Okh lsÍug;a wfmalaId
lrkq ,efí' yels ;rï m%dfhda.sl w;aoelSïj,ska ksmqK;d uÜgï idlaId;a lr .ekSug
ixúOdkh lsÍu .=reNj;=ka we;=¿ úIh Ndr ish¨ fokdf.a j.lSu fõ'
viii
cd;sl wOHdmk moaO;sh i|yd wruqKq
cd;sl wruqKq
mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lrd <Õd ùu i|yd mqoa.,hskag iy
lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;sh iydh úh hq;=h' jir .Kkdjla uq¿,af,a YS%
,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;djka imqrd,Su
i|yd wruqKq kshu lrkq ,eîh' iuld,Sk wOHdmk jHqyhka yd ls%hdj,Ska ;=< oelsh
yels ÿ¾j,;d ksid OrŒh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh ;=<ska
<Õdlr .; hq;= my; oelafjk wruqKq cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska y÷kd
f.k we;' fuu wruqKq imqrd .ekSu wOHdmk moaO;sh i|yd jQ ;u bÈß oelau f,ig
cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'
1' udkj wNsudkhg .re lsÍfï ixl,amh u; msysgd YS% ,dxlsl nyqúO iudcfha
ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sl taldnoaO;dj" cd;sl Rcq .=Kh"
cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu ;=<ska cd;sh f.dvke.Su iy
,dxlSh wkkH;dj ;yjqre lsÍu'
2' fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udyeÕs
odhdohka y÷kd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu'
3' udkj whs;sjdislïj,g .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn| oekqj;a ùu" yDohdx.u
ne£ulska hq;= j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk .=Kdx. j¾Okh lsÍug
bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;dka;s%l Ôjk rgdjla .eí jQ
mßirhla ks¾udKh lsÍu iy mj;ajd f.k hdug iydh ùu'
4' mqoa.,hskaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm; iy udkj w.hhkag .re lsÍu u;
mokï jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu'
5' iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i|yd ks¾udK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S
Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=¿ fjk;a Okd;aul wx. ,laIK ixj¾Okh
lsÍu'
6' mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj .=Kh jeäÈhqKq flfrk iy YS% ,xldfõ wd¾Ól
ixj¾Okh i|yd odhl jk M,odhS ld¾hhka i|yd wOHdmkh ;=<ska udkj
iïm;a ixj¾Okh lsÍu'
7' YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiSug yd tajd
md,kh lr .ekSug mqoa.,hka iQodkï lsÍu iy ixlS¾K yd wkfmalaIs;
wjia:djkag id¾:l j uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu'
8' cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh"
iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jq wdl,am yd l=i,;d fmdaIKh
lsÍu'
ix
uQ,sl ksmqK;d
wOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i|yka cd;sl
wruqKq uqÿka m;a lr .ekSug odhl jkq we;'
1' ikaksfõok ksmqK;d
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn| oekqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh hk
wkq ldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d mokï fõ'
idlaIr;dj idjOdk j weyqïlka §u" meyeÈ,s j l:d lsÍu" f;areï
.ekSu i|yd lshùu" ksjerÈ j iy ksrjq,a j ,sùu" M,odhs
whqßka woyia yqjudre lr .ekSu
ixLHd ms<sn| oekqu NdKav" wjldYh iy ld,h" .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï
i|yd l%udkql+, b,lalï Ndú;h
rEml Ndú;h f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld"
wdlD;s yd j¾K .<mñka úia;r" Wmfoia yd woyia
m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu
f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh mß.Kl oekqu iy bf.kSfï § o" fiajd mßY%hka
;=< § o" fm!oa.,sl Ôú;fha § o f;dr;=re iy ikaksfõok
;dlaIKh Wmfhda.S lr .ekSu'
x
4' jev f,dalhg iQodkï ùfï ksmqK;d
wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu' ;u jD;a;Sh <eÈhd iy wNsfhda.H;d y÷kd .ekSu'
yelshdjkag iß,k whqßka /lshdjla f;dard .ekSu iy jdisodhl yd ;sridr
Ôjfkdamdhl ksr; ùu' hk yelshdjka Wmßu lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod<
fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d'
by; cd;sl wruqKq yd uQ,sl ksmqK;d YS% ,xldfõ idudkH wOHdmkh ms<sn| m%;sm;a;s
rduqjla i|yd fhdackd we;=<;a cd;sl wOHdmk fldñIka iNdfõ 2003 foieïn¾ jd¾;dfjka
Wmqgd .eksK'
xi
úIhfha wruqKq
^1& ;s%úO r;akfha .=K ye¢k" Y%oaOdfjka lghq;= lrk" ksjerÈ j m%dfhda.sl
j;dj;aj, fhfok oeyeñ ore mrmqrla ìyslsÍu'
^4& YS% ,dxlsl Wreuh odhdo fldg .;a wNsudkj;a" j.lSfuka iy j.ùfuka
hq;= ore mrmqrla f.dvk.d .ekSu'
^5& ish Ôjk o¾Ykh f.dvk.d .ekSfï § Oïumo foaYkd iy fn!oaO WmfoaY
ldjHh mokï lr.;a b.ekaùï pß;dhkhg u. fmkaùu'
xii
úIh ks¾foaYh
1'0 f;rejk .=K 7'1'1 nqÿ isßf;a wdrïNl • nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;amqr • nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;a mqr .uk olajd nqÿ isßf;a 02
ye¢k pß;dhkh jljdkqfõ m%Odk isoaê .uk f;la nqÿ isß; m%Odk isÿùï fm< .iajhs'
lrhs' • l<K ñ;=frl= f,i ;u Ôú;h ilia lr .ekSug nqÿ
iúia;r j wOHhkhkh
isß; wdo¾Y lr .kshs'
lr wdo¾Yj;a j lghq;=
• nqÿ isßf;a wdo¾Y weiqßka ;u ðú;h yd ii|d n,hs'
lrhs'
• hym;a wruqKq bgq lr .ksñka mrd¾:fhys fhfohs'
• l<K ñ;=frl= fia lghq;= lrhs'
02
Wmia:dk lsÍug ksoiqka olajhs'
7'1'2 nqÿrcdKka jykafia • wirKhkag msysg ùu" • wirK Ndjh yd .s,kaùu fmdÿ O¾u;djhla nj
wirKhkag yd .s,kqkag • .s,kqkag Wmia:dk lsÍu ms<s.kshs'
msysg jq wdldrh w.hñka • wirKfhl=g fyda .s,fkl=g msysg jQ wjia:djla i|yd
mrd¾:fhys fhfohs' l;djla f.dvk.hs'
• wirK whg yd .s,kqkag msysg fjhs'
• mrd¾:fhys fhfoa'
wkq.ukh lrhs'
• ffoksl lghq;=j, § fn!oaO wkkH;dj
m%o¾Ykh lrhs'
7'2'2 Ndjkdfõ m%dfhda.sl • ffu;%S Ndjkdj ^lrŒh • lrKShfu;a; iQ;%hg wkqj ffu;S% 02
jákdlu ye¢k ffoksl j fu;a; iQ;%h weiqßka& Ndjkdj jvk wdldrh meyeo,s lrhs'
Ndjkdfõ fhfohs' • ffu;S% Ndjkdfjka m%fhdack /ila
ie,fik nj ms<s.kshs'
• ffu;S% Ndjkdfõ § wkq.ukh lrk
ksjerÈ bßhõ m%o¾Ykh lrhs'
• iqyoYS,S j lghq;= lrhs'
• w,afmaÉP;dfjka lghq;= lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
3'0 fn!oaO idrO¾u 7'3'1iodpdrj;a iudchla • mxpYS, m%;sm;a;sfhys idudðl • is,amo my wre;a iys; j mjihs' 02
w.h lrñka i|yd mxpiS, m%;sm;a;sh w.h • mxpiS, m%;sm;a;sfhys idudðl jákdlu
ms<smÈhs' Wmfhda.S jk nj fmkajd fohs'
ms<f
s .k ta wkqj l%shd • zziodpdrj;a iudchla Wfoid mxpiS,h
lrhs' iq/lSuZZ .ek l;djla lrhs'
• iudc iïu;hkg wkql+, j lghq;= lrhs'
• hym;a iudchl fldgialrefjla fjhs'
wdOHd;añl ixj¾Okh
we;s lrk wdldrh úia;r lsÍu jvd;a fya;= ldrl jk nj ms<s.kshs'
we;s lr .kshs'
• wdÔj wIagul iS,h ;d,dkqrEmSj m%ldY lr
woyia olajhs'
• hym;a iudc iïu;hkag .re lrhs'
• ksjerÈ Èú meje;aulg yqre fjhs'
• is.df,dajdo iQ;f
% ha .=re YsIH hq;l
= ï meyeÈ,s 02
• .=rejrekaf.a .=K ye¢k .=re
7'3'3 fn!oaO iudc O¾uj,g lrhs'
f.!rjh /flk mßÈ lghq;=
wkq.; fjñka .=re isiq • .=re Nj;=kaf.a .=K ye¢k f.!rjfhka
lrk whqre úia;r lsÍu
in|;d f.dvk.d .kshs' lghq;= l< hq;= neõ fmkajd fohs'
^is.df,dajdo iQ;%h&
• zz .=re f.!rjfhka hq;=j lghq;= lsÍfï
jeo.;alu hk uefhka l;djlg WÑ;
ie,iqu ilia lrhs'
• ;u hq;=lï uekúka bgqq lrhs'
• .=re f.!rfhka hq;=j l;d lrhs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
4'0 iqiudys; iunr 7'4'1 kdhlhl=f.a j.lSu • kdhl;aj ,laIK • kdhlhl=f.a j.lSu yd j.ùu meyeÈ,s lrhs' 02
fm!reIhla f.dvkÕd yd j.ùu f;areï f.k ta ^wmKaKl cd;lh& • ;u fm!reIh f.dvk.d .ekSug j.lSu yd
.ekSug lghq;= lrhs' wkqj ;u fm!reIh j.ùu fya;= jk ms<s.kshs'
f.dvk.d .kshs'
• kdhl;aj ,laIK ,ehsia;= .; lrhs'
• kdhl;ajhg .re lrhs'
• kdhlhl= f,i lghq;= lrhs'
xvii
5'0 Y%S ,dxlsl fn!oaO 7'5'1 nqÿ oyu weiqßka fmdaIKh • nqÿ oyu weiqßka • nqÿ oyñka fmdaIKh jQ YS% ,dxlsl ck iudcfha 02
wkkH;dj iqrlsñka jQ Y%S ,dxlsl iudcO¾u fmdaIKh jQ Y%S ,dxlsl iqúfYaIS ,laIK kï lrhs'
idufhka yd iyðjkfhka /l .ekSug ls%hd lrhs ck ixialD;sfha • nqÿ oyñka fmdaI;
s j ixialD;sl ,laIK cd;sl
l%shd lrhs' iqúfYaIS ,laIK hgf;a fm%!V;ajhg fya;= jk nj ms<s.kshs'
l<.=K ie,lSu" • YS% ,dxlsl ck iudcfha iqúfYaIS ,laIK
wd.ka;=l i;aldrh" lSmhla ksrEmKh lrhs'
jeäysáhkag ie,lSu" • mdi,a ixialD;sfha iqúfYaIS ,laIKhkag
w.%YIH odkh" NslaIq wkq.;j ls%hd lrhs'
kdhl;ajh ms<s.ekSu' • ck ixialD;sfha iqúfYaIS ,laIKhkag .re
lrñka iqrlaIs; lrhs'
xviii
02
6'0 nqÿ oyug wkqj Ôú;h 7'6'1 Ôú;h yd iïnkaO • kshdu O¾u meyeÈ,s lrhs'
• kshdu O¾u
yd f,dalh ye¢k f.k ish,a,u isÿ jkafka mQ¾j • Ôú;h yd iïnkaO ish,a,u mQ¾j l¾ufhka
m%{djka; Ôú;hla .; l¾ufhka fkd jk nj isÿ fkd jk nj ms<s.kshs'
lrhs' ms<sf.k lghq;= lrhs' • kshdu O¾uhka i|yd ld,Sk ksoiqka o;a;
f,aLkhla ilia lrhs'
• l¾u jdofhka ñ§ wOHdmkfha fhfoa
• ish,a, fmr l¾ufhka isÿ fkd jk nj ±k
lghq;= lrhs'
xix
7'0 Ôú wÔù mßirhg 7'7'1 ;ud Wmudjg .ksñka • w;a;+mkdhsl O¾u m¾hdh • fõ`Moajdr iQ;f
% ha ±lafjk w;a;m
+ kdhsl O¾uh 02
ys;ldó j yeisfrhs' Ôj ys;jd§ wdl,am meyeÈ,s lrhs'
^fõ¿oajdr iQ;%fha ksodk
f.dv kÕd .kS'
l:dj weiqßka& wêm;s O¾u • ;ud Wmud fldg lghq;= l< hq;= nj ms<.
s ksh's
• wêm;s O¾u meyeÈ,s lrñka ì;a;s mqj;am;lg
,smshla ilia lrhs'
• wkHhka o ;ud fuka i,ld lghq;= lrhs'
• mrys;ldó fjhs'
xx
7'7'2 udkj in|;d mj;ajd • l;d ny iy yeisÍu" mdi,a • hym;a udkj in|;d mj;ajd .kafka flfia 02
.ekSug ia:dfkdaÑ; msßh;" mkai," ksji
±hs meyeos,s lrhs'
m%{dfjka hq;= j l%shd
• udkj in|;d mj;ajd .ekSfï §
lrhs'
wjia:dfjdaÑ; j ls%hd lsÍfï jeo.;alu
ms<s.kshs'
• wka whf.a is;a Èkd .; yels" úúO ia:dkj,g
fhda.H" fonia lSmhla ks¾udKh lrhs'
• ffoksl p¾hdfjys ms%hYS,Sj yeisfrhs'
• ukd wfkHdakH in|;d f.dvk.d .kshs'
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
8'0 Ydik b;sydih yd Y%S 7'8'1uys k a o d.ukfhka YS % • uyskaod.ukfha Y%S ,dxlsl • uyskaod.ukfhka ,;a odhdo fudkjd ±hs 02
,dxlsl fn!oaO Wreuh ,dxlslhka ,o odhdo odhdo ms<sn| ir, ye¢kaúu meyeÈ,s lrhs'
ye¢k tu Wreuh /l ye¢k tajd Ydiksl yd ^nqÿ oyu" fn!oaO • YS% ,dxlslhkag Wreu jQ tu odhdo ixrlaIKh
.ekSug l%shd lrhs' ixialD;sl jYfhka isoaOia:dkhl wx." NslaIq"
l< hq;= nj ms<s.kshs'
we.hS u g ,la lrñka NslaIqŒ meúoao" l,dYs,am"
ixrlaIKh lrhs' idys;Hh&
• uyskaod.ukfhka ,;a odhdo weiqßka
m%o¾Ykhla lrhs'
• Ydiksl yeÕSfuka hqla; j lghq;= lrhs'
• Ydiksl yd ixialD;sl odhdo wdrlaId lrhs'
xxi
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo
9'0 fn!oaO wd¾Ól yd rdcH 7'9'1Ok mßyrKhg wod< • mßyrKh yd kv;a;=j •iïm;a l<ukdlrKfha we;s jeo.;alu 02
md,k Ñka;kh ye¢k fn!oaO b.ekaùï wkq.ukh iuÔúl;dj" wn,s foa w¨;a meyeÈ,s lrhs'
f.k ta wkqj l%shd lrhs' lrhs' jeähdj" mQcdjla jYfhka •iïm;a l<ukdlrKfhka hym;a wd¾Ól
,efnk Öjrfhka Wmßu
miqìula w;s lr .; yels neõ ms<s.kshs'
m%fhdack ,nd .kakd whqre"
•zziSñ; iïm;aj,ska Wmßu m%fhdack .ekSfï
fmdÿ foam< mßyrKh
^idx>sl foam< mßyrK rgdj& jeo.;aluZZ ms<sn| j l;djla lrhs'
•mdif,a foam< iqrlshs'
•idx>sl foam< ms<sn| ksjerÈ wdl,amfhka
xxii
10'0 ks¾jdKh wruqKq 7'10'1ks j erÈ oela u ls k a yd • mqKH l%shd ^ldjHfYaLrh& • ldjHfYaLrhg wkqj mqKH ls%hd fod<ilaa we;s 02
fldg f.k wd¾h ukd yeÕSulska hq;= j
nj m%ldY lrhs'
ud¾.fha .uka lrhs' mqKH l%hs djka ys fhfohs'
• mskl
a ïys w.h ±k tys kshef<kakg fm,fUhs'
• ;=ka mqKH ls%hd" oi mqKH ls%hd iy fodf<dia
mqKH ls%hd fjk fjku ,ehsia;= .; lrhs'
• mdi, ;=< § wd.ñl lghq;= ixúOdkh lrhs'
• wdo¾Yj;a mqKHldó Èúhla .; lrhs'
bf.kqï b.ekaùï lsh
% dj,sh i|yd Wmfoia
1
ksmqK;dj 01 ( f;rejk .=K ye¢k pß;dhkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'1'1 ( nqÿ isßf;a wdrïNl jljdkqfõ m%Odk isoaê iúia;r j
wOHhkh lr wdo¾Yj;a j lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;a mqr .uk olajd nqÿ isßf;a m%Odk isÿùï fm< .iajhs'
• l<K ñ;=frl= f,i ;u Ôú;h ilia lr .ekSug nqÿ isß; wdo¾Y lr .kshs'
• nqÿ isßf;a wdo¾Y weiqßka ;u ðú;h yd ii|d n,hs'
• hym;a wruqKq bgq lr .ksñka mrd¾:fhys fhfohs'
• l,K ñ;=frl= fia lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• nqÿrcdKka jykafiaf.a lsUq,aj;amqr pdßldj fokqjr isg ksfõolhka fofofkl=
úiska flfrk iÔù úia;r m%pdrhla orejka fofofkl= ,jd lrjkak'
• úia;r m%pdrh weiqßka lsUq,aj;amqr pdßldj ms<sn| lreKq úuikak'
• my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjl fhfokak'
nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;amqr pßldj f;la fujeks jeo.;a lreKq /ila we;s nj
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;amqr pdßldj f;la jeo.;a lreKq /ila we;s nj
• i;ai;sh
• m%:u O¾u foaYkh
• hi l=, mq;=f.a meúÈ ùu
• m%:u ry;a ieg ku yd m%:u O¾u ¥; fiajdj
• Noaoj.a.sh l=udrjreka meúÈ ùu' ^fojk ry;a ;sia ku&
2
• ;=ka nE cá, oukh
• ìïìidr rcq yuqùu
• w.iõ ;k;=re m%odkh
• iqoafOdaok rcqf.a wdrdOkdj
• ld`Modhs weu;sf.a meúÈùu
• lsUq,aj;amqr pdßldjg wdrdOkh
• lsUq,aj;amqr pdßldj
• by; isÿùï weiqrka Ôú;do¾Y /ila ,nd .; yels nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=reNj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1 ( nqoO
a ;ajfha isg lsU,q j
a ;a mqr pdßldj f;la jeo.;a isÿùï fm<.iajkak'
lKavdhu 2 ( nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;a mqr pdßldj f;la" jeo.;a isÿùï weiqfrka
l,HdK ñ;%;ajh ms<sônq jk wjia:d meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3 ( nqoaO;ajfha isg lsUq,aj;a mqr pdßldj f;la jeo.;a isÿùï weiqfrka .;
yels Ôú;do¾Y ,shkak'
f.or mßirfhka (
foudmshka" ;uka wkHhkaf.a iqN isoaêhg o fya;= jk whqßka lghq;= l< wjia:d
fmkajd foñka orejka o Bg fhduq lrkak'
3
ksmqK;dj 01 ( f;rejk .=K ye¢k pß;dhkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'1'2 ( nqÿrcdKka jykafia wirKhkag yd .s,kqkag msysg jQ wdldrh
w.hñka mrd¾:fhys fhfohs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• nqÿ isß; weiqßka wirKhkag msysg ùu yd .s,kqkag Wmai:dk lsÍu ms<sn| ksoiqka
olajhs'
• wirK Ndjh yd .s,kaùu fmdÿ O¾u;djhla nj ms<s.kshs'
• wirKfhl=g fyda .s,fkl=g msysg jQ wjia:djl meje;aùug iqÿiq l;djlg iels,a,la
f.dvk.hs'
• wirK whg yd .s,kqkag msysg fjhs'
• mrd¾:fhys fhfoa'
mshjr 1 (
• nqÿrcdKka jykafia .s,kqkag Wmia:dk l< yd wirKhkag msysg jQ wjia:d ±lafjk
mska;+r lsysmhla fmkajñka isiqkaf.ka lreKq úuikak'
• fuu l;d mqj;aj,ska nqÿcdKka jykafiaf.a .s,dfkdamia:dk yd wirK irK .=Kh
meyeÈ,s lrkak'
• fuu O¾u;dj j¾;udk iudcfha o m%lg j mj;sk nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak''
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿrcdKka jykafiaf.a m%dfhda.sl Ôú;fhka wirK irK ùu yd
.s,dfkdamia:dkh m%lg jk nj
• ´kEu ;rd;srul wfhl= wirKfhl= fyda .s,kl= úh yels nj
• fï iïnkaOfhka j;auka iudcfhka ksoiqka /ila fmkajd Èh yels nj
• wirK irK .=Kh yd .s,dfkdamia:dkh mrd¾: p¾hdjla nj
• mrd¾:fha fh§u W;=ï udkqIsl .=Kdx.hla nj
4
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
^1& nqÿrcdKka jykafia ðjudk ld,fha wirKhskag msysg jQ wjia:d yd .s,kqkag
msysg jQ wjia:d kso¾Yk iys; j meyeÈ,s lrkak'
^2& j¾;udk iudcfha wirK njg yd .s,ka njg m;a úh yels wjia:d lsysmhla kï
fldg Tng msysg úh yels wdldrh meyeÈ,s lrkak'
^3& my; ±lafjk wjia:d fol ms<sn| j woyia olajkak'
1' Tn wirK ;;a;ajhg m;a jQ wjia:djl fyda .s,ka ;;a;ajhg m;a jQ wjia:djl
we;s jQ yeÕSï
2' Tn wirKfhl=g fyda .s,fkl=g msysg jk wdldrh
f.or mßirfhka (
.s,kqkag yd wirKhkag msysg úh yels wjia:d orejkag fmkajd § ta i|yd Tjqka
fhduq lr we.hSug ,la lrkak'
5
ksmqK;dj 01 ( f;rejk .=K ye¢k pß;dhkh lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'1'3 ( zZb;sms fida ''''''''''''ZZ mdGh weiqßka nqoaO r;akfha .=K ye¢k
Y%oaOdfjka ls%hd lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• zzb;sms fida ''''''''''''ZZ mdGfha .=Kdx. wkqms<sfj<ska meyeÈ,s lrhs'
• kj wryd§ nqÿ.=K w.h lrhs'
• zzb;sms fida ''''''''''''ZZ mdGh nqÿ .=K fjka fjka j WÉpdrKh jk fia
iÊCOdhkh lrhs'
• wjia:dkqrEmS j nqÿirK m;ñka wdYs¾jdo lrhs'
• nqoaO r;akh flfrys ie±ye;s j lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
zzryi;a mõ fkdfldg
flf,irhkq;a ÿrefldg
ksis jQfhka mqog
wry hehs ku lsh;s uqks\qg ZZ
nqÿ.=K w,xlrKfha i|yka fuu lúh we;=<;a mqjrej isiqkag m%o¾Ykh lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
6
• zzb;sms fid ''''''''''''''''''''''''ZZ mdGfhys nqÿ .=K kjhla we;s nj
• tla tla nqÿ .=Kh iqúfYaIS j w¾:l:kh l< yels nj
• zzb;sms fid'''''''''''''' mdGhZZ ksjerÈj yd Y%oaOdj ckkh jk whqßka iÊCOdhkh l<
hq;= nj
• b;sms fida mdGfhys i|yka nqÿ .=K" nqÿ .=K Ndjkdjg bjy,a jk nj
• úm;l § nqÿ .=K fufkys lsÍfuka ìh ÿre jk nj
• nqÿ .=K pß; ixj¾Okhg bjy,a lr .; hq;= nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' kj wryd§ nqÿ.=K wkqms<sfj<ska ,shd w¾:h meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' zzb;sms fida'''''''''''''''''''''''ZZ mdGfha ±lafjk nqÿ .=K biau;= jkfia
Y%oaOdfjka ksjerÈ j iÊCOdhkh lrkak'
lKavdhu 3' nqoaO r;akfha .=K pß; ixj¾Okhg fhdod .; yels wdldrh
meyeÈ,s lrkak'
f.or mßirfhka (
orejka iuÕ ffokslj nqoaO jkaokdfjys fh§fuka wk;=re j nqÿ .=K Ndjkdj
jvkak'
7
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev .id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kS'
ksmqK;d uÜgu 7'2'1 ( fn!oaO isß;a úß;a w¾:j;a j wkq.ukh lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• wkq.ukh lrk fn!oaO isß;a úß;a kï lrhs'
• fn!oaO isß;a úß;a wkq.ukfha § w¾:dkaú; j lghq;= lsÍfï jeo.;alu fmkajd
fohs'
• mkai," mdi, yd ksji hk mßirj, § wkq.ukh l< yels fn!oaO isß;a úß;a
f.dkq fldg olajhs'
• fn!oaO isß;a úß;a ffoksl j w¾:j;a j wkq.ukh lrhs'
• ffoksl lghq;=j, § fn!oaO wkkH;dj m%o¾Ykh lrhs'
mshjr 1 (
• isß;a u,aou fmd; mka;shg m%o¾Ykh lrkak'
• fmd; ms<sn| j isiqkaf.ka úuikak'
• tys wod< lúhla isiqka iuÕ .dhkd lrkak'
• my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• wod< lD;sfhys isß;a iy úß;a wka;¾.; nj mjikak'
• l< hq;= foa lsÍu;a" fkdl< hq;= fohska je<lSu;a ms<sfj<ska isß;a úß;a f,i
woyia lrk neõ meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• ia:dkh" wjia:dj yd mqoa., iajNdjh wkqj isß;a iqúfYaIS jk nj'
• ksji" mdi, yd mkaif,a § wkq.ukh l< yels iqúfYaIS isß;a úß;a /ila we;s
nj
8
• wdydr wkqNjh" we÷ï me<÷ï Ndú;h jeisls<s leisls<s mßyrKhg wod< isß;a -
úß;a flfrys jeä wjOdkhla oelaúh hq;= nj
• ´kEu isß;la w¾:dkaú; j wkq.ukh l< hq;= nj'
• ksjerÈ isß;a úß;a wkq.ukh lsÍfuka ;u wkkH;dj /l .; yels nj'
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
my; i|yka ia:dkj, § wkq.ukh l< hq;= isß;a úß;a f,aLkhla mka;shg bÈßm;a
lrñka úia;r lrkak'
lKavdhu 1' - ksji
lKavdhu 2' - mdi,
lKavdhu 3' - mkai,
f.or mßirfhka (
ksjfia § wkq.ukh l< hq;= isß;a úsß;a foudmshka orejka yd idlÉPd fldg ffoksl
Ôú;hg tla lr .ksñka ta wkqj lghq;= lsÍug W;aidy lrkak'
9
ksmqK;dj 02( Ôjk rgdj yev.id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 7'2'2 ( Ndjkdfõ m%dfhda.sl jákdlu ye¢k ffoksl j Ndjkdfõ
fhfohs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• lrKShfu;a; iQ;%hg wkqj ffu;S% Ndjkdj jvk wdldrh meyeos,s lrhs'
• ffu;S% Ndjkdfjka m%fhdack /ila ie,fik nj ms<s.kshs'
• ffu;S% Ndjkdfõ § wkq.ukh lrk ksjerÈ bßhõ m%o¾Ykh lrhs'
• iqyoYS,S j lghq;= lrhs'
• w,afmaÉP;dfjka hq;=j lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• lrKSh fu;a; iQ;%fha we;=<;a zzud;d h:d kshx mq;a;x ''''''''''''''''''' ZZ .d:dj isiqkag
bÈßm;a lrkak'
• ;u tlu mq;=g wdorh olajk ujl fia ish¨ i;ajhskag wdorh lreKdj ±laúh hq;=
nj meyeÈ,s lrkak'
• lrKSh fu;a; iQ;%h nqÿrcdKka jykafia Ndjkdkqfhda.S NslaIq msßilg foaYk l<
nj fmkajd fokak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• lrKSh fu;a; iQ;%hg wkqj Ndjkd jvkafkl= ;=< .=Kdx. 15la mej;sh hq;= nj'
• Ndjkdj jeãfuka Ñ;a; tald.%;dj we;s jk nj
• fuu Ndjkdj iu: Ndjkd j¾.hg wh;a nj
10
• lrKSh fu;a; iQ;%hg wkqj Ndjkd jvk úfYaI wdldrhla we;s nj
• fuu Ndjkdj jeãfuka wdksYxi /ila ie,fik nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' lrKSh fu;a; iQ;%hg wkqj ffu;S% Ndjkd jvkafkl= ;=< we;s lr.; hq;=
.=Kdx. meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' lrKSh fu;a; iQ;%hg wkqj ffu;S% Ndjkdj jvk wdldrh ,shkak'
lKavdhu 3' lrKSh fu;a; iQ;%hg wkqj ffu;S% Ndjkdfjka ,efnk wdksYxi olajkak'
mka;shu tla lKavdhula ù lrKSh fu;a; iQ;%hg wkqj ffu;S% Ndjkdfõ
fhfokak'
^wyx wfjfrda fydañ - uu ffjr ke;af;la fjïjd ! wd§ jYfhks'&
f.or mßirfhka (
Èkm;d nqoaO jkaokfha § ffu;S% Ndjkdfjys fhfoñka orejd o Bg fhduq lrkak'
11
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev.id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 7'2'3 ( Y%djl - Y%dúld pß; wdo¾Yhg .kshs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• úYdLd ufydamdisldj yd wfkams`vqisgq;=ud ms<sn| j jeo.;a lreKq meyeÈ,s lrhs'
• Y%djl - Y%dúld pß;j,ska ;u Èúhg wdo¾Y ,nd .; yels nj ms<s.kshs'
• by; pß; fol weiqßka WmfoaY mdG f.dvk.hs'
• wdo¾Yj;a pß; we;=<;a fmd;m; lshjhs'
• pß;j, we;s hy.=Kdx. wdo¾Ykh .kshs'
mshjr 1 (
• nqÿrcdKka jykafia jeäu jdrhla jia jik ,o úydrfha ku úuiñka ta ms<sn| j
idlÉPd lrkak'
• fÊ;jkdrduh - wfkamsvqisgq;=ud úiska bÈl< nj meyeÈ,s lrkak'
• úYdLd ufydamdisldj bÈ fldg mQcd l< mQ¾jdrdufha o nqÿrcdKka jykafia fndfyda
jdr .Kkla jia úiQ nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• úYdLd ufydamdisldj
• úYdLd isgq ÈhKsh l=vd l, mgka b;d .=K .rel Ôú;hla .; l< nj'
• foudmshkag lSlreùu
• l=vd l, mgka nqÿrÿka ±lSu ms%h lsÍu
• i;=kag mjd lreKdfjka ie,lSu
• ;u újdyfha § mshdf.ka wjjdo oyhla ,eîu
• újdyh ksidj;a fn!oaOlu fjkia fkdlsÍu
12
• fï, m<okdj ñ, fldg mQ¾jdrduh bÈslsÍu
• wjia:dfjdaÑ; j lghq;= lsÍu
• iajdñ md¾Yajfha {d;Ska nqÿoyug keUqre lsÍu
• nqÿiiqk fjkqfjka úYd, fufyhla bgq lsÍu
• nqÿiiqfka w.% odhsldj njg m;a ùu
• wfkams`vq isgq;=ud
• iqo;a; isgq;=ud wirK irK .=Kh ksid wfkams`vq isgq;=ud hk kñka
ye¢kaaùu
• nqÿrcdKka jykafiag fÊ;jkdrduh bÈ fldg mQcd lsÍu
• wp, Y%oaOdfjka hq;=j lghq;= lsÍu
• ñ;=rka w;r l,K ñ;=frl= ùu
• orejkag hyu. fmkajQ .=Kj;a msfhl= ùu
• WmdhYS,S j mqoa.,hka hyu. heùu
• ks¾f,daNSj fkdie,S lghq;= lsÍu
• nqÿiiqfka w.% odhl ;k;=rg m;a ùu
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' ( úYdLd uy Wmdisldj
uQ,sl f;dr;=re
nqÿ iiqkg we;s iïnkaOh
jeo.;a isÿùï
,enQ ;k;=re
.; yels wdo¾Y
uQ,sl f;dr;=re
nqÿ iiqkg we;s iïnkaOh
jeo.;a isÿùï
,enQ ;k;=re
.; yels wdo¾Y
f.or mßirfhka (
Tn m%foaYfha Ôj;a jk hym;a mqoa.,hska weiqrg orejd fhduq lrkak'
13
ksmqK;dj 02 ( Ôjk rgdj yev.id .ekSug fn!oaO b.ekaùï yd Y%djl Y%dúld
pß; Wmfhda. lr .kshs'
ksmqK;d uÜgu 7'2'4 ( Oïumo .d:d weiqßka ;u Ôjk o¾Ykh yev.id .ekSug ls%hd
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• wod< Oïu mo .d:d foflys ir, wre;a mjihs'
• l< jro ms<sn| j ffjÍ iy.; j fkdis;kakkaf.a ffjrh ikaisfok nj ms<s.kshs'
• wod< Oïu mo .d:d fol ksjerÈ j iÊCOdhkd lrhs'
• wkHhka yd .egqï wju lr .kshs'
• bjiSu m%.=K lrhs'
mshjr 1 (
• —wlafldÉPs ux wjê ux ''''''''''''''''''˜ hk Oïu mo .d:d fol ,shjqK mqjrej orejkag
m%o¾Ykh lrkak'
• tu .d:dj isiqka iu. ksjerÈj iÊCOdhkh lrkak'
• ir, woyi isiqka iu. idlÉPd lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
Oïu moh ms<sn| j my; f;dr;=re ±k .; hq;= nj
• fn!oaOhdf.a w;afmd; n÷h'
• .d:d 423ls'
• j.a. 26ls'
• wod< .d:d fol hul j.a.hg wh;a fõ'
• :q,a, ;siai kï ysñkula wrNhd fuu .d:d hq.,h foaYkd lr we;'
14
• ;udg isÿ l< wjev kej; kej; fufkys lrkakdf.a ffjrh fkdikaisfok
nj
• fuu .d:d foflys wre;a ;u Ôú;h id¾:l lr .ekSug bjy,a jk nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' m<uq .d:dj ksjerÈ j iÊCOdhkh lr woyi olajkak'
fojk .d:dj ksjerÈ j iÊCOdhkh lr woyi olajkak'
lKavdhu 2' fuu .d:d foflys ir, woyiska ;u Ôú;j,g .; yels wdo¾Y f.dkq
lrkak'
f.or mßirfhka (
• ffjÍ iy.; is;=ú,sj,ska fuf;la ;udg isÿù we;s whym;a w;a±lSï mq¾jdo¾Y
fldg" orejkag tfia fkdùug u. fmkajkak'
15
ksmqK;dj 03 ( fn!oaO idrO¾u w.h lrñka ms<smÈhs'
ksmqK;d uÜgu 7'3'1 ( iodpdrj;a iudchla i|yd mxpiS, m%;sm;a;sh Wmfhda.S jk nj
ms<sf.k ta wkqj ls%hd lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02 hs'
bf.kqï m, (
• is,amo my wre;a iys; j mjihs'
• mxpiS, m%;sm;a;sfhys idudðl jákdlu fmkajd fohs'
• zziodpdrj;a iudchla Wfoid mxpiS,h iq/lSuZZ .ek l;djla lrhs'
• ksjerÈ iudc iïu;hkg wkql+, j lghq;= lrhs'
• hym;a iudchl fldgialrefjla fjhs'
mshjr 1 (
• mqj;am;a jd¾;d weiqßka mkais,a lvjQ wjia:d lsysmhla mka;shg bÈßm;a lrkak'
• fujeks isÿùïj,g fya;= úuikak'
• fujeks ÿisß;a u.yrjd .ekSug mxpiS, m%;sm;a;sh bjy,a jk nj mjikak'
• my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• mkais,a lvùu iudc mßydkshg fya;= fõ'
• mkais,a wdrlaId lsÍfuka kSfrda.su;a yd ksrjq,a Ôú;hla Wod lr .; yels fõ'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak' (
• mkais,a wre;a iys; j ±k .; hq;= nj
• mkais,a iq/lSu m%;sm;a;s .rel fn!oaO iudchl moku nj
• mqoa., fuka u iudc oshqKqjg o mxpiS, m%;sm;a;sh bjy,a jk nj
• mkais,a iqrlskakd isú,a iudc kS;sÍ;s wdrlaId lrk nj
• mkais,a iq/lSfuka kSfrda.su;a Ôú;hla .; l< yels nj
• mkais,a iq/lSu m%;sm;a;s .rel fn!oaO iudchl moku nj
16
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' mkais,a ms<sfj<ska ,shd tys ir, f;areï ,shd olajkak'
lKavdhu 2' mxpiS, m%;sm;a;sh hym;a iudchlg fya;= jk wdldrh fmkajd fokak'
lKavdhu 3' zziodpdrj;a iudchla Wfoid mxpiS,h iq/lSu ZZ uefhka lKavdhfï
ish¨ idudðlhka tlaj l;djlg iels,a,la ilikak'
f.or mßirfhka (
;u ksji ;=< ksr;=re mkais,a iqrlsk mßirhla ilid ta wkqj lghq;= lsÍug orejka
fhduq lrkak'
17
ksmqK;dj 03 ( fn!oaO idrO¾u w.h lrñka ms<smÈhs'
ksmqK;d uÜgu 7'3'2 ( wdÔj wIagul iS,h mdol fldg f.k ;u wdOHd;añl ixj¾Okh
we;s lr .kshs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• wdðj wIagul iS,h mxpiS, m%;sm;a;sfhka fjkia jk wdldrh m%ldY lrhs'
• wdÔj wIagul iS,h wdOHd;añl ixj¾Okhg jvd;a fya;= ldrl jk nj
ms<s.kshs'
• wdÔj wIagul iS,h iudoka jk wdldrh m%ldY lr woyia olajhs'
• hym;a iudc iïu;hkag .re lrhs'
• ksjerÈ Èú meje;aulg yqre fjhs'
mshjr 1 (
• mkais,a yer .sys Èúh ;=< iq/lsh yels fjk;a is,a j¾. fudkjd ±hs úuikak'
• my; lreKq u;= lrñka idlÉPdjla fufyhjkak'
• wdÔj wIagul iS,h yd .sys oi iS,h iq/lSu jeo.;a nj meyeÈ,s lrkak'
• wdÔj wIagul iS,h .syshdg m%.=K l< yels iS,fha bÈß mshjrla f,i meyeÈ,s
lrkak'
• merKs fn!oaO iudch ;=< wdÔj wIagul iS,hg Wiia ;ekla ysñ jq nj meyeÈ,s
lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak' (
• mxpiS, m%;sm;a;sh fuka wdÔj wIagul iS,h o .sys wmg iudoka úh yels nj
• wdÔj wIagul iS,h" mxpiS, m%;sm;a;shg jvd iS,fhys bÈß mshjrla nj
• mxpiS, m%;sm;a;shg jvd wdÔj wIagul iS,fhys fjkila we;s nj
18
• zzñÉPdÔjdZZ '''''''''''''''''''' is,amoh iudoka ùfuka ish¨ wdldr jerÈj,ska ñ§ hym;a
Ôú;hla .; l< yels nj'
• wdÔj wIagul iS,h iudoka ùfuka id¾:l .Dy Ôú;hla .; lsÍug u. mEfok nj'
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
ksmK
q ;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udKhka uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' mxpiS, m%;sm;a;sh wdÔj wIagul iS,fhka fjkia jk wdldrh meyeÈ,s
lrkak'
lKavdhu 2' mxpiS, m%;m
s ;a;h
s g jvd bÈß mshjrla f,i wdÔj wIagul iS,h ms<.
s ekSug
fya;= olajkak'
lKavdhu 3' wdÔj wIagul iS,h ms<sfj<ska ,shd ir, woyi olajkak'
f.or mßirfhka (
ksjfia foudmshka yd ffoksl jkaokd lghq;=j, § wdÔj wIagul iS,h iudoka ù
wdrlaId lsÍug ie,iqï lr .kak'
19
ksmqK;dj 03 ( fn!oaO idrO¾u w.h lrñka ms<smÈhs'
ksmqK;d uÜgu 7'3'3 ( fn!oaO iudc O¾uj,g wkq.;fjñka .=re isiq in|;d f.dvk.d
.kshs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• is.df,dajdo iQ;%fha i|yka .=re YsIH hq;=lï meyeÈ,s lrhs'
• .=re Nj;=kaf.a .=K ye¢k f.!rjfhka lghq;= l< hq;= neõ fmkajd fohs'
• zz .=re f.!rjfhka hq;=j lghq;= lsÍfï jeo.;aluZZ hk uefhka l;djlg WÑ;
ie,iqu ilia lrhs'
• ;u hq;=lï uekúka bgqq lrhs'
• .=re f.!rjfhka hq;=j l:d lrhs'
mshjr 1 (
• zz´jdo ismam odfkak '''''''''''' ZZ .=re jkaokd .d:dj oelafjk mqjrej bÈßm;a lr
iÊCOdhkd lrkak'
• .=re Nj;=ka iudch ;=< W;=ï fufyjrl fhfok neõ meyeÈ,s lrkak'
• .=rejrhd YsIHhd fjkqfjka úYd, fufyjrl fhfok nj meyeos,s lrkak'
• fï ms<sn| j nqÿrcdKka jykafia is.df,dajdo iQ;%fha lreKq f.kyer olajd we;s nj
fmkajd fokak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿrcdKka jykfia o ish O¾uh .=re ;kays ;nd lghq;= l< nj
• ießhq;a uyry;ka jykafia ks;sm;d .=re f.!rjfhka lghq;= l< nj
• is.df,dajdo iQ;%fha olaÅK Èidfjka .=re isiq in|;d meyeÈ,s lrk nj
20
• is.df,dajdo iQ;%hg wkqj .=re - isiq in|;d fjka fjkaj foaYkd lr we;s nj
• .=re - isiq in|;d j,ska iudcfha meje;aug wñ, fufyjrla bgq jk nj
• .=rejrhdf.ka bgqjk fufyh uqo,g iß l< fkdyels nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' is.df,dajdo iQ;%hg wkqj .=re - isiq hq;=lï fjk fjku olajkak'
lKavdhu 2' .=re f.!rjfhka hq;=j lghq;= lsÍfï wdksYxi ''' hk uefhka l;djlg
WÑ; iels,a,la ilia lrkak'
f.or mßirfhka (
mdif,a isák .=re Nj;=ka muKla fkdj iudcfha § ;udg wjjdo wkqYdikd" u.fmkaùï
,nd fok whg .=re f.!rjfhka lghq;= lrkakg u. fmkajkak'
21
ksmqK;dj 04 ( iqiudys; iunr fm!reIhla f.dvk.d .ekSug lghq;= lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'4'1 ( kdhlhl=f.a j.lSu yd j.ùu f;areï f.k ta wkqj ;u
fm!reIh f.dvk.d .kS'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• kdhlhl=f.a j.lSu yd j.ùu meyeÈ,s lrhs'
• ;u fm!reIh f.dvk.d .ekSug j.lSu yd j.ùu fya;= jk nj ms<s.kshs'
• kdhl;aj ,laIK ,ehsia;= .; lrhs'
• kdhl;ajhg .re lrhs'
• kdhlhl= f,i lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• kdhl hk jpkh Ndú; fkdlr kdhlhl= i;= hym;a ,laIK lSmhla bÈßm;a
lrkak'
• fuu ,laIK olakg ,efnkafka ljqreka ;=< ±hs úuikak'
• ;j;a fndfyda ,laIK kdhlhl= i;= jk nj idlÉPd lrkak'
• hym;a kdhl;aj ,laIK fndfyduhla cd;l l;dj, úµudk jk nj meyeÈ,s
lrkak'
• wmKaKl cd;lfha idrdxYh mka;shg bÈßm;a lrkak'
• hym;a wruqKla lrd ;u lKavdhu ksjerÈ j fufyhùu kdhl;aj ,laIKhla
nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿrcdKka jykafia mQ¾j Njhkays § ksjerÈ kdhl;aj ,laIK fmkajd
we;s nj
• j.lSu yd j.ùu kdhl;aj ,laIK w;r m%Odk ;ekla .kakd nj
• wmKaKl cd;lh fï w;r m%Odk;ajfhys,d fmkaúh yels nj
22
• kdhlhdf.a l=vd fyda ÿ¾j,;djla wkq.dñlhkaf.a meje;aug n,mdk nj
• hym;a kdhlhl=ùu i|yd l=vd l, isgu kdhl;aj ,laIK m%.=K l< hq;= nj
• ksjerÈ kdhl;aj fm!reIhla f.dvkÕd .ekSu i|yd wmKaKl cd;lfhka
fndfyda wdo¾Y .; yels nj'
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' wmKaKl cd;lfhka u;=jk fndai;dKka jykafiaf.a kdhl;aj ,laIK
ye¢k f.k bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 2' YsIHhl= f,i Tn ;=< ixj¾Okh lr .; hq;= wkq.dñl;aj ,laIK"
fm<.iajkak'
lKavdhu 3' YsIH kdhlhl= f,i Tn j¾Okh lr .; hq;= kdhl;aj ,laIK
fm<.iajkak'
f.or mßirfhka (
ujqmshka f,i orejkag hï hï j.lSï mjrd Tjqkag kdhl;aj ,laIK f.dvk.d
.ekSug u. fmkajkak'
23
ksmqK;dj 04 ( iqiudys; iunr fm!reIhla f.dvk.d .ekSug lghq;= lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'4'2 ( bjiSfuka hq;=j f,dal iajNdjhg uqyqK fohs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• bjiSfï .=Kdx. meyeos,s lrhs'
• wjia:dkql+, j bjiSu m%.=K l< hq;= nj fmkajd fohs'
• bjiSfï wdksYxi yd fkdbjiSfï wd§kj ,ehsia;= .; lrhs'
• wka u; ms<sn| j ie,ls,su;a fjhs'
• bjiSfuka lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• orejka fofofkl= fyda lSmfofkl= iyNd.s lrjd .ksñka uyu. § bjiSu fkdue;sj
lghq;= lsÍfuka isÿ jk nyskania ùula w`vonrhla olajd j¾Okh jk wjia:djla
ks¾udKh lr" orejka N+ñld rx.khl fhdojkak' tu rx.kh u.ska my; i|yka
lreKq u;= lr .kak'
• by; isoaêfhka fkdbjis,su;a nj fya;= fldg f.k isÿ jQ úm; meyeÈ,s lrkak'
• tla wfhl= fyda bjiSfuka lghq;= lf<a kï fuu úm; j<lajd .; yels wdldrh
meyeÈ,s lrkak'
• Ôú; id¾:l;ajh Wfoid bjiSu w;HjYH .=Kdx.hla nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• bjiSu hym;a .=Kdx.hla nj
• bjiSu m%.=K l< hq;= wjia:d ye¢k .; hq;= nj
• whqla;sfha § ksy`v j isàu ienE bjiSu fkdjk nj
24
• bjiSfuka hym;a m%;sM, /ila we;s lr .; yels nj
• Ôú; .eg¨ fndfyduhlg fkdbjiSu fya;= jk nj
• mdßißl yd ldhsl .eg¨j, § o bjiSu m%.=K l< hq;= nj
• YsIH Ôú;fha id¾:l;ajh i|yd bjiSu m%.=K l< hq;= nj
• bjiSu ;=<ska Ôú;h ch .; yels nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' bjikafkl= ;=< ;sìh hq;= .=Kdx. bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 2' bjiSu m%.=K l< hq;= wjia:d ,ehsia;= .; lrkak'
lKavdhu 3' bjiSfuka ,efnk hym;a m%;sM, yd fkdbjiSfuka ,efnk whym;a m%;sM,
,ehsia;= .; lrkak'
f.or mßirfhka (
foudmsh" ¥ ore wka;¾ ls%hdjkays§ bjiSu m%.=K lsÍug yqre lsÍu'
25
ksmqK;dj 05 ( YS% ,dxlsl fn!oaO wkkH;dj iqrlsñka idufhka yd iyÔjkfhka
ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'5'1 ( nqÿ oyu weiqßka fmdaIKh jQ YS% ,dxlsl iudc O¾u /l .ekSug
ls%hd lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• nqÿ oyñka fmdaIKh jQ YS% ,dxlsl ck iudcfha iqúfYaIS ,laIK kï lrhs'
• nqÿ oyñka fmdaIs; ixialD;sl ,laIK cd;sl fm%!V;ajhg fya;= jk nj ms<s.ksñka
lghq;= lrhs'
• YS% ,dxlsl ck iudcfha iqúfYaIS ,laIK lSmhla ksrEmKh lrhs'
• mdi,a ixialD;sfha iqúfYaIS ,laIKhkag wkq.; j ls%hd lrhs'
• ck ixialD;sfha iqúfYaIS ,laIKhkag .re lrñka iqrlaIs; lrhs'
mshjr 1 (
• ch YS% uyd fndaëka jykafiag w¨;a iy,a ux.,Hhla mj;ajk mska;+rhla orejkag
m%o¾Ykh lrkak' my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdj fufyhjkak'
• ù jmqrd ,nd .kakd m<uq weiajekafka m%:u Nd.h rcrg f.dùka YS% uyd fndaëka
jykafiag mQcd lsÍu w.% YiH odkh f,i ye¢kafjk nj mjikak'
• fufia ´kEu wiajekakl m%:u Nd.h nqÿrcdKka jykafiag mQcd lsÍu w.% YiH
odkh f,i y\qkajd fokak'
• w.% YiH odkh YS% ,dxlsl ck ixialD;sfha iqúfYaIS ,laIKhla nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• YS% ,dxlsl fn!oaO ck iudchgu wdfõKsl jQ ixialD;sl ,laIK we;s nj'
26
• l<.=K ie,lSu" wd.ka;=l i;aldrh" jeäysáhkag ie,lSu" w.% YiH odkh" NslaIq
kdhl;ajhg .re lsÍu ta w;r iqúfYaIS jk nj
• fuu ,laIK w;S; ck iudcfha o uekúka m%o¾Ykh jQ nj
• j¾;udk iudch ;=< o mej; f.k wd ck ixialD;sl ,laIK m%.=K l< hq;= nj
• mej; f.k wd ixialD;sfhka Wreu jQ .=Kdx. mrmqfrka mrmqrg odhdo l< hq;=
nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' l<.=K ie,lSu iy wd.ka;=l i;aldrh isÿ lrk wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' jeäysáhkag ie,lSfï jákdlu iy i,lk wdldrh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 3' w.% YiH odkh hkq l=ula ±hs y÷kajd ksjfia § Tng th isÿ l< yels
wdldrh fmkajd fokak'
lKavdhu 4' NslaIq kdhl;ajh ms<s.ekSu ms<sn| N+ñld rx.khla bÈßm;a lrkak'
f.or mßirfhka (
l<.=K ie,lSu" wd.ka;=l i;aldrh" jeäysáhkag ie,lSu" w.% YIH odkh" NslaIq
kdhl;ajh ms<s.ekSu wdÈhg WÑ; wjia:d Wod fldg" ;u orejka o iuÕ tu lghq;=j,
ksr; jkak'
27
ksmqK;dj 05 ( YS% ,dxlsl fn!oaO wkkH;dj iqrlsñka idufhka yd iyÔjkfhka
ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'5'2 ( fn!oaO b.ekaùï YS% ,dxlsl ck iudcfha moku nj ±k
iyfhda.s;ajfhka lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• YS% ,dxlsl ck iudch iyÔjkhg mokï jQ fn!oaO b.ekaùï meyeÈ,s lrhs'
• nqÿ oyfuys b.ekafjk iyÔjkfhka hym;a YS% ,dxlsl ck iudchla f.dvke.=k
nj ms<s.kshs'
• zziyÔjkhg wod< jk fn!oaO b.ekaùï hym;a iudchla i|yd Wmldrj;a fjhsZZ
hk uefhka l;djla mj;ajhs'
• wka isiqka iuÕ iyfhda.fhka lghq;= lrhs'
• iyðjkfhka lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• zzf,dfõ ieud tlu ±fha ¥ orejka fõjd '''ZZ hk .S;h ,shQ mqjrej mka;shg m%o¾Ykh
lrkak'
• tu .S;h isiqka iuÕ ;d,hg .hkak'
• tys woyi isiqka iu. idlÉPd lrkak'
• w;S;fha YS% ,dxlslhska iyÔjkfhka ls%hd lf<a nqÿ oyfuka ,enQ wdNdih ksid nj
fmkajd fokak'
• iyfhda.fhka iudodkhka lghq;= lsÍu u.ska iyÔjkh Wodjk nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• fn!oaO b.ekaùï ;=<ska hym;a ck iudchla f.dvke.=k nj
28
• w;S; ck iudcfhka ta i|yd ksoiqka fmkajd Èh yels nj
• iyÔjk ixl,amh" wúysxidj" iudkd;au;dj yd wkH u; bjiSu ta w;r b;d
jeo.;a ia:dkhla Wiq,k nj
• nqÿ isßf;ka tu .=Kdx.j,g ksoiqka fmkajd Èh yels nj
• j¾;udk iudcfha o fuu b.ekaùï m%.=K lsÍfuka iyÔjkfhka ls%hd l< yels nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' w;S; ck iudch iyÔjkfhka lghq;= l< njg ksoiqka bÈßm;a lrkak'
lKavdhu 2' nqÿ isßf;ka iyÔjk ixl,amh uQ¾;su;a jk wjia:d myokak'
lKavdhu 3' iyfhda.fhka lghq;= lsÍfï jeo.;alu hym;a iudchlg mokï jk
wdldrh olajñka l;djla lsÍug iels,a,la ilia lrkak'
f.or mßirfhka (
ckj¾.h" wd.u" l=,h wdÈh fkdi,ld wi,ajeishka iu. iyÔjkfhka lghq;= lrñka
orejka o ta i|yd fm<Uùu'
29
ksmqK;dj 06 ( nqÿ oyug wkqj Ôú;h yd f,dalh ye¢k f.k m%{djka; Ôú;hla
.; lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'6'1 ( Ôú;h yd iïnkaO ish,a, u isÿjkafka mq¾j l¾ufhka fkdjk
nj ms<sf.k lghq;= lrhs'
bf.kqï m, (
• kshdu O¾u meyeÈ,s lrhs'
• Ôú;h yd iïnkaO ish,a,u mQ¾j l¾ufhka isÿ fkdjk nj ms<s.kshs'
• kshdu O¾uj,g wod<j ld,Sk ksoiqka f,aLkhla ilia lrhs'
• Nd.H jdofhka ñ§ wOHdmkfha fhfoa
• ish,a, fmr l¾ufhka isÿ fkdjk nj ±k lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• l÷ kdh hdu" .xj;=r" kshx m%foaY we;sùu wd§ iajNdúl úm;aj, mska;+r m%o¾Ykh
lsÍu'
• tajdfhys f;dr;=re úuiSu
• fujeks isÿùïj,g fya;=j l=i, fyda wl=i, l¾uj, n,mEula fkdjk nj mejiSu'
• mdßißl fjkialï fya;= fldg f.k isÿjk fjkiaùï l¾u úmdl fkdjk nj
meyeÈ,s lrkak'
• ffoksl Ôú;fha § iajdNdúl úm;aj,g uqyqK §ug isÿjk nj;a tajdg Èßu;aj uqyqK
Èh hq;= nj;a fmkajd fokak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• nqÿ oyu mqífíl; fya;=jdohla fkdjk nj
• kshdu O¾u u.ska fuh meyeÈ,s jk nj
• kshdu O¾u ;=< l¾u kshdu o we;=<;a jk nj
30
• tla isÿùula ;=< kshdu O¾u lSmhl n,mEula we;s úh yels nj
• ;ud fj; t,a, fjk ish¨ wNsfhda. mQ¾j l¾uhg mjrd n,d fkdisáh hq;= nj
• hym;a ls%hd uÕska l¾uh ch .; yels nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' kshdu O¾u my ksoiqka iys; j meyeÈ,s lrkaak'
lKavdhu 2'YsIH Ôú;fha § uqyqK fok wNsfhda. ffojhg yd l¾uhg Ndr fkd§
W;aidyfhka ls%hd l< hq;= wdldrh meyeÈ,s lrkak'
f.or mßirfhka (
lreu fodai" wm," wNd.H ixl,amj,g hg fkdù W;aidyfhka lghq;= lsÍug orejka
fhduq lsÍu'
31
ksmqK;dj 06 ( nqÿoyug wkqj Ôú;h yd f,dalh ye¢k f.k m%{djka; Ôú;hla
.; lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'6'2 ( p;=rd¾h i;H ye¢k O¾uh flfrys meye§fuka lghq;= lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• p;=rd¾h i;H ksjerÈ j kï lrhs'
• ÿl ms<sn| .eg¨j úi|d .ekSug p;=rd¾h i;Hh u. fmkajk nj ms<s.kshs'
• p;=rd¾h i;Hh .e,Sï igyklska ksrEmKh fldg olajhs'
• .eg¨ ye¢k f.k tajd úi|d .ekSug lghq;= lrhs'
• .eg¨ ksjerÈ wdldrhg úi|d .kshs'
mshjr 1 (
• .eg¨jla u;= jQúg th úi|d .ekSug .; hq;= ls%hd ms<sn| isiqkaf.ka úuikak'
• my; i|yka lreKq u;= lrñka idlÉPdj fufyhjkak'
1' .eg¨j
2' .eg¨j we;s ùug fya;=j
3' .eg¨j ke;s lsÍu
4' .eg¨j ke;s lsÍfï ud¾.h
• hula úYaf,aIKh lr .ekSu u.ska lreKq fidhd .ekSu myiq nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• p;=rd¾h i;Hh nqÿoyfï uQ,sl b.ekaùula nj'
• we;s jkakdjQ ´kEu .eg¨jla p;=rd¾h isoaOdka;hg wkqj úi|d .; yels nj
• p;=rd¾h i;Hh fldgia 4 lsla hqla; nj
• th 1' ÿlaL wd¾h i;Hh
2' ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh
3' ÿlaL ksfrdaO wd¾h i;Hh
4' ÿlaL ksfrdaO .dñKS mámod wd¾h i;Hh kï jk nj
• ffoksl ld¾hhkays§ u;=jk .eg¨ p;=rd¾h i;H isoaOdka;hg wkqj úi|d
.; yels nj
32
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' p;=rd¾h i;Hh .e,Sï igykla u.ska meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 2' tÈfkod Ôú;fha .eg¨ p;=rd¾h i;H l%uh mokï lrf.k úi|d
.kakd whqre ksoiqka iys; j meyeÈ,s lrkak'
f.or mßirfhka (
ffoksl ld¾hhkays § u;= jk .eg¨ ksjerÈ j úi|d .ekSfï § p;=rd¾h i;H
isoaOdka;h Woõ lr .; yels nj orejkag meyeÈ,s jkfia nqoaêu;aj .eg¨ ksrdlrKh
lr .kak'
33
ksmqK;dj 07 ( Ôù wÔù mßirhg ys;ldó j yeisfrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'7'1 ( ;ud Wmudjg .ksñka Ôj ys;jd§ wdl,am f.dvk.d .kS'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• fõ`Moajdr iQ;%fha ±lafjk w;a;+mkdhsl O¾uh meyeÈ,s lrhs'
• ;ud Wmud fldg lghq;= l< hq;= nj ms<s.kshs'
• wêm;s O¾u meyeÈ,s lrñka ì;a;s mqj;am;lg ,smshla ilia lrhs'
• wkHhka o ;ud fuka i,ld lghq;= lrhs'
• mrys;ldó fjhs'
mshjr 1 (
• zzw;a;dkx Wmuxl;ajd''''''''''''''' ZZ hk .d:dj orejkag fmfkkakg mqjrefõ ,shd
wdo¾Y fldg iÊCOdhkh lsÍu'
• ;ud Wmud fldg wka whg ysxid fkdlsÍu fuu .d:dfjka lshfjk nj fmkajkak'
• fuh w;a;+mkdhsl O¾uh f,i meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• ;ud Wmud fldg wka wh flrys lghq;= lsÍu w;a;+mkdhsl O¾uh nj
• fõ`Moajdr iQ;%fha ksodk l;dfjka fuh meyeÈ,s jk nj'
• wêm;s O¾u u.ska o ksjerÈ Ôú;hlg u. fmkajk nj'
• fuu b.ekaùu u.ska hym;a iudc iïnkaO;d f.dvkef.k nj
• fuu O¾u wdrlaId lsÍfuka Ôj ys;jd§ wdl,am we;s jk nj
• hym;a O¾u ms<sme§fuka YsIH m%pKav;ajh wju jk nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
34
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
ksmK
q ;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udKhka uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 01 ( fõ`Moajdr iQ;%fha tk w;a;=mamkdhsl O¾uh meyeÈ,s lrkak'
lKavdhu 02 ( wêm;s O¾u weiqßka ì;a;s mqj;am;lg imhk ,smshlg we;=<;a
flfrk lreKq f.dkq lrkak'
lKavdhu 03 ( wkqkaf.a is;=ï me;=ï f;areï f.k ta whg ys;lr f,i lghq;=
lsÍfuka hym;a iudc jd;djrKhla f.dvkef.k whqre meyeÈ,s
lrkak'
f.or mßirfhka (
ksjfia lghq;= ixúOdkfha § wi,ajeis ksfjiaj,g ysßyer fkdjk f,i lghq;=
lrñka orejka o Bg mqyqKq lrkak'
35
ksmqK;dj 07 ( Ôú wÔù mßirhg ys;ldó j yeisfrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'7'2 ( udkj in|;d mj;ajd .ekSug ia:dfkdaÑ; m%{dfjka hq;=j ls%hd
lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs
bf.kqï m, (
• hym;a udkj in|;d mj;ajd .kafka flfia ±hs meyeos,s lrhs'
• udkj in|;d mj;ajd .ekSfï § wjia:dfjdaÑ; j ls%hd lsÍfï jeo.;alu ms<s.kshs'
• wka whf.a is;a Èkd .; yels" úúO ia:dkj,g fhda.H" fonia lSmhla ks¾udKh
lrhs'
• ffoksl p¾hdfjys ms%hYS,Sj yeisfrhs'
• ukd wfkHdakH in|;d f.dvk.d .kshs'
mshjr 1 (
• isß;a u,aofï fhda.H lú lSmhla mqjrefõ m%o¾Ykh fldg .dhkd lrkak'
• th Y%jKh lsÍug i,iajd tajd orejka iuÕ .dhkd lrkak'
• ms%hYS,Sj l;d lsÍu lúfhka mejfik nj meyeÈ,s lrkak'
• ta weiqßka iqÿiq mßÈ idlÉPdj f.dvk.kak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• udkj in|;d hkq úúO iudc lKavdhï iu. iqyoYS,Sj lghq;= lsÍu nj
• l;d ny iy yeisÍu wjia:dfjdaÑ; j isÿ l< hq;= nj
• mdi," mkai, yd ksji hk ia:dkj, § Bgu wdfõKsl yeisÍï rgd mj;ajd .;
hq;= nj
• fuu ia:dkj,g fhda.H hym;a joka Ndú; l< hq;= nj
• ia:dfkdaÑ; j lghq;= fkdlsÍfuka .eg¨ iy.; ;;a;ajhkag uqyqK§ug isÿúh
yels nj
36
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
my; i|yka ia:dkhkays wdo¾Yj;a yeisÍu" l;d ny m%o¾Ykh jk fia ixjdod;aul j
rÕ ±laùul fhfokak'
lKavdhu 1' mkai,
lKavdhu 2' mdi,
lKavdhu 3' ksji
f.or mßirfhka (
mdi," mkai, iy ksji hk ia:dkhkays m%dfhda.slj lghq;= lrk wjia:dj,
wjia:dfjdaÑ;j ksjerÈj yeisfrñka tu w;a±lSï orejkag o w;am;a lr .ekSug
fmd<Ujkak'
37
ksmqK;dj 08 ( Ydik b;sydih yd YS% ,dxlsl fn!oaO Wreuh ye¢k tu Wreuh
/l .ekSug ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'8'1 ( uyskaod.ukfhka YS% ,dxlslhka ,o odhdo ye¢k tajd Ydiksl
yd ixialD;sl jYfhka we.hSug ,la lrñka ixrlaIKh lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• uyskaod.ukfhka ,;a odhdo fudkjd ±hs meyeÈ,s lrhs'
• YS% ,dxlslhkag Wreu jQ tu odhdo ixrlaIKh l< hq;= nj ms<s.kshs'
• uyskaod.ukfhka ,;a odhdo weiqßka m%o¾Ykhla lrhs'
• Ydiksl yeÕSfuka hqla; j lghq;= lrhs'
• Ydiksl yd ixialD;sl odhdo wdrlaId lrhs'
mshjr 1 (
• fn!oaO isoaOia:dkhl wx.hkays PdhdrEm" NslaIq NslaIqKS PdhdrEm" i|lvmyK yd
uqr., PdhdrEm iy mqiafld<fmd;" wudj;=r" nq;airK jeks .%ka: lSmhla m%o¾Ykh
lsÍu'
• by; i|yka PdhdrEm iy .%ka: ms<sn|j orejkaf.ka úuiSu'
• isiqka iuÕ idlÉPdjla fufyhjñka by; i|yka foa uyskaod.ukfhka ,;a odhdo
nj meyeÈ,s lsÍu'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg l,ska ,ndÿka .fõIK m;s%ld .ek isysm;a lr
wod< ls%hdldrlfuys ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• uyskaod.ukfhka odhdo /ila Wreu jQ nj
• nqÿ oyu" fn!oaO isoaOia:dkhl wx." NslaIq - NslaIqKS meúoao" l,d Ys,am yd
idys;Hh ta w;r m%Odk wx. nj
38
• fuu ixialD;sldx. u.ska cd;sl yd wd.ñl mqk¾Ôjhla we;s jQ nj
• yels iEu úgu w;S; Wreuhka ms<sn| j wOHhkh fldg ksjerÈ f;dr;=re ,nd.;
hq;= nj
• fuu odhdo ixrlaIKh l< hq;= nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj ( ^fuu m;s%ldj mdvu kshñ; Èkg fmr fnod fokak'&
lKavdhu 1' fn!oaO isoaOia:dkhl wx.
lKavdhu 2' fn!oaO l,d Ys,am ^i|lvmyK" uqr.," Ñ;%&
lKavdhu 3' idys;H lD;s - ^mqiafld< fmd;a" merKs idys;H lD;s& mka;s ldurfha §
fïjd weiqßka m%o¾Ykhla mj;ajkak'
f.or mßirfhka (
YS% ,dxflah fn!oaO ixialD;sldx. jákdlï yd jeo.;alï orejkag jgyd § tajd
ixrlaIKhg lghq;= lrkak'
39
ksmqK;dj 09 ( fn!oaO wd¾Ól yd rdcH md,k Ñka;kh ye¢k f.k ta wkqj
ls%hd lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'9'1 ( Ok mßyrKhg wod< fn!oaO b.ekaùï wkq.ukh lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
•iïm;a l<ukdlrKfha we;s jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
•iïm;a l<ukdlrKfhka hym;a wd¾Ól miqìula we;s lr .; yels nj ms<s.kshs'
•zziSñ; iïm;aj,ska Wmßu m%fhdack .ekSfï jeo.;aluZZ ms<sn| j l;djla mj;ajhs'
•mdif,a foam< iqrlshs'
•idx>sl foam< ms<sn| ksjerÈ wdl,amfhka hq;=j lghq;= lrhs'
mshjr 1 (
• mdif,a iy ksjfia wn,s NdKav iïnkaOfhka isiqka ls%hd lrk wdldrh úuikak'
my; i|yka lreKq u;= lrñka flá idlÉPdjl fhfokak'
• mdif,a iy ksjfia wn,s øjH ms<silr fldg kej; mßyrKhg .ekSfï yelshdj
myokak'
• mj;sk iSñ; iïm;a wrmßiaifuka mßyrKh fuka u kv;a;=j o jeo.;a nj
wjOdrKh lrkak'
• fï iïnkaO nqÿ oyfï b.ekaùï yeoEÍu jeo.;a nj meyeÈ,s lrkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• fmdÿ foam< iy Ok mßyrKhg wod< fn!oaO b.ekaùï /ila we;s nj
• iuÔúl;dj" Öjr mßyrKh" idx>sl foam< mßyrKh ta w;r jeo.;a nj
40
• mj;akd iïm;a wrmsßueiafuka mßyrKh l< hq;= nj
• levqKq ìÿKq iïm;a ms<silr fldg kej; mßyrKhg .; hq;= nj
• mdif,a iy ksjfia mj;akd m%fhdackhg .; yels levqKq ìÿKq oE ms<silr fldg
mßyrKh l< hq;= nj
• mqoa., ÈhqKqj i|yd wrmßiaiñka hq;=j iïm;a mßyrKh lsÍu jeo.;a nj
• bj;,k fndfyda øjH kej; mßyrKh i|yd fjkia uqyqKqjrlska ilia lr
.ekSfuka wd¾Ól jdis /ila ,nd.; yels nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' nqÿ oyug wkqj fmdÿ foam< mßyrKfha § wkq.ukh l< hq;= ls%hd
ud¾. fmkajd fokak'
lKavdhu 2' zziSñ; iïm;aj,ska Wmßu m%fhdack ,nd .ksuq'ZZ
hk ud;Dldj hgf;a l;djla bÈßm;a lsÍug wjYH f;dr;=re
we;=,;a iels,a,la ilia lrkak'
lKavdhu 3' bj;,k fndfyda øjH kej; mßyrKh i|yd fjkia uqqyqKqjrlska
ilia lr .ekSfuka wd¾Ól jdis /ila ,nd.; yels nj meyeÈ,s
lrñka l;djla mj;ajkak'
f.or mßirfhka (
ksjfia mj;akd iïm;a wrmsßueiafuka mßyrKh lsÍug yd levqKq ìÿKq oE ms<i
s lr
lr kej; mßyrKhg orejka fhduq lrkak'
41
ksmqK;dj 10 ( ks¾jdKh wruqKq fldg f.k wd¾h ud¾.fha .uka lrhs'
ksmqK;d uÜgu 7'10'1 ( ksjerÈ ±laulska yd ukd yeÕSulska hq;j
= mqKH lsh
% djka ys fhfohs'
ld,Éfþo ixLHdj ( 02hs'
bf.kqï m, (
• ldjHfYaLrhg wkqj mqKH ls%hd fod<ila we;s nj m%ldY lrhs'
• mskalïys w.h ±k tys kshef<kakg fm,fUhs'
• ;=ka mqKHls%hd" fodf<dia mqKHls%hd iy oi mqKHls%hd fjk fjku ,ehsia;= .;
lrhs'
• mdi, ;=< § wd.ñl lghq;= ixúOdkh lrhs'
• wdo¾Yj;a mqKHldó Èúhla .; lrhs'
mshjr 1 (
• ldjH fYaLrfha tk mskalï ms<sn| lshfjk lúj, uq,a lú 2la fyda 3la mka;shg
bÈßm;a lrkak'
• tys woyi úuikak'
• iqÿiq mßÈ idlÉPdjla fufyhjkak'
mshjr 2 (
• isiqka iqÿiq mßÈ lKavdhï fldg .fõIK m;s%ld fnod §" wod< ls%hdldrlfuys
ksr; lrjkak'
mshjr 3 (
• lKavdhï wkdjrK mka;shg bosßm;a lsÍug yd W!k mQrK fyda ixj¾Okd;aul
fhdackd i|yd isiqkag wjia:dj ,nd foñka my; i|yka lreKq o u;= lrñka
iudf,dapkhl fhfokak'
• idudkHfhka wm bf.k .kafka oi mqKHls%hd ms<sn|j jqj;a fodf<dia wdldr jQ
mqKHls%hd .ek ldjHfYaLrfha i|yka nj
• tla tla mqKH ls%hdjla fjka fjka j y÷kd .; hq;= nj
• fuu mqKH ls%hdjkays ksr;ùu u.ska odk" iS," Ndjkd hk zz ;s%úO mqKH ls%hdZZ
isÿjk nj
• fuu mqKH ls%hdjkays ksr;ùu fuf,dj mrf,dj iq.;shg fya;= jk nj
• fufia lghq;= lsÍu u.ska ±yeñ mqoa.,fhl= ìysjk nj
.=Kd;aul fhojqï ( fmdÿ Wmfoia wkqj .=re Nj;df.a wNsu;h mßÈ fhdod .; yels h'
42
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia (
ksmK
q ;d uÜgug wod< bf.kqï m, idOkh jQ m%udKhka uek ne,Sug iqÿiq wdldrfha
ks¾Kdhl ilia lr .ekSug .=re Nj;dg ksoyi we;'
.fõIK m;s%ldj (
lKavdhu 1' ldjH fYaLrfha i|yka mqKH ls%hd ,ehsia;= .; lrkak'
lKavdhu 2' mdi, yd ksjfia § fodf<dia mqKH ls%hdj, kshef<kakg yels wjia:d
f,aLk .; lrkak'
lKavdhu 3' ;=ka mqKHls%hd" oi mqKHls%hd iy fodf<dia mqKHls%hd fjk fjku ,shd
olajkak'
f.or mßirfhka (
orejka o fhduq lr .ksñka ksr;=re mqKH ls%hdjka ys ksr; jkak'
43
bf.kqï b.ekaùï l%fudamdh
nqÿrcdKka jykafia Orudk iufhys u Ndú; fldg ksYaÑ; m%;sM, úêu;a j ,nd.;a
bf.kqï - b.ekaùï l%ufõohla wm i;= j we;' nqoaO O¾uh úIh b.ekaùfï l%ufõoh
;SrKh lsÍfï § isiq ksmqK;d ixj¾Okh jk mßÈ ie,iqï iïmdokhg jeä wjOdkhla
fhduq lr we;s ksmqK;d mdol wOHdmk l%ufha § .=re N+ñldfõ iqúfYaI fjkila ;=<ska
m%fndaOd;aul" il%Sh bf.kqï l%shdj, fhfok bf.kqï,dNSka Tjqkag flakaø .; jQ
l%shdj,shlg ksiel jYfhka u m;ajkq we;'
oekg mka;s ldurfha l%shd;aul jk bf.kqï - b.ekaùï l%ufõoh isiq - isiq wka;¾
iïnkaO;d ixj¾Okh jk whqre ilia úh hq;= fõ' ir,;ajfhka ixlS¾K;ajhg" ixhq;a;
fohska úhqla; fohg isiqka fhduq lsÍu .=rejrhdf.a ld¾hh fõ' fuys§ .=re Nj;d
iïm;aodhlhl=f.a ;;ajfhka l%shd lsÍu w;HjYHhs' bf.kqï mßirh ie,iqï lsÍu"
isiqkaf.a bf.kqï ksÍlaIKh" YsIH olaI;d y÷kd .ekSu" bÈß fmdaIK yd m%;sfmdaIK
,nd§u fuka u mka;s ldurfhka neyerg bf.kqu jHdma; jk whqre lghq;= ixúOdkh
.=reNj;df.ka bgq úh hq;= uQ,sl ld¾hhka fõ'
nqoaO O¾uh úIh u.ska O¾uh wd;aólrKh fldg oeyeñ l%shdldrlï ud,djla Ôú;
Wreuhla fia iïmdokh lsÍu i|yd .=re odhl;ajh ufydamldÍ fõ' tys § O¾uhg wkq.;
j Ôj;aùfï wjYH;dj m%lgj idlÉPd flreK o" th Ôú; w;aoelSula njg m;alr
.ekSu olskakg ,efnkafka wvq m%;sY;hlsks' ta ksid mka;s ldurfha b.ekafjk nqoaO
O¾uh úIh wka;¾.;h" bka neyer iudcfha § o ish Ôú;hg pß;dhkh lr .ekSug
YsIH m%cdjg u. fmkaùu w;HjYH h' ta i|yd fhduq úh yels l%fudamdhhka lsysmhla
fufia oelaúh yels h'
• ksjfia wd.ñl j;a ms<sfj;a ys ksr; lrùu'
• mdif,ys wd.ñl j;dj;aj,g l%shdldÍj iyNd.sùug ie,eiaùu'
• fn!oaO W;aijhkays § wdñi mQcdjkays fuka u m%;sm;a;s mQcdfjys jeä keUqrejlska
ksr;ùug úêúOdk fh§u'
• mdi, wh;a m%foaYfha fyda YsIHhd mÈxÑ m%foaYfha fyda úydria:dk weiqßka wd.ñl
lghq;=j, ksr;ùug u. fmkaùu'
• oyï mdi,a wOHdmkhg keUqre lrùu'
• jeäysá ksjdi" frday,a wdÈfha Wmia:dk lghq;= yd Y%uodk lghq;=j,g fhduq
lsÍu'
44
• mßirfha jákdlu f;areï f.k ta wkqj lghq;= lsÍug ie,eiaùu'
• iudc iqNidOk iafõÉPd iñ;s iud.ïj,g iyNd.Sùug yd tajdfha ks,;, oeÍug
Wkkaÿ lrùu'
fï wdÈ l%fudamdhhka u.ska mka;s ldurfha ,nk bf.kqu" Ôú; w;aoelSula njg
m;alr .ekSug wjia:dj ,efnk w;r" tu.ska ;yjqre lr .; yels idrO¾u pß;dhkh
lr .ekSug wjia:dj ie,fia' ta i|yd YsIHhd fhduq lrùu nqoaO O¾uh úIh W.kajk
.=re Nj;dg mejfrk jeo.;a hq;=lula o fõ'
1' iEu mqr mif<diajl fmdah Èk fyda tu fmdahg fmr Èk fyda iqúfYaI jQ wd.ñl
W;aij ixúOdkh lsÍu'
2' mdif,a $ úydria:dkfha iajdóka jykafia,df.a wjjdo wkqYdikd wd.ñl lghq;=j,§
,nd .ekSu'
3' wd.ñl j;dj;a bgq lsÍfï § YsIHhkaf.a yelshd i|yd m%uqL;ajh ,nd §u'
4' iyfhda.h" iduQysl;ajh" wfkHdakH f.!rjh iqyo nj ;yjqre jk mßÈ m%dfhda.sl
l%shdldrlï ie,iqï lsÍu'
5' fn!oaO YsIH iñ;s msysgqùu iy ta u.ska wdo¾Yj;a kdhl;ajhla mqyqKq lsÍu'
6' wOHdmk pdßld" m¾fhaIK jHdmD;s" oekqu ñkqu ;r." Ñ;% m%o¾Yk" ì;a;s mqj;am;a"
jdr m%ldYk wd§ l%shdldrlï u.ska jevigyka ixúOdkh lsÍu'
7' foudmshka oekqj;a lsÍfuka YsIH yelshd ixj¾Okh lsÍu'
;lafiarej yd we.hSu
1' jdr wjidk mÍlaIK weiqßka úIh ms<sn| YsIH idOkfh ys úêu;a we.hSula wfmalaId
flf¾'
2' iEu mdvul § u YsIHhkaf.a idOkh ms<sn| ;lafiare lsÍug$we.hSug úIh Ndr
.=re Nj;d Wkkaÿùu w;HjYH h'
3' we.hSu ms<sn| ,sÅ; jd¾;d" ,smsf.dkq mj;ajd .ekSu o wjYH fõ'
4' m%;sfmdaIK jev igyka ie,iqï lsÍu o wfmalaId flf¾'
5' bf.kqu yd b.ekaùu §¾> lsÍu i|yd .=re Nj;dg fhdod .; yels wjia:d lsysmhla
my; oelafõ'
• ixl,am is;shï" ì;a;s mqj;am;a" m%Yak úpdrd;aul jev igyka
• m%Yak iy ms<s;=re fmd;a" YsIH ld¾h idOk f.dkq" isiq ks¾udK
• m%o¾Yk" újdo idlÉPd uKav," iïuka;%K" laI‚l l:d
• N+ñld rx.k" idys;H úuiqï bÈßm;a lsÍu" lafIa;% fmd;a
• iajNdj wOHhk Èk fmd;a" idOqp¾hd mqia;l" m%dfhda.sl mÍlaIK
45
úúO iydh
ld¾hd,hSh lghq;= ( tia' iS' ms%ho¾YkS uy;añh
l<ukdlrK iyldr
cd;sl wOHdmk wdh;kh
46