Ngành Động Vật Nguyên Sinh

Động vật nguyên sinh (Protozoa-tiếng Hy Lạp proto=đầu tiên và zoa=động vật) là
một thuật ngữ cổ gồm những sinh vật đơn bào (nguyên sinh vật-Protista)[1] thuật
ngữ này hiện không còn được dùng trong phân loại sinh vật. Động vật nguyên sinh
có khả năng chuyển động và dinh dưỡng chủ yếu bằng cách dị dưỡng. Chúng có
phân bố ở khắp nơi: đất, nước ngọt, nước mặn, trong cơ thể sinh vật khác. Đây là
khác biệt chính so với thực vật nguyên sinh (protophyta), được coi là những sinh
vật đơn bào không có khả năng chuyển động và thực hiện trao đổi chất qua quá
trình quang hợp. Động vật nguyên sinh có khoảng 40.000 loài, trong đó một số
cũng có cả khả năng quang hợp như trùng roi xanh. Động vật nguyên sinh là một
dạng sống đơn giản, mặc dù cơ thể chỉ có một tế bào, nhưng có khả năng thực hiện
đầy đủ các hoạt động sống như một cơ thể đa bào hoàn chỉnh, chúng có thể thu lấy
thức ăn, tiêu hóa, tổng hợp, hô hấp, bài tiết, điều hòa ion và điều hòa áp suất thẩm
thấu, di chuyển và sinh sản. Sở dĩ chúng có thể thực hiện được các hoạt động sống
đó là vì trong cơ thể cũng có những cấu tử giống với các cấu tử ở tế bào của cơ thể
đa bào như nhân, ty thể, mạng nội chất, hệ Golgi, không bào co bóp và không bào
tiêu hóa. Một số nguyên sinh động vật còn có bào hầu nối liền bào khẩu với túi tiêu
hóa, tiêm mao hoặc chiên mao hoạt động được nhờ thể gốc. Động vật nguyên sinh
thường có kích thước 0.01 - 0.05mm và không phải là động vật thực sự.

Hầu hết động vật nguyên sinh không nhìn thấy được bằng mắt thường . Qua kính
hiển vi sẽ thấy trong mỗi giọt nước, ao, hồ… là cả một thế giới đọng vật nguyên
sinh vô cùng đa dạng.Các đại diện của Động vật nguyên sinh dù cấu tạo đơn giản
hay phức tạp, dù sống tự do hay kí sinh… đều có chung một số dặc điểm.

Một số đại diện của ngành động vật nguyên sinh:

Có 2 loại động vật nguyên sinh:

- Động vật nguyên sinh sống tự do có những đặc điểm: Cơ quan di chuyển phát
triển, dị dưỡng kiểu động vật và là 1 mắt xích trong chuỗi thức ăn của tự nhiên.

- Động vật nguyên sinh sống kí sinh có đặc điểm: Cơ quan di chuyển thường tiêu
giảm hay kém phát triển, dinh dưỡng kiểu hoại sinh, sinh sản vô tính với tốc độ rất
nhanh (1 phần phân chia cho nhiều cá thể con, còn gọi là liệt sinh hay phân nhiều).

- Động vật nguyên sinh dù sống tự do hay kí sinh đều có đặc điểm chung: Cấu tạo
cơ thể là một tế bào nhưng đảm nhận chức năng của một cơ thể độc lập.

2. Vai tr thực tiễn của động vật nguyên sinh

- Với số lượng khoảng 40 nghìn loài, đọng vật nguyên sinh phân bố khắp nơi:
trong nước mặn, ngọt, trong đất ẩm, trong cơ thể nhiều nhóm động vật và người.

- Một số vai trò cụ thể:

Vai trò thực tiễn của ĐVNS Tên các đại diện
Làm thức ăn cho động vật nhỏ, đặc biệt giáp Trùng giày, trùng roi, trùng biến hình
xác nhỏ
Gây bệnh ở động vật Trùng tầm gai, trùng cầu
Gây bệnh ở người Trùng kiết lị, trùng sốt rét
Có ý nghĩa về địa chất Trùng lỗ

3.Tổng kết
- Động vật nguyên sinh có đặc điểm chung là cơ thể có kích thước hiển vi, chỉ là
một tế bào nhưng đảm nhận mọi chức năng sống. Phần lớn chúng: dị dưỡng, di
chuyển bằng chân gải, lông bơi hay roi bơi hoặc tiêu giảm. Sinh sản vô tính theo
kiểu phân đôi. Chúng có vai trò: là thức ăn của nhiều động vật lớn hơn trong nước,
chỉ thị về độ sạch của môi trường nước. Một số không nhỏ gây ra nhiều bệnh nguy
hiểm cho động vật và người.

4. Một số hình ảnh về động vật nguyên sinh: