Xin chào các bạn đến bài thuyết trình về môn Ngữ Văn của Tổ 4.

Như chúng ta đã
biết mỗi chúng ta sinh ra đều được nuôi dưỡng dưới sự đùm bọc của mẹ, đôi khi ta
lại coi đó là hiển nhiên. Vậy hôm nay Tổ 4 sẽ giúp các bạn có cái nhìn sâu hơn về
thứ tình cảm sâu nặng này bằng những bài thơ, bài văn hay.

Chúng ta hẳn ai cũng có những lúc mỏi mệt trên đường đời, có những phút yếu
lòng tưởng chừng như ngã gục, có những khi lỡ lầm đường lạc lối thì không ai
khác chính mẹ là người đã nâng đỡ, đã tiếp thêm sức mạnh cho tôi trên con đường
lắm chông gai ấy.

Tình mẫu tử là tình cảm ruột thịt thiêng liêng cao qúy giữa người mẹ và đứa con.
Đó là sự hy sinh vô điều kiện của người mẹ vì hạnh phúc và thành công của con
cái mình, là sự tôn trọng, biết ơn và khắc cốt ghi tâm tình mẹ bao la như biển Thái
Bình dạt dào, vô tận. Chúng ta với sự hữu hạn của tâm hồn và lý trí không bao giờ
có thể cân đong đo đếm được giá trị thiêng liêng và vai trò to lớn của người mẹ
trong hành trình trưởng thành, trong hành trình sống làm người của mỗi người.

Tình mẫu tử quả là thiêng liêng và bất diệt, ta càng thấm thía hơn bài thơ “Con cò”
của Chế Lan Viên:

I
Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ hát
Có cánh cò đang bay:
"Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò Cổng Phủ
Con cò Đồng Đăng..."
Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ
"Con cò ăn đêm
Con cò xa tổ
Cò gặp cành mềm
Cò sợ xáo măng..."
Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, chớ sợ
Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng
Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân
 Con chưa biết con cò con vạc
Con chưa biết những cành mềm mẹ hát
Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân

II
Ngủ yên, ngủ yên, ngủ yên
Cho cò trắng đến làm quen
Cò đứng ở quanh nôi
Rồi cò vào trong tổ
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi
Mai khôn lớn, con theo cò đi học
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân
Lớn lên, lớn lên, lớn lên...
Con làm gì?
Con làm thi sĩ
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn

III
Dù ở gần con
Dù ở xa con
Lên rừng xuống bể
Cò sẽ tìm con
Cò mãi yêu con
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con
À ơi!
Một con cò thôi
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi
Ngủ đi, ngủ đi!
Cho cánh cò, cánh vạc
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi
Bài thơ Con cò của Chế Lan Viên được sáng tác năm 1962, in trong tập “Hoa
ngày thường - Chim báo bão” của Chế Lan Viên. Tác phẩm đã gây ân tượng với
nhiều độc giả vì nội dung khai thác được hình tượng con cò trong những câu hát,
lời ru, bài thơ “Con cò” của Chế Lan Viên ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru
trong cuộc đời mỗi người, cùng với giá trị nghệ thuật với thể thơ tự do, nhiều câu
mang dáng dấp của thể thơ 8 chữ nên cảm xúc được thể hiện linh hoạt, giọng điệu
suy ngẫm mang tính triết lí, vận dụng sáng tạo ca dao.

Gắn bó sâu sắc với nhiều thế hệ độc giả, ta có tác giả Trần Đăng Khoa với bài thơ
“Mẹ ốm”:

Mọi hôm mẹ thích vui chơi

Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu
Lá trầu khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay

Cánh màn khép lỏng cả ngày

Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa
Nắng mưa từ những ngày xưa
Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan

Khắp người đau buốt, nóng ran

Mẹ ơi! Cô bác xóm làng đến thăm
Người cho trứng, người cho cam
Và anh bác sĩ đã mang thuốc vào

Sáng nay trời đổ mưa rào

Nắng trong trái chín ngọt ngào bay hương
Cả đời đi gió đi sương
Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi

Mẹ vui, con có quản gì

Ngâm thơ, kể chuyện rồi thì múa ca
Rồi con diễn kịch giữa nhà
Một mình con sắm cả ba vai chèo

Vì con mẹ khổ đủ điều

Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn
Con mong mẹ khoẻ dần dần
 Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say

Rồi ra đọc sách, cấy cày

Mẹ là đất nước, tháng ngày của con...

Bài thơ “Mẹ ốm” được tác giả viết năm 1966, trong tập Góc Sân và Khoảng Trời
(1968). Với ngôn ngữ dào dạt cảm xúc, bài thơ chứa đựng biết bao tâm tư và tình
yêu gửi tới mẹ. Và thông qua các vần thơ này ta có thể dễ dàng cảm nhận được
tình cảm thiêng liêng, tình mẫu tử ấy.
Tiếp theo chúng ta hãy đến bài thơ “Mẹ” của Trần Quốc Minh
Lặng rồi cả tiếng con ve,
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi.
Nhà em vẫn tiếng ạ ời,
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru.
Lời ru có gió mùa thu,
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về.
Những ngôi sao thức ngoài kia,
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con.
Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

Tác giả thậm chí còn có đôi lời về hoàn cảnh sáng tác của bài thơ này :
“Bài thơ này ra đời trong một hoàn cảnh rất kỳ lạ: Ngày 16/4/1972 giặc Mỹ đánh
phá ác liệt TP. Hải Phòng. Tôi theo gia đình em gái – bác sĩ Trần Thị Hồng sơ tán
sang bệnh viện An Hải. Tôi nhớ rất rõ khi đó cô Hồng mới sinh cháu Nguyễn Đức
Thiện (nay đã là doanh nhân thành đạt). Đêm ấy trời nóng. Còi báo động, bom nổ
rung trời. Cháu Thiện khóc ngằn ngặt. Cô Hồng thương con, mắc võng vào hai
thân cây, dùng chân đạp võng, tay quạt cho con. Cô quạt đến khi hai mẹ con thiếp
đi thì cũng là lúc câu thơ đầu tiên hình thành trong đầu tôi: Lặng rồi cả tiếng con
ve – Con ve cũng mệt vì hè nắng oi… Sáng ra, cô sang bệnh viện, tôi ở nhà cùng
bố cháu Thiện. Tôi viết rất nhanh bài thơ Ngọn gió của con, sau này in SGK Tiếng
Việt lớp 2 – tập 1 tôi đổi lại đầu đề là Mẹ.”

Người mẹ

Bà mẹ chạy ra ngoài, hớt hải gọi con. Suốt mấy đêm ròng thức trông con ốm, bà
vừa thiếp đi một lúc, Thần Chết đã bắt nó đi.
Thần Đêm Tối đóng giả một bà cụ mặc áo choàng đen, bảo bà :
- Thần Chết chạy nhanh hơn gió và chẳng bao giờ trả lại những người đã cướp đi
đâu.
Bà mẹ khẩn khoản cầu xin Thần chỉ đường cho mình đuổi theo Thần Chết. Thần
Đêm Tối chỉ đường cho bà.
Đến một ngã ba đường, bà mẹ không biết phải đi lối nào. Nơi đó có một bụi gai
băng tuyết bám đầy. Bụi gai bảo :
- Tôi sẽ chỉ đường cho bà, nếu bà ủ ấm tôi.
Bà mẹ ôm ghì bụi gai vào lòng để sưởi ấm nó. Gai đâm vào da thịt bà, máu nhỏ
xuống từng giọt đậm. Bụi gai đâm chồi, nảy lộc và nở hoa ngay giữa mùa đông
buốt giá. Bụi gai chỉ đường cho bà.
Bà đến một hồ lớn. Không có một bóng thuyền. Nước hồ quá sâu. Nhưng bà nhất
định vượt qua hồ để tìm con. Hồ bảo :
- Tôi sẽ giúp bà, nhưng bà phải cho tôi đôi mắt. Hãy khóc đi, cho đến khi đôi mắt
rơi xuống !
Bà mẹ khóc, nước mắt tuôn rơi lã chã, đến nỗi đôi mắt theo dòng lệ xuống hồ, hóa
thành hai hòn ngọc. Thế là bà được đưa đến nơi ở lạnh lẽo của Thần Chết.
Thấy bà, Thần Chết ngạc nhiên, hỏi :
- Làm sao ngươi có thể tìm đến tận nơi đây ?
Bà mẹ trả lời :
- Vì tôi là mẹ. Hãy trả con cho tôi !

Tùy Bút Mẹ Ơi

Từ lúc tôi chưa sinh ra, Mẹ đã đặt hết niềm tin và tình thương cho tôi dù chưa biết
tôi là trai hay gái, chưa biết tôi có ngoan hay không, có trọn vẹn như suy nghĩ của
Mẹ không? Mẹ tin và thương yêu tôi vì tôi là con của Mẹ. Rồi tôi lớn dần trong sự
thương yêu của Mẹ, của cả nhà và trong bụng Mẹ. Tôi cựa quậy, tôi co chân, duỗi
tay... Mẹ đều biết, đều đón nhận trong tâm trạng vui mừng, thích thú dù cho đôi lúc
tôi làm Mẹ khó chịu, mệt mỏi. Mẹ không giận hờn mà chỉ mắng yêu: - Ôi! Con
làm Mẹ mệt quá! Tôi chào đời trong sự vật vã của Mẹ, trong niềm vui và sự lo lắng
của Mẹ. Tiếng khóc ―Oa, oa‖ báo hiệu sự có mặt của tôi cùng lúc tạo thành niềm
tự hào và tình yêu thương, niềm hạnh phúc vô biên cho Mẹ. Dù mệt mỏi đến đâu,
dù đau đớn đến đâu, Mẹ cũng cố mở mắt ra mà nhìn tôi, cái nhìn dịu hiền đầy ắp
tình thương, rồi mỉm cười sung sướng. Trải qua bao gian lao vất vả, hôm nay tôi đã
trưởng thành. Tôi là cậu trai cao ráo, thông minh, hay tôi là cô gái xinh xắn, dễ
nhìn, thì tôi vẫn là đứa con nhỏ bé của Mẹ. Tôi học được biết bao nhiêu điều hay,
lẽ phải ở trường học, trường đời, nhưng tôi luôn luôn tự hào với bạn là tôi đã học
được ở Mẹ sự bao dung, lòng vị tha, tình thương yêu vô bờ bến. Tôi có được hình
hài từ hình hài của Mẹ, có được trái tim từ trái tim của Mẹ. Không có bữa cơm nào
ngon cho bằng bữa cơm với Mẹ, không có bài hát nào hay bằng bài hát về Mẹ,
không có giấc ngủ nào yên lành bằng giấc ngủ bên Mẹ. Tôi suy nghĩ về mẹ nhiều
nhất, tôi ngợi ca về Mẹ nhiều nhất, tôi nhớ Mẹ nhiều nhất, tôi làm điều gì cũng
luôn nghĩ đến Mẹ... Mẹ là thế giới bao la, tôi chỉ là hạt cát; Mẹ là biển rộng mênh
mông, tôi chỉ là giọt nước; Mẹ là vũ trụ vô cùng tôi chỉ là ngôi sao nhỏ bé. Tôi là
của Mẹ. Mẹ sinh ra tôi, sống vì tôi. Mẹ là tất cả... Tôi nên người, yêu ai nhớ ai
cũng không bằng tôi yêu Mẹ. Mẹ là người phụ nữ tôi yêu nhất trên đời