Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Chöông môû ñaàu:

SÔ LÖÔÏC LÒCH SÖÛ

KYÕ THUAÄT IN LOÕM

Trong thôøi ñaïi xuaát baûn vaø thöông maïi ña truyeàn thoâng ngaøy nay. Beân caïnh nhöõng
maùy in kyõ thuaät soá caù nhaân vaø caùc trung taâm phaùt haønh aán phaåm, thaät khoù coù theå töôûng töôïng
ñöôïc raèng cuoäc soáng seõ nhö theá naøo tröôùc khi coù ngaønh in aán xuaát hieän. In aán laø moät phaàn
chính yeáu ñeå taïo neân theá giôùi hieän ñaïi ngaøy nay, bôûi vì noù ñaõ nhaân roäng nhöõng yù töôûng môùi,
söï caûi tieán khoa hoïc kyõ thuaät vaø taïo ra nhöõng thaùch thöùc môùi. In loõm (hay coøn goïi laø in oáng
ñoàng) coù lòch söû phaùt trieån rieâng cuûa noù beân caïnh söï phaùt trieån chung cuûa ngaønh in noùi chung,
cuûa kyõ thuaät in Typo do Gutenberg phaùt minh noùi rieâng. Trong chöông naøy, chuùng ta tìm hieåu
veà söï ra ñôøi cuûa in oáng ñoàng vaø nhöõng moái lieân quan cuûa noù vôùi söï phaùt trieån cuûa ngaønh in
sau naøy.
1. Tröôùc khi ngaønh In ra ñôøi
Tröôùc khi ngaønh in ra ñôøi, con ngöôøi cuõng bieát in ra nhöõng baøi vieát hay hình aûnh cuûa
hoï. Haàu heát caùc baûn in naøy laø do sao cheùp baèng caùch vieát tay, coâng vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän
bôûi caùc tu só vaø nhöõng ngöôøi cheùp thueâ. Chæ coù nhöõng ngöôøi giaøu môùi coù ñuû khaû naêng ñeå thöïc
hieän ñöôïc coâng vieäc sao cheùp naøy vaø thôøi gian ñeå hoaøn thaønh coâng vieäc sao cheùp maát khaù laâu
coù theå laø haøng thaùng thaäm chí ñeán caû naêm. Cho ñeán khi ngaønh in ra ñôøi. Moät phöông phaùp
môùi ñeå taùi taïo hình aûnh ñöôïc thöïc hieän treân baûn goã khaéc phaúng. Sau ñoù, baûn goã naøy ñöôïc chaø
möïc vaø in treân caùc taám da thuù hay treân giaáy. Vì caùc baûn khaéc goã naøy ñöôïc laøm raát khoù neân
vieäc in aán thuû coâng naøy khoâng thích hôïp cho vieäc in saûn löôïng lôùn.

3
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Töø in loõm laø tieáng YÙ, ñoù laø moät töø keùp
ñöôïc gheùp töø hai töø coù nghóa laø chaïm vaø
khaéc vaøo. Caùc hoïa só ngöôøi YÙ naøy cho
bieát töø naøy laø “ In-tal-yo”, khi haàu heát
caùc thôï in vaø thôï khaéc ñeàu cho raèng ñoù
laø moät töø “g” nghóa laø “ In-lag-lyo”. In
loõm laø phöông phaùp in aán bao goàm
nhieàu ñöôøng neùt vaø ñieåm in naèm saâu
beân döôùi beà maët. In loõm seõ taùi taïo hình
aûnh ban ñaàu baèng caùch eùp giaáy vaøo
nhöõng choã loõm hay cuõng coù theå cho
pheùp moät lôùp möïc moûng töø nhöõng choã
loõm naøy truyeàn leân giaáy.

Hình 1: Nhöõng hình aûnh in ñaàu

tieân baèng baûn in khaéc goã.

2. Söï ra ñôøi cuûa in loõm beân caïnh kyõ thuaät in cuûa Gutenberg
In loõm xuaát hieän cuøng thaäp kyõ vôùi phöông phaùp in noåi cuûa Gutenberg. Baûn in loõm ñaàu
tieân ñöôïc khaéc treân kim loaïi söû duïng cho vieäc in aán laø ôû nöôùc Ñöùc vaøo naêm 1446 sau coâng
nguyeân. Baûn khaéc ñöôïc bieát coå xöa nhaát laø baûn in veà kinh thaùnh teân laø “ hình phaït baèng roi”,
mieâu taû nhöõng noåi khoå hình cuûa chuùa Gieâsu trong leã phuïc sinh. Caùc thôï khaéc chaïm ñaõ taïo neân
caùc quaân baøi ñöôïc trang trí vôùi caùc hoïa tieát laø nhöõng ñöôøng vieàn vaø nhöõng ñöôøng xieân. Caùc
nhaø lòch söû nghieân cöùu ngheä thuaät cho raèng, nhöõng ngöôøi thôï chaïm khaéc kim loaïi naøy hoïc
ñöôïc caùch chaïm khaéc thoâng qua caùc thôï kim hoaøn vaø caùc thôï xaây döïng.

Hình 2: Moät trong

nhöõng baûn in loõm
ñaàu tieân

Bôûi vì baûn in loõm vaø baûn in cao cuûa Gutenberg khoâng töông thích vôùi nhau, vì vaäy maø
hai quy trình naøy khoâng keát hôïp ñöôïc vôùi nhau. Nhöõng thôï in ñaàu tieân buoäc phaûi söû duïng baûn
4
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

khaéc goã chaïm baèng thuû coâng hoaëc phaûi thueâ caùc hoaï só ñeå trang trí, toâ maøu cho caùc quyeån
saùch baèng sôn nöôùc hoaëc daùt laù vaøng.
Nhöõng ngöôøi thôï khaéc ñaõ chuyeån höôùng ñeán vieäc khaéc loõm, vì noù ñaïi dieän cho phöông
thöùc ñeå taïo neân caùc chi tieát maûnh, tinh teá, chính xaùc hôn so vôùi vieäc in aán töø caùc baûn khaéc goã
thuû coâng. Haàu heát caùc baûn in khaéc coù ñaëc ñieåm chung laø mang saéc thaùi toân giaùo, chuû yeáu laø
caùc baûn khaéc veà thaàn hoïc vaø caùc ñoà duøng trang trí. Vì vaäy, in loõm ñaõ nhanh choùng xaâm nhaäp
vaøo nöôùc YÙ suoát thôøi kyø phuïc höng nhö baõo taùp. Ñöùc vaãn laø trung taâm cuûa coâng ngheä khaéc
tinh xaûo, ñænh ñieåm laø coâng trình cuûa Albrecht Durer (1471- 1528) ñaõ ñöôïc coâng nhaän laø baûn
khaéc toát nhaát qua moïi thôøi ñaïi.
3. AÊn moøn hoùa hoïc
Nhöõng ngöôøi thôï khaéc ñaõ duøng coâng cuï saéc nhoïn ñeå khaéc hình aûnh leân baûn ñoàng baèng
phöông phaùp thuû coâng. cho ñeán khi baûn khaéc aên moøn hoaù hoïc ra ñôøi vaøo naêm 1500. AÊn moøn
laø phöông phaùp ñònh hình aûnh leân beà maët kim loaïi, dung dòch aên moøn thöôøng söû duïng laø acid.
Nhieàu nhaø phaùt minh ñaõ coâng nhaän söï ra ñôøi cuûa baûn khaéc acid, trong ñoù coù Daniel Hopper
(1540) vaø Franco Mazzuoli giöõa nhöõng naêm (1504-1540). Nhôø phöông phaùp aên moøn maø
nhöõng ngöôøi thôï khaéc coù theå khaéc treân lôùp khaùng aåm phuû treân beà maët baûn, loaïi boû lôùp khaùng
naøy ñeå acid aên moøn khi lôùp ñoàng hieän ra trong suoát quaù trình aên moøn. Ngoaøi caùch aên moøn
treân kim loaïi ñoàng thì phöông phaùp naøy cuõng coù theå aên moøn treân kim loaïi khaùc nhö laø keõm,
theùp.

Hình 3: Duïng cuï

chaïm khaéc baûn in
loõm thuû coâng

4. Taïo ra saéc ñoä xaùm

Baûn in khaéc sôùm bò giôùi haïn bôûi nhöõng ñöôøng neùt ñôn
giaûn vaø khoâng theå taïo ra caùc vuøng toâng nguyeân. Ngöôøi ta söû
duïng nhöõng ñöôøng song song, hay gaïch cheùo hoaëc nhöõng
ñieåm coù saün ñeå taïo neân caùc maûng toâng nguyeân. Cuoái cuøng,
trong theá kyû XVII moät nhaø phaùt minh ngöôøi Ñöùc ñaõ tìm ra
phöông phaùp khaéc naïo (ngöôøi YÙ cho raèng ñoù laø phaàn töû nöûa
toâng). Baûn khaéc naïo naøy ñöôïc coi laø baûn khaéc naïo ñaàu tieân
taïo ra saéc ñoä xaùm töø thuaät khaéc ñoàng. Trong phöông phaùp
naøy, ngöôøi thôï khaéc laên truïc roulete leân beà maët baûn ñeå taïo
neân moät maãu daøy ñaëc nhöõng ñieåm khaéc. Maät ñoä caùc ñieåm
khaéc caøng nhieàu thì toâng caøng toái hôn

Hình 4: Duïng cuï taïo saéc ñoä

xaùm vaø duïng cuï khaéc

5
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Sau ñoù, ngöôøi ta duøng baøn chaûi löôïc raêng cöa ñeå taïo neân caùc gôø saéc vaø loaïi boû ñi
nhöõng phaàn ñaõ ñöôïc khaéc taïo neân caùc phaàn töû khoâng in. Trong phöông thöùc cheá baûn hieän ñaïi
cuõng ñaõ töøng söû duïng cacbonrundum (SiC) ñeå phuû leân caùc vuøng caàn in, taïo neân ñoä saâu cho
phöông phaùp khaéc naïo naøy. Phöông phaùp khaéc naïo naøy ñaõ ñöôïc söû duïng keát hôïp vôùi ñöôøng
neùt ñeå taïo neân ñoä saâu, laøm hieäu öùng neàn vaø theâm nhieàu caûi tieán cho ngöôøi thieát keá. Vì phöông
phaùp khaéc naïo thöôøng in nhieàu maøu ñen vaø möùc ñoä toâng tinh vi hôn, neân phöông phaùp khaéc
naïo ñaõ sôùm trôû neân ñöôïc öa chuoäng hôn ñoái vôùi vieäc in aán caùc baøi maãu laø sôn nöôùc hay caùc
maãu veõ. Tuy nhieân, quaù trình naøy ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp thuû coâng, nhöng ñoái vôùi
thôï khaéc coù tay ngheà cao thì vieäc taïo neân caùc ñöôøng neùt vaø maøu saéc maø khoâng caàn coù söï hoå
trôï theâm cuûa maùy moùc cô khí.
Cuøng thôøi gian aáy, nhöõng caûi tieán cuûa kyõ thuaät in Typo giuùp cho kyõ thuaät naøy in ñöôïc
caùc chi tieát tinh xaûo hôn vaø sôùm ñöôïc öa chuoäng trong vieâc löïa choïn in vaên baûn. Trong thaäp
kyõ cuûa saùch kinh thaùnh Gutenberg (1455) haøng trieäu quyeån saùch ñaõ ñöôïc in ñaïi traø ôû Chaâu
AÂu. Maëc cho ñieàu naøy, phöông phaùp khaéc vaãn chieám öu theá hôn phöông phaùp hoïa baùo vaøo
theá kyû XIX. Moät trong nhöõng hoaï só noåi tieáng cuûa theá giôùi goàm Rembrandt, Goya, Piranesi,
Callot, Ruben, vaø Van Dyck ñaõ taïo neân baûn khaéc acid nhö moät phaàn chính cuûa cuoäc ñôøi hoï.
Ñoàng thôøi, maùy in Typo vôùi caùc con chöõ noåi cuûa nhöõng thôï ñuùc thieát keá duøng ñeå in aán phaåm
vôùi soá löôïng lôùn. Hai kyõ thuaät in naøy phaùt trieån song song nhau. Nhôø coù kyõ thuaät in cao ñaõ
mang laïi söï hieåu bieát cho soá löôïng ñoäc giaû lôùn; in loõm cuõng mang hình aûnh, baûn ñoà, aâm nhaïc
vaø ngheä thuaät ñeán vôùi nhieàu ngöôøi hôn. Ñieàu naøy seõ mang laïi söï khaùm phaù tuyeät vôøi ñeå ñöa
tôùi söï phaùt trieån khaùc nhau cho caû hai kyõ thuaät in cao vaø in loõm.
5. Phaùt minh ra in thaïch baûn
In aán vôùi caùc phaàn töû in vaø khoâng in cuøng naèm treân moät maët phaúng laø ñieàu maø in cao
vaø in loõm khoâng in ñöôïc. Ñieàu naøy nghe coù veû khoâng theå nhöng coù theå laøm ñöôïc. Vì vaäy maø
ngöôøi ta khaùm phaù ra in thaïch baûn (baûn in coù hình toå ong) ñeå chöùa hình aûnh, caùc vuøng in seõ
nhaän möïc vaø ñaåy nöôùc; caùc vuøng khoâng in seõ baét aåm vaø ñaåy möïc. Sau ñoù, moät tôø giaáy seõ
ñöôïc eùp leân beà maët naøy seõ taïo neân hình aûnh caàn in. Söï phaùt minh ra in thaïch baûn cuûa Alois
Senefelder laø töø moät phieán ñaù voâi phaúng, vaø ñaõ trôû thaønh moät thaùch thöùc thaät söï cho phöông
phaùp khaéc vaø kyõ thuaät in loõm.
Maëc duø coù troïng löôïng lôùn, baûn in ñaù cuõng
deã daøng cho hoïa só taïo maãu vaø in ra. Noù
cuõng deã daøng nhaân baûn. Senefelder ñaõ
khaùm phaù ra chaát canxicarbonate (trong ñaù
voâi) khoâng chæ phuø hôïp taïo hình aûnh cho in
phaúng, thì keõm cuõng coù khaû naêng cho löïa
choïn söï baét möïc.

Hình 5: Maùy in phaúng

6
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

6. Truïc in
Vieäc cheá taïo ra maùy in cho caû ba kyõ thuaät in treân nhanh choùng ñöôïc thöøa nhaän raèng
vieäc in aán töø truïc in coù nhieàu thuaän lôïi hôn laø töø baûn in phaúng, baûn in ñaù vaø caùc con chöõ chì.
Ñieàu phaûi quan taâm ñaàu tieân laø aùp löïc in, caàn phaûi söû duïng moät aùp löïc ñaùng keå ñeå eùp leân toaøn
beà maët giaáy. Ñaëc bieät vaán ñeà naøy ñaùng quan taâm trong in loõm vì giaáy seõ ñöôïc eùp leân caùc loã
khaéc, vôùi kyõ thuaät in naøy ñoøi hoûi aùp löïc phaûi raát chính xaùc ñeå ñaûm baûo raèng caùc tôø giaáy nhaän
ñöôïc löïc eùp in ñoàng ñeàu nhö nhau.
Caùc maùy in ñaàu tieân ñöôïc cheá taïo hoaøn toaøn baèng goã, coù theå ñeå in nhöõng khoå giaáy nhoû
nhö laø hoùa ñôn vôùi soá löôïng ít vaø khoâng ñoøi hoûi chaát löôïng cao. Vaán ñeà ôû ñaây laø ngöôøi thôï
phaûi ñaët aùp löïc baèng bao nhieâu ñeå coù theå taïo neân hình aûnh caàn in. Maùy in kim loaïi ñaàu tieân ra
ñôøi vaøo naêm 1550 coù theå in khoå giaáy lôùn hôn, nhöng nhöõng maùy in loaïi naøy coù hình daïng goà
gheà gaây khoù khaên cho thôï vaän haønh maùy. Ñoái vôùi loaïi maùy naøy thì coù moät ngöôøi ñöa giaáy vaøo
vaø laáy ra thöôøng xuyeân, nhöng cuoái cuøng vuøng hình aûnh caàn in vaãn raát haïn cheá.
Ngöôøi cheá taïo maùy in lyù giaûi raèng vieäc ñaët giaáy hoaëc baûn in hoaëc caû hai leân truïc seõ ñoøi
hoûi ít aùp löïc hôn vì baûn in vaø giaáy chæ tieáp xuùc nhoû ôû vuøng in (nip) maø thoâi. Maùy in moät truïc
seõ phaûi coù moät boä phaän cho giaáy vaøo ñeå coù theå in treân truïc vôùi khaû naêng cho ra saûn löôïng lôùn.
Phaûi maát khoaûng thôøi gian khaù daøi thì khaùi nieäm truïc in môùi ñöôïc chaáp nhaän. Nhöõng thôï in
Typo khoâng theå hình dung ra soá löôïng leân ñeán haøng ngaøn con chöõ naèm treân truïc. Caùc thôï in
loõm khoâng theå hình dung ra laøm theá naøo möïc coù theå naèm treân caùc loã khaéc trong khi truïc xoay
vôùi löïc ly taâm, tieáng caïo möïc vaø troïng löïc seõ laøm cho möïc loûng ñöôïc chaûy ñeàu.
7. Truïc in loõm cho ngaønh deät
Trong khi nhöõng ngöôøi thôï khaéc oáng ñoàng truyeàn thoáng tieáp tuïc vôùi coâng vieäc khaéc
leân caùc baûn khaéc phaúng thì coâng nghieäp deät ñaõ ñi tieân phong trong vieäc söû duïng truïc khaéc ñeå
in caùc saûn phaåm lieân tuïc. Cuoán saùch “Dictionnaire des Art et Manufactures” ñöôïc in ôû Phaùp
naêm 1847. Cuoán “Dictionnaire” keå laïi moät soá truïc khaéc söû duïng cho vieäc trang trí hoa vaên
treân vaûi töø nhöõng naêm 1680. Nhöõng truïc naøy ñöôïc khaéc döïa theo moâ hình cuûa baûn khaéc tay.
Neáu in aán khoâng hoaøn haûo vaø söï sai bieät nhoû seõ khoâng ñöôïc chaáp nhaän khi in treân giaáy, nhöng
trong deät noù coù theå ñöôïc chaáp nhaän khi in treân vaûi vì laø saûn phaåm deät reû.
Ngheà deät laø moät ngheà thuû coâng, maõi cho tôùi naêm 1750 noù môùi ñöôïc toå chöùc ñi vaøo saûn
xuaát coâng nghieäp. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa maùy moùc phuïc vuï cho ngaønh coâng nghieäp deät
ñaïi traø vaø noù ñaõ trôû thaønh tieàn ñeà giuùp cho in loõm thöông maïi ra ñôøi naêm 1783 vaø maùy deät
truïc ñaàu tieân ra ñôøi vaøo naêm 1784. Thomas Bell ñaõ nhaän ñöôïc baèng saùng cheá soá 1443 cuûa
nöôùc Anh veà vieäc phaùt minh ra maùy in loõm. Maùy in naøy ñöôïc thieát keá ñeå in hoa vaên leân vaûi.
Maùy in naøy cuõng coù ñôn vò in, truïc in, dao gaït möïc vaø truïc eùp in.
Truïc in laø moät loõi saét ñöôïc maï ñoàng hoaëc kim loaïi khaùc maø lôùp phuû naøy coù theå ñöôïc
thay theá baéng moät lôùp phuû môùi khi caàn thieát. Phöông phaùp ñeå cheá taïo ra truïc in khoâng ñöôïc
ñeà caäp ñeán. Chính oâng Bell moâ taû oâng nhö laø moät thôï khaéc ñoàng neân chuùng ta cho raèng nhöõng
thieát keá ñöôïc aên moøn baèng axit naøy laø töø nhöõng maãu hoa vaên ñöôïc taïo ra baèng khaéc baûn thuû
coâng.
8. Truïc eùp in vaø baûn ñuùc chì.

7
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Vaøo luùc naøy baûn in Typo vaãn chieám vai troø chuû ñaïo. Neáu thôï in khoâng theå ñaët hình
aûnh treân truïc thì hoï coù theå laøm ñieàu naøy vôùi giaáy. Koe-nig vaø Bauer laø ngöôøi cheá ra maùy in
Typo thöông maïi ñaàu tieân naêm 1814 ôû London. Boán naêm sau, ñaõ coù nhöõng nhaø phaùt minh
khaùc cuõng ñaõ taïo ra maùy in töông töï in tôø rôøi moät maët vaø sau ñoù laø hai maët, ñoù laø maùy in toát
nhaát thôøi baáy giôø. Maùy in oáng loaïi naøy cho ra saûn löôïng gaáp boán laàn töø luùc ñaàu laø 250 tôø/giôø
vôùi maùy in tay thì baây giôø ñaõ leân tôùi 1000 tôø/giôø.
Cuoái cuøng, in Typo cuõng ñaõ khaéc phuïc ñöôïc vaán ñeà cuûa in loõm, qua vieäc söû duïng baûn
chì ñuùc cong thöông maïi ñaàu tieân gaén treân truïc. Ñeå laøm ra baûn chì ñuùc naøy, caàn coù moät khuoân
ñuùc caùc toâng meàm ñöôïc aùp saùt vaøo caùc chöõ in, uoán cong xung quanh truïc in vaø sau ñoù ñoå ñaày
kim loaïi noùng chaûy ñeán khi coâ cöùng. Nhö vaäy laø ñaõ laøm ra ñöôïc 1 baûn in gioáng nhö baûn in ban
ñaàu.
9. Phaùt minh thuaät nhieáp aûnh
Böôùc tieán boä nöõa ñaõ thuùc ñaåy in loõm phaùt trieån cuõng nhö söï phaùt trieån chung cho taát caû
caùc quy trình in aán. Ngaøy nay, moät soá ngöôøi cho raèng thuaät khaéc aûnh treân baûn keõm laø moät
böôùc nhaûy voït, giuùp thôï in laøm ra nhöõng baûn keõm phuïc vuï cho in aán. Naêm 1826, Joseph
Niaphore Niepce trong khi tìm caùch truyeàn hình aûnh töø baûn in ñaù sang baûn in loõm thì oâng
khaùm phaù ra söï caûm quang aùnh saùng cuûa moät soá hôïp chaát hoùa hoïc. Ñeán naêm 1830, nhöõng
nguyeân taéc cô baûn cuûa chuïp baûn ñaõ ñöôïc kieåm tra vaø chöùng minh.
Ngöôøi thôï in Typo, in thaïch baûn, in loõm ñaõ coù moät caùch môùi ñeå giöõ hình aûnh chuïp hay
veõ gioáng nhö hình aûnh thaät vôùi taát caû taàng thöù vaø chi tieát ban ñaàu. Ñoái vôùi thôï in ñieàu naøy
mang laïi hai söï thuaän lôïi: thöù nhaát, coù caùch môùi ñeå taïo ra baûn in baèng aùnh saùng caûm quang,
tieát kieäm thôøi gian saûn xuaát vaø deã nhaân baûn; thöù hai bieát caùch taùi taïo chi tieát maûnh vaø söï ña
daïng cuûa maät ñoä taàng thöù.
10. Maøng choáng aên moøn (maøn che)
Phaûi maát moät khoaûng thôøi gian khaù daøi ñeå tìm ra caùch chuïp hình aûnh leân baûn in oáng
ñoàng, ngaøy nay thì ñieàu naøy coù theå laøm deã daøng. William Henry Fox Talbot laø ngöôøi coù nhieàu
kinh nghieäm nhaát trong lónh vöïc naøy. Naêm 1852, oâng nhaän ñöôïc baèng saùng cheá cuûa nöôùc Anh
veà söï phaùt minh ra chaát caûm quang ñoù laø lôùp maøng keo croâm. Söû duïng lôùp keo hoùa hoïc coù ñoä
nhaïy saùng cao ñeå phuû leân baûn ñoàng hay theùp. Fox Talbot ñaët nhöõng vaät theå nhö laø caùc laù caây
hay caùc tôø giaáy buoät laïi vôùi nhau vaø hieän döôùi aùnh saùng ban ngaøy. Khi röûa nöôùc laïnh vaø ñeå
khoâ, lôùp keo naøy coù tính chaát khaùng trong dung dòch aên moøn, dung dòch aên moøn naøy seõ xaâm
nhaäp vaøo caùc choã keo meàm (do khoâng ñöôïc chieáu saùng) vaø aên moøn lôùp kim loaïi phía döôùi.
Quy trình naøy ñöôïc goïi laø thuaät khaéc baûn keõm baèng aùnh saùng.
Quy trình aên moøn naøy coù theå taùi taïo caùc baûn in coù ñöôøng neùt hoaëc vaät theå goác ñöôïc
hieän treân lôùp keo nhöõng maãu neùt tinh teá vì keát quaû khaéc toát coù theå ñöôïc in ra. Fox Talbot tieáp
tuïc nghieân cöùu ñeå caûi tieán quy trình naøy vaø baét chöôùc phöông phaùp söû duïng trong khaéc acid,
ñeå nhaän ñöôïc baèng saùng cheá naêm 1858 trong vieäc ñieàu chænh ñoä noâng saâu cuûa phöông phaùp
khaéc qua lôùp keo baèng caùch duøng moät chuoãi kim loaïi hoùa hoïc ñeå giaûm bôùt söï coâ ñaëc cuûa noù.
Hieäu quaû cuûa vieäc laøm naøy coù theå duøng laøm baûn che cho nhöõng vuøng cuûa baûn in coù maät ñoä
cao hôn nhöõng vuøng khaùc.

8
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Maët khaùc, theo keát quaû cuûa baûn in khaéc acid, Fox Talbot khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm
cuûa vieäc khaéc ñeå in neàn toâng nguyeân laø phuû moät lôùp keo choáng aên moøn leân beà maët baûn ñaõ
ñöôïc maøi nhaün. AÊn moøn beà maët naøy ñeå taïo neân caùc neùt maûnh baèng caùc ñieåm kim loaïi hay
nhöõng “oâ” treân beà maët baûn ñoàng ñeå nhaän möïc vaø deã daøng gaït ñi bôûi dao gaït möïc. Tuy nhieân,
nhöõng baûn ñoàng naøy vaãn coøn tuyø thuoäc vaøo dieän tích in vaø söï laønh ngheà cuûa thôï khaéc baûn.
Moãi baûn cuõng phaûi qua nhieàu böôùc cuûa quy trình aên moøn nhöng khi in loõm thì vaãn phaûi theâm
böôùc nöõa ñeå chuyeån chöõ vaø hình aûnh leân baûn.
11. Tram taàng thöù (hay trame nöûa toâng)
Nhöõng noå löïc cuûa Fox Talbot cuoái cuøng cuõng ñaõ ñöôïc ñeàn ñaùp khi oâng phaùt hieän ra
nguyeân taéc caáu taïo cuûa tram nöûa toâng vaøo nhöõng naêm 1860. Khi oâng ñaët moät taám vaûi ñen
giöõa nguoàn aùnh saùng traéng vaø baûn caûm quang, oâng khaùm phaù ra raèng oâng nhaän ñöôïc hình aûnh
treân baûn vôùi caùc ñieåm vaø caùc oâ coù kích thöôùc khaùc nhau. Thay theá vaûi baèng taám löôùi ñaët giöõa
thaáu kính vaø vaät lieäu caûm quang, Fox Talbot phaân chia caùc toâng lieân tuïc thaønh nhöõng ñieåm
rieâng reõ nhau vôùi kích thöôùc lôùn nhoû khaùc nhau maø maét ngöôøi coù theå nhìn thaùy ñöôïc ñeå phuïc
cheá taát caû caùc taàng thöù cuûa baøi maãu.
Tram taàng thöù nhanh choùng ñöôïc aùp duïng cho phöông phaùp in thaïch baûn vaø laøm baûn in
Typo. Trôù treâu thay, Fox Talbot vaø nhöõng ngöôøi khaùc khoâng aùp duïng ngay cho phöông phaùp
in oáng ñoàng. OÂng vaø caùc thôï khaéc tieáp tuïc laøm phim döông baûn taàng thöù lieân tuïc hôn laø laøm
trame ñieåm ñeán tram chuyeån. Ñieàu naøy nghe coù veû traùi ngöôïc vôùi söï phaùt trieån coù theå daãn
ñeán möùc ñoä caïnh tranh thò tröôøng, trong khi yeâu caàu cho phuïc cheá hình aûnh vaãn coøn thaáp hôn
phöông phaùp khaéc aûnh chaát löôïng cao.
12. Karel Klic - cha ñeû cuûa in oáng ñoàng hieän ñaïi
Maëc duø caû Fox Talbot vaø Swan naém giöõ coâng ngheä saùng cheá rieâng bieät, nhöng ñeå ñöa
kyõ thuaät taïo baûn oáng ñoàng thöông maïi ñaàu tieân laø do moät caù nhaân. Karel Klic (Karl Klietch
teân tieáng Ñöùc), sinh ra ôû Arnau, Bohemia (baây giôø laø nöôùc coäng hoøa Czech) naêm 1841. oâng
Klic ñaõ töøng ñöôïc coâng nhaän veà söï phaùt minh ra maùy in oáng ñoàng hieän ñaïi. Maëc duø ñieàu naøy
khoâng theå chaéc raèng oâng coù theå phaùt trieån theâm veà in oáng ñoàng maø khoâng coù söï hieåu bieát veà
caùc coâng trình cuûa Bell, Fox, Talbot vaø Swan.
Caûi tieán ñaàu tieân cuûa Klic laø ñaët caùc haït nhöïa thoâng hay nhöïa ñöôøng tröïc tieáp leân beà
maët baûn kim loaïi thay vì vaøo trong lôùp baûo veä hay söû duïng giaáy cacbon ñeå laøm lôùp maøng baûo
veä nhö la Swan. Sau ñoù, oâng chia thaønh töøng haït baèng caùch duøng löôùi tram cuûa Fox Talbot.
Baát kyø thôï khaéc naøo cuõng phaûi aùp duïng caùch naøy vaøo coâng vieäc. Tuy nhieân, Klic laø
ngöôøi ñaàu tieân aùp duïng vaøo caùc quy trình vaø chæ daãn cho caùc thôï deät trong ngaønh coâng nghieäp
deät vôùi moät khoaûn thuø lao lôùn. Treân thöïc teá, Klic laø moät ngöôøi coá vaán veà in oáng ñoàng. OÂng ñaõ
baùn caùc coâng trình in oáng ñoàng thöïc tieãn cho nhieàu coâng ty ôû AÙo. Sau khi oâng hoaøn thaønh heát
caùc chi tieát trong quy trình in oáng ñoàng ñöôïc xuaát baûn trong cuoán saùch Wiener
Photographische Mitarbuter vaøo thaùng 3- 1886 thì oâng ñaõ rôøi nöôùc AÙo.
Klic ñaõ ñem caùch laøm cuûa mình ñeán nöôùc Anh ñeå in vaûi vaø in quaàn aùo, ôû ñaâ y oâng ñaõ
gia nhaäp coâng ty “Story Brother and Company”. Nôi ñaây oâng gaëp Samuel Fawcett (laø moät thôï
khaéc cuøng coâng ty). Naêm 1892 Fawcett ñaõ öùng duïng nhöõng phaùt minh ñöôïc coâng nhaän cuûa
mình ñeå phaùt minh ra chuïp aûnh. Ñaây laø moät trong nhöõng saùng cheá keát hôïp giöõa khaéc vaø chuïp

9
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

ñöôïc bieát cho ñeán ngaøy nay. Moät maãu htöû nghieäm nhoû ba maøu chæ ra raèng caùch söû duïng tram
ñöôøng hay tram ñieåm ñeå in leân giaáy laø ñieàu coù thöïc hieän ñöôc. Nhöõng maãu thöû naøy cuõng ñöôïc
in treân nhöõng maùy in vaûi thöông maïi ôû White Gross Mills ôû Lancaster.
Klic quan taâm laøm theá naøo ñöa quy trình in loõm vaøo vieäc in giaáy ngaøy moät phaùt trieån
hôn khi oâng gia nhaäp coâng ty “Story Brother”. Thaùng 8- 1895 coâng ty RemBrandt Intaglio
Printing Company chính thöùc thaønh laäp vôùi vai troø laø coâng ty con cuûa coâng ty Story Brother.
Coâng ty naøy ñöôïc Klic vaø Fawcett ñieàu haønh chæ saûn xuaát tranh aûnh ngheä thuaät ñöôïc in treân
nhöõng maùy in loõm daïng cuoän. Tröôùc kia chæ ñöôïc duøng cho in vaûi.
Söï thaät caû Klic vaø Fawcett ñaõ coù nhöõng saùng cheá quan troïng trong lónh vöïc in loõm; dó
nhieân laø coù söï ñoùng goùp bí maät veà söï ra ñôøi cuûa coâng ty Rembrandt. Nhöõng maùy in baùn ra laø
nhöõng maùy in loõm ñöôïc in töø baûn thay vì truïc. Caùc böôùc trong quy trình ñöôïc thöïc hieän ôû caùc
boä phaän khaùc nhau, ñeå traùnh tình traïng coâng nhaân ñi vaøo caùc coâng ñoaïn khaùc thay vì ôû moät
coâng ñoaïn maø mình ñöôïc phaân coâng. Klic, Fawcett vaø taát caû nhaân vieân cuûa hoï thích laøm baûn
in hôn laø laøm truïc.
Coâng ty in loõm Rembrandt ñaõ duy trì söï ñoäc quyeàn cuûa mình trong nhieàu thaäp kyû. Klic
vaø Fawcett ñaõ taïo neân moät neàn coâng nghieäp taïo baûn ñoàng thaønh coâng, vì theá maø hai oâng nhaän
ñöôïc baèng saùng cheá ñaàu tieân cho vieäc cheá taïo ra vaûi sôn loùt saøn nhaø. Rieâng Klic thì nhaän
theâm baèng saùng cheá veà vaät lieäu phuû saøn nhaø khaùc vaø nhöõng vaät khaùc trong ngaønh aên moøn
ñieän hoaù.
13. Maùy in oáng ñoàng daïng truïc ñaàu tieân
Trong khi nhieàu nhaø phaùt minh coá gaéng hoaøn thieän baûn in loõm thì vieäc xaây döïng nhaø
maùy in khoâng theå ñeå chôi. Naêm1860, Auguste Godchaux, moät nhaø xuaát baûn ngöôøi phaùp laøm
vieäc trong boä phaän in vaûi, ñaõ nhaän ñöôïc baèng saùng cheá veà maùy in oáng ñoàng daïng cuoän ñöôïc
hoaøn thieän ñaàu tieân. Maùy in cuûa Godchaux coù keát caáu khaù gioáng vôùi thuaät chuïp aûnh quay baûn
in loõm hieän ñaïi. Moät cuoän giaáy moûng aåm chaïy qua truïc oáng ñoàng. Truïc in ñöôïc quay troøn
trong maùng möïc vaø löôïng möïc dö thöøa ñöôïc gaït boû khoûi beà maët baèng moät con dao theùp
thöôøng goïi laø dao gaït möïc, chæ chöøa möïc trong caùc oâ khaéc treân truïc. Moät truïc eùp in ñöôïc phuû
vaät lieäu ñaøn hoài vaø eùp vaøo truïc oáng ñoàng taïo neân hình aûnh caàn in.
Sau khi phöông phaùp taïo hình aûnh cuûa Klic trôû neân phoå bieán roäng raõi thì quy trình in
loõm töø nöôùc Anh cuõng ñaõ du nhaäp vaøo nöôùc Myõ trong cuøng thaäp kyû. Haõng Reich-Wood cuûa
Anh ñaõ cheá taïo nhöõng maùy in loõm ñaàu tieân ngay treân ñaát nöôùc Myõ cho coâng ty Van Dyke ôû
thaønh phoá New York naêm 1903. Vaø coâng ty Van Dyke laø coâng ty coå phaàn in loõm ñaàu tieân treân
ñaát nöôùc Myõ.
Vieäc öùng duïng in loõm ôû nöôùc Myõ laø ñeå in aûnh ngheä thuaät vaø in baùo chí. Tôø baùo ñaàu
tieân ôû nöôùc Myõ ñaõ öùng duïng thuaät chuïp aûnh quay baûn in loõm laø tôø New York Times naêm
1913. Baûn phuï tröông cuûa tôø Times ñaàu tieân öùng duïng thuaät chuïp aûnh quay baûn in loõm xuaát
hieän vaøo ngaøy 5/5/1914. ñaõ coù nhöõng cuoäc giao dòch lôùn trong soá caùc tôø baùo lôùn ôû Myõ ñeå ñoäc
quyeàn sôû höõu phöông phaùp môùi naøy nhö laø ñieàu hieån nhieân khi maø in loõm mang ñeán söï taùi taïo
maøu saéc saëc sôû hôn taát caû caùc quy trình in khaùc.

10
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Hình 6: Saûn phaåm bao

bì hoäp cuûa in loõm

14. Nhöõng caûi tieán môùi

Toác ñoä phaùt trieån cuûa in loõm ngaøy caøng nhanh choùng. Suoát nhöõng naêm 1920 Arthur
Dulgen ñaõ hoaøn thieän phöông phaùp khaéc Dulgen; Adolph Weiss phaùt trieån maùng möïc; Earnest
G. Ballard giôùi thieäu phöông phaùp maï cho baûn in oáng ñoàng.
OÁng ñoàng ñöôïc öùng duïng ñeå in bao bì. Maùy in bao bì giaáy cuoän hoaëc vaät lieäu meàm
cuõng ñöôïc söû duïng nhieàu ôû caùc coâng ty nhö: coâng ty American Chcle; Sweets Company of
American; Charms Company; Branch Candy; Standards Brands; Peter Paul Company; A&P
Tea Company; Dennison Manufacturing Company; vaø Chiacago Printed Stiring Company.
Keá tieáp laø söï keát hôïp chaët cheõ cuûa caùc khaâu: traùng phuû, heä thoáng ñuïc loã, caét xeùn, beá,
gaáp, daùn keo vôùi quy trình in oáng ñoàng. Thuaän lôïi cuûa in bìa cactoâng baèng phöông phaùp in
loõm laø ñieàu thaáy roõ vaøo naêm 1938 khi coâng ty Chaplain (baây giôø laø coâng ty Bobst Group) ñaõ
xaây döïng 2 nhaø maùy in cho coâng ty Jell-O Company (baây giôø laø coâng ty thöïc phaåm Kraft
General). Ñaây laø maùy in ñaàu tieân xuaát hieän ôû nöôùc Myõ trong vieäc in saûn löôïng cactoâng gôïn
soùng nhieàu maøu trong moät chu trình in aán lieân tuïc vaø beá saûn phaåm. Hai maùy in 4 maøu coù theå
ñieàu chænh chieàu roäng cuoän tôùi 20 inch. Saûn phaåm taïo ra laø 36.000 cactoâng Jell-O trong 1 giôø.
Chính ñieàu naøy coâng ty Jell-O nhaän ñöôïc giaûi thöôûng cuûa hieäp hoäi bao bì toaøn nöôùc Myõ naêm
1939.
Phöông phaùp in oáng ñoàng ñaõ coù nhöõng thay ñoåi ñaùng keå trong nhöõng naêm gaàn ñaây.
Giaáy cacbon tissue ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå taïo truïc oáng ñoàng töø khi noù ra ñôøi vaøo nhöõng naêm
1880 vaø söû duïng cho ñeán baây giôø. Phöông phaùp khaéc tröïc tieáp leân beà maët truïc ñöôïc aùp duïng
vaøo nhöõng naêm 1960; haàu heát laø söû duïng quy trình aên moøn axít trong thò tröôøng in loõm ngaøy
nay. Caùc maùy khaéc cô ñieän xuaát hieän ñaàu tieân ôû thò tröôøng nöôùc Myõ töø nhöõng naêm 1968.
Coâng ty Hell Corporation ñaõ phaùt trieån nhöõng loaïi maùy in cô ñieän naøy. Maùy khaéc Heli-
Klischograph söû duïng 1 heä thoáng queùt aûnh cô ñieän ñeå truyeån thoâng tin queùt aâm hay döông ñeå

11
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

ñieàu khieån muõi kim cöông khaéc hay khoâng khaéc. Vieäc khaéc cô khí naøy coù hieäu quaû hôn laø
phöông phaùp aên moøn hoùa hoïc.

Hình 7 : Maùy khaéc baûn

cô ñieän töû

15. Saûn phaåm in loõm vaø xu höôùng phaùt trieån

Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, caùc maët haøng tieâu duøng ngaønh in cuõng ñaõ coù
nhöõng böôùc phaùt trieån khoâng ngöøng nhaèm ñaùp öùng nhu caàu tieâu duøng treân thò tröôøng. Söï phaùt
trieån cuûa caùc phöông phaùp in, ñaëc bieät laø Kyõ thuaät in loõm, ñaõ cho pheùp ta in nhöõng saûn phaåm
chaát löôïng cao, soá löôïng nhieàu vaø toán ít thôøi gian nhaát so vôùi caùc phöông phaùp khaùc. Nhöõng
tính naêng öu vieät ñaõ giuùp Kyõ thuaät in loõm phaùt trieån maïnh meõ ôû lónh vöïc baùo chí vaø bao bì.
Sau ñaây ta seõ tìm hieåu aûnh höôûng cuûa in oáng ñoàng ñoái vôùi baùo chí vaø bao bì.
16. In loõm trong xuaát baûn
Trong lónh vöïc xuaát baûn phaåm, Kyõ thuaät in loõm ñöôïc bieát ñeán nhö laø phöông phaùp in
toái öu nhaát vì in toác ñoä nhanh, phuø hôïp in vôùi soá löôïng lôùn vaø cho aán phaåm chaát löôïng cao
nhaát. Taïi Myõ, taïp chí in baèng phöông phaùp in oáng ñoàng trong naêm 1981 Phöông phaùp in oáng
ñoàng ñöôïc duy trì vaø luoân phaùt trieån, giöõ vò trí daãn ñaàu trong thò in aán taïp chí. Vaøo naêm 1988
toaøn boä taïp chí ñöôïc in laø 392.88 trieäu tôø trong ñoù coù 281.42 trieäu tôø ñöôïc in baèng phöông
phaùp in oáng ñoàng, chieám 72%.
Saûn phaåm in oáng ñoàng laø nhöõng tôø rôi cuõng laø maët haøng ñaùng chuù yù, vì ñaây laø maët
haøng chieám 15% toång saûn löôïng cuûa in oáng ñoàng. Taïi Hoa Kyø, theo tôø baùo US Sunday coù
trung bình 12 tôø quaûng caùo keøm theo hay coù theå nhieàu hôn, nhöõng tôø quaûng caùo ñöôïc loàng vaøo
tôø baùo, ñöôïc khaùch haøng yeâu thích vì chi phí quaûng caùo reû hôn so vôùi caùc quaûng caùo baèng caùc
phöông tieän khaùc, maët khaùc, thoâng tin quaûng caùo ñöôïc truyeàn tröïc tieáp ñeán ñoäc giaû vôùi soá
löôïng lôùn vaø trong thôøi gian daøi. Theo taïp chí Advertising Bureau, quaûng caùo tôø rôøi ñaït 56.43
tyû aán phaåm vaøo naêm 1988 vaø ñeán naêm 1990 ñaït 65 tyû aán phaåm.Vieäc quaûng caùo thu ñöôïc 5.5tyû
USD vaøo naêm 1988.
Saûn phaåm in oáng ñoàng laø nhöõng cuoán Cataloge. Trong voøng moät thaäp kyû qua, vôùi möùc
giaù trung bình ñaõ giuùp maët haøng Cataloge trôû thaønh maët haøng phaùt trieån nhanh nhaát taïi Myõ.
Taïi Myõ, Cataloge phaùt trieån vôùi toác ñoä 9.7%/naêm. GAA toång keát toång giaù trò saûn phaåm
Catalog ñöôïc in baèng kyõ in oáng ñoàng ñaït 1.46 tyû USD trong naêm 1988. Hieän nay, giaù trò cuûa
caùc saûn phaåm naøy taêng leân raât nhieàu caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng.
17. In loõm cho bao bì meàm

12
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Bao bì meàm laø nhöõng bao bì duøng chöùa ñöïng nhöõng saûn phaåm, bao bì meàm coùtheå ñöôïc
laøm baèng nhöõng vaät lieäu khaùc nhau nhö: giaáy, maøng plastic, laù nhoâm moûng hoaëc keát hôïp
nhieàu loaïi vaät lieäu khaùc nhau. Saûn löôïng bao bì chieám 80 % toång giaù trò cuûa saûn löôïng in oáng
ñoàng.
18. Giaáy daùn töôøng in baèng phöông phaùp in oáng ñoàng
Neàn coâng nghieäp in giaáy daùn töôøng, moät phöông phaùp coå truyeàn cuûa oáng ñoàng ñaõ coù
nhöõng böôùc taêng tröôûng trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Caùc coâng ty môùi noåi leân thieát keá vaø moät
thò tröôøng cuûa giaáy daùn töôøng, caùc nhaø saûn xuaát ñaõ cung caáp khoaûng 500 boä söu taäp giaáy daùn
töôøng nhaø ôû chæ tính rieâng naêm 1987. Maëc duø coù söï lieân keát cuûa caùc nhaø saûn xuaát cuû nhöng
hoaït ñoäng caïnh tranh môùi naøy laïi cho pheùp caû hai nhaø laøm vieäc nhieàu hôn vaø caùc coâng ty in
aán laøm vieäc theo thaàu.
Coù khoaûng 180 coâng ty saûn xuaát giaáy daùn töôøng, nhöng chæ coù khoaûng 1/3 nhaø saûn xuaát
laøm vieäc theo nhoùm rieâng cuûa hoï. In oáng ñoàng thöôøng in ñöôïc khoaûng 40-45% saûn löôïng giaáy
daùn töôøng, haàu nhö vaät lieäu hoaøn toaøn baèng goâùc vinyl. Coù ít nhaát 19 coâng ty in oáng ñoàng saûn
xuaát giaáy daùn töôøng ôû Myõ vaø Canada. Caùc coâng ty naøy vaän haønh 184 maùy in vôùi 864 ñôn vò
in. Giaáy daùn töôøng baèng phöông phaùp in oáng ñoàng ñaõ ñaït giaù trò khoaûng 287 tyû ñoâ la vaøo naêm
1988.
19. In treân vaät lieäu coù goác vinyl baèng phöông phaùp in oáng ñoàng
Caùc saûn phaåm plastic ñöôïc saûn xuaát theo phöông phaùp in oáng ñoàng bao goàm:
 Maøn cöûa
 Thaûm
 Khaên traûi baøn
 Giaáy daùn töôøng
 Lôùp laùt traàn nhaø
 Vaûi coù goác vinyl duøng cho caùc saûn phaåm ngoaøi trôøi chaúng haïn nhö: duø vaø gheá
 Maøng trang trí coù chaát dính ôû maët löng söû duïng ñeå gheùp vaøo ñoà noäi thaát baèng
goã vaø kim loaïi
 Caùc saûn phaåm daønh cho treû em nhö: Xe taäp ñi, yeám daõi
 Caùc loaïi vaûi goác vinyl duøng laøm haønh lyù
Ta coù theå in treân maët löng cuûa 2 loaïi vaûi vaø giaáy coù goác vinyl. Moät soá saûn phaåm ñöôïc
in treân maët löng cuûa giaáy vaø sau ñoù ñöôïc traùng phuû baèng nhöïa vinyl. Coù ít nhaát 33 quoác gia ôû
Baéc Myõ baét ñaàu in treân caùc vaät lieäu coù goác vinyl baèng phöông phaùp in oáng ñoàng, vaän haønh
266 maùy in vôùi 1257 ñôn vò in. GAA öôùc löôïng ñaït 848 tyû ñoâ la veà soá haøng gôûi in treân caùc vaät
lieäu coù goác vinyl baèng phöông phaùp in oáng ñoàng vaøo naêm 1988.
20. Caùc saûn phaåm trang trí
Loaïi saûn phaåm naøy bao goàm: Taám nhöïa cöùng, caùc lôùp moûng nhöïa phaûn öùng nhieät ñöôïc
söû duïng trong caùc ñoà trang trí vaø vaät lieäu xaây döïng, coøn nhöõng lôùp moûng khaùc chuû yeáu söû
duïng cho lôùp beà maët giaû thôù, ñöôïc söû duïng roäng raõi trong ñoà trang trí. Caùc tôø giaáy ñöôïc goïi laø
caùc lôùp moûng aùp löïc cao ñöôïc ñònh hình vôùi löïc eùp khoaûng1000-1500 pound/ inch vuoâng.
Nhieàu lôùp cuûa noù bao goàm leân ñeán 18 loaïi giaáy coù goác baûo hoaø polymer. Tôø treân cuøng laø tôø

13
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

khoâng trong suoát coù thaám melamine ñöôïc phuû leân bôûi moät tôø maãu in hoaëc tôø coù caùc haït
pigment raén. Nhieät ñoä vaø aùp löïc thöôøng duøng saûn xuaát ra saûn phaåm cuoái cuøng.
21. Caùc lôùp phuû neàn saøn theo phöông phaùp in oáng ñoàng
Maùy in oáng ñoàng thöôøng in treân caùc loaïi saûn phaåm trang trí vaø caùc lôùp phuû neàn nhaø coù
goác vinyl daïng tôø rôøi. In löôùi daïng truïc ñoâi khi cuõng ñöôïc söû duïng keát hôïp vôùi in oáng ñoàng.
Caùc tôø goác vinyl ñöôïc in chính xaùc 18 inch, nhöng haàu nhö chæ coù 6, 12 vaø 15 foot chieàu roäng.
Ña soá caùc nhaø saûn xuaát duy trì vieäc kieåm tra caùc truïc in oáng ñoàng söû duïng trong haøng traêm
maãu, maø nhaän nhieàu coâng suaát in treân cuøng maãu vôùi caùc maøu choàng khaùc nhau.
In oáng ñoàng cuõng thöôøng in treân giaáy in trôû cho lôùp laùt goác viny trang trí, vaø vaøi saûn
phaåm laùt saøn khaùc cuõng ñöôïc in söû duïng” offset/ graver”, moät loaïi maùy in lieân hôïp söû duïng
truïc in loõm giaùn tieáp ñeán vaät lieäu mang hình aûnh treân oáng cao su.
Giaù trò öôùc löôïng cuûa lôùp loùt neàn goác vinyl xuaát khaåu ñaït 1.2 tyû ñoâ la vaøo naêm 1988
GAA öôùc löôïng khoaûng 84% tôø in goác vinyl theo phöông phaùp in oáng ñoàng, ñaït 364
trieäu USD vaø 29% lôùp loùt goác goùc vinyl ñaït 233 trieäu USD.
22. Saûn phaåm khaên giaáy theo phöông phaùp in oáng ñoàng
In oáng ñoàng ñöôïc söû duïng ñeå taïo ra caùc neàn maøu treân khaên giaáy. Trong lónh vöïc cuûa
ngaønh coâng nghieäp naøy, noùi rieâng coâng nghieäp giaáy, vaøo naêm 1987 saûn phaåm xuaát khaåu ñaït
11.4 tæ ñoâ la. Naêm coâng ty daãn ñaàu chieám 77% veà thò tröôøng caû khaên giaáy hôïp veä sinh vaøo
naêm 1986; 10 coâng ty ñaõ ñaàu chieám 93% veà thò tröôøng trong toång saûn löôïng ôû chaâu Myõ
khoaûng 5.65 trieäu taán.
Döï tröõ saûn löôïng giaáy ôû chaâu Myõ cho vieäc saûn xuaát naøy khoaûng 5.4 tæ taán khaên giaáy
hôïp veä sinh vaøo naêm 1988. Nhieàu phaàn meàm ñoà hoaï ñang ñöôïc söû duïng, chæ ra raèng moät söï
gia taêng trong phaàn thò tröôøng cho vieäc in nhöõng saûn phaåm khaên giaáy hoa vaên. Khoaûng ¾ cuûa
taát caû caùc loaïi khaên giaáy ñöôïc baøy baùn trong sieâu thò thì ñöôïc in vôùi maãu ñaõ ñöa ra, trong caû 2
loaïi khaên giaáy traéng vaø maøu.
Khoaûng ¼ khaên giaáy cho ngöôøi tieâu duøng thì ñöôïc in vaø khoaûng 1/8 cuûa taát caû caùc loaïi
khaên aên. In flexo laø phöông phaùp in hieän nay ñang ñöôïc söû duïng roäng raõi trong vieäc in khaên
giaáy vaø khaên aên phaàn lôùn ñöôïc in baèng phöông phaùp in cao. Caùc ñôn vò in oáng ñoàng höôùng tôùi
in caùc doøng saûn phaåm cuõ hôn, vì theá in oáng ñoàng treân thò tröôøng daàn daàn giaûm haún. GAA ñaõ
ñaàu tö vaøo in oáng ñoàng vôùi caùc saûn phaåm giaáy veä sinh ôû khoaûng 350 ngaøn taán, lôïi nhuaän thu
ñöôïc vaøo naêm 1988 laø 540 trieäu ñoâla.
23. Caùc saûn phaåm in oáng ñoàng khaùc:
In oáng ñoàng ñöôïc duøng ñeå in vaø trang trí cho phaàn lôùn caùc saûn phaåm ñaëc bieät, caùc saûn
phaåm naøy bao goàm:
 Giaáy coù traùng phuû bìa.
 Giaáy coù caùn vaân.
 Giaáy in decal.
 Nhaõn thuoác vaø keïo.
 Traùng maøng nhoâm…

14
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

GAA ñaùnh giaù raèng coù ít nhaát 245 maùy in oáng ñoàng vôùi 604 ñôn vò saûn xuaát caùc saûn
phaåm treân vaø caùc saûn phaåm khaùc nöõa, cuõng nhö chöa tính ñeán caùc ñôn vò traùng phuû.

15