Wika Para sa Pagbuo ng Bayan

Wika, Tiwala, Karagatan

Ano nga ba ang pagkakapareho ng tatlo?
Wika, Tiwala, Karagatan
‘Sing lalim ng tiwala, ‘sing lawak ng karagatan
Ito lamang ang ilan sa mga nagpagtanto kong katangian ng Wika.

Bayan, Bahay, Buhay

Tahanang sinilingan, pamilyang kinalakhan
Paglalakbay sa mundong puno ng sakripisyo’t dalamhati
Pag-asa’t kasiyahan
Paglalakbay na may hangganan

Ilang araw na rin akong nahihirapang makatulog, at minsan sa mga gabing iyo’y
napagdesisyonan kong magmuni-muni na lamang muna. Habang ako’y nagmumuni-muni’t iniisip kung
ano-ano pa ang mga tungkulin ng wika sa pagbuo ng bayan, sumagip lang naman sa aking isipan ang
mga sumusunod na bagay:
 “Oo nga pala, magkaiba pala ang “nation” tsaka “state””
 “Sigurado ako, kahit hindi sila marami, sa isang bayan, hindi mawawala ang mga bulag,
bingi, at pipi”
 “Ibaiba talaga ang paniniwala ng bawat tao sa buhay kahit iisa lang ang kanilang lahi, kahit
napapabilang sila sa iisang komunidad (relihiyon, tribu, pangkat etniko, edad, kasarian,
trabaho, estado ng buhay at iba pa) o kahit iisang dugo lang ang dumadaloy sa kanilang
katawan, hindi kailanman mangyayari na ang dalawa o higit pang tao ay magkapareho sa
lahat-lahat”
 “ Ang lalim at ang lawak ng talakayang ito”
 “Paano ko ba ‘to isusulat sa forum?”
 Nawa’y maipalahad ng tula na aking ginawa ang aking saloobin tungkol sa mahalagang tungkulin
ng wika sa pagbuo ng isang maunlad na bayan.

Ako’y ikaw, ika’y ako

Ngunit ako’y hindi ikaw at ika’y hindi ako
Ako ay Pilipino, ikaw din ay Pilipino
Ngunit ako’y Maranao, ika’y Katoliko
Ako’y nasa Pilipinas, ikaw din naman
Ako’y nasa Mindanao, sapagkat ika’y nasa Luzon
Ako’y taga Visayas, gayun din ikaw
Ang wika ko’y Ilonggo, ang sa iyo’y Aklanon?
Cebuano ko, Cebuano pud ka
Cebuano-Bohol man jamo ning ako, Cebuano-Iligan man nang imo

Ako’y tao, ika’y tao

Ngunit ako’y bente anyus pa, ika’y matanda na
Ako’y may pwerta, gayun din ikaw
Damit ko’y pambabae, sa iyo’y panlalake
Meron kaming bahay, ang alam ko’y ikaw din
Subalit sa ami’y maliit, sa inyo’y malaki
Ikaw ay guro, aba, ako rin
Ako’y nagtuturo ng Haynayan, ika’y nagtuturo ng Filipino
Ako’y ikaw, ika’y ako
Wika ko ay wika mo

Kahit ako’y hindi ikaw

At kahit ika’y hindi ako
Sa wikang pag-ibig, tayo’y nagiging isa
Sa pagkakaiba’y naguunawaan
Sa pagkakawatak-watak, nagkakaugnay
Sa mga problema ay nagtutulungan
Ang kaunlaran ng bayan, sa’tin nakasalalay;
Sa ating kilos at gawa, sa ating pangako’t salita
Kung ang wika ko ay wika mo, at ang wika mo ay wika ko
Ako’y ikaw, ikaw ay ako