Nguyen-Ly-Thong-Ke-Kinh-Te - nltkktc5 - Day-So-Thoi-Gian - (Cuuduongthancong - Com)

Ch-¬ng 5
d·y sè thêi gian
 Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ DSTG

 Çc chØ tiªu ph©n tÝch DSTG
 Çc ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu xu h-íng biÕn
®éng
Dù ®o¸n b»ng ph-¬ng ph¸p DSTG
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ DSTG
1. Kh¸i niÖm
Lµ d·y çc trÞ sè cña mét chØ tiªu thèng kª
cña hiÖn t-îng, qu¸ tr×nh KT –XH nµo ®ã
®-îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian
N¨m
1997 1998 1999 2000 2001 2002
ChØ tiªu
Gi¸ trÞ XK
(triÖu USD)
10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
2. CÊu t¹o DSTG
 Thêi gian
2. CÊu t¹o cña DSTG
 ChØ tiªu vÒ hiÖn t-îng nghiªn cøu
3. Ph©n lo¹i
 C¨ncø vµo ®Æc ®iÓm tån t¹i vÒ qui m«

cña hiÖn t-îng qua thêi gian:
- D·y sè thêi kú
- D·y sè thêi ®iÓm
 D·y sè thêi kú
 KN:
 §Æc ®iÓm
 D·y sè thêi ®iÓm
 KN:
 §Æc ®iÓm:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Gi¸ trÞ XK
10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
(triÖu USD)
Ngµy 1/4/03 1/5/03 1/6/03 1/7/03
GT tån kho (tû

3560 3640 3700 3540
®ång)
VÝ dô ph©n biÖt
Ngµy Sè CN (ng-êi) Sè SPSX(sp)

1/8/2003 400 820
2/8/2003 410 850
3/8/2003 395 800
C©u hái: ®©u lµ DSTK? DST§?
4. ý nghÜa cña viÖc nghiªn cøu d·y sè
thêi gian
 Nghiªn cøu çc ®Æc ®iÓm vÒ sù biÕn

®éng cña hiÖn t-îng qua thêi gian
 Ph¸t hiÖn xu h-íng ph¸t triÓn vµ tÝnh quy
luËt cña hiÖn t-îng
 Dù ®o¸n møc ®é cña hiÖn t-îng trong
t-¬ng lai
5. Çc yªu cÇu khi x©y dùng DSTG
 Yªu cÇu c¬ b¶n nhÊt: ®¶m b¶o tÝnh chÊt cã
thÓ so s¸nh ®-îc gi÷a çc møc ®é trong DS.
II. Çc chØ tiªu ph©n tÝch DSTG
 Møc ®é b×nh qu©n theo thêi gian

 L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi
 Tèc ®é ph¸t triÓn
 Tèc ®é t¨ng/gi¶m
 Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1% t¨ng/gi¶m
1. Møc ®é b×nh qu©n theo thêi gian
 KN: lµ sè b×nh qu©n vÒ çc møc ®é trong

DSTG, biÓu hiÖn møc ®é ®iÓn h×nh cña hiÖn
t-îng trong suèt thêi gian nghiªn cøu.
 Ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh
- DSTK
- DST§
a. Møc ®é b×nh qu©n ®èi víi DSTK
 PP x¸c ®Þnh:
 C«ng thøc:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Gi¸ trÞ XK
10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
(triÖu USD)
GTXK b×nh
qu©n (tr $)
a. Møc ®é b×nh qu©n ®èi víi DST§
 PP x¸c ®Þnh: XÐt 2 tr-êng hîp

- TH1: Kho¶ng çch thêi gian b»ng nhau
- TH2: Kho¶ng çch thêi gian kh«ng b»ng
nhau.
TH1: Kho¶ng çch thêi gian b»ng nhau
 Mét sè gi¶ thiÕt

- Møc ®é cuèi cïng cña kho¶ng çch thêi gian
tr-íc b»ng møc ®é ®Çu tiªn cña kho¶ng çch
thêi gian sau.
- Gi÷a çc thêi ®iÓm ghi chÐp sè liÖu, hiÖn
t-îng biÕn ®éng t-¬ng ®èi ®Òu ®Æn.
 Ph-¬ng ph¸p tÝnh
- TÝnh møc ®é b×nh qu©n cña tõng kho¶ng
çch thêi gian (sè b×nh qu©n cña tõng nhãm 2
møc ®é)
- X¸c ®Þnh møc ®é b×nh qu©n trong c¶ giai
®o¹n (sè b×nh qu©n cña çc møc ®é b×nh qu©n
tõng kho¶ng çch)
VÝ dô:
Ngµy 1/4/03 1/5/03 1/6/03 1/7/03
GT hµng tån kho (tr$) 3560 3640 3700 3540
- TÝnh møc ®é b×nh qu©n trong tõng kho¶ng
çch thêi gian
Ngµy 1/4/03 1/5/03 1/6/03 1/7/03
GT tån kho ($) 3560 3640 3700 3540

Møc ®é b×nh qu©n
tõng kho¶ng çch ($)
GT hµng tån kho b×nh qu©n trong Quý II/03 lµ møc ®é

b×nh qu©n cña çc møc ®é thêi kú trªn:
GTTK b×nh qu©n:
C«ng thøc tæng qu¸t
x1 x2
x k / c1
2
x2 x3
x k /c2
2
x1 x2 x3 ... xn
x
x3 x4 n 1
x k /c3
2
xn 1
xn
xn 1
2
C«ng thøc tæng qu¸t
x1 x2 x2 x3 x3 x4 xn 1
xn
...
2 2 2 2
x
n 1
x1 xn
x2 .... xn 1
2 2
x
n 1
n 1
x1 xn
xi
2 i 2 2
x
n
CuuDuongThanCong.com 1 https://fb.com/tailieudientucntt
TH2: Kho¶ng çch thêi gian kh«ng b»ng
nhau
 Ph-¬ng ph¸p tÝnh:
TH2: Kho¶ng çch thêi gian kh«ng b»ng
nhau
VÝ dô:
Thèng kª t×nh h×nh nh©n lùc t¹i CT X th¸ng 4/03:
 Ngµy 1 th¸ng 4 xÝ nghiÖp cã 400 c«ng nh©n
 Ngµy 10 th¸ng 4 bæ sung 5 c«ng nh©n
 Ngµy 16 th¸ng 4 bæ sung thªm 3 c«ng nh©n
 Ngµy 21 th¸ng 4 cho 6 c«ng nh©n th«i viÖc, tõ

®ã ®Õn cuèi th¸ng 4 kh«ng cã g× thay ®æi.
VÝ dô
Sè ngµy (ti) Sè l-îng CN (xi) xiti

Tõ 1®Õn 9/4
Tõ 10 ®Õn 15/4
Tõ 16 ®Õn 20/4
Tõ 21 ®Õn 30/4
Tæng
Sè l-îng c«ng nh©n bq th¸ng 4/03:
2.2. L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi
a) L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn ( i)

 KN: Lµ chªnh lÖch gi÷a møc ®é cña kú nghiªn
cøu so víi møc ®é cña kú ®øng liÒn tr-íc ®ã.
 ý nghÜa:
C«ng thøc:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Gi¸ trÞ XK
10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
(triÖu USD)
i (tr$)
2.2. L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi
b) L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi ®Þnh gèc i

 KN: Lµ chªnh lÖch gi÷a møc ®é kú nghiªn
cøu víi møc ®é kú ®-îc chän lµm gèc cè ®Þnh.
ý nghÜa:
CT:
Quan hÖ gi÷a çc i vµ i
 = x2 – x 1
2
 3 = x3 – x 2
 4 = x4 – x 3
 ……………
 n = xn – xn-1
=>
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Gi¸ trÞ XK
10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
(triÖu USD)
i (tr$)
i (tr$)
c) L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n
 KN: Lµ sè b×nh qu©n cña çc l-îng t¨ng/gi¶m

tuyÖt ®èi liªn hoµn
 ý nghÜa:
 CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Gi¸ trÞ XK
10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
(triÖu USD)
i (tr$)
i (tr$)
(tr$)
2.3. Tèc ®é ph¸t triÓn
a) Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn (ti)

 KN: Lµ tû sè gi÷a møc ®é kú nghiªn cøu víi
møc ®é kú liÒn tr-íc ®ã.
 ý nghÜa:
 CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
ti (%)
2.3. Tèc ®é ph¸t triÓn
b) Tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc (Ti)

 KN: Lµ tû sè gi÷a møc ®é kú nghiªn cøu víi
møc ®é kú ®-îc chän lµm gèc.
 ý nghÜa:
 CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
ti (%)
Ti (%)
Quan hÖ gi÷a çc ti vµ Ti
 t2 = x2/x1
 t3 = x3/x2
 t4 = x4/x3
 ……………
 tn = xn/xn-1
=>
c) Tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n (t)
 KN: lµ sè b×nh qu©n cña çc tèc ®é ph¸t triÓn

liªn hoµn
 ý nghÜa:
 CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
ti (%)
t (%)
2. 4. Tèc ®é t¨ng/gi¶m
a) Tèc ®é t¨ng/gi¶m liªn hoµn (ai)

 KN: lµ tû sè so s¸nh gi÷a l-îng t¨ng/gi¶m
tuyÖt ®èi liªn hoµn víi møc ®é kú gèc liªn hoµn.
 ý nghÜa:
CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
ti (%)
ai (%)
2. 4. Tèc ®é t¨ng/gi¶m
b) Tèc ®é t¨ng/gi¶m ®Þnh gèc (Ai)
 KN: lµ tû sè so s¸nh gi÷a l-îng t¨ng/gi¶m
®Þnh gèc víi møc ®é kú gèc cè ®Þnh
 ý nghÜa:
 CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
i (tr$)
Ti (%)
Ai (%)
c) Tèc ®é t¨ng/gi¶m b×nh qu©n
 KN: lµ chØ tiªu t-¬ng ®èi nãi lªn nhÞp

®iÖu t¨ng/gi¶m ®iÓn h×nh cña hiÖn t-îng
trong thêi gian nghiªn cøu.
 CT:
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
t (%)
a (%)
2.5 Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi 1% t¨ng/gi¶m (gi)
 ý nghÜa: Ph¶n ¸nh cø 1% t¨ng hoÆc gi¶m

cña tèc ®é t¨ng/gi¶m liªn hoµn th× t-¬ng
øng víi trÞ sè tuyÖt ®èi lµ bao nhiªu
 CT
VÝ dô
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8
i (tr$) - 0,2 0,8 0,8 1,2 1,8
ai (%)
gi (tr$)
B¶ng chØ tiªu ph©n tÝch DSTG
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002
xi ($)
x ($)
i ($)
i ($)
($)
13 ti (%)
Ti (%)
t (%)
ai (%)
Ai (%)
a (%)
gi ($)
L-u ý
ChØ nªn tÝnh çc chØ tiªu b×nh qu©n

khi çc møc ®é trong d·y sè biÕn
®éng cïng xu h-íng (cïng t¨ng
hoÆc cïng gi¶m)
IV. Dù ®o¸n b»ng ph-¬ng ph¸p DSTG
 Ph-¬ng ph¸p sö dông l-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt

®èi b×nh qu©n
 Ph-¬ng ph¸p sö dông tèc ®é ph¸t triÓn b×nh
qu©n
 Ph-¬ng ph¸p ngo¹i suy hµm xu thÕ
1. Ph-¬ng ph¸p dù b¸o sö dông l-îng
t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n
 ¸p dông: khi l-îng t¨ng hoÆc gi¶m tuyÖt ®èi
liªn hoµn cña hiÖn t-îng qua thêi gian xÊp xØ
b»ng nhau.
Dù b¸o GTXK cho n¨m 2003 vµ 2004
N¨m 1998 1999 2000 2001 2002

GTXK (tr.$) 40 43 45 49 52
δ (tr.$)
δ (tr.$)
L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n trong c¶
giai ®o¹n lµ (tr.$)/n¨m
 ŷ 2003 =
 ŷ 2004 =
2. Ph-¬ng ph¸p dù b¸o sö dông tèc
®é ph¸t triÓn b×nh qu©n
 ¸p dông: khi tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn cña
hiÖn t-îng qua thêi gian xÊp xØ b»ng nhau
Dù b¸o GTXK cho n¨m 2003 vµ 2004
N¨m 1998 1999 2000 2001 2002

GTXK (tr.$) 40 43 45 49 52
Tèc ®é pt LH (lÇn)
Tèc ®é pt bq (lÇn)
Tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n trong c¶ giai ®o¹n lµ
1,0678 lÇn/n¨m
 ŷ 2003 =

ŷ 2004 =
3. Ph-¬ng ph¸p ngo¹i suy hµm xu thÕ
 Ph-¬ng ph¸p nµy dùa trªn hµm håi quy biÓu

diÔn xu thÕ ph¸t triÓn cña hiÖn t-îng.
Ta cã hµm xu thÕ :
ŷ t = f(t, a0, a1, a2, ...., an)
 Gi¸ trÞ dù ®o¸n:
ŷ t h = f(t+h, a0, a1, a2, ...., an)
• HQ theo thêi gian
 Trªn c¬ së çc møc ®é cña mét DSTG, x¸c
®Þnh mét hµm håi quy theo thêi gian ph¶n
¸nh sù biÕn ®éng cña hiÖn t-îng qua thêi
gian.
 D¹ng tæng qu¸t cña hµm HQ theo thêi gian:
yˆ f ( t ) (hµm xu thÕ)
 Chän d¹ng hµm xu thÕ: c¨n cø vµo ®å thÞ biÓu

diÔn çc møc ®é thùc tÕ cña hiÖn t-îng qua thêi
gian.
• HQ theo thêi gian
 Çc b-íc tiÕn hµnh
- X¸c ®Þnh tiªu thøc nguyªn nh©n, kÕt qu¶.
+ Tiªu thøc nguyªn nh©n: thêi gian (t)
+ Tiªu thøc kÕt qu¶: møc ®é cña hiÖn t-îng nghiªn
cøu (y).
- BiÓu diÔn çc møc ®é cña hiÖn t-îng qua
thêi gian trªn ®å thÞ.
- Chän d¹ng hµm thÝch hîp, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ
çc tham sè theo ph-¬ng ph¸p BPNN.
VÝ dô:
N¨m GTXK (tr.$) 480 1.2
1996 425 460

1
0.8
1997 430
440 0.6
1998 432 0.4

420
1999 445 0.2
2000 452 400

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
0
2001 452 GTXK

Linear (GTXK)
2002 455
Ph©n tÝch
 Tiªu thøc kÕt qu¶:
 Tiªu thøc nguyªn nh©n:
 M« h×nh sö dông:
 X¸c ®Þnh a, b b»ng hÖ ph-¬ng tr×nh:
B¶ng sè liÖu
t y y.t t2
425
430
432
445
452
452
455
3091
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ tham sè
Hµm xu thÕ:
t t=0
y na b t y na
2 2
yt a t b t yt b t
y
a
n
yt
b 2
t
XÐt cho vÝ dô trªn
N¨m GTXK t’ yt’ t’2
1996 425
1997 430
1998 432
1999 445
2000 452
2001 452
2002 455
3091
X¸c ®Þnh ®-îc çc gi¸ trÞ cña a,b
y
a
n
yt
b 2
t
 Ph-¬ng tr×nh hµm xu thÕ cã d¹ng:
NhËn xÐt
Hµm xu thÕ theo t: Hµm xu thÕ theo t’

ŷ = ŷ =
Sù kh¸c biÖt do ®©u??
§å thÞ hµm xu thÕ theo thêi gian
500 500
450 450
400 400
350 350
300 300
250 Line 1 250 line2
200 200
150 150
100 100
50 50
0 0
1 2 3 4 5 6 7 -3 -2 -1 0 1 2 3
NÕu sè lÇn thu thËp sè
t liÖu theo thêi gian lµ sè
ch½n
N¨m GTXK ($) t t’
1995 420
1996 425
1997 430
1998 432
1999 445
2000 452
2001 452
2002 455
Nam GTXK t’ yt’ t’2
1995 420
1996 425
1997 430
1998 432
1999 445
2000 452
2001 452
2002 455
∑ 3511
X¸c ®Þnh ®-îc çc gi¸ trÞ cña a,b
y
a
n
yt
b 2
t
 Ph-¬ng tr×nh hµm xu thÕ cã d¹ng:
Sù kh¸c biÖt do ®©u?

Dùa trªn sè liÖu vµ kÕt qu¶ x©y dùng
hµm xu thÕ trong môc 2.3 phÇn III
 Gi¶ sö cã hµm håi qui m« t¶ xu thÕ ph¸t triÓn
cña GTXK theo thêi gian (1996-2002)
ŷ t =
Dù ®o¸n GTXK n¨m 2003  t =
ŷ 2003 =

Nguyen-Ly-Thong-Ke-Kinh-Te - nltkktc5 - Day-So-Thoi-Gian - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Nguyen-Ly-Thong-Ke-Kinh-Te - nltkktc5 - Day-So-Thoi-Gian - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nguyen-Ly-Thong-Ke-Kinh-Te - nltkktc5 - Day-So-Thoi-Gian - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ch-¬ng 5

d·y sè thêi gian

 Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ DSTG

 ChØ tiªu vÒ hiÖn t-îng nghiªn cøu

 C¨ncø vµo ®Æc ®iÓm tån t¹i vÒ qui m«

Ngµy 1/4/03 1/5/03 1/6/03 1/7/03

GT tån kho (tû

Ngµy Sè CN (ng-êi) Sè SPSX(sp)

C©u hái: ®©u lµ DSTK? DST§?

 Nghiªn cøu c¸c ®Æc ®iÓm vÒ sù biÕn

 Møc ®é b×nh qu©n theo thêi gian

 KN: lµ sè b×nh qu©n vÒ c¸c møc ®é trong

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

 PP x¸c ®Þnh: XÐt 2 tr-êng hîp

 Mét sè gi¶ thiÕt

Ngµy 1/4/03 1/5/03 1/6/03 1/7/03

GT tån kho ($) 3560 3640 3700 3540

GT hµng tån kho b×nh qu©n trong Quý II/03 lµ møc ®é

 Ph-¬ng ph¸p tÝnh:

 Ngµy 10 th¸ng 4 bæ sung 5 c«ng nh©n

 Ngµy 16 th¸ng 4 bæ sung thªm 3 c«ng nh©n

 Ngµy 21 th¸ng 4 cho 6 c«ng nh©n th«i viÖc, tõ

Sè ngµy (ti) Sè l-îng CN (xi) xiti

a) L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn ( i)

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

b) L-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt ®èi ®Þnh gèc i

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

 KN: Lµ sè b×nh qu©n cña c¸c l-îng t¨ng/gi¶m

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

a) Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn (ti)

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

b) Tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc (Ti)

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

 KN: lµ sè b×nh qu©n cña c¸c tèc ®é ph¸t triÓn

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

a) Tèc ®é t¨ng/gi¶m liªn hoµn (ai)

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

 KN: lµ chØ tiªu t-¬ng ®èi nãi lªn nhÞp

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

 ý nghÜa: Ph¶n ¸nh cø 1% t¨ng hoÆc gi¶m

N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002

xi (tr$) 10,0 10,2 11,0 11,8 13,0 14,8

i (tr$) - 0,2 0,8 0,8 1,2 1,8

ChØ nªn tÝnh c¸c chØ tiªu b×nh qu©n

 Ph-¬ng ph¸p sö dông l-îng t¨ng/gi¶m tuyÖt

N¨m 1998 1999 2000 2001 2002

N¨m 1998 1999 2000 2001 2002

 Ph-¬ng ph¸p nµy dùa trªn hµm håi quy biÓu

 Gi¸ trÞ dù ®o¸n:

ŷ t h = f(t+h, a0, a1, a2, ...., an)

 Chän d¹ng hµm xu thÕ: c¨n cø vµo ®å thÞ biÓu