SORU Ve CEVAPLARLA BANKACILIK 1

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Soru ve Cevaplarla
BANKACILIK
Denetim ve Uygulama Esasları

Pazarlama
HALKAKADEMİ EĞİTİM YAYINLARI
Yayın No: 21
1. Baskı: Temmuz 2013 - ANKARA
2. Baskı: Temmuz 2014 - ANKARA
3. Baskı: Eylül 2015 - ANKARA
Bu kitap, Türkiye Halk Bankası A.Ş. çalışanlarına yönelik olarak hizmet içi eğitim
ve öğretim amacıyla hazırlanmıştır. Satım konusu yapılamaz ve herhangi bir bedel
karşılığında devredilemez.
Bu kitap Türkiye Halk Bankası A.Ş. çalışanları dışında kimseye verilemez.
"Bu kitapta yer alan bilgilerin geneli 1 Temmuz 2015 tarihine kadar günceldir. Bu
tarihten sonra yapılan mevzuat değişiklikleri ilgili birim dokümantasyonundan
(Uygulama Talimatı, Genel Mektup, Elektronik Duyuru vb.) takip edilmelidir."
YAYIMLAYAN
EĞİTİM DAİRE BAŞKANLIĞI
Barbaros Mahallesi Şebboy Sokak No:4
34746 Ataşehir/İstanbul
e-posta: egitim@halkbank.com.tr
www.halkakademi.com.tr
ÖNSÖZ
Değerli Personelimiz,
Soru ve Cevaplarla Bankacılık kitabımız, başta Unvanda Yükselme Sınavına

hazırlanan çalışanlarımıza destek olmak üzere, tüm çalışanlarımızın
Bankamız Uygulamalarına dair bilgilerini güncellemeleri amacıyla
yenilenmiştir.
Her yıl eklenen yeni soru ve cevaplarla zenginleşen kitabımız, bu yıl da

sizlere yol gösterecek ve tüm bankacılık uygulamalarının bir arada yer
aldığı temel kaynak kitap olmayı sürdürecektir.
Kitabımızın güncellenmesi ve geliştirilmesi sürecinde desteklerini

esirgemeyen Daire Başkanlıklarımıza ve bilgiye verdiğiniz değer,
kitaplarımıza gösterdiğiniz ilgi için ailemizin siz değerli üyelerine çok
teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Saygılarımızla
Eğitim Daire Başkanlığı
İÇİNDEKİLER
SORU VE CEVAPLARLA BANKACILIK 1
DENETİM VE UYGULAMA ESASLARI

Organizasyon................................................................................................ 9
İnsan Kaynakları............................................................................................ 31
Teftiş Kurulu.................................................................................................. 39
Disiplin Kurulu.............................................................................................. 45
İç Kontrol...................................................................................................... 53
Bilgi Güvenliği............................................................................................... 61
Hukuk İşleri................................................................................................... 73
Ortaklıklar Yönetimi...................................................................................... 115
Risk Yönetimi................................................................................................ 123
PAZARLAMA
Bireysel Ürünler Pazarlama.......................................................................... 133
Kartlı Ödeme Sistemleri................................................................................ 145
Kanal Yönetimi.............................................................................................. 159
Para ve Sermaye Piyasaları........................................................................... 177
Hazine Yönetimi............................................................................................ 199
Kurumsal Pazarlama..................................................................................... 209
Ticari Pazarlama........................................................................................... 221
Kobi Pazarlama............................................................................................. 233
Esnaf Bankacılığı........................................................................................... 277
Proje Finansmanı.......................................................................................... 289
Mevduat Yönetimi........................................................................................ 297
Nakit Yönetimi.............................................................................................. 321
Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri........................................................ 343
Uluslararası Bankacılık ve Yapılandırılmış Finansman................................... 351
Bütçe ve Performans Yönetimi..................................................................... 365
DENETİM VE
UYGULAMA ESASLARI
K A K A D
L E
HA
Mİ
2009
HA
LK
2009
ORGANİZASYON
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
10 ÜRETEN
Ü reten Türki ye’ni n Geli şi m Akademi si TÜRKİYE’NİN GELİŞİM AKADEMİSİ
2009
1. Organizasyon Daire Başkanlığı’nın görev ve yetkileri nelerdir?

Organizasyon Daire Başkanlığı’nın Türkiye Halk Bankası A.Ş. Görev ve Yetki Yönergesi İnsan
Kaynakları ve Organizasyon Genel Müdür Yardımcılığı başlığı altında yer alan görev ve
yetkileri şunlardır:
• Bankada Süreç, Kalite, Doküman Yönetimi sistemlerini kurmak ve yürütülmesini
sağlamak,
• Genel Müdürlük, Bölge Koordinatörlüğü ve şube organizasyon şemalarını
oluşturmak,
• Banka portal içeriğini yönetmek,
• Banka idari metinlerinin biçim esaslarını ve standartlarını belirlemek, takibini
sağlamak, Banka personeline iletmek,
• Bankada tek tip bir yazışma sisteminin oluşturulmasına yönelik biçim esaslarını
ve Banka form standartlarını belirlemek,
• Müşteri ve şube segmentasyonuna ilişkin ilke, usul ve esasların ilgili birimlerle
koordinasyon halinde belirlenmesini sağlamak,
• Bankanın sunduğu tüm ürün ve hizmetlere ilişkin bilgileri içerecek şekilde ürün
sahiplerinden edinilen bilgilerle katalog oluşturmak,
• İşlerin hangi yetkinlikte, kaç kişi ile ve nerede yapılacağını belirlemek, pozisyon
bazında görev tanımlarını oluşturmak,
• Yönetim Kurulu, Kredi Komitesi ya da Genel Müdür tarafından diğer yönetim
organları ve yöneticilere devredilen yetkilere ilişkin kararları/olurları izlemek,
• Banka genelinde ergonomik yerleşim ilkelerini belirlemek ve ilgili birimlerle
koordineli olarak buna uygun yerleşim yapılmasını sağlamak,
• Şubelerde bilgi işlem ekipmanlarının (PC, yazıcı, tarayıcı, sıra verme sistemi
vb.) kullanımını ve tahsis standartlarını belirlemek ve yürütülmesini sağlamak,
ayrıca bilgi işlem ekipmanlarının Genel Müdürlük birimlerinde tahsis standartları
konusunda görüş bildirmek,
• Kimlik Yönetimi kapsamında her birimin görev tanımlarına uygun rollerin
oluşturulmasını ilgili birimlerle birlikte sağlamak, kullanıcıların şifre ve güvenlik
politikalarına uygun yetkilendirilmesi ve bu yetkilerin kullandırılmasını
gerçekleştirmek,
• Yeni açılan hizmet birimlerini bankacılık sistemine tanımlamak,
• Bölge Koordinatörlüğü ile yurt içinde Kurumsal Şube, Ticari Şube, Şube, Uydu
Şube, Özel İşlem Merkezi, Şanj Ofisi, Tahsilat ve Ödeme Veznesi açılması, nakli
veya kapatılması ile ilgili yasal ve idari prosedürü ilgili birimlerle koordine
ederek sonuçlandırmak, bu hizmet birimlerinin lokasyon belirleme çalışmalarına
katılmak,
• Bankanın organizasyonel ve pozisyonel yapısının yansıtılmasını sağlamak üzere
İnsan Kaynakları Yönetim Sisteminde gerekli yapıyı kurmak, güncellemek,
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
ÜRETEN TÜRKİYE’NİN GELİŞİM AKADEMİSİ 11
2009
• Bankada yürütülmekte olan projeleri sınıflandırmak, orta ve büyük ölçekli

projeleri izlemek ve raporlamak, gerekirse projelerde koordinatörlük görevini
üstlenmek,
2.Organizasyon Şeması nedir?

Kuruluş hiyerarşisindeki kişilerin, işlemlerin, işlevlerin ve etkinliklerin arasındaki ilişkiyi
göstermek için kullanılan şemadır.
3. Yönerge nedir?
Banka içinde yer alan birimlerin, temel görevleri, yetkileri, sorumlulukları ve diğer
birimlerle ilişkilerini belirlemek ve belirlenen görevlerle ilgili hizmetlerin genel çerçevesini
çizmek amacıyla düzenlenen idari metinlerdir.
Birimlerin temel görevleri, yetkileri, sorumlulukları ve diğer birimlerle ilişkilerini
belirlemek üzere sadece bir tane, belirlenen görevlerle ilgili hizmetlerin genel çerçevesini
çizmek amacıyla ise birden fazla yönerge çıkarılabilir.
Yönergeler, Yönetim Kurulu Kararı ile kabul edilerek yürürlüğe girer.
4. Uygulama Talimatı nedir?

Birimlerin görev alanına giren birden fazla konuda veya tek bir konuda toplu ve ayrıntılı
bilgi veren ve uygulamada rehber olmak üzere düzenlenen idari metinlerdir.
5. Genel Mektup nedir?

Yeni uygulama ve ürünleri, Uygulama Talimatları ile düzenlenen konulara göre daha sık
değişiklik arz eden uygulamalara ilişkin konuları, Bankamız faaliyetlerini düzenleyen
uygulamalardaki değişiklikler ile ilgili dar kapsamlı konuları ve Bankanın genel amaç
ve politikasına uygun olarak alınan kararları, bankacılıkla ve Bankayla ilgili kararları
uygulamaya yönelik biçimde duyurmak üzere düzenlenen idari metinlerdir.
6. Seri Mektup nedir?

Seri Mektuplar, ürün ve hizmet kampanyaları, masraf/komisyon alınmayacak kişi ve
kuruluşlar, kayıp-çalıntı çekler ve eksik çek yaprakları, kayıp-çalıntı ve eksik teminat
mektupları, TEFE oranları, banknotlar, FERIS faiz oranları, dolandırıcılık ve sahtecilik
olayları/girişimleri vb. konuların duyurulması amacıyla düzenlenen idari metinlerdir. Seri
Mektupların yürürlükleri takip edilmez, bu nedenle kalıcı bir konuda düzenlenemez.
7. Dış Ticaret ve Kambiyo Mektubu nedir?

Bankamızda uygulanan dış ticaret ve kambiyo işlemleriyle ilgili olarak, Bankamızın yetki
ve inisiyatif kullanamadığı, Bankamız dışındaki merci ve makamlar tarafından yapılan
düzenlemeler ile diğer mali kurumlar tarafından bildirilen ve Banka teşkilatının bilmesi
gereken konularda düzenlenen idari metinlerdir.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
12 ÜRETEN
2009
8. Elektronik Duyuru nedir?

Bir idari metin türü olmamakla birlikte, imzaları tamamlanan idari metinler ile personele
ivedilikle iletilmesi gereken ya da idari metinlerden biri olarak (Yönerge, Uygulama
Talimatı, Genel Mektup, Dış Ticaret ve Kambiyo Mektubu) yayımlanması gerekmeyen
konuların Banka personeline süratle ulaştırılması amacıyla gönderilen elektronik posta
mesajlarıdır.
9. Hangi idari metinlerin yürürlüğü takip edilir?

• Yönerge
• Uygulama Talimatı
• Genel Mektup
• Dış Ticaret ve Kambiyo Mektupları
10. İdari Metinler Yönergesinin amaç ve kapsamı nedir?

Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi’nin (Banka) çalışma ilke, esas ve usullerini düzenleyen,
Yönerge, Uygulama Talimatı, Genel Mektup, Seri Mektup, Dış Ticaret ve Kambiyo
Mektubundan oluşan idari metinlerin; tanımı, hazırlanışı, yürürlüğe girişi, yayımlanması,
yürürlükten kaldırılması ve bu metinlerde değişiklik yapılmasına ilişkin yöntemler ile ilgili
hususların belirlenmesidir.
11. Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri nelerdir?

• İlgili mevzuat ile Esas Sözleşme gereğince kendisine verilmiş olan bütün görevleri,
tabi olunan yasa ve düzenlemelerde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde
yerine getirir.
• İlgili mevzuat ile Esas Sözleşme uyarınca Genel Kurulun yetkisinde bırakılmış
bulunanlar dışında, Bankanın faaliyet konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli
olan her çeşit iş ve işlemler hakkında karar alır.
• Genel Kurul tarafından alınmış olan kararlardan kendi yetkisinde olanları uygular,
ilgili yönetim organları ve yöneticilere devrettiği yetkiler çerçevesinde olanları
izler ve denetlenmesini sağlar.
• Bankanın, Bankacılık mevzuatında öngörülen esaslara uygun olarak risk yönetimi
ve iç denetim faaliyetine ilişkin kendisine önerilen strateji ve politikalardan
uygun gördüklerini onaylar, Denetim Komitesi vasıtası ile uygulanmasını
dönemsel olarak inceler ve Bankanın bünyesinde kurumsal yapıya uygun ve etkin
bir iç denetim sistemi ile risk yönetimi sisteminin kurulması ve sürdürülmesi
hususunda Denetim Komitesi vasıtası ile gerekli tedbirleri alır.
• Bankacılık Kanunu uyarınca faaliyetlerin muhasebeleştirilmesi, finansal tabloların
hazırlanması, onaylanması, denetlenmesi, yetkili mercilere sunulması ve
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
yayımlanması dâhil finansal raporlama sistemini, görev, yetki ve sorumlulukları

belirlemek, bilgi sistemlerini yeterli hale getirmek ve uygulamayı gözetmekle
yükümlü olup, söz konusu işlemlerin, Genel Müdür ile Aktif Pasif Komitesi başta
olmak üzere ilgili Komiteler aracılığıyla uygulanmasını sağlar ve Denetim Komitesi
aracılığı ile de denetimini gerçekleştirir.
• Sermaye Piyasası ve Bankacılık mevzuatında belirtilen usul ve esaslar
çerçevesinde kurumsal yönetim ilkeleri ile bu ilkeler kapsamında oluşturularak
Genel Kurulca da onaylanan Banka Politikalarının Genel Müdür ve ilgili Komiteler
aracılığıyla uygulanmasını sağlar.
• 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile
bu Kanuna İlişkin Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuat ile ortaya çıkan Banka
yükümlülüklerinin yerine getirilmesini, uyum programının bütününün yeterli ve
etkin şekilde yürütülmesini sağlar.
• Bankanın kredi politikasını belirler, Kredi Komitesine devrettiği yetkiler dışında
kalan kredileri ve muhabir bankalara limit tesisine ilişkin teklifleri karara bağlar.
• Sermaye Piyasası Mevzuatında belirtilen borçlanma imkanı sağlayan her türlü
borçlanma aracını ihraç etmeye ve ayrıca kredi kuruluşlarından kredi temin
etmeye yetkilidir.
• Bankanın gerek kredilerden kaynaklanan gerekse kredi dışındaki işlemlerden
kaynaklanan hak, borç ve alacaklarına ilişkin olarak ilgili organlara devrettiği
yetkiler dışında kalan teklifleri karara bağlar.
• Bankanın faaliyetlerini sürdürmesi için gerekli menkul ve gayrimenkul mal ve
hizmet alım, satım, yapım, kiralama, bakım, onarım ve her çeşit ihale işlemlerinden
Genel Müdüre devrettiği yetkiler dışında kalan teklifleri karara bağlar.
• Bankanın yurt içi ve yurt dışı hizmet birimlerini ve yönetim teşkilat şemasını
oluşturur, yönetim ve hizmet birimlerinin niteliğini, görev ve yetkilerini belirler.
• Her türlü hizmet birimi (Genel Müdürlük Birimi, Bölge Koordinatörlüğü, Şube,
Uydu Şube, Özel İşlem Merkezi, Şanj Ofisi, Temsilcilik vb.) ve yönetim organı
açılmasına/kurulmasına veya kapatılmasına/lağvedilmesine karar verir.
• Bankanın personel, ücret, toplam norm kadro ve yönetim politikalarını belirler.
• Bankaya açıktan eleman alımı ile Bankanın Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu
Başkanı, İç Kontrol ve Risk Yönetimi grubundaki Daire Başkanı unvanındaki
personelinin atamasını yapar, gerektiğinde bu gruptaki personelin Banka ile
yapılmış hizmet sözleşmesini fesheder.
• İmza yetkililerini belirler.
• Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanununda belirtilen esas ve usuller
çerçevesinde Genel Kurulu olağan ve gerektiğinde de olağanüstü toplantıya
çağırır ve gündemini saptar.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
14 ÜRETEN
2009
• Yönetim Kurulu Başkanı ve/veya Üyelerinin teklifi çerçevesinde net karın

dağıtımının usul ve esaslarını belirleyerek Genel Kurula öneride bulunur.
• Bankanın politika, strateji ve prensiplerine ilişkin yönergeleri inceleyerek karara
bağlar.
• Bankanın bütçesini inceler ve karara bağlar.
• Bankanın ortaklık politikası çerçevesinde yeni ortaklık kurulması, herhangi bir
şirkete ortak olunması, satın alınması veya mevcut ortaklıkların kısmen veya
tamamen satılarak elden çıkarılması, devredilmesi, birleştirilmesi konularında
karar alır.
• Ortaklıkların halka arzı, sermaye artırımları, esas sözleşme değişiklikleri,
yönetim kurulları ile komitelerinde Banka hisselerini temsilen görev yapacak
kişilerin belirlenmesi, faaliyet alanlarının sonlandırılması, genişletilmesi
veya değiştirilmesi ile ortaklık pay edinimlerini ihtiva eden Genel Kurul
Toplantılarında Banka hisse payları için alınacak kararların tespit edilmesine ve
alınan kararlar doğrultusunda Banka hisselerini temsil etmek ve oy kullanmak
üzere görevlendirilecek Banka personelinin belirlenmesine ve yurt dışı
şubelerin sermaye artırımlarına karar verir.
• Banka Disiplin Komitesinin konuya ilişkin yasal düzenlemeler ve Banka
mevzuatı çerçevesinde oluşturulmasını sağlar. Disiplin cezası gerektiren fiillerin
yaptırımlarının ve disiplin işlemlerinin prensiplerini belirler.
• Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, İç Kontrol ve Risk Yönetimi
grubundaki Daire Başkanı unvanındaki personele ilişkin disiplin cezaları ve
bunlara ilişkin itirazlarla Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar konularında karar verir.
• Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Esas Sözleşme ile kurulan Denetim Kurulu Üyelerinin
görevli olarak yurt dışına çıkışlarını onaylar. Bankanın yurt dışı ortaklıklarında
görev almış olan Yönetim Kurulu üyelerinin söz konusu ortaklıkların Genel Kurul,
Yönetim Kurulu toplantıları için yurt dışına çıkışları ile Genel Müdürün görevi ile
ilgili yapacağı yurt dışı seyahatler Yönetim Kurulu Başkanının bilgisine sunulur.
• Yönetim Kurulu ilgili mevzuatta açıkça devredilemeyeceği belirtilenler dışında
kalan görev ve yetkilerinin bir bölümünü sınır ve kapsamını belirtmek suretiyle
ilgili Komiteye, Genel Müdüre ve/veya daha alt makamlara devretmeye yetkilidir.
12. Genel Müdür’ün görev ve yetkileri nelerdir?

• Genel Müdür, Bankacılık Kanunu ve ilgili mevzuatta öngörülen görevlerin ve
Bankanın bütün idari işlemlerinin, faaliyetlerinin yanı sıra, Yönetim Kurulunca
alınan kararların etkin ve sağlıklı bir şekilde uygulanmasının ve yürütülmesinin
koordinasyonunu sağlar.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Yönetim Kurulu tarafından sınır ve kapsamı belirtilerek kendisine devredilen

görevleri yürütmek için gerekli koordinasyonu ve bu görevlere ilişkin işlerin
sonuçlandırılması için gerekli tedbirlerin alınmasını ve yürütülmesini sağlar.
• Yönetim Kurulu tarafından kendisine devredilen görev ve yetkileri, sınır ve
kapsamını belirtmek suretiyle daha alt kademelere devredebilir.
• Bankanın amaç ve faaliyetleri ile ilgili konularda Yönetim Kuruluna ana strateji
ve politikalara ilişkin önerilerde bulunur, bunlardan onaylanarak kendisine sevk
edilenlerin, kendisine bağlı birimlerce uygulanmasını ve denetlenmesini sağlar.
• Banka varlık ve yükümlülüklerinin yönetimi ile bu kapsamda fon hareketlerine
ilişkin politikaları belirlemek, Banka finansal gelişiminin yönetilmesi için ilgili
birimlerce icra edilecek kararları almak ve uygulamaları finansal raporlar
aracılığıyla izlemek amacıyla Aktif-Pasif Komitesini oluşturur. Aktif-Pasif
Komitesinin başkanı olarak Komitenin toplanmasını ve etkin işlemesini sağlar.
• Yurtdışı Şube Kredi ve Yönetim Komitelerinin çalışma esasları ile ilgili değişiklikleri
onaylar.
• Yönetim Kurulunun belirlediği politikalar ve toplam norm kadro doğrultusunda
Bankanın insan kaynağını yönetir.
• Bankanın Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, İç Kontrol ve Risk
Yönetimi grubundaki Daire Başkanı unvanındaki personel hariç diğer personelinin
atamasını yapar, gerektiğinde Banka ile yapılmış hizmet sözleşmesini fesheder,
görev grubuna göre imza yetkisi verir, bu yetkinin derecesini belirler ve
gerektiğinde imza yetkisini iptal eder, bu yetkilerinden uygun gördüklerini
mevzuat dahilinde Genel Müdür Yardımcısına, Daire Başkanına ve/veya daha alt
düzeydeki yetkililere devredebilir.
• Disiplin hükümleri ve kendisine devredilen yetki çerçevesinde Disiplin
Komitesinde görüşülen mali sorumluluk konularıyla işletme riski konularını karara
bağlar. Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, İç Kontrol ve Risk Yönetimi
grubundaki Daire Başkanı unvanındaki personel hariç diğer tüm personele ilişkin
disiplin cezalarını (görevden çıkarma/iş sözleşmesinin feshi dahil) ve bunlara
ilişkin itirazları, bunların yanında kanunlar açısından da suç teşkil edebilecek
konuların Cumhuriyet Başsavcılıklarına ihbarını karara bağlar. Yönetim Kurulunca
aksi belirtilmedikçe, bu yetkilerinden uygun gördüklerini kısmen ya da tamamen
Genel Müdür Yardımcıları ve/veya ilgili birimlere devredebilir.
• Yönetim ve Denetim Kurulu Üyeleri dışında kalan tüm personelin görevli olarak
yurt dışına çıkışları ile tüm ücretsiz izinlerini onaylar.
• İncelenmesi ve soruşturulmasını öngördüğü hususları Teftiş Kurulu Başkanlığı’na
sevk eder.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
16 ÜRETEN
2009
13. Yönetim Kurulu raportörlük görevi hangi birim tarafından yerine getirilmektedir?
Yönetim Kurulu raportörlük görevi Yönetim Kurulu Büro Hizmetleri Daire Başkanlığı
tarafından yerine getirilmektedir.
14. Kredi Komitesinin görev ve yetkileri ile çalışma esasları nelerdir?

• Yönetim Kurulu tarafından onaylanan Bankanın kredi politikası, toplam plasman
portföyünün büyüklüğü, sektörel, bölgesel ve kredi türüne göre dağılımına ilişkin
politikaları uygular.
• Bankamız kredi politikaları, portföy ve gerçek/tüzel kişi bazında kredi verme
faaliyetlerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesine yönelik olarak Yönetim
Kurulu’na önerilerde bulunur.
• Kredi portföyünün, genel kabul görmüş kredi risk yönetimi prensipleri dâhilinde
yönetilmesini sağlar.
• Görev ve yetkilerinin bir bölümünü sınır ve kapsamını açıkça belirtmek suretiyle
devredebilir. Bireysel krediler konusu hariç, diğer kredi türleri konusunda açık
kredi işlemlerine ilişkin yetki devrinde bulunamaz. Yetkisini devrettiği organın bu
konudaki uygulamalarını izler ve denetlenmesini sağlar.
• Yönetim Kurulunca devredilen yetki ve görevleri yerine getirir.
15. Yönetim Kurulu’nun oluşumu nasıldır?

Yönetim Kurulu dokuz üyeden oluşur. Yönetim Kurulu üyeleri Genel Kurul tarafından
seçilir.
Yönetim Kurulu, yemin törenini izleyen ilk toplantıda, aralarından bir üyeyi Yönetim Kurulu
Başkanı seçer. Bu toplantıda bir üye de Başkan Vekili seçilir. Yönetim Kuruluna Yönetim
Kurulu Başkanı, bulunmadığı hallerde Yönetim Kurulu Başkan Vekili başkanlık eder.
Yönetim Kurulunda yer alacak bağımsız üyeler, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Bankacılık
Mevzuatı hükümlerine göre belirlenir.
16. Denetim Komitesinin görev ve yetkileri nelerdir?

• Yönetim Kurulu adına Bankanın iç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemlerinin
etkinliğini ve yeterliliğini, bu sistemler ile muhasebe ve raporlama sistemlerinin
Bankacılık Kanunu ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde işleyişini ve üretilen
bilgilerin bütünlüğünü gözetir, bağımsız denetim kuruluşlarının Yönetim Kurulu
tarafından seçilmesinde gerekli ön değerlendirmeleri yapar, Yönetim Kurulu
tarafından seçilen bağımsız denetim kuruluşlarının faaliyetlerini düzenli olarak
izler, Bankacılık Kanunu kapsamında ana ortaklık niteliğindeki kuruluşlarda,
konsolide denetime tabi kuruluşların iç denetim işlevlerinin konsolide olarak
sürdürülmesini ve eşgüdümünü sağlar.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Yönetim Kurulu adına 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi

Hakkında Kanun ile bu Kanuna İlişkin Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuat ile
ortaya çıkan Banka yükümlülüklerinin yerine getirilmesini, uyum programının
bütününün yeterli ve etkin şekilde yürütülmesini sağlar.
• İç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi sistemleri kapsamında oluşturulan
birimlerden ve bağımsız denetim kuruluşlarından; görevlerinin ifası ile ilgili
olarak düzenli raporlar alır ve Bankanın faaliyetlerinin sürekliliği ve güven
içinde yürütülmesini olumsuz etkileyebilecek hususlar veya mevzuata ve iç
düzenlemelere aykırılıklar bulunması halinde bu hususları Yönetim Kurulu’na
bildirir.
• Altı aylık dönemleri aşmamak kaydıyla icra ettiği faaliyetlerin sonuçları ile
Bankada alınması gereken önlemlere, yapılmasına ihtiyaç duyulan uygulamalara
ve Bankanın faaliyetlerinin güven içinde sürdürülmesi bakımından önemli
gördüğü diğer hususlara ilişkin görüşlerini Yönetim Kuruluna bildirir.
• Bankanın tüm birimlerinden, anlaşmalı destek hizmeti kuruluşları ve bağımsız
denetim kuruluşlarından bilgi ve belge almaya, bedeli Banka tarafından
karşılanmak suretiyle konularında ihtisas sahibi kişilerden Yönetim Kurulu’nun
onayına bağlı olarak danışmanlık hizmeti sağlamaya yetkilidir.
• Bankanın alacağı destek hizmetine ilişkin risk değerlendirmesini yapar,
değerlendirmelerini bir rapor halinde Yönetim Kuruluna sunar, hizmet alınması
halinde de sözleşme süresince, bir yıldan fazla olmamak üzere, düzenli bir şekilde
bu işlemleri tekrarlar ve ayrıca, destek hizmeti kuruluşunun sağladığı hizmetlerin
yeterliliğini izler.
• Teftiş Kurulu Başkanlığı ile İç Kontrol ve Risk Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığının
boşalması durumunda yeni Teftiş Kurulu Başkanı ve/veya İç Kontrol ve Risk
Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı atanıncaya kadar anılan makamlara vekalet
edecek kişi Denetim Komitesi Başkanı tarafından önerilir.
• Denetim Komitesi ayrıca, Türk Ticaret Kanunu’nda belirtilen “Riskin Erken
Saptanması ve Yönetilmesi” kapsamında Bankanın varlığını, gelişmesini ve
devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi görevini yapar.
Belirlenen riskler için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin
yönetilmesi konularında Yönetim Kuruluna önerilerde bulunur. Söz konusu
görev doğrultusunda Bankanın ilgili Birimleri aracılığıyla gerekli çalışmaları
gerçekleştirerek durum değerlendirmesini ve var ise önerilerini bir rapor halinde
Yönetim Kuruluna sunar.
• İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Sürecinin (İSEDES’in) yeterliliği ve
doğruluğu hakkında gerekli güvenceyi sağlayacak denetim ve kontrol sürecini
oluşturur.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
18 ÜRETEN
2009
17. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin yasal mevzuat uyarınca oluşturduğu komiteler
hangileridir?
• Kredi Komitesi
• Denetim Komitesi
• Kurumsal Yönetim Komitesi
• Ücretlendirme Komitesi
18. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin kuruluş ve faaliyete geçiş tarihi nedir?
Türkiye Halk Bankası, 1933 yılında çıkartılan 2284 sayılı Halk Bankası ve Halk Sandıkları
Kanunu ile kurulmuş olup, 23 Mayıs 1938 yılında faaliyete geçmiştir.
19. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin vizyonu nedir?

Evrensel bankacılığın tüm gereklerini yerine getiren, bireysel hizmetlerde güçlü, bölgenin
lider KOBİ bankası olmak.
20. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin misyonu nedir?

Üstlendiği sosyal sorumluluk ve yüksek görev bilinci içerisinde, tüm bankacılık hizmetlerini
etkin şekilde yerine getirerek, müşterilerine, hissedarlarına ve çalışanlarına sürekli katma
değer yaratmak; bankacılık sektörünün ve sermaye piyasalarının gelişimine katkıda
bulunmak; bölgemizde ve dünya bankacılığında saygın bir yer edinmek.
21. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin ana hedefleri nelerdir?

• Bölgenin lider KOBİ bankası olmak,
• KOBİ’lerin ve bireysel müşterilerin ilk sırada tercih ettikleri banka olmak,
• Bankacılık sektöründe nitelikli personelin çalıştığı ve çalışmak istediği banka olmak,
• Tüm iş süreçlerinde, sektördeki en yüksek kalitede hızlı hizmet seviyelerine
ulaşarak, müşteri memnuniyetini sağlamak,
• Dengeli büyüyen ve sürdürülebilir karlılığa sahip bir banka olmak.
22. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin ana stratejileri nelerdir?

• Geleneksel bankacılık faaliyetleri ile birlikte özel olarak tasarlanmış ürün/hizmet
seçeneklerini artırmak,
• Müşteri segmentasyonu kapsamında, özellikle KOBİ’ler ile orta ve orta üstü gelir
sahibi bireysel müşterilere ayrıcalıklı ürün ve hizmetler sunmak,
• Müşteri odaklı, kaliteli hizmet anlayışını benimsemek,
• Özellikle kredi ve mali risk yönetimi olmak üzere, kritik süreçlerde etkinlik
sağlamak,
• Zengin ürün çeşidi, işlem ve sistem güvenliği, hızlı ve kaliteli işlem, rekabetçi fiyat
sağlamak amacıyla tüm iş süreçlerinde verimliliği sağlamak,
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kariyer ve performans yönetimi sistemleri sayesinde çalışanlarının sürekli

gelişimini ve motivasyonunu sağlamak,
• Kurum kimliğini iç ve dış müşterilere benimsetmek,
• Yurt dışı şube ağı ile uluslararası bankacılık alanında kaliteli hizmet vermek.
23. İş nedir?
Bir veya birden çok kişinin bedensel ve/veya düşünsel gücünü kullanmak suretiyle yaptığı
her türlü eylemdir. Örnek: Virman, kredi kararı verme.
24. Unvan nedir?

İşletmelerdeki iş bölümü ihtiyacından kaynaklanan ve belirli bir işin yapılabilmesi için
gerekli olan hak, yetki ve sorumlulukların ortak adıdır. Örnek: Servis Yetkilisi, Uzman,
Yönetmen vb.
25. Görev nedir?

Çalışanlarca, önceden belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için yapılan ve bir
isim veya tanım altında toplanabilen iş/işler bütünüdür.
Görev = Görev Alanı+Yetki Grubu, Örnek: Operasyon Asistanı, Dış İşlemler Yöneticisi vb.
26. Görev tanımı nedir?

İş sahibinin sorumluluğundaki işlerin neler olduğunu, bu sorumlulukları yerine getirirken
sahip olduğu yetkileri gösteren belgelerdir. Görev Tanımı, Görev Adı, Görevin Kısa Tanımı,
Görev-Yetki ve Sorumluluklar başlıklarını içerir.
ÖRNEK:
GÖREV ADI: MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YETKİLİSİ
GÖREVİN KISA TANIMI: Şubesine verilen hedeflere ulaşılması için çalışır, şube pazarlama
fonksiyonu işlerini; Bankamız mevzuatı ile iş akışlarına uygun olarak zamanında, hatasız
ve eksiksiz bir şekilde yürütür.
GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR
3.1.Şubenin ve kendisinin hedef/gerçekleşme oranlarını izler, verilen hedeflerin
gerçekleştirilmesi konusunda öneriler geliştirir ve gerekli aksiyonları alır,
3.2. Banka ürün ve hizmet kalitesinin artırılması, etkin kullanılması, çapraz satışın
sağlanması, yeni müşteriler kazandırılması için çalışmalarda bulunur, müşterilerin
alternatif dağıtım kanallarını kullanması yönündeki faaliyetleri yürütür,
3.3. Mevcut müşterilerin Bankanın sunduğu ürün ve hizmetleri kullanma alışkanlıklarını
izler, müşteri sadakatini artırıcı çalışmalarda bulunmak suretiyle sürdürülebilir banka
müşteri ortaklığı kurulmasını sağlar,
3.4. Müşteri ziyaret planları oluşturur ve bu çerçevede müşteri ziyaretlerini gerçekleştirir,
potansiyel müşterilerin bankaya kazandırılmasına çalışır.
…
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
20 ÜRETEN
2009
27. Görev tanımlarının yararları nelerdir?

• Çalışanın performansı, işi doğru ve standartlara uygun olarak yapıp yapmadığı,
yetki ve sorumluluklarının derecesi ve iş koşulları hakkında gerekli bilgileri sağlar,
• Çalışanların, görev ve sorumluluklarını daha iyi anlamasına ve işi hakkında
bilinçlenmesine yardımcı olur,
• Örgüt bilincinin oluşmasını sağlar,
• İşin yapısına göre, personele verilebilecek ücret dışı hakların tespit edilmesine
yardımcı olur.
28. İş analizi nedir, kullanım alanı nelerdir?

İş analizi, bir işin özelliklerinin ve onun alt unsurlarının ayrıntılı olarak incelenmesi ve
ortaya çıkarılması yöntemidir. Kullanım alanlarına aşağıda yer verilmiştir:
• Görev tanımlarının oluşturulması,
• İş ve işyeri düzenlemesi,
• İş basitleştirme/zenginleştirme çalışmaları,
• Yetkinliklerin belirlenmesi,
• İşe alma kriterlerinin belirlenmesi,
• Eğitim ihtiyaçlarının tespiti,
• Organizasyonel yapılanma ve işgücü planlaması,
• Ücretlerin belirlenmesi,
• Norm kadronun tespiti.
29. İş analizinde kullanılan yöntem/teknikler nelerdir?

• Bilgi ve Belge Toplama Yöntemi
• Gözlem Yöntemi
• Anket Yöntemi
• Mülakat Yöntemi
30. İş basitleştirme nedir?

Kişinin yapması gereken işlerin sayısını azaltarak görev etkinliğini artırmayı amaçlayan;
işleri, basit, tekrarlı, standart hale getirerek eğitim ve beceri geliştirme ihtiyacını ortadan
kaldıran bir süreçtir.
31. İş (görev) değerlemesi nedir?

Görev veya işlerin belli etmenlere göre içinde bulundukları durumun öteki görevlerle/
işlerle karşılaştırmalı olarak ortaya konulması işlemidir.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
32. İş zenginleştirme nedir?

İş zenginleştirme, işin içeriğinin çalışanlara; başarı, kişisel gelişim ve tanınma olanağı
sağlayacak ve onlara daha çok sorumluluk yükleyecek, işleri daha anlamlı ve çekici hale
getirecek biçimde değiştirilmesidir. İş zenginleştirme, çalışanlara belirli sınırlar içerisinde
kendi çalışma hızlarını belirleme, yaptıkları işlerin kalitesinden sorumlu olma, hataları
düzeltme, çalışma yöntemlerini, kullanacakları malzeme, makine, alet ve teçhizatı seçme
olanağını vermektedir.
33. İş zenginleştirmenin amaçları nelerdir?

• Örgütsel etkinliği sağlamak,
• Çalışanlarda iş tatmini sağlamak,
• Etkili bir motivasyon sağlamak.
34. İş örneklemesi yöntemi nedir?

Bir ya da birden çok aynı türden iş sistemi ile ilgili olarak önceden belirlenmiş olan akış
türlerinin ortaya çıkma sıklıklarının rastgele, kısa süreli gözlemler yolu ile belirlenmesidir.
Bu yöntem, atölye, büro, fabrika gibi bir işyerinde düzensiz zaman aralıklarıyla, çalışanlar
ya da makineler hakkında yapılan gözlemlerin kaydedilmesi yolu ile uygulanır.
35. Norm kadro nedir?

Bir işletme, kuruluş ya da birimin saptanan amacına ulaşabilmesi için, istihdam etmesi
gereken, nitelik ve nicelik açısından en uygun sayıdaki personel kapasitesini ifade eder.
36. Norm kadro uygulaması ile ne amaçlanmaktadır?

• Hizmetlerin gerekli ve yeterli personelce yürütülmesi,
• Personel boyutunda atıl kapasite yaratılmaması,
• Çağdaş teknolojiden verimli bir biçimde yararlanılması,
• Gelecekte kadro gereklerine uygun nitelikteki personelin işe alınması,
• Personel giderlerinin doğru ve gerçeğe uygun olarak belirlenmesi.
37. İş yüküne bağlı personel gereksiniminin belirlenmesinde hangi yöntemler

kullanılmaktadır?
• İş analizi (zaman ölçümü, iş örneklemesi vb.)
• Diğer yöntemler (geçmiş veriler, gözlemler, yönetici/çalışan/danışman
değerlendirmesi vb.)
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
22 ÜRETEN
2009
38. Zaman ölçümü yöntemi nedir?

Bir iş analizinde yer alan her adımın iş analizcisi tarafından gözlenerek, işlem süreleri ile
ölçüm anındaki tüm koşulların büyük bir özenle ölçülüp forma kaydedilmesidir.
Örnek:
Hesaba Para Yatırılması (Nakit) (sn)
Müşteri Talebi 7
Para Tahsili (Sayım ve Döküm) 39
Sisteme Bilgi Girişi 20
Dekont Yazdırma 11
Cüzdan Yazdırma 21
Evrakları Klase Etme 6
Toplam 104
39. Kimlik Yönetimi Nedir?

Kurumsal kimliğin işe giriş ile başlayan yaşam döngüsü boyunca uğradığı değişikliklerin
yönetimidir.
40. Kimlik Yönetimi Sisteminin (Kimyon) amaçları nelerdir?

• Tüm banka çalışanlarının işe giriş, işten çıkış, kimlik değişimi (birim, görev, unvan,
vb. değişiklikler), geçici görev, vekâlet, ücretsiz izin süreçlerinde kullanıcı grubu
ve yetki tanımlarının, İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi’nden (Hümanist) gelecek
bilgiler ile yapılması, değiştirilmesi ve silinmesi işlemlerinin otomasyonunu,
• Yetki ve görev paylaşımının, iş akışları ve görev tanımlarına uygun tasarlanan
roller bazında banka çalışanlarına sistem üzerinden tanımlanmasını,
• Kullanıcının kendi şifresini kurtarmasını ve yenilemesini,
• Denetleme yeteneklerini geliştirmeyi ve yasal düzenlemelere uyumu sağlamaktır.
41. Ergonomik tasarım nedir?

Ergonomi, insan kullanımı için, çevre, sistem ve nesnelerin tasarımına insanla ilgili bilimsel
bilginin uygulanmasıdır.
42. Kalite nedir?

Bir malın ya da hizmetin önceden belirlenmiş ya da tanımlanmış olan müşteri isteklerine
uyum sağlaması için sahip olması gereken özellikler ve nitelikler olarak tanımlanmaktadır.
43. Kalitenin sağlayacağı getiriler nelerdir?

• Müşteri memnuniyetinin artması
• Pazar payının artması
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kârın artması
• Çalışan memnuniyetinin artması
• Maliyetlerin azalması
• Yüksek rekabet gücü
44. ISO 9001:2008 nedir?

ISO 9001:2008 sadece bir belge değil, aslında Kalite Yönetim Sistemi’dir. Bir işletmenin
mal veya hizmet üretimindeki tüm aşamalarının belirlendiği ve kalite yönetim sisteminin
kurulması esnasında uygulanması gereken şartların tanımlandığı bir kılavuz olan, her
defasında aynı kalitede sonucun alınacağı iş süreçleri yaratmayı amaçlayan bir yönetim
sistemidir.
45. ISO 9001:2008’in faydaları nelerdir?

• Rekabet gücünü artırır,
• Verimliliği ve karlılığı artırır,
• Müşteri odaklı yaklaşımın benimsenmesini sağlar,
• Müşterilerin beklentilerini daha iyi anlamayı sağlar,
• Sürekli iyileşmeyi sağlar,
• Sistem yaklaşımı getirir,
• Süreçlerin etkinliğinin ölçülmesini sağlar,
• Hata kaynaklarına ulaşmayı, böylece önlem almayı ve hatalardan kaynaklanan
maliyetlerin azaltılmasını sağlar,
• Çalışanları katılıma teşvik eder.
46. Kalite sistem standartları hangileridir?

• ISO 9001:2008- Kalite Yönetim Sistemi
• ISO 14001- Çevre Yönetim Sistemi
• OHSAS 18001- İş Sağlığı ve Güvenliği
• ISO 22000/HACCP- Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi
• ISO/IEC 27001- Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi
• ISO 13485:2003- Tıbbi Cihazlar Yönetim Sistemi
• ISO 10002-Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi
• ISO 50001-Enerji Yönetim Sistemi
47. Toplam kalite yönetimi nedir?

Toplam Kalite Yönetimi kuruluşlarda iş süreçlerinin sürekli iyileştirilmesi yoluyla, önceden
tanımlanmış olan müşteri gereksinim ve beklentilerinin yerine getirilmesini öngören bir
yönetim felsefesidir.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
24 ÜRETEN
2009
48. Toplam kalite yönetiminin temel ilkeleri nelerdir?

• Liderlik
• Müşteri Odaklılık
• Herkesin Katılımı ve İletişim
• Sürekli İyileştirme
• Hedeflerle ve Verilerle Yönetim
• Süreç Yönetimi
• Sürekli Eğitim
49. EFQM Mükemmellik Modeli nedir?

EFQM Mükemmellik Modeli, Toplam Kalite Yönetiminin gelişmesi ve yaygınlaşması için
geliştirilen, organizasyonda iş süreçleri ve stratejileri oluşturulmasını ve iyileştirilmesini
sağlayan bir öz değerlendirme ve ödüllendirme aracıdır.
50. Süreç nedir?

Müşteri için bir değer oluşturmak üzere, bir grup girdiyi kullanarak, bunlardan çıktılar elde
etmeyi amaçlayan, tekrarlanabilen, ölçülebilen, bir sahibi olan, organizasyonel hiyerarşi
gerektirmeyen, fonksiyonlar (birimler) arası eylemler ve işlemler dizisidir.
51. Süreç yönetimi nedir?

Süreçlerin tanımlanması, sahiplerinin, tedarikçilerinin, müşterilerinin ve müşteri
ihtiyaçlarının belirlenmesi, gerekli adımlarda ölçümler alınarak performansının izlenmesi
ve gerekli iyileştirmelerin yapılmasını içeren yönetim anlayışıdır.
52. Süreç yönetiminin faydaları nelerdir?

• Süreç yönetimi ile faaliyetlere müşteri gözüyle bakabilme olanağı sağlanarak
müşteri gereksinimleri daha iyi karşılanabilir.
• Sorun ve uygunsuzluklar daha kolay ortaya konulabildiğinden ürün ve hizmetlerin
daha etkin gelişebilmesi sağlanır.
• Çalışanların işlerde etkin katılım olanakları artar.
• Çalışanlar süreçlerin bütününü görebildiklerinden sadece kendi yaptıkları işe,
yani sürecin bir parçasına değil, bütün süreçlere odaklanabilir.
• Mevcut süreçlerin güncellenmesi ve yenilerin belirlenmesi olanaklı hale gelir.
• Kaynaklar daha etkin kullanılır.
• Hızlı karar avantajı elde edilir.
• Değişime hızlı uyum sağlanması olanağı artar.
• Fonksiyonlar arası geçişler net olarak görülebildiğinden iyileştirmeye açık alanlar
rahatlıkla tespit edilebilir, katma değeri olmayan işlerin ortadan kaldırılması
sağlanabilir, işlem zamanının uzaması ve hatalı çıktıların olması önlenebilir.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
53. Süreç iyileştirme nedir?

Belirlenmiş ve tanımlanmış süreçlerin gözden geçirilerek süreç işlem basamaklarında
katma değer yaratmayan adımların ayıklanması, gerekli olan geliştirmelerin planlanması,
uygulamaya geçirilmesi ve süreç etkinliğinin artırılmasıdır.
54. Süreç iyileştirmenin faydaları nelerdir?

• İşletme, “sürekli iyileşme” anlayışı ile çalışır.
• İyileştirme ve gelişmeler çalışanların katılımı ile gerçekleştiğinden motivasyon ve
yaratıcı fikir gelişimi artar.
• Rakipler karşısında farklı ve etkin süreçler ile fark yaratma imkânı elde edilir.
• Bölümler arası anlamsız iç çatışmalar azalır.
• İşe yaramayan süreç ve işlerden kurtulma olanağı doğar.
• Kaynaklar daha etkin kullanılır.
• Zaman ve gelişmelere daha kolay ve hızlı uyum sağlanır.
55. PUKO döngüsü nedir?

PUKO Döngüsü, bütün süreçlerin sırasıyla, Planla, Uygula, Kontrol Et, Önlem Al döngüsünde
gerçekleştirilen süreç iyileştirme faaliyetidir.
Önlem Al Planla
Kontrol Et Uygula
(P) Planla: Şartların karşılanması ve kuruluşun politikası ile uyumlu sonuçların elde
edilebilmesi için gerekli ulaşılabilir hedeflerin ve süreçlerin oluşturulması.
(U) Uygula: Süreçlerin planlanan düzenlemelere göre uygulanması.
(K) Kontrol Et: Süreçlerin ve ürünün kuruluş politikalarına, hedeflerine ve ürün şartlarına
göre izlenmesi, ölçülmesi ve sonuçların raporlanması.
(O) Önlem Al: Süreç performansının sürekli iyileştirilmesi için önlemler alınması.
56. Kalite Öneri Sisteminin amaçları nelerdir? Süreci nasıl işlemektedir?

• Bankamız personelinin, ürün ve hizmetlerimizin sunumunda karlılık, verimlilik,
tasarruf ve etkinliğe katkı sağlayacak öneri ve görüşlerinden yararlanmak,
• Süreçlerimizi iyileştirmek,
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
26 ÜRETEN
2009
• İşlerimizi daha az maliyetle daha kısa sürede gerçekleştirmek,

• Müşteri memnuniyeti yaratmak,
• Kar ve verimlilik sağlamak. “İşi en iyi yapan bilir” felsefesi İle faaliyete geçirilen
ve tüm Banka personeline açık olan Kalite Öneri Sistemiyle katılımcı bir yapının
kurulması hedeflenmektedir.
• Kalite Öneri Sistemine https://hbintranet/Kalite/KaliteOneri adresinden ya
da Halkportal ana sayfasında yer alan “Uygulamalar” kısmından “Kalite Öneri
Sistemi” linki ile ulaşılmaktadır.
• Öneri Sistemine giriş yapıldıktan sonra “yeni öneri” seçeneği tıklanır.
• Açılan ekranda, öneri konusu ile öneri açıklaması ve Bankamıza sağlayacağı
faydalar sahaları doldurularak öneri gönderilir.
• Sisteme gelen tüm öneriler Kalite Yönetimi Bölümü tarafından ön incelemeden
geçirildikten sonra, sistem üzerinden sorumlu kalite cevaplayıcısına yönlendirilir.
• Öneri ilgili kalite cevaplayıcısı tarafından değerlendirildikten sonra uygun durum
kodu ile cevaplandırılır.
57. Proje nedir?

Belirlenmiş bir hedefe ve sonuca yönelik, belirlenmiş süre ve bütçe içerisinde birbiriyle
ilintili bir dizi iş ya da faaliyetlerin gerçekleştirildiği geçici süreçlerdir.
58. Proje Yönetimi nedir?

Projenin başarı ile yürütülmesi için, projenin süresinin, bütçesinin, hedeflerinin ve
kaynaklarının planlaması ve yönetilmesidir.
59. Proje Yönetim Süreçleri nelerdir?

• Başlatma: Projenin fizibilitesinin yapılması, resmi olarak tanımlanması, ana
hatlarıyla zaman ve maliyetin belirlenmesi, proje duyurusunun hazırlanması/
yayınlanması sürecidir.
• Planlama: Proje kapsamının tanımlanması, proje aşamalarının ve görevlerin
belirlenmesi, zaman çizelgelerinin ve bütçenin oluşturulması, projenin risk ve
kalite planlarının hazırlanması sürecidir.
• Uygulama: Proje planının yapılmasının ardından, yapılan plan çerçevesinde
projenin fiziksel olarak hayata geçirilmesi sürecidir.
• İzleme ve Kontrol: Yürütülen faaliyetlerin düzenli olarak takip edilmesi
ve planlarla karşılaştırılması, hedeflerden sapmayı önlemek için düzeltici
faaliyetlerin uygulanması sürecidir.
• Kapanış: Projenin tamamlanarak önceden tahsis edilmiş kaynakların (ekipman,
insan gücü vb.) geri çekilmesi, proje organizasyonunun sona erdirilmesi ve proje
çıktılarının, nihai müşterilere teslim edilmesi sürecidir.
Organizasyon

GENEL MÜDÜRLÜK TEŞKİLAT ŞEMASI
YÖNETİM KURULU
Risk Yönetimi Teftiş Kurulu Yönetim Kurulu

İç Kontrol
Başkanlığı Büro Hizmetleri
GENEL MÜDÜR
Kurumsal Kredi İnsan Bilgi Sistemleri Finansal Hukuk İşleri

ÜRETEN TÜRKİYE’NİN GELİŞİM AKADEMİSİ
ve Ticari Kredi Tahsis Esnaf - KOBİ Bireysel Politikaları ve Hazine Uluslararası Operasyonel ve Teknik Mevduat Destek
ve Yönetimi Bankacılığı Bankacılık Yönetimi Bankacılık Kaynakları ve İşlemler Yönetim ve Yönetimi Hizmetleri ve Yasal
Pazarlama Risk İzleme Organizasyon Hizmetler Planlama Takip
Bireysel Kredi Para ve Finansal Finansal Mevduat Tanıtım

Kurumsal Kurumsal KOBİ Ürünler Risk Sermaye Kurumlar İnsan Şube Yazılım Muhasebe ve Yönetimi ve ve Halkla Kredi Risk
Pazarlama Krediler Pazarlama-1 Pazarlama İzleme Piyasaları ve Yatırımcı Kaynakları Operasyonları Geliştirme Raporlama Pazarlama İlişkiler Tasfiye - 1
İlişkileri
Kredi Hazine Uluslararası Bütçe ve

Banlacılık ve Altyapı Nakit Destek Kredi Risk
Ticari Ticari KOBİ Bireysel Politikaları Yönetimi Organizasyon Dış İşlemler İşletim ve Performans
Pazarlama-1 Krediler-1 Pazarlama-2 Krediler Yapılandırılmış Operasyonları Yönetimi Hizmetleri Tasfiye-2
Uygulama Orta Ofis Finansman Yönetimi Yönetimi
Proje, Teknolojik Vergi

Değerlendirme İnşaat ve
Ticari Ticari KOBİ Kartlı Ödeme Eğitim Hazine Mimari Yönetimi ve Ekspertiz Hukuk İşleri
Pazarlama-2 Krediler-2 Pazarlama-3 Sistemleri Mali Tahlil ve Operasyonları Yönetimi Muhasebe
İstihbarat
Operasyonel
Proje KOBİ Esnaf Kanal Strateji ve Ortaklıklar
Finansmanı Kredileri-1 Bankacılığı Yönetimi Değişim Yönetimi
Yönetimi
60. Türkiye Halk Bankası AŞ Genel Müdürlüğü mevcut teşkilat yapılanması nasıldır?
KOBİ HA
LK
Kredileri-2
2009
AKADE
Mİ
Organizasyon
60. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü mevcut teşkilat yapılanması nasıldır?
27
AKADE
LK
HA
Mİ
28 ÜRETEN
2009
61. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Bölge Koordinatörlüğü organizasyonel yapılanması

nasıldır?
BÖLGE KOORDİNATÖRLÜĞÜ ORGANİZASYON ŞEMASI
GENEL MÜDÜRLÜK
BÖLGE KOORDİNATÖRÜ UZANTILARI
Ticari ve KOBi Bireyse Kredi Tahsis ve Operasyon Hukuk / Risk Tasfiye

Pazarlama lBankacılık Yönetim
Operasyonel
İşlemler
Destek
Hizmetleri
Nakit
Operasyonları
62. Bölge Koordinatörlüğünün kuruluş amacı nedir?

• Banka mevzuatı, strateji ve politikaları çerçevesinde, yerinden yönetim
anlayışıyla, görev alanına giren bölgede Genel Müdürlüğü temsil etmek,
• Genel Müdürlük tarafından kendisine verilen yetkileri kullanarak bağlı şubelerin
planlama, yönlendirme, performans yönetimi, iletişim ve koordinasyonunu
sağlamak,
• Kurumsal, ticari ve KOBİ pazarlama, bireysel bankacılık, kredi tahsis ve yönetimi,
operasyon ile hukuk/risk tasfiye fonksiyonlarına ilişkin Banka strateji ve
politikalarının uygulanmasını temin etmek,
• Bağlı şubelere karlı ve verimli çalışmalarını teminen destek sağlamak ve bu
yönde gerekli önlemleri almak amaçlarıyla kurulurlar.
63. Kurumsal Şubenin kuruluş amacı nedir?

Banka mevzuatı, stratejileri ve politikaları çerçevesinde, her türlü bankacılık hizmetini,
verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda “Kurumsal Müşteri” olarak tanımlanan
müşterilerine sunmak amacıyla kurulurlar.
64. Ticari Şubenin kuruluş amacı nedir?

verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda öncelikle “Ticari Müşteri” olarak tanımlanan
müşterilere ve gerektiğinde diğer müşterilere sunmak amacıyla kurulurlar.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
65. Şubenin kuruluş amacı nedir?

verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda öncelikle “KOBİ” ve “Bireysel” müşteri olarak
tanımlanan müşterilere ve yetki verilmesi halinde “Kurumsal Müşteri” ve “Ticari Müşteri”
olarak tanımlanan müşterilere sunmak amacıyla kurulurlar.
66. Uydu Şubenin kuruluş amacı nedir?

Bağlı oldukları şubenin bir birimi olarak çalışmak üzere, Banka mevzuatı, stratejileri ve
politikaları çerçevesinde, her türlü bankacılık hizmetini, verimlilik ve karlılık ilkeleri
doğrultusunda öncelikle “KOBİ” ve “Bireysel” olarak tanımlanan müşterilere ve
gerektiğinde diğer müşterilere sunmak amacıyla kurulurlar.
67. Özel İşlem Merkezinin kuruluş amacı nedir?

Bağlı oldukları şubenin bir birimi olarak çalışmak üzere, Banka mevzuatı, stratejileri ve
politikaları çerçevesinde, öncelikle maaş ödeme ve kurumsal tahsilat hizmetlerini, gerekli
görülmesi halinde sınırlı sayı ve türdeki diğer bankacılık hizmetlerini, verimlilik ve karlılık
ilkeleri doğrultusunda öncelikle “Bireysel” olarak tanımlanan müşterilere ve gerektiğinde
diğer müşterilere sunmak amacıyla kurulurlar.
68. Serbest Bölge Şubesinin tanımı nedir?

Türkiye Gümrük bölgesinin parçaları olmakla beraber,
a) Serbest dolaşımda olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi
tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın, gümrük mevzuatında
öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulduğu,
ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin ve kambiyo mevzuatının
uygulanması bakımından, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında olduğu kabul edilen,
b) Serbest dolaşımdaki eşyanın, bir serbest bölgeye konulması nedeniyle normal
olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlandığı yerlerde faaliyet gösteren
şubeleri ifade eder.
69. Serbest Bölge Şubeleri hangi hizmet birimine bağlıdır?

Serbest Bölge Şubeleri, görev alanında bulunduğu Bölge Koordinatörlüklerine bağlı olarak
faaliyet gösterir.
• İstanbul AHL Serbest Bölge Şubesi, İstanbul 3. Bölge Koordinatörlüğü’ne
• Ege Serbest Bölge Şubesi (İzmir), İzmir 2. Bölge Koordinatörlüğü’ne,
• Serbest Bölge Şubesi (Mersin) Adana Bölge Koordinatörlüğü’ne bağlı olarak
faaliyet göstermektedir.
Organizasyon
AKADE
LK
HA
Mİ
30 ÜRETEN
2009
70. Şube açma-kapama yetkisi Bankamızda hangi organdadır?

Şube açmak ve kapatmak Bankamız Yönetim Kurulu’nun yetkisindedir.
71. Şube/uydu şube gibi hizmet birimlerinin açılması sürecinde hangi kurum/
kuruluşlardan izin alınır?
Şube/uydu şube açılması talebi öncelikle Bankamız Yönetim Kurulu tarafından uygun
bulunarak karar haline getirilir. Alınan Yönetim Kurulu Kararı, Bankacılık Kanunu ile
“Bankaların İzne Tabi İşlemleri İle Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmelik” gereğince
BDDK’ya ön bildirim yapılır. Kurum’un, talebi değerlendirmesi için 30 iş günlük sürenin
dolması beklenir. Bu süre içinde herhangi bir olumsuz görüş bildirilmemesi kaydıyla şube
açma konusunda izin alınması süreci tamamlanır.
Organizasyon
HA
LK
2009
İNSAN KAYNAKLARI
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
32 ÜRETEN
2009
1. Bankamız İnsan Kaynakları Yönergesi çerçevesinde “Unvan”ın tanımı nedir?

Personelin tahsili, hizmet süresi ve başarısı doğrultusunda, mesleki kariyerinde bulunduğu
basamağı ifade eder.
2. Bankamız İnsan Kaynakları Yönergesi çerçevesinde “Görev”in tanımı nedir?

Personelin tahsili, hizmet süresi ve başarısı doğrultusunda, görev yaptığı hizmet biriminde
yapmakla yükümlü olduğu işi ve yetki düzeyini ifade eder.
3. Bankamızda yükselmenin genel şartları nelerdir?

• Personelin atanabileceği unvanda ve/veya görevde boş norm kadronun olması,
• Bulunduğu unvanda ve/veya görevde varsa asgari çalışma süresini tamamlamış
olması,
• Performans değerlendirme sonuçlarının, aranacak başarı seviyesini sağlamış
olması,
• Atanacağı unvanın ve/veya görevin gerektirdiği asgari eğitim düzeyine ve
yetkinliklere sahip olması,
• Personelin, atanacağı unvan ve/veya görevle ilgili katıldığı/katılacağı kurs ve/
veya seminerleri başarıyla tamamlaması,
• Unvanda yükselme sınav tarihi ve/veya görevde yükselme için yapılacak
değerlendirme tarihinden önceki iki yıl içerisinde, Disiplin Komitesi kararı
gereğince Görev/Unvan İndirimi cezası almamış olması gereklidir.
4. Bankamızda görevde yükselmenin şartları nelerdir?

Yükselmenin genel şartlarını taşımakla birlikte,
• Yükseleceği görevin gerektirdiği asgari unvana sahip olması,
• Bulunduğu görevde, varsa belirtilen asgari süreyi tamamlamış olması,
• Birinci ve ikinci değerlendirme amirleri tarafından bir üst göreve yükselmesinin
teklif edilmesi,
• Performans değerlendirme sonuçlarının, aranacak başarı seviyesini sağlamış olması,
• Görevin gerektirdiği yetkinliklerin kazandırılmasına yönelik olarak planlanmış
eğitim (e-öğrenme eğitimleri dâhil) ve sertifikasyon programlarını başarıyla
tamamlamış olması gereklidir.
5. Müşteri İlişkileri Asistanlığından (MİA), Müşteri İlişkileri Yetkililiği (MİY) görevine

yükselme hangi koşullarla olur?
Müşteri İlişkileri Asistanlığından (MİA), Müşteri İlişkileri Yetkililiği (MİY) görevine yükselmek
için, İnsan Kaynakları Yönergesinin 24. maddesindeki Yükselmenin Genel Şartlarını ve 27.
İnsan Kaynakları
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
maddesindeki Görevde Yükselmenin Şartlarını sağlamak ve Müşteri İlişkileri Asistanlığı

(MİA) görevinde en az bir buçuk yıl görev yapmış olmak koşulları aranmaktadır.
6. Banko Hizmetleri Asistanlığından (BHA), Operasyon Asistanlığı (OAS) görevine

yükselme hangi koşullarda olur?
Banko Hizmetleri Asistanlığından (BHA), Operasyon Asistanlığı (OAS) görevine yükselmek
için, İnsan Kaynakları Yönergesinin 24. maddesindeki Yükselmenin Genel Şartlarını ve 27.
maddesindeki Görevde Yükselmenin Şartlarını sağlamak ve Banko Hizmetleri Asistanlığı
(BHA) görevinde en az bir yıl görev yapmış olmak koşulları aranmaktadır.
7. Operasyon Asistanlığından (OAS), Operasyon Yetkililiği (OYT) görevine yükselme

hangi koşullarda olur?
Operasyon Asistanlığından (OAS), Operasyon Yetkililiği (OYT) görevine yükselmek için,
İnsan Kaynakları Yönergesinin 24. maddesindeki Yükselmenin Genel Şartlarını ve 27.
maddesindeki Görevde Yükselmenin Şartlarını sağlamak ve Operasyon Asistanlığı (OAS)
görevinde en az iki yıl görev yapmış olmak koşulları aranmaktadır.
8. Harcırahın tanımı nedir, kaç çeşit harcırah vardır?

Harcırah, personele ödenen, gündelik, konaklama gideri, yol gideri ve eşya taşıma
giderinin tümünü ifade etmektedir.
Personelin esas görev yerinin değiştirilmeden geçici görevle gönderilmesi halinde ödenen
“Geçici Görev Harcırahı” ve başka bir görev yerine atanması halinde ödenen “Daimi Görev
Harcırahı” olmak üzere iki çeşit harcırah vardır.
9. Banka personelinin gündelik almaya hak kazandığı haller nelerdir?

• Yetkili makam tarafından görev bölgesi dışına nakledilmek,
• Yetkili makam tarafından görev bölgesi dışında geçici olarak görevlendirilmiş olmak.
10. Görev bölgesi dışında geçici olarak görevlendirilen personele ödenecek gündelik
uygulaması nasıl olmalıdır?
Geçici görev süresinde geçen her 24 saat için gündelik ödenir. 24 saati aşan süreler, 12
saatin altında ise gündelik 12’ye bölünmek suretiyle geçirilen saat üzerinden kısmi olarak
ödenir. 12 saat ve üzerindeki süreler için bir günlük gündelik ödenir. Ancak resmi tatil
günlerini geçici görev yerinde geçirmeyen personele tatil günleri için gündelik ödemesi
yapılmaz, sadece ikametgâhına mutat vasıta ile yapılan gidiş-dönüş yol gideri ödenir.
11. Geçerli bir nedenle daimi ya da geçici görev yerine hareket edemeyen personel,
aldığı avansı kaç hafta içerisinde iade etmekle yükümlüdür?
Personel almış olduğu avansı 1 hafta içerisinde iade etmekle yükümlüdür.
İnsan Kaynakları
AKADE
LK
HA
Mİ
34 ÜRETEN
2009
12. Naklen atamalarda yeni görev yerinde işe kaç gün içinde başlanmalıdır?
Aynı belediye sınırları içinde bulunan bir göreve atananlar, en geç görevlendirme
yazılarının kendilerine tebliğini takip eden iş günü; bulunduğu belediye sınırları dışında
bir göreve nakledilenler, en geç görevlendirme yazılarının kendilerine tebliğinden itibaren
2 iş günü içinde, mesai başlangıcında yeni görevlerine başlamak zorundadırlar.
Toplu İş Sözleşmesine taraf olan personele ise; aynı şehirdeki yer değişikliklerinde aynı gün,
şehirlerarası yer değişikliklerinde 3 iş günü ücretli işe başlama izni verilir. “Şehirlerarası yer
değişikliği” personelin bulunduğu il sınırları dışındaki herhangi bir mahaldir.
13. Nakil ya da geçici görev amacıyla özel aracıyla yolculuk yapan personele yakıt
bedeli fatura karşılığı ödenmektedir. Ancak, bu tutarlar her 100 km. için kaç litre
yakıt bedelinden fazla olamaz?
Her 100 km için 10 litre benzin ücretinden fazla olamaz.
Her 100 km için 10 litre motorin ücretinden fazla olamaz.
Her 100 km için 15 litre LPG (otogaz) ücretinden fazla olamaz.
14. Kendi isteği dışında görev bölgesi dışına nakledilen personel ile yeni atanan
personele Banka tarafından misafirhane tahsisi yapılamaması durumunda,
yeni görev yerine başladığı tarihten itibaren kaç günlük konaklama gideri
karşılanabilmektedir?
Personelin yeni görev yerine başladığı tarihten itibaren 1 ay içinde toplam 15 günlük
konaklama gideri, kendi görev grubu için belirlenmiş limit çerçevesinde Bankaca
karşılanmaktadır.
15. Personele harcırah ödenmeyecek durumlar hangileridir?

• Personelin aile efradına ait harcırahlar Bankaca ödenmez.
• İlk defa açıktan alınan personele, ikametgâhının değişmesi nedeniyle, görev
yerine ulaşmak amacıyla yapacağı yol giderleri ve eşya taşıma giderleri için
herhangi bir ödeme yapılmaz.
• Emekli olan personele emekli olduktan sonra ikametgâhının değişmesi nedeniyle
ve emeklilik nedeniyle aktif görev verilmeyen personele aktif görevden alınması
nedeniyle yapacağı yolculuk için herhangi bir ödeme yapılmaz.
• Vefat eden personelin aile efradına, ikametgâhının değişmesi nedeniyle yapacağı
yolculuk için herhangi bir ödeme yapılmaz.
• Kendi isteğiyle geçici olarak görev bölgesi dışında görevlendirilenlere harcırah
ödenmez.
• Görev bölgesi içinde yapılan nakillerde harcırah ödenmez.
İnsan Kaynakları
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Geçici görevli olunan süre içinde sağlık raporu kullanılması ve söz konusu sürenin
geçici görev bölgesi dışında geçirilmesi halinde bu süreler için harcırah ödenmez.
Ancak geçici görev bölgesinden ayrılış ve dönüş için sadece mutat taşıtlarla
yapılan ulaşım masrafı ödenir.
16. Görev bölgesi dışına nakledilen personelin, yeni görev yerine başladıktan sonra
eşya taşıma giderinin karşılanabilmesi için eşyasını ne kadar sürede taşıması gerekir?
3 ay içinde.
17. Görev bölgesi dışına geçici görevlendirilen personelin, daimi görev yerine
döndükten sonra harcırah beyannamesini ne kadar sürede düzenlemesi gerekir?
1 ay içinde.
18. Alınan harcırah avansının süresi içinde kapatılmaması halinde avans tutarına
uygulanacak faiz türü hangisidir?
Kanuni Faiz (Avansın alındığı tarihten tahsil tarihine kadar geçen süreye işletilir).
19. Yabancı para cinsinden belirlenen harcırah limit ve tutarlarının TL karşılıkları

nasıl hesaplanır?
Bankanın ödeme tarihindeki efektif satış kuru.
20. Vefat eden bir personelin aile efradına, ikametgâhının değişmesi nedeniyle,
yapacağı yolculuk için Harcırahın hangi giderleri ödenir?
Vefat eden personelin aile efradına, ikametgâh değiştirmesi nedeniyle, herhangi bir
ödeme yapılmaz.
21. Harcırah yönergesinde ve uygulama talimatında bulunmayan hususlarda karar

merci neresidir?
Yönergede ve talimatta hükme bağlanmayan durumların ortaya çıkması halinde, yönerge
ve talimatta benzer hükümlere bakılarak karar verilir. Böyle durumlarda karar verme
yetkisi İnsan Kaynakları Yönetimindedir.
22. Günlük çalışma süresi kaç saattir?

Günlük çalışma süresi 8 saat, öğlen dinlenme süresi hariç haftalık çalışma süresi toplam
40 saattir.
23. Bankamızda uygulanan genel tatil günleri hangileridir?

Yılbaşı Tatili: 1 Ocak günü
Ramazan Bayramı: Arife günü 13.00’da başlar; 3,5 gündür.
İnsan Kaynakları
AKADE
LK
HA
Mİ
36 ÜRETEN
2009
Kurban Bayramı: Arife günü 13.00’da başlar; 4,5 gündür.

Resmi Bayramlar: 23 Nisan, 19 Mayıs, 30 Ağustos günleri
Cumhuriyet Bayramı: 28 Ekim 13.00’dan itibaren 1,5 gündür.
Emek ve Dayanışma Günü: 1 Mayıs günü
Hafta Tatili: Cumartesi ve Pazar günleridir.
24. Bankamız İnsan Kaynakları Yönergesine göre hangi genel tatil gününde mesai
yapılmaz?
Cumhuriyet Bayramı’nda mesai yapılmaz.
25. Personelin kullanabileceği izin türleri nelerdir?

• Yıllık ücretli izin
• Ücretli mazeret izni
• Hastalık izni
• Ücretsiz izin
26. Hastalık izni nedir?

Personelin rahatsızlığı nedeniyle, geçici bir süre için görev yapamayacağına dair doktor
tarafından verilecek raporda gösterilecek lüzum üzerine, aylık ve özlük haklarına
dokunulmaksızın verilen izin türüdür.
27. Doğum yapan personele, ücretli doğum izninin bittiği tarihten başlamak üzere,
talebi halinde kaç aya kadar ücretsiz izin verilir?
6 aya kadar ücretsiz izin verilir.
28..Personelin kullanmadığı izinlerinin parasal olarak dikkate alınması hangi

durumlarda gerçekleşir?
Personelin iş akdinin herhangi bir şekilde sona ermesi veya emekli olması durumda
parasal olarak dikkate alınır.
29. Muvazzaf askerlik görevi nedeniyle Bankadaki görevinden ayrılan personelin

askerlik görevini tamamladıktan sonra kaç gün içerisinde Banka’ya yazılı başvuruda
bulunması gerekmektedir?
Personelin askerlik görevinin sonundan itibaren 2 ay içerisinde Bankaya yazılı başvuruda
bulunması gerekmektedir. Bu süre içerisinde başvuruda bulunmayan personel, iş
sözleşmelerini kendi istekleri ile feshetmiş sayılırlar.
30. Performans değerlendirme ilkeleri nelerdir?

Performans değerlendirme ilkeleri; Açıklık, Ölçülebilirlik, Yönlendiricilik, Güvenilirliktir.
İnsan Kaynakları
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
31. Performans değerlendirmenin amaçları nelerdir?

Performans değerlendirmenin amaçları;
• Bankada görev yapan personel ile yönetim arasında çift yönlü bilgi akışını
sağlamak; personelin performansı ile ilgili olarak yöneticisinden bilgi almasını ve
bu konuda kendisini değerlendiren ile görüşmesini sağlamak,
• Personelden beklenenleri açıklığa kavuşturmak ve beklentileri ne şekilde
cevaplayabileceğini belirleyerek yönlendirmek,
• Personelin performansını düzenli olarak izlemek ve gerekli yönlendirmeleri
zamanında yapmak,
• Personeli başarısızlığa götüren sebepleri tespit etmek ve gerekli önlemleri almak,
• Personelin gelecekte nasıl görevlendirilebileceğini saptamak,
• Yüksek verimle çalışan personeli belirleyerek ödüllendirmek, bu kişileri yeni
görevlere hazırlamak,
• Yapılan değerlendirmeler sonucunda personelin eğitim ihtiyaçlarının
saptanmasına yardımcı olacak ön çalışmalar yapmaktır.
32. Performans Değerlendirmede, İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı’nın sorumlulukları

nelerdir?
Performans Değerlendirmede İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı’nın sorumlulukları;
• Bankanın hedefleri doğrultusunda Performans Değerlendirme Sisteminin
esaslarını oluşturmak ve koordinasyonu sağlamak,
• Sistem hakkında gerekli bilgi, eğitim ve danışmanlık hizmeti ile sistemin etkin bir
biçimde işlemesini sağlamak,
• Konu ile ilgili tartışma, sorun ve çatışmaların çözümlenmesine (gerekli
durumlarda ilgili birimlerle koordineli bir şekilde) yardımcı olmak,
• Performans değerlendirmenin sonuçlarına göre aksiyon almak,
• Performans değerlendirme formlarını saklamak ve gizliliğini sağlamak,
• Personelin kariyer gelişiminde, Performans Değerlendirme sonuçlarını dikkate
almaktır.
33. Sayısal Performans değerlendirmesi yılda kaç kere yapılır?

Sayısal Performans değerlendirmesi yılda iki kere yapılır.
34. Çalışanlar mal beyanlarını nasıl ve ne zaman bildirir?

Personel, kendileri ile eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz
malları, alacak ve borçlarını Mal Bildirimi Beyannamesi düzenlemek suretiyle bildirirler.
İnsan Kaynakları
AKADE
LK
HA
Mİ
38 ÜRETEN
2009
Mal Bildirimi Beyannameleri,

• Sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda,
• Bankaya başlayış ile mal beyanında değişiklik olması halinde en geç 1 ay içinde,
• Bankadan ayrılışlarda (emeklilik, istifa ve iş akdinin herhangi bir şekilde sona
ermesi) verilmek zorundadır.
35. Çalışan hangi sebeplerle iş akdini feshederse kendisine kıdem tazminatı ödenir?
1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi gereğince;
• Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,
• Bağlı bulunduğu kanunla kurulu kurum veya sandıklarda yaşlılık emeklilik veya
malullük aylığı veya toptan ödeme almak amacıyla,
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca,
• Kadın personelin evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içerisinde kendi arzusu ile
sözleşmeyi sona erdirmesi sebebiyle,
• Çalışanın ölümü sebebiyle kıdem tazminatı ödenir.
36. Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden ne kadar süre önce (İhbar süresi)
durum diğer tarafa bildirilmelidir?
• İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa fesihten iki hafta
önce,
• İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş işçi için, bildirimin diğer tarafa fesihten
dört hafta önce,
• İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş işçi için, bildirimin diğer tarafa fesihten
altı hafta önce,
• İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirimin diğer tarafa fesihten sekiz hafta önce
yapılması gerekmektedir.
37. Belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshedilmesinden önce taraflardan herhangi

birinin bildirim süresine uymaması durumunda nasıl bir prosedür uygulanır?
Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek
zorundadır.
38. Personelin Banka ile ilişkisinin kesilmesi halinde, Banka ve müşterilerle ilgili
olarak öğrendiği gizlilik arz eden her türlü bilgiyi üçüncü şahıslara aktarmamak
yükümlülüğü devam eder mi?
Yükümlülük, Banka ile ilişkisinin sona ermesi halinde de devam eder.
İnsan Kaynakları
HA
LK
2009
TEFTİŞ KURULU
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
40 ÜRETEN
2009
1.Bankaların müfettiş çalıştırma zorunluluğu nerede düzenlenmiştir? Bankacılık

Kanunu’nda düzenlenen iç sistemlere ilişkin yükümlülükler nelerdir?
Bankaların müfettiş çalıştırma zorunluluğu 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nda düzenlenmiş
olup Kanun’da “İç sistemlere ilişkin yükümlülükler” başlığı altında yer verilen 29. Madde
ve “İç denetim sistemi” başlığı altında yer verilen 32. maddede iç sistemlere ilişkin
yükümlülükler açıklanmaktadır.
Madde 29- “Bankalar, maruz kaldıkları risklerin izlenmesi, kontrolünün sağlanması,
faaliyetlerinin kapsamı ve yapısıyla uyumlu ve değişen koşullara uygun, tüm şube ve
konsolidasyona tâbi ortaklıklarını kapsayan yeterli ve etkin bir iç kontrol, risk yönetimi ve
iç denetim sistemi kurmak ve işletmekle yükümlüdürler.”
Madde 32- “Bankalar bütün birim, şube ve konsolidasyona tâbi ortaklıklarını kapsayan
bir iç denetim sistemi kurmak zorundadır. Bu çerçevede, faaliyetlerin mevzuata, ana
sözleşmeye, iç düzenlemelere ve bankacılık ilkelerine uygunluğu, banka müfettişleri
tarafından denetlenir. İç denetim faaliyetleri, tarafsız ve bağımsız bir şekilde, gerekli
meslekî özen gösterilerek, yeterli sayıda müfettiş tarafından yerine getirilir. Ana ortaklık
niteliğindeki bankanın iç denetiminde görev alanlar konsolidasyona tâbi ortaklıklarda
iç denetim görevini ifa edebilir. İç denetimle görevli birimce veya yetkili müfettişlerce
bu Kanunun 29 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında düzenlenecek iç denetim
raporunun, en az üçer aylık dönemler itibarıyla ve denetim komitesi aracılığıyla yönetim
kuruluna tevdii zorunludur.”
2. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın amacı, bağlı olduğu makam, yetki bütünlüğü ve

kurulun kadro yapısını açıklayınız.
Başkanlığın amaç, yetki ve yapısı Teftiş Kurulu Yönergesinin 3. ve 5. Maddesinde
açıklanmıştır.
Madde 3- “Teftiş Kurulu Başkanlığı, Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kuruluna bağlı
olup, müfettişler, Teftiş Kurulu Başkanlığından alacakları göreve ilişkin emirleri Yönetim
Kurulu adına yerine getirirler. Müfettişler, bu Yönergede verilmiş görevleri yaparken kıdem
ve unvan farkı gözetilmeksizin tam yetkilidirler. Bu yetkilerini, görevlendirildikleri yerlerde
ve alanlarda kullanırlar.”
Madde 5- “Teftiş Kurulu, Başkan, Başkan Yardımcıları ve Müfettişlerden oluşur. Ayrıca,
büro işlerinin yürütülmesi açısından yeterli sayıda büro personeli çalıştırılır.”
3. Müfettişlerin yetkileri nelerdir?

Müfettişlerin yetkileri Teftiş Kurulu Yönergesinin 39. maddesinde düzenlenmiştir.
Başmüfettiş, Kıdemli Müfettiş, Müfettiş ve Yetkili Müfettiş Yardımcısı arasında yetki
açısından fark yoktur.
Teftiş Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Müfettişlerin yetkileri şunlardır:

a) Bütün belge ve kayıtları gizli olsalar dahi görmek, kasa, depo gibi değerlerin
saklanmasına ayrılmış yerler ile buralardaki eşyayı, her türlü malzemeyi, buna
benzer kıymetleri saymak, incelemek, yoklamak, niteliklerini saptamak ve bunun
için gerekli harcamaları yapmak,
b) Günün her saatinde, görevli olduğu birimin lokaline veya değerlerin saklanmasına
ayrılmış bölümlerine girmek,
c) Personelin cezai, idari veya mali sorumluluğunu gerektirecek nitelikte mevzuata
aykırı bir hususun tespit edilmesi halinde soruşturma yapmak,
d) Teftiş, inceleme ve soruşturma sırasında görevi başında kalması sakıncalı görülen
personeli geçici bir önlem olarak görevden uzaklaştırmak,
e) Teftiş, inceleme ve soruşturma çalışmalarıyla ilgili olarak Banka ve bağlı ortaklık
personelinin anlatımlarını ve savunmalarını almak, gerektiğinde personelin İnsan
Kaynakları Daire Başkanlığındaki dosyasını incelemek,
f) Bir suçun belgelenmesi ve saptanmasına yarayacak işlemli kâğıtlar ve belgelerin,
gerektiğinde onaylı örneklerini dosyalarında bırakarak imza karşılığı asıllarını
alıkoymak,
g) İdari ve/veya mali önlemler alınmasını gerekli gördüğü personel hakkında Teftiş
Kurulu Başkanlığına öneride bulunmak.
4. Teftiş edilenlerin görev ve yükümlülükleri nelerdir?

Teftiş edilenlerin görev ve yükümlülüklerinin kapsamı, Teftiş Kurulu Yönergesinin 62.
maddesinde düzenlenmiştir.
Teftiş Kurulu Başkanlığının talimatı uyarınca veya bu Yönergeden kaynaklanan yetkiye
dayanarak Müfettişlerce yürütülen teftiş, inceleme, soruşturma ve diğer görevlerin,
zamanında, düzgün ve bu çalışmalardan beklenen amaca uygun bir şekilde yürütülebilmesi
için personel;
a) Saklama ve korumakla görevli oldukları para ve para yerine geçen belgeler ile
diğer tüm varlık ve değerleri; gizli dahi olsa her türlü veri, denetim izi, dosya,
defter ve kayıtları Müfettişlerin ilk isteklerinde göstermek, gerektiğinde bunların
sayılması ve incelenmesine yardım etmek, Müfettişlerce sözlü ve yazılı olarak
istenecek her türlü bilgi ve belgeyi geciktirmeksizin vermek, talep edilecek
raporları hazırlamak, her türlü bilgi sistemine elektronik ve/veya fiziksel erişimi
temin etmek,
b) Müfettişlere görevleriyle ilgili konularda her türlü yardımı yapmak, sayım, döküm
ve kayıt uyumu için isteyecekleri yardımcı elemanı sağlamak,
c) Teftiş edilen birimin en yetkili yöneticisi, Müfettişe çalışabileceği elverişli bir
çalışma ortamı sağlamak, görevine ilişkin bütün isteklerini yerine getirmek,
Teftiş Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
42 ÜRETEN
2009
d) Teftiş raporlarına, inceleme ve soruşturma nedeniyle sorulacak sorulara,

Müfettişçe öngörülen süre içinde cevap vermek,
e) Teftiş, inceleme, soruşturma ve diğer görevlerin devamı sırasında, görevlerinin
başından izinli ayrılacak personel hakkında Müfettişin olurunu almak, daha
evvel izne ayrılmış olanlardan görevi başında bulunmalarına Müfettişçe gerek
görülenleri geri çağırmak, görevleri başına çağırılanlar ise derhal dönmek,
f) Müfettişlerce istenecek her türlü işlemli kâğıtların asıllarını veya birim
yetkililerinin imzalarını taşıyan onaylı örneklerini vermek, asılları verilecek
kâğıtların Müfettişçe onaylanan birer örneklerini dosyalarında saklamak
ile yükümlüdür.
Personel, yukarıda belirtilen görevlerin yapılmasını, amirlerinden izin almak veya vakit
bulamamak gibi herhangi bir nedenle geciktiremez.
5. Müfettişlerce düzenlenen şube teftiş raporlarının iş akış sürecini açıklayınız.

Müfettiş tarafından düzenlenen şube teftiş raporları ile ilgili tüm işlemler Auditech sistemi
üzerinden yapılmaktadır.
• Hazırlanan teftiş raporlarının birim yöneticisine sevk edilmesi,
• Raporlara şube tarafından tenkit maddesi içeriğindeki tespit ve önerilere aynen
katılınmakta ise Tamamen, tenkit maddesi içeriğindeki tespit ve önerilere
katılınmakla birlikte birtakım itirazi veya çekince içeren hususların bulunması
durumunda Kısmen, tenkit maddesi içeriğindeki tespit ve önerilere tamamen
itiraz edilmesi durumunda ise Hiç seçeneğinin kullanılması sureti ile ve en geç (2)
iş günü içerisinde cevap verilmesi,
• Raporların müfettiş tarafından Teftiş Kurulu Başkanlığına ve Genel Müdürlüğün
ilgili birimlerine sevk edilmesi,
• İlgili Genel Müdürlük biriminin müfettişin önerilerini kendi görüşlerine uygun
bulursa (5) iş gün içerisinde şubeye bu doğrultuda emir (tembihname) vermesi,
• Şubenin tembihnamede belirtilen aksaklıkların giderilip giderilmediği hususunda
tembihname cevabı yazması işlemlerinin hepsi bu sistem üzerinden yerine getirilir.
6. Müfettiş tarafından yapılan araştırmanın “soruşturma” şeklinde sonuçlanabilmesi

için gerekli koşullar nelerdir?
Müfettiş tarafından yapılan araştırmanın soruşturma şeklinde sonuçlanabilmesi için;
• Araştırma konusu olan eylem kanun ve ilgi mevzuata aykırı olmalıdır.
• Bu eylem sonunda ortaya çıkan durum, yasal ve/veya idari ve/veya mali
sorumluluk gerektirmelidir.
• Cezai, idari veya mali sorumluluğu gerektiren eylem, banka ve bağlı ortaklık
personeli tarafından işlenmiş olmalıdır.
Teftiş Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
7. Teftiş ve soruşturma çalışmaları sırasında görevi başında kalması sakıncalı

görülen personel hangi fiil ve hareketlerde bulunması durumunda görevinden
uzaklaştırılabilir?
Görevden uzaklaştırmanın hangi durumlarda yapılacağı Teftiş Kurulu Yönergesinin 60.
maddesinde düzenlenmiştir.
Teftiş, inceleme ve soruşturma sırasında görevi başında kalması sakıncalı görülen personel
geçici bir önlem olarak görevinden uzaklaştırılabilir. Görevden uzaklaştırma, aşağıda
belirtilen fiil ve hareketlerde bulunan personel hakkında uygulanır:
a) Bankanın para ve para hükmündeki evrak ve senetleri ile diğer mevcutlarına
karşı veya bilgi sistemleri, bilanço, tutanak, rapor ve benzeri her türlü belge ve
defterleri üzerinde suç işleyenler,
b) Kasayı, depoları saydırmaktan, para ve para hükmündeki evrak, senet veya
ayniyat veya bunların kayıt ve hesaplarını göstermekten veya sorulan sorulara
kanuni bir sebep olmaksızın cevap vermekten kaçınanlar,
c) Teftiş veya soruşturmayı önemli derecede güçleştirenler veya tanıkların
ifadelerini etkilemeye çalışanlar,
d) Haklarında yüz kızartıcı bir suçtan dolayı cezai kovuşturma yapılanlar,
e) İşyerinde kişilere veya mallara karşı ağır zarar vereceği hakkında kuvvetli
emareler bulunanlar.
8. Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen denetim türleri nelerdir?

Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen denetim çalışmaları (3) gruba ayrılır:
• Yerinde Denetim
• Merkezden Denetim
• Bilgi Teknolojileri Denetimi
9. Bulgu Takip Sistemi’nin (BTS) amacı ve işleyiş sürecini açıklayınız.

Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında
yönetmelik hükümleri uyarınca denetim çalışmaları neticesinde elde edilen bulguların
üst birim tarafından yazılan tembihname emirlerine göre giderilme durumunun izlenmesi
amacı ile Bulgu Takip Sistemi oluşturulmuştur.
Bulgu Giderilme Ekranına Erişim

Bulgu giderilme ekranına erişim, teftiş raporlarında yer alan her bir maddenin sol üst
köşesinde bulunan turuncu simgeye tıklanarak yapılmaktadır. Simgeye tıklandığında,
tenkit maddelerine ve tembihname emirlerine birimce cevabın yazıldığı ekran
açılmaktadır. Söz konusu ekranın en sağdaki sekmesi “Bulgu Giderilme” ekranına
ait sekmedir. “Bulgu Giderilme” ekranına erişim sağlandıktan sonra, tembihname
Teftiş Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
44 ÜRETEN
2009
emirleri doğrultusunda bölge koordinatörlüğü veya şube tarafından alınan aksiyonların

neticesinde, bulguların kapatılma durumları girilecektir.
Bulgu Giderilme Durumlarının Girişinin Yapılması

“Bulgu Giderilme” ekranına erişim sağlandıktan sonra, tembihname emirleri
doğrultusunda bölge koordinatörlüğü veya şube tarafından alınan aksiyonların
neticesinde, bulguların kapatılma durumları girilecektir. Bölge koordinatörlüğü veya
şube yöneticisi bulgu detaylarına eriştikten sonra her bir bulgu için bulgu giderilme
durumlarının girişini yapacaktır. Yönetici, tembihname emirleri doğrultusunda aldığı
aksiyonlarla bulguları kapatması durumunda “Giderildi” seçeneğini seçecektir.
Aksiyon neticesinde giderilmesi mümkün olmayan bulguların bulunması durumunda
“Giderilemiyor” seçeneği işaretlenerek giderilmeme gerekçesinin girilmesi
gerekmektedir. “Giderilemiyor” seçimi ancak fiziksel imkânsızlık sonucu bulgunun
giderilememesi ya da bulgu konusu hususun ortadan kalkması durumunda
yapılabilecektir.
Girişler yapıldıktan sonra, yönetici bulguları durumlarına göre listeleyebilmektedir.
“Bekleyenler” seçeneği giriş yapılması gereken bulguları, “Giderilenler” seçeneği
“Giderildi” olarak işaretlenen bulguları, “Giderilemeyenler” seçeneği ise “Giderilemiyor”
olarak işaretlenen bulguları listelemektedir.
Teftiş Kurulu
HA
LK
2009
DİSİPLİN KURULU
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
46 ÜRETEN
2009
1. Disiplin Suçu ve Disiplin Cezası kavramlarını açıklayınız.

Disiplin suçu, belirli bir statü içindeki kişilerin, bu statüyü düzenleyen kurallara
uymamalarından doğan olumsuz bir durumu ifade eder.
Disiplin cezası, çalışanlara, önceden belirlenmiş kuralların öngördüğü koşullarda
uygulanan idari nitelikteki yaptırımlardır. Disiplin cezalarının amacı, kurum çalışanlarının,
görevlerini yetki ve sorumlulukları dâhilinde yerine getirmelerini sağlamak ve çalışma
düzenini bozucu eylemlerde bulunmalarını önlemektir. Disiplin cezaları, statüsü
hükümlerine aykırı hareket edenleri zorlayıcı idari yaptırımlar olup, diğer çalışanlara
örnek oluşturma, ibret alma ve caydırma amacını da taşırlar.
2. Disiplin cezalarının genel özellikleri nelerdir?

Disiplin cezalarının genel özelliklerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
a) Kişiseldir.
b) Çalışanların mali hak ve statülerine yönelik etkileri vardır.
c) Takdiri cezalardır. Ancak bu takdir yetkisi sınırsız olmayıp belli usul ve esaslar
çerçevesinde kullanılabilir. Disiplin cezalarıyla ilgili kararlar gerekçeli olmak
zorundadır.
d) Uygulamada eşitlik ilkesi esas olup aynı eylemlerde bulunanlar aynı cezayı
alırlar. Mesleki başarısı ve sicili iyi olanların lehine ceza uygulaması, bu ilkenin
istisnasıdır.
e) Yargı kararları aranmaz ve verildiği tarihten itibaren hüküm ifade ederler.
f) Ertelenmeleri mümkün değildir.
3. Disiplin cezaları ile adli cezalar arasındaki farklar nelerdir?

Disiplin cezaları ile adli cezalar arasındaki farklar aşağıdaki şekilde belirtilebilir:
a) Ceza Kanunu ile konulan cezalar toplum düzeninin korunmasına yöneliktir.
Disiplin cezalarının amacı ise personelin düzenli ve belirli kurallar çerçevesinde
çalışmalarının sağlanmasıdır.
b) Ceza kanunları ile getirilen cezalar toplum düzenine karşı işlenen fiillere karşı
uygulanacak yaptırımlar oldukları için ağırdırlar. Kişinin özgürlüğüne, malına,
kişisel haklarına, sosyal durumuna etkili sonuçlar doğururlar. Oysaki disiplin
cezaları çalışanın yalnız mesleki hayatına ve mesleki haklarına etkili olur (Mali
sorumluluk durumu hariç).
c) Ceza kanunları herkese uygulanır. Hâlbuki disiplin cezaları sadece statü hukuku
içerisinde görev yapan çalışanlara uygulanır.
d) Ceza kanunlarındaki yaptırımlar sadece hâkim kararı ile uygulandığı halde;
disiplin cezaları yasa/yönetmeliklerde gösterilen makam veya kurullar vasıtasıyla
tertip edilir.
Disiplin Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
4. Disiplin cezalarının çeşitleri nelerdir?

Disiplin cezalarının çeşitleri;
Uyarma: Görevinde ve davranışlarında hatalı olduğu belirlenen personele, hataları da
belirtilmek suretiyle, daha dikkatli olması gerektiğinin yazılı olarak bildirilmesidir.
Kınama: Görevin yerine getirilmesinde ve davranışlarında kusurlu bulunan personele,
davranış şekli de belirtilmek suretiyle yazılı olarak bildirilmesidir.
Görev/Unvan İndirimi: Görev ve davranışlarında ağır kusurluluğu tespit edilen personelin,
fiilinin ağırlık derecesi de dikkate alınarak, bulunduğu unvan ve/veya görevin bir alt
düzeye indirilmesidir.
İşten Çıkarma: Personelin bir daha Bankada çalıştırılmamak üzere iş sözleşmesi
feshedilerek Banka ile ilişiğinin kesilmesidir.
5. Görev/Unvan İndirimi cezasının, personelin yükselmesine etkisi nedir?

Görev/Unvan İndirimi cezası alan bir personelin yükselebilmesi, bu cezanın verildiği
tarihten itibaren en az iki yıl geçmesine ve performansı ile genel tutum bakımından
kendisi hakkında olumlu kanaat edinilmesi koşuluna bağlıdır. Personelin, bulunduğu
unvandan daha alt bir unvana inme durumu mümkün değilse, eylemi için kendisine bir alt
ceza verilir ve yükselmesi için gerekli süreye iki yıl ilave edilir.
6. Tekerrür nedir?
Personelin, hakkında disiplin cezası uygulanmasına sebep olmuş bir fiili, cezanın kendisine
tebliğ edildiği tarihi takiben bir yıl içinde tekrar işlemesi halinde, bu defa fiilin gerektirdiği
cezanın bir derece ağır olanı uygulanır. Ancak, bu şekilde verilecek ceza işten çıkarma
cezası olamaz.
7. Cezaların Tekliği ilkesi nedir?

Aynı soruşturma kapsamında birden fazla suç işlediği tespit edilen personele, suç konusu
her fiili için ayrı ayrı ceza tertibi yerine, bu cezaların en ağırı olan tek bir ceza tatbik olunur.
Daha önce yapılmış bir soruşturma kapsamında değerlendirilmesi mümkün iken, herhangi
bir şekilde soruşturma kapsamı dışında kalan, ancak daha sonra bir şekilde soruşturma
konusu olan aynı nitelikteki eylem için tekrar disiplin cezası verilmez.
8. İdari Tasarruf ve Önlemler Nelerdir?

İş Sözleşmesi Feshi: Komite gündeminde görüşülen dosyalar kapsamında, eylemleri
işten çıkarma cezası ile tecziye edilmeyi gerektirmemekle birlikte, çalışmalarında ve
davranışlarında görülen olumsuzluk ve yetersizlikten veya çeşitli muhtemel risk doğurucu
sakıncalardan dolayı Bankada işe devam etmesi uygun görülmeyen personelin, yasal
hakları ödenmek suretiyle iş sözleşmesinin feshinin önerilmesine karar verilebilir.
Disiplin Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
48 ÜRETEN
2009
Görev Yeri Değişikliği: Komite gündeminde görüşülen dosyalar kapsamında, gerek

iş arkadaşları ve müşterilerle olan ilişkileri açısından, gerekse çalışma alanı ve çalışma
koşulları bakımından mevcut veya muhtemel olumsuzlukları görülen veya daha verimli
bir çalışma performansı sağlanacağı anlaşılan personelin, görev yeri ve/veya görev alanı
değişikliği yapılması önerisine karar verilebilir.
Uyarıcı Tebligat: Komite gündeminde görüşülen dosyalar kapsamında, eylemleri disiplin
cezasıyla cezalandırmayı gerektirmemekle birlikte, görevinde veya davranışlarında daha
dikkatli ve özenli olması açısından uyarılması gerekli görülen personele, cezai mahiyette
olmamak üzere “Uyarıcı Tebligat” gönderilir.
9. Mali Sorumluluk nedir?

Mali sorumluluk, Banka faaliyetlerinin kanun, kararname, tüzük, yönetmelik, genelge ve
diğer mevzuat hükümleri ile genel Bankacılık teamülleriyle belirlenen esaslar ve kurallar
çerçevesinde yerine getirilmesinde, uyulması zorunlu kılınan hususlara uyulmasında;
bilerek, isteyerek ve haksız bir surette Banka veya Banka müşterilerinin zararına neden
olan personelden, o zararın ve mahrum kalınan getirisinin veya diğer kayıpların, fiilin
niteliğine ve ağırlık derecesine göre kısmen veya tamamen tazmin ettirilmesidir. İşlemin
yapıldığı tarihte mevzuata aykırılık bulunmayan hallerde, izleyen süreçte oluşabilecek
olumsuzluklardan dolayı mali sorumluluk aranmaz.
10. Mali Sorumluluk belirlenmesinde dikkate alınacak hususlar nelerdir?

Banka veya Banka müşterileri açısından kesinleşen yahut kuvvetle muhtemel bir zarardan
dolayı personelin sorumlu tutulmasında,
• Banka zararına sonuçlanan işlem ve eylemin türü, niteliği ve süreci,
• İlgili personelin, eylemin gerçekleşmesindeki doğrudan ve dolaylı rolünün payı
ve etkinliği,
• İşlem ve eylemde inisiyatif kullanma durumunun olup olmadığı,
• Eylemin Banka bünyesinde meydana getirdiği zararın maddi ve manevi önem derecesi,
• İşlemlerde kullanılan yöntemlerin, basit bir inceleme veya gözlemleme ile
tespitinin ve fark edilebilirliliğinin mümkün olup olmadığı,
• Sorumluluğu belirlenecek personelin olay tarihine kadarki tutum ve davranışı,
geçmişteki başarı ve performansı ile kendisi hakkındaki görüş ve kanaatler,
• Sektör ve piyasa risklerinin varlığı ve etki dereceleri,
• Özellikle kullandırılan kredilerden dolayı mali sorumluluk belirlemesinde, söz
konusu dönemde Bankamızın kredilendirme politikaları hususları ile benzeri
etkenler dikkate alınır.
Disiplin Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
11. Mali Sorumlulukta Zamanaşımı nedir?

Personelin mali sorumluluğuna ilişkin zaman aşımı süresi, Borçlar Kanunu’nda düzenlenen
süre olup, bu süre, kararı onaylayan makamın zarara, fiile ve faile muttali olduğu tarihten
itibaren işlemeye başlar. Personelin mali sorumluluğunun zamanaşımına uğramasının
önlenmesinin gerektiği hallerde, atamaya yetkili makam tarafından, Komite kararı ve
onayı beklenmeden gerekli yasal işlemler başlatılabilir.
12. İşletme Riski hangi hallerde söz konusu olur?

Komite gündeminde görüşülen dosyalar kapsamında olmak üzere, oluşan banka zararının,
personele rücu edilememesi veya personel sorumluluğunu gerektirir bir yönünün
bulunmaması; yanı sıra, üçüncü kişilerden talep etme açısından da hukuki bir gerekçesinin
mümkün olmaması halinde, işletme riski kabul edilerek banka giderlerine aktarılmasının,
yetki limitine göre ilgili makama önerilmesine karar verilebilir.
13. Ödüllendirme nedir? Ödül çeşitleri nelerdir?

Disiplin Komitesine intikal eden konular kapsamında, uygun görülen personele aşağıda
belirtilen ödüller verilebilir.
Teşekkür Belgesi: Genel Müdür ile Disiplin Komitesi Başkanı imzasını taşıyan, personelin
teşekküre konu iş ve işlemleri ile tutum ve davranışlarına yer verilen, özel hazırlatılmış bir
belgedir.
Parasal Ödül: Personele, sözleşme ücretinin 3 katına kadar yapılan nakdi ödemedir.
14. Ödüllendirme usul ve yöntemleri nelerdir?

Bir personele Teşekkür Belgesi veya Parasal Ödül verilmesini gerektirir haller ile uygulama
yöntemleri şunlardır:
a) Normal bir çalışma ve dikkati gerektiren haller dışında, üstün bir gayret, özen ve
dikkat sonucu herhangi bir yolsuzluğun ortaya çıkarılması veya önlenmesi,
b) Banka aleyhine doğması muhtemel bir zararın, görevin gerektirdiği normal
çalışma ve denetim işlevini aşacak bir titizlik ve fedakârlıkla önlenmesi,
c) Karşılaşılması muhtemel veya açıkça belli olan fiziksel, manevi ve mesleki
tehlike ve risklerin göze alınarak, Banka aleyhine yönelik iş, işlem ve eylemlerin
önlenmesi veya asgari düzeyde kalmasının sağlanması hallerinden birisinin
veya benzeri bir durumun gerçekleşmesi halinde personel ödüle layık görülür.
Teşekkür Belgesi’nin hazırlanması ve ilgili personele gönderilmesi işleri, Disiplin
Komitesi yerine getirilir. Parasal Ödül, Disiplin Komitesi kararının intikalini takiben
10 gün içerisinde, ilgili hizmet birimi tarafından yerine getirilir.
Disiplin Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
50 ÜRETEN
2009
15. Disiplin Komitesi Kararları nasıl uygulamaya konulur?

Disiplin Komitesi tarafından verilen;
• Yönetim İç Yönergesi’nin 2.3.24 maddesinde belirtilen unvandaki personele ait
disiplin cezaları ile mali sorumluluğa ilişkin kararlar Yönetim Kurulu’nun,
• Yönetim İç Yönergesi’nin 2.3.24 maddesinde belirtilenler dışındaki personele ait
disiplin cezaları ile mali sorumluluğa ilişkin kararlar Genel Müdürün,
• Personelin sebep olduğu zararların Banka giderlerinden karşılanması yönündeki
kararlar Yönetim İç Yönergesi’nde belirtilen yetki limitlerine göre Yönetim
Kurulu’nun veya Genel Müdürün,
• Personelin fiilinin yasal yönden suç teşkil etmesi ve Müfettiş veya Teftiş Kurulu
Başkanlığı tarafından suç duyurusunda bulunulmamış olması halinde yapılacak
işlemlere ilişkin kararlar Genel Müdürün
onayı ile uygulamaya konulur. Disiplin Komitesi Kararlarının onayına ilişkin atıfta bulunulan
mevzuat hükümlerinde değişiklik olması halinde, karar onayları, değişiklik tarihi ve içeriği
doğrultusunda gerçekleştirilir.
16. Disiplin Komitesi Kararlarına itiraz nasıl olur?

Disiplin cezalarına ve mali sorumluluğa karşı itirazlar, tebliğ tarihinden itibaren 7 işgünü
içinde Disiplin Komitesine yazılı olarak yapılır. Süresinde itiraz edilmeyen karar kesinleşir.
Süresi içerisinde yapılan itirazlar, Disiplin Komitesince 20 iş günü içinde görüşülerek karara
bağlanır. İtirazlarla ilgili kararlar, ilgili Makam tarafından onaylanarak kesinlik kazanır. İtiraz
üzerine kaldırılan veya değiştirilen disiplin cezaları, ilgilinin personel dosyasından silinir
veya yenisi işlenir. İşten çıkarma cezasının iptali halinde ise, personelle aynı şartlarda yeni
bir iş sözleşmesi yapılır.
İtirazlar sonucu mali sorumluluk yönünde değişiklik meydana gelirse, değiştirilmiş haliyle
uygulama gerçekleştirilir.
17. Savunma Hakkı nedir?

Savunması alınmadan Bankanın hiçbir personeline disiplin cezası verilemez ve personel
mali yönden sorumlu tutulamaz.
Mali yönden sorumluluğa ilişkin bu hüküm, sadece Disiplin Komitesi tarafından, herhangi
bir yasal takibe gidilmeden personelin tazminle yükümlü kılındığı Banka veya müşteri
zararlarına ilişkin olup, yasal takibata ilişkin tazminde genel hükümler uygulanır. Savunma
yazısında, disiplin cezasını ve/veya mali sorumluluğu gerektiren eylemler açık ve kesin
olarak ifade edilir. Birden fazla eylem ve konu mevcutsa, her biri tek tek sıralanarak yazılır ve
bu eylemlerin aykırı olduğu mevzuat hükümleri açıkça belirtilir. 5 iş gününden az olmamak
üzere verilecek süre içinde yazılı savunmasını yapmayan veya tebligat yasası hükümlerine
göre gönderilen savunma yazısı kendisine tebliğ edilemeyen personelin savunma hakkı
düşer.
Disiplin Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
18. Takdir Hakkı nedir?

Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları ve performans değerlendirme sonuçları olumlu
olan personel için, işlediği disiplin suçuna karşılık gelen cezadan bir derece hafif olanı
uygulanabilir.
19. Disiplin Cezalarının Tebliği ve Uygulaması nasıl gerçekleşir?

Disiplin cezası ve mali sorumluluğa yönelik karar, Disiplin Komitesi tarafından yazılı olarak
ilgilisine tebligat yasasına göre tebliğ edilmiş sayıldığı tarihten itibaren hüküm ifade eder.
Süresi içerisinde yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucunda, farklı yönde bir karar
oluşması halinde, bu kararda belirtilen disiplin cezası ve mali sorumluluk uygulanır.
Disiplin Komitesi kararları, gereği yerine getirilmek üzere ilgili hizmet birimlerine gönderilir.
İlgili hizmet birimi, gereği için kendisine intikal eden Disiplin Komitesi kararlarında yer
alan işlemleri zamanında ve karar verildiği şekilde yerine getirmekle yükümlüdür. Verilen
disiplin cezası, İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı tarafından personel siciline işlenir.
20. Disiplin Cezalarının sicilden silinmesi nasıl olur?

İşten Çıkarma dışında verilmiş olan disiplin cezaları, cezanın veriliş tarihi üzerinden 5
yıl geçmekle ilgili personelin sicilinden silinir. Disiplin cezasının sicilden silinmesi için,
personelin bu süre içerisinde, aynı veya daha ağır bir ceza almamış olması gerekir. Bir
cezanın silinmesi, sonraki bir tarihte alınan bir ceza süresinin de dolmasına bağlıdır.
Sicilden silme, herhangi bir karar veya personel müracaatını gerektirmeksizin, ilgili hizmet
birimi tarafından doğrudan yerine getirilir.
Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihte mevcut disiplin cezaları da bu madde hükmü
doğrultusunda değerlendirilir.
21. Disiplin Komitesinin oluşumu nasıldır?

Disiplin Komitesi; İnsan Kaynaklarından sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Hukuk İşlerinden
sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Operasyonel İşlemlerden sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı ve ilgili Genel Müdür Yardımcısından/Yardımcılarından
oluşur. Komitenin Başkanlığını İnsan Kaynaklarından sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
yapar.
Disiplin Kurulu
AKADE
LK
HA
Mİ
52 ÜRETEN
2009
Disiplin Kurulu
HA
LK
2009
İÇ KONTROL
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
54 ÜRETEN
2009
1. İç Sistemler kapsamındaki birimlerin banka organizasyon yapısı içerisindeki yeri

nasıl olmalıdır?
İç sistemler kapsamındaki birimler banka organizasyon yapısı içerisinde yönetim
kuruluna bağlı olarak kurulmalıdır. Yönetim kurulu, iç sistemler kapsamındaki görev ve
sorumluluklarını kısmen veya tamamen iç sistemler sorumlusuna devredebilir. Görev ve
sorumlulukları iç sistemler kapsamında yer alan birimler bazında ayrıştırılmak kaydıyla,
birden fazla iç sistemler sorumlusu da belirlenebilir. İç sistemler sorumluluğu görevi,
ancak icrai görevi bulunmayan yönetim kurulu üyelerinden birine veya bu nitelikteki
yönetim kurulu üyelerinden oluşan komitelere ya da denetim komitesine verilebilir.
2. Denetim Komitesi üyelerinin yetki ve sorumlulukları nelerdir?

Denetim komitesi,
• Yönetim Kurulu adına bankanın iç sistemlerinin etkinliğini ve yeterliliğini, bu
sistemler ile muhasebe ve raporlama sistemlerinin kanun ve ilgili düzenlemeler
çerçevesinde işleyişini ve üretilen bilgilerin bütünlüğünü gözetmek,
• Bağımsız denetim kuruluşları ile derecelendirme, değerleme ve destek
hizmeti kuruluşlarının yönetim kurulu tarafından seçilmesinde gerekli ön
değerlendirmeleri yapmak,
• Yönetim Kurulu tarafından seçilen ve sözleşme imzalanan bu kuruluşların
faaliyetlerini düzenli olarak izlemek,
• Kanuna istinaden yürürlüğe giren düzenlemeler uyarınca konsolidasyona tabi
ortaklıkların iç denetim faaliyetlerinin konsolide olarak sürdürülmesini ve
eşgüdümünü sağlamakla görevli ve sorumludur.
3. Bankacılık Kanunu uyarınca yapılan düzenlemelere göre İç Kontrol Sisteminin

amacı ve kapsamı nedir?
İç kontrol sisteminin amacı, bankanın varlıklarının korunmasını, faaliyetlerin etkin
ve verimli bir şekilde Kanuna ve ilgili diğer mevzuata, banka içi politika ve kurallara ve
bankacılık teamüllerine uygun olarak yürütülmesini, muhasebe ve finansal raporlama
sisteminin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini
sağlamaktır.
İç kontrol sistemi, bankanın yurt içi ve yurt dışı şubeleri ile genel müdürlük birimlerini,
konsolidasyona tabi ortaklıklarını ve tüm faaliyetlerini kapsayacak şekilde yapılandırılır.
4. İç Kontrol faaliyetlerinin kapsamı nedir?

İç kontrol faaliyetleri;
• Faaliyetlerin icrasına yönelik işlemlerin kontrolünü,
İç Kontrol
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• İletişim kanalları ile bilgi sistemlerinin ve finansal raporlama sisteminin kontrolünü,

• Uyum kontrollerini kapsamaktadır.
5. Faaliyetlerin icrasına yönelik işlemlerin kontrolü nasıl yapılır?

Faaliyetlerin icrasına yönelik işlemlerin kontrolü aşağıda belirtilen şekilde yapılır:
Raporlama: Üst yönetime sunulmak üzere, günlük, haftalık veya aylık bazda olağanüstü
durum, şüpheli işlem, aykırılık ve genel performans raporlarının hazırlanmasını içerir.
Fiziki Kontrol: Bankaya ait veya müşteriler ve diğer taraflar adına saklanan nakit
para, menkul kıymetler gibi finansal varlıklar da dâhil olmak üzere maddi varlıklara
erişilebilmesini, bunların kullanımına ve saklanmasına yönelik kurallar ve sınırlamaların
konulmasını, tüm maddi varlıkların düzenli aralıklarla envanterinin çıkarılmasını kapsar.
Onaylama ve Yetkilendirme: Çift taraflı ve çapraz kontrol ve imza usullerinin tesis
edilmesine, belirli limitlerin üzerindeki işlemler için onay ya da yetki alınmasına ilişkindir.
Sorgulama ve Mutabakat Sağlama: İşlemlerin detaylarının, faaliyetlerin ve risk yönetim
modellerine ait çıktıların doğruluğunun sorgulanması, hesapların karşılaştırılması, düzenli
aralıklarla mutabakatların gerçekleştirilmesini kapsar.
Limitlere Uygunluk İncelemeleri, Aşım ve Aykırılıkların Takibi: Genel ve özel risk
limitlerine uyulup uyulmadığının incelenmesi ve limit aşımlarının izlenmesi esastır.
6. Bankamızda İç Kontrol Birimi’nin organizasyon içindeki yeri nedir ve ne zaman

kurulmuştur?
İç Kontrol Daire Başkanlığı doğrudan Yönetim Kurulu adına denetim ve gözetim
faaliyetlerinin yerine getirilmesinde kendisine yardımcı olmak üzere oluşturulan Denetim
Komitesi’ne bağlanmıştır. Birim, 2001 yılında kurulmuştur.
7. İç Kontrol faaliyetlerinin kapsamı içerisinde yer alan uyum kontrollerinin hedefi

nedir?
1) Uyum kontrolleri vasıtasıyla, bankanın gerçekleştirdiği ve gerçekleştirmeyi
planladığı tüm faaliyetlerin ve yeni işlemler ile ürünlerin Kanuna ve ilgili diğer
mevzuata, banka içi politika ve kurallar ile bankacılık teamüllerine uyumunun
sağlanması hedeflenir. Kanun ve ilgili diğer mevzuat ile banka içi politika
ve kurallardaki değişiklikler hakkında, banka personelinin en kısa sürede
bilgilendirilmesi sağlanır.
2) Uyumun kesintisiz kontrolü, iç kontrol birimi veya uyum kontrolüyle
görevlendirilecek ve iç kontrol birimi ile aynı iç sistemler sorumlusuna bağlı olarak
çalışacak bankanın diğer faaliyetlerinden bağımsız olarak örgütlendirilecek bir
birim tarafından gerçekleştirilir.
İç Kontrol
AKADE
LK
HA
Mİ
56 ÜRETEN
2009
3) Yeni ürün ve işlemler ile gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetler için yönetim

kurulundan onay alınmadan önce ikinci fıkra uyarınca görevlendirilen birimden
görüş alınır.
4) Bankanın yurt dışı şubelerinde ve konsolidasyona tâbi ortaklıklarında, yurt
dışı düzenlemelere uyumu kontrol edecek asgari birer personel görevlendirilir
ve ikinci fıkra uyarınca, uyum kontrolüyle görevlendirilmiş birime bağlı olarak
raporlama yapmaları sağlanır.
8. Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönerge hükümlerine göre iç kontrol

personelinin görev ve yetkileri nedir?
İç kontrol birimine bağlı iç kontrol personeli görevlerini, operasyonel faaliyetlerin
gerçekleştirildiği birim veya şubelerde ve genel müdürlükte yürütürler. Bankalar, şube
faaliyetlerinin banka toplam işlem hacmi içerisindeki payı, taşıdıkları operasyonel riskleri,
bankanın toplam risk profili içerisindeki etkisi, personel sayısı ve günlük faaliyetlerin
merkezden kontrol edilebilme imkânları gibi hususları da dikkate alarak bazı şubelerde
sürekli iç kontrol personeli bulundurulabilir.
İç kontrol personelinin görev yerleri, iç kontrol birimi yöneticisi tarafından uygun görülecek
sürelerde değiştirilir.
İç kontrol personeli, iç kontrol faaliyetleri dışında bir faaliyette bulunamaz.
İç kontrol personeli, bankanın tüm faaliyetlerinin güvenli bir biçimde icra edilmesini
izlemek, incelemek ve kontrol etmek amacıyla ilgili birimlerden raporlamaya dayalı bilgi
talebinde bulunurlar, çeşitli kontrol dokümanları ve araçları üzerinden genel veya özel
gözlemlere ve izlemeye dayalı kontrol ya da inceleme yaparlar, tespitlerini raporlara
bağlarlar veya uyarı mesajları hazırlayarak ilgili birimlere tebliğ ederler.
İç kontrol personeli, izledikleri, inceledikleri ve kontrol ettikleri hususlara ilişkin olarak banka
personelinden ilave açıklama isteme ve bunların fikirlerine başvurma yetkisine sahiptirler.
9. Bankamızda İç Kontrol Personeli (İç Kontrolör) tanımı nedir, görev ve yetkileri

nelerdir?
İç Kontrol Daire Başkanlığı Yönergesine göre;
İç Kontrol Personeli, “faaliyetlere yönelik olarak sürekli izleme, inceleme ve kontrol
yapmak üzere Banka Yönetimi tarafından yetkilendirilmiş ve İç Kontrol Daire Başkanlığı’na
bağlı olarak görev yapan personeli” ifade eder.
• İç kontrol personeli, kontrol ettikleri birimin, görev alanına giren konulardaki
işlemlerin, başta yasal düzenlemeler olmak üzere, Banka mevzuatı, Bankanın
İç Kontrol
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
yararı ve Banka yönetiminin hedef ve politikalarına uygun olup olmadığını

kontrol eder ve izler.
• Görevleriyle ilgili olarak tespit edilen hususları, İç Kontrol Yönergesi ve Başkanlığın
düzenlemelerinde belirtilen usullerle şube/birim yönetiminden başlayarak, bağlı
bulunulan Başkanlığa ve eşanlı olarak İç Kontrol Merkezi’ne raporlarlar.
• İç kontrol personeli, iç kontrol faaliyetleri dışında bir faaliyette bulunamazlar,
bağımsız ve doğrudan Başkanlığa bağlı çalışırlar. Şube veya Birimde herhangi bir
servis veya yöneticiye bağlı çalışmaları söz konusu değildir.
• İç kontrol personeli, yetkilerini Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kurulu’ndan
bu Yönerge hükümleri çerçevesinde alırlar. İç kontrolör olarak görevlendirilen
eleman, bu görevlendirme ile kontrol yetkisine haiz olur, bu görevlendirme sona
erdiğinde veya atamayla görev değiştiğinde, yetki de kendiliğinden ortadan
kalkar.
• Kontrol yetkisinin kullanılmasında iç kontrol personeli, unvanlarına bakılmaksızın
eşit kontrol yetkisine sahiptirler ve aralarında fark yoktur.
• İç kontrol personeli, görevlendirildikleri birimde her türlü bilgi ve belgeyi izleme,
inceleme, araştırma yapma ve gerektiğinde görev konusu ile ilgili olarak banka
personelinden ilave açıklama isteme ve fikirlerine başvurma yetkisine sahiptir.
• Atandığı veya görevlendirildiği şubeye kontrol görevine giden iç kontrol
personeli, kimlik kartı veya görevlendirme yazısını istenildiği takdirde kontrol
gerçekleştirilecek şube yetkililerine ibraz etmek zorundadır.
10. İç kontrol raporlama süreci nasıl işler?

Kontrol edilen şubede/birimde tespit edilen hata ve noksanlıklar, giderilmesi amacıyla
yetkili kişiler ile paylaşılır. Paylaşıma istinaden söz konusu risk, iç kontrolör şubede iken
giderilirse DİF (Düzeltilen İşlemler Formu), giderilemez ise RUR (Risk Uyarı Raporu)
düzenlenir. Kontrol döneminin son günü raporun son hali şube ile paylaşılarak İç Kontrol
web sitesine girişi yapılır. RUR azami 7 iş günü içerisinde şubece cevaplanır. Şubece verilen
cevaplar, İç Kontrol web sitesine kaydedilir. Raporlar Başkanlıkta incelenip analiz edilerek
ilgili birime sevk edilir. İlgili birimlerce şubeye, raporda belirtilen tenkit maddelerine
istinaden tembihname gönderilir. Sonraki denetime giden iç kontrolör tarafından
tembihname gereğinin yerine getirilip getirilmediği, riskli hususun giderilip giderilmediği
kontrol edilir, giderilmedi ise tekrar raporlanır.
İç Kontrol
AKADE
LK
HA
Mİ
58 ÜRETEN
2009
Hata ve
Noksanlık
Tespiti
Paylaşım
Şube
Kontrol Riskin
Dönemi Giderilme
İçerisinde Durumu
Düzeltildi Düzeltilmedi
DİF RUR
Sevk
Tembihname
GM Birimi

Ayrıca müşteri şikâyetleri, birimlerin talepleri veya İç Kontrol raporlarından elde edilen
Ayrıca müşteri şikâyetleri, birimlerin talepleri veya İç Kontrol raporlarından elde edilen bulgular üzerine belirlenen
bulgular üzerine belirlenen hususlarda, Başkanlığın görevlendirmesi ile İç Kontrolörlerce,
hususlarda, Başkanlığın görevlendirmesi ile İç Kontrolörlerce, Risk Bildirimleri, İnceleme Raporları hazırlanır ve gerekli
Risk Bildirimleri, İnceleme Raporları hazırlanır ve gerekli görülmesi halinde Teftiş Kurulu
görülmesi halinde Teftiş Kurulu Başkanlığı’na ya da ilgili birimlere sevk edilir.
Başkanlığı’na ya da ilgili birimlere sevk edilir.
11. İç Kontrole tabi olanların sorumluluk ve yükümlülükleri nedir?
11.
İç Kontrol İç Kontrole
Daire Başkanlığı tabi olanların42.
Yönergesinin sorumluluk
maddesinde ve iç yükümlülükleri nedir?
kontrole tabi olanların sorumluluk ve yükümlülükleri
belirlenmiştir. Buna göre;
İç Kontrol Daire Başkanlığı Yönergesinin 42. maddesinde iç kontrole tabi olanların
• İç kontrole tabi birim
sorumluluk ve ve şubelerde bulunan
yükümlülükleri görevliler, Buna
belirlenmiştir. para ve
göre;para hükmündeki evrak ve senetleri, ambar ve
depolarda bulunan malları, gizli de olsa işlemlere ilişkin bütün dosya, defter ve belgeleri, iç kontrol elemanınca
istendiğinde derhal göstermek, saymasına, her türlü inceleme ve araştırma yapmasına yardım etmek zorundadırlar.
• Kontrol sırasında Banka işlemleri ile ilgili herhangi bir usulsüzlüğü öğrendikleri takdirde durumu derhal bildirmekle
yükümlüdürler.
İç Kontrol
• Görevliler, bu ödevin yerine getirilmesini, üstlerinden izin almak, yazılı talimat istemek veya benzeri hiçbir sebeple
geciktiremezler.
• İç kontrol elemanları, görevlerini yaptıkları sırada, gerekli gördükleri her türlü işleme ait evrak, kayıt ve belgelerin
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• İç kontrole tabi birim ve şubelerde bulunan görevliler, para ve para hükmündeki

evrak ve senetleri, ambar ve depolarda bulunan malları, gizli de olsa işlemlere
ilişkin bütün dosya, defter ve belgeleri, iç kontrol elemanınca istendiğinde derhal
göstermek, saymasına, her türlü inceleme ve araştırma yapmasına yardım etmek
zorundadırlar.
• Kontrol sırasında Banka işlemleri ile ilgili herhangi bir usulsüzlüğü öğrendikleri
takdirde durumu derhal bildirmekle yükümlüdürler.
• Görevliler, bu ödevin yerine getirilmesini, üstlerinden izin almak, yazılı talimat
istemek veya benzeri hiçbir sebeple geciktiremezler.
• İç kontrol elemanları, görevlerini yaptıkları sırada, gerekli gördükleri her türlü
işleme ait evrak, kayıt ve belgelerin asıllarını veya örneklerini, denetime tabi
birim ve şubelerde bulunan görevlilerden isteyebilirler. Görevliler, bu isteği
yerine getirmek zorundadırlar.
• Asılları alınan evrak ve belgelerin, iç kontrol elemanının imzası ile onaylanmış
örnekleri, dosyasında saklanmak üzere, evrak ve belgelerin alındığı birim
veya şubeye verilir. İç kontrol elemanlarının, asılları yerine alacakları evrak ve
belgelerin örneklerinin asıllarına uygunluğu, birim veya şube yetkilileri tarafından
imzalanarak onaylanır.
• İç kontrole tabi olan birim veya şubenin yöneticileri ve diğer personeli, kontrol
hizmetlerinin gereklerine uygun şekilde yürütülebilmesi için, gerekli önlemleri
almak ve iç kontrol elemanlarına görevleri süresince uygun bir çalışma yeri
göstermek, gerekli eşyaları sağlamak ve göreve ilişkin ihtiyaçlarını karşılamakla
yükümlüdür.
12. İç Kontrol Yönergesi çerçevesinde iç kontrol personelince düzenlenen raporlar

nelerdir?
İç kontrol personeli, çalışmalarının sonuçlarını işin niteliğine göre;
• Risk Uyarı Raporu (RUR),
• Birim/Bölge Kontrol Raporu (BKR),
• Bilgi Teknolojileri Raporu (BTR),
• Düzeltilen İşlem Formu (DİF),
• Risk Bildirim Yazısı,
• İç Kontrol İnceleme Raporu ile tespit ederler.
Yukarıda belirtilen raporların formatı ve düzenlenişine ilişkin hususlar Başkanlıkça ayrıca
belirlenir.
İç Kontrol
AKADE
LK
HA
Mİ
60 ÜRETEN
2009
İç Kontrol
HA
LK
2009
BİLGİ GÜVENLİĞİ
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
62 ÜRETEN
2009
1. Bilgi Güvenliği ne demektir? Bilgi Güvenliğini oluşturan ana unsurlar nelerdir?

Bilgi güvenliği, kişinin kendisine ya da kurumuna ait olan bilginin başkasının eline
geçmemesidir.
Aslında güvenlik sadece bilginin başkasının eline geçmesi anlamına gelmez. Güvenlik,
“gizlilik”, “bütünlük” ve “erişilebilirlik” olarak isimlendirilen üç ana unsurdan oluşur.
1) Gizlilik: Bilgiye sadece izin verilenlerce ve izin verildiği kadar ulaşılması için
sırasıyla kimlik ve yetki kontrolü yapılmasıdır. Bu unsurun sağlanamamasının
sonucu, bilginin yetkisiz kişilerin eline geçmesidir.
2) Kullanılabilirlik: Bilginin gerektiğinde kullanıma hazır olmasının sağlanmasıdır.
Bu unsurun sağlanamamasının sonucu, bilginin yetkisiz kişiler tarafından
değiştirilmesidir.
3) Bütünlük: Verinin içeriğinin değişmemiş olmasının sağlanmasıdır. Bu unsurun
sağlanamamasının sonucu, içeriğinin yetkisiz kişilerce bozulması veya
değiştirilmesidir.
Örneğin;
• Kişinin İnternet bankacılığına ait hesap bilgisi bir saldırganın eline geçtiğinde,
GİZLİLİK zarar görmüş olur.
• Bir web sayfasına erişim engellendiğinde, KULLANILABİLİRLİK zarar görmüş olur.
• Bir web sayfasının içeriği saldırgan tarafından değiştirildiğinde, BÜTÜNLÜK zarar
görmüş olur.
2. Bilgi Güvenliği sağlanırken hangi kontrol faktörleri kullanılır?

Bilgi güvenliği sağlanırken 3 temel kontrol tipi kullanılır.
1) İnsan faktörü: Bilgi güvenliğinin sağlanmasında en önemli ve en zayıf halkayı
oluşturan faktördür. İnsan faktörü ile bilgi güvenliğinin sağlanması, çalışanların
bilgi güvenliği saldırıları hakkında bilgi sahibi olmalarıyla sağlanır. Örneğin
sosyal mühendislik saldırılarında telefonla gizli verilerin açıklanmaması, sahte
e-postalardaki programların çalıştırılmaması gibi.
2) Teknoloji faktörü: Bilgi güvenliğinin sağlanmasında, teknolojik ürünler ve
imkânlarla sağlanan faktördür. Örneğin, anti virüs programı kullanılması, zararlı
e-postaların filtrelenmesi ürünü kullanılması, kapı girişlerinde manyetik kart ile
kimlik kontrolü yapılması gibi.
3) Süreç faktörü: İş yapma süreçleri içinde bilgi güvenliğine yönelik adımların
ekleniyor olması ile sağlanır. Örneğin, işler yapılırken bilgi güvenliği politikalarına
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
uyulması, geliştirilen hizmetlerin bilgi güvenliği mimarimize uygunluğunun

kontrol edilmesi gibi.
3. Bilgi Güvenliğinden kim sorumludur?

Herhangi bir bilgi sisteminde kişi, aşağıdaki konumlardan herhangi birisinde ise
sorumluluğu var demektir.
• Bilginin sahibi
• Bilgiyi kullanan
• Bilgi sistemini yöneten
Bu durum çok geniş bir kitleyi içerdiğinden “bilgi güvenliğinin sağlanmasından herkes
sorumludur” diye genelleme yapmakta bir sakınca yoktur.
4. Herkes sorumlu ise bilgi güvenliğinin seviyesi nasıl belirlenir?

Bilgi sistemleri bir zincir gibi düşünüldüğünde bu zincirin en zayıf halkası çoğunlukla
sistemin kullanıcılarıdır. Unutulmamalıdır ki bir zincir en zayıf halkası kadar sağlamdır.
Bilgi güvenliğinin seviyesi de bu durumda kullanıcılara bağlı olduğundan, kullanıcı bilinci
bilgi güvenliğinin sağlanması için son derece hayati bir öneme sahiptir ve bilgi güvenliği
seviyesini belirler.
5. Altyapı İşletim ve Yönetimi Daire Başkanlığı Bilgi Güvenliği Bölüm Müdürlüğü’nün

görevleri nelerdir?
Bilgi Güvenliği bölümün görevi HALKBANK bilgi sistemleri çatısı altında bulunan altyapıların
üzerinde çalışan uygulamaların ve sistemlerdeki bilgilerin bütünlüğünü, kullanılabilirliğini
ve gizliliğini sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda HALKBANK bilgi sistemleri altyapısında
yer alan bilgi varlıkları ve internet ağı için erişim, kimlik doğrulama ve yetkilendirme
konuları başta olmak üzere, kurumsal bilgi güvenliği stratejisini, politikasını oluşturur,
güncellenmesini ve geliştirilmesini sağlar.
• Banka sistemlerinin bilgi güvenliği mimarisinin oluşturulması, bilgi güvenliği
altyapısının kurulması, geliştirilmesi, bakımının yapılması, elektronik ortamlarda
gerçekleşebilecek iç ve dış tehdit ve saldırılara karşı güvenlik korumasının
sağlanması.
• Banka birimlerine sağlanan yeni servisler ve yeni dış kurum bağlantıları
kapsamında, Bilgi Teknolojileri (BT) güvenlik mimarisinin ve politikasının
güncellenmesi kapsamında yapılan değişikliklerin yönetilmesi.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
64 ÜRETEN
2009
• İş ihtiyaçları, teknolojik gelişmeler, BT riskleri, güvenlik tehditleri ve yasal

zorunluluklar doğrultusunda Bilgi Güvenliği organizasyonun oluşturulması, BT
güvenlik planının oluşturulması. BT güvenlik planı kapsamında gerek duyulan
ürün ve hizmetlerin kullanıma alınması ve güncelliğinin sağlaması.
• HALKBANK bilgi sistemlerine dayalı tüm hizmetlerin (Internet-Mobil-TV
bankacılığı, ATM, POS, şube bankacılığı gibi tüm kanallar, kurumlarla karşılıklı
dosya transfer hizmetleri) sistem ve ağ bazında güvenlik altyapısının kurulmasının,
geliştirilmesinin, yönetiminin, bakımının, korunmasının sağlanması kurum
politikaları ve yasal hükümlere uyumluluk kontrollerinin gerçekleştirilmesi.
• Periyodik güvenlik tarama testlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli takip ve
koordinasyonun sağlanması.
• Teknolojik gelişmelere paralel olarak yenilenen bilgi güvenliği altyapısının etkin
yönetimi için görevli personelinin bilgi güncelliğini sağlayacak gerekli teknik
eğitimlere ve kişisel gelişimine yönelik kariyer eğitimlerine katılımının sağlaması.
• Kurum içinde bilgi güvenliği konularında farkındalık yaratılmasının sağlanması.
• Yönetim raporlarının hazırlanması ve Bilgi Güvenliği Yönetiminin etkinliği için üst
yönetim desteğinin sağlanması.
• İş ihtiyaçlarına paralelliği ve Banka bazında güvenlik bütünselliğini sağlamak için
Bilgi Güvenliği Komitesinin oluşturulması ve komitenin başkanlığının yapılması
6. Bilgi Güvenliği Politikası Nedir? Tüm kullanıcılarımıza yönelik Bilgi Güvenliği

Alt Politikaları hangileridir? İçerikleri nedir? Bilgi Güvenliği Politikası ve Alt
Politikalarına nereden erişilir?
Bilgi Güvenliği Politika dokümanı, Banka Yönetim Kurulu tarafından onaylanan, kurumun
bilgi güvenliği genel yaklaşımını ifade eden yönlendirme dokümanıdır.
Bilgi güvenliği politika dokümanı, Türkiye Halk Bankası A.Ş. için çerçeve niteliğindeki üst
düzey bilgi güvenliği politikalarını belirlemek üzere hazırlanmıştır. Politika, Bankanın tüm
yönetim binaları ve tüm şube, özel işlem merkezi, eğitim tesislerindeki bilgi sistemleri
varlıklarını kapsar.
Bilgi Güvenliği Politikası Bankanın bilgi varlıklarına erişen tüm çalışanları ve tedarikçi
firmalar için geçerlidir.
Bilgi güvenliği politikası Halkportal’de yayınlanmıştır. Bazı durumlarda genel bilgi güvenliği
politikalarına göre biraz daha detaylı alt politikalar yayınlanabilir.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Bilgi Güvenliği Politikası ve Bankamızda tüm kullanıcılarımıza yönelik aşağıdaki iki adet
alt politika Halkportal’de Dokümanlar menüsü altında bulunan Bilgi Güvenliği Politikaları
bağlantısında yayınlanmıştır, bu alandan erişilebilir:
• Bilgi Güvenliği Son Kullanıcı Politikası: Çalışanlarımızın bilgi güvenliği konularında
uymaları gereken politikaları daha detaylı olarak tarif eder.
• Veri Sahipliği ve Sınıflandırması Politikası: Bankamız kritik verilerinin
sahiplendirilmesi, nasıl sınıflandırılacağı, verinin sınıflandırılmasına uygun
kullanımının nasıl olacağını tarif eder.
7. Bilgi Güvenliği Olayı nedir? Bilgi Güvenliği Olayı yaşanıldığında ne yapılmalıdır?

Bilgi güvenliği olayı, iş faaliyetlerini riske atma ve bilgi güvenliğini tehlikeye düşürme
olasılığı yüksek olan tek başına veya bir dizi istenmeyen ya da beklenmeyen olaylardır. Bilgi
güvenliği olayı oluştuğunda, olayın kurumumuza zarar vermemesi ya da zarar verdiyse
zararın azaltılması, tespit edilmesi için BT-Yönet talep sistemi üzerinden Bilgi Güvenliği
Olayı bildirimi yapılmalıdır.
Bilgi Güvenliği Olayları beşe ayrılır:
• Kategori 1-Yetkisiz Erişim: Sistem, uygulama, veri veya diğer kaynaklara ulaşma
amacı ile gerçekleştirilen, izinsiz bir şekilde yapılan, kişilerin mantıksal ya da
fiziksel erişimleri ve bu erişimlerden elde ettikleri bilgiler bu kategori kapsamına
girer.
• Kategori 2-Servis Dışı Bırakma: Bu kategoriye giren olaylar ağların, sistemlerin ya
da uygulamaların kaynaklarını aşırı derecede kullanıp yorarak, fonksiyonlarının
çalışmasını engeller veya zayıflatır.
• Kategori 3-Zararlı Programlar: Sistemlere bilgimiz dışında kurulan, sistemleri
bozan, veri çalan zararlı programlar (virüs, solucan, truva atı, oltalama vb.) bu
kategoriye girer.
• Kategori 4-Uygunsuz Kullanım: Personelin kabul edilebilir kullanım politikasına
uymaması, dolayısıyla kişilere iş amaçlı tahsis edilen kaynakların amacına uygun
olmayan bir şekilde kullanılması (taciz, kötüleme, müstehcen içerik, vb.) bu
kategoriye girer.
• Kategori 5-Kandırma/Dolandırma Denemeleri: Herhangi bir sisteme, uygulamaya,
kritik veriye erişmek ve ele geçirmek amacı ile yapılan sözlü, e-posta ile veya
telefonla yapılan sosyal mühendislik aktiviteleri bu kategoriye girer. Sözlü,
elektronik ortam (e-posta, uygulama programı, vb.) ya da telefon kanallarıyla
gelen her türlü şüpheli aktivitenin bu kategori seçilerek bildirimi gerekmektedir.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
66 ÜRETEN
2009
Örnekler:
Kategori Örnek Olay Öncelik

Kategori 5: Kandırma/ Bankamızdan gelmiş gibi Düşük: Sadece bir kullanıcıyı
Dolandırma gösterilen sahte e-posta etkileyebilecek ve başarısız olmuş
Denemeleri ile bireysel bir müşterimizi bir kandırma denemesi olayı
başarısızlıkla sonuçlanmış
kandırma/dolandırma
denemesi
Kategori 3: Zararlı Genel Müdürlükte yaygın Yüksek: Birden fazla hizmette
Programlar virüs uyarısı alınması kesinti yapabilecek, genel müdürlük
gibi geniş bir alanda etki gösteren,
müşteri ve itibar kaybına yol
açabilecek zararlı program olayı
Kategori 4: Uygunsuz Bir daire başkanlığının Düşük: Hiçbir hizmette kesintiye yol
Kullanım dosya sunucusunda iş dışı açmayan, çalışanları etkilemeyen
dosyalar bulunduğunun uygunsuz kullanım olayı
bildirimi
Kategori 4: Uygunsuz Bir grup çalışanın yoğun Orta: Yüksek internet kullanımı
Kullanım internet kullanımının birden fazla hizmette performans
proxy sistem yöneticileri sorunu yaratabilir. Bir grup çalışan
tarafından raporlanması internete erişemeyebilir. Dış
müşteri hizmetine açık kaynaklara
erişim problemleri dolayısı ile kısmi
itibar ve müşteri kaybı olabilir.
Kategori 3: Zararlı Yeni çıkan zararlı bir Yüksek: SMS OTP kullanan tüm
programın müşterilerin cep müşterilerimizi etkileyebilecek,
telefonlarındaki SMS OTP yeni ortaya çıktığı için alınacak
bilgisini çaldığının, antivirüs önlemlerin bilinmediği, internet
firmaları tarafından şube giriş aşamasında oluştuğu için
bildirilmesi hizmetin tamamını etkileyebilecek
bir zararlı program olayı.
8. Hangi durumlarda bilgisayarlarda kontroller yapmak ve/veya bilgi sistem

personeline başvurmak gerekir?
• Bilgisayarda gereksiz bir yavaşlama durumunda,
• Herhangi bir müdahale olmamasına rağmen bir bilgi kaybı veya değişikliği ile
karşılaşıldığında,
• Kontrol dışı programların çalışması durumunda,
• Kontrol dışı web sayfalarının açılması durumunda,
• Virüs tespit ajanlarının çalışmadığı fark edildiğinde.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
9. Kullanıcı güvenlik ihlalleri ne gibi sonuçlar doğurur?

Bir kullanıcının hatası tüm sistemi etkileyebilir.
Örneğin;
• Bir kullanıcı kendi kullandığı bilgisayar ile tüm ağa bağlı olduğundan kullanıcıya
bulaşan bir tehdit tüm sisteme yayılabilir.
• E-posta ile gelen “.exe” uzantılı bir eklenti, resim dosyası ya da müzik dosyası
beraberinde bir solucan ya da truva atı içerebilir. Kullanıcı ekteki dosyayı açtığında
tüm sisteme zarar verebilecek bir yazılıma izin vermiş olabilir. Ekteki virüs ya
da zararlı yazılım kullanıcının bilinçsizliği nedeniyle tüm sisteme bulaşmış olur.
Bunun en ünlü örneği “conficker” isimli virüsün Ocak 2009’da birçok sisteme
zarar vermesidir. İnternete bağlı olan ya da olmayan birçok sistem bu virüsten
etkilenmiştir. Taşınabilir medyaların yaygınlaşması ile internet ortamından
bulaşan bir virüs, taşıma yoluyla intranet adını verdiğimiz özel iç ağlara da
bulaşabilir hale gelmiştir.
10. Oltalama e-postası nedir?

Kişilere rastgele gönderilen ve gerçek görünümlü sahte bir siteye yönlendirme içeren
e-postalara oltalama (phishing) e-postaları denir. Oltalama e-postalarının etkisini arttırmak
için, gönderici olarak, hizmetleri çok kişi tarafından kullanılan firmalar (cep telefonu
operatörü, havayolu şirketi, banka, kargo şirketi gibi) ve dikkat çekici içerikler (fatura, bilet,
kargo takibi gibi) kullanılır. Amaç, oltaya takılan kişinin sahte siteye yönlendirmek ve bu site
içinde hazırlanan bir senaryo ile internet bankacılığı giriş parolaları, kredi kartı şifresi, cep
telefonu numarası, sosyal medya giriş parolaları gibi bilgilerini ele geçirmektir. Son dönemde,
sahte fatura ödeme veya kontör yükleme siteleri üzerinden de kritik kimlik doğrulama
bilgilerinin ve özellikle de kredi kartı şifresinin çalınması girişimleri görülmektedir.
Oltalama ataklarının ortak özellikleri:
• Sahte içerikli e-postalar belirli bir dönemde gönderilirler. Sonra ortadan
kaybolurlar. Daha sonra farklı bir senaryo ile tekrar ortaya çıkarlar.
• İçerik birden fazla kişiye hitap edebilecek şekilde genel ifadelerle hazırlanır.
Daha ileri seviye ataklarda e-posta isminize hitaben de yazılmış da olabilir.
• E-posta içeriğinde imla hataları, mantık hataları, cümle düşüklükleri, normal
görünmeyen şüphe uyandırıcı ifadeler bulunur.
• E-postada istenen sahte siteye girmenizi sağlamak için, ya gidilmediği durumda
bir ceza uygulanacağı ya da gidilmesi durumunda bir ödül kazanılacağı gibi ikna
etmeye yönelik uyarılar bulunur.
• Gönderici adresi, daha önce rastlanmayan, şüphe uyandırıcı bir adrestir.
• Gidilen sitenin adresi, e-postayı gönderiyor gibi görünen firmanın kurumsal
adresine benzer ama kurumsal adresten farklıdır.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
68 ÜRETEN
2009
• Gidilen sitenin içeriği, ifadeler, görseller, vb. açıdan gerçek siteyi andırır fakat
gerçek siteden farklılıkları vardır.
Oltalama ataklarından korunmak için, e-posta adresi gerçekten gerekmedikçe
paylaşılmamalı, göndericinin kimliğinden emin olunmayan mesajlardaki linklere
tıklanmamalıdır.
11. Sosyal Medyanın Bilgi Güvenliği açısından önemi nedir?

Sosyal medya sitelerinde paylaşılan veriler toplanarak, sosyal mühendislik ataklarında
kullanılabilmektedir. Çoğu çalışanımız sosyal medya sitelerinde, çalıştığı kurumları,
iş tecrübesini, mezun olduğu okulları vb. bilgileri paylaşabilmektedir. Güvenilir
olmayan sitelerde, ödül vaadiyle kişisel bilgiler temin edilerek e-posta adresleri ele
geçirilebilmektedir. Spam e-posta üreticileri (Spammers) ya da e-posta hesabı satışı
yapanlar (Mail Marketers) Facebook, Linkedin, Twitter gibi sosyal medya sitelerindeki
herkese açık konumdaki kişiye özel bilgileri alarak ve kurum e-posta adres formatını
örnekleyerek e-posta veritabanı oluşturabilmektedir. Toplanan e-postalar oltalama
(phishing) yöntemiyle kişisel verilerin çalınması amacıyla kullanılabilmektedir.
Kişilerin internet sitelerindeki gezinme alışkanlıkları ya da sosyal paylaşım sitelerindeki
seçimleri izlenerek, kişiye özel oltalama (spear phishing) saldırıları da yapılmaktadır. Bu
saldırılarda, gönderilen kişinin bir önceki hafta gittiği bir tatil beldesindeki bir olay ya
da beğendiği bir sanatçının konseri hakkında bir bilgi içerecek şekilde kişiselleştirilerek
hazırlanmış e-postalar, dolandırıcılık amaçlı gönderilebilmektedir.
12. Ortak alanlarda ve paylaşımlardaki kritik verilerin kullanımı nasıl olmalıdır?

Sunucular ve kişisel bilgisayarlarınızdaki paylaşım alanları için Kurumsal Bilgi Güvenliği
açısından aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir.
• Kişisel bilgisayarlarınız ve özellikle sunucular üzerinde paylaşım açmanız
gerekmesi halinde, sadece erişmesi gereken kişilere ve gerekli en az yetkiyi
veriniz. Yetkilendirme konusunda Yardım Masası’ndan destek alınabilir.
• Geçici olarak açılmış olan paylaşımlar işi bitince kapatılmalıdır. Bilgisayarınızdaki
paylaşımları görmek için komut satırı açarak, bu satırdan “net share” komutu
çalıştırabilir.
• Çalışmalarınız sırasında paylaşım alanlarında rastladığınız ve kritik olduğunu
düşündüğünüz veriler konusunda ilgili kişiye veya Bilgi Güvenliği Süreçleri
Yönetmenliği’ne bilgi verilmelidir.
• Ortak alanlarda, kişisel veya kurumsal yedekler genel erişime açık halde
tutulmamalıdır.
• Ortak alanlarda yasal olmayan yazılımlar, ses, video gibi dosyalar
bulundurulmamalıdır.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
13. Kurumsal verilerin internet ortamına aktarımı yapılabilir mi?

Kurumun bilgi varlıklarını korumak için dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri, kuruma
ait verilerin internet ortamına aktarılmaması konusudur.
Kuruma ait bilgilerin ücretsiz e-posta hizmeti sunan Hotmail, Yahoo, Gmail gibi e-posta
sitelerinde saklanması büyük güvenlik riski oluşturmaktadır. Bu sebeple, kurum bilgilerini
içeren e-postalar bu gibi sitelerdeki kişisel e-posta hesaplarına yedekleme ya da evden
erişim gibi amaçlarla gönderilmemelidir. Ücretsiz e-posta hizmeti sağlayan sistemlerde
bulunan verinin nerede tutulduğu, kimler tarafından kullanıldığı, verinin silindiği
zaman gerçekten silinip silinmediği ilgili hizmetleri veren kurumların kontrolündedir.
Ücretsiz e-posta hizmeti sağlayan sistemlere ait hesaplar, bu sistemlere bağlandığınız
bilgisayarlardaki güvenlik açıkları kullanılarak ele geçirilebilir, sizin haberiniz olmadan
kuruma ait veriler üçüncü şahıslar tarafından kullanılabilir. Böylece veri sızıntısı olayı
ortaya çıkabilir. Kurumsal kritik verinin istenmeyen kişi ve kurumların eline geçmesi
halinde, Bankamız için doğrudan maddi kayıp, itibar kaybı, müşteri kaybı, yasal uyumluluk
cezaları, hukuki süreçlere maruz kalınması, bu bilgilerin siber ataklarda kullanılması gibi
durumların oluşacağı unutulmamalıdır.
14. Kurumsal veriler harici disklere, CD veya DVD’ye kopyalanabilir mi?

Kritik verinin kurum içinde saklanması için en uygun ortam, ortak paylaşım alanlarıdır. Bu
paylaşım alanlarına erişim yetkisi, görev ve sorumluluklara göre düzenlenmiş rol tabanlı
yetkilendirme ile sağlanmaktadır. Ayrıca bu alanların düzenli yedeklemeleri yapılmaktadır.
Yanlışlıkla silinen ya da içeriği değişen dosyaları geçmişe dönük kurtarmak bu yolla
mümkün olmaktadır.
Bu verilerin iş sebepleriyle banka dışına çıkmasının gerekmesi durumunda, ortak
alanlardaki verilerin, bankamız tarafından sağlanan dizüstü bilgisayarlara kopyalanarak
kullanılması en uygun yöntemdir. Bu yöntem dışında, bankamız Kurumsal FTP Sunucusu
üzerinde BT-Yonet talebi ile açtırılacak dizine verilerin kopyalanması suretiyle de banka
dışından ilgili verilerin internet erişimi ile kullanılması söz konusu olabilmektedir.
Banka dışına çıkarılması zorunlu olan kritik verilerin harici disk, USB bellek gibi optik
medyalara kopyalanması, bu medyaların kaybolması ya da çalınması durumunda
bankanın bilgi güvenliği açısından büyük risk yaratır. Kaybedilen bilginin içeriğine göre
bu risk, doğrudan finansal kayıp, müşteri kaybı, itibar kaybı, yasal uyumluluk dolayısı ile
oluşan kayıplar şeklinde ortaya çıkabilir. Bu gibi optik medyaların kullanılmasının bir riski
de bu medya üzerindeki dosyalara bulaşmış olabilecek zararlı programların, kurumsal
bilgisayarlarımıza bulaşması riskidir. Harici disk, USB bellek gibi optik medyalara veri
kopyalanmasının zorunlu olması durumunda ise, medyanın güvenilir olduğundan emin
olunmalı ve dosyalar şifrelenerek medya üzerine yazılmalıdır. Şifreleme için kullanılan
şifreleme anahtarı farklı bir ortamda saklanmalıdır.
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
70 ÜRETEN
2009
Şifreleme işlemlerinin nasıl yapılacağı bilgisine, isteğin nasıl yapılacağı bilgisine BT Aspirin
Portali üzerinden Talimatlar linkinde erişilebilir. Gerekmesi halinde talimatta açıklanan
işlemler için Yardım Masası’ndan destek alınabilir.
15. Sosyal Mühendislik nedir?

Bilgi güvenliği terimi olan Sosyal Mühendislik, insanlar arasındaki iletişimdeki ve insan
davranışındaki açıklıkları modelleyerek ve bunlardan faydalanarak güvenlik süreçlerini
atlatma yöntemine dayanan müdahalelere verilen isimdir. Bu alanda yaşanan dolandırıcılık
olayları artmaktadır.
Sosyal Mühendislik için Internet Ortamındaki Olanakların Kullanımı

Aşağıdaki yöntemlerle bilgi toplanabileceği için bu yöntemlere karşı paylaşılan bilginin
kritikliğine dikkat edilmelidir.
• Kurumsal web sayfaları
• Arama motorları
• Haber grupları / forumlar
• İş arama siteleri
• Sosyal ağ siteleri (orkut, facebook, linkedin, vb.)
• Sarı sayfalar
Sosyal Mühendislik için Fiziksel Erişim Olanaklarının Kullanımı

Aşağıdaki yöntemlerle bilgi toplanacağı için bu yöntemlerin dolandırıcılık amaçlı
kullanımına fırsat verilmemesine dikkat edilmelidir:
• Çalışan biriymiş gibi yapmak
• Bina girişinde çalışanların arkasından giriş yapmak
• Postacı, tamirci, misafir vb. gibi davranmak
• Mesai saatleri dışında binaya girmek
• Sosyal ilişki kurmak
• Çalışanları izlemek (omuz sörfü, kulak misafirliği vb.)
• Ofis içindeki çöpleri karıştırmak
• Klavyelerin/telefonların/takvimlerin altına, post-it notlarına, panolara göz atmak
• Yazıcılarda sahipsiz bırakılmış çıktılara göz atmak, alıp kullanmak
• Ekranı kilitlenmemiş bilgisayarları kullanmak
• Kullanıcıları bilgisayarlarını kullanıma açmaya ikna etmek
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
16. Sosyal Mühendislik saldırılarından nasıl korunabiliriz?

Sosyal mühendislik saldırılarında, kritik olabilecek bilgilerin paylaşımı ve/veya fiziksel
erişimin sağlanması öncesinde karşıdaki kişinin kimliğinden emin olmak için aşağıdaki
yöntemler kullanılabilir:
• Kritik alanların girişlerinde görevlendirilmiş, bu alanda bulunan kişileri tanıyan
bir kişi olması
• Telefonla kritik bilgi talebi durumunda, geri arama yaparak arayan kişinin ad,
soyad ve görev bilgilerinin teyidi ve doğrulanması
• Anahtar sorularla, sistemde kayıtlı kullanıcı bilgilerinin doğrulanması
• Tuzak sorularla çapraz kontrol yapılması
• Kimlik/personel bilgilerinin istenerek kontrol edilmesi
• Telefonla kritik bilgi talebi durumunda, arayanın hatta bekletilerek, hızlı ve hatalı
tepki/bilgi verilmemesi
17. Sosyal Mühendislik yöntemleri kullanılarak internet üzerinden sahtecilik (Fraud)

yapılması nedir? Örneklerle açıklayınız.
Sosyal Mühendislik yöntemleri kullanılarak internet üzerinden sahtecilik (Fraud)
yapılması; gerçek bir site benzeri sahte site aracılığı ile müşteri bilgilerinin ele geçirilmesi
ve akabinde elde edilen bilgiler ile İnternet Şube üzerinden müşteri adına yetkisiz para
transferi eylemidir.
İnternet üzerinde kontör/TL yükleme, kredi kartı ile fatura ödeme (elektrik, su, doğalgaz
vb.), kredi kartı borç sorgulama gibi sahte siteler oluşturulmaktadır.
18. Sosyal Medya Dolandırıcılığı Nedir? Örneklerle açıklayınız.

Hedef aldıkları kişinin facebook/twitter/linkedin gibi sosyal medya hesabını ele geçiren
dolandırıcılar, mağdurun arkadaş listesinde bulunan ve banka çalışanı profilindeki
kişileri hedef seçerek, çeşitli bahanelerle İnternet Şube giriş/kredi kartı bilgilerini talep
etmektedir. Görüştüğü kişinin arkadaşı olduğunu düşünen mağdur, kredi kartı/parola
ve hatta İnternet Şube girişinde kullanılan SMS şifre dahil tüm bilgilerini dolandırıcı ile
paylaşmaktadır.
Mağdurun İnternet Şube girişi için gerekli tüm bilgilerini alan dolandırıcı, hesap bakiyesi
ve/veya kredi kartı limitinin tamamını, şans oyunları ödemesi/TL yükleme gibi yöntemlerle
hesaptan çıkarmaktadır.
19. Fiziksel Bilgi Güvenliği nedir?

Son dönemde internet üzerinden gelen sanal saldırıların sayısı ve etkinliği artsa bile, en
temel saldırı türü olan bilgi çalma amaçlı fiziksel saldırıların önemi devam etmektedir.
Fiziksel bir bilgi güvenliği saldırısı yapmak için ilk adım, keşif yapılmasıdır. Saldırganlar kritik
verilerin bulunduğu binalara girerek bilgi toplamaya çalışırlar. Kritik verilerin tutulduğu ve
Bilgi Güvenliği
AKADE
LK
HA
Mİ
72 ÜRETEN
2009
özel izin ile girilen yerlere girmenin en kolay yolu çalışan gibi davranmaktır. Giriş yetkisi
olan bir çalışan tarafından açılan bir kapıdan girmek ya da çalışanların iyi niyetinden
yararlanarak çeşitli bahanelerle kapıyı açtırmak gibi sosyal mühendislik yöntemleri
kullanılabilir.
Çalışanlar devamlı olarak kimlik kartlarını takmaları yönünde teşvik edilmelidir. Çalışan
görüntüsü veren ve kimlik kartı görünmeyenlere sorgulayıcı bir yaklaşım sergilenmelidir.
Ayrıca çalışanlar kurum binasından çıktıktan sonra, etrafı gözleyen kişilerin kurumda
çalışanları tespit etmeleri riskine karşı kimlik kartlarını çıkartmalıdırlar. Banka çalışanı
tarafından katlarda bulunan giriş kapıları açıldığında, ardından giriş yapmaya çalışan
kişi olup olmadığı takip edilerek, tanınmayan kişilerden kimlikleri ve geliş amaçları
sorgulanmalıdır. Çalışanlar kimlik kartlarını görünür şekilde takmalıdırlar. Kimlik kartı
görünmeyen ve tanınmayan kişilerin kritik alanlara erişimleri sorgulanmalıdır.
20. Bir çalışan olarak Bilgi Güvenliği farkındalığımı nasıl arttırabilirim?

Halkakademi uzaktan öğrenim portalimizde bir Bilgi Sistemleri Güvenliği farkındalık
eğitimi mevcuttur. Çalışanlarımızın bu eğitimi tamamlaması zorunludur. Eğitim içeriği
zaman zaman geliştirildiği için hem yeni güncellemelerden haberdar olmak hem de
unutulan bilgileri tazelemek için her iki yılda bir eğitimin tekrarlanması tavsiye edilir.
Elektronik Duyuru tarafından gönderilmekte olan “942-DUYURU: Güvenlik Duyurusu”
konulu güncel farkındalık duyurularının okunması tavsiye edilir.
21. Bankamız şifre oluşturma standartları nelerdir? Banka çalışanlarının şifrelerini

yönetmek için kullanılan sistemin adı nedir? Bu sisteme nasıl erişim sağlanır?
Portal/Mistral, PC açılış/E-posta ve Banksoft sistemi için belirlenecek şifrelerin standartları
aşağıdaki gibidir:
• En az bir büyük harf içermelidir.
• En az bir küçük harf içermelidir.
• En az bir sayı içermelidir.
• Kullanıcı kodu, isim-soyad ve sicil numarası bilgilerini içermemelidir.
• Kullanılan son beş şifreden farklı olmalıdır.
• Şifre 8 karakter olacak şekilde oluşturulmalıdır.
• Ç,Ğ,I,İ,Ö,Ş,Ü,ç,ğ,ı,i,ö,ş,ü karakterleri kesinlikle kullanılmamalıdır.
Banka çalışanlarının şifrelerini yönetmek için kullanılan sistemin adı Kimyon Kimlik
Yönetim Sistemi’dir.
KimYon Sistemi’ne;
• Internet Explorer sayfasında adres satırına https://kimyon/ yazarak veya,
• CTRL+F12 de yer alan Kimyon [Kullanıcı] seçeneğine tıklayarak
• Halkportal’de Bağlantılar menüsü altında bulunan Halkbank Kimlik Yönetimi
bağlantısından erişim sağlanır.
Bilgi Güvenliği
HA
LK
2009
HUKUK İŞLERİ
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
74 ÜRETEN
2009
1. İspat yükü nedir? Kime düşer?

Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı
olguların varlığını ispatlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğe “ispat yükü” denir (TMK-
Türk Medeni Kanunu, madde 6). Kanunda aksine hüküm bulunmadığı takdirde kural
olarak ispat yükü iddiayı ileri sürene düşmektedir. İspat yükü bir “yükümlülük” değil bir
“külfet” olduğundan kendisine ispat yükü düşen taraf iddiasını ispatlayamadığı takdirde
kendisine ayrıca ifa veya tazminat gibi bir müeyyide uygulanmaz, sadece o iddiasından
kendi lehine hukuki bir sonuç çıkaramaz.
2. Hukuk sistemimize göre “kişiler” kaça ayrılır?

Medeni Kanunumuza göre kişiler ikiye ayrılır:
1) Gerçek Kişiler
2) Tüzel Kişiler
Gerçek Kişiler insanlar olup, tüzel kişiler ise “Kamu Hukuku tüzel kişisi” ve “Özel Hukuk
tüzel kişisi” olarak ikiye ayrılmaktadır. Ancak kanunla veya kanunun verdiği bir yetkiyle
kurulan tüzel kişilikler “Kamu Hukuku tüzel kişisi” (belediyeler, il özel idaresi vb.), kazanç
elde etmek amacını gütsün gütmesin özel hukuktan doğan ve kamu otoritesine sahip
olmayan tüzel kişiler ise “Özel Hukuk tüzel kişisi”dirler (dernekler, ticaret şirketleri vb.).
3. Gerçek kişilik ne zaman başlar ve sona erer?

Kişilik çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar (TMK, md. 28/I). Ancak, çocuk
hak ehliyetini, tam ve sağ doğmak koşuluyla, ana rahmine düştüğü andan başlayarak elde
eder (TMK, md. 28/II).
Örneğin mevduat sahibinin ölümü halinde, ana rahminde bulunan çocuğu da, sağ doğmak
kaydıyla, mirasçılık sıfatına sahiptir. Kişilik, doğal olarak, ölümle sona erer. Kişi, ölümle
beraber hak sahibi olmaktan çıkar ve ölümüyle kişiye bağlı haklar da sona erer.
4. Hak ehliyeti ne demektir?

Hak ehliyeti, kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme ehliyetidir. Hukuk sistemimizde
her kişi hak ehliyetine sahiptir. Ancak, hak ehliyeti bazı hallerde kanunla sınırlandırılmıştır.
5. Fiil ehliyeti ne demektir? Fiil ehliyetinin koşulları nelerdir?

Fiil ehliyeti bir kimsenin kendi fiili ile haklara sahip olabilmesi ve borç altına girebilmesi
ehliyetidir. Hukuk sistemimize göre temyiz kudretine sahip bulunan, reşit olan ve kısıtlı
bulunmayan kişi fiil ehliyetine sahiptir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
6. Fiil ehliyeti bakımından kişi kategorileri nelerdir?

Hukuk sistemimizde fiil ehliyeti bakımından gerçek kişiler iki kategoriye ayrılırlar.
Buna göre;
a) Ehliyetliler;
• Tam Ehliyetliler: Temyiz gücü bulunan, reşit olan ve herhangi bir nedenle fiil
ehliyeti kısıtlanmamış bulunan kişiler tam ehliyetli sayılırlar.
• Sınırlı Ehliyetliler: Tam ehliyetli olan ve kısıtlanması için yeterli koşullar
bulunmamakla beraber bu ehliyetleri belirli konularda mahkeme kararı ile
sınırlanmış bulunanlar sınırlı ehliyetli sayılırlar. Kendilerine yasal danışman
atananlar bu ayırımda yer alırlar.
b) Ehliyetsizler;
• Tam Ehliyetsizler: Temyiz gücüne sahip olmayan kişiler tam ehliyetsiz kişilerdir.
• Sınırlı Ehliyetsizler: Ayırtım gücüne sahip olmakla beraber henüz reşit olmayan
veya reşit olmakla beraber herhangi bir nedenle kısıtlanmış bulunan kişiler ise
sınırlı ehliyetsizlerdir. Tüzel Kişiler ise, kanuna ve kuruluş belgelerine göre, gerekli
organlara sahip olmakla, fiil ehliyetini kazanırlar (TMK, md.49).
7. Velayet nedir? Kime aittir?

Velayet, küçüklerin (reşit/ergin olmayanların) ve bazı durumlarda ergin kısıtlı çocukların
kişiliklerinin ve mallarının korunması ile onların temsili konusunda ana babanın sahip
oldukları hak ve yükümlülüklerin tümünü ifade eder. Velayet hakkı, ana-baba olmanın
doğal sonucu olup, bu hak ana babanın kişilik haklarının bir parçasıdır ve ayrıca sıkı
bir biçimde kişiliklere bağlıdır. Evlilik devam ettiği sürece ana ve baba, velayeti birlikte
kullanırlar. Ortak hayata son verilmiş veya ayrılık hali gerçekleşmişse hâkim, velayeti
eşlerden birine verebilir.
Velayet, ana babadan birinin ölümü halinde sağ kalana, boşanmada ise çocuk kendisine
bırakılan tarafa aittir. Ana ve baba evli değilse velayet anneye aittir. Anne, yaşı küçük,
kısıtlı, ölmüş ya da velayet kendisinden alınmışsa hâkim, çocuğun menfaatine göre, vasi
atar veya velayeti babaya verir.
Velayet devam ettiği sürece, çocuğun mallarını ana baba birlikte yönetir. Velayet normal
olarak, çocuğun erginliğe kavuşmasına kadar devam eder. Çocuğun ergenliğe kavuşması
ile velayet de kendiliğinden sona erer.
8. Erginlik (rüşt) kaç türlü kazanılır?

1) Yaş Erginliği: 18 yaşın tamamlanması ile kazanılır.
2) Evlenme ile Kazanılan Erginlik: 18 yaşını tamamlamamış olsa bile bir kimse
evlenmekle reşit olur. Ancak, erkek veya kadın 17 yaşını doldurmadıkça
evlenemez. Fakat hâkim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple 16
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
76 ÜRETEN
2009
yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir. Olanak
bulundukça karardan önce ana ve baba veya vasi dinlenir. Evlenme ile kazanılan
rüşt, boşanma veya eşin ölümü halinde ortadan kalkmaz.
3) Yargısal Erginlik: 15 yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla
mahkemece ergin kılınabilir.
9. Kiralık kasa sahibinin ölümü halinde bankalarca yapılacak işlemler nelerdir?

Müşterinin ölümü halinde bankalardaki kiralık kasalar ya tereke hâkiminin ya da ilgili
vergi dairesinden görevli bir memurun huzurunda açılmalıdır. Veraset ilamı ibraz edilse
dahi tereke hâkiminin veya ilgili vergi memurunun yokluğunda kiralık kasanın açılması ve
içindekilerin ilgili mirasçılara verilmesi mümkün bulunmamaktadır.
10. Veraset ilamı nedir?

Mirasçıların tereke (ölenin malvarlığı) üzerinde tasarrufta bulunabilmeleri (örneğin, miras
bırakanın bankalardaki mevduatını alabilmeleri) için mirasçı olduklarını ispatlamaları
gerekir. İşte mirasçılık sıfatını ve miras paylarını göstermeye yarayan ve sulh hukuk
mahkemesi veya noterlikçe düzenlenen bu belgeye “mirasçılık belgesi” veya “veraset
ilamı” denir.
Aksi ispat edilinceye kadar veraset ilamında yazılı kimselerin mirasçı oldukları kabul edilir.
Hasımsız veraset ilamının kesinleşmiş olmasına gerek bulunmamakla beraber hasımlı
veraset ilamında mahkemenin kesinleşme şerhi aranmalıdır.
11. Hesap sahibinin ölümü halinde Bankanın vergi hukukundan doğan sorumlulukları
nelerdir?
Vergi Usul Kanunu’nun 150. maddesi uyarınca Banka, mudinin ölümünü öğrendiği tarihi
izleyen ayın 15’inci gününe kadar şubenin bağlı bulunduğu vergi dairesine durumu yazı ile
bildirmek zorundadır.
Ayrıca, Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 17. maddesi gereğince mirasçılara ödemede
bulunulmadan önce ilgili vergi dairesinden veraset ve intikal vergisi ödendiğine ilişkin bir
tasdikname ibraz etmeleri istenmelidir.
Böyle bir tasdiknamenin getirilmemesi halinde ise, hak sahiplerine alacakları, kanunda
yazılı oranlara muvazi vergi karşılığı kesinti yapılarak ödenir. Kesilen tutarların en geç bir
hafta içinde ilgili vergi dairesine yatırmaları gerekmektedir.
12. Kredi için verilebilecek teminat çeşitleri nelerdir?

Kredi için verilebilecek teminatlar genellikle iki ana başlık altında ayırt edilir: “Şahsi
Teminat” ve “Ayni Teminat”. Şahsi teminat, borçlunun borcunu ödememesi halinde bir
üçüncü kişinin bu borcu yerine getirmeyi üstlendiği teminat şeklidir (Kefalet, garanti
sözleşmesi, birer şahsi teminattır).
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Ayni teminat ise bir borcun yerine getirilmemesi halinde alacaklıya, üçüncü bir şahsa veya
bizzat borçluya ait malvarlıksal bir değerin paraya çevrilmesi suretiyle satış bedelinden
alacağını elde etmek imkânı sağlayan teminat şeklidir (Menkul rehni, alacak rehni, ipotek
birer ayni teminattır).
13. Taşınmaz rehni nedir, nasıl kurulur? İpotek kavramı ile birlikte açıklayınız.
Taşınmaz rehni, hak sahibine bir taşınmazın değerinden alacağını elde etme yetkisi veren
sınırlı bir ayni haktır. Üç tür taşınmaz rehni bulunmaktadır: Bunlar; (1) İpotek, (2) İpotekli
Borç Senedi ve (3) İrat Senedidir. Henüz mevcut olan veya doğmamış olmakla birlikte
doğması muhtemel bir alacak, ipotek ile güvence altına alınabilir. İpoteğe konu olacak
taşınmazın borçlunun mülkiyetinde bulunması gerekmez (TMK, md. 881). İpotek, teminat
altına alınan alacağa bağlı bir haktır.
Taşınmaz rehninin kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerliliği için, resmi şekilde yapılmış
olması gerekmektedir. Ancak taşınmaz rehni, resmi şekilde yapılmış rehin sözleşmesinin
tapu kütüğüne tescil edilmesi ile kurulur.
Müşterek mülkiyette her paydaş, kendi payını rehin edebilir. Ancak iştirak halinde mülkiyette
taşınmaz ancak bütün olarak ve maliklerin tamamı adına rehin olunabilir (TMK, md. 857).
14. “Toplu (Müşterek) ipotek” ne demektir?

Toplu ipotek, bir tek alacak için, birden fazla taşınmaz üzerinde, her bir taşınmaz alacağın
tamamına teminat teşkil etmek üzere kurulan rehindir. Taşınmazlar aynı kişiye ait
olabileceği gibi maliklerin aynı borçtan müteselsilen borçlu olmaları kaydıyla birden fazla
kişiye de ait olabilir. Toplu ipotekte birden fazla taşınmaz tek bir alacağın teminatını teşkil
ettiğinden taşınmazlardan birinin satışından elde edilecek tutar ile alacak sona eriyor ise
diğer taşınmazlar üzerindeki ipotek hakkı da sona erer.
15. İpotekte “Sabit Derece Sistemi” ne demektir?

Her alacağın tesis edildiği derecede kalmasına ve boşalan daha üst derecelere
kendiliğinden ilerleyememesine “sabit derece sistemi” denir. Ancak taraflar resmi şekilde
düzenlenen rehin sözleşmesinde rehnin, boşalan bir üst dereceye ilerleyebileceği (serbest
dereceden istifade edeceği) hususunu kararlaştırabilirler.
16. Kadının, kocası lehine ipotek ve kefalet vermesi mümkün müdür?

01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 Sayılı yeni Türk Medeni Kanunu uyarınca,
evlilik birliği içerisinde edinilen bazı mallar için eşlerin birlikte muvafakat etmeleri şartı
aranmaktadır.
Nitekim 4721 Sayılı yeni Türk Medeni Kanunu ile getirilen “Aile Konutu” hususuna
değinmek gerekmektedir. Kanun’un 194. maddesi uyarınca, “Eşlerden biri diğer eşin
açık rızası bulunmadıkça, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
78 ÜRETEN
2009
sınırlayamaz. Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen
eş, hâkimin müdahalesini isteyebilir”. Madde gerekçesinde “Aile konutu, eşlerin bütün
yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günleri
içinde yaşadığı, anılarla dolu bir alandır” denilmektedir.
Aile konutunun maliki olan kişi, eşinin açık rızası bulunmadıkça, aile konutunu
devredemeyecek, üzerinde sınırlı bir ayni hak (ipotek gibi) tesis edemeyecektir. Banka, bir
gerçek kişinin konut olarak maliki olduğu taşınmazını bankaya devretmesi veya üzerinde
ipotek tesis etmesi halinde; bu kişinin evli olup olmadığını veya evli olduğunu bilse dahi
konutun aile konutu olup olmadığını araştırmak zorunda değildir. Ancak kişinin evli
olduğunu bilmesi halinde, “iyi niyet” tartışmalarından kaçınmak için diğer eşin yazılı iznini
istemesi uygun olur. Keza diğer eşin bankaya başvurup konutun aile konutu olduğunu,
taşınmazın satılmasına veya üzerinde ipotek tesisine rızası olmadığını bildirmesi halinde
artık bankanın iyi niyetinden söz edilemez. Bir kişinin diğer eşin rızasını almadan aile
konutunu bilerek devralması veya lehine ipotek tesisi ve diğer eşin karşı çıkması halinde
devir veya kısıtlayıcı ayni hak hüküm ifade etmez ise de, burada bu devir veya ipoteğin
mutlak butlanla geçersiz olduğu ileri sürülemez. Diğer eş daha sonra icazet vermek suretiyle
işlemi başından beri geçerli kılabilir. Aile konutunun maliki olmayan eş, Tapu Kütüğü’ne
konutla ilgili şerhin verilmesini isteyebilir. Başvuru halinde tapu memuru, malik olmayan
eşten, malik olan eşle halen resmen evli olduklarını kanıtlayan nüfus kayıt örneğini, bu
konutta birlikte yaşantılarını sürdürdüklerini apartman yöneticisinden ve muhtardan
belgelemesini isteyecektir. Bir taşınmazın aile konutu olarak Tapu’ya şerhi halinde artık
üçüncü kişilerin iyi niyetinden söz edilemez. Diğer şerhlerden farklı olarak (örneğin, kira
şerhi gibi) aile konutu şerhinden sonra gelmek üzere dahi olsa, taşınmazın devri veya
üzerinde ipotek tesisi gibi işlemler yapılamaz. Buna karşılık, aile konutu şerhinden sonra,
malikinin borcundan ötürü taşınmaza haciz konulabileceği gibi, taşınmaz icra yoluyla da
satılabilir.
17. Anapara ipoteği ile limit ipoteği (maksimal ipotek) arasındaki farklar nelerdir?
Türk Medeni Kanun kapsamında anapara ipoteği ve limit ipoteği (üst sınır ipoteği veya
maksimal ipotek) olarak, 2 tür ipotek hüküm altına alınmıştır.
Anapara ipoteği, belirli bir miktar olarak tapu sicilinin rehinler hanesinde gösterilen
anaparanın (resülmalin) yanı sıra, takip giderleri ve avukatlık ücretini, geriye dönük üç
yıllık faizi ve tahsile kadar geçecek süreye ilişkin temerrüt faizini kapsar. Buna karşılık “limit
ipoteği”, anapara, akdi ve temerrüt faizi ve takip giderleri ile avukatlık ücretini, İpotek Akit
Tablosunda yazılı limitle sınırlı olarak, kapsamaktadır. Başka bir deyişle limit ipoteğinde
alacaklı, akit tablosunda yazılı limitten fazlasını her ne nam altında olursa olsun talep
edemez. Medeni Kanun’un “Güvencenin Kapsamı” başlıklı 875. maddesi şöyle der:
“Taşınmaz rehninin alacaklıya sağladığı güvencenin kapsamına şunlar girer:
• Anapara,
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Takip giderleri ve gecikme faizi,

• İflasın açıldığı veya rehnin paraya çevrilmesinin istendiği tarihe kadar muaccel
olmuş üç yıllık faiz ile son vadeden başlayarak işleyen faiz. Daha önce belirlenmiş
olan faiz oranı, sonradan gelen alacaklıların zararına olarak artırılamaz.”
İşbu hüküm kapsamında, taşınmaz rehni kapsamına asıl alacak yanında takip masrafları,
temerrüt faizleri ve akdi faizler de dâhildir. Ancak, tapuda görünen miktarın bir anapara
ipoteğine veya limit ipoteğine ilişkin olması, yukarıda belirtilen hüküm uyarınca alacağın
tespitinde önem kazanır ve bu madde yalnız anapara rehnine uygulanır. Bir limit (maksimal,
azami had) ipoteğin tescilinde, tapu sicilinde gösterilen azami had kapsamına, asıl alacak
yanında takip masrafları, temerrüt faizleri ve akdi faizler dahil ise de, limit ipoteğinde,
rehin, tapuda belirtilen meblağ dışında kalan yan alacakları kapsamaz. Başka bir deyişle,
asıl alacağa TMK, 875. maddesinin 2. ve 3. bendinden doğan alacakların (Takip giderleri
ve gecikme faizi/iflasın açıldığı veya rehnin paraya çevrilmesinin istendiği tarihe kadar
muaccel olmuş, gerek akdi gerek temerrüt faizi) eklenmesiyle bulunan meblağ, tapuda
belirtilen rehin miktarını aşarsa, aşan kısım rehin teminatı dışında kalır.
18. Kıymetli evrak üzerinde rehin hakkı nasıl kurulur?

• Hamile Yazılı Senetler: Senedin rehin alana teslimi gerekmektedir.
• Nama Yazılı Senetler: Rehin verenin rehin beyanı ile birlikte senedin zilyetliğinin
rehin alana geçirilmesi gerekmektedir. Rehin beyanı senet üzerine yazılabileceği
gibi ayrı bir kâğıda da yazılabilir.
• Emre Yazılı Senetler: Nama yazılı senetlerde olduğu gibidir.
• Emtiayı Temsil Eden Senetler (Makbuz Senedi, Konşimento, Varant gibi):
Senedin rehin alana teslimi ve nama veya emre yazılı olmasına göre yukarıda
açıklandığı şekilde rehin kurulabilir.
19. İpotekli taşınmazın bölünmesi mümkün müdür?

İpotekli taşınmaz bölünerek yeni parseller meydana getirilebilir. Bu parsellerin her biri
bağımsız bir taşınmaz olarak tapu kütüğünde ayrı sayfalara kaydedilir. İpotekli taşınmazın
bölünmesi için ipotek alacaklısının rızası gerekli değil ise de, ipotekli alacaklının zarara
uğramamasının sağlanması gerekir.
20. İpotekli taşınmazın ve ipotekle temin edilen alacağın başkasına devri mümkün müdür?
İpotekli taşınmazın başkasına devri mümkün olduğu gibi, ipotekle temin edilmiş alacağın
da bir başkasına devri mümkündür. İpotekli taşınmazın başkasına devri, sözleşmede
aksi kararlaştırılmamış ise, borçlunun borcunda bir değişiklik meydana getirmez. Ancak,
ipotekli bir taşınmazın başkasına devredildiğinin Tapu Sicil Müdürlüğü’nce alacaklıya
bildirildiği tarihten itibaren bir yıl içinde alacaklı, eski borçluya karşı “hakkını saklı
tuttuğunu” bildirmediği takdirde eski borçlu, borcundan kurtulur (TMK, md. 888/2).
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
80 ÜRETEN
2009
21. İpotek alınacak gayrimenkullere ilişkin tapu sicil kayıtlarında yer alan
takyidatların (sınırlamaların), söz konusu taşınmazın kredinin teminatını teşkil
edebilmesi bakımından yapılacak değerlendirmede etkisi nedir?
Kullandırılacak kredilere karşılık, üzerinde ipotek tesis edilecek taşınmazların tapu
kayıtlarındaki takyidatlara çok dikkat edilmelidir. Taşınmazların satış kabiliyetini azaltıcı
takyidatlar bulunması halinde (vefa hakkı, şufa hakkı, kira şerhi, oturma hakkı, üst hakkı,
intifa hakkı, kültür varlığı, askeri bölge, izin şerhi, vs.) o taşınmazın ipotek alınması bilahare
değerlendirilmeli, gerekirse ipotek kapsamına alınmasından kaçınılmalıdır.
22. Ticari işletme rehninin geçerli olabilmesi için zorunlu şartlar nelerdir?
• Ticari işletme rehin sözleşmesinin ticari işletmenin bulunduğu sicil çerçevesindeki
bir noter tarafından resen düzenlenmesi,
• Rehin sözleşmesinde rehne konu ticari işletmenin ticaret unvanının, işletme
adının ve menkul işletme tesisatının yer alması,
• Rehne dair unsurların (makine, teçhizat vb.) tam ve ayırt edilmelerini mümkün
kılacak özelliklerinin sözleşmede gösterilmesi,
• Sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde ticaret veya esnaf ve
sanatkâr siciline kaydettirilmesi, zorunludur. Rehnin tescilinde, alacaklının ticaret
unvanı, açık adresi ve ikametgâhı, alacağın Türk Lirası olarak miktarı yazılır. Bu
hususlardan birinin eksik olması halinde ticari işletme rehni geçersizdir.
23. İpoteğin vekâleten tesisinde göz önünde bulundurulması gereken hususlar

nelerdir?
İpotek için verilen vekâletnamelerin hukuki açıdan geçerliliği için; ipotek tesis edilecek
taşınmazın tapu kütüğü kaydı, vekilin dilediği kimse lehine dilediği bedel ve şartlarla
ipotek tesisi yetkisi veya açıkça kimin borcu için ne miktara kadar ipotek verilebileceğinin
gösterilmesi gerekmektedir.
İpotek için verilen vekâletnamelerde tapu işlemleri yönünden bulunması gerekli hususlar
ise; vekâletnamenin yetkili makamlarca düzenlenmiş bulunması, düzenleme şeklinde
tanzim edilmiş olması, vekâlet verenin fotoğrafının bulunması, işleme yetki veren
ibarenin olması, çıkıntı ve düzeltmeler varsa noter imzası ve mührü aranması, ayrıca suret
vekâletnamelerde, tanzim eden makam tarafından alıkonulan aslının aynı olduğunun
belirtilmesi ve şekli noksanlıklarının bulunmaması, işleme konu edilecek taşınmaz
belirtilmişse, taşınmazın ada, parsel, mahalle, köy gibi bilgilerinin açık ve anlaşılır olmasıdır.
24. Bir aletle imza atılması geçerli midir?

İmzanın el yazısı ile olması temel kuraldır. Ancak; (HMK) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun
206. maddesi gereğince; imza atamayan kimselerin, cüzdanla iş yapmayı usul edinmiş
kuruluşlarla olan işlemlerde kullanacakları mühür, kazınmış imza, işaret veya parmak
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
izinin, işlemin başlangıcında hesap defterine veya cüzdanına basılmış olması veya
önceden noterde bir örneği saklanmak üzere onanmış bulunması suretiyle de yukarıda
sayılan yöntemlerle imza atılması yeterli ve geçerlidir. Bunun dışında, imza atamayanların
mühür veya bir alet ya da parmak izi kullanmak suretiyle yapacakları hukuki işlemleri
içeren belgelerin senet niteliğini taşıyabilmesi, noterler tarafından düzenleme biçiminde
oluşturulmasına bağlı bulunmaktadır.
25. Güvenli Elektronik imza nedir? Her türlü işlem elektronik imza ile
gerçekleştirilebilir mi?
5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu’nda yer alan şekliyle elektronik imza, başka bir
elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik
doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veriyi tanımlar. Elektronik imza, bir bilginin
üçüncü tarafların erişimine kapalı bir ortamda, bütünlüğü bozulmadan (bilgiyi ileten
tarafın oluşturduğu orijinal haliyle) ve tarafların kimlikleri doğrulanarak iletildiğini
elektronik veya benzeri araçlarla garanti eden harf, karakter veya sembollerden oluşur.
Elektronik imza kavramı çok genel bir tanım olup kişilerin elle atmış olduğu imzaların
tarayıcıdan geçirilmiş hali olan sayısallaştırılmış imzaları, kişilerin göz retinası, parmak izi
ya da ses gibi biyolojik özelliklerinin kaydedilerek kullanıldığı biyometrik önlemleri içeren
elektronik imzaları veya bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu
sağlayan sayısal imzaları içermektedir. Sayısal imza, imzalanan metine göre farklılık
gösterir ve içeriğin matematiksel fonksiyonlardan geçirilerek eşsiz olduğu düşünülen bir
değer bulunması sureti ile elde edilir. Yani kişilerin, elle atılan imzada olduğu şekilde tek
imzası yoktur; bunun yerine imzalamada kullanılan anahtarları vardır.
5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu’nda ve bu metinde geçen “elektronik imza” kavramı
sayısal imzayı işaret etmektedir.
5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu’nda, güvenli elektronik imza, elle atılan imzaya eşdeğer
kabul edilmiş ve elektronik imza ile oluşturulmuş verilerin senet hükmünde olacağı
belirtilmiştir. Ancak kanunların resmi şekle veya özel bir merasime tabi tuttuğu hukuki
işlemler ile teminat sözleşmelerinin güvenli elektronik imza ile gerçekleştirilemeyeceği
hükme bağlanmıştır. Diğer bir deyişle, kanunların merasimi ya da üçüncü tarafların
tanıklığını gerek gördüğü emlak alım satımı, veraset ve intikal, evlenme gibi işlemler
elektronik imza ile gerçekleştirilememektedir.
26. Sözleşme serbestîsinin sınırları nelerdir?

Bir sözleşmenin konusunun, kanunun gösterdiği sınırlar içinde, taraflar arasında özgürce
belirlenebilmesine “sözleşme serbestîsi” denir. Kanuna, ahlak ve adaba veya kamu
düzenine ya da kişilik haklarına aykırı olmamak kaydıyla taraflar sözleşmenin konusunu
serbestçe tespit edebilirler. Ancak bunlara aykırı sözleşmeler geçersizdir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
82 ÜRETEN
2009
27. Bir sözleşme yapılırken taraflardan birinin iradesini geçersiz hale getiren (rızayı
fesada uğratan) haller nelerdir?
Rızayı fesada uğratan haller;
(a) Hata,
(b) Hile,
(c) İkrah’tır.
Rızayı fesada uğratan hallerin varlığı halinde, rızası fesada uğrayan taraf, yapılan sözleşme
ile bağlı değildir. Ancak, hata ve hilenin anlaşıldığı, ikrahta ise korkunun ortadan kalktığı
tarihten itibaren bir yıl içinde, iradeyi fesada uğratan nedenin sözleşmenin diğer tarafına
karşı ileri sürülmesi gerekir. Aksi halde sözleşmeye icazet verildiği kabul edilir.
28. Temsilin türleri nelerdir?

Temsil genel anlamda bir kimsenin bir başka kimse adına belli bir konuda işlem yapmaya
yetkili kılınmasıdır.
1) Yasal Temsil: Vasi, Veli, Kayyum, Yasal Danışman
2) İradi Temsil: Vekil, Ticari Temsilci, Ticari Vekil
29. Zamanaşımı nedir?

Kanunun belirlediği koşullarda bir zamanın geçmesi ile bir hak kazanma veya bir yükten
kurtulma yoludur.
Belli hallerin varlığı halinde zaman aşımı süresi olduğu yerde durur, zamanaşımını
durduran sebeplerin ortadan kalkması halinde durduğu yerden itibaren işlemeye devam
eder.
Belli hallerin varlığı halinde ise, zamanaşımı süresi kesilerek, yeniden işlemeye başlar.
30. Ticari temsilci kimdir?

6098 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 547’inci maddesine göre ticari mümessil, bir ticarethane
veya fabrika veya ticari şekilde işletilen diğer bir işletme sahibi tarafından, işlerini idare
ve işletmenin unvanı altında vekâleten imza atmak üzere açıkça veya örtülü olarak
kendisine yetki verilen kimsedir. Ticari temsilciye yetki verildiği hususunun ticaret siciline
kaydedilmesi zorunludur. Ancak ticari işletme sahibinin ticari temsilcinin fiillerinden
sorumluluğu, tescilin yapılmış olması şartına bağlı değildir.
Nitekim ticari temsilci bu yetkisini bir vekâletname ile belgelendirebileceği gibi ticaret
sicilinde ticari temsilci olarak kayıtlı bulunduğunu gösteren sicil kaydının onaylı bir örneği
ile de belgelendirilebilir. Ticari temsilci her zaman azledilebilir. Ancak, vekilden farklı olarak
işletme sahibinin ölümü veya ehliyetsizliği halinde ticari temsilcinin yetkisi son bulmaz.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
31. Görme Engellilerinin attığı imza geçerli midir?

Türk Ceza Kanunu’nun, 122. maddesinin “Dil, …, engellilik,…, din veya mezhep farklılığından
kaynaklanan nefret nedeniyle;… Bir kişinin kamuya arz edilmiş belli bir hizmetten
yararlanmasını,… engelleyen kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
hükmü gereği, Bankacılık işlemleri (hesap açmak, kredi kartı veya kredi almak vs.) için
Bankamıza müracaat eden görme engelli müşterimize diğer müşterilerimizden farklı
bir muamele yapılmaması ve talepleri doğrultusunda işlem yapılmasında Bankamız
uygulamaları doğrultusunda bir engel bulunmaması ön şartı ile görme özürlü müşterimizin
işlem sonrası (kredi sözleşmesi/taahhütnamesi metnine vakıf olmadığı ve/veya bu işlemde
iki tanık veya noter tasdiki talebi olmasına karşın bu talebin Bankamızca karşılanmadığı
vb.) itirazlarına imkân verilmemesi için,
1) İşleme konu sözleşmelerin kendilerine okunması,

2) “T.Halk Bankası, ...Şubesinden ...(işlemin adı) talep ettim. Banka yetkilerinin bu yöndeki
soruları üzerine, 5378 sayılı Kanun hükümleri ile yapılan değişiklikler doğrultusunda iş bu
bankacılık işlemimi ve işlem sonucunda kendimi bağlayıcı mahiyette atacağım imzamı,
iki tanık veya noter huzurunda değil, tek başına yapmak ve imzalamak istediğimi beyan
ettim.
Talebim veçhile ... maddeden oluşan sözleşme metninin tüm maddeleri şube yetkilileri
tarafından tarafıma okunmuş olup, işbu Kredi Sözleşmesi (işlem adı) ile tarafıma yüklenen
edimlerden ve sorumluluklardan bilgi sahibi oldum ve... maddeden oluşan sözleşmenin
tüm maddelerini serbest iradem ile kabul ettiğimi gayri kabili rücu kabul ve beyan ederim”
şeklindeki metnin Şubemiz yetkilileri huzurunda kendisine imzalatılması,
3) İşlem bittikten ve görme engelli müşterimiz şubeden ayrıldıktan sonra,
“../../…. (müşterinin doğum yeri ve tarihi) doğumlu ve görme özürlü müşterimiz…
(adısoyadı) ../../.... tarihinde şubemize gelerek ...(işlem adı)... isteğini beyan etmiştir.
Müşteriye iki tanık veya noter huzurunda işlem yapmak ve sözleşme imzalamak isteyip
istemediği sorulmuştur. Müşteri iki tanık veya noter huzurunda işlem yapmak istemediğini,
5378 sayılı Kanun hükümleri ile yapılan değişiklikler doğrultusunda, iş bu bankacılık
işlemini, kredi sözleşmesi/taahhütnamesini ve işlem sonucunda kendisini bağlayıcı
mahiyette atacağı imzasını, iki tanık veya noter huzurunda imzalamak istemediğini, tek
başına imzalayıp, akdetmek istediğini beyan etmiştir.
... maddelik... sözleşme/taahhütname müşteriye okunmuştur. Müşteri hükümleri aynen
kabul ettiğini belirtip, beyan ederek, işlemine konu belgeyi imzalamıştır ../../….”
şeklinde bir tutanak düzenlenerek şube yetkililerince imzalanması gerekmektedir.
Belirtilen şekilde beyan bulunmayan veya okuma yazma bilmeyen görme engelli
müşterilerimizin attığı imzaların geçerli sayılabilmesi için ya noterce tasdik olunması ya da
engellinin imzaladığı metnin içeriğini bildiğinin ispatlanması gerekir. Bu nedenle noterden
tasdik imkânı bulunmayan hallerde görme engellinin imza ettiği metnin dışarıdan bir
kimseye tanık olarak imza ettirilmesi gerekmektedir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
84 ÜRETEN
2009
32. Vekâletnamede nelere dikkat edilmelidir ve vekâleti sona erdiren nedenler

nelerdir?
Avukatlarca ibraz edilen vekâletnamelerde, avukatın avukatlık kimlik fotokopisi de
alınarak vekâlete “aslı gibidir” yönünde onay alınmalı, avukatlar dışında ibraz edilen
vekâletnamenin aslı veya noterden onaylı örneği aranmalıdır. Vekâletnamenin geçerliliği
hususunda tereddüt ve şüphe edilmesi halinde mutlaka vekâletnameyi düzenleyen
Noterden teyit alınmalıdır.
Şirketler adına noterler tarafından resen düzenlenen vekâletnamelerde, noter vekâlet
verenlerin yetkili olup olmadıklarını kendiliğinden araştırır. İmzası noter tarafından tasdik
edilen vekâletnamelerde ise vekâlet verenlerin yetkili olup olmadıkları konusunda ticaret
sicil kaydının onaylı bir örneğinin aranması gerekmektedir.
Vekâletnamelerde, yapılacak işlem konusunda açıkça yetki verilmiş olmasının aranması,
ilerde uyuşmazlık çıkmaması bakımından önemlidir. Belirli bir süre için veya belirli bir işin
yapılması üzere verilen vekâletler de sürenin dolması veya belirli işin yapılması ile sona
erer.
Bunun yanı sıra senetli işlemlerde vekile açıkça kambiyo senedi düzenleme ve imza etme
yetkisinin verilmiş olması gerekmektedir. Vekâleti sona erdiren nedenler; istifa, azil, ölüm,
ehliyetsizlik ve iflastır. Vekâlet veren şirketin feshedilmesi de vekâleti sona erdirir.
33. Mevduatta zamanaşımı nedir? Zamanaşımı süresi ne zaman başlar?

Her türlü mevduat, emanet ve alacaklarda; son talep, son işlem veya mudinin herhangi
bir şekilde yazılı son talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl geçtiği halde sahipleri tarafından
aranmamış olması zamanaşımını oluşturur. Hesaba yapılan son tahsilat, hesaptan yapılan
son ödeme tarihi veya hesapla ilgili olarak mudinin verdiği son yazılı talimat tarihi
zamanaşımının başlangıç tarihidir.
Ergin olmayanlar adına ve yalnızca bunlara ödeme yapılmak kaydıyla açtırılan hesaplarda
zamanaşımı süresi, küçüğün ergin olduğu tarihte; vadeli hesaplarda ise vade bitiminde
işlemeye başlar.
34. Havale nedir?

Havale bir akit veya sözleşme olmayıp, çifte dolaylı temsildir. Havale hukuki niteliği
gereği bir ödeme vasıtasıdır. Havale, TBK’nin 555. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır:
“Havale, havale edenin, kendi hesabına, para, kıymetli evrak ya da diğer bir mislî eşyayı
havale alıcısına vermek üzere havale ödeyicisini; bunları kendi adına kabul etmek üzere
havale alıcısını yetkili kıldığı bir hukuki işlemdir.”
Havale üç taraflı ilişkilerdendir. Üç kişi arasında üç ayrı hukuki ilişki bulunmaktadır:
1) Yollayan ile Banka arasındaki hukuki ilişki karşılık ilişkisi,
2) Yollayan ile havale lehtarı arasındaki hukuki ilişki bedel ilişkisi,
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
3) Banka ile havale lehtarı arasındaki ilişki ise havale ilişkisi olmaktadır.
Banka yönünden havale işlemlerinin konusunu para oluşturur. Bu itibarla, “havale
işlemi, havale verenin kendi hesabına veya lehtara (havaleyi alacak olana) nakden veya
mahsuben ödemeye bir bankayı yetkili kılmasıdır” şeklinde tarif edilebilir. Müşterilerin
nakden veya hesaplarından 3. kişiye para gönderilmesini sağlamak üzere müracaat edilen
banka şubesince yapılan işlemlere ise havale alınması veya kabulü denir.
35. Havale şekle tabi midir?

Havalenin geçerli olabilmesi için herhangi bir şekle uyulması zorunluluğu bulunmamaktadır.
Ancak, uygulamada havale, ispat edilmesini sağlamak üzere, yazılı şekilde yapılmaktadır.
Bankamız uygulaması da bu yöndedir.
36. Havale alıcısı ile yollayıcısı (havale eden) arasındaki ilişki nasıldır?
Bu ilişkiye bedel ilişkisi denilir. Havale alıcısı havale tutarını almaya zorunlu olmadığı gibi,
bu parayı kabul veya ret hususundaki kararını diğer tarafa bildirmek zorunda da değildir.
Ancak havale yollayıcısının bir borcu ifa için gönderdiği havaleyi alıcısı kabul etmiyor ise
yollanan (Banka) durumu derhal yollayıcıya bildirmek zorundadır. Aksi takdirde havale
yollanan, yollayıcının bu yüzden uğrayacağı zararı tazmin etmek zorundadır.
37. Banka (havale ödeyicisi) ile havale yollayıcısı (havale eden) ve havale alıcısı
arasındaki ilişki nasıldır?
Banka ile yollayıcı arasındaki ilişkiye karşılık ilişkisi denilir. Banka ile havale alıcısı, bir diğer
deyişle havale lehtarı arasındaki ilişkiye ise havale ilişkisi denilir. Kural olarak banka havaleyi
havale alıcısına ödemek zorunda değildir. Ancak bu hususta hiç bir ihtirazi kayıt ileri
sürmeksizin havaleyi kabul ettiğini havale alıcısına bildirmiş ise ödeme yükümlülüğünden
kaçınamaz. Banka bu ödemeyi kendi adına ve yollayan hesabına yapacaktır. Havale
ihbarnamesi alıcıya ulaşıncaya kadar havale yollayıcısı havaleden rücu edebilir. Şu kadar
ki, havale yollayıcısının havale alıcısına olan bir borcunu ifa maksadı ile gönderilmemiş
olsun.
38. Havale edilen paranın mülkiyeti kime aittir?

Banka yolu ile yapılan havalelerde, havale bir borcun ifası veya havale alacaklısının
lehine olarak yapılmış bir havale ise (örneğin bağış gibi), havale tutarı, havale alıcısının
tasarrufuna geçecektir. Buna karşılık, havale normal olarak yapılmış veya başka bir deyişle
havale alıcısının lehine olduğunu ifade eden hiçbir ibare konulmadan yapılmış ise, havale,
lehtara bildirim yapılıncaya kadar yollayanın mülkiyetinde kalmaya devam edecektir.
Havale lehtarına bildirim yapıldıktan sonra havale lehtarı parayı kabul etmediğini bildirdiği
takdirde tekrar havale yollayıcısının mülkiyetine geri dönecektir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
86 ÜRETEN
2009
39. Havaleden geri dönülebilir mi?

Banka şubelerine isme gelen ve nakden ödenecek olan havaleler, lehtara bu konuda
bir ihbarname tebliğinden (gönderilmesinden) önce lehtarın hesabına alacak yazılmak
suretiyle, mahsuben ödenecek havaleler ise hesaba alacak yazılmadan önce, havaleyi
gönderen şube aracılığı ile amir tarafından iptal edilebilir. Havalenin hesaba alacak
kaydından veya ihbarname tebliğinden sonra havale iptal edilemez. Banka havaleyi
lehtara ödemekle yükümlüdür. Herhangi bir şekilde lehtara bildirilen ya da hesaba alacak
kaydedilen havalelere ilişkin iptal istemleri, ancak havale lehtarının yazılı muvafakati
ile gerçekleştirilir. Havale, lehtarın bir alacağının ödenmesi amacıyla gönderilmiş ise,
havaleden dönülemez.
40. Borcun nakli ne demektir? Geçerlilik şartları nelerdir?

Borcun nakli, bir borç ilişkisinde borçlunun yerini yeni bir borçlunun alması demektir.
Borçlunun yerine yenisinin geçmesi ve borcundan kurtarılması, borcu üstlenen ile
alacaklı arasında yapılacak sözleşmeyle olur. Borcun nakli alacaklısının rızasına bağlı olup,
alacaklının kabulü açık veya örtülü olabilir. Alacaklı, çekince ileri sürmeksizin üstlenenin
ifasını kabul eder veya onun borçlu sıfatı ile yaptığı diğer herhangi bir işleme rıza gösterirse,
borcun üstlenilmesini kabul etmiş sayılır.
41. Alacağın temliki (devri) nedir? Geçerli olabilmesi için gerekli şartlar nelerdir?
Alacağın temliki,
• Borç ilişkisinden doğan belli bir talep hakkının devrine yönelik olarak,
• Alacaklı ile onu devralan üçüncü kişi arasında,
• Borçlunun rızasını aramaksızın yapılan ve
• Sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliğini taşıyan şekle bağlı bir sözleşmedir.
Temlik ile alacaklı değişir ve alacak, temlik alan üçüncü kişiye geçer. Bu andan itibaren,
borcun ödenmesini istemek hakkı da yeni alacaklıya geçer. Alacak temlikinin konusu, bir
borç ilişkisinin, sözleşme tarafının değişmesi değil, fakat borç ilişkisi içindeki alacak veya
alacakların devridir. Alacak temliki ile borç ilişkisinin taraflarında bir değişiklik olmaz.
Alacağın temlikinin geçerli olabilmesi için;

1) Bir alacağın mevcudiyeti,
2) Sözleşmeye bağlanması,
3) Temlik edenin tasarrufa yetkili olması,
4) Temlikin (akitten ya da yasadan kaynaklanan sebeplerle) yasaklanmamış olması
gereklidir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Kural olarak bütün alacaklar devredilebilir. Alacağın doğmuş bir alacak olması zorunlu
değildir, ileride doğması muhtemel ihtilaflı veya şarta bağlı bir alacak da devredilebilir
(Şarta bağlı bir alacak, şartın gerçekleşmesinden önce temlik edilebileceği gibi, vadeli bir
alacak da vadeden önce temlik edilebilir. Doğmamış bir alacak temlik edildiği takdirde,
asıl alacaklıya ne zaman ödenecek idiyse, temlik edilene de aynı şekil ve şartta ödenir.
Doğmamış bir alacağın temlikinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, alacağın
temlik edenin şahsında doğacak olmasıdır). Kural böyle olmakla beraber, bazı alacakların
devri Kanunla veya akit ile yasaklanmış olabilir. Bu halde alacağın temliki mümkün değildir
(Örneğin, manevi tazminat hakkı temlik edilmez). Devrin konusu yalnız borç ilişkisinin
içerdiği alacak olup, sözleşme ilişkisinin kendisi değildir. Sözleşmeden doğan borç ilişkisi,
alacağın devri yoluyla devredilemez. Sözleşme ilişkisi, bir bütün olarak borç ilişkisi, ancak
sözleşmenin devri ile devredilebilir. Bu nedenle, alacağın devrine rağmen devreden borç
ilişkisinin, özellikle sözleşmenin aktif süjesi olarak alacaklı sıfatını korur. Yalnız alacak
hakları devredilebilir. Buna karşılık, aynî bir talep hakkı, niteliği itibariyle alacak hakkı
olmadığı için alacağın devrine konu olamaz.
• Alacağın temliki yazılı şekilde bir anlaşma ile yapılmalıdır. Anlaşmanın yazılı
şekilde olması geçerlilik koşuludur.
• Alacağın temlikinin hüküm ifade edebilmesi için alacaklının, devredeceği alacak
üzerinde tasarruf yetkisinin olması gerekir (Örneğin, tasarruf yetkisi olmayan
müflis ile alacağın temliki sözleşmesi yapılamaz).
• Alacak, borçlu haberdar edilmeksizin temlik edilmiş ise, iyi niyetle eski alacaklıya
ödemede bulunan borçlunun borcu sona erer. Borçlunun iyi niyetli sayılması için,
alacağın temlik edildiğini bilmemesi, ödemede bulunduğu alacaklıyı hak sahibi
zannetmesi gerekir (Örneğin; Bankamızdan olan bir alacağını temlik eden alacaklı
veya temlik alan, alacağın temlik edildiğini bir ihbarname ile Bankamıza bildirmek
zorundadır. Alacağın temlik edildiği hususunun Bankamıza bildirilmemesi halinde
Bankamız kural olarak iyi niyetli sayılacağından, eski alacaklıya yapılan ödeme ile
Bankamız borcundan kurtulmuş olacaktır).
42. Kefalet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için zorunlu şartlar nelerdir?

Kefalet sözleşmesi, mevcut ve geçerli bir borç için yapılabilir. Ancak, gelecekte doğacak
veya koşula bağlı bir borç için de, bu borç doğduğunda veya koşul gerçekleştiğinde hüküm
ifade etmek üzere kefalet sözleşmesi kurulabilir. Kefaletin hüküm ifade edebilmesi için
geçerli bir asıl borca ihtiyaç vardır. Asıl borcun herhangi bir şekilde hükümsüz olması
halinde kefalet akdi de bir hüküm ifade etmez. Yine, kefaletin hüküm ifade edebilmesi
için kefil olma iradesi ve geçerli bir kefalet akdi yapılmış olmalıdır. Kefalet sözleşmesi,
yazılı şekilde yapılmadıkça ve kefilin sorumlu olacağı azamî miktar ile kefalet tarihi
belirtilmedikçe geçerli olmaz. Kefilin, sorumlu olduğu azamî miktarı, kefalet tarihini ve
müteselsil kefil olması durumunda, bu sıfatla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
88 ÜRETEN
2009
yükümlülük altına girdiğini kefalet sözleşmesinde kendi el yazısıyla belirtmesi şarttır.

Kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan ve kefilin sorumluluğunu artıran değişiklikler,
kefalet için öngörülen şekle uyulmadıkça hüküm doğurmaz. Eşlerden biri mahkemece
verilmiş bir ayrılık kararı olmadıkça veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı doğmadıkça, ancak
diğerinin yazılı rızasıyla kefil olabilir; bu rızanın sözleşmenin kurulmasından önce ya da en
geç kurulması anında verilmiş olması şarttır.
Kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan ve kefilin sorumlu olacağı miktarın artmasına
veya adi kefaletin müteselsil kefalete dönüşmesine ya da kefil yararına olan güvencelerin
önemli ölçüde azalmasına sebep olmayan değişiklikler için eşin rızası gerekmez.
• Ticaret siciline kayıtlı ticari işletmenin sahibi veya ticaret şirketinin ortak ya da
yöneticisi tarafından işletme veya şirketle ilgili olarak verilecek kefaletler,
• Mesleki faaliyetleri ile ilgili olarak esnaf ve sanatkârlar siciline kayıtlı esnaf veya
sanatkârlar tarafından verilecek kefaletler,
• 27.12.2006 tarihli ve 5570 Sayılı Kamu Sermayeli Bankalar Tarafından Yürütülen
Faiz Destekli Kredi Kullandırılmasına Dair Kanun kapsamında kullanılacak
kredilerde verilecek kefaletler,
• Tarım kredi, tarım satış ve esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifleri ile
kamu kurum ve kuruluşlarınca kooperatif ortaklarına kullandırılacak kredilerde
verilecek kefaletler için eşin rızası aranmaz.
43. Kefaletin fer’i nitelikte bir borç olmasının sonuçları nelerdir?

Kefalet fer’i (ikincil) nitelikte bir borç olup, asıl borca bağlı olarak hüküm ifade eder. Asıl
borcun sona ermesi halinde kefalet de kendiliğinden sona erer. Bunların yanı sıra, kefaletin
fer’i nitelikte bir borç olmasının pratik sonuçları şunlardır:
• Kefile asıl borçlunun yüklendiğinden daha fazla bir borç yüklenemez. Kefalet
ancak, geçerli bir asıl borç varsa bir hüküm ifade eder.
• Alacak, asıl borçluya karşı muaccel olmadan, kefile karşı muaccel olmaz. Asıl
borçluya ihbar yapılmadan kefile yapılan ihbar geçersizdir.
• Asıl borç şarta bağlı ise kefilin kayıtsız şartsız borç altına girmesi geçersizdir.
• Kefalet, asıl borcun dışında bir başka borcun teminatını teşkil etmek üzere
başkasına temlik edilemez.
• Kefile karşı, sadece kefaletin değil asıl borcun da ispat edilmesi gerekir.
• Asıl borçlu sadece ağır kusurundan sorumlu ise, kefil her türlü kusur halinde
sorumlu tutulamaz.
• Kefil, asıl borçluya ait bütün defileri -aczi ile ilgili olanlar hariç- alacaklıya karşı
ileri sürme imkânına sahiptir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
44. Müteselsil kefalet ile adi kefalet arasındaki fark nedir?

Adi kefalette alacaklı, kural olarak borçluya başvurmadıkça, kefili takip edemez; ancak,
• Borçlu aleyhine yapılan takibin sonucunda kesin aciz belgesi alınması,
• Borçlu aleyhine Türkiye’de takibatın imkânsız hâle gelmesi veya önemli ölçüde
güçleşmesi,
• Borçlunun iflasına karar verilmesi veya Borçluya konkordato mehli verilmiş
olması
hallerinde doğrudan doğruya kefile başvurabilir.
Alacak, kefaletten önce veya kefalet sırasında rehinle de güvence altına alınmışsa,
adi kefalette kefil, alacağın öncelikle rehin konusundan alınmasını isteyebilir. Ancak,
borçlunun iflasına veya kendisine konkordato mehli verilmesine karar verilmişse, bu
hüküm uygulanmayacaktır.
Kefil, müteselsil kefil sıfatıyla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına
girmeyi kabul etmişse, alacaklı, borçluyu takip etmeden veya taşınmaz rehnini paraya
çevirmeden kefili takip edebilir. Ancak, bunun için borçlunun, ifada gecikmesi ve ihtarın
sonuçsuz kalması veya açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması gerekir. Alacak, teslime
bağlı taşınır rehni veya alacak rehni ile güvenceye alınmışsa, rehnin paraya çevrilmesinden
önce kefile başvurulamaz. Ancak, alacağın rehnin paraya çevrilmesi yoluyla tamamen
karşılanamayacağının önceden hâkim tarafından belirlenmesi veya borçlunun iflas etmesi
ya da konkordato mehli verilmesi hâllerinde, rehnin paraya çevrilmesinden önce de kefile
başvurulabilir.
45. Kefilin sorumluluğu ne zaman başlar?

Kefil olunan borç muayyen bir vadenin gelmesi ile ifa edilecek ise, kefil de bu vadenin
gelmesinden itibaren (kefaletin fer’iliği sebebi ile) kefalet limiti ile sınırlı olmak üzere bu
borçtan sorumlu tutulabilecektir. Borçlunun iflası sebebiyle asıl borç daha önce muaccel
olsa bile, belirlenen vadeden önce kefile karşı takibat yapılamaz.
Yasaya göre, “Asıl borcun muaccel olması, alacaklı veya borçlunun önceden süre içeren
bildirimde bulunmasına bağlıysa, kefalet borcu için bu süre, bildirimin kefile yapıldığı
tarihte işlemeye başlar”.
Kefil, her durumda kefalet sözleşmesinde belirtilen azamî miktara kadar sorumludur.
Aksi sözleşmede kararlaştırılmamışsa kefil, belirtilen azamî miktarla sınırlı olmak üzere,
aşağıdakilerden sorumludur:
1) Asıl borç ile borçlunun kusur veya temerrüdünün yasal sonuçları,
2) Alacaklının, kefile, onun borcu ödeyerek yapılmalarını önleyebileceği uygun bir
zaman önce bildirmesi koşuluyla, borçluya karşı yönelttiği takip ve davaların
masrafları ile gerektiğinde rehinlerin kefile tesliminin ve rehin haklarının devrinin
sebep olduğu masraflar,
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
90 ÜRETEN
2009
3) İşlemiş bir yıllık ve işlemekte olan yıla ait akdî faizler ile gerektiğinde tahvil
karşılığında ödünç verilen anaparanın işlemiş bir yıllık ve işlemekte olan yıla ait
faizleri.
Sözleşmede açıkça kararlaştırılmamışsa kefil, borçlunun sadece kefalet sözleşmesinin
kurulmasından sonraki borçlarından sorumludur.
46. Asıl borçlunun iflası veya konkordato (anlaşmalı iflas) ilan etmesi halinde kefilin
sorumluluğu devam eder mi?
Asıl borçlu, anaparanın veya yarım yıllık döneme ait faizin ödenmesinde ya da yıldan yıla
yapılması öngörülen anapara ödemelerinde altı ay gecikirse, alacaklının durumu kefile
bildirmesi gerekir. İstek hâlinde alacaklı, her zaman asıl borcun kapsamı hakkında kefile
bilgi vermek zorundadır.
Asıl borçlunun iflasına karar verilmiş veya borçlu konkordato istemişse alacaklı, alacağını
kaydettirmek ve haklarının korunması için gerekeni yapmak zorundadır. Alacaklının,
borçlunun iflas ettiğini veya borçluya konkordato mehli verildiğini öğrendiği anda, durumu
kefile bildirmesi gerekir.
Alacaklı, bu gereklerden birini yerine getirmezse, bundan dolayı kefilin uğradığı zarar
miktarınca ona karşı haklarını kaybeder.
47. Kefaleti sona erdiren nedenler nelerdir?

Kefalet asıl borca bağlı fer’i bir borç olduğundan hangi nedenle olursa olsun asıl borç sona
erdiğinde kefalet de sona erer. Bir gerçek kişi tarafından verilmiş olan her türlü kefalet,
buna ilişkin sözleşmenin kurulmasından başlayarak on yılın geçmesiyle kendiliğinden
ortadan kalkar (Kefalet, on yıldan fazla bir süre için verilmiş olsa bile, uzatılmış veya yeni
bir kefalet verilmiş olmadıkça kefil, ancak on yıllık süre doluncaya kadar takip edilebilir).
Bu sürenin azami 10 yıllık yeni bir dönem için uzatımı ya da kefaletin yenilenmesi mümkün
olup, bu uzatımın kefalet sözleşmesi için gerekli olan şekil şartlarına uyularak, en erken
kefaletin sona ermesinden bir (1) yıl önce yapılması gerekir. Aksi durumda kefalet 10
yıllık sürenin geçmesi ile birlikte geçersiz olacaktır. Bunun dışında kefaleti sona erdiren
nedenlerden biri de kefaletin belirli bir süre için verilmiş olmasıdır. Burada söz konusu
olan asıl borcun belirli bir süreye bağlı olması değil kefilin sorumluluğunun belirli bir süre
ile sınırlı olduğunun kefalet sözleşmesinde açıkça kararlaştırılmasıdır.
Süreli kefalette kefil, sürenin sonunda borcundan kurtulur. Süreli olmayan kefalette kefil,
asıl borç muaccel olunca, adi kefalette her zaman ve müteselsil kefalette ise, kanunun
öngördüğü hâllerde, alacaklıdan, bir ay içinde borçluya karşı dava ve takip haklarını
kullanmasını, varsa rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçmesini ve ara vermeden
takibe devam etmesini isteyebilir. Keza, borç, alacaklının borçluya yapacağı bildirim
sonucunda muaccel olacaksa kefil, kefalet sözleşmesinin kurulduğu tarihten bir yıl sonra
alacaklıdan, bu bildirimi yapmasını ve borç bu suretle muaccel olunca, yukarıda belirtildiği
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
şekilde takip ve dava haklarını kullanmasını isteyebilir. Alacaklı, kefilin bu istemlerini

yerine getirmezse, kefil borcundan kurtulur. Ayrıca, borç doğuran sözleşmenin alacaklı
tarafından feshi, borcun ifasının imkânsız hale gelmesi, alacaklı ve borçlu sıfatlarının
birleşmesi, tecdit, ibra, takas, kesin hüküm hallerinde de asıl borca bağlı olarak kefalette
sona ermektedir.
48. Alacaklının kefile karşı olan özen borcunu yerine getirmemesi ve borcu ödeyen
kefile rehin ile borç senetlerini teslim etmemesinin sonuçları nelerdir?
Alacaklı, kefalet sırasında var olan veya daha sonra asıl borçludan alacağın özel güvencesi
olmak üzere elde ettiği rehin haklarını, güvenceyi ve rüçhan haklarını kefilin zararına olarak
azaltırsa, zararın daha az olduğu alacaklı tarafından ispat edilmedikçe, kefilin sorumluluğu
da buna uygun düşen bir miktarda azalır. Kefilin fazladan ödediği miktarın geri verilmesini
isteme hakkı saklıdır.
Alacaklı, borcu ödeyen kefile haklarını kullanmasına yarayabilecek borç senetlerini teslim
etmek ve gerekli bilgileri vermekle yükümlüdür. Alacaklı, kefalet sırasında var olan veya
asıl borçlu tarafından alacak için sonradan sağlanan rehinleri ve diğer güvenceleri de kefile
teslim etmek veya bunların devri için gerekli işlemleri yapmak zorundadır. Alacaklının,
diğer alacakları sebebiyle sahip olduğu rehin ve hapis hakları, kefilin haklarından sıraca
önce geldikleri ölçüde saklıdır.
Alacaklı, haklı bir sebep olmaksızın yükümlülüklerini yerine getirmez, ağır kusuruyla
mevcut belgeleri veya rehinleri ya da sorumlu olduğu diğer güvenceleri elinden çıkarırsa,
kefil borcundan kurtulur. Bu durumda kefil, ödediğinin geri verilmesini ve varsa ek
zararının giderilmesini isteyebilir.
49. Kefilin borcu ödemesi durumunda asıl borçluya rücu hakkı var mıdır?
Kefil, alacaklıya ifada bulunduğu ölçüde, onun haklarına halef olur. Kefil, bu hakları asıl
borç muaccel olunca kullanabilir.
Kefil, aksi kararlaştırılmamışsa, rehin hakları ile aynı alacak için sağlanmış diğer
güvencelerden sadece kefalet anında var olan veya bizzat asıl borçlu tarafından, sonradan
özellikle bu alacak için verilmiş bulunanlara halef olur. Alacaklıya kısmen ifada bulunan
kefil, rehin hakkının sadece bunu karşılayan kısmına halef olur. Alacaklının rehin konusu
üzerinde geriye kalan alacak hakkı, kefilin rehin hakkından ön sırada gelir. Kefil ile asıl
borçlu arasındaki hukuki ilişkiden doğan istem ve def’iler saklıdır.
Kefilin rücu hakkına ilişkin zamanaşımı, kefilin alacaklıya ifada bulunduğu anda işlemeye
başlar. Kefil, dava hakkı vermeyen veya yanılma ya da ehliyetsizlik sebebiyle asıl borçluyu
bağlamayan bir borç için ödemede bulunduğu takdirde, asıl borçluya karşı rücu hakkına
sahip değildir. Ancak, kefil zamanaşımına uğramış bir asıl borçtan sorumlu olmayı
borçlunun vekili sıfatıyla üstlenmişse asıl borçlu, ona karşı vekâlet sözleşmesi hükümleri
uyarınca sorumlu olur.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
92 ÜRETEN
2009
50. Kefaletten dönme mümkün müdür?

Gelecekte doğacak bir borca kefalette, borçlunun borcun doğumundan önceki mali
durumu, kefalet sözleşmesinin yapılmasından sonra önemli ölçüde bozulmuşsa veya
mali durumunun, kefalet sırasında kefilin iyi niyetle varsaydığından çok daha kötü olduğu
ortaya çıkmışsa, kefil alacaklıya yazılı bir bildirimde bulunarak, borç doğmadığı sürece her
zaman kefalet sözleşmesinden dönebilir. Kefil, alacaklının kefalete güvenmesi sebebiyle
uğradığı zararı gidermekle yükümlüdür.
51. Teminat mektubunun tarafları kimlerdir? Teminat mektubu ile kimin riski
garanti edilmektedir?
Teminat mektubunun tarafları;
• Garanti veren -Banka,
• Garanti alan- Muhatap,
• Lehine fiili taahhüt edilen -Lehtardır.
Teminat mektubunda garanti edilen risk, lehtar olarak belirtilen kişi ile ilgilidir. Zira lehtar,
fiili taahhüt edilen, lehine garanti verilen kişidir.
52. Teminat mektubu türleri nelerdir?

Teminat mektubu türleri
1) Konu,
2) Vade
3) Limit
yönünden sınıflandırılabilir:
1) Konu yönünden yapılan ayrım:

• Geçici teminat mektupları
• Kesin teminat mektupları
• Avans teminat mektupları
• Gümrüklere hitaben verilen teminat mektupları
• Mahkemelere veya İcra Dairelerine hitaben verilen teminat mektupları
• Vergi Dairelerine hitaben verilen teminat mektupları
• Serbest konulu teminat mektupları
2) Vadeye göre yapılan ayrım:

• Vadeli Teminat Mektupları
• Vadesiz Teminat Mektupları
3) Limit bakımından yapılan ayrım:

• Limit içi
• Limit dışı
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
53. Teminat mektubunun hukuki niteliğinin garanti sözleşmesi sayılmasının

sonuçları nelerdir?
Doktrinde hukuki niteliği tartışmalı bulunan teminat mektubunun garanti akdi mi, kefalet
akdi mi olduğu yönündeki tartışmalara son noktayı koyan Yargıtay İçtihadı Birleştirme
Genel Kurulu’nun 11.06.1969 gün ve 969/4 – 969/6 sayılı kararı uyarınca da, teminat
mektupları bir kefalet sözleşmesi değil, üçüncü şahsın fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti
sözleşmesidir. Kefalet akdi ile garanti akdi arasındaki farkları ana ve fer’i nitelikteki kıstaslar
olarak iki ayrı kategori altında kısaca inceleyecek olursak;
a) Ana Kıstaslar:
1) Doktrin ve İsviçre Borçlar Kanunu’nda da belirlenmiş olan ana kıstasların ilki
asli feri yükümlülük kriteridir. Buna göre, garanti veren bağımsız bir borç altına
girmekte olup, bu yükümlülüğün bir başka borç ile ilgisi yoktur. Kefalette ise,
asıl olan bir başka borcun (temel ilişkinin) olması, verilen teminat ile o borcun
ödenmesinin sağlanmasıdır. Kefaletin bir başka borç ilişkisine yollamada
bulunulması ferilik karinesini teşkil eder.
2) Ana Kıstaslardan ikincisi, yükümlülüğün kapsam ve niteliğidir. Asıl borçlu
gibi yükümlülük altına girme amacını taşıyan bir sözleşmenin “kefalet”; asıl
borçlunun borcunu aşabilecek, bir başka deyimle, lehine taahhüt altına girilen
alacaklının hiçbir şekilde zarara uğramayacağını temine yönelik sözleşmenin ise
“garanti sözleşmesi” olarak nitelendirilmesi gerekmektedir.
3) Ana kıstaslardan üçüncüsü ise, menfaat kıstasıdır. Buna göre kefalet ilişkisinde
kefalet verenin bu ilişkide bir yararlanma amacı olmadığı halde; garanti
sözleşmesinde ilke olarak, böyle bir teminat verenin yararı olduğudur.
4) Dördüncü kıstas, kişiye yönelik teminat verme kıstası olup buna göre teminatın
bir kişi göz önünde tutularak verilmesi kefalete işaret olacak, böyle değil de
objektif olarak belli bir sonucun gerçekleşmesi amacına yönelik olarak verilmesi
halinde ise garanti sözleşmesinin amaçlandığı kabul edilecektir.
b) Ana kıstasların yanında kullanılması mümkün olan feri nitelikteki kıstaslar:

1) (BK) Borçlar Kanunu’nun 583. maddesi hükmü uyarınca, kefalet sözleşmesinin
geçerliliğinin yazılı şekle tabi olması ve sözleşmede kefilin sorumlu olacağı
belirli bir miktarın ve kefalet tarihinin gösterilmesi ve ayrıca kefilin, sorumlu
olduğu azamî miktarı, kefalet tarihini ve müteselsil kefil olması durumunda, bu
sıfatla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girdiğini
kefalet sözleşmesinde kendi el yazısıyla belirtmesi gerektiği halde, BK’nin 128.
maddesindeki “Üçüncü kişi yararına sözleşme” başlığı altında düzenlenmiş olan
garanti sözleşmesi, herhangi bir şekle tabi tutulmamış, verilen garantinin belli
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
94 ÜRETEN
2009
bir limite bağlanmış olması da öngörülmemiştir. Yine de, hangi riskin garanti
edildiğinin belli olması ya da tereddüt yaratmayacak biçimde belirlenebilir
nitelikte bulunması gerekmektedir.
2) Öte yandan kefalette, BK’nin 591. maddesi hükmü uyarınca kefil, borçluya ait
def’ileri alacaklıya karşı ileri sürebilme hakkına sahipken, garanti sözleşmesinde
teminat veren kişiye bu hak tanınmış değildir.
3) Yine, kefil, kefaletten doğan borcunu ödedikten sonra BK’nin 596. Maddesi
hükmü uyarınca asıl borçluya yasadan ötürü dönme (rücu) hakkı bulunduğu
halde, garanti sözleşmesinde teminat verene bu hak tanınmış değildir. Bu
nedenle, garanti akdinden dolayı Bankamızın zarara girmemesini teminen
lehtardan kontrgaranti alınması gerekmektedir.
4) BK’nin 598. maddesi gereğince kefalette, kefilin sorumluluğu asıl borcun geçerli
oluşuna ve devamına bağlı iken, bir tür üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğini taşıyan
garanti sözleşmesi, bağımsızlık ilkesi gereğince, bu koşullara tabi tutulmamıştır.
54. Teminat mektubunda zamanaşımı süresi ne kadardır?

Teminat mektuplarında zamanaşımı, genel zamanaşımı süresine tabidir. Yani teminat
mektubundan doğan sorumluluk, riskin doğumundan itibaren 10 yılda zamanaşımına uğrar.
Vadeli ve vadesiz teminat mektupları bakımından zamanaşımının ayrı ayrı değerlendirilmesi
gerekmektedir. Üzerinde belli bir geçerlik süresi bulunmayan teminat mektupları
vadesizdir. Vadesiz teminat mektupları, lehtar ile muhatap arasındaki, zaman açısından
sürekli, iş ilişkisinin garantisi olarak verilmekte, böylece teminat mektubu belli bir sürede
tamamlanabilecek bir iş için verilmediğinden, garanti veren Bankanın sorumluluğu
bir zamanla sınırlı olmaksızın devam etmektedir. Banka, ancak, haklı fesih hallerinde
muhatabı uyarmasına rağmen haklı fesih hallerinin devam etmesi durumunda garanti
sözleşmesi olan teminat mektubunu tek taraflı olarak feshedebilecektir. Vadeli teminat
mektuplarında ise Bankanın vadeden sonra 10 yıl sorumlu tutulması bazı rahatsızlıklara yol
açmış, bunun üzerine Yargıtay’ın “banka teminat mektuplarını, başkasının fiilini taahhüt
anlamında garanti akdi” saymasının göz önünde bulundurmasıyla, 18.07.1981 gün, 2481
sayılı Kanunla, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 110. Maddesine fıkra eklenmiştir. (6098 sayılı
yeni TBK’nin 128.maddesi ile aynı hüküm muhafaza edilmiştir). Eklenen fıkra uyarınca,
vadeli teminat mektuplarına “işbu teminat mektubu ……….. tarihine kadar elimize geçecek
şekilde tarafınızdan yazılı tazmin talebinde bulunulmadığı taktirde hükümsüz olacaktır.”
şeklinde veya buna benzer bir kayıt konulduğunda belirli tarihe kadar tazmin talebinde
bulunulmazsa bankanın sorumluluğu sona erecektir. Böyle bir ifade taşımayan vadeli
teminat mektuplarında muhatabın, riskin vade içinde gerçekleştiğini ispat etmesi halinde
talep hakkı, riskin doğduğu tarihten itibaren 10 yılda zamanaşımına uğrayacaktır. Bu
tarihin tespit edilememesi halinde zamanaşımı vadenin bitiminden itibaren işleyecektir.
Buna karşılık vadesiz teminat mektuplarında muhatabın tazmin talebi, riskin doğduğu
tarihten itibaren 10 yılda zamanaşımına uğrayacaktır.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
55. Bankanın muhatabın tazmin talebini reddetmesi için gereken haller nelerdir?
Teminat mektubunu veren banka, ilk talepte ödeme yükümlülüğü altında olduğundan
ve muhatabın tazmin talebinde haklı olup olmadığını veya hakkını kötüye kullanıp
kullanmadığını araştırmadan derhal ödemede bulunduğundan, bankanın muhatabın
tazmin talebini reddetmesi gereken haller fevkalade istisnai ve sınırlıdır.
1) Muhatabın tazmin talebi hakkının olmadığı (örneğin; garanti edilen risk

doğmamıştır veya sona ermiştir, vadeden sonra tazmin talep edilmiştir,
zamanaşımına uğramıştır, teminat mektubu geçersizdir vs.),
2) Riskin doğmasına rağmen muhatabın tazmin talebi hakkının kötüye kullanıldığının
(TMK, 2. md.) kesin olarak bilindiği hallerde (örneğin; teminat mektubunda
garanti edilen riskin muhatabın kusurlu davranışı ile ortaya çıkması, muhatabın
tazmin talebi yargılama sonucunda kesin hükümle reddedildiği halde tazmin
talebinde bulunması, muhatabın lehtarı borcundan ibra etmesi veya takas
beyanında bulunmasına rağmen tazmin talebinde bulunması, muhatabın lehtara
avans ödemesi yapmasına rağmen avans teminat mektubunun tazminini talep
etmesi, temel ilişki ahlak ve adaba aykırı ve bu nedenle hükümsüz ise veya temel
ilişki muvazaaya dayanıyorsa tazmin talebinde bulunulması vs.) tazmin talebinin
reddi gerekecektir.
56. Banka teminat mektubundan doğan komisyon hakkı hangi hallerde sona erer?
Bankanın komisyon talep hakkı, genelde teminat mektubunun veya kontrgarantinin iadesi,
bankanın ibrası, vadenin sona ermesi, bankanın teminat mektubunu ödemesi, muhatabın
teminat mektubunu iptal etmesi gibi hallerde sona erer. Ancak komisyon talep hakkının
sona ermesi için teminat mektubunun mutlaka bankaya iade edilmesi veya bankanın ibrası
şart değildir. Teminat mektuplarının hükümsüz kaldıklarının kesin mahkeme kararı ile
tespiti halinde de banka komisyon talep edemez. Teminat mektubu üzerine Mahkemece
ihtiyati tedbir konulması ise bankanın komisyon talep hakkını engellememektedir.
Kural olarak teminat mektubu iade edilinceye kadar bankanın teminat mektubu komisyon
talep etme hakkı bulunmakla birlikte teminat mektubu kıymetli evrak niteliğinde
olmadığından teminat mektubunun mutlaka iadesinin gerekmediği durumlarda vardır.
BK, 128. madde gereği vadeli teminat mektuplarında, vade tarihine kadar başvurulmadığı
takdirde, teminat mektubunun hükümsüz hale geleceğine dair bir kayıt bulunmadığı
halde, bankanın vade dolsa da teminat mektubu iade edilmedikçe ya da muhatap
bankayı ibra etmedikçe komisyon talep hakkı devam edebilecektir. Risk devam ederken
muhatabın teminat mektubunu kaybetmesi halinde de teminat mektubu kıymetli evrak
olmadığından, diğer bir deyişle hak, senede bağlı olmadığından, hatta garanti sözleşmesi
olarak yazılı şekil şartı dahi aranmadığından, bankanın yükümlülüğü devam ettikçe
komisyon talep hakkının sona ermesinden söz edilemez.
Zamanaşımına uğramış teminat mektuplarında ise esasen bankanın mektubu tazmini
reddetme hakkı bulunduğundan komisyon talep etmemesi gerekir. Ancak vadesiz teminat
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
96 ÜRETEN
2009
mektuplarında zamanaşımı süresinin dolduğunun tespiti güç olduğundan mektubun

tanzim tarihinden itibaren 10 yıldan fazla bir süre geçse de bankanın komisyon talep hakkı
devam edebilecektir.
57. Muhatabın tazmin talebi hangi hususları içermelidir? Tazmin talebi nasıl ve kim
tarafından yapılmalıdır?
Bankanın ödeme yükümlülüğü teminat mektuplarında yazılı bir tazmin talebinde
bulunmasına bağlanmış olup, banka tazmin talebinin yazılı olmaması halinde ödemeyi
reddedecek, muhatabın şifahi tazmin talebini yerine getirmeyecektir. Banka teminat
mektubu vermekle belli bir yükümlülüğün yerine getirileceğini garanti ettiğinden, sadece
“teminat mektubunu tazmin ediniz”, “teminat mektubu irat kaydedilmiştir” şeklindeki
yazılı beyanlar yeterli olmayıp, yazılı tazmin talebinde mutlaka lehtarın teminat mektubu
ile garanti edilen yükümlülüğünü tamamen ya da kısmen yerine getirmediği muhatap
tarafından belirtilerek tazmin istenmelidir. Muhatabın, bankanın geri kalan miktar için
sorumluluğunun devamı kaydıyla teminat mektubunun kısmen tediyesini istemesi
mümkün ve geçerli olup banka uygulaması da bu yöndedir.
Muhatabın yazılı tazmin talebinde, lehtarın teminat mektubunda belirtilen yükümlülüğünü
yerine getirmediğini belirtmesi, zorunlu ve yeterlidir. Lehtarın tazmin talebinin garanti
edilen riskle ilgili olmadığı iddiasını bankanın göz önünde tutması ve ödemeyi reddetmesi
söz konusu olamaz.
Bir banka tüm şubeleri ile bir tüzel kişi oluşturduğundan, teminat mektubunda açıkça aksi
belirtilmedikçe, vadesi içinde teminat mektubunun bankanın herhangi bir şubesinden
tazmininin istenmesi geçerlidir.
Teminat mektupları kıymetli evrak olmadıklarından ödemenin mutlaka teminat
mektubunun iadesi karşılığında yapılması da yasal zorunluluk değildir.
Muhatap idare, mektubun tazminini kendi alacağı için isteyebileceği gibi Devlet İhale
Kanunu veya Kamu İhale Kanunu’na tabi işlerde lehtarın yasal yükümlülükleri (SSK prim
borcu vs.) için de isteyebilir.
Tazmin talebi muhatap tarafından yapılır. Muhatabın bir tüzel kişi olması halinde tazmin
talebinin muhatabı temsile, onun adına hareket etmeye yetkili kişi veya kişiler tarafından
yapılması gerekir. Bu sebeple, teminat mektuplarının tazmin talepleri için gerçek veya
tüzel kişi tarafından verilen vekâletnamede açık yetki bulunmalıdır. Umumi (genel)
vekâletnameye dayanan tazmin talepleri yeterli değildir.
58. Risk devam ederken muhatabın teminat mektubunu kaybetmesi, zayi etmesi
halinde Bankanın tazmin yükümlülüğü var mıdır?
Teminat mektupları kıymetli evrak niteliği taşımadığından, muhatabın mektubu
kaybetmesi veya zayi etmesi halinde de bankanın yükümlülüğü devam edecektir.
Muhatabın teminat mektubunu kaybettiğini veya zayi ettiğini bildirmesi halinde
bankanın lehtarın muvafakatini alarak ödemede bulunması veya henüz tazmin talebinde
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
bulunulmamışsa yine lehtarın muvafakatiyle ikinci bir mektup düzenlenmesi hallerinde

herhangi bir sorun ortaya çıkmayacaktır. Lehtarın mektubun aslını iade etmesi veya
bankanın ödemede bulunmasına veya yeni mektup düzenlemesine muvafakat etmemesi
hallerinde ise, bankanın muhatabın mektubu kayıp veya zayi ettiğini belirterek tazmin
talebinde bulunması hallerinde ödemeyi reddetmesi ve ancak aleyhine açılacak bir davayı
kaybetmesi halinde ödemesi, lehtara başvuru açısından zorunlu olacaktır.
59. Tacir kime denir?

Bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir. Bunun gibi bir
ticari işletmeyi kurup, açtığını sirküler, gazete, radyo, televizyon gibi yollarla ilan eden veya
işletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmiş olan kimse fiilen işletmeye
başlamasa bile tacir sayılır. Ayrıca, bir ticari işletmeyi açmış gibi ister kendi adına, ister
adi bir ortaklık adına veya her ne şekilde olursa olsun hukuken mevcut olmayan bir şirket
adına ortak sıfatıyla işlemlerde bulunan kimse iyi niyetli üçüncü kişilere karşı tacir gibi
sorumlu olur. Küçük ve mahcurlara ait ticari işletmeyi bunların adına işleten veli ve vasi,
tacir sayılmaz. Tacir sıfatı, temsil edilene aittir. Ancak kanuni mümessil ceza hükümleri
bakımından tacir gibi mesul olur. Şahsi halleri veya yaptığı işlerin mahiyeti yahut meslek
ve vazifeleri itibariyle kanuni veya yargısal bir yasağa aykırı olarak veyahut başka bir şahsın
iznine veya resmi bir makamın ruhsatına lüzum olup da izin veya ruhsatname almadan
bir ticari işletmeyi işleten kimse de tacir sayılır. Ticaret şirketleriyle, gayesine varmak
için ticari bir işletme işleten vakıflar, dernekler ve kendi kuruluş kanunları gereğince özel
hukuk hükümleri dairesinde idare edilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere devlet,
il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri tarafından kurulan teşekkül
(kurum) ve müesseseler (kuruluşlar) dahi tacir sayılırlar.
60. Tacir olmanın sonuçları nelerdir?

Bir tacirin borçları kural olarak ticari olup, tacirler her türlü borçlarından dolayı iflasa
tabidirler. Ayrıca tacirler, bir ticaret unvanı seçmeye ve kullanmaya, işletmelerini ticaret
siciline kaydettirmeye ve ticari defter tutmaya mecburdurlar. Her tacir, ticaretine ait bütün
faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmek zorundadır. Özellikle Bankalar
tedbirli, bilinçli, özenli, basiretli ve öngörülü bir tacir gibi hareket etmek zorundadırlar.
Basiretli bir işadamı olarak gerekli ihtimamı göstermeyen kişi (örneğimizde banka) iyi niyet
iddiasında bulunamayacağı gibi bunun hukuki sonuçlarına da katlanmak durumundadır.
Örneğin; tahrif edilmiş veya sahte çekten/sahte ödeme talimatından doğan zararlar kural
olarak muhatap bankaya aittir. Tahrif edilmiş ya da sahte çekle/sahte ödeme talimatıyla
ödeme yapmayı kabul eden ve müşterileri ile çek anlaşmaları/sözleşmeler imzalayan
bir banka, basiretli bir iş adamı gibi hareket ederek gerekli dikkat ve özeni göstermeli ve
duraksama halinde çeki/ödeme talimatını uzman kişilere inceletmeli/gerekli kontrolleri
yapmalıdır. Birer güven kurumu olan bankalar, objektif özen borcunun/basiretli bir
tacir gibi hareket etme zorunluluğunun gereği olarak hafif kusurlardan dahi sorumlu
tutulabilmektedirler.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
98 ÜRETEN
2009
Diğer yandan, tacirler arasında diğer tarafı temerrüde düşürmek veya sözleşmeyi
feshetmek yahut ondan dönmek için gerekli ihbar ve ihtarlar şekle tabi olup, noter
aracılığıyla veya taahhütlü mektup ya da telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak
kayıtlı elektronik posta (KEP) sistemi ile yapılması gereklidir.
61. Ticari satımda, malın muayenesi ve ayıp ihbarı hangi süreler içinde yapılmalıdır?
Teslim edilen malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça anlaşılıyor ise alıcı 2 gün içinde
durumu satıcıya bildirmek zorundadır. Ayıbın teslim anında açıkça anlaşılamaması halinde,
alıcı, tesliminden itibaren 8 gün içinde, malı muayene etmek veya ettirmek ve bu muayene
(inceleme) sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu
bu süre içinde satıcıya bildirmek yükümlülüğündedir. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde
bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Olağan bir muayene ile anlaşılamayan
ayıpların ise, ortaya çıkar çıkmaz satıcıya bildirilmesi gerekir. Bu süreler içinde ayıpların
satıcıya bildirilmemesi halinde alıcı, malı o hali ile kabul etmek zorundadır. Ayrıca bu
süreler içinde tespit ve ihbar edilen ayıplardan doğan dava hakkı ise, Borçlar Kanunu’nun
231. madde hükmüne göre, satıcı daha uzun bir süre için üstlenmiş olmadıkça, satılanın
ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya
çıksa bile, satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan
def’i hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmaz. Satıcı, satılanı ayıplı olarak
devretmekte ağır kusurlu ise, iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamaz.
62. Şahıs şirketleri ile sermaye şirketleri hangileridir?

Ortaklarının şirket işlemlerinden doğan sorumluluğu, iştirak ettikleri sermaye payına
bakılmaksızın bütün malvarlıklarına şamil kılınan ortaklıklara “şahıs şirketi”, buna karşılık
ortaklarının sorumluluğu iştirak ettikleri sermaye ile sınırlı bulunan ortaklıklara “sermaye
şirketi” denir. Kanunda (TTK 124) ticaret ortaklığı olarak sayılan kolektif, adi ve sermayesi
paylara bölünmüş komandit, anonim, limited ortaklıklar ile kooperatifler, tacir sıfatını
taşımaktadırlar.
Şirketlerin bir kısmı şahıs ve sermaye şirketlerinin özeliklerini kendilerinde toplamışlardır.

Mesela, kolektif şirket ve adi komandit şirket birer şahıs şirketi iken, komandit şirketlerde,
komandite ortak, şahıs şirketleri gibi sınırsız sorumlu; komanditer ortak ise sermaye
şirketlerindeki gibi “koymayı taahhüt ettiği sermaye” ile sınırlı sorumludur. Bu haliyle
komandit şirketler, şahıs şirketlerine yakındırlar. Sermayesi paylara bölünmüş komandit
şirketler, anonim şirketler, limited şirketler ve kooperatifler sermaye şirketlerinin vasıflarına
haizdirler. Şahıs şirketlerinde ortakların sınırsız sorumluluğu söz konusu iken, sermaye
şirketlerinde ortakların sınırlı sorumluluğu söz konusudur. Ancak, vergi hukuku açısından
sermaye şirketlerinden, anonim şirket “yönetim kurulu üyeleri”, limited şirketlerde ise
“ortaklar” sermayedeki payları ile orantılı olarak sınırsız sorumludurlar.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
63. Sınırsız sorumlu bulunan kolektif şirket ortaklarının sermaye paylarının esas
sözleşmede gösterilmesi gerekli midir?
Türk Ticaret Kanunu’nun 213’üncü maddesi gereğince şirket esas sözleşmesinde, her bir
ortağın iştirak ettiği sermaye payının gösterilmesi gerekmektedir. Ancak, esas sözleşmede
sermaye payının gösterilmiş olması, üçüncü kişilere karşı ortağın bütün malvarlığı ile
sorumlu olmasını etkilemez. Esas sözleşmede sermaye paylarının gösterilmesi, ortakların
birbirleri ile olan ilişkileri bakımından önemli ve gerekli bulunmaktadır.
64. Kolektif şirketten alacaklı olanların doğrudan doğruya ortakların mal varlıklarına
başvurması mümkün müdür?
Kolektif şirket ortakları, şirketin borç ve taahhütlerinden dolayı müteselsilen ve bütün
malları ile sorumlu bulunmaktadırlar; ancak, şirketin söz konusu borç ve taahhütlerinden
dolayı birinci derecede şirket mesuldür. Alacaklıların alacaklarını doğrudan doğruya şirket
ortaklarından istemeleri mümkün bulunmamaktadır. Şirketten alacaklı olanların önce
şirkete başvurmaları ve şirkete karşı açılacak dava ve takibin semeresiz kalması halinde
şirket ortaklarına başvurmaları gerekmektedir.
65. Kolektif şirketin üçüncü kişilerle ilişkilerinde temsil yetkisi kime aittir?
Üçüncü şahıslarla işlem yapabilecek temsilciler genel olarak şirket esas sözleşmesinde
gösterilir. Temsil yetkisinin kime veya kimlere ait olduğu esas sözleşmede gösterilmemiş
ise, adi ortaklıkta olduğu gibi kolektif şirkette de her bir ortak temsil yetkisine sahip
bulunmaktadır. Ancak bu durumda her bir ortağın temsil yetkisi, olağan işler ve şirketin
gayesine dâhil olan her nevi iş ve hukuki muameleyi şirket namına yapmak bakımından
söz konusu olup; olağanüstü işler bakımından ise ortakların hep birlikte hareket etmeleri
gerekmektedir. Örneğin, bir kredi işleminde şirket borç altına sokulduğundan temsil
yetkisinin kime veya kimlere ait olduğu esas sözleşmede gösterilmemiş ise, ortakların
birlikte hareket etmeleri gerekmektedir. Bu durum dışında şirket esas sözleşmesinin
dikkatle incelenerek kimlere hangi işlemler için temsil yetkisi verildiğinin tespit edilmesi
gerekmektedir.
66. Anonim şirketlerde temsil yetkisi kime aittir?

Anonim şirketlerde temsil yetkisi kural olarak yönetim kuruluna (idare meclisine) ait
bulunmaktadır. Esas sözleşmede aksi öngörülmemiş veya yönetim kurulu tek kişiden
oluşmuyorsa temsil yetkisi çift imza ile kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir. Yönetim
kurulu, temsil yetkisini bir veya daha fazla murahhas üyeye veya müdür olarak üçüncü
kişilere devredebilir. En az bir yönetim kurulu üyesinin temsil yetkisini haiz olması şarttır.
Bu nedenle, temsil yetkisinin kime ve kimlere ait olduğunun tespiti için, şirket esas
sözleşmesi ve ticaret sicil kaydı dikkatle incelenmelidir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
100 ÜRETEN
2009
67. Kooperatif nedir, unsurları ve kurulma şartları nelerdir, ana sözleşmesinde

hangi hususların belirtilmesi zorunludur?
Tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle
meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle
sağlayıp korumak amacıyla, gerçek ve kamu tüzel kişileri ile özel idareler, belediyeler,
köyler, cemiyetler ve dernekler tarafından kurulan, değişir ortaklı ve değişir sermayeli
teşekküllere “kooperatif” denir. Bu tanıma göre;
• Kooperatifler tüzel kişiliğe sahip teşekküllerdir.
• Kooperatiflerin amacı ortakların ekonomik yararını sağlayıp korumaktır.
• Amacın yerine getirilmesi için karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet gerekir.
• Ortak sayısı ve sermaye değişir niteliktedir. Kooperatif, sermaye miktarı
sınırlandırılmaksızın en az 7 ortak tarafından imzalanacak ana sözleşme ile
kurulur. Ana sözleşmedeki imzaların noterce onaylanması gerekir. Kooperatifler
ve üst kuruluşlarının unvanlarında, kamu kurum ve kuruluşlarının isimlerine yer
verilemez. Ana sözleşme Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na verilir. Bakanlığın
kuruluşa izin vermesi halinde kooperatif merkezinin bulunduğu yer ticaret
siciline tescil ve ilan olunur. Ana sözleşmede, aşağıdaki hususlara ait hükümlerin
yer alması zorunludur:
- Kooperatifin adı ve merkezi
- Kooperatifin amacı ve çalışma koşulları
- Ortaklık sıfatını kazandıran ve kaybettiren hal ve şartlar
- Ortakların pay tutarı ve kooperatif sermayesinin ödenme şekli, nakdi
sermayenin en az 1/4’ünün peşin ödenmesi
- Ortakların ayni sermaye koyup koymayacakları
- Kooperatiflerin yükümlerinden dolayı ortakların sorumluluk durumu ve
derecesi
- Kooperatiflerin yönetici ve denetleyici organlarının görev ve yetki ve
sorumlukluları ve seçim tarzları
- Kooperatifin temsiline ait hükümler
- Yıllık gelir-gider farklarının hesaplama ve kullanma şekilleri
- Kurucuların adı, soyadı iş ve konut adresleri
68. Kooperatif hangi hallerde dağılır?

• Ana sözleşme gereği,
• Genel Kurul kararıyla,
• İflasın açılmasıyla,
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kanunlarda öngörülen diğer hallerde, ilgili Bakanlığın Mahkemeden alacağı karar

üzerine,
• Diğer bir kooperatifle birleşmesi veya devralınması suretiyle,
• 3 yıl üst üste olağan genel kurulunu yapmaması halinde,
• Amacına ulaşma imkânının bulunmadığının ilgili bakanlıkça tespiti halinde
mahkemeden alacağı kararla dağılır.
(Konut yapı kooperatifleri ana sözleşmede gösterilen işlerin tamamlanması ve ferdi
mülkiyete geçilip konutların ortaklar adına tescil edilmesiyle amacına ulaşmış sayılır ve
dağılır)
69. Kıymetli evrak nedir? Unsurları nelerdir?

Türk Ticaret Kanunu’nun 645. maddesine göre, kıymetli evrak öyle senetlerdir ki, bunların
içerdikleri hak, senetten ayrı olarak ileri sürülemediği gibi başkalarına da devredilemez.
Kanunun bu tanımına göre kıymetli evrakın iki temel unsuru bulunmaktadır:
• Kıymetli evrak bir senettir. Bu itibarla kıymetli evraka karşı ileri sürülebilecek
iddiaların da mutlaka yazılı olması gerekir.
• Kıymetli evrakta hak, senede bağlı olup, senetten ayrı olarak ileri sürülmesi ve
devredilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu unsurdan iki sonuç çıkar: Kıymetli evraka bağlı hakkın talep edilmesi için senedin ibrazı
ve hakkın devredilmesi için senedin de devredilmesi (ciro) gerekmektedir.
70. Kıymetli evrakı, “temsil ettikleri hakkın türü” ve “devir şekilleri” bakımından
sınıflandırınız.
Kıymetli evrak, “devir şekilleri” bakımından sınıflandırıldığında;
- Nama yazılı senetler
- Emre yazılı senetler
- Hamiline yazılı senetler olarak ayrılırlar.
“Temsil ettikleri hakkın türü” bakımından sınıflandırıldığında;
- Alacak senetleri
- Emtia senetleri (Makbuz senedi-varant)
- Ortaklık hakkı veren senetler
- Ortaklığa katılma senetleri
- Karma nitelikli senetler olarak ayrılırlar.
71. Ticari senetlerin (poliçe, bono, çek) ortak özellikleri nelerdir?

• Ticari senetler, kanunen, emre yazılı senetlerdir. Bu nedenle tedavül edebilirler.
• Ticari senetler ibraz senetleridir. Bu nedenle, senet ibraz edilmeden senede bağlı
hak talep edilemez.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
102 ÜRETEN
2009
• Ticari senetler şekle bağlıdır. Bu nedenle kanunda gösterilen zorunlu unsurları

taşımayan senet ticari senet sayılmaz.
• Ticari senetler müteselsil sorumluluk getirir. Bu nedenle hamil senette imzası
bulunanlara karşı tek tek müracaat edebileceği gibi hepsine birden de başvurabilir.
• Ticari senetlerde beyan ve imzalar birbirinden bağımsızdır. Bu nedenle senette
yer alan imzalardan birinin sahteliği gibi bir nedenle geçersiz olması diğer imza
sahiplerinin sorumluluğunu etkilemez.
• Ticari senetler illetten (sebepten) mücerret senetlerdir. Bu nedenle, ticari
senedin düzenlenmesine neden olan temel ilişkiden kaynaklanan durumlar
cirantalara karşı ileri sürülemez.
• Ticari senetler uluslararası bir nitelik taşır. Bu nedenle düzenlendiği veya
ödeneceği memlekete göre farklı hukuk düzenlerine tabi olabilirler.
72. Ticari senetlerde temsil yetkisi nasıl belirlenir?

Temsilci, kanundan ya da akitten doğan yetkiye istinaden ticari senet düzenleyebilir.
Tüzel kişiler (örneğin, ticari şirketler) yetkili organları aracılığıyla temsil edildiklerinden,
organların temsil yetkisi kanun veya ana sözleşme hükümlerine göre saptanır. Söz konusu
hükümler doğrultusunda şirketi temsile yetkili organlar, bir veya birden fazla kişinin
münferiden ya da müteselsilen imzası ile şirketi temsile yetkili kılabilir. Vekâlet akdi ile de
vekile temsil yetkisi verilebilir. Bu durumda, temsilcinin, temsil ettiği kimse adına kambiyo
taahhüdünde bulunabilmesi için vekâletnamede bu konuda açıkça yetkili kılınmış olması
şarttır.
73. Ticari senetlerde cironun hukuki mahiyeti nedir?

Ciro, çifte yetki veren bir havale işlemidir. Ciroda, ciranta muhataba ödeme yetkisi, ciro
edilene ise bedeli kabzetmek (tahsil etme, teslim alma) yetkisi vermektedir. Cironun
kayıtsız şartsız olması gerekir. Cironun bağlı tutulduğu her şart yazılmamış sayılır. Kısmi
ciro ise batıldır. Çizilmiş ciro yazılmamış hükmündedir. Devredilebilen bütün kıymetli
evrakın, senedin içeriğinden veya niteliğinden aksi anlaşılmadıkça, ciro edilmesi ve
zilyetliğin geçirilmesiyle cirantanın hakları ciro edilene devrolunur.
74. Avalin hukuki niteliğini anlatınız.

Aval, ticari senetlere özgü bir tür kefalettir. Aval, keşideci, muhatap veya cirantalar lehine
verilebilir. Aval, “aval içindir” veya buna benzer bir ibare ile ifade edilir. Aval şerhinde
kimin lehine verildiği belirtilmemiş ise keşideci lehine verildiği kabul edilir. Senedin ön
yüzüne konan mücerret her imza keşideci lehine aval olarak kabul edilir. Aval, senede
bağlı bir tür kefalettir. Bu nedenle, senet geçersiz ise aval da geçersizdir. Aval veren kişi,
kimin için taahhüt altına girmişse aynen onun gibi sorumlu olur. Aval veren kişinin teminat
altına aldığı borç, şekle ait noksandan başka bir sebepten dolayı batıl olsa da aval verenin
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
taahhüdü geçerlidir. Aval veren kişi, poliçe bedelini ödediği takdirde, poliçeden dolayı
lehine taahhüt altına girmiş olduğu kişiye ve ona, poliçe gereğince sorumlu olan kişilere
karşı poliçeden doğan haklarını iktisap eder. Hamil, borç ödenmediği takdirde ödememe
protestosu çekerek keşideci, muhatap ve cirantaların yanı sıra avaliste de başvurabilir.
75. Türk Ticaret Kanunu hükümleri kapsamında, çekte bulunması gereken zorunlu
unsurlar nelerdir?
TTK’nin 780. ve 781. maddeleri uyarınca:
• Çek kelimesi (yabancı bir dilde düzenlenmiş ise bu dilde çek kelimesi),
• Belirli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız havale,
• Muhatap bankanın hesabın bulunduğu şubesinin adı,
• Ödeme yeri,
• Keşide tarihi,
• Keşide yeri (keşide yeri yazılmamışsa keşidecinin ad ve soyadının yanında yazılı
olan yer),
• Keşidecinin imzası,
çekte bulunması gereken zorunlu unsurlardır. Bunlardan birinin yokluğu çeki geçersiz hale
getirir.
76. Çeklerde cironun hukuki mahiyeti nedir?

Hamiline çekler teslim, emre yazılı çekler ciro ve teslim, “emre yazılı değildir” veya “ciro
edilemez” gibi kayıtlarla emre yazılı olmaktan çıkarılan ve nama yazılı hale getirilen çekler
alacağın temliki yoluyla devredilir. Ciro, çek veya alonj üzerine el yazısı ile imzalanarak
yapılmalıdır. İmza atamayanlar çek ciro edemezler. Ciroda imza yeterlidir; gerçek kişilerde
isim yazma zorunlu olmayıp, tüzel kişilerde ticaret unvanı mutlaka belirtilmelidir.
Cirantanın çek keşide etme ehliyetine/temsil yetkisine sahip olması gerekir. Birden fazla
lehtarı olan çekleri, lehtarların hepsinin birlikte ciro etmesi zorunludur. Kimin lehine
yapıldığı yazılı olmayan cirolara “beyaz ciro” denir. Yetkili hamil, çeki elinde bulunduran
son cirantadır. Hak sahipliğinin tespitine yarayan düzgün ciro silsilesi birbirini izleyen
cirolar ve en son da ibraz eden yetkili hamilin son cirosundan oluşur. Cirolar birbirini takip
etmiyorsa çeki ibraz eden yetkili hamil sayılmaz. Ciro silsilesi bozuk olan çekin son cirosu
tekrar lehtara yapılmışsa geçerli bir hak sahipliği söz konusudur.
Muhatap banka şubesine yapılan ciro, makbuz niteliğindedir. Arkası karşılıksız yazılmış
bir çekin sonradan ciro edilmesi, alacağın temliki hükmündedir. Böyle bir çek artık Türk
Ticaret Kanunu’nun kıymetli evrak hükümlerine değil, Borçlar Kanunu’nun alacağın
temliki hükümlerine tabidir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
104 ÜRETEN
2009
77. Ciro türleri nelerdir?

Cironun amacına göre tasnifi halinde (1) temlik, (2) rehin ve (3) tahsil cirosundan söz edilir.
1. Temlik cirosu ile senetten doğan bütün haklar ciro edilene geçer; “bedeli teminattır”
veya “tahsil içindir” gibi kayıtlar taşımayan ciro, temlik cirosu hükmündedir.
2. Rehin cirosu, senet bedelinin terhini amacıyla yapılır ve senedi elinde bulunduran
hamil senetten doğan bütün hakları kendi adına kullanır. Şu kadar ki, rehin cirosu ile
senedi elinde bulunduran hamil, senedi kendisine rehin cirosu ile teslim eden hamile
başvuramaz. Bunun gibi, rehin cirosu ile senedi elinde bulunduran hamil, senedi rehin
veya temlik cirosu ile başkalarına devredemez; ancak tahsil cirosu yapabilir.
3. Tahsil cirosu ise senet bedelinin bir başka kimse tarafından tahsil edilmesini temin
amacıyla yapılan cirodur. Tahsil cirosu ile senedi elinde bulunduran kimse rehin veya
temlik cirosu ile senedi devredemez.
78. Çizgili çek nedir?

Keşideci veya hamilin çekin ön yüzüne paralel iki çizgi çizmesi halinde bu çeke, “çizgili çek”
denir.
Çizgilerin arası boş bırakılırsa veya sadece “banka” sözcüğü yazılırsa “genel çizgili çek” olur
ve bu çek ancak bir bankaya veya muhatap bankanın bir müşterisinin hesabına ödenebilir.
İki çizgi arasına bir banka adı yazılmışsa çek “Özel çizgili çek” olur ve ancak adı yazılan
bankaya ödenir. Ancak çizgiler arasına yazılan banka aynı zamanda muhatap banka ise bu
bankanın müşterisine ödenebilir. Bankalar tahsil için çizgili çekleri ancak müşterilerinden
veya başka bir bankadan alırlar. Birisi takasta olmak üzere bir çek en fazla iki kez çizgili çek
haline getirilebilir. Genel çizgi, özel çizgiye dönüştürülebilir ancak özel çizgi, genel çizgiye
dönüştürülemez. Çizgilerin veya zikredilen bankanın ticaret unvanının silinmesi hükümsüz
sayılır. [TTK. Md. 803-804]
79. Blokeli (teyitli) çek nedir?

Teyitli çek olarak da adlandırılabilecek bloke çeklerde teyit işlemi, “teyit edilmiştir”,
“karşılığı mevcuttur”, “işbu çek bedeli olan yalnız ……… TL bloke edilmiştir” gibi muhatap
banka tarafından çekin arka tarafına yazılmak ve imzalanmak suretiyle yapılır. Blokeli
çeklerdeki kayıtların (tarih, tutar vb.) sonradan değiştirilmesi halinde, değişikliklerin
sadece keşideci tarafından onanması yeterli değildir; ayrıca teyit eden muhatap banka
tarafından da onanması gerekmektedir. Bankanın bloke çek karşılığını, hamil lehine
blokede tutma zorunluluğu ibraz süresiyle sınırlıdır. İbraz süresi geçtikten sonra blokeye
alınan para üzerinde rehin, haciz veya tedbir gibi bir kısıtlama yoksa blokedeki bedel
hesaba veya keşideciye iade edilir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
80. Çekin takasa ibrazının sonuçları nelerdir?

Bir çekin takas odasına ibrazı, ödeme için muhatap bankaya ibraz yerine geçer. Takasa
ibraz edilen çeklerin karşılığının tamamen veya kısmen olmaması durumunda; çekin
karşılıksız olduğuna ilişkin kayıt, muhatap bankaya vekâleten çeki takasa ibraz eden banka
tarafından yazılır.
Çekin karşılığı kısmen var ise muhatap bankanın şubesi bu karşılığı hamil adına bloke
hesaba alarak 15 gün süreyle bekletir. Bu süre içerisinde çekle birlikte başvuran hamile,
bloke hesaba alınan para, eğer bankanın sorumlu olduğu tutardan az ise ve hamil talep
ediyorsa, banka kaynağından bankanın sorumlu olduğu tutara tamamlanarak ödenir ve
çekin onaylı fotokopisi hamile verilerek çekin aslı şubede saklanır.
81. Çekte ibraz süreleri nasıl hesaplanır?

Çekin yetkili hamil tarafından ödeme talebi ile muhatap bankaya sunulmasına “ibraz”
denir.
• Çek düzenlendiği yerde ödenecekse (çekin üzerinde yazılı muhatap banka
şubesinin olduğu yer ile keşide yeri aynı ise) ibraz süresi 10 gündür.
• Çek düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse (çekin üzerinde yazılı
muhatap banka şubesinin olduğu yer ile keşide yeri farklı ise) ibraz süresi 1 aydır.
• Çek ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenmişse ise;
a) Düzenleme yeri ile muhatap Banka Şubesi/ödeme yeri aynı kıtada ise
ibraz süresi 1 aydır.
b) Düzenleme yeri ile ödeme yeri ayrı kıtalarda bulunması halinde 3 ay,
c) Düzenleme yeri ile ödeme yeri ayrı kıtalarda bulunsa dahi, her iki yer
ülkesinin Akdeniz’de kıyılarının olması halinde ibraz süresi 1 ay
olarak kabul edilir.
İbraz süresi hesaplanırken keşide günü hesaba dâhil edilmez. Sürenin son günü tatile
rastladığı takdirde, ibraz süresi takip eden ilk işgününün bitimine kadar uzar. Aradaki tatil
günleri ise süre hesabına dâhildir. İbraz süresi geçmiş bir çekin ibrazı halinde, çek arkasına;
“ibraz edildiği itibariyle ibraz süresinin geçmesi nedeniyle çek bedelinin ödenmediği”
yazılarak çekin hamile iade edilmesi gerekmektedir.
82. Sahte Keşideci İmzalı ve tahrif edilmiş çek nedir?

İbraz edilen çekteki imzanın sahte olup olmadığı, hesap kartonu, imza sirküleri gibi
belgelerdeki imza ve çek üzerindeki imzanın karşılaştırılması suretiyle tespit edilir.
Keşideci (düzenleyenin) imzasının kontrolü Banka’nın yükümlülüğündedir. Sahte keşideci
imzası içeren çek bedelinin ödenmesi, TTK’nin 812. maddesi gereğince yasaklanmıştır.
Sahte imzalı bir çekin ödenmesinden doğan sorumluluk bankaya aittir. Çekin zorunlu
unsurlarında yapılan değişiklikler üzerinde keşidecinin imzasının bulunmaması halinde,
tahrif edilmiş çek söz konusu olur.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
106 ÜRETEN
2009
83. Çekin hamilin elinden rızası hilafına çıkması halinde yapılması gereken işlemler
nelerdir?
Çekin hamilin elinden rızası hilafına çıkması halinde hamilin ihtiyati tedbir talepli iptal
davası açması ve ihtiyati tedbir kararını bankaya ibraz etmesi gerekmektedir. Bu durumda
mahkemece verilmiş ihtiyati tedbir kararının, çekle ilgili hangi işlemin yapılmasını
engellendiği doğru bir şekilde tespit edilerek, karar uyarınca işlem yapması gerekmektedir.
84. Çekin iptaline ilişkin mahkeme kararının sonuçları nelerdir?

Bankaya çekin iptal edildiğine ilişkin bir kararın ibrazı halinde, iptal kararının verilmesinden
sonra çeki elinden bulunduran üçüncü kişi, artık emre yazılı senetlerde muntazam ciro
zincirinin hamile yazılı olanlarda ise hamil olmanın sağladığı hak sahipliği karinesinden
yararlanamayacaktır. İptal kararı kendisine ibraz edilen banka çeki elinde bulunduran
üçüncü kişinin ödeme talebini reddedecektir.
85. İleri tarihli olarak keşide edilen çekin hukuki sonuçları nelerdir?
Genel hüküm mahiyetindeki Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince; çekte vade
olmadığından ve görüldüğünde ödenme özelliğine sahip olduğundan, çek, ileri tarihli
olarak da keşide edilmiş olsa muhatap bankaya ibrazında ödenir.
Ancak, 5941 Sayılı Çek Kanunu, Geçici 3. md. 5. fıkra; “31.12.2017 tarihine karar, üzerinde
yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir.”
hükmü gereğince, 31.12.2017 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce
çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir. Öte yandan, Üzerinde yazılı
bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının Türk Ticaret Kanunu’nun
707’nci maddesi uyarınca kısmen veya tamamen ödenmemiş olması hâlinde, bu çekle
ilgili olarak hukuki takip yapılamaz. İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak hukuki takip
yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde
bankaya ibraz edilmesi ve “karşılıksızdır” işlemine tabi tutulması şarttır. [5941 Sayılı Çek
Kanunu, 3. md. 8 fk.]
86. Çekte zamanaşımı süresi ne zaman işlemeye başlar?

Çekte zamanaşımı süresi üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihi esas alınarak TTK
hükümleri kapsamında tespit edilecek ibraz süresinin bitiminden itibaren 3 yıldır. 3 yıllık
sürenin bitiminde çek, kambiyo senedi vasfını yitirir. Çek borçlularından birinin diğerine
karşı sahip olduğu başvurma hakları, bu çek borçlusunun çeki ödediği veya çekin dava
yolu ile kendisine karşı ileri sürüldüğü tarihten itibaren “üç yıl” geçmekle zamanaşımına
uğrar. [TTK, md. 814]
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
87. Keşidecinin ölümü, medeni hakları kullanma ehliyetini yitirmesi ve iflası halinde
yapılacak işlemler nelerdir?
Belirtilen durumların ortaya çıkmasından önce keşide edilen çek, tüm zorunlu unsurları
taşıması kaydıyla, geçerli bir çektir.
88. Kapatılmış hesap üzerine çek keşide edilmesinin sonuçları nelerdir?

Çek hesabı, ancak sahibinin veya yasal temsilcisinin yazılı talebi ya da mevduat veya
katılım fonu zamanaşımı süresinin dolması üzerine kapatılabilir. Çek hesabı kapatıldıktan
sonra, üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibraz
edilen çekler “karşılıksızdır” işlemine tabi tutulur. [5941 Sayılı Çek Kanunu, 2.md., 10.fk.]
89. Çekten caymanın hukuki sonuçları nelerdir?

İbraz süresinin bitiminden itibaren keşideci çekten cayabilir. İbraz süresi içinde verilen
cayma beyanı ibraz süresi bitiminde hüküm ifade eder. Çekten cayma beyanının ispat
açısından keşidecinin imzasını taşıyan ve muhatap bankaya hitaben yazılan açık bir
beyanla yapılması gereklidir. Çekten cayılmamışsa, muhatap, ibraz süresinin geçmesinden
sonra da çeki ödeyebilir.
90. Emre yazılı senedin (bononun) zorunlu unsurları nelerdir?

• “Bono” veya “emre muharrer senet” kelimesi (senet yabancı dilde düzenlenmiş
ise o dildeki bono kelimesinin karşılığı),
• Kayıtsız şartsız belli bir bedeli ödeme vaadi,
• Kime veya kimin emrine ödenecekse onun adı,
• Vade (Vade yazılmamışsa “Görüldüğünde Vadeli” kabul edilir),
• Ödeme yeri veya ona muhayyer olarak keşide yeri,
• Düzenlendiği yer (tanzim yeri gösterilmemişse tanzim edenin adının yanında
yazılı yer),
• Düzenleyenin imzası,
• Düzenleme tarihi,
bononun zorunlu unsurlarıdır. [TTK, md. 776]
91. Emre yazılı senette (bonoda) zorunlu unsurlarının bulunmaması halinde bunun
sonuçları nelerdir?
Zorunlu şartlardan biri eksik olduğu takdirde, senedin bono niteliği kaybolur. Bunlardan
vade ve ödeme yeri esaslı şekil şartlarından değildir. Vadesi gösterilmemiş olan bono,
görüldüğünde ödenmesi şart olan bir bono sayılır.
Senedin düzenlendiği yer, ödeme yeri ve aynı zamanda düzenleyenin ikametgâhı sayılır.
Düzenleme yeri gösterilmeyen bir bono, düzenleyenin ad ve soyadının yanında yazılı olan
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
108 ÜRETEN
2009
yerde düzenlenmiş sayılır. Düzenleyenin isminin yanında da bir yer ismi gösterilmemişse
bu senet bono sayılmaz. Yukarıdaki hususlar saklı kalmak üzere, zorunlu unsurlardan
birini taşımayan senet, bono sayılmaz. Ayrıca, zorunlu unsurları taşımayan, bu nedenle
bono sayılmayan senedin cirosu da söz konusu olamaz.
92. Emre yazılı senette bulunabilecek vade türleri nelerdir?

• Görüldüğünde (vadenin hiç yazılmaması durumunu da kapsar),
• Görüldükten muayyen bir müddet sonra,
• Keşide gününden muayyen bir müddet sonra,
• Muayyen bir günde,
Çeklerden farklı olarak, senette vade zorunlu unsur olmadığından vade olmaksızın da
tanzim edilebilir. Bu durumda görüldüğünde vadeli olduğu kabul edilir ve bono vasfını
yitirmez.
93. Poliçede bulunması gereken zorunlu unsurlar nelerdir?

• Poliçe kelimesi (yabancı bir dilde düzenlenmiş ise bu dilde poliçe kelimesi),
• Belirli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız havale,
• Muhatabın adı ve soyadı,
• Lehtarın adı ve soyadı,
• Düzenleme tarihi ve yeri,
• Keşidecinin imzası.
• Vade,
• Ödeme yeri veya ona muhayyer olarak muhatabın adı ve soyadının veya
unvanının yanındaki gösterilen yer,
• Keşide yeri veya muhayyeri olarak keşidecinin ad ve soyadı veya unvanı yanında
gösterilen yer,
Bu sayılan şartlardan “vade” dışında herhangi birinin bulunmaması halinde poliçe geçersiz
sayılır. Yani bu durumda borçlu poliçenin geçersiz olduğu def’ini ileri sürerek borcu
ödemekten kaçınabilecektir. Poliçe, bir üçüncü kişinin nezdinde, muhatabın yerleşim
yerinde veya başka bir yerde ödenmek üzere düzenlenebilir.
94. Poliçede ibraz süresi nedir, ibraza yetkili olanlar kimlerdir?

Görüldüğünde ödenecek poliçelerin, ibrazında ödenmesi gereklidir. Ancak bu poliçelerin,
keşide gününden itibaren bir yıl içinde ibrazı gerekmektedir. Belirli bir günde, keşide
gününden veya görüldükten belirli bir süre sonra ödenecek poliçelerde, poliçenin ödeme
gününde veya onu izleyen iki iş günü içinde ibrazı gerekmektedir. Poliçenin ibrazı, yetkili
hamil veya vekili tarafından yapılabilir. Yetkili hamil, düzenli teselsül eden ciro silsilesine
göre tespit edilir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
95. Açık Poliçenin sonuçları nelerdir?

Tedavüle çıkarılırken tamamen doldurulmamış bulunan bir poliçe, aradaki anlaşmalara
aykırı bir şekilde doldurulursa, bu anlaşmalara uyulmadığı iddiası, hamile karşı ileri
sürülemez; meğerki hamil poliçeyi kötü niyetle iktisap etmiş veya iktisap sırasında
kendisine ağır bir kusur isnadı mümkün bulunmuş olsun.
96. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (AATUHK)
hükümleri gereğince Kamu Kurumları’nca gönderilecek haciz bildirimi nedir?
Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine
ait mahkeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer’i
amme alacakları ve amme hizmetleri uygulamasından doğan diğer alacakları ile bunların
takip masrafları hakkında AATUHK hükümleri uygulanmaktadır. AATUHK’nin 21. Maddesi
gereğince amme alacaklarının, diğer alacaklara ve alacaklılara karşı kanunundan doğan
rüçhan hakkı (önceliği) vardır.
Kanundan doğan bu rüçhan hakkına müsteniden, üçüncü şahıslar tarafından haczedilen
mallar paraya çevrilmeden evvel, o mal üzerine amme alacağı için de haciz konulursa bu
alacak da hacze iştirak eder ve aralarında satış bedeli garameten taksim olunur. Ancak,
Kanun’un aynı maddesi gereğince rehinli alacaklıların hakları saklı tutulmakla birlikte,
gümrük resmi, bina ve arazi vergisi gibi eşya ve gayrimenkulün aynından doğan amme
alacakları o eşya ve gayrimenkul bedelinden tahsilinde rehinli alacaklardan evvel gelir.
97. Haciz ihbarnameleri nedir?

Borçluya ait üçüncü şahıslar elinde bulunan hak ve alacakların haczi, icra dairesi tarafından
haciz ihbarnamesi gönderilmek suretiyle yapılır. Alacaklının talebi üzerine üçüncü sahsa
gönderilen ilk haciz ihbarnamesine “birinci haciz ihbarnamesi” denir. Birinci haciz
ihbarnamesinde üçüncü şahsa;
• Elinde bulundurduğu takip borçlusuna ait hak ve alacağın haczedildiği,
• Bundan böyle borçluya yapacağı ödemenin muteber olmayacağı,
• Elinde bulundurduğu bir menkul mal ise borçluya teslim etmemesi, aksi halde
malın bedelini icra müdürlüğüne ödemek zorunda kalacağı bildirilir.
Birinci haciz ihbarnamesine verilecek cevabın 7 gün içinde ilgili icra müdürlüğüne
yazılı olarak bildirilmesi zorunludur. İlgili icra dairesi aynı il veya ilçede ise (Çemişgezek
Şubesine, Çemişgezek İcra Dairesi’nden gönderilmiş ise) cevap 7 gün içinde bizzat icra
müdürlüğüne zimmetli olarak teslim edilmelidir. Buna karşılık “başka yer” icra dairesinden
gönderilen haciz ihbarnamesine verilecek cevabın ise “bulunulan yer” icra dairesi aracılığı
ile gönderilmesi gerekmektedir (Örneğin Çemişgezek Şubesine İstanbul İcra Dairesi’nden
gönderilen l. haciz ihbarnamesine, Çemişgezek İcra Dairesi aracılığı ile 7 gün içinde
cevap verilmelidir). Postada geçen süreler hiçbir şekilde dikkate alınmayacağından iadeli
taahhütlü veya Acele Posta Servisi ile gönderilse bile 7 gün içinde icra dairesine ulaşmayan
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
110 ÜRETEN
2009
cevap, Bankamızı sorumluluktan kurtarmayacaktır. Birinci haciz ihbarnamesine süresi

içinde cevap verilmemiş veya posta ile gönderilen cevabın 7 gün geçtikten sonra icra
dairesine ulaşmış olması veya üçüncü şahsın haciz talimatına uyduğunu bildirmesi halinde
alacaklının talebi üzerine, üçüncü şahsa, zimmetinde sayılan parayı ve malı icra dairesine
teslim etmesi hususunda “ikinci haciz ihbarnamesi” gönderilir. Kendisine ikinci haciz
ihbarnamesi gönderilen üçüncü şahsın, söz konusu ihbarnamenin kendisine tebliğinden
itibaren 7 gün içinde itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde
sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesinde teslim
etmesi gerekir.
İkinci haciz ihbarnamesine de 7 gün içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu
icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü
şahsa,
• 15 gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya,
• Yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi ya da,
• Bu süre içinde (15 gün) menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde
sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeye
zorlanacağı bildirilir.
Bu nedenle, “üçüncü ihbarnameyi” alan üçüncü şahsın, işbu ihtarnamenin tebliğinden
itibaren 15 gün içinde, haciz ihbarnamesini gönderen icra dairesinin bulunduğu yerdeki
asliye hukuk veya asliye ticaret mahkemesinde menfi tespit davası açması ve menfi tespit
davasını açtığına ilişkin mahkemeden aldığı belgeyi de en geç 20 gün içinde ilgili icra
dairesine ibraz etmesi gerekmektedir. Bu 15 gün içinde menfi tespit davası açılmaması
halinde borç, üçüncü şahıstan zorla tahsil edilir. AATUHK, 79’uncu maddesi gereğince
bu kanun kapsamında bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından Bankamıza posta yolu ile
veya elektronik ortamda tebliğ olunan haciz bildirgelerine verilecek cevap ya da itirazların
elektronik ortamda veya 7 gün içerisinde elden teslim ya da PTT aracılığı ile iadeli taahhütlü
olarak gönderilmesi gerekir. Cevabın iadeli taahhütlü mektupla gönderilmesi cevabımızın
7 günlük süre içerisinde postaya verildiğinin ispatını sağlayacaktır. Cevabımızın adi posta
yoluyla gönderilmesi halinde posta verdiğimiz tarihi ispatımız mümkün olmayacaktır.
[“Üçüncü şahısların kendilerine tebliğ edilen haciz bildirilerine karşılık alacaklı tahsil
dairesine yazılı olarak verecekleri cevapları, elden teslim etmeleri ya da taahhütlü posta
yoluyla göndermeleri gerekmektedir. Kanun ile üçüncü şahıslara tanınan 7 günlük cevap
verme süresinin hesaplanmasında; cevapların elden teslimi halinde alacaklı tahsil dairesi
kayıtlarına intikal ettiği tarihin, taahhütlü postayla gönderilmesi halinde postaya verildiği
tarihin esas alınacağı tabiidir.” (Tahsilat Genel Tebliği)]
İcra İflas Kanunu’nun 89’uncu maddesi hükmü gereğince;
• 1. haciz ihbarnamesine, 7 günlük sürede itiraz,
• 2. haciz ihbarnamesine, 7 günlük sürede itiraz,
• 3. haciz ihbarnamesine, 15 günlük sürede menfi tespit davası açma
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
hakkı bulunmasına rağmen, AATUHK 79’uncu maddesinde haciz bildirgesine süresi

içerisinde cevap verilmemesi halinde 2. veya 3. bir haciz bildirgesi gönderilmemekte,
haciz bildirgesine konu borç zimmetimizde sayılmakta ve ödeme emri gönderilmektedir.
Gönderilecek bu ödeme emrine karşı dava açılabileceği AATUHK’de açıkça gösterilmemiş
olmasına karşın, Yargıtay ve Danıştay Kararları ile bu ödeme emrine karşı da ödeme emrinin
tebliğinden itibaren 7 günlük sürede menfi tespit davası açılabileceği kabul edilmektedir.
Ancak, Bankamızın zararına ve sorumluluğuna neden olunmaması için AATUHK, 79’uncu
maddesi gereğince gönderilen haciz bildirgelerine, haciz bildirgesinin tebliğ tarihinden
en geç 7 gün içerisinde haczi gönderen vergi dairesine elden teslim edilmek suretiyle
cevap verilmesi, bu mümkün olmuyorsa, cevabın 7 gün içerisinde PTT aracılığı ile iadeli
taahhütlü olarak gönderilmesine azami dikkat ve özen gösterilmesi gerekmektedir.
98. 5941 Sayılı Çek Kanunu ile oluşturulan sisteme göre kaç tür “çek” kullanımdadır?
5941 Sayılı Kanun kapsamında çekler;
1) Tacir Çeki (Lacivert),
2) Tacir Olmayan Çeki (Yeşil),
3) Hamiline Çek,
olarak üç ana gruba ayrılmıştır.
Hamiline çekler de;
• “Tacir Hamiline Çeki” (Kırmızı)
• “Tacir Olmayan Hamiline Çek” (Kahverengi)
olarak iki alt gruba ayrılmış olup, sonuçta gerek görünüm (renk, biçim, içerik) gerekse
hukuki olarak birbirinden farklı 4 tür çek kullanımda olacaktır.
99. 5941 Sayılı Çek Kanunu gereğince, “Tacir Çek Hesabı” veya “Hamiline Tacir Çek
Hesabı” açabilecek ve bu hesap üzerinden tacir çeki verilebilecek kişiler kimlerdir?
1) Tek kişilik İşletmeler (Gerçek Kişi Tacirler) Bir kişinin kendi adına ve yalnız başına işlettiği
ticari veya sanayi işletmesine tek kişi işletmesi denir. Tek kişi işletmeci, ya tacir veya
sanayici yahut esnaftır.
2) Ticaret Şirketleri
• Şahıs Şirketleri (Kolektif ve Adi Komandit Şirketler)
• Sermaye Şirketleri (Sermayesi Paylara Bölünmüş (Hisseli) Komandit Şirketler,
Anonim Şirketler, Limited Şirketler)
3) Kooperatifler
4) Ticari bir işletme işleten dernekler
5) Özel hukuk hükümleri gereğince yönetilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere devlet,
vilayet, belediye gibi amme hükmi şahısları tarafından kurulan teşekkül ve müesseseler.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
112 ÜRETEN
2009
100. 5941 Sayılı Çek Kanunu ile Bankalara Getirilen Bildirim Yükümlülükleri nelerdir?
5941 Sayılı Kanun’un 4. Maddesi İle Bankalara;
a) Hamiline Çeklere İlişkin Olmak Üzere;
Hamiline çek hesabı sahiplerinin; “açık kimliklerini”, “adreslerini”, “vergi kimlik
numaralarını (VKN)”, bu hesaplardan ödeme yapılan kişilere ait bu bilgiler ile bu kişilere
yapılan ödemelerin tutarlarını ve üzerinde vergi kimlik numarası bulunmayan çeklere
ilişkin bilgileri, dönemler itibariyle, Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda bildirme
yükümlülüğü,
b) Tacir Çeklerine İlişkin Olmak Üzere;

Tacir tüzel kişi veya onun faaliyetleri ile ilişkilendirilmek kaydıyla;
• Tüzel kişinin gerçek kişi ortakları,
• Ortakların ilgili bulunduğu, tüzel kişinin veya ortaklarının etkisi altında
bulundurduğu gerçek kişiler,
• Tüzel kişinin yönetim organında görev alan veya temsilcisi sıfatını taşıyan gerçek
kişiler,
Adına açılmış olan çek hesapları, tacir tüzel kişiye ait kabul edileceğinden, söz konusu
ilişkinin varlığına yönelik emarelerin bulunması halinde, hesabın bulunduğu banka
şubesine durumu Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirme yükümlülüğü,
c) Hamiline Çek Karneleri Kullanılmaksızın Hamiline Çek Keşide Edilmesine İlişkin Olmak
Üzere;
Hamiline Çek Defteri Yaprağını Kullanmadan, hamiline çek düzenlendiğinin tespit edilmesi
halinde, mevcut delilleriyle birlikte durumu, tespit tarihinden itibaren en geç bir hafta
içinde Cumhuriyet Başsavcılığı’na ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirme yükümlülüğü,
getirilmiştir.
101. Tacir Olmayan Kamu Hukuk Tüzel Kişileri ile Özel Hukuk Tüzel Kişilere örnek
olarak neler verilebilir?
Devlet, vilayet ve belediyeler ile noterler, meslek odaları ve meslek birlikleri, sendikalar,
apartman yöneticilikleri, okul-aile birlikleri, iktisadi/ticari işletme işletmeyen dernek ve
vakıflar…
Tacir sayılmadıklarından bu tüzel kişilere Tacir Çeki veya Tacir Hamiline Çeki
verilemeyecektir.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
102. Kimler hakkında çek yasağı kararı verilebilir?

Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı,
• Karşılıksız çeki düzenleyen ve hesabında çekin karşılığını bulundurmayan hesap
sahibi gerçek kişi,
• Verdiği vekalet ile vekil tarafından geçerli bir karşılıksız çek düzenlenmesi halinde
hesap sahibi gerçek kişi,
• Kendisi çek keşide etmese dahi tüzel kişinin hesabında, çekin ibrazı tarihinde
karşılığını bulundurmayan ve tüzel kişinin yetkilileri olan gerçek kişi veya gerçek
kişiler yetkili temsilcisi tarafından düzenlenen karşılıksız çek nedeniyle tüzel
kişinin kendisi hakkında uygulanır.
Hukuk İşleri
AKADE
LK
HA
Mİ
114 ÜRETEN
2009
Hukuk İşleri
HA
LK
2009
ORTAKLIKLAR YÖNETİMİ
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
116 ÜRETEN
2009
1. Ortaklıklar Yönetimi Daire Başkanlığı ne zaman faaliyete geçmiştir?

Ortaklıklar Yönetimi Daire Başkanlığı Bankamız Yönetim Kurulu Kararı ile Finansal Yönetim
ve Planlama Genel Müdür Yardımcılığı’na bağlı olarak 15.06.2012 tarihinde ihdas edilmiş
olup, Temmuz 2012’de faaliyete geçmiştir.
2. Ortaklıklar Yönetimi Daire Başkanlığı Görev ve Yetkileri nelerdir?

Ortaklıklar Yönetimi Daire Başkanlığı (OYDB), öncelikle Banka ile Ortaklıklar arasında
köprü görevi görmekte olup banka kaynakları ile entegrasyon sağlayarak ortaklıkların
kalitesini artırmakla görevlidir.
• Bankanın yeni ortaklık edinmesi, stratejik öneme sahip projelerinin
değerlendirilmesi konularında çalışmalar yapmak,
• Banka Ortaklıklarının kuruluş, genişleme ve elden çıkarılma işlemlerini
gerçekleştirmek,
• Ortaklıkların Yönetim Kurulu toplantılarının düzenli olarak yapılmasını sağlamak,
• Finansal ve iş performansının izlenmesi, yıllık bütçelerinin hazırlanmasına
katkıda bulunmak,
• Sonuçlarının Banka Üst Yönetimine raporlanmasını sağlamak OYDB’nin görev ve
yetkileri arasındadır.
3. Bankamızın Ortaklık Politikası nedir?

Ülkemiz ekonomisinin belirli canlılık ve sanayileşme sürecinde almış olduğu yol nedeniyle
ekonomik birimlerin sayısı artmıştır. Bankamız gerek finansal pazarlarda ve gerekse
sermaye pazarlarında kurmuş olduğu Ortaklıklar ile finansal süpermarket olma stratejisini
geliştirerek hızlı ve sağlıklı bir ekonomik büyümeyi benimsemiştir. Bankamız, gelişmiş
bankacılık hizmetlerinin yanı sıra müşterilerine, çeşitli alanlardaki ürün ve hizmetleri de
sağlayan toplam 23 firmadan oluşan geniş bir ortaklık portföyüne sahiptir. Halkbank’ın
ortaklık politikası gereğince ortaklık portföyünü oluşturan Ortaklıklar;
• Artı değer yaratarak, farklı hizmet alanlarında bireysel ve kurumsal müşterilerine
sunduğu ürün ve hizmet yelpazesini zenginleştirmekte, çapraz ve tamamlayıcı
ürün sunum ve satış olanakları yaratmaktadır.
• Diğer işletmelerle iyi ilişkiler kurmakta veya mevcut ilişkileri genişletmekte ve
devam ettirmektedir.
• Operasyonel verimliliği artırarak hizmet üretim maliyetlerini düşürmektedir.
• Müşterilerin ihtiyaç duyduğu hizmetlerin kaliteli bir şekilde sunulmasını
sağlamaktadır.
Bu politika ile hareket eden Halkbank, ortaklıkları ile gerçekleştirdiği sinerjik işbirliği
sayesinde, müşterilerine ihtiyaç duydukları hizmetleri hızlı ve etkin bir şekilde sunmaktadır.
Ortaklıklar Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Ortaklıklar Yönetimi vizyon ve misyonu aşağıdaki gibidir:

Vizyon: Ortaklıklarımızla sinerji yaratarak, ‘finansal süper market’ imajı oluşturmak.
Misyon: Rakiplerimizin ve müşterilerimizin faaliyet gösterdiği coğrafyalarda yer almak.
4. Bağlı Ortaklık nedir?

Ana ortaklık tarafından hisselerinin doğrudan veya dolaylı olarak %50’den fazlasına
veya aynı oranda oy hakkına ya da yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olunan
şirketlerdir.
5. İştirak Nedir?
Ana ortaklık tarafından hisselerinin doğrudan veya dolaylı olarak en az %10’una, en fazla
%50’sine kadar veya aynı oranlarda oy hakkına sahip olunan şirketlerdir.
6. Satılmaya Hazır Menkul Kıymet nedir?

Alınan şirket hisseleri o işletmenin sermayesinin, %0 - %9 arasında ise “satılmaya hazır
menkul kıymet” olarak adlandırılırlar. İştiraklerdeki sermaye payları hesabında aranan
asgari şartları taşımadığı için iştirakler hesabında izlenemeyen, ancak uzun vadede elde
tutulması amaçlanan hisse senetleri ile hisse senetleri dışında kalan ve uzun vadeli
amaçlarla veya yasal zorunluluklarla veya paraya dönüşme niteliği kaybolduğu için elde
tutulan menkul kıymetlerdir.
7. Bankamızın Ortaklık Portföyünde yer alan ortaklıklar hangileridir?

Bağlı Ortaklıklar Pay
1 Halk Sigorta A.Ş. 89,18%
2 Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş. 100,00%
3 Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 99,96%
4 Halk Banka A.D., Skopje 98,78%
5 Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 71,96%
6 Halk Finansal Kiralama A.Ş. 99,99%
7 Halk Portföy Yönetimi A.Ş. 74,99%
8 Halk Faktoring A.Ş. 97,50%
9 Bileşim Alternatif Dağıtım Kanalları ve Ödeme Sistemleri A.Ş. 100,00%
10 Cacanska Banka A.D. Cacak 76,76%
AKADE
LK
HA
Mİ
118 ÜRETEN
2009
İştirakler Pay
11 KOBİ Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. 31,47%
12 Demir-Halk Bank (Nederland) N.V. 30,00%
13 Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. 18,95%
14 Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. 18,18%
15 Türk P&I Sigorta A.Ş. 16,67%

Satılmaya Hazır Menkul Kıymetler Pay
16 Kredi Garanti Fonu A.Ş. 1,69%
17 İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. 0,9994%
18 Mersin Serbest Bölge İşleticisi A.Ş. 1,37%
19 T.C. Merkez Bankası 1,11%
20 Alanya Liman İşletmeleri Denizcilik Tur. Tic. ve San. A.Ş. 0,50%
21 Sberbank Macaristan (Sberbank Magyarország Zrt.) 1,07%
Uluslararası Garagum Ortaklar Bankası (International Joint Stock
22 1,71%
“Garagum”)
23 Borsa İstanbul A.Ş. 0,004%
8. Bankamızın “Bağlı Ortaklıkları” arasında yer alan şirketlerin faaliyet amaçları

nelerdir?
Halk Sigorta A.Ş.
Kuruluş Tarihi: 29.12.1958
Pay Oranımız: % 89,18
Faaliyet Amacı: Ülke içinde veya dışında her türlü sigorta, koasürans, reasürans,
retrosesyon işlemlerini yürütmek, sigorta işleri ile ilgili her türlü mali, ticari, sınai
işlemleri gerçekleştirmek, kısmen veya tamamen gerçekleşen işlemleri devir almak veya
devretmektir.
Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Faaliyet Amacı: Faaliyet ruhsatı bulunan sigorta branşlarında sigorta, reasürans, koasürans
ve retrosesyon işlemleri yapmak ve bireysel emeklilik faaliyetinde bulunmak üzere
kurulmuştur. Ayrıca bireysel emeklilik faaliyetinde bulunmak, bu kapsamda emeklilik
yatırım fonları kurmak, kuracağı fonlara ilişkin olarak fon içtüzüğü oluşturmak, emeklilik
sözleşmeleri, yıllık gelir sigortası sözleşmeleri, portföy yönetimi sözleşmeleri, fon
varlıklarının saklanması için saklayıcı ile saklama sözleşmeleri akdetmek, iştigal konuları
ile ilgili diğer sözleşmeleri akdetmek gibi görevleri de bulunmaktadır.
Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş.

Pay Oranımız: %99,96’dır.
Faaliyet Amacı: Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili mevzuat kapsamında Esas
Sözleşmesi’nde belirlenen faaliyetleri sürdürmekte olup bununla ilgili olarak alım satım
aracılığı, repo ve ters repo, yatırım danışmanlığı, kaldıraçlı alım-satım işlemleri, halka arza
aracılık, portföy yönetimi, kredili menkul kıymet, açığa satış, ödünç menkul kıymet alma
ve verme, türev araçların alım satımına aracılık işlemlerini gerçekleştirmektir.
Halk Bank A.D., Skopje

Pay Oranımız: %98,78
Faaliyet Amacı: Her türlü bankacılık faaliyetlerini yerine getirmektir. Bankamızın yurtdışı
büyüme stratejisi doğrultusunda 2011 yılında portföyüne kattığı banka, Türkiye kökenli
şirketler ile iş ilişkilerinin yanı sıra Makedon bankacılık sektöründe 5. sırada bulunmakta
olup ilk 3 içerisine girmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda 2012 yılında ilk kurumsal
şubesi olan “Üsküp Kurumsal Şubesini” ve “Belgrad Temsilciliğini” faaliyete geçirmiştir.
Cacanska Banka A.D., Cacak

Faaliyet Amacı: Her türlü bankacılık faaliyetlerini yerine getirmektir. Bankamızın Balkanlar
ve Orta Avrupa’da etkinliğini ve varlığını artırma politikası çerçevesinde Sırbistan’ın Cacak
bölgesinde faaliyetlerini sürdüren Cacanska Bank’ın satışa sunulan %76,75’lik hisselerinin
satın alınması için karşılıklı yapılan müzakereler sonucunda hisselerinin alımı ile ilgili
20.03.2015 tarihinde “Hisse Satın Alım Sözleşmesi” imzalamıştır. 27.03.2015 tarihinde
Repuplica Serbia-Sırbistan Rekabet Kurumu'na başvuru yapılmıştır. Republica Serbia-
Sırbistan Rekabet Kurumu’nun onayının ardından 27.05.2015 tarihinde satışa konu
hisse bedeli olan 10.100.000 Euronun transferi yapılmış ve Cacanska Bank bağlı ortaklık
portföyümüze katılmıştır. 11.06.2015 tarihinde hâkim ortak olarak gerçekleştirdiğimiz ilk
Genel Kurulda Bankamız temsilcileri Yönetim Kuruluna atanmıştır. Şirket 13 şube, 9 alt
şube ve 384 çalışanıyla faaliyet göstermektedir.
AKADE
LK
HA
Mİ
120 ÜRETEN
2009
Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.

Faaliyet Amacı: Sermaye Piyasası Kurulu’nun Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına ilişkin
düzenlemelerinde yazılı amaç ve konularla iştigal etmek ve esas olarak gayrimenkullere,
gayrimenkullere dayalı sermaye piyasası araçlarına, gayrimenkul projelerine ve
gayrimenkullere dayalı haklara yatırım yapmak üzere kayıtlı sermayeli olarak kurulmuş
halka açık anonim ortaklıktır.
Halk Finansal Kiralama A.Ş.

Pay Oranımız: %99,99’dur.
Faaliyet Amacı: Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve ilgili
mevzuatı uyarınca, üçüncü bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın alma, ithal ve diğer hukuki
yollarla veya başka suretle temin ettiği, taşınır, taşınmaz mal, makine araç ve teçhizatı,
her türlü iktisadi mal veya hakkı, iktisap etmek, bu iktisadi değerleri veya daha önce
mülkiyetine geçirmiş bulunduğu mal veya değerleri ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde
yurt içi ve yurt dışı finansal kiralama faaliyetlerinde kullanmak, faaliyet kiralaması hizmeti
ve leasing işlemlerini yapmaktır.
Halk Portföy Yönetimi A.Ş.

Pay Oranımız: %74,99’dur.
Faaliyet Amacı: Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri dairesinde sermaye
piyasası araçlarından oluşan portföyleri, müşterilerle portföy yönetim sözleşmesi yapmak
suretiyle ve vekil sıfatı ile yönetmek, sermaye piyasası mevzuatında öngörülen koşulları
yerine getirmek kaydıyla yatırım fonları kurmak ve sermaye piyasası faaliyetlerinde
bulunmaktır. Şirket ayrıca, portföy yöneticiliği faaliyeti kapsamında emeklilik yatırım
fonları ile yerli ve yabancı yatırım fonları, yatırım ortaklıkları ile yerli ve yabancı özel ve
tüzel kişilerle yatırım şirketleri ve benzeri girişimlerin portföylerini de mevzuat hükümleri
çerçevesinde yönetmektedir.
Halk Faktöring A.Ş.

Faaliyet Amacı: Ticaretin finansmanı ve alacak bazlı finansman konsantrasyonuyla, gerek
yurtiçi gerekse yurtdışı ticaretin gerektirdiği finansman, garanti ve tahsilat ürünlerini
bir arada sağlamak amacıyla başta KOBİ’ler, ithalatçı ve ihracatçı kimliğiyle öne çıkan
şirketler ve yaygın tedarikçi ve bayi ağına sahip kuruluşlar olmak üzere müşterilere hizmet
vermektir.
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Bileşim Alternatif Dağıtım Kanalları A.Ş.

Faaliyet Amacı: Kredili bankacılık ürünleri, kartlı ve/veya elektronik ödeme sistemleri, çağrı
merkezleri, internet bankacılığı, ATM ve diğer elektronik bankacılık uygulamaları, üye
işyeri çalışmaları alanlarında mevcut veya teknolojik gelişmelerden ötürü ortaya çıkacak
her türlü faaliyette bulunmak ve her türlü hizmet ile risk içeren bankacılık ürünlerinin
gerektirdiği risk değerlendirme sürecinin tüm hizmetlerini vermektir.
9. Bankamızın “İştiraki” olan şirketlerin faaliyet amaçları nelerdir?

KOBİ Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
Faaliyet Amacı: Gelişme potansiyeli yüksek olan ve kaynak ihtiyacı içinde bulunan küçük
ve orta boy işletmelerin büyümeleri için gerekli sermaye ihtiyacını ve stratejik desteği
temin ederek firmaların gelişmelerine katkıda bulunmayı sağlamaktır.
Demir-Halk Bank (Nederland) N.V.

Pay Oranımız: % 30
Faaliyet Amacı: Kurumsal, bireysel, uluslararası bankacılık ve hazine faaliyetlerini sürdüren
şirket, yurt içi ve yurt dışı Türk firmalarına kredi kullandırmanın yanı sıra İstanbul, Almanya
ve Belçika’daki şube ve temsilcilikleriyle uluslararası platformda yer almaktadır.
Bankalararası Kart Merkezi A.Ş.

Faaliyet Amacı: Kredi kartı ve banka kartı uygulaması içinde bulunan bankalar arasında
uygulanacak prosedürleri geliştirmek, standardizasyonu sağlamaya yönelik çalışmalar
yapmak, Türkiye genelinde uygulamalar ile yurtiçi kuralları oluşturmak, bankalar arasındaki
takas ve hesaplaşmayı yürütmek, yurtdışı kuruluş ve komisyonlarla ilişkiler kurmak ve
gerektiğinde üyelerini bu kuruluşlarda temsil etmek, halen her banka tarafından devam
ettirilen işlemleri daha güvenli, süratli ve daha az maliyetli tek bir merkezden yürütmektir.
Kredi Kayıt Bürosu A.Ş.

Faaliyet Amacı: Yurt içi ve yurt dışında ticari ve mali sektörün gerçek kişilerin, kamu
veya özel hukuk tüzel kişilerinin, meslek birlikleri ve kuruluşlarının çalışmalarında ihtiyaç
duyulan bilgileri yasalar çerçevesinde yurt içi ve yurt dışı çeşitli kaynaklardan toplamak
AKADE
LK
HA
Mİ
122 ÜRETEN
2009
veya satın almak, değerlendirmek, işlemek ve bilgileri yasalar çerçevesinde yurt içinden
ve yurt dışından talep eden kişi ve kuruluşlara ticari kurallar ve mevzuat çerçevesinde
vermek veya bedeli karşılığında hizmet sunmaktır.
Türk P&I Sigorta A.Ş.

Faaliyet Amacı: Şirket, Türk Su Araçları Sorumluluk sigorta sektöründe yenilikçi ve öncü
bir şirket kimliği içinde yaygın bir satış ve pazarlama yapısı ile satış sonrası hizmetlerle de
sigortalılarına en üst düzeyde hizmet sunmaktadır.
10. Bankamız Performans Sistemi içerisine dâhil edilen ortaklık ürün ve hizmetleri
hangileridir?
Bankamız sayısal performans ve ölçeklendirme sistemlerine Ortaklık ürün ve hizmetleri
aşağıdaki kriterler bazında dâhil edilmiştir.
Vadeli Kaynak: BES Portföy büyüklükleri ve Halk Portföy AŞ’ye yönlendirilen müşteri
büyüklükleri ilave edilmektedir.
Nakdi Krediler: Halk Leasing ve Halk Faktoring büyüklüklerinin %50’si Büyüklük ve Gelişim
puan hesabında dikkate alınmaktadır.
Hazine Ürünleri: Halk Yatırım nezdinde bulunan müşterilerin tüm varlıkları ve türev
büyüklükleri dâhil edilmektedir.
BES Poliçe Adedi: Halk Emeklilik ürünü olan BES poliçe adetleri üzerinden hesaplanmaktadır.
Sigorta Prim Üretimi: Halk Sigortanın Hayat sigortaları hariç sigorta prim üretimleri
üzerinden hesaplanmaktadır.
Net Kâr/Arındırılmış Net Kâr: Ortaklıklara yönlendirilen işlemler nedeniyle dağıtılan ücret
ve komisyonlar şubelerin verimlilik hesaplarına dâhil edilmektedir.
FDGG: Ortaklıklara yönlendirilen işlemler nedeniyle dağıtılan ücret ve komisyonlar
şubelerin faiz dışı gelirlerine dâhil edilerek FDGG oranlarını yükseltmektedir.
HA
LK
2009
RİSK YÖNETİMİ
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
124 ÜRETEN
2009
1. Uluslararası finansal düzenlemelere neden ihtiyaç duyulmuştur?

• Uluslararası finansal piyasaların küreselleşmesi nedeniyle bölgesel nitelikli krizler
veya sorunlar genişleyerek tüm piyasaları etkilemektedir.
• Uluslararası piyasalarda karmaşık yapılı yeni yatırım alternatifleri ve risklerden
korunma amaçlı türev enstrümanlar ve bunlardan kaynaklanan kayıplar ortaya
çıkmaktadır.
• Uluslararası piyasalarda dalgalanmalar ve değişkenlikler giderek artmaktadır.
• Bankacılık krizlerinin topluma olan maliyeti, önemli boyutlara ulaşmaktadır.
Yaşanan bankacılık krizlerinden, karşı taraf riski (counterparty risk) sebebiyle,
diğer finansal aktörler de etkilenmekte ve bu da krizin çoğaltan etkisiyle topluma
yansımasına neden olmaktadır.
Varılan ortak nokta, istikrarlı bir ekonomik ortamın yaratılması, piyasaların geliştirilmesi,
etkin bir risk yönetimi ile finansal güvenilirliği ve istikrarı korumak amacıyla finansal
kurumların güçlü bir sermaye yapısına sahip olmaları için uluslararası düzenlemelerin
kaçınılmaz olduğudur.
2. Uluslararası Ödemeler Bankası - Bank for International Settlements (BIS) ne

amaçla kurulmuştur?
Uluslararası Ödemeler Bankası, İsviçre’de, Avrupa Merkez Bankalarının bankası olarak
faaliyette bulunmak ve uluslararası ödemeler sistemini düzenlemek amacıyla kurulmuştur.
Temel olarak BIS, uluslararası bankalar, yerel bankalar ve yerel otoritelerle çalışarak,
onların da görüş ve önerileri doğrultusunda, bankacılık sektörü için ortak standartların
belirlenmesi, uygulanması ve test edilmesini amaçlamaktadır.
3. Basel Komite’nin kurulma amacı nedir?

Basel Komite, G-10 ülkelerinin merkez bankası başkanları tarafından oluşturulmuş olup,
BIS bünyesinde faaliyet göstermektedir. Düzenlemeleri tavsiye niteliği taşımaktadır.
Ancak düzenlemelerine uymayan ülkelerin bankacılık sistemleri, uluslar arası platformda
dışlanmakta, risk primleri de olumsuz yönde etkilenmektedir.
4. Basel Komite, Basel Sermaye Uzlaşısı II ile temel olarak neleri hedeflemektedir?
• Finansal sistemde güvenilirliği ve sağlamlığı teşvik etmek,
• Rekabet eşitliğini artırmak,
• Risklerin ele alınması ile ilgili daha kapsamlı ve hassas bir yaklaşım oluşturmak.
Risk Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
5. Basel II’nin üç temel prensibi nedir?

Basel II, üç destekleyici esas (mihenk taşı) üzerine kurulmuştur:
1) Minimum Sermaye Gerekliliği: Riske daha duyarlı ölçüm metotlarının
kullanımına izin verilerek, bankaların, piyasa, kredi ve operasyonel riskleri için
minimum sermaye ayırma gereği sağlanmaktadır.
2) Sermaye Yeterliliğinin Denetimi: Bankaların risklerine karşılık tutmaları gereken
sermayeyi belirleyecek birer içsel yönteme sahip olduklarından emin olabilmek,
gözetim ve denetim otoritesinin, bir bankanın sermayesinin, riskini karşılamakta
yetersiz kalması durumunda erken müdahale edebilmesini sağlamaktır.
3) Piyasa Disiplini: Bankaların gerekli tüm bilgileri, zamanında ve şeffaf bir
biçimde açıklamakla yükümlü olmaları ve böylece piyasa katılımcılarının
değerlendirmelerinin işlevsellik kazanmasıdır. Bu tür bilgiler, en azından,
bankanın finansal durumu ve performansı, iş faaliyetleri, risk profili ve risk
yönetimi faaliyetleri konusunda niteliksel ve niceliksel detayları içermelidir.
6. Sermaye Yeterlilik Standart Rasyosu (SYSR) temel olarak nasıl hesaplanmaktadır?

SYSR, banka özkaynaklarının risk ağırlıklı varlıklara bölünmesiyle bulunmaktadır. Paydada
yer alan risk ağırlıklı varlıklar, kredi, piyasa ve operasyonel riskleri içermektedir.
Sermaye Yeterliliği Özkaynak

(Min % 8)
Piyasa Riski + Kredi Riski + Operasyonel Riski
Faizler ve piyasa Olası kredi Yetersiz veya yanlış

fiyatlarındaki kayıplarından içsel yöntem, kişi ve
değişimlerden kaynaklanan risk sistemelrden veya
kaynaklanan risk dışsal olaylardan
kaynaklanan risk
7. Ülkemizde tüm bankalara uygulanmak üzere yürürlüğe giren Sermaye Yeterlilik

Standart Rasyosu’nda (SYSR) hedef rasyo uygulaması ile ne ifade edilmektedir?
BDDK tarafından yürürlüğe konulan hedef rasyo uygulaması ile yasal oran (SYSR)
olan %8 oranına + %4’lük ihtiyat aralığı ilave edilmek suretiyle SYSR’nin %12 olarak
benimsenmesi ifade edilmektedir. Hedef rasyoyu (%12) tutturamayan bankaların yeni
şube açamayacakları dikkate alınmalı ve bu çerçevede yeterli sermaye ile çalışmaları
hususunda hassasiyet göstermeleri gerekmektedir.
Risk Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
126 ÜRETEN
2009
8. Kredi riski yönetiminin amacı nedir?

Kredi riski yönetiminin amacı, kredi ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek beklenen ve
beklenmeyen kayıp düzeyini ölçerek risk bazlı fiyatlama yapılmasına olanak sağlamak ve
etkin bir rating sistemi ile erken uyarı sinyallerinin geliştirilerek potansiyel risklerin önüne
geçilmesini sağlamaktır.
9. Basel II’de yer alan kredi riski ölçüm modelleri nelerdir?

1) Standart Yöntem
2) İçsel Derecelendirme Yöntemi
• Temel İçsel Derecelendirme Yöntemi
• Gelişmiş İçsel Derecelendirme Yöntemi
10. Kredi riskini ölçmek amacıyla Basel Il’nin öngördüğü Standart Yaklaşım nasıl bir
yöntemdir?
Standart Yaklaşım, risk hassasiyeti yüksek olan ve risk azaltıcı teknikler kullanarak ölçüm
yapabilen bir yöntem olup, borçlular risk derecesine göre ağırlıklandırılmaktadır. Söz
konusu risk ağırlıkları, dışsal derecelendirme kuruluşlarının borçlulara vermiş oldukları
ratingler baz alınarak belirlenmektedir. Bu yöntemde bankalarca hazırlanan içsel rating
notları sermaye hesabında dikkate alınmamaktadır.
Risk ağırlığı, bankaların söz konusu firma için ayıracağı sermaye tutarını doğrudan
etkilediğinden, risk ağırlığı arttıkça firmanın kullanacağı fonun maliyeti artmakta, risk
ağırlığı azaldıkça söz konusu fonun maliyeti azalmaktadır. Ayrıca, Basel II ile birlikte
firmaların kullanmış oldukları kredi için vermiş oldukları teminatların niteliği de önem arz
etmektedir.
11. Sermaye Yeterliliği Yönetmeliği’ne göre; ülkemizde Kurumsal, KOBİ Kurumsal ve

KOBİ Perakende firma sınıflandırması nasıl yapılmaktadır?
BDDK tarafından, sermaye yeterliliği yönetmeliğine göre firmalar aşağıdaki şekilde
tanımlanmaktadır:
a) Kurumsal: 250 veya daha fazla yıllık çalışan istihdam eden veya yıllık net satış
hâsılatı ve mali bilançosu 40 milyon TL’yi aşan firmalar
b) KOBİ Kurumsal: Kurumsal sınıflamasına uymayan ve Bankamız riski 2,75 milyon
TL’nin üzerinde olan firmalar
c) KOBİ Perakende: 250’den daha az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış
hâsılatı veya mali bilançosu 40 milyon TL’nin altında olan ve bankamız riski 2,75
milyon TL’nin altında olan firmalar
Risk Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
12. Basel II’de kredi riskinin ölçülmesine yönelik olarak kullanılması öngörülen
İçsel Derecelendirme Yaklaşımı - Internal Rating Based Approach (IRB) nasıl bir
yöntemdir?
Bankaların kendi derecelendirme sistemlerinin (rating) kullanılması ve Basel Sermaye
Uzlaşısı II’de belirtilen risk bileşenlerinin hesaplanması suretiyle bankaların kredi risklerini
ölçmek ve ayırmaları gereken sermaye tutarını belirlemek amacıyla kullanacakları ileri
düzey bir ölçüm yöntemidir.
13. İçsel Derecelendirme Yaklaşımı’nın risk parametreleri nelerdir? Kısaca

tanımlayınız.
Basel Sermaye Uzlaşısı II’de, içsel derecelendirme yaklaşımının temel risk parametreleri,
temerrüde düşme olasılığı (PD), temerrüt halinde kayıp oranı (LGD), temerrüt anındaki
risk tutarı (EAD) olarak belirtilmektedir.
• Temerrüde Düşme Olasılığı (PD): Borçlu olan tarafın yükümlülüğünü karşılayamama
olasılığını ifade eder. Bankanın kredi kullandırdığı firmalara yapmış olduğu derecelendirme
notunu dikkate alır.
• Temerrüt Halinde Kayıp Oranı (LGD): Temerrüde düşen kredi müşterisine yapılan yasal
takip sonrasında, riskin kredi teminatlarından tahsil edilemeyen kısmını ifade eder.
• Temerrüt Anındaki Risk Tutarı (EAD): Borçlunun temerrüt anında, bankaya ödemek
zorunda olduğu tutarı ifade eder.
14. Temel ve gelişmiş içsel derecelendirme yaklaşımını birbirinden ayıran unsurlar

nelerdir?
Her iki yaklaşımda, temerrüde düşme olasılığı bankaların içsel derecelendirme sistemleri
kullanılmak suretiyle belirlenirken, temerrüt halinde kayıp oranı ile temerrüt anındaki risk
tutarı, temel yaklaşımda denetim otoritesi tarafından, gelişmiş yaklaşımda ise bankalar
tarafından yapılan içsel hesaplamalar sonucu belirlenmektedir.
15. Operasyonel risk nedir?

Banka içi kontrollerdeki aksamalar sonucu hata ve usulsüzlüklerin gözden kaçmasından,
banka personeli tarafından zaman ve koşullara uygun hareket edilmemesinden, bilgi
teknolojisi sistemlerindeki hata ve aksamalar ile deprem, yangın, sel gibi felaketlerden
veya terör saldırılarından kaynaklanabilecek zarar olasılığını ifade etmektedir. Tanım,
hukuki riski içerir, ancak stratejik riski ve itibar riskini içermez.
Risk Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
128 ÜRETEN
2009
16. Basel II Sermaye Uzlaşısında yer alan operasyonel risk ölçüm yöntemleri
nelerdir?
• Temel Gösterge Yaklaşımı (Basic Indicator Approach)
• Standart Yaklaşım (Standardised Approach)
• Alternatif Standart Yaklaşım (Alternative Standardised Approach)
• İleri Ölçüm Yaklaşımları (Advanced Measurement Approaches)
17. İleri Ölçüm Yaklaşımı ile operasyonel risk nasıl ölçülmektedir?

Bankalar, Basel II’de belirtilen kriterlere uymak kaydıyla, operasyonel kayıplara ilişkin en
az beş yıllık tarihsel içsel veri ile dışsal veriyi dikkate alarak, çeşitli istatistiksel yöntemler
çerçevesinde oluşturdukları içsel yöntemleri kullanmak suretiyle, ileri ölçüm yaklaşımı ile
operasyonel riskler için ayrılması gereken sermaye tutarını hesaplarlar.
18. Basel II’den beklenen faydalar nelerdir?

• Bankalarda risk yönetimi kültürünün yerleşmesi ve etkinliğinin artırılması,
• Bankaların aracılık fonksiyonlarını daha etkin bir biçimde yerine getirmesi,
• Bankaların sermaye düzeylerinin maruz kaldıkları risklere paralel hale getirilmesi,
• Bankalar tarafından kamuya açıklanacak bilgiler aracılığıyla piyasa disiplininin
artırılması,
• Bankaların müşterileri konumundaki kişi ve kuruluşların kurumsal yönetişim
yapılarının iyileştirilmesi.
19. Basel II uyarınca piyasa riski nasıl hesaplanır?

Basel II uyarınca, piyasa riskinin ölçümünde risk ölçüm modelleri kullanmayan, risk
ölçüm modelleri kurumca yeterli görülmeyen ya da denetim otoritesince modellerinin
yeterliliğinin ve güvenilirliğinin kaybolduğuna kanaat getirilen bankalar, piyasa riskine
esas tutar hesabında “Standart Metot “ kullanmak zorundadırlar.
Standart metoda göre hesaplanan genel piyasa riski, kur riski, spesifik risk, emtia riski,
takas riski, karşı taraf kredi riski ve opsiyonlardan kaynaklanan piyasa riski için gerekli
sermaye yükümlülükleri toplamının on iki buçuk ile çarpılması suretiyle bulunur.
20. Yapısal faiz oranı riskini tanımlayınız.

Üzerinde faiz ve/veya vade taşıyan varlık ve yükümlülüklerin yeniden fiyatlama dönemleri
dikkate alınmak suretiyle belirli vade gruplarında toplulaştırılması sonucu oluşan boşluğa
"yapısal faiz oranı riski" denir.
Risk Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
21. Aktif pasif yönetimi kapsamında, Bankalarca hangi analizler yapılabilmektedir?

• Likidite Analizi
• Yapısal Faiz Oranı Riski Analizi
• Nakit Akım Analizi
• Durasyon Analizi
22. Basel III nedir? Basel III ile neler hedeflenmektedir ve bu hedeflerin gerçekleşmesi
amacıyla yapılan çalışmalar nelerdir?
Küresel ekonomide yaşanan finansal kriz, dışarıdan bakıldığında son derece detaylı ve
karmaşık gözüken finansal düzenlemelerin yetersizliği tartışmalarını gündeme getirmiştir.
Krizin ortaya çıkardığı eksiklikleri gidermek amacıyla Basel III olarak adlandırılan düzenleme
değişiklikleri gündeme gelmiştir. Basel III olarak adlandırılan düzenleme değişiklikleriyle
ulaşılmak istenen hedefleri şu şekilde özetlemek mümkündür:
• Kaynağı ne olursa olsun finansal ve ekonomik şoklara karşı bankacılık sisteminin
dayanıklılığının artırılması,
• Kurumsal yönetişim ve risk yönetimi uygulamalarının geliştirilmesi,
• Bankaların şeffaflığının ve kamuya bilgi verme yükümlülüklerinin artırılması,
• Mikro bazda yapılan düzenlemelerle, bireysel olarak bankaların dayanıklılığının
artırılması,
• Makro bazda düzenlemelerle, finansal sistemin şoklara karşı direncinin
artırılması.
Yukarıda yer verilen amaçların gerçekleştirilmesi için;
• Hâlihazırda kullanılan asgari sermayenin nicelik olarak artırılması ve niteliğinde
değişiklikler yapılması,
• Tutulması gereken sermaye ihtiyacının ekonominin çevrim dönemlerine (cyclical)
göre artırılabilmesi ya da azaltılabilmesi,
• Asgari likidite oranlarına yönelik düzenlemeler yapılması,
• Alım-satım hesaplarına (Trading Book) ilişkin sermaye yeterliliği hesaplamalarında
değişiklik yapılması,
• Karşı taraf kredi riskinin (Counterparty Credit Risk) hesaplanmasına ilişkin
değişiklik yapılması,
• Bankaların borçlanma rasyolarının düşürülmesi, yönünde çalışmalar yapılmıştır.
Bahsi geçen çalışmalar, kısaca Basel III olarak adlandırılmaktadır. Burada belirtilmesi
gereken husus; Basel III’ün, Basel II gibi sermaye gereksinimi hesaplama yöntemini
tamamıyla değiştiren bir yenilik değil, Basel II’nin özellikle özkaynaklara yönelik
düzenlemelerinin mevcut krizde görülen eksikliklerinin tamamlanmasına yönelik olarak
hazırlanmış ilave bir metin olduğudur.
Risk Yönetimi
PAZARLAMA
K A K A D
L E
HA
Mİ
2009
HA
LK
BİREYSEL ÜRÜNLER
2009
AKADE
Mİ
PAZARLAMA
AKADE
LK
HA
Mİ
134 ÜRETEN
2009
1. Müşteri portföy yönetimi Bireysel Bankacılık alanında rekabetçi olmak açısından

önem kazanmaktadır. Portföy yönetiminin önem kazanma sebepleri, Banka ve MİY
açısından, nelerdir?
Portföy yönetiminin amacı müşterileri daha iyi tanıyarak, müşteri ihtiyacı doğrultusunda
pazarlama yapabilmektir. Rekabetin arttığı ortamda müşterilerden daha fazla pay almak
açısından doğru müşteriye doğru ürünün pazarlanması, müşteri memnuniyetinin artırılarak
Bankaya yeni müşterilerin kazandırılması gerekmektedir. Bu nedenle müşterilerle direkt
ilgilenecek kişiler belirlenmeli ve müşteri daha fazla ürünle Bankaya bağlanmalıdır.
MİY;
• Müşterisini daha yakından tanıyarak ihtiyaca göre hizmet verebilecektir.
• Müşterisiyle birebir iletişim kurabilecektir.
• Verimliliğini müşteri/portföy bazında takip edebilecektir.
• Kendi performansını daha rahat görebilecektir.
• Müşteriyi daha yakından tanımış olacağından daha rahat çapraz satış
yapabilecektir.
• Belirli sayıda müşteriye hitap ettiği için konusuna ve müşteriye daha hakim
olabilecektir.
Banka;
• Müşteri odaklı pazarlama yapabilecektir.
• Müşteri memnuniyeti ve bağımlılığını artıracaktır.
• MİY/Müşteri/Portföy performansı izlenebilecektir.
• Müşteriyle daha uzun süreli bir ilişki kurulabilecektir.
• Müşteri karlılığı ve aktifliği artacaktır.
• Müşteriye özel fiyatlama yapılabilecektir.
2. Tüketici kredisinin genel tanımı nedir?

6502 Sayılı yeni Tüketici Kanunu ile tüketici kredisinin tanımı AB Yönergesine uygun olarak
değiştirilmiştir.
Kredi verenin tüketiciye, faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında ödemenin ertelenmesi,
ödünç veya benzeri finansman şekilleri aracılığıyla kredi verdiği veya kredi vermeyi
taahhüt ettiği bütün sözleşmeler tüketici kredisi olarak kabul edilmiştir.
3. Hazır Kredi nedir?

Genel Müdürlük tarafından kredibilitesi uygun bulunan ve kredi ön-tahsisi sağlanan
müşterilerimizin, diğer banka risklerini Bankamıza transfer etmek ve/veya yeni bir kredi
vermek amacıyla kullandırılan ihtiyaç kredisidir.
Bireysel Ürünler Pazarlama

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
4. Bordro 24 Müşterilerine sunulan “Peşin Promosyon Kredisi” nedir?

Promosyon ödemelerini aylık eşit taksitler halinde alan kurum personellerine söz
konusu ödemelerin peşin kredi olarak sunulması için, aylık promosyon ödemeleri kredi
taksitlerine denk gelecek şekilde Genel Müdürlük tarafından ön-tahsisi yapılarak sunulan
hazır kredidir.
5. Bireysel Destek Kredisi ile Mortgage Dışı Bireysel Destek Kredisi arasındaki fark
nedir?
Bireysel Destek Kredisi tüketicilerin nispeten daha yüksek boyuttaki nakit ihtiyaçlarını
karşılamak amacıyla, bankaların teminatına ipotek almak suretiyle kullandırdığı ihtiyaç
kredileridir.
Ancak destek kredileri, Konut Finansmanı Yasası çıktıktan sonra iki farklı gruba ayrılmıştır.
Daha önce 4077 Sayılı Tüketici Yasası’na tabi olan konut alımına yönelik krediler ile bazı
ipotek teminatlı bireysel krediler, yeni yasa ile birlikte, 5582 Sayılı “Konut Finansmanı”
yasasına tabi hale gelmiştir. Bununla birlikte, yeni yasanın belirlediği kapsama girmeyen
bir kısım destek kredileri ise teminatına yine bir gayrimenkul alınmasına rağmen 4077
Sayılı Tüketici Yasası’na tabi olarak kalmıştır.
Bu ayrıma göre destek kredileri aşağıdaki şekilde değerlendirilmektedir:
1) Konut Finansmanı Yasasına Tabi Olanlar (Bireysel Destek): Teminatına, krediyi
kullanan kişiye ait bir konutun alındığı destek kredileri.
2) Konut Finansmanı Yasasına Tabi Olmayanlar (Mortgage Dışı Bireysel Destek):
• Teminatına, kredi sahibine ait işyerinin alındığı destek kredileri,
• Teminatına, 3. şahsa ait bir konutun ya da işyerinin alındığı destek kredileri
6. Otomatik Taksit Sistemi nedir?

Başta yıllık okul ücretleri ve üniversite harçları olmak üzere özel okullarda öğrencisi
bulunan velilerin ödemesi gereken her türlü eğitim ödemelerine aracılık eden sisteme
Otomatik Taksit Sistemi (OTS) denir. Sistem kapsamında velilere kredili (KMH) veya
kredisiz vadesiz hesap açılır ve taksit tarihlerinde bu hesaptan okul ödemeleri otomatik
olarak gerçekleştirilir. Taksit tarihinde hesap bakiyesinin yetersiz olması halinde Banka,
eğer tanımlanmışsa, velinin KMH limiti kullanarak ödemeyi gerçekleştirir. Velilere ait
ödemeler kurumun Bankamız nezdindeki hesabında en az 2 iş günü tutulduktan sonra
serbest bırakılır.
OTS sistemi kapsamında,
• Yıllık Okul Ücreti,
• Yıllık Okul Harcı,
• Yıllık Yurt/Konaklama Ücreti,
• Yıllık Servis Ücreti,

AKADE
LK
HA
Mİ
136 ÜRETEN
2009
• Yıllık Kitap/Kırtasiye Ücreti,

• Yıllık Yemek Bedelleri
değerlendirilebilmektedir.
7. Bordro24 maaş ödeme işlemlerinin önemi ve ilgili taraflar için yararları nedir?
Kurum maaş ödemeleri, bankacılık sektöründe, düzenli gelire sahip belli büyüklükteki
müşteri kitlesine ulaşma, getirdiği çapraz satış imkânları, vadesiz mevduata katkısı ve
kurumların bireysel dışındaki iş ve işlemlerinin kazanımı açısından bakıldığında yoğun
rekabete sahne olan bankacılık hizmetlerindendir. Belirli durumlarda müşteri kazanımı
için promosyon adı altında giderlere de katlanma gereği, verilen hizmetin önemini
arttırmaktadır.
Maaş ödemelerinin bankalar aracılığı ile yapılıyor olmasının kurum, kurum personeli ve
Bankamıza kattığı faydalara aşağıda değinilmiştir:
Kurum açısından:
• Maaş ödemelerinin getirdiği operasyonel yükü azaltır.
• Elden maaş ödemeleri sırasında oluşacak riskler minimize edilmiş olur.
• Personel maaşlarında gizlilik sağlanır.
• Resmi tatil günlerine bağımlı kalmadan personel maaşları ödenebilir.
• Bankamızın ücretsiz hizmetidir.
• Kurum çalışanlarına özel ürün ve hizmet olanakları sağlanır.
• Yasal zorunluluk yerine getirilerek maaş ödemeleri kayıt altına alınır.
Kurum personeli açısından:

• Yaygın şube ve ATM ağı sayesinde yılın her gününde nakit çekme ve yatırma
imkânı,
• Otomatik ve düzenli ödemelerde kolaylık,
• Kefilsiz ve düşük maliyetli kredi ürünlerimizden yararlanma imkânı sağlar.
Bankamız Açısından:
• Düzenli gelir sahibi sosyo-ekonomik bakımdan homojen bireysel müşteri hedef
kitlesine ulaşma imkânı,
• Toplu olarak çok sayıda yeni müşteri kazanma imkânı,
• Kurumların maaş ödemeleri dışındaki tüm nakit akışlarından faydalanma imkânı,
• Vadeli-Vadesiz mevduat, tüketici kredileri, kredi kartları ve bunların türevi
ürünlerin çapraz satış potansiyelinin oluşturulmasını ve karlılığın artmasını,

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Uzun vadeli/Düşük maliyetli mevduat ve Sağlıklı/Karlı kredi bazı oluşturulmasına

yardımcı olarak pazar payımızın artışını,
• Yüksek ürün sahiplik oranına haiz sadık müşteri tabanının oluşmasını sağlar.
8. 6502 Sayılı yeni Tüketici Kanununun 4077 Sayılı Tüketici Kanunundan farklı olarak
tüketicilere getirdiği yenilikler nelerdir?
Sözleşme öncesi bilgilendirme yükümlülüğü
6502 Sayılı Yasa 23. maddede, “Kredi verenin ve varsa kredi aracısının, tüketiciye teklif
ettikleri kredi sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formunu, sözleşmenin
kurulmasından makul bir süre önce vermesi zorunludur.” şeklinde yer almıştır.
Cayma Hakkı
Müşteri, talebini yazılı olarak bildirmek şartıyla 14 gün içinde herhangi bir gerekçe
göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına
sahiptir. Buna göre; müşterinin cayma hakkı talebini Bankaya bildiriminden itibaren 30
gün içerisinde anapara ve tahakkuk eden faizi geri ödemekle yükümlüdür.
Faiz Oranı
Belirli süreli tüketici kredisi sözleşmelerinde faiz oranının sabit olarak belirleneceği;
sözleşmenin kurulduğu tarihte belirlenen bu oranın tüketici aleyhine değiştirilemeyeceği
hüküm altına alınmıştır.
Belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde (kredili mevduat hesabı, kredi kartı sözleşmeleri) faiz
oranında değişiklik yapılması halinde, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden 30 gün önce,
tüketiciye kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla yazılı olarak bildirilmesinin
zorunluluğu, hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca faiz oranının artırılması halinde, yeni faiz oranı geriye dönük olarak
uygulanmayacaktır. Tüketici, bildirim tarihinden en geç 60 gün içinde tüm borcu ödeyip
kredi kullanmaya son verdiği taktirde faiz artışından etkilenemeyecektir.
Temerrüt
Belirli süreli kredi sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi
durumunda, kredi veren, borcun tamamının ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa,
bu hak ancak kredi verenin bütün edimlerini ifa etmiş olması, tüketicinin de birbirini
izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir. Kredi verenin
bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye, (4077 Sayılı Kanunda 1 hafta) en az 30 gün süre
vererek muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur. Muaccel kılınan taksitlerin
hesaplanmasında da faiz, komisyon ve benzeri masrafların dikkate alınmayacağı hüküm
altına alınmıştır.

AKADE
LK
HA
Mİ
138 ÜRETEN
2009
Sigorta Yaptırılması
Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri sağlayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili
sigorta yaptırılamayacağı hüküm altına alınarak; tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi
halinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminatın kredi veren tarafından kabul
edilmek zorunda olduğu ve bu sigortanın kredi konusuyla, meblağ sigortalarında kalan
borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerektiği kanunda yer almıştır.
Konut Finansmanı Kapsamındaki Kredilerde Erken Ödeme

Konut Finansmanı Sistemi kapsamındaki kredilere uygulanan erken ödeme komisyonu,
kalan kredi vadesi 36 ayı aşmayan krediler için %1, 36 ayı aşan krediler için %2 olarak
güncellenmiştir.
Diğer Hususlar
• Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin olarak bir hesap açılması ve bu hesaptan
sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, bu hesaptan (hesap işletim
ücreti, kredi ile ilgili sigorta, vb. gibi) herhangi bir isim altında ücret veya masraf
talep edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
• Tüketicinin açık talimatı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilişkili bir
kredili mevduat sözleşmesi yapılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
• Kart çıkaran kuruluşlar tarafından, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri bir
isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunulması zorunlu hale
getirilmiştir.
9. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) uygunluk görüşü ile

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından yayımlanan ve 01.09.2013 tarihinden
itibaren akdedilen ya da yenilenen sözleşmelere uygulanmak üzere yürürlüğe giren
Sözleşmeler Tebliği ile gelen yenilikler nelerdir?
Sözleşmelerin Şekli
Yapılan sözleşmeler emredici hükümlere aykırı olamaz. Kanunlar ve ilgili mevzuat uyarınca
yazılı olarak akdedilmesi zorunlu bulunan sözleşmeler yazılı olarak ve ilgili mevzuatta
öngörülen şekilde; tüketici kredisi sözleşmeleri ve kredi kartı sözleşmeleri ise Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun 6. maddesi uyarınca en az on iki punto ve koyu siyah
harflerle yazılı olarak düzenlenir.
Sözleşmeler Kapsamında Sunulacak Ürün ve Hizmetler İçin Talep Alınması ve Bilgilendirme

Yapılması
Bir bireysel sözleşme kapsamında maddi yükümlülük doğuracak olan her bir ürün veya
hizmet için ayrı ayrı olmak üzere yazılı veya müşteri şifresi girmek ya da kimlik doğrulamak

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
suretiyle kullanılan elektronik ortam, e-posta, ATM, telefon, kısa mesaj veya benzeri
araçlarla talep alınması ve bilgilendirme yapılması zorunludur. Yapılacak bilgilendirme
asgari olarak; sözleşmeye ilişkin her bir ürünün adı ya da tanımı, vadesi ya da süresi,
tüm ayrıntılarıyla ürün veya hizmet için müşteriden tahsil edilecek faiz, ücret tutarları
(komisyon, hesap işletim ücreti, havale-EFT masrafı vb.), faiz veya ücretin tahsil yöntemi
(nakden, hesaben vb.), geçerli olduğu süre, geçerlilik süresi sonunda yapılacak değişikliğin
tutarı ya da oranı ya da değişikliğin hangi esasa göre yapılacağı hususlarını içerir.
Bilgilendirmenin yapılmaması veya alınan talebin yetkili mercilere ibraz edilememesi
halinde talep alınmamış kabul edilir.
Ücret, Masraf ve Komisyonlardaki Artışların Bildirimi

Faiz ve ücretlerdeki değişikliklerin müşteriye en az 30 gün önce etkin bir yolla bildirilmesi
zorunludur. Bu bildirim üzerine müşterinin, yeni dönem başladıktan itibaren 15 gün
sonrasına kadar ürünün veya hizmetin kullanımından vazgeçme hakkı vardır. Bu hakkın
kullanılması halinde müşteriden yeni döneme ilişkin olarak hiçbir şekil ve surette ilave
faiz veya ücret talep edilemez. Vazgeçme hakkını kullanan müşteriye banka, bu hizmeti
vermeyi durdurabilir. Bir takvim yılı içinde, ücret, masraf ve komisyonlarda %20’nin
üzerinde artış öngören değişiklikler için ayrıca talep alınması zorunludur.
Kesintisiz olarak, en az 180 gün süreyle hareket görmeyen kredi kartları, vadesiz mevduat
ve özel cari hesaplar hareketsiz hesap kabul edilir. Bu hesaplardan ücret alınmadan önce
müşteriye 30 gün içerisinde ilave maliyete katlanmaksızın hesabı kapatma hakkının
bulunduğu, aksi takdirde bankanın ücret tahakkuk ettirebileceği ve/veya ürünü/hesabı/
hizmeti kapatabileceği hususunda bilgilendirme yapılmalıdır.
10. 31 Aralık 2013 tarihinde yayımlanan “Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin

Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” kapsamında konut, taşıt ve
tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar nelerdir?
31 Aralık 2013 tarihinde yayımlanan “Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelikte
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” uyarınca,
• Konut Finansmanı kapsamında kullandırılan krediler ile diğer gayrimenkul
alımı amaçlı krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi 36 ayı, taşıt
kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi 48 ayı aşamaz.
• Tüketicilere, binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt
teminatlı kredilerde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının
taşıtın değerine oranı, taşıtın nihai fatura değeri 50 bin TL altında olanlar için
%70’i aşamaz. Bu oran, nihai fatura değeri 50 bin TL'yi aşan binek araçlarda,
bedelin 50 bin TL’ye kadar olan kısmı için %70, 50 bin TL üstünde olan kısım için
%50 olarak uygulanır. İkinci el binek araçlarda taşıtın değerinin tespitinde kasko
değeri esas alınır.

AKADE
LK
HA
Mİ
140 ÜRETEN
2009
11. Kentsel Dönüşüm nedir? Kentsel Dönüşümden kimler yararlanabilir?

6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi ya da yaygın ismiyle Kentsel
Dönüşüm Kanunu kapsamında riskli yapıların güçlendirilmesi veya yıkılması ve daha
dayanıklı yapının inşa edilmesi suretiyle dönüştürülmesi amaçlanmıştır.
Bakanlar Kurulu’nun yayınladığı Riskli Alanlarda bulunan gayrimenkuller veya teknik
raporlarla olası bir afet karşısında risk altında bulunduğu tespit edilen yapılar dönüşüm
kapsamına alınacaktır.
12. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun
kapsamında kullandırılan kredilerde süreç nasıldır?
Riskli yapısını dönüştürecek hak sahiplerine kredi kullandırımında aşağıda yer alan süreç
izlenecektir:
1) Yetkilendirilmiş kurumlardan yapının riskli olduğuna dair rapor alınarak İl Kentsel
Dönüşüm Müdürlüğü’ne onaylatılması,
2) Hak sahibi paydaşların en az 2/3 çoğunlukla dönüşüm kararı alıyor olması,
3) Yüklenici/Müteahhit firma ile anlaşma sağlanması,
4) Bankamızca işi üstlenecek Yüklenici/Müteahhit firmaya garantörlük limiti tahsis
edilmesi,
5) Kredibilitesi uygun bulunan hak sahibi müşterilere kredi kullandırımı,
6) İnşaat tamamlanma seviyesi göz önüne alınarak blokeli kredi bakiyesinin serbest
bırakılması,
13. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun
kapsamında kullandırılan kredilerin başvurusunda alınacak belgeler nelerdir?
Bireysel Krediler Uygulama Talimatında yer alan konut kredisi başvuru belgelerine ilave
olarak;
• Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü veya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden
alınacak riskli bina tespit raporu,
• Yeni adresini gösterir İl/İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğünden alınacak
adrese dayalı kayıt örneği,
• Riskli yapıyı boşalttığına dair taahhütname,
• Tapu belgesi arsa paylı olup, bağımsız bölümü belli olmayan riskli yapının adresine
kayıtlı malik üzerinde kayıtlı su, elektrik, telefon, doğalgaz vb. hizmetlerden
birinin son üç aya ait bir faturası veya hak sahibince ödenmiş emlak vergisi
alınmalıdır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
14. 28.05.2014 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanun ile birlikte tüketicilere Tüketici Kredileri için sözleşme öncesi
bilgilendirme yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda müşterilere imzalatılması
gereken sözleşme ve bilgilendirme formları nelerdir?
Sözleşme Öncesi
Kredi Türü Sözleşmeler Ürün Bilgi Formları
Bilgi Formu
İhtiyaç Kredisi İhtiyaç Kredisi Ürün Bilgi
İhtiyaç Kredisi İhtiyaç Kredisi SÖBF
Sözleşmesi Formu
İpotek Teminatlı İhtiyaç Kredisi İpotek Teminatlı İpotek Teminatlı İhtiyaç
İhtiyaç Kredisi Sözleşmesi İhtiyaç Kredisi SÖBF Kredisi Ürün Bilgi Formu
Mortgage Dışı
İhtiyaç Kredisi İpotek Teminatlı İpotek Teminatlı İhtiyaç
Bireysel Destek
Sözleşmesi İhtiyaç Kredisi SÖBF Kredisi Ürün Bilgi Formu
Kredisi
İhtiyaç Kredisi İpotek Teminatlı İhtiyaç
İşyeri Kredisi İhtiyaç Kredisi SÖBF
Sözleşmesi Kredisi Ürün Bilgi Formu
Sabit Faizli Konut Sabit Faizli Konut Konut Finansmanı Sistemi
Finansmanı Finansmanı (Mortgage) Sabit Faizli
Konut Kredisi
(Mortgage) Kredi (Mortgage) Kredisi Konut Finansmanı Kredisi
Sözleşmesi SÖBF Ürün Bilgi Formu

Bireysel Destek Finansmanı Finansmanı (Mortgage) Sabit Faizli
Kredisi (Mortgage) Kredi (Mortgage) Kredisi Konut Finansmanı Kredisi

İnşaatınıza Destek Finansmanı Finansmanı (Mortgage) Sabit Faizli
Kredisi (Mortgage) Kredi (Mortgage) Kredisi Konut Finansmanı Kredisi
Taşıt Kredisi Taşıt Kredisi Ürün Bilgi
Taşıt Kredisi Taşıt Kredisi SÖBF
Sözleşmesi Formu
Kredili Mevduat Kredili Mevduat Kredili Mevduat Kredili Mevduat Hesabı Ürün
Hesabı Hesabı Sözleşmesi Hesabı (KMH) SÖBF Bilgi Formu
15. 5582 Sayılı Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Kanunda yer alan “müşterinin
kredi taksitlerini geri ödeme ve erken kapaması durumunda erken ödeme ücreti
tahsil edilmesi” konusuna 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’la
getirilen düzenleme nedir?
5582 Sayılı Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Kanun’da %2 olan erken ödeme tazminatı,
6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da, kalan vadesi
• 36 ayı aşmayan krediler için %1,
• 36 ayı geçen krediler için %2
ödenmesi şeklinde müşteri lehine güncellenmiştir.

AKADE
LK
HA
Mİ
142 ÜRETEN
2009
16. Bireysel Emeklilik Sözleşmesi ne zaman yürürlüğe girer?

Katkı payı tutarının nakden emeklilik şirketi hesabına ulaşması ile sözleşme yürürlük
kazanmış olur.
17. Katılımcı cayma hakkını kaç gün içerisinde kullanabilir?

Teklifin imzalandığı ya da mesafeli satışta teklifin onaylandığı tarih itibariyle 60 gün
içerisinde katılımcı cayma hakkını kullanabilir.
18. Katılımcı fon dağılım oranlarını sözleşme yılı içerisinde kaç kez değiştirebilme
hakkına sahiptir?
6 kez değiştirebilme hakkına sahiptir.
19. Katılımcının başka bir şirkete aktarım talebinde bulunması durumunda mevcut
şirket hangi formları katılımcıya ulaştırmak zorundadır?
• Aktarım talep formu
• Hesap özeti
• Aktarım bilgi formu

20. Emeklilik hakkı için sağlanması gerekli şart nedir?
Katılımcı, sisteme giriş tarihinden itibaren en az 10 yıl sistemde bulunmak koşulu ile 56
yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanır.

21. Bireysel Emeklilik Sistemine giriş yapan katılımcı ilk 3 yıl içerisinde sözleşmesinden
çıkacak olursa, devlet katkısı hesabına ödenen devlet katkısının ne kadarına hak
kazanır?
Hak kazanamaz.
22. Eğitim Sigortası prim miktarı için gerekli olan veriler nelerdir?
• Yaş
• Cinsiyet
• Tercih edilen sigorta süresi
• Teminat tutarı

23. Paraf Kart müşterilerine özel tasarlanan Paraf’lı Hayat Sigortası ile vefat ve
daimi maluliyet durumlarında kredi kartı borçları güvence altına almak isteyen
müşterinin istediği teminat miktarına göre ödeyeceği prim oranı nedir?
Yüzde bir [%1]


AKADE
LK
HA
Mİ
2009
24. Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi
kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile dikkate alınan zaman nedir?
Öğlen saat 12.00’de başlar ve öğlen saat 12.00’de ve herhalükarda rizikonun
gerçekleşmesiyle sona erer.

25. Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski
üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü
amacıyla oluşturulan organizasyon nedir?
Sigorta Tahkim Komisyonu
26. Hangi Binalar Zorunlu Deprem Sigortası kapsamına girmektedir?

6305 Sayılı Afet Sigortaları Kanunu gereğince, 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki
bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken
olarak inşa edilmiş binalar, bu binalar içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri
amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle devlet tarafından
yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler Zorunlu Deprem Sigortasına tabidir.
Teminat Kapsamı Dışında Kalan Binalar:

• 9.11.1983 tarihli ve 2946 Sayılı Kamu Konutları Kanununa tâbi olan veya kamu
hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler,
• Köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında
ve mezralarda yapılan binalar,
• Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar,
• Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar,
• Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı
tespit edilen binalar,
• Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye
aykırı olarak inşa edilen binalar,
• Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken
olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar.
27. Sigorta sözleşmelerinde bilgilendirmeye ilişkin yapılması gerekenler nelerdir?

Sigortacılık Kanunu ile tüketicileri korumaya yönelik düzenleme kapsamında sigortalıya
yapılacak bilgilendirmeye ilişkin hususlar yetkili kılınan Hazine Müsteşarlığı tarafından
hazırlanmıştır. Bu yetki çerçevesinde hazırlanan Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye
İlişkin Yönetmelik 28.10.2007 tarih ve 26684 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Sigortacının bilgilendirme yükümlülüğü, sigortacı tarafından sigorta ettirene ve sigorta
sözleşmesine taraf olmak isteyen kişilere karşı sözlü ve yazılı şekilde yerine getirilir.

AKADE
LK
HA
Mİ
144 ÜRETEN
2009
Bilgilendirmenin yazılı olarak yapılması esastır. Ancak, telefon, çağrı merkezi, internet
ve benzeri iletişim araçları kullanılarak uzaktan pazarlama yöntemleriyle yapılan sigorta
sözleşmelerinde olduğu gibi sözleşme taraflarının fizikî olarak karşı karşıya gelmesinin
ve işin gereği olarak yazılı bilgilendirme yapılmasının söz konusu olmadığı hâllerde yazılı
bilgilendirme şartı aranmayabilir. Ancak, sigortacı asgari bilgilendirmenin yapıldığını
ispatla yükümlüdür. Bu kapsamda yer alan işlemlerin niteliği ile yapılacak bilgilendirmenin
şekline ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Bilgilendirme yükümlülüğü, sigorta sözleşmesinin kurulmasından önce başlar ve
sözleşmenin geçerli olduğu süre içinde de devam eder.
En az iki nüsha düzenlenecek Bilgilendirme Formu, sigortacı tarafından kaşelenip
imzalandıktan sonra, sözleşmeye taraf olmak isteyen kişiye imza karşılığı verilir. Sigortacı
formun bir nüshasını saklamak zorundadır.

HA
LK
KARTLI ÖDEME
2009
AKADE
Mİ
SİSTEMLERİ
AKADE
LK
HA
Mİ
146 ÜRETEN
2009
1. Kredi Kartı nedir?

Kredi kartları esasen tüketici kredilerinin, belli özellik ve standarda sahip plastik araçlar
vasıtasıyla kullanılan türlerinden biridir.
Kredi kartını veren banka veya kuruluşun açtığı krediye istinaden kart hamilinin gereksinim
duyduğu mal veya hizmeti o anda bir ödeme yapmaksızın satın almasına ve bedelini daha
sonraki bir tarihte ödemesine olanak sağlayan bir ödeme aracıdır.
2. Bankamız Paraf kredi kartı ürününü hangi tarihte çıkarmıştır?

5 Aralık 2012 itibariyle ürün hizmete sunulmuştur.
3. Paraf nedir?
Kredi Kartı kullanıcılarının tüm ihtiyaçları değerlendirilerek birbirinden özel imkânlar,
tüm işlemlerde ParafPara kazanma ve Paraf üye işyerlerinde yapılacak işlemlerde
taksitlendirme avantajı sunan kredi kartıdır.
Ayrıca Paraf;
• PARAF GÜNÜM
• ARTAN PARAFPARA
• HER YER LOUNGE
• İSPARK
gibi sektörden farklı özellikleri ile çok ayrıcalıklı olduğunu kanıtlamıştır.
4. Bankamıza ait kaç çeşit kredi kartı ürünü vardır?

Altı çeşit kredi kartı ürünü vardır.
• Paraf (Klasik)
• Paraf Gold
• Paraf Platinum
• Paraf Business
• Parafly
• Parafly Platinum
5. Paraf’ın (Klasik) ürün özellikleri nelerdir?

• ParafPara
• Artan ParafPara
• Taksit
• Artı Taksit
• Taksit Öteleme
• Borç Taksitlendirme
• Fatura Ödeme Talimatı
Kartlı Ödeme Sistemleri

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kira/Aidat/Eğitim Ödeme Talimatı

• Yabancı Para Ekstre
• Birikimli Vadesiz Altın Mevduat
• E-ticaret Güvenliği (3D Secure)
• Birikimli Mevduat
• Asistans ve Concierge
• Sanal Kart
• Taksitli Nakit Avans
• Paraf Shuttle
• Paraf Günüm
6. Paraf Gold’un ürün özellikleri nelerdir?

• Paraf’ın tüm ürün özellikleri
• Cumartesi günleri %10 restoran indirimi
• 100 TL ve üzeri yurtdışı harcamalara 2 taksit
• Yurtdışı seyahat sigortası
7. Paraf Platinum’un ürün özellikleri nelerdir?

• Paraf Gold’un ürün özellikleri
• Atatürk Havalimanı Dış Hatlar ücretsiz “primeclass” lounge hizmeti
• Ücretsiz Kurye
• Cumartesi günleri %25 restoran indirimi
• Kart sahipleri Paraf Platinum kartları ile ilgili konuları Platin Line: 0 850 220 0 800
numarasından müşteri temsilcilerine veya platin@parafcard.com.tr adresine
yazılı olarak iletebilir.
• Her Yer Lounge
8. Banka Kartı nedir?

Banka kartı (Debit Kart) doğrudan kart hamilinin mevduat hesabına bağlıdır. Bu hesaba
şifre aracılığı ile ulaşılarak, ATM ve satış noktası terminallerinden mal ve hizmet alma,
para çekme ve sunulan diğer bankacılık hizmetlerini yerine getirme amacıyla banka
müşterilerine verilen karttır.
9. Bank24 Jet nedir?

Bank24 Jet, ön dolumlu, temassız işlem yapabilen, finansal işlemler dışında da kullanıma
imkân veren, kurum ihtiyacına göre görsel ve fonksiyonel geliştirmeler yapılabilen, kişi
resmi/kurum logosu taşıyabilen çipli banka kartıdır.

AKADE
LK
HA
Mİ
148 ÜRETEN
2009
10. Artan ParafPara nedir?

Paraf sahiplerinin harcamalarına göre kazandıkları puandır. Paraf sahipleri harcamalarına
göre, kazandıkları ParafPara’larını 2 katına kadar çıkarabilir.
• Paraf sahipleri 1500 TL’yi aşan harcamalarında Ekstra %20,
• Paraf Gold sahipleri 1.500-4.999 TL kadar olan harcamalarında Ekstra %20, 5.000
TL ve üzeri harcamalarda ekstra %30,
• Paraf Platinum 1.500 - 9.999 TL kadar olan harcamalarında Ekstra %30, 10.000 TL
ve üzeri harcamalarda ekstra %50 ParafPara kazanır.
• Hizmetten bireysel kredi kartları faydalanmakta olup, ticari kartlar ve Parafly
kartlar yararlanamaz.
• Ekstra ParafPara, harcama tutarlarının yansıdığı ekstreden bir dönem sonraki
ekstrede görülür.
• Harcama vaadi ve genel kampanyalardan elde edilen ParafPara’lar kapsam dışı
olup, bu uygulamalardan elde edilen ParafPara’lara ekstra ParafPara ilavesi
olmaz.
• Uygulama kart bazlıdır.
11. “Primeclass” Lounge Hizmetinin kapsamı nedir?

Paraf sahipleri İstanbul Atatürk Havaalanı Dış Hatlar Comfort Lounge’da aşağıda yer alan
hizmetlerden ücretsiz yararlanabilirler:
• Sınırsız yiyecek-içecek ikramı
• Evinizdeki rahatlığı sağlayan konfor
• Duş imkanı ve bakım setleri
• Kablosuz İnternet bağlantısı
• Laptop kullanımı
• iPad 2 kullanımı
• TV izleme imkanı
• TV’ye bağlı, kişiye özel masaj koltukları
• Kişisel kulaklıklı müzik sistemi
• Günlük gazete ve güncel dergiler
• Uçuş bilgi takibi
Yukarıda belirtilen Primeclass avantajlarından faydalanmak için;

• Karta son 2 ay içerisinde sahip olmak,
• Kartı son 1 ayda en az bir kere kullanmak gerekmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Comfort Lounge hizmetinden Paraf Klasik ve Paraf Gold sahipleri ücreti karşılığında;
Paraf Platinum, Paraf Business kart sahipleri ise bir misafirleri ile beraber ücretsiz olarak
faydalanabilmektedir.
12. Bankamız tüketici kredi kartlarının ortak ürün özelliği Assistance ve Concierge
Hizmetleri nelerdir?
Assistance ve concierge hizmetleri kredi kartlarında bulunan bir özelliktir.
Assistance Hizmetleri: Teknik Yardım, Tıbbi Yardım, Ev Yardımı, Bilgi Hattı, Eğitim
Danışmanlığı, IT Destek Hizmetleri, Hobi Kulüpleri, Anti-Aging, Hukuki Yardım Bilgi Hattı
başlıklarındaki Assistance Hizmetlerinden tüm kart sahiplerimiz 365 gün 24 saat, 444 0
400 Halkbank Dialog‘u arayarak faydalanabilmektedir.
• Teknik Yardım: Aracın hareketsiz kalmasına neden olan elektrik arızası veya
mekanik arıza, trafik kazası vb. durumlarda, aracın hareketsiz duruma düştüğü
yerden en yakın tamirhaneye kadar çekilmesini düzenler ve karşılar.
• Tıbbi Yardım Hizmeti: Tıbbi danışma ve acil ambulans gönderimi hizmetlerini
düzenler.
• Ev Yardımı: İkamet ettiğiniz konutta meydana gelebilecek dâhili tesisat
problemleri, elektrik arızaları, anahtar kaybı ve unutulması durumlarında,
sorunların giderilmesi için ilgili yol ve işçilik masraflarını karşılayarak tamir
görevlisini kart sahibinin evine yönlendirir.
• Bilgi Hattı: Çeşitli iş kollarının yurt içindeki telefon numaraları öğrenilebilinir.
• Eğitim Danışmanlığı: Kart sahibinin ilgi alanına göre kart sahibi, talep ettiği
seminer ve konferans programları, bilgisayar eğitimi veren kuruluşlar (Autocad,
Microshop, Programlama, Excel, Access, vb.), sertifikaların geçerlilik süresi,
program kapsamları, ücretleri, en popüler dil okulları, dil okulları seçerken nelere
dikkat edilmesi gerektiği gibi konularda bilgi edinir; profesyonel eğitim yaşamına
yönelik kendi istek ve eğitim talebi doğrultusunda eğilimlerine en uygun yurtiçi
ve yurtdışı eğitim rehberliği hizmetinden yararlanabilir.
* İlgili hizmetler sadece danışma ve organizasyondan ibarettir. Tüm ödemeler müşteriye aittir.
Concierge Hizmetleri: Eğlence Servisi, İş Seyahati Servisi, Mesaj Servisi, Kurye Servisi,
Otobüs, Feribot ve Uçak Bileti Bilgi ve Rezervasyon Servisi, Kuru Temizleme Servisi
başlıklarındaki Concierge Hizmetlerinden tüm kart sahiplerimiz 365 gün 24 saat, 444 0
400 Halkbank Dialog‘u arayarak faydalanabilmektedir.
• Eğlence Servisi: Kart sahibi bulunduğu ya da seyahat edeceği yerdeki her türlü
sinema, konser, müze, müzikal, bale ve opera etkinlikleri ile ilgili gerekli bilgiyi
365 gün 24 saat alabilir; dünyanın neresinde olursa olsun, satın aldığı biletin
adresine teslimini talep edebilir.

AKADE
LK
HA
Mİ
150 ÜRETEN
2009
• İş Seyahati Servisi: İş seyahatlerinde ihtiyaç duyabileceği her türlü ekipmanı (PC,

laptop, cep telefonu vb.) kiralama organizasyonu; seyahati sırasında katılacağı
toplantı ya da konferanslarla ilgili her türlü organizasyonu; dokümanların
tercümesi için gerekli organizasyonu talep edebilir.
• Mesaj Servisi: Bu hizmeti kullanarak, acil mesajların yakınlarına ulaştırılmasını
talep edebilir.
• Kurye Servisi: Kurye Servisi hizmetini kullanarak, kurye organizasyonunun
dünyanın her yerinde yapılmasını sağlayabilir.
* İlgili hizmetler sadece danışma ve organizasyondan ibarettir. Tüm ödemeler müşteriye aittir.
13. Paraf Günüm uygulaması nedir?

Paraf Günüm uygulaması ile her ayın aynı gününde yapılan harcamalarda, indirim, ekstra
taksit, erteleme veya ekstra ParafPara hizmeti sunulmaktadır.
Paraf Günüm Hizmetinden yararlanabilmek için müşterinin,
• Belirlenen günü,
• Yararlanmak istenen kampanyayı,
• Kartın son altı hanesini,
yazıp, 3404 numarasına SMS olarak göndermesi yeterlidir.
14. Paraf Shuttle uygulaması nedir?

Bireysel kredi kartlarında bulunan bir özelliktir.
Hizmetten faydalanmak için müşterilerimizin 444 0 400’ü arayarak sırasıyla 1-6
numaralarını tuşlamaları gerekmektedir.
Shuttle hizmeti organizasyon hizmeti olup, Mondial tarafından sağlanmaktadır. Hizmetin
kullanılması ile ilgili hizmet bedeli müşteri tarafından karşılanacaktır.
Shuttle hizmeti İstanbul, Ankara ve İzmir illerinde özel VIP araçlarla sağlanabilmekte, diğer
illerde normal araçlarla transfer hizmeti verilebilmektedir.
15. Paraf Cumartesi Restoran İndirim uygulaması nedir?

Müşterilerimizin Paraf ile cumartesi günleri yapacakları restoran harcamalarına 20 TL’ye
kadar indirim fırsatı sunulmaktadır.
Paraf Gold sahipleri 1.000 TL ve üzerindeki ekstre harcamalarında, son hesap kesim
tarihinden bir sonraki hesap kesim tarihine kadar, Cumartesi günleri 35 TL ve üzerinde
yapacakları restoran harcamaları için %10,
Paraf Platinum ve Parafly Platinum sahipleri ise 2.000 TL ve üzerindeki ekstre
harcamalarında, son hesap kesim tarihinden bir sonraki hesap kesim tarihine kadar,
Cumartesi günleri 35 TL ve üzerinde yapacakları restoran harcamaları için %25 indirim
kazanacaktır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kampanyadan sadece Paraf Gold, Paraf Platinum, Parafly Platinum sahipleri

yararlanır.
• Kampanya kapsamında bir müşteri için bir günde kazanılacak maksimum indirim
tutarı 20 TL ile sınırlıdır.
• ParafPara kullanımları kampanyaya dâhil değildir.
16. Paraf Yurtdışında 2 Taksit uygulaması nedir?

Paraf Gold, Paraf Platinum, Parafly ve Parafly Platinum ile yurtdışı alışverişlerinde 2 taksit
fırsatı sunulmaktadır.
• 100 TL ve üzeri yurt dışı alışverişleri 2 taksit ile ödenebilir.
• Kampanyadan yararlanmak için müşterimizin 3404’e “YDTKS” ve kartın son 6
hanesini yazıp SMS göndermesi gereklidir. Örnek Mesaj Metni: YDTKS 123456
• Kampanyaya katılım için gönderilen SMS’te belirtilen kredi kartı ile harcama
yapıldığı takdirde kampanyadan yararlanılabilir.
• Kampanyaya katılım SMS’inin Türkiye’de gönderilmesi gerekmektedir.
• Sadece TL ekstrelerde taksitlendirme yapılmaktadır. Bu nedenle USD ekstre
talebi de var ise, kampanya kapsamındaki tutarlar TL ekstresinde taksitlendirilir.
• Uygulamadan sadece Gold, Platinum kartlar yararlanabilir.
• Kampanyaya yurtdışı internet harcamaları da dâhildir. Ticari kartlar, nakit avans
işlemleri, kumarhane ve bahis sitesi harcamaları ile faiz ve komisyonlar dâhil değildir.
17. Paraf Ücretsiz Kurye uygulaması nedir?

Paraf Platinum ve Parafly Platinum’a özel, yılda 2 defa faydalanılabilen ücretsiz kurye
hizmetidir.
• Kart sahipleri yılda iki defa 150 TL’ye kadar ücretsiz kurye hizmetinden
yararlanabilir.
• Ücretsiz Kurye Hizmeti İstanbul, İzmir, Ankara ve Bursa illerinde verilmektedir.
• Kurye Hizmetinden yararlanmak için müşterilerimizin Platin Line’ı arayarak
Assistance ve Concierge hizmetlerinden yararlanmak istediklerini müşteri
temsilcisine bildirmeleri gerekmektedir.
18. Bankamız tüketici kredi kartlarının ortak ürün özelliği “Borç Kurtaran” nedir?
Ödeme güçlüğüne düşmüş bireysel kredi kartı müşterilerimize borçlarını taksitlendirme
kolaylığı sağlayan özelliktir.
• Kartın sistemdeki son ekstre bakiyesi ve dönem içi harcamaları toplamı 150 TL ile
30.000 TL aralığında olmak üzere taksitlendirme yapılabilir.

AKADE
LK
HA
Mİ
152 ÜRETEN
2009
• Taksit sayısı 6-9 alt ve üst limitler dâhilinde kalınmak koşuluyla müşteri tarafından
belirlenir.
• Bankamızdaki herhangi bir ürününden dolayı aktif Kanuni Takip hesabı bulunan
ve/veya kredi kartı kanuni takibe aktarılmış müşterilerimiz faydalanamaz.
19. Bankamız tüketici kredi kartlarının ortak ürün özelliği “Taksitli Nakit Avans” nedir?
Nakit ihtiyaçları taksitlendirilir.
• Taksitlendirme yapılabilecek işlem için işlem bazında 200 TL-5.000 TL sınırı
belirlenmiştir.
• Taksit adedine göre aylık net faiz (vergi ve fon hariç) oranları belirlenir.
• Taksitli Nakit Avans uygulamasından yararlanan müşterilerimiz, uygulama
süresince hesap kesim tarihlerini değiştiremezler.
• Ticari kredi kartları uygulama kapsamı dışındadır.
20. Bankamız tüketici kredi kartlarının ortak ürün özelliği “Yabancı Para Ekstre” nedir?
Bankamız kredi kartı müşterilerinin talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen
uygulama ile bundan böyle Bankamıza ait kredi kartlarından (Bireysel ve Kurumsal),
TL dışındaki yabancı ülke para birimleri ile yapılan işlemler için müşteri tercihine göre
yabancı para hesap özeti (USD hesap özeti) gönderilebilir.
Müşterilerin USD hesap özetini seçmeleri durumunda TL dışındaki diğer ülke para
birimleri ile yaptıkları tüm harcamaları USD’ye çevrilerek USD hesap özeti ile gönderilir;
TL harcamaları için ise TL hesap özeti gönderilmeye devam eder.
USD dışındaki yabancı para birimleri ile yapılan harcamalarda çevrim işlemi, işlemin
yapıldığı gün ilgili para biriminin USD karşılığı alınarak yapılır. USD ve TL ekstrelerinin
hesap kesim tarihleri aynı olacaktır.
21. Kredi Kartlarının Yurtdışı Seyahat Sigortası ürün özellikleri nelerdir? Kimler için,
hangi koşullarda geçerlidir?
Paraf Platinum, Parafly Platinum, Paraf Gold ve Parafly kart sahiplerimiz, yasal eşleri,
18 yaşından küçük çocukları ile eğitimini tamamlamamış 22 yaşından küçük çocukları,
toplamda 90 günü aşmayan, eğlence veya iş amaçlı, yurt dışı seyahatlerinde, seyahat
masraflarını Gold ve Platinum ile ödemiş olmak kaydıyla, Tedavi Masrafları, Bagaj ve Şahsi
Eşya Kayıpları, Şahsi Para Kaybı ve Değerli Evrakın Kaybı, Seyahat Çeki, Bilet, Pasaport
ve Doküman Kayıpları vb. ana başlıkları altında Halkbank Yurt Dışı Seyahat Sigortası
kapsamındadır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
22. Kredi kartı müşterileri ile yapılan kurumsal iletişim kanalları nelerdir?
• Internet Şubesi (www.halkbank.com.tr)
• Internet Sitesi (www.parafcard.com.tr)
• Internet Sitesi (www.parafly.com.tr)
• ATM
• SMS
• E-Duyuru
• Bülten
• Afiş
• Ekstre Zarfı
• Dialog
• Kurumsal E-Mail Banner
23. Kredi kartında ekstre kesim tarihi ile son ödeme tarihi arasındaki süre kaç
gündür?
Kredi kartında ekstre kesim tarihi ile son ödeme tarihi arasındaki süre 10 gündür.
24. Jest Kart’ın ürün özellikleri nedir? Hangi müşterilerimize verilebilir?

Bankamızın mevcut ya da hedef müşterilerinden sosyal statüsü, gelir düzeyi ya da
Bankamızla olan çalışmaları dikkate alınarak seçkin kişilere yönelik, gelir belgesi alınmadan
jest mahiyetinde hazırlanan kartlardır.
25. Kredi Kayıt Bürosu’nun (KKB) işlevi nedir? Hangi bilgileri derler?
Bankaların, kredi açarken, ödünç alanın geri ödeme konusundaki güvenilirliğini, geri
ödeme gücünü ve borca karşı gösterdiği maddi teminat gibi hususları değerlendirerek
hareket etmesi gerekmektedir.
Bu nedenle 1999 yılında bir Bankalar arası Kredi Referans Sistemi kurulmuştur. KKB,
bankalara, kredi kartı veya kredi başvurusunu yapanların yanı sıra, bu kişilere kefil
olanların da son 5 yıldaki tüm kişisel bilgilerini, kart ve kredi borçlarını ödemelerine ilişkin
verileri derlemektedir.
26. Ön ödemeli kartlar ile kredi kartları arasındaki başlıca farklılıklar nelerdir?
Ön Ödemeli Kartlarla kartın üzerine yüklenen bakiyeden harcama yapılırken, kredi
kartlarında müşteriye açılan krediden harcama yapılmaktadır. Kredi kartı verilirken tahsis
kriterleri aranmaktadır; ön ödemeli kartlarda böyle bir durum söz konusu değildir.
27. Üye işyerlerimize (teknik özellikleri açısından) kaç tipte POS verebiliriz?
Altı çeşit POS verebiliriz:

AKADE
LK
HA
Mİ
154 ÜRETEN
2009
1) Standart (Dial-up) POS: Telefon ve elektrik hattıyla çalışan, masaüstü kullanım

için verilebilir.
2) Standart IP POS: Internet ve benzeri açık networklerde çok yüksek hızda ve
güvenli iletişim sağlayan POS cihazıdır.
3) Mobil POS: Kart üzerindeki ve işlemlerle ilgili tüm bilgileri banka sistemine GPRS
(SIM kart ile destekli, GSM yedekli) üzerinden gönderen, kablosuz, şarj edilebilir
POS cihazıdır. Kablosuz ve şarj edilebilir olması nedeniyle üye işyerine ofisten
bağımsız olarak kapıda ödeme alarak satış yapma imkanı sunar.
4) Sanal POS: Üye işyerlerinin internet üzerinden yaptıkları mal ve/veya hizmet
satışlarına ait bedelleri müşterilerinden tahsil etmek için kullandıkları,
müşterilerine kart bilgilerini kendilerinin girmesine olanak sağlayan ve girilen
bilgilerle bankadan kredi/banka kartı için otorizasyon/provizyon alıp işlem
bedelinin müşteriye ait karttan üye işyerinin hesabına aktarımına imkân veren
uygulamadır.
• Normal Sanal POS: Firmanın internet sayfasına entegre edilen, SSL sertifikası
ve 3D secure güvenlik araçlarıyla korunan, kart hamilinin kart bilgilerini
girerek ödemeyi tamamlamasına olanak sağlayan entegrasyon çeşididir.
• Manuel Yetkili Sanal POS: Normal Sanal POS yetkilerinin haricinde ‘Manual
POS’ (mail order yetkisi ile aynı) olarak bilinen, kart hamilinin kart bilgilerini
(kart numarası, son kullanma tarihi, CVV/CVC) üye işyeri yetkilisi ile
paylaşılarak, üye işyerinin tahsilat yapmasını sağladığı entegrasyon çeşididir.
Tahsis edildiği sektörler Eğitim, Sigorta, Turizm ve Seyahat firmaları.
• Ortak Ödeme Sayfası: Sanal POS entegrasyonlarında, kredi kartı ödeme
ekranı ve SSL sertifikasının Bankamız tarafından sağlandığı entegrasyon
modeli olup, maliyeti farklılık göstermektedir. Ortak ödeme sayfalarının ortak
POS ürünümüzden farkı Paraf dışında kalan kartlara taksit yapmamasıdır.
• FTP (Toplu provizyon alınan) Sanal POS: Üye işyerlerinin belirlenen saatlerde
1’den fazla işlemi liste halinde Bankamız provizyon sistemine göndererek
toplu tahsilat alınmasını sağlayan entegrasyon çeşididir. Kullanılan sektörler
Eğitim, Sigorta sektörleri ve Kamusal Hizmetlerin Tahsilatını Yapan Kurumlar.
5) MO/TO (Mail Order/Tele Order POS): Üye İşyerlerinin müşterilerinden mektup,
faks, internet veya telefon aracılığı ile aldığı talimat ve taahhütleri doğrultusunda,
kredi kartı görülmeksizin kart bilgilerinin elle girilebildiği POS cihazıdır.
6) Yazar Kasa POS: Ödeme kaydedici cihaz ile POS cihazının bir arada sunulduğu
cihazdır. 3100 Sayılı KDV mükelleflerinin kullanması zorunlu olan bu cihazların
mülkiyeti işyerine ait olacaktır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
28. Üye işyerlerimize (işlevsel özellikleri açısından) kaç tipte POS verebiliriz?
Dört çeşit POS verebiliriz:
1) HalkPOS: Bankamız ve tüm banka kartlarının peşin işlem yaptığı POS’tur.
2) Paraf POS: Tüm banka kartlarının peşin işlem yaptığı ve Paraf sadakat
uygulamalarının (kampanya, ParafPara, taksit vb.) bulunduğu POS’tur.
3) Hekim POS: Doktorlar ve veterinerler tarafından kullanılan POS’tur.
4) Ticari POS: Ticari kart sahibi müşterilerimizin kullanımları için hazırlanan bireysel
kullanımlar haricinde, toptan mal veya hizmet satışı yapan işyerleri için geliştirilen
POS uygulamasıdır.
29. Üye işyeri baz oranlarının altında veya üstünde çalışılması durumunda onay
nereden alınır? Fark komisyonun kâr/zararı nereye yansır?
Kartlı Ödeme Sistemleri Daire Başkanlığı tarafından yayınlanan Genel Mektuplarla
belirlenen baz fiyatlarla çalışma yetkisi şubelere bırakılmış olup, bu oranların altında
veya üzerinde çalışılmak istenmesi durumunda üye işyeri talepleri Üye İşyeri Yönetimi
Bölümü Pazarlama Biriminin onayına düşer. Baz üstü çalışma talepleri onaylanan şubelere
yayınlanan baz oranlar ile çalışma şartları arasındaki fark kâr olarak yansır.
Kartlı Ödeme Sistemleri ile ilgili tüm enstrümanların fiyatlaması pazarlaması Kartlı Ödeme
Sistemleri Daire Başkanlığı yetki ve sorumluluğunda olduğundan Başkanlığımız dışında bir
birimce baz altı fiyatlama için onay verilmesi mümkün değildir. Bu tarz onaylarla yapılan
üye işyeri talepleri Başkanlığımızca dikkate alınmamaktadır. Başkanlığımızca baz altı
çalışma onayı iki şekilde verilmektedir. Paraf Kredi kartımızın kullanımına faydası olacak üye
işyerlerine yönelik baz altı fiyatlamalarda ilgili üye işyerlerine Başkanlığımızca kompanse
tanımlanarak oluşacak zarar, Başkanlığımızca karşılanmaktadır. Diğer taraftan sadakat
programımız için hedef üye işyerleri arasında yer almamasına karşın, şubelerimizin POS’u
kanca ürün olarak kullanmak istemeleri nedeni ile verilen baz altı onaylarında oluşacak
zarar, şubelerimize yansıtılmaktadır.
30. Verimsizlik Ücreti hangi durumlarda uygulanır? Ne kadardır ve nasıl tahsil edilir?
Sektördeki rekabete uyum sağlamak amacıyla POS parkımız sürekli yenilenmekte,
ayrıca artan pazar payımıza bağlı olarak büyümektedir. Bankamızca satın alınan POS
cihazlarının terminal bedeli olduğu kadar bunun dışında da maliyetleri bulunmaktadır.
Cihaz maliyetleri ve gelişen teknolojiye veya uygulanması zorunlu kurallara göre yapılacak
yazılım geliştirmeleri, network alt yapısının güçlendirilmesi, POS bağlama, geri alma,
arıza giderimi gibi saha operasyonları vb. diğer maliyetler de dikkate alındığında, düşük
cirolu üye işyerlerinin POS ile ilgili sabit ve değişken maliyetleri net gider olarak Bankamız
bünyesinde kalmakta, ayrıca üye işyerlerine verilen sistem desteğinin yanında taksit
öteleme, artı taksit ve dönemsel kampanyalar gibi uygulamalar da üye işyerleri lehine
olmak üzere kart müşterilerimizin faydasına sunulmaktadır.

AKADE
LK
HA
Mİ
156 ÜRETEN
2009
Bankamız üye işyeri giderlerinin karşılanmasına yönelik olarak uygulanmakta olan POS
aidat sistemi revize edilmiş olup aşağıdaki tabloda belirtilen POS başına ciroya bağlı
olarak değişen tutarlarda (Ortak POS 39 TL, yazarkasa POS 25 TL, Sanal POS’lar için ise
9 TL tutarında sabit alınır) POS aidatı alınacaktır. Önceki aya ait POS aidat ücreti POSA
ekranına her ayın ilk günü POS sayısına ve cirosuna göre yansıtılacak ve bu tutarlar üye
işyeri ekstresinde görünecektir.
POS Cihazı Başına Aylık Ciro Standart/Mobil POS Aidatı

0-499 TL arası 39 TL
500-999 TL arası 29 TL
1.000-1.999 TL arası 19 TL
2.000-2.999 TL arası 9 TL
3.000 TL ve üzeri 0 TL
31. Üye işyeri çalışmalarını (ciro, çalışma şartları, kâr-zarar vb.) izleyebileceğimiz
Mistral ekranları hangileridir?
• BUYE: Üye işyerleri toplu izleme ekranıdır. Seçilen birim koduna göre bir Bölge
Koordinatörlüğü’ne bağlı şubelerin özet üye işyeri kârlılığı veya bir şubenin üye
işyerlerine ait özet üye işyeri karlılığı izlenebilir. Seçilen birime ait şubelerden
veya üye işyerlerinden biri seçilerek BİRİM DETAY veya ÜİY DETAY butonları
yardımı ile seçilen birim veya üye işyerinin işlem detayına ulaşılabilir.
• DUYE: Birim (Bölge Koordinatörlüğü, Şube) veya müşteri no, üye işyeri
no girişi yapılarak belirlenen tarihler arasındaki işlem adedi ve üye işyeri
cirolarının izlenebildiği ekrandır. PUYE ve BUYE ekranlarından aylık kümüle
veriler izlenebiliyorken DUYE ekranında işlem adetleri ve cirolar günlük
izlenebilmektedir. Ekrana üye işyeri numarası girildiğinde üye işyerine ait özel
anlaşma, aidat muafiyeti, Özel HK/IKP gibi verilere de ulaşılabilmektedir. Seçilen
birim, MUTA ve üye işyerine ait toplam POS adeti ve ÜİY adedi de ekrandan
izlenebilmektedir.
• CUYE: Birim (Bölge Koordinatörlüğü, Şube) veya müşteri no, üye işyeri no girişi
yapılarak belirlenen tarihler arasındaki cironun, Paraf ve toplam ciro kırılımını
gösteren ekrandır. Ciro bilgileri yanında işyerinde bulunan POS adedi, üye
işyerinin kategori kodu, işlem adedi de bilgiler arasında yer almaktadır. Ayrıca
seçilen birime ait tüm üye işyerleri cirosu azalan/artan, Paraf üye işyerleri, tüm
üye işyerleri detayında da izleme yapılabilmektedir.
• TUYE: Birim (Bölge Koordinatörlüğü, Şube) veya üye işyeri no girişi yapılarak
belirlenen iki farklı ay arasındaki cironun, Paraf ve toplam ciro kırılımında

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
karşılaştırma yapılabilmesine imkân sağlayan ekrandır. Bu karşılaştırma,

cirosu azalan/artan, Paraf üye işyerleri ve tüm üye işyerleri detayında da
yapılabilmektedir.
• YUYE: Seçilen birim, MUTA ve üye işyerine ait toplam cironun seçilen yıla ait aylık
değişiminin işlem adedi ve ciro bazında izlendiği ekrandır.
• KUYE: Üye işyerinin mevcutta çalışma koşulları, özel anlaşmalı olup olmadığı,
kompanse uygulanıp uygulanmadığı, aidat muafiyeti tanımlanıp tanımlanmadığı
bilgilerini gösteren ekrandır. Ekran üzerinde yer alan Eski Oranlar butonu yardımı
ile işyerinin son üç çalışma şartlarına da ulaşılabilir.
• PUYE: Üye işyerlerinin seçilen döneme ait işlem adeti, işlemlerden kaynaklanan
ciro, kazanç, maliyet ve net kazanç tutarlarının izlenebildiği ekrandır. Seçilen
dönem için tek bir üye işyerinin durumu incelenebileceği gibi, MUTA ile arama
yapılarak işyerine ait tüm üye işyerlerinin bütünü de izlenebilir. Detay izleme
butonu yardımı ile işlemler kart bazlı da (Paraf KK, Paraf BK, Diğer Banka KK,
Diğer Banka BK vb.) izlenebilir.
• MVIZ: Müşteri Verimliliği İzleme ekranıdır.
32. Paraf üye işyerlerimize kaç tip taksit uygulayabiliriz? Farkları nelerdir?
Üç tip taksit uygulanabilir:
1) Aylık Ödemeli Taksit Yöntemi: Paraf kredi kartları ile yapılan taksitli işlemlerin
her bir taksiti, ilgili taksit tarihlerinde, ayrı birer alışveriş gibi kabul edilmekte,
alışveriş tarihinin ertesi günü, blokeli hesaplarına geçen tutarlar, taksit sayısı
kadar birer ay arayla üye işyerinin vadesiz hesabına kullanılabilir bakiye olarak
otomatik aktarılmaktadır.
2) Peşin Ödemeli Taksit Yöntemi: Paraf kredi kartları ile yapılan taksitli işlemlerde
taksitli işlem tutarının tamamını, alışverişin yapıldığı günün ertesi günü, üye
işyeri hesabına, üye işyeri sözleşmesinde belirtilen komisyon oranı ve/veya valör
uygulanarak geçecektir.
3) Vade Farklı Peşin Ödemeli Taksit Yöntemi: Paraf kartları ile yapılan taksitli
işlemlerde taksitle ödenen toplam bedel üzerinden Bankanın belirleyeceği
oranda kart sahibine vade farkı uygulanır; üye işyerine uygulanmaz; alışveriş
tarihinin ertesi günü üye işyeri hesabına yatar.
33. Paraf Üye işyerlerimize kaç tip kampanya uygulayabiliriz?

• Artı Taksit (uygulanan taksite ilave taksit)
• Artı ParafPara (uygulanan ParafPara’ya ilave ParafPara)
• Öteleme (işlemi kampanya içeriğine göre belli bir ay sonraki ekstreye erteleme)
• Paraf’a özel indirimli fiyatlı kampanya

AKADE
LK
HA
Mİ
158 ÜRETEN
2009
• Diğer Kampanyalar: Yukarıdaki sınıflandırmalara girmeyen indirim, ürün hediyesi

vb. kampanyalardır. Firma ve genel bazda düzenlenebilmektedir.
34. Şubeler tarafından üye işyerine ilişkin talepler (yeni üye işyeri tanımlanması,
POS bağlanması, bilgi güncelleme vb.) hangi kanalla iletilir?
Yeni Üye işyeri ve ek POS talepleri:
UBDS: Halkportal > Bağlantılar > UBDS-Üye İşyeri Başvuru
Mevcut Üye işyerleri için ek talepler:
Halkportal > Uygulamalar > Sorun/Talep Yönetim Sistemi (BT Yönet) seçeneklerinden
iletilir.
Kanal Yönetimi
HA
LK
2009
AKADE
KANAL YÖNETİMİ Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
160 ÜRETEN
2009
1. Dialog nedir?
Bankamızın en büyük şubesi niteliğinde çalışan, telefon, e-posta, faks ve posta
kanallarından gelen müşterilerin her türlü soru, sorun ve taleplerini karşılayarak
işlemlerini gerçekleştiren, şubeler haricinde birebir müşteri ilişkilerinin yürütüldüğü tek
iletişim merkezidir.
2. Dialog aracılığı ile verilen hizmetler nelerdir?

• Şifre ve Parola Hizmetleri: Kart Şifresi, Dialog Şifresi, İnternet/Mobil Parola
İşlemleri, SMS Şifre/Sorgulama/Bloke İşlemleri
• Bankacılık Hizmetleri: Para Transferleri, Yatırım Hesabı İşlemleri, Fatura
Ödemeleri, Fatura Talimatı Alma/İptal, MTVT, Gümrük Vergi Ödemesi, Bağış
İşlemleri, Şans Oyunları Ödemesi, SGK Ödemeleri, Eğitim Ödemeleri, Senet
Ödemeleri, Diğer Kurum Ödemeleri, Hesap Açma-Kapatma İşlemleri, Kredi
Bilgileri, Döviz İşlemleri, Altın Hesabı İşlemleri, Vadeli Hesap Açma-Kapatma,
Vadeli Hesap Faiz Tutarı Çekme, Kısıt ve Limit İşlemleri, GSM TL Yükleme, HGS
İşlemleri (Bakiye Yükleme/Detay Bilgi), KKB Risk Raporu Talepleri
• Kart Hizmetleri: Kredi Kartı İşlemleri, Bank 24 Kartı İşlemleri, Bank 24 JET Kart
İşlemleri
• Destek Hizmetleri: İnternet Şubesi, Mobil Bankacılık, Şifrebaz/Şifrebaz Cep
İşlemleri
• Başvuru Hizmetleri: Bireysel Kredi Başvuruları (İhtiyaç/Konut/Taşıt), KMH
Başvuruları, Kredi Kartı-Bank24 Kart Başvuru İşlemleri, Şifrebaz Başvuru İşlemleri,
Dialog/İnternet Kanal Başvuru İşlemleri, SMS Bankacılığı Başvuru İşlemleri
• Sesli Yanıt Sistemi
• Kampanya Bilgilendirme Hizmetleri
3. Hangi müşteri segmentleri için Dialog üyeliği gerçekleştirilebilir?

Bireysel müşterilerimiz ve kurumsal olmayan tüzel kişi müşterilerimiz Dialog üyesi
olabilirler. Kurumsal segmentteki müşteriler, Dialog’a üye olamamaktadırlar.
4. Nasıl Halkbank Dialog üyesi olunur?

Bireysel Müşterilerimiz için:
• Mevcut müşterilerimiz için “Aktif Sistem Başvuru Formu”, Bankamıza ilk defa
başvuran yeni müşteriler için ise “Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi” imzalatılarak
“Aktif Sistem Başvuru Formu” doldurulur. Müşteriden nüfus cüzdanı fotokopisi
ile ikinci bir kimlik alınır.
• MUTA’da yer alan “Sözleşmeler” sahasında Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi’nin
imzalatıldığı bilgisinin mutlaka işaretlenmesi gerekmektedir.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• MUTA bilgileri kontrol edilir. Dialog kullanımı için müşterinin cep telefonu bilgisi
eksiksiz ve doğru olmalıdır. Yeni müşterinin ise MUTA’sı oluşturulur.
• MUTA bilgileri kontrol edilen müşterinin UNDE tanımlaması yapılır. Farklı
şubeden yapılan başvurularda, MUTA şubesinden kimlik bilgilerinin ve imza
örneğinin mutlaka teyit edilmesi gerekmektedir.
Kurumsal Olmayan Tüzel Kişi Müşterilerimiz için:
• Firma evrakları (Ticaret Sicil Gazetesi, Vergi Levhası, Faaliyet Belgesi) istenir;
mevcut müşteri ise evrakları kontrol edilir. “Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi”
imzalatılır. MUTA’da yer alan “Sözleşmeler” sahasında sözleşmenin imzalatıldığı
bilgisinin mutlaka işaretlenmesi gerekmektedir.
• MUTA bilgileri kontrol edilir. “Aktif Sistem Başvuru Formu” doldurulur.
• UNDE tanımlamaları yapılır.
• Tüzel kişi adına işlem yapma yetkisi verilecek kişi (Dialog Yetkilisi) MUTI
ekranlarından tanımlanır. Bu kişinin imza sirküleri, nüfus cüzdan fotokopisi ve
tanıtıcı ikinci bir kimliği alınarak, “Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi” imzalatılır.
Bireysel MUTA’da yer alan “Sözleşmeler” sahasında Bankacılık Hizmetleri
Sözleşmesi’nin imzalatıldığı bilgisinin mutlaka işaretlenmesi gerekmektedir.
Bireysel MUTA bilgileri kontrol edilir.
• Dialog Yetkilisi yapılacak kişi, Bankamıza yazılı olarak bildirilen kişidir. Dialog
Yetkilisi olarak tayin edilecek kişi için, firmayı temsile yetkili imzalar tarafından,
“Firmayı temsile ve Dialog’da işlem yapmaya yetkili” olduğuna dair yazı
alınmalıdır. Sadece bir kişi Dialog Yetkilisi olarak tanımlanabilmektedir.
5. Dialog’da müşteri güvenliği nasıl sağlanır?

İşlemler taşıdıkları risklere göre gruplandırılmıştır. Bu risklere göre belirlenen güvenlik
adımlarında;
• Ürün ve MUTA üzerindeki kişisel bilgi soruları sorulur, ses/yaş/cinsiyet uyumu
kontrolü yapılır.
• Parasal işlemlerde işlem limiti ve işlem kısıtı konulur.
• Geri aramalar yapılır.
• Sesli Yanıt Sisteminde Müşteri Numarası/Kart Numarası/Şifre tuşlamaları yapılır.
• SMS ile bilgilendirmeler yapılır.
• Kişiye özel bilgi notları ile banka genelinde bilgilendirme yapılır.
• Kayıtlı cep telefonundan arayan müşteri, sistem tarafından tanınır.
• Dialog şifrelerinin kullanım süresi 3 ay ile sınırlıdır. Süre sonunda müşterinin
şifresini değiştirmesi istenir.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
162 ÜRETEN
2009
6. Dialog’da hangi durumlarda müşteri blokesi konulur?

• Dialog’u arayan müşterinin ses-yaş uyumunun olmaması,
• Dialog’u arayan müşterinin ses-cinsiyet uyumunun olmaması,
• Müşterinin yerine başkasının araması/yanıltma şüphesi,
• İşlem güvenliği için yapılan geri aramalarda farklı bir kişiyle görüşülmesi,
• İşlem güvenliği için yapılan geri aramalarda müşterinin ilgili işlemi yapmadığını
belirtmesi durumlarında “Müşteri Blokesi” konulur.
Ayrıca Anne Evlenmeden Önceki Soyadı bilgisinin istenen karakterlerinin 3 kere hatalı
olması durumunda “Anne Evlenmeden Önceki Soyadı Bilgisi Blokesi” konulmaktadır.
7. Kart numarası ve şifresini tuşlayıp Dialog Müşteri Temsilcisi’ne bağlanan

müşteriler hangi işlemleri yapabilirler?
Müşterilere güvenlik bilgileri sorulmadan;
• Bank24/Jet Kart Bilgileri,
• Kredi Kartı Borç Bilgileri,
• Kredi Kartı Borç Ödeme,
• Kredi Kartı Nakit Avans İşlemleri,
• İşlem Taksitlendirme,
• Parafpara İşlemleri,
• Ekstre Talimatı İşlemleri,
• Kredi Kartı Otomatik Virman İşlemleri,
• Hesap Kesim Tarihi Değişikliği,
• Kart Yenileme/İptal İşlemleri,
• Kredi Kartı Limit İşlemleri,
• Şifre/Parola İşlemleri,
• Portföy Bilgileri,
• Bireysel Kredi İşlemleri,
• Karta Hesap Bağlama/Silme,
• Fatura Talimat İşlemleri (Hesap/Kredi Kartı),
• Paraf Kampanya Desteği/Bilgilendirmeleri,
• Hesap Bilgileri Öğrenme,
• Hesaplar arası Para Transferi (Virman),
• SMS Bankacılığı Başvuru işlemleri,
• Adres/E-Posta Güncelleme işlemleri,
• Dialog/İnternet Üyelik İşlemleri,
vb. işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
8. Dialog Müşteri Temsilcisi’ne bağlanmadan Sesli Yanıt Sisteminde (IVR) yapılabilen

işlemler hangileridir?
• Kart Bilgisi ile Dialog Şifresi ve İnternet Parolası Oluşturmak
• Kart ile ilgili Bilgi Almak
• Kredi Kartı Ekstresi Almak
• Hesap Bakiyesi Öğrenmek
• Kredi Kartı Başvurusu ve Akıbet İşlemleri
• Kredi Kartı Otomatik Virman İşlemleri
• Dialog Şifresini Değiştirmek
• Kampanya Bilgilerini Dinlemek
• EFT Sorgulama
9. Müşterilerimiz Telefon Bankacılığı aracılığı ile hangi müşteri bilgilerini

güncelleyebilir?
Adres, e-posta, ev/iş telefonu ve faks bilgileri Dialog aracılığı ile güncellenebilir.
10. Dialog aracılığı ile Dialog ve Internet Şubesinden yapılan hangi işlemler için kısıt
uygulaması vardır?
• EFT
• Hesaba Havale
• İsme Havale
• Döviz Alış
• Döviz Satış
• Yurt İçi Döviz Transferi
• Yurt Dışı Döviz Transferi
• Altın Alış
• Altın Satış
• TL Yükleme
• Vadeli Hesap Kapatma
• Kredi Kartı Nakit Avans
• Kart Bilgisi ile Parola Üretme
11. İşlem kısıtları ne şekilde kaldırılabilir?

Internet Şubesinden konulan işlem kısıtı Dialog veya Şubeden kaldırılabilir. Dialog’tan
konulan işlem kısıtı sadece Şubeden kaldırılabilir. Şubeden konulan işlem kısıtı yine sadece
Şubeden kaldırılabilmektedir.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
164 ÜRETEN
2009
12. Bireysel Müşteriler için, Dialog’dan yapılan parasal işlemlerde kullanılan üst
limitler nelerdir?
Belirtilen limitler aynı zamanda Alternatif Dağıtım Kanalları ortak limitleridir.
Bireysel Müşteri İsme Havale işlemi, sadece Dialog’tan yapılmaktadır.
EFT Limiti >> 150.000 TL
Havale Limiti >> 150.000 TL
İsme Havale Limiti >> 20.000 TL
Döviz Alış/Satış >> 150.000 TL
Altın Alış/Satış >> 100.000 TL
Vadeli Hesap Limiti >> 500.000 TL (Hesap bazında 100.000 TL)
13. Dış Arama ile müşterilerimize verilen hizmetler nelerdir?

• Ürün/Kanal Satışı
• Ürün/Kanal Aktivasyonu
• Geri Kazanım
• Anket
• Güncelleme
• Bilgilendirme
• Kredi Kartı operasyon işlemleri
• Sigorta Satış/Bilgilendirme
14. POS Destek Hattı’ndan verilen hizmetler nelerdir?

POS Destek Hattı’ndan üye işyerlerimize POS kullanım desteği verilmesi, karşılaşmış
oldukları teknik sorunların giderilmesi ve POS işlemleriyle ilgili taleplerin birimlerimize
iletilmesi hizmetleri verilmektedir. POS Destek Hattı erişim numarası: 0212 365 75 85
15. Müşteri talepleri nasıl işleme alınır?

Müşterilerimizin telefon, e-mail, faks, posta kanallarıyla, şubelerimizin MSGR aracılığıyla
iletmiş olduğu talepler Talep Ekibi tarafından işleme alınarak sonuçlandırılma veya ilgili iş
birimlerine yönlendirilmektedir. Sonuçlanan veya işlem sürecinde olan müşteri talepleri
MSIZ ekranları üzerinden izlenebilmektedir.
16. Mutlu Müşteri Merkezinde hangi kanallardan gelen sorun, şikâyet ve öneriler
değerlendirilir?
Telefon, faks, posta, şube, e-mail, Genel Müdürlük birimleri, Resmi Kurum yazışmaları,
Tüketici Hakem Heyeti yazışmaları, BİMER (Başbakanlık İletişim Merkezi), Sosyal Medya
Yönetimi, www.sikayetim.com, www.sikayetvar.com internet siteleri aracılığı ile gelen
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
müşterilere ait tüm sorun, şikayet ve önerilerin (tüm parasal işlemler, kart işlemleri,
bankacılık işlemleri, talimatlı ödemeler, dağıtım kanalları, personel vb.) tek bir merkezde
toplanarak değerlendirilmesi, çözümlenmesi, müşterilerin bilgilendirilmesi Mutlu Müşteri
Merkezi tarafından yapılır.
17. Sorun, şikâyet ve öneri grupları nelerdir?

Müşteri Sorunları 10 ana başlık altında gruplandırılmıştır:
• Kredi Kartı İşlemleri
• ATM ve Debit Kart İşlemleri
• Bankacılık İşlemleri
• Şikâyet ve Öneriler
• Talimatlı Ödeme İşlemleri
• Bireysel Kredi İşlemleri
• Dialog/İnternet İşlemleri
• Hızlı Başvuru İşlemleri
• Jet Kart İşlemleri
• Resmi Kurum Yazışmaları
18. Sorun, şikâyet ve öneriler için sisteme giriş ve takibi hangi ekranlardan
yapılabilir?
Müşteri sorunları Halkbank Bankacılık Sistemi üzerinde kurulmuş olan yapı ile Mutlu
Müşteri Merkezi’ne iletilmektedir. Girişler, MSGR-Müşteri Sorun/Talep Giriş, takibi ise
MSIZ-Müşteri Sorun/Talep İzleme ekranlarından yapılır.
Böylelikle Mutlu Müşteri Merkezi’ne ulaşan tüm sorunlar her aşamasında tüm banka
birimleri tarafından izlenir ve müşteri bilgilendirilmesi yapılır.
19. Türkiye’deki diğer bankalara ait debit kartlarla Bank24’lerden hangi işlemler
yapılabilmektedir?
Tüm bankaların debit kartları ile Bank 24’lerden hesaba ulaşılıp para çekilebilir ve bakiye
sorgulanabilir.
20. MASAK Tebliği gereği, Bank24’lerden yapılan kartlı/kartsız para yatırma limitleri
kaç TL olarak belirlenmiştir?
Para yatırma işlemlerinde kartlı yapılan işlemlerde herhangi bir kısıt bulunmamaktadır.
Kartsız olarak yapılan işlemlerde ise; bir seferde 8.000 TL, bir günde 19.995 TL para
yatırma kısıtlaması getirilmiştir.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
166 ÜRETEN
2009
21. Bank24’lerden yapılabilen işlemler hangileridir?

• Para Çekme
• Nakit Avans
• Kredi Kartı Borç Ödeme
• Havale
• Virman
• Talimatlı EFT (Dialog veya İnternet Şube’den vereceğiniz kolay EFT talimatı
sonrasında)
• Talimatlı Ödeme (Şube veya İnternet Şube’den vereceğiniz talimat sonrasında)
• Menkul Alış
• Menkul Satış
• Repo İşlemleri
• Fatura Ödemeleri
• Kurum Ödemeleri
• GSM TL yükleme
• Bakiye Sorgulama
• Banka Kartı Hesap Ekstresi Görüntüleme/Yazdırma
• Kredi Kartı Hesap Ekstresi Görüntüleme/Yazdırma
• Kredi Kartı Limit Bilgisi
• Şifre Değişikliği
• Menkul Stok Görüntüleme
• Adres İnceleme
• Temassız kart işlemleri
22. Halkbank ürün ve hizmetleri hangi web siteleri üzerinden sunulmaktadır?

Müşterilerimize Halkbank ürün ve hizmetlerinin tanıtımı amacıyla yedi portal üzerinden
hizmet sunmaktadır:
Halkbank Kurumsal Web Sitesi [www.halkbank.com.tr]: Bankamızın müşterilere açılan
ön yüzüdür. Müşteriye sunulmak istenen bilgiler ve hizmetler tek bir çatı altında toplanmış
olup güncel olarak sunulmaktadır.
Halkbank Evim Mortgage Portalı [www.halkbankevim.com.tr]: Bankamızın konut

finansmanı alanındaki ürünlerini tanıtmak amacıyla kurulan portaldır. Burada müşterilere
interaktif hizmetler sunulmakta; kredi seçenekleri, kredi başvurusu, mortgage hakkında
bilgiler gibi kısımları bulunmaktadır.
Paraf Portalı [www.parafcard.com.tr]: Yeni kredi kartı markamız Paraf’ı müşterilere daha
etkin olarak tanıtmak, müşterilerimizin kampanyalardan haberdar olmalarını sağlamak ve
Paraf için bir kullanıcı kitlesi oluşturmak amacıyla kurulmuş bir mikro portaldır. Portalda
ayrıca üye işyerleri ve müşterilere sunulan çeşitli hizmetlerle ilgili bilgiler yer almaktadır.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Parafly Portalı [www.parafly.com.tr]: Yeni kredi kartı markamız Paraf’ın seyahat

ve konaklama kullanımına yönelik oluşturulan Parafly’ı müşterilerimize tanıtmak,
müşterilerimizin Parafly kampanyalarından haberdar olmalarını sağlamak ve Parafly için
bir kullanıcı kitlesi oluşturmak amacıyla kurulmuş bir mikro portaldır. Portalda ayrıca üye
işyerleri ve müşterilere sunulan çeşitli hizmetlerle ilgili bilgiler yer almaktadır.
Halkbank Spor Kulübü Resmi Web Sitesi [www.halkbankspor.org.tr]: Bankamızın

ülkemize yeni ve başarılı sporcular yetiştirme, sporun gelişimine katkıda bulunma
hedefiyle kurduğu Halkbank Spor Kulübü’nün tanıtımı amacıyla oluşturulmuş web
sitesinde, sporcularımız, lig fikstürü ve voleybol dünyasından haberlere ulaşılabilmektedir.
Kültür Sanat Portalı [http://kultursanat.halkbank.com.tr]: Halkbank’ın kültür ve sanata

göstermiş olduğu duyarlılık konusunda bir farkındalık yaratmak amacıyla Halkbank Kültür
Sanat portalı kurulmuştur. Bankamızın resim koleksiyonuna ait sanal sergi, etkinlik takvimi
ve kurum içi yayınımız Halkbank’ta Beraber Dergisi’nin sayıları başta olmak üzere kültür ve
sanat dünyasından en güncel haberler bu portalda yer almaktadır.
Halkbank KOBİ Portalı [http://www.halkbankkobi.com.tr]: Halkbank’ın KOBİ’lerin

bankası olma misyonundan hareketle geliştirilen Halkbank KOBİ portalında, Bankamız ürün
ve hizmetleri hakkında detaylı bilgi verilmekte olup, ayrıca, ürün ve kredi başvurularının
yapıldığı Halkbank KOBİ portalından, aylık röportajlar, günlük haber akışları ve ajanda
bölümleri başta olmak üzere KOBİ’lerin ihtiyacına yönelik birçok bilgi sunulmaktadır.
Halkbank Gayrimenkul Portalı [http://www.halkbankgayrimenkul.com.tr]: Bankamızın

bünyesinde bulunan ve satışına aracılık ettiği gayrimenkullerin tanıtılması amacıyla, geçici
teminat yatırma akışları ile ön satış sürecinin başlatılması gibi fonksiyonları içeren mikro
portaldır.
23. Internet Bankacılığı’nın bankalara sağladığı faydalar nelerdir?

• Düşük işlem maliyeti,
• Personelin iş yükünü azaltma imkânı,
• Müşterilere her gün 24 saat hizmet sunma olanağı,
• Zaman ve mekân kısıtlamasından bağımsız olma imkânı,
• Dünyanın her yerinden hizmet sunma fırsatı,
• Bankacılık işlemlerinin Internet Bankacılığı üzerinden yapılmasının bankaya
rekabette avantaj sağlaması,
• Internet Bankacılığını kullanan müşterilerin, bankanın diğer ürün ve hizmetlerden
haberdar olması ve çapraz satış imkânlarının oluşması.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
168 ÜRETEN
2009
24. Internet Bankacılığı’nın müşterilere sağladığı faydalar nelerdir?

• İstenilen yer ve zamanda bankacılık işlemlerini yapabilme imkânı,
• Zamandan tasarruf etme olanağı,
• Hızlı ve kesintisiz bankacılık işlemleri,
• Yapılacak işlemler için çok düşük komisyon ücreti ödenmesi veya hiç ödenmemesi
fırsatı,
• Tek kullanımlık şifreler ile daha da güvenli bankacılık işlemlerini gerçekleştirme
imkânı,
• Kullanım kolaylığı dolayısıyla müşteri memnuniyeti yaratması.
25. Halkbank Internet Şubesi’nden kimler yararlanabilir?

Halkbank Internet Şubesi, Internet Şubesi üyesi olan tüm bireysel ve tüzel müşterilere
hizmet vermektedir. Halkbank İnternet Şubesi, İngilizce olarak da hizmet vermektedir.
Internet Şubesi üyesi olan yabancı uyruklu tüm bireysel müşterilerimiz de dilerlerse
Halkbank İnternet Şubesi’nden yararlanabilmektedir.
26. Halkbank Internet Şubesi’ne nasıl üye olunur?

Bireysel müşterilerimiz Internet Şubesinde “Bireysel Internet Müşterisi” olarak, Kurumsal,
Ticari ve KOBİ segmentinde yer alan müşterilerimiz ise “Kurumsal Internet Müşterisi”
olarak adlandırılmaktadır.
Bireysel Müşterilerimiz için:

• Bankamızda MUTA’sı Şube Operasyonları prosedürlerine uygun olarak açılmış
müşteriler ve Bankamıza ilk defa başvuran yeni müşteriler için Bankacılık
Hizmetleri Sözleşmesi imzalatılarak Aktif Sistem Başvuru Formu doldurulur.
Müşteriden nüfus cüzdanı fotokopisi ile ikinci bir kimlik alınır.
• MUTA’da yer alan “Sözleşmeler” sahasında Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi’nin
• MUTA bilgileri kontrol edilir. İnternet Şubesi kullanımı için müşterinin cep
telefonu bilgisi eksiksiz ve doğru olmalıdır. Yeni müşteri ise MUTA’sı yapılır.
• Müşteri, farklı bir şubeden başvuru yaptığında, MUTA şubesinden kimlik
bilgilerinin ve imza örneğinin mutlaka teyit edilmesi gerekmektedir.
• MUTA bilgileri kontrol edilen müşterinin INDE tanımlaması yapılır.
Kurumsal/Ticari/KOBİ Müşterilerimiz için:

• Internet Şubesi “Kurumsal Kullanıcı Başvuru Formu” doldurulur ve “Internet
Kurumsal Bankacılık Sözleşmesi” ile “Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi” imzalatılır.
• MUTA’da yer alan “Sözleşmeler” sahasında “Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi”nin
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Firma yetkilisinin nüfus cüzdan fotokopisi alınır. Tüzel kişiler için ticaret sicili ve
imza sirküleri kontrolü mutlaka yapılmalıdır.
• MUTA bilgileri kontrol edilir.
• INDE tanımlaması yapılır ve müşterinin tercih ettiği kullanım biçimi işaretlenir.
• Eğer müşteri “Kademeli Yetkilendirme” veya “Çift Onaylı Müşteri” tiplerinden
birini seçerse, ilave olarak alt kullanıcıların her biri için “Firma Kullanıcılarına
Ait Bilgiler Formu” alınır ve Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi imzalatılır. Alt
kullanıcıların her birinin aynı zamanda bireysel internet müşterisi olması
gerekmektedir.
• Bakiye/Hareket Görüntüleme için ise müşterilerin, “Halkbank İnternet Şubesi
Kurumsal Kullanıcı Başvuru Formu”nu doldurması ve “İnternet Kurumsal
Bankacılık Hesap Hareketleri İzleme Sözleşmesi” ile “Bankacılık Hizmetleri
Sözleşmesi”ni imzalaması sağlanır. Bakiye Hareket Görüntüleme seçeneğinde
kademeli yetkilendirme yapısı da kullanılabilmektedir. Bakiye Hareket
Görüntüleme seçeneğinin kademeli yetkilendirme yapısı ile kullanılabilmesi için,
alt kullanıcıların her biri için “Firma Kullanıcılarına Ait Bilgiler Formu” alınır ve
“Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesi” imzalatılır. Alt kullanıcıların her birinin aynı
zamanda bireysel internet müşterisi olması gerekmektedir.
27. Kurumsal Internet müşterilerimizin Halkbank Internet Şubesini kullanım

biçimleri nelerdir?
• Normal Kullanıcı
• Bakiye/Hareket Görüntüleme
• Kademeli Yetkilendirme
• Firma Yetkilisi- Çift Onay Dışında
• Firma Yetkilisi- Çift Onaya Dâhil
28. Internet Şubesi parolaları nasıl oluşturulmaktadır?

Bireysel Internet Müşterileri: INDE tanımlamaları yapılan bireysel müşteriler, 2 yöntem ile
parolasını oluşturabilir:
1) 444 0 400 Halkbank Dialog’u arayarak parolasını kendisi oluşturabilir.
Müşterilerimizin, temin ettikleri ilk parolaları ile Internet Şubesine ilk kez giriş
yaptıklarında parolalarını değiştirmeleri gerekmektedir.
2) Müşterilerimiz, www.halkbank.com.tr web sitesinde yer alan “Kartla Giriş”
butonu veya İnternet Şubesi giriş ekranında “Parolamı Bilmiyorum/Blokeli”
seçeneği ile Kredi kartı, Banka kartı veya Bank24 Jet Kart bilgilerini kullanarak
parolalarını internet üzerinden kolayca oluşturabilirler.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
170 ÜRETEN
2009
Kurumsal Internet Müşterileri: Şubede INDE girişleri tamamlanan kurumsal müşterilerin

parolaları otomatik olarak basılacak ve firmanın bağlı olduğu şubeye gönderilecektir.
Kurumsal parola şubeye ulaştıktan sonra parola teslim tutanağı eşliğinde firma yetkilisine
elden teslim edilecektir. Müşterilerin temin ettikleri ilk parolaları ile Internet Şubesi’ne ilk
kez giriş yaptıklarında parolalarını değiştirmeleri gerekmektedir.
29. Internet Şubesi parolası blokelendiğinde ne yapılması gerekir?

Parolasını unutan ya da 3 kez hatalı girerek parolasını bloke eden müşterilerimiz için
Parola Temizleme işlemi yapılarak yeniden parola belirlemesi sağlanmalıdır.
Bireysel Internet Müşterileri: Parola Temizleme ve yeni parola üretilmesi işlemi 444 0 400
Halkbank Dialog’tan veya www.halkbank.com.tr’de yer alan “Kartla Giriş” seçeneğinden
gerçekleştirebilmektedir.
Kurumsal/Ticari/KOBİ Müşteriler: Bağlı bulundukları şubeden Parola Temizleme ve Yeni
Parola Üretme işlemini gerçekleştirebilmektedir.
Parolasını 3 kez hatalı girerek blokeleyen Kurumsal/Ticari/KOBİ müşterilerimiz, en
son parolalarını hatırlıyorlarsa yeni parola üretilmesine gerek bulunmamaktadır. INDE
ekranı “Internet Şifre/Sertifika İşlemleri” menüsünde “Parola Bloke Kaldırma” seçeneği
ile internet parolasının blokesi kaldırılarak, müşterinin mevcut parolasını kullanması
sağlanmalıdır.
30. Kartla Giriş uygulaması nedir?

Kartla Giriş, Bireysel müşterilerimizin Kredi kartı, Banka kartı veya Bank24 Jet Kart bilgilerini
kullanarak, İnternet Şubesi parolasını internet üzerinden kolayca oluşturabilmesini
sağlayan bir uygulamadır. Müşterilerimiz, www.halkbank.com.tr web sitesinde yer alan
“Kartla Giriş” butonu veya İnternet Şubesi giriş ekranında “Parolamı Bilmiyorum/Blokeli”
seçeneği ile Kredi kartı, Banka kartı veya Bank24 Jet Kart bilgilerini kullanarak parolalarını
internet üzerinden kolayca oluşturabilmektedirler.
31. Halkbank Internet Şubesi aracılığıyla bankamız müşterilerinin yapabilecekleri

işlemler nelerdir?
• Hesap bilgilerini izleme (vadeli, vadesiz, yatırım, altın, Fon24),
• Vadeli hesap işlemleri (hesap açma, faiz tutarı çekme, hesap kapatma),
• Çek bilgilerini izleme,
• Altın İşlemleri (altın alış/satış, altın havale/transfer),
• Bireysel kredi izleme ve geri ödeme işlemleri,
• Vadesiz hesap açılışı/kapanışı,
• Bank24 kart işlemleri* (Kart bilgileri izleme, şifre üretme, karta hesap bağlama/
silme),
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Geçmiş hesapları izleme,

• SMS Bankacılığı işlemleri,
• Kredi kartı işlemleri (kredi kartı başvuru sorgulama, ekstre, dönem içi bilgi
görüntüleme, borç ödeme, nakit avans, taksitli nakit avans*, borç taksitlendirme*,
otomatik ödeme talimatı, kolay işlemler),
• Sanal Kart işlemleri*,
• Döviz işlemleri (döviz alış, satış, arbitraj),
• Chip &Pin şifre aktifleme ve yenileme,
• Fon24 işlemleri,
• Para transferleri [EFT, Havale, Döviz transferi (SWIFT)],
• Ödemeler (fatura ödeme, senet, Abone 24 talimatları, SGK prim ödemeleri,
bağış işlemleri, eğitim ödemeleri, TL yükleme, harç ödemeleri, Diyanet kurum
ödemeleri),
• HGS işlemleri (HGS Bakiye görüntüleme, HGS detay bilgileri),
• Yatırım işlemleri (portföy görüntüleme, yatırım fonu, hazine bonosu, devlet
tahvili, repo, yatırım hesabı açma, valörlü fon talimatları görüntüleme, fon
fiyatları izleme, TEFAS Fon İşlemleri),
• KKB Risk Raporu işlemleri (KKB Risk Raporu talebinde bulunma),
• Hisse senedi ve VİOP işlemleri (Halk Yatırım üzerinden),
• Şifrebaz/Şifrebaz Cep işlemleri,
• Kişiselleştirilmiş güvenlik ayarları (işlem limit ve kısıtları, hesap/kredi kartı
tanımlama, e-mail-SMS talimatları),
• Kişisel Bilgiler Güncelleme*
• Şans Oyunları*,
• Vergi Ödemeleri (Motorlu Taşıt Vergisi, Gümrük Vergisi, Belediye Vergi Ödemeleri,
Diğer Vergiler)
• Bank24 Jet Kart işlemleri*.
• Başvuru İşlemleri (Bireysel Kredi*, Kredili Mevduat Hesabı*, Kredi Kartı*, Bank24
Kartı*, Şifrebaz, Şifrebaz Cep)
(*) Yukarıda yer alan işlemlerden, Bank24 Kart işlemleri, kredi kartı nakit avans, sanal kart
işlemleri, Bank24 Jet kart işlemleri, şans oyunları, kişisel bilgileri güncelleme ve başvuru
işlemleri sadece Bireysel İnternet Şubesi’nden gerçekleştirilmektedir.
32. Şifrebaz nedir?

Şifrebaz, Halkbank Internet Şubesi’nden yapılan bankacılık işlemleri için ek güvenlik
imkânı sağlayan tek kullanımlık şifre üretme cihazıdır.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
172 ÜRETEN
2009
33. Hangi kanallardan Şifrebaz başvurusu yapılır?

Bireysel müşteriler; Halkbank Internet Şubesi, 444 0 400 Halkbank Dialog ve Halkbank
Şubeleri’nden; Kurumsal müşteriler, bağlı bulundukları şubelerden Şifrebaz başvurusunda
bulunabilirler.
34. Şifrebaz Cep nedir?

Şifrebaz Cep, Halkbank İnternet Şubesi’nden yapılan bankacılık işlemlerinde kullanılmak
üzere müşterinin java uyumlu İOS ve Android işletim sistemi yüklü cihazlarda yüklenen ve
ek güvenlik imkânı sağlayan tek kullanımlık şifre uygulamasıdır.
35. Şifrebaz Cep’e nasıl başvuru yapılır?

Şifrebaz Cep’e Halkbank Internet Şubesi’nde Başvurular menüsü altında Şifrebaz Başvuru/
Aktifleştirme > Şifrebaz Cep Başvurusu seçeneğinden başvurulur.
36. Şifrebaz/Şifrebaz Cep kullanımının yaygınlaşmasının Bankamız açısından önemi

nedir?
BDDK’nın ilgili tebliği uyarınca, 01.01.2010 tarihinden itibaren Internet Bankacılığı’na tek
kullanımlık şifreler ile giriş yapılması zorunlu hale gelmiştir. Bankamız tarafından yapılan
düzenlemeler ile yukarıda belirtilen tebliğe uyum sağlanmıştır. Yapılan düzenlemeler
sonrasında Halkbank Internet Şubesi’ne müşteri numarası, parola ve tek kullanımlık şifre
ile giriş yapılabilmektedir.
Şifrebaz veya Şifrebaz Cep kullanmayan müşterilerin, Internet Şubesi’nden
gerçekleştirecekleri işlemlerde kullanacakları Tek Kullanımlık Şifreler, Bankada kayıtlı cep
telefonlarına SMS Şifre olarak gönderilmektedir. Ancak, SMS Şifrelerin maliyeti Bankamız
tarafından karşılandığı için, mümkün olduğunca müşterilerimizin Şifrebaz veya Şifrebaz
Cep uygulamasına yönlendirilmesi Bankamız kârlılığı açısında önem taşımaktadır.
37. Internet Şubesi’nden yapılan hangi işlemler tek kullanımlık şifre ile
gerçekleştirilmektedir?
• Hesaba EFT
• İsme EFT (Bireysel Müşterilerimiz bu işlemi yapamamaktadır)
• İleri Tarihli Hesaba EFT
• İleri Tarihli İsme EFT
• İleri Tarihli Düzenli Hesaba EFT
• İleri Tarihli Düzenli İsme EFT
• Hesaba Havale
• İsme Havale (Bireysel Müşterilerimiz bu işlemi yapamamaktadır)
• Karta Bağlı Hesaba Havale
• Kredi Kartı Nakit Avans
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Vadeli Hesap kapatma

• TL Yükleme
38. Internet Şubesinde günlük işlem limitleri nasıl değiştirilebilir?

Alternatif Dağıtım Kanalları genel işlem limitleri, Kanal Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından
belirlenmektedir.
Ancak, müşteri bazlı olarak özel limitler de tanımlanabilmektedir. Özel limitler, müşteri
segmenti bazında, müşterinin bağlı bulunduğu Pazarlama Daire Başkanlığı tarafından
tanımlanmaktadır.
39. SMS Güvenlik Kontrol Listesi nedir? Müşteri SMS Güvenlik Kontrol Listesi’nden
nasıl çıkarılır?
İnternet Bankacılığı kullanımında tek kullanımlık şifre uygulamasına geçilmiş olması ile
birlikte, SIM kart dolandırıcılık olaylarının önüne geçilmesi için SMS Güvenlik Kontrol
Listesi akışları oluşturulmuştur.
SMS Güvenlik Kontrol Listesi, bir müşteri SIM kart veya operatör değiştirdiğinde, bu müşteriye
banka tarafında ve/veya operatör tarafında belirlenmiş süre kadar SMS şifrelerin gitmemesi
için bu müşterilerin kimlik tespiti yapılana kadar belli bir listede tutulması işleyişidir.
Müşteriler, Sim Kart Değişikliği, Operatör Değişikliği, Kendi İsteği ile SMS Güvenlik Kontrol
Listesi’ne alınmaktadır. Ayrıca, müşterinin üç gün içinde iki kez SIM kart değişikliği veya
Operatör değişikliği yapması durumunda da müşteri otomatik olarak SMS Güvenlik
Kontrol Listesi’ne alınır.
SMS Güvenlik Kontrol Listesi’nden Çıkarılma:

• Bireysel müşteriler; 444 0 400 Halkbank Dialog’dan veya şubeden,
• Kurumsal/Ticari/KOBİ müşteriler, bağlı bulundukları şubeden, SMS Güvenlik
Kontrol Listesi’nden çıkarılabilmektedir.
Yakın zamanda üst üste SMS Güvenlik Kontrol Listesi’ne girilmesi durumunda, bu
müşterilerin SMS Güvenlik Kontrol Listesi’nden çıkarılması işlemi sadece şubeden
yapılabilmektedir. Şubeler aracılığı ile SMS Güvenlik Kontrol Listesi’nden Çıkarılma
İşlemi, Mistral INDE ekranlarında yer alan SMS Sorgulama ve Doğrulama seçeneğinden
gerçekleştirilmektedir. Şubeden yapılan SMS Güvenlik Kontrol Listesi’nden çıkarma
işlemlerinde, müşterinin kimlik doğrulamasının mutlaka yapılması büyük önem arz
etmektedir.
40. İşlem kısıtı nedir? İnternet Şubesinden oluşturulan işlem kısıtları nasıl kaldırılır?
Müşterilerimiz, güvenlik nedeniyle İnternet Şubesinden ve 444 0 400 Halkbank Dialog’tan
yapılmasını istemedikleri işlemler için işlem kısıtı oluşturabilmektedir.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
174 ÜRETEN
2009
Bireysel müşteriler, Halkbank İnternet Şubesi, 444 0 400 Halkbank Dialog ve şube aracılığı
ile işlem kısıtı oluşturabilmektedir. Bireysel müşteriler için işlem kısıtları, 444 0 400
Halkbank Dialog’tan veya en yakın şubeden kaldırılabilmektedir.
Kurumsal/Ticari/KOBİ müşteriler, Halkbank İnternet Şubesi ve bağlı bulundukları şube
aracılığı ile işlem kısıtı oluşturabilmektedir. Bu müşterilerimizin işlem kısıtı kaldırma
işlemleri ise sadece bağlı bulundukları şubeler tarafından yapılabilmektedir.
Şubeler aracılığı ile işlem kısıtı oluşturma ve kaldırma işlemleri Mistral KSIT ekranından
gerçekleştirilmektedir. Şubelerde işlem kısıtı oluşturma ve kaldırma işlemleri yapılırken
müşterinin kimlik doğrulamasının mutlaka yapılması gerekmektedir.
41. Halkbank’ın sunduğu SMS Bankacılığı hizmetleri nelerdir?

Halkbank SMS Bankacılığı hizmetleri, Talimatsız SMS Hizmetleri ve Talimatlı SMS Hizmetleri
olarak ikiye ayrılır:
1) Talimatsız SMS Bankacılığı Hizmetleri, banka müşterisi olması şartı aranmaksızın
banka ürün ve fiyat bilgilerine dair soruların SMS hizmeti ile cevaplandırılmasıdır.
SMS Bankacılığı ile herhangi bir talimat vermeye gerek olmadan fon, repo,
döviz kuru bilgilerini SMS ile sorgulayarak piyasalardaki değişimleri anlık olarak
müşterilerine takip etme olanağı sunmaktadır. Talimatsız SMS Bankacılığı’ndan
yararlanmak için FON, REPO veya KUR yazıp, 3401 numarasına SMS göndermek
yeterlidir.
2) Talimatlı SMS Bankacılığı Hizmetleri ile “www.halkbank.com.tr” web sitesi
üzerinden piyasa bilgilerinin; Halkbank Internet Şubesi üzerinden ise kişisel
bankacılık bilgilerinin SMS ile gönderilmesi konusunda talimat verilebilir. Talimatlı
SMS Bankacılığı hizmetleri için 444 0 400 Halkbank Dialog veya şubelerimizden
de talimat verilebilmektedir.
İnternet Şubesi’nden Talimat Vererek:

• Talimatlı SMS Bankacılığı hizmetleri ile Halkbank İnternet Şubesi’nde E-mail/
SMS menüsünden, istenilen hizmet için bir kere talimat verdikten sonra hesap
bakiyesi, kredi kartı bakiyesi ve ekstre bilgileri için sorgulama yapılabilmektedir.
Bunun için; BAKIYE, KKBAKIYE, EKSTRE yazıp, 3401 numarasına SMS göndermek
yeterlidir.
• Talimatlı SMS Bankacılığı hizmetleri ile Halkbank İnternet Şubesi’nde E-mail/
SMS menüsünden Hizmet Başvurusu yapıldıktan sonra Hesaptan Giden ve/
veya Hesaba Gelen seçeneklerinden istenen işlemler için talimat verilerek,
hesaba para geldiğinde veya hesaptan para çıkışı olduğunda anında SMS ile
müşterilerimize bilgilendirme yapılmaktadır.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
www.halkbank.com.tr ‘den Talimat Vererek:

SMS ve E-mail Uyarı Hizmetleri ile www.halkbank.com.tr'ye üye olan bankamız müşterisi
olsun veya olmasın tüm web sitesi ziyaretçilerimize, borsadaki anlık değişiklikleri, döviz
kuru hareketlerini ya da portföydeki rakamsal değişiklikleri, SMS ve e-mail yoluyla takip
etme imkânı sunulmaktadır.
www.halkbankkobi.com.tr’den Talimat Vererek;

SMS ve E-mail Bildirim Hizmetleri ile www.halkbankkobi.com.tr'ye üye olan bankamız
müşterisi olsun veya olmasın tüm web sitesi ziyaretçilerimize, ajandalarına ekledikleri
fuar hatırlatmalarını, kişisel hatırlatmalarını veya vergi hatırlatmalarını SMS ve e-mail
yoluyla takip etme imkânı sunulmaktadır.
42. Mobil Bankacılık Kanalı’na nasıl ulaşılır?

Mobil Bankacılık Kanalı, cep telefonlarında veya tabletlerde yüklü tarayıcılarda adres
çubuğuna http://m.halkbank.com.tr veya http://mobil.halkbank.com.tr adresi yazılarak
ya da iPhone ve iPad’e özel ve Android platform için geliştirilmiş uygulamalar akıllı mobil
cihazlara yüklenerek kullanılabilmektedir.
43. Mobil Bankacılık uygulaması nasıl indirilir?

iPhone/iPad cihazlarda yer alan Apple Store ikonuna tıklanınca, açılan sayfadaki arama
motoru bölümüne “Finans, Halkbank, mobil, mobil bankacılık, Halk Bankası, cep bankacılık,
Halkbank Mobil Bankacılık, Halkbank Mobil uygulama” anahtar kelimelerinden biri yazılır.
Gelen ekranda Halkbank Mobil Bankacılık Uygulaması seçilir. Uygulamanın yanındaki
“FREE” butonu tıklandıktan sonra, sayfada belirecek “INSTALL APP” butonu tıklanır.
Uygulamanın iPhone’a/iPad’e yüklenmesi için, cihazın Apple kimliği ve parolası girilir.
Uygulama iPhone’a/iPad’e indirilince, Halkbank ikonu mobil cihazın menü bölümünde
görüntülenir.
Android işletim sistemine sahip cihazlarda yer alan Google Play Store ikonuna tıklanınca,
açılan sayfadaki arama motoru bölümüne “Halkbank” anahtar kelimesi yazılır. Gelen
ekranda Halkbank Mobil Bankacılık uygulaması seçilir. Uygulamanın yanındaki “Yükle”
butonuna tıklanır ve uygulama indirilir. İndirilen Halkbank Mobil Bankacılık uygulamasının
ikonu mobil cihazın menü bölümünde görüntülenir.
44. Mobil Portal’dan hangi hizmetlere ulaşılır?

Mobil Portal; üye girişi yapılmadan, cep telefonlarında yüklü tarayıcılardan
http://m.halkbank.com.tr veya http://mobil.halkbank.com.tr adresi yazılarak ya da
iPhone ve iPad’e özel geliştirilmiş uygulamalar cihazlara yüklenerek direkt ulaşılan
bankamız hakkında bilgilendirme portalıdır.
Kanal Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
176 ÜRETEN
2009
Müşteri cep telefonunda yüklü tarayıcı üzerinden, iPhone’a veya iPad’e yüklü uygulamadan
Mobil Portal’e ulaştığında aşağıdaki konularda bilgilere erişmektedir:
• Kampanyalar: Güncel kampanyaları hakkında bilgilendirmeler
• Haberler: Bankamız hakkında en son haberler ve genel bilgilendirmeler
• Yatırım: Piyasaların durumlarını gösteren tablolar ve bilgilendirmeler
• Şube/ATM: En yakındaki Şube ve ATM’lerin yerini müşterinin bulunduğu lokasyon
bilgisini kullanarak haritada gösterim
• Finansal Araçlar: Kredi hesaplama, döviz çevirici, repo, hazine bonosu getirisi
hesaplama gibi kolay hesaplama araçları imkanı
• Müşteri Hizmetleri: Müşterinin, SMS Hizmetleri hakkında bilgi alabileceği, Sıkça
Sorulan Sorulara ulaşılabileceği, Finans Sözlüğü bölümleri yanında, Bize Ulaşın
Formu ile öneri ve görüşlerini iletebileceği özel uygulamaları içeren bölümdür.
45. Mobil Şubeden kimler yararlanabilir?

Mobil Şubeyi, bireysel ve kurumsal İnternet Şubesi üyesi olan tüm müşterilerimiz
kullanabilmektedir.
46. Mobil Şubeye nasıl üye olunur?

Mobil Şube kullanımı için ayrıca bir üyeliğe gerek bulunmamaktadır. İnternet Şubesi üyesi
olan tüm müşterilerimiz Mobil Şubeyi kullanabilmektedir.
47. Mobil Şubeye nasıl giriş yapılır?

Mobil Şubeye, Mobil Portal’de bulunan Mobil Şube butonu tıklanarak ulaşılmaktadır.
Bankacılık işlemlerinin hızlı ve kolay bir şekilde, güvenli ortamda gerçekleştirilebildiği Mobil
Şubeye müşteri numarası, İnternet Şubesi parolası ve tek kullanımlık şifre yöntemlerinden
biri (Şifrebaz/Şifrebaz Cep veya SMS Şifre) ile erişilebilmektedir.
48. Mobil Şubeden hangi işlemler gerçekleştirilir?

• Hesap Bilgileri izleme (vadeli, vadesiz, yatırım, altın, Fon24),
• Kolay EFT, kolay havale ve kolay kredi kartına EFT,
• Kredi kartı işlemleri (ekstre, dönem içi bilgiler görüntüleme, borç ödeme),
• Faturalı cep telefonu ödeme
Kanal Yönetimi
HA
LK
PARA VE SERMAYE
2009
AKADE
Mİ
PİYASALARI
AKADE
LK
HA
Mİ
178 ÜRETEN
2009
1. Döviz kuru nedir, nasıl belirlenir?

Döviz kuru, bir para biriminin diğer bir para birimi karşısındaki fiyatı olarak tanımlanır.
Bankalararası döviz piyasalarında döviz kuru kotasyonları çift taraflı verilir; Alış/Satış
(Bid/Offer) olarak ifade edilir. Bankamız gişe kuru listelerinde hem alış hem satış fiyatları
bildirilmektedir.
Alış ile satış arasındaki fark “spread” olarak adlandırılır. Kotasyonlarda bir para “baz döviz”
(bir birimi kote edilen para) olarak alınır ve genelde ABD Doları, piyasalarda baz döviz
olarak kabul edilir.
Döviz kurları direkt ve dolaylı olarak belirlenebilir:

a) Direkt Kotasyon: Fiyat kotasyonu olarak da bilinir. Yabancı bir paranın bir
biriminin yerli para birimiyle fiyatıdır. Örnek: 1 USD= 2.7240 TL
b) Dolaylı Kotasyon: Miktar kotasyonu olarak da bilinir. Paranın bir biriminin yabancı
para ile ifadesidir. Örnek: 1 GBP= 1.5717 USD Dolaylı kotasyon ile belirlenen
paralar şunlardır: EUR, GBP, KWD (Kuveyt Dinarı) vb.
Yurtiçi piyasalarda yerli para içermeyen gösterimler “çapraz kur” olarak tanımlanırken,
uluslararası piyasalarda ABD Dolarını içermeyen kurlar “çapraz kur” olarak tanımlanır.
Örnek:
USD/TL 2.7180/2.7190 USD/CHF 0.9550/0,9560
CHF/TL ALIŞ KURU 2.7180/0,9560 = 2.8431 CHF/TL SATIŞ KURU 2.7190/0,9550 = 2.8471
Çapraz kur hesaplaması ile ilgili olarak dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, bir para
biriminin dolaylı olarak kote edilmesi durumudur. Eğer bir para birimi dolaylı kote edilmişse
alış (bid) ve satış (ask) kurları yalnızca birbiri ile çarpılarak çapraz kur hesaplaması yapılır.
Örnek:
EUR/USD 1.3120/1.3123 USD/JPY 102.02/102.06
EUR/JPY ALIŞ KURU 1.3120 x 102.02 = 133.85
EUR/JPY SATIŞ KURU 1.3123 x 102.06 = 133.93
2. Döviz ve efektif arasındaki fark nedir?

Yabancı para cinsinden hesapların değişimi, bir hesaptan diğerine transferinden oluşur.
Oysa efektif (banknot) alım/satımı, farklı tipte bir işlemdir. Döviz işlemleri, kaydi olmaları
nedeniyle efektif alım/satımından daha düşük maliyetlidir. Çünkü döviz transferleri
elektronik ortamda gerçekleşir. Dolayısıyla, daha ucuz ve kolaydır. Bankalarda, genellikle
efektif alış kurlarının döviz alış kurlarından daha düşük olmasının nedeni de efektifleri
dövize dönüştürerek kullanılabilir fon haline getirebilmek (hesap parası) için katlanılan
maliyettir.
Para ve Sermaye Piyasaları

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
3. Gösterge niteliğindeki Merkez Bankası kurları nasıl belirlenmektedir?

Merkez Bankası bütün bir güne yayılmış olan ortalamalara istinaden kur yayınlamaktadır.
Ayrıntılı 28 Mart 2002 tarihli Merkez Bankası açıklaması aşağıda yer almaktadır:
Bilindiği üzere, 1 ABD Doları gösterge niteliğindeki döviz satış kuru, bankalararası döviz
piyasasında 1 ABD Doları karşılığında Türk Lirası kotasyon veren bankaların saat 15.00’teki
döviz alım ve satım fiyatlarının ortalamalarının ortalaması esas alınarak belirlenmektedir.
ABD Doları dışında Merkez Bankası’nca ilan edilmekte olan diğer döviz kurları da yine saat
15.30’da uluslararası piyasalardaki çapraz kurlar kullanılmak suretiyle belirlenmektedir.
1 Nisan 2002 tarihinden itibaren Merkez Bankası tarafından her işgünü saat 15.00’te
belirlenen gösterge niteliğindeki kurların tespit edilmesinde, aşağıda detayları açıklanan
yöntem kullanılmaktadır.
Gösterge Niteliğindeki Kurların Belirlenme Esasları

1 Ocak 2015 tarihinden itibaren Merkez Bankası’nca her işgünü saat 10.00–15.00 arasında
aşağıdaki tabloda gösterilen saatlerde toplam 6 defa, bankalararası döviz piyasasında 1
ABD Doları karşılığında Türk Lirası kotasyon veren bankaların alım ve satım fiyatlarının
ortalamalarının ortalaması tespit edilmektedir. Bu şekilde tespit edilen 6 ortalamanın
aritmetik ortalamasına on binde 9 eklenerek ve çıkarılarak saat 15.30’daki Merkez Bankası
döviz alış ve satış kurları belirlenmektedir. Uluslararası piyasalardaki çapraz kurlar da,
aşağıdaki tabloda belirtilen saatlerde tespit edilmekte olup, ABD Doları dışında Merkez
Bankası’nca ilan edilmekte olan diğer döviz kurları söz konusu çapraz kurların aritmetik
ortalamaları esas alınarak hesaplanmaktadır.
Kur Ortalamaları Hesaplama Saatleri

10.00 Birinci Ortalama
11.00 ikinci Ortalama
12.00 Üçüncü Ortalama
13.00 Dördüncü Ortalama
14.00 Beşinci Ortalama
15.00 Altıncı Ortalama
Yukarıda açıklandığı şekilde saat 15.00’te belirlenen gösterge niteliğindeki 1 ABD Doları
döviz satış kuru ve bu kur üzerinden belirlenen 1 ABD Doları döviz alım kuru ile USD/
EUR çapraz kuru ortalaması Reuters sisteminin “CBTR” sayfasında ilan edilmektedir.
Kamuoyunu bilgilendirmek açısından, yukarıdaki tabloda yer alan saatlerde belirlenen
bankalararası döviz piyasasında 1 ABD Doları karşılığında Türk Lirası kotasyon veren
bankaların alım ve satım fiyatlarının ortalamalarının ortalamaları ile USD/EUR çapraz
kurları, ertesi işgünü Merkez Bankası’nın internet sitesinde “Piyasa Verileri” bölümünde
ilan edilmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
180 ÜRETEN
2009
4. Kurumsal Müşterilerimiz TLFX Ortalamasından işlem yapmak istiyorlar, ne yapılmalı?

Bankalararası piyasada kotasyon giren bankalar REUTERS sayfalarında TLFX, TLFY ve TLFZ
olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma REUTERS tarafından yapılan anketlerle bankaların
iyi fiyat vermeleri (dar spread) ve aktif olmaları kriterlerine göre belirlenmektedir. TLFX
sayfasında fiyat veren bankalar şunlardır:
Halk Bankası Garanti Bankası TEB
Finansbank Ziraat Bankası Vakıflar Bankası
Akbank Yapı Kredi Bankası ING Bank
İş Bankası Denizbank
Kurumsal Müşterilerimiz TLFX ortalamaları ile işlem yapmak istiyorlarsa, şubelerimiz,
ortalama saatinden en geç yarım saat önce Para ve Sermaye Daire Başkanlığımızı arayarak
yapılmak istenen işlemi (alış ya da satış) ve miktarı belirterek onay isteyeceklerdir.
İşlem için Bankamız tarafından ilgili saatte yazıcı çıktısı alınmış olan ortalamalar kabul
edilecektir.
5. Valör tarihlerine göre döviz piyasaları nasıl tanımlanır?

Cash Piyasa = İşlem bugün/Valör bugün
Tom Next Piyasa = İşlem bugün/Valör yarın
Spot Piyasa = İşlem bugün/Valör iki iş günü sonra
Forward (Vadeli) Piyasa = İşlem bugün/Valör 3 iş günü sonrasından 1 yıla kadar
LTFX (Long Term Forward Exchange) = İşlem bugün/Valör 1 yıldan uzun
6. Vadeli İşlem/Forward İşlem nedir?

İleriki bir tarihte gerçekleşecek döviz alım/satım işleminin kurunun bugünden belirlenerek,
anlaşmaya varılmasıdır. Bugün yapılan forward işlem tarafları ilgili vade için bağlayıcı bir
anlaşmadır ve nakit akışı vadede gerçekleşir.
Forward işlemler, risk yönetim (hedging) enstrümanlarıdır. Hedging, piyasalardaki fiyat
hareketlerinden korunma yöntemidir. Gelecekte oluşacak döviz fiyatlarının kur riskini
almak istemeyen firmalar için ideal çözümdür.
Forward işlemlerin vadesinde firma ve banka arasında gerçekleşen işlemler şunlardır:
• Firma, işlem tarihinde, vadeli olarak satmış olduğu tutarı bankaya getirir.
• Aldığı tutarı ise bankadan tahsil etmek suretiyle işlemi kapatır.
Döviz/TL Forward İşlemler:

USD’nin TL karşısında değer kaybetmesi, alımı TL, ihracatı USD ile yapan firmanın gelirini
düşürür. Firma, ihracattan kazanacağı USD’lerini geleceği vadeye bugünden USD satıp, TL
alarak TL getirisini sabitler.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Döviz/Döviz Forward İşlemler:

EUR’nin USD’ye karşı değer kazanması, ithalatı EUR ile yapıp, ihracatı USD ile yapan
firmanın maliyetini yükseltir. Firma ihracattan kazanacağı USD’lerini geleceği vadeye
bugünden USD satıp, EUR alarak maliyeti sabitler. Firma, EUR vadede yükselmişse forward
işlemden kar, maliyetten zarar eder. Kar ve zarar birbirini götürür, risk sıfırlanmış olur.
Forward Kur Hesaplanması Kotasyon:

Spot USD/TL kotasyonu: 2.7280 - 2.7300
3 aylık TL faiz kotasyonu: %10.00 - %10.50
3 aylık USD faiz kotasyonu: %0.30 - %0.35
Bu verilere göre 3 ay vadeli USD Dolar alış ve satış kurlarını hesaplayalım:

• 3 ay vadeli USD/TL satış kuru;
Bugün ise spotta bu işlemi kapatmak için tersi dönülür, banka TL borçlanır, TL ile USD alır
ve USD plase eder;
[(0.1050 x 90 / 360) + 1] / [(0.0030 x 90 / 360)+1] x 2.7300
3 ay sonraki banka USD satış kuru = 2,7996
• 3 ay vadeli USD/TL alış kuru;
Vadede bankaya USD girer ve TL çıkar, (+USD, -TL)
Bugün ise spotta bu işlemi kapatmak için tersi dönülür, banka USD borçlanır, USD ile TL
alır ve TL plase eder;
[(0.1000 x 90 / 360)+1] / [(0.0035 x 90 / 360) +1] x 2.7280
3 ay sonraki banka USD alış kuru = 2,7938
İhracatçı müşterilerimizin amacı vadeli ihracat bedeli alacaklarını vade tarihinde yüksek
kur seviyesinden bozmaktır. Dolayısıyla ihracatçı müşterilerimiz spot kurun göreceli
yüksek olduğu yerlerden ve ileride kurun düşeceği beklentileri varsa ihracat bedellerinin
geleceği tarih için forward işlemi yapabilirler. Müşteriler vade tarihinde dövizlerini yüksek
kurdan bozdurmak için satış forward işlemi yaparlar.
Ithalatçı müşterilerimizin amacı ilerde vadesi gelecek ithalat bedel ödemelerini en düşük
kurdan yapmaktır. Müşterimizin ileride kurun yükseleceği beklentisi var ise bedel tarihi
için döviz alım forward işlemi yapabilir.
Müşterilerimizin forward işlemi yapabilmeleri için türev işlem limitlerinin çıkartılmış ve
ilgili sözleşmelerin imzalatılmış olması gerekmektedir.
7. Kurumsal ve Bireysel Müşterilerimizle Vadeli Döviz İşlemleri yapılabilir mi?

02.08.2006 tarihinde çıkarılan 1074 Sayılı “Vadeli Döviz Alım-Satım İşlemleri Uygulama
Talimatı” doğrultusunda işlem yapılabilir.

AKADE
LK
HA
Mİ
182 ÜRETEN
2009
8. Opsiyon nedir?
Opsiyonlar, değeri başka bir varlığın değerine bağımlı olarak değişen türev ürünlerdir.
Opsiyonlar, belli bir vadeye kadar (veya belirli bir vadede), opsiyona dayanak varlık
oluşturan belli miktardaki bir malı, finansal ürünü, sermaye piyasası aracını veya
ekonomik göstergeyi belli bir fiyattan (kullanım fiyatı) alma ya da satma hakkını, belli bir
prim karşılığında opsiyonu satın alan kişiye (lehtara) veren ancak zorunlu tutmayan, buna
karşın opsiyonun satıcısını (keşidecisini) lehtar tarafından talep edilmesi halinde satmaya
zorunlu tutan sözleşmelerdir.
Opsiyon satan yatırımcı, opsiyonu alan kişiden tahsil ettiği prim karşılığında, opsiyonun
vadesinde veya vadesi dolana kadar olan herhangi bir tarihte, opsiyona dayanak oluşturan
belli miktardaki bir malı, finansal ürünü, bir sermaye piyasası aracını veya bir ekonomik
göstergeyi, opsiyonu alan yatırımcının talebi halinde belirli bir fiyattan alma ya da satma
yükümlülüğünü üzerine alır.
İki tür opsiyon vardır:

1) (Call Opsiyon) Alım Opsiyonu: Alım opsiyonu alan yatırımcı, belli bir vadeye
kadar veya vadede, opsiyona dayanak oluşturan belli miktardaki malı, finansal
ürünü, sermaye piyasası aracını veya ekonomik göstergeyi, opsiyonu satan
yatırımcıya ödediği bir prim karşılığında belli bir fiyattan alma hakkına sahip olur.
Alım opsiyonu satan yatırımcı ise, belli bir vadeye kadar veya vadede, opsiyona
dayanak oluşturan belli miktardaki malı, finansal ürünü, sermaye piyasası aracını
veya ekonomik göstergeyi alım opsiyonu alan yatırımcının talebi halinde belli bir
fiyattan satmakla yükümlüdür.
2) (Put Opsiyon) Satım opsiyonu: Satım opsiyonu alan bir yatırımcı, belli bir vadeye
kadar veya vadede, opsiyona dayanak oluşturan belli miktardaki malı, finansal
ürünü, sermaye piyasası aracını veya ekonomik göstergeyi, opsiyonu satan
yatırımcıya ödediği bir prim karşılığında belli bir fiyattan satma hakkına sahiptir.
Satım opsiyonu satan yatırımcı ise, belli bir vadeye kadar veya vadede, opsiyona
dayanak oluşturan belli miktardaki malı, finansal ürünü, sermaye piyasası aracını
veya ekonomik göstergeyi satım opsiyonu alan yatırımcının talebi halinde belli
bir fiyattan satın almakla yükümlüdür.
Opsiyon Primi: Opsiyon terminolojisinde prim, opsiyonun fiyatını temsil eder. Opsiyonlar
alınıp satılırken, alıcı sahip olacağı hak için satıcıya bir prim öder. Söz konusu prim alıcı için
maliyet oluştururken satıcıya bir gelir teşkil eder.
Kullanım Fiyatı (Strike): Alıcının talebi halinde, opsiyon satıcısının opsiyona konu olan
dayanak varlığı ne kadardan alacağını ya da ne kadardan satacağını belirleyen fiyat
kullanım fiyatıdır. Opsiyon sözleşmesinin kullanım fiyatı, opsiyon ticareti yapıldığı an alıcı
ve satıcı tarafından belirlenir.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Opsiyon Tipleri: Dünyada işlem gören iki tipte opsiyon vardır. Bu opsiyon tipleri;
1) Avrupa Tipi Opsiyonlar
2) Amerikan Tipi Opsiyonlar olarak bilinirler.
Bu opsiyon tipleri arasındaki tek fark, opsiyon alıcısının haklarını kullanabileceği zaman
diliminden kaynaklanmaktadır. Avrupa tipi opsiyonlarda lehtar (opsiyon alıcısı) hakkını
sadece vade bitim tarihinde borsa tarafından belirlenen zaman diliminde kullanabilir.
Ondan önce kullanamaz. Amerikan tipi opsiyonlarda ise lehtar hakkını (opsiyonu)
opsiyonun yazım tarihi ile vadesi arasındaki herhangi bir süre içinde kullanabilir.
Döviz Opsiyonu: Döviz opsiyonu anlaşması, belirli iki döviz birimi arasındaki saptanan
bir değer ile belirlenen bir vadede (Avrupa tipi opsiyon) veya vadeye kadar herhangi bir
tarihte (Amerikan tipi opsiyon) alım satım işleminin yapılması hakkının opsiyon satan
Banka tarafından opsiyon alan kuruma belirli bir opsiyon primi karşılığında tanınmasıdır.
Opsiyon satın alan kurum belirlenen değer ile anlaşmayı gerçekleştirip gerçekleştirmeme
hakkına tek taraflı olarak sahip olmaktadır.
9. Döviz Opsiyonları pratikte nasıl işlemektedir?

a) Alım (Call) Opsiyonu: A Firması B Bankasından 10 milyon Amerikan Doları için 6 ay
vadeli Avrupa türü USD alım (call) opsiyonunu, spot kur 2,70 iken uygulama fiyatı
USD/TRY 2.80 kurundan satın almıştır. Firma %4 opsiyon primi ödeyecektir.
Bu durumda;
Opsiyon Kontratının Alıcısı: A Firması
Opsiyon Kontratının Satıcısı: B Bankası
Tipi: Avrupa
Tür: Alım (Call) Vade: 6 ay
Uygulama Fiyatı: 2,80
Opsiyon primi: 400.000 USD
(10 milyon USD x %4= 400.000 USD)
A Firması 6 ay sonra USD/TRY spot kuruna göre şöyle hareket edecektir:

1) Durum: USD/TRY spot kuru uygulama fiyatının altındadır (USD/TRY < 2.80). Firma
cari piyasada dolarları daha ucuza alabileceğinden, opsiyonu uygulamaz ve USD/TRY
piyasa kuru ile 10 milyon USD’yi satın alır. USD/TRY kuru uygulama fiyatından ne
kadar düşük ise, firmanın avantajı o kadar fazla olur.
2) Durum: USD/TRY spot kuru uygulama fiyatının üstündedir (USD/TRY > 2.80). Firma
açısından uygulama fiyatı daha avantajlı olduğundan opsiyonu uygular ve 10 milyon
USD’yi, 2.80 kurundan, satın alır.
Alım opsiyon alıcısı vadedeki piyasa kuruna kıyasla ancak kârlı olduğu takdirde
opsiyonu uygulamaktadır. Alıcı opsiyon ile kuru sabitleştirmekte, vadede peşin kurun

AKADE
LK
HA
Mİ
184 ÜRETEN
2009
yükselmesi riskine karşı kendini korumakta ve karşılığında prim ödemektedir. Diğer

yandan, vadede kurun düşmesinden yararlanabilmektedir. Alıcının alım opsiyonu
satın almakla kaybı (maliyeti) sabittir ve en fazla ödediği prim tutarındadır. Buna
karşılık, sınırsız kâr elde etme potansiyeline sahiptir.
b) Satım (Put) Opsiyonu: A Firması B Bankasından 1 milyon USD için 3 ay vadeli Avrupa
türü USD satım (put) opsiyonunu spot kur 2,70 iken 2.76 uygulama fiyatı ile satın
almıştır. Firma kontrat tutarı üzerinden % 3 prim ödeyecektir.
Bu durumda;
Opsiyon Kontratının Alıcısı: A Firması
Opsiyon Kontratının Satıcısı: B Bankası
Tipi: Avrupa
Tür: Satım (Put) Vade: 3 ay
Uygulama Fiyatı: 2,76
Opsiyon primi: 30.000 USD
(1 milyon USD x %3= 30.000 USD)
A Firması 3 ay sonra USD/TRY spot kuruna göre şöyle hareket edecektir:

1) Durum: USD/TRY spot kuru uygulama fiyatının altındadır (USD/TRY < 2,76). Firma
açısından uygulama fiyatı, USD/TRY spot kuruna kıyasla daha avantajlı olduğundan
opsiyonu uygular ve 1 milyon USD’yi 2,76 kurundan satar. Böylelikle, firma cari piyasa
kuruna göre daha yüksek bir kurdan dolarlarını satabilmektedir.
2) Durum: USD/TRY spot kuru uygulama fiyatının üstündedir (USD/TRY > 2,76). Firma
cari piyasada USD’lerini daha pahalı satabileceğinden, opsiyonu uygulamaz ve USD/
TRY piyasa kuru ile 1 milyon USD’yi satar. USD/TRY peşin kuru, uygulama fiyatından
ne kadar yüksek ise firmanın avantajı o kadar fazla olmaktadır.
Bu örnekle de şu hususları belirtmekte yarar vardır: Satım opsiyonunun alıcısı, vadedeki
piyasa kuruna kıyasla ancak kârlı olduğu takdirde opsiyonu uygulamaktadır. Alıcı, opsiyon
ile kuru sabitleştirmekte, vadede USD/TRY kurunun düşmesi riskine karşı kendini
korumakta ve karşılığında prim ödemektedir. Diğer yandan, vadede kurun yükselmesinden
yararlanabilmektedir. Alıcının satım opsiyonu almakla kaybı sabittir ve en fazla ödediği
prim tutarındadır. Buna karşılık, sınırsız kâr elde etme potansiyeline sahiptir.
İhracatçı müşterilerimiz ileride gelecek ihraç bedelleri için amaçları bu bedelleri yüksek
kur seviyesinden bozmaktır. Dolayısıyla ihracatçı müşterilerimiz spot kurun göreceli
yüksek olduğu yerlerden ve ileride kurun düşeceği beklentileri varsa ihracat bedellerinin
geleceği tarih için satım opsiyonu alabilirler.
Müşterimiz burada belirli bir prim ödemesi karşılığında kur düştüğü zaman döviz satma
hakkına sahip olur.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Örneğin; spot USD/TRY kurunun 2,6700 olduğu ve müşterimizin ihracat bedeli olan 1
milyon USD’nin 3 ay sonra geleceğini düşünelim. Müşterimizin beklentisi 3 ay içinde döviz
kurunun düşeceği yönünde olsun. Müşterimiz vade tarihi için 2,6000 USD/TRY kurundan
satım hakkı alır. Bunun için 3.000 USD prim ödediğini düşünelim.
Vade tarihi, saat 14.00’te spot piyasa kuru 2,6600 ise opsiyonumuz gerçekleşmez. Müşteri
spot piyasadan bedelini TRY’e döner.
Vade tarihi, saat 14.00’te spot piyasa kuru 2,5900 olur ise müşteri opsiyon hakkını
kullanmak ister ve karşı tarafa 2,6000’dan 1 milyon USD satar.
Dolayısıyla opsiyon alıcısı ödediği prim karşılığında hak almış olduğu için zararı ödediği
prim kadar, kârı ise opsiyonun gerçekleştiği kur ile cari spot piyasa kuru arasındaki fark
kadardır.
Müşteri bu hakkı satın almamış olsa idi ve vadede spot kur 2,5900 olarak gerçekleşse idi
müşterimiz ihracat bedelini 2,5900’dan bozardı.
İthalatçı müşterilerimizin amacı ilerde vadesi gelecek ithalat bedeli ödemelerini en düşük
kurdan yapmaktır. Müşterimizin ileride kurun yükseleceğine dair beklentisi var ise vade
tarihi için döviz alım opsiyonu alabilirler.
Müşterimiz burada belirli bir prim ödemesi karşılığında kur yükseldiği zaman döviz alma
hakkına sahip olur.
Örneğin; spot USD/TRY kurunun 2,6700 olduğu ve müşterimizin ithalat bedeli olan 1
milyon USD’nin 3 ay sonra ödeyeceğini düşünelim. Müşterimizin beklentisi 3 ay içinde
döviz kurunun yükseleceği yönünde olsun. Müşterimiz vade tarihi için 2,7000 USD/TRY
kurundan alım hakkı alır. Bunun için 5.000 USD prim ödediğini düşünelim.
Vade tarihi, saat 14.00’te spot piyasa kuru 2,6800 ise opsiyonumuz gerçekleşmez. Müşteri
spot piyasa kurundan ithalat bedelini alır ve ödemesini yapar.
Vade tarihi, saat 14.00’te spot piyasa kuru 2,7200 olur ise müşteri opsiyon hakkını
kullanmak ister ve 2,7000’ten 1 milyon USD alır.
Dolayısıyla opsiyon alıcısı ödediği prim karşılığında hak almış olduğu için zararı ödediği
prim kadar, karı ise opsiyonun gerçekleştiği kur ile cari spot piyasa kuru arasındaki fark
kadardır.
Müşteri bu hakkı satın almamış olsa idi ve vadede spot kur 2,7200 olarak gerçekleşse idi
müşterimiz ithalat bedelini 2,7200’ten alırdı.
Burada opsiyon priminin tutarını belirleyen en önemli sebeplerden biri spot kur ile
opsiyon kullanım kuru arasındaki yakınlık-uzaklıktır.
Müşterilerimizin forward işlemi yapabilmeleri için türev işlem limitlerinin çıkartılmış ve
ilgili sözleşmelerin imzalatılmış olması gerekmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
186 ÜRETEN
2009
10. Bankamız Gişe Kurları uygulamasında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Bankamız Gişe Kurları gün içerisinde piyasa koşullarına göre güncellenerek değiştirilmektedir.
ONKU-Kur Onay Referansı Talep/Onay sistemi kullanılırken, işlem kuru girildikten sonra
işlemlerin iptal edilmemesi ve mutlaka muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
11. Bankamız Gişe Kurları şubelerce hangi miktara kadar kullanılmalıdır?

Şubelerimiz, Bankamız Gişe Kurları ile belirli bir tutara kadar işlem yapabilmektedirler.
17.06.2015 tarihinde yürülüğe giren, ONKU Kur rezervasyon sistemi altyapısında
gerçekleştirilen iyileştirme ile sistemde daha hızlı ve rekabetçi kur verilebilmesine imkan
tanıyabilecek bazı değişiklikler yapılmıştır. Yapılan düzenlemeler şubelerimizin iş akış
süreçlerini değiştirmemekle birlikte yeni ekran formatında şubeye verilen baz kurun
yanında o andaki gişe kurunun da görülebilmesi sağlanmıştır.
Bu miktarın üzerindeki döviz işlemleri için “ONKU” kur rezervasyon sistemi aracılığı ile
Para ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığı’ndan kur talep etmeleri gerekmektedir.
Yine aynı şekilde parite işlemi yapmak istenmesi durumunda 100.000 USD ve eşiti
üzerinde döviz cinslerinin bir başka döviz cinsine dönüşümünde ONKU sisteminden
cari parite verilebilecektir. Bu konu 27.04.2005 tarih 01/81 sayılı Genel Mektubumuz ile
düzenlenmiştir.
Hazine Pazarlama Birimi tarafından tutarı küçük olup doğrudan fiyatlanan müşteri işlemleri
ile anlaşmalı, protokollü kur verilen işlemler, ONKU ekranında Protokollü/Anlaşmalı İşlem
Kuru Talebi kutucuğu işaretlenerek Başkanlığımıza gönderilir.
12. ONKU Kur Rezervasyon Sisteminde Kullanılan Gişe Kuru, Baz Kur ve İşlem Kuru nedir?
Gişe Kuru: Dövizli işlem yapılmak istendiğinde ekranda DOVZ- Döviz Kurları ekranında
bulunan, Para ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığı tarafından belirli marjlar dâhilinde
belirlenen kurdur.
Baz Kur: Hazine tarafından verilmiş maliyet kurudur.
İşlem Kuru: Şubeler tarafından, gişe kuru veya baz kur göz önünde bulundurularak kârlı
veya ilgili daire başkanlığından yetki alınması halinde zararlı şekilde müşterilere uygulanan
kurdur.
13. ONKU sistemi kullanılarak nasıl kur istenir?

ONKU Ekranı ilk açıldığında sadece Referans sahası aktiftir. Yeni işlem başlatmak için
klavyede iki defa TAB tuşuna basılması gerekir. Ardından “onay birimi” kısmında gişe kuru
için “Şube”, özel kur almak için “Para Ser. D.B.” seçilir. Müşteri ve işlemle ilgili diğer bilgiler
girildikten sonra “Tamam”a basılarak kur istenir ya da görüntülenir. İşlem kuru bölümüne
müşteriye uygulanacak kur yazılarak tekrar “Tamam”a basılarak kur alınmış olur. Daha
sonra işlemin muhasebeleştirilmesine geçilir.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
14. Karşılıklı İşlem ne demektir? Karşılıklı İşlem nasıl yaratılır?

Karşılıklı işlem, aynı döviz cinsi için, aynı miktarda hem alış hem de satış işlemi yapmak
demektir. Karşılıklı işlem yaratılmak istenildiğinde, alınan ilk referans karşılıklı işlem
referansı sahasına yazılarak “Ara” tuşuna basılır. İşlemle ilgili bilgi girişleri yapıldıktan sonra
“Tamam” tuşuna basılarak ilk işleme karşılık gelen referans yaratılmış olur. Şubelerimiz
500.000 USD ve muadili miktarına kadar olan karşılıklı işlemleri kendi yetkilerinde
yapabilmektedirler.
15. Şubeler gerçekleştirdikleri döviz işlemlerini nasıl izleyebilirler?

Şubeler, belirli bir tarih aralığında talep edilen veya onaylanan kurları izlemek için ONIZ-
Kur Onay İzleme ekranını kullanabilirler. Bu ekrandan şubeler sadece kendilerine ait
işlemleri, Genel Müdürlük ise tüm şubeleri toplu ya da ayrı ayrı izleyebilir.
16. Mali Piyasalar kaça ayrılır ve işleyişi nasıldır?

Mali piyasalar, Para Piyasaları ve Sermaye Piyasaları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Para
Piyasaları, en çok 1 yıl vadeye kadar olan fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır.
İşlemler organize ve tezgâh üstü piyasalarda gerçekleşir. Sermaye Piyasaları ise, vadesi 1
yıldan uzun fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır.
17. Basit faiz, bileşik faiz nedir?

Basit Faiz: Anaparaya ödenen faizin, anaparaya ilave edilmeden hesaplanan faizidir.
Bileşik Faiz: Tahakkuk etmiş faizlerin, ilk ödünç verilen miktara eklenmesiyle hesaplanır.
Bileşik faiz oranı, bir yıllık dönem içinde kazanılan faizlerin anaparaya katılmasıyla bulunan
toplam faiz gelirini hesaplamak için kullanılır.
Bileşik Faiz = ([ 1+ (Basit Faiz Oranı X Gün Sayısı / 365 )](365/Gün sayısı) - 1)
18. Sermaye piyasasının amaçları nelerdir?

• Likidite sağlama,
• Ekonomiye kaynak yaratma,
• Mülkiyeti tabana yayma,
• Ekonominin göstergesi olma,
• Uzun vadeli yatırımların kısa vadeli tasarruflarla finansmanını sağlama,
• Menkul kıymetlerle ilgili bilgilere kolay ulaşma,
• Sermayeye hareketlilik (mobilite) sağlama,
• Güvence,
• Piyasada referans fiyat oluşturma.

AKADE
LK
HA
Mİ
188 ÜRETEN
2009
19. Sermaye piyasası faaliyetleri nelerdir?

• Sermaye piyasası araçlarının ihraç ve halka arz yoluyla satışına aracılık etmek,
• Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının alım satımını yapmak,
• Her türlü türev araçlarının alım satımını yapmak,
• Menkul kıymetlerin geri alım veya satım taahhüdü ile alım satımını yapmak,
• Yatırım danışmanlığı,
• Portföy işletmeciliği veya yöneticiliği.
20. Sermaye piyasası kurumları hangileridir?

• Aracı kurumlar
• Bankalar
• Yatırım fonları
• Yatırım ortaklıkları
• Yatırım danışmanlığı
• Portföy yönetim şirketleri
21. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) kuruluş amacı nedir?

Sermaye piyasalarındaki kuruluşların çalışmasına, gelişmesine ve yaygınlaştırmasına
elverişli bir ortam sağlayarak düzenleme, denetleme, inceleme, araştırma ve açıklamalar
yaparak tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarını korumak amacıyla kurulmuştur. SPK,
yetkisini, kendi sorumluluğu altında bağımsızca kullanan bir kamu tüzel kişiliğidir.
22. Borsa İstanbul’un başlıca amacı ve faaliyet konusu nedir?

Kanun hükümleri ve ilgili mevzuat çerçevesinde,
• Sermaye piyasası araçlarının, kambiyo ve kıymetli madenler ile kıymetli taşların
ve Sermaye Piyasası Kurulunca uygun görülen diğer sözleşmelerin, belgelerin ve
kıymetlerin serbest rekabet şartları altında kolay ve güvenli bir şekilde, şeffaf,
etkin rekabetçi, dürüst ve istikrarlı bir ortamda alınıp satılabilmesini sağlamak,
• Bunlara ilişkin alım satım emirlerini sonuçlandıracak şekilde bir araya getirmek
veya bu emirlerin bir araya gelmesini kolaylaştırmak,
• Oluşan fiyatları tespit ve ilan etmek üzere piyasalar, pazarlar, platformlar ve
sistemler ile teşkilatlanmış diğer pazar yerleri oluşturmak, kurmak ve geliştirmek.
Bunları ve başka borsaları veyahut borsaların piyasalarını yönetmek ve/veya işletmek ve

ana sözleşmesinde yazılı olan diğer işlerdir.
23. Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) nedir?

Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen
Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarının ortak adıdır. Hazine genel olarak bütçe açığını finanse

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
etmek amacıyla Devlet İç Borçlanma Senedi ihraç etmekle beraber, zaman zaman özel
tertip Devlet İç Borçlanma Senedi de ihraç etmektedir.
24. Hazine Bonosu ve Devlet tahvili arasındaki fark nedir?

Hazine Bonosu: Bir yıldan daha kısa vadelerde ihraç edilen menkul kıymetlerdir. Belirli bir
faiz oranı ile iskonto edilerek ihraç edilir.
Devlet Tahvili: Bir yıl veya daha uzun vadeli olarak ihraç edilen menkul kıymetlerdir. Hem
iskontolu hem de kuponlu olarak ihraç edilebilir.
25. Sermaye piyasaları kaç çeşittir?

1) Birincil Piyasa İşlemleri: Menkul kıymet ihraç eden kurumlar ile alıcıların yani
tasarruf sahiplerinin doğrudan doğruya karşılaştıkları piyasalardır.
2) İkincil Piyasa İşlemleri: Daha önce ihraç edilmiş sermaye piyasası araçlarının
işlem gördüğü piyasalardır. Menkul kıymet borsaları bu piyasayı tanımlamada
en iyi örnektir.
26. Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası’nda işlemler hangi saatler arasında
yapılır?
Aynı gün valörlü işlemler: 09.15–12.00 / 13.00–14.00
İleri valörlü işlemler: 09.15–12.00 / 13.00–17.00 saatleri arasında gerçekleşir.
27. Bankamız şubelerinde işlemler hangi saatler arasında yapılır? Menkul Kıymet
alım-satım-iptal işlemleri hangi ekranlar aracılığı ile gerçekleştirilmektedir?
Kesin Satım İşlemleri: 09.00 – 15.30
Kesin Alım İşlemleri: 09.00 – 15.30
Repo İşlemleri: 10.00 – 15.30
Repo Kırım (vadeden önce geri alım) İşlemleri: 10.00 – 15.30
Menkul Kıymet alım (bozum) işlemleri Mistral sistemi MKBA menüsü, satış işlemleri ise
MKBS menüsünden yukarıda belirtilen işlem saatleri arasında gerçekleştirilebilmektedir.
İlgili işlemlerin iptali için ise, MKIP menüsünden giriş yapılması ve Para ve Sermaye
Piyasaları D.B. Bono-Tahvil Bölümü tarafından onaylanması gerekmektedir.
28. Repo ve Kesin Alım/Satım işlemlerinde maliyetler nasıl adlandırılır?

Borsa İstanbul’da yapılan işlemlerde “Borsa Payı”, borsa dışındaki işlemler için de “Tescil”
maliyeti vardır.
29. Hazine ihale ve itfa programlarını ne zaman açıklar?

Hazine her ayın son iş günü, sonraki üç aylık döneme ait itfa ve ihale programını açıklar.

AKADE
LK
HA
Mİ
190 ÜRETEN
2009
30. Hazinenin İç Borçlanma için kullandığı ihale yöntemleri hangileridir?

Hazine, piyasa koşullarına göre farklı ihale sistemleri kullanmaktadır.
• Çoklu Fiyat Yöntemi (İhale Yöntemiyle İhraç)
• Tek fiyat ihale sistemi (Doğrudan Satış Yöntemi, İhale Yöntemi)
• Sürekli borçlanma (TAP Yöntemi)
• Halka Arz
31. Şu andaki piyasa koşullarında hangi ihale yöntemi kullanılmaktadır?

Şu andaki piyasa koşullarında “Çoklu Fiyat Yöntemi” kullanılmaktadır. Çoklu Fiyat Yöntemi,
Hazine’nin borçlanma vadesini belirleyip borçlanacağı miktar ve ödeyeceği faizi ihaleye
bırakması yöntemidir. Teklif faizi, Hazine’nin açıkladığı maksimum faizin altında kalırsa,
müşteri girdiği faiz oranından ihaleden kıymet almış olur.
32. TRT240216T10 ISIN kodlu 24.02.2016 vadeli kıymet ihalesine % 9.00 basit faiz
teklif ederek giren bir müşteri, ihale maksimum %9.15 basit faiz ile sonuçlanırsa
ihaleden kıymeti hangi oranla alır?
%9.00 basit orandan alır.
33. Hazine ihalelerinde (Piyasa Yapıcı bankalar hariç) bankaların yatırmak zorunda
oldukları teminat tutarı nedir?
% 1’dir.
34. Hazine ihalelerinde Bankamız, müşterilerinden ne kadar komisyon almaktadır?

Şubelerin inisiyatifinde on binde 2-5 arasında komisyon alınmaktadır. Ancak şubelerimizin
tercihi doğrultusunda alınan komisyonlar, ilgili şubelere gelir olarak aktarılmaktadır.
35. Piyasa Yapıcılığı (PY) Sistemine neden ihtiyaç duyulmuştur?

• Etkin bir borç yönetimi,
• Hazine ihalelerinde belli oranlarda geri çevirme garantisi elde etmek,
• İkincil piyasalarda likiditeyi artırmak.
36. Piyasa Yapıcı bankalar hangileridir?

HALKBANK Akbank Ziraat Bankası Garanti
Yapı Kredi İş Bankası TEB HSBC Bank
ING bank Vakıfbank Finansbank Deutschebank
Denizbank

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
37. Piyasa Yapıcı Banka olmanın sağladığı haklar nelerdir?

• “Türk DİBS Piyasa Yapıcısı” unvanını kullanma,
• İhalelere teminatsız katılma,
• Geri alım ve değişim ihalelerine katılma,
• Rekabetçi olmayan teklif verme,
• Hazine ile kısa vadeli nakit işlemleri yapma,
• Danışma Kurulu toplantılarına 2 temsilci ile katılabilme,
• Valör günü, saat 14.00’e kadar, ihalede oluşan ortalama fiyatın üstünde kalan net
teklifleri, toplamının %40’ı kadar ortalama fiyat üzerinden “İhale Sonrası Satış”
hakkı, Merkez Bankası’nın Açık Piyasa İşlemleri çerçevesinde sağlayabilecek ek
bir likidite/geri alım imkânı,
• DIBS ödünç işlemleri piyasasında DIBS ödünç alma/verme.
38. Piyasa Yapıcı Banka olmanın yükümlülükleri nelerdir?

Her üç aylık dönem için asgari olarak Müsteşarlık tarafından ihale yoluyla ihracı
programlanan veya ihraç edilen DİBS’lerin net tutarının 0.6 ile çarpılması ve piyasa yapıcı
sayısına bölünmesi ile bulunan tutarı, aylık asgari olarak ise Müsteşarlık tarafından ihale
yoluyla ihracı programlanan veya ihraç edilen DİBS’lerin net tutarının 0.36 ile çarpılması ve
piyasa yapıcı sayısına bölünmesi ile bulunan tutarı birincil piyasadan almakla yükümlüdür.
Ayrıca,
• Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasasında Hazine Müsteşarlığı tarafından
belirlenen “Benchmark Kıymetler” için en az nominal 5 milyon TL olmak üzere
sürekli olarak alım/satım kotasyonu verme,
[Kotasyon yükümlülüğü hem alış hem de satış yönlü olmak üzere 50 kuruşluk
alış-satış spreadına (farkına) sahip olacak şekilde girilmek zorundadır. Söz konusu
kotasyonlardan birinin alış - satış kotasyonunun spreadı herhangi bir nedenden
ötürü 50 kuruştan farklılaşırsa, (emrin gerçekleşmesi vs..) en fazla 5 dk içinde
yeni kotasyon belirtilen koşullar çerçevesinde yenilenmek zorundadır]
• Yaptıkları işlemleri ve taşıdığı portföyü açıkça tanımlama ve hazinenin talep ettiği
raporları hazırlama,
• Hazinenin genel ekonomi ve mali piyasalar hakkında talep edeceği araştırmaları
hazırlama,
• Birincil piyasada rekabeti bozacak şekilde, diğer piyasa yapıcılar veya katılımcılarla
ortak hareket etmeme,
yükümlülükleri vardır.

AKADE
LK
HA
Mİ
192 ÜRETEN
2009
39. Bankamızın PY olmasının pazarlama faaliyetlerimize nasıl bir katkısı olur?

• Öncelikle Piyasa Yapıcı olma unvanını kullanarak, Piyasa Yapıcı olmayan
bankalardan önde olduğu imajı kazanır.
• İhalelerden belli miktarlarda tahvil alma yükümlülüğü, piyasada diğer bankalara
göre bize hem istenilen miktarda kıymet bulma, hem de “rekabetçi fiyat verme”
avantajı sağlar.
• Müşterilerimiz de ihalelere Rekabetçi Olmayan Tekliften (ROT) teklif verebilir.
• Müşterilerimiz, ihalelerde bankamıza tanınan teminatsız katılım hakkından
yararlanabilmektedir.
40. ROT (Rekabetçi Olmayan Teklif) nedir?

Piyasa Yapıcı olan bankalara, ihaleye girişlerde, ihale ortalamasından kıymet alma hakkı
tanıyan tekliflerdir.
41. Müşteriler adına ihalelerde ROT’tan nasıl teklif girilir?

ROT teklifleri, ihale günü saat 10.15’e kadar verilir. Mistral’den, IHTE menüsünden, IHTE
-HB/DT İhale Teklif Giriş/İptal ekranına girilir ve “ROT” seçeneği tıklanır. Yani teklif atılırken
sadece miktar girilir; oran, ihale sonucunda açıklanan ortalama orandan olmak üzere,
daha sonra belirlenir.
42. ROT teklifi vermenin müşteri açısından avantajları nelerdir?

Bir müşteri ROT teklifi atarak ihale ortalamasından belli bir miktar kıymet almayı, daha
ihaleye girerken, garantilemiş olur. Hem de ihalede çıkacak ortalama faizden kıymet
alarak, ihale ortalamasının altında kalma riskini ortadan kaldırır (PY sistemi başladığından
beri Hazine, gelen tekliflerin %1-100’ünü karşılamaktadır ancak ne kadarının karşılanacağı
yönünde bir garanti yoktur).
43. ROT’tan 100.000 TL ihaleye giren bir müşteri ihalede maksimum faiz %9.50,
ortalama faiz %9.00, minimum faiz ise %8.50 olarak açıklanırsa, hangi faiz oranından
almış olur?
Ortalama faiz oranı olan % 9.00’dan ihaleden kıymet almış olur.
44. Halka arz nedir?

Sermaye piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan halka çağrıda
bulunulmasını ifade eder.
45. Repo İptali ve Repo Kırım (vadeden önce geri alım) İşlemleri hangi saatler
arasında yapılır?
Aynı gün yapılan işlemlerde, saat 13.30’a kadar, şubeler iptallerini kendileri yapar. Saat
13.30–15.30 arasındaki iptal talepleri ise Mistral, MKIP-Menkul Kıymet İşlemleri İptal

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
ekranına düşer. Daire Başkanlığımız tarafından uygun görülen iptal talepleri onaylanır,
uygun görülmeyenler ise reddedilir.
Vadeden Önce Repo Geri Alış işlemleri için ise saat 15.30’a kadar yine MKIP ekranından
talepte bulunulur. Daire Başkanlığımız tarafından uygun bulunanlar onaylanır, uygun
bulunmayanlar ise reddedilir.
46. Bono Kesin Alışı yapıldığında müşterinin zararı olabilir mi?

Evet, olabilir. Piyasa koşulları çerçevesinde faiz oranları yükselirse ve müşteri vadesi
gelmeden önce kıymeti geri vermek isterse, anaparadan dahi zarar olabilir.
47. Bono Tahvil işlemleri nasıl vergilendirilir?

Devlet Tahvili ve Hazine Bonoları (Eurobond faiz gelirleri ve alım-satım kazançları hariç)
faiz gelirleri ve alım-satım kazançları %10 oranında stopaja tabidir.
48. Hazine Bonosu birim fiyatı nasıl hesaplanır?

Nominal Değer / 1+ (Faiz Oranı x VKG / 365)
VKG: Vadeye Kalan Gün
49. 18.11.2015 vadeli 146 günlük devlet tahvilinin % 8.60 basit faizden birim fiyatı
nedir?
100 / (( 1+ (0,0860 x 146 / 36500)) = 96.674 TL
Hazine Bonoları 100 birim üzerinden fiyatlanmaktadır. Eğer birim başı nominal fiyat
bulunmak istenirse;
96.674 TL/100=0.96674 TL birim başı değer olur.
50. Yukarıdaki örnekteki kıymetten 10.000 TL tutarında almak isteyen müşterinin

nominali (vade sonu eline geçecek brüt değer) ne olur?
10,000 / 96.674 = 10,344 TL
51. Aynı örneğe istinaden, nominal 10.000 TL almak isteyen müşteri bugün ne
kadar ödemek zorundadır?
10,000 x 0.96674 = 9,667 TL
52. Yukarıdaki örneğe göre bu kıymetin bileşik faizi nedir?

(1 + ( 0.086 x 146 / 365 )) ^ (365/146) - 1 = % 8.82
53. Yukarıdaki örnekte müşterinin aldığı hazine bonosunun, faizlerin aynı kalması
varsayımıyla, bir aylık dönemsel getirisi nedir?
Dönemsel Getiri = (1+(basit faiz oranı x n/365) ^ (30/n) -1
146 günlük, %8.60 basit faiz oranı ile alınan bononun, 30 günlük dönemsel getirisi:
[1+(0.086 x 146/365)]^ (30/146) -1= % 0.697

AKADE
LK
HA
Mİ
194 ÜRETEN
2009
Bulunan net dönemsel getirinin basit faiz mantığı ile eşiti: 0.697 x 365 / 30 = % 8.48 olur.
Bileşik faiz (n=12) de % 8.82’dır.
Not: Parantez içindeki işlemlerde önce çarpma/bölme işlemleri yapılır.
54. Aynı örnekteki işlemin bir gecelik getirisi nedir?

[1+(0.0860 x 146/365)] ^ (1/146) -1 = % 0,02317
Yıllık basit faiz oranı: 0.0002317x 365/1=% 8.457
Yıllık bileşik faiz (n=365) % 8.82’dir.
55. 15,000 TL nominal tutarda 18.11.2015 vadeli kıymeti olan müşteri, bu kıymetini
% 8.50 basit faiz oranından bozmak isterse eline brüt ne kadar para geçer? (VKG= 146)
% 8.50 faize karşılık birim fiyat = 100/ [1+(0.085 x 146/365)] = 96.711 15,000 x 0.96711 =
14,507 TL geçer.
56. Yılda 4 kez faiz ödemeli, yıllık %9 faiz getirisi olan bononun yıllık bileşik faizi
nedir?
Bileşik Faiz = [(1+(n/12)*3) ^ 4] – 1
= [(1+(0,09/4)) ^ 4]-1
= % 9.31
57. Eurobond nedir?

Bir ülkenin veya bir şirketin yurtdışından kaynak sağlamak amacıyla, bir veya birkaç yatırım
bankasının aracılığıyla ihraç ettikleri ve uluslararası piyasalarda işlem gören tahvillere
“eurobond” denilmektedir.
58. Eurobond’un özellikleri nelerdir?

• Genellikle sabit faizli kupon ödemelidirler.
• Şirket Eurobondları 5-7-10 yıl vadelidir.
• Devlet Eurobondları 5-30 yıl vadeli ihraç edilirler.
• Genellikle uzun vadeli ihraç edilmesine rağmen vade sonu beklenmeden o
tarihteki piyasa koşullarına göre nakde çevrilebilir.
• Menkul sermaye iradı stopaj oranı %0'dır. Belli beyan sınırının üstünde
mükelleflerce yıllık gelir vergilerine dahil edilirler.
59. EUR ve USD cinsi ihraç edilen eurobondların farklı özellikleri var mıdır?
EUR cinsi olanlar yılda bir kez kupon öder ve hesaplamalarda yıl, 365 gün alınır. USD cinsi
ihraçlar ise altı ayda bir kupon öder ve hesaplamalarda yıl, 360 gün alınır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
60. Eurobondların fiziki teslimatı yapılabiliyor mu?

Hayır. Bu kurumlarda saklanan Eurobondların fiziki teslimi mümkün değildir.
61. Türk Eurobond fiyatlarını etkileyen faktörler nelerdir?

Türk Hazinesinin ihraç ettiği eurobond fiyatları Türkiye’nin ekonomik görünümü ve ülke
riskinin yanı sıra yurt dışı piyasalardaki gelişmelerden etkilenmektedir (siyasi istikrar,
enflasyon oranı, uluslararası derecelendirme kuruluşlarının ülke notları, küresel sermaye
akımları ve risk iştahı gibi faktörler etkilidir). Öte yandan, Türk bankaları ve şirketleri
tarafından yurtdışına ihraç edilen Eurobondlar fiyatlanırken ülke riskine ilaveten bu
şirketlerin kendi risk yapıları ve ödeme kaabiliyetleri göz önünde bulundurulur. Ticari
şirketler devlet hazinelerine kıyasla daha yüksek oranda risk taşıdıklarından, özel sektör
eurobondlarının yatırımcıya getirileri daha yüksek olmaktadır.
62. Eurobond işlemleri Bankamızda hangi saatler arasında gerçekleştirilmektedir?

10.00–15.30 saatleri arasında gerçekleşmektedir.
63. Bankamızda minimum Eurobond işlem yapma miktarı nedir?

1.000 USD (Nominal), 1.000 EUR (Nominal)
64. Eurobond işlemlerinde valör farkı var mı?

Piyasada valör USD cinsi eurobondlar için t+3; EUR cinsi olanlar için ise t+2’dir. Ancak
bankamız işlemlerinde portföyümüzün el verdiği ölçüde işlemler aynı gün valörlü yapılır.
65. 26.05.2015 tarihinde, 17.02.2045 vadeli, 29.05.2015 valörlü 116,600 temiz

fiyattan 1.000.000 USD nominal tutarda satılan eurobondun kirli fiyatı ve müşteri
alış tutarı nedir?
Son kupon ödeme tarihi: 17.02.2015, Yıllık Kupon faizi: % 6.625
Temiz fiyat: 116,600
Geçen Gün Sayısı: (valör tarihi - son kupon ödeme tarihi)
(29.05.2015) – (17.02.2015) = 101 gün (hesaplamada eurobond USD cinsi ise 360, EUR ise
365 gün baz alınır)
FORMÜLLER
Kirli Fiyat = Temiz Fiyat + Birikmiş Faiz
Birikmiş Faiz = Kupon oranı x Geçen Gün Sayısı / 36000
Anapara Maliyeti = Nominal x Temiz Fiyat / 100
Menkul Kıymet Alış Tutarı = Nominal x Kirli Fiyat / 100
Birikmiş Faiz = 0,06625 x 101 / 36000 = 1,858

Kirli Fiyat = (Temiz Fiyat)+(Birikmiş Faiz)
= 116,600+1,858 = 118,458

AKADE
LK
HA
Mİ
196 ÜRETEN
2009
Anapara maliyeti = Temiz Fiyat x Nominal / 100

= 116,600 x 1.000.000 /100
= 1.116.000
Menkul Kıymet Alış Tutarı = Nominal x Kirli Fiyat /100
=1.000.000 x 118,45868 / 100
= 1.184.458,68
66. Kupon faizi ve getiri arasındaki fark nedir?

Eurobondlar sabit kupon faizli olduğu için kupon faiz oranı vade sonuna kadar
değişmemektedir. Ancak piyasadaki faiz oranı ve satış fiyatı değiştiğinde, kıymetin getirisi
de satış fiyatına göre değişiklik gösterecektir. Kıymet vade sonuna kadar tutulduğu takdirde
yatırımcının elde edeceği getiri, kıymetin satın alındığı tarihteki satış fiyatı üzerinden ve
tüm kupon faiz tutarlarına karşılık gelen getiri olacaktır.
67. ISIN (Kotasyon Tanımlama) neyi ifade eder?

Örnek: Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS)
TR T 240216 T 1 0
12 3 456789 10 11 12
1-2: TR (Türkiye Cumhuriyeti)
3: MK türü
4-9: İtfa Tarihi
10: MK Tipi
11: Sıra NO
12: Kontrol
MK Türü
T: Devlet Tahvili
B: Hazine Bonosu
F: Finansman Bonosu
S: Özel Sektör Tahvili
H: Halka Arz
G: GOS-KOI
Q: Banka Bonosu
D: Diğer
MK Tipi
T: Tüm Kıymet
A: Anapara
K: Kupon
F: Tüm Kıymet (YP)
P: Anapara (YP)
C: Kupon (YP)

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
68. A Tipi Yatırım Fonu nedir?

Portföyünün en az %25’lik kısmının, aylık ağırlıklı ortalama göz önüne alınarak, Borsa
İstanbul’da işlem gören veya işlem görmesi hedeflenen şirketlerin hisselerine yatırılması
zorunludur.
69. Repo temdidi nedir?

Otomatik repo temdit talimatı vermiş ve sistemde tanımlanmış müşterilerin hesap
bakiyelerinin, en kısa repo vadesiyle nemalandırılmasıdır. Temdit saat 13.45’te
çalıştırılmaktadır. Bu nedenle 13.45’e kadar ilgili hesaplardaki para giriş/çıkışlarının
yapılmış olması gerekmektedir.
70. Banka Bonosu nedir? Faiz oranı hangi şekilde belirlenmektedir?

Bankaların borçlu sıfatıyla düzenleyip, Sermaye Piyasası Kurulu onayı ile ihraç ederek
iskonto esasına göre sattıkları menkul kıymetlerdir. Bankamızın 6 ay vadeli güncel
bonolarının ISIN kodu TRQTHAL91517 ve TRQTHALK1514 olup, bu borçlanma genellikle
itfa tarihinde yeniden ihraç edilerek çevrilmektedir.
Bononun faizi, referans olarak belirlenen DİBS’lerin ihraç öncesi ve ihraç sırasında
enterpolasyon yöntemiyle yapılan hesaplamaya gore ortaya çıkan gösterge faize spread
eklenmesiyle tespit edilmektedir. Referans DİBS’ler ise biri daha uzun diğeri daha kısa
olacak şekilde seçilmektedir.
Son yapılan Bankamız Bono’su oranı, 2 gözlem periyodundaki faizlerden müşteri lehine
olanın seçilerek spreadin eklenmesiyle hesaplanmıştır. (Spread, vade ve piyasa koşullarına
göre tespit edilmektedir)
71. Özel Sektör Tahvili nedir?

Anonim şirketler tarafından 1 yıldan uzun vadeli olarak ihraç edilen borçlanma senetleri
“özel sektör tahvili” olarak adlandırılmaktadır.
Vadeleri en az 1 yıl olmak koşulu ile serbestçe belirlenebilir ve sabit ya da değişken faizli
olarak ihraç edilebilirler. Genellikle bir veya birkaç aracı kuruluştan oluşan bir konsorsiyum
aracılığıyla satışa sunulurlar.
72. Sermaye piyasası araçlarının satış şekilleri nelerdir?

Sermaye piyasası araçlarının satış şekilleri;
• Halka arz edilerek,
• Tahsisli satış,
• Nitelikli yatırımcıya satış olarak çeşitlenmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
198 ÜRETEN
2009
Halka arz: Sermaye piyasası araçlarının yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satışıdır.
Tahsisli Satış: Sermaye piyasası araçlarının doğrudan yurt dışında ve/veya yurt içinde
yerleşik kişilere borsa dışında tahsisli olarak ya da borsada toptan satışını ifade etmektedir.
Nitelikli Yatırımcıya Satış: Sermaye Piyasası Kurulu’nun yatırım kuruluşlarına ilişkin
düzenlemelerinde tanımlanan ve talebe dayalı olarak profesyonel kabul edilenler de
dahil profesyonel müşterileri ifade etmektedir. Nitelikli yatırımcıya satış, yalnızca bu
yatırımcılara yönelik bir çağrıda bulunulması ve/veya nitelikli yatırımcıların önceden
belirlenmesi suretiyle gerçekleştirilen satış yöntemidir. Yalnızca bu yatırımcılar tarafından
alınıp satılabilirler.
73. Banka Bonosunun hazine bonosundan farkı nedir?

İhraççısının banka olması dışında, banka bonosunun hazine bonosundan bir farkı
bulunmamaktadır.
74. Kira Sertifikaları nedir?

Kira sertifikaları, Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Anonim Şirketince, kendi nam
ve sertifika sahiplerinin hesabına ve yararına, satın almak veya kiralamak suretiyle
devralınan varlıkların finansmanını sağlamak amacıyla düzenlenen ve sahiplerinin bu
varlıklardan elde edilen gelirlerden payları oranında hak sahibi olmalarını sağlayan menkul
kıymetlerdir. Kira sertifikaları özetle yatırımcısına sabit ve düzenli getiri sağlayan, ikincil
piyasalarda alım satıma konu edilebilen, likit bir faizsiz sermaye piyasası ürünü işlevini
görmektedir. Örnek olarak TRD150217T18 ISIN kodu kıymet gösterilebilir.

HA
LK
2009
HAZİNE YÖNETİMİ
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
200 ÜRETEN
2009
1. Hazine Yönetimi Orta Ofis Daire Başkanlığı’nın görevleri nelerdir?

• Bankanın her türlü nakit giriş-çıkışlarını takip ederek, Türk Lirası ve Yabancı Para
nakit akışlarını planlar.
• Risk getiri hedefleri paralelinde Banka likiditesinin rasyonel seviyelerde
tutulmasını sağlar.
• Para ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığı tarafından yapılan işlemlerin, Banka
politikaları doğrultusunda belirlenmiş limit ve prosedürlere uygunluğunu
sağlamak amacıyla gerekli takip ve kontrolleri yapar.
• Bankamız kaynak maliyetleri paralelinde, kredi baz maliyetlerini hesaplar.
• Bankamız politikaları ve piyasa faiz oranlarındaki gelişmelere bağlı olarak
Bankamız FTP oranlarının Bütçe ve Performans D.B ile ortak çalışarak
belirlenmesini sağlar.
• Bankamız yasal yükümlülüklerinin (Zorunlu Karşılık-TMSF Primi) yerine
getirilmesini sağlar.
2. Para Politikası araçları nelerdir?

• Açık Piyasa İşlemleri
• Reeskont Oranı
• Zorunlu Karşılık Oranı
3. Kur Riski nedir?

Bir döviz cinsinden sahip olunan aktiflerin, bu döviz cinsi pasiflerden eksik veya fazla
olması nedeniyle beklenmeyen bir kur hareketi sonucunda zarar etme olasılığıdır.
4. Açık (Short) Pozisyon nedir?

Bir döviz cinsinden sahip olunan aktifler, bu döviz cinsinden olan pasiflerden daha az ise,
bu durumda açık (short) bir pozisyon var demektir. Kurların yükselmesi durumunda açık
pozisyondan dolayı zarar edilir.
5. Kapalı (Long) Pozisyon nedir?

Bir döviz cinsinden sahip olunan aktifler, bu döviz cinsinden olan pasiflerden daha fazla
ise, bu durumda kapalı (long) bir pozisyon var demektir. Kurların düşmesi durumunda
kapalı pozisyondan dolayı zarar edilir.
6. Başabaş Pozisyon nedir?

Bir döviz cinsinden sahip olunan aktifler, bu döviz cinsinden olan pasiflere eşit ise, bu
durumda başabaş (square) bir pozisyon var demektir. Kurlarda aşağıya veya yukarıya
hareket olması durumunda zarar olasılığı yoktur.
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
7. Faiz Riski nedir?

Piyasa faizlerinde ortaya çıkabilecek değişiklikler nedeniyle net gelir kaybına uğrama
(veya reel olarak zarar etmek), özvarlıklarının piyasa değerinin düşmesi, ekonomik
özvarlık oranlarının düşmesi, beklenen nakit akımlarının zamanlamasının değişmesi,
nakit akımlarının beklenen net bugünkü değerinin düşmesi ve bu gelişmelere bağlı olarak
doğabilecek likidite eksikliğinden dolayı taahhütlerini yerine getirememe olasılığı “faiz
riski” olarak tanımlanmaktadır.
8. Likidite Riski nedir?

Kaynaklar ile plasmanlar arasındaki vade uyumsuzluğu nedeniyle doğabilecek bir likidite
riskinden ya da döviz kurlarının beklenmedik yönde ve oranda hareketlenmesi sonucu
ortaya çıkabilecek zarar riskinden veya tüm bu risklerin bir ya da birkaçına bağlı olarak
ortaya çıkabilecek sonuç nedeniyle taahhütlerin yerine getirilememesi riskine “likidite
riski” denir.
9. Riskten korunma yöntemleri nelerdir?

Bankalar, riskten korunma araçları olarak türev ürünleri (swap, forward, futures ve
opsiyonları) kullanmaktadırlar.
10. Yabancı para transfer işlemlerinde, aynı gün valörlü USD ve EUR cinsinden
işlemlerde en son işlem saati kaçtır?
Hazine Yönetimi Orta Ofis Daire Başkanlığı’nca yayımlanan 02.06.2011 Tarih ve 950–5
no.lu Genel Mektubumuzda belirtildiği üzere, aynı gün valörlü transfer işlemlerinde
USD’de 16.00 ve EUR’da 14.20’dir.
11. Şubeler hangi tutara kadar EFT giriş ve çıkışlarını bildirmek zorundadırlar?
13.01.2011 tarih 950–4 sayılı Genel Mektuba istinaden, şubeler, 300.000 TL ve üstü EFT
giriş ve çıkışlarını bildirmek zorundadırlar.
12. Şubeler saat kaça kadar EFT yapabilirler?

300.000 TL ve üstü işlemlerde provizyon almak kaydıyla, perşembe günleri 13.30’a, diğer
iş günlerinde 15.30’a, yarım günlerde ise en geç saat 11.00’e kadar bildirim yapmak
zorundadırlar. 300.000 TL altı tutarlar için ise son transfer saati 16.30’dur.
13. Şubeler EFT bildirimlerini nasıl yaparlar?

300.000 TL ve üstü işlemler için Mistral sistemde yer alan EBGR ekranında gelen veya
giden EFT seçeneklerinden biri işaretlenerek EFT işleminin girişi gerçekleştirilir.
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
202 ÜRETEN
2009
14. Şubelerimizin giden EFT işlemleri ile ilgili olarak yapmaları gereken işlemler
nelerdir?
Şubelerimiz giden EFT işlemleri ile ilgili olarak EBGD ekranından, işlemin BIL pozisyonu
ile ilk girişini yaparlar. Ara onaylardan sonra sistemin ürettiği referans numarasını, EFTK-
Gönderilen EFT Mesaj İşlemleri ekranında kullanarak EFT’nin gerçekleşmesi sağlanır.
Şubelerce, söz konusu ekranda mükerrer girişlerin olup olmadığı kontrol edilmeli, varsa
mükerrer girişlerin iptali sağlanmalıdır. Mükerrer girişler, sağlıklı bir TL pozisyon takibini
önlemektedir.
15. Şubeler, TL Provizyon servisinden EFT ile ilgili bilgilerini öğrenebilirler mi?
Şubelerimiz TL Provizyon servisini, EFT işlemleri için bildirim yapmak ve giden EFT işlemleri
için de izin istemek amacıyla arayabilirler. Her türlü EFT işlemleriyle ilgili teknik sorunlarını
ve bilgi taleplerini, Şube Operasyonları Daire Başkanlığı bünyesindeki EFT servisinden
öğreneceklerdir.
16. Şubelerimiz yabancı para döviz girişlerini bildirmek zorunda mıdır?

Hazine Yönetimi Orta Ofis Daire Başkanlığı’nca yayımlanan 02.06.2011 Tarih ve 950–35
no.lu genel mektupta belirtildiği üzere, şubelerimiz 100.000 üzerindeki döviz girişlerini
(ihracat akreditifleri, havale, DTH, vb. tüm döviz girişleri) Hazine Yönetimi Orta Ofis Daire
Başkanlığı’na DGBF ekranı vasıtasıyla bildirmek zorundadırlar.
17. YP transferlerinin aynı gün veya ertesi gün valörle yapılması mümkün müdür?
Ödeme valörünün, işlem günü ile aynı gün veya ertesi gün valörlü olması durumunda
işlem ACİL olarak değerlendirilmektedir. İşlemin ACİL olması durumunda, Mistral’deki
PRTG ekranından “provizyon numarası” talep edilecektir. Bankamızın pozisyonunun
uygun olması halinde, Dış İşlemler Operasyonları Daire Başkanlığı tarafından işlemlere
provizyon verilebilecektir. Şubelerimizin aynı gün valörlü provizyon talepleri, EUR
transferleri için en geç saat 14.20, USD transferleri için ise en geç saat 16.00’ya kadar
PRTG ekranına girmeleri gerekmektedir. Bunun dışındaki para birimleri için Şubelerimizin
talepte bulunması halinde, Hazine Yönetimi Orta Ofis Daire Başkanlığı ile görüşülerek,
pozisyon uygun olması halinde talepler karşılanacaktır.
18. Bankamız Hazinesi açısından likidite yönetiminin önemi nedir?

Bankamız nakit akışının sağlıklı izlenebilmesi ve likiditenin rasyonel bir şekilde yönetilebilmesi,
şubelerce yapılan ve/veya yapılacak olan giriş ve çıkışların Hazine Yönetimine zamanında
bildirilmesi ile mümkündür. Girişlerinin bilinmemesi, gelen paraların atıl kalmasına,
çıkışların bilinmemesi ise gün sonunda yüksek maliyetlerle piyasadan borçlanmaya ya da
muhabir bankalar nezdindeki YP hesaplarımızın eksiye düşmesine neden olabilmektedir. Bu
durum, Bankamız yasal yükümlülüklerinin takibini zorlaştırmaktadır. Yasal yükümlülüklerde
karşılaşılacak olumsuz durumlarda ise Merkez Bankası cezai yaptırımlar uygulamaktadır.
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
19. Bankalar açısından bir yasal yükümlülük olan zorunlu karşılığın kapsamı nedir?
Türk Lirası ve yabancı para zorunlu karşılık oranları nedir?
Zorunlu karşılığa tabi yükümlülükler iki haftada bir cuma günü itibarıyla hesaplanır.
Bankaların ve finansman şirketlerinin, tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni
esas alınarak, yurt dışı şubelerinin yükümlülükleri dâhil, Merkez Bankasına, Hazineye, yurt
içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve
şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, aşağıda belirtilen bilanço kalemleri
zorunlu karşılığa tabi Türk Lirası ve yabancı para yükümlülüklerini oluşturur.
a) Mevduat/katılım fonu
b) Repo işlemlerinden sağlanan fonlar
c) Kullanılan krediler (Hazine garantisiyle sağlananlar hariç)
d) İhraç edilen menkul kıymetler (net)
e) Sermaye hesaplamasına dâhil edilmeyen borçlanma araçları
f) Yurt dışı merkeze yükümlülükler (net)
g) Kredi kartı ödemelerinden borçlar
Zorunlu karşılık oranları TCMB 2013/15 sayılı zorunlu karşılık tebliğine göre aşağıdaki
gibidir (19.06.2015 tarihi itibarı ile);
TL yükümlülükler için,
a) Vadesiz ve ihbarlı mevduat, özel cari hesaplar ile 1 aya kadar ve 3 aya kadar
vadeli (3 ay dâhil) mevduat/katılım fonu %11,5
b) 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu %8,5
c) 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım fonu %6,5
d) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli mevduat/katılım fonu %5
e) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %11,5
f) 3 yıla kadar (3 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %8
YP yükümlülükler için,
a) Vadesiz ve ihbarlı mevduat, özel cari hesaplar ile 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya
kadar ve 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım fonu %13
b) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli mevduat/katılım fonu %9
c) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %20
d) 2 yıla kadar (2 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %14
e) 3 yıla kadar (3 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %8
f) 5 yıla kadar (5 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %7
g) 5 yıldan uzun vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %6
Yabancı para yükümlülüklerde, zorunlu karşılıkların %3’ü serbest hesaplarda, geri kalanı
bloke hesaplarda tutulurken, TL yükümlülüklerin TL olarak tesis edilen kısmının tamamı
serbest olarak tutulabilmektedir.
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
204 ÜRETEN
2009
20. Zorunlu Karşılıklar için ayrılan tutarlara faiz alınır mı?

2008 küresel finans krizinden önce TCMB nezdinde tutulan zorunlu karşılık tutarlarına
faiz alınmakta iken değişen ekonomik şartlar nedeniyle TCMB zorunlu karşılıklara faiz
ödemeyi kaldırmıştır. Dengeli büyüme ve yurt içi tasarrufları güçlendirmek amacı ile 21
Ekim 2014 tarihli 2014/72 sayılı basın duyurusu ile Kasım 2014 tarihinden itibaren TL
olarak tesis edilen zorunlu karşılıklara faiz ödemeye başlamıştır.
Alınacak faiz ise kaynaklar bileşeninde mevduatı yüksek bankaların daha yüksek faiz
almasını sağlayacak şekilde belirlenmiştir. Buna göre; bankalar ve resmi kuruluşlar
mevduatı hariç mevduat ile özkaynakların toplamının kredilere bölünmesi ile oluşacak
oran sektör ortalamasının
• üstünde olan bankalar TCMB ortalama fonlama maliyeti eksi (-) 500 BPS,
• altında olan bankalar ise TCMB ortalama fonlama maliyeti eksi (-) 650 BPS
puan faiz almaktadır.
Yine TCMB, 2 Mayıs 2015 tarihli 2015/35 sayılı basın duyurusu ile TCMB nezdinde YP ve TL
yükümlülükler için tutulan USD zorunlu karşılıklara 5 Mayıs 2015 tarihinden itibaren faiz
ödeyeceğini duyurmuştur.
21. YP transfer işlemleri hangi ödeme sistemi aracılığı ile gerçekleştirilir?

Şubeler, YP transfer işlemlerini ilgili döviz cinsinde muhabir hesaplarda açılan nostro
hesapları kullanarak SWIFT aracılığı ile gerçekleştirirler.
22. TL transfer işlemleri hangi ödeme sistemi aracılığı ile gerçekleştirilir?

Şubeler, TL transfer işlemlerini, TCMB nezdindeki Bankamız TL hesabı üzerinden EFT
aracılığı ile gerçekleştirirler.
23. Bildirimi yapılmayan YP giriş ve çıkışları için uygulanan yaptırım nedir?

Bildirimi yapılmayan 300.000 TL ve 100.000 YP üzeri giriş ve çıkış işlemlerinde, nakit
akışının olumsuz etkilenmesi dolayısıyla şubelere aleyhte FTP (Fon Transfer Fiyatlaması)
ve/veya TCMB ya da muhabir bankanın uygulayacağı masraf/faizi yansıtılır.
24. YP pozisyonu açısından, nakit girişi sağlayan şube işlemleri nelerdir?

• Vadeli/Vadesiz YP mevduatlar,
• Vadesi gelen YP krediler,
• Döviz alımları,
• İhracat bedeli tahsilatları,
• Şubelerin nakit fazlaları,
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
25. YP pozisyonu açısından, nakit çıkışı gerektiren şube işlemleri nelerdir?

• Vadeli/Vadesiz YP mevduatlar (vade sonu),
• Sermaye piyasası işlemleri karşılığı döviz çıkışları,
• Verilen YP krediler,
• Döviz satış işlemleri,
• Şubelerin nakit ihtiyacı.
26. USD ve EUR dışındaki dövizlerin transferlerinde en az 2 işgünü öncesinden

provizyon alınmasının nedenleri nelerdir?
• Diğer döviz cinslerinde yeterli miktarda likiditemizin olmaması,
• İhtiyaç duyulan dövizlerin temin edilme sürecindeki mevcut kısıtlar (Ülkelerarası
saat farkları),
• Arbitraj işlemlerinin spot valörle (2 iş günü valörle) yapılıyor olması.
27. Zorunlu karşılık tesis edilme süreci ve dönemleri nasıldır?

• 14 günlük süreler itibariyle tesis edilir.
• İki haftada bir, Cuma gününün bilançosu üzerinden zorunlu karşılığa esas
yükümlülükler hesaplanır ve iki hafta sonraki Cuma günü başlayacak yeni
dönemde tesis edilir.
• Perşembe günleri 14 günlük dönemin son günüdür. Bu nedenle şubelerimizin
özellikle Perşembe günlerine daha fazla dikkat etmesi ve bütün giriş-çıkış
rakamlarının erkenden bildirimlerinin yapılması gerekir.
28. Mistral’de YP transfer talepleri ile ilgili değişiklik/iptal talepleri hangi ekran
üzerinden yapılmaktadır?
Şubelerimizce yapılan YP transfer talepleri, değiştirilmek ya da iptal edilmek istendiğinde
öncelikle PRTG ekranından değişiklik talep edilmelidir. İşlem Dış İşlemler Operasyonları
Daire Başkanlığı tarafından ilgili şubeye iade edilerek gerekli değişiklik/iptal gerçekleştirilir.
Talep saatleri dışındaki değişiklik ve iptaller mutlaka Hazine Yönetimi Orta Ofis Daire
Başkanlığı’na bildirilmek zorundadır.
29. Mistral’de 100.000 üzeri YP girişlerin bildirimi hangi ekran üzerinden yapılmaktadır?
100.000 üzeri YP girişler Mistral sisteminde DGBF ekranından yapılmalıdır. Şubelerimizce
bahsi geçen tutarın üzerinde giriş olacağı bilgisi alınır alınmaz, gelen bilginin ivedilikle DGBF
ekranına girişi sağlanmalıdır. Girişler için son bildirim saati sınırlaması bulunmamaktadır.
30. YP girişlerin sistem üzerinden takibi nasıl yapılmaktadır?

Şubelerimiz Mistral’e girdikleri YP girişlerinin durumlarını DGFI Döviz Giriş Bildirim Formu
ekranından takip etmelidirler. Şubece sistem üzerinden girişi yapılan işlemin, Genel
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
206 ÜRETEN
2009
Müdürlük tarafından onaylandığını tespit edilirse, bu işlemin MT103 mesajının geldiği

anlamına gelmektedir. Şubelerimiz işlemi iptal etmek ya da değiştirmek isterlerse, DGBF
ekranından değişiklik talebinde bulunmalıdırlar. Genel Müdürlük işlemi belirtilen ekran
üzerinden ilgili şubeye iade ettiğinde, şube işlemi düzelterek tekrar sisteme girmeli ya da
tamamen iptal etmelidir.
31. TL zorunlu karşılıkların ne kadarlık kısmı YP olarak tutulabilmektedir?

Mevcut TCMB politikaları çerçevesinde halen TL zorunlu karşılıkların %60’ına denk gelen
kısmı isteğe bağlı olarak USD cinsinden TCMB nezdinde bloke olarak tesis edilebilmektedir.
32. Zorunlu karşılıkların ne kadarlık kısmı Altın olarak tutulabilmektedir?

Zorunlu karşılıklarda YP yükümlülüklerin %0’lık kısmı, TL yükümlülüklerin %30’luk kısmı
ve Altın yükümlülüklerin tamamı isteğe bağlı olarak Altın olarak tutulabilmektedir. Yine
zorunlu karşılıklar için altın tutma opsiyonu TCMB tarafından ekonomideki gelişmelere
bağlı olarak değiştirilmektedir.
33. Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Rezerv Opsiyon Katsayısı nedir?

Rezerv Opsiyonu Mekanizması (ROM), bankaların Türk lirası (TL) zorunlu karşılıklarının
belirli bir yüzdesini yabancı para (YP) ve altın cinsinden tesis edebilmelerine imkân
tanıyan bir uygulamadır. Mevcut uygulamada Türk Lirası zorunlu karşılıkların %60’ı YP ve
%30’u altın olarak tesis edilebilmektedir.
Birim TL zorunlu karşılık başına tesis edilebilecek YP veya altın karşılığını belirleyen
katsayılar ise Rezerv Opsiyonu Katsayısı (ROK) olarak tanımlanmaktadır.
19.06.2015 tarihi itibarıyla uygulanan Rezerv Opsiyon Katsayıları aşağıdaki gibidir:
TL için tesis edilebilecek YP imkanında:
İmkân Dilimleri (%) Katsayı
0-30 1,0
30-35 1,5
35-40 1,9
40-45 2,3
45-50 2,7
50-55 3,1
55-56 3,9
56-57 4,1
57-58 4,3
58-59 4,5
59-60 4,7
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
TL için tesis edilebilecek Altın imkanında:

İmkân Dilimleri (%) Katsayı
0-15 1,4
15-20 1,5
20-25 2,0
25-30 2,5
34. FTP nedir?

Fon Transfer Fiyatlaması (FTP); Bankamız Birimleri/Şubeleri arasında yapılan fon
alışverişlerinin fiyatlamasına, birim ve şubelerin karlılık bazında gerçek performanslarının
ölçülmesine yönelik bir sistemdir. Birim ve şubelerimizin Bankamız politikaları
doğrultusunda yönlendirilmesinde, Aktif-Pasif yönetim etkinliğinin artırılmasında bir araç
olarak kullanılmaktadır.
Şubeler, temel bankacılık faaliyeti kapsamındaki çalışmalarında bir yandan mevduat
toplayarak kaynak sağlamakta, diğer yandan da plasman yapmak için fon kullanmaktadır.
Şubelerin bulunduğu piyasanın yapısına bağlı olarak, bir kısım şubelerde fon fazlası, diğer
şubelerde ise fon ihtiyacı oluşmaktadır.
Fon fazlası olan şubelerden fon ihtiyacı bulunan şubelere sürekli bir kaynak aktarımı söz
konusudur. Fon Transfer Fiyatlaması (FTP) sisteminin en temel fonksiyonu, Genel Müdürlük
aracılığı ile birim/şubeler arası kaynak aktarımının izlenerek fon sağlayan şubelere faiz
geliri, fon kullanan şubelere ise kullanılan fonla ilgili maliyetin yansıtılmasıdır.
FTP, aktif ve pasif hesaplar üzerinden hesaplanır. Aktif hesaplar üzerinden FTP maliyeti
ödenirken (Şube, verilen kredi için müşteriden faiz almakta, Hazineden kullanılan fon
karşılığında ise şube transfer faizi ödemektedir), pasif hesaplar üzerinden FTP getirisi elde
edilmektedir. (Şube temin edilen kaynak için müşteriye faiz ödemekte, kaynağın Hazineye
aktarılması karşılığında transfer faizi almaktadır.)
Fon Transfer Fiyatlama Sistemi ile,
• Bankanın maruz kaldığı risklerin etkin takibi ve kontrolü: Riskler, transfer
fiyatlaması yoluyla merkeze aktarıldığından risklerin toplu olarak takip ve kontrol
edilmesinin sağlanması,
• Kar, birim ve şubeler arasında dağıtılarak, birim/şubelerin karlılık bazında gerçek
performansının ölçülmesi,
• Birim/şubelerin stratejik tercihler doğrultusunda yönlendirilmesi: Vade ve ürün
bazında transfer fiyatlaması yapılabileceğinden şubelerin Bankamız hedefleri
doğrultusunda o ürüne yönlendirilebilmesi,
• Müşteriye yönelik fiyatlandırmanın doğru yapılmasının sağlanması amaçlanmaktadır.
Hazine Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
208 ÜRETEN
2009
35. Bankamız FTP oranları hangi para cinslerinde yayınlanmaktadır?

Bankamız FTP oranları temel olarak; TL, USD, EUR ve GBP para cinslerinde yayınlanmakta
olup ihtiyaç halinde diğer para cinslerinde de belirlenebilmektedir.
36. Bankamız FTP oranlarının belirlenmesinde kullanılan parametreler nelerdir?

FTP oranlarının belirlenmesinde kullanılan parametreler şunlardır:
• Piyasa mevduat ve kredi faiz oranları,
• Bankamız kaynak maliyetleri,
• Bankalar arası borç alma ve verme faiz oranları,
• Bankamız politikaları
• Piyasa beklentileri
37. Bankamız FTP oranları hangi aralıklarla güncellenmektedir?

FTP oranlarının güncellenmesinde belirli sabit bir aralık bulunmamakta olup güncellemeler,
piyasa koşullarındaki değişmeler ve Bankamız Aktif Pasif Komitesinde alınan kararlara
bağlı olarak yapılmaktadır.
Hazine Yönetimi
HA
LK
2009
KURUMSAL PAZARLAMA
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
210 ÜRETEN
2009
1. Bahreyn OBU kredilerinde KKDF uygulaması nasıldır?

KKDF mevzuatı gereğince, bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik
kişilerin yurt dışından sağladıkları döviz ve altın kredileri (fiduciary işlemler hariç) KKDF
kapsamında olup,
• Ortalama vadesi bir yıla kadar olanlarda >> % 3,00,
• Ortalama vadesi 1 yıl (1 yıl dahil) ile 2 yıl arasında olanlarda >> % 1,00,
• Ortalama vadesi 2 yıl (2 yıl dahil) ile 3 yıl arasında olanlarda >> % 0,50,
• Ortalama vadesi 3 yıl (3 yıl dahil) ve üzerinde olanlarda >> % 0,00,
oranında KKDF hesaplanacaktır.
2. 16.02.2012 tarihli Bankamız Yeni Kredi Fiyatlama Politikaları konulu Genel

Mektup uyarınca indirim yetkileri hangi başlıklar altında toplanmıştır?
• Rating/Risk Grubu İndirim Yetkisi
• Teminat İndirim Yetkisi
• Ürün Sahipliği İndirim Yetkisi
• Vadesiz Mevduat İndirim Yetkisi
3. 16.02.2012 tarihli Bankamız Yeni Kredi Fiyatlama Politikaları konulu Genel

Mektup uyarınca hangi firmalara ONS/OND kredi kullandırımı yapılamamaktadır?
a) Teminatında şahıs kefaleti bulunan firmalara
b) Rating notu BB ve altı olan firmalara
c) Vadesiz mevduat ortalaması aylık 100.000 TL’nin altında olan firmalara
d) 4 adetten az ürüne sahip firmalara
Doğru cevap (b) şıkkı
4. 16.02.2012 tarihli Kredi Kullandırımında Bankacılık İşlem Protokolünün Alınması

konulu Genel Mektup uyarınca hangi krediler için firmalardan Bankacılık İşlemleri
Protokolü alınmalıdır?
a) 10.000.000 TL ve üzerindeki krediler
b) Sendikasyon kredileri
c) Post Finansman kredileri
d) Ortalama kredi vadesi 2 yıl ve daha uzun vadeli krediler
Doğru cevap (d) şıkkı
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
5. Bankacılık İşlemleri Protokolünde Bankamıza yönlendirilmesi talep edilen

işlemler nelerdir?
• Vergi/SSK ödemeleri,
• Personel maaş ödemeleri,
• Döviz girdisi ve ithalat işlemleri,
• Çek tahsilatları,
• İç piyasaya çek ve havale yolu ile yapacağı ödemeler,
• Elektrik, su, telefon vb. gibi otomatik ödeme talimatları,
• Kredi konusu proje/yatırımın tüm nakit akışları,
• Bankacılık türev ürünleri ile sigortacılık hizmetlerinin tamamı,
• POS işlemleri.
6. 21.10.2014 tarihli Aylık Eşit Taksitli Krediler konulu Genel Mektuba göre Aylık
Taksitli Krediler nelerdir?
• Standart Aylık Eşit Taksitli Kredi
• Ödemesiz Dönemli Aylık Eşit Taksitli Kredi
• Serbest Taksitli Kredi
7. Aylık Eşit Taksitli Kredinin erken kapatılması talebi hangi birim tarafından
değerlendirilir?
Kredilerin vadesinde kapatılması esastır. Ancak kredinin vadesinden önce kapatılmasının
talep edilmesi halinde erken kapama talebi ve komisyonu ilgili Pazarlama Genel Müdür
Yardımcılıkları tarafından değerlendirilecektir.
8. 30.01.2014 tarihli Dost Hesap Kredisi konulu Genel Mektuba göre kredi
limitlerinde Şube/Bölge/Genel Müdürlük yetki dağılımı nasıldır?
• KOBİ ve Karma Şubelerimizde azami 50.000 TL
• Kurumsal/Ticari Şube ve Bölge Koordinatörlükleri kredi komiteleri yetkisinde
azami 100.000 TL olup,
üzerindeki talepler Genel Müdürlük ilgili Krediler Daire Başkanlıkları tarafından
değerlendirilecektir.
Diğer kredilerde olduğu gibi Dost Hesap Kredisi de Genel kredi limiti içinde olup, Bankamız
standart kredi revizyon süreçlerine tabidir.
9. 26.02.2015 tarihli Dövize Endeksli TL Nakit Kredi konulu Genel Mektuba göre
Dövize Endeksli Kredinin özellikleri nelerdir?
• Dövize endeksli TL nakit kredi, limiti Türk Lirası olarak tespit edilen, belli bir döviz
cinsine bağlı tutulan, bu limitle sınırlı olarak firmalara ilk ödeme tarihindeki geçerli
Bankamız Döviz Alış Kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek kullandırılan kredidir.
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
212 ÜRETEN
2009
• Kredi geri ödemeleri, ödeme tarihinde endekslenen döviz cinsi dikkate alınarak
efektif/döviz olarak ödenebileceği gibi ödeme tarihindeki Bankamız döviz satış kuru
üzerinden Türk Lirası karşılığı da ödenebilecektir.
• Kredi her ne kadar TL kredi ise de kur riski içermesi nedeniyle, döviz geliri olan,
satışlarını ve nakit akışını genellikle döviz üzerinden gerçekleştiren firmalara
kullandırılması tercih edilmelidir.
• Döviz kredilerine getirilen istisnalar, dövize endeksli TL nakit kredilerde söz konusu
değildir. Kredi lehdarı açısından herhangi bir teşvik veya ihracat taahhüdü zorunluluğu
yoktur.
• Kredi sadece Euro (EUR) veya Amerikan Doları’na (USD) endeksli olarak kullandırılır.
Yapılan kredi tekliflerinde, talep edilen TL tutarın yanı sıra endekslenecek döviz cinsi
de belirtilmelidir.
• Kredi spot veya rotatif olarak kullandırılacak olup, her bir kredi için ayrı hesap
açılmalıdır.
• Kredinin AET veya Dönemsel Taksitli kullandırılması durumunda ödeme planı
endekslenen döviz cinsi üzerinden düzenlenecektir.
• Kredi kullanacak müşteriden “Dövize Endeksli TL Nakit Kredi Talep Formu” alınmalı,
ürünün özelliklerine vakıf olmayan müşterilere bu ürün sunulmamalıdır.
10. 22.08.2008 tarihli YP Gayrinakit Kredisi (Post Finansman) konulu Genel Mektuba
göre Post Finansman tanımı, amacı ve firma için avantajları nedir?
Post finansman, ithalatçı müşterilerimizin “sight” (görüldüğünde veya ibrazında
ödenecek anlamına gelir) ödemelerinin, Bankamızın yurt dışındaki muhabir bankalar ile
yaptığı anlaşmalar çerçevesinde, ihracatçı firmaya söz konusu muhabir banka tarafından
yapılmasını sağlayarak Bankamızı kredilendirmeleri şeklinde özetlenebilir.
Amaç:
• Bankamıza, yurtiçine oranla, ucuz kaynaklı fon yaratabilmek,
• İthalat işlemlerindeki firma/banka payımızı artırmak,
• Post finansman yaptığımız firmalardan Bankamızla olan işlem hacimlerini üst
seviyelere çıkarmalarını talep edebilmektir.
Firma için avantajları:

• Transfer kurunda indirim sağlanabilir.
• Sight Akreditif açılışında Bankamız ve muhabir banka masraflarında avantaj elde
edilebilir.
• İthal edilecek üründe fiyat/maliyet avantajı yaratılabilir [Vadeli yerine Sight
Akreditif (görüldüğünde ödemeli) açılarak yapılacak ithalatta ihracatçı firma
parasını daha önce alabileceğinden üründe fiyat indirimine gidebilir].
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
11. Doğrudan Borçlandırma Sisteminin (DBS), kurumsal müşteriler, bayiler ve

Bankamız açısından faydaları nelerdir?
Kurumsal Müşteriler Açısından:

• Firma alacaklarının tahsil edilememe riski, Bankamız tarafından bayi/ müşterilerin
kredilendirilmesi ve ödeme garantisi verilmesi ile ortadan kalkar.
• Nakit akışı önceden belirlenerek kontrol altına alınır.
• Firma ile Bankamız arasında kurulan muhasebe entegrasyonu vasıtası ile takip
kolaylığı sağlanır ve operasyonel iş yükü azalır.
• Teminatlanma amacı ile sarf edilen giderler ortadan kalkar.
Bayiler Açısından:
• Tahsis edilen DBS kredisi sayesinde kısa vadeli finansman ihtiyacı karşılanır.
• Ödemelerinde kullandıkları çek/senetlerin takibinin yarattığı operasyonel yük
ortadan kalkar.
• Fatura tutarları herhangi bir bedel alınmadan otomatik virman yöntemiyle bayi
hesabından tahsil edileceği için EFT ve havale masrafları ortadan kalkar.
• Kredi faizi gün sonu bakiye üzerinden hesaplanacağı için kısa süreli kredi
kullanımlarında faiz tasarrufu sağlanır.
• Tahsis edilen DBS kredi limitleri firma nezdinde bir teminat oluşturacağı için
ileride yaşanabilecek kredi temini ihtiyacı önceden karşılanır.
• Vadesiz mevduatı artırarak kaynak maliyetinin düşürülmesine katkı sağlar.
• Müşteri banka ilişkilerinin derinleşmesine katkıda bulunur.
• Müşteri portföyünü genişletir, çapraz ürün satışına katkı sağlar.
• Hızlı ve kaliteli hizmet ile müşteri memnuniyeti yaratır.
• Risk yönetimine katkıda bulunur.
• Uygulamalarda teknolojiden en üst seviyede faydalanarak operasyonel
maliyetleri azaltır.
12. 100 baz puan aşağıdakilerden hangisine eşittir?

a) % 1,00
b) % 100,00
c) % 0,10
d) % 10,00
Sorunun doğru yanıtı (a) seçeneğinde verilmiştir.
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
214 ÜRETEN
2009
13. Eximbank SÖİK TL-YP kredileri için Bankaların uygulayabileceği maksimum

komisyon oranı nedir?
TL için %1
YP için %0,5
14. Firma, Bankamızdan 500.000 USD tutarındaki 6 ay vadeli ithalat akreditifi

açılışı (açılış-ödeme toplam süre) için komisyon alınmamasını talep etmektedir.
Bankamızın bu üründeki fiyatı yıllık %1’dir. Firma, komisyon ödemek yerine 30 gün
boyunca en az kaç TL mevduat tutmalıdır? 1 $=2,10 TL 1 aylık Pasif TL - FTP oranı =%
10,50
İşlemdeki komisyon kaybımız: 6 ay = 180 gün
500.000 USD x 0,01 x 180 gün /360 = 2.500 USD
2.500 USD x 2,10 = 5.250 TL
5.250 TL’lik komisyon kaybımızı telafi etmek için kaç TL’lik mevduat tutmamız gerektiğini
hesaplamak için;
5.250 = 30 x 10,50 x Anapara /36.500
Anapara = (5.250 x 36.500) / (30 x 10,50) = 608.333 TL
15. Aşağıdaki Kesin Teminat Mektubu komisyonlarından hangisi firma açısından en

avantajlı olanıdır? (Teminat Mektubu süresi 2 ay)
a) Aylık %0,1 komisyon flat tahsilat (toplam binde 2 komisyon öder)
b) Yıllık %0,9 komisyon devrevi tahsilat (toplam binde 2,25 komisyon öder)
c) Yıllık %1 komisyon aylık tahsilat (toplam binde 1,67 komisyon öder)
d) Flat %02,5 peşin öder. (toplam binde 2,50 komisyon öder)
En avantajlı seçenek (c) seçeneğidir.
16. Firma 600.000 USD, 180 gün vadeli döviz kredisi kullanmak istemektedir. Bu
kredi için Bankamız fiyatı yıllık %3,50’dir. Firma kredi kullanımına bağlı olarak
1.500.000 TL tutarındaki vergi ödemesini Bankamıza, vergi tutarının ilgili kuruma
devrinden 2 gün önce getireceğini belirterek, 600.000 USD krediyi %3,50 yerine
%3,25’ten kullanmayı talep etmektedir. Aksi takdirde vergi ödemesini başka
bankadan yapacaktır. Sadece fiyatlama açısından firma talebi uygulanabilir nitelikte
midir? 1 $ = 2,10 TL 1 aylık Pasif TL - FTP oranı = % 10,50
İşlemin gerçekleştirilmesi durumunda;
Faiz Kaybımız: %3,50 - %3,25 = %0,25 (yıllık)
Faiz Kaybı Tutarı: (600.000 USD x 180 gün x 0,25 ) / 36.000= 750 USD
750 x 2,10 = 1.575 TL
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Vadesiz Mevduat Getirisi: (1.500.000 TL x 10,50 x 2 ) / 36.500 = 863 TL

Net Durum: 1.575 – 863 = 712 TL Bankamız açısından zarardır. Bu nedenle, firma talebi
uygulanabilir nitelikte değildir.
17. 400.000 USD, 180 gün vadeli spot döviz kredisinin kullandırım oranı yıllık
%3,25’tir. İlgili Pazarlama Daire Başkanlığından bu kredi için baz fiyat olarak yıllık
%3,00 oran alınmıştır. Şubenizin alması gereken kullanım kârı kaç USD’dir?
Uygulanan faiz oranı baz faiz oranı: % 3,25 - % 3,00 = %0,25
(400.000 USD x 0,25 x 180 ) / 36000 = 500 USD
Kullanım karı 500 USD'dir.
18. 500.000 USD tutarındaki vadeli ithalat akreditifinden alınması gereken komisyon
tutarını aşağıdaki veriler ışığında hesaplayınız (Alınması gereken komisyonun,
akreditifin riskte kaldığı süre için, peşin olarak hesaplanması gerekmektedir).
Açılış: 05.01.2014
Akreditif Vadesi: 08.04.2014
Yükleme: 17.03.2014
Ödeme Vadesi: Yükleme + 60 gün Komisyon: Yıllık %0,7
Akreditif komisyonu, açılış tarihi ile ödeme vadesine kadar geçecek gün üzerinden
hesaplanmalıdır.
05.01.2014 - 17.03.2014 + 60 gün = 132 gün
500.000 USD x 0,007 x 132 gün / 360 = 1.283 USD
19. Devrevi 250.-TL komisyon alınan 100.000 TL tutarındaki 1 yıl vadeli teminat
mektubunun yıllık komisyonu oransal olarak % kaç ile ifade edilir?
Devrevi 250 TL komisyonu, mektup tutarı olan 100.000 TL’ye oranlarsak:
250 / 100.000 = %02,5 (devrevi komisyon oranı)
1 yılda 4 devre olduğundan hareketle;
Yıllık komisyon oranı = %02,5 x 4 = %1
20. Yıllık %10 basit faiz oranından 1 yıl vadeli olarak kullandırılan ve 3 ayda bir faiz
tahakkuk ettirilen bir kredinin yıllık bileşik faiz oranı yüzde kaç olur?
Bileşik faiz hesaplama formülü: [ (1+i) ^ n ] – 1 (i: dönem faizi, n: dönem sayısı)
(n) dönem sayısı: 3 ayda bir faiz ödemeli olduğundan 12 / 3 = 4
(i) dönem faizi: %10 / 4 = %2,50 Bileşik Faiz oranı: [ (1+0,025) ^ 4 ] - 1 = %10,38
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
216 ÜRETEN
2009
21. 06.01.2015 tarih, 963-234/901-93/923-80/978-187 sayılı Şube Yapılanması,

Müşteri ve Şube Segmentasyonu konulu Genel Mektuba göre, segmentasyonun
temel esasları nelerdir?
1) Bankamız müşterileri “Kurumsal”, “Ticari”, “KOBİ”, “Bireysel” ve “Diğer Müşteri”
şeklinde ayrımlanmıştır.
2) Müşteri segmentasyonuna göre hizmet verecek şubeler ise “Kurumsal”, “Ticari”
ve “Şube (KOBİ, Karma)” olarak sınıflandırılmış; yurt dışı şubeler ile serbest bölge
şubeleri segmentasyon dışında bırakılmıştır. Esnaf müşteri tipi KOBİ müşteri
tanımına dâhil edilmiştir.
Yukarıdaki ayrımlamaya göre,
Müşteri tipi ve müşteri tipinden sorumlu olan Genel Müdür Yardımcılıkları aşağıda yer
verildiği şekilde,
Müşteri Tipi Genel Müdür Yardımcılığı

Kurumsal Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı
Ticari Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı
KOBİ Esnaf-KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcılığı
Bireysel Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı
Müşterilerin hizmet alacağı şube tipleri ve pazarlama personeli ise temel olarak aşağıda
yer verildiği şekilde belirlenmiştir:
Müşteri Tipi Şube Tipi Pazarlama Personeli

Kurumsal Kurumsal Şubeler Kurumsal MİY/MİA
Ticari Ticari Şubeler/KOBİ-Karma Şubeler Ticari MİY/MİA
KOBİ Şubeler KOBİ MİY/MİA
Bireysel Şubeler Bireysel MİY/MİA
Diğer Müşteri Tüm Şubeler İlgili MİY/MİA
3) ESKKK üyesi olan müşterilere yönelik ürün çeşitlendirmesi ve pazarlama desteği

Esnaf-KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcılığı tarafından yerine getirilecektir.
Bu kapsamdaki müşterilere KOBİ MİY-MİA tarafından hizmet verilecektir.
4) Çiftçi veya hayvancılık dâhil tarımsal sektörde faaliyet gösteren müşteriler ile
toplu işyeri için finansman ihtiyacı olan müşterilere yönelik ürün çeşitlendirmesi
ve pazarlama desteği Esnaf-KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcılığı, Toplu
konut için finansman ihtiyacı olan müşterilere yönelik ürün çeşitlendirmesi ve
pazarlama desteği ise Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı tarafından
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
yerine getirilecektir. Bu kapsamdaki müşterilere dâhil olduğu müşteri tipine göre

ilgili MİY-MİA tarafından hizmet verilecektir.
5) Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı sunduğu ürünlerle ilgili olarak tüm
müşteri tiplerine hizmet verecektir.
6) Diğer müşteri grubuna dâhil müşterilere yönelik ürün çeşitlendirmesi ve
pazarlama desteği;
• TOBB, Büyükşehir Belediyeleri ve Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yer
alan; Üniversiteler ve bunlara bağlı tüm kuruluşlar ile nakit ve gayri nakit
kredi kullanan tüm kamu kurum ve kuruluşları (POS ve Dış Ticaret İşlemleri
dâhil) için Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı (İlgili
Pazarlama Daire Başkanlığı),
• Küçük Sanayi Siteleri, Sendikalar ile kredi talebi olan veya kredi kullanan
Dernekler ve Vakıflar, Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Büyükşehir Belediyeleri
dışındaki tüm belediyeler ile Büyükşehir Belediyesi sınırları dışında yer alan;
Üniversiteler ve bunlara bağlı tüm kuruluşlar, Mahalli İdare ve Birlikler, nakit
ve gayri nakit kredi kullanmayan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile Dernek
ve Vakıflar ile OSB’ler (POS ve Dış Ticaret İşlemleri dâhil) için Esnaf – KOBİ
Bankacılığı Genel Müdür Yardımcılığı, (İlgili Pazarlama Daire Başkanlığı),
• Apartman Yönetimi, Okul Aile Birliği için Bireysel Bankacılık Genel Müdür
Yardımcılığı, (İlgili Pazarlama Daire Başkanlığı) tarafından verilecektir.
Tanımlanmayan diğer müşteriler veya tereddüt edilen konularla ilgili olarak Kredi
Politikaları ve Risk İzleme Genel Müdür Yardımcılığı tarafından karar verilecektir.
22. 06.01.2015 tarih, 963-234/901-93/923-80/978-187 sayılı "Şube Yapılanması,

Müşteri ve Şube Segmentasyonu" konulu Genel Mektuba göre müşteri
segmentasyonunda dikkate alınması gereken önemli hususlar nelerdir?
1) Şubelerin, risk grubu bağlılıkları istisna olmak üzere, kendi müşteri tipleri
ile çalışması esastır. Gerek fiyatlamada, gerekse kredi tahsisinde müşteri
segmentleri dikkate alınacağından, tüm Şubelerin, MUTA tekliğinin sağlanması
suretiyle müşteri tipini doğru tanımlamaları gerekmektedir. Belirlenmiş kurallara
göre, müşteri tipinin doğru tanımlanmasından Şube Müdürleri birinci derecede
sorumludur. Müşteri tipine karar verilememesi halinde, müşteri tipinden
sorumlu Pazarlama Genel Müdür Yardımcılıklarına bağlı ilgili Pazarlama Daire
Başkanlıklarının görüşü alınarak, segmentasyon kriterleri doğrultusunda Kredi
Politikaları ve Risk İzleme Genel Müdür Yardımcılığı/Kredi Politikaları Uygulama
Daire Başkanlığı tarafından karar verilecektir.
2) Bir şubede MUTA’sı bulunan ve bu şube ile aktif olarak çalışan bir müşteri, başka bir
şube tarafından kesinlikle ziyaret edilmeyecek olup, firma talebi olsa dahi başka
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
218 ÜRETEN
2009
bir şubeye devredilmeyecektir. Müşteriye uygun şubede hizmet verilmediğinin

tespiti veya özellikli durumlarda, şubeler arası aktif müşteri devirleri hususunda,
segmentten sorumlu Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığının (İlgili Pazarlama
Daire Başkanlığının), görüşü alınarak, Kredi Politikaları ve Risk İzleme Genel
Müdür Yardımcılığı/Kredi Politikaları Uygulama Daire Başkanlığı tarafından karar
verilecektir.
İnaktif müşterinin şubeler arası devir taleplerinde ise müşteri tipinden sorumlu
Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı talimatları doğrultusunda gerekli aksiyonlar
alınacaktır.
3) Mevcut müşterilerimizin müşteri tipi değişikliklerinin; müşterinin hizmet alacağı,
segmentine uygun şubenin belirlenerek ve kesinleşmiş son dönem mali verileri
esas alınarak her yıl en geç 31 Mayıs tarihine kadar ilgili Pazarlama Genel Müdür
Yardımcılıkları (İlgili Pazarlama Daire Başkanlıkları) tarafından tamamlanması
esastır. Özel hesap dönemine tabi olan müşterilerimizin segment değişiklikleri
ise mali verilerin kesinleşmesini müteakip gerçekleştirilecektir. Çeşitli sebeplerle
belirtilen tarihlerde gerçekleştirilmeyen segment değişikliklerinin Kredi
Politikaları ve Risk İzleme Genel Müdür Yardımcılığı/Kredi Politikaları Uygulama
Daire Başkanlığı tarafından yaptırılması sağlanacaktır.
4) Bankamızla daha önce çalışmamış bir müşteri ziyaret edildiğinde müşteri tipi,
ziyareti gerçekleştiren şubenin segmentine uygun değil ise, aynı lokasyonda
müşteri tipine uygun şubemizin bulunması halinde söz konusu müşteri ilgili
şubeye yönlendirilecektir. Şube tipine uygun olmayan firmalar için yapılacak ilk
kredi tekliflerine yönelik KDR/GDR/PDR talepleri müşteri tipinden sorumlu ilgili
Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı (İlgili Pazarlama Daire Başkanlıkları) olumlu
görüşü ve uygunluğu ile değerlendirmeye alınacaktır.
5) Kredilerinde geri dönüş sorunu yaşayan ve/veya kredileri TOA hesaplarına intikal
etmiş olan firmalar, kredilerinde geri dönüş sorunu yaşayan ancak kredileri TOA
hesaplarına intikal etmemiş olmakla birlikte yapılandırılan veya yeni itfa planına
bağlanan firmalar ile risk grubunda yer alan diğer grup firmaları; ilgili Pazarlama
Genel Müdür Yardımcılığı (İlgili Pazarlama Daire Başkanlıkları) veya Hukuk İşleri ve
Yasal Takip Genel Müdür Yardımcılığı (İlgili Risk Takip Tasfiye Daire Başkanlıkları)
tarafından aksi belirtilmedikçe bulundukları şubelerden hizmet almaya devam
edeceklerdir. Söz konusu firmaların mevcut kredi riskleri Karşılıklar Yönetmeliği
(Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve
Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik) ve
Bankamız mevzuatı gereği 1. grup krediler içerisinde sınıflandırılmadan önce, ilgili
Pazarlama Genel Müdür Yardımcılıklarının (İlgili Pazarlama Daire Başkanlıkları)
mutabakatı olmaksızın segment değişikliği yapılmayacaktır.
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
23. Bankamız müşteri segmentasyon kriterlerine göre “Kurumsal Müşteri” ciro

kriteri nedir?
• İmalatçı firmalar için 150.000.001 TL ve üzeridir.
• İmalatı olmayan veya imalat ile birlikte birden fazla konuda faaliyet gösteren
firmalar için 200 milyon TL ve üzeridir (Cep telefonu, kişisel bilgisayar, fotoğraf
makinesi ve benzeri elektronik ürün ticareti yapan firmalar ile akaryakıt istasyonu
işletmeciliği, döviz alım-satımı ve gıda toptancılığı konusunda faaliyet gösteren
firmalar için 300 milyon TL üzeri).
24. Taahhüt sektöründe faaliyet gösteren firma için müşteri segmentasyonunda

ana kriter nedir?
Firmanın toplam Referans Limiti (200.000.001 TL ve üzeri)
25. Turizm sektöründe faaliyet gösteren firmalar için “Kurumsal Müşteri” kriteri nedir?
1501 ve üzeri yatak sayısına sahip olma.
26. Sendikasyon nedir? Sendikasyon kredilerinin diğer kredilere göre avantajları

nelerdir?
Sendikasyon, birden fazla bankanın ortaklaşa finansmanıdır. Sendikasyon kredileri,
Bankanın, tek başına alamayacağı riski diğer bankalarla ortaklaşa almasını sağlayarak,
müşterinin ihtiyaç duyduğu finansmanın karşılanmasına olanak tanır. Bankaların,
tamamının, aynı teminat yapısı ve koşullar çerçevesinde kredi vermesi sağlanırken,
fiyatlama, aldıkları risk ölçüsünde tüm bankalar için aynı olur.
27. Birden fazla bankanın aynı teminat yapısı ve koşullar çerçevesinde, ortak kredi
sözleşmesi ve belgelerle sağladığı finansmana ne denir?
a) Seküritizasyon
b) Sendikasyon
c) Proje Finansmanı
d) Satın Almanın Finansmanı
e) ECA Kredisi
Sorunun doğru yanıtı (b) seçeneğinde verilmiştir.
Kurumsal Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
220 ÜRETEN
2009
28. Aşağıdakilerden hangisi sendikasyon kredileri için geçerli olamaz?

a) Birden fazla bankanın katılımı
b) Faiz oranının tüm katılımcı bankalar için aynı olması
c) Katılımcı bankalardan herhangi birinin krediyi istediği zaman temerrüde düşürme
opsiyonu
d) Operasyon ve Teminat işlemlerinin tek bir banka tarafından takip edilmesi
e) İkincil piyasada satılabilir olması
Sorunun doğru yanıtı (c) seçeneğinde verilmiştir.
29. Aşağıdakilerden hangisi sendikasyon kredisinin bankalar açısından

avantajlarından biri değildir?
a) Operasyonel yükün azalması
b) Bankaların, tamamını yüklenemeyecekleri, risklerinin diğer bankalarla paylaşılması
c) Katılımcı bankalardan herhangi birinin krediyi istediği zaman geri çağırma opsiyonu
d) Sendikasyon kredilerinin ikincil piyasada satılabilir olması
e) Kredi işlemleri için riski azaltan yeknesak kural ve teamüllerin oluşmuş olması
Sorunun doğru yanıtı (c) seçeneğinde verilmiştir.
30. Aşağıdakilerden hangisi için sendikasyon kredisi düzenlenemez?

a) Akreditiflere teyit eklenmesi ve risk paylaşımı
b) Nakit Krediler
c) Teminat Mektubu
d) Tüketici Kredileri
e) Proje Finansmanı
Sorunun doğru yanıtı (d) seçeneğinde verilmiştir.
Kurumsal Pazarlama
HA
LK
2009
AKADE
TİCARİ PAZARLAMA Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
222 ÜRETEN
2009
1. Potansiyel müşteri tespit edilirken hangi kaynaklardan yararlanılır?

Potansiyel firmaların belirlenmesi ve gerekli çalışmaların yapılabilmesi için aşağıda
sıralanan kaynaklardan yararlanılabilir:
a) Şube içi kaynaklar:
• Diğer şubelerden, tahsil için gelen büyük montanlı senet borçluları
• Tahsile alınan diğer banka çeklerinin keşideci ve hamilleri
• Büyük montanlı havale alacaklıları
• Bankamızla çalışmalarını durdurmuş müşteriler
• Mevcut aktif firma mizanlarından veya KDR’den firmaların mal/alım satımı
yaptığı firmalar
b) Şube dışı kaynaklar:
• Sanayi, ticaret ve meslek odalarının yayınları
• Vergi dairelerince yayınlanan “En yüksek vergi ödeyen yükümlüler” listesi
• İhale ilanları
• Günlük gazete ve dergilerdeki firma reklamları ve diğer ilanlar
• Müşterilerden/piyasadan sağlanan bilgiler
2. Müşteri görüşmeleri hangi kurallar gözetilerek yapılır?

• Hedefleri doğru saptama,
• Uygulanan stratejide ısrarlı olma,
• Müşteriler, çevre koşulları ve rakip şirketler konusunda gizlilik ilkesine uyarak,
tam ve sürekli bilgi elde etme kuralları gözetilir.
Pazarlanacak hizmetlerin müşterilere, belli bir düzen içinde ve mümkün olduğu oranda
aşina oldukları (bilinen) bir terminoloji ile anlatılmasında yarar vardır.
Halen müşteri olan bir firma ziyaret edilmekte ise, çalışmalardan sağlanan karşılıklı
yararlar gözden geçirilir ve çıkan sonuçlara göre mevcut kredi koşulları revize edilir.
Bu genel kuralın yanı sıra, müşteri ziyaretleri sırasında detay gibi görünen noktaların
da göz ardı edilmemesinde yarar vardır. Zaman zaman detaylar, uygulanan pazarlama
stratejisinin başarıya ulaşmasında büyük yararlar sağlamaktadır.
3. Yeni müşteri görüşmesi öncesi yapılması gerekenler nelerdir?

Firmanın bankamız müşteri portföyünde yer alıp almadığının tespit edilebilmesi amacıyla
mistral sisteminde MUTA taraması yapılır. Uygun segmentte olmasına dikkat edilir.
Çalışılan birimin segmentine uymayan potansiyel müşteriler, segmente uygun Bankamız
diğer birimlerine yönlendirilir.
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Bu firmalar büyüklüklerine göre saptanır ve görüşme öncelikleri belirlenir.

• Sektörde sözüne güvenilir firmalardan piyasa istihbaratı yapılır.
• Ortakları dâhil, firmanın çek yasağı, protesto ve haciz kayıtları araştırılır.
• Herhangi bir gruba bağlı olup olmadığı hakkında bilgi toplanır.
• Şube portföyünde geçmiş yıllarda çalışması olup ilişkileri zayıflamış firmalar
hakkında TCMB memzuç kredi ve risk cetvelleri incelenerek geçmiş kredi ve
mevduat bilgileri ve kredi dosyası değerlendirilerek bilgi oluşturulur.
4. Yeni müşteri görüşmesi sırasında yapılması gerekenler nelerdir?

Firmanın;
• Geçmişteki ve günümüzdeki performansı ile içinde bulunduğu sektör hakkında
bilgi edinilir.
• İş kapasitesi ve kullanılan teknoloji durumu öğrenilir.
• Yönetim biçimi, ortaklarının tecrübeleri hakkında bilgi alınır.
• Rakipleri, bunlara göre üstün ve zayıf yönleri, hedef müşteri sayısı, satış koşulları
öğrenilir.
• Üretim girdilerini ne şekilde temin ettiği öğrenilir.
• Diğer bankalarla çalışma koşulları, aldığı hizmet ve kullandığı kredi türleri
hakkında bilgi alınır.
• Projeleri ve ihtiyaçları üzerinde durulur.
• Bankamızın ürün ve uygulamaları hakkında genel bilgi verilir.
5. Yeni müşteri görüşmesi sonrasında kredi çalışmasına yönelik yapılması gerekenler

nelerdir?
• Firmanın, Bankamız ilkelerine uygun olarak çalışılabilecek bir yapıda olup
olmadığı mevcut verilere göre değerlendirilir.
• Sonucun olumlu çıkması halinde, Kredi Değerlendirme Raporu (KDR)
düzenlenmesine yönelik bilgi ve belgeler firmadan alınır.
• O ana kadar elde edilen tüm bilgiler değerlendirildikten sonra, olumlu bulunan
firma ile tekrar görüşülür. Bu görüşmede, daha somut olarak verilebilecek hizmet
ve ürünler ele alınır.
• Firma için kredi teklifi hazırlanır; kredi tahsisini takiben firmaya limit ve koşulları
bildirilerek, firma ile mutabık kalınan pazarlama çalışmaları uygulanır/izlenir.
• Firma ile periyodik bir ilişki düzeni içinde temas edilerek iş imkânlarından
Bankamızın daha fazla pay alması sağlanır.
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
224 ÜRETEN
2009
6. Müşteri görüşmelerinde uyulması gereken genel kurallar nelerdir?

Firma ziyaretlerinde protokole, kılık kıyafete dikkat etmek, müşterinin hali, tavrı ve
inançlarına ters düşmeyecek bir hareket tarzı benimsemek gibi bazı genel kurallara kesin
olarak uymak gerekir.
Müşteri görüşmelerine Türk Banka Sisteminin en güçlü bankalarından birinin temsilcisi
olarak gidildiğinden, her davranışın Bankamıza mal edileceği bilinciyle hareket edilmelidir.
Yapılan ziyaret sonrasında, Halkportal’da Raporlar sekmesi içinde yer alan “Müşteri
Görüşme Formu” düzenlenerek sisteme giriş yapılmalıdır.
Müşteri görüşmeleri için;
• Önceden randevu alınması,
• Randevuya zamanında gidilmesi,
• Görüşme süresinin yeterli olması,
• Firma sahibi veya gerçek temsilcisi ile görüşülmesi,
• Alınan bilgilerin firma ile yapılacak çalışmalarda yararlı olacak nitelikte olması,
• Firmanın geçmiş faaliyetlerin gözden geçirilmesi,
• Grup firmalarının araştırılması gerekmektedir.
Ziyaret sonunda, ziyaretin tam olarak şekillenmesi ve yanlış anlama olmaması için,
konuşulanlar ve mutabakata varılan konular ziyaret eden tarafından kısaca özetlenmelidir.
7. Müşteri Görüşme Formu’nun amacı nedir?

“Müşteri Görüşme Formu”, mevcut müşterilerin kredilendirilmeye uygun nitelikteki
yeni projeleri öğrenildiğinde ve Bankamıza kazandırılması düşünülen yeni müşterilerin
ziyaretinde doldurulur. Müşteri görüşmesi sırasında, formda belirtilen hususların tamamının
görüşülmesine ve kaydedilmesine özen gösterilir. Nezaket ziyaretlerinde form düzenlenmez.
Müşteri Görüşme Formunda firmanın;
• Ortakları,
• Firma yönetimi,
• Bir gruba bağlı olup olmadığı,
• Üretim teknolojisi,
• Yeni yatırımları,
• İthalat rakamları,
• İhracat rakamları,
• Yurt içi satışları,
• Yurt içi mal alışları,
• Çalıştığı bankalar
hakkında bilgilere yer verilir; firma hakkında şube görüşü ve alınacak aksiyonlar belirtilir.
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
8. TCMB Memzuç Kredi-Risk Bilgileri Cetveli nedir?

TCMB Memzuç Kredi-Risk Bilgileri cetveli, TCMB Risk Santralizasyon Biriminin önderliğinde,
bankalardan edinilen bilgiler doğrultusunda hazırlanan cetvellerdir. Bu cetveller her ay
sonu itibariyle bankalardan alınan bilgiler doğrultusunda hazırlanır. Elde edilen bilgiler,
daha sonra listeler haline dökülerek bankalara gönderilir. Bilgiler, cetvellerde, firma
bazında yer alır.
Cetvellerde, belli rakamların üzerinde TL/YP cinsinden nakit/gayrinakit kredi kullanmış
olan firmalarla ilgili, limit, risk bilgileri ile -varsa- problemli kredileri hakkında bilgiler ve
kredi faiz/komisyonundan dolayı borcu olup olmadığına dair bilgiler bulunur.
Cetvellerde, banka isimlerini görmek mümkün olmayıp, firmanın kaç adet banka ile
çalıştığını öğrenmek mümkündür.
Cetvellerden firmanın borç yükü ve -varsa- problemli kredileri yer aldığından, bu rakamları
yorumlayarak, firmanın son durumu ile ilgili olumlu/olumsuz sinyallere ulaşmak mümkün
olmaktadır.
9. Müşteri bazında kredi fiyatı belirlenirken hangi kriterler gözönünde bulundurulur?

Ticaret bankalarının ana fonksiyonları, kaynak (fon) temin etmek ve bu kaynakları borç
olarak vermektir.
Fonlar, genellikle mevduat ve yurt içi-yurt dışından sağlanan kaynaklardan sağlanır.
Bankaların karı temelde, temin ettikleri kaynaklarının maliyetlerinin üzerinde plase
etmeleri ile oluşur. Bu durumda, bankaların kaynak maliyetinin gerçekçi bir biçimde
belirlenmesi son derece önemlidir.
Müşterilerin sürekli olarak bilinçlenmeleri, mesleki bilgilerinin genişlemesi, sunuş ve
fiyatlar konusundaki şeffaflığın artışı, fiyat limitlerini daraltarak bankaların hareket alanını
kısıtlamaktadır.
Bir şubenin geliri, temelde bilanço gelir unsurlarından elde edilen faiz dışı gelirlerden
(komisyonlar vb.) ve kredilerden elde edilen faizlerden oluşur.
Komisyonlar, kredi ve hizmet komisyonları olarak tanımlanabilir. Kredi komisyonları, bazı
nakit kredilerden alınan faiz dışındaki komisyonlar ile tüm gayrinakit kredilerden elde
edilen gelirlerdir.
Müşteri talepleri, Bankamız çalışma prensipleri doğrultusunda değerlendirilirken, ayrıca
işlem ve proje bazında fiyatlandırma yapılır. Bu ölçüler içinde belirlenen fiyat, onay için
ilgili birime sunulur. Fiyatlamada, aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur.
Bankamız kaynak maliyeti çerçevesinde tespit edilen masraf, katılım payları ve lehte/
aleyhte primlendirme,
• Vade ve dönüşüm hızı,
• Bankamız prensip ve politikaları,
• Müşterinin kredibilitesi,
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
226 ÜRETEN
2009
• Müşterinin içinde bulunduğu sektörün durumu,

• Müşterinin işlem hacmi ve verimi,
• Müşterinin organizasyon yapısı, teknik kadrosu, iş deneyimi,
• Piyasadaki diğer banka fiyatları,
• Ticari ilişki içinde olduğu karşı tarafın ticari itibarı, iş hacmi,
• Temdit talebi,
• Ülke ve dünya konjonktüründeki değişmeler,
• Coğrafi yapı (farklı yörelerde farklı fiyat uygulaması) doğrultusunda yapılır.
10. Aşağıdaki firmalardan hangisi Küçük ve Orta Büyüklükte İşletme (KOBİ) tanımı
içindedir?
a) 190 kişi istihdam eden, yıllık net satış hasılatı 22.000.000 TL olan, bağımsız
nitelikte ve makine parçası imalatı yapan firma
b) 254 kişi istihdam eden, yıllık net satış hasılatı 19.000.000 TL olan, sermayesinin
%16’sı KOBİ niteliğinde olmayan başka bir firmaya ait ve halı imalatı yapan firma
c) 262 kişi istihdam eden, yıllık net satış hasılatı 46.000.000 TL olan, bağımsız
nitelikte ve yem üretimi yapan firma
d) 253 kişi istihdam eden, yıllık net satış hasılatı 25.000.000 TL olan, sermayesinin %33’ü
KOBİ niteliğinde olmayan başka bir firmaya ait, konfeksiyon üretimi yapan firma
İki yüz elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hâsılatı ya da mali
bilançosundan herhangi biri kırk milyon Türk Lirasını aşmayan işletme “KOBİ” tanımı
içerisine girmektedir.
Bu bağlamda, sorunun doğru yanıtı (a) şıkkıdır.
11. Bankamızın KOBİ’lere sunduğu yasal vergi avantajı nedir?

KOBİ tanımı içerisinde olup, imalat ve onarım işi ile iştigal eden firmalara BSMV istisnası
uygulanmaktadır.
12. Bankamız müşteri segmentasyon kriterlerine göre “Ticari Müşteri” ciro kriteri
nedir?
Müşteri segmentasyonunda ana kriter, müşterinin son mali yıla ait cirosudur; 40.000.001 TL –
150.000.000 TL arası olmalıdır.
İmalatı olmayan veya imalat ile birlikte birden fazla konuda faaliyet gösteren ticari firmalar
için ciro kriterinin üst sınırı, imalat cirosu 150 milyon TL’yi aşmamak şartıyla 200 milyon
TL olarak uygulanacaktır.
Cep telefonu, kişisel bilgisayar, fotoğraf makinesi ve benzeri elektronik ürün ticareti
yapan firmalar ile akaryakıt istasyonu işletmeciliği, döviz alım-satımı ve gıda toptancılığı
konusunda faaliyet gösteren firmalar için ciro sınırı 300 milyon TL'dir.
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
13. Taahhüt sektöründe faaliyet gösteren firma için müşteri segmentasyonunda

ana kriter nedir?
Firmanın toplam Referans Limiti (50.000.001 TL-200.000.000 TL arası)
14. Turizm sektöründe faaliyet gösteren firmalar için “Ticari Müşteri” kriteri nedir?
0 – 1500 yatak sayısına ilâveten 40.000.001 TL ve üzeri aktif büyüklüğe sahip olma.
15. Grup içinde taahhüt ve turizm konusunda faaliyet gösteren firmaların

bulunmadığı aynı gruba dâhil firmaların müşteri segmentinin belirlenmesinde neye
dikkat edilmektedir?
Gruba bağlı firmalardan en yüksek ciro, toplam yatak sayısı ve aktif büyüklüğü veya
referans limitine sahip olan firma esas alınacaktır.
16. Bankamızda Eximbank kredileri limit uygunlukları hangi Daire Başkanlığı

tarafından verilmektedir?
Ticari Pazarlama -1 Daire Başkanlığı tarafından verilmektedir.
17. Firma, yıllık %4 faiz oranı ile 100.000 USD 6 ay vadeli döviz kredisi kullanmak
istemektedir. Kredinin veriminin yıllık %5 olması için kredi tutarının kaç gün vadesiz
DTH’de tutulması gerekir? (Vadesiz DTH için FTP oranı %3 olup, faiz tahakkuku
yapılmayacaktır; yasal karşılık getiri ve maliyeti göz ardı edilmiştir.)
61 gün vadesiz DTH hesabında tutulması gerekir (6 ay vadeli % 4 faiz oranı ile kullandırılan
krediden elde edilecek faiz geliri 2.000 USD’dir. Kredi veriminin %5 olması için 2.500 USD
faiz geliri gerekir. Aradaki faiz geliri farkı 500 USD olup, bu fark kullandırılan kredinin
vadesiz hesapta tutulması ile yaratılacak vadesiz DTH getirisi ile elde edilmektedir. Vadesiz
DTH Tutarı x Gün Sayısı x FTP oranı/36500=500 USD eşitliğinden 61 gün olarak hesaplanır).
18. Uygulanacak faiz oranı ve vadesi kredinin kullandırıldığı tarihteki Bankamız

kaynakları ve piyasa koşullarına göre saptanan, kredi portföyümüzdeki (veya olası
nitelikteki) firmaların kısa süreli nakit ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ve genellikle
Bankamızın fon akışı paralelinde şekillenen kısa vadeli, reeskonta tabi kredi türüne
ne ad verilir?
Spot kredi.
19. 200.000 TL tutarındaki 1 yıl vadeli teminat mektubuna yıllık %1 komisyon oranı
uygulanacak olup, devrevi tahsil edilecek tutar ne kadardır?
Bu teminat mektubunda devrevi olarak tahsil edilecek tutar 500 TL’dir.
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
228 ÜRETEN
2009
20. Aşağıdakilerden hangisi kaynak maliyeti hesaplanmasında dikkate alınmaz?

a) İşletme giderleri
b) Mevduat maliyeti
a) Yasal Yükümlülükler
b) Verilen TL krediler
21. Aşağıdakilerden hangisi müşteri performansının izlenebildiği ekranlardan biridir?

a) KVAD - Kredi Vade İzleme
b) KATA - Bireysel Takip İşlemleri
c) MLIT - Müşteri Limit Tanımlama
d) MVIZ - Müşteri Verimlilik İzleme
22. 600.000 TL tutarındaki 4 ay vadeli geçici teminat mektubuna yıllık %1 komisyon

oranı uygulanacak olup, aylık tahsil edilecek tutar ne olmalıdır?
500 TL olmalıdır.
23. Aşağıdaki kredilerden hangisi Fon Kaynaklı Kredilerden değildir?

a) Orta ve Uzun Vadeli Proje Yatırım Kredisi
b) Dünya Bankası KOBİ-2 Kredisi
c) AYB KOBİ Kalkınma Global Kredisi
d) FKA KOBİ-1 Kredisi
Sorunun doğru yanıtı (a) seçeneğinde verilmiştir.
24. Ticari Şube yetkisinde Dövize Endeksli Kredi hangi tür kredi ve vadeler için
tahsis edilebilir?
Spot ve rotatif krediler için azami 24 ay vadeye kadar, dönemsel taksitli ve aylık eşit taksitli
krediler için azami 1 yıl ödemesiz dönem olmak üzere toplam 48 ay vadeye kadar tahsis
edilebilir.
25. Eximbank Kredilerinin hangisi Bankamız aracılığı ile kullanılmaktadır?

a) Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi
b) Reeskont Kredisi
c) İhracata Hazırlık Kredisi
d) Turizm Kredisi
Sorunun doğru cevabı (b) seçeneğinde verilmiştir.
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
26. Faizdeki dalgalanmalardan etkilenmek istemeyen, yılın sadece belirli bir

döneminde gelir elde eden ve genelde kısa vadeli kredi ihtiyacı olan firmaya ne tür
kredi kullandırımı yapılabilir?
a) ONS (Gecelik Spot) Kredi
b) OUV Proje Kredisi
c) Rotatif
d) Spot Kredi
Sorunun doğru cevabı (d) seçeneğinde verilmiştir.
27. 7 yıl vadeli olarak kullandırılan 5.000.000 USD tutarındaki OUV Kredi için;
Bankacılık İşlemleri Protokolü düzenlenmiş ve protokolde Erken Kapama Komisyonu
yıllık %2 olarak belirlenmiştir. Konu kredinin vadesinden önce kapatılması talep
edilmektedir. Firmadan tahsil edilecek erken kapama komisyonu hangi şıkta doğru
olarak verilmiştir? (Kapama talep edildiği tarihte; kredi bakiyesi 1.000.000 USD ve
kredi vadesine kalan yıl 3 yıldır)
a) 5.000.000 USD üzerinden peşin olarak %2 komisyon tahsil edilecektir.
b) 1.000.000 USD üzerinden peşin olarak %2 komisyon tahsil edilecektir.
c) 5.000.000 USD üzerinden vadeye kalan her yıl için yıllık %2 komisyon tahsil
edilecektir.
d) 1.000.000 USD üzerinden vadeye kalan her yıl için yıllık %2 komisyon tahsil
edilecektir.
e) Detayları yukarıda belirtilen kredi kapsamında erken kapama komisyonu tahsil
edilmeyecektir.
21.12.2012 tarih 987-67/996-59/978-51/963-60/904-51 no.lu Seri Mektup ile Bankacılık
İşlemleri Protokolü’nün II. Amaç ve Kapsam başlığı altında bulunan Madde 2 yeniden
düzenlenerek Erken Kapama Komisyonu’nun kredinin anapara bakiyesi üzerinden kalan
bütün vade için peşin olarak tahsil edilmeyeceği, protokolde belirlenen erken kapama
oranının vade sonuna kadar her yıl için kalan anapara bakiyesi üzerinden tahsil edileceği
daha açık hale getirilmiştir.
Sorunun doğru cevabı (d) seçeneğinde verilmiştir.
28. İnşaat Taahhüt Sektöründe faaliyet gösteren firmaların müşteri segmentasyonu

belirlenirken kullanılan Referans Limiti’nin hesaplanmasında hangi kriterler dikkate
alınarak hesaplama yapılmaktadır?
• Firma Aktif Toplamının %10’u,
• Firma biten işler güncel değerinin %20’si,
• Firma devam eden işlerinin güncel değerlerinin %15’i,
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
230 ÜRETEN
2009
• Firma devam eden işlerinin kalan kısım güncel değerinin %25’i,

• Makine Parkı değerinin %10’u,
• Firma bilanço özkaynak toplamının %10’u,
• Son 3 yılda bitirilen işler toplamının %10’u dikkate alınarak hesaplanmaktadır.
29. Bankamız TL ve döviz ihracat kredileri aşağıdaki kullandırım türlerinden

hangileri için uygulanabilmektedir?
a) AET
b) BCH
c) Spot
d) Dönemsel taksitli
e) Hepsi
Sorunun doğru cevabı (e) seçeneğinde verilmiştir.
30. İhracat kredileri için, KOBİ/Karma Şube, Kurumsal/Ticari Şubeler ve Bölge

Koordinatörlükleri komitesi yetkisinde tahsis edilebilecek azami vadeler hangi
seçenekte doğru olarak verilmiştir?
a) AET veya dönemsel taksitli olarak azami 12 ay ve BCH veya Spot olarak azami 1 yıl
b) AET veya dönemsel taksitli olarak azami 24 ay ve BCH veya Spot olarak azami 2 yıl
c) AET veya dönemsel taksitli olarak azami 24 ay ve BCH veya Spot olarak azami 1 yıl
d) AET veya dönemsel taksitli olarak azami 12 ay ve BCH veya Spot olarak azami 2 yıl
Sorunun doğru cevabı (c) seçeneğinde verilmiştir.
31. Şubemiz müşterisi Fırat Yayıncılık San.ve Tic.A.Ş firmasına 2 yıl ödemesiz
dönemli, 6 ayda bir taksit ödemeli toplam 7 yıl vadeli, 3.500.000 EUR tutarlı yatırım
kredisi FTP + 2 spread marj uygulanarak kullandırılacaktır. Firmaya uygulanacak faiz
oranı kaçtır? FTP Oranları; 13-24 ay:3,25; 25-36 ay:3,50; 37-48 ay:3,75; 49-60 ay:4; 61-
84 ay:4,25
a) 5,25
b) 5,50
c) 5,75
d) 6
e) 6,25
Sorunun doğru cevabı (d) seçeneğinde verilmiştir. (2 + 5/2)X 12 = Ortalama vade 54 ay,
54 ayın FTP oranı: 4
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
32. Şubemiz müşterisi Fırat Yayıncılık San.ve Tic.A.Ş firmasına 2 yıl ödemesiz
dönemli, 3 ayda bir taksit ödemeli toplam 7 yıl vadeli, 3.500.000 EUR tutarlı yatırım
kredisi FTP + 2 spread marj uygulanarak kullandırılacaktır. Firmaya uygulanacak faiz
oranı kaçtır? FTP Oranları; 13-24 ay:3,25; 25-36 ay:3,50; 37-48 ay:3,75; 49-60 ay:4; 61-
84 ay:4,25
a) 5,25
b) 5,50
c) 5,75
d) 6
e) 6,25
Sorunun doğru cevabı (c) seçeneğinde verilmiştir. (2 + 5/4)X 12 = Ortalama vade 39 ay, 39
ayın FTP oranı: 3,75
33. TOBB, Büyükşehir Belediyeleri ve Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yer alan;
Üniversiteler ve bunlara bağlı tüm kuruluşlar ile nakit ve gayri nakit kredi kullanan
tüm kamu kurum ve kuruluşları (POS ve Dış Ticaret İşlemleri dâhil) yönelik ürün
çeşitlendirmesi ve pazarlama desteği hangi genel müdür yardımcılığı tarafından
verilmektedir?
Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı
Ticari Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
232 ÜRETEN
2009
Ticari Pazarlama
HA
LK
2009
AKADE
KOBİ PAZARLAMA Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
234 ÜRETEN
2009
1. KOBİ tanımını ve sınıflandırmasını açıklayınız.

Ülkemizde “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırması
Hakkında Yönetmelik” 18.11.2005 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2005/9617 Sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile düzenlenmiştir. 4 Kasım 2012 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan
“Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile de bugün uygulanmakta olan halini almıştır.
İlgili yönetmelikte, Küçük ve Orta Büyüklükte İşletme (KOBİ), “ikiyüzelli kişiden az yıllık
çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri
kırk milyon Türk Lirasını aşmayan ve Yönetmelikte mikro işletme, küçük işletme ve orta
büyüklükteki işletme olarak sınıflandırılan ekonomik birimler veya girişimler” olarak
tanımlanmıştır.
KOBİ’lerin Sınıflandırması:
a) Mikro işletme: 10 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış
hâsılatı veya mali bilançosundan herhangi biri bir milyon Türk Lirasını aşmayan
işletmelerdir.
b) Küçük işletme: 50 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hâsılatı
veya mali bilançosundan herhangi biri sekiz milyon Türk Lirasını aşmayan
işletmelerdir.
c) Orta büyüklükteki işletme: 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık
net satış hâsılatı veya mali bilançosundan herhangi biri kırk milyon Türk Lirasını
aşmayan işletmelerdir.
2. Bankamız uygulamasında KOBİ segment müşteri kriterlerini açıklayınız.

• Bireysel (ticari ihtiyaçları için talepte bulunmayan) müşteriler dışında, müşteri
segmentasyonunda ana kriter, müşterinin son mali yıla ait (Net satışlar)
cirosudur. 0-40.000.000 TL arası net satış hasılatı olan işletmeler KOBİ segmentine
tanımlanmaktadır. Aynı gruba dahil firmalarda, firmaların toplam cirosu değil,
kredi talebi olmasa dahi en yüksek ciroya sahip firma dikkate alınarak müşteri
tipi belirlenmektedir.
• Taahhüt sektöründe faaliyet gösteren firmalar için müşteri segmentasyonunda
ana kriter, firmanın toplam referans limitidir. 0-50.000.000 TL arası referans
limitli firmalar KOBİ segmentlidir.
• Turizm sektöründe faaliyet gösteren konaklama işletmeleri için müşteri
segmentasyonunda ana kriter, firma/gruba dahil firmaların aktiflerine kayıtlı
olan veya kiralama yoluyla işletmeciliği yapılan tüm tesislerin mevcut yatak
sayısı toplamı ve aktif büyüklüktür. KOBİ segment için her iki kriterin de
sağlanması geekmektedir. Buna gore mevcut yatak sayısı 0-400 aralığında olup
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
aktif büyüklüğü 0-40.000.000 TL aralığındaki işletmeler KOBİ segmentlidir. Aktif

büyüklükte müşterinin kesinleşmiş son mali yıl bilançosunda yer alan büyüklük
dikkate alınacaktır.
3. KOBİ MİY’lerin müşteri ile olan ilişkilerinde memnuniyetin, verimliliğin ve

devamlılığın sağlanması için yapılması gerekenler nelerdir?
• Kişisel kültür, bilgi, ürün, rekabet düzeyinin geliştirilerek, kaliteli hizmet ve
müşteri yaklaşımı ile müşteri memnuniyetinin sağlanması,
• Piyasadaki gelişmelerin takip edilmesi, ürün ve piyasa bilgilerinin aktarılarak
müşterinin yönlendirilmesi,
• Bankamızda kaliteli, sağlıklı bir veri tabanının oluşabilmesi için müşteri bilgilerinin
tam ve doğru olarak temin edilmesi, müşterinin piyasa istihbaratının eksiksiz
yapılması,
• Eski ve yeni müşteriler için düzenli olarak müşteri ziyaretlerinin yapılması,
portföye verimli firmaların dâhil edilmesi.
4. Portföye yeni müşteriler kazandırmak için kullanılabilecek kaynaklar nelerdir?

• Portföydeki müşterilerin referans verdiği firmalar
• Portföydeki müşterilerin mizanlarındaki alıcılar ve satıcılar hesaplarında yer alan
firmalar
• Bankamız KOBİPORTAL’I veritabanında yer alan aday müşteri listeleri
• Ticaret Odası’na kayıtlı firma listeleri
5. Müşteri durum kodu aktif olan KOBİ segment müşterilerin şubeler arası MUTA
devir işlemlerinde Bölge Koordinatörlüklerinin yetkilerini ve işleyişi açıklayınız
MUTA ekranında müşteri durum kodu aktif olan ve aşağıdaki şartlardan en az birini taşıyan
KOBİ segment müşteriler için şubeler arası MUTA devir talebi Bölge Koordinatörlükleri
tarafından gerçekleştirilecektir:
• MUTA açılış tarihinin üzerinden 3 ay geçen ve hiçbir ürünü bulunmayan firmalar
• Kredi limiti tahsis edilmemiş ve son 3 aylık dönemde, cari hesapları alacak kaydı
görmemiş ve cari hesap toplam bakiyesi 5.000 TL’nin (ve muadili döviz) altında
kalan firmalar
• Kredi limiti tahsis edilmiş olmasına rağmen riske girilmemiş (çek taahhüt kredisi,
dost hesap ve ticari kredi kartı riski de bulunmamamalı), kredi revizyon vadesi
geçmiş ve son 3 aylık dönem içerisinde cari hesapları alacak kaydı görmemiş ve
cari hesap toplam bakiyesi 5.000 TL’nin (ve muadili döviz) altında olan firmalar
Aynı Bölge Koordinatörlüğüne bağlı şubeler arasında iş akışı: MUTA devri talep eden şube
müşteri devir talep onay formu ve müşterinin çalışmak istediği şube tercihini ve iletişim
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
236 ÜRETEN
2009
bilgilerini içeren dilekçesini bağlı bulunduğu bölge koordinatörlüğüne iletir. İlgili bölge
koordinatörlüğü MUDE ekranı aracılığıyla sistemsel olarak MUTA devrini gerçekleştirir ve
devrin tamamlandığına dair devir talep eden ve devir veren şubelere bilgi verir.
Farklı Bölge Koordinatörlüğüne bağlı şubeler arasında iş akışı: MUTA devri talep eden şube,
müşteri devir talep onay formu ve müşterinin çalışmak istediği şube tercihini ve iletişim
bilgilerini içeren dilekçesini bağlı bulunduğu bölge koordinatörlüğüne iletir. İlgili bölge
koordinatörlüğü şubenin devir talebini kendi uygunluk görüşü ile devir verecek şubenin
bağlı olduğu Bölge Koordinatörlüğüne iletir. Devir verecek şubenin bağlı bulunduğu Bölge
Koordinatörlüğü MUDE ekranı aracılığı ile sistemsel olarak MUTA devrini gerçekleştirir ve
devrin tamamlandığına dair devri talep eden şubeye ve bu şubenin bağlı olduğu bölge
koordinatörlüğüne bilgi verir.
6. Müşteri internet işlem limitlerinin müşteri bazında değiştirilmesi mümkün müdür?

KOBİ segmentinde yer alan müşteriler için, MLIT-Müşteri Limit Tanımı ekranından işlem
limitleri müşteri bazında ilgili Pazarlama Daire Başkanlığınca değiştirilebilir.
7. Şubelerimiz MVIZ ekranından hangi bilgilere ulaşabilirler?

Müşterilerimizin kârlılığına MVIZ-Müşteri Verimlilik İzleme ekranı vasıtası ile ulaşılır. Ekran
üç alt ekrandan oluşmaktadır: (1) Yıllık Verim, (2) Özet Verim ve (3) Detay Verim.
Aşağıdaki belirtilen ürünler için detay verim izleme mümkündür:
• Kaynak Bilgileri (Vadesiz Mevduat TL) Detay İzleme,
• Kaynak Bilgileri (Vadesiz DTH) Detay İzleme,
• Kaynak Bilgileri (Vadeli Mevduat TL) Detay İzleme,
• Kaynak Bilgileri (Vadeli DTH) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Kurumsal Nakit Kredi TL) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Kurumsal Nakit Kredi YP) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Kurumsal Gayrinakit Kredi TL) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Kurumsal Gayrinakit Kredi YP) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Bireysel Kredi TL) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Bireysel Kredi YP) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Açık Hesap) Detay İzleme,
• Kullanım Bilgileri (Kredi Kartları) Detay İzleme,
• Açık hesap, kredi kartı detay izleme,
• Menkul Kıymet Detay İzleme,
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• İthalat Detay İzleme,

• İhracat Detay İzleme,
• Net Kazanç (TL) bazında görüntülenir. Seçilen yıla (cari yıl, 1 önceki yıl, 2 önceki
yıl, 3 önceki yıl) bağlı olarak kümüle aylık ve yıllık olarak görüntülenen müşteri ya
da gruba ait tüm net kazançların toplamıdır. Müşteriye ait tüm Kaynak, Kullanım
ve Faiz dışı gelir/gider bilgilerini kapsar.
• Net Kazanç (USD) cinsinden görüntülenir. Net Kazanç (TL) değerinin USD
cinsinden karşılığını gösterir sahadır. Kullanılan kur, işlemin yapıldığı ayın son
gününe ait Bankamız Döviz Alış kurudur. Aylık bazda kümüle olarak ilerler.
8. Üye işyeri Pazarlaması yapılırken özellikle nelere dikkat edilmelidir?

• Üye işyeri anlaşması yapılacak firmanın, başka bir şube ile çalışmıyor olması
gerekmektedir.
• Üye işyeri anlaşması yapılacak firma, faaliyet gösterdiği yerde mutlaka ziyaret
edilmelidir. Şube personelinin mutlaka işyerini faaliyet gösterdiği yerde görmesi,
kart kabul edebilir niteliklerini ve ticari geçmişini tespit etmeleri gerekmektedir.
• Üye işyeri yapılacak firmanın/sahiplerinin istihbaratı yapılmalıdır.
• Firma/ortakların çek-senet kontrolü yapılmalı, ticari moralitesi değerlendirilmeli,
yapılan işin süreklilik arz eden bir iş niteliğinde olup olmadığı, yeterli piyasa
tecrübelerinin olup olmadığı araştırılmalıdır. Bankamız mevzuatına göre alınması
gereken belgeler temin edilmeli, ibraz edilen evrakların sahte olup olmadığı
dikkatle incelenmelidir. Üye işyeri sözleşmesinin yetkili kişilerce imzalandığı
firma imza sirkülerinden teyit edilmelidir.
9. YP POS Hizmetimizin hedef kitlesi ve özellikleri nelerdir?

Hedef kitlemiz turizme yönelik yabancı kart ile işlem yapan üye işyerlerimizdir. YP POS,
yabancı kart ile işlem yapan ve yabancı para (USD ve EURO) birimi kullanmak isteyen üye
işyerlerimiz için geliştirilmiştir. Kurallara göre domestik işlemlerde kendi para birimimiz
kullanılacağından yerli kartlar sadece TL işlem yapabilmektedir.
Özellikleri:
• Bankamız ve yurt içi tüm Bankaların kartları ile sadece TL işlem yapılabilir.
• Yabancı kartlarla TL, USD veya EURO ile seçeneğe göre işlem yapılabilir.
• Üye işyerine TL hesaplarının yanı sıra, USD ve EURO hesapları açılması
gerekmektedir.
• Fiziki POS’larda olduğu gibi Sanal POS’larda da uygulanabilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
238 ÜRETEN
2009
10. Üye işyeri Bankamız baz oranı ertesi güne %0,95’dir. Şube üye işyerinin beklenen
aylık cirosunun 25.000 TL olduğunu belirterek, komisyonun %0,85 uygulanmasını
talep etmektedir. Bankamızın komisyon kaybı ne olacaktır, nasıl kompanse edilmesi
gereklidir?
Üye işyeri baz fiyatı: % 0,95. Uygulanması istenen komisyon: 0,85. Beklenen ciro: 25.000 TL
25.000 TL’de alınamayan komisyon: 0,95 – 0,85 = % 0,10. Komisyon kaybı 25 TL’dir.
Şube zararı olmaması için, bu zararın Vadesiz Mevduat getirisi ile kompanse edilmesi
gerekmektedir. Firmadan en az 25 TL getiri sağlayacak kadar Vadesiz Mevduat ortalaması
sağlanmalıdır. Bu tür baz altı fiyatlama yaptığımız firmalardan ayrıca diğer ürünlerimizin
(TL Nakit Kredi/TM vb. satışında ve EFT/havale gibi Bankacılık hizmetlerinde) komisyon
geliri elde edilmelidir.
Firmanın toplam kârlılığı MVIZ ekranından izlenebilir.
11. Ağustos ayında bir beyaz eşya bayiini ziyaret ettiniz ve firma ile aşağıdaki şekilde
çalışmaya başladınız:
POS sözleşmesi aylık 100.000 TL ciro yapılması kaydıyla 15 gün valör %0 (sıfır) komisyon
tahsil edilmek kaydıyla yapılmıştır.
Konu firma, Bankamız hesaplarından hem günlük çeklerini kesmekte hem de takasa
çek vermektedir. Bu nedenle aylık ortalama 10.000 TL vadesiz mevduat ortalaması
oluşmaktadır.
Ağustos ayı sonunda firma kârlılığını incelediğinizde, firma ile aktif olarak çalışmanıza
rağmen kârlılık verilerinde zarar elde ettiğinizi tespit ettiniz. Söz konusu zararın hangi
kalemlerden kaynaklandığının tespit edilmesi, zararın kompanse edilmesi için firma ile
çalışma koşullarının ne şekilde revize edilmesi gerektiğinin belirtilmesini, hesaplamaları
ile beraber yazınız.
Hesaplamalarda şu veriler kullanılmalıdır: Pasif FTP: %8, Üye işyeri 15 gün valör, baz
oran %0,50
Firmanın vadesiz mevduat getirisi: 10.000 x 8/100 x 30/365 = 65,75 TL
Firmanın üye işyerinin getirisi ve komisyon kaybı:
100.000 x 0,50 / 100= 500 TL (POS komisyon kaybımız)
100.1 x 8 / 100 x 15 / 365 = 328,77 TL (POS cirosu vadesiz mevduat getirisi)
500 - 328,77= 171,23 TL (üye işyeri baz altı komisyon zararı)
Toplam Kâr/Zarar: 171,23 - 65,75 = 105,48 TL (aylık zarar)
Zararın kompanse edilmesi için: (105,48 x 36500) / 8 x 30 = 16.042 TL ilave vadesiz
mevduat ortalaması sağlanması, yani aylık 10.000 + 16.042 = 26.042 TL vadesiz mevduat
ortalaması oluşturulması gereklidir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
12. Şubeniz portföyünde yer alan bir KOBİ firma ile aşağıdaki şekilde çalışılmaktadır:
Müşteriniz 50.000 TL, bir yıl vadeli, mal alımına yönelik teminat mektubu talep etmiştir.
Yıllık Teminat Mektubu komisyon baz oranımızın %4 olduğunu kabul edersek, firmanın
aşağıdaki çalışmaları da dikkate alınarak Teminat Mektubuna %2 komisyon oranı
uygulanmasını talep etmektedir. Söz konusu talebi kabul eder misiniz? Mart ayı içinde
30 gün vadeli %17 faiz oranından 85.000 TL BCH nakit kredi kullanmıştır. (Baz oran: %15)
Firmanın aylık 40.000 TL vergi, 20.000 TL Sigorta prim ödemesi vardır. Vergi ve sigorta
ödemelerinin 1 gün tavizli alınmasında mutabık kalınmıştır. Vergi tahsil günümüz
Pazartesi, devir günü Perşembe’dir. Sigorta prim tahsil günümüz Salı, devir günü
Cuma’dır.
Firma 30 gün vadeli 100.000 TL’sini %6 faiz oranıyla vadeli mevduatta değerlendirmiştir.
(Baz faiz oranı: %8)
Firma aylık 50.000 TL olan personel maaş ödemelerini Bankamızdan yapacağını ve
ödeme gününden 1 iş günü önce yatıracağını bildirmiştir.
Firma Bankamız hesaplarından hem çeklerini kesmekte hem de takasa çek vermektedir.
Aylık 3.000 TL vadesiz mevduat ortalaması yaratmaktadır.
Mart ayı sonunda firma karlılığını incelediğinizde firma kârda mıdır? Ne kadar kârdadır?
(Hesaplamalarda 0-3 gün pasif FTP oranı: %6,50; 26-31 gün pasif FTP oranı: %8
kullanılacaktır.)
50.000 TL x %2 = 1.000 TL / 12 = 83 TL (Teminat Mektubu aylık alternatif gelir kaybı)
85.000 x 2 x 30 / 36.000 = 142 TL kâr
40.000 x 6,5 x 2 gün / 36.500 = 14,25 TL kâr
20.000 x 6,5 x 2 gün / 36.500 = 7,12 TL kâr
100.000 x 30 gün x 2 / 36.500 = 164 TL kâr
50.000 x 1 gün x 6,5 / 36.500 = 8,90 TL kâr
3.000 x 30 gün x 8 / 36.500 = 19,73 TL kâr
142 + 14,25 + 7,12 + 164 + 8,90 + 19,73 = 356 TL kâr
Firma ile yapılan çalışmalardan, aylık olarak Teminat Mektubu alternatif gelir kaybımızı
(83 TL) telafi eden bir gelir elde edildiğinden (356 TL), firma talebi “uygun” bulunmuştur.
13. Dost Hesap Kredisi’nin konusu nedir?

Dost Hesap Kredisi, firmaların kısa vadeli nakit ihtiyaçları ile fatura, çek ve diğer düzenli
ödemelerin yapılabileceği ticari vadesiz mevduat hesabına tanımlanan kredi türüdür.
Hesap bakiyesinin yetersiz olduğu durumlarda, tanımlanan limit ölçüsünde firmalara
ödemelerini yapma ve nakit kolaylığı sağlar.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
240 ÜRETEN
2009
14. Şube yetkisinde tahsis edilebilecek azami Dost Hesap limiti ne kadardır?
KOBİ segmentinde yer alan firmalara KOBİ ve Karma şubelerimiz yetkisinde tahsis
edilebilecek azami limit 50.000 TL’dir. Kurumsal/Ticari Şube ve Bölge Koordinatörlükleri
kredi komiteleri yetkisinde azami 100.000 TL olup, üzerindeki talepler Genel Müdürlük
ilgili Krediler Daire Başkanlıkları tarafından değerlendirilir.
15. Güvenceli Ödeme Sistemi nedir? Kimler yararlanır ve avantajları nelerdir?

Güvenceli KOBİ Ödeme Sistemi; vadeli alımlarda alıcının ödemesinin, satıcının ise
tahsilâtının Banka güvencesinde gerçekleşmesini sağlayan bir finansman ürünüdür.
Alıcının, ödeme vadesinde, hesabında para olmasa da otomatik olarak kredi limitinden
borcunu ödemesine, satıcının ise ihtiyacı olması durumunda ödeme vadesinden önce
alacağını kolayca iskonto etmesine olanak sağlar.
Alıcı (Borçlu): Ticarete konu olan ürün veya hizmeti satın alarak, bedelini Bankamız
güvencesinde ödemek isteyen borçlu müşteridir.
Satıcı (Alacaklı): Ticarete konu ürün/hizmetinin satış bedelini Banka güvencesinde tahsil
etmek isteyen tedarikçi müşteri, ödeme emirlerinin lehdarıdır.
Hedef Kitle: Vadeli alım satım yapan, tüm gerçek ve tüzel kişi firmalardır. Örneğin;
• Yurt içi alışlarını vadeli yapan imalatçı KOBİ’ler,
• Toptancı ya da üreticilerden alımlarını vadeli yapmak isteyen perakende satış
noktaları,
• Tedarikçilerden ürün tedariklerini vadeli yapmak isteyen turizm işletmeleri,
• Tüm sektörlerde çek, senet yerine banka güvenceli ürünleri tercih eden
işletmeleri.
Alıcı ve Satıcı Açısından Avantajları:

• Ticarette yoğun olarak kullanılan çek, senet, teminat mektubu gibi enstrümanların
yerine kullanılarak operasyonel kolaylık ve maliyet avantajı sağlanır.
• Alıcı-satıcı arasındaki güven sorununu ortadan kaldırır. Böylece, satıcı, mal
bedelini vadesinde kesin tahsil edeceği güvencesiyle ticarete devam ederken, alıcı
da Banka güvencesiyle çalışıp, ödemelerini tam ve zamanında gerçekleştirerek
itibar sahibi olacaktır.
• Banka güvencesiyle bu sisteme dahil olan alıcılar, satıcılarla avantajlı çalışma
koşullarına sahip olurlar.
• Tüm işlemler hem internet şubeden, hem de şube kanalıyla gerçekleştirilir, bu da
müşterilerimize operasyonel kolaylık ve takip rahatlığı sağlar. (Satıcının iskonto
işlemi sadece MUTA şubesinden gerçekleştirilir)
• Vadeli alacaklarını zamanında tahsil etme güvencesine sahip olan satıcılar, ihtiyaç
anında vadeyi beklemeden alacaklarını iskonto edebilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
16. KOBİ Web Kredisi nasıl talep edilir, özellikleri nelerdir?

www.halkbankkobi.com.tr adresinden KOBİ segmentindeki firmaların nakit ihtiyaçlarını
karşılamaya yönelik kredi taleplerinin alınabilmesi amacıyla tasarlanmıştır. KOBİ Web
Kredide kullandırılacak maksimum kredi tutarı 50.000 TL, maksimum vade 12 aydır. Kredi
başvurusunda bulunan firma, başvuru sırasında istediği kredi tutarını, vadesini, çalışmak
istediği Bankamız şubesini kendisi seçer ve kredi talebini gerçekleştirir.
Kredi, yetki limitleri ve segmentasyon kriterleri çerçevesinde Bankamız mevzuatı ve
kredilendirme süreçleri dahilinde değerlendirilir. Kredinin verilip verilmemesi ile ilgili
nihai karar tamamen şubeye aittir.
17. İhracat Kredilerinin özellikleri nelerdir?

• Bu krediler ile ihracat faaliyetinin, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz
kazandırıcı faaliyetlerin finansmanının sağlanması ve Bankamız ihracat kredi
rakamlarımızın ve ihracat payımızın arttırılması amaçlanmaktadır.
• Döviz ve TL İhracat Kredisi, aylık eşit taksitli (AET), dönemsel taksitli, BCH veya
Spot olarak kullandırılabilir.
• Kredi, döviz kredisi olarak, EUR veya USD döviz cinsinden kullandırılır. Hazine
Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı görüş ve mevzuatları doğrultusunda; ilgili
Pazarlama Genel Müdür Yardımcılıkları’ndan uygunluk alınması, Bankamız
uygulamaları ile firmanın alım satım işlemlerinin döviz cinsi de dikkate alınarak
farklı döviz cinsinden de kredi kullandırılabilir.
• Döviz ve TL İhracat kredilerinin AET veya dönemsel taksitli olarak kullandırılması
halinde; KOBİ/Karma Şube, Kurumsal/Ticari Şube ve Bölge Koordinatörlükleri
kredi komiteleri yetkisinde 24 ay vade uygulanabilir; daha uzun vadelerdeki kredi
talepleri ile ödemesiz dönem uygulanması hususu ise Genel Müdürlük tahsis
makamları yetkisinde değerlendirilir.
• BCH veya Spot olarak kullandırılması halinde; KOBİ/Karma Şube, Kurumsal/Ticari
Şubeler ve Bölge Koordinatörlükleri yetkisinde azami 1 yıl vade uygulanabilir;
daha uzun vadelerdeki kredi talepleri Genel Müdürlük Tahsis Makamları
yetkisinde değerlendirilir.
18. AYB Yenilikçi Firma Kredisi hakkında bilgi veriniz.

KOBİ’ler ile Büyük Ölçekli işletmelerin araştırma geliştirme (Ar-Ge), inovasyon (yenilikçilik)
odaklı faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla ve Avrupa Yatırım Fonu’nun (AYF) Bankamıza
sağladığı kısmi portföy garantisi desteği ile, Avrupa Yatırım Bankası’ndan (AYB) 100 milyon
Euro tutarlı bir kaynak temin edilmiştir. Kredi yalnızca EUR cinsinden kullandırılabilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
242 ÜRETEN
2009
Kredi Vade ve Limitleri:
VADE (Yıl) LİMİT

KREDİ ADI KREDİ TÜRÜ
Ödemesiz Toplam Alt Üst
AYB Yenilikçi Firma Yatırım 2 7
25.000 EUR 7.500.000 EUR
Kredisi İşletme 1 4
İşletme kredilerinde minimum vade 2 yıldır.

Yatırım kredilerinde, projelerde kaydedilen ilerlemeye uygun olarak;
• Yapılan harcama sonrası veya eş zamanlı olarak belgeye dayalı kullandırım
yapılması esastır. Ancak, projenin işleyişi ile uyumlu olmak ve yatırımın termin
programı çerçevesinde ilerlediğinden emin olunmak kaydıyla, harcama belgeleri
yatırımın gerçekleşme aşamalarını takiben alınır. Satıcı firma ile sözleşme olması
ve/veya proforma faturada özel hüküm bulunması durumlarında AYB Yenilikçi
Firma Kredisinden avans ödemesi de yapılabilir. Avans ödemeleri, ilgili Krediler
Tahsis Birimleri’nin onayı ile gerçekleştirilebilir.
• İnşaatı devam eden tesisler için, harcama belgesi karşılığı satıcı firmalara veya
kredi kullanan firmaya ödeme yapılır.
• Makine, tesis ve teçhizat alımı için, yurt içi ve yurt dışından alınmış ya da alınacak
makine, tesis ve teçhizat bedelleri fatura karşılığı satıcı firmalara veya kredi
kullanan firmaya ödenir. Yurt dışından sağlanacak makine, tesis ve de teçhizat
bedellerinde ithalat işlemleri Bankamız aracılığıyla yapılır.
İşletme kredilerinde, yurtdışından sağlanacak hammadde ve yardımcı madde girdilerinin
bedellerinde ithalat işlemleri Bankamız aracılığı ile yapılır.
19. Şirket Bank24 Kartının hedef kitlesi nedir?

KOBİ segmentinde yer alan (adi ortaklık yapısında olan ve/veya müşterek hesap kullanan
firmalar hariç) tüm gerçek ve tüzel kişi firmalar Şirket Bank24 kartı talep edebilir. Özellikle
mesai saatleri dışında ticari faaliyetlerine yoğun olarak devam eden ticaret firmaları hedef
kitlemiz arasında yer almaktadır.
20. Paraf Business Kart kimlere, hangi amaçla verilir?

Paraf Business Kart pazarlamasının yapılacağı hedef firmalarda belli bir ciro sınırlaması
bulunmamakla birlikte, tüzel kişiliği haiz ve kurumsallaşmış firmalar olmalıdır. Bu kapsamda
kredibilitesi uygun KOBİ, Ticari ve Kurumsal firmalara Paraf Business Kart verilebilir. Paraf
Business Kart, firmaların temsil, konaklama, ağırlama, akaryakıt, seyahat gibi yurt içi ve
yurt dışı harcamalarının yapılmasına olanak sağlayan, yönetici ve/veya çalışanları adına
çıkarılan bir kredi kartıdır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
21. KOBİKART’ın amacı, avantajları ve özellikleri nelerdir?

Amaç, Ana Firmaların satışlarına ilişkin nakit akışlarının Bankamız üzerinden geçmesini
sağlayarak, satışlarını gerçekleştirdikleri toptancı, bayi ve satış noktalarını kartın vadeli,
taksitli ödeme özelliklerini kullanarak müşteri portföyümüze kazandırmaktır.
KOBİKART’ın Avantajları:
Ana Firma Açısından:
• Vadeli/Taksitli mal ve hizmet satışlarının tahsilâtı Bankamız garantisi ile yapılır.
• Banka havalesi, çek, senet, teminat mektubu tahsilâtlarından oluşan borç-alacak
takibi, operasyon ve finansman maliyetleri ortadan kalkar.
• Dönemsel raporlamalar ile Ana Firmaların muhasebelerine kolay takip imkanı
sunulur.
Toptancı, Bayi ve Satış Noktası Açısından:

• Mal ve hizmet alışları vade farkı ve işlem ücreti ödenmeksizin eşit taksitli veya
esnek vadeli olarak gerçekleştirilebilir.
• Borcun vadesinde ödenmemesi durumunda borç kredilendirilebilir.
• Ana Firmanın sunacağı indirimlerden faydalanılabilir.
• Mal ve hizmet alışları için nakit bulundurma gereği ve riski ortadan kaldırılır.
• Aylık hesap özeti ile işlemler takip edilebilir.
• Ana Firmaların nakit akışı Bankamız üzerinden geçirilir.
• Muhtelif sektörlerde faaliyet gösteren özellikle KOBİ segmentindeki toptancı,
bayi ve satış noktası statüsündeki firmalar müşteri portföyümüze kazandırılır.
22. İşletme Kredilerinin kullandırım şekilleri nelerdir?

• Spot
• Rotatif (BCH/SKA)
• Dönemsel Taksitli
• Aylık Eşit Taksitli
23. Kredi Kullandırımında Bankacılık İşlemleri Protokolü hangi durumlarda firmadan

alınmalıdır?
Ortalama kredi vadesi 2 yıl ve daha uzun vadeli kredilerin kullandırım aşamasında
firmadan kaşeli imzalı alınmalıdır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
244 ÜRETEN
2009
24. Kurumsal AET geri ödeme seçenekleri nelerdir?

Genel Mektuplarla düzenlenen ürün bazlı farklı uygulamalar ile tahsis talimatında yer alan
özel durumlar hariç olmak üzere, bankamız kaynaklı AET işletme ve yatırım kredilerinde
firmanın nakit akışına bağlı olarak ödeme planları aşağıdaki şekilde düzenlenebilecektir.
• Standart Aylık Eşit Taksitli
• Ödemesiz Dönemli Aylık Eşit Taksitli
• Serbest Taksitli
1- Standart Aylık Eşit Taksitli: Aylık Eşit Taksitli Kredilerin geri dönüş itfa tabloları
kredi kullanımını takip eden bir aylık süre sonunda başlamak üzere, belirlenen
vade içerisinde aylık ve eşit taksitler halinde düzenlenecektir. Aylık eşit taksitler,
Anapara+Faiz+BSMV+KKDF’den oluşmaktadır.
2- Ödemesiz Dönemli Aylık Eşit Taksitli: Firmaların nakit döngüleri, yatırımın tamamlanma
süresi vb. durumlar göz önünde bulundurularak firmalara ödemesiz dönem
öngörülebilecektir. Sistemsel olarak aşağıda belirtilen üç şekilde ödemesiz dönem faizi
tahakkuk ve tahsil edilebilmektedir. Ödemesiz dönemde biriken faiz anaparaya ilave
edilmemekte ve kapitalize işlemi yapılmamaktadır.
• Ödemesiz dönem içinde 1/3/6/12 aylık periyotlarda faiz tahsilatı yapılabilmektedir.
• Ödemesiz dönem sonunda taksit kaydı yaratılabilmektedir.
• Ödemesiz dönem faizi ilk takside eklenebilmektedir.
3- Serbest Taksitli Kredi: Farklı sektörlerde faaliyet gösteren firmaların nakit akışına
uygun olarak taksitlerin serbestçe belirlenebildiği kredi türüdür. Bu kredi ile firmalara
ödeyecekleri aylık taksit tutarlarını önceden belirleme imkânı sağlanmıştır. Serbest taksitli
kredi seçeneğinde;
• Ödemesiz dönem uygulanmayacaktır.
• Her bir taksit tutarı, en az faiz ve yasal yükümlülükler toplamı kadar olacaktır.
• Anapara ödemeleri kredi vadesi içinde yayılmalı, son taksitlerde yoğunlaşılmamalıdır.
• Son taksitlerde artan anapara ödemeleri nedeniyle müşterinin faiz yükü
artırılmamalıdır.
• Serbest taksitli ödeme planı ile kredi kullandırımı, segmentten sorumlu ilgili
Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı onayı ile ÖZEL fiyatlama kapsamındadır.
25. Bütçe Kredisi geri ödemelerinde kaç türlü ödeme şekli vardır?
• Üç aylık dönemlerde, anapara ve faiz ödemeli
• Altışar aylık dönemlerde, anapara ve faiz ödemeli
• Altı aya kadar ödemesiz dönemli üçer aylık dönemlerde, anapara ve faiz ödemeli
• Altı aya kadar ödemesiz dönemli, aylık eşit taksit ödemeli
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
26. Bütçe Kredisinde azami vade ve ödemesiz dönem ne kadardır?

Kredinin azami vadesi 36 ay olup, azami 6 ay ödemesiz dönem vardır.
27. Ticari Taşıt Kredisinin limiti ve vadesi ne kadardır?

0. Km ve 2. el ticari taşıt kredileri için Şube yetkisinde maksimum 36 ay, Bölge
Koordinatörlüğü ve Kurumsal/Ticari Şube yetkisinde maksimum 48 ay, Genel Müdürlük
yetkisinde ise maksimum 60 ay vade uygulanabilecektir. 2. el ticari araç kredisi en fazla
5 yaşındaki araçların alımında kullandırılabilecektir. Ancak her durumda, araç yaşı+kredi
kullandırım vadesi 6 yılı geçmeyecektir.
Kredi tutarının belirlenmesinde,
• Yeni ticari araç alımlarında aracın KDV dahil fatura bedelinin azami % 80’i,
• 2. el ticari araç alımlarında ise kasko bedelinin (Türkiye Sigorta ve Reasürans
Şirketleri Birliğince yayınlanan son Motorlu Kara Taşıt Araçları değer listesi)
azami %50’si dikkate alınır.
28. Lisanssız Elektrik Üretimi Destek Kredisi kullandırım özellikleri nelerdir?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından yayınlanan yönetmelikle belirlenen
kriterlere göre lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf olan KOBİ
segmentindeki firmaların elektrik üretimine ilişkin yatırım harcamalarının finansmanı
amacıyla kullandırılan kredilerdir.
a) Lisanssız Elektrik Üretimi Destek Kredisi

• Kredi TL/YP olarak kullandırılır.
• Kredinin yurt içinden YP olarak kullanımı, Krediler Uygulama Talimatı, TPKK
hakkında 32 sayılı karar, TCMB Sermaye Hareketleri Uygulama Talimatı ve
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ve ilgili mevzuatlar doğrultusunda
yapılmaktadır.
• Kredinin yatırım kredisi şeklinde kullandırılması halinde, vade azami 2 yıla kadar
ödemesiz dönem olmak üzere toplam 7 yıl olabilir.
• Kredinin AET şeklinde kullandırılması halinde, vade azami 1 yıl ödemesiz dönem
olmak üzere toplam 5 yıla kadar sadece TL bazlı olabilir.
• Faiz ve komisyon oranları proje bazında değerlendirilmekte olup, İlgili KOBİ
Pazarlama Daire Başkanlığı’nca belirlenir.
b) FKA Yenilenebilir Enerji Kredisi

• Yatırım ile üretilen enerjinin, yıllık bazda firmaya ait tüketimi aşan seviyede
olması halinde kullandırılabilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
246 ÜRETEN
2009
• FKA Yenilenebilir Enerji Kredisi kapsamında Hidroelektrik Santrali (HES), Rüzgar

Enerjisi Santrali (RES), Güneş Enerjisi Santrali, Jeotermal Santrali, Biyokütle gibi
tüm yenilenebilir enerji projeleri finanse edilebilir.
• Kredi, yatırım kredisi olarak 3 yıl ödemesiz dönem azami 10 yıl vadeli
kullandırılabilir.
• Kredinin üst limiti 5.000.000 EUR’dur.
• Faiz ve komisyon oranları proje bazında değerlendirilmekte olup, İlgili KOBİ
c) FKA Enerji Verimliliği Kredisi

Yatırım ile üretilen enerjinin, yıllık bazda firmaya ait tüketimi aşmayan seviyede olması
halinde kullandırılabilir.
Hedef Kitle:
• Firmaların enerji verimliliği sağlayacak, modernizasyon ve kapasite artışı sağlayan
ve enerji maliyetlerini düşüren ve verimlilik artışı sağlayan tüm yatırımlar,
• İmalat sanayinde;
- Enerji sarfiyatını azaltan ve enerji verimliliği sağlayan her türlü yatırım,
- Sabit bir kapasite durumunda toplam enerji tüketimini azaltan yatırımlar,
• Diğer sektörlerde;
- Toplam enerji tüketimini azaltan ve enerji verimliliğini sağlayan her türlü
yatırımlar,
Not: Komple yeni yatırımlar desteklenmemektedir.
• Yatırım kredisi olarak 2 yıl ödemesiz dönem azami 7 yıl vadeli kullandırılabilir.
• Kredinin üst limiti 2.000.000 EUR’dur.
• Faiz ve komisyon oranları proje bazında değerlendirilmekte olup, ilgili KOBİ
29. Ticari Kullanım Amaçlı Gayrimenkul Alım Kredisinin kullandırım amacı ve azami
limiti ne kadardır?
Ticari Kullanım Amaçlı Gayrimenkul Alım Kredisi, firmaların ticari amaçlı gayrimenkul
alımlarının finansmanına yönelik olarak kullandırılır. Ticari kullanım amacıyla alınacak
konutlar için de bu kapsamda kredi kullandırılabilir. Kredi üst limiti, firmanın kredi
değerliliğine ve ipotek alınacak taşınmazın ekspertiz değerine göre, GKKM ile
değerlendirilen müşterilerimizde risk grubunun gerektirdiği teminat miktarından daha
düşük olmamak şartıyla belirlenecektir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Şube (KOBİ-Karma) Kredi Komitesi yetkisinde, ekspertiz değerinin azami %80’i

kadar,
• Kurumsal/Ticari Şube, Bölge Koordinatörlükleri ve Genel Müdürlük Kredi
Komitelerince ekspertiz değerinin %100’üne kadar limit belirlenebilecektir.
• Tahsis makamları kredi tebliğlerinde kredi üst sınırını/oranını açıkça
belirteceklerdir.
Ayrıca, bu kredi kapsamında Genel Müdürlük yetkisinde tahsis edilenler hariç olmak
üzere, tapu tarihi son bir (1) ay içinde olan gayrimenkuller değerlendirilecektir.
30. Ticari kullanım amaçlı gayrimenkul alım kredisi asgari ve azami vadeleri ve
kullandırım şekilleri nelerdir?
• Ticari Kullanım Amaçlı Gayrimenkul Alım Kredisinin vadesi;
- Kurumsal Şube, Ticari Şube, Bölge Koordinatörlükleri kredi komiteleri ve Genel
Müdürlük yetkisinde azami 120 aydır.
- Şube (KOBİ ve Karma) yetkisinde azami vade 84 aydır.
• Kredi dönemsel taksitli (3 veya 6 ay) veya aylık eşit taksitli (AET) olarak kullandırılabilir.
• Kredi;
- Kurumsal Şube, Ticari Şube ve Bölge Koordinatörlükleri kredi komiteleri
yetkisinde dönemsel taksitli (azami 3 ayda bir) veya AET olarak,
- Şube (KOBİ ve Karma) yetkisinde sadece AET olarak, tahsis edilebilmektedir.
• Firmaların nakit akışlarına bağlı olarak, Kurumsal Şube, Ticari Şube ve Bölge
Koordinatörlükleri Kredi Komiteleri ve Genel Müdürlük yetkisinde tahsis edilecek
kredilerde 1 yıla kadar ödemesiz dönem öngörülebilecektir. Ödemesiz dönem,
kredinin azami vadesi içinde değerlendirilecektir.
31. Ticari kullanım amaçlı gayrimenkul alım kredisi ile satın alınacak ticari
gayrimenkulün taşıması gereken özellikler nelerdir?
• Belediye mücavir alanı sınırları içinde olması,
• İpotek verenin kredi lehtarı olması,
• Sigorta işlemlerinin tamamlanmış olması,
• Yapı kullanma izin belgesi olması (bu belge yok ise, taşınmaz üzerinde kat irtifakı
kurulmuş olması kaydı ile Bankamız Ekspertiz İşleri Yönergesinde tarif edilen
işyerleri kredi konusu olabilir),
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
248 ÜRETEN
2009
• Kredi ile birlikte firmaların nakit akışlarının bankamıza kanalize edilmesi,

çapraz ürün satışının sağlanması amacıyla, “Bankacılık İşlemleri Protokolü”nün
imzalatılması esastır. Şubelerimizin, protokol metninden farklı bir metin
taleplerinde ya da madde ilave edilip çıkarılması durumları ile ilgili konularda
ilgili Pazarlama Daire Başkanlığı’ndan onay almaları gerekmektedir.
32. Turizm Destek Paketinin konusu nedir, hedef kitlesi kimlerdir?

Turizm sektöründe faaliyet gösteren firmaların,
• İşletme sermayesi,
• Tamir-bakım,
• Yenileme,
• Ekipman ve tefriş malzemesi alımı gibi renevasyon yatırımlarının finansmanı ile,
• Modernizasyon, sınıf yükseltme ve enerji verimliliğine yönelik yatırımlarının
finansmanı bu kredi paketi içerisinde değerlendirilebilir.
Hedef kitle, turizm faaliyetleri ile iştigal eden tüm konaklama tesisleri, Turizm Belgeli
turistik restoranlar, seyahat acenteleri, yat turizmi ile uğraşanlar, turizm sektörüne hizmet
ve ürün satışı yapan tedarikçi işletmelerdir.
33. Turizm Destek Paketinde yer alan ürünler hangileridir?

1) Turizm Destek Kredisi
2) Komple Yeni Yatırım ve Tevsii Yatırım Kredileri
3) Kalkınma Bankası Turizm Kredisi
4) FKA Enerji Verimliliği Kredisi
5) Teminat Mektubu TL/YP
6) Dövizli Çek İştira Kredisi
7) POS
8) KOBİ Kart
9) Diğer ürünler
34. Turizm Destek Kredisi kapsamında kullandırılacak kredi türleri ve vadeleri

nelerdir?
Konaklama Tesisleri ve Turistik Restoranlar Tadilat ve Yenileme:
• Yenileme, ekipman ve tefriş malzemesi alımı amacıyla azami 48 ay vadeli TL kredi,
• Tamir-bakım ve sezon öncesi diğer işletme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla
ise azami 24 ay vadeli TL kredi,
• Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) veya Yatırım Teşvik Belgesi (YTB)
kapsamında olması halinde (32 Sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma hakkındaki
kararın 17-b maddesinin “v” ve “vi” fıkralarında belirtilen haller hariç) döviz
kredisi kullandırılabilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Seyahat Acenteleri ve Turizm Tedarikçileri:

• Azami 24 ay vadeli TL kredi kullandırılabilir.
• Sadece seyahat acenteleri için TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi’nin 2.1.6.A
maddesinde düzenlenen esaslar çerçevesinde döviz kredisi kullandırılabilir.
Yat İşletmeleri:
Turizm Bakanlığı’ndan aldığı “Turizm İşletme Belgesi”ne istinaden yat işletmeciliği yapan
veya işleten firmalara işletme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla;
• Azami 24 ay vadeli TL kredi,
• TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi’nin 2.1.6.A maddesinde düzenlenen
esaslar çerçevesinde döviz kredisi kullandırılabilir.
35. Kalkınma Bankası Turizm Kredisinin konusu, hedef kitlesi ve kullandırım şeklini
açıklayınız.
Kredinin hedef kitlesi; Türkiye’nin her yöresinde turizm sektöründe faaliyet gösteren
tüm turizm konaklama (beş yıldızlı oteller de dahil) işletmeleridir. Kış ve eko turizm ile
iştigal eden işletmeler de kredilendirilebilecektir. Krediyle Türkiye’de faaliyet gösteren
KOBİ turizm konaklama işletmelerinin komple yeni yatırım, yenileme, modernizasyon,
renovasyon, sınıf yükseltme ve enerji verimliliği yatırımları ile işletme sermayesi ihtiyaçları
finanse edilmektedir. Mevcut binaların yetersiz olması durumunda, genişleme amacıyla
yapılacak ikinci el bina alımları ya da otele dönüştürme amacıyla alınacak binalar firmanın
işletmesini kendisi yapması şartı ile kredi konusu olabilecektir. Bu şekilde yapılacak
alımlarda, binanın Bankamızca ekspertizinin yapılması ve öngörülen kredi tutarının
ekspertiz değerinin %50’sini geçmemesi gerekmektedir. Kredi tek başına işletme kredisi
olarak da kullandırılabilecektir.
Kredinin üst limiti ise 3 milyon TL’dir. Yatırım kredilerinde azami 1 yıl, işletme kredilerinde
azami 6 ay ödemesiz dönem bulunmaktadır.
Yatırım kredilerinde tahsis edilen limitin minimum %75’i oranında harcama belgesi ibrazı
gerekmektedir.
36. Franchising Kredisinin hedef kitlesi kimlerdir? Kredinin limiti ne kadardır?

Kredinin hedef kitlesi, franchising sistemi ile kendi işini kurmak ya da mevcut işlerinin yanı
sıra yeni bir alanda faaliyet göstermek isteyen gerçek ve tüzel kişi firmalardır.
Franchising Kredisinin limiti aşağıdaki giderlerin toplam tutarının azami %75’ine kadar
olacaktır:
1) Franchise veren firma tarafından verilecek onaylı yazı ile belirlenmiş olan ve
franchise alana franchise veren firmanın markasının kullanılması hakkını veren
Franchise Giriş Bedeli,
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
250 ÜRETEN
2009
2) Kullanılacak teçhizat, demirbaş ve stokların temin edilerek işyerine/mağazaya

yerleştirilmesi, firma faaliyet alanının dekorasyonunun yapılması, franchise
veren firmanın ya da franchise alacak kişinin yerinde verilecek eğitim ile eğitim
malzemelerinin sağlanması vb. amacıyla yapılan/yapılacak harcamalara ait ibraz
edilecek fatura vb. giderleri krediye konu olabilecektir.
“Franchise Giriş Bedeli” için kullandırılan kredi tutarı firmanın vadesiz hesabına alacak
kaydedildikten sonra, firma talimatına istinaden nakden ödenmeksizin Franchise veren
firmanın hesabına havale/EFT yapılacaktır.
Kullanılacak demirbaş, stok, teçhizat vb. harcamalara ait kredi kullandırımları ise, fatura
karşılığı yapılacak olup, ilgili harcama belgeleri en fazla üç (3) ay önceye ait olabilecektir.
Kredi tutarı fatura karşılığında satıcı firmaya veya kredi lehdarına ödenebilecektir.
37. Şoför Esnafına kullandırılacak plaka/hat alım kredisinin hedef kitlesi, kullandırım
türü vadesi, limiti ve kredi tahsis makamları hakkında bilgi veriniz.
Kredinin hedef kitlesi: İlgili Oda/Dernek/Birlik üyesi ticari taksi, taksi dolmuş, minibüs
işletmecileridir.
Kullandırım Türü / Vade: Azami 60 ay vadeli, aylık eşit taksitli olarak kullandırılacaktır.
Limit: Plakanın/hattın piyasa değerine bağlı olarak belirlenecektir.
Toplam Plaka/Hat Alım Kredi Üst Limiti, araç alımı, plaka alımı ve işletme kredisi/borç
transferi kredileri dahil olmak üzere Bankamızdaki kredi risk toplam tutarı plakanın/hattın
piyasa değerinin %50’sini aşamayacaktır. Kredi, Bölge Koordinatörlükleri yetkisinde tahsis
edilecektir.
Plaka/Hat Kredisi’nin Bölge Koordinatörlükleri yetkisinde belirlenebilecek üst limitleri
aşağıda belirtilmektedir:
• İstanbul ili içinde faaliyet gösteren ticari taksi, taksi dolmuş/minibüs için,
plakanın/hattın %50’sini aşmamak kaydıyla azami 800.000 TL,
• Ankara, İzmir, Bursa illerinde faaliyet gösteren ticari taksi, taksi dolmuş/minibüs
için plakanın/hattın %50’sini aşmamak kaydıyla azami 400.000 TL,
• Diğer büyükşehirlerde faaliyet gösteren ticari taksi, taksi dolmuş/minibüs için
plakanın/hattın %50’sini aşmamak kaydıyla azami 250.000 TL,
• Yukarıdaki maddelerde belirtilen iller dışındaki diğer illerde faaliyet gösteren
ticari taksi, taksi dolmuş ve minibüs plaka/hat alımına yönelik ise plakanın/hattın
%50’sini aşmamak kaydıyla azami 150.000 TL olarak üst limit belirlenebilecektir,
• Belediyeler tarafından açılan servis aracı plaka ihalelerini kazanan oda üyesi
esnafların hat/plaka değerine sahip olan (Bursa ili S plaka, Ankara C plaka gibi)
servis plaka alımlarına yönelik olarak plaka değerinin %50’sini aşmamak üzere,
azami 150.000 TL limit belirlenebilecektir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki ulaşım hizmetleri; Büyükşehir Belediyeleri

tarafından, Büyükşehir Belediyesi olmayan diğer illerde ise Belediyelerle birlikte İl
Trafik Komisyonları tarafından yürütülmekte olup, ilgili kanun, yönetmelikler ve UKOME
kararları gereğince iller bazında farklı uygulamalar bulunabilmektedir. Bankamızın
herhangi bir hak mahrumiyetine uğramaması önem arzetmekte olup, minibüs ve servis
araçları plaka/hat alımı kredisinde; İlgili Belediyelerin karar ve yönetmeliklerine göre
araştırma, değerlendirme ve hat/plaka değerliliği yapılması Bölge Koordinatörlüklerimizin
sorumluluğundadır. Ayrıca gerek duyulduğunda ilgili Pazarlama Daire Başkanlığımızdan
konuyla ilgili görüş alınmalıdır.
Plaka Kredisi’nin plakanın/hattın alımından itibaren en geç bir (1) ay içinde kullandırılması
gerekmektedir.
38. Plaka teminatlı araç alım kredisinin kredilendirme oranı ve azami vadesi
hakkında bilgi veriniz.
Ticari taksi, taksi dolmuş ve minibüs işletmecilerinin ticari araç alım kredileri aşağıdaki
kriterlere göre belirlenecektir.
AZAMİ
KREDİ TÜRÜ KREDİLENDİRME ORANI KREDİ KRİTER
VADESİ
Sıfır (0) Km. Ticari
Araç Alımı KDV dahil fatura bedelinin Orijinal fatura
60 ay
(Taksi/Taksi %100’ü alınmalıdır.
dolmuş/Minibüs)
Türkiye Sigorta Reasürans ve Araç, en fazla 3
2. El Ticari Araç
Emeklilik Şirketleri Birliği’nce yaşında olmalıdır.
Alımı
yayımlanan Motorlu Kara 60 ay (*) Yaş+ kredi
(Taksi/Taksi
Taşıtları Kasko Değer Listesi’nde vadesi 6 yılı
dolmuş/Minibüs)
belirtilen tutarın %80’i geçemez.
39. (YDK) Yurtdışı Kaynaklı Yatırım kredilerinde hangi yatırımlar finanse

edilmektedir?
• Arsa hariç her türlü sabit kıymet (inşaat, makine-teçhizat, tesis, demirbaş, araçlar
vb.) ve proje maliyeti ile doğrudan ilişkili diğer harcamalar,
• Yeni yatırım, tevsi, modernizasyon, yenileme, kalite düzeltme, tamamlama,
entegrasyon, ürün eşitlendirme vb. yatırımlara ilişkin firma talepleri YDK
Kredilerden karşılanabilir.
Arsa, proje maliyetine dahil edilmekle birlikte, finanse edilememektedir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
252 ÜRETEN
2009
40. Hazine Müsteşarlığınca teşvik belgesine bağlanan ve destek unsurları arasında

faiz desteği yer alan bünye kaynaklı veya dış kaynaklı işletme kredilerine faiz desteği
uygulanabilir mi?
Bakanlık tarafından teşvik belgesine bağlanan ve destek unsurları arasında faiz desteği
yer alan Bölgesel destekler, stratejik yatırımlar, araştırma ve geliştirme yatırımları ile çevre
yatırımlarının finansman maliyetlerinin düşürülmesi için Bankamızın kendi kaynaklarından
veya aracılık ederek sağladığı dış kaynaklardan sadece yatırım kredisi olarak kullandırılan
krediler için uygulanır.
41. Hazine Müsteşarlığı faiz desteğinden yararlanma koşulları nelerdir?

Faiz desteği uygulamasına esas olacak kredi miktarı, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım
tutarının %70’ini geçemez. Faiz desteği uygulanacak krediler, en az 1 yıl vadeli, asgari 6 ay
anapara ödemesiz dönemli olacaktır.
Faiz desteği içeren teşvik belgesi kapsamı yatırımın finansmanı için açılan kredi, birden
fazla itfa planı çerçevesinde kullandırılabilir.
Faiz desteği, ilk itfa planına göre kullanım tarihinden itibaren azami 5 yıl (2006 kararı azami
4 yıl) süreyle uygulanır. Teşvik belgesi bazında birden fazla dilim kullandırılan kredilerde,
ilk itfa planının kullandırım tarihinden itibaren süre hesaplaması yapılır.
Döviz kredisi veya dövize endeksli kredi kullandırılması halinde, Bakanlıkça faiz tahakkuk
tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru dikkate alınarak işlem yapılır.
Faiz desteği, ilk itfa planına göre kullanım tarihinden itibaren azami 5 yıl süreyle uygulanır.
Banka daha uzun vadeli kredi kullandırsa bile, kredi kullandırım tarihinden itibaren 5. yıl
sonunda teşvikten faydalanılamaz.
Bankamızdan teşvik belgesine bağlı yatırım kredisi kullanan firma, geçmiş dönem faiz
ödemeleri için destekten faydalanamaz. Faiz desteği, krediye ilişkin itfa planlarının
Müsteşarlığa gönderilmesiyle başlar.
42. Hazine Müsteşarlığı faiz desteğinden hangi bölgeler faydalanabilmektedir?

2006/10921 sayılı “Faiz Desteği” teşvik tedbirini içeren teşvik belgelerine bağlı olarak
kullandırılmış yatırım kredilerinde; bölge ayrımı olmaksızın TL kredilerde 5 puan; YP
kredilerde 2 puan destek verilecektir. Faiz desteği, ilk itfa planına göre kullanım tarihinden
itibaren azami 4 yıl süreyle uygulanır. Söz konusu teşvik belgesi kapsamına, 20/8/2009
tarihinden sonra ilave edilen yatırım harcamaları için kullandırılacak ilave kredilerde faiz
desteği uygulanmaz.
Teşvik belgesi bazında uygulanacak faiz desteği miktarı; AR-GE ve çevre yatırımları için
üçyüzbin Türk Lirasını, KOBİ yatırımları için ikiyüzbin Türk Lirasını, kalkınmada öncelikli
yörelerde yapılacak yatırımlar için bir milyon Türk Lirasını geçemez.
kullandırılmış ve/veya kullandırılacak yatırım kredilerine ilişkin uygulanması gereken
destekler, oran ve tutarlar aşağıda belirtilmiştir:
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Teşvik belgesi bazında uygulanacak faiz desteği miktarı; III ve IV üncü bölgede yapılacak
yatırımlar için 500.000 TL, AR-GE ve çevre yatırımları için 300.000 TL’yi geçemez.
Üçüncü Bölge: Konya, Karaman, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Kırıkkale, Aksaray,
Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak, Kayseri, Sivas, Yozgat, Zonguldak,
Karabük, Bartın, Samsun, Tokat, Çorum, Amasya, Gaziantep, Adıyaman, Kilis.
Dördüncü Bölge: Kastamonu, Çankırı, Sinop, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin,
Gümüşhane, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır, Van, Muş, Bitlis,
Hakkari, Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak,
Siirt, Çanakkale, Bozcaada, Gökçeada
Bölgeler Faiz Desteği Faiz Desteği Miktarı/Döviz veya

Miktarı/TL Krediler Dövize Endeksli Krediler
III (Yatırım Kredileri) 3 puan 1 puan
IV (Yatırım Kredileri) 5 puan 2 puan
AR-GE/Çevre Kredileri (Bölge 5 puan 2 puan
ayrımı bulunmamaktadır)
01.01.2012 tarihinden sonra kullandırılmış ve/veya kullandırılacak yatırım kredilerine
ilişkin uygulama verilecek destekler aşağıda belirtilmiştir.
Üçüncü Bölge: Balıkesir, Bilecik, Burdur, Gaziantep, Karabük, Karaman, Manisa, Mersin,
Samsun, Trabzon, Uşak ve Zonguldak
Dördüncü Bölge: Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan,
Hatay, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize ve Sivas
Beşinci Bölge: Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane,
Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli ve Yozgat
Altıncı Bölge: Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin,
Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van
Bölgeler Faiz Desteği Faiz Desteği
Miktarı/TL Krediler Miktarı/Döviz veya Dövize
Endeksli Krediler
III. Bölge 3 puan 1 puan
IV. Bölge 4 puan 1 puan
V. Bölge 5 puan 2 puan
VI. Bölge 7 puan 2 puan
AR-GE/Çevre Kredileri 5 puan 2 puan
(Bölge ayrımı bulunmamaktadır)
Stratejik yatırımlar 5 puan 2 puan
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
254 ÜRETEN
2009
Teşvik Belgesi bazında uygulanacak faiz desteği miktarı, sırasıyla üçüncü bölgede 500.000
TL, dördüncü bölgede 600.000 TL, beşinci bölgede 700.000 TL ve altıncı bölgede 900.000
TL, AR-GE ve çevre yatırımlarında 500.000 TL’yi ve Stratejik Yatırımlarda ise 01.01.2013
tarihinden itibaren uygulanmak üzere sabit yatırım tutarının %5’ini aşmamak kaydıyla
50.000.000 TL’yi geçemez.
Ayrıca, 01.01.2012 tarihinden sonra düzenlenmiş ancak 2009/15199 sayılı Karar
kapsamında bulunan Yatırım Teşvik Belgeleri firmaların T.C. Ekonomi Bakanlığı’na talepte
bulunmaları halinde 2012/3305 Kararı pay ve miktarlarından yararlanabileceklerdir.
43. İnovasyon Kredi Paketi’nin hedef kitlesi kimlerdir? Pakette yer alan ürünler
nelerdir?
Hedef kitle, Bankamızın tüm müşteri segmentleri içerisinde inovasyon, AR-GE, knowhow,
patent, teknoloji yenilikleri vb. verimlilik artışı sağlayacak projeleri olan firmalardır.
Paket içerisinde İnovasyon Kredisi, Teknoloji Destek Kredisi, Kalite Belgesi Kredisi, Yurtiçi/
Yurtdışı Fuar ve Sergilere Katılım Kredisi yer almaktadır.
44. Dövize Endeksli TL kredilerin hedef kitlesi, konusu, kullandırım esasları ve

vadesi nasıldır?
Dövize endeksli TL nakit kredi, limiti Türk Lirası olarak tespit edilen, belli bir döviz cinsine
bağlı tutulan, bu limitle sınırlı olarak firmalara ilk ödeme tarihindeki geçerli Bankamız
döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek kullandırılan kredidir.
Kredi geri ödemeleri, ödeme tarihinde endekslenen döviz cinsi dikkate alınarak efektif/
döviz olarak ödenebileceği gibi ödeme tarihindeki Bankamız döviz satış kuru üzerinden
Türk Lirası karşılığı da ödenebilecektir.
Kredi her ne kadar TL kredi ise de kur riski içermesi nedeniyle, döviz geliri olan, satışlarını
ve nakit akışını genellikle döviz üzerinden gerçekleştiren firmalara kullandırılması tercih
edilmelidir.
Döviz kredilerine getirilen istisnalar, dövize endeksli TL nakit kredilerde söz konusu
değildir. Kredi lehdarı açısından herhangi bir teşvik veya ihracat taahhüdü zorunluluğu
yoktur.
Kredi sadece Euro (EUR) veya Amerikan Doları’na (USD) endeksli olarak kullandırılır.
Yapılan kredi tekliflerinde, talep edilen TL tutarın yanı sıra endekslenecek döviz cinsi de
belirtilmelidir.
Kredi AET, Dönemsel Taksitli, Spot veya Rotatif olarak kullandırılabilecek olup,
kullandırılacak her bir kredi için ayrı hesap açılmalıdır.
Dönemsel taksitli ve AET kullandırımlarda yetki limitleri çerçevesinde, Bölge
Koordinatörlükleri ile Kurumsal ve Ticari Şube Kredi Komitelerinin, azami 1 yıl ödemesiz
dönem olmak üzere toplam 48 ay vadeye kadar tahsis yetkileri bulunmaktadır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Rotatif ve Spot kullandırımlarda yetki limitleri çerçevesinde, Bölge Koordinatörlükleri

ile Kurumsal ve Ticari Şube Kredi Komitelerinin 24 ay vadeye kadar tahsis yetkileri
bulunmaktadır.
Kredinin AET veya Dönemsel Taksitli kullandırılması durumunda ödeme planı endekslenen
döviz cinsi üzerinden düzenlenecektir.
Kredi kullanacak müşteriden “Dövize Endeksli TL Nakit Kredi Kullandırım Talep Formu”
alınmalıdır.
45. POS İşyerime Destek Paketi ile sağlayacağımız avantajlar nelerdir?

POS İşyerime Destek Paketi ile,
• POS cihazının kullanımının yaygınlaştırılması,
• Müşterilerimizin nakit akışlarının Bankamız üzerinden geçmesinin sağlanması,
• Firma kasalarında nakit bulundurma ve nakit taşıma risklerinin ortadan
kaldırılarak etkin risk yönetiminin sağlanması,
• Kredi kartıyla yapılan ödeme tutarlarının otomatik olarak banka hesaplarına
aktarılması, operasyonel kolaylık sağlanması,
• Müşterinin işletme sermayesi ihtiyaçlarının karşılanması,
• Bankamız ürün ve hizmet kalitesinin artırılması,
• Çapraz satışın sağlanması,
• Kredi kart aktivasyonunun ve cirosunun artırılması ve yeni müşterilerin
kazandırılması amaçlanmaktadır.
46. POS İşyerime Destek Paketi’nde yer alan ürünler nelerdir?

• Dost POS Kredisi
• Hızlı Nakit POS Kredisi
• Teminat Mektubu TL/YP
• Dost POS Sigortası
47. “MEDİ Kredi”nin hedef kitlesi, amacı ve özellikleri nelerdir?

Bankamızca, sektöre özel hazırlanmış olan “Eczacı Kredisi”nin hedef kitlesi, kendi nam ve
hesabına iş yapan, Bankamızda 13-Profesyoneller sektör kodu ile tanımlı Eczacı, Doktor,
Diş hekimi olan gerçek kişilerdir.
Amaç, kredibilitesi yüksek, verimli müşteri grubu olarak çalışılan sağlık sektöründe yeni
müşteri kazanmaktır.
• Eczanelerin fatura karşılığı SGK’dan (Sosyal Güvenlik Kurumu) yapacağı tahsilât
ile ilaç alımının yapıldığı firmalara yapacağı ödeme süreleri arasında doğacak
finansman ihtiyaçlarının Bankamız tarafından karşılanması,
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
256 ÜRETEN
2009
• İşletme sermayesi ihtiyacını doğuran her türlü ilaç alımları, tıbbi sarf malzemeleri
alımları ile faaliyet giderleri gibi ihtiyaçlarının temini kapsamındaki harcamaların
finansmanına yöneliktir.
48. “Halkbank Güvenceli Çek”in amacı, avantajları ve özelleri nelerdir?

Halkbank Güvenceli Çek, mevcut çek karnesi özelliklerine sahip olan ancak çek yaprağı
üzerinde basılı olan tutarın tamamının hesapta yeterli bakiye olmasa dahi ödeneceği çek
ürünümüzdür.
Hedef kitle, KOBİ segmentinde yer alan tüm gerçek ve tüzel kişi firmalardır. Bankamız
Ticari ve Kurumsal Segmentte yer alan müşterilerin de talepleri karşılanabilir.
Avantajları
• Halkbank Güvenceli Çek ile çek üzerinde basılı Bankamız garantisi olan tutarın
tamamı hesapta bakiye olmasa dahi ödenir.
• Alıcı-satıcı arasındaki güven sorununu ortadan kaldırır.
• Güvenceli çek kullanan müşteriler için prestij sağlar.
• Nakit yerine geçtiğinden nakit taşıma riskini ortadan kaldırır.
Özellikleri
• Çek karnesi sadece TL olarak verilebilmektedir.
• Çek karnesi sadece TACİR olarak basılabilecektir.
• Güvenceli Çek karnesi talep eden müşterilerin öncelikle kredi limitleri tesis
edilmelidir. Kredi limiti tesis edilmeyen ya da ilgili kredi limiti yeterli olmayan
müşterilere çek karnesi talebi yapılamaz.
• Güvenceli Çek Karnesi kullanacak müşterilere Güvenceli Çek Taahhüt Kredisi
tahsisi yapılmalıdır. (Örneğin, 10.000 TL’lik 10 yapraklı çek isteyen müşteri için
tahsis edilecek kredi limiti 100.000 TL olmalıdır)
• Güvenceli Çek için müşteriye (hesap açılış detayları aşağıda yer almaktadır) ayrı
bir vadesiz hesap açılacaktır.
• Çek karnesine basılacak tutarlar 2 tip olabilecektir: 5.000 TL ve 10.000 TL. Çek
karnesi üzerinde basılı olan tutar dışında yazılacak tutarlar için müşterilerin
standart çek karnemizi kullanması gerekmektedir. (Örneğin, Müşteri 8.000 TL
çek kesecek ise, 5.000 TL’sini Güvenceli Çek’ten, 3.000 TL’sini de standart çek
karnemizden yazmalıdır.)
• Çek karnesi 10 yaprak ve 25 yaprak olmak üzere 2 ayrı tipte düzenlenebilir.
• Çek karnesi üzerinde tutarlar (yazı ve rakam) matbu olarak basılı gelir. Vade alanı
keşideci tarafından doldurulur.
• Çek üzerinde basılı tutar için Bankamızın ödeme garantisi olması nedeni ile
çek üzerinde basılı garanti tutarı için çek hiçbir şekilde karşılıksız işlemine tabi
tutulmayacaktır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Bu çek ürünümüzde müşterilere çek karnesi verilirken müşterinin çek yaprağı

üzerinde basılı olan tutarda hiçbir suretle değişiklik/tahrifat yapmaması
gerektiği mutlaka anlatılmalıdır. Aksi durumlarda çek ile ilgili ödemelerde banka
sorumluluğunun sadece basılı olan tutarla sınırlı olacağı ve basılı tutar dışında
yazılan tutarlarda bankanın hiçbir sorumluluğunun bulunmayacağı müşterilere
ifade edilmelidir.
• Güvenceli Çek üzerinde basılı olan tutarın keşideci tarafından değiştirilerek garanti
limitinin üzerinde bir tutarla düzenlenmiş olması durumunda Şubelerimizce,
Şube Operasyonları Daire Başkanlığı’na bilgi verilmeli ve başkanlığın talimatları
doğrultusunda işlem yapılmalıdır.
• Kıbrıs Şubeleri müşterilerine Güvenceli Çek ürününü veremez.
• Güvenceli Çek ürünü müşterilerin nakit akışının Bankamıza kanalize edilmesini,
vadesiz mevduat ortalaması ve kredi hacmi ile karlılığın artırılmasını sağlayacak
bir üründür.
49. Kredi Garanti Fonu’nun kefaletine konu kredinin üst limiti ne kadardır?
1.000.000 TL’dir. KOBİ’nin ihracatçı olması durumunda, T.Eximbank’tan KGF kefaletiyle
doğrudan kullandırılan ihracat kredileri için verilen kefalet riskleri ile birlikte her bir KOBİ
için kefalet riskleri toplamı 1.400.000 TL’ye, bir risk grubu için ise 2.000.000 TL’ye kadar
yükseltilebilecektir.
50. Grup firmaları söz konusu ise Kredi Garanti Fonu üst limiti nedir?
1.500.000 TL’dir.
51. Kredi Garanti Fonu tahsis edilen kredinin azami % kaçına kefalet vermektedir?
%80
52. Girişimci Kredinin hedef kitlesi hakkında bilgi veriniz.

Başvuru tarihi itibariyle, 1 yılı aşmamak üzere ticari faaliyette bulunan veya herhangi
bir faaliyeti ya da kendine ait bir işyeri olmayıp kendi işini kurmak isteyen girişimcilerin
talepleri krediye konu olabilecektir.
53. Girişimci Kredi türleri nelerdir?

• Genç Girişimci
• Cesur Girişimci
• Usta Girişimci
• Mucit Girişimci
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
258 ÜRETEN
2009
54. Genç Girişimci Kredisi’nin hedef kitlesi, kredi üst lmiti, kredi türü ve vadesi
Hedef Kitle: Üniversite mezunu, deneyimsiz, mezun olduğu bölümle ilgili kendi işini
kurmak isteyen, müteşebbis girişimciler hedef kitle olarak belirlenmiştir.
Örneğin, eczacılık fakültesini bitiren yeni mezun bir eczacının eczane, hukuk fakültesini
bitiren yeni mezun bir avukatın hukuk bürosu, diş hekimliği fakültesini bitiren yeni mezun
bir diş doktorunun muayenehane, anaokulu öğretmenliği mezununun anaokulu, mimarlık
fakültesi mezununun mimarlık bürosu açmak istemesi gibi…
• Kurmayı düşündüğü iş kolu ile ilgili olarak yüksek okul veya fakülte mezunu olup,
üniversite diploması bulunan,
• Eğitimini aldığı iş konusunda bir tecrübesi bulunmayan yeni mezun,
• 30 yaşını aşmamış olan genç girişimcilere kullandırılacaktır.
Kredi Üst Limiti: Azami 50.000 TL
Kredi Türü/Vade: Aylık Eşit Taksitli Kredi, 1 yılı ödemesiz dönemli (üç ayda bir faiz ödemeli)
olmak üzere azami 36 ay vade belirlenebilecektir.
55. Cesur Girişimci Kredisi’nin hedef kitlesi, kredi üst lmiti, kredi türü ve vadesi
Hedef Kitle: Üniversite mezunu olup, deneyim kazandığı ve eğitimini aldığı iş kolunda
kendi işyerini açmak isteyen girişimciler hedef kitle olarak belirlenmiştir.
Örneğin; Tıp doktorları, tahlil laboratuarı kuracak biyologlar, etüt merkezi açacak
öğretmenler, diş doktorları, veterinerler, avukatlar gibi…
• Kurmayı düşündüğü iş kolu ile ilgili olarak yüksek okul veya fakülte mezunu olup,
• En az 2 yıl eğitimini aldığı iş konusunda tecrübesi bulunan,
• Halen yapmakta olduğu iş ve almış olduğu eğitimi üzerine iş kurmak isteyen,
• 35 yaşını aşmamış olan girişimcilere kullandırılacaktır.
56. Usta Girişimci Kredisi’nin hedef kitlesi, kredi üst lmiti, kredi türü ve vadesi
Hedef Kitle: Mesleki kuruluşlardan eğitim sertifika/belgesi bulunan ve ilgili iş kolunda
deneyim sahibi olan ve kendi iş yerini açmak isteyen girişimciler hedef kitle olarak
belirlenmiştir.
• En az ilkokul mezunu olan,
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kurmayı düşündüğü iş kolu ile ilgili bilgi, beceriye sahip olduğunu gösteren
mesleki kuruluşlardan alınmış eğitim sertifikasını belgeleyen,
• İş konusunda faaliyet gösteren iş yerlerinde en az 5 yıl çalıştığını gösteren belgeye
sahip olan,
• 30 yaşını aşmamış olan girişimcilere kullandırılacaktır.
Örneğin, kuaför yanında çalışarak işinde deneyim kazanmış ve kendi işini açmak isteyen
girişimciler, lostra salonunda deneyim kazanıp kendi lostra salonunu açmak isteyen vb.
girişimciler
57. Mucit Girişimci Kredisi’nin hedef kitlesi, kredi üst lmiti, kredi türü ve vadesi
Mucit Girişimci Kredisi’nin hedef kitlesi;
• Teknokentlerde faaliyet gösteren girişimciler,
• KOSGEB, TÜBİTAK, TTGV gibi kurumlardan hibe almaya hak kazanmış girişimciler,
• Patent hakkı satın almış/sahibi,
• 30 yaşını aşmamış olan girişimcilere kullandırılacaktır
Örneğin; Yazılım, donanım geliştirme, mobil teknolojileri ve uygulamalarının geliştirilmesi
gibi özellikle teknolojik ürün/uygulamalar, patenti alınmış her türlü buluş/icat/yeni fikri
faaliyete geçirmek isteyen girişimcilerin talepleri krediye konu olabilecektir.
58. Dünya Bankası Enerji Verimliliği Kredisi’ne konu olacak yatırımlar hakkında bilgi veriniz.
Kredi ile Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde gerçekleştirilecek enerji verimliliği
yatırımları finanse edilecektir.
Gerçekleştirilen projenin enerji verimliliği kredisine konu olabilmesi için;
• Üretim kapasitesinin değişmediği yatırımlarda, toplam enerji giderlerinin
(elektrik, doğalgaz, kömür, fuel oil, vb.) en az %20 azalması,
• Üretim kapasitesinin değiştiği yatırımlarda, birim çıktı başına enerji tüketiminin
en az %20 azalması,
• Enerji verimliliğine konu yatırım ile ortaya çıkan ilave finansal kazanımın
yarısından fazlasının enerji verimliliğinden kaynaklanması
şartlarından en az birini sağlaması gerekmektedir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
260 ÜRETEN
2009
Yukarıdaki şartlar doğrultusunda enerji verimliliği sağlayan; imalat sanayi, tarımsal sanayi,
lojistik, maden işletmeciliği, turizm, eğitim, sağlık, haberleşme, ticaret ve hizmet sektörleri
gibi geniş bir yelpazede yer alan sektörlerde yapılacak tüm yatırımlar kredi kapsamında
değerlendirilebilecektir.
59. Dünya Bankası Enerji Verimliliği Kredisi’nin hedef kitlesi, azami vadesi ve limiti
nedir? Kredi/Özkaynak ilişkisi hakkında bilgi veriniz.
Çalışan sayısı 250 kişiye kadar olan ve yıllık cirosu 40 milyon TL’yi aşmayan KOBİ’ler ile
çalışan sayısı 1.500 kişiye kadar olan ve yıllık cirosu 150 milyon TL’yi aşmayan, KOBİ tanımı
dışındaki BÖİ’ler hedef kitledir.
Vade (azami yıl) Limit
Hedef Kredi
Ödemesiz
Kitle Türü Toplam Alt Limit Üst Limit
Dönem
3.500.000 USD veya
KOBİ
karşılığı EUR/TL
Yatırım 2 7 -
5.000.000 USD veya
BÖİ-ESCO
karşılığı EUR/TL
USD, EUR ve TL cinsinden kullandırabilecek olan kredi, tek başına işletme kredisi olarak
kullandırılamayacaktır. Bir gruba ise en fazla 10 milyon USD veya karşılığı EUR/TL kredi
verilebilecektir.
Firmaların enerji verimliliği yatırım tutarının asgari %25’inin özkaynak katkısı ile finanse
edilmesi gerekmektedir. Projeye konu olup firma özkaynaklarıyla finanse edilmiş olan
arsa hariç diğer sabit kıymet harcamaları, kredi/özkaynak hesaplamasında özkaynak
olarak dikkate alınabilecektir. Yeni arsa alımı içeren projeler, DB Enerji kredisinden finanse
edilemeyeceği gibi özkaynak katkısı olarak da dikkate alınamayacaktır. İstisnai olarak,
yalnız makine ekipman alımı söz konusu olan yatırımlarda, yatırım tutarının tümüne kredi
sağlanabilecektir.
60. Belediyeler ve il özel idarelere kullandırılacak kredilerin hedef kitlesi ve konusu

Hedef kitle; Belediyeler/İl Özel İdareleri ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin
yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerdir.
Kredi, yatırım veya işletme (çek taahhüt kredisi hariç) finansman ihtiyaçlarının karşılanması
amacıyla; İller Bankası Genel Müdürlüğü’nün (İller Bankası) Bankamıza hitaben, kredi
anapara ve faiz tutarını karşılayacak ve kredi vadesini kapsayacak şekilde düzenleyeceği
kesin teminat mektubu karşılığında, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki tüm Belediyeler/
İl Özel İdareleri ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına
sahip oldukları şirketlere kullandırılabilecektir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
İller Bankası Teminat Mektubu dışındaki teminatlar karşılığındaki kredi talepleri ise, Genel
Müdürlük yetkisinde münferit olarak değerlendirilecektir.
61. Belediyeler ve il özel idarelere ait mevduatlar üzerine rehin konularak kredi
kullandırılabilr mi?
5779 Sayılı “İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi
Hakkında Kanun”un 7. maddesinde yer alan düzenlemesi uyarınca; belediyelere ve İl Özel
İdarelerine, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından ayrılacak paylar ile diğer kanunlarda
bu idarelere İller Bankası vasıtasıyla verilmesi öngörülen paylar vergi hükmündedir.
Dolayısıyla vergi hükmünde olan bu paraların haczedilmesi mümkün değildir. Bu kapsamda
söz konusu gelirlerin aktarıldığı Belediye/İl Özel İdaresi adına açılmış vadeli/vadesiz hesap
üzerinde tesis edilecek Mevduat Rehni karşılığında, Bankamızca kullandırılacak kredilerin
teminatına yönelik olarak gerçekleştirilecek söz konusu gelirlerin konu edildiği Alacak
Temliki karşılığında, kredi tahsis ve kullandırımı yapılmayacaktır.
Yukarıda yer verilenlere ilave olarak, Belediyelerin ve İl Özel İdarelerinin kamu hizmetine
tahsis için karar aldıkları ve bu amaçla kullandıkları varlıklardan elde edecekleri kira vb.
gelirlerin de haczi mümkün değildir. Dolayısıyla söz konusu gelirlerin toplandıkları vadeli/
vadesiz mevduat üzerinde tesis edilecek rehin veya söz konusu gelirlerin Bankamıza
temliği karşılığı kredi tahsis ve kullandırımı da uygun değildir.
Vergi niteliği olmayan, kamu hizmetine tahsis edilmemiş diğer gelirlerin rehni ve/veya temliği
karşılığı kredi kullandırılması mümkün olup, bunun için; kredi teklifi ve kullandırımı öncesinde
söz konusu gelirlerin mahiyetinin incelenerek vergi hükmünde olup olmadığının kontrol ve
teyit edilmesi, vergi hükmünde değilse dahi Belediye/İl Özel İdaresinden bu gelirler üzerinde
kamu hizmetine tahsis kararı bulunmadığına dair yazı temin edilmesi, gerekmektedir.
62. AYB Büyüyen Anadolu KOBİ Kredilerinde hangi harcamalar krediye konu
olabilmektedir?
AYB Büyüyen Anadolu KOBİ-1 ve KOBİ-2 Kredileri yatırım ve/veya işletme kredisi olarak
kullandırılabilecektir. KOBİ-1 ve KOBİ-2 Kredileri kapsamında;
Yatırım kredilerinde,
• Projenin maliyet unsurlarından arsa hariç her türlü sabit kıymet (inşaat, makine-
teçhizat, tesis, demirbaş, araçlar vb.) ve proje maliyeti ile doğrudan ilişkili diğer
harcamalar,
• Yeni yatırım, tevsi, modernizasyon, yenileme, kalite düzeltme, tamamlama,
entegrasyon, ürün çeşitlendirme, vb. yatırımlara ilişkin firma talepleri finanse
edilebilecektir.
Arsa, proje maliyetine dâhil edilmekle birlikte kredi ile finanse edilememektedir.
İşletme kredilerinde, şirketlerin faaliyet döngüleri ile ilgili olmak üzere, işletme sermayesi
ihtiyacını doğuran hammadde, yardımcı madde, işletme malzemesi, personel giderleri,
faaliyet giderleri, hizmet teminine yönelik harcamalar vb. kredilerden karşılanabilecektir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
262 ÜRETEN
2009
Sadece KOBİ-2 Kredisinde; mevcut üretim tesisi ve binaların yetersiz olması durumunda,
üretime ilişkin iş akışının düzenlenmesi ve maliyet düşürülmesi amacıyla yapılacak ikinci
el bina alımları, firma faaliyetinin satın alınan tesiste devam etmesi şartıyla kredi konusu
olabilecektir. Bu şekilde yapılacak alımlarda, bina-tesisin Bankamızca ekspertizinin
yapılması ve öngörülen kredi tutarının ekspertiz değerinin %50’sini geçmemesi
gerekmektedir.
Mevcut bir tesisin satın alınması halinde, satın alınan tesisin tapu devri aranacaktır.
Bankamız teknik personelince uygun görülen ve proje yatırım maliyeti içerisinde öngörülen
ikinci el makine alımları krediye konu olabilecektir.
AYB Büyüyen Anadolu KOBİ kredilerinde, yatırım kredisi kullandırımı ile ilgili fatura
örnekleri, talep edildiğinde yurt dışı finans kuruluşları yetkililerine sunulmak üzere,
mutlaka şube nezdindeki kredi dosyalarında bulundurulacak ve harcama belgeleri toplamı
kredi tutarının en az %80’i kadar olacaktır. Yatırım kredilerinde, krediye konu harcama
belgeleri, belge aslı üzerine kullandırılan kredinin adını (AYB Büyüyen Anadolu KOBİ-1
veya AYB Büyüyen Anadolu KOBİ-2) belirten bir şerh düşüldükten sonra firmaya teslim
edilecektir. İşletme kredilerinde ise, belge temini şubelerimiz inisiyatifine bırakılmıştır.
63. KOBİ Hesaplı Bankacılık Tarifeleri nelerdir? Hangi ürünlere sahip olan
müşterilerimiz bu tarifelerden yararlanabilir?
“KOBİ Hesaplı Bankacılık Tarifeleri” ile çek karnesi, hesap işletim ücreti, hesaptan havale,
EFT, diğer banka takas çeki işlemlerinin belli adet kullanımlarında %100 masraf/komisyon
muafiyeti karşılığında müşteriden peşin komisyon tahsil edilecektir. Paket kapsamında
KOBİ MİNİ, KOBİ MAXİ ve KOBİ SÜPER paketleri bulunmaktadır.
“KOBİ Hesaplı Bankacılık Tarifeleri” paketi satılacak müşterinin aşağıda belirtilen
ürünlerden en az 3 adedine sahip olması ya da paket ile birlikte satışının/tanımının
yapılmış olması gerekmektedir.
Müşterinin sahip olması gereken temel ürünler:
• Dost Hesap
• Fatura ödeme talimatı
• Çek karnesi
• Ticari kredi kartı
• Debit Kart
• POS
• Kurumsal İnternet Şubesi Üyeliği
• Dialog Üyeliği
*Yeni müşteriler için de yukarıda söz konusu ürünlerden en az 3’üne sahip olunması yeterli
olacaktır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
64. Yurt Dışı Kaynaklı Kredilerde kredi/özkaynak ilişkisini açıklayınız.

Firmaların yeni veya tevsii proje yatırım tutarlarının (işletme sermayesi ihtiyacı dahil)
asgari %25’inin özkaynak katkısı ile finanse edilmesi gerekmektedir.
Tek başına işletme kredisi kullandırılması durumunda özkaynak katkı payı aranmamaktadır.
65. KOBİ’lere HAYAT Sigorta ürününün amaç ve kapsamı hakkında bilgi veriniz.
KOBİ’lere HAYAT sigortası, sigortalının, bir yıllık sigorta süresi içerisinde, vefat ve kaza/
hastalık sonucu daimi malul kalması halinde, poliçedeki teminat limiti ile sınırlı olmak
üzere, sigortalının bankamıza olan kredi/kredi kartı vb. borçları Halk Hayat ve Emeklilik
A.Ş. tarafından kapatılarak, borcun kapatılmasından sonra kalan tutar olması durumunda
hak sahiplerine ödeme yapılacaktır.
Firma lehine kullandırılan ve Firmanın birden çok ortağı olup da Şirket ortaklarının şahsi
kefaletlerinin alındığı kredilerde ise, Firma ortağı ve mütesesilsil kefil olan sigortalının,
kefaletine konu Firma kredi borç tutarı teminat limiti kadarıyla sigortadan tahsil edilerek,
iş bu kefaletten kaynaklanan kredi borcu için bloke hesaba alınacaktır. Firmanın/diğer
ortak/ları kefillerin kredi borcunu kısmen veya tamamen ödememeleri ve temerrüt
oluşması halinde bloke hesaptan yapılacak tahsilatla kredi borcu tahsil edilecek ve varsa
kalan tutar için Firma tüzel kişiliğine/diğer kefillere ve müteveffa kefilin yasal mirasçılarına
takip yapılacaktır. Firma/diğer kefilllerin bu sigorta tazminatına gerek kalmaksızın kredi
borcunu tamamen ödemeleri durumunda ise blokeye alınan sigorta tutarı sigortalının
kanuni varislerine ödenebilecektir.
66. Makine İmalat Sanayi Destek Paketi Kapsamında Makine alıcısına makine
alımına yönelik olarak kullandırılacak yatırım ve işletme kredileri hakkında bilgi
veriniz.
Yatırım kredisi, makine imalatçılarının satış yaptıkları firmaların yurt içinden yerli ve yeni
makine alımının finansmanı amacıyla kullandırılacaktır. Makine alıcısı firmaların makine
alımına yönelik yatırım sürecinde karşılaşabilecekleri ham madde, ara malı alımı gibi
finansman ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla işletme kredisi de kullandırılabilecektir.
Makine alımlarında, KDV dahil proforma fatura bedelinin azami %75’ine kadar
kredilendirilebilecektir. Bu oranın %100’e çıkarılabilmesine yönelik talepler, firma kredi
değerliliği ve risk grubu dikkate alınarak, ilgili Pazarlama Genel Müdür Yardımcılıklarınca
değerlendirilecektir.
Makine alım kredisinde ödemesiz dönemler dahil azami 10 yıl vade uygulanabilecektir.
Krediye uygulanacak azami vade piyasa ve sektörel koşullar, kredi konusu makinenin
üretilip faaliyete geçmesi ve verimli kullanım süresine göre belirlenecektir.
Yatırım ve işletme kredisi TL veya YP (USD/EUR) olarak dönemsel taksitli, TL olarak AET
kullandırılacaktır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
264 ÜRETEN
2009
İşletme kredisine dönemsel taksitli kullandırımlarda azami 1 yıl, AET kullandırımlarda ise
azami 6 ay ödemesiz dönem olmak üzere toplam 4 yıl vade uygulanabilecektir.
67. Orta ve Uzun Vadeli Proje Kredisinin Vade/Ödemesiz Dönemleri hakkında bilgi
veriniz.
Orta ve Uzun Vadeli Proje Kredisi;
- Yatırım kredisi olarak 3 yılı ödemesiz dönemli toplam 10 yıl vadeli,
- İşletme kredisi olarak ise, 1 yılı ödemesiz dönemli toplam 5 yıl vadeli
olarak kullandırılacak olup, kredilerde uygulanacak azami vade ile anapara/faiz ödeme
periyotları firma kredi değerliliği gözetilerek işletme kredilerinde faaliyet döngülerine,
yatırım kredilerinde ise projenin öngördüğü geri dönüş takvimine göre belirlenecektir.
Daha uzun vadeli taleplerin söz konusu olması durumunda, öncelikle ilgili segmentten
sorumlu Pazarlama Daire Başkanlıklarından ön onay alınarak, Genel Müdürlük Kredi
Tahsis Birimlerine teklif yapılacaktır.
68. KOBİ sıfır faizli AET Kredinin Azami Vadesi hakkında bilgi veriniz.
Kredinin azami vadesi 36 ay olarak uygulanacaktır.
69. Tarım sektörüne sunulan kredi ürünleri nelerdir?

• Tarım Destek Kredisi
• Traktör ve Tarım Makineleri/Ekipmanları Kredisi
• Sera İşletme ve Sera Yapım Kredisi
• Topraksız Tarım Kredisi
• Tarımsal Sulama Sistemleri Kredisi
• Saf Kafkas Ana Arı Yetiştiriciliği Kredisi
• IPARD- Kırsal Kalkınma Hibe Programı Kredisi
• Çeltik Kredisi
• Tarımsal Arazi Alım Kredisi
• Mahsul Kart
70. Tarım Destek Kredisinin hedef kitlesi kimlerdir?

Kredinin hedef kitlesi;
• Bankamız kredi değerliliği belirleme çalışmaları sonucunda istihbaratı ve piyasa
itibarı olumlu olan,
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi sahibi,

• Zirai kazanç sağlayan çiftçiler ile tarımsal üretim faaliyetinde bulunan tarımsal
işletmeler/firmalardır.
71. Tarım Destek Kredisi, hayvancılık ile uğraşan müşterilere kullandırılabilir mi?
Tarım Destek Kredisi kullanacak çiftçi/tarımsal işletmelerin ana faaliyetleri “bitkisel
üretime” yönelik olmalıdır. Tek başına Arıcılık, Kümes Hayvancılığı, Büyükbaş Hayvan
Besiciliği ve Damızlık Süt Sığırcılığı yapan fakat bitkisel üretimden kazanç sağlamayan bir
çiftçi/işletme Tarım Destek Kredisi kullanamayacaktır.
72. Tarım Destek Kredisi kullanacak müşterilerin üretime konu asıl faaliyetleri
nedir? Ayrıca, limit tahsisinde dikkate alınabilmesi için, bitkisel üretim ve meyvecilik
dışındaki yan faaliyetler ve tutarları ne olmalıdır?
Tarım Destek Kredisi Asıl Faaliyet:
Tarım Destek Kredisi kullanacak çiftçi/tarımsal işletmelerin ana faaliyetleri bitkisel üretime
yönelik olmalıdır.
• Tarla Bitkilerinde ve Tıbbi Aromatik Bitkilerde, kendi arazisinde asgari 20 dekar,
• Meyvecilikte ve Sebze Yetiştiriciliğinde, kendi arazisinde asgari 5 dekar üretim
yapıyor olmalıdır.
Tarım Destek Kredisi Yan Faaliyetler:
• Arıcılık yapanların, asgari 50 kovanı,
• Kümes Hayvancılığı yapanların asgari 2000 adet yumurta tavuğu veya 2500 adet
hindi-et tavuğu,
• Süt Sığırcılığı yapanların en az 10 sağmal ineği,
• Büyükbaş Hayvan Besiciliği yapanlarda en az 20 adet hayvan,
• Küçükbaş Süt Hayvan Besiciliği yapanlarda en az 50 adet hayvan,
• Küçükbaş Hayvan Besiciliği yapanlarda ise en az 100 adet hayvan varlığı bulunmalı
ve belgelendirilmelidir.
73. Tarım Destek Kredisi Şube üst limiti ne kadardır?

GKKM-Mikro işletme skor kart ile değerlendirilmesi durumunda;
(“Tarımsal Kredi Şube Grupları” konulu genel mektubumuz kapsamındaki) Şube yetkisi üst
limiti, GKKM-Mikro işletme skor kart ile şube yetkisinde değerlendirilebilecek azami kredi
tutarı olup, üstü talepler Bölge Koordinatörlükleri yetki limitleri dahilinde belirlenecektir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
266 ÜRETEN
2009
Şube yetkisinde mikro kefaletle kullandırılabilecek azami tutarlar aşağıdaki gibidir:

1. Grup Şube 50.000 TL
5. Grup Şube Bu grupta yer alan şubelerimizin tarım destek kredisi
kullandırma yetkisi bulunmamaktadır.
GKKM-Mikro işletme skor kart ile değerlendirilememesi durumunda;

Çiftçiler dışındaki tarımsal işletmelerin kredi limitleri, tahsis yetkileri çerçevesinde Şube
ve Bölge Koordinatörlükleri tarafından değerlendirilir.
74. Tarım Destek Kredisi vadesi nedir?

KKDF’siz Kullandırımda;
Kredinin vadesi azami 1 yıldır ve BCH/Rotatif olarak tahsis edilir.
KKDF’li Kullandırımda;
BCH/Rotatif, Eşit Taksitli ve Dönemsel taksitli olarak kullandırılacak olan kredilerin vadeleri;
• BCH/Rotatif Kredinin vadesi azami 1 yıldır.
• Eşit Taksitli Kredinin vadesi azami 48 ay olup, şube yetkisi azami 36 aydır.
• Dönemsel Taksitli Kredinin vadesi azami 48 ay olup, şube yetkisi azami 36 aydır.
75. Tarım Destek Kredisi teklifinde bulunan kişilerden alınması gereken asgari
belgeler nelerdir?
• Güncel Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi (ÇKS)
• Nüfus cüzdanının aslı görülerek fotokopisi
• Tarım Kredileri KKDF İstisnası –Müşteri Beyanı Formu
• Üzerinde üretim gerçekleştirilen araziye ait tapu belgesi
• Üzerinde üretim gerçekleştirilen arazinin kira olması halinde, noter onaylı kira
kontratı
• Üzerinde üretim yapılan ve krediye konu arazi aile bireylerinden birine ait ise (1.
ve 2. dereceden kan ve 1. dereceden sıhrî hısımların tarlasında tarım yapıyorsa)
ilgili aile bireylerinin tapuları
• Başvuru sahibine ait tapu fotokopileri
• Başvuru sahibine ait tapu takyidat araştırması
• Traktör ve taşıt ruhsat fotokopisi (varsa)
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• İmza beyannamesi, ikametgâh adresinin tespiti açısından adlarına kayıtlı en son

döneme ait elektrik, su, telefon vb. faturanın aslı görülerek fotokopisi
76. Traktör ve Tarım Makinaları/Ekipmanları Kredisinin konusu nedir?

Traktör ve Tarım Makinaları/Ekipmanları Kredisi,
• Yeni (0 km) traktör,
• Yeni (0 km) biçerdöver, pamuk toplama makinesi, pancar sökme makinası gibi
yürür aksama sahip, ekonomik değeri yüksek tarım makineleri,
• 2. el traktör (0-5 yaş),
• Yeni Tarım makineleri/ekipmanları
alımının finanse edilmesine yönelik olarak kullandırılır.
77. Traktör ve Tarım Makinaları/Ekipmanları Kredisinin azami limiti ve vadesi nedir?

Kredi Limitinin Belirlenmesi
a) Traktör Kredisi için;
• Yeni (0 km) traktör alımlarında, traktörün KDV dâhil fatura bedelinin azami %70’i,
• İkinci el traktör alımlarında Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği’nce
yayınlanan son Motorlu Kara Taşıt Araçları Değer Listesi’nde belirtilen tutarın
azami % 50’si,
• Yeni (0 km) biçerdöver, pamuk toplama makinası, pancar sökme makinası gibi
yürür aksama sahip makina alımlarında KDV dâhil fatura bedelinin azami %70’i
kredilendirilir.
b) Tarım Makineleri/Ekipmanları Kredisi için;
• Yeni tarım makinesi/ekipmanı alımlarında, KDV dâhil fatura bedelinin azami
%70’i dikkate alınır.
• İkinci el tarım makineleri/ekipmanları kapsamında kredi kullandırımı için KOBİ
Pazarlama Daire Başkanlıklarından onay alınır.
Vade
• Yeni (0 km) traktörlerde, azami 60 ay vade,
• İkinci el Traktör ve Tarım Makineleri/Ekipmanları kredilerinde, azami 36 ay vade,
• Yeni (0 km) biçerdöver, pamuk toplama makinesi, pancar sökme makinesi gibi
yürür aksama sahip makinelerde azami 60 ay vade uygulanır.
• İkinci el traktör alımlarında yaş+kredi kullandırım vadesi 6 yılı geçemez.
Ancak her şart altında ikinci el traktör kredisi en fazla 5 yaşındaki araçların alımında
kullandırılabilir. Traktörün yaşının belirlenmesine yönelik hesaplamada cari yıl dikkate
alınır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
268 ÜRETEN
2009
78. Traktör ve Tarım Makineleri/Ekipmanları Kredisinin geri ödeme şekli nasıldır?

Traktör ve Tarım Makineleri/Ekipmanları Kredisinde, çiftçilerin ürün hasat tarihleri ve
ödeme şartları göz önünde bulundurularak kredi, AET, 3, 6, 9 veya 12 ayda bir eşit taksit
ödemeli olarak kullandırılabilir.
79. Topraksız Tarım Kredisinin hedef kitlesi kimlerden oluşmaktadır? Hangi tür
kredi talepleri bu kapsamda değerlendirebilir?
Bankamızın tüm müşteri segmentleri içerisinde, topraksız kültüre dayalı tarımsal üretim
yapan ya da topraksız kültür yapmak isteyen işletmeler bu kredinin hedef kitlesini
oluşturur.
Kredi değerliliği yüksek olan işletmelerin;
• Topraksız tarımla ilgili komple yeni yatırımları,
• Tevsi (modernizasyon, kalite yükseltici, kapasite artırıcı vb.) yatırımları,
• Yenileme yatırımları,
• İşletme sermayesi ihtiyaçları bu kapsamda değerlendirmeye alınabilir.
Proje kapsamına; üretim yapılacak arazi, konstrüksiyon (sera iskeleti, sera örtüsü,
havalandırma), ısıtma sistemi, sulama, gübreleme, iklimlendirme sistemleri, fog sistemi,
ısı ve gölgeleme perdesi, jeneratör, trafo gibi ana yatırımlar esas alınır.
Tek başına arazi alımına yönelik kredi kullandırılmayacağı gibi üzerinde üretim yapılan
arazinin kiralık olması durumunda da yatırım kredisi kullandırılmaz.
80. Topraksız Tarım Kredisi limiti nasıl belirlenir?

Kredinin limiti, projeye ve ihtiyaca göre belirlenecektir. Kullandırılacak kredi tutarı, projenin
azami %75’i kadar olabilir. Topraksız Tarım üretimi yapılacak arazi, proje kapsamında ise
arazinin ekspertiz değerinin azami %50’si kredi konusu olabilir.
Örnek Kredi Limiti Tespiti:
Konstrüksiyon toplam tutarı: 50.000 TL (%75 = 37.500 TL)
Arazinin ekspertiz değeri: 50.000 TL (%50 = 25.000 TL)
Tespit edilen kredi limiti: 62.500 TL’dir.
Projenin konusu içinde arazi yer almıyorsa, limit 37.500 TL olur.
81. Topraksız Tarım Kredisi’nin kullandırım şekli ve vadesi hakkında bilgi veriniz.
• TL ve YP olarak kullandırılabilir.
• Kredi, Yatırım ve İşletme Kredisi olarak kullandırılır.
• Yatırım Kredisi, 2 yıldan az olmamak kaydıyla, azami 5 yıl vadeli olarak
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• İşletme kredisi ise azami 2 yıl vadeli olarak kullandırılabilir.

• Yatırım Kredilerinde, azami 1 yıl, İşletme Kredilerinde azami 6 ay ödemesiz
dönem verilebilir. Ödemesiz dönemin bitiminden itibaren ilk taksit başlayacaktır.
82. Sera Kredisi kullanmak isteyen çiftçilerden alınması gereken asgari belgeler
nelerdir?
• Ziraat Odası’ndan ya da Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri’nden temin edilen çiftçilik
belgesi veya ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi),
• Nüfus cüzdanın aslı görülerek fotokopisi,
• Üzerinde üretim gerçekleştirilen araziye ait tapu belgesi (üzerinde üretim
gerçekleştirilen arazinin kira olması halinde kira kontratı alınacaktır; muhtar
senedi kabul edilmeyecektir)
• Başvuru sahibine ait tapu fotokopileri,
• Traktör ve taşıt ruhsat fotokopisi (varsa),
• İmza beyannamesi,
• İkametgâh adresinin tespiti açısından adlarına kayıtlı en son döneme ilişkin
elektrik, su, telefon vb. faturanın aslı görülerek fotokopisi.
Kredi talep eden ve/veya kefil olan tüzel kişilik ise, mevzuatımıza uygun olarak, kredi
başvurusunda alınması gerekli bilgi ve belgeler alınmalıdır. Kefil olacak kişi de çiftçi ise
yukarıda belirtilen evraklar mutlaka kefil için de alınmalıdır. Krediye konu olan araziler
aile bireylerine ait ise aile bireylerine ait tapu fotokopisi ve tapu takyidatı alınarak kredi
kullandırılması mümkündür.
83. Sera İşletme ve Sera Yapım Kredisi’nin kapsamı nedir?

a) Sera İşletme Kredisi: Tohum, zirai ilaç, ısıtma ve soğutma giderleri, işçilik, kompost
alımı (kültür mantarı yetiştiricileri için) vb. işletme giderlerinin karşılanmasına yönelik
olarak kullandırılır.
b) Sera Yapım Kredisi: Sera yapımı, mevcut seranın büyütülmesi veya modernizasyonu,
kültür mantarı odası yapımı ile soğutma ve havalandırma sistemlerinin kurulması,
yenilenmesi gibi amaçlarla, çiftçi veya tarımsal işletmelere kullandırılır. Üzerinde üretim
yapılan arazinin kiralık olması durumunda, sera yapımı kredisi kullandırılmaz.
84. Sera İşletme ve Sera Yapım Kredisi’nin kullandırım şekli ve vadesi nasıldır?
• Kredinin kullandırım şekli, vadesi ve geri ödemeleri, mutlaka hasat dönemlerine
uygun olarak belirlenmelidir.
• Kredi, Eşit Taksitli, BCH ve Taksitli olarak kullandırılabilir.
• Eşit taksitli kullandırımlarda, üreticinin hasat dönemine paralel olarak 3, 6, 9
veya 12 ayda bir eşit taksitli olarak kullandırım yapılabilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
270 ÜRETEN
2009
• Aylık Eşit Taksitli kullandırım sera üreticisi için uygun olmadığından AET türü
kullandırım yapılamayacaktır.
• Taksitli kullandırımlar, 3 ya da 6 ayda bir anapara eşit taksit ödemeli olarak
belirlenerek, ODET- Ödeme Tablosu Giriş/Düzeltme ekranından düzenlenir.
• Kredinin BCH veya taksitli kullandırımında, ödemesiz dönemler de dâhil olmak
üzere 3 aylık devrelerde faiz ve komisyon tahakkuku yapılıp tahsil edilir.
Sera İşletme Kredisi;
• İşletme Kredisinin vadesi, ürün takvimine uygun olarak belirlenmelidir. Kredi,
azami 24 ay vadeli olarak kullandırılabilir.
• BCH şeklinde kullandırımlarda, azami vade 1 yıldır.
• Taksitli kullandırımlarda, azami 6 ay ödemesiz dönem verilebilir.
Sera Yapım Kredisi;
• Çiftçiler için azami 3 yıl, tarımsal işletmeler için azami 4 yıl vadeli olarak
• Taksitli kullandırımlarda, azami 1 yıl ödemesiz dönem verilebilir. Ödemesiz
dönemin bitiminden itibaren ilk taksit başlar.
Şube yetkisinde Sera Yapım Kredisi kullandırılmaz.
85. Tarımsal Sulama Sistemleri Kredisi’nin konusu ve limiti nedir?

Kredi,
a) Damla Sulama,
b) Yağmurlama Sulama,
c) Hareketli Yağmurlama,
sistemlerinin kurulması, makine ve ekipman alımının finanse edilmesine yönelik olarak
kullandırılır. Kredilendirmede, tarla bitkileri için asgari 30 dönüm, ekonomik değeri
yüksek olan meyve yetiştiriciliğinde, örneğin; muz, şeftali, armut, elma gibi ürünlerde 10
dönüm şartı aranır. Daha küçük dönümlere kredi tahsisi için ilgili KOBİ Pazarlama Daire
Başkanlığı’ndan onay alınır.
Hareketli Yağmurlama Sulama Sisteminde, sadece yeni makine/ekipman kredi
kapsamındadır. KDV dahil proforma faturanın azami %70’i kredilendirilir. Damla Sulama
ve Yağmurlama Sulama Sistemlerinde, ziraat mühendisi onaylı projeler değerlendirmeye
alınacak olup, faturalandırılan projenin azami %75’i oranında kredi kullandırılabilecektir.
Damla ve Yağmurlama Sulama Sistemlerinin dekar başına kullandırılacak kredi tutarı
tespitinde, Sulama Sistemleri Maliyet Tablosu’nda yer alan azami ve asgari maliyetlerden
yararlanılır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
86. Mahsul Kart’ın özellikleri nelerdir?

Mahsul Kart anlaşmalı üye işyerlerinden yapılacak akaryakıt, zirai ilaç, gübre, tohum, fide,
yem, tarımsal mekanizasyon/ekipman vb. tarımsal alışverişlerde, üye işyeri ile yapılan
anlaşma şartlarına göre;
• Hasat zamanı ödeme yapılabilecek,
• Ödemeler taksitlendirilebilecek,
• Faizsiz vadelendirme imkanı olabilecek,
• Özel kampanyalardan faydalanılabilecektir.
87. IPARD-Kırsal Kalkınma Hibe Programı Kredisinin hedef kitlesi ve amacı nedir?
IPARD Programı kapsamında yatırım yapacak gerçek ve tüzel kişi firmaları, bu kredinin
hedef kitlesini oluşturur.
IPARD Hibe Programından faydalanmak isteyen yatırımcı için kredi tahsisinin oluşturularak
Niyet Mektubunun düzenlenmesi ve projesi Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme
Kurumunca (TKDK) onaylanarak hibe sözleşmesi imzalayan yatırımcıların (faydalanıcıların)
finansman ihtiyaçlarının Bankamız tarafından karşılanarak kredi hacmimiz ve karlılığımızın
artırılması amaçlanmıştır.
88. IPARD –Kırsal Kalkınma Hibe Programı Kredisinin limiti ve vadesi nedir?
Bankamız hibe almaya hak kazanan firmalara ön finansman kredisi desteği sağlamaktadır.
Kredi limiti, proje yatırım tutarının azami %75’ini geçmeyecektir. Ayrıca proje yatırım tutarı
üzerinden minimum %25 özkaynak katkısı aranmaktadır. Kredi, 3 ya da 6 aylık periyotlarda
dönemsel taksitli olarak kullandırılır ve geri ödenir. Kredi, azami 2 yıl anapara ödemesiz
dönem olmak üzere, azami 7 yıl vadeli olabilir.
89. IPARD Hibe (Destek) Tutarı ne kadardır?

IPARD Hibe Programı kapsamında desteklenecek her tedbir/alt tedbir için, yatırıma konu
uygun harcamaların minimum %50’si faydalanıcıya hibe olarak ödenecektir. Sadece 101
tedbir kodundaki yatırımlarda, yatırımcının 40 yaşından küçük olması, yatırım yerinin
dağlık alanda bulunması veya her iki kriterin bir arada olması göz önünde bulundurularak
hibe oranı uygun harcama toplamının %65’ine kadar çıkmaktadır.
90. IPARD Programı kapsamında Hibe ödemeleri nasıl yapılacaktır?

Faydalanıcı, yatırımı önce kendisi finanse (özkaynak/yabancı kaynak) edecek, harcamaları
sözleşmede öngörülen hükümler çerçevesinde yaparak TKDK’dan belge karşılığı hibe
desteği ödemesini alacaktır.
Kurum, hibe ödemelerini Faydalanıcı (yatırımcı) ile Kurum arasında imzalanan sözleşmede
belirtilen süreler içinde Kurumun iç prosedürünün tamamlanmasının ardından sözleşmeye
göre tahakkuk eden miktar üzerinden taksitler halinde veya defaten ödemeyi taahhüt
etmektedir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
272 ÜRETEN
2009
91. IPARD Programı kapsamında kullandırılacak kredilerde teminat düzeni nasıl

olmalıdır?
Bankamız kredi kullandırımındaki usul ve esaslar çerçevesinde belirlemiş olduğu teminat
türleri geçerlidir.
IPARD Programı kapsamında kullandırılacak kredilerde mutlaka 1. grup maddi teminatlar,
KGF Kefaleti veya maddi teminat tesis edilir. TKDK ile Bankamız arasında imzalanan
protokol gereği, sözleşmede yer alan uygun ve uygun olmayan harcama kapsamına giren
taşınır ve taşınmazlar ile yatırımın gerçekleştirildiği taşınmazlar üzerine ipotek/rehin
konulabilecektir.
92. Tarımsal Kredi Şube Gruplamasına konu ürünler hangileridir?

• Tarım Destek Kredisi,
• Tarımsal Sulama Sistemleri Kredisi
• Mahsul Kart
93. Tarımsal Kredilerde şubeler kaç gruba ayrılmıştır ve özellikleri nelerdir?

Tarımsal potansiyeli bulunan yörelerde şubelerimizin etkinliğini ve Bankamız payını
artırmak, şubelerimizin yörenin verimli tarımsal üreticilerine kanalize olmasını sağlamak
amacıyla şubelerimiz 5 gruba ayrılmıştır:
1. Grup Şubeler:
• Tarımsal potansiyeli yüksek şubelerimiz olup, Bankamız mevzuatı ve kredi
uygulamaları doğrultusunda kredi kullandırımı yapılabilir.
• Kredi talebinde bulunacak tarımsal işletme/çiftçinin kendi arazisinde tarla
bitkilerinde en az 20 dekar, sebze ve meyve üretiminde ise en az 5 dekar arazi
üzerinde üretim yapıyor olması şartı aranmaktadır.
• Bu gruptaki şubelerimiz Mikro Kefaletle şube yetkisinde 50.000 TL’ye kadar kredi
kullandırabilir.
• Ayrıca, bu gruptaki şubelerimizin kredi hacmi ve müşteri sayısı yüksek olacağından
kredi portföyünün etkin ve kontrollü olarak yönetilmesi gerekmektedir.
2. Grup Şubeler:
• Bu grupta yer alan şubelerimizin yıl içerisinde kullandıracağı yeni tarımsal
kredileri azami 100 adedi ve toplamda 1.500.000 TL’yi geçemez.
• Kredi talebinde bulunacak tarımsal işletme/çiftçinin kendi arazisinde tarla
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Bu gruptaki şubelerimiz Mikro Kefaletle şube yetkisinde 25.000 TL’ye kadar kredi
kullandırabilir. 25.000 TL üzeri kredi taleplerinde GKKM 7. Grup risk/teminat
yapısına uygun maddi teminatlanma tesis edilerek kredi kullandırımı yapılabilir.
• Ayrıca, bu gruptaki şubelerimizin kredi hacmi ve müşteri sayısı yüksek olacağından
kredi portföyünün etkin ve kontrollü olarak yönetilmesi gerekmektedir.
3. Grup Şubeler:
kredileri azami 75 adedi ve toplamda 1.000.000 TL’yi geçemez.
• Kredi değerlendirmesinde, tarımsal işletme/çiftçinin kendi arazisinde; tarla
• Bu gruptaki şubelerimiz Mikro Kefaletle şube yetkisinde 10.000 TL’ye kadar
kredi kullandırabilir. 10.000 TL üzeri kredi taleplerinde GKKM 7. Grup risk/
teminat yapısına uygun maddi teminatlanma tesis edilerek kredi kullandırımı
yapılabilecektir.
4. Grup Şubeler:
kredileri azami 50 adedi ve toplamda 750.000 TL’yi geçemez.
• Kredi değerlendirmesinde, tarımsal işletme/çiftçinin kendi arazisinde; tarla
• Bu gruptaki şubelerimiz Mikro Kefaletle şube yetkisinde 5.000 TL’ye kadar
kredi kullandırabilecektir. 5.000 TL üzeri kredi taleplerinde GKKM 7. Grup risk/
teminat yapısına uygun maddi teminatlanma tesis edilerek kredi kullandırımı
yapılabilecektir.
5. Grup Şubeler:
Bu grupta yer alan şubelerimizin tarım kredisi kullandırma yetkileri bulunmamakla
birlikte istisnai taleplerinde ilgili KOBİ Pazarlama Daire Başkanlığı’ndan işlem bazında
değerlendirme yetkisi talep edeceklerdir.
94. Tarımsal Şube Gruplamasına konu kredilerde, kredi limitinin belirlenmesinde

hangi kriterler göz önünde bulundurulmalıdır?
Şube Gruplandırmasına konu kredi limitlerinin belirlenmesine yönelik olarak Kredi
Kullandırım Matrisi’nden yararlanılacak olup, güncel ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi) Belgesi ve
yan faaliyetlerine ilişkin belgelerdeki bilgilere göre hesaplamalar yapılmalıdır.
Bunun yanı sıra, matriste yapılan hesaplama sonucunda çıkan tutarlar (KKDF’li tutar,
KKDF’siz tutar ve Toplam tutar) referans amaçlı azami kredi limiti olup, kredi başvurusunda
bulunan şahsın, varsa piyasa, finans kurumu ve bankalara vs. olan borçları da göz önünde
bulundurulmalıdır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
274 ÜRETEN
2009
Kredi taleplerinde mutlaka TCMB sorgulaması yapılarak müşterilerin diğer banka borçları
öğrenilip kredilendirmede dikkate alınmalıdır.
Taksitli kullandırılan tarımsal kredilerin her bir taksidi, Kredi Kullandırım Matrisi’nde çıkan
Toplam Azami Kredi Tutarının %75’ini geçmeyecektir.
95. Çeltik Kredisi’nin hedef kitlesi kimlerdir?

Bankamız kredi değerliliği belirleme çalışmaları sonucunda istihbaratı, piyasa itibarı
olumlu olan ve çeltik üretiminden zirai kazanç sağlayan Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçi
ve tarımsal işletmelerdir.
96. Çeltik Kredisi’nin kullandırım şartları nedir?

Çeltik üretimi için çiftçi ve tarımsal işletmeler, asgari 10 dönüm sahipli arazide çeltik
üretimi yapıyor olmalıdır. Sahipli tarımsal arazinin 10 dönümden az olması veya arazini
kiralık olması durumunda ilgili KOBİ Pazarlama Daire Başkanlığı’ndan değerlendirme
yetkisi alınacaktır.
Çeltik üretimi dışındaki faaliyetler için Çeltik Kredisi kullandırılmayacaktır.
97. Çeltik Kredisi’nin limiti nasıl belirlenir ve vadesi nedir?

GKKM-Mikro işletme skor kart ile değerlendirilmesi durumunda, Şube yetkisi üst limiti
50.000 TL olup, 50.000 TL üstü talepler Bölge Koordinatörlükleri tarafından yetki limitleri
dahilinde belirlenecektir.
GKKM-Mikro işletme skor kart ile değerlendirilememesi durumunda, Müşterinin ait
olduğu müşteri segmentine uygun tahsis metodu ile ilgili tahsis makamınca kredi limiti
belirlenir.
Çeltik Kredisi limitinin belirlenmesinde “Çeltik Kredisi Kullandırım Matrisi”nden
yararlanılır; matriste yapılan hesaplama sonucunda çıkan “Kullandırılacak Azami Kredi
Tutarı” dikkate alınarak kullandırım yapılır.
“Azami Kredi Tutarı”’nın üzerinde kullandırım yapılmak istendiği takdirde ilgili KOBİ
Pazarlama Daire Başkanlığı’ndan işlem bazında değerlendirme yetkisi istenmelidir.
Kredinin vadesi azami 1 yıldır.
Ülkemizde çeltik hasadı, bölgesel farklılıklar göstermesine karşın genel olarak Ağustos
ayında başlayıp Ekim ayı sonuna kadar devam edebilmektedir. Üreticilerin hasat zamanı
ve ödeme şartları dikkate alınarak uygun kredi vadesi belirlenmelidir.
98. Tarımsal Arazi Alım Kredisi hangi amaca yönelik kullandırılacaktır?

Tarımsal üretim yapılan mevcut arazinin büyütülmesi, üzerinde birlikte mülkiyetin söz
konusu olduğu tarım arazilerindeki diğer hisse paylarının tamamının alınması veya yeni
tarımsal arazi (tarla, sera, bahçe vb.) alımlarının finansmanına yönelik olarak kullandırılır.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
99. Tarımsal Arazi Alım Kredisi ile alınacak arazilerin büyüklük şartı nedir?
Tarımsal Arazi Alım Kredisi, asgari 20 dekar büyüklüğündeki arazilerin alımına yönelik
olacaktır. Ancak cins tashihi;
• Meyve bahçesi olan arazilerde asgari 5 dekar,
• Örtüaltı tarımı yapılan arazilerde en az 3 dekar şartı aranmaktadır.
Tarımsal arazi üzerinde Büyük-Küçük Baş Hayvan Barınağı ile Kanatlı Hayvan Barınağı vb.
olması durumunda ekspertiz değerine göre değerlendirilir.
100. Tarımsal Arazi Alım Kredisi’nin limiti nasıl belirlenir?

Tarımsal Arazi Alım Kredisinin üst limiti, firma kredi değerliliği ile ipotek alınacak taşınmazın
ekspertiz değeri dikkate alınarak ekspertiz değerinin %75’ine kadar belirlenebilir. Ekspertiz
değerinin %75’inin üzerindeki kredilendirme talepleri ilgili Pazarlama Daire Başkanlıkları
uygunluğu ile değerlendirilebilir.
101. Tarımsal Arazi Alım Kredisinin tahsisinde tapu tarihine göre değerlendirme ve
yetkilendirme nasıl olacaktır?
Şube ve Bölge Koordinatörlükleri kredi komiteleri yetkisinde tahsis edilecek kredilerde
tapu tarihi son bir ay içinde olan gayrimenkuller bu kredi kapsamında değerlendirilebilir.
Genel Müdürlük yetkisinde tahsis edilecek kredilerde ise bu sınırlama bulunmamaktadır.
102. Tarımsal Arazi Alım Kredisinin limiti ne kadardır?

• GKKM-Mikro işletme skor kart ile değerlendirilmesi durumunda; Şube yetkisi
üst limiti 50.000 TL olup, 50.000 TL üstü talepler Bölge Koordinatörlükleri yetki
limitleri dahilinde (250 bin TL) belirlenir.
• GKKM-Mikro işletme skor kart ile değerlendirilememesi durumunda; Kredinin
üst limiti firmanın kredi değerliliği dikkate alınarak firma bazında belirlenir.
103. Tarımsal Arazi Alım Kredisinin vadesi ve kullandırım şekli nasıldır?

Kredinin vadesi, Şube (KOBİ ve Karma), Bölge Koordinatörlükleri kredi komiteleri ve Genel
Müdürlük yetkisinde azami beş (5) yıldır.
Kredi, AET, 3/6/9 ve 12 ayda bir eşit taksit ödemeli olarak kullandırılabilir.
104. Tarımsal Arazi Alım Kredisinin kullandırımında hangi durumlarda kaç aya kadar
ödemesiz dönem verilir?
Ülkemizdeki tarımsal üretim faaliyetlerinin dönemsellik arz etmesi nedeniyle sadece
AET kullandırımlar için, Bölge Koordinatörlükleri kredi komiteleri ve Genel Müdürlük
yetkisinde tahsis edilecek kredilerde azami 12 aya kadar ödemesiz dönem öngörülebilir.
KOBİ Pazarlama
AKADE
LK
HA
Mİ
276 ÜRETEN
2009
KOBİ Pazarlama
HA
LK
2009
AKADE
ESNAF BANKACILIĞI Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
278 ÜRETEN
2009
1. Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerinin (ESKKK) temel amacı

nedir?
ESKKK’ların temel amacı, Türkiye Halk Bankası’ndan kooperatif kredisi kullanacak olan
ESKKK ortağı esnaf ve sanatkârlara kefil olmaktır.
2. ESKKK’lara ortak olma koşulları nelerdir?

• Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip gerçek kişi olmak,
• 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’na göre kurulmuş
meslek odasına kayıtlı esnaf veya sanatkâr olmak,
• İş veya ikamet yeri kooperatifin çalışma bölgesi içinde bulunmak,
• Aynı zamanda başka bir Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi ortağı
olmamak.
3. Kooperatif Kredilerinden kimler yararlanamaz?

• Şirketler,
• Serbest meslek mensupları (avukat, doktor, mali müşavir, mimar, mühendis,
eczacı vb.),
• Çiftçiler, işçiler, memurlar.
4. Şirket ortakları ESKKK kefaletiyle kooperatif kredisi kullanabilir mi?

5362 Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 6. maddesinde “Esnaf ve
sanatkârlar odasına kayıtlı olanlar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki ticaret
ve sanayi odasına, ticaret odasına, sanayi odasına, deniz ticaret odasına; bu odalara
kayıtlı bulunanlar ise esnaf ve sanatkârlar odasına kaydedilemezler. Sermaye şirketlerinin
ortakları, başkaca esnaf ve sanatkârlık faaliyeti olmadıkça, sadece şirket ortaklığı sebebiyle
hiçbir şekilde esnaf ve sanatkârlar odalarına üye kaydedilemezler.” denildiğinden, şirket
ortakları ancak esnaflık faaliyetlerine devam ediyor ve Esnaf ve Sanatkârlar Odasına kayıtlı
iseler kooperatif kredisi kullanabilirler.
5. Esnaf ve Sanatkârlar Siciline kayıtlı olan esnaf ve sanatkârlar ayrıca nereye kayıt
olmak zorundadırlar?
Esnaf ve sanatkârların sicile kayıtları yapılmadıkça, hiçbir şekilde odaya kaydı yapılamaz.
Sicile kayıt olan esnaf ve sanatkârlara ait bilgiler sicil tarafından;
• Elektronik ortamda, iş yerlerinin bulunduğu yerdeki, iş yerleri seyyar olanların
ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odasına,
• Meslek ve sanatları ile ilgili ihtisas odası bulunmayanların bilgileri ise karma
odaya,
kayıt için gönderilmektedir.
Esnaf Bankacılığı
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
6. Bloke Sermaye Hesabına hangi aylarda faiz tahakkuku yapılır?

Haziran ve Aralık ayı sonlarında faiz tahakkuku yapılır.
7. Risk Payı Hesabına hangi aylarda faiz tahakkuku yapılır?

Haziran ve Aralık ayı sonlarında faiz tahakkuku yapılır.
8. Güçlendirme Fonu Hesabına hangi aylarda faiz tahakkuku yapılır?

Yılda bir kez olmak üzere, Aralık ayı sonunda faiz tahakkuku yapılır.
9. ESKKK kefaletiyle kullandırılan kooperatif kredilerinde Bloke Sermaye, Risk Payı,

Masraf karşılığı ve Üst Birlik hesaplarına yapılan kesinti oranları kaçtır?
• Bloke sermaye % 1,
• Risk Payı % 1,
• Masraf Karşılığı % 1,5,
• Üst birlik payı % 0,50 (TESKOMB % 0,25, Bölge Birliği % 0,25)
10. ESKKK İşletme Kredileri hangi amaçla kullandırılır?

Kredi, ESKKK ortağı esnaf ve sanatkârların hammadde ve döner sermaye ihtiyacını
karşılamak amacıyla verilmektedir.
11. ESKKK İşletme Kredilerinde vade ne kadardır?

Kredinin vadesi azami 5 yıldır.
12. ESKKK kefaleti olmaksızın Bankamızca Hazine Destekli Doğrudan Kredi

kullandırımlarında, BSMV istisnası kimlere uygulanmamaktadır?
İmalat ve tamirat işleri dışında faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlara kullandırılan
kredilerde BSMV istisnası uygulanmamaktadır.
13. Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri en az kaç esnaf ve sanatkâr

tarafından kurulabilmektedir?
Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri, en az 100 esnaf ve sanatkâr tarafından
kurulabilmektedir.
14. ESKKK’ların risk grupları hangi amaçla etkin olarak kullanılmaktadır?

• Kooperatif Kredisi Şahıs Üst Limitinin belirlenmesinde,
• Kredi kararı verilmesinde,
• Esnaf ve sanatkârın skorlanması esnasında kullanılmaktadır.
AKADE
LK
HA
Mİ
280 ÜRETEN
2009
15. ESKKK ortağı esnaf ve sanatkârlara kullandırılan ESKKK işletme kredisinin şahıs
üst limiti ne kadardır?
Genel Müdürlük tarafından kooperatif mali verileri dikkate alınarak, şahıs üst limiti
150.000 TL, 100.000 TL ve 75.000 TL olarak belirlenmektedir.
16. Kooperatif kredilerine özgü belirlenen cari faiz oranı ve gösterge faiz oranı
kavramlarını açıklayınız.
• Cari Faiz Oranı: Bankamız kaynak maliyetleri dikkate alınarak Bankamızca
belirlenen Hazine Destekli esnaf ve sanatkârlara kullandırılan kredilerin faiz
oranıdır.
• Gösterge Faiz Oranı: Her yıl sonunda Bakanlar Kurulu Kararnamesi’nde
belirlenen, Hazine tarafından karşılanacak faiz indirim oranı düşürüldükten sonra
kalan ve esnafa yansıtılacak orandır.
17. Kooperatif takibinde borcu bulunan ESKKK ortaklarına, yeniden kooperatif

kredisi kullandırma koşulu nedir?
Kooperatif takibindeki borcun tamamının kapatılmasıdır.
18. Mistral sistemde kooperatif ortağına açılan MUTA üzerinde yapılması gereken
düzenlemeler nelerdir?
• Kooperatif ortağının MUTA üzerinde müşteri alt tipi “Kooperatif Üyesi” olarak
belirtilmelidir.
• Kooperatif ortağı MUTA’sının, ortağı bulunduğu kooperatifin MUTA’sı ile KOTI
Kooperatif Üye İlişki Tanımla/İzleme bağlantısı yapılmalıdır.
19. Mistral sisteminde kooperatif ortaklığından ayrılma işlemi nasıl yapılır?

• Hazine destekli esnaf kredisi riski olmamalıdır.
• Şube takibi veya Kooperatif takip hesaplarında (B1,G1,R1) bakiye bulunmamalıdır.
• Üyelik ortaklık bedeli (U1) hesabında olan Bloke Sermaye kesintisi ve Ortaklık
Payı kesintisinin toplam bakiyesinin, kooperatifin sayısal verileri göz önünde
bulundurularak kooperatiften alınan yazı doğrultusunda ortağa iadesi yapılmalı
veya ilgili bakiye için ortaktan feragat yazısı alınmalıdır.
Bu şartlar yerine getirildikten sonra kooperatif ortaklığından ayrılma işlemi için KOTI
bağlantısı koparılarak ortağın kooperatif ile ilişkisi kesilir.
20. Kefaleti kabul edilebilir durumdaki kooperatifler, Risk Grubu olarak kaç grupta
değerlendirilmektedir?
7 grupta değerlendirilir.
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
21. Hazine Destekli Doğrudan Krediler hangi amaçla kullandırılır?

Kooperatif bulunmayan ya da kooperatifi kapalı olan ilçelerdeki esnaf ve sanatkârlar ile
Genel Müdürlükçe belirlenen şubelerin hinterlandında bulunan esnaf ve sanatkârları
kredilendirme amacıyla kullandırılan kredidir.
22. Hazine Destekli Doğrudan Kredi kullandırımında işletme kredisi şahıs üst limiti
ne kadardır?
Esnaf ve sanatkârların kredibilitesine göre uygun teminatların tesis edilmesi koşuluyla,
müşterinin mali verileri dikkate alınarak, işletme kredisi üst limiti 150.000 TL, 125.000 TL,
100.000 TL olarak belirlenmektedir.
23. Mistral sisteminde ilk 5 risk grubundaki kooperatifler için, işletme kredisi
kullandırılmadan önce yapılması gereken işlemler nelerdir?
• Müşteri alt tipi “Kooperatif Üyesi” olmalı,
• Kooperatif ile kooperatif ortağı KOTI ekranı aracılığı ile ilişkilendirilmeli,
• PTEK - ESKKK kredisi işaretlenerek teklif ve tahsisi gerçekleştirilmeli,
• “Özel Krediler”den tahsis girişi ve SOGC- Kredi Sözleşme Giriş ekranından
kullandırılacak kredi tutarı kadar Kredi Çerçeve Sözleşmesi girişi yapılmalıdır.
24. Mistral sisteminde 6. ve 7. risk grubundaki veya doğrudan kredi kullandırılan

kooperatifler için, işletme kredisi kullandırılmadan önce yapılması gereken işlemler
nelerdir?
• Müşteri alt tipi “Kooperatif Üyesi” olmalı,
• Kooperatif ile kooperatif ortağı KOTI ekranı aracılığı ile ilişkilendirilmeli,
• PTEK - ESKKK kredisi işaretlenmeden teklif ve tahsisi gerçekleştirilmeli,
• “İşletme Sermayesi”nden tahsis girişi ve SOGC-Kredi Sözleşme Giriş ekranından
kullandırılacak kredi tutarı kadar Kredi Çerçeve sözleşmesi girişi yapılmalıdır.
25. ESKKK kefaleti olmaksızın yapılan doğrudan işletme kredisi kullandırımlarında

tahsis yapılacak HT/MT/AK’lar nelerdir?
AG/CE/TD Esnaf doğrudan Kısa Vade (1 yıla kadar), PS/CE/TD -Esnaf doğrudan Orta Vade
(1-5 yıl).
26. Kooperatiflerin şahıs üst limitleri belirlenirken hangi kriterler dikkate

alınmaktadır?
• Kayıtlı ortak sayısı
• Kredi riski bulunan aktif ortak sayısı
• Kooperatif kredisi risk büyüklüğü
AKADE
LK
HA
Mİ
282 ÜRETEN
2009
• Takip oranı
• Ayrıntılı takip oranı
• Takibin riske oranı
• Ayrıntılı takibin riske oranı
• Likit varlık oranı
• Ayrıntılı likit varlık oranı
• Toplam varlık oranı
• Kooperatifin son 3 yıllık dönemde takip üst sınırını aşıp aşmadığı
• Kooperatifin bünyesinde kredi, istihbarat ve yasal takip konusunda personel
istihdam edip etmediği
• Kooperatif yöneticilerinin moralitesi
27. Doğrudan kredi kullandırımlarında kredi taksitlerinin vadesinde tahsil

edilememesi halinde sanal kooperatifin blokeli hesabına başvurulabilir mi?
Doğrudan kredi kullandırımlarında kooperatif takibi uygulaması bulunmamaktadır.
Doğrudan kredinin vadesinde tahsil edilemeyen taksitleri için, şube mutası altındaki sanal
kooperatif hesaplarına kesinlikle başvurulmamalıdır. Doğrudan kredi taksitleri esnaf ve
sanatkârdan tahsil edilmelidir. Açılmış olan blokeli hesap sadece vade sonunda kesintilerin
geri ödemesi amacıyla kullanılmalıdır.
28. ESKKK kefaletiyle kullandırılan kredilerde teminatlandırma nasıl olmalıdır?

Kooperatif Kredisi riskinin güvence altına alınabilmesi açısından, asli teminat kooperatifin
kefaleti olmalıdır; bunun yanı sıra şahıs kefaleti, gayrimenkul ipoteği, araç rehni gibi ilave
teminat unsurlarından bir ya da birkaçı tesis edilebilecektir.
29. KOPT- Kooperatif Takip/Kesinti İzleme ekranının amacı nedir?

Kooperatiflerin her ortağının kesinti ve kooperatif takibi tutarlarının müşteri bazlı ve toplam
olarak izlenebilmesi, bilgisayara aktarımı ve yazdırılabilmesi imkânını sağlamaktadır.
Böylelikle Halkrapor’daki ilgili kesinti ve takip raporları ile Kooperatif mizan bilgilerinin
doğruluğu kontrol edilebilmektedir.
30. Esnaf ve sanatkâr kimlere denir?

5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 3. maddesinde; “İster
gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme
Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dâhil olup,
ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedeni çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir
veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler
ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve
sanat sahibi kimseler, esnaf ve sanatkâr” olarak tanımlanmıştır.
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
31. Esnaf ve Sanatkâr Kollarını belirlemek hangi kurulun görevidir?

Esnaf ve Sanatkâr Kollarını belirlemek, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme
Koordinasyon Kurulu’nun görevidir.
32. Esnaf ve sanatkârların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren kaç gün içinde
Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Müdürlüğü’ne kayıt yaptırmaları zorunludur?
Esnaf ve sanatkârlar çalışmaya başladıkları tarihten itibaren 30 gün içinde bağlı
bulundukları sicile tescil ve Sicil Gazetesinde ilan ettirmekle yükümlüdürler.
33. Sicil Tasdiknamesi kim tarafından verilmektedir?

Sicil Tasdiknamesi, her ilde teşekkül etmiş olan Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Memurluğu
tarafından verilmektedir.
34. Sicil Tasdiknamesinin geçerlilik süresi verildiği tarihten itibaren kaç yıldır?
5 yıldır.
35. Ortaklık Payı nedir? Bir Ortaklık Payının değeri ne kadardır?

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na tabi kooperatiflerde, müşterinin kooperatife ortak
olabilmesi için müşteriden alınan paydır. Bir ortaklık payının değeri 100,00 TL’dir.
36. Bloke Sermaye Hesabı nedir?

• ESKKK Ana sözleşmesine göre, Kooperatif ortaklarının kullandıkları kredi tutarı
üzerinden kesilen bloke sermaye kesintileri,
• Kredi riski kapandığı halde iade edilememiş bloke sermaye kesinti tutarları,
• Ortaklığı sona erenlerin zaman aşımı vb. nedenlerle almadığı ortaklık payları,
ESKKK’ların bloke sermaye hesabını oluşturmaktadır.
Bloke Sermaye hesabı Bankamıza rehinli, kooperatif kredisinin asli teminatını oluşturan 3
hesaptan biridir.
37. Risk Payı Hesabı nedir?

ESKKK ortaklarına kullandırılan kooperatif kredisi tutarı üzerinden yapılan kesintilerin
oluşturduğu, kooperatiflerin Bankamıza rehinli, kooperatif kredisinin asli teminatını
oluşturan 3 hesaptan biridir.
38. Güçlendirme Fonu Hesabı nedir?

ESKKK’ların Bankamız nezdindeki Bloke Sermaye Hesaplarına, Haziran ve Aralık ay sonları
itibariyle verilen faizin yarısından oluşan, kooperatiflerin Bankamıza rehinli, kooperatif
kredisinin asli teminatını oluşturan 3 hesaptan biridir.
AKADE
LK
HA
Mİ
284 ÜRETEN
2009
39. Kooperatifçe Takip nedir?

ESKKK ortaklarının vadesinde ödenmeyen taksitlerinin, kooperatiflerin Bloke Sermaye,
Güçlendirme Fonu ve Risk Payı hesaplarından mahsup edilen ve Bankamız nazım
hesaplarında izlenen kooperatif alacaklarının toplamına “Kooperatifçe Takip” denir.
40. Şubece Takip nedir?

ESKKK’ların Bloke Sermaye, Güçlendirme Fonu, Risk Payı, Vadeli veya Vadesiz Mevduat
hesaplarının yetersiz olması durumunda, Bankamız alacaklarının tahsili amacıyla
Şubelerimizce takip edilen hesabın toplamına “Şubece Takip” denir.
41. Kooperatiflerin kefaletine ilave olarak alınacak şahıs kefaletlerinde nelere

dikkat edilmelidir?
Esnaf, diğer ticaret erbabı ve memur gibi ödeme gücü yeterli kişilerin kefaleti kabul
edilebilecek, bir kişi en fazla üç ortağa kefil olabilecek ve çapraz kefalet uygulamasına yer
verilmeyecektir.
42. Kooperatif masraf karşılığı kesintisi hangi amaçla yapılmaktadır? Yapılan kesinti
oranı nedir?
Kooperatif masraf karşılığı, ESKKK’ların ortakları için Bankamıza verdiği kefaletten ve
gördüğü diğer hizmetlerden dolayı kooperatif ortaklarından yapılan tahsilâttır. Kredi
kullandırımı esnasında kullandırılan kredi tutarı üzerinden %1,5 oranında otomatik tahsil
edilir.
43. Vadesinde ve tanınan ek süreler sonunda tahsil edilemeyen alacaklarımıza

ilişkin yapılacak işlemler nelerdir?
Vadesinde ve tanınan ek süreler sonunda tahsil edilemeyen alacaklarımız belirtilen sırayla;
• Anapara tutarları; Bloke Sermaye, Güçlendirme Fonu ve Risk Payı,
• Faiz ve masraflar ise; Vadesiz Mevduat, Güçlendirme Fonu ve Risk Payı
hesaplarından alınacaktır.
Söz konusu hesapların yeterli olmaması halinde, Şubelerimizce kredi tutarı üzerinden
yasal takip işlemleri başlatılacaktır.
44. Kooperatiflerle mutabakatların sağlanması amacıyla her ay sonu alınması

gereken raporlar nelerdir?
Halkrapor’da bulunan
• PKOPI002 (SBH Kesinti)
• PKOPI003 (Risk)
• PKOPI005 (SBH Takip)
• PKOPI021 (Koop. Hareket)
• PKOPI026 (RP Kesinti) raporlarıdır.
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
45. Esnaf ve sanatkârlara Hazine destekli kredi kullandırımlarında, Bankamız

uygulamaları kapsamında düzenlenmesi gerekli belgeler nelerdir?
• Sözleşme Öncesi Bilgilendirme ve Mutabakat Formu (Krd. Uyg. Talimatı Ek.5),
• Kredi Çerçeve Sözleşmesi, (Krd. Uyg. Talimatı Ek.3),
• Kooperatif kefaletiyle kullandırımlar için “Esnaf ve Sanatkârlara Kooperatif
Kefaletiyle Kullandırılan Hazine Destekli Kredilere İlişkin Taahhütname (Krd.Uyg.
Talimatı Ek.6E),
• Doğrudan kullandırımlar için “Esnaf ve Sanatkârlara Doğrudan Kullandırılan
Hazine Destekli Kredilere İlişkin Taahhütname (Krd. Uyg. Talimatı Ek.6F),
• Esnaf ve Sanatkârlara Hazine Destekli Kredi Kullandırım Talep Formu (Krd.Uyg.
Talimatı Ek.10D - Ek.10E)
• Hazine Faiz Destekli Kredi Ek Taahhütnamesi (21/01/2015 Tarih ve 992-84 Sayılı
GM Eki)
46. Hazine destekli esnaf ve sanatkârlara kullandırılan kredilerde komisyon

uygulaması nasıldır?
• ESKKK kefaletiyle kullandırılan kredilerde, kullandırım esnasında ve takip eden yıl
içinde kalan anapara bakiyesi üzerinden yıllık % 0,5
• Doğrudan kullandırımlarda ise kullandırım esnasında ve takip eden yıl içinde
kalan anapara bakiyesi üzerinden yıllık % 2,0 komisyon sistemsel olarak otomatik
tahsil edilmektedir.
47. Esnaf ve sanatkârlara Bankamızca uygulanan indirimli faiz oranı nasıl belirlenir?
Her yıl Bakanlar Kurulu Kararı ile esnaf ve sanatkârlara Bankamızca kullandırılan kredilerin
faiz indirim oranı belirlenmektedir.
Bankamız cari faiz oranı ile esnafa yansıtılan faiz oranı arasındaki fark Hazine
Müsteşarlığınca, ilgili yılın bütçesine konulan ödenekten karşılanılarak Bankamıza
ödenmektedir.
48. ESKKK kefaleti olmaksızın Hazine Destekli Doğrudan Kredilerde bloke kesinti
oranı kaçtır?
% 1,5 oranında bloke kesintisi yapılmaktadır.
49. %100 faiz indirimli esnaf kredilerinden yararlanma koşulları nelerdir?

21.01.2015 tarih, 29243 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2015/7183 Sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı doğrultusunda uygulanmaya başlanan %100 faiz indirimli krediden;
AKADE
LK
HA
Mİ
286 ÜRETEN
2009
1) 15 Haziran 2012 tarih, 28324 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6322 Sayılı
“Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun”un 4 üncü maddesinde belirtilen, geleneksel, kültürel,
sanatsal değeri olan Kaybolmaya Yüz Tutan Meslek Kollarında (el dokuma işleri,
bakır işletmeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri,
kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu
taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bu işlere benzerlik gösterdikleri
Maliye Bakanlığı’nca kabul edilen) faaliyet gösteren ve “Esnaf Vergi Muafiyet
Belgesi” sahibi olan,
2) 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında, kredi başvuru tarihi itibariyle en
az 3 yıllık ustalık belgesine sahip olan ve ustalık belgesiyle ilgili meslek kolunda,
son 1 yıl içinde kendi adına işletme kurduğunu belgeleyen Esnaf ve sanatkârlar
yaralanabilecektir. Yukarıdaki iki şarttan birini taşıyan esnaf ve sanatkârın
kredi talebi Şubenin uygun görüşüyle Esnaf Bankacılığı Daire Başkanlığı’na
iletilerek ön değerlendirmeye alınacaktır. Ön değerlendirme sonucunda uygun
bulunan talepler için Şubelerce teklif ve tahsis şartları oluşturularak kullandırım
yapılacaktır. Kullandırımın ardından kredi hesabı Esnaf Bankacılığı Daire Başkanlığı
tarafından %100 faiz indirimli olarak güncellenmektedir.
50. Esnaf ve sanatkârlara bir yıl içerisinde en fazla kaç adet kredi hesabı açılabilir?
Kredi talep eden esnafa geriye dönük bir yıllık süre içinde en fazla iki defa kredi
kullandırılabilecektir. (Örneğin, 10.02.2015 tarihinde kredi kullandırılacak bir esnafa
10.02.2014 – 10.02.2015 tarihleri arasında en fazla bir defa kredi kullanmış olması
durumunda ödeme yapılabilecektir.)
Kullandırılmış olan kredinin hesap durum kodunun “açık” ya da “kapalı” olması bu kuralı
bozmayacaktır. KPAK “Kooperatif Kredileri Hesap Açılış/Kullandırım” ekranına sistemsel
olarak kontrol eklenmiştir.
51. Vadesinde tahsil edilemeyen kooperatif kredilerinin tahsilâtı için verilen ek

süreler ne kadardır?
Kooperatif kefaletiyle esnaf ve sanatkârlara kullandırılan Hazine faiz destekli kredilerin,
vadesinde tahsil edilemeyen anapara/taksit ve faiz tutarları ile ilgili olarak;
• Risk grubu 1, 2, 3, 4, 5 olan ESKKK ortaklarına gecikme faizi uygulanmak suretiyle
30 günlük bekleme süresi tanınacak,
• Risk grubu 6, 7 ya da RED olan ESKKK ortaklarına ise ek süre verilmeyecektir.
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
52. Esnaf ve sanatkârlara kullandırılan Hazine faiz destekli kredilerin vadesinden

sonra tahsil edilen taksitlerine, yasal takip işlemlerinin başlatıldığı tarihe kadar
uygulanacak gecikme faiz oranı nedir?
Gecikme faiz oranı;
• 30 güne kadar, KOBİ segmentte yer alan firmaların 1 yıla kadar vadeli rotatif
kredilerine uygulanan tabela faiz oranı,
• 30 günden sonra ise, KOBİ segmentte yer alan firmaların 1 yıla kadar vadeli
rotatif kredilerine uygulanan tabela faiz oranının %50 fazlası,
olarak uygulanmaktadır.
53. KPSS -Esnaf ve Sanatkâr Sorgulama ekranının kullanım amacı nedir?

Hazine destekli esnaf kredileri güncel esnaf sicil ve oda kaydı bulunan esnaf ve
sanatkârlara kullandırılmaktadır. KPSS ekranında yer alan “Esnaf ve Sanatkâr Sorgulama”
seçeneği ile kredi talebi bulunan müşterilerin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından
sağlanan Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemi (ESBİS) üzerinden çevrimiçi olarak sorgulanması
sağlanmaktadır. Sadece ESBİS’te aktif kaydı bulunan esnaf ve sanatkârlara kredi
kullandırımı yapılabilmektedir. KPAK “Kooperatif Kredileri Hesap Açılış/Kullandırım”
ekranına sistemsel olarak kontrol eklenmiştir.
AKADE
LK
HA
Mİ
288 ÜRETEN
2009
HA
LK
2009
AKADE
PROJE FİNANSMANI Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
290 ÜRETEN
2009
1. Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’nın görev ve yetki sorumluluğuna giren işler

nelerdir?
• Ülke ekonomisine katkı sağlayan misyonumuz ile bu gelişmeler içerisinde yer alan
Bankamızın, pazardaki payını artırmak amacıyla, proje finansmanı kapsamındaki
projelerin mali-teknik fizibilite değerlendirmesi ve PDR düzenlenmesine yönelik
ön onay verilmesi,
• Kredi tahsis birimlerine teknik-mali görüş verilmesi,
• Kredi tahsis edilen ve içeriğinde inşaat süreci bulunan tüm yatırım projelerine
protokol düzenlenerek kredinin sitüasyonlara dayalı olarak kontrollü dilimlerle
kullandırılmasının koordinasyonu
hizmetleri, Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı sorumluluğundayken,
Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’nın (PFDB) görev ve yetki sorumluluğuna girmektedir.
2. Proje Finansmanı nedir?

Bir yatırım projesinin,
• kapasitesinin,
• üretilecek ürünün pazardaki talep ve fiyatının,
• projenin verimlilik düzeyinin,
• projeyi gerçekleştirecek ortakların/firmaların kredibilitesinin,
• üretilecek ürünün, verilecek hizmetin ait olduğu sektörde beklenen gelişmelerin,
• üretilecek ürünün, verilecek hizmetin alıcılarının,
• üretim/hizmet tesisini fiziki olarak tamamlamayı taahhüt eden firmanın
referanslarının,
• hukuki çerçevenin
dikkate alınarak proje analizinin yapılması ve projenin tamamlanması için gerekli orta-
uzun vadeli finansmanın sağlanmasıdır.
Proje finansmanı, bir şirkete ait yatırım projesinden doğacak kredi ihtiyacına ve bu
projenin performansına dayalı olarak gerçekleşecek nakit akımlarına odaklanan bir
finansman metodu olup, projenin hayata geçirilmesiyle doğacak nakit akışları, projenin
finansmanında kullanılan kredilerin anapara ve faizlerinin ödenmesinde bir kaynak teşkil
etmektedir.
3. Proje finansmanı kapsamında yapılan teknik-mali değerlendirmenin esasları

nelerdir?
Proje finansmanına konu yatırımların teknik-mali değerlendirmesinde, proje konusu
yatırımın tanımı ve amacı, kuruluş yeri, hedef müşteri kitlesi, ürün-hammadde bilgileri,
kapasitesi, pazar analizi, yatırım maliyetlerinin analizi, sektörel bazda fiyat, kapasite
Proje Finansmanı
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
kullanımı, verimlilik benzeri parametreler ile elde edilen veri tabanlarına dayalı nakit akım
projeksiyonları esas alınır. Bu değerlendirmeler sonucunda, projenin bugünkü değerinin
pozitif düzeyde olması, özkaynak/yabancı kaynak finansman yapısının optimizasyonu;
projenin yaratacağı fonlarla katlanılması öngörülen finansal yükümlülüklerinin karşılanıp
karşılanamadığı konusunda görüşler oluşturulur.
4. Proje finansmanında kullandırılacak kredilerin teminat türünün öncelik/önem

sırasına göre dizilişi ne şekildedir?
Proje kapsamında kullanılan kredilerin teminatı,
1) Projenin yaratacağı nakit,
2) Proje kapsamındaki varlıklar,
3) Gerekli görüldüğünde diğer teminatlar vs. şeklinde, öncelik/önem sırasına göre
sıralanır.
5. Proje finansmanına konu olan proje türleri nelerdir?

• Termik santraller (kömür, doğalgaz, nükleer, fuel-oil),
• Yenilenebilir enerji kaynaklı santraller (Rüzgâr Enerji Santrali-RES, Hidroelektrik
Santral-HES, Jeotermal Enerji Santrali-JES, Güneş Enerjisi Santrali vb.),
• Elektrik iletimi ve dağıtımı projeleri,
• Doğalgaz iletimi ve dağıtımı,
• Liman,
• Havaalanı,
• Ücretli otoyol,
• Kara ve demiryolları,
• Raylı sistem,
• Metro projeleri,
• Komple Yeni Yatırım niteliğindeki hastane, alışveriş merkezi, 400 ve üzerinde
yatak kapasitesine sahip oteller, tatil köyleri, kongre-fuar merkezi projeleri,
• İşletmecilik performansını içeren yap-işlet, yap-işlet-devret, yap-kirala, işletme
hakkı devri gibi projeler,
• Bankamız kredi politikalarına uygun diğer yurt içi-yurt dışı inşaat taahhüt
projeleri ve tüm bu proje türleri dışında kalan ölçek büyüklüğü 20 milyon Euro ve
üzerinde olan komple yeni yatırım projeleridir.
6. Proje finansmanına konu olan yatırımların kredilendirilmesinde Bankamızca

süreç ne şekilde işletilecektir?
Proje finansmanına konu olan yatırımların finansmanı için sırasıyla,
Proje Finansmanı
AKADE
LK
HA
Mİ
292 ÜRETEN
2009
• Proje Finansmanı Daire Başkanlığı tarafından, projelerin ön teknik ve mali

fizibilite değerlendirme çalışmaları yapılarak PDR’nin yapılması için uygunluk
görüşü verilir. Proje Değerlendirme, Mali Tahlil ve İstihbarat Daire Başkanlığı’nca
PDR düzenlenir.
• Şubece, kredi tahsis birimine kredi teklifi sunulur.
• Proje Finansmanı Daire Başkanlığı tarafından ilgili kredi tahsis birimine teknik-
mali görüş verilir.
• Kredi tahsis edilen, proje finansmanına konu projeler ile içeriğinde bina, iş
merkezi, depolama tesisi, fabrika vb. inşaat süreci bulunan diğer tüm yatırım
projeleri için kredinin kontrollü dilimlerle firma kullanımına serbest bırakılmasına
ilişkin protokol düzenlenir.
• Sitüasyon tabloları düzenlenerek kredilerin, inşaatın fiziki tamamlanma
seviyesindeki gelişmelere paralel olarak düzenlenecek sitüasyon raporlarına
dayanılarak, kontrollü dilimlerle kullandırılmasına ilişkin işleyiş Proje Finansmanı
Daire Başkanlığı tarafından koordine edilir.
7. Şubelerimizce, yatırım kredilerinin dilimlerle kullandırılmasında izlenecek yol

nasıldır?
Öncelikle proje için tahsis edilmiş olan kredinin tebliğinde, sitüasyonlara göre kullandırım
koşulu yer almalıdır ve aşağıda yer alan işlem sırası izlenmelidir:
• Şube, Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’dan protokol ve eki sitüasyon tablosu
(1) talebinde bulunur. (Konut/İşyeri finansmanına dayalı projelere ait protokol
talepleri Bireysel Krediler Daire Başkanlığı’na yapılmalıdır)
• Kredi tebliğinde belirtilen kredi şartlarının yerine getirilmiş olması kaydıyla
Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’nca hazırlanmış olan protokol firma ve şube
tarafından imzalanır.
• Yatırımın inşaat seviyesinin tespiti için firma yazılı dilekçesi alınarak, protokol eki
olan sitüasyon tablosuna göre, şubece ekspertiz (2) yaptırılır. Dilekçe ve ekinde
yer alması gereken, ekspertiz raporu, sitüasyon tablosu, kredi dilimi ödemelerine
ilişkin fatura, irsaliye, dekont vs. evraklar Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’na
gönderilir.
• Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’nca inşaat tamamlanma seviyesine (sitüasyon)
bağlı olarak kullandırılacak kredi dilimi tespit edilerek şubeye kredi dilimi
kullandırımı için Teknik Uygunluk Onayı verilir. Şube de, teknik onay ile birlikte
ilgili kredi tahsis biriminin bilgisi dâhilinde, belirlenen kredi dilimini kullandırır.
(YDK Kredilerde, kaynak durumuna göre planlama yapılabilmesi için limit
zamanlaması açısından Uluslararası Bankacılık ve Yapılandırılmış Finansman
Daire Başkanlığı ile koordine içerisinde olunmalıdır)
Proje Finansmanı
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
8. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Belgesi nedir?

Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin
belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek
ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin
belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde
sürdürülecek çalışmaları içeren değerlendirme raporudur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından yapılan rapor değerlendirmesi sonucunda “Çevresel Etki Değerlendirmesi
Olumlu”, “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumsuz” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi
Gerekli Değildir” kararları verilebilmektedir.
9. Yüklenici (Yapı Müteahhidi) nedir?

Yüklenici (Yapı Müteahhidi), yatırım projesinde inşaat/taahhüt ve onarım işini bir ücret
karşılığı malzemeli ya da malzemesiz ihale eden yapı sahibine (Yapımcı) bir inşaat hizmeti
vermek üzere işin yapımını üstlenen, ilgili meslek odasına kayıtlı, gerçek ve tüzel kişi
olarak tanımlanır.
10. Hak ediş (İstihkak) nedir?

Yatırımcı (işveren) ile yüklenici (müteahhit) tarafından onaylanan, işin teslim edildiği
kısmın maliyeti ile kesintiler ve net ödenmesi gereken tutarının görüldüğü belgedir.
11. İhzarat nedir?

Yatırımcı (işveren) onayı alınarak, yüklenici (müteahhit) tarafından herhangi bir imalat için
gerekli malzemenin önceden alınarak şantiyede stoklanması işlemidir.
12. İnşaat Yapım Sözleşmesi nedir?

Bir yapı ya da inşaat mühendisliği projesinin belirli bir bedel karşılığında gerçekleştirilmesi
için iş sahibi ile müteahhit arasındaki anlaşmadır. En yaygın sözleşme şekli birim fiyat
listesi ve keşif özetine dayalı olarak yapılandırılır. Ancak maliyet + kar, götürü sabit bedel
gibi farklı sözleşme şekilleri de vardır.
13. Taşeron nedir?

Yatırım projesinde inşaat/taahhüt ve onarım işini alan yüklenici (müteahhit) firmanın işin
bir kısmını/bazı inşaat kalemlerini yapmak üzere verdikleri konusunda uzmanlaşmış olan
kişi ya da firmadır.
14. İhale Bedeli nedir?

Yatırım projesinde inşaat/taahhüt ve onarım işinin ihale sırasında yüklenici (müteahhit)
firma teklifi ve yatırımcı (işveren) tarafından kabul edilerek sözleşmeye bağlanan bedeldir.
Proje Finansmanı
AKADE
LK
HA
Mİ
294 ÜRETEN
2009
15. İnşaat Keşfi nedir?

İnşaat yatırımının baştan sona bitirilmesi için, iş miktarlarının ve cari yıl fiyatları ile birim
tutarlarının yer aldığı tablodur.
16. Keşif Bedeli nedir?

Yatırım projesinde inşaat/taahhüt ve onarım işinin kesin olmayan, önceden tahmin edilen
“tahmini bedel”dir.
17. Sitüasyon Tablosu ne demektir? Ne amaçla kullanılmaktadır?

Sitüasyon Tablosu, kredi müracaatına esas olan belgelerin incelenerek inşaatın
tamamlanma seviyelerinin belirli aşamalar ve iş akışları dâhilinde belirlenerek yüzdelik
dilimlerinde hesaplanacak ve ölçülecek düzeye ulaşmasına yarayan bir değerlendirme
metodudur.
Sitüasyon tablosu ile hangi inşaat fiziki aşamalarının tamamlanması ile inşaat seviyesinin
hangi aşamaya ulaşacağı önceden belirlenmiş olur. Sitüasyon tablosu, mutlaka yapımcı
firma; inşaat ihale usulü ile inşa ediliyor ise yüklenici firma, emanet usul ile inşa ediliyor
ise taşeron firma ve inşaat kontrollük teşkilatı/yapımcı firma mühendisi onaylı olmalıdır.
Yatırım kredisi tahsis olunan firma ile ilgili şube arasında imzalanmış protokolde
belirlenmiş olan inşaat seviyelerinin gerçekleşmiş olması ve bu durumun yatırımcı
firmanın hazırladığı ve Bankamız eksperlerince onaylanmış ve sitüasyon raporu ile
belgelenmiş olması koşuluyla, firmanın talebi üzerine hesabına alacak kaydedilmiş tutar,
şube tarafından Proje Finansmanı Daire Başkanlığı’nın onayı ve ilgili tahsis biriminin bilgisi
dâhilinde firmanın kullanımına serbest bırakılacaktır (YDK Kredilerde, kaynak durumuna
göre planlama yapılabilmesi için limit zamanlaması açısından Uluslararası Bankacılık ve
Yapılandırılmış Finansman Daire Başkanlığı ile koordinasyon içerisinde olunmalıdır).
18. Yapı Yaklaşık Maliyeti nedir?

Binalarda, Bakanlıkça her yıl yayımlanan mimarlık ve mühendislik hizmet bedellerinin
hesabına esas yapı yaklaşık birim maliyetlerine ilişkin ilgili mevzuatta belirtilen birim
maliyet ile yapı inşaat alanının çarpımından elde edilen bedeli, binalarda yapılacak
değiştirme, güçlendirme ve esaslı onarım işlerinin ve bina dışında kalan yapılarda ise
yapının keşif bedelini içermektedir.
19. Yapı Sahibi nedir?

Yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel kişilere denir.
Proje Finansmanı
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
20. İnşaat Yapım Süresi nedir?

Yapı sahibinin, yapı ruhsatını aldığı tarih ile yapı kullanma iznini aldığı tarih arasındaki
döneme denir.
21. İnşaat Yapı Ruhsatının Geçerlilik Süresi nedir?

3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 29. maddesi, inşaat yapı ruhsatının geçerlilik süresini
”yapıya başlama müddeti ruhsat tarihinde itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya
başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetiyle
birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır.” şeklinde
hükme bağlanmıştır.
22. Yapı İnşaat Alanı nedir?

İnşaatın yapılacağı ruhsat üzerindeki alan, ortak alan, sığınak, depo, çatı gibi tüm
kullanılabilir alanların toplamıdır.
23. Kat Karşılığı Sözleşme nedir?

Mülkiyeti başka birisine ait arsa üzerine yapılacak inşaatın yapı müteahhitliğinin
üstlenilmesi ile ilgili bir sözleşme çeşididir.
24. Proje finansmanında belli başlı riskler nelerdir?

• Proje başlangıç aşaması (proje tamamlanma süresi zaman aşımı/maliyet aşımı)
• Satış
• Tedarik
• Operasyon (İşletim)
• Teknoloji
• Finansal
• Politik
• Yasal
• Çevresel
• Sponsorlar (şirket sahipleri)
Proje Finansmanı
AKADE
LK
HA
Mİ
296 ÜRETEN
2009
Proje Finansmanı
HA
LK
2009
MEVDUAT YÖNETİMİ
AKADE
Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
298 ÜRETEN
2009
1. Mevduatın tanımı ve hukuki niteliği nedir?

Mevduat, yazılı ya da sözlü olarak veya herhangi bir şekilde halka duyurulmak suretiyle,
ivazsız veya bir ivaz karşılığında, istenildiğinde ya da belli bir vadede geri ödenmek üzere
kabul edilen parayı ifade eder.
Mevduat işlemleri hukuki bakımdan genel olarak Bankalar Kanunu, Borçlar Kanunu ve
Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabidir.
Mevduat kabulüyle banka ile mudi arasında bir sözleşme oluşmaktadır.
• Vadesiz mevduat hesabı açılarak tevdi edilen para, genellikle muhafaza edilmesi
amacıyla “vedia sözleşmesi (emanet olarak verme/bırakma)” kapsamında,
• Vadeli mevduat hesabına tevdi edilen para ise, faiz karşılığında ve işletilmesi
maksadıyla “karz (ödünç) sözleşmesi” kapsamında değerlendirilmektedir.
2. Resmi Kuruluşlar Mevduatının kapsamı nedir?

Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine, özel bütçeli idarelere, düzenleyici ve
denetleyici kurumlara, sosyal güvenlik kurumlarına, yerel yönetimlere, mahkemelere,
savcılıklara, icra ve iflas dairelerine ve tereke hâkimliklerine ait hesaplar “Resmi Kuruluşlar”
başlığı altında sınıflandırılır.
a) Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine ait hesaplar: 10.12.2003 tarihli ve
5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli I sayılı cetvelde yer
alan kamu idarelerine ilişkin hesaplardır.
b) Özel bütçeli idarelere ait hesaplar: 5018 Sayılı Kanun’a ekli II sayılı cetvelde yer
alan idarelere ilişkin hesaplardır.
c) Düzenleyici ve denetleyici kurumlara ait hesaplar: 5018 Sayılı Kanun’a ekli III
sayılı cetvelde yer alan kurumlara ilişkin hesaplardır.
d) Sosyal güvenlik kurumlarına ait hesaplar: 5018 Sayılı Kanun’a ekli IV sayılı
cetvelde yer alan kurumlara ilişkin hesaplardır.
e) Yerel yönetimlere ait hesaplar: Yetkileri belirli bir coğrafi alan ve hizmetlerle
sınırlı olarak kamusal faaliyet gösteren belediyelere, il özel idarelerine ve bunlara
bağlı veya bunların kurdukları veya üye oldukları birlikler ve idareler ile köylere,
mahalle yönetimlerine ve Bozcaada ve Gökçeada idarelerine ilişkin hesaplardır.
f) Mahkemeler, savcılıklar, icra ve iflas daireleri ve tereke hâkimliklerine ait hesaplar:
Mahkemelerin genel yönetim giderleri ile yargılamanın, icra, iflas ve veraset ve
intikal işlemlerinin, resmi bilirkişilik hizmetlerinin yürütülmesi, hükümlülerin
cezalarının infazı, eğitimleri ve tutukluların muhafazası amacıyla Adalet Bakanlığı
bütçesinden yapılan tahsisatlara ilişkin hesaplardır.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
3. Ticari Kuruluşlar Mevduatının kapsamı nedir?

Gerçek kişilerin ticari işletmelerine, her çeşit ortaklıklara, kamu iktisadi teşebbüsleri
ile bunlara ait müesseselere, bağlı ortaklıklara, iştiraklere ve müesseselerin ve bağlı
ortaklıkların işletmelerine, yerel yönetimlerin ticari işletmelerine, döner sermayeli
kuruluşlara, vakıfların, derneklerin, sendikaların, birliklerin ve mesleki kuruluşların
kurdukları veya katıldıkları ticari işletmelere, kooperatiflere, sigorta şirketlerine, emeklilik
şirketlerine ve banka dışı diğer mali kesime ait hesaplar “Ticari Kuruluşlar” başlığı altında
sınıflandırılır.
a) Gerçek kişilerin ticari işletmelerine ait hesaplar: 29.06.1956 tarihli ve 6762
Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre ticari işletme tanımına giren gerçek kişilerin
işletmelerine ilişkin hesaplardır.
b) Her çeşit ortaklıklara ait hesaplar (sigorta şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç):
Türk Ticaret Kanunu’nun 136’ncı maddesinde belirtilen kolektif, komandit,
anonim ve limited ortaklıklar ile 22.4.1926 tarihli ve 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun
520’nci ve bu maddeyi izleyen maddelerinde yer alan adi ortaklıklara ilişkin
hesaplardır.
c) Kamu iktisadi teşebbüsleri (bankalar hariç) ile bunlara ait müesseselere, bağlı
ortaklıklara, iştiraklere ve işletmelere ait hesaplar: 8.6.1984 tarihli ve 233 Sayılı
Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekküllerine,
kamu iktisadi kuruluşlarına, müesseselere, bağlı ortaklıklara ve iştirakler ile
müesseselerin ve bağlı ortaklıkların işletmelerine ilişkin hesaplardır.
d) Yerel yönetimlerin ticari işletmelerine ait hesaplar: Yerel yönetimlerin
kendilerine verilmiş görev ve yetkilere dayanarak kurdukları ticari işletmelere
ilişkin hesaplardır.
e) Döner sermayeli kuruluşlara ait hesaplar: Genel ve özel bütçeli idarelere bağlı,
belirli ve sürekli bir amacın elde edilmesi için faaliyette bulunan kuruluş ve
işletmelere ilişkin hesaplardır.
f) Vakıfların, derneklerin, sendikaların, birliklerin ve mesleki kuruluşların kurdukları
veya katıldıkları ticari işletmelere ait hesaplardır.
g) Kooperatiflere ait hesaplar: 24.4.1969 tarihli ve 1163 Sayılı Kooperatifler
Kanunu’na göre faaliyet gösteren kuruluşlara ilişkin hesaplardır.
h) Sigorta şirketlerine ve emeklilik şirketlerine ait hesaplar: 21.12.1959 tarihli ve
7397 Sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’na göre kurulmuş olan sigorta ve reasürans
şirketleri ile 29.03.2001 tarihli ve 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım
Sistemi Kanunu’na göre kurulmuş olan emeklilik şirketlerine ilişkin hesaplardır.
i) Banka dışı diğer mali kesime ait hesaplar: Finansal kiralama şirketlerine,
faktöring şirketlerine, tüketici finansmanı şirketlerine, aracı kurumlara, portföy
yönetim şirketlerine, menkul kıymet yatırım fonlarına, risk sermayesi yatırım
ortaklıklarına, menkul ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarına ve diğer banka dışı
mali kesim kuruluşlarına ilişkin hesaplardır.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
300 ÜRETEN
2009
4. Diğer Kuruluşlar Mevduatının kapsamı nedir?

Vakıflara, derneklere, birliklere, sendikalara, tasarruf ve yardımlaşma sandıklarına,
elçilik ve konsolosluklara, uluslararası kuruluşların Türkiye’deki büro ve temsilciliklerine,
fonlara, apartman yönetimine, noter teminat ve emanetine ait hesaplar ile mahkemeler,
savcılıklar, icra ve iflas daireleri ve tereke hâkimlikleri nezdindeki paralara ilişkin hesaplar
ve mahkemelerce tevdi mahalli gösterilmek suretiyle yatırılan paralara ilişkin hesaplar
“Diğer Kuruluşlar” başlığı altında sınıflandırılır.
a) Vakıflara ait hesaplar: 22.11.2001 tarihli ve 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun
yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan vakıflarla, Türk Medeni Kanunu
hükümlerine göre kurulan vakıflara ilişkin hesaplardır.
b) Derneklere ait hesaplar: 04.11.2004 tarihli ve 5253 Sayılı Dernekler Kanunu’na
göre faaliyet gösteren derneklere ilişkin hesaplardır.
c) Birliklere ait hesaplar: Gerekli kanuni şekillere uygun olarak yasayla veya
kararnameyle kurulmuş gerçek ve tüzel kişi toplulukları ile meslek mensuplarının
oluşturduğu, tüzel kişiliği olan ve bir kısım kamu görevlerini yerine getiren, üyeleri
üzerinde kamu hukukundan doğan yetkileri bulunan kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarına ilişkin hesaplardır.
d) Sendikalara ait hesaplar: 5.5.1983 tarihli ve 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu’na
göre kurulmuş sendikalar ile konfederasyonlara ilişkin hesaplardır.
e) Tasarruf ve yardımlaşma sandıklarına ait hesaplar: Kanunla veya bir kanuna
dayanılarak kurulmuş tasarruf ve yardımlaşma sandıkları ile kurum ve kuruluşların
yalnız kendi mensuplarına yönelik olarak kurdukları tasarruf ve yardımlaşma
sandıklarına ilişkin hesaplardır.
f) Noter teminat ve emanetine ait hesaplar: Noterlerden mesleki nedenlerle sebep
olabilecekleri zararlar ve bu nedenle kendilerine uygulanacak cezalar için tahsil
olunan paralara ilişkin hesaplar ile saklanmak veya bir şahsa verilmek üzere
notere emanet edilen ve noter tarafından noterlikler ortak cari hesabına yatırılan
paralara ilişkin hesaplardır.
g) Mahkemeler, savcılıklar, icra ve iflas daireleri ve tereke hâkimlikleri nezdindeki
paralara ilişkin hesaplar: Gerçek ve tüzel kişilerin özel hukuk ilişkilerinden doğan
alacak ve borçlarına ilişkin olarak yatırılan paralara ilişkin hesaplardır. Bunlar;
yetimlere, küçüklere, gaiplere ait paralara, tereke ve şüyuun giderilmesinden
elde edilecek paralara ve bunların dışında, adli ve idari yargı yerlerinde elde
edilen mahkeme emanet paralarına, icra ve iflas dairelerince tahsil olunan
paralara ve suç unsuru olarak müsadere edilen paralara ilişkin hesaplardır.
h) Mahkemelerce tevdi yeri gösterilmek üzere yatırılan paralara ait hesaplar.
i) Apartman yönetimine ait hesaplar: 23.6.1965 tarihli ve 634 Sayılı Kat Mülkiyeti
Kanunu gereğince apartman yönetim giderleri ile ilgili olarak yatırılan paralara
ilişkin hesaplardır. Elçilik ve konsolosluklara ait hesaplar.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
j) Uluslararası kuruluşların Türkiye’deki büro ve temsilciliklerine ait hesaplar.

k) Fonlara ait hesaplar: Kanun veya Kararname ile kurulmuş olan fonlara ilişkin
hesaplardır.
l) Diğer: Yukarıda sayılanlar dışında kalan kuruluşlara ilişkin hesaplardır.
5. Mevduatın çekilmesinin hukuki dayanağı nedir?

5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 61. maddesine göre, mevduat sahiplerine ödenmesi
gereken tutarları geri alma hakları hiçbir suretle sınırlandırılamaz. Medeni Kanun’un
rehinlere ve Borçlar Kanunu’nun alacağın devir, temlikine ilişkin hükümleri ile diğer
kanunların verdiği yetkiler, koyduğu yükümlülükler ve mevduat sahibi ile banka arasında
vade ve ihbar süresi hakkında kararlaştırılan şartlar saklıdır. Ancak genel hükümlere göre
taraflar her zaman aralarında anlaşarak vadesinden önce veya ihbar süresini beklemeden
mevduatın ödenmesini kararlaştırabilirler.
6. Mevduatta “zamanaşımı” kavramı nedir?

5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 62. maddesine göre, bankalar nezdlerindeki mevduat,
katılım fonu, emanet ve alacaklardan hak sahibinin en son talebi, işlemi, herhangi bir yazılı
talimatı tarihinden başlayarak on yıl içinde aranmayanlar zamanaşımına tabidir. Zaman
aşımına uğrayan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar banka tarafından
hak sahibine ulaşılamaması halinde, yapılacak ilanı takiben Tasarruf Mevduatı Sigorta
Fonu’na (TMSF) gelir kaydedilir.
Zamanaşımı yalnızca mevduat hesaplarını değil, serbest depo suretiyle alınan ayni
kıymetleri (esham, tahvilat, kıymetli maden vs.) ve her türlü alacağı (borçlu cari hesapların
alacak bakiyeleri, istenmemiş ödeme emirleri, muhtelif borçlar hesabına kayıtlı kalıntılar
vs.) kapsamaktadır.
Zamanaşımının başlangıç tarihi, kanun metninde de belirtildiği üzere son işlem (mudi
bilgisi dâhilinde yapılan her işlem) veya mudinin yazılı talimat tarihidir. Diğer bir deyimle
hesaba yapılan son tahsilat veya hesaptan yapılan son ödeme tarihi, cüzdan işletme,
kimlik bilgisi veya adres değiştirme, hesapla ilgili olarak mudinin verdiği son yazılı talimat
tarihi zamanaşımının başlangıç tarihidir. Banka tarafından mevduata faiz yürütülmesi ve
hesaba alacak geçilmesi bir iç işlem oluşturduğundan hesap sahibinin işlemi sayılmaz;
dolayısıyla zamanaşımını kesmez. Vadeli hesaplarda ise vade sonuna kadar zamanaşımı
süresi işlemez.
Buna karşılık her defasında aynı süre ile vadenin uzatılması için başlangıçta bir defa verilen
yazılı talimat ilk vade uzatımı için zamanaşımını durduracak, daha sonraki otomatik
temditlerde zamanaşımı süresi işlemeye başlayacaktır.
Mevduat, alacak ve emanetler üzerine üçüncü kişiler tarafından haciz, tedbir konulması
zamanaşımı süresinin işlemesini etkilemeyecektir. Ancak on yıl geçtikten sonra da haciz
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
302 ÜRETEN
2009
veya tedbir devam ediyorsa, alacağın, mevduatın veya emanetin TMSF’ye gelir kaydı
yapılamayacaktır. Mudinin bir istemde bulunması veya talimat veya bir işlem yapılması
mümkün olmayan hesaplarda, bu durum devam ettikçe zamanaşımı işlemeyecektir.
Ergin olmayanlar adına ve yalnızca bunlara ödeme kaydıyla açtırılan hesaplarda
zamanaşımı süresi kişinin ergin olduğu tarihte işlemeye başlayacaktır.
7. Tasarruf Mevduatı Sigortası ve kapsamı nedir?

Türkiye’de faaliyet gösteren ve mevduat kabulüne yetkili bulunan bankaların, yurt içi
şubelerinde gerçek kişiler tarafından açılmış olan Türk Lirası/Yeni Türk Lirası cinsinden
tasarruf mevduatı ile tasarruf mevduatı niteliğini haiz altın depo ve döviz tevdiat hesapları
ile bunlara ait faiz reeskontları mevduat sigortasına tabidir.
Türkiye’de münhasıran kıyı bankacılığı faaliyeti göstermek üzere kurulan bankalarda
bulunan mevduat, mevduat sigortasına tabi değildir. Bir bankada, bir gerçek kişiye ait
yukarıda tanımlanan hesapların anaparaları ile bunların faiz reeskontlarının toplamının
100.000 Türk Lirasına kadar olan kısmı sigorta kapsamındadır. Müşterek hesap sahibi
gerçek kişilerin sigorta limiti dâhilindeki payları (müşterek hesap sahibi gerçek kişilerin
aynı bankada başka hesapları da bulunmakta ise bu hesaplar ile müşterek hesap veya
hesaplardaki paylarının toplamı), bir gerçek kişinin birden fazla bankada hesabı bulunsa
bile her bir bankadaki hesap veya hesaplarının yukarıda belirtilen limite kadar olan
kısımları, bir gerçek kişinin velisi bulunduğu kişilerin (bu kişiler, velisinden ayrı olarak
sigorta limitinden yararlanmaktadır) hesapları hariç bir bankadaki hesap veya hesapları
toplamının yukarıda belirtilen limite kadar olan kısmı, sigorta kapsamında bulunmaktadır.
8. “Ortak Hesap” tanımı nedir? Hangi tür ortak hesaplar söz konusudur?
Birden çok kişinin birlikte açtırdığı ve anlaşmaya göre her birinin ayrı ayrı veya birlikte
para çekme yetkisinin bulunduğu hesaplar ortak (müşterek) hesaplardır. Ortak hesaplar
teselsüllü ve teselsülsüz olmak üzere iki çeşittir.
9. Teselsüllü ve Teselsülsüz Ortak Hesapların kapsamı nedir?

• Teselsüllü Ortak Hesaplar: Hesap sahiplerinden her birinin, ayrı ayrı (münferiden)
hesabın tamamı üzerinde tasarrufta bulunabildiği, diğerlerinin iştirakine gerek
kalmaksızın dilediği miktarda para çekebildiği, hesabın tamamını kapatabildiği
hesap şeklidir.
• Teselsülsüz Ortak Hesaplar: Hesabın açılması ve hesaptan para çekilmesi
işlemlerinde tüm hesap sahiplerinin birlikte müracaat ve müşterek imzalarının
arandığı hesap şeklidir.
10. Tüccarlara kişisel hesapları dolayısıyla Tasarruf Mevduatı Hesabı açılabilir mi?
Ticari mevduatı ayrı bir grupta göstermek zorunda olan bankalar, ticaret erbabına
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
açacakları mevduat hesaplarının ticari ya da tasarruf hesabı olup olmadığını araştırmak

ve saptamakla görevlidirler. Bir tüccarın kişisel hesapları dolayısıyla bankada bir tasarruf
mevduatı hesabı açtırması mümkündür. Ancak,
• Bankanın kredili müşterilerine,
• Tacir olduğu kesinlikle bilinen kimselere,
• Adres olarak ticarethaneyi bildiren kişilere
tasarruf mevduatı hesabı açılırken, ilgiliden “açılan hesabın ticari işletmesi ile ilgili
olmadığına” dair yazılı bir belge alınması gerekir.
11. Tasarruf hesabı olarak açılmış bir hesaba bu niteliğini kaybettirecek işlemler
nelerdir?
• İskonto-iştira, senet karşılığı avans, emtia üzerine avans, borçlu cari hesap gibi
kredi hesaplarına borç ve tasarruf mevduatı hesabına alacak kaydedilmesi,
• Ticari bir işlem sonucu düzenlenmiş olan ticari senetlerin tahsil edilen bedellerinin
bu tasarruf mevduatı hesabına yazılması,
• Teminat mektubu komisyonlarının, ticari nitelikteki senetlerin tahsil ve protesto
masraflarının veya ticari işlerle ilgili olduğu açıkça anlaşılan bankacılık hizmetleri,
masraf ve komisyonlarının bu hesaba borç kaydedilmesi mevduat hesabının
“tasarruf mevduatı” olması niteliğini kaybettirecek belirtilerdir.
Yazılı beyanda bulunmasına rağmen tasarruf mevduatını yukarıdaki şekilde ticari
işlemlerde kullanan müşterilerin hesapları “ticari mevduat” grubuna aktarılır.
12. Mevduat hesaplarından velayete istinaden ödeme yapılabilir mi?

Reşit olmamış küçükler için açılmış hesaplardan veli sıfatı taşıyan şahıslar para çekebilir
(3. şahıslarca, sadece adına hesap açılanlarca para çekilmek kaydıyla açılan ve bu yönde
bankamıza yazılı talimat verilen hesaplar hariçtir).
Kural olarak çocuğun kanuni temsilcisi velidir. Veli çocuğun annesi ve babasıdır. Çocuk
küçük iken ana ve babasının velayeti altındadır. Kanuni bir neden olmaksızın velayet hakkı
ana ve babadan alınamaz. Evlilik birliği devam ettiği sürece ana ve baba velayet hakkını
beraberce kullanırlar. Ana veya baba tek başlarına çocuk adına hesap açtırabilirler.
13. Evlilik birliği devam eden ana ve babanın çocuğun hesabı üzerindeki tasarruf
yetkisi nedir?
Evlilik birliği devam etmesine rağmen bazı hallerde ve çeşitli nedenlerle velayet hakkı,
hâkim kararı ile ana ve babadan yalnız birine verilmiş olabilir.
Bu gibi durumlarda velayet hakkı hangi tarafa verilmiş ise o taraf çocuğun mallarını idare
eder. Velayet hakkının tarafına verildiğini ileri süren velinin bu kararı içeren mahkeme
ilamını göstermesi gerekir.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
304 ÜRETEN
2009
14. Vesayet nedir? Vasinin görev ve sorumlulukları nelerdir? Hangi durumlarda vasi
tayin edilir?
Vesayet, kişisel ve mal varlığı çıkarlarını yalnız başına koruma güç ve yeteneğinden yoksun
olan kimselerin korunması ve onların temsil amacını güden bir hukuki kurumdur.
Vasi, vesayet altında bulunan küçük veya mahcurun şahsını koruma, malları idare ve
onu hukuki işlemlerle temsil etmekle yükümlü olan kişidir. Vasi, sulh ve asliye hukuk
mahkemeleri tarafından atanır. Bazı hallerde bir kişi için iki ayrı vasi tayin edilebilir. Bu
durumda vasilerin vazifelerinin sınırı, vesayet ilamında açıkça belirtilmiş olmalıdır.
Vasinin vesayet altındaki kişinin malları üzerinde yararlanma hakkı yoktur. Kişilere
aşağıdaki hususların varlığı halinde vasi tayin edilir:
• Ana babadan her ikisinin ölmesi,
• Ana ve babanın velayet hakkının çeşitli nedenlerle alınması,
• Akıl hastalığı,
• Akıl zayıflığı,
• Alkol veya uyuşturucu bağımlılığı,
• Kötü yönetim,
• Bir yıldan fazla özgürlüğünü kısıtlayıcı ceza ile hüküm giymiş olma,
• Yaşlılık,
• Sakatlık,
• Ağır hastalık veya tecrübesizlik.
15. Kayyum nedir? Hangi durumlarda kayyum tayin edilir?

Ergin olan kimse hastalık veya gaiplik nedeniyle ya da bunlara benzer sebeplerden biriyle
bir işini bizzat yapamadığı ve bir temsilci atayacak durumda bulunmadığı zamanlarda o işi
neticelendirmek için sulh mahkemelerince tayin edilen kişidir. Yine bir işte yasal temsilcinin
menfaati ile küçüğün menfaati çatışıyorsa, yasal temsilcinin görevini yerine getirmesinde
bir engel varsa, sulh mahkemelerince resen veya ilgilinin isteği üzerine kayyum tayin edilir.
16. Kayyum, kısıtlının hesabından para çekebilir mi?

Kısıtlılar adına açılan hesaplardan, vasi/kayyum olarak tayin edilen şahıslar para çekebilir.
Temsil ettiği kişi namına bir işi neticelendirmek üzere bankaya müracaat eden kayyumdan,
kayyum tayinine ilişkin ilamın istenmesi ve bu ilamın dikkatle incelenerek hükümlerine
ters ve kayyum yetkilerini aşan bir işleme yer verilmemesi gerekir.
17. “Vekil” kavramı nedir?

Vekil, vekâletnamede kendisine verilen yetki içinde, müvekkilinin nam ve hesabına
işlemleri sonuçlandıran kimsedir. Bir vekâletname ile bankaya müracaat eden vekilin,
müvekkili namına bir mevduat hesabı açtırmak veya mevcut bir hesaptan para çekmek
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
istemesi halinde vekâletnamede “yeni açılacak veya mevcut bir banka hesabından para
çekmeye, yatırmaya” vb. gibi bir yetkinin açık olarak yer almış olması gerekmektedir.
18. Vekâletname ile mevduat hesapları üzerinde yapılacak işlemlerde dikkat

edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Mevcut bir hesaptan vekilin çek düzenleyebilmesi için “kambiyo taahhüdünde
bulunulması” veya “çek tanzim edilerek ödemede bulunması” yetkisinin verilmiş olması
gerekmektedir.
Genel vekâletnamelerdeki ahzükabz yetkisi, vekil tayin edenin bankadaki mevduat
hesabından para çekme ve benzeri yetkileri kapsamaz. Ahzükabz yani “hükmedilen şeyi
alma” yetkisi vekâletnamede tek tek açık ifadelerle belirlenen ve verilen yetkilerle ilgili
olan “şeyi” almak yetkisidir. Örneğin konu gayrimenkul satışı işlemi ise vekilin ahzükabz
yetkisi bu konu ile sınırlıdır. Bu nedenle vekâletname içeriğinin çok iyi incelenmesi verilen
yetkilerin tereddüde yer bırakmayacak kadar açık olması gerekmektedir.
Şubelere ibraz edilen para çekme yetkisi bulunan vekâletnamelerde banka isimleri
sayılarak sınırlandırılmışsa vekâletnamelerin o bankalardan para çekmek için gerekli
olacağı tabidir.
İsimleri sayılmamış “bütün bankalar” denilmiş ise veya bazı banka isimleri sayıldıktan
sonra ve “diğer bankalar” gibi ibareler konulmuş ise işlem yapılır.
Vekilin yetkisini saptamakta güçlük çekilen ve anlaşılmayan ifadeler taşıyan vekâletnameleri
veya talimat mektuplarını yorumlamak suretiyle kabul etmekten daima kaçınılmalıdır.
Vekâletname ile yapılacak ödemelerde vekâletnamenin aslı veya düzenleyen noterlikçe
onaylı fotokopisi üzerinde gerekli inceleme yapıldıktan sonra işleme alınması ve
vekâletnamenin bir örneğinin şubede saklanması gerekir.
Yabancı ülkelerde düzenlenen vekâletnamelerin Mahalli Türk Büyükelçiliği veya
Konsolosluğunca da tasdik edilmiş olması veya “Apostille” sistemi ile onaylanmış olması
gerekmektedir.
Büyükelçilik, Konsolosluk ve noter tarafından tanzim ve tasdik edilen vekâletnamelerin
teyidi alınarak işlem yapılmalıdır.
APOSTILLE sistemi, bir belgenin gerçekliğinin tasdik edilerek başka bir ülkede yasal
olarak kullanılmasını sağlayan bir belge onay sistemidir. Apostille belgesine göre işlem
yapılabilmesi için yurt dışında düzenlenen Apostille belgesinin ülkemizdeki noter
tarafından onaylanmış olması gerekmektedir.
19. Mevduat hesaplarından yazılı talimat ile ödeme yapılması için gerekli işlemler
ve dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Yazılı bir ödeme talimatı ile işlem bazlı olarak yetkilendirilen 3. şahıs tarafından para
çekilebilir.Ödeme talimatında, işlem bazında lehine ödeme emri verilen şahsın adı soyadı
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
306 ÜRETEN
2009
ve kimliğini belirleyici (doğum yeri, doğum tarihi, baba adı gibi) diğer bilgiler ile tatbiki
imzasının mutlaka bulunması gerekmektedir. Şubece yapılacak kimlik belgesi kontrolünün
(kimlik fotokopisi ödeme fişine mutlaka ek yapılmalıdır) yanı sıra, ödeme lehtarından
talimattaki tatbik imzanın yanına şube huzurunda yeni bir imza atması istenecek ve imza
uyumu kontrol edilecektir.
Ayrıca, her durumda müşteri telefonla aranarak ödemeye ilişkin sözlü teyit alınacaktır.
Yazılı talimatla yapılacak ödeme tutarı 20.000 TL (veya eşdeğeri YP) ve üzerinde ise, para
çekmeye yetkili kişinin kimlik belgesi ve TCKN’si yanında adres, telefon ve meslek-faaliyet-
iş bilgilerinin de alınması zorunludur.
Müşterilerimizin işlem bazlı ödeme talepleri yerine “çek” kullanımına teşvik edilmesi
yararlı olacaktır.
20. Tüzel kişilere ait mevduat hesaplarından kimlere ödeme yapılır?

Tüzel kişiye ait bir mevduat hesabından, ticari mümessil veya ticari vekil olarak tanımlanmış
kişilere ödeme yapılabilir.
21. Ticari Mümessil nedir? Yetki ve sorumlukları nelerdir?

Bir ticarethane, fabrika veya ticari şekilde işletilen bir müessesenin karar organı tarafından
işlerin idare ve müessesesinin imzasını kullanma yetkisi verilen kişidir. Ticari mümessil
olarak gerçek kişiler tayin edilir. Bu kişilerin yapacağı tasarrufların 3. şahıslar nezdinde
geçerli olabilmesi için işletme sahibinin temsil yetkisi tanıdığı vekâletnameyi ticaret siciline
kaydettirmesi gerekir. Ticari mümessillerin yetkileri geniştir. 3. şahıslara karşı müessese
sahibi hesabına kambiyo taahhüdünde bulunmak ve onun namına müessesenin gayesine
dâhil bütün tasarrufları yapmak yetkisine sahiptir. Yalnız, ticari mümessil, açıkça yetki
verilmedikçe, gayrimenkul satamaz veya ipotek edemez.
Ticari mümessillerin temsil yetkisi, ticaret sicilinden bu konudaki kaydın silinmesi ile son
bulur. Ticari mümessil sıfatıyla bankaya başvuran kişiden noter tasdikli imza sirküleri
ile birlikte o kişiye ticari mümessillik sıfatının verildiğini belgeleyen ticaret sicil gazetesi
nüshası da alınır.
22. Ticari Vekil nedir? Yetki ve sorumlukları nelerdir?

Ticari mümessil sıfatını taşımaksızın bir ticarethane veya fabrika ya da ticari şekilde
işletilen bir müessesenin karar organı tarafından o müessesenin bütün işleri veya belli bazı
işleri için temsile yetkili kılınan kimsedir. Ticari vekil, kendisine açıkça yetki verilmedikçe,
müessese adına borçlanma yapamaz ve kambiyo taahhütlerinde bulunamaz. Müessese
adına ve ticari vekil sıfatıyla işlem yaptırmak isteyen kişilerden noterden tasdikli bir imza
sirkülerinden başka, yetkisinin sınırını saptamak için düzenlenen vekâletnamenin de
istenmesi gerekir. Şirketi temsil etmeye yetkili şahısların (ticari mümessil) işlem bazlı yazılı
ödeme talimatı ile yetkilendirdikleri 3. şahıslara da ödeme yapılabilir.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
23. Teselsüllü ortak hesaplardan ödeme şekli nedir?

Bu hesaptan ödeme yapılması için hesap üzerine düzenlenmiş hesap cüzdanı ile hesap
sahiplerinden birinin başvurusu yeterlidir. Ortak hesap açılırken hesabın teselsülsüz
olduğuna dair bir anlaşma sunulmamışsa, hesabın aktif teselsüllü ortak hesap olarak
kabul edilerek işlem yapılması gerekmektedir.
24. Teselsülsüz ortak hesaplardan ödeme şekli nedir?

Hesap üzerine düzenlenmiş hesap cüzdanı ile hesap sahiplerinin tamamının birlikte
başvurması gerekmektedir.
25. Vadeli hesaplardan net faiz tutarı çekme prosedürü nedir?

Vadeli bir hesaba, son tahakkuk tarihinde eklenen net faiz tutarı, temdit tarihinden
itibaren 90 takvim günlük süre içerisinde hesaptan çekilebilir. Bu durumda hesabın vadesi
ve faiz oranı bilgileri bozulmaz. Bu tutarın üzerindeki çekilişlerde ise vade bozulur ve kalan
tutar üzerinden devam edecek hesabın vade başı (valör) işlem tarihi olarak uygulanır.
Vadeli hesaptan, vade sonu tarihinde, anaparadan para çekilmesi halinde hesabın vadeleri
bozulmaz. Para çekme işlemi, nakit olarak müşteriye ödeme ya da müşterinin vadesiz
hesabına alacak kaydı geçilmesi şeklinde yapılabilecektir. Farklı şubeye ait bir vadeli ya
da vadesiz hesaptan işlem yapılmasına izin verilmektedir. Yapılan işlemin aynı gün iptali
mümkün olmaktadır. Vadeli hesabın açıldığı gün hesaptan para çekme işlemine izin
verilmez. Aynı gün içinde birden fazla para çekme işlemi yapılabilir. Para çekme işleminde,
hesapta kalan anapara tutarının vadeli hesap açma limitinden az olmaması gereklidir.
26. Hesap sahibi tarafından vadesiz mevduat hesaplarına hangi yollarla para
yatırılır?
Vadesiz hesaba, hesap sahibi tarafından, nakden, havale, EFT veya bir başka hesabından
virman talimatı yoluyla istenildiğinde para yatırılabilir.
27. Mevduat hesaplarına 3. şahıslar tarafından hangi yollarla para yatırılabilir?

Şubece yapılacak işlemler nelerdir?
3. şahıslar tarafından, bir mudinin hesabına EFT, havale gönderilerek veya nakden para
yatırılabilir. Nakden para yatırılması halinde, tahsilat açıklamasında parayı fiilen yatıran
şahsın değil, para bu hesaba kimin adına yatırılıyor ise, o şahsın ad-soyad, adres ve telefon
bilgileri alınarak tahsil fişinin arkasına döküm yapılır.
Mudinin, hesabına yatan tutarı kabul etmemesi halinde, bu tutar hesaptan çıkılarak aracı
bir hesaba alınır ve parayı yatıran şahsa ödenir. Havale ve EFT’de ise “havalenin amir
tarafından kabul edilmemesi” bölümünde yapılan açıklamalar uygulanır.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
308 ÜRETEN
2009
28. Hesap sahibinin isteği ile mevduat hesaplarının kapatılması nasıl gerçekleşir?
Mudi, vadeli/vadesiz mevduat hesabını kapatmak istediğinde,
• Vadesiz hesap ise, takvim yılı başından/hesap açılış tarihinden itibaren işlemiş
olan vadesiz faizi ve yasal kesintileri tahakkuk ettirilerek işlem yapılır.
• Hesap vadeli ise ve vade dolmadan hesap kapatılmak istenirse, vade başından
hesabın kapatılacağı güne kadar vadesiz faiz oranından faiz ve yasal kesinti
tahakkuku yapılarak işlem yapılır.
Ancak vadeli bir mevduatın vadesinden önce kapatılmak istenmesi halinde, müşteri ile
Banka arasında önceden yapılan anlaşma koşullarından kaynaklanan hükümler saklıdır.
Başka bir ifadeyle, Bankanın bu işlem için izin vermesi şarttır.
29. Mevduat hesapları hangi kanuni gerekçelerle kapatılabilir?

İflas veya hesap kalıntısının tamamına yönelik bir haciz durumunda, ilgili icra veya iflas
dairelerince şubedeki mevduat hesabı kalıntısının icra veznesine veya iflas masasına
geçirilmesi istendiğinde, hesap sahibinin uygun görmesine lüzum kalmaksızın mevduat
hesabının kapatılması, yasal kesintilerden sonra faizli kalıntısının ilgili daireye ödenmesi
gerekir.
Kanuni gereklerle hesap kapatma işleminin bir diğer şekli, 10 yıl içinde sahipleri tarafından
aranmayan mevduat hesaplarının zamanaşımına uğraması sebebiyle kapatılması
durumudur.
30. Mudinin ölümü halinde mevduat hesabının durumu ne olur?

Ölüm, mirasın açılması sebebidir. Miras açılınca, mirasçılar ölenin mirasının tamamına
sahip olurlar. Kanunda açıkça yazılı haller hariç olmak üzere, ölenin alacakları, tüm hakları
ve tasarrufundaki malları mirasçılarına intikal eder. Ayrıca mirasçıları ölenin borçlarından
da şahsen sorumlu olurlar.
Mirasçılardan aksine bir istek olmadığı takdirde, mudinin ölümü halinde, mevcut mevduat
hesabı, ilk açıldığı zamanki özelliğini korur. Diğer bir deyişle, hesabın açılması sırasında
vade, ihbar müddeti ve faiz konusunda mudi (müteveffa) ile kararlaştırılmış olan esaslar
ve şartlar, varisleri için de geçerli olur.
31. Mudinin ölümü halinde mirasçılara ödeme nasıl yapılır?

Mevduat hesabı olan kişinin ölümü halinde ölenin mirasçılarına ödeme yapılabilmesi için
şubelerin, mirasçıların isimlerini ve hisselerini belirleyen (kesinleşmiş mahkeme şerhini
taşıyan) veraset ilamı ile Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’na göre veraset ve intikal
vergisinin ödenmiş olduğuna ilişkin vergi dairesinden verilmiş bir tasdikname istemeleri
gerekir. Mirasçıların ilgili belgeyi göstermeksizin alacaklarının ödenmesi hususunda
ısrar etmeleri halinde ise Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’na göre vergi kesintisi
yapılmak suretiyle ödeme yapılabilir. Kesinleşmiş mahkeme şerhini taşıyan veraset ilamı
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
ile tasdiknamenin aslı veya noterden tasdikli birer sureti, ödeme fişlerine iliştirilerek
saklanacaktır. Veraset ilamının ve tasdiknamenin doğruluğu ve tasdiknamede yer alan
ödenmiş verginin açıkça Bankamızdaki mevduat hesabını kapsayıp kapsamadığına dikkat
edilmelidir.
Uygulamada mirasçılar bankaya başvurarak ilgili hesap için bankadan vergi dairesine
hitaben yazı almakta ve bu yazının cevabını şubeye getirerek ödeme talebinde
bulunmaktadırlar. Daha önce de belirtildiği gibi, mudinin ölümü ile hak ve borçları
mirasçılarına intikal eder. Ölene ait hesap vadeli mevduat hesabı ise, bu durumda vadeli
mevduat, vadeye ve faize ilişkin bütün şartları ile mirasçılarına intikal eder. Veraset
ilamında gösterilen hisseler, iştirak halinde mülkiyet esasına göre saptanmış olup, ölenin
malvarlığının bütününü kapsamaktadır. Bu nedenle vadesi sona ermemiş bir mevduat
hesabının varlığı halinde, mirasçıların münferit başvurularının değerlendirilmesi mümkün
olmamaktadır. Mirasçıların hep birlikte, mirasçılardan birine veya 3. bir kişiye verecekleri
vekâletname ile başvurmaları gerekmektedir. Vekâletnamenin de varisler adına tasarrufta
bulunma, para çekme, hesabı kapatma, ahzükabza yetkiler sağlayan, açık ifadeler taşıması
gerekir.
Mirasçılar arasında hesap üzerindeki tasarruf yetkisi konusunda ihtilaf bulunması halinde
vade sonunda ödeme yapılmak üzere Mahkemeden tevdi mahalli konusunda talepte
bulunulmalıdır.
Bankamız ile vefat eden mudi arasındaki vadeye ve faiz oranına ilişkin sözleşme, mevduat
hesabının vadesi bitene kadar Bankamız ile mirasçılar açısından hüküm ifade etmektedir.
Vade bitiminde, mirasçılarının bir bölümünün veraset ilamını ibraz ederek mevduat
hesabından ödeme yapılmasını talep etmesi halinde veraset ve intikal vergisinden ilişiksizlik
belgesinin alınması sonrasında, veraset ilamında gösterilen payları doğrultusunda ödeme
yapılabilir.
Ölene ait hesap vadesiz mevduat hesabı ise, hesap üzerine bloke konulması gerekmektedir.
Vadesiz mevduat hesabından mirasçıların münferit başvurmalarına istinaden ödeme
yapılabilmesi için, veraset ve intikal vergisinin ödendiğine veya vergi ile herhangi bir
ilişkisinin bulunmadığına dair belgenin alınması, böyle bir belgenin getirilmemesi
durumunda ise Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 16. maddesinde belirtilen oranlara
göre vergi kesintisi yapıldıktan sonra, veraset ilamında belirtilen hisse oranları üzerinden,
varislere ayrı ayrı ödeme yapılacaktır.
32. Teselsüllü ortak hesap sahiplerinden birinin ölümü halinde ödeme nasıl yapılır?
Teselsüllü ortak hesabın açılışında hesap sahiplerinin hisseleri belirtilmemiş ise, hesap
sahiplerinden birinin ölümü halinde hesap bakiyesi eşit hisselere bölünür ve ölenin hissesi
mirasçılarına geçer.
Vadeli hesaplarda vade sonunda veraset ilamına göre ödeme hükümleri göz önünde
tutularak mirasçılara ödemede bulunulur.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
310 ÜRETEN
2009
33. Teselsülsüz ortak hesap sahiplerinden birinin ölümü halinde ödeme nasıl
yapılır?
Öncelikle yapılması gereken, ölenin mirasçıları ile diğer hesap sahiplerine hesaptan
ödeme yapılmasının durdurulmasıdır.
Ölenin mirasçıları ile diğer hissedarlar hesap bakiyesinin paylaşımı konusunda anlaşmaya
varırlar ve müşterek imzaları ile bu konuda bankaya talimat verirlerse, bu durumda iştirak
halinde mülkiyet, rızaen taksim yoluyla ortadan kalktığından, talimat doğrultusunda işlem
yapılması gerekir.
Ölenin mirasçıları ile diğer hissedarlar arasında hesap bakiyesinin paylaşımı konusunda
anlaşmaya varılamazsa, hesap bloke edilmeli ve hesaptaki para için Mahkemeden tevdi
mahalli tayini konusunda talepte bulunulmalıdır.
34. Hesap sahibinin ölümü halinde bankanın (şubenin) bildirim sorumluluğu var
mıdır?
Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümleri gereği şubelerimiz, mevduat, şirket hissesi, emanet
para, eşya vb. surette alacağı bulunan müşterilerinden birisinin ölümünü öğrenmeleri
halinde, ölenin soyadını, adını, alacağın tür ve miktarını ertesi ayın 15. günü akşamına
kadar bağlı oldukları vergi dairesine bir yazı ile bildirmek zorundadırlar.
35. Mevduat hesapları nasıl temlik (devir) edilir?

Mevduat hesap bakiyesinin 3. bir şahsa devri (temliki) mudi ile devralan yeni alacaklı
arasında yapılacak bir anlaşma ile mümkündür. Temlik işleminin geçerli olabilmesi için
banka onayının alınması zorunlu değildir. Ancak uygulamada doğması muhtemel ihtilafların
bertaraf edilmesi yönünden temlik işleminin noter senedi şeklinde düzenlenmesinde
yarar bulunmaktadır.
Vadesiz ve vadeli hesapların temlik edilmesi halinde vadesiz hesabın talep edildiğinde
ödenmesi mümkünken, vadeli hesabın temlikinde mevduattaki meblağ ancak vade
sonunda temlik edilene ödenebilir.
Birlikte tasarruf yetkisinin bulunduğu müşterek hesapların temliki müşterek hesap
sahiplerinin tümünün imzası ile mümkündür.
Münferiden tasarruf yetkisinin bulunduğu müşterek hesaplarda hisseler belirlenmişse
belirlenen hisse üzerinden hesaptaki meblağ temlik edilebilir.
Hisseler belirlenmemişse, münferiden para çekme yetkisi bulunmasına rağmen, temlik
işlemi müşterek hesap sahiplerinin tümünün imzaları ile mümkün olabilir.
36. Vadeli hesaplardan kısmi para çekilmesi veya hesabın vadesinden önce
kapatılması durumunda hangi oranda faiz tahakkuk ettirilir?
Vadeli hesaplarda kısmi ödeme yapılması veya bankanın muvafakati olmadan hesabın
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
vadeden evvel kapatılması istekleri kural olarak kabul edilmemektedir. Bankanın

muvafakati ile hesaplardan kısmi para çekildiğinde kaldığı süreye vadesiz mevduat faiz
oranı uygulanır.
Bakanlar Kurulu’nun düzenlemesiyle birlikte; 1 yıl ve daha uzun vadeli hesaplar için
hesap sahiplerine, en fazla 2 defa vadesinden önce çekim hakkı tanınmıştır. Hesap
sahipleri, toplamda anaparanın %50’sine kadar da kısmi çekim yapabileceklerdir. Buna
göre; belirtilen mevduat ve katılma hesapları ile birikimli mevduat/katılma hesaplarından
bankaların onayı ile vadelerinden önce çekim yapılması halinde, vade bozulmaksızın ve
faiz/kâr payı kaybı yaşanmaksızın bu hesapların vadeleri süresince şu kararlar geçerli
olacaktır:
• 1 yıl ve daha uzun vadeli (1 ay, 3 ay, 6 ay ve yıllık faiz/kar payı ödemeli) hesaplar
için hesap sahiplerine en fazla 2 defa vadeden önce çekim hakkı tanınarak
toplamda anaparanın %50’sine,
• Birikimli hesaplar için hesap sahiplerine en fazla 3 defa vadeden önce çekim hakkı
tanınarak toplamda anaparanın %50’sine kadar kısmi çekim yaptırılabilecektir.
• Belirtilen sayı ve paylar dahilinde vadeden önce çekimlerde, çekilen kısım için
biriken faiz/kar payının yüzde 100’üne kadar,
• Yukarıda belirtilen sayı ve payların üzerinde vadeden önce ilave kısmi veya
tamamen çekimlerde ise biriken faiz/kar payı tutarının en fazla %50’sine kadar
faiz/kar payı ödenebilir.
37. Mevduat faiz hesaplamasında kullanılan “Valör”, “Vade” ve “Gün Sayısı”

kavramları nedir?
Valör: Faiz hesabına esas teşkil eden tarihe “valör tarihi” denir.
Vade: Hesap açılışında valör tarihi ile hesabın kapatılması için tespit edilen tarih arasındaki
süredir. Vade sonu hesabın kapatıldığı (paranın çekileceği) tarihtir.
Vadenin ay veya yıl olarak belirlenmesi halinde, vade sonu vadenin son bulduğu ayda
valör tarihine karşılık gelen gündür.
Gün Sayısı: Faiz gün sayısına göre hesaplanır. Faiz hesabına esas gün sayısına valör dâhil
edilirken vadenin son günü dâhil edilmez.
38. Mevduat hesaplarında valör tarihi nasıl belirlenir?

Valör tarihi,
• Mevduat hesaplarına alacak kaydedilmek üzere nakit tahsilat yapılması halinde,
tahsil tarihini izleyen işgünü,
• Şubeler aracılığı ile para gönderilmesi halinde, paranın gönderen şubeye verildiği
tarihi izleyen işgünü,
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
312 ÜRETEN
2009
• Paranın posta veya başka bir bankanın aracılığı ile gönderilmesi halinde, şube
tarafından tahsil tarihini izleyen iş günü olarak saptanır.
Nakit veya mahsuben ödemede bulunulması halinde ödeme tarihi, valör tarihi olarak
uygulanır. Genel Müdürlük tarafından özel bir yetki verilmedikçe, faiz hesabına başlangıç
teşkil eden valörün ödemede aynı gün, tahsilatta bir sonraki işgünü olacağı esası şubelerce
değiştirilemez.
Vadesiz hesaba para yatırılarak bu hesaptan aynı gün mahsuben vadeli hesap açılması
halinde, vadeli hesap valörü işlemin yapıldığı günü takip eden işgünü olmalıdır.
Ancak aktarılan tutar işlemin yapıldığı günden önceki iş gününde de hesapta mevcut ise
valör tarihi işlemin yapıldığı tarihtir.
39. Vadeli hesaplar nasıl temdit edilir?

Taraflarca farklı bir anlaşma yapılmamışsa, vadeli mevduat hesapları vade sonunda, Banka
tarafından aynı vade koşulları ve o tarihte yürürlükte bulunan faiz oranı üzerinden temdit
edilir. Bu durumda, yenilenen hesabın vade başı (valör), temdit (yenileme) tarihi olarak
dikkate alınır.
40. Mevduat hesaplarında haciz işlemleri ile ilgili genel uygulamalar nelerdir?
Borçluya ait ve üçüncü şahıslar elinde bulunan hak ve alacakların haczi, İcra İflas
Kanunu’nun 89. maddesi hükmü gereğince, icra müdürlüğü tarafından haciz ihbarnamesi
gönderilmek suretiyle yapılır.
Haciz, haczedilen mallar üzerinden borçlunun tasarruf hakkını kaldıran bir olaydır. İcra ve
İflas Kanunu’na göre, icra dairelerince doğrudan veya Genel Müdürlüğümüz vasıtasıyla
gönderilen bir haciz bildirimini alan şubemizin kayıtlarını derhal incelemesi ve haciz
bildiriminde ismi geçen gerçek ve tüzel kişiye ait, şubede bir mevduat hesabı, herhangi
bir alacak, kıymetli evrak (hisse senedi, tahvil vs.) veya herhangi bir hakkının mevcut
olup olmadığını kesinlikle saptaması gerekir. Şube kayıtları üzerinde yapılacak inceleme
sonucunda aşağıda açıklanan durumlarla karşılaşmak mümkündür.
Alacaklının talebi üzerine üçüncü şahıs durumundaki Bankaya gönderilen ilk haciz
ihbarnamesine birinci haciz ihbarnamesi denir. Birinci haciz ihbarnamesinde; borçluya
ait hak ve alacağın haczedildiği, bundan böyle borçluya yapılacak ödemenin muteber
olmayacağı, elinde bulundurduğu bir menkul mal ise borçluya teslim etmemesi aksi halde
malın bedelini icra müdürlüğüne ödemek zorunda kalacağı bildirilir.
Birinci haciz ihbarnamesine verilecek cevabın tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde ilgili
icra müdürlüğüne yazılı olarak bildirilmesi zorunludur.
İlgili icra dairesi aynı il veya ilçede ise cevap 7 gün içinde bizzat icra müdürlüğüne zimmetli
olarak teslim edilmelidir.
Buna karşılık başka yer icra dairesinden gönderilen haciz ihbarnamesine verilecek cevabın
ise, bulunulan yer icra dairesi aracılığı ile gönderilmesi gerekmektedir. Postada geçen
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
süreler hiçbir şekilde dikkate alınmayacağından, iadeli taahhütlü veya Acele Posta Servisi
ile gönderilse bile 7 gün içinde icra dairesine ulaşmayan cevap bankamızı sorumluluktan
kurtarmayacaktır. Birinci haciz ihbarnamesine süresi içinde cevap verilmemiş veya posta
ile gönderilen cevabın 7 gün geçtikten sonra icra dairesine ulaşmış olması veya üçüncü
şahsın haciz talimatına uyduğunu bildirmesi halinde, alacaklının talebi üzerine, üçüncü
şahsa zimmetinde sayılan parayı ve malı İcra dairesine teslim etmesi hususunda ikinci
haciz ihbarnamesi gönderilir.
Kendisine ikinci haciz ihbarnamesi gönderilen Şubemizin söz konusu ihbarnamenin
kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde usulüne uygun şekilde itirazda bulunması
gerekir. İtirazda bulunulmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi
veya yedinde sayılan malı icra dairesinde teslim etmesi gerekir.
İkinci haciz ihbarnamesine de 7 gün içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu
icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü
şahsa, 15 gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine
teslim etmesi yahut bu süre içinde (15 gün) menfi tespit davası açması, aksi takdirde
zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim
etmeye zorlanacağı bildirilir.
Bu nedenle, üçüncü haciz ihbarnamesi alındığında, ihbarnamenin tebliğinden itibaren 15
gün içinde haciz ihbarnamesini gönderen icra dairesinin bulunduğu yer asliye hukuk veya
ticaret mahkemesinde menfi tespit davası açılması ve menfi tespit davası açıldığına ilişkin
mahkemeden alınacak belgenin de en geç 20 gün içinde ilgili icra dairesine ibraz edilmesi
gerekmektedir. Bu 15 gün içinde menfi tespit davası açılmaması halinde borç, bankadan
tahsil edilir.
41. Mevduat sahibinin iflas etmesi durumunda yapılacak işlemler nelerdir?

İflasa, Ticaret Mahkemesi tarafından karar verilir. İflas, Ticaret Mahkemesince iflasına
karar verilen bir borçlunun (müflisin), haczedilebilen bütün malvarlığının cebr-i icra yolu
ile paraya çevrilip, bundan bilinen bütün alacaklılarının tatmin edilmesini sağlayan toplu
(külli) bir cebri icra yoludur. İflas, borçlunun borçlarını ödemede acze düştüğü hususunun
mahkemece hükme bağlanması olayıdır. İflas kararının ilanından sonra borçlunun
(müflisin) kendi malvarlığı üzerindeki tasarruf hakkı kalkar. Malvarlığının tamamı iflas
masasına intikal eder. İflas masası müflisin “kanuni vekili” sıfatıyla hareket eder.
Şubede mevduat hesabı bulunan gerçek veya tüzel kişinin iflası halinde, şubenin bu
mevduat hesabı bakiyesini iflas masası emrine hazır tutması gerekir. Müflise ait mevduat
hesabı vadesiz ise iflas masasının talebi halinde hesap bakiyesinin iflas masasına ödenmesi
gereklidir. Vadesi henüz sona ermemiş vadeli mevduatın vadesinden önce iflas masasına
ödenmesi söz konusu olamaz. İflas masasına ödeme, ancak vade bitiminden sonra,
faiziyle birlikte yapılır. İflas olayının öğrenilmesi üzerine müflisin hesabından herhangi bir
hatalı ödeme yapılmaması için müflise ait mevduat hesabına hesaptaki tutar kadar bloke
konulur.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
314 ÜRETEN
2009
42. Mevduatın gizliliği kavramı nedir? Uygulaması nasıldır?

Banka mensupları ve diğer görevliler, sıfat ve görevleri dolayısıyla, bankalara veya
müşterilerine ait sırları bu konuda kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına
açıklayamazlar. Bu yükümlülük görevden ayrılmalarından sonra da devam eder.
Şubelerimizden mevduat müşterileri hakkında bilgi isteyen kanunen yetkili merciler
genellikle yazılı olarak müracaatta bulunarak; taleplerinin hukuki dayanağını teşkil eden
kanunun ilgili maddesini belirtikten sonra bilgi istemektedirler.
Ancak kanunen yetkili merciler, bazı hallerde bilgi istemenin hukuki dayanağını teşkil
eden kanun maddesi belirtilmeden Şubelerimizden bilgi talebinde bulunmaktadır. Bilgi
isteyen mercinin kanunen yetkili olduğu hususunda tereddüt edilmesi halinde, Hukuk
Müşavirliği’nden alınacak talimata göre işlem yapılacaktır.
Talep edilen bilgiler Bankamızla ilgili bilgiler (şube toplam mevduatı, toplam mevduat
müşterisi sayısı vb.) ise, ilgili Daire Başkanlıkları ile irtibata geçilerek verilen talimata göre
işlem yapılacaktır.
Telefon bankacılığı hariç olmak üzere, müşterilere telefonla hesapları hakkında bilgi
verilmeyecektir.
43. E-Mevduat hesabının ana özellikleri nelerdir?

1) İnternet üzerinden açılacak vadeli mevduat hesaplarına Bankamızca uygulanan
tabela faiz oranları üzerinde ek faiz verilmesi,
2) İnternetin sağladığı kolaylıklarla şubeye gitmeden, zaman kaybetmeden, hızlı,
güvenilir ve daha karlı hesap açma avantajı sağlaması,
3) 500 TL, 500 USD ve 500 EUR cinsinden alt limitlerde ve 100.000 TL, 100.000 USD
ve 100.000 EUR cinsinden üst limitlerde açılması,
4) Özel faiz oranı avantajları ile 28 günden 370 güne kadar kırık vadelerde
açılabilmesi,
5) Güvenli bir yatırım aracı olması.
44. Birikimli Mevduat hesabının ana özellikleri nelerdir?

• 5 ile 10 yıl vade dilimi aralığında TL, USD ve EUR cinsinden açılması,
• Aylık veya üç aylık sürelerde hesaba taksit ödemesi yapılarak birikim yaratılması,
• Çocuklar vb. başka kişi adına talimat alınabilmesi,
• Taksit tahsilatlarının Bankamız kredi kartları veya vadesiz hesaptan otomatik
ödeme ile alınması,
• Kredi kartından alınan taksitlerin kartın son ödeme tarihinden 1 gün sonra
birikimli mevduat hesabına aktarılması,
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Faiz oranlarının, Bankamızca 1 yıl vadeli mevduat için ilan edilen mevduat faiz
oranlarına endeksli belirlenmesi,
• Değişken faiz yapısına paralel olarak hesabın açılış tutarına ve taksitlerine, ilgili
tarihlerde geçerli olan Birikimli Mevduat faiz oranı uygulanmasıdır.
45. Vadesiz Altın Mevduat hesabının ana özellikleri nelerdir?

• Bankacılık sisteminde ve ADK’lerde Vadesiz Altın Mevduat Hesabı ürünün işleyişi
YP Vadesiz hesap işleyişi ile benzer olarak kurulmuştur.Hesabın döviz cinsi “ALT”
olarak belirlenmiştir.
• Fiziki altın alım/satımı yapılmamakta, hesaba faiz verilmemektedir.
• Mahsuben alım/satımı yapılacak altının saflığı en az 995/1000’dir.
• Hesap bakiyesi Altın Gramı olarak takip edilmektedir. Alım/satım işlemleri
şubelerimizde virgülden sonra 2 hane küsuratlı olarak, Dialog ve internet
üzerinden asgari 1 gram altın ve katlarında yapılabilecektir.
• Altın alım/satım fiyatları, Para ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığı tarafından
sisteme tanımlanmaktadır.
• Internet ve Dialog kanallarından açılan hesaplarda 15 gün içerisinde şubeden
sözleşme imzalanması gerekmektedir.
• TL/USD/EUR cinsinden açılmış olan vadesiz mevduat hesaplarından işlem
yapılabilmektedir.
• Altın işlemleri için YP vadesiz hesaplarda olduğu gibi, FTP oranı üzerinden gelir
hesaplaması yapılmaktadır.
• Birikimli özelliği ile talimat alınarak aylık veya üç aylık sürelerde hesaba taksit
ödemesi yapılarak birikim yaratılması mümkündür.
• Taksit ödemeleri gram bazında gerçekleştirilir.
• Taksit tahsilatları Bankamız kredi kartları veya vadesiz hesaptan otomatik ödeme
ile alınır.
• İşlem fiyatı, talimatın gerçekleştirildiği anındaki, Bankamız altın satış fiyatıdır.
• Kredi kartından alınan tutarlar işlem anında Vadesiz Altın Mevduat Hesabına
geçmektedir. Söz konusu tutarlar üzerine otomatik bloke konulmaktadır.
Bloke, kredi kartının son ödeme tarihinden bir gün sonra otomatik olarak
kaldırılmaktadır.
46. Teminatlı Opsiyon işlemlerinin ana özellikleri nelerdir?

Teminatlı Opsiyon Ürünü, mevduat ve bono faizlerinin düştüğü bir ortamda müşteri
tarafından belirli risklerin yüklenilmesi karşılığında müşteriye yüksek getiri imkânı
sunmayı amaçlayan bir üründür. “Teminatlı Opsiyon İşlemleri”nin iki türü bulunmaktadır.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
316 ÜRETEN
2009
Bunlar, DCD (Dual Currency Deposit) ve R-DCD (Reverse Dual Currency Deposit) olarak
adlandırılır.
• DCD’de; Müşteri, opsiyon işleminin teminatını teşkil etmek üzere banka
nezdinde vadeli DTH hesabı açmakta ve vade sonunda önceden belirlenen bir
kur (Uygulama Fiyatı/Strike Price) üzerinden dövizini bankaya satmayı taahhüt
ederek (opsiyon hakkı), karşılığında DTH’ye uygulanan faiz yanında artı bir getiri
(opsiyon primi) elde etmektedir.
• R-DCD’de ise; Müşteri, opsiyon işleminin teminatını teşkil etmek üzere banka
nezdinde vadeli TL hesap açmakta ve vade sonunda yine önceden belirlenen bir
kur üzerinden bu kez bankadan döviz almayı taahhüt ederek mevduat hesabına
faiz yanında artı bir getiri elde etmektedir.
Teminatlı Opsiyon İşlemlerinin pazarlanması ve işleyişinde uygulanacak prosedür Hazine

Operasyonları Daire Başkanlığı tarafından yayımlanmış olan “Teminatlı Opsiyon İşlemleri
Uygulama Talimatı”nda ayrıntılı olarak belirtilmiştir:
1) Teminatlı Opsiyon İşlemleri bir haftadan 6 aya kadar vadeli, TL, USD ve EUR
bazında yapılabilecektir. İşlem alt limiti 5 milyon USD ve muadili TL veya EUR’dur.
2) İşlemlerin bağlanması Mevduat Yönetimi ve Pazarlama Daire Başkanlığı onayı ile
gerçekleştirilmektedir.
3) Teminatlı Opsiyon işlemleri tam mesai yapılan iş günlerinde 10.00–16.00, yarım
mesai yapılan işgünlerinde 09.00–10.30 saatleri arasında yapılabilmektedir.
4) Faiz oranı, opsiyon primi, uygulama fiyatı, vade ve vade sonu işlem saatinin
kabulü halinde;
• Müşteriye (hesabı yoksa) öncelikle Şube Operasyonları Daire Başkanlığı
Uygulama Talimatında belirtilen sözleşme ve belgeler alınmak suretiyle
belirlenen tutar ve vadede bir mevduat hesabı açılmaktadır (DCD işleminde
DTH, R-DCD işleminde TL).
• Hesap açılmasından sonra müşteriye “Tezgâhüstü Teminatlı Opsiyon
İşlemleri Risk Bildirim Formu”, “Opsiyon Çerçeve Sözleşmesi”, “Opsiyon
Çerçeve Sözleşmesi İle Bağlantılı Mevduat Rehni Sözleşmesi” ve “Opsiyon
Bilgi Dokümanı (Risk Açıklaması)” imzalatılarak birer nüshaları müşteriye
verilip diğer nüshaları şubede klase edilmektedir.
5) Müşteriyle mutabık kalınan faiz oranı, opsiyon primi, uygulama fiyatı, vade
ve vade sonu işlem saati bilgilerini içeren, Teminatlı Opsiyon Anlaşması
düzenlenmektedir. Açılan vadeli mevduat hesabı üzerine bakiyenin Teminatlı
Opsiyon işlemi için rehinli olduğu belirtilmek suretiyle vade sonu işlem saatine
kadar bloke konulmaktadır.
6) “Tezgâhüstü Teminatlı Opsiyon İşlemleri Risk Bildirim Formu”, “Opsiyon Çerçeve
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Sözleşmesi” ve “Opsiyon Çerçeve Sözleşmesi İle Bağlantılı Mevduat Rehni

Sözleşmesi”nin müşteriden bir kez alınmış olması yeterli olup daha sonra yapılacak
Teminatlı Opsiyon işlemleri için yeniden alınmalarına gerek bulunmamaktadır.
Ancak “Teminatlı Opsiyon Anlaşması”nın müşteriyle mutabakata varılan faiz
oranı, opsiyon primi, uygulama fiyatı, vade ve vade sonu işlem saati gibi işleme
ilişkin bilgileri içermesi nedeniyle her bir Teminatlı Opsiyon işlemi için yeniden
düzenlenmesi gerekmektedir.
7) Teminatlı Opsiyon işleminde mevduat vadesi ile opsiyon vadesi aynı gün olmalıdır.
8) Vade sonunda Opsiyon hakkının kullanılıp kullanılmayacağı kararı Para ve
Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığı tarafından verilerek şubeye bildirilmektedir.
Söz konusu karar bildirilmeden şubece mevduat üzerine konulmuş olan blokenin
kesinlikle kaldırılmaması gerekmektedir.
47. Büyüyen Çocuk Hesabının ana özellikleri nelerdir?

1) Çocukların tasarruf alışkanlıklarını artırmak, geleceğin müşterilerinin bankamızla
tanışmasını sağlamak, vadesiz ve tabana yaygın uzun vadeli mevduat stoğunu
geliştirmek amacıyla oluşturulmuş bir üründür.
2) Uygulama çocuklar adına açılacak, Bankamız mevcut ürün portföyünde yer alan,
Birikimli Mevduat Hesabı, Birikimli Vadesiz Altın Mevduat Hesabı ürünlerini
kapsamaktadır.
3) Hesap açılışlarında bu ürünlerle ilgili düzenlemeler uyarınca işlem yapılacaktır.
48. Sabit Faizli Üreten Mevduat Hesabının ana özellikleri nelerdir?

• En az 1.000 TL-USD-EUR olarak açılabilmektedir.
• 1 yıl ve daha uzun vadelidir.
• 1, 3 veya 6 ayda bir sabit faizli ara dönem ödemelidir.
• Faiz tahakkuk dönemlerinde, faiz, müşteri adına açılacak vadesiz mevduat
hesabına aktarılmaktadır.
• Birden fazla açılabilmektedir.
• Vade sonunu beklemeden kısmi çekim yapılabilen bir mevduat ürünüdür.
Daha önce tahakkuk edip müşteriye ödenmiş olan brüt faizden kapatılan kısma
isabet eden tutarlar, ilgili faiz giderleri hesabına iade edilmek üzere anaparadan
düşüldükten sonra müşteriye ödeme yapılabilmektedir. Kısmi çekimlerde
hesapta kalan tutarın, bu ürün için tespit edilen hesap açma limiti altında kalması
durumunda hesap tamamen kapatılır.
49. Birikimli Vadesiz Altın Mevduat Hesabının ana özellikleri nelerdir?

• TL/USD/EUR vadesiz hesaptan veya Bankamız kredi kartından aylık veya üçer
aylık dönemlerde gerçekleştirilecek talimatlarla önceden açılmış Vadesiz altın
mevduat hesabına otomatik birikim yapılmasına imkan veren hesaptır.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
318 ÜRETEN
2009
• Talimat tutarı, asgari 1 gram altın olmak üzere, 1 gram ve katları olarak
tanımlanmaktadır. İşlem fiyatı, talimatın gerçekleştirildiği andaki Bankamız altın
satış fiyatıdır.
• Aynı vadesiz hesaptan birden fazla ve farklı kişi adına açılmış altın mevduatı için
otomatik talimat alınabilmektedir.
• Taksit tahsilatları işgünlerinde mesai saatleri içerisinde sistemce otomatik olarak
gerçekleştirilmektedir. Hesaptan alınan taksitlerde taksit vadesi tatil gününe
denk gelmişse ilk iş günü, kredi kartından alınan talimatlarda ise taksit tahsilatı
tatil gününe denk gelmişse hesap kesim tarihinden önceki ilk iş günü tahsilatı
yapılmaktadır.
• Kredi kartından gerçekleştirilmiş taksit tahsilatları tahsilat anında müşteri
hesabına alınmaktadır. Ancak tahsilat tutarına bloke konulmaktadır. Bloke, kredi
kartının son ödeme tarihinden bir gün sonra otomatik olarak kaldırılmaktadır.
Müşteri tarafından talimat verilmedikçealtın alış talimatları iptal edilmemektedir.
• Kredi kartından verilen talimatlar karta alışveriş olarak yansıtılmaktadır.
50. Serbest Vadeli Mevduat Hesabının ana özellikleri nelerdir?

• Sabit faizli bir mevduat hesabıdır.
• Vadesinden önce para çekme imkanı sağlar.
• Hesabın açılış ya da temdit tarihinden itibaren, vade sonuna kadar geçen sürede
3 kere ve anaparanın %20’sine kadar kısmi çekim (anaparanın hesap açılış alt
limitinin altında olmaması kaydıyla) yapılabilmektedir.
• Hesap açılış alt limitleri 500 TL-USD-EUR olarak açılabilmektedir.
• O/N vade hariç tüm kırık vadelerde açılabilmektedir.
51. Bankamızın uygulamış olduğu fon transfer fiyatlamasıyla (FTP) ilgili mevduat
üzerindeki işleyiş nasıldır?
1) Vadeli mevduat getirisinin hesaplanmasında kullanılan oran, hesap açılış
sırasında geçerli olan hesabın vadesine ve tutarına uygun FTP oranıdır.
2) Vadeli hesaplarda, hesabın açıldığı tarihteki FTP oranı mudi üzerinde sabit olarak
kalır. Hesap kapanana veya temdit edilene kadar hesabın getirisi hesaplanırken
aynı FTP oranı kullanılır.
3) TL Vadeli Mevduatta
• 10.000 - 250.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +1,00
• 250.001 - 500.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +0,75
• 500.001 - 1.000.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +0,50 ilave edilir.
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
4) YP (USD,EURO,GBP) Vadeli Mevduatta

• 5.000 – 125.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +0,50
• 125.001 – 250.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +0,30
• 250.001 – 500.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +0,10 ilave edilir.
Tutar dilimlerine karşılık ilave FTP puanları, hesap bazında değil müşterinin tüm açık
vadeli mevduat hesaplarının toplamı dikkate alınarak bu çerçevede verilecektir. [TL ve YP
(USD, EURO, GBP) hesaplar ayrı ayrı değerlendirilecektir.]
5) Vadesiz TL-YP mevduata, pasif için belirlenen 1 yıllık vadeye karşılık gelen FTP
oranı uygulanır.
6) 6 aydan uzun (181 gün ve üzeri) vadeli mevduatta (TL için +1, YP için +0,50 puan)
belirlenen FTP oranına ilave puan uygulaması bulunmaktadır.
52. Bankaların tutmakla yükümlü oldukları TL zorunlu karşılıkları mekanizması

nasıldır?
1) Mevduat zorunlu karşılık oranlarındaki değişiklikler-farklılıklar neticesinde,
piyasadaki TL likiditesi değişebilmektedir.
2) Bankalar, Türk Lirası yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların
bir kısmını yabancı para ve altın olarak tutabilmektedir.
3) TCMB’nin uygulamış olduğu TL zorunlu karşılık oranlarına baktığımızda, mevduat
vadesi uzadıkça zorunlu karşılık oranlarının düştüğü görülmektedir.
4) Bankalar, TCMB nezdinde tutukları TL zorunlu karşılıklardan faiz geliri elde
edebilmektedir.
53. Rezerv Opsiyon Mekanizması nedir?

Bankaların TL zorunlu karşılıklarının belirli bir yüzdesini YP ve altın cinsinden tesis
edebilmesine imkan tanıyan bir mekanizmadır.
54. Yatırım Fonlu Mevduat Hesabının ana özellikleri nelerdir?

• Yatırım Fonlu Mevduat Hesabı, tasarruflarını vadeli mevduatta değerlendirirken
aynı anda farklı portföylerin yer aldığı yatırım fonlarına da yatırım yapma imkanı
sağlayan bir üründür.
• Yatırım Fonlu Mevduat Hesabı sadece Bireysel segmentteki müşteriler için
geçerlidir.
• 32-370 gün aralığında Hesap açılabilmektedir.
• Yatırım Fonlu Mevduat Hesabı açılış alt limiti (Mevduat + Fon) 5.000 TL’dir.
• Bankamızın satışına aracılık ettiği yatırım fonlarından Başkanlığımızca
belirlenecek olanlar bu ürünle ilişkilendirilip kullanılabilecektir. Hesap açılışı
Mevduat Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
320 ÜRETEN
2009
sırasında müşterinin hangi yatırım fonunu hangi yüzdeyle kullanmak istediği

sisteme girilmelidir. Yatırım Fonlu Mevduat Hesabının açılabilmesi için vadesiz
TL hesabı ve Yatırım Hesabının bulunması gerekmektedir. Kasadan hesap açma
işlemi yapılamayacak olup, YP Yatırım Fonlu Mevduat Hesabı da açılamamaktadır.
• Ürün için kullanılan toplam tutarın Fon için ayrılan kısmı % 20 ile %50 arasında
olması gerekmektedir.
• Vadeli Mevduat Hesabı ile İlişkili bir Yatırım Hesabı ve bu İlişkili Yatırım
Hesabı arkasında İlişkili Fon Hesabı sistem tarafından açılmaktadır. Bu Yatırım
Hesabı Vadeli Mevduat Hesabı ile ilişkisi bozulana kadar başka işlemlerde
kullanılamayacaktır. Fon Hesabı ile Vadeli Mevduat Hesabı arasında bağlantı
sağlanacak, Vadeli Mevduat Hesabı kapatıldığında bu bağlantı koparılacaktır.
• Fon emanetleri İlişkili Fon Hesabında değerlendirilecek olup, Vadeli Mevduat
Hesabı kapatılmadığı sürece Fon Emanetlerinin satışı yapılamamaktadır. Ancak
vade sonunda ya da erken kapama durumunda Fon Emanetleri müşterinin işlem
yapabileceği İlişkili Yatırım Hesabına aktarılacak ve müşteri talep eder ise satışı
yapılabilecektir.
• Müşterinin ürünle ilişkili vadesiz hesabına hesap işletim ücreti genel muafiyeti
uygulanmayacaktır. İlişkili Fon Hesap olarak izlenen Yatırım Hesabından MKK
masrafları alınmayacaktır.
55. Değişken Faizli Üreten Mevduat Hesabının ana özellikleri nelerdir ?

• En az 1.000 TL olarak açılabilmektedir.
• 1 yıl ve daha uzun vadelidir.
• TÜFE’ye Endeksli olarak değişken faizli, 1,3 veya 6 ayda bir faizli ara dönem
ödemelidir.
• Faiz tahakkuk dönemlerinde, faiz, müşteri adına açılacak vadesiz mevduat
hesabına aktarılmaktadır.
• Değişken faizli ara dönem ödemeli TL olarak açılan hesapların açılış ve tahakkuk
dönemindeki faiz oranları olarak, TUİK tarafından yayınlanan 2 ay öncesinin TÜFE
“12 Aylık Ortalamalarına Göre Değişim” oranına endeksli Bankaca belirlenen
oran kullanılır.
Mevduat Yönetimi
HA
LK
2009
AKADE
NAKİT YÖNETİMİ Mİ
AKADE
LK
HA
Mİ
322 ÜRETEN
2009
1. Nakit Yönetimi nedir?

Nakit yönetimi, teknoloji ve bankacılık ürünleri desteği ile firmaların tahsilat ve ödeme
operasyon maliyetlerinin düşürülmesi, zaman tasarrufu ve ciro artışı sağlanması ve
böylece ilgili firmalara ait nakit akışının Bankamıza yönlendirilmesi amacıyla, standart
veya o firma için geliştirilen projelerin bir pazarlama fonksiyonu olarak satış grupları ile
birlikte firmalara sunulması, sonuçlandırılması, kârlı hale getirilmesi ve diğer firmalara
yaygınlaştırılması faaliyetlerinin bütünüdür.
Nakit yönetimini, fon yönetimi veya portföy yönetimi ile karıştırmamak gerekir. Bilindiği
üzere fon yönetiminin faaliyet alanını Banka kaynaklarını ve nakit akışını yönlendirmek ve
fiyatlamak, portföy yönetiminin faaliyet alanını ise müşteri tasarruflarını değerlendirmek
ve en yüksek getiriye yöneltmek oluşturmaktadır.
2. Nakit Yönetimi faaliyetlerinin firmalar ve Bankamız açısından amaçları nelerdir?

a) Firmalar Açısından:
• Ödeme ve tahsilatların disiplin altına alınarak fon girişinin hızlandırılması,
• Nakit akışının (fon girişi ve fon çıkışı) düzenli olarak izlenebiliyor olması,
• Çek-senet gibi tahsilat ürünlerinde operasyonel iş yükünün minimize edilmesi,
• Satış cirosunun artırılması,
• Bayi tahsilatları açısından sağlıklı ve güvenilir bir takip sistemi kurulması, uygun
görüldüğünde bayi riskinin Bankaca üstlenilmesi,
• Tahsilat ve ödeme ile ilgili bilgilerin detaylı bir şekilde raporlanması.
b) Bankamız Açısından:
• Vadesiz mevduatı arttırarak kaynak maliyetinin düşürülmesine katkı sağlamak,
• Komisyon gelirlerini artırmak,
• Müşteri-banka ilişkilerinin derinleşmesini sağlamak,
• Ürünler ile ilgili uygulamalarda teknolojiden en üst seviyede yararlanarak
operasyonel maliyetleri azaltmak,
• Sunulan hizmetin kalitesini arttırmak ve hızlı hizmet vermek,
• Risk yönetimine katkıda bulunmak,
• Müşteri portföyünü genişletmek,
• Şubelerle birlikte nakit yönetimi ürün ve hizmetlerinin etkin bir şekilde satışını
sağlamaktır.
3. Nakit Yönetimi ürünlerinin hedef müşteri profili nedir?

• Standart ürünlerin sunulacağı ve sadece ürün karlılığının ön planda olduğu
orta ölçekli ve ticari firmalar: Blokeli çekler, otomatik çek-senet tahsilatı, POS,
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
vergi, SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur prim tahsilatları, maaş ödemeleri, internet
bankacılığı gibi standart nitelikte ürünler, verimli olan veya olabilecek müşterilere
pazarlanabilir. Ürün karlılıkları da ayrıca izlenmeli ve karlılığın artırılması için
gerekli önlemler alınmalıdır.
• Müşteriye özel geliştirilecek proje ve ürünlerin sunulacağı ticari ve kurumsal
firmalar, Nakit Yönetimi olarak yoğunlaşılacak müşteriler,
- Kredibilitesi yüksek,
- Yaygın bayi/tedarik ağı olan,
- Ürün yelpazesi geniş ve kurumsallaşmış,
- Uzun vadeli ilişkiye yatkın,
- Yoğun tahsilatı ve ödemesi olan, kamu ve özel firmalar olacaktır.
4. Nakit Yönetimi ürünleri niteliklerine göre nasıl sınıflandırılır?

• Tahsilat Sistemi Ürünleri
• Ödeme (Tediye) Sistemi Ürünleri
• Raporlama Sistemleri
5. Tahsilat Sistemi ürünleri bireyler ve firmalar açısından nasıl sınıflandırılır?

a) Bireyler açısından:
1) Maaş,
2) Gelen Havaleler,
3) Gelen EFT’ler.
b) Firmalar, Kurumlar ve Küçük İşletmeler açısından:
1) Gelen Havaleler,
2) Gelen EFT’ler,
3) Çek-Senet Tahsilatları,
4) İhracat Bedelleri,
5) Nakit Satışlar.
6. Ödeme Sistemi ürünleri bireyler ve firmalar açısından nasıl sınıflandırılır?

a) Bireyler açısından:
1) Otomatik Ödemeler (Abone 24),
2) Bankamız Çekleri,
3) Düzenli Ödemeler (Taksit 24),
4) Giden EFT ve Havaleler,
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
324 ÜRETEN
2009
5) Mal ve Hizmet Alımı Ödemeleri,

6) Vergi Tahsilatları,
7) Bağ-Kur Prim Tahsilatı,
8) Fatura Tahsilatları,
b) Firmalar, Kurumlar ve Küçük İşletmeler açısından:

1) Otomatik Ödemeler (Abone 24),
2) Bankamız Çekleri,
3) Düzenli Ödemeler (Taksit 24),
4) Giden EFT ve Havaleler,
5) Mal ve Hizmet Alımı Ödemeleri,
6) SSK Prim Tahsilatı,
7) Vergi-Gümrük Vergisi Tahsilatları,
8) Fatura Tahsilatları
9) Maaş Ödemeleri olarak değerlendirilebilir.
7. Raporlama Sistemi ürünleri nelerdir?

• İnternet Bankacılığı
• Elektronik Ekstre
• E-mail Ekstre
8. Fatura Tahsilatları ürününün işleyişi nasıldır?

Elektrik, su, doğalgaz, sabit telefon, mobil telefon, internet, TV ve kablolu TV faturaları,
fatura bazında tüm Halkbank Şubeleri ve İnternet Şubesi aracılığıyla veya Abone 24
sayesinde otomatik olarak kolaylıkla ödenmektedir.
Bankaya, müşterilerin ve tahsilatlarına aracılık edilen kurumların vadesiz mevduatları
üzerinden kazanç sağlar. Tahsil edilen tutarlar, kurumlar ile yapılan protokoller
çerçevesinde belli sürelerde Bankamız hesaplarında tutulduktan sonra, kurumların
kullanımına sunulmaktadır. Şubelerimizce yapılan tahsilatların temerküz şubedeki hesapta
yarattığı vadesiz mevduat ve büyüklüğü ve verimliliği %95 oranında tahsilat şubesine, %5
temerküz şubeye olmak üzere paylaştırılmaktadır.
9. Abone 24 ve Taksit 24 ürünleri arasındaki fark nedir?

Abone 24: Müşterilerin, elektrik, su, doğalgaz, sabit telefon, mobil telefon, internet, TV
ve kablolu TV faturalarının, şubelerimiz aracılığı ile veya internet şubesinden Otomatik
Ödeme Talimatı verilmesi suretiyle, Bankamız nezdindeki hesaplarından otomatik olarak
ödenmesini sağlayan sistemdir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Taksit 24: Müşterilerimizin, şubeleri ve internet şubemiz aracılığıyla talimat

vermeleri durumunda, kira, okul ve apartman aidatları gibi her ay yaptıkları düzenli
ödemelerini, belirledikleri tarihlerde ve tutarda online olarak EFT veya havale şeklinde
gerçekleştirebilmelerini sağlayan sistemdir.
Talimat seçenekleri aşağıdaki şekildedir:

• Bir defalık veya arzu edilen sayıda haftalık-aylık dönemlerde,
• Talep edilen her dönem belirli tarihler arasında hesap bakiyesinin müsait olduğu
zamanlarda,
• Hesap müsait değilse müsait olduğu kısım kadar,
• Belirlenen günün tatil gününe denk gelmesi durumunda istenirse tatil sonrası,
• Hesabın müsait olmadığı durumlarda istenirse Kredili Mevduat Hesabı
kullanılmak suretiyle,
her ay belirlenen iki tarih arasında Kredili Mevduat Hesabı son gün devreye girecek şekilde
talimat verilebilir.
10. SGK Prim Tahsilatlarında Bankamızın rolü nedir? Opsiyon uygulaması ile
açıklayınız.
Bankamız, firmaların her ay ödemekle yükümlü oldukları SSK prim tahsilatlarına aracılık
edebilir. Tahsilatların son günü, kamu kurumlarında her ayın 14’ü, diğer işverenlerde ise
ayın son günüdür. Son ödeme tarihinin tatil gününe denk gelmesi halinde son ödeme
tarihi takip eden iş günü olmaktadır. Tahsil edilen tutarlar, tahsilat günü dâhil 2 işgünü
sonra Kurumun kullanımına sunulur.
Büyük montanlı tahsilatlarına aracılık edilen müşterilere ilişkin tahsilatlardan daha fazla pay
alabilmek için tahsilatların bekleme süresi zaman zaman müşteriler ile bölüşülmektedir.
Bu uygulama “müşteriye opsiyon verilmesi” olarak adlandırılmaktadır. SGK uygulamasında
müşterilere verilebilecek maksimum opsiyon, tahsilatların kuruma aktarım süresi olan 2
işgünüdür. Örneğin, son ödeme tarihi Salı gününe denk gelen SGK prim tahsilat tutarı
Perşembe günü kurum kullanımına açıldığından, müşteriye en fazla Perşembe gününe
kadar opsiyon tanınabilmektedir. Ancak bu durumda Bankamızın prim tahsilatından
herhangi bir kazancı söz konusu değildir.
11. Son ödeme günü Perşembe olan 100.000 TL’lik SSK primi tahsilatı için müşteriye
1 iş günü opsiyon tanınmıştır. FTP faiz oranı %9 ise, müşteri primini hangi gün
ödeyecektir? Bankamızın net kazancı kaç TL’dir?
Müşteriye 1 iş günü opsiyon tanındığına göre müşteri Cuma günü primini ödeyecek ve
tahsilat Pazartesi günü Kurum kullanımına sunulacaktır. Bu durumda müşteriden alınan
tahsilat tutarının Bankamızda kalacağı sure 3 gündür.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
326 ÜRETEN
2009
A = 100.000 TL
N = faiz oranı (FTP faiz oranı: % 9) T = zaman
Faiz= a*n*t / 36500
Faiz = 100.000*9*3 / 36500=73.97 TL şubenin net kazancı olacaktır.
Bu tutar, işlemin opsiyonsuz yapılması halinde elde edeceğimiz kazancının 3/4’ü olup,
geriye kalan 1/4’ü müşteriye taviz olarak verilmiştir.
12. Bağ-Kur Prim Tahsilatlarının kapsamı nedir?

Bağ-Kur sigortalılarının her ay ödemekle yükümlü oldukları prim tahsilatlarına Bankamızın
aracılık etmesini kapsar. Tahsilatların son günü, her ayın son günüdür. Tahsil edilen tutarlar
tahsilat günü dâhil 2 işgünü sonra Kurumun kullanımına sunulur.
13. Vergi/Gümrük Vergisi tahsilatları nasıl yapılmakta ve hangi tarihlerde ilgili vergi
dairesi/saymanlık hesaplarına aktarılmaktadır?
Vergi tahsilat işlemi, mükelleflerin ödemekle yükümlü bulundukları vergi tutarlarını
gösterir bir belge ile veya mükellefin beyanı esas alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı’nca
belirlenen esaslar doğrultusunda yapılmaktadır.
Mükellef herhangi bir şubemizden bağlı bulunduğu vergi dairesi hesabına vergi
ödemelerini nakden veya mahsuben yapabilmektedir.
a) Tahsilat günü Pazartesi olan vergiler Perşembe günü,
b) Tahsilat günü Salı-Çarşamba olan vergiler Cuma günü,
c) Tahsilat günü Perşembe-Cuma olan vergiler Salı günü TCMB nezdindeki hesaplara
aktarılır.
14. Son ödeme günü Cuma olan ve son ödeme tarihinde tahsil edilen KDV tahsilatı
için müşteriye tanınabilecek maksimum opsiyon kaç gündür?
Cuma günü tahsil edilen verginin TCMB nezdindeki hesaplara aktarım günü Salı olduğu
için müşteriye tanınabilecek maksimum opsiyon 4 gündür.
15. Yukarıdakilerin dışında başka hangi tahsilatlar Bankamız aracılığı ile

yapılabilmektedir?
Rekabet Kurumu, Kamu İhale Kurumu, BTK, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulaştırma
Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, TSE gibi çeşitli kamu kurumlarının
yaptıkları tahsilatlar, bağış, kurban bedeli tahsilatları, başka banka kredi kartı ve tüketici
kredisi tahsilatları, sınav ücretleri, oda harç ve aidatları, Bankamız şubeleri, internet şube
ve telefon bankacılığı aracılığı ile ödenebilmektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
16. Bankamız çeklerinin takas aracılığı ile diğer bankalarca tahsilinde Bankamız
kazancı ne olur?
Müşterilerimize ait Bankamız çekleri takastan sorulduğunda, çek bedelleri takas işleminin
gerçekleştiği gün şubemiz nezdindeki müşteri hesaplarından düşülmekle birlikte, diğer
bankalar ile takaslaşma işlemi ertesi işgünü yapıldığından çek tutarları 1 işgünü daha
Bankamızda kalmaktadır.
17. Continuous (Sürekli Form) Çeklerin işleyişi ve avantajları nasıldır?

Ödemelerini çek ile yapmaları ve çok sayıda çek keşide etmeleri nedeniyle Sürekli Form
çek verilen müşterilerimize aynı zamanda Sürekli Form Çek Basım Programı verilir. İlgili
firmalarca;
a) Sürekli çek keşide edilen müşteriler firma veri tabanına kaydedilir.
b) Firma bilgisayarına yüklenen program kullanılarak sadece tutar girişi ile çek
kesilir.
c) Firmaya sağlanan muhasebe entegrasyonu opsiyonuyla, kesilen çeklerin
otomatik kaydı yaratılır.
Bu program müşterilerimize Bankamız tarafından ücretsiz verilmektedir.
18. Diğer banka çeklerinin takas aracılığı ile tahsilinde Bankamız kazancı nedir?
Müşterilerimizin hesaplarına alacak kaydedilmek üzere tahsile aldığımız diğer banka
çeklerine ait tutarlar, vadesiz mevduatımızın artmasına katkıda bulunmaktadır. Takasa
gönderilmek üzere tahsile alınan diğer banka çeklerinin karşılıkları da takas işleminin
gerçekleşmesini takip eden işgünü Bankamıza aktarılmaktadır.
19. Maaş ödemelerinin amacı nedir?

Sosyal güvenlik kurumlarından emekli olan kişilerle firma ve kurum çalışanlarının
maaşlarının ATM ve şube gişelerinden ödenmesini sağlayan ve yaygın kullanımı olan bir
üründür. Adına maaş ödemesi yaptığımız kurumlar ile maaş ödediğimiz kişilere ait vadesiz
hesaplarda kalan tutarlar bir tortu oluşturmakta ve çapraz satış olanakları ile Bankamıza
azami fayda sağlanmaktadır.
20. Bir şubemizce 500 Bağ-Kur emeklisine 400.000 TL aylık maaş ödenmektedir.
Maaş tutarları 2 gün önce hesaba yattığına ve FTP faiz oranı %9 olduğuna göre
şubemizin bu maaş ödemelerinden aylık şubeler cari kazancı ne kadardır?
Faiz= a*n*t / 36500
Faiz = 400.000*9*2 / 36500 = 197,26 TL şubenin FTP kazancı olacaktır.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
328 ÜRETEN
2009
21. Zırhlı ile Tahsilat nedir?

Çeşitli kurumlara ait gişe tahsilatlarının Bankamız tarafından toplanması ve vadesiz
mevduatta değerlendirilmesidir.
22. Doğrudan Borçlandırma Sistemi (DBS) hangi müşterileri hedeflemektedir?

DBS, geniş bayi/müşteri ağı bulunan firmalar için oluşturulmuş bir tahsilat sistemidir.
Öncelikle ana firma ile Bankamız arasında DBS sözleşmesi imzalanır ve her iki taraf
gerekli yazılımları yapar. Birçok bayisi bulunan firma vadeli satış yaptığı bayilerinin
bilgilerini bankaya iletir. Banka, kredibilitesini uygun gördüğü bayilere kredi tahsis eder.
Bu bayilere vadesiz ticari mevduat hesapları açılır ve ilgili şubelerce DBS Yetki Belgesi ve
Muvafakatname imzalatılır.
23. Kredili/Kredisiz DBS’de tahsilatlar nasıl gerçekleşmektedir?

Kredisiz DBS’de fatura tarihinde bayi hesabında fatura tutarı kadar para var ise sistem
otomatik olarak bayi hesabından bu tutarı alır ve ana firma hesabına alacak kaydeder.
Eğer yeterli bakiye yok ise tahsilat gerçekleştirilmez ve ertesi işgünü ana firmaya tahsilatın
gerçekleştirilemediği sistem aracılığıyla bildirilir.
Kredili DBS’de bayilere bir kredi limiti tanımlanır. Fatura tarihinde bayi hesabında fatura
tutarı kadar para var ise sistem otomatik olarak bayi hesabından bu tutarı alır ve ana firma
hesabına alacak kaydeder. Eğer yeterli bakiye yok ise bayinin kredi limitinden gereken
tutar alınarak ana firma hesabına kaydedilir. Diğer taraftan bayinin kredi işlemleri ayrıca
takip edilir.
24. DBS kapsamında müşterilere tanımlanan kredi limitleri ilgili müşterilerin genel
limit toplamına dâhil midir?
Uygulama kapsamında kredibilitesi uygun bulunan bayiler için Genel Kredi Limiti dâhilinde
Genel DBS kredi limiti tahsis edilir. DBS kapsamında tahsis edilen limitler nedeniyle
müşterinin genel limit aşımına uğraması sistem kontrolü ile engellenir.
25. Bir müşteriye birden fazla ana firma ile DBS kapsamında çalışabilmesi için kredi
limiti tanımlanabilir mi?
Bir müşteriye ait genel DBS limiti kapsamında birden fazla ana firma için limit tanımlanabilir.
Söz konusu firma limitlerinin toplamı müşteri için tanımlanmış olan genel DBS limitini aşamaz.
26. DBS kapsamında bir müşteriye tanımlanmış kredi limitleri müşterilerin ne tür
ödemeleri için kullanılır?
Müşteri için tahsis edilen DBS kredileri müşterinin mal alımı yaptığı ana firma ile
ilişkilendirilir ve ana firma bazlı olarak tanımlanan limit yalnızca o firmadan mal alımlarına
ilişkin Bankamızca verilen taahhüdün yerine getirilmesi için kullanılır.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
27. Ana firma ile mutabakat nasıl sağlanmaktadır?

Gerek kredili gerekse kredisiz çalışmada gün içinde yapılan işlemler, ertesi işgünü
raporlanır ve sistem aracılığıyla ana firmaya gönderilir. Bu raporlamalar doğrultusunda
firma ile banka arasında mutabakat sağlanır.
Ana firma ile yapılan anlaşma ve yazılıma göre, online mutabakat yapısı kurulabilmekte ve
bu sayede firmalar ile muhasebe entegrasyonu da sağlanmaktadır.
28. Müşteri için tanımlanan DBS kredi limitinin kullanımı ne zaman başlar?
DBS kapsamında müşteriye tanımlanan kredi limiti, DTAH ekranı aracılığıyla bir ana firma
ile ilişkilendirilerek tahsisin tamamlanmasıyla birlikte elektronik ortamda ana firmaya
bildirilir. Bildirimi takiben ana firma tarafından bayi/müşteriye limitin toplam tutarına
kadar mal satışı yapılarak tahsil edilmek üzere Bankamıza gönderilebilir. Bu nedenle DBS
kapsamında müşteriye tahsis edilerek bir ana firma ile ilişkilendirilen kredi limiti tutarı,
muhtemel risk olarak değerlendirilmekte ve müşterinin genel limiti içinde bu miktarın
farklı kredi türlerinin tahsisi için kullanılması sistemsel olarak engellenmektedir.
29. Nakit DBS kredilerinde faiz tahakkuku işleyişi nasıldır?

DBS nakit kredi tutarlarına 3’er aylık dönem sonlarında faiz tahakkuk ettirilir. Tahakkuk
tarihinde kapatılmayan kredi faizlerine ertesi günden itibaren gecikme faizi işletilir.
DBS hesaplarına da tüm KMH hesaplarında olduğu gibi ayrı birer tahakkuk hesabı açılmış
olup faiz tahakkukları bu hesaplara yansıtılmaktadır.
DBS hesaplarının artı bakiyede olması halinde sadece tahakkuk tarihinde, hesabın artı
bakiyesinden KMH faizi tahsilatı otomatik olarak yapılmaktadır. DBS bayiinin tahakkuk
tarihi ile aynı vadeli faturası olması halinde ise, önce DBS faturası tahsil edilmekte, kalan
bakiye ile KMH faizi ödenmektedir.
Tahakkuk tarihinde DBS hesaplarının eksi bakiyede olması halinde, diğer KMH
hesaplarından farklı olarak DBS hesaplarına bağlı tahakkuk hesaplarının bakiyelerinin
şubelerimizce kontrol edilerek tahakkuk tarihini takip eden işgünü KMHT ekranı aracılığı
ile manuel olarak kapatılması gerekmektedir.
30. Nakit DBS kredilerinde yakın izleme uygulaması nasıldır?

DBS faizi ve anaparası geri ödemelerindeki gecikmeler de Yakın İzleme uygulamasında
dikkate alınmaktadır.
Buna göre DBS tahakkuk hesaplarına, tahakkuk tarihinden sonra 30 gün içerisinde geri
ödeme yapılmamışsa (A70) ve anapara geri ödemelerinde vade + 30 gün içerisinde DBS
hesabına geri ödeme gerçekleşmemiş ise (A25), ilgili firmalar sistem tarafından otomatik
olarak İzleme Sürecine alınmaktadır.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
330 ÜRETEN
2009
Ayrıca, DBS hesaplarında oluşan eksi bakiyelerin bir yıl içinde en az bir kez artı bakiyeye
geçip geçmediği de sistem tarafından otomatik olarak kontrol edilmektedir. Buna göre
işlem tarihinden itibaren 1 yıl içinde kapatılmayan eksi bakiye tutarları nedeniyle firmalar
yakın izlemeye alınmaktadır. DBS anapara geri ödemelerindeki gecikme nedeniyle yakın
izlemeye alınan firmaların izleme sürecinden çıkabilmeleri için ilgili tutarın eksi bakiyeye
dönüştüğü tarihten itibaren bir yıl içinde mutlaka kapatılması gerekmektedir.
31. DBS kredi limitlerinin iptal edilmesi veya düşürülmesi konusunda nelere dikkat
edilmelidir?
Limit iptal/indirim bildiriminin yapıldığı tarihte sistemde ödenmek üzere bekleyen fatura
bulunması halinde, iptal/indirim işleminin tamamlanmasından önce bekleyen faturaların
kullanılabilir kredi limiti kadar olan tutarının ödenmesi gereklidir. Bankamız taahhüdü
yerine getirildikten sonra iptal/indirim işlemi tamamlanabilir.
Bu çerçevede DBS kredi limitinin iptali/indirimi için öncelikle ilgili şube tarafından DTAH
ekranı aracılığıyla limit iptal/indirim süreci başlatılır ve Nakit Yönetimi Bölümü’ne bilgi
verilir.
Nakit Yönetimi Bölümü tarafından öncelikle limit iptal/indirim isteği ana firmaya iletilerek
iptal/indirim bildirimi yapılır.
Ana firma ile yapılmış olan anlaşma gereğince fatura kabulü için beklenmesi gereken süre
sonunda sistemde bekleyen ileri vadeli faturası bulunmadığının da kontrolü yapılarak
bayiinin sistemden çıkarılmasına/limit indirimine engel bulunmadığını gösteren onay,
DTAH ekranı aracılığıyla verilir.
Limit iptali söz konusu ise bayi tanımı sistemden iptal edilir. Bayi iptalinden sonra ilgili
krediler birimi veya şube tarafından DT/OZ/TD limit iptali yapılır.
32. DBS Kredi limitleri hem TL hem de döviz cinsinden tanımlanabilir mi?
DBS kredi limitleri mevzuat gereği sadece TL cinsinden tanımlanabilmektedir. Bu çerçevede
YP cinsinden DBS uygulamasında da bayi adına tanımlanan kredi limiti yine TL cinsinden
olacaktır. Bu nedenle YP cinsinden borç bilgilerinin sisteme girişi esnasında ana firma ile
mutabık kalınan döviz kurunun o günkü değeri üzerinden karşılığı belirlenir, bayiinin TL
kredi limitine bu tutarda bloke konularak, ödeme teyidi verilir ve limit boşluğu güncellenir.
33. DBS’de Yabancı Para cinsinden tahsilatlar hangi yöntemlerle yapılabilmektedir?

Yabancı para cinsinden gönderilmiş olan faturalar, faturanın ödeneceği tarihte ana
firmanın tercihine göre bayinin TL hesabından döviz satışı yapılarak gönderilen döviz
cinsinden veya ilgili döviz cinsinden TL karşılığı hesaplanmak suretiyle TL olarak, ana firma
hesabına tahsil edilebilmektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
34. DBS’nin ana firmaya sağlayacağı avantajlar nelerdir?

• Raporlama sistemi sayesinde satış riski takibi kolaylaşır.
• Çek/senet trafiği ortadan kalkacağı için operasyonel iş yükünde azalma olur.
• Bankanın, bayi limitleri kadar vermiş olduğu ödeme garantisi ile nakit akışı
kontrol altına alınır, rekabet avantajı sağlanır.
• Bayiler banka kredisi kullanarak mali yapılarını güçlendirir, bu da firma satışlarını
artırır.
• Firmanın bir kısım alacaklarının tahsil edilememe riskini, bayileri kredilendirmek
ve firmaya ödeme garantisi vermek suretiyle Banka üstlenmektedir.
35. DBS’nin Bayiye sağlayacağı avantajlar nelerdir?

• Ödemelerinde kullandıkları çek/senet takibinin yarattığı iş yükü ortadan kalkar.
• Tesis edilecek kredi limitleri, beklenmedik mali sıkışıklıkların atlatılmasında
yardımcı olur.
• Banka kredisi kullanılarak mali yapı güçlendirilir.
• EFT, çek ve teminat mektubu masrafları ortadan kalkar.
• Kredi faizi gün sonu bakiye üzerinden hesaplanacağından finansman maliyeti
düşer.
36. DBS’nin Bankamıza sağlayacağı avantajlar nelerdir?

• Vadesiz mevduatı artırarak kaynak maliyetinin düşürülmesine katkı sağlanır.
• Müşteri banka ilişkilerinin derinleşmesi sağlanır.
• Müşteri portföyü genişletilir, çapraz ürün satışına katkı sağlanır.
• Hızlı ve kaliteli hizmet verilerek müşteri memnuniyeti sağlanır. Risk yönetimine
katkıda bulunur.
• Uygulamalarda teknolojiden en üst seviyede faydalanılarak operasyonel
maliyetler azaltılır.
• Verilen hizmet karşılığında komisyon geliri elde edilir.
37. DBS ürünü hangi fonksiyonları içermektedir?

Kredili DBS ürünü, son zamanlarda, ana firmaların bayilerine yaptıkları vadeli mal
satışlarında bayilerden talep ettikleri teminat mektuplarının yerini almaktadır. Bu niteliği
ile ürün bünyesinde, gayrinakdi kredi (teminat mektubu), nakdi kredi, tahsilat ve ödeme
fonksiyonlarını birleştirmektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
332 ÜRETEN
2009
38. Otomatik Çek/Senet Tahsilatı (OÇT/OST) ürünlerinin amacı ve hedef müşteri

profili nedir?
Manuel çek/senet giriş işlemini ortadan kaldırarak firmanın ve bankanın operasyonel iş
yükünün minimize edilmesi amaçlanmaktadır.
Bu hizmetten;
• Satışlarını ağırlıklı olarak çek/senet ile yapan,
• Çek/senet işlem hacmi ve cirosu yüksek olan,
• Bilgisayar altyapısı ile çek/senet ve muhasebe sistemleri yeterli olan,
firmalar yararlanabilir.
39. OÇT/OST İşleyişi nasıldır?

1) Firma sistemine girişi yapılan çek/senet bilgileri elektronik ortam aracılığı ile
banka sistemine aktarılır.
2) Bilgileri gönderilen çek/senetler fiziki olarak ilgili şubeye teslim edilir ve gerekli
şartları taşıyıp taşımadıkları kontrol edilir.
3) Vadesi gelen çek/senetlerden tahsil edilmiş olanlar firma hesabına alacak
kaydedilir ve çek/senet akıbetlerini içeren bilgiler yine elektronik ortamda
firmaya gönderilir.
4) Müşterilerin kullandığı bilgisayar programına göre kendilerine iletilen çek/senet
bilgileri anında muhasebeleştirilebilir, istendiğinde dekont bastırılır ve tahsil
edilen, edilmeyen çek/senet bilgileri ile detaylı raporlar alınabilir.
OÇT/OST ürünlerinde sadece çek/senet girişlerinin ve akıbet bildirimlerinin otomatik
olarak yapılması ve operasyonun bu yolla minimize edilmesi amaçlanmakta olup, tahsilat
süreçleri şubelerce manuel girişi yapılan çek/senetlerle aynıdır.
40. İleri Tarihli ve Toplu EFT/Havale işleyişi nasıldır?

Firmalar, daha önce belirlenen dosya desenine göre hazırlamış oldukları EFT/Havale
bilgilerini içeren dosyayı, elektronik ortamda Bankamız sistemine gönderir ya da Internet
Şubesi veya ilgili şubelerimiz aracılığı ile EFT/havale bilgilerini Halkbank sistemine aktarır.
Her gün müşterinin isteği doğrultusunda belirli saatlerde çalışan program ile ödemeler
otomatik olarak EFT/havale yolu ile yapılır. Bu işlemler sonucunda oluşan akıbet bilgileri
firmalara elektronik ortamda geri gönderilir.
41. İnternet Bankacılığının kurumlar açısından avantajları nelerdir?

Kurumsal firmalar, kademeli yetkilendirme seçeneklerinden birini kullanarak güvenli bir
şekilde, Internet Şubesi’nden 7 gün, 24 saat Halkbank nezdindeki tüm hesapları ile ilgili
birçok bankacılık hizmetini masraf/komisyon ödemeden gerçekleştirebilmektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
42. Kurumlar açısından İnternet Şubesi kullanıcı türleri nelerdir?

Normal Kullanıcı: Tüm işlemleri tek bir kullanıcı yapabilmektedir.
Bakiye/Hareket Görüntüleme: Firma Bankacılık işlemi yapamamakta, sadece hesap
hareketlerini görüntüleyebilmektedir.
Kademeli Yetkilendirme: Firmanın ana kullanıcısı belirleyeceği alt kullanıcılara işlem
yapabilecekleri hesap numaralarını, işlem limitlerini tanımlar.
Firma Yetkilisi Çift Onay Dışında: Tüm işlemler çift onay mekanizması ile sonlandırılır.
Yetkilendirme yapan ana kullanıcı, sadece kendi şifresiyle çift onaya dâhil olmadan
işlemleri yapabilme yetkisine sahiptir.
Firma yetkilisi Çift Onaya Dâhil: Firma yetkilisi de çift onay işleyişi içinde ikinci bir onay
olmadan işlemleri sonlandıramamaktadır.
43. Elektronik Ekstre işleyişi nasıldır?

• Elektronik Ekstre, firmanın Halkbank nezdinde bulunan tüm hesaplarına ait
hesap hareket bilgilerinin izlenebilmesine imkân veren bir raporlama sistemidir.
• Firmaya hesap hareketlerine ilişkin bilgiler aylık, haftalık, günlük dönemler
halinde elektronik ortamda bir dosya şeklinde gönderilir.
• Firmaya hesap hareketleri için otomatik muhasebe kaydı yaratma imkânı sunar.
• Hem vadeli hem vadesiz hesaplar için elektronik ekstre üretilebilmektedir.
44. E-mail ekstre işleyişi nasıldır?

- E-mail ekstreler şubelerimizce kendi mutaları altındaki tüm hesaplara KEPG
ekranı aracılığıyla tanımlanabilmektedir.
- Ekstre tanımları, günlük, haftalık, aylık ve 3 aylık olarak yapılabilmektedir.
- Günlük ekstre tanımlarının ertesi gün kesinleşmesi için son 3 ayda en az
50 işlem gerçekleşmesi gerekmekte, haftalık, aylık ya da üç aylık ekstre
tanımlarında böyle bir kriter olmaksızın şubelerce yapılan tanımlar anında
geçerli olmaktadır.
- Haftalık ve aylık ekstreler müşterinin hesabında hiç hareket olmasa dahi
iletilebilmektedir.
- Haftalık ekstreler takip eden pazartesi günleri önceki 7 güne ait hareketleri,
aylık ekstreler takip eden ayın ilk günü bir önceki aya ait hareketleri, üç
aylık ekstreler Ocak, Nisan, Temmuz, Ekim aylarının ilk günü geçmiş üç aylık
hareketleri içerecek şekilde gönderilmektedir.
- Bankamız güvenlik politikaları gereğince sadece kurum uzantılı e-mail
adreslerine ekstre gönderilmektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
334 ÜRETEN
2009
45. T.C. Emekli Sandığı Prim tahsilatları Bankamız tarafından gerçekleştirilebilir mi?
Evet, Bankamızla SGK arasında yapılan protokol kapsamında Genel Bütçeli kurumlar
dışında kalan Katma Bütçeli Kurumlar, Döner Sermayeli Kurumlar, Özerk veya Özel Bütçeli
Kurumlar ile Fonlara ait Emekli Sandığı primleri tahsil edilebilmekte olup tahsilat tutarları
SSK ve Bağ-Kur prim tahsilatlarında olduğu gibi 2 işgünü süre ile Bankamızca bloke
edildikten sonra Kurum kullanımına sunulmaktadır.
46. Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) nedir?

HGS, araçların özel bir sistemle donatılmış Otoyollar ve Boğaz Köprüleri gişelerinden
geçişlerinde, kullanıcının HGS ürününü, okuyucu/yazıcı üniteden, okutması/yazdırması ile
geçiş ücreti tahsilatının gerçekleştiği, araçların gişeden durmadan geçtiği, insansız geçiş
ücreti toplama sistemidir.
Uygulama kapsamında, HGS ürünlerinin (etiket ve kart) satılması, para yüklenmesi
ve toplanan geçiş ücretlerine dair hasılatın belirlenen sürelerde PTT’nin ilgili hesabına
aktarılması işlemleri gerçekleştirilmektedir.
47. HGS satış işlemi nasıl gerçekleştirilir?

HGS ürün satışı sırasında müşteri tarafından doldurularak imzalanan HGS Etiketi-Kartı
Sözleşmesinde beyan edilen bilgiler ile araç sınıfına göre HGS ürün satışı Şubelerimizce
gerçekleştirilir.
Satış işlemi KUTA/HGS Satış/HGS Müşteri ve Ürün İşlemleri ekranından yapılır. HGS ürün
satışı sırasında sisteme ilk yükleme tutarı, otomatik yükleme tutarı ve talimat alt limiti
bilgileri girilir. İlk yükleme sadece hesaptan yapılabilir.
Satış sırasında, ilk yüklenen tutardan kullanım oldukça ilave yükleme yapılmak üzere
talimatlandırma işlemi de yapılır. Otomatik yükleme talimatı için müşterinin tercihine
göre cari hesap, kredili mevduat hesabı (KMH) veya kredi kartı kullanılabilir.
Müşterinin yaptığı geçişlere göre HGS bakiyesi talimat alt limitinin altına indiğinde, Kurum
tarafından gönderilecek kayıt doğrultusunda otomatik yükleme tutarı kadar bakiye
yükleme işlemi yapılır.
Minimum ilk yükleme tutarı, otomatik yükleme tutarı ve talimat alt limiti aşağıdaki
tabloda araç sınıfına göre belirtilen tutardan az olamaz ancak üzerinde bir tutar girilebilir.
Örneğin; 1. Sınıf araç için etiket tipi ürünün satışı aşamasında yapılacak ilk yükleme tutarı
asgari 30 TL’dir. Müşterinin yaptığı geçişler doğrultusunda HGS bakiyesi 20 TL’nin altına
düştüğünde en az 15 TL olmak üzere otomatik yükleme yapılacaktır.
Başka bir banka veya kurumdan alınmış HGS etiket veya kartı için Bankamızca herhangi bir
işlem yapılamaz. Aynı şekilde Bankamızca satışı yapılmış HGS etiket veya kartı için de diğer
banka ve kurumlarca işlem yapılamamaktadır.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Minimum Ürün Gri Otomatik

Ürün Ürün Talimat Alt
İlk Yükleme Liste Limiti Yükleme
Araç Sınıfı Tipi Kara Liste Limiti (TL)
Tutarı (TL) (TL) Tutarı (TL)
Limiti
1. Sınıf Etiket 30,00 15,00 0,00 15,00 20,00
2. Sınıf Etiket 37,50 18,75 0,00 20,00 25,00
3. Sınıf Etiket 53,00 26,50 0,00 30,00 35,00
4. Sınıf Etiket 67,50 33,75 0,00 35,00 45,00
5. Sınıf Etiket 81,50 40,75 0,00 45,00 55,00
1. Sınıf Kart 30,00 15,00 0,00 15,00 20,00
2. Sınıf Kart 37,50 18,75 0,00 20,00 25,00
3. Sınıf Kart 53,00 26,50 0,00 30,00 35,00
4. Sınıf Kart 67,50 33,75 0,00 35,00 45,00
5. Sınıf Kart 81,50 40,75 0,00 45,00 55,00
Ekrandan satışı yapılmayan HGS ürünleri geçersizdir ve satışı yapılmamış bir ürün ile geçiş
yapılması durumunda ilgili plakaya PTT tarafından ceza uygulanmaktadır.
Ürün numarası, etiket veya kart üzerinde yer alan numaradır ve bu numaranın doğru bir
şekilde ekrana girilmesi büyük önem taşımaktadır.
Ürün satış aşamasında;

• Ürün Tipi müşterinin tercihi doğrultusunda Etiket veya Kart olarak seçilir. Buna
bağlı olarak müşterinin başvuru formunda belirttiği ve araç ruhsatında yazan
araç sınıfı bilgisi 1-2-3-4-5 olarak seçilmelidir.
• Ekrandan seçim yapılarak Türk ve yabancı plakalara ürün satışı yapılabilir.
Türk plaka seçildiğinde girilen plaka no için MTVT ekranından il, harf, uzunluk
kontrolleri yapılmalıdır.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
336 ÜRETEN
2009
48. HGS Bakiye Yükleme işleminde dikkat edilecek hususlar nelerdir?

• Ürün satışı ile birlikte ilk yükleme işlemi gerçekleştirilmektedir. Bankamız
uygulamasında ilk yükleme sadece hesaptan yapılabilmektedir. Ürünlere
otomatik bakiye yükleme talimatı, ilk ürün satışında hesaptan veya kredi
kartından verilebilir ve daha sonra talimat bilgisi güncellenebilir.
• Otomatik yükleme dışında KUTA ekranından 5-Diğer Kurumlar-HGS seçeneği ile
kasadan veya hesaptan bakiye yükleme işlemi yapılabilir.
• Bakiye yüklemede minimum ve maksimum kontrolleri bulunmaktadır. Minimum
bakiye yükleme tutarı, PTT tarafından araç sınıfına göre belirlenen minimum ilk
yükleme tutarı kadardır. Maksimum yükleme tutarı ise 1.000 TL’dir.
• Mükerrerliği önlemek amacı ile aynı gün içinde aynı tutarlı bakiye yükleme
yapılamayacaktır. Ayrıca müşterilerce internet şube ve diyalog aracılığı ile bakiye
yükleme işlemi yapılabilmektedir.
49. HGS Bakiye Aktarım işlemi nasıl gerçekleştirilir?

HGS Satış-HGS Müşteri ve Ürün İşlemleri/Ürün No Bul/Bakiye Aktarım ekranında bakiye
aktarımı yapılabilir. Aynı TCKN/VKN’ye ait Bankamızca satışı yapılan ve her ikisi de aktif
olan HGS ürünleri arasında aktarım yapılabilmektedir.
Bakiyesi transfer edilen HGS ürünü, aktarım işleminden sonra otomatik olarak iptal
edilmektedir. İlgili bakiye tutarı, aracın varsa eski tarihli geçiş hareketlerinin de mahsup
edilebilmesi için diğer etikete fiilen 7 gün sonra aktarılmaktadır.
50. HGS Bakiye İade işlemi nasıl gerçekleştirilir?

Satış aşamasında şube tarafından yapılan ilk yükleme tutarı ile ilgili bir hata söz konusu
olduğunda işlemi takip eden iş günü KUTP/HGS bakiye iade/sıfırlama ekranı aracılığı ile
iade işlemi yapılabilmektedir. Kısmi iade yapılmamaktadır.
51. HGS Ürün İptali hangi durumlarda yapılır?

Aktif bir HGS Ürününün herhangi bir nedenle (bozulma, kaybolma, çalınma, vs.) iptal
edilmesi istenildiği durumlarda ürünün iptali yapılabilir. İptal edilen bir ürün, tüm oto
yol gişelerine bildirilir ve tekrar aktive edilemez. HGS Müşteri ve Ürün İşlemleri ekranı
üzerinden iptal seçeneği ile iptal işlemi yapılabilir. Ürün iptalinde ilk yükleme tutarı iade
edilmemektedir.
52. HGS Bakiye Sıfırlama işlemi nasıl gerçekleştirilir?

İptal edilmiş bir HGS ürünündeki bakiyenin, ürün sahibine geri ödemesi yapılabilir. Bakiye
Sıfırlama işlemi KUTP/HGS bakiye iade/sıfırlama ekranı aracılığı ile HGS ürün iptal işleminin
ardından 30 gün sonra işlemi yapılabilir. Bakiye sıfırlama işlemi Kasadan yapılabilmektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
53. HGS Bilgi Güncellemede hangi bilgiler güncellenir?

HGS Müşteri ve Ürün İşlemleri ekranı üzerinden ürün güncelleme ve talimat güncelleme
işlemleri yapılabilecektir.
Ürün güncelleme seçeneği ile sadece plaka no, ruhsat no ve GSM no güncellenebilecektir.
Talimat güncelle seçeneği ile talimat tipi hesaptan veya kredi kartından olacak şekilde
güncellenebilir.
54. Kiralık Kasa hizmeti nedir ve ana özellikleri nelerdir?

• Taşınabilir her türlü değerli kıymetin saklanması amacıyla Bankamız Şubelerinin
ilgili bölümlerindeki kiralık kasaların kiralık kasa sözleşmesi ile belirli bir ücret
karşılığında müşteriye kiraya verilmesi hizmetidir.
• Kiralanacak kasanın büyüklüğüne göre depozito ve ücret alınmaktadır.
• Ücret komisyon geliri sağlamasının yanı sıra müşteri sadakatini güvenini artıran
bir üründür.
• Kiralık kasalara konulan kıymetler bankalarca kontrol edilmediği için bankacılık
sisteminde söz konusu kıymetler için bir sigorta uygulaması mevcut değildir.
Bununla birlikte kasalarımıza müşterilerce konulan emanetler Bankamızın
güvencesindedir.
55. Kurum Tahsilatları Kar Paylaşımının ana özellikleri nelerdir?

• Temerküz şubede bulunan alacaklı hesabın aylık karlılığı vadesiz karlılık yapısı
dahilinde hesaplanır.
• Günlük FTP oranları üzerinden hesaplanan FTP getirisi ile hesap üzerindeki faiz
oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri kullanılarak hesabın net kazancına ulaşılır.
• Net Kazanç = FTP Getirisi - Faiz Gideri şeklinde hesaplanır.
• Tahsilat Şube Kar Payı = Temerküz Hesap Net Kazanç x (Şube Tahsilat Tutarı/
Toplam Kurum Tahsilat Tutarı) x Prim Dağıtım Oranı)
56. SGK ve VERGİ Tahsilatı Kâr Paylaşımı nasıl gerçekleştirilir?

Tahsilat şubelerinin yaptıkları tahsilat tutarlarının alacaklı şube hesabında kaldığı gün
süresince günlük vadesiz FTP oranları üzerinden vadesiz getirisi hesaplanır ve prim
dağıtım oranı doğrultusunda tahsilatçı şubeler kâr payı alır.
57. SGK Maaş Temerküz Hesaplarının Verim Dağıtımı nasıl gerçekleştirilir?

SGK’ya ait maaş hesapları (SSK, BAĞKUR, Emekli Sandığı) ile sağlık hesaplarının (Eczane
ödemeleri vb.) verimliliği hesaplanarak %95’i maaş ve sağlık ödemesi yapan Şubelere
ödeme tutarlarına orantılı olarak dağıtılmaktadır. (Temerküz Şube Ankara Kurumsal
Şubemizdir.)
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
338 ÜRETEN
2009
58. Kurum Tahsilatları Büyüklük Paylaşımları nasıl gerçekleştirilir?

Temerküz hesap ya da hesapların gün sonu bakiye ortalaması büyüklük olarak alınır,
parametrik olarak POGI ekranından Bütçe ve Performans Yönetimi Daire Başkanlığınca
girişi yapılan prim oranında, tahsilat şubelerinin tümüne dağıtılır. Her tahsilat şubesine,
şube tarafından yapılan tahsilatın tüm tahsilata oranı kadar büyüklük paylaştırılır.
Temerküz şubenin, TL vadesiz ürün büyüklüğünden, tahsilat şubelerine dağıtılan büyüklük
(Kurum tahsilatları sebebiyle) düşülür. Tahsilatçı şubelerin birim vadesiz büyüklüğüne ise
temerküz şubeden dağıtılan büyüklük eklenir.
59. Vergi ve SGK Tahsilatları Büyüklük Paylaşımları nasıl gerçekleştirilir?

• Tahsilat şubelerinden yapılan vergi tahsilat toplamlarının, şube bazında
bankamızda kaldığı gün üzerinden ortalaması alınır. Bulunan ortalama üzerinden
parametrik olarak belirlenen prim oranında tahsilat ve temerküz şubelere
paylaştırılır.
• Temerküz birimin TL vadesiz ürün büyüklüğü, temerküz hesap büyüklüğünün
parametrik olarak (POGI Ekranı) girilen dağıtım oranı ile çarpımı kadar azaltılır.
Tahsilat şubelerinin yaptığı tahsilatlar ile ilişkilendirilmez.
• Tahsilatçı şubelerin TL vadesiz ürün büyüklüğü ise yaptıkları tahsilat
ortalamalarının parametrik girilen dağıtım oranı ile çarpımı kadar artırılır.
60. Ortak Hesap Verim Paylaşımı nedir?

Sistem üzerinden tanımlanan vadesiz (ticari, tasarruf) mevduat hesapları için mevduatın
oluşmasında katkısı olan birimlere, bu hesaplara yaratılan tüm alacak hareketleri katkıları
ölçüsünde kar/büyüklük paylaşımı yapılır.
61. Hesap İşletim Ücreti (HİÜ) Tahsilatı Genel Prensipleri nelerdir?

• Tahsilatlar aylık periyotlarda ay başlarında merkezi olarak yapılmaktadır.
• Bireysel müşterilerde; müşteri bazlı HİÜ tahsilatı uygulaması yapılmakta olup,
müşterinin MUTA’sına bağlı tüm (TL/YP) vadesiz hesapları için sadece bir HİÜ
tahsil edilmektedir.
• Bireysel müşteriler için müşteri bazlı HİÜ tahsilatı uygulamasına geçilmesi
nedeniyle, YP HİÜ tahsilatı uygulamadan kaldırılmıştır. Müşterinin sadece YP
vadesiz mevduatının bulunması halinde, geçerli olan aylık TL HİÜ tutarının YP
karşılığı tahsil edilmektedir.
• Her halükarda müşteri MUTA’sına bağlı tüm vadesiz TL/YP hesaplarından alınacak
toplam HİÜ tutarı, geçerli olan aylık TL HİÜ tutarını geçmemektedir.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Kredili Mevduat Hesapları’nın kredi limitinden HİÜ tahsilatı yapılmamaktadır.

• Hesap bakiyesi tahsil edilecek ücretten az ise kısmi tahsilat sağlanmaktadır.
• HİÜ tahsilatı yapılırken sistem son üç ayı kontrol etmekte ve tahsil edilmeyen
tutarlar izleyen üç dönemde MUTA’ya bağlı TL/YP vadesiz hesapların kontrolü
yapılarak tahsil edilmektedir.
• Bireysel dışı müşterilerde HİÜ tahsilatı, hesap bazında (MUTA altındaki her
hesaptan ayrı ayrı) olacak şekilde gerçekleştirilmektedir.
• Hesap İşletim Ücretleri yasal yükümlülükler ve Bankamız politikaları çerçevesinde
belirlenen istisnalar dışında kalan hesaplardan, Genel Müdürlükçe belirtilen
tutarlarda tahsil edilmektedir.
• HİÜ tahsilat programının her ayın 1 ve 2’sinde çalışması nedeniyle Hesap İşletim
Ücreti muafiyet talepleri yapılırken yeni taleplerin her ayın 3’ünden itibaren
yapılması önem arz etmektedir.
62. Hesap İşletim Ücreti muafiyeti uygulanacak hesaplar hangileridir?

• Bankamız personel ve emeklilerine ait hesaplar
• Protokolü devam eden Bordro 24 maaş ve Bordro 24 Kurum hesapları
• Otomatik ödeme/düzenli ödeme talimatı olan müşterilerden son üç ay içinde en
az bir kere ödemesi gerçekleşmiş 3 adet otomatik/düzenli ödeme talimatı olan
bireysel müşteri hesapları
• Kesintisiz olarak en az 180 gün süreyle hiç bir hesabı hareket görmeyen bireysel
hesaplar
• BES tahsilat hesapları
• Sadece bireysel kredi ödemesi yapılan hesaplar
• Öğrenci hesapları (Öğrenci belgesi veya öğrenci kimlik kartının sisteme
taranmasını müteakip temmuz ayı sonuna kadar)
• Kampüs projesi kapsamında özel okullar ile yapılan protokole istinaden veli
hesapları
• Üniversite ödemelerinin yapıldığı KMH hesapları
• SGK emeklilerine ait maaş hesapları
• ONTT/HETA/DBSK ekranlarında tanımlanan kurum ve firmaların sistemde
kaldıkları sürece sistemde tanımlı olan TL tahsilat hesapları ile DBS’ne bayi olarak
FIBA ekranında tanımı yapılan bayilerin sistemde kaldıkları sürece kredili DBS TL
tahsilat hesapları
• Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri’ne ait hesaplar
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
340 ÜRETEN
2009
• Vergi Dairesi hesapları

• TMO ve İller Bankası hesapları
• TOKİ Gayrimenkul hesapları
• TOKİ Kooperatif hesapları
• TOKİ’nin 5440350 MUTA’sına bağlı olarak açılmış tüm vadesiz hesaplar
• Birikimli mevduat hesapları
• Birikimli altın hesapları
• Üreten mevduat hesaplarının faiz tahakkukunun gerçekleştiği hesaplar
• Her türlü bloke ve depozito hesapları
• Zamanaşımına girmiş hesaplar
• Kumbara hesapları
• Müşteri verimliliğine istinaden, özel olarak muafiyet tanımlanmış gerçek ve tüzel
kişi hesapları
63. Müşterilerden alınacak ücret ve komisyon tahsilatında muafiyet uygulaması

nasıldır?
Şubelerce işlem ücret ve komisyonları konusunda muafiyet talep edilmesi durumunda
yapılacak olan her bir muafiyet talebinin sistem üzerinden yapılması, yapılan talebe ilgili
Genel Müdürlük Birimi ve ilgili Bölge Müdürlüğü tarafından yine sistem üzerinden onay
verilmesi gerekmekte olup bu işlemler için;
• HMTG- Hesap muafiyeti talep giriş,
• HMTK- Hesap muafiyeti talep kontrol ve değerlendirme ekranları kullanılmaktadır.
Belirtilen ekranlar sayesinde;

- Belirli bir fonksiyon için,
- Belirli bir süre için,
- Belirli bir tutar kadar,
- Hesap özelinde,
muafiyetler verilebilmekte, talep edilen muafiyet Genel Müdürlükçe ve Bölge
Müdürlükleri’nce uygun görüldüğü hali ile uygulanmakta ve uygulamaya alınan muafiyet
işlemi de sistemsel olarak takip edilebilmektedir.
Ayrıca işlem bazlı muafiyet talepleri ise ITMG-İşlem Bazlı Muafiyet Talep Giriş ekranı
aracılığıyla yapılmakta ve ITMK-İşlem Muafiyet Talep Kontrol ve Değerlendirme ekranı
üzerinden onaylanmaktadır.
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
2009
64. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından çıkartılan Finansal

Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
kapsamında Kuruluşlar tarafından ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetler
nelerdir?
1. Bireysel Krediler
• Tahsis Ücreti
• Ekspertiz Ücreti
• Taşınır ve Taşınmaz Rehin Tesis Ücreti
2. Mevduat/Katılım Fonu
• Hesap İşletim Ücreti
• Para Çekme Ücreti
3. Para Transferleri
• Elektronik Fon Transferi Ücreti
• Havale Ücreti
• Swift Ücreti
4. Kredi Kartları
• Yıllık Üyelik Ücreti
• Ek Kart Yıllık Üyelik Ücreti
• Kart Yenileme Ücreti
• Nakit Avans Çekim Ücreti
5. Diğer
• Kiralık Kasa Ücreti
• Kampanyalı Ürün veya Hizmetler Ücreti
• Fatura Ödeme Ücreti
• Arşiv - Araştırma Ücreti
• Onaya Bağlı Bildirim Ücreti
• Başka Kuruluş ATM’sinden Yapılan İşlem Ücreti
• Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan Ödemeler
• Üçüncü Kişilere Yapılan Ödemeler
Tüketici ve konut finansmanı kredilerine ilişkin ücretler

1) Finansal tüketicilere kullandırılacak krediler için kredi ihtiyacının karşılanmasına
olanak sağlayan sistemin işletilmesi ve operasyonel süreçlerin yönetilmesi amacıyla
alınan tahsis ücreti dışında, istihbarat ücreti, kredi işlem fişi ücreti, ödeme planı
değiştirme ücreti, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi her ne ad altında olursa
Nakit Yönetimi
AKADE
LK
HA
Mİ
342 ÜRETEN
2009
olsun başkaca bir ücret alınamaz. Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının
binde beşini geçemez. Kurul, gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırmaya ve
azaltmaya yetkilidir.
2) Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz işlemlerinde yalnızca üçüncü
kişilere ödenen ücretler alınabilir.
3) Reddedilen kredi taleplerinden bir kamu kurum ve kuruluşuna veya üçüncü kişilere
ödenen ücretler hariç olmak üzere herhangi bir ücret alınamaz.
4) Konut finansmanı sözleşmelerinde faiz oranı veya kâr payının sabit olarak belirlenmesi
hâlinde, krediyi tahsis eden kuruluş nezdinde sözleşmede yer verilmek suretiyle,
bir veya birden fazla taksit ödemesinin vadesinden önce yapılması ile kredinin faiz
oranı veya kâr payında finansal tüketici lehine mutabık kalınarak değişiklik yapılması
hâllerinde, Kanunun 37’nci maddesinde yer alan erken ödeme tazminatı haricinde
hiçbir ücret alınamaz. Tahsil edilebilecek erken ödeme tazminatı ise yapılacak faiz
veya kâr payı indirimi tutarını aşamaz.
5) Finansal tüketicilerin ilgili kuruluşlardan borçlarının bulunmadığına dair talep
ettikleri bilgi yazıları için bir defaya mahsus olmak üzere ücret alınamaz.
6) Kredili mevduat hesaplarından kullandırılan krediler ile kredi kartlarından yapılan
taksitli nakit avans işlemleri için ücret tahsil edilemez.
7) Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece
kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, bu hesaba ilişkin herhangi bir ücret
alınamaz. Bu hesap, finansal tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde
kredinin ödenmesi ile kapanır.
8) Finansal tüketicinin onayı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilişkili bir kredili
hesap sözleşmesi yapılamaz ve kredi tahsilâtları bu hesaptan gerçekleştirilemez.
Nakit Yönetimi
HA
LK
FİNANSAL KURUMLAR
2009
AKADE
Mİ
VE YATIRIMCI İLİŞKİLERİ
AKADE
LK
HA
Mİ
344 ÜRETEN
2009
1. Muhabirlik ilişkisi nedir ve nasıl tesis edilir?

Muhabirlik ilişkisi, özellikle değişik ülkelerde yerleşik bankalar arasında bankacılık
işlemlerinin güvenli bir ortamda gerçekleştirilebilmesini teminen yapılan bir anlaşma
olup, SWIFT şifre anlaşması yapılması ve/veya teleks şifre tablosu değişimi yoluyla tesis
edilir. Bu aşamada genellikle, tarife ve şerait listesi, faaliyet raporu gibi dokümanların da
karşılıklı değişimi yapılır.
Ayrıca bankaların uyum politikaları gereği muhabir veri tabanı oluşturularak kuruluş
belgesi, ortaklık yapısı, karapara aklama ve terörizmin finansmanı politikaları gibi belgeler
karşılıklı olarak temin edilir.
Muhabirlik ilişkisi telefon, faks gibi resmi olmayan yöntemlerle tesis edilmez.
2. Bankamız muhabirlik ilişkisi kurma prosedürü nasıldır?

1) Müşterilerimizin dış ticaret işlemlerine bağlı olarak kurulmasına ihtiyaç
duydukları muhabirlik ilişkilerine ilişkin talepler Şubelerimiz tarafından yazılı
olarak Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’na iletilir.
2) Bankalar tarafından SWIFT sistemi aracılığıyla iletilen muhabir ilişkisi kurma
talepleri ise Dış İşlemler Operasyonları Daire Başkanlığı tarafından Finansal
Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’na iletilir.
3) Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı tarafından uygun
bulunan ve Uyum Biriminden Bankanın uyum politikaları konusunda onay
alınan talepler, Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı makamı nihai
onayı da alındıktan sonra, SWIFT/TELEKS şifre anlaşması tesisi için Dış İşlemler
Operasyonları Daire Başkanlığı’na iletilir.
4) Muhabir banka ağının genişletilmesi amacıyla Finansal Kurumlar ve Yatırımcı
İlişkileri Daire Başkanlığı, uygun bulduğu ve uyum politikaları konusunda Uyum
Biriminin onayını aldığı bankalar ile benzer yolla yeni muhabirlik ilişkisi tesis
edilmesine karar verebilir.
3. Bankaların muhabir ilişkilerinden sorumlu birimlerinde görev dağılımı genellikle

nasıl belirlenir?
Muhabir ilişkilerinden sorumlu birimlerde görev dağılımı genellikle coğrafi (ülke veya
bölge) bazda yapılır.
4. Muhabir ilişkilerinden sorumlu birimde çalışan personelin yabancı dil bilme

zorunluluğu var mıdır?
Muhabir ilişkilerinden sorumlu birimlerde çalışan ve yabancı bankalarla temas halinde
olan tüm personelin uluslararası ticari iletişim dili olarak kabul edilen İngilizceyi yazılı ve
sözlü olarak çok iyi derecede kullanabilecek düzeyde olmaları beklenir.
Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
5. Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’nın onay verdiği işlemler

hangileridir?
Bankamızca açılacak:
• Teyitli ithalat akreditiflerinde küşat ve rambursman bankası, teyitsiz ithalat
akreditiflerinde küşat bankası onayı, gerekli hallerde muhabir banka
fiyatlamasının temin edilerek ilgili şubelere iletilmesi,
• Bankamız kontrgarantisine istinaden muhabir bankalar tarafından düzenlenecek
teminat mektuplarında muhabir banka onayı ve muhabir banka fiyatlamasının
temin edilerek ilgili şubelere iletilmesi,
• Teyitli stand-by akreditiflerde teyit bankasının belirlenmesi, gerekli durumlarda
muhabir banka fiyatlaması iletilmesi,
Bankamıza açılan:
• Teyitli ihracat akreditiflerinde amir banka limit onayı, gerekli görüldüğü
durumlarda fiyatlama yapılması,
• Muhabir banka kontrgarantisine istinaden Bankamız tarafından düzenlenen
teminat mektupları/teyitli stand-by akreditif işlemlerinde ve Bankamıza hitaben
düzenlenen teminat mektuplarında amir banka limit onayı, gerekli görüldüğü
durumlarda fiyatlama yapılması,
• İhracat akreditifi ve muhabir banka avalli poliçe/senet iskontosuna ilişkin amir
banka limit onayı, gerekli görüldüğü durumlarda fiyatlama yapılması,
• Firmaların nakdi ve gayrinakdi kredi işlemlerinde, kredi birimlerinin uygun
gördüğü kullandırım şartları doğrultusunda, kredinin teminatı olarak alınan
Banka teminat mektuplarına limit uygunluğu verilmesi Finansal Kurumlar ve
Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’nın sorumluluğundadır.
Yukarıdaki tüm işlemlerle ilgili vade temdidi ve meblağ artırımı taleplerinde Finansal
Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’ndan onay alınması, vade kısaltımı ve
meblağ düşümü taleplerinde ise Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’na
bilgi verilmesi gerekmektedir.
Yukarıdaki işlemlerin dışında muhabir bankalar ile fiyat ve diğer şartların Finansal
Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı tarafından müzakere edildiği belli
işlemlerde muhabir banka ve müzakere edilen ve prensipte anlaşılan şartlar ve daha
sonra yapılacak değişiklikler için onay vermek de Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri
Daire Başkanlığı’nın sorumlulukları dâhilindedir.
6. Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’na dış ticaret işlemleri ile
ilgili olarak hangi durumlarda ön müracaat başvurusu yapılması gerekir, amacı nedir?
Ön müracaat başvuruları, müşterilerimizin Bankamızdan muhabir banka ve belli

AKADE
LK
HA
Mİ
346 ÜRETEN
2009
durumlarda muhabir banka fiyatlaması teklifi talep ettiği veya özellik arz eden (yüksek
meblağlı, uzun vadeli, finansman/iskonto gerektiren vb.) dış ticaret işlemleri için
Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’nın muhabir bankalar ile gerekli
müzakereleri yaparak müşteri taleplerinin mümkün olan en kısa sürede ve en uygun
şartlarla karşılanabilmesi amacıyla işlem detaylarının iletilmesi amacıyla yapılır.
7. Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’nın muhabir bankalarla

müzakerede bulunurken gereksinme duyduğu işlem detaylarının doğru ve eksiksiz
olarak iletilmesi niçin önemlidir?
Muhabir bankalarla müzakere edilerek sonuca bağlanması Finansal Kurumlar ve Yatırımcı
İlişkileri Daire Başkanlığı’nın sorumluluk alanına giren işlemlerde, işlem detaylarının,
Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’na yanlış veya eksik bildirilmesi
halinde, muhabir bankalarla yanlış bilgilere dayalı olarak müzakerede bulunulması
sonucunda, muhabir bankaların belli koşullara bağlı olarak vermiş oldukları limit, fiyatlama
vb. şartlara sadık kalamamaları ve bu durumun operasyon aşamasında sıkıntı yaratması
veya müzakere sürecinin gereksiz yere uzaması ve zamanında sonuçlandırılmaması
neticesinde, işlemlerin kaybedilmesi vb. durumlarla karşılaşmamız söz konusu
olabilecektir.
8. Müşterilerimizin dış ticaret işlemleri ile bağlantılı finansman ihtiyaçları hangi

ürünler ile sağlanabilir?
• Alıcı Kredileri (ECA Kredileri)
• GSM-102 Kredisi (ABD menşeli tarım ürünleri için)
• Akreditif İskontosu
• Poliçe-senet İskontosu
• Postfinansman
• Prefinansman
9. İhracat Kredi Kuruluşları (ECA) kredisi nedir?

ECA, “Export Credit Agency” sözcüklerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olup,
her ülkenin ECA kuruluşu, o ülke menşeli yatırım mallarının ihracatının teşvik edilmesi
amacıyla ticari bankaların doğrudan üstlenmek istemedikleri/üstlenemeyecekleri
muhtelif risklere (politik, ticari vs.) karşı ihracatçılar/finansör bankalar lehine orta/uzun
vadeli kredi garantisi/sigortası sağlamaktadır.
ECA kuruluşu garantisi/sigortası tahtında sağlanan bu tür krediler “ECA kredisi” olarak
adlandırılırlar.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
10. Belli başlı ECA Kuruluşları hangileridir?

• US EXIMBANK (ABD)
• EULER HERMES (ALMANYA)
• ÖKB (AVUSTURYA)
• DELCREDERE (BELÇİKA)
• FINNVERA (FİNLANDİYA)
• COFACE (FRANSA)
• ATRADIUS (HOLLANDA)
• UK EXPORT FINANCE (İNGİLTERE)
• CESCE (İSPANYA)
• ASHRA (İSRAİL)
• SERV (İSVİÇRE)
• SACE (İTALYA)
• EDC (KANADA)
11. ECA kredilerinin tarafları kimlerdir?

• İthalatçı firma
• İhracatçı firma
• Finansör banka
• Garantör/borçlu banka
• ECA kuruluşu
12. ECA kredilerinde kredi tutarı ne şekilde belirlenir?

OECD kurallarına göre, ticari kontrat tutarının maksimum %85’i finanse edilir. Ticari kontrat
tutarının minimum %15’lik kısmının ihracatçı firmaya ithalatçı firma kaynaklarından
ödenmesi esastır.
13. ECA kredilerinin avantajları nelerdir?

İhracatçı firma açısından:
• Diğer ülke ihracatçılarına karşı artan rekabet gücü
• Mal bedelini tahsil etme garantisi ve hemen tahsil olanağı
• Yeni pazarlar bulma imkânı
İthalatçı firma açısından:
• Orta/uzun vadeli finansman
• Düşük maliyetle borçlanma
• Nakit akışı planlamasında kolaylık
• Artan rekabet gücü

AKADE
LK
HA
Mİ
348 ÜRETEN
2009
Bankamız açısından:
• Alternatif ürün sunma olanağı
• Muhabir bankalar nezdindeki kredi limitlerimizin daha verimli kullanımı
• Artan rekabet gücü
14. ECA kredilerinde faiz ve Bankamız komisyonları dışında hangi komisyon/

masraflar vardır?
• ECA sigorta primi
• Yönetim komisyonu
• Taahhüt komisyonu
• Diğer masraflar
15. ECA kredilerinde kredi süresi hangi dönemlerden oluşur?

Kullanım (Kredi Çekiliş) Dönemi: Finansör bankanın ihracatçı firmaya, ithalatçı firma
adına, ticari kontratta belirlenmiş şartlara uygun olarak ödeme yapabileceği dönemdir.
Bu dönem, kredi anlaşmasının imzalanması ile başlar, ihracatçı firmaya kredi tutarının
tamamının ödenmesiyle/kredi anlaşmasında belirlenen dönemin bitmesiyle sona erer.
Geri Ödeme Dönemi: Genelde 5 sene civarında olup kredi tutarının ve faizinin finansör
bankaya geri ödendiği dönemdir. Bu dönem finansör bankanın ihracatçı firmaya ödeme
yaparak krediyi başlattığı kredi başlangıç tarihinde başlar, son anapara ve faiz taksitinin
ödenmesiyle sona erer. Projenin içeriğine göre daha uzun vadelerde finansman sağlanması
mümkündür.
16. ECA kredilerinde hangi faiz seçenekleri vardır?

• Değişken faiz oranı
• Sabit faiz oranı
17. ECA kredilerinde kredi başlangıç tarihi ne şekilde belirlenir?

Tek Yükleme/Kullanım: Finansör banka kredi başlangıç tarihini ihracatçı firmaya ödeme
yaptığı tarih olarak belirler.
Birden Fazla Yükleme/Kullanım: Finansör banka kredi başlangıç tarihini ihracatçı firmaya
ödeme yaptığı tarihlerin ağırlıklı ortalaması şeklinde hesaplayarak belirler.
Anahtar Teslimi: Finansör banka kredi başlangıç tarihini tesisin kurulma/anahtar teslim
tarihine göre belirler.
18. ECA kredilerinde genel olarak anapara ve faizler ne şekilde ödenir?

Anapara, ilki kredi başlangıç tarihinden 6 ay sonra olmak üzere, 6 aylık dönemler itibariyle
eşit taksitlerle geri ödenir.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Faiz, kullanım (kredi çekiliş) dönemi boyunca kredinin kullanılan miktarı üzerinden
hesaplanarak 6 ayda bir ödenir (Birden fazla kullanım durumunda faiz ödemeleri ilk
kullanımın faiz ödeme tarihiyle uyumlu hale getirilebilir).
Geri ödeme dönemi boyunca anaparanın ödenmeyen kısmı üzerinden hesaplanır ve
anaparayla aynı zamanda ödenir (6 ayda bir).
19. GSM-102 Kredisi nedir?

GSM-102 Kredisi, ABD menşeli tarım ürünleri ithalatının, ABD Tarım Bakanlığı bünyesinde
faaliyet gösteren Commodity Credit Corporation (CCC) garantisi tahtında, ABD’de mukim
ticari bankalar tarafından, maksimum 18 aya kadar finanse edilmesine imkân sağlayan bir
kredi türüdür.
20. Saudi Export Program (SEP) nedir?

Saudi Export Program (SEP) (Suudi İhracat Programı), Suudi Arabistan’ın petrol
dışındaki mallarının ihracatını teşvik etmek amacıyla kurulmuş olan bir kredi programı
olup, bu program dahilinde konu malların ithalatını yapan firmalara finansman imkanı
sağlanmaktadır. SEP kredi programı, Saudi Fund for Development (SFD) unvanlı devlet
kuruluşu tarafından sunulan bir kredi imkanı olup Suudi mal ve hizmetlerini ithal
eden müşterilerimize uygun maliyetle finansman imkanı sunmamıza ve nakit akışı
planlamalarında kolaylık sağlayarak müşterilerimizin bankacılık işlemlerinden Bankamızın
aldığı payın artırılmasına yardımcı olmaktadır.
21. İthalat akreditif iskontosu nedir?

Vadeli ithalat akreditiflerinin, ithalatçı ile ihracatçının anlaşarak ortak isteği üzerine
ihracatçının bankası tarafından iskonto edilebilmekte ve ihracatçı firmaya akreditif ödeme
vadesinden önce, uygun vesaik ibrazı karşılığında ödeme yapılmakta olup, böylece
ithalatçı firmaya finansman sağlanmış olmaktadır. Bu finansman metodu daha çok
ithalatçının vadeli ödemek istediği, ancak ihracatçının mal bedelini uygun vesaik ibrazında
tahsil etmek istediği durumlarda kullanılmaktadır.
22. Poliçe/Senet iskontosu nedir?

İhracatçı tarafından oluşturulmuş ve ithalatçının bankası tarafından aval verilmiş olan
poliçeler ya da senetlerin ihracatçının talebi ile Bankamız aracılığı ile iskonto ettirilerek
vadesinden önce bedelin kendisine ödenmesidir.
23. Poliçe/Senet iskontosu yolu ile ithalatın finansmanı mümkün müdür?

Evet. İthalatçı tarafından oluşturulmuş, Bankamız avalli senetin muhabir banka nezdinde
iskonto ettirilip, ithalat bedeli için finansman sağlanması mümkündür.

AKADE
LK
HA
Mİ
350 ÜRETEN
2009
24. Postfinansman/Refinansman nedir?

Postfinansman/Refinansman kredileri, ithalatın finansmanında kullanılmak üzere,
görüldüğünde ödemeli (sight) akreditifler tahtında uluslararası piyasalardan sağlanan
kredilerdir.
25. Sendikasyon Kredisi nedir?

Sendikasyon kredileri birden fazla sayıda finansal kuruluşun bir araya gelerek tek bir kredi
alıcısına, kullandırılan ve vadeleri 1-5 yıl arasında değişen kredilerdir. Bir düzenleyici
bankanın (Koordinatör) diğer kredi veren katılımcı bankalar adına işlemleri yürütmesi
ile organize edilir. Borçlu kendi adına işlemlerin yürütülmesi için temsilci atarken, faizin
yanısıra kredinin riskine ve kompleks oluşuna bağlı olarak da belirli miktarda komisyon
öder. Bankamızın uluslararası piyasalardan aldığı sendikasyon kredileri genellikle dış
ticaretin finansmanına yönelik kredilerdir.
26. Tarife ve Şerait Listesi (Terms and Conditions List) nedir?

Bankaların çeşitli bankacılık işlemleri için muhabir bankalarına uygulayacakları ücret ve
komisyon oranları ile talep ettikleri diğer bazı şartları gösteren listedir.
27. Bankamız masraf ve komisyonlarının müşterimize ait olduğu dış ticaret

işlemlerinde, hangi durumlarda fiyatlama yetkisi Finansal Kurumlar ve Yatırımcı
İlişkileri Daire Başkanlığı’na aittir?
Muhabir banka riski alınmasının söz konusu olduğu işlemlerde (teyitli ihracat akreditifleri,
muhabir banka kontrgarantisine istinaden düzenlenen teminat mektupları, ihracat
akreditifi iskontoları) ülke ve banka riskinin Bankamız fiyatlamasına yansıtılabilmesini
teminen fiyatlama yetkisi Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Daire Başkanlığı’na aittir.

HA
ULUSLARARASI BANKACILIK
LK
2009
AKADE
VE YAPILANDIRILMIŞ Mİ
FİNANSMAN
AKADE
LK
HA
Mİ
352 ÜRETEN
2009
1. Sendikasyon kredisi nedir? Sendikasyon kredilerinin diğer kredilere göre

avantajları nelerdir?
Sendikasyon kredisi, birden fazla bankanın, aynı teminat yapısı ve koşullar çerçevesinde,
ortak kredi sözleşmesi ve belgelerle sağladığı ortak finansmandır. Fiyatlama genelde tüm
katılımcı bankalar için aynı olur. Nakdi kredilerde, faiz gelirine ek olarak katılımcı bankalar
katılım düzeylerine göre komisyon alırlar.
Bankalar açısından sendikasyon kredileri, risk algısı ya da mevzuat gibi nedenlerle
tamamını doğrudan yüklenemeyecekleri/yüklenmek istemedikleri nakdi ve gayrinakdi
kredi risklerinin diğer bankalarla paylaşılması imkânını sağlaması açısından avantajlıdır.
Sendikasyon kredileri, bu tarz risklerin diğer bankalarla ortaklaşa alınmasını sağlayarak
Banka müşterilerinin ihtiyaç duyduğu finansmanın teminine olanak sağlar. Sendikasyon
kredilerinde bir veya birkaç bankanın ayrı bir komisyon karşılığı operasyonel işlemleri
yüklenmesi ve operasyon ajanı (operation agent) olarak görev alması katılımcı bankaların
operasyon yükünü önemli ölçüde ortadan kaldırmakta, bu yönde kolaylık sağlamaktadır.
Kredilerle ilgili sözleşme ve anlaşmaların tüm katılımcı bankaların kredi ve hukuk birimleri
ile işlem özelinde seçilen yetkin hukuk büroları tarafından da incelenerek tamamlanması,
bu işlemler için yeknesak kural ve teamüllerin oluşmuş olması kolaylık sağlayıcı ve riski
azaltıcı faktörlerdir. Bunlara ek olarak, bazı kredi yükümlülüklerinin devri ve ikincil
piyasada satışı mümkün olduğundan gelir ve portföy/risk yönetimi açısından sendikasyon
kredileri avantaj sağlamaktadır.
Sendikasyon kredilerinde, borçlanan taraf bir banka ya da kurumsal müşteri olabilmektedir.
Borçlu açısından bu krediler, genelde yüksek tutarlardaki kredilerin teminini
kolaylaştırmaktadır. Tek bir bankanın üstlenmek istemediği bir meblağ, katılımcı bankalar
arasında paylaşılmaktadır. Ayrı bankalarla yürütülecek kredi talepleri ve ilgili diğer işlemler
yerine, bir yetkilendirilmiş banka ve operasyon ajanı ile kredi işlemi yürütülmekte; ayrı
bankalarla farklı sözleşmeler yerine tek sözleşme tesis edilmektedir. Bu anlamda, zaman
ve operasyonel emek açısından da sendikasyon kredileri borçluya avantaj sağlamaktadır.
Diğer taraftan, borçlu belli bir dönem için, belli tutardaki kredinin belli şartlarda taahhüt
edildiğini bilmekte, bu dönem için finansal planlamada kolaylık kazanmaktadır.
2. Sendikasyon kredileri hangi tür krediler için düzenlenebilir?

Sendikasyon nakit, gayrinakit tüm krediler için düzenlenebilir. Nakdi krediler, belli bir
dönem için anlaşma çerçevesindeki kullandırım süresi içerisinde, tek seferde veya muhtelif
dilimler halinde kullandırılabilir. Gayrinakdi sendikasyon kredileri, özellikle teminat
mektubu işlemlerini içerir. İhaleler, mal ve hizmet temini gibi hususlar başta olmak üzere
borçlu tarafından muhataba sunulması gereken teminat mektupları muhtelif bankaların
katılımıyla, bir genel sözleşme çerçevesinde genellikle tek bir banka (düzenleyen banka/
issuing bank) tarafından tanzim edilirken, diğer bankalar riske sözleşme dâhilinde katılır.
Muhabir bankaların akreditiflerine teyit eklenmesi de sendikasyon şeklinde düzenlenebilir.
Uluslararası Bankacılık ve Yapılandırılmış Finansman

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
3. Yapılandırılmış Finansman nedir? Başlıca araçları nelerdir?

Ticari Kredi gibi klasik finansal ürünlerin şirketlerin özel finansman ihtiyaçlarını
karşılayamamasından ötürü, yapılandırılmış finansman, 1980’lerin ortalarından itibaren
finansal piyasaların ana ürünlerden biri olarak piyasada yer almaya başlamıştır.
Yapılandırılmış Finansman, firmaların ihtiyaçları çerçevesinde dizayn edilen özel finansal
ürünlerdir. Sendikasyon, seküritizasyon ve tahvil ihracı başlıca yapılandırılmış finansman
araçlarıdır.
4. Bankalar lehine tesis edilen kredi limitleri nelerdir?

Muhabir bankaların, Bankamızla gerçekleştireceği teyitli akreditifler, kontrgarantiler, para
piyasaları işlemleri ve benzeri işlemler için Dış Ticaretin Finansmanı, Ticari İşlem, Hazine
limitleri tesis edilir.
5. Dış ticaretin finansmanı limiti nedir? Hangi tür işlemler için kullandırılır?
Yurtiçi ve/veya yurt dışında mukim muhabir bankaların ve yurt dışındaki şubeleri ile
hisse oranının %51 ve üzeri olduğu iştiraklerinin ve bunların yurt dışındaki şubelerinin
Bankamıza açacağı akreditiflere teyit eklenmesi ve/veya iskontosunda, dış ticaret ile
ilgili kontrgaranti ve teminat mektuplarının kabulünde, aval verilen poliçe/senetlerin
iskontosunda, stand-by L/C, postfinansman, refinansman ve risk paylaşım işlemlerine
aracılık edilmesinde kullanılan limitlerdir.
6. Ticari işlem limiti nedir? Hangi tür işlemler için kullandırılır?

Müşterilerimizin Bankamızdan kullanacakları nakdi ve gayrinakdi krediler başta olmak
üzere diğer işlemlerin (örneğin Bankamız tarafından satın alınacak mal ve hizmetler için
açılacak ihaleler) teminatına alınmak üzere yurtiçi ve yurt dışında mukim bankalardan veya
Türkiye’de şubesi olan yabancı bankalardan alınacak olan teminat mektupları limitidir.
7. Muhabir Bankalara limit tesisinde dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Lehine limit tesis edilecek bankanın güçlü bir mali yapısı olması, muhabir bankalardan
olumlu istihbarat alınması, bulunduğu ülkenin risk analizinin yapılmış olması
dikkat edilmesi gereken asgari hususları oluşturmaktadır. Banka kredibilitesinin
değerlendirilmesinde bankanın ortaklık yapısı, başlıca faaliyet alanları, pazar payı,
karlılık gelişimi, iş hedef ve stratejileri gibi hususların yanı sıra Bankamız ile çalışması
muhtemel ürünler, işbirliği imkânları ve gelir/iş hacmi beklentileri önemli unsurlardır.
Kredi değerlendirmesinde denetlenmiş finansal tablolar ile rating raporları gibi rapor ve
veriler üzerinden analiz gerçekleştirilmektedir. Bunun dışında Bankamızla kredili çalışması
bulunan muhabirlerimizle daha önce gerçekleştirilen işlemlerden elde edilen tecrübe
dikkatle incelenmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
354 ÜRETEN
2009
Muhabir Bankalara limit tesisinde bankanın kullandığı yabancı kaynak özkaynak oranı,
mevduatlarında yıllar itibariyle yaşanan gelişim incelenmelidir. Bankanın aktif yapısı ve
kredi politikaları değerlendirilmelidir. Özellikle kaynaklarının ne kadarını kredi olarak
plase ettiği, kullandırdığı kredilerin vade yapısı, kredi dışındaki kaynaklarının hangi tür
menkul kıymetlerde değerlendirildiği iyice incelenmelidir. Bankanın likiditesi, üstlendiği
sorumlulukları yerine getirip getiremeyeceği araştırılmalıdır. Mevduat ile krediler arasında
vade uygunluğu olup olmaması, mevduat dışı kaynaklarının neler olduğuna bakılmalı ve
mali analizi çok dikkatli yapılmalıdır.
8. Bankamız müşterilerine kullandırılan ülke kredilerinde Bankamızın rolü nedir?

Bankamız bu tür kredilerde garantör ya da doğrudan borçlu konumundadır. Garantör
olduğumuz anlaşmalarda ithalatçı firma lehine teminat mektubu düzenlenirken, doğrudan
borçlu olduğumuz krediler banka bilançosunda yurt dışından sağlanan krediler hesabında
izlenmektedir.
9. Ülke riski nedir?

Ülke riski kavramı temel olarak;
• Bir ülke yönetiminin yükümlülüklerini yerine getirme hususundaki yetersizliği
ve/veya isteksizliği (sovereign risk) ile,
• Ülke sınırları içindeki aktörlerin yükümlülüklerini yerine getirme gücünü olumsuz
etkileyen doğrudan veya dolaylı makroekonomik faktörleri ifade eder.
İlk şıkta tanımlanan “sovereign risk”, doğrudan bir ülke hükümeti ve/veya onu temsil
yetkisinde bir kurum tarafından yapılan borçlanmalara dair riski ifade etmekte iken
ülke riski kavramı daha genel çerçevede bir ülke ile yapılan işlemlerde karşılaşılabilecek
genel riskleri içerir. Artan küresel entegrasyon sebebiyle ülke riskinin yakından izlenmesi,
finansal piyasalarda giderek daha büyük önem kazanmaktadır. Özellikle 1990’lı yıllardan
itibaren karşılaşılan finansal krizler yeni ülke risk analizi modellerinin geliştirilmesine yol
açmıştır.
10. Ülke riskinin ölçümünde hangi kriter ve metotlar dikkate alınabilir?

Ülke riski ölçümü için;
a) Rating raporları ve notlar,
b) Makroekonomik göstergelere dayalı model ve rasyolar,
c) Kalitatif özellikler, dikkate alınabilir.
Uluslararası tanınırlığa sahip derecelendirme kuruluşları (Fitch, Standard&Poor’s,
Moody’s vs.) ülke raporları hazırlamakta, ülke değer derecelendirme/rating notları ilan
etmektedir. Yine IMF ve Dünya Bankası başta olmak üzere bazı kuruluşların ülke raporları
önemli veri kaynaklarıdır. Makroekonomik göstergelere dayalı olarak muhtelif modeller
oluşturulması mümkündür.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
Genelde ödemeler dengesi, borçluluk oranları ve yapısı ile ekonomik gelişme verilerini
esas alan bu modeller ile ülke riskleri analiz edilmektedir. Diğer taraftan, ülke özeline dair
uygulama ve tecrübeler ile diğer sayısal olmayan bilgiler de ülke riski değerlendirmesinde
önem kazanmaktadır. Ancak, uygulamalar kriterlerin tek başlarına yetersiz kaldığını, ülke
riskine dinamik ve çok boyutlu bir yaklaşımın şart olduğunu göstermektedir.
11. Halkbank’ın yurt dışı organizasyonu hakkında bilgi veriniz.

Halkbank’ın yurt dışı organizasyonu, KKTC’de bulunan biri uydu şube olmak üzere 4 şube,
Bahreyn’de 1 şube, İran’da ve Londra’da temsilcilik ofisinden oluşmaktadır.
12. Bankamızın yurt dışında şube ve temsilcilik olarak temsil edilmesinin amacı
nedir?
Bankamızın hedefi,
• Potansiyel olarak gelecek vaat etmekte olan ülkelerde temsil edilmek,
• Şubenin bulunduğu ülke ile ülkemiz arasında muhtelif bankacılık işlemlerine
aracılık etmek,
• Özellikle yurt dışına yerleşik vatandaşlarımıza hizmet etmek amacıyla gelişmeleri
yakinen izlemek,
• İlgili ülkelerin ülkemizle olan dış ticaret hacminden yararlanmak,
• Ülkemiz ile ilgili ekonomik ve ticari ilişkilerde daha etkin olarak pazar payını
artırmak,
• Ülkenin ekonomik, ticari, finans ve bankacılık alanlarındaki hukuki altyapısını
anlamak,
• Ülke bankaları ile ilişkilerini geliştirmek, böylelikle müşterilerimize hızlı ve
daha ucuz dış ticaret/kambiyo hizmeti sunmak ve bu noktadan diğer pazarlara
ulaşmaktır.
Şubelerin ürün ve hizmet yelpazesi daha geniş olmakla birlikte temsilciliklerimizin de
kayda değer katkıları söz konusudur. Temsilcilikler; mevcut ve potansiyel müşterilerin ilgili
pazarlardan ithalat için ihtiyaç duydukları sektör ve pazar araştırması yapılması, ürün ve
firmalar hakkında bilgilerin derlenmesi aşamalarında danışman rolünü üstlenebilmektedir.
13. Yurtdışı şube ve temsilciliklerin başlıca görevleri nelerdir?

• Bulundukları ülkede Bankamızın dış piyasalarda sunabileceği ürün ve hizmet
çeşitliliğini, dış ticaret hacmini ve diğer döviz kazandırıcı işlemleri artırmak için
Bankayı tanıtıcı yönde faaliyette bulunmak,
• Yurt dışında yerleşik vatandaşlarımızın tasarruflarının Bankamız kanalıyla
Türkiye’ye aktarılmasını sağlamak için her türlü faaliyette bulunmak,

AKADE
LK
HA
Mİ
356 ÜRETEN
2009
• Uluslararası piyasalarda kullanılan bankacılık ürün ve hizmetleri ile muhabir

bankalarımızın veya diğer bankaların örnek olabilecek uygulamaları hakkında
araştırmalar yapmak, müşterilerimizin ihtiyaç ve beklentilerini karşılayabilecek
ürünleri tespit etmek,
• Diğer birimlerin yurt dışı organizasyon dâhilinde ortaya çıkan ihtiyaç ve
taleplerini Uluslararası Bankacılık ve Yapılandırılmış Finansman Daire Başkanlığı
koordinasyonu ile yerine getirmek, Bankamız yurt dışı iştirakleri ile sürekli işbirliği
içinde olmak,
• Üyesi bulunduğumuz uluslararası kuruluşlar ve bu kuruluşlara üye bankalar ile
sürekli temas halinde olmak, gerektiğinde toplantılarda Bankamızı temsil etmek.
14. KKTC Şubeleri tarafından hangi işlemler gerçekleştirilmektedir?

Bankamız KKTC’deki faaliyetlerini Lefkoşa, Gazimağusa ve Girne’de üç şube ve Paşaköy’de
bir uydu şube ile sürdürmektedir. KKTC Şubeleri Bankamızın yurtdışı şubeleri olarak
faaliyette bulunmakta olup KKTC Bankalar Yasası kurallarına tabidir. KKTC Şubeleri
tarafından tüm bankacılık işlemleri yerine getirilmektedir.
15. Yurtiçi şubelerimizin müşterileri, Bahreyn Şubesi aracılığı ile hangi işlemleri
gerçekleştirebilir? Bu işlemlerin Bahreyn Şubesi aracılığı ile gerçekleştirilmesinin
faydaları nelerdir?
Bahreyn Şubesince, Türkiye’deki şubelerimizden (aktif pazarlama yapılmaması kaydıyla)
ve Bahreyn’de yerleşik olmayan kişilerden mevduat kabul edilmektedir. Ayrıca,
herhangi bir taahhüt doğurmayan ve vade sınırlaması bulunmayan nakit döviz kredisi
kullandırılabilmektedir.
Nakit Döviz Kredisi Kullandırımı

TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi’nin“Bölüm III Krediler” kısmının 1.1.5.2. maddesinde
“Türkiye’de yerleşik kişilerin Türkiye’deki bankaların yurtdışındaki şubelerinden (Off-shore
şubeler dahil, serbest bölgelerdeki şubeler hariç) temin ettikleri krediler kambiyo mevzuatı
bakımından yurt dışından sağlanan kredi olarak kabul edilecektir” hükmü yer almaktadır.
Bu çerçevede Bahreyn Şubesi tarafından kullandırılan krediler, Türkiye’deki kişilerin yurt
dışından sağladıkları kredi olarak değerlendirilmektedir.
Ayrıca, Bahreyn Şubesi tarafından kullandırılan krediler Sermaye Hareketleri

Genelgesi’nin 1.4.6. maddesi çerçevesinde "İşletme İhtiyacı İçin Sağlanan Krediler”
olarak kullandırılmakta ve bu kredilerde herhangi bir vade ve meblağ kısıtlaması
bulunmamaktadır.
Türkiye’de yerleşik kişiler, Türk Parası Kıymetini Koruma (TPKK) Hakkında 32 Sayılı Karar’ın
17/b maddesinde belirtilen haller dışında döviz kredisi kullanamamaktadır. Kambiyo

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
mevzuatındaki koşulları sağlayamayan firmalar, döviz kredisi kullanmak istediklerinde

yurtdışından kredi sağlama arayışlarına girmektedir.
16.06.2009 tarihinde TPKK Hakkında 32 Sayılı Karar’da yapılan değişiklikle Bankalarca,
Türkiye’de yerleşik gerçek/tüzel kişilere ortalama vadesi bir yıldan uzun olmak üzere 5
milyon USD ve üzerinde döviz kredisi açılabilmesine imkân tanınmıştır ve herhangi bir
amaç için bu kapsamda kredi kullandırılabilir. Bahreyn Şubesince kullandırılan kredilerin
vade ve meblağ kısıtlamasının bulunmaması nedeniyle bu krediler Türkiye’de yerleşik
tüzel kişiler açısından bir seçenek olarak değerlendirilebilmektedir. Ayrıca, Türkiye’deki
yerleşik kişilerce yurt dışından sağlanan ortalama vadesi 3 yıl (3 yıl dahil) ve üzerinde olan
kredilerde KKDF % 0’dır.
Mevduat İşlemleri
Bahreyn Şubesi’nde açılan vadeli mevduatlara ödenen faizler üzerinden stopaj kesintisi
yapılmamaktadır. Ancak, tam mükellef gerçek kişiler bir takvim yılı içinde elde etkileri faiz
gelirlerinin, 1.500 TL’lik beyan sınırını (2015 yılı için) aşması halinde, gelirin tamamını gelir
vergisi beyannamesi ile beyan eder. Kurumlar vergisine tabi tam mükellef kurumlar ise
elde ettikleri faiz kazancını üç ayda bir geçici vergi beyannamesi ile beyan etmektedirler.
16. Kıyı Bankacılığının (Off-shore Bankacılık) tanımı nedir?

Kıyı Bankacılığı, Bankacılık faaliyetleri, kurulu bulunulan ülke harici ile sınırlı tutulan
veya ülke genelinde uygulanan ekonomik ve mali mevzuata tabi olmayan ya da kurulu
bulunulan ülkede yerleşik olanlardan belli istisnai durumlar dışında mevduat ve fon
kabulünün yasaklandığı bankacılığı ifade eder.
17. Bankamızın çalışmakta olduğu başlıca yurt dışı finans kuruluşları hangileridir?
Bu kuruluşlardan sağlanan kaynakların Bankamıza ve müşterimize olan yararları
nelerdir?
Halkbank’ın çalıştığı başlıca Yurt Dışı Finans Kuruluşları;
• Dünya Bankası (DB),
• Avrupa Yatırım Bankası (AYB),
• Fransız Kalkınma Ajansı (FKA),
• Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (AKKB)’dır.
Bu ve benzeri finans kuruluşlarından sağlanan kredilerin Bankamıza yararları şu şekilde

sıralanabilir:
• Bu tür finans kuruluşlarından sağlanan krediler Halkbank’ın itibarını ve
güvenilirliğini artırmakta, diğer muhtemel işbirlikleri için Bankamıza avantaj
sağlamaktadır.

AKADE
LK
HA
Mİ
358 ÜRETEN
2009
• Bankaların ana finansman kaynakları mevduatlardan oluşmaktadır. Ülkemizde,

mevduatların ortalama vadesinin çok kısa olması sebebiyle aktif ve pasif kalemler
arasında vade uyumsuzluğu denilen dengesizlik ortaya çıkmaktadır. Bu tür finans
kuruluşlarından sağlanan krediler 30 yıla varan vadelerle sağlanabilmekte,
dolayısıyla Banka bilanço pasifinin vade yapısını uzatmaktadır. Bir diğer ifadeyle
vade uyumsuzluğu riski alınmadan kredi kullandırılma olanağı sağlanmaktadır.
• Yurt dışı finans kuruluşlarından sağlanan kredilerin maliyeti mevduat maliyetine
nazaran daha düşüktür.
• Bu tür kredi programları beraberinde sağlanan teknik danışmanlık hizmetleri,
Banka personelinin ve müşterilerimizin farklı alanlardaki eğitimleri için ayrıca
imkânlar sağlamaktadır.
Yurt dışı finans kuruluşlarından sağlanan kredilerin müşterilere yararları ise şu şekilde
sıralanabilir:
• 10 yıla varan vadelerle yatırım, 4 yıla varan vadelerle işletme kredisi kullanma
imkânı sağlanmaktadır.
• Kullanılan orta ve uzun vadeli kredilerle firmanın bilanço yapısına olumlu etkiler
yaratmaktadır.
• İşletme kredilerinde 1 yıl, yatırım kredilerinde 3 yıla varan anapara ödemesiz
dönemler mevcuttur. YDK Kredilerde anapara geri ödemeleri, ödemesiz dönemi
takiben AET, 3 ya da 6 ayda bir yapılmaktadır.
• Sağlanan teknik danışmanlık hizmetleri ile firmalar bilinçlendirilmekte ve yatırım
danışmanlığı sunulmaktadır.
• USD, EURO ve TL cinsinden kullandırılabilen yurt dışı kaynaklı krediler uygun faiz
oran/oranları imkânı sunmaktadır.
18. YDK Krediler kapsamında, yatırımın en fazla ne kadarı finanse edilebilmektedir?

Söz konusu kredi programlarında yatırım maliyetinin en fazla %75’i krediden
karşılanmaktadır.
19. Yurt dışı kaynaklı yatırım kredileri kapsamında müşterilere sağlanabilecek en

uzun vadeli finansman ne kadardır?
Yatırım kredilerinde normal koşullarında 2 yılı ödemesiz toplam 7 yıl vade sağlanabilmekte
ancak firmaya ve projeye bağlı olarak 3 yılı ödemesiz toplam 10 yıla kadar finansman
imkânı bulunmaktadır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
20. Yurt dışı kaynaklı krediler kapsamındaki işletme kredilerinde aranan özkaynak
katkı payı yüzde kaçtır?
İşletme kredilerinde özkaynak katkı payı aranmamaktadır.
21. Yurt dışı finans kuruluşlarından temin edilen ve kullandırımı devam eden
kredileri belirtiniz.
AYB Global Kredileri; Global IV - V ve KOBİ Kalkınma Global
AYB KOBİ Kredileri; AYB KOBİ–1, KOBİ–2, KOBİ–3 ve AYB KOBİ-4
AYB Diğer Krediler; AYB OUV Döviz, AYB KOBİ Destek ve AYB Yenilikçi Firma
AYB Büyüyen Anadolu Kredileri; AYB Büyüyen Anadolu KOBİ-1 ve KOBİ-2
DB KOBİ Kredileri; DB KOBİ–1, KOBİ–2 ve KOBİ–3
DB Enerji Verimliliği Kredisi;
FKA KOBİ Kredileri; FKA KOBİ–1 ve KOBİ–2
FKA Enerji Kredileri; FKA Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji
AKKB Kredileri; AKKB KOBİ Yatırım
22. Yurt dışı kaynaklı krediler kapsamında USD cinsinden kredi kullanılabilir mi?
AYB KOBİ Kalkınma Global, AYB KOBİ Kredileri, Dünya Bankası KOBİ–2 ve KOBİ-3 Kredileri,
DB Enerji Verimliği Kredisi, FKA Yenilenebilir Enerji ile AKKB KOBİ Yatırım Kredisi
kaynaklarından USD cinsinden kullandırım yapılabilmektedir.
23. Yurt dışı kaynaklı krediler kapsamında TL cinsinden kredi kullanılabilir mi?
AYB KOBİ Destek, AYB Büyüyen Anadolu Kredileri, FKA Enerji Verimliliği, DB KOBİ-3 Kredisi,
DB Enerji Verimliliği Kredisi ile AKKB KOBİ Yatırım Kredisi kaynaklarından TL cinsinden
kullandırım yapılabilmektedir.
24. Yurt dışı kaynaklı kredilerde müşteriye ödeme nasıl yapılır?

Yurt dışı kaynaklı yatırım kredilerinin tamamı harcama belgesi karşılığında kullandırılır.
YDK işletme kredilerinde ise; belge temini şube inisiyatifine bırakılmıştır.
25. Yurt dışı kaynaklı kredilerde arsa bedeli yatırım tutarına dâhil edilir mi?
Yurt dışı kaynaklı krediye konu yatırım maliyeti hesaplanırken arsa bedeli yatırım
maliyetine dâhil edilir.
26. Yurt dışı kaynaklı yatırım kredilerinde arsa bedeli krediye konu olur mu?
Arsa bedeli krediye konu edilmez; firmanın öz kaynakları ile karşılanır.

AKADE
LK
HA
Mİ
360 ÜRETEN
2009
27. Yurt dışı kaynaklı kredi kullanan müşteri faaliyetlerinin çevre mevzuatı ile bir
ilişkisi var mıdır?
Yurt dışı kaynaklı kredi kullanan müşteri faaliyetlerinin ülkemiz çevre mevzuatı ile uyumlu
olması gerekir.
28. Yurt dışı kaynaklı kredilerin finanse ettiği genel sektörler hangileridir?
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde olmak kaydıyla;
• İmalat Sanayi,
• Tarımsal Sanayi,
• Turizm,
• Eğitim, Sağlık (AKKB Kredileri hariç)
• Çevre koruma,
• Altyapı,
• Enerji (AKKB KOBİ Yatırım Kredisi hariç)
• Ticaret,
• Hizmet,
• Bilgi ve iletişim teknolojileri
ve doğrudan bu sektörler ile ilgili/bağlantılı sektörlerde faaliyet gösteren firmalar yurt dışı
kaynaklı kredilerden yararlanır.
29. Yurt dışı kaynaklı kredilerde geriye dönük finansman söz konusu mudur?
YDK Kredilerde, krediye ilişkin raporda finanse edilecek kalemlerin öngörülmesi kaydıyla
geriye dönük finansman imkanı mevcuttur. YDK kredilerde firmanın Bankamıza kredi
başvuru tarihinden itibaren 6 ay geriye dönük finansman imkanı bulunmaktadır. Bu süre
AYB Yenilikçi firma Kredisinde 12 aydır.
İstisnai olarak;
• FKA Yenilenebilir Enerji Kredisinde, proje konusu yenilenebilir enerji yatırımına
ilişkin yapılmış geriye dönük harcamalar kredilendirilebilecektir. Ancak,
Bankamıza başvuru tarihinde tamamlanmış yenilenebilir enerji projeleri geriye
dönük olarak finanse edilemez.
• FKA Enerji Verimliliği Kredisinde, kredi başvuru tarihinde faaliyete geçmemiş
olan projelere ilişkin harcamalar finanse edilebilmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
30. Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası KOBİ Yatırım Kredisi’nin genel özellikleri
nedir?
Çalışan sayısı en fazla 249 olan, yıllık cirosu 50 milyon EUR’u aşmayan ve aktif büyüklüğü
en fazla 43 milyon EUR olan özel sektör firmaların yatırımları finanse edilebilir.
Kredi ile finanse edilecek projenin toplam yatırım maliyetinin 5 milyon EUR’u aşmaması
gerekmektedir.
Kredinin üst limiti 2 milyon EUR ya da karşılığı USD ya da TL’dir.
31. YDK Kredilerin teklif ve tahsisi hangi mevzuat doğrultusunda yapılır?

YDK Krediler, başta Kredi Politikaları ve Krediler Yönergesi olmak üzere Kredi Değerlendirme
ve onay süreçleri ile ilgili mevzuat kapsamında teklif ve tahsis edilecektir.
32. FKA Enerji Verimliliği Kredisi’nin genel özellikleri nedir?

FKA Enerji Verimliliği Kredisi ile Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde gerçekleştirilecek
enerji verimliliği yatırımları finanse edilecektir. Hedef kitlesi, Türkiye’de faaliyet gösteren
ve çalışan sayısı en fazla beş yüz (500) olan özel sektör firmalarıdır. FKA’dan ön onay
alınmak kaydıyla, belediyeler ile devlet üniversite ve hastanelerinin enerji verimliliği
yatırımlarına da kredi verilebilecektir. Yatırım maliyeti en fazla 5 milyon EUR olan projeler
kredi konusu olabilir. EUR ve TL cinsinden kullandırabilecek olan kredi, işletme kredisi
olarak kullandırılamaz. Üst limit 2 milyon EUR olup; 2 yılı anapara ödemesiz dönemli
toplam 7 yıl vadeli kullandırılabilmektedir.
33. FKA Enerji Verimliliği Kredisi’nde hangi yatırımlar enerji verimliliği yatırımı
olarak kabul edilir?
İmalat sanayisinde; toplam çıktı azaltılmaksızın, birim çıktı başına düşen enerji sarfiyatını
azaltan yatırımlar ile sabit bir kapasite durumunda toplam enerji tüketimini azaltan
yatırımlar enerji verimliliği yatırımları olarak kabul edilir.
Diğer sektörlerde ise herhangi bir konfor kaybına neden olmaksızın, toplam enerji
tüketimini azaltan yatırımlar ile hizmet kalitesi korunmak suretiyle kapasite artış
oranından daha düşük oranda enerji tüketimi artışı sağlayan yatırımlar enerji verimliliği
yatırımları olarak kabul edilir.
34. FKA Yenilenebilir Enerji Kredisi’nin kapsamı ve genel özellikleri nedir?

Hedef kitlesi, Türkiye’de faaliyet gösteren ve çalışan sayısı en fazla beş yüz (500) olan
özel sektör firmalarıdır. FKA Yenilenebilir Enerji Kredisi kapsamında Hidroelektrik Santrali
(HES), Rüzgâr Enerjisi Santrali (RES), Güneş Enerjisi Santrali, Jeotermal Santrali, Biyokütle
gibi tüm yenilenebilir enerji projeleri finanse edilebilecektir.

AKADE
LK
HA
Mİ
362 ÜRETEN
2009
Proje kurulu gücü en fazla 10 MW olan ve yatırım maliyeti 10 milyon EUR’u aşmayan
HES’ler bu krediden finanse edilebilecektir. Diğer yenilenebilir enerji projelerinde, kurulu
güç üst sınırı bulunmamakta olup kredi teklifi öncesinde yatırım maliyeti 10 milyon
EUR’un üzerindeki projeler için Uluslararası Bankacılık ve Yapılandırılmış Finansman Daire
Başkanlığı’na bilgi verilmesi gerekmektedir.
Kredi üst limiti 5 milyon EUR olup; 2 yılı anapara ödemesiz dönemli toplam 7 yıl vadeli
kullandırılabilmektedir.
35. TL cinsinden kullandırılan YDK Kredilerde tahsilat nasıl yapılır?

TL cinsinden kullandırılacak YDK Krediler, “ODET” ekranından dönemsel taksitli (3 veya
6 ayda bir taksitli) veya “KAET” ekranından aylık eşit taksitli olarak kullandırılacaktır. AET
TL kullandırımlarda, kredi tahsis makamına devredilmiş vade sınırları dâhilinde ödemesiz
dönem azami 2 yıl ile sınırlandırılmıştır. Ödemesiz dönem sonunda faiz tahakkuk ettirilerek
tahsil edilecek olup kapitalize işlemi yapılmayacaktır. Ödemesiz dönem sonunda ilk taksit
olarak biriken faiz alınacak; takip eden aylarda ise anapara ve faiz ödemeleri, aylık eşit
taksitli olarak tahsil edilecektir.
36. YDK Krediler kapsamında harcama belgelerinin temini nasıl olmalıdır?

YDK yatırım kredisi kullandırımı ile ilgili fatura örnekleri, talep edildiğinde yurt dışı finans
kuruluşları yetkililerine sunulmak üzere, mutlaka şube nezdindeki kredi dosyalarında
bulundurulması ve harcama belgeleri toplamı en az kredi tutarı kadar olması gerekmektedir.
YDK yatırım kredilerinde, krediye konu harcama belgeleri, belge aslı üzerine kullandırılan
kredinin adını belirten bir şerh düşüldükten sonra firmaya teslim edilmelidir. Şubece
kaşelenmiş ve üzerine şerh düşülmüş belgenin fotokopisi şube dosyasında saklanmalıdır.
37. YDK Kredileri kullandırımında ödeme hangi para birimi ile yapılmalıdır?
Kambiyo mevzuatı gereği, Türkiye’de yerleşik kişilere açılacak döviz kredileri yurt içinde TL
olarak ödenebildiğinden kredi, firma adına açılacak TL hesaba aktarılarak kullandırılacaktır.
38. AKKB KOBİ Yatırım Kredisi ile Turizm sektörünü finanse etmenin koşulları
nelerdir?
AKKB KOBİ Yatırım Kredisi ile turizm sektörü finanse edilebilmekle beraber, 5
yıldızlı otel yatırımları ile yatak kapasitesi 250’nin üzerinde olan yeni otel yatırımları
kredilendirilmemektedir.
Ancak, 250 yatak kapasitesini aşmasına rağmen; mevcut bir otelin yenileme ve
modernizasyonu için yapılacak yatırımlar kapasitenin artmaması şartıyla finanse
edilebilmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
39. YDK Krediler ile ilgili Limit Uygunluğu alınırken dikkat edilmesi gereken hususlar
nelerdir?
Yapılan yeni düzenleme ile, YDK Kredilerin limit uygunluk işleyişinin sistemsel olarak
gerçekleştirilmesi, takip edilmesi ve özel fiyatlama yapısına dahil edilmesi sağlanmıştır
Kredinin kullandırılabilmesi için şubece, kredinin tahsisinden sonra, ödenmesi kesinleşmiş
tutar için Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı’ndan (UBYF DB) limit uygunluğu
alınmaktadır.
YDK limit uygunluğu talepleri ÖZEL ekranı aracılığı ile yapılacak olup, Uluslararası Bankacılık
Genel Müdür Yardımcılığı’nın (UBYF DB) limit uygunluk onayı sonrası ilgili referans 15
günlük süre ile rezerv olarak tutulacaktır. ÖZSU ekranı aracılığıyla referansın geçerlilik
süresi ve durumu ile ilgili izleme yapılabilecektir. Limit boşlukları ise şubelerimizce YDKA
ekranı aracılığı ile izlenebilmektedir.
Limit uygunluğu tarihinden itibaren 15 gün içinde kullanılmayan kredilere ilişkin limit
uygunlukları, bu sürenin bitmesi ile sistem tarafından otomatik olarak iptal edilecektir.
40. YDK Kredilere BSMV istisnası koşulları nelerdir?

Bankamız Krediler Uygulama Talimatında belirtildiği üzere Bankamız KOBİ tanımına uyan
ve her türlü üretim ya da bakım-onarım faaliyetinde bulunan imalat ve tarıma dayalı
sanayi işletmelerine kullandırılan kredilere BSMV istisnası uygulanabilmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
364 ÜRETEN
2009

HA
LK
BÜTÇE VE PERFORMANS
2009
AKADE
Mİ
YÖNETİMİ
AKADE
LK
HA
Mİ
366 ÜRETEN
2009
1. Şube karlılıklarını etkileyen kavramlar nelerdir?

a) FTP (Fon Transfer Fiyatlaması)
b) İşlem Maliyetleri ve Servis Kontratları
c) Masraf Komisyon Dağılımı
d) Kar ve Büyüklük Paylaşımları
e) Verim, Masraf ve Ceza Dağıtımları
2. FTP Sisteminin (Fon Transfer Fiyatlama Sistemi) kapsamı nedir?

Fon Transfer Fiyatlaması (FTP), Bankamız Birimleri/Şubeleri arasında yapılan fon
alışverişinin fiyatlamasına yönelik sistemdir.
Şubeler, temel bankacılık faaliyeti kapsamındaki çalışmalarında bir yandan mevduat
toplayarak kaynak sağlamakta, diğer yandan da plasman yapmak için fon kullanmaktadır.
Şubelerin bulunduğu piyasanın yapısına bağlı olarak, bir kısım şubelerde fon fazlası, diğer
şubelerde ise fon ihtiyacı oluşmaktadır.
Fon fazlası olan şubelerden fon ihtiyacı bulunan şubelere sürekli bir kaynak aktarımı söz
konusudur. Fon Transfer Fiyatlaması (FTP) sisteminin en temel fonksiyonu, Genel Müdürlük
aracılığı ile birim/şubeler arası kaynak aktarımının izlenerek fon sağlayan şubelere faiz
geliri, fon kullanan şubelere ise kullanılan fonla ilgili maliyetin yansıtılmasıdır.
FTP aktif ve pasif hesaplar üzerinden hesaplanır:

• Aktif hesaplar üzerinden FTP maliyeti ödenirken (Şube, verilen kredi için
müşteriden faiz almakta, Hazineden kullanılan fon karşılığında ise şube transfer
faizi ödemektedir),
• Pasif hesaplar üzerinden FTP getirisi elde edilmektedir (Şube, temin edilen
kaynak için müşteriye faiz ödemekte, kaynağın Hazineye aktarılması karşılığında
transfer faizi almaktadır).
3. FTP sisteminin amaçları nelerdir?

• Bankanın maruz kaldığı risklerin etkin takibi ve kontrolü; riskler, transfer
fiyatlaması yoluyla merkeze aktarıldığından risklerin toplu olarak takip ve kontrol
edilmesinin sağlanması,
• Kâr, birim ve şubeler arasında dağıtılarak, birim/şubelerin kârlılık bazında gerçek
performansının ölçülmesi,
• Birim/şubelerin stratejik tercihler doğrultusunda yönlendirilmesi; vade ve ürün
bazında transfer fiyatlaması yapılabileceğinden şubeler Bankamız hedefleri
doğrultusunda o ürüne yönlendirilebilmesi,
• Müşteriye yönelik fiyatlandırmanın doğru yapılmasının sağlanmasıdır.
Bütçe ve Performans Yönetimi

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
4. FTP oranı nasıl belirlenmektedir?

FTP oranları,
• Bankamız likiditesi, aktif/pasif vade uyumsuzlukları, faiz riskleri, piyasa şartları,
alternatif fon maliyetleri vb. kriterler dikkate alınarak Hazine Yönetimi Orta Ofis
Daire Başkanlığı tarafından belirlenir.
• Fonun kaynağına, vadesine, para cinsine ve aktif/pasif niteliğine göre
farklılaştırılmaktadır.
• TL ve diğer ana döviz cinsleri (USD, EURO, GBP) bazında belirlenmektedir.
Diğer döviz cinsleri için de ihtiyaç olması halinde ayrıca FTP oranı tespit edilebilecektir.
Farklı vadelerde FTP oranı belirlenirken, ilgili para cinsleri üzerinden, bankalararası
borçlanma faiz oranları, piyasadaki mevduat faiz oranları, bono verim eğrisi, marjinal
mevduat maliyeti ve Bankamız kaynak maliyetleri dikkate alınmaktadır. Farklı vadeler için
belirlenen FTP oranları, ilgili vadelerdeki kredi ve mevduat fiyatlamasına baz teşkil etmek
üzere belirlenmektedir.
5. Hangi ana hesaplar FTP hesaplamasına tabi değildir?

Aşağıda yer alan gelir, gider ve bilanço dışı nazım hesaplar FTP hesaplamasına tabi değildir:
• Faiz gelirleri
• Faiz giderleri
• Faiz dışı gelirler
• Faiz dışı giderler
• Nazım hesaplar
6. Kredilerde FTP uygulamaları nasıldır?

Şubelerimiz kredinin faiz oranı ile FTP oranı arasındaki fark oran üzerinden kar
etmektedirler. Bunun dışında ayrıca bir kar marjı bırakılmamaktadır.
Kredi faiz oranı FTP oranının altında olması durumunda, FTP oranı faiz oranı ile eşitlenmekte
ve şubelerimizin zarar etmesi önlenmektedir.
Kredi türlerine göre hesaplar üzerine FTP tanımlanması ve değişikliği aşağıdaki şekildedir:
a) Spot kullandırımlar: Kredi faiz oranı değişmeyeceğinden FTP oranı kredinin
vadesine göre açılış tarihindeki FTP oranı olacak ve vade sonuna kadar sabit
kalacaktır.
Getiri: Kredi risk valör bakiyesi üzerinden hesaba uygulanan faiz tutarıdır.
Maliyet: Kredinin kullandırıldığı tarihteki kredi vadesi ile eşleşen FTP oranı
dikkate alınarak, kredi risk bakiyesi üzerinden hesaplanan maliyet tutarıdır.
Ara ödemeli kullandırımlar: FTP oran tespiti ve değişimi, hesabın açıldığı, temdit

AKADE
LK
HA
Mİ
368 ÜRETEN
2009
işleminin yapıldığı ya da faiz oranının değiştiği günlerde olacaktır. İlgili günlerde

kredinin ortalama vadesi ile eşleşen FTP oranı dikkate alınacaktır.
b) Rotatif kullandırımlar: Bu tür hesaplar sabit bir faiz oranı ve vadeye bağlı
olmamaları nedeniyle faiz riski taşımamaktadırlar. Faiz oranı değişebileceğinden
karlılık hesaplamasında güncel FTP oranları kullanılacaktır.
c) Taksitli Krediler: Bu krediler taksitli ödendiğinden, FTP’ye esas vade kredinin
vadesinden daha kısa olmaktadır. Örneğin, bir yıl vadeli tüketici kredisinde
yalnızca son taksitin vadesi bir yıldır. Kalan taksitler 1 yıldan daha kısa sürelerde
ödenmekte olduğundan; kredinin ortalama vadesi 1 yıldan daha kısa olmaktadır.
Taksitli kredilere (ödeme tablosu olan) ilişkin FTP oranının belirlenmesinde
ortalama vade esas alınmaktadır.
d) Fon Kaynaklı krediler: FTP oranı belirlenirken elde edilen kaynağa ödenen
toplam maliyetler dikkate alınmaktadır.
e) Sıfır Faizli Krediler: Vergi, SSK tahsilâtlarında olduğu gibi sıfır faizle kullandırılan
taviz kredilerine FTP maliyeti yansıtılmamaktadır.
Böylelikle faizlerdeki ve FTP oranındaki değişikliklerin şube karına etkileri sıfırlandığından
faiz riski şubelerden alınmaktadır.
Standart nitelikteki (1.grup) nakit KOBİ kredileri ile ihracat kredilerinin sermaye
maliyetinin göreceli olarak daha düşük olması ve söz konusu kredilerin artırılmasını teşvik
etmek amacıyla, bu kredilere yansıtılacak FTP maliyetleri; KOBİ segmentte kullandırılan
nakit kredilerde tabela FTP oranı üzerinden 0,25 puan, ihracat kredilerinde ise 0,50 puan
indirim yapılarak uygulanmaktadır.
7. Mevduatta FTP uygulamaları nasıldır?

a) Vadesiz Mevduat
Faiz riskinin söz konusu olmadığı vadesiz mevduat hesapları için temel amaç ilgili
hesaplardan sağlanan net getiriyi ölçmektir. Hesaplamalarda vadesiz FTP oranı
kullanılmakta olup, söz konusu oran ve dolayısıyla şubelerin vadesiz mevduattan
sağladıkları net kazanç günlük olarak değişebilmektedir.
Şubeler vadesiz mevduat hesaplarından gün sonu mizan bakiyesi üzerinden FTP getirisi
elde ederler. Vadesiz mevduatta FTP getirisi Pasif 1 aylık FTP oranı dikkate alınarak
hesaplanmaktadır. Vadesiz mevduatta FTP oranları günlük olarak değişebilmektedir.
Net Kazanç = FTP Getirisi – Faiz Gideri

Getiri = Bakiye 1 x FTP 1 / 36.500 + . . . + Bakiye n x FTP n / 36.500 Maliyet = Hesaplama
yapılacak aya ait müşteriye yansıtılan faiz tutarıdır. (Vadesiz faiz tahakkuk ve reeskont
programı için bulunan faiz tutarıdır.)

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
b) Vadeli Mevduat
Vadeli mevduat getirisinin hesaplamasında kullanılan oran, hesap açılış sırasında sistemde
geçerli olan, hesabın vadesine ve tutarına uygun FTP oranıdır.
Vadeli hesaplarda, hesabın açıldığı tarihteki FTP oranı mudi üzerinde sabit olarak
kalır. Hesap kapanıncaya veya temdit edilinceye kadar getiri hesaplanırken aynı
FTP oranı kullanılır.Hesap temdit edilirse temdit tarihinden sonraki günlerde getiri
hesaplamasında, temdit tarihindeki vade, tutar ve para cinsine göre geçerli olan FTP
oranı kullanılır.
FTP oranı, açılış tarihinde sabitlenerek kazancın vade süresince oluşan faiz oran
değişikliklerinden etkilenmemesi, şubeleri geçmişte gerçekleştirilen işlemlerden
kaynaklanan kârın azalması veya zarar oluşması riskinden uzaklaştırmaktadır.
Vadeli mevduat hesaplarında, vadeden önce hesabın kapatılması halinde hesabın açılış
tarihindeki FTP oranı üzerinden kapama tarihine kadar hesaplanan FTP getirisi şube ve
müşteri kârlılığına yansıtılmaktadır.
İlan edilen faiz oranlarının üzerinde fiyatlanan mevduat hesaplarında; müşteriye ödenen
faizin FTP getirisinin üstünde olması durumunda, “kompanse tutar” hesaplanarak şube ve
müşteri karlılığına yansıtılır.
Vadeli mevduat net kazancı hesaplama formülleri aşağıda verilmiştir:
Faiz Gideri = Hesap Valör Bakiyesi x Gün Sayısı (1 gün) x Uygulanan Faiz Oranı / 36500
FTP Getirisi = Hesap Valör Bakiyesi x Gün Sayısı (1 gün) x FTP Oranı / 36500
8. Mevduatta uzun vadeyi teşvik etmek için FTP nasıl uygulanmaktadır?

Zorunlu karşılık maliyetlerimizin azaltılması ve ortalama vadenin uzatılarak vade
uyumsuzluğunun iyileştirilmesine katkı sağlamak amacıyla şubelerimizin vadeli mevduat
FTP getirilerine,
• 6 aydan uzun (181 gün ve üzeri) TL vadeli mevduata; FTP oranına + 1 puan,
• 6 aydan uzun (181 gün ve üzeri) YP (USD,EUR,GBP) vadeli mevduata; FTP oranına
+0,5 puan
ilave edilmektedir.
9. Mevduatta tabana yaygınlığı teşvik etmek için FTP nasıl uygulanmaktadır?

Mevduatın tabana yaygın hale getirilmesine katkı sağlamak amacıyla şubelerimizin vadeli
mevduat FTP getirilerine,
TL Vadeli Mevduatta
10.000 - 250.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +1,00

AKADE
LK
HA
Mİ
370 ÜRETEN
2009
500.001 - 1.000.000 arası vadeli mevduata tabela FTP oranına +0,50

YP (USD, EURO, GBP) Vadeli Mevduatta
puan ilave edilmektedir.
10. Aktif ve pasifteki mudisiz hesaplar FTP uygulamalarını ne şekildedir?

a) Döner Değerler
Kasa, efektif deposu, yoldaki paralar, satın alınan banka çekleri, vadesi gelmiş menkul
değerler, altın deposu, TCMB hesapları, yurt içi-yurtdışı bankalar, yurtdışı merkez ve
şubeler, özel finans kurumları, alım satım amaçlı menkul değerler, menkul değerler değer
azalma karşılığı, bankalararası para piyasası işlemleri, ters repo işlemlerinden alacaklar
“Döner Değerler”dir.
Şubeler mudisiz döner değerler için, gün sonu mizan bakiyesi üzerinden FTP maliyeti
öderler.
b) Duran Varlıklar
Şubeler mudisiz aktif hesaplar için, gün sonu mizan bakiyesi üzerinden FTP faizi öderler. Bu
grupta dikkate alınacak hesaplara örnek olarak muhtelif alacaklar, borçlu geçici hesaplar,
ayniyat mevcutları vs. verilebilir.
FTP Maliyeti = Gün Sonu Mizan Bakiyesi x FTP Oranı x Gün Sayısı (1Gün) / 36500
c) Diğer Pasifler
Şubeler mudisiz pasif hesaplar için, gün sonu mizan bakiyesi üzerinden FTP getirisi elde
ederler.
Mudisiz Diğer Pasifler FTP getiri formülü:
FTP Getirisi = Gün Sonu Mizan Bakiyesi x FTP Oranı x (Gün) / 36500
Bu grupta dikkate alınacak hesaplara örnek olarak ödenecek vergiler, muhtelif borçlar,
alacaklı geçici hesaplar, ödenecek havaleler, ödeme emirleri vs. verilebilir.
11. FTP maliyeti uygulanmayan başlıca aktif hesaplar hangileridir?

• Tasfiye Olunacak Alacaklar ve Özel Karşılıklar
• Kredi Faiz ve Komisyon Tahakkuk ve Reeskontları
• Gayrimenkuller, Menkuller ve Birikmiş Amortismanlar
• Şubeler Cari Hesapları
• Döviz ve Efektif Alım Satım ve Vaziyet Hesapları

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
12. Hangi pasif hesaplar FTP maliyeti ve getirisinden istisnadır?

• Eximbank’tan Kullanılan Kredi Karşılıkları
• Faiz ve Gider Reeskontları
• Diğer-KOSGEB Peşin Tahsil Edilen Faiz Reeskontları
• Bütçeden, Bakanlıklardan ve Diğer Kuruluşlardan Temin Edilen Fonlar ve Bu
Fonlardan Kullandırılan Kredi Karşılıkları
13. İşlem Maliyeti/Servis Kontratları Sistemi nedir?

Bankacılık ürün ve hizmetlerinin türüne, süresine ve mahiyetine göre her işlemin
Bankamıza bir maliyeti bulunmaktadır. Söz konusu maliyetler, Bankamız işletme
giderlerine ve işlemlerin zorluk derecesine göre belirlenmektedir.
İşlemlerin farklı şubelerden yapılması halinde işlemi yapan şubeye, müşteriye ve ilgili
şubeye verdiği hizmetin karşılığında ödenen bedele “servis kontratı” denilmektedir.
Herhangi bir şubeden hizmet alırken müşteri memnuniyetsizliği yaratacak bir durumla
karşılaşılmaması amacıyla, hizmet veren şube servis kontratı almakta, hizmeti alan şube
ise ödemektedir.
İşlem maliyetleri, müşteri verimliliğine; servis kontratları ise şube karlılığına doğrudan
yansıtılmaktadır.
İşlem maliyetleri aşağıdaki kriterler doğrultusunda belirlenmektedir:
• İşlemin türü
• Dağıtım kanalı
• İşlem tutarı
• İşlemde kasa kullanılması
14. İşlem maliyetleri nasıl tespit edilir?

1) Bankamız işletme giderleri, personel sayısı ve iş günü/çalışma süresi üzerinden,
personel başı dakika maliyeti bulunur.
2) İlgili birimlerle birlikte hangi menülere işlem maliyeti uygulanacağı tespit edilir.
3) Organizasyon Daire Başkanlığı tarafından ölçülen işlem süreleri baz alınarak,
personel başı dakika maliyeti üzerinden işlem maliyetleri hesap edilir.
4) İstihbarat ve mali tahlil raporları, kambiyo işlemleri ve tahsis maliyetleri
gibi özellikli işlemlerin maliyetleri, ilgili iş birimleri ile birlikte doğrudan
belirlenmektedir.

AKADE
LK
HA
Mİ
372 ÜRETEN
2009
15. İşlem maliyeti ve servis kontratının getirileri nelerdir?

İşlem maliyeti ve servis kontratı ile
• Müşteri ve birim bazında operasyonel işlem maliyetleri hesaplanarak,
verimliliklerin ve karlılıkların daha doğru ölçülmesi,
• Müşterilerin, işlem maliyetlerinin daha düşük olduğu ADK’ya (İnternet, ATM,
Çağrı merkezi vb.) yönlendirilmesi,
• Şubelerimizde pazarlama faaliyetlerinin ağırlığının artırılması,
• Müşteriye uygulanacak ücret ve komisyonlar ile muafiyetlerin doğru tespit
edilmesi,
• Hizmet kalitesinin ve müşteri memnuniyetinin artırılması hedeflenmektedir.
16. Servis kontratı, işlem maliyetlerinin % kaç artırılması ile bulunur?

Servis kontratı standart zamanlardan yola çıkılarak hesaplanan işlem maliyetlerinin %20
artırılması ile bulunur.
Kambiyo menüleri (AKAC, MLBD, GKTR vs.) işlem maliyetleri ayrıca hesaplanmış olup ilgili
menüleri için servis kontratları işlem maliyetlerinin %50 oranında artırılmış halidir.
17. Servis kontratları ve işlem maliyetleri hangi ekranlardan takip edilir?

Müşteri ve birim bazında aylık servis kontratları maliyet ve getirileri SMIZ ekranından takip
edilmektedir. İşlem maliyetleri ise birim ve müşteri detayında aylık olarak IMIZ ekranından
izlenebilir. Ekranlara gelecek veriler excel (.xls) formatında alınabilir.
18. Masraf komisyon paylaşımı nedir?

Bir birim başka bir birim adına işlem yaptığında adına işlem yapılan birimden servis kontratı
almaktadır. Bunun yanında eğer yapılan işlem komisyon alınması gereken bir işlem ise ve
alınan komisyon işlemi yapan birimde muhasebeleşiyor ise bu durumda işlemi yapan birim
yaptığı işlemden dolayı iki ayrı getiri elde etmektedir. Komisyon paylaşım yapısı ile işlemi
yapan birimde muhasebeleşen komisyon tutarı adına işlem yapan birime yansıtılmaktadır.
SKIZ - Sanal Komisyon/Masraf İzleme ekranından şube bazında aylık olarak alınan/ ödenen
masraf ve komisyonlar takip edilebilir.
19. Kurum tahsilatları büyüklük paylaşımları nasıl yapılmaktadır?

Temerküz hesaplarda oluşan vadesiz büyüklükler, temerküz hesabın oluşumuna katkı
sağlayan tahsilat şubelerine dağıtılmaktadır.
Temerküz hesap ya da hesapların gün sonu bakiye ortalaması büyüklük olarak alınır,
parametrik olarak tanımlanan prim oranında, tahsilat şubelerinin tümüne dağıtılır. Her
tahsilat şubesine, şube tarafından yapılan tahsilatın tüm tahsilata oranı kadar büyüklük
paylaştırılır. Temerküz şubenin, vadesiz ürün büyüklüğünden, tahsilat şubelerine dağıtılan

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
büyüklük (Kurum tahsilatları sebebiyle) düşülür. Tahsilatçı şubelerin birim vadesiz

büyüklüğüne ise temerküz şubeden dağıtılan büyüklük eklenir (Temerküz şube payı %5,
tahsilatı yapan şubelerin payı %95’tir).
20. Vergi ve SSK tahsilatları büyüklük paylaşımı nasıl yapılmaktadır?

Tahsilat şubelerinden yapılan vergi tahsilat toplamlarının, şube bazında bankamızda
kaldığı gün üzerinden ortalaması alınır. Bulunan ortalama üzerinden parametrik olarak
belirlenen prim oranında tahsilat ve temerküz şubelere paylaştırılır. İlgili şubenin Vergi,
SSK Kredileri büyüklük paylaşımında dikkate alınır.
Temerküz birimin vadesiz ürün büyüklüğü, temerküz hesap büyüklüğünün dağıtım oranı
ile çarpımı kadar azaltılır.
Tahsilatçı şubelerin ilgili tahsilatlardan dolayı elde ettiği vadesiz ürün büyüklüğü ise
yaptıkları tahsilat ortalamalarının parametrik girilen dağıtım oranı ile çarpımı ile bulunan
tutardır (Temerküz şube payı %5, tahsilat yapan şubelerin payı %95’tir).
21. Kurum tahsilatları kâr paylaşımları nasıl yapılmaktadır?

Temerküz şubede bulunan alacaklı hesabın aylık kârlılığı vadesiz kârlılık yapısı dâhilinde
hesaplanır. Günlük FTP oranları üzerinden hesaplanan FTP getirisi ile hesap üzerindeki faiz
oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri kullanılarak hesabın net kazancına ulaşılır.
Net Kazanç = FTP Getirisi - Faiz Gideri şeklinde hesaplanır.

Temerküz şubede hesaplanan alacaklı hesabın net kazancı, tahsilat şubelerinin alacak
büyüklükleri doğrultusunda ilgili kurum için tanımlanmış prim dağıtım oranı kullanılarak
paylaştırılır.
Tahsilat Şube Kâr Payı = Temerküz Hesap Net Kazancı x (Şube Tahsilat Tutarı/Toplam
Kurum Tahsilatı) x Prim Dağıtım Oranı)
Tahsilat işlemlerinde temerküz şube hiçbir şekilde servis kontratı ödemez. Ayrıca temerküz
şube hesabına hiçbir şekilde işlem maliyeti yansıtılmaz (Temerküz şube payı %5, Tahsilat
yapan şubelerin payı %95’tir).
22. SSK-Vergi Ödemeleri kâr paylaşımları nasıl yapılmaktadır?

Tahsilat şubelerinin yaptıkları tahsilat tutarlarının alacaklı şube hesabında kaldığı gün
süresince günlük vadesiz FTP oranları üzerinden vadesiz getirisi hesaplanır ve prim
dağıtım oranı doğrultusunda tahsilatçı şubeler kâr payı alır.
Tahsilat şubelerinin sıfır faizli vergi/SSK kredisi kullandırmaları durumunda, gün içerisinde
kullandırılan sıfır faizli krediler günlük tahsilât tutarından düşülür ve günlük vadesiz getirisi
hesaplanır.

AKADE
LK
HA
Mİ
374 ÜRETEN
2009
Tahsilat Şube Kârı (1 günlük) = (Günlük tahsilat tutarı - ‘0’ faizli kredi bakiyesi) x Vadesiz
FTP Oranı / 365
(Yapılan tahsilat alacaklı hesapta birden fazla gün kalmış ise gün sayısı kadar hesaplama
yapılır)
Tahsilat Şube Kâr Payı = Tahsilat Şube Karı x Prim Dağıtım Oranı
formülü ile hesaplanır ve elde edilen değer, tahsilat şubesinin “Kazanılan Kar Paylaşımı”
içerisinde yer alır.
[FTP Getirisi-Faiz Maliyeti] üzerinden hesaplanan alacaklı hesabın net kazancı ile Prim
Dağıtım Oranı çarpılarak elde edilen değer Temerküz Şubenin Dağıtılan Kâr Paylaşımı
olarak yansıtılır.
Temerküz Şubenin Dağıttığı Kâr Payı = Temerküz Hesap Net Kazancı x Prim Dağıtım Oranı
Tahsilat işlemlerinde temerküz şube hiçbir şekilde servis kontratı ödemez. Ayrıca temerküz
şube hesabına hiçbir şekilde işlem maliyeti yansıtılmaz. Kar ve büyüklük paylaşım oranları
POGI (Prim Oranı Giriş) ekranından tanımlanır.
23. Ortak kullanımlı hesaplar kâr ve büyüklük paylaşımı nasıl yapılmaktadır?

Sistem üzerinden işaretlenen vadesiz (ticari/tasarruf) mevduat hesapları için mevduatın
oluşmasında katkısı olan birimlere, bu hesaplara yaratılan tüm alacak hareketleri katkıları
ölçüsünde kâr/büyüklük paylaşımı yapılır. Ortak hesap tanımlamaları OHSP-Ortak Hesap
Kâr & Büyüklük Paylaşım Tanımlama ekranından yapılır.
Ortak hesap olarak işaretlenen alacaklı hesabın aylık kârlılığı vadesiz mevduat kârlılık
yapısı dâhilinde hesaplanır. Günlük FTP oranları üzerinden hesaplanan FTP getirisi, hesap
üzerindeki faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ve hesaba yansıtılan aylık işlem
maliyeti kullanılarak hesabın net kazancı bulunur.
İşlem yapan şubenin karı aşağıdaki formül ile hesaplanır:
Alacaklı Hesap Net Kazancı X (Şube Alacak Tutarı/Toplam Alacak Tutarı)
24. Şubeleri yönlendirmek, teşvik etmek amacıyla yansıtılan prim ve gelirler

nelerdir?
• Gayrimenkul satış primleri,
• Yatırım fonları komisyon gelirleri,
• Menkul kıymet alım-satım faiz ve komisyon gelirleri,
• İhraç edilen bankamız bonosu satış primleri,
• Kredi kartları gelirleri,
• Dış ticareti işlemlerini teşvik etmek amacıyla verilen primler,

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
• Üye işyeri kar/zararları

• Türev ürünlerden (opsiyon – forward) sağlanan kazançlar,
• Kur farkı gelirleri,
• Post finansman primleri
25. Şubelere yansıtılan gider/masraf ve cezalar nelerdir?

• Şubelerde bekleyen kredi kartları cezaları,
• Operasyonel hatalara yansıtılan cezalar,
• Kasa limit aşım cezaları,
• EFT giriş çıkışını bildirmeyen şubelere yansıtılan cezalar,
• Döviz alım satım işleminin iptali nedeniyle yansıtılan cezalar,
• 2.grupta izlenen krediler için Genel Müdürlük bünyesinde ayrılan karşılık giderler,
• Bölge Koordinatörlüklerine ait işletme giderleri,
• Şubeler için ödenen finansal faaliyet harçları
• Banka mülkü lokallerde hizmet veren şubelere yansıtılan sanal kira maliyetleri,
26. Şubenin yüksek miktarlı EFT giriş ve çıkışlarını bildirmemesi durumunda Şubenin
ve Bankanın Kâr/Zarar tablosu nasıl etkilenir?
Bankamız nakit akışının sağlıklı izlenebilmesi ve likiditenin rasyonel yönetilebilmesi,
EFT giriş ve çıkışlarının zamanında ve doğru olarak bilinmesi ile mümkündür. Bildirimi
zamanında yapılmayan veya geç yapılan EFT giriş ve çıkışları likidite yönetimini olumsuz
etkileyeceği gibi, Bankamızın yasal yükümlülüklerinin takibini de zorlaştırmaktadır.
Söz konusu nedenlerden dolayı, Şubelerimiz tarafından 300.000 TL ve üzerindeki her türlü
EFT giriş ve çıkışlarının bildiriminin yapılması gerekmektedir.
Şubelerimiz tarafından bildirimi yapılmayan EFT giriş ve çıkışları nedeniyle Bankamızın
uğrayacağı kayıplar, yürürlükteki (TL) FTP faiz oranı baz alınarak ilgili Şubeye cezai faiz
olarak yansıtılmaktadır.
27. Şubenin TL ve YP kasasında atıl (limit üstü) para bulundurulması Şubenin ve/
veya Bankanın Kâr/Zarar tablosunu nasıl etkiler?
Bilançonun aktifinde yer alan kasa hesabı çok yakından takip edilmesi gereken ve ihtiyaç
olan yerlere aktarılmadığı sürece hiçbir getirisi bulunmayan bir hesaptır. Şubelerimizin
ve Bankamızın kârlılığının yükseltilmesi açısından kasada bulunan ihtiyaç fazlası TL ve
YP nakitlerin, ihtiyacı bulunan şube ve birimlere aktarılması ve bu yolla bankamıza kâr
sağlayacak kanallarda kullanılmasının sağlanması gerekmektedir.
Bu nedenle şubelerimizce kasa hesabı sık sık kontrol edilerek şube için belirlenen limitin

AKADE
LK
HA
Mİ
376 ÜRETEN
2009
üstünde nakit kalması önlenmelidir. Yukarıda belirtilen koşulların sağlanabilmesi, atıl

durumda kalacak nakitlerin en uygun ve kârlı bir biçimde değerlendirilebilmesi için
şubelerimize, bulundukları bölge koşullarına uygun olarak, kasa limitleri belirlenmektedir.
Kasalarında gün sonunda, belirlenen kasa limitlerini aşacak tutarda atıl nakit bulunduran
şubelerimize aleyhte FTP faizi uygulanacağından, kasa limitlerinin aşılmasının Şubenin
Kâr/Zarar durumunda olumsuz yönde etkisi bulunmaktadır.
28. Şubeler satmış oldukları Banka Bonosu üzerinden ne kadar prim almaktadır?
İhraç edilen bankamız bonosunun satışını artırmak amacıyla, şubelerimize satış tutarı (şube
emanetinde kaldığı gün) üzerinden yıllık %3 oranında prim verilmektedir. Şube karlılığını
doğrudan etkileyecek olan primler şubelerimizin Faiz Dışı Gelir Gider Karşılama Oran
hesaplamalarına dâhil edilmektedir. Ayrıca şube ve bölgelerimizin Sayısal Performansı
kriteri olan Toplam Vadeli Mevduat + Repo büyüklüğüne ilave edilerek büyüklük ve gelişim
puanı hesabında dikkate alınmaktadır.
29. Yakın izlemedeki kredilere ayrılan genel karşılık giderleri Şubenin Kâr/Zarar
tablosunu nasıl etkiler?
Şubelerimizin Yakın İzlemedeki (2. Grup) kredilerin tasfiyesine ve aktif kalitesinin iyileştirilerek
Standart Nitelikli Krediler (1. Grup) haline dönüştürülmesine yönelik olarak, 2. Grupta
izlenen (yakın izleme) krediler için Genel Müdürlük bünyesinden ayrılan genel karşılıklar,
şubelere aylık olarak yansıtılmaktadır. Söz konusu uygulama şubenin kârını azaltıcı etki
yapmaktadır
30. Bankamızda ithalat-ihracat işlemlerine prim uygulaması nasıl yapılmaktadır?

Dış ticaret işlem hacminin artması sonucu gerek muhabirlerle ilgili çalışmalarımızda ve
gerekse kurlu işlem kârlılığımızda önemli kazanımlar elde edilmektedir. Bankamızın artan
dış ticaret işlem hacminin sürdürülmesi ve dış ticaret işlemlerinin özendirilmesi amacı
ile şubelerimizin gerçekleştirdikleri aylık ithalat/ihracat hacmi üzerinden (on binde yedi
buçuk) prim hesaplanmaktadır. Söz konusu prim tutarları ilgili şubelerin mizanlarına aylık
olarak yansıtılmaktadır.
31. (278) Muhtelif Alacaklar ve (280) Borçlu Geçici hesaplar üzerinde gereksiz yere
bekletilen bakiyeler şubelerimizi kâr/zarar açısından nasıl etkiler?
Geçici hesaplardaki bakiyeler için şubelerimiz FTP maliyeti ödemektedirler.
32. Mistral sistemde şube/birim kârlarının izlendiği ekran hangileridir?

Birim karlılığının izlendiği ekranlar BRIZ - Birim Kârlılık İzleme ve KADI – Kar Detay İzleme
ekranlarıdır. BRIZ ve KADI ekranlarındaki kârlılık rakamları aylık olarak oluşmakta ve

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
birimlerin mizanlarının kesinleşmesini takiben nihai halini almaktadır. KADI ekranı, şube
ve bölgelerimizin kar rakamlarına; mizan detayında ulaşabileceği, arındırılmış kar rakamını
izleyebileceği, aylık, dönemsel ve kümüle verileri görebileceği, dönemsel karşılaştırma
yapabileceği bir ekrandır. Kar/zarar kalemlerinin sınıflandırıldığı parametrik yapı sayesinde
daha kolay analiz imkanı sağlamaktadır.
33. Mistral sistemde müşteri karlılıkları hangi ekranlardan izlenmektedir?

Müşterilerin kâr rakamları MVIZ ekranından izlenmektedir. Ayrıca hesap detayında aylık
büyüklük, getiri/maliyetler GMIZ ekranından izlenmektedir.
34. Getiri ve maliyetlerine göre şube bilançosunun oluşturan kalemler nelerdir?

Getirili Aktifler
• Krediler
• Bankalardan (Vadeli)
Getirisiz Aktifler
• Nakit Değerler
• Bankalardan Alacaklar (Vadesiz)
• Takipteki Alacaklar (Net)
• Faiz ve Gelir Reeskontları
• Maddi Duran Varlıklar
• Diğer Aktifler
Maliyetli Pasifler
• Mevduat (Vadeli-Vadesiz)
• Bankalar Mevduatı
• Yurtiçi Bankalardan Alınan Krediler
• Fonlardan Alınan Krediler
Maliyetsiz Pasifler
• Ödenecek Vergi, Resim Harç ve Primler
• Faiz ve Gider Reeskontları
• Karşılıklar
• Ödenecek Havaleler
• Bloke Çekler
• Diğer Pasifler

AKADE
LK
HA
Mİ
378 ÜRETEN
2009
35. 1 ay vadeli 100.000 TL %7 faiz oranı üzerinden vadeli mevduat hesabı açılmıştır.
Aylık müşteri net kazancı ne kadardır? (Valör aynı gündür. Ay 30 gün olarak dikkate
alınacaktır) Faiz Oranı= %7, FTP Oranı= %8
Faiz Gideri = Hesap Valör Bakiyesi x Gün Sayısı (1 gün) x Uygulanan Faiz Oranı / 36500
FTP Getirisi = Hesap Valör Bakiyesi x Gün Sayısı (1 gün) x FTP Oranı / 36500
Faiz Gider = 100.000 X 30 Gün X 7 / 36500 = 575,3 TL
FTP Getirisi = 100.000 X 30 Gün X 8 / 36500 = 657,5 TL Net Kazanç = 657,5 – 575,3 = 82,2 TL
36. Spot kredilerin FTP yapısı nedir? Spot kredilerde kâr nasıl oluşmaktadır?
Spot kullandırımlarda, kredi faiz oranı değişmeyeceğinden FTP oranı kredinin açılış
tarihindeki FTP oranı kullanılmakta ve vade sonuna kadar sabit kalmaktadır.
Örnek:
90 gün vadeli 100.000 TL bakiye ile %12 faiz oranından spot kredi kullandırılmıştır. Vade
sonuna kadar kredinin net kazancı ne kadardır? (FTP oranı = 8,75)
Çözüm:
Vade sonuna kadar faiz oranı değişmeyeceğinden vade bitimine kadar FTP oranı da
değiştirilmeyecektir.
Faiz Geliri = 100.000 x 12,00 x 90 / 36.000 = 3.000,00 TL
FTP Maliyeti = 100.000 x 8,75 x 90 36.000 = 2.187,50 TL
Net Kazanç = 3.000 – 2.187,5 = 812,5 TL’dir.
37. Şubenin gün sonu kasa bakiyeleri ve değişen FTP oranları üzerinden kasa FTP
maliyetini bulunuz.
(Haftalık hesaplama yapılmıştır. FTP Oranı: 01-04 Ocak = 7,00 / 05-07 Ocak = 6,75)
FTP Maliyeti = Gün Sonu Mizan Bakiyesi x FTP Oranı x Gün Sayısı (1 Gün) / 36500
GÜN BAKİYE FTP ORANI FTP MALİYETİ
01 Ocak 100.000.000 7,00 19,17
02 Ocak 125.000.000 7,00 23,97
03 Ocak 150.000.000 7,00 28,76
04 Ocak 128.000.000 7,00 24,54
05 Ocak 135.000.000 6,75 24,97
06 Ocak 145.000.000 6,75 26,82
07 Ocak 18.000.000 6,75 3,33
HAFTALIK KASA FTP MALİYETİ 151,56
Gün sonu bakiyeleri üzerinden günlük olarak hesaplanan FTP maliyetler ay sonlarında
şube mizanlarına yansıtılmaktadır.

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
38. Rotatif kredilerin FTP yapısı nedir?Rotatif kredilerde kâr nasıl oluşmaktadır?
Bu tür hesaplar, sabit bir faiz oranı ve vadeye bağlı olmamaları nedeniyle faiz riski
taşımamaktadırlar. FTP oranlarındaki tüm değişimler faiz oran değişimine bakılmaksızın
hesabın karlılığını etkilemektedir.
Örnek:
01.01.2014 tarihinde 1 yıl vadeli 100.000.-TL rotatif kredi kullandırılmıştır. Ocak-2014 Ay
sonu itibariyle Şubenin kredi üzerinden elde etmiş olduğu net kazanç tutarı ne kadardır?
Kredi Faiz Oranları: % 15 (01.01.2013), % 16 (15.01.2013), % 14 (25.01.2013)
FTP Oranları: %9,50 (01.01.2013), %9,75 (11.01.2013), %10 (19.01.2012), %11,25
(24.01.2012)
Çözüm:
(100.000* 15 * 14)+(100.000*16*10)+(100.000*14*7)
Getiri = -------------------------------------------------------------------------------------------- = 1.300 TL
36.000
(100.000 *9,5*10) +(100.000*9,75*8)+(100.000*10*5)+(100.000*11,25*8)

Maliyet = -------------------------------------------------------------------------------------------- = 870 TL
36.000
Ocak 2014 Ayı Müşteri Net Kazancı: (1.300 - 870 ) = 430 TL
39. Gayrimenkul satışları FDGG Karşılama Oranını etkiler mi?

Alacaklardan dolayı edinilen gayrimenkulün satış karının %20’si (200.000 TL’yi aşmamak
kaydıyla) FDGG hesaplamasında dikkate alınmakta ve pozitif yönde etki etmektedir. Ayrıca
banka mülkü gayrimenkullerde ise şubelere verilen primler FDGG rasyo hesaplamasında
dikkate alınmaktadır.
40. Bölgelerimizin FDGG Karşılama Oranı hesaplamasında yeni açılan şubeler

dikkate alınmakta mıdır?
Bölgelerimizin son bir yıl içinde açılan ve FDGG Karşılama Oranı %100’ün altında olan
şubeleri Bölge hesaplamasında dikkate alınmamakta ve Bölge FDGG Karşılama Oranını
etkilememektedir.
41. Mistral sistemde Faiz Dışı Gelir Gider ile BHG/Personel Gideri rasyolarının
izlendiği ekran hangisidir?
Bankacılıkta hedef; faiz dışı giderlerin faiz dışı gelirlerle, personel giderlerinin ise bankacılık
hizmet gelirleri ile karşılanmasıdır. Bu kapsamda; şubelerimizden FDGG Karşılama

AKADE
LK
HA
Mİ
380 ÜRETEN
2009
oranlarının %100 olması yanında BHG/ Personel Giderleri oranının da %100 olması
beklenmektedir. 2015 yılından itibaren Bankacılık Hizmet Gelirleri (BHG) içerisindeki
krediye dayalı olmayan (risksiz) gelirlerin personel giderlerine oranı hesaplanmaya
başlanmıştır.
Şube ve bölgelerimizin FDGG ile BHG/Personel giderleri oranlarını Mistral’de FDGG
ekranından izleyebileceklerdir. Aylık ve kümüle verilerin görüldüğü, dönemsel
karşılaştırmanın yapılabildiği bir ekrandır. Rasyoları etkileyen kalemlerin sınıflandırıldığı
parametrik yapı sayesinde daha kolay analiz imkanı sağlanmaktadır.
42. Bankamız makro hedefleri hangi aşamalardan geçerek dağıtılmaktadır?

Banka makro hedeflerinin dağıtımı aşağıdaki aşamalardan geçilerek yapılır:
1. Aşama: Finansal Yönetim ve Planlama Genel Müdür Yardımcılığı, Yönetim Kurulu

tarafından bütçe çerçevesinde onaylanan Banka genel hedeflerini, Kurumsal ve Ticari
Pazarlama, Esnaf-KOBİ Bankacılığı, Bireysel Bankacılık ve Hazine Yönetimi Genel Müdür
Yardımcılıklarına, sorumlu oldukları müşteri segmenti ve faaliyet alanlarını dikkate alarak,
ortak mutabakat çerçevesinde dağıtır.
2. Aşama: Faaliyet alanları kapsamında genel hedeflerini alan ilgili Genel Müdür
Yardımcılıkları; Bölge Koordinatörlükleri ve Şubelerin potansiyelini ve beklentilerini
dikkate alarak, kendi segmentleri ile ilgili hedeflerini tespit ederler.
Kurumsal ve Ticari Şubelerin hedefleri Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür
Yardımcılığı tarafından, Bölge Koordinatörlükleri ve Kıbrıs Şubelerinin hedefleri ise faaliyet
alanlarına bağlı olarak Kurumsal ve Ticari Pazarlama, Esnaf ve KOBİ Bankacılığı, Bireysel
Bankacılık, Hazine Yönetimi Genel Müdür Yardımcılıkları tarafından tespit edilir. Bölge
Koordinatörlükleri ve Şubelerin hedeflerle ilgili görüşlerini bildirmesinin ardından, ilgili
Genel Müdürlük Pazarlama Birimi tarafından hedefler belirlenir ve kesinlik kazanır.
3. Aşama: Şube ve Bölge Koordinatörlüklerinin mutabık kaldıkları hedefler ilgili

Pazarlama Genel Müdür Yardımcılıkları ile görüşülerek nihai hali verildikten sonra Şube
ve Bölge Koordinatörlüklerine dağıtılır. Dönem içerisinde açılan şubelerin de hedeflerinin
dağıtılması gerekmektedir. Söz konusu dağıtım Bölge Koordinatörlüklerinin görüşü ve ilgili
Pazarlama Genel Müdür Yardımcılıkları’nın uygunluğu ile yapılır.
Şube hedeflerinin en kısa süre içerisinde dağıtılması ve onaylanması Bölge
Koordinatörlüklerinin ve ilgili Genel Müdürlük birimlerinin sorumluluğundadır.
Hedef dağıtım sürecinde, bütçe genel hedefleri, bölge potansiyeli, rakip banka şube
sayısı, personel yapısı ve sektör payı gibi hususlar dikkate alınmalıdır. Finansal Yönetim ve
Planlama Genel Müdür Yardımcılığı, hedef belirleme ve dağıtımının her aşamasında izleme

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
ve kontrol fonksiyonlarını kullanır. Lüzumu halinde, bütçe hedeflerine ve gereklerine

uygunluk sağlamak üzere gerekli uyarılarda bulunarak düzeltme işlemlerinin yapılmasını
sağlar.
Şube Yöneticileri kendi hinterland özelliklerini, mevcut piyasa beklentilerini dikkate alarak,
kendilerine verilen hedefleri hangi ürün, hizmet ve müşterilerle gerçekleştireceklerinin
planlanmasını yapar.
43. Resmi bildirimi tamamlanmış olan hedefler hangi unsurların gerçekleşmesi

durumunda revize edilir?
Resmi bildirimi tamamlanmış olan hedeflerin,
• Ülke genelinde gerçekleşen beklenmedik ekonomik gelişme veya dalgalanmalar,
• Banka hedef ve stratejilerinde önemli değişiklikler,
• Doğal afetler, büyük toplumsal hareketler gibi beklenmedik olaylar,
Segmentasyon değişiklikleri ve şubeler arası müşteri devirlerigibi unsurların gerçekleşmesi
durumunda aktarım ve revize işlemleri ilgili Genel Müdür Yardımcılıkları arasında sağlanan
mutabakat ile Finansal Yönetim ve Planlama Genel Müdür Yardımcılığı tarafından yapılır.
44. Sayısal Performans hesaplamaları hangi dönemler için yapılır?

Sayısal Performans hesaplaması:
1. Dönem: Ocak - Haziran
2. Dönem: Ocak – Aralık
olmak üzere, yılda 2 defa yapılır.
45. Bölge Koordinatörlüğü/Şubelerin Sayısal Performansı hangi puan türleri

üzerinden, nasıl hesaplanır?
Sayısal performans puanı, üç farklı kalem üzerinden yapılan puanlar toplamından oluşur.
Hedef, Sayısal Performans ve Ölçeklendirme konulu Genel Mektubun ekinde belirtilen
sayısal performans kriterleri için; Hedef Gerçekleşme, Büyüklük ve Gelişim oranı dikkate
alınarak sayısal performans puanları hesaplanır.
46. Bölge Koordinatörlüğü/Şubelerin Sayısal Performans kriterlerinde tam puan

nasıl hesaplanır?
Bölge Koordinatörlüklerimiz ve Şubelerimiz, Hedef/Gerçekleşme Oranı %100 olduğunda
ilgili kriter puanının %50’sini, Büyüklük Oranı %10 ve üzerinde olduğunda ilgili kriter
puanının %25’ini, Gelişim Oranı %10 ve üzerinde olduğunda ilgili kriter puanının %25’ini
alarak söz konusu kriterin tam puanını almış olur.

AKADE
LK
HA
Mİ
382 ÜRETEN
2009
47. Bölge Koordinatörlüğü/Şubelerin Sayısal Performansında hedef gerçekleşme

puanı nasıl bulunur?
Verilen hedeflerle dönem sonu gerçekleşmeleri üzerinden hedef gerçekleşme oranı
bulunur.
Oransal olmayan kriterler için: Kriter Puanı x HG Oranı x 0,5
Oransal Kriterler için ise, Kriter Puanı x HG Oranı
formülü ile hesaplanır. Hedef gerçekleşme oranının %100’ün üzerinde olması halinde,
H/G oranı faslından en fazla %130 HG oranı için ilave puan hesaplaması yapılır.
48. Bölge Koordinatörlüğü/Şubelerin Sayısal Performansında Büyüklük Puanı nasıl

bulunur?
Büyüklük Puanı, Kurumsal Şubenin Kurumsal Şubeler büyüklüğüne, Ticari Şubenin
Ticari Şubeler büyüklüğüne, KOBİ/Karma Şubenin bağlı olduğu Bölge Koordinatörlüğü
büyüklüğüne ve Bölge Koordinatörlüğünün ise Bölge Koordinatörlükleri toplam
büyüklüğüne oranı üzerinden hesaplanır.
49. Bölge Koordinatörlüğü/Şubelerin Sayısal Performansında Gelişim Puanı nasıl

bulunur?
Gelişim Puanı, performans kriterlerinin her birinde Şubenin/Bölge Koordinatörlüklerinin
bir önceki döneme göre yüzdesel büyümesini gösteren gelişim oranı üzerinden hesaplanır.
50. Bankamız ölçeklendirme sistemi nedir ve nerelerde kullanılır?

Ölçeklendirme Sistemi; şubelerin ihtisaslaşmalarına bağlı olarak büyüklük, adetsel/yoğunluk
ve performans sisteminde gösterecekleri gelişmenin birlikte değerlendirildiği ve şubelerin
segmentlerine göre sıralamalarını ortaya koyan bir sistemdir.
Ölçeklendirme sisteminde kullanılan kriter ve puanlar Şube segmentlerine göre büyüklük,
adetsel/yoğunluk ve Şube sayısal performans puanı dikkate alınarak Bankamız hedefleri
paralelinde belirlenmiştir.
Şube yöneticilerinin ücret tespitinde ve Banka tarafından sağlanan diğer imkân ve
olanakların belirlenmesinde ölçek sistemindeki sıralamalar dikkate alınmaktadır.
51. Ölçeklendirme gruplama yöntemi nedir?

Ölçek puanlarının hesaplanması sonucunda Kurumsal, Ticari, KOBİ ve Karma Şubelerimiz
segmentleri içerisinde sıralamaya tabi tutularak Ticari ve KOBİ Şubelerimiz A-B-C, Karma
Şubelerimiz ise A-B-C-D-E şeklinde gruplanmaktadır. Buna göre,
Ticari Şubelerimiz:
• İlk 5 şube Ticari-A grubu,
• 6 – 15 arası şubeler Ticari-B grubu,
• 16 ve takip eden şubeler Ticari-C grubu,

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
KOBİ Şubelerimiz:
• İlk 12 şube KOBİ-A grubu,
• 13 – 41 arası şubeler KOBİ-B grubu,
• 42 ve takip eden şubeler KOBİ-C grubu,
Karma Şubelerimiz:
• İlk 60 şube Karma-A grubu,
• 61 – 170 arası şubeler Karma-B grubu,
• 171 – 320 arası şubeler Karma-C grubu,
• 321-500 arası şubeler Karma-D grubu
• 501 ve takip eden şubeler Karma-E grubu
olarak gruplandırılır. Kurumsal, Ticari, KOBİ ve Karma Şubelerin ölçek sıralamaları 6 aylık
dönemler itibariyle yayımlanır. Resmi ölçeklendirme ve sıra değişiklikleri ise yılda bir defa,
Aralık ayında belirlenir.
52. “Bütçe”nin tanımı nedir ve hangi koşullarda revize edilmektedir?

Bütçe, gelecek bir yıllık faaliyet dönemi için bankanın uzun vadeli stratejik planında
belirlenen temel politika ve stratejiler doğrultusunda, iş birimleri ile koordineli şekilde
hazırlanan, bankanın yılsonu hedeflerinin aylık dönemler itibariyle nasıl hayata
geçirileceğini gösteren ve yönetim kurulunun onayı ile resmiyet kazanan finansal tablolar
bütününü ifade etmektedir.
Bütçe cari yılın son çeyreğinde hazırlanmakta olup, banka faaliyet döneminde;
1) Ekonomide meydana gelecek önemli gelişmeler ve dalgalanmalar,
2) Banka misyon, hedef ve stratejilerinde önemli değişiklikler,
3) Doğal afetler, büyük toplumsal hareketler gibi beklenmedik olaylar olması
halinde revize edilmektedir.
53. Bütçe çalışması sırasında ne tür etkenler dikkate alınır?

Bütçe geçmiş dönem sonuçlarından yararlanılarak ileriye yönelik tahmin esasına göre
düzenlenir. Bu nedenle bütçe hazırlanırken aşağıda belirtilen unsurlar dikkate alınmalıdır:
• Ekonomik Beklentiler,
• Finansal Tahminler,
• Kurumsal Hedefler,
• Kar Marjları,
• Gider ve Yatırım Planlaması.

AKADE
LK
HA
Mİ
384 ÜRETEN
2009
54. Temsil ve Ağırlama Giderleri limiti ile harcamalarına ilişkin işlemler hangi Genel
Müdürlük birimi tarafından yürütülmektedir?
Temsil ve Ağırlama Giderleri hesabından yapılacak harcamaların genel çerçevesi, kuralları
ve limitleri, Bütçe ve Performans Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından belirlenmektedir.
55. Bankamız birimleri tarafından yapılan hangi harcamalar temsil ve ağırlama

kapsamında değerlendirilir?
Bankamız birimleri tarafından yapılan temsil ve ağırlama harcamaları:
• Bankamızın genel faaliyetleri çerçevesinde ilişkide bulunduğu firma temsilcilerine
verilen yemek ve ziyafet masrafları,
• Çeşitli nedenlerle yapılan iş toplantılarına katılan kimselere, gerektiğinde mahalli
erkâna ve Bankanın geniş şekilde ilgili olduğu iş sahiplerine verilen yemek ve
içecek bedelleri,
• Bankamız gelirlerinin devamına ve artırılmasına yönelik konuların görüşüldüğü
toplantılar ve bu toplantılara katılan birim ve şube personeline verilen iş
yemekleri bedelleri,
• Banka müşteri ve ziyaretçilerine ikram edilen çay, kahve, limonata ve benzeri
içecekler ile dondurma, şeker, çikolata, kolonya, vb. tüketim maddeleri
bedelleri,Bankamızın temsili amacıyla, itibarlı müşterilerin özel günlerinde, 10
Kasım’da, şehitleri anma günlerinde, kuruluş, kurtuluş gibi Resmi Günler ve Milli
Bayramlarda yaptırılacak çiçek, çelenk ve tak bedelleri,
• Banka ile verimli müşterileri arasında daha iyi ilişkiler tesis edebilmek amacıyla
yılsonlarında hediye edilecek olan; gömlek, kravat, fular, eşarp, şal, kemer, cüzdan
türündeki giyim eşyaları yanı sıra zücaciye, radyo, saat, çakmak, kurutulmuş çiçek
türündeki eşyalar için yapılacak masraflardır.
56. Temsil ve Ağırlama Giderleri ile ilgili limit tanımlama işlemi hangi dönemler için
yapılır?
Temsil ve Ağırlama Giderleri ile ilgili limit tanımlamaları:
1. Dönem (Ocak-Şubat-Mart)
2. Dönem (Nisan-Mayıs-Haziran)
3. Dönem (Temmuz-Ağustos-Eylül)
4. Dönem (Ekim-Kasım-Aralık) olmak üzere yılda 4 defa yapılır.
57. Şubelerde Ağırlama ve Yemek Giderleri limitleri hangi kriterlere göre

belirlenmektedir?
Şubelerde 880.1200 Ağırlama ve Yemek Giderleri limitleri; şubenin segmenti, grubu ve

AKADE
LK
HA
Mİ
2009
ölçek sırası, bulunduğu şehir, son bir yıllık dönem içinde açılmış olması gibi kriterler esas
alınarak belirlenmektedir.
58. Temsil ve Ağırlama Giderleri ile ilgili Şubelerin ek ödenek talepleri

değerlendirilmek üzere Bütçe ve Performans Yönetimi Daire Başkanlığı’na nasıl
iletilir?
Bölge Koordinatörlüğü onayı ve aracılığı ile Ödenek Onay Formu doldurularak iletilir.
59. Bankamızda Binek Otomobil Yakıt ve Telefon Giderlerine ilişkin ödenek

limitlerinin tahsisi ile ilgili işlemler hangi Genel Müdürlük birimi tarafından
yürütülmektedir?
Bankamız yönetici ve çalışanlarının müşterilerle daha yakın ilişkiler kurması ve kurulan
ilişkilerin Banka menfaati doğrultusunda devamlılığının sağlanarak artan pazarlama
faaliyetlerinin desteklenmesi amacı ile birim ve görev pozisyonu bazında binek otomobil
yakıt ve telefon giderlerine ilişkin limitler, Bütçe ve Performans Yönetimi Daire Başkanlığı
tarafından belirlenmektedir.
60. Şubelerde 880.02020 Binek Araç Yakıt limitleri hangi kriterlere göre
belirlenmektedir?
Şubelerde binek araç yakıt limitleri belirlenirken, şubenin segmenti, grubu ve ölçek sırası,
bulunduğu şehir, son bir yıllık dönem içinde açılmış olması, bağlı bölge koordinatörlüğüne
olan uzaklığı ve araç yakıt türü gibi kriterler dikkate alınarak değerlendirme yapılmaktadır.
61. Temsil ve Ağırlama Giderleri ile Telefon Giderlerine ilişkin limitler hangi
ekrandan izlenebilir?
LSIZ-Limitli Skont İzleme Ekranı, Şubelerin/Birimlerin kendilerine tahsis edilen limitleri ve
yaptıkları harcamaları izleyebilecekleri ekrandır.
62. Aktif/Pasif Yönetimi nedir?

Bankanın bilançosundaki hem Aktif kalemlerinin hem de Pasif kalemlerinin likidite, karlılık,
verimlilik ve güvenilirlik konuları göz önüne alınıp, çift taraflı düşünülerek yönetilmesi
tekniğine denir. Hem Bankanın karşılaşabileceği riskleri minimize edebilmek, hem de
karlılığı beklenen seviyede tutabilmek için aktif/pasif yönetimi ve bilanço analizi yapılması
gerekmektedir.

SORU Ve CEVAPLARLA BANKACILIK 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SORU Ve CEVAPLARLA BANKACILIK 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

AKADE

Denetim ve Uygulama Esasları

Bu kitap Türkiye Halk Bankası A.Ş. çalışanları dışında kimseye verilemez.

Soru ve Cevaplarla Bankacılık kitabımız, başta Unvanda Yükselme Sınavına

Her yıl eklenen yeni soru ve cevaplarla zenginleşen kitabımız, bu yıl da

Kitabımızın güncellenmesi ve geliştirilmesi sürecinde desteklerini

DENETİM VE UYGULAMA ESASLARI

1. Organizasyon Daire Başkanlığı’nın görev ve yetkileri nelerdir?

• Bankada yürütülmekte olan projeleri sınıflandırmak, orta ve büyük ölçekli

2.Organizasyon Şeması nedir?

4. Uygulama Talimatı nedir?

5. Genel Mektup nedir?

6. Seri Mektup nedir?

7. Dış Ticaret ve Kambiyo Mektubu nedir?

8. Elektronik Duyuru nedir?

9. Hangi idari metinlerin yürürlüğü takip edilir?

10. İdari Metinler Yönergesinin amaç ve kapsamı nedir?

11. Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri nelerdir?

yayımlanması dâhil finansal raporlama sistemini, görev, yetki ve sorumlulukları

• Yönetim Kurulu Başkanı ve/veya Üyelerinin teklifi çerçevesinde net karın

12. Genel Müdür’ün görev ve yetkileri nelerdir?

• Yönetim Kurulu tarafından sınır ve kapsamı belirtilerek kendisine devredilen

14. Kredi Komitesinin görev ve yetkileri ile çalışma esasları nelerdir?

15. Yönetim Kurulu’nun oluşumu nasıldır?

16. Denetim Komitesinin görev ve yetkileri nelerdir?

• Yönetim Kurulu adına 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi

19. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin vizyonu nedir?

20. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin misyonu nedir?

21. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin ana hedefleri nelerdir?

22. Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin ana stratejileri nelerdir?

• Kariyer ve performans yönetimi sistemleri sayesinde çalışanlarının sürekli

24. Unvan nedir?

25. Görev nedir?

26. Görev tanımı nedir?

27. Görev tanımlarının yararları nelerdir?

28. İş analizi nedir, kullanım alanı nelerdir?

29. İş analizinde kullanılan yöntem/teknikler nelerdir?

30. İş basitleştirme nedir?

31. İş (görev) değerlemesi nedir?

32. İş zenginleştirme nedir?

33. İş zenginleştirmenin amaçları nelerdir?

34. İş örneklemesi yöntemi nedir?

35. Norm kadro nedir?

36. Norm kadro uygulaması ile ne amaçlanmaktadır?

37. İş yüküne bağlı personel gereksiniminin belirlenmesinde hangi yöntemler

38. Zaman ölçümü yöntemi nedir?

39. Kimlik Yönetimi Nedir?

40. Kimlik Yönetimi Sisteminin (Kimyon) amaçları nelerdir?

41. Ergonomik tasarım nedir?

42. Kalite nedir?

43. Kalitenin sağlayacağı getiriler nelerdir?

44. ISO 9001:2008 nedir?

45. ISO 9001:2008’in faydaları nelerdir?

46. Kalite sistem standartları hangileridir?

47. Toplam kalite yönetimi nedir?

48. Toplam kalite yönetiminin temel ilkeleri nelerdir?

49. EFQM Mükemmellik Modeli nedir?

50. Süreç nedir?

51. Süreç yönetimi nedir?

52. Süreç yönetiminin faydaları nelerdir?

53. Süreç iyileştirme nedir?

54. Süreç iyileştirmenin faydaları nelerdir?

55. PUKO döngüsü nedir?