ANTAS SA KASANAYAN SA PAGSULAT NG MGA MAG‐AARAL NG FILIPINO 1 SA TERSYARYA NG 
ST. MICHAEL’S COLLEGE: BATAYAN SA PROGRAMANG PANG‐INTERBENSYON 
Levi Maquinta Coronel 
 
 
1.0 Panimula 
 
Para  sa  isang  manunulat,  kinakailangang  siya  ay  mahusay  sa  pag‐oorganisa  sa  mga  detalye  ng  nais  na 
susulatin dahil sa kanyang mga isinusulat masasalamin ang kanyang kakayahan, kasanayan at kahusayan 
sa  pagpapahayag  ng  damdamin.  Ito  ang  nagbibigay  ng  malaking  pangangailangang  ang  mag‐aaral  ay 
matutong  sumulat  sa  paraang  malinaw,  makabuluhan,  kawili‐wili,  realistiko  at  nababatay  sa 
katotohanan.  
 
Ito ngayon ang pangunahing layunin ng pananaliksik na ito, ang patuloy na matugunan ang nagbabagong 
pangangailangan ng mga mag‐aaral sa bagong henerasyon. Dahil hanggang ngayon at magpakailanman 
ay  laging  pinaniniwalaan  na  ang  makabuluhang  pakikipagtalastasan  ay  daan  ng  pagkakaunawaan  at 
pagkakaisa.  Sa  pamamagitan  ng  pagsulat  nananatiling  buhay  ang  kasaysayang  pinag‐ugatan  ng  bansa. 
Paano ba malilimot ang mga nagawa ni Dr. Jose Rizal, na sa kanyang kakayahan sa pagsulat nagkaroon 
ng daan ang kalayaan na naging daan sa pagsulong at pag‐unlad.  
 
Sa  pagbabatid  sa  tunay  na  kahalagahan  ng  pagsusulat  sa  buhay  ng  bawat  tao,  at  sa  pagnanais  na 
malinang  at  mabigyang  daan  ang  pagpapaunlad  nang  husto  sa  kasanayang  kailangan,  na  pangunahing 
motibasyon ng mananaliksik ay binuo itong pag‐aaral. Sinuri ang antas ng kasanayan ng mga mag‐aaral 
sa pagsulat ng komposisyon ngayong sila ay nasa tersyarya na upang sa munting paraan ay makatulong 
na  malinang  ang  kakayahan  ng  bawat  mag‐aaral  na  makapagpahayag  sa  malikhaing  paraan  at 
makapagkomunikasyon sa lahat ng larangan.  
 
Batayang  Teoretikal.  Batayan  sa  pag‐aaral  na  ito  ang  teorya  ni  Francisco  (1996),  na  naglalahad  sa 
herarkiya ng sining ng wika, ang pagsulat ng komposisyon o sulatin ay maituturing na pinakamataas at 
pinakatampok  na  kasanayang  nararapat  linangin  sa  mga  mag‐aaral.  Sa  teoryang  ito  ipinamalas  ang 
kahalagahan ng paglinang nang husto sa kasanayan sa pagsulat ng mga mag‐aaral. Kaya batay sa teorya, 
susuriin sa pag‐aaral ang lubos na kaalaman ng mga respondente sa kayarian ng wika, sa mga sangkap sa 
pagsulat,  sa  paggamit  ng  mga  angkop  na  salita  at  pangungusap.  Lubos  ding  bigyan  ng  pansin  ang 
kasanayan  sa  pagsasama‐sama  ng  mga  kaisipang  bubuuin  at  ang  pagpapahayag  nang  malawak  na 
pananaw  sa  paksang  susulatin  o  tatalakayin.  Inilalahad  din  na  pinakatampok  ang  naturang  kasanayan 
dahil  ito  ang  magpapahiwatig  ng  antas  na  kasanayan,  kakayahan  at  kabisaan  ng  pagpapahayag  na 
natamo ng isang mag‐aaral.  
 
Ayon  kay  Lachica  (1998),  ang  kaalaman  sa  lenggwahe  at  ang  mga  katangian  nito  ay  ang  pangunahing 
pangangailangan upang higit na mapabuti ang pagpapahayag. Ang pagsusulat ng isang komposisyon ay 
nangangailangan ng masining na paraan ng paglalahad ng iniisip, niloloob, nadarama, nakikita o nagguni‐
guni. 
 

 
Tinuran ni Fernandez (2000) na ang pagsulat ay isang proseso at dahilan sa ito’y proseso, kailangan itong 
ituro  at  pag‐aralan.  Ito’y  upang  maituro  ang  wastong  paraan  ng  pagsulat  ayon  sa  kanyang  dapat  na 
maging  sunud‐sunod  na  hakbang.  Ang  pagsusulat  ay  walang  katapusan,  paulit‐ulit  na  proseso  sa 
layuning makalikha at makagawa nang maayos na sulatin. Maituturing itong isang napakahalagang salik 
o factor ng pagkatuto ng gawaing pagsulat na siyang magpapatunay sa naisagawa ng tao sa lipunan na 
kanyang kinabibilangan.  
 
Nangangahulugan ito na kung ang isang mag‐aaral ay may potensyal sa pagsulat, nararapat lamang na 
pukawin  ang  natatagong  talino  upang  magamit  at  maipalabas  ang  kakayahan  at  mabigyan  ng 
pagkakataong malinang nang husto ang kasanayan. Para naman sa may kasalatan sa sining na ito ay may 
paraang mahihikayat na makalikha ng magagandang ideya sa pamamagitan ng wastong pagsasanay at 
pamamatnubay ng masigasig na guro.  
 
Ang  teorya  naman  ni  Bernstein  (Bialystok,  1990)  tungkol  sa  tinatawag  niyang  elaborated  at  restricted 
codes  ay  nagsasaad  na  ang  isang  indibidwal  ay  maaring  magkaroon  ng  elaborated  o  restricted  code 
depende  sa  kanyang  kapaligiran  na  nilakhan  o  kinagisnan.  Ang  elaborated  code  ay  nauukol  sa 
kakayahang  linggwistikal  ng  tao  na  makapagpahayag  nang  maayos  at  mabuti  dahil  ang  kanyang 
kapaligiran  o  bakgrawn,  lalo  na  sa  kanyang  paglaki,  ay  isang  kapaligirang  maayos,  may  maraming 
pagkakataon  para  matuto  nang  lubos  ng  isang  wikang  ginagamit  niya,  at  may  oportunidad  sa  isang 
magandang edukasyon lalo na sa maaga o pampundasyong edukasyon. Samantala, ang restricted code 
ay tumutukoy sa salat o kulang na kakayahang linggwistikal na nadedebelop sa isang indibidwal dala ng 
mga kakulangan o kawalan ng mga oportunidad na mapaunlad ito dahil sa kahirapang pangkabuhayan o 
kaya ay kakulangan ng edukasyon. 
 
 
2.0 Metodolohiya 
 
Ang mag‐aaral na kumuha ng Filipino 1 sa tersyarya ng St. Michael’s College sa taong panuruang 2008‐
2009 ang mga respondente sa pag‐aaral na ito. Sa tinukoy na panuruan, binuo ng sampung seksyon ang 
mga  estudyanteng  kumuha  ng  Filipino  1.  Tatlo  nito  ang  binuo  ng  mga  estudyante  sa  CON  (College  of 
Nursing), dalawang seksyon ang mula sa CED (College of Education), apat ang sa CBT (College of Business 
and  Technology),  isa  ang  mula  sa  CAS  (College  of  Arts  and  Sciences),  isa  mula  sa  CEIT  (College  of 
Engineering ang Information Technology), at isa ang mula sa COC (College of Criminology). May 451 na 
mga estudyante ang pangkalahatang nakatala na kumuha ng Filipino 1 sa taong panuruang 2008‐2009 sa 
St. Michael’s College.  
 
Ginamit ang  Sloven’s Formula sa pagkuha ng bilang ng sampol  sa mga estudyanteng  nagrepresenta sa 
pangkalahatang nakatala sa mga naka‐enrol sa Filipino 1 sa tersyarya ng St. Michael’s College. Isinagawa 
naman ang random sampling procedure sa pamamagitan ng paggamit ng Fishbowl Technique.  
 
 
 

 
Ang Sloven’s Formula ay inilalahad sa ibaba:  
       N  
n   = ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 
1+ N(e)2  
Kung saan ang: 
n = sampol na bilang  
N = bilang ng populasyon  
e = palugit ng pagkakamali  
 
Ang pagbibigay ng puntos sa komposisyon ay ibinatay sa rubric na inilahad ni Jacob et.al. (1981). Isang 
panel na binuo ng apat na miyembro kasali ang mananaliksik ang nagwasto sa mga komposisyon.  
 
Ang  mga  komposisyon  ay  iwinasto  at  ang  karampatang  puntos  ay  ibinigay  ayon  sa  pinagbatayang 
talahanayan ng rubric ni Jacob et.al (1981). Ang limang mahahalagang komponent ay makikita sa ibaba. 
[SEE RUBRICS] 
 
Ang deskriptib istatistik gaya ng frequency counts, percentages at mean ay ginamit para sa paglalarawan 
sa  antas  ng  kasanayan  ng  mga  respondente.  T‐test  naman  ang  ginamit  sa  pagtukoy  sa  kaibahan  ng 
kasanayan ng pagsulat para sa dalawang pangkat ng mga respondente. Ginamit ang Anova sa pagtukoy 
sa  kaibahan  ng  kasanayang  pagsulat  sa  tatlong  pangkat.  Ang  Pearson  Product‐Moment  Correlation  ay 
ginamit  para  matukoy  ang  kaugnayan  ng  kasanayan  sa  pagsulat  ng  mga  estudyante  sa  bawat  di 
makapag‐iisang baryabol. Upang matukoy ang epekto ng bawat makapag‐iisang baryabol sa kasanayan 
sa pagsulat ng mga mag‐aaral ay ginamit ang Multiple Regression Analysis. 
 
 
3.0 Paglalahad, Pagsusuri at Pagpapakahulugan 
 
Pantay ang bilang ng mga lalaki at babaeng naging respondente sa pag‐aaral. May 106 na mga lalaki at 
106 naman ang mga babae. Sumasaklaw ang edad ng mga respondente sa 15‐24 at karamihan ay nasa 
edad 16‐18. Nanggaling sa pribado at pampublikong paaralan ang mga respondente. Umabot sa 59.9% 
ang galing sa pribadong paaralan at 40.1% ang sa pampublikong paaralan. Lahat ng mga respondente ay 
nagtala  ng  mga  mababasang  materyal  na  matatagpuan  sa  bahay.  Ang  32.75%  ay  may  mga  magasin, 
25.0% ang may mga pahayagan, 24.80% ang may komiks at 17.5% ang nagdagdag na mayroon ding mga 
aklat na mababasa sa kanilang bahay. Tungkol sa oras na inilalaan sa panonood ng telebisyon, 42. 9% sa 
mga mag‐aaral ang naglaan ng tatlong oras at mahigit sa panonood ng telebisyon. Ang 41.5% ay naglaan 
ng  1  hanggang  2  oras  at  15.6%  ang  nanood  ng  hindi  lalampas  sa  isang  oras.  Tungkol  sa  ama  ng  mga 
respondente  ay  may  mataas  na  pinag‐aralan  dahil  umabot  sa  78.8%  ang  mga  amang  nakapag‐aral  sa 
kolehiyo, nakagradweyt sa kolehiyo at postgradweyt. Natagpuan ding mataas ang pinag‐aralan ng mga 
ina ng respondente dahil umabot sa 74.06% ang nakapag‐aral sa kolehiyo at post gradweyt.  
 
 

Natagpuan  sa  pag‐aaral  ang  mahalagang  kaugnayan  ng  kasarian  sa  kasanayan  sa  pagbuo  ng 
komposisyon.  Natuklasan  na  ang  mga  babae  ay  mas  partikular  sa  pagsasaalang‐alang  sa  nilalaman, 
organisasyon  at  bokabularyo  sa  kanilang  pagsulat  ng  komposisyon.  Natuklasan  ding  mahalaga  ang 
pagkakaroon  ng  mababasang  materyal  sa  bahay  para  sa  pagbuo  ng  nilalaman,  pag‐oorganisa, 
pagkakaroon  ng  maunlad  na  bokabularyo  at  pagsunod  sa  mekaniks.  Ang  edukasyon  ng  ama  ay 
natagpuang mahalaga para sa ikahuhusay ng mag‐aaral sa pagbuo ng nilalaman at sa paggamit ng wika. 
Samantalang  ang  edukasyon  ng  ina  naman  ang  natagpuang  mahalaga  sa  ikauunlad  ng  nilalaman  sa 
pagsulat  ng  komposisyon  sa  Filipino.  Ang  edad,  napagtapusang  paaralan  sa  sekondarya  at  oras  na 
inilalaan sa panonood ng telebisyon ay walang mahalagang kaugnayan sa kasanayan sa pagsulat ng mga 
mag‐aaral.  Sa  pagbuo  ng  nilalaman,  pag‐oorganisa  at  bokabularyo  para  sa  pagsulat  ng  komposisyon 
gamit  ang  wikang  Filipino,  karamihan  sa  mga  mag‐aaral  ay  may  katamtaman  hanggang  mahusay  na 
kasanayan. Subalit karamihan naman ay may mahina patungong katamtaman lamang na kasanayan sa 
paggamit  ng  wika  at  mekaniks.  Sa  kabuuan  ay  natuklasang  ang  mga  mag‐aaral  ay  may  napakahinang 
kasanayan sa pagbuo ng nakasulat na komposisyon gamit ang wikang Filipino.  
 
Ginamit  ang  multiple  regression  upang  matukoy  ang  mga  salik  na  may  mahahalagang  kaugnayan  sa 
kasanayan sa pagsulat ng Filipinong komposisyon ng mga respondente.  
 
Inilahad sa resulta na walang mahalagang kaugnayan ang edad sa kasanayan ng respondente sa pagbuo 
ng nilalaman, organisasyon, bokabularyo, paggamit ng wika at mekaniks. Naunang inilahad sa propayl na 
umiikot  sa  15‐24  ang  edad  ng  mga  mag‐aaral  na  naging  respondente  ng  pag‐aaral.  Ibig  sabihin  ay 
magkaiba ang edad ng mga mag‐aaral na kumuha ng Filipino 1 sa teryarya ng St. Michael’s College. Sa 
pagsusuri  natuklasan  na  ang  edad  ng  respondente  ay  hindi  garantiya  ng  kahusayan  sa  pagbuo  ng 
nilalaman,  organisasyon,  bokabularyo,  paggamit  ng  wika  at  mekaniks.  Kahit  ano  pa  man  ang  edad  ng 
respondente,  ito  ay  walang  mahalagang  kaugnayan  sa  antas  ng  kanyang  pagbuo  ng  komposisyon  sa 
pasulat na paraan.  
 
Nakitang  may  mahalagang  kaugnayan  ang  kasarian  sa  kahusayan  ng  mga  respondente  sa  pagbuo  ng 
nilalaman, organisasyon, at bokabularyo. Wala namang mahalagang kaugnayan sa paggamit ng wika at 
mekaniks. Malinaw na inilahad sa cross tabulation ang nakuhang antas ng mga lalaki at babae sa tatlong 
komponent na nakitang may mahalagang kaugnayan.  
 
Sa  nakitang  resulta,  umabot  sa  69  (65.09%)  na  mga  babae  ang  nasa  antas  na  katamtaman  hanggang 
napakahusay sa pagbuo ng nilalaman samantalang ang mga lalaki ay nasa 52 (49.06%) lamang. Sa antas 
napakahina naman hanggang patungong katamtaman nasa 54 (50.94%) ang bilang ng mga lalaki na mas 
mataas pa rin sa bilang ng mga babae na nasa 37 (34.91%) lamang. Mas nakararami ang mga babae na 
may katamtaman hanggang napakahusay na antas kaysa mga lalaki. Mas kakaunti naman sa mga babae 
ang  may  napakahina  hanggang  patungong  katamtaman  kaysa  mga  lalaki.  Inilahad  na  mas  mataas  ang 
antas ng kahusayan ng mga babae kaysa mga lalaki sa pagbuo ng nilalaman. Sa organisasyon naman, 75 
(70.75%)  sa  mga  babae  ang  may  katamtaman  hanggang  napakahusay  na  kasanayan  samantalang  ang 
mga  lalaki  ay  may  53  (50.0%)  ang  may  antas  katamtaman  hanggang  napakahusay.  Sa  napakahina 
hanggang patungong katamtaman, 31 (29.25%) sa mga babae ang nabibilang dito samantalang ang mga 
 

lalaki  ay  53(50.0%).  Sa  bokabularyo,  74(69.81%)  sa  mga  babae  ang  may  katamtaman  hanggang 
napakahusay  na  antas  sa  kasanayan  habang  sa  mga  lalaki  ay  56(52.83%)  lamang.  Sa  napakahina 
hanggang patungong katamtaman 32 (30.19%) sa mga babae ang natukoy na may ganitong kasanayan 
subalit nakahihigit ang mga lalaki na may 50(47.17%). Sa kabuuan nakitang may mahalagang kaugnayan 
ang  kasarian  sa  kasanayan  sa  pagsulat  ng  mga  mag‐aaral.  Ang  nakitang  resulta  sa  pag‐aaral  na  ito  ay 
nakita  rin  sa  pag‐aaral  na  ginawa  ni  Chen  (2002).  Ito  ay  dahil  kanyang  natuklasan  na  mas  maraming 
pagkakamali  sa  mga  gawaing  pasulat  ang  mga  lalaking  respondente  kaysa  mga  babaeng  respondente. 
Nakita  naman  nina  Pascual,  et.  al  (2005)  sa  kanilang  pag‐aaral  sa  karaniwang  kamaliang  nasa 
komposisyon  ng  mga  estudyante  ang  pagkakaiba  sa  kasanayang  pasulat  ng  mga  babae  at  mga  lalaki. 
Magkaiba  ang  ipinamalas  na  kakayahan  ng  mga  respondenteng  lalaki  at  babae  sa  pagsulat  ng 
komposisyon.  
 
Inilalahad sa resulta na ang napagtapusang paaralan sa sekondarya ay walang mahalagang kaugnayan sa 
kasanayan ng mga respondente sa pagbuo ng komposisyon sa pasulat na paraan. Kaya ang hipotesis ay 
tanggap ayon sa ipinakitang resulta sa talahanayan 3.4. Ang natuklasan ay katulad rin sa natuklasan sa 
pag‐aaral ni Ortiz, (2004), na nagsabing walang kaugnayan ang napagtapusang paaralan sa kasanayan sa 
pagsulat ng mga mag‐aaral sa kanilang kahusayan sa pagbuo ng komposisyon.  
 
Ipinapakita  sa  talahanayan  3.6  na  mahalaga  ang  pagkakaroon  ng  mababasang  materyal  sa  pagbuo  ng 
nilalaman,  pag‐oorganisa,  sa  pagkakaroon  ng  maunlad  na  bokabularyo  at  sa  pagsasaalang‐alang  sa 
mekaniks  sa  isang  komposisyon.  Hindi  naman  ito  mahalaga  sa  paggamit  ng  wika.  Inilahad  ni  Mendoza 
(2007)  na  si  Toze  ang  nagsabi  na  ang  pagbasa  ay  nagbibigay  ng  impormasyon  na  nagiging  daan  ng 
kabatiran at karunungan. Idinagdag pa ni Mendoza (2007) na inilarawan ni Smith ang dalawang uri ng 
impormasyong  higit  na  kailangan  sa  pagbabasa,  ang  biswal  na  impormasyon  na  makukuha  sa  mga 
limbag na pahina at ang hindi biswal na impormasyong sumasaklaw sa pagkaunawa sa wika. Kakayahan 
sa  pagbasa  ang  kaalaman  sa  kahulugan  ng  salita.  Habang  nasasanay  ang  tao  sa  pagbasa,  ang  kanyang 
naiintindihan o nalalaman ay nasasalig sa kanyang kakayahan. Ito ngayon ay sinuportahan sa natuklasan 
nitong pag‐aaral dahil sa kabuuan natagpuang mahalaga ang pagkakaroon ng mababasang materyal sa 
bahay  upang  mai‐aangat  ang  antas  ng  kahusayan  ng  mag‐aaral  sa  pagsulat.  Higit  na  matugunan  ang 
pangangailangang  mapaunlad  ang  kahusayan  sa  pagsulat  kung  may  mga  mababasang  materyal  sa 
bahay.  
 
Sa  inilalahad  sa  talahanayan  3.6,  mapapansin  na  ang  oras  na  inilalaan  sa  panonood  ng  telebisyon  ay 
walang  mahalagang  kaugnayan  sa  kasanayan  sa  pagsulat  ng  komposisyon  sa  Filipino  ng  mga 
respondente.  Malinaw  na  ipinakita  na  ang  katagalang  inilaan  sa  panonood  ng  telebisyon  ay  hindi 
nakaapekto sa kasanayan sa pagsulat. Ang binuong hipotesis ay tanggap ayon sa inilahad na resulta sa 
talahanayan. Mahihinuha batay sa resulta ang uri ng mga palabas sa telebisyon na pinanonood ng mga 
respondente.  Malinaw  na  inilahad  na  ang  mga  programang  pinag‐uukulan  ng  panahon  ay  hindi 
nakatutulong sa pag‐unlad ng kasanayan sa pagbuo ng komposisyon.  
 
Ang  edukasyon  ng  ama  ay  nakitang  may  mahalagang  kaugnayan  sa  kasanayan  sa  pagsulat  ng 
respondente.  Makikita  sa  talahanayan  ang  inilahad  na  kaugnayan  ng  edukasyon  ng  ama  sa  pagbuo  ng 
 

nilalaman, bokabularyo at paggamit ng wika. Ang kaalaman ng ama ay nakatutulong upang mapaunlad 
ng  mag‐aaral  ang  sariling  kaalaman  na  mahalaga  upang  makabuo  nang  maunlad  na  nilalaman, 
bokabularyo at magamit nang wasto ang wika sa pagsulat. Ang pakikisalamuha at pakikipagdiskusyon sa 
amang may pinag‐aralan ay may kahalagahan sa kahusayan ng pagsulat ng mag‐aaral. Sa pag‐aaral din 
na  ginawa  ni  Ortiz  (2004),  kanyang  nasuri  na  ang  mga  respondenteng  nagpakita  ng  kahusayan  sa 
pagsulat ay may mga magulang na propesyonal.  
 
Ang edukasyon ng ina ay nakitang may mahalagang kaugnayan sa kasanayan sa pagsulat ng mag‐aaral 
lalung‐lalo na sa pagbuo ng nilalaman. Ang organisasyon, bokabularyo, paggamit ng wika at mekaniks ay 
walang  mahalagang  kaugnayan  sa  edukasyon  ng  ina.  Ito  ay  naglalahad  na  ang  kaalaman  ng  ina  ay 
nakatutulong  upang  mapalawak  ng  mag‐aaral  ang  sariling  kaalaman  sa  lahat  ng  aspeto  ng  buhay.  Ang 
mga magulang ang sinasabing unang magbibigay ng edukasyon sa mga anak at patuloy ang pagkatuto ng 
anak ayon sa mga itinuturo ng mga magulang sa araw‐araw na interaksyon. Nakalalamang ang mga mag‐
aaral  na  may  mga  inang  mataas  ang  pinag‐aralan  dahil  ang  kaalamang  maaaring  maituro  ng  ina  ay 
makatutulong  upang  mapalawak  ang  kaalaman  at  mapahusay  ang  kasanayan  sa  pagbuo  ng 
komposisyon. 
 
 
4.0 Konklusyon at Rekomendasyon 
 
Dahil  sa  mga  natuklasan,  nabuo  ang  mga  sumunod  na  konklusyon:  ang  kasanayan  sa  pag‐oorganisa, 
bokabularyo  at  pagbuo  ng  nilalaman  ay  may  mahalagang  kaugnayan  sa  kasarian  ng  isang  manunulat; 
nakatutulong  ang  pagkakaroon  ng  mababasang  materyal  sa  bahay  sa  pag‐angat  sa  kasanayan  ng  mga 
mag‐aaral  sa  pagbuo  ng  nilalaman,  pag‐oorganisa,  pagpapaunlad  ng  bokabularyo  at  pagsunod  sa 
mekaniks; ang edukasyon ng ama ay mahalaga sa pagtamo ng kasanayan ng mga mag‐aaral sa pagbuo 
ng nilalaman at sa paggamit ng wika, samantalang  ang edukasyon ng ina ay mahalaga lamang para sa 
pagpapaunlad  ng  nilalaman  sa  pagsulat  ng  komposisyon  sa  Filipino;  hindi  nakakaapekto  at  walang 
mahalagang  kaugnayan  ang  edad,  napagtapusang  paaralan  sa  sekondarya  at  oras  na  inilalaan  sa 
panonood  ng  telabisyon  sa  kasanayan  sa  pagsulat  ng  mga  mag‐aaral  ng  komposisyon  sa  Filipino;  may 
katamtaman hanggang mahusay na kasanayan sa bokabularyo, pagbuo ng nilalaman, at pag‐oorganisa 
ang mga mag‐aaral subalit mahina patungong katamtaman lamang ang kanilang kasanayan sa paggamit 
ng wika at mekaniks; at sa kabuuan, ang kasanayan sa pagsulat ng mga mag‐aaral na kumuha ng Filipino 
1 sa unang semestre ng taong panuruang 2008‐2009 ay napakahina.  
 
Mula sa mga inilahad na natuklasan at konklusyon sa pag‐aaral, ang mga sumusunod ay inirerekomenda: 
ang pagpapatupad sa programang pang‐interbensyon na maglilinang sa kahusayan sa pagsulat ng mga 
mag‐aaral  lalung‐lalo  na  sa  mga  mag‐aaral  na  nasa  unang  antas  pa  lamang  sa  tersyarya.  Para  sa 
ikatatagumpay ng programa kailangang suriin ng mga guro sa Filipino 1 ang silabus at bigyang diin ang 
apat na makrong kasanayan. Ito ay isa sa mga paraang mag‐aangat sa antas sa kasanayan sa pagsulat ng 
komposisyon. Sa bahaging pasulat ng apat na makrong kasanayan, kailangan ang pagbibigay ng diin sa 
pagpapagawa ng mga sulating pansanay na lilinang nang husto sa kahusayan sa pagbuo ng komposisyon 
na may pagsasaalang‐alang sa limang komponent; ang nilalaman, organisasyon, bokabularyo, paggamit 
 

ng wika, at mekaniks; ang pokus sa pagbibigay daan upang malinang ang kasanayan ay ang pagbibigay 
ng pagkakataon upang magamit at mahasa ang isang kasanayan, kaya sa klase, kailangan ang pagbibigay 
ng  mga  gawaing  pasulat  na  hahamon  sa  kahusayan  ng  mga  mag‐aaral.  Ito  rin  ang  target  ng  binuong 
programang  pang‐interbensyon,  ang  mabigyan  ang  mga  mag‐aaral  ng  pagkakataon  na  mahasa  o 
mapaunlad  ang  kasanayan  sa  pamamagitan  ng  pagbibigay  ng  benyu  upang  mabigyan  ng  tamang 
pagkakataon  ang  pagsasanay  nang  husto;  napatunayang  ang  mga  mababasang  materyal  sa  bahay  ay 
nakatutulong sa paglinang sa kahusayan ng mga mag‐aaral sa pagsulat, kaya inirekomendang, bigyan ng 
oryentasyon  ang  mga  magulang  sa  kahalagahan  ng  pagkakaroon  nito  sa  bahay  at  ang  epekto  nito  sa 
perpormans  ng  mga  mag‐aaral;  ang  isang  mahalagang  dapat  ipaunawa  sa  mga  mag‐aaral  ay  ang 
kahalagahan ng pagkakaroon ng maunlad na kasanayan sa pagsulat, kaya ibinigay bilang suhestyon na 
bigyang  diin  ng  mga  guro  ang  pagbibigay  inspirasyon  sa  mga  mag‐aaral  upang  maisapuso  ang 
kahalagahan  nito  at  ang  pagbibigay  ng  mga  gawaing  makagaganyak  sa  mga  mag‐aaral  na  maipadama 
ang  niloloob,  ninanais  at  nilalayon,  at  magamit  ang  Filipino  bilang  daan  sa  masining  na 
pakikipagkomunikasyon. 
 
 
5.0 Programang Pang‐Interbensyon 
 
Dahil napatunayan sa pagsasaliksik na mahina ang mga mag‐aaral sa paggamit ng wika at sa mekaniks, 
ang  pagwawasto  sa  mga  komposisyon  ay  nakatuon  sa  kung  paano  ginamit  ng  mag‐aaral  ang  wika  at 
pagsunod sa mga tuntunin para sa mekaniks. Ang  mga itinakdang gawain ay tutulong upang malinang 
nang husto ang kahusayan ng mga mag‐aaral. Subalit hindi rin maisawalang bahala ang pagpapaunlad sa 
kahusayan ng mga mag‐aaral sa pagbuo ng nilalaman, sa pagpapaunlad ng organisasyon at bokabularyo. 
Natagpuang  katamtaman  ang  kanilang  kasanayan  sa  mga  bahaging  ito  kaya  ang  mga  gawaing 
pinagtutuunan  ng  pansin  ay  pampaunlad  upang  mabigyan  ng  pagkakataon  ang  mga  mag‐aaral  na 
maiaangat pa ang antas ng kasanayan sa mga nabanggit na bahagi.  
 
Sa kabuuan natagpuang napakahina ang kasanayan ng mga mag‐aaral. Ibig sabihin ay hindi nalinang ang 
kasanayang  dapat  ay  taglay  na  sana  upang  magawa  nang  mahusay  ang  mga  gawain  sa  tersyarya.  Ang 
Filipino 1 ay nakapokus sa paglinang sa apat na makrong kasanayan; 1) ang pakikinig, 2) ang pagsasalita 
3) ang pagbabasa, at 4) ang pagsulat. Dapat intindihin na kung mayroon mang dapat balikan ang guro ay 
talagang hindi rin maisantabi ang paglinang sa mga kasanayang dapat taglayin ng mga mag‐aaral na nasa 
unang antas na sa tersyarya. Kaya ang mga gawain sa programang pang‐interbensyon na iminumungkahi 
ay magbibigay daan upang mabalikan ang paglinang sa mga kasanayang hindi masyadong napagtuunan 
ng pansin ayon sa inilahad na resulta ng pag‐aaral.  
 
Deskripsyon ng Programang Pang‐Interbensyon:  
Ang programang pang‐interbensyon na gagawin ay tinatawag na peer tutoring. Ito ay isasagawa ng mga 
guro  na  nagtuturo  ng  Filipino  1  at  mga  mag‐aaral  na  kumukuha  ng  Filipino  1.  Gagawin  ito  sa  loob  ng 
isang  semestre.  Sisimulan  ang  programang  ito  ng  isang  diagnostic  assessment  na  isasagawa  ng  guro. 
Sisimulan  ang  diagnostic  assessment  sa  pagpapasulat  ng  mga  mag‐aaral  ng  isang  komposisyon.  Gamit 
ang  rubric  ni  Jacob  (1981),  susuriin  ng  guro  ang  ginawang  komposisyon  ng  mag‐aaral  upang  matukoy 
 

ang  kasanayan  nito  sa  pagsulat  ng  komposisyon.  Titiyakin  ng  guro  ang  mag‐aaral  bilang  peer  tutee  o 
peer  tutor  ayon  sa  kanyang  kasanayan.  Ang  tutee  ay  ang  mag‐aaral  na  may  mahinang  kasanayan  sa 
pagsulat ng komposisyon. Ang tutor naman ay ang mag‐aaral na may mahusay na kasanayan sa pagsulat 
ng komposisyon. Magbibigay ang guro ng gawain/task para sa peer tutee at peer tutor para sa ikalilinang 
ng: kasanayan ng pagsulat nitong mga mag‐aaral.  
 
Ang  pagsasagawa  ng  peer  tutoring  ay  gagawin  sa  mga  oras  na  napagkasunduan  ng  peer  tutor  at  peer 
tutee  at  inaprubahan  ng  guro.  Ang  mga  oras  na  ito  ay  ang  parehong  bakanteng  oras  ng  peer  tutee  at 
peer tutor. Gagawin ito sa loob ng paaralan. Maaaring isagawa ang peer tutoring sa Dean’s Conference 
Room, Academic Advising Room o sa Silid‐Aklatan. Ito ay ayon sa aaprubahang venyu . 
 
Mga Layunin: 
Para sa mga Mag‐aaral:  
Pagkatapos  ng  implementasyon  nitong  programang  pang‐interbensyon,  ang  mga  mag‐aaral  na 
kumukuha ng Filipino 1 ay inaasahang:  
1. Makabuo ng komposisyong may maunlad na nilalaman, organisasyon, bokabularyo, paggamit ng 
wika at mekaniks. 
2. Maiangat ang kasanayan sa pagsulat ng komposisyon. 
3. Matukoy  ang  kahalagahan  ng  pagsulat  bilang  daan  sa  mahusay  at  malikhaing 
pakikipagtalastasan. 
 
Para sa mga Guro:  
Sa pag‐iimplementa ng programang pang‐interbensyon, ang mga guro ay inaasahang: 
1. Makabigay  ng  diagnostic  assessment  sa  mga  mag‐aaral  sa  Filipino  1  upang  matukoy  ang 
kasanayan ng bawat mag‐aaral. 
2. Makapagsagawa  ng  mga  pagsasanay  na  lilinang  sa  kasanayan  ng  mga  mag‐aaral  sa  pagbuo  ng 
komposisyon. 
3. Masuri nang mahusay ang awtput ng bawat mag‐aaral.  
4. Maitaguyod  ang  kooperatibong  pagkatuto  sa  pamamagitan  ng  masinsinang  pagsasagawa  sa 
programang pang‐iterbensyon ng pagsulat ng komposisyon. 
 
 
6.0 Bibliyograpi 
 
Mga Aklat 
 
Francisco, Melissa C. (2000). Sining ng pagsulat ng sulatin. Manila: Sta. Teresa Publications. 
 
Jocson,  Magdalena  O.,  (2005)  Filipino  2  pagbasa  at  pagsulat  tungo  sa  pananaliksik.  Manila:  Lorimar 
Publishing Company Inc. 
 
Lachica, Veneranda S. (1998). Padalubhasang pagbasa at pagsulat. Manila: Mk Imprint. 
 

 
Lorenzo, Carmelita S. (1981). Filipino sa bagong panahon. Manila: National Bookstore Inc. 
 
Mag‐atas,  Rosario  (1998).  Mabisang  pagpapahayag.  Makati:  Grandwater  Publications  and  Research 
Corporation.  
 
Mendoza, Zenaida M., (2007). Pagbasa at pagsulat sa iba’t ibang disiplina sa antas tersarya. Pilipinas: 
Rex Bookstore Inc. 
 
Mga Tesis 
 
Alcubilla,  Corazon  C.  (1973).  The  Socio‐Economic  and  Cultural  Background  of  Grade  Six  Pupils  in  Six 
Selected Elementary Schools of Iligan City in Relation to their Academic Achievements.  
 
 
Almarez,  Fatimah  S.  (2002).  Writing  Proficiency  of  Third  Year  CASS  Students  in  Mindanao  State 
University‐Iligan Institute of Technology, Iligan City. 2001‐2002.  
 
Estrera, Nieves D. (1991). Isang Pahambing na Pag‐aaral ng mga Karaniwang Kamalian sa Pagsulat ng una 
at  Ikatlong  Kathang  Pormal  sa  Pilipino  at  English  ng  mga  Mag‐aaral  sa  Distrito  ng  Polo‐Tudela 
Sangay ng Cebu. 
 
Ortiz, Teodora M. (2004). Writing Proficiency of WMSU‐ESU BEED IV Students SY 2003‐2004. 
 
Pangcoga,  Hedjara  P.  (1992).  Ang  Suliranin  ng  mga  Estudyanteng  Maranaw  na  Mag‐aaral  sa  mga 
Kolehiyo ng Siyudad ng Iligan sa Paggamit ng Filipino Bilang Pangalawang Wika.  
 
Pascual, Jacky Wayne C. (2005). Karaniwang Kamaliang Nasa Komposisyon ng mga Estudyante sa Unang 
Seksyon sa Ikatlong Taon, Panggabing Sesyon, sa ICNHS 2004‐2005.” 
 
Tapangan,  Linda  S.  (1983).  Some  Socio‐Cultural  and  Demographic  Factors  Associated  with  Common 
Errors in Written English Among Freshmen College Students in Cagayan de Oro College, Cagayan 
de Oro City. 1982‐1983. 
 
Yerro,  Eva  T.  (1987)  Factors  Affecting  the  English  Proficiency  of  College  Freshmen  in  the  Government 
Colleges of Region VI. Dissertation. Xavier University. 
 
Journal  
 
Reyes, Z. Q. (2004). Pagbuo ng Rubric. Educators Journal. Volume 24, No. 1. 
 
 
 

 
 
Internet 
 
Berkas, N. & Pattison C. Creating or Selecting Intervention Programs. Retrieved August 17, 2008. from 
http://www.bsu.edu/english/basicwriting/develop.htm#2 
 
Chen,  J.F.  Gender  Differences  in  Taiwan  Business  Writing  Errors.  Retrieved  August  27,  2008  from 
http://iteslj.org/Articles/Chen‐GenderDifs/ 
 
Jacobs, H. L., Hartfiel, V. F., Hughey, J. B., & Wormuth, D. R. (1981) . Testing ESL Composition: A Practical 
Approach.  Boston,  MA:  Newbury  House.,  Retrieved  April  2,  2008.  from 
http://eli.tamu.edu/resources/ext‐crit‐lot.html 
 
Gordon,  E.  E.  Peer  Tutoring  –  A  Teacher’s  Resource  Guide.  Retrieved  August  5,  2008.  from 
http://books.google.com.ph