2020 VAN ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER

VAN

KONGRESİ


SİYASAL İLETİŞİMDE BİLİŞİMSEL PROPAGANDA: TÜRKİYE’DE 23 HAZİRAN
2019 İSTANBUL YEREL SEÇİMLERİ VE BOTLAR, CYBORGLAR, TROLLER
POLITICAL COMMUNICATION IN COMPUTATIONAL PROPAGANDA: 23 JUNE
2019 ISTANBUL LOCAL ELECTIONS AND BOTS, CYBORGS, TROLLS IN TURKEY
Dr. Öğr. Üyesi Barış YETKİN
Giresun Üniversitesi, Tirebolu İletişim Fakültesi, Gazetecilik Bölümü,
Tirebolu, Giresun.
ORCID NO: 0000-0003-0577-3363

ÖZET
Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de internet, sosyal medya, mobil araçların kullanım
sayılarında hızlı bir artış dikkat çekmektedir. 2018 yılı itibariyle Türkiye’de internet ve sosyal
medya kullanıcı sayıları üçer milyon kişi ile ortalama yüzde beş oranında artmaktadır. En
etkin sosyal platformları, görsel ağırlıklı olanların ardından düşünce paylaşımının daha etkin
yapılabildiği Twitter gelmektedir. Bu durum, Twitter’ı kitlelerle etkin iletişim içine
girilebilecek platformlardan biri haline getirmektedir.
Türkiye’de özellikle 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri ile birlikte geçmişe oranla daha yoğun ve
etkin sosyal medyanın yanı sıra hem otomatikleşmiş hem de trol hesapların kullanımı
kamuoyu gündemine taşınmıştır Sosyal medya kullanımının ayrılmaz parçaları olan trol, bot
ve cyborg gibi araçlar, bilişimsel propaganda etkileriyle demokrasiyi tehdit etmeye
başlamışlardır. Bu nedenle, Türkiye’de sosyal medya üzerinden yapılan iletişimde bu
unsurların kullanıp kullanılmadığı, kullanıldıysa hangi oranda kullanıldığının bulunması
önemli bir meseledir ve araştırmaya değerdir. 23 Haziran 2019 Seçimleri, böylesi bir
araştırma için iyi bir ortam sunmaktadır.
Bu araştırmada Türkiye’de Twitter trafiği içersinde trol, bot ve cyborg hesapları konu
edinilmiştir. 2019 Haziran İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinde aday olan
Binali Yıldırım ve Ekrem İmamoğlu’nun Twitter üzerinden yürüttükleri siyasal iletişim
kampanyalarına ve takipçi hesaplarına, iletilerine etkileşimli olarak katılan ve katkı sağlayan
hesapların üzerinde durulmuştur.
Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de Twitter trafiği içersinde trol hesaplarının yanı sıra bot ve
cyborg hesaplarının yaygın olup olmadığını belirlemesidir. Adayların hashtagler’inin diğer
kullanıcılar tarafından hangi kaynaklardan dolaşıma sokulduğu Twitter API üzerinden çalışan
GitHub TCAT adlı açık kaynak yazılımıyla gerçekleşmiştir. Bot ya da cyborg şüphelisi
hesaplara rastlanmış; en aktif ikişer tanesi ağ analizi ve görselleştirme yazılımı olan Gephi ile
takibe alınmıştır. Araştırma sonucunda cyborg ve bot gibi otomatikleşmiş hesaplara
rastlanmış; bu türden hesapların yalnızca siyasetçilerin takipçi kullanıcıları tarafından değil,

24 - 25 Temmuz 2020 KONGRE ÖZET KİTABI www.umteb.org 123

 2020 VAN ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER
VAN

KONGRESİ


kamu gündemi yaratmaya çalışan çıkar grupları tarafından da kullanılmaya başlandığı
sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Siyasi iletişim, sosyal medya, Twitter, botlar, cyborglar, troller

ABSTRACT
Similar to global trends, a rapid increase in the number of internet, social media and mobile
device use in Turkey is striking. Since 2018, the number of internet and social media users in
Turkey is increased by five percent on average with three million users for each. The most
effective social media platform is Twitter where ideas are shared more effectively after visual-
based platforms. This makes Twitter a platform where it is possible to effectively
communicate with the masses.
In Turkey, especially after March 30th 2014 Local Elections, in addition to more intense and
effective social media use compared to past, both automatized and troll account use was
discussed in the public agenda. Tools such as troll, bot and cyborgs with are an indispensable
part of social media use started to threaten democracy with computational propaganda effects.
Therefore, it is important to discover and worth investigating whether these elements were
used in the communication on social media in Turkey and if any, what is the level of usage of
these elements. June 23rd 2019 Elections offer a suitable environment for such research.
This research is about Twitter trolls, bots and cyborg accounts in Turkey. Binali Yıldırım and
Ekrem İmamoğlu, who were candidates in June 2019 Istanbul Metropolitan Municipality
elections, were actively involved in and contributed to the political communication campaigns
and follower accounts and messages they run on twitter.
The purpose of this research is to determine whether the troll account on Twitter, as well as
boat traffic and is widespread in Turkey within the cyborg account. From which sources the
candidates’ hashtags have been circulated by other users has been realized with the open
source software called GitHub TCAT, which works via the Twitter API. Bot or cyborg
suspect accounts were found and two of the most active were tracked with Gephi, the network
analysis and visualization software. As a result of the research, automated accounts such as
cyborg and bot were found. It is concluded that such accounts are being used not just by
followers of politicians but also by interest groups trying to create a public agenda.
Keywords: Political communication, social media, Twitter, bots, cyborgs, trolls

24 - 25 Temmuz 2020 KONGRE ÖZET KİTABI www.umteb.org 124