FİLLER TEPİŞİYOR, HALK EZİLİYOR

10 Nisan 2010 Cumartesi 20:40

Kırgızistan'da yaşananların perde arkası oldukça farklı.

http://www.haber5.com/filler-tepisiyor-halk-eziliyor-haberi-67788.aw

VAKİT'ten MUSTAFA R. ÖZGÜR ‘ün haberi

Kırgızistan'da gerçekleşen ayaklanmalar sonucunda mevcut Bakıyev

iktidarı devrilirken geçici hükümet kuruldu. Onlarca kişi öldü, yüzlercesi
yaralandı. 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Rusya Avrasya Araştırmaları Merkezi
Bölüm Başkanı Dr. Ali Asker, Kırgızistan’da yaşanan darbenin iç yüzünü
anlattı.

Lale Devriminden Kanlı Devrime Nasıl Gelindi

2005 yılı Mart ayında Kırgızistan parlamento seçimleri sonrası

ayaklanmaların başladığını ve ‘Lale Devrimi’ olarak bilinen bu devrim
sonucunda Cumhurbaşkanı Askar Akayev’in iktidarının yıkıldığını söyleyen
Dr. Ali Asker; Lale devriminden şimdiki kanlı devrime gelinen süreci ise şöyle
anlatıyor; “O devrimden sonra Kurmanbek Bakiyev cumhurbaşkanı vekili ve
başbakan olarak atanmıştı. Bakiyev Temmuz 2005’de ezici bir çoğunlukla
cumhurbaşkanı seçildi. Fakat o tarihten bugüne dek geçen süreçte
Kırgızistan’da aslında görece bir istikrar hâkim oldu. Nitekim 2006 yılı Mayıs
ayında Anayasa reformu ve yolsuzlukla daha fazla mücadele talebi ile kitlesel
protestolar düzenlendi. 2007 yılı Ekim ayında anayasa değişiklikleri
onaylandı. Muhalefet bu değişiklikleri otoriter rejime doğru atılan bir adım
olarak nitelendirdi. 2007 yılı Aralık ayında parlamento seçimlerinde hile ve
yolsuzluklar yaşandı, 2009 yılı Temmuz ayında Bakiyev yeniden
cumhurbaşkanı seçildi. Bu seçimlerde de yasa ihlalleri ve hile gerekçesiyle
gözlemcilerce eleştirildi. 2010 yılı Ocak ayında muhalefet liderlerinden İsmail
İsakov, yolsuzluk gerekçesiyle 8 yıl hapis cezasına çarptırılınca, muhalifler
açlık grevlerine başladı. Bir taraftan iktidar baskılarını yoğunlaştırdıkça
muhalefetin tepkileri de artmaya başladı. 2010 yılı Mart ayında muhalefet
Lale Devrimi yıldönümünde, yani 24 Martta Bakiyev’in istifası talebiyle
mücadeleye başlayacaklarını açıkladılar. Son bir yıl içinde ülkede bir devrim
havası esiyordu aslında. Fakat hiç kimse olayların bu kadar hızlı ve aniden
gelişeceğini tahmin etmiyordu.

BAKIYEV RUSYA VE ABD ARASINDAKİ REKABETİN KURBANI

Birkaç gündür çıkan olaylar neticesinde kanlı devrimin yapıldığını ve

muhalefet liderlerinden dışişleri eski bakanı Roza Otunbayeva’nın geçici
hükümetin başına geçtiğini söyleyen Asker; “Ülke sınırları içindeki Amerikan
ve Rus üslerinde yoğun güvenlik önlemleri alındı. Rusya’nın hava üssüne 150
paraşütçü atıldı. Ülkenin güneyinde Bakiyev taraftarlarının ayaklanacağı da
yayılan söylentiler arasında. Bişkek’ten Geçici Hükümetin yaptığı açıklamalar
ise duruma hakim oldukları ve normalleşme sürecinin başladığı yönündedir.
Bakiyev’in güneyden gereken desteği alabilmesi zor gözükmektedir.
Bakiyev’in Rusya-ABD arasındaki rekabetin kurbanı olduğu söylenmektedir.
Darbenin dış dinamikleri arasında Bakiyev’in Rusya-Çin-ABD dengesini
sağlam kuramaması, bu güçlerin hepsinden yana görünmesi ve giderek
ABD’ye fazla yanaşması olarak özetlenebilir. Bakiyev ABD tarafından
desteklenerek iktidara getirilmiş, kısa bir süre sonra Rusya ve Çin saflarına
katılmış, ama son günlerde yeniden ABD ile yakın ilişkiler içerisine girmiş bir
liderdi” şeklinde konuştu.

DIŞ GÜÇLERİN KAVGASI ANCAK BAKİYEV DE BUNU HAK ETTİ

Rusya’nın bu olaylarda muhalefetten yana olduğunun bilinen bir gerçek

olduğunu söyleyen Dr. Asker şöyle devam etti; “Bakiyev’in ABD ve Rusya
arasında oynadığı Manas üssü oyunu Ruslar açısından adeta bir dalga
geçmeye eşdeğerdi. Bu yüzden olsa gerek Rusya Kırgızistan’daki Geçici
Hükümeti derhal tanımıştır. Dış etkenler her ne kadar önemliyse de Bakiyev’i
iktidardan uzaklaştıran ana neden ülke içinde ağır sosyoekonomik durumdur.
Kırgızistan sadece post Sovyet ülkeleri içinde değil, aynı zamanda dünyadaki
en fakir ülkelerdendir. Kişi başına düşen gelir 780 dolardır. Kazakistan’da bu
rakam 8000 dolardır. Halkın yaklaşık %35’i yoksulluk sınırının altında
yaşamaktadır. Bakiyev baskıcı yöntemlerle siyasi özgürlükleri kısıtlayarak
ekonomik reformların başarılı bir şekilde gerçekleştirebileceği ortam
oluşturmak istiyordu. Her ne kadar dış güçlerin baskısına maruz kalsa da
ülke içinde sağlam bir halk desteği bulunan iktidarın yıkılması kolay değildir.
Bakiyev Kırgız halkının beklentilerini karşılayamamış, ülke sorunlarını
kamuoyu desteği ile değil, baskıcı yöntemlerle aşmağa çalışmış, kendi
yakınlarını, aile fertlerini önemli görevlere atamıştır. Bakiyev’in oğlu Maksim
Bakiyev ülkedeki en önemli yetkililerden biriydi.”

Bişkek’te durum normale dönüyor

Kırgızistan'da iktidarın devrilmesiyle sonuçlanan gösteriler ve

yağmalama olaylarının ardından başkent Bişkek'te durum normale dönüyor.
Bişkek'i yağmacılardan korumak amacıyla oluşturulan ekipler ile polis ve
askerlerin durumu kontrol altına aldığı görülüyor. Görgü tanıkları, kentte
güvenlik güçlerinin yağmacıları püskürttüğünü ifade ediyor. Başkentte zaman
zaman duyulan silah sesleri de kesildi. Geçici hükümetin Savunma Bakanı
İsmail İsakov, yağmacıları durdurmak için askerlerin polise destek olacağını
açıklamıştı.

Darbeyi yapanlar Moskova’ya gitti

Kırgızistan'da iki gündür devam eden ayaklanmalarda hükümeti

deviren ve geçici hükümeti kuran muhalefetin temsilcileri dün sabah
saatlerinde Moskova'ya gitti. Rus basınına yansıyan bilgilere göre, muhalif
lider Roza Otunbayeva'nın başbakanlığını üstlendiği geçici hükümette
başbakan birinci yardımcılığına getirilen Almazbek Atanbayev ve
beraberindeki heyetin Rus yetkililerle bir araya gelecekleri kaydedildi. Rusya
Başbakanı Vladimir Putin önceki gün geçici hükümetin başbakanı
Otunbayeva ile telefonda görüşmüş, ekonomik yardım talebine karşılık insani
yardım için Moskova'nın hazır olduğunu belirtmişti. Otunbayeva daha sonra
düzenlediği basın toplantısında Rusya'ya sağladığı destekten dolayı teşekkür
etmiş, geçici hükümetin altı aylık sürede yeni bir anayasa hazırlayarak ülkeyi
seçimlere götüreceğini açıklamıştı.

RUS DEVLET BAŞKANI “HALKIN GAZABI” OLARAK NİTELEMİŞTİ

Rusya Başbakanı Putin, olaylara Moskova'nın müdahalesinin

olmadığını, ancak Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev yönetiminin
kendisinden önceki Askar Akayev yönetiminin hatalarını tekrarlamakla
eleştirmişti. Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev de ayaklanmaları 'halkın
gazabı' olarak nitelemişti.

Manas havalimanı yeniden açıldı

Kırgızistan'da hükümetin devrilmesiyle sonuçlanan olaylar nedeniyle

kapanan başkent Bişkek'teki Manas Havalimanı açıldı. Basın bürosu, Manas
Havalimanı'nın normal faaliyetine döndüğünü açıklarken, tüm iç ve dış
seferlerin gerçekleştirilmeye başladığını bildirdi.

Özbekistan: Kırgızistan’ın iç meselesidir, bizi ilgilendirmez

Özbekistan Dışişleri Bakanlığı, komşu Kırgızistan'da çıkan olayların

Kırgızistan'ın iç meselesi olduğunu bildirdi. Bakanlığın yayımladığı resmi
nitelikteki Halk Sözü gazetesinde çıkan açıklamada, Özbekistan'ın, Kırgızistan
halkıyla yüzyıllara dayanan tarih ve zaman sınavından geçen dostluk ve
işbirliği bağları bulunan bir ülke olduğu ifade edilirken, Özbekistan'ın komşu
Kırgızistan'da barış ve istikrarın sağlanması, mutabakata gidilmesi, mevcut
tüm sorun ve karşıtlıkların barış yoluyla çözülmesinden yana olduğu
kaydedildi. Açıklamada, olayların Kırgızistan'daki durumun daha da
istikrarsızlaşmasına, ülkedeki sosyal ve ekonomik durumun daha da
kötüleşmesine yol açabileceği belirtilerek, bunun ayrıca devlet yönetimini
zorlaştıracağı, komşu ülkelerle sınırlarda sorun çıkmasına neden olabileceği
bildirildi.

İçişleri Bakanlığı: Durum sakin, her şey kontrol altında

Kırgızistan geçici hükümetinin içişleri bakanlığı, başkent Bişkek'teki

durumun sakin olduğunu ve emniyet birimleri tarafından kontrol altına
alındığını açıkladı. İçişleri Bakanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Dairesi, dün gece
asker, polis ve gönüllü korumalar tarafından yapılan ortak çalışmalar
sonucunda Bişkek'in gece yarısından sonra yağmacılardan temizlendiğini
duyururken, bu çerçevede yapılan operasyonda birkaç gencin yakalandığını
bildirdi.

Şanghay Örgütü olaylardan rahatsız olduğunu açıkladı

Kırgızistan'ın da üyesi olduğu Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ)'nün,

Kırgızistan'da meydana gelen olaylardan tedirgin olduğu bildirildi. Örgütün
resmi internet sitesinde yer alan açıklamada, ŞİÖ'nün Kırgızistan'da onlarca
kişinin ölümüne neden olan son olaylardan duyduğu tedirginlik ifade
edilirken, bu olaylarda ölenlerin yakınlarına başsağlığı dileğinde bulunuldu.

Abdullah Gül, Kazakistan Cumhurbaşkanı ile görüştü

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Kırgızistan'da yaşanan gelişmelerle ilgili

olarak Kazakistan Cumhurbaşkanı ve AGİT Dönem Başkanı Nursultan
Nazarbayev ile telefonda görüştü. Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden
yapılan yazılı açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Gül, bu sabah Kazakistan
Cumhurbaşkanı ve AGİT Dönem Başkanı Nazarbayev'i telefonla arayarak,
Kırgızistan'da yaşanan gelişmeleri geniş şekilde değerlendirdi.

Gürcü muhalefetinden iktidara Kırgız ayaklanması ile tehdit

Kırgızistan üç gündür devam eden 'karşı devrim', Gürcü muhalifleri de

harekete geçirdi. Gürcistan muhalif liderleri, taraftarlarının gözaltına
alınmaya devam edilmesi durumunda, Kırgızistan'da ayaklanan muhalefet
gibi kendilerinin de sokağa çıkabileceği tehdidinde bulundu