NGHIỆP VỤ VÀ CÁC BÚT TOÁN ĐỊNH KHOẢN TRONG PHÂN HỆ BÁN HÀNG

1. BÁN HÀNG THEO BÁO GIÁ

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ
Khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng theo báo giá, thông thường sẽ phát sinh các hoạt động
sau:

1. Nhân viên bán hàng gửi báo giá cho khách hàng
2. Căn cứ vào thông tin báo giá, khách hàng đặt mua hàng.
3. Nhân viên bán hàng yêu cầu xuất hoá đơn và xuất kho hàng hoá được
khách hàng đặt mua
4. Kế toán kho lập Phiếu xuất kho, sau đó chuyển Kế toán trưởng và Giám
đốc ký duyệt
5. Căn cứ vào Phiếu xuất kho, Thủ kho xuất kho hàng hoá và ghi Sổ kho
6. Nhân viên bán hàng nhận hàng và giao cho khách hàng
7. Trường hợp khách hàng thanh toán ngay, nhân viên bán hàng yêu cầu kế
toán bán hàng xuất hoá đơn cho khách hàng
8. Kế toán bán hàng xuất hoá đơn, đồng thời ghi nhận doanh thu bán hàng.

B. ĐỊNH KHOẢN
Nợ TK 111, 131... Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Có TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 152, 156...

2. BÁN HÀNG THEO HỢP ĐỒ NG

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ
Khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng theo hợp đồng, thông thường sẽ phát sinh các hoạt động
sau:

1. Nhân viên kinh doanh thực hiện ký kết hợp đồng bán hàng với khách hàng
2. Đến ngày giao hàng theo hợp đồng, nhân viên kinh doanh yêu cầu xuất
hàng cho khách hàng
3. Kế toán kho lập Phiếu xuất kho, sau đó chuyển Kế toán trưởng và Giám đốc
ký duyệt
4. Căn cứ vào Phiếu xuất kho, Thủ kho xuất kho hàng hoá và ghi Sổ kho
5. Nhân viên kinh doanh nhận hàng và giao cho khách hàng
6. Kế toán bán hàng ghi nhận doanh số bán hàng
7. Trường hợp khách hàng thanh toán ngay, nhân viên bán hàng yêu cầu kế
toán bán hàng xuất hoá đơn cho khách hàng
8. Nhân viên bán hàng giao hóa đơn cho khách hàng và yêu cầu khách hàng
thanh toán

B. ĐỊNH KHOẢN

ICTROI.COM TRANG 1
 NGHIỆP VỤ VÀ CÁC BÚT TOÁN ĐỊNH KHOẢN TRONG PHÂN HỆ BÁN HÀNG

Nợ TK 111, 131... Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Có TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 152, 156...

3. BÁN HÀNG HÓ A DỊCH VỤ , TRONG NƯỚC CHƯA THU TIỀN

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ
Khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng hóa, dịch vụ chưa thu tiền, thông thường sẽ phát sinh
các hoạt động sau:

1. Khách hàng đến mua hàng, nhân viên bán hàng căn cứ vào yêu cầu khách
hàng đề nghị xuất kho
2. Kế toán kho lập Phiếu xuất kho, sau đó chuyển Kế toán trưởng và Giám
đốc ký duyệt
3. Căn cứ vào Phiếu xuất kho, Thủ kho xuất kho hàng hoá và ghi Sổ kho
4. Nhân viên kinh bán hàng nhận hàng và giao cho khách hàng
5. Kế toán bán hàng ghi nhận doanh số bán hàng
6. Nhân viên bán hàng yêu cầu kế toán bán hàng xuất hoá đơn cho khách
hàng
7. Nhân viên bán hàng giao hóa đơn cho khách hàng và hẹn khách hàng
thanh toán đúng hạn

B. ĐỊNH KHOẢN
Nợ TK 131 Phải thu của khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Có TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 152, 156...

4. BÁN HÀNG HÓ A DỊCH VỤ TRONG NƯỚC THU TIỀN NG AY

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ
Khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng hóa, dịch vụ thu tiền ngay, thông thường sẽ phát sinh
các hoạt động sau:

1. Khách hàng đến mua hàng, nhân viên bán hàng căn cứ vào yêu cầu khách
hàng đề nghị xuất kho
2. Kế toán kho lập Phiếu xuất kho, sau đó chuyển Kế toán trưởng và Giám
đốc ký duyệt
3. Căn cứ vào Phiếu xuất kho, Thủ kho xuất kho hàng hoá và ghi Sổ kho
4. Nhân viên kinh bán hàng nhận hàng và giao cho khách hàng
5. Kế toán bán hàng ghi nhận doanh số bán hàng
6. Nhân viên bán hàng yêu cầu kế toán bán hàng xuất hoá đơn, sau đó sẽ
giao cho khách hàng
7. Nếu khách hàng thanh toán bằng tiền mặt cho nhân viên bán hàng thì
nhân viên bán hàng sẽ nhận tiền và mang về nhập quỹ, nếu thanh toán
bằng tiền gửi thì khách hàng sẽ chuyển khoản vào tài khoản của công ty.

ICTROI.COM TRANG 2
 NGHIỆP VỤ VÀ CÁC BÚT TOÁN ĐỊNH KHOẢN TRONG PHÂN HỆ BÁN HÀNG

B. ĐỊNH KHOẢN
Nợ TK 111 Tiền mặt (tổng giá thanh toán)
Có TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Có TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 152, 156...

5. BÁN HÀNG CÓ CHIẾT KH ẤU THƯƠNG M ẠI

A. ĐỊNH KHOẢN
1. Ghi nhận doanh thu bán háng
Nợ TK 111, 131... Tiền mặt (tổng giá thanh toán)
Có TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Có TK 3331 Thuế GTGT (nếu có)
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 152, 156...
2. Ghi nhận chiết khấu thương mại
Nợ TK 521 Chiết khấu thương mại
Nợ TK 3331 Thuế GTGT (nếu có)
Có TK 111, 131... (Tổng tiền chiết khấu thương mại)

6. BÁN HÀNG XUẤT KHẨU

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ
Khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng xuất khẩu, thông thường sẽ phát sinh các hoạt động
sau:

1. Nhân viên kinh doanh ký kết hợp đồng bán hàng xuất khẩu với khách
hàng
2. Đặt chỗ trên tàu để xếp và chuyển hàng
3. Phát hành chứng từ xuất khẩu: Hợp đồng, Hóa đơn, Tờ khai, Vận đơn,
Chứng nhận xuất xứ
4. Khi hàng ra đến cảng, sẽ được làm thủ tục để thông quan
5. Khi hàng bắt đầu rời cản, bộ chứng từ cũng sẽ được gửi tới cho khách
hàng.
6. Nhân viên kinh doanh thông báo cho khách hàng để theo dõi và nhận
hàng
7. Yêu cầu khách hàng thanh toán sau khi đã nhận hàng

B. ĐỊNH KHOẢN
1. Ghi nhận doanh thu bán háng

ICTROI.COM TRANG 3
 NGHIỆP VỤ VÀ CÁC BÚT TOÁN ĐỊNH KHOẢN TRONG PHÂN HỆ BÁN HÀNG

Nợ TK 111, 131... Tiền mặt (tổng giá thanh toán bao gồm thuế xuất khẩu)
Có TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 152, 156...
2. Khi xác định số thuế xuất khẩu phải nộp
Nợ TK 511, 512 Doanh thu bán hàng
Có TK 3333 Thuế xuất, nhập khẩu
3. Khi nộp thuế xuất khẩu vào nhân sách nhà nước
Nợ TK 3333 Thuế xuất, nhập khẩu
Có TK 111, 112...

7. BÁN HÀNG THÔNG QUA C ÁC ĐẠI LÝ

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ
Khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng qua đại lý, thông thường sẽ phát sinh các hoạt động
sau:

1. Nhân viên kinh doanh đề nghị xuất kho hàng hóa để gửi bán tại các đại lý
2. Kế toán kho lập Phiếu xuất kho, sau đó chuyển Kế toán trưởng và Giám
đốc ký duyệt
3. Căn cứ vào Phiếu xuất kho, Thủ kho xuất kho hàng hoá và ghi Sổ kho
4. Nhân viên kinh doanh nhận hàng và giao cho đại lý
5. Khi hàng hóa gửi tại đại lý được bán, căn cứ vào Bảng kê hóa đơn bán ra
của hàng hóa đã bán do bên nhận đại lý hưởng hoa hồng gửi về, kế toán
ghi nhận doanh thu bán hàng, cũng như chi phí trích hoa hồng cho đại lý

B. ĐỊNH KHOẢN
1. Xuất kho gửi hàng hóa cho đại lý
Nợ TK 157 Hàng gửi bán
Có TK 152, 156
2. Ghi nhận doanh thu khi hàng gửi đại lý được bán
Nợ TK 111, 131... (Tổng giá thanh toán)
Có TK 511,512
Có TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Đồng thời phát sinh bút toán:
Nợ TK 632 Phải thu khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 157 Hàng gửi bán
3. Ghi nhận số tiền hoa hồng trả cho đại lý
Nợ TK 641 Chi phí bán hàng (hoa hồng đại lý)
Nợ TK 133 Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có)
Có TK 111, 112, 131...

8. BÁN HÀNG DO NHẬN LÀM ĐẠI LÝ, BÁN ĐÚNG GIÁ HƯỞNG HO A HỒNG

1. Khi nhận hàng làm đại lý cho đơn vị khác hạch toán nhập kho => thông tin sẽ được
đưa lên Bảng kê hoá đơn mua vào nhóm 5:
Nợ TK 003 Hàng hoá nhận bán hộ, nhận ký gửi, ký cược

ICTROI.COM TRANG 4
 NGHIỆP VỤ VÀ CÁC BÚT TOÁN ĐỊNH KHOẢN TRONG PHÂN HỆ BÁN HÀNG

2. Khi bán các hàng hoá nhận làm đại lý => thông tin sẽ được đưa lên Bảng kê hoá đơn
bán ra nhóm 5
Nợ TK 111, 131... (Tổng giá thanh toán)
Có TK 331 (Đối tượng là bên giao đại lý)
Đồng thời phát sinh bút toán xuất kho:
Có TK 003 (với Giá vốn = Giá bán + Thuế => vì đây là đại lý bán đúng
giá)

9. BÁN HÀNG THÔNG QUA Đ ƠN VỊ NHẬN UỶ THÁC XUẤT KHẨU

1. Khi xuất hoá đơn cho đơn vị nhận uỷ thác xuất

Nợ TK 157 Hàng gửi đi bán
Có TK 152, 156
2. Khi bên nhận uỷ thác xuất khẩu đã xuất được hàng, thì bên giao sẽ xuất hoá đơn và
hạch toán
Nợ TK 111, 131
Có TK 511
Có TK 33311
Đồng thời phát sinh bút toán xuất kho:
Nợ TK 632 Giá vốn hàng bán
Có TK 157 Hàng gửi đi bán

10. BÁN HÀNG ĐƯỢC UỶ THÁC XUẤT KHẨU

1. Khi nhận hàng của đơn vị uỷ thác xuất khẩu hạch toán nhập kho => thông tin sẽ được
đưa lên Bảng kê hoá đơn mua vào nhóm 5:
Nợ TK 003 Hàng hoá nhận bán hộ, nhận ký gửi, ký cược
2. Khi bán các hàng hoá nhận uỷ thác xuất khẩu => thông tin sẽ được đưa lên Bảng kê
hoá đơn bán ra nhóm 5
Nợ TK 131 (Tổng giá thanh toán - Khách hàng)
Có TK 331 (Đơn vị giao uỷ thác)
Đồng thời phát sinh bút toán xuất kho:
Có TK 003 (với Giá vốn = Giá nhập không bao thuế xuất khẩu)

11. GIẢM GIÁ HÀNG BÁN

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ

1. Nếu phát hiện hàng mua về không đúng quy cách, phẩm chất theo hợp
đồng đã ký, khách hàng thoản thuận với doanh nghiệp, đồng thời lập biên
bản về việc giảm giá hàng bán
2. Kế toán bán hàng lập hóa đơn giảm giá hàng bán để giao cho khách hàng
3. Kế toán bán hàng hạch toán khoản giảm giá hàng bán và ghi sổ kế toán

B. ĐỊNH KHOẢN

ICTROI.COM TRANG 5
 NGHIỆP VỤ VÀ CÁC BÚT TOÁN ĐỊNH KHOẢN TRONG PHÂN HỆ BÁN HÀNG

Nợ TK 532 Giảm giá hàng bán

Nợ TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Có TK 111, 112, 131...

12. HÀNG BÁN TRẢ LẠI

A. MÔ TẢ NGHIỆP VỤ

1. Nếu phát hiện hàng mua về không đúng quy cách, phẩm chất theo hợp
đồng đã ký, khách hàng thoản thuận với doanh nghiệp trả lại hàng đã mua
2. Khách hàng xuất hàng và hóa đơn trả lại hàng
3. Nhân viên kinh doanh nhận hóa đơn và hàng hóa
4. Nhân viên kinh doanh đề nghị nhập kho hàng bị trả lại
5. Kế toán kho lập Phiếu nhập kho, sau đó chuyển Kế toán trưởng và Giám
đốc ký duyệt
6. Căn cứ vào Phiếu kho, Thủ kho nhập kho hàng bị trả lại và ghi Sổ kho
7. Kế toán bán hàng căn cứ vào hóa đơn bán hàng do khách hàng trả lại,
thực hiện hạch toán và ghi sổ kế toán

B. ĐỊNH KHOẢN
1. Nhận lại hàng bị trả lại
Nợ TK 154, 155, 156...
Có TK 632 Giá vốn hàng bán
2. Thanh toán với người mua số tiền hàng bán bị trả lại
Nợ TK 531 Hàng bán bị trả lại
Nợ TK 3331 Thuế GTGT phải nộp (nếu có)
Có TK 111, 112, 131...

ICTROI.COM TRANG 6