Teknik Faruk Bilal / ‹nflaat Müh.

Himerpa A.fi.

Yal›t›m ve Binalarda Enerji Tasarrufu

Genel
Yap›lan bir ankete göre ‹stanbul’da% 47, ‹zmir’de % 76
oran›nda yönetmeliklere uyulmad›¤› anlafl›lm›flt›r. Türkiye
genelinde binalar›n % 85’inin sobayla, % 15’inin kalorifer
tesisat›yla ›s›t›ld›¤› ve sobayla ›s›nan binalar›n ›s› yal›t›m
projesinin hiç haz›rlanmad›¤› ve her y›l 600.000 yeni
konut ihtiyac›n›n do¤du¤u gözönüne al›n›rsa, iflin önemi
d a h a d a a n l a fl › l m a k t a d › r . K a ç a k y a p › l a fl m a
Resim 1 (1)
önlenemedi¤inden ve ›s› yal›t›m› uygulanmad›¤›ndan
daha ›l›man bir iklime sahip ülkemizdeki bir konut
Almanya’daki bir konuttan 2 kat , Amerika’daki bir
konuttan 2.5 kat, ‹sveç’teki bir konuttan 3.6 kat fazla ›s›
kaybetmekte yani yak›t tüketmektedir. Dolay›s›yla
çevremizde bununla do¤ru orant›l› kirletilmektedir.
Asl›nda bir binan›n ›s› yal›t›lmas› bina inflaa maliyetinin
yaklafl›k % 3’ünü bulmaktad›r.
Grafik 2 (2)
Do¤algaz Kullan›m› (Is›tma Derece Gün)

Kullan›m Miktar› (›s›tma derece gün)

0.0140

0.0120

0.0100

0.0080

0.0060

0.0040
•K›rm›z› çizgi: Temel ‹zole
‹zolasyon sonras›d›r. edilmifl
0.0020 bodrum
Yal›t›n sonras› tasarruf tavan›
183$ veya %30’dur
0.0000

s›m

l›k

y›s
s an
t
ak
ül

ba

rt
Ara

Ma

Ma
Oc
Eyl

Eki

Ka

fiu

Ofislerdeki ortalama enerji tüketimi m2’de 224 kWh’d›r.
Bu da m 2 ’ye y›lda 30 $ ödenmesi demektir. Ayn› tip
binan›n daha enerji verimli yap›lar›nda, bu miktar m2’ye
13 $’a düflüyor. Hiç yal›t›ms›z ayn› tip binalarda, bu
harcama y›lda 73 $ m2’ye kadar ç›k›yor.
Almanya’da petrol krizinden önce binalar›n y›ll›k ›s›
kayb› 65 y›l›nda m 2 bafl›na 200-350 kWh iken, 2010
y›l›nda 60kWh/m2’ye düflürmeyi planlamaktad›rlar. Hatta
düflük enerjili binalarda 25 kWh/m 2 ’ye düflürmeyi
planlamaktad›rlar. Almanya’da ›s› gereksinimleri
s›raevlerde 15 kWh/m2 y›l, ikiz evlerde 30 kWh/m2y›l ve
çok katl› bloklarda 50 kWh/m2 y›l olarak verilmektedir.
100 m2’lik bir dairede y›ll›k tüketim mazot için 250 lt
veya do¤algaz için 280 m3 olacakt›r. fiu anda ‹stanbul’daki
100 m 2’lik yal›t›ms›z konutlar›m›z 1,800m 3 do¤algaz
tüketiyor. ‹stanbul’da böyle bir konut için y›ll›k 17,000
kWh enerji tüketilmektedir, Almanya’da tüketilen ›s›tma
enerjisi 8,500 kWh / y›l’d›r. Is› köprüsü oluflturan kolonlar,
kirifller ve perdeler binan›n %15-25 aras›nda ›s› kayb›na
sebep olmaktad›r. Ayr›ca pencereler deki ›s› kayb› da
%15 civar›ndad›r. ‹stanbul için ortalama ›s›tma ›s›s›
enerjisi 60-75 kWh/m2 y›ld›r. fiu anda ‹stanbul’da ›s›tma
amac›yla tüketilen enerji miktar› 202 kWh /m 2 y›ld›r.
Çeflitli ülkelerin y›ll›k bina zarf› ›s› transfer de¤eri flöyledir:
Singapur 51, Malezya 48, Tayland 59, Filipinler 45, Hong
Kong 32 W/m2’dir . Türkiye’de d›fl s›cakl›k 15°C alt›na
düfltü¤ünde (ortalama 15 nisan –15 ekim) ›s›tma
yap›lmaktad›r. Almanya’da pencere alanlar› cephenin %
20’sini geçmedi¤inden ve daha iyi ›s› yal›t›m› yapt›klar›
Ni
için d›fl s›cakl›k 12°C’nin alt›na düfltü¤ü zaman ancak
›s›tma ihtiyac› duyulmaktad›r. Türkiye’de so¤utmayla
ilgili enerji tüketimi nin % 1’lerde oldu¤u tahmin
edilmektedir. Tek katl› binalarda ›s› kayb› çat›dan % 40
iken çok katl› binalarda duvar,cam ve pencereden olan
›s› kayb› % 40 çat›dan olan ise % 10’dur. Radyatörlerin
dekoratif malzemelerle örtülmemesi gerekiyor. Bu kötü
örtülmeden dolay› % 25 ›s› kayb›m›z oluyor.
Konutlar›m›zda hava s›z›nt›s› (enfiltrasyon) ›s› yükünün,
toplam ›s› yükünün % 30’u oldu¤u varsay›l›r.
Is›l yükü 9,500-27,500 W olan hanenin ›s›l gücü 2500-
600 W olan sobayla ›s›t›lmaya çal›fl›lmas› ile hanenin %
10-15’i ›s›t›labilmektedir ve ancak günün yar›s›nda ›s›tma
yap›lmad›¤› da belirtilmelidir. Dört kiflilik bir ailenin
y›ll›k enerji ihtiyac› 2178 Mj olarak hesapland›. Is›nma
için kullan›lan enerji miktarlar› (bin TEP) 1985’de 8911,
1990’da 9200, 1995’de 9776, 2000’de 11,312‘dir. Is›nma
için kullan›lan enerji miktarlar›n›n 2005’de 13,863,
2010’da 16,816 ve 2020’de 24,030 bin TEP olmas›
beklenmektedir. Bu yak›tlar›n yüzdesel da¤›l›m› kömür
% 70, fuel oil : %10 do¤algaz: %20’dir. Ülkemizde
s›vas›z ve izolasyonsuz milyonlarca konut vard›r. Bunlar
enerji savurganl›¤›na sebep olmaktad›r. Al›nacak
önlemlerle y›lda 3 milyar dolar edilebilmektedir. Avrupa
standartlar›nda bir yal›t›m ile 6 milyon TEP oran›nda bir
kazanc› olacakt›r. Kömür ve hidrolik kaynaklar›m›z› %
100 planl› bir flekilde kullansan›z bile 2020 y›l›nda
Türkiye enerji tüketiminde ve temininde % 80 d›fla ba¤›ml›
olacakt›r.

75
Teknik
Çeflitli Pencerelerin Enerji Tasarrufu

Pencerelerin enerji tasarrufu (% k›fl)

50
50
0 40

-50
30
-100
-150 20
-200
10
-250
1985 1995 1999 2000 2010 art›
düflük p a s i f enerji 0
Kaplamas›z d›fl Low-e d›fl Low-e iç Is› camla
enerji enerji cam ilavesi cam ilavesi cam ilavesi de¤iflme

Resim 3 (3)

Yal›t›m So¤utma Is›tma Toplam MJ/m2 40 y›ll›k Tasarruf

Tavan/Duvar/ MJ/y›l MJ/y›l MJ/y›l yak›t $ CO2 kg
Taban
R0/R0/R0 18,586 86,909 105,459 627 31,280 128

R0/R0/R1 10,529 56,027 66,557 396 22,511 3,647

R0/R0/R3 8,831 48,610 57,440 342 20,715 4,463
R5/R0/R0 8,376 46,709 55,086 328 20,987 4,674

Örnek 1 Örnek 2

Konut1 Konut2 Standart ‹yi Yal›t›ml›

Is›tma yükü (kW) 13.50 6.24 284 milyon J/m2/y›l 91 milyon J/m2/y›l

So¤utma yükü (kW) 15.26 6.83 125 milyon J/m2/y›l 57 milyon J/m2/y›l

Hava Kaça¤› (50 Pa bas›nçta 8 6 0,4

saattaki hava de¤iflimi)

Elektrikli ›s› pompas› (kW) 14.94 7.03

Y›ll›k ›s›tma enerjisi tüketimi 12,641 4,677 (717 $) (570 $)

kWh (Tasarruf $)
Y›ll›k so¤utma enerjisi 3,808 1,790 (182 $) (270 $)
tüketimi kWh (Tasarruf $)
Standard yal›t›ml› ABD evi ‹yi yal›t›ml› :R-30 çat›
Konut 1 :çat› R-19, duvar R-11 pencere tek cam R-17 duvar, R-19 döfleme, low e çift cam
Konut 2 : çat› R-38, duvar R-19, pencere low-e çift cam

Sonuç
Halen ‹stanbul'daki ›s› yal›t›ms›z binalar nedeniyle, Türkiye Hidroelektrik Santralleri'nde üretilen elektrik enerjisinin
yar›s› kadar (18 milyon MWH) enerji kaybedilmekte oldu¤u ac› bir gerçektir. Daha iyi izolasyonlu binalar ile hem
faturalar›m›z önemli miktarda azalacak hem de zararl› gazlar›n azalmas› ile daha sa¤l›kl› bir hava soluyaca¤›z.
Kaynaklar: 1-http://www2.umt.edu/Geology/faculty/sheriff/Sheriff_Vita_abstracts/Basement%20Insulation%20Energy %20Savings.htm
2-http://www.bdg.nus.edu.sg/BuildingEnergy/publication/9Dec_175Mil.html 3- C:\Faruk\arsiv\enerji\Untitled Document.htm

76