GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

LỜI NÓI ĐẦU

Tàu hàng (tàu thủy nói chung) là một công trình kỹ thuật nổi đặc biệt, có
thể nổi và di chuyển được trên nước, có kết cấu phức tạp và hoạt động trong
môi trường khắc nghiệt, chịu sự tác động của nhiều yếu tố như sóng, gió, va
đập, … Do vậy, yêu cầu quan trọng của việc thiết kế kết cấu là nghiên cứu các
phương pháp lựa chọn hình dáng kết cấu, xác định kích thước, tính toán tối ưu
kích thước, bố trí hợp lý các kết cấu và liên kết của thân tàu để đảm bảo tàu
hoạt động an toàn trong môi trường khắc nghiệt đó. Có nhiều phương pháp
thiết kế kết cấu thân tàu và một phương pháp thiết kế kết cấu (được thực hiện
trong đồ án này) đảm bảo bền, an toàn, đạt hiệu quả và rút ngắn thời gian là
thiết kế theo quy phạm phân cấp và đóng tàu.
Đề tài: Tính toán,thiết kế kết cấu thân tàu theo quy phạm TCVN
6259_2B_2003 với tàu chở hàng khô vỏ thép, trọng tải 500 Tấn sẽ giải quyết
vấn đề thiết kế và tính toán kết cấu .
Đề tài thực hiện theo hai chương với nội dung như sau:
Chương 1: giới thiệu chung .
Chương 2: Thiết kế kết cấu theo Quy phạm.
Mục đích của đề tài là giải quyết thực tế thiết kế kết cấu theo quy phạm và từ
đó áp dụng cho các tàu khác theo quy định của quy phạm.
Qua quá tình tìm hiểu tài liệu lý thuyết liên quan và tham khảo các tàu
mẫu cùng với sự hướng dẫn tận tình của Thầy Trần Gia Thái, cùng toàn thể
các bạn trong lớp 46 TT _1 đã giúp em hoàn thành tốt bài tập của mình .Do
thời gian có hạn, kiến thức và kinh nghiệm thực tế còn hạn chế, chắc chắn trong
bài tập không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được những ý kiến
đóng góp của thầy giáo và các bạn.

Nha Trang, ngày 20 tháng 04 năm 2007.

Sinh viên thực hiện:
Nguyễn Văn Hiếu
Huỳnh Công Tuấn
Phạm Thành Tín

-1-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Chương I
GIỚI THIỆU CHUNG
Với tốc độ phát triển mạnh mẽ của ngành đóng tàu hiện nay cùng với
nhu cầu vận chuyển hàng hóa đường biển ngày càng lớn mạnh, việc thiết kế và
đóng mới những chiếc tàu có trọng tải đủ để đáp ứng với nhu cầu trên là hết
sức cần thiết. Trong đó việc thiết kế kết cấu và tính sức bền cho kết cấu thân
tàu chiếm một vị trí quan trọng trong công tác thiết kế và đóng mới tàu, nhằm
đảm bảo cho tàu hoạt động an toàn, đạt hiệu quả trong khai thác và sử dụng.
Tàu thủy là một công trình kỹ thuật nổi có hình dạng và kết cấu phức tạp,
hoạt động trong môi trường khắc nghiệt, chịu tác dụng của nhiều yếu tố như:
sóng, gió, va đập, tải trọng trên tàu … vì vậy để đảm bảo cho tàu hoạt động hiệu
quả và an toàn thì trước hết phải coi trọng công tác thiết kế kết cấu và tính sức
bền cho kết cấu.
Như đã biết, tàu thủy là một công trình kỹ thuật nổi có kết cấu phức tạp
và làm việc trong môi trường nặng nề, do đó yêu cầu thiết kế kết cấu tàu có ý
nghĩa vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với tàu hàng có nhiều môi trường hoạt
động khác nhau, nhiều hải phận khác nhau do đó nó có nhiều đặc thù khi thiết
kế. Việc thiết kế kết cấu trong điều kiện hiện nay không những yêu cầu đủ bền
cho kết cấu mà cần phải cân nhắc kỹ đến độ dư vật liệu, khả năng thi công, phải
cố hết sức để giảm nhẹ khối lượng kết cấu, tiết kiệm vật liệu, bố trí và lựa chọn
vật liệu thỏa đáng đảm bảo tính kinh tế trong sử dụng kết cấu.
Vấn đề thiết kế kết cấu và tính sức bền được đặt ra trong bài tập này với
mục đích đảm bảo con tàu được đóng mới một cách khoa học với các tính năng
tàu hợp lý, đảm bảo bền và để cho tàu hoạt động vận tải (khai thác, …) được an
toàn, mang lại hiệu quả kinh tế và sử dụng tàu, do đó nhà trường, khoa và bộ
môn tàu thuyền đã giao cho tôi đề tài “Tính toán,thiết kế kết cấu thân tàu theo
quy phạm TCVN 6259_2B_2003 với tàu chở hàng khô vỏ thép, trọng tải 500
Tấn ”.
Bước đầu làm quen với công tác thiết kế và do trình độ chuyên môn còn
hạn chế, kinh nghiệm thực tế không nhiều, nên trong quá trình thực hiện đồ án
không thể nghiên cứu sâu, rộng các kiến thức về thiết kế kết cấu tàu chở hàng
khô được mà chỉ giới hạn ở tàu chở hàng khô vỏ thép tải trọng 500 tấn để giải
quyết được một vấn đề thực tế mà thôi.
Đăc điểm chung của tàu 500DWT
Những thông số cơ bản của tàu:
 chiều dài lớn nhất: Lmax = 46 m
-2-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 chiều dài thiêt kế: Ltk = 43,5 m

 chiều rộng lớn nhất: B = 8 m
 chiều rộng thiết kế Btk = 8 m
 chiều cao : H = 5,17 m
 chiều chim: T = 3,47 m
 chiều cao mạn khô: F = 1,7 m
 hê số đầy thể tích :
 hệ số béo đường nước:
 hê số béo sườn giữa :
Đừơng hình của tàu được chọn theo tàu mẫu
Bản vẽ đường hình là bản vẽ biểu diễn hình dáng hình học bên ngoài của bề
mặt vỏ tàu
Bản vẽ đường hình chính là công cụ mô tả thông tiên ,tính toán các tính năng
hằng hải của tàu
Bản vẽ đường hình của tàu 500 Tấn được thể hiện như sau :

-3-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Chương II
TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ KẾT CẤU THEO QUY PHẠM
Tàu được tính toán kết cấu theo theo quy phạm phân cấp và đóng tàu
biển: TCVN 6259_2B_2003.
Tàu được thiết kế theo hai hệ thống kết cấu ngang và dọc, bao gồm hai bộ phận
chính đó là kết cấu vỏ tàu va hệ thống khung xương.
Khoảng sườn: (theo điều 5.2.1)
a = 450 + 2.L = 450 + 2.43,5 = 537 (mm)
chọn a = 500(mm) trên toàn bộ chiều dài tàu
Khoảng cách giữa các dầm dọc tàu : ( theo điều 5.2.2)
s = 550 + 2.L = 550 + 2.43,5 = 637 (mm)
Chọn s = 600(mm)

I. CHIỀU DÀY TÔN.

I.1.Chiều dày tôn bao.
 Vùng giữa tàu.
Theo điều (14.4.1) : chiều dài tối thiểu tôn bao(boong, đáy , mạng) ở các
vùng
tmin = 0,044.L + 5,6 = 7,51(mm)Víi L = 43,5(m)

Chiều dài tôn

Công thức tính Gía trị Chọn
Vùng tôn
S = 0,5 m
Tôn đáy(theo
4,7.S. d  0,035.L  2,5
điều 14.3.4.1) 7.9 10
Dải tôn đáy theo điều 14.2.1
Chiều rộng 4,5.L + 775 970.75 1000
Chiều dày 4,7.S. d  0,035.L  2,5 7.9 10
Tôn mạn 4,1.S. d  0,04.L  2,5 7.18 8
Tôn mép mạn 4,1.S. d  0,04.L  2,5 +1 8.18 10

Với d = 3,47(m) _chiều chìm trung bình

 Vùng mũi và vùng đuôi:

-4-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Theo điều (14.4.1) chiều dày tối thiểu tôn bao(boong, đáy ,mạn) ở các
vùng
tmin = 0,044.L + 5,6 =7.51(mm) Víi L =43,5(m)

Vùng tôn Chiều dài tôn

Công thức tính tính Chọn
Tôn bao vùng 0.3L từ mút mũi
1,34.S. L  2,5
tàu(theo điều 14.4.2) 6,38 8
Tôn bao vùng 0.3L từ mút đuôi
1,2.S. L  2,5
tàu(theo điều 14.4.3) 5,97 8
Vùng gia cường đáy mũi
(theo điều 14.4.4)
S = 0,5 m
 = 1.27
C = 1,24
V = 10h.lý/h
P – áp suất va đập do sóng
(theo điều 4.9.4)
P = 2,48(L.C1.C2)/
P = 89,03 (Kpa) t = C.S. P  2,5

C1 = 0,29
Chän C1 theo (B¶ng 2-B/4.3)
V
C 2  1,5.  1,35  0,92
L
: Độ dốc của đáy tàu
L
 = 0,0025. b
 = 0,323
b = 0,336m 8,35 10
Tôn kề với sống đuôi
0,09.L + 4,5
Boong vùng mũi đặc trục 8.415 10

-5-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 T«n boong: (§iÒu 15.4.1)

Vùng tôn Chiều dài tôn tối thiểu (mm)

Công thức tính Gía trị Chọn
Vïng I(Tríc 0,15.L tõ
1,47.S. h  2,5
mót mòi tµu)(15.4.I.1.a) 6,9 8
Vïng II(Sau 0,15.L ®Õn
tríc 0,3.L tõ mót mòi) 1,63.S. h  2,5
(Theo ®iÒu 15.4.I.1.a) 6,26 8
Vïng III(Tõ 0,3.L Tõ
mót mòi ®Õn 0,2.L tõ
1,63.S. h  2,5
mót ®uèi (Theo ®iÒu
15.4.I.1.b) 4.9 8
Vïng IV (Sau 0,2.L tõ
mót ®u«i tµu) (Theo 1,47.S. h  2,5
®iÒu 15.4.I.1.c) 5,4 8

Với h:tải trọng boong (KN/m2)

Theo điều 15.1.1.2 : h > a(0,067.b.L – y) (KN/m 2)
Vậy
chọn vùngI h=35,9
vùng II h=21,3
vùng III h=12,8
vùng IV h=16,2
Với
y=1,7:khoảng cách thẳng đứng từ đường nước chở hàng thiết kế lớn nhất đến
bong thiết kế lớn nhất.
a,b được cho bởi bảng dưới đây:

a
Doøn
Vò trí Toân Xaø Coät Soáng boong b
g
boong boong

I ÔÛ phía tröôùc 14,7 9,8 4,90 7,35 1,42

cuûa 0,15L tính

-6-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

töø muùt muõi

taøu

II Töø 0,15L ñeán 11,8 7,80 3,90 5,90 1,20

0,3L tính töø muùt
muõi taøu

III Töø 0,3L tính töø 6,90 4,80 2,25 2,25(1) 1,00
muùt muõi taøu 3,45(2)
ñeán 0,2 L tính
töø muùt ñuoâi
taøu

IV ÔÛ phía sau cuûa 9,80 6,60 3,25 4,90 1,15

0,2L tính töø muùt
ñuoâi taøu

 T«n v¸ch:

ChiÒu dµy tèi thiÓu(mm)

Vïng t«n
C«ng thøc tÝnh Gi¸ trÞ Chän
T«n v¸ch kÝn níc
(Theo ®iÒu 11.2.1 cét ¸p tÝnh to¸n kh«ng nhá h¬n 3,4m)
Cét ¸p tÝnh to¸n cho h(m) 4,13 8

-7-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

d¶i t«n trªn

ChiÒu dµy d¶i t«n trªn
3,2.S. h  2,5
(theo ®iÒu 11.2.1) 5,7 8
ChiÒu dµy d¶i t«n
cuèi 3,2.S. h  2,5 +1
(theo ®iÒu 11.2.2) 6,7 8

h: khoảng cách thẳng đứng từ cạnh dưới của tấm tôn váchđến bong vách đo ở
đường tâm tàu(ta lấy giá trị lớn nhất)

II .HỆ THỐNG ĐÁY

- Khung giàn đáy tham gia đảm bảo độ bền chung tàu với tư cách là mép dưới
dầm tương đương.
- Đảm bảo độ bền cục bộ.
- Làm vành đế cho các khung giàn.
- Hình thành không gian bố trí hàng hóa, nhiên liệu, nước và các thiết bị.
 Đặc điểm.
- Khung giàn đáy chịu hầu hết mọi tải trọng, làm việc nặng nề và phức tạp như:
áp lực hàng, ụ kê, chân vịt, thiết bị, …
- Kết cấu khung giàn đáy liên kết với khung giàn mạn qua các mã liên
kết.
- Đối với tàu được thiết kế, ta sử dụng hệ thống đáy đôi
 Đáy đôi.
- Đáy đôi tàu kéo dài từ vách lái đến vách chống va. Kết cấu đáy đôi tổ chức
theo hệ thống kết cấu ngang
 sơ đồ kết cấu :

1. Sèng chÝnh
2. V¸ch ngang
3. Sèng phô ®¸y
-8-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

4. §µ ngang khoÎ
5. §µ ngang thêng
6. Dµn m¹n

II.1.Tôn đáy.
 Tôn đáy trên.
Theo điều 4.7.1 : chiều dày tôn đáy trên không nhỏ hơn giá trị tính sau và tăng
thêm 2 mm đối với tấm tôn giữa (tôn K).
 dtr  3,8S . d  2,5 (mm) (6)
S: Khoảng cách giữa các đà ngang đáy (m)
d: Chiều chìm trung bình (m)
Với tàu thiết kế ta có:
  3,8.0,5 3,47  2,5  6,04 (mm)
 Tôn đáy dưới.
- Theo điều 14.3.4.1 Chiều dày tôn đáy dưới phải không nhỏ hơn trị số theo
công thức sau:
 dd  4,7.S . d  0,035L  2,5 (mm)
Với S, d được xác định như trên (2.4.6)
Tàu thiết kế tính được:
 dd  4,7.0,5 3,47  0,035.43,5  2,5  7,9 (mm).
Chọn dd = 10 (mm)
 Chiều rộng dải tôn giữa đáy
- Theo điều 14.2.1 Chiều rộng dải tôn giữa đáy không được nhỏ hơn giá trị tính
ở công thức sau:
b = 4,5L + 775 (mm)
 b = 4,5.43,5 + 775 = 970,75 (mm)
Chọn b = 1000 (mm) (chọn theo kích thước tôn tiêu chuẩn).

II.2. Sống chính.

 Quy cách bố trí và kết cấu.
- Sống chính phải được kéo càng dài về phía mũi và đuôi tàu càng tốt.
- Tấm sống chính phải liên rục trong đoạn 0,5L giữa tàu.
 Kích thước sống chính.
B
- Theo điều 4.2.3, chiều cao tiết diện sống chính lớn hơn và trong mọi
16
trường hợp không nhỏ hơn 700 mm, trừ một số trường hợp đặc biệt Đăng
kiểm chấp nhận.

-9-
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

B 8
hsc >   0,5(m)
16 16
Với B: chiều rộng tàu (m).
Chọn hsc = 750 (mm).
- Chiều dày của tấm sống chính (sc):
sc  0,05L + 6 (mm)
L: Chiều dài tàu (m).
Với tàu thiết kế ta có: L = 43.5m  sc  0,05.43,5 + 6 = 8.18(mm)
Để tăng độ bền dọc cho tàu (vì đáy tàu theo hệ thống ngang) ta chọn:
sc = 10 (mm).

sc =10 mm

hsc
-Lỗ chui (theo điều 4.2.2) lỗ chui có thể đặt ở tất cả các khoảng sườn ngoài
phạm vi 0,75 L giữa tàu nếu chiều cao của lỗkhông quá 1/3 chiều cao của sống
chính thì lỗ chui có thể đặt xen kẽ các khoảng sườn trong phạm vi 0,75 L
-Nẹp gia cưồng sống chính: được đặt trên sống chính giữ các đà ngang
khỏe ,chiều dày của nẹp bằng chiều dày tấm sống chính ,chiều cao tiết diện nẹp
không nhỏ hơn 0,08 d0 ( d0 chiều cao tiết diện sống chính )= 60.
Chọn chiều cao nẹp :90 mm . Vậy chọn kích thước nẹp là 100x100x10
II.3. Sống phụ.
 Bố trí và kết cấu.
- Theo điều 3.3.1 thì trong vùng từ sống chính đến tôn mạn , khoảng
cách giữa các sống phụ và giữa các sống phụ với mạn phải được đặt cách nhau
không quá 2,5 m .Ta chọn 1.2 m
- sống phụ có bảng thành liên tục về phía mũi và đuôi tàu càng tốt
 Kích thước:
- Theo điều 4.3.2 chiều dày sống phụ sp tính theo công thức sau:
 sp  0,65 L  2,5 (mm)
Tàu thiết kế tính được:
 sp  0,65 43.5  2,5 = 6.79 (mm)
Chọn sp = 8 (mm).
-Chiều cao sống phụ hsp = 750 (mm)
Kích thước sống phụ được thể hiện trên hình vẽ.

sp =8 mm
hsp

- 10 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Hình 2.11. Sống phụ

-Nẹp gia cưồng sống phụ( theo điều 4.3.4.2): được đặt trên sống phụ ,chiều
dày của nẹp bằng chiều dày tấm sống phụ ,chiều cao tiết diện nẹp không nhỏ
hơn 0,08 d0 ( d0 chiều cao tiết diện sống phụ )= 60.Ta chọn 90x90x8
-lỗ khóet giảm trọng lượng trong phạm vi 10% chiều dài kể từ mỗi đầu của
khoang , đường kính của lỗ khoét giảm trọg lượng ở sống phụ phải lớn hơn 1/3
tiết diện của sống .Tuy nhiên yêu cầu này có thể được thay đổi ở khoang ngắn
và ở ngoài phạm vi 0,75L giữa tàu
II.4. Ñaø ngang ñaëc.
 Bố trí
- Theo điều 4.4.1 Đà ngang đặc bố trí xen kẻ đà ngang hở cách nhau không quá
3,5m.Ở đây chọn khoảng cách giữa các đà ngang đặc là 2 m. Trong buồng máy
sử dụng đà ngang đặc ở mỗi mặt sườn, nếu đáy đôi được kết cấu theo hệ thống
dọc thì ngoài vùng bệ máy, đà ngang đặc cách nhau 2 khoảng sườn.
 Kích thước:
- Theo điều 4.4.2 Chiều dày của đà ngang đặc không được nhỏ hơn giá trị sau
và tăng thêm 1,5mm đối với các đà ngang đặc trong buồng máy.
 dnd  0,6 L  2,5 (mm)
Tàu thiết kế ta có:  dnd  0,6 43.5  2,5 = 6.45 (mm)
Chọn dnd = 8 (mm).
-Theo điều 4.4.3 Nẹp đứng phải được đặt ở các đà ngang đặc theo những
khoảng cách thích hợp và độ bền của nẹp không nhỏ hơn độ bền của thanh thép
dẹt có chiêu dày bằng chiều dày của đà ngang tâm có chiều cao tiết diện không
nhỏ hơn 0.08 d0 Theo điều 4.4.3
- Theo điều 4.4.4 lỗ khoét giảm trọng lượng : đường kính lỗ khoét giảm
trọng lượng của các đà ngang đặc ở giữa chiều dài của khoang phải không lớn
hơn 1/5 chiều cao tiết diện của ngang

- 11 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

II.5. Đà ngang hở đáy dưới và đáy trên.

- Đà ngang hở đặt giữa các đà ngang đặc ở mỗi sườn nếu đáy đôi kết cấu theo
hệ thống ngang.
 Đà ngang hở đáy trên:
- Theo điều 4.5.2 Mođun chống uốn của đà ngang đáy dưới không nhỏ hơn
giá trị sau:
W  C.S.h.l2 (cm3)
Trong đó: S: khoảng cách giữa các đà ngang đáy (m).
h = d + 0,026L (m)
d: Chiều chìm trung bình (m)
L: Chiều dài tàu (m)
l: Khoảng cách giữa các mã liên kết với sống chính và các mã liên kết với
sống hông (m). Nếu đáy có sống phụ thì l là khoảng cách lớn nhất trong các
khoảng cách tính từ nẹp gia cường đứng của sống phụ theo hình sau

 0,05B
 0,05B l

Đường tâm tàu - 12 -

Hình 2.12. Xác định l trong đà ngang hở
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

C: Hệ số đối với tàu thiết kế không có thanh chống thẳng đứng chọn C = 6,0.
Vậy W  6.S.(d+ 0,026l).l2 (cm3)
Với tàu thiết kế ta có: L =43,5m, d = 3,47 (m); l = 1,8m; S = 0,5 (m)
 W  6.0,5.(3.,47 + 0,026.43,5).1,82 = 44,8 (cm3).
Chọn quy cách đà ngang đáy dưới : L 90 x 90x 8.

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x10 50 0,5 25 12,5 4,2
2 90x8 7,2 5 36 180 48, 6
3 82x8 6,56 9,6 63 605 0,35
 63,8 124 850
A B C

Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)
e = B/A = 124/63,8=1,94
Zmax = h-e = 10-1.94 = 8,06 cm
2 4
J = C - e .A =609,6 cm
4
W = J/Zmax = 76 cm
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

 Đà ngang hở đáy trên:

- mô đun chống uốn dầm ngang đáy trên phải không nhỏ hơn trị số tính
theo công thức sau:
W  C’.S.h.l2 (cm3)
l, S :được quy định như trên tính cho dầm đáy dưới
C’=6 (trang 53_sách thầy)
h(m): khoảng cách thẳng đứng từ mặt tôn đáy trên đến bong thấp nhất tại
tâm tàu. h =2,9 m

- 13 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

vậy W  28 ,2 cm4
chọn quy cách đà ngang đáy trên: L 90x90x8
Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 90x8 7,2 4,9 35,3 172,9 48, 6
3 82x8 6,56 9,5 62,3 592 0,3
 53,76 113,6 822,3
A B C

e = B/A = 113,6/53,76=2,1
Zmax = h – e = 9,8-2,1 = 7,7 cm
J = C - e2.A =585,2 cm4
W = J/Zmax = 76 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

II.6.Sống hông.
- theo điều 4.8.1 chiều dày sống hông tăng thêm 1,5mm so với giá trị
tính ở công thức (2.4.6) (chiều dày tôn đáy trên).
Từ công thức (2.4.6) ta có:  sh  0,6 L  2,5  1,5  7,96
Chọn sh = 10 (mm).
II.7. Mã gia cường.
 Theo điều 4.5.4 dầm ngang đáy trên và dầm ngang đáy dưới phải được
liên kết với sống chính và sống hông bằng mã có chiều dài kgông nhỏ hơn
chiều dài của công thức :
t = 0,6. L + 2.5 = 6,5 mm
chọn t=8mm
Chiều rộng của mã phải không nhỏ hơn 0,05 B = 400 mm
 Mã hông :
Theo điều 4.8.1 chiều dài liên kết giữa sườn khoang với sống hông phải được
tăng thêm 1,5m m so với công thức tính sau :

t = 0,6. L + 2.5+1,5 = 7,5 mm chọn t=10mm

- 14 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Cạnh tự do được gia cường tấm có chiều rộng 120mm

T
 M· sên: M· sên liªn kÕt gi÷a m· h«ng víi sên

Chän m· ch T: 120 x10

350 x350 x8
III. Khung giàn mạn.
 Chức năng.
- Khung giàn mạn tham gia đảm bảo độ bền chung thân tàu với tư cách là
thành đứng của dầm tương đương nhưng ứng suất không bằng ở đáy và boong.
- Đảm bảo độ bền cục bộ và ổn định của kết cấu thân tàu.
- Làm vành đế cho các khung giàn khác.
- Tôn đáy cùng với tôn mạn đảm bảo khả năng nổi của tàu trên mặt nước.
 Điều kiện làm việc.
Chịu áp lực nặng nề từ áp lực nước ngoài mạn và hàng hóa gây ra, tạo nên các
ứng suất rất phức tạp gồm: ứng suất pháp do M uốn và ứng suất tiếp do lực cắt N
gây ra khi tàu uốn dọc; ứng suất cục bộ do nước ngoài mạn tác dụng; áp lực
hàng hóa, … ứng lực trong các vành đế do các kết cấu khung giàn khác chuyển
đến.
Chú thích:
Các chi tiết kết cấu trong khung giàn mạn bao gồm:
+ Sườn: chia làm hai loại là sườn thường được bố trí nhằm đảm bảo điều
kiện khai thác dễ dàng, dung tích hầm hàng đủ lớn, gia cường cho tấm mạn và
sườn khỏe nhằm tăng độ bền cho kết cấu khung giàn mạn. Đồng thời ở tàu
hàng còn bố trí các sườn công xôn (sườn cực khoẻ) để tăng độ bền khoang
hàng.
+ Xà ngang boong thường được liên kết với sườn thường bằng các mã,
và xà ngang boong khỏe liên kết với sườn khỏe.
+ Nếu chiều cao giữa đáy và boong lớn, cần thiết đặt xà dọc mạn
thường nằm giữa khoảng cách đó (theo hệ thống kết cấu ngang).
Đặc điểm kết cấu khung giàn mạn được thể hiện ở hình vẽ sau.Các vận tàu vận
tải đi biển, chở hàng khô có giàn mạn hầu như tổ chức theo hệ thống kết cấu
ngang (hình a) và hình b)). Một số tàu có chiều dài đáng kể giàn mạn mới
chuyển sang hệ thống dọc. Hệ thống kết cấu ngang giành cho giàn mạn tàu vận
tải không phu thuộc vào hệ thống kết cấu chung của toàn tàu, tức là, hệ thống

- 15 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

kết cấu của giàn đáy và giàn boong có thể theo hệ thống dọc. Hệ thống ngang
áp dụng vào giàn boong có ý nghĩa thực tế và làm giảm vật liệu chế tạo tàu.
Giàn mạn thông lệ được xét có biên tại các vách ngang tàu (1) tính theo chiều
dọc và bị chặn tại đáy tàu phía dưới (3), các boong phía trên (2). Trên các tàu
vận tải, khoảng cách giữa đáy và boong bao giờ cũng nhỏ hơn khoảng cách
giữa hai vách ngang, qua hình trên ta thấy bố trí cơ cấu cứng theo chiều ngắn
hơn của giàn với số lượng thích đáng làm tăng khả năng đảm bảo độ bền cục
bộ.
Về mặt công nghệ, chế tạo giàn mạn theo hệ thống ngang dễ hơn so với
cơ cấu hệ thống dọc. Các chi tiết trong hệ thống này, ví dụ mã nối sườn – xà
ngang, chân sườn – đáy, … không phải là số đông, các lỗ khoét cho các cơ cấu
khác chiều đi qua cũng không nhiều trong hệ thống này và công bỏ ra cho việc
này không lớn. Đồng thời cơ cấu này chịu lực cắt tàu tốt hơn so
với kết cấu theo hệ thống dọc.
Chiều dày tôn mạn cần tính toán để đảm bảo độ bền cục bộ và đủ khả
năng ổn định khi tàu bị uốn chung.
Khoảng cách sườn được xác định dựa trên yêu cầu thiết yếu của kết cấu,
đảm bảo độ bền, độ ổn định và dễ thi công, chế tạo.
Dµn m¹n ®îc kÕt cÊu hÖ thèng kÕt cÊu ngang gåm sên thêng, sên khoÎ.
Kho¶ng c¸ch sên: S = 500mm

Đặc điểm kết cấu khung giàn mạn được thể hiện ở hình vẽ sau:

- 16 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

1. Tôn mạn
Hình a) Hình b)
Hình2.7. Kết cấu khung giàn mạn 2. Sườn thường
3. sống dọc mạn
4. Sườn khỏe
III.1 Tôn bao mạn
Chiều dày tôn : t=8 mm 5. Nẹp dọc mạn
 Tôn bao mạn đoạn giữa tàu (trừ dải tôn mép mạn). 6. Tôn boong
Theo điều: 14.3.2 thì chiều dày không được nhỏ hơn giá trị tính ở công thức
sau:
 tmg  4,1.S . d  0,04 L  2,5 (mm)
  tmg  4,1.0,5. 3,47  0,04.43,5  2,5 = 7,18 (mm).
Chọn tmg = 8 mm.
 . Dải tôn mép mạn.
-Theo điều: 14.3.3 thì chiều dày dải tôn mép mạn kề boong tính toán đoạn giữa
tàu không nhỏ hơn 0,75 lần chiều dày mép bông tính toán và trong mọi trường
hợp không nhỏ hơn chiều dày tôn mạn kề nó,tức là ta chọn lớn hơn tôn mạn.
 tmg  4,1.S . d  0,04 L  2,5  1 (mm)
Chọn với tàu thiết kế là 10 mm.
- Chiều rộng dải tôn mép mạn không được nhỏ hơn giá trị sau:
bmm  0,004L + 0,39 (m)
Tính toán với tàu thiết kế ta được: b mm  0,564 (m).
Chọn bmm = 1 (m).
III.2. Sườn thường

- 17 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Khoảng cách sườn toàn tàu S = 0,5 (m).

Theo điều: 5.3.2.1 thì mođun chống uốn của tiết diện sườn ngang không nhỏ
giá trị tính theo công thức sau, nhưng trong mọi trường hợp phải không nhỏ
hơn 30cm3.
W  C.S.h.l2 (cm3) (2 - 14)
Trong đó:
S: khoảng cách sườn (m).
l: khoảng cách thẳng đứng từ mặt tôn đáy trên đến mặt trên của xà ngang
boong ở đỉnh sườn (m).
h: khoảng cách thẳng đứng từ mút dưới của l tại vị trí cần đo đến điểm ở
(d + 0,044L - 0,54) cao hơn mặt tôn giữa đáy (m).
d=3,47m _ chiều chìm toàn tải
C: hệ số được lấy như sau:
2,6: đối với các sườn nằm trong phạm vi từ 0,15L kể từ mũi tàu đến vách đuôi.
3,4: đối với các sườn nằm trong phạm vi từ 0,15L kể từ mũi tàu đến vách
chống va.
d + 0,044L – 0,54
h
l

Hình 2.13. Cách xác định l và h

Đối với tàu thiết kế ta có:
l = 5,17 – 0,75 = 4,42 (m).
h = d + 0,044L –0,54 = 4,844 (m).
 mođun chống uốn của sườn thường trong phạm vi từ 0,15L kể từ mũi tàu
đến vách đuôi:
W  2,6. 0,5. 4,844. 4,422 = 123,02 (cm3).
Mođun chống uốn của các sườn nằm trong phạm vi từ 0,15L kể từ mũi tàu đến
vách chống va.
- 18 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

W  3,4.0,5.4,844 .4,422 = 160,88 (cm3).

Chọn quy cách sườn thường trong phạm vi từ 0,15L kể từ mũi tàu đến vách
đuôi là: L 125 x 125 x 10.
Mép kèm: b = 500 (mm),  = 10mm.
Và quy cách sườn thường trong phạm vi từ 0,15L kể từ mũi tàu đến vách chống
va là L 125x125x10, mép kèm: b = 500 (mm),  = 8mm.

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 125x10 12,5 7,05 88,1 621,2 162.7
3 115x10 11,5 12,8 147,2 1884,2 0,95
 64 251,3 2677,7
A B C

Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)
e = B/A = 251,3/64=3,93
Zmax =h-e = 13,3-3,93 =9,37 cm
J = C - e2.A =1698,2 cm4
W = J/Zmax = 180,3 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

III.3.Sườn khỏe.
Theo điều (5.4.2) thì sườn khỏe được bố trí ở các mặt sườn có đà ngang đặc và
thường cách nhau không quá 4,8 m.
Kích thước của sườn khỏe không được nhỏ hơn các giá trị tính theo các công
thức sau:
+ Mođun chống uốn không được nhỏ hơn: C1.S.h.l2 (cm3) (2 - 15)
C2 Shl
+ Chiều dày bản thành:  2,5 (mm) (2 - 16)
1000 d1
+ Chiều cao tiết diện: 0,1l (m) hoặc 2,5 chiều cao của lỗ khoét để dầm dọc
xuyên qua, lấy giá trị lớn hơn.

- 19 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Trong đó:
S: Khoảng cách giữa các sườn khỏe (m).
l: Khoảng cách thẳng đứng từ mặt tôn đáy trên hay mặt trên đà ngang đáy đơn
đo ở mạn đến đỉnh sườn khỏe, nếu có sống ngang boong hữu hiệu thì l được
đo đến mặt dưới của sống ngang boong (m).
d1: Chiều cao tiết diện sườn khỏe nhưng nếu trên sườn khỏe có lỗ khoét để xà dọc
mạn xuyên qua thì phải trừ chiều cao lỗ khoét khỏi chiều cao tiết diện bản thành
(m).
h: Khoảng cách thẳng đứng tính từ trung điểm của l đến điểm d + 0,044L – 0,54
cao hơn mặt tôn giữa đáy và trong mọi trường hợp không được nhỏ hơn 1,431
(m).
C1, C2: các hệ số được cho trong bảng sau.

2
Bảng 2.7. Giá trị các hệ số C1 và C

Vị trí sườn khỏe Sườn khỏe nằm từ vách

Sườn khỏe nằm ở phía sau
chống va đến 0,15L tính từ
Giá trị các hệ số 0,15L tính từ mũi tàu
mũi tàu
C1 4,7 6,0
C2 4,5 58

Với tàu thiết kế ta có:

l = 4,42 (m); d1 = 500 (mm) = 0,5 (m)
h = (d + 0,044L – 0,54 )/2 = 3,47 + 0,044 . 43,5 – 0,54 = 2,42 (m).
S = 4 . 0,5 = 2 (m).
Để đảm bảo độ bền chung toàn tàu ta chọn:
C1 = 6,0
C2 = 58
 Môđun chống uốn tiết diện thỏa:
W  C1 .S.h.l2 = 6,0 . 2 . 2,42 .4,422 = 567 (cm3).
Chiều dày bản thành:
C2 58
  1000d shl  2,5  1000.0,6 2.4,844.4,42  2,5  6,64 (mm)
1

Đối với các xà ngang boong cụt có sự tham gia bền của miệng hầm hàng nên chọn
 = 8 (mm).
Đối với các sườn khỏe bình thường chọn  = 10 (mm).
Ta chọn kết cấu cho các loại sườn khỏe như sau:

- 20 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Đối với các sườn khỏe bình thường: T 140 x 10/350 x 8

Đối với các sườn khỏe xà ngang boong cụt: T 160 x 10/350 x 10
Sườn công xôn có kết cấu như sau:

Boong

1: Mã đầu sườn
1 2: Sườn công xôn

Mạn

Hình 2. Kết cấu mạn công xôn

Tính kiểm tra đối với sườn Boong

khỏe có xà ngang boong liền
+chọn thép:
Mép kèm t=8 1: Mã đầu sườn
Chiều rộng mép kèm b=min(0,2l;S)=500. 1 Chọn b=500 2: Sườn công xôn
Sườn khoet có quy cách T140x10/350x8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 250x8 20 0,4 Mạn8 3,2 1,07 
2 340x8 27,2 17,8 484,16 8618,05 2620,3
3 140x10 14 35,3 494,2 17445,3  1,17
2
S   61,2   986,36 28689,1
A B C

- 21 -

Hình 2.14. Kết cấu sườn công xôn

 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

e = B/A = 16,12
Zmax = h – e = 19,18 cm
J = C - e .A = 12786,01 cm4
2

W = J/Zmax = 666,63 cm4

Vậy cách chọn trên phù hợp với quy phạm

III.4.Sống dọc mạn

Theo điều (5.4.1) môđun chống uốn của tiết diện dầm dọc mạn nằm ở khu vực
giữa tàu dưới boong mạn khô không được nhỏ hơn giá trị sau:
W  8,6.S.h.l2 (cm3)
(trong mọi trường hợp không được nhỏ hơn 30cm3)
S: khoảng cách giữa các dầm (m).
l: khoảng cách giữa các sườn khỏe (m).
h: khoảng cách thẳng đứng từ dầm dọc mạn đang xét đến vị trí d + 0,044L – 0,54 (m)
Với tàu thiết kế ta có:
S = 1 (m); l = 2 (m)
h = d + 0,044.L – 0,54 = 4,9
 W  8,6 . 1. h .l2 = 168,6 (cm3).
+Chọn thép
100  10
Chọn quy cách dầm dọc mạn là: T
200  8
Mép kèm: 250 x 8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 250x8 20 0,4 8 3,2  1,07
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1613 457,3
3 100x10 10 20,3 203 4121 0,83 
S   35,2   367,6 6196,4
A B C

e=B/A=11,44
Zma x= h-e =8,86
J=C-e2A=1589,6
W=J/Zmax=179,3
Kết cấu ở trên thỏa mãn với quy phạm
IV. Dàn boong .
- 22 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

IV.1 Tôn boong.

Vùng tôn Chiều dài tôn tối thiểu (mm)

Công thức tính Gía trị Chọn
Vïng I(Tríc 0,15.L tõ
1,47.S. h  2,5
mót mòi tµu)(15.4.I.1.a) 6,9 8
Vïng II(Sau 0,15.L ®Õn
tríc 0,3.L tõ mót mòi) 1,63.S. h  2,5
(Theo ®iÒu 15.4.I.1.a) 6,26 8
Vïng III(Tõ 0,3.L Tõ
mót mòi ®Õn 0,2.L tõ
1,63.S. h  2,5
mót ®uèi (Theo ®iÒu
15.4.I.1.b) 4.9 8
Vïng IV (Sau 0,2.L tõ
mót ®u«i tµu) (Theo 1,47.S. h  2,5
®iÒu 15.4.I.1.c) 5,4 8

Với h:tải trọng boong (KN/m2)

Theo điều 15.1.1.2 : h > a(0,067.b.L – y) (KN/m 2)
Vậy
chọn vùngI h=35,9
vùng II h=21,3
vùng III h=8,3
vùng IV h=16,2
Với y=1,7:khoảng cách thẳng đứng từ đường nước chở hàng thiết kế lớn
nhất đến bong thiết kế lớn nhất.
a,b được cho bởi bảng dưới đây:

a
Doøn
Vò trí Toân Xaø Coät Soáng boong b
g
boong boong

I ÔÛ phía tröôùc 14,7 9,8 4,90 7,35 1,42

cuûa 0,15L tính
töø muùt muõi
taøu

- 23 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

II Töø 0,15L ñeán 11,8 7,80 3,90 5,90 1,20

0,3L tính töø
muùt muõi taøu

III Töø 0,3L tính töø 6,90 4,80 2,25 2,25(1) 1,00
muùt muõi taøu 3,45(2)
ñeán 0,2 L tính
töø muùt ñuoâi
taøu

IV ÔÛ phía sau cuûa 9,80 6,60 3,25 4,90 1,15

0,2L tính töø
muùt ñuoâi taøu

IV.2- Xµ ngang boong thêng(Theo ®iÒu 8.3.3)

M«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn xµ ngang boong kh«ng nhá h¬n trÞ sè
tÝnh theo c«ng thøc sau:
W = 0,43.S.h.l2 = 68,8 cm3
Trong ®ã: S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c xµ ngang boong(m)
S = 0,5m
h: T¶i träng boong theo b¶ng 3.5.1.
h = 12,8 KN/m2
l: kho¶ng c¸ch n»m ngang tõ ®Ønh trong cña m· xµ ®Õn sèng däc boong
hoÆc gi÷a c¸c sèng däc boong (m)
l = 5 (m)
Chän L 100x100x10
Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 100x10 10 5,8 58 336 83,3
3 90x10 9 10,3 92,7 954,8 0,75
 59 166,7 1383,3
A B C
- 24 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

e = B/A = 166,7/59=2,83
Zmax = h – e = 9,8-2,1 = 7,97 cm
J = C - e2.A =910,8 cm4
W = J/Zmax = 114,3 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

IV.3. Xµ ngang boong khỏe:

Theo ®iÒu (10.3.1) m« ®un chèng uèn cña tiÕt diÖn sèng ngang boong.
W = 0,484.l(l.b.h + k.w) = 308,7cm3
M« men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn sèng ngang boong ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ sè
tÝnh theo c«ng thøc sau: (Theo 10.3.2)
I = 4,2.Z.l = 6482,8 (cm4)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c xµ ngang boong(m) S = 0,5m
l: kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®êng t©m cét (m) l = 5 (m)
b: Kho¶ng c¸ch gi÷a hai sèng ngang l©n cËn nhau(m): b=2m
h: T¶i träng boong h = 8,3 KN/m2
Z mô đun chống uốn được quy định ở (10.3.1 ) Z = W
k.w = 0 (tµu cã mét boong chÝnh)
Theo điều (10.1.3 ) ChiÒu réng b¶n mÐp kh«ng nhá h¬n trÞ sè:
b = 85,4 d0l  70 mm Chän b =120mm
l: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c gèi tùa cña sèng ngang boong: l=2m
Với d0 = 0,25 m (chiều cao tiết diện sống boong_không nhỏ hơn 2,5 lần chiều
cao lỗ khoét để xà boong chui qua)

Sèng ngang boong cã quy c¸ch: T 120 x10

250 x10
STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 i0
1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
- 25 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

2 240x10 24 12,8 307,2 3932,7 1152

3 120x12 12 26,3 315,6 8300,3 1
 76 638,8 13394
A B C

e = B/A = 8,4
Zmax = h – e = 17,4 cm
J = C - e2.A = 7255,3 cm4
W = J/Zmax = 416,9 cm4

Quy cách trên phù hợp với quy phạm

IV.4. Sống dọc boong:

Theo ®iÒu (17.2.3) chiÒu dµy thµnh miÖng khoang  6 + 0,055.L = 8,39mm
Chän t = 10mm
Theo điều (10.2.1 ) mô đun chống uốn của tiết sống doc bong phải không nhỏ
hơn trị số theo công thức tính sau:
W = 1,29.l.(l.b.h + kw) = 247,7 cm3
M«men qu¸n tÝnh kh«ng nhá h¬n:
I = C.Z.l = 5201,7 cm4
Với :
C = 4,2
l: kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®êng t©m cét (m) l = 5 (m)
h: T¶i träng boong h = 12,8 KN/m 2
Z mô đun chống uốn được quy định ở (10.3.1 ) Z = W
k.w = 0 (tµu cã mét boong chÝnh)
b: khoản cách giữa các trung điểm của hai nhip kề nhau của xà được đở bởi
sống hoặc sườn(m) b= 0,6 m

Sèng ngang boong cã quy c¸ch: T 120 x10

250 x10
STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 i0

- 26 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1

2 240x10 24 12,8 307,2 3932,7 1152
3 120x12 12 26,3 315,6 8300,3 1
 76 638,8 13394
A B C

e = B/A = 8,4
Zmax = h – e = 17,4 cm
J = C - e2.A = 7255,3 cm4
W = J/Zmax = 416,9 cm4

Quy cách trên phù hợp với quy phạm

IV.5.Cột chống:
Theo ®iÒu 9.2.1 diÖn tÝch cét chèng ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo
c«ng thøc sau ®©y:
0,223.w 0,223.225,8
A1    27,17(cm3 )
l 2,9
2,27  2,27 
k0 6,96
I
ChiÒu cao cét: l = 2,9 m k0   6,96
A( F )
I -M«men qu¸n tÝnh tèi thiÓu cña tiÕt diÖn cét
A(F): DiÖn tÝch tiÕt diÖn cét(cm2)
W : T¶i träng boong mµ cét ph¶i ®ì quy ®Þnh ë (9.2.2) (KN)
W = S.b.h = 225,8 KN
b= 3,5m _ khoảng cách giữa các trung điểm của hai nhịp kề nhau của xà bong
mà cột hay mã xà phải đỡ
S= 5,04 m _ khoảng cách giữa các trung điểm của hai nhịp kề nhau của sống
bong đươc đỡ bởi cột hoặc nẹp vách
T¶i träng boong mµ cét ph¶i ®ì: h = 12,8 KN/m 2
+ Chän cét:
Theo ®iÒu (9.2.3.1) chän cét cã tiÕt diÖn lµ trßn rçng. ChiÒu dµy nhá nhÊt
cña tiÕt diÖn cét tÝnh theo :
t = 0,022.dp + 4,6 = 9 mm; Chän t = 10 mm

- 27 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

dp = 200mm
Chän s¬ bé cét: dp200x10=> ®êng kÝnh trong cét dt = 190mm
NghiÖm l¹i theo quy ph¹m:
I = (.dp4/64).(1-4) = 1483,9 cm4
Chän  = dt/dn
A = (/4).(dp2 - dt2) = 30,62 cm2
Nh vËy cét chèng cã quy c¸ch lµ 200x10 lµ tho¶ m·n

V. kết cấu vùng mũi.

V.1.Dàn boong.
Bè trÝ: Dµn boong kÕt cÊu hÖ thèng ngang, xµ ngang boong ®Æt t¹i mçi
kho¶ng sên mòi a =500mm, sèng däc boong ®Æt t¹i mÆt ph¼ng däc t©m tµu.

1:Xµ ngang boong thêng

2:Sèng däc boong
3:Xµ ngang boong khoÎ
4:Sèng chÝnh boong
 ChiÒu dµy t«n boong:
Theo điều 15.4.1 thì chiều dày tôn vỏ không được nhỏ giá trị sau
1,47.S. h + 2,5; chọn t = 8 mm
 Xµ ngang boong:
Theo ®iÒu (8.3.3) - M«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn kh«ng nhá h¬n trÞ sè
tÝnh theo c«ng thøc sau:
W0 = 0,43 S.h.l2 = 30,69 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c xµ ngang boong(m) S = 0,5 m
h: T¶i träng boong theo b¶ng(3.5.1) h = 36 KN/m2

- 28 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

l: Kho¶ng c¸ch n»m ngang tõ ®Ønh trong cña m· xµ ®Õn sèng däc boong
hoÆc gi÷a c¸c sèng däc boong (m) l = 2 m

MÐp kÌm t = 8 mm
b = min (0,2.l;S) = 250 mm chän b = 250 mm
Xà ngang boong có quy cách L 70x70x6 mm
STT Quy cach Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0
1 250x8 20 0,4 8 3,2 1,07 
2 70x6 4,2 3,9 16,38 63,9 17,15
3 64x6 3,84 7,5 28,8 216  0,12
S   28,04   55,18 281,4
A B C

e = A/B=1,9
Zma x = h-e =5,9 cm
J =C – e2A = 200,5
W = J/ Zmax =33,9
Vậy cách chọn trên phù hợp với quy phạm

 Sống dọc boong:

Theo điều (10.2.1.2 ) thì mô đuôn chống uốn tiết diện ngang của sống dọc
boong không được nhỏ hơn
W = 0,484.l.(l.b.h + kw) = 635,08 cm3
Trong đó :
l: :khoảng cách giữa các cột chống l = 5 m
b :khoảng các giữa hai trung điểm của hai nhịp kề nhau được đo bởi sống
b= 1 m
h = 36 KN/m2 (theo bảng 3.5.1)
k=2 (quy định ở điều 10.2.2.1)
w = 27 (quy định ở điều 9.2)
Mép kèm; t = 8 mm
b = min(0,2.l;S) = 250 mm chän b = 250 mm
- 29 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Sống dọc boong có quy cách T140x10/350x8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 250x8 20 0,4 8 3,2 1,07 
2 340x8 27,2 17,8 484,16 8618,05 2620,3
3 140x10 14 35,3 494,2 17445,3  1,17
S   61,2   986,36 28689,1
A B C

e = B/A = 16,12
Zmax = h – e = 19,18 cm
J = C - e .A = 12786,01 cm4
2

W = J/Zmax = 666,63 cm4

Vậy cách chọn trên phù hợp với quy phạm

V.2.Giàn mạn vùng mũi

1 sống dọc mạn

2 sườn khỏe
3 sườn thường
4 sống mũi

 Chiều dày tôn mạn :

t = 8 mm ( theo điều 14.4.2)

- 30 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 Sườn mạn:
Theo ®iÒu 5.6.1 M«®un chèng uèn tiÕt diÖn sên ngang díi boong m¹n kh«:
W = 8.S.h.l2 = 67,52 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch sên: S = 0,5m
l: Kho¶ng c¸ch hai gèi tùa cña sên m¹n l = 2 m
h = 0,12.L - l/2 = 4,42 m
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm S = 8 mm
b = min(0,2.l; s) = 500 mm chän b = 500 mm
Chän quy c¸ch L90x90x8
STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i
1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 90x8 7,2 4,9 35,3 172,9 48, 6
3 82x8 6,56 9,5 62,3 592 0,3
 53,76 113,6 822,3
A B C
e = B/A = 113,6/53,76=2,1
Zmax = h – e = 9,8-2,1 = 7,7 cm
J = C - e2.A =585,2 cm4
W = J/Zmax = 76 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

Sống dọc mạn:

Theo điều (5.4.1) thì mô men chống uốn tiết diện ngang của sống không được
nhỏ hơn trị số
W = 8.S.h.l2 = 282,88 cm3
Trong ®ã:
S: ChiÒu réng diÖn tÝch ®îc ®ì bëi sèng m¹n: S=2m
l: Kho¶ng c¸ch c¸c gèi tùa cña sèng l=2m
h = 0,12.L - S/2 = 4,42 m

- 31 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm S ®Õn ®iÓm ë 0,12.L cao h¬n mÆt
t«n gi÷a ®¸y.
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm t = 8 mm
ChiÒu réng mÐp kÌm b = min(0,2l;S) = 500 mm chän b = 500 mm
Sèng däc m¹n cã quy c¸ch T120x10/200x8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 i0

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1612,6 457,3
3 120x10 12 20,3 243,6 4945,1 1
 67,2 416,2 7024,5
A B C

e = B/A = 6,19
Zmax = h – e = 14,11cm
J = C - e2.A = 4449,7 cm4
W = J/Zmax = 315,4 cm4

Quy cách trên phù hợp với quy phạm

V.3. V¸ch ngang:

V¸ch ngang kÕt cÊu hÖ thèng ngang gåm nÑp ®øng, sèng ®øng, sèng
n»m, kho¶ng c¸ch c¸c nÑp ®øng lµ: a = 700mm sèng v¸ch ®Æt t¹i mÆt ph¼ng
däc t©m tµu.
S¬ ®å v¸ch ngang: (sên 111)

1:NÑp ®øng L80x80x8

- 32 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

2:Sèng n»m T 120 x10

260 x8
3:Sèng ®øng T 160 x10
300x8

 ChiÒu dµy t«n v¸ch:

t = 8 (Theo11.2.1)
 NÑp v¸ch:
Theo ®iÒu (11.2.3) M«®un chèng uèn tiÕt diÖn nÑp v¸ch ph¶i kh«ng nhá
h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau ®©y: W = 2,8.C.S.h.l2 = 15,9 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nÑp ®øng thêng(m) S = 0,5 m
l: ChiÒu dµi nhÞp nÑp ®o gi÷a c¸c ®Õ l©n cËn cña nÑp kÓ c¶ chiÒu dµi cña
liªn kÕt (m)l = 1,5 (m)
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm cña l, lµ nÑp ®øng ®Õn ®Ønh
cña boong v¸ch ®o ë ®êng t©m tµu (m) h = 3,78 m
C: HÖ sè cho ë b¶ng 2 - B/11.2 tuú thuéc kiÓu cña c¸c liªn kÕt mót nÑp b»ng
m· C = 0,8
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm S = 8mm
ChiÒu réng mÐp kÌm b = min(0,2.l;S) =250 mm chän b = 250 mm
Chän quy c¸ch L70x70x6
STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i
1 250x8 20 0,4 8 3,2 1,07
2 70x6 4,2 3,9 16,38 63,882 17,15
3 64x6 3,84 7,5 28,8 612 0,12
 28,04 55,2 281,4
A B C

- 33 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

e = B/A = 1,9
Zmax = h – e = 5,9 cm
J = C - e2.A =200,2 cm4
W = J/Zmax = 33,9 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

 Sèng n»m ®ì nÑp v¸ch: (Theo ®iÒu 11.2.5)

M«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn sèng v¸ch ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh
theo c«ng thøc sau ®©y:
W = 4,75.S.h.l2 = 125,3 cm3
Trong ®ã:
S: ChiÒu réng cña vïng m· sèng ph¶i ®ì(m): S = 3,1 m
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm l, lµ sèng ®øng ®Õn ®Ønh cña
boong v¸ch ®o ë ®êng t©m tµu (m): h = 3,78 m
l: ChiÒu dµi nhÞp ®o gi÷a c¸c gèi l©n cËn cña sèng l = 1,5 m
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm t = 8mm
b = min(0,2.l;S) = 250 mm chän b =250 mm
Sèng n»m v¸ch cã quy c¸ch T100x10/200x8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 250x8 20 0,4 8 3,2  1,07
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1613 457,3
3 100x10 10 20,3 203 4121 0,83 
S   35,2   367,6 6196,4
A B C

e=B/A=11,44
Zma x= h-e =8,86
J=C-e2A=1589,6
W=J/Zmax=179,3
Kết cấu ở trên thỏa mãn với quy phạm

- 34 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 Sống đứng vách đỡ sống nằm :

Theo ®iÒu 11.2.5 M«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn sèng v¸ch ph¶i kh«ng
nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau ®©y:
W = 4,75.S.h.l2 = 294,4 cm3
Trong ®ã:
S: ChiÒu réng cña vïng m· sèng ph¶i ®ì(m): S =3,1m
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm l, lµ sèng ®øng ®Õn ®Ønh cña
boong v¸ch ®o ë ®êng t©m tµu (m): h = 3,78 m
l: ChiÒu dµi nhÞp ®o gi÷a c¸c gèi l©n cËn cña sèng(m) l = 2 ,3 m
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm t = 8mm
b = min(0,2.l;S) = 500 mm chän b = 500 mm
Sèng ®øng(sèng khoÎ) v¸ch cã quy c¸ch T120x10/200x8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1612,6 457,3
3 120x10 12 20,3 243,6 4945,1 1 
S   67,2   416,2 7024,5
A B C

e=B/A=6,19
Zma x= h-e =14,11
J=C-e2A=4449,7
W=J/Zmax=315,4
Kết cấu ở trên thỏa mãn với quy phạm

V.4.sống mũi
Theo ®iÒu 2.1.1 ë ®©y ta chän kiÓu sèng mòi tÊm

- 35 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Chiều dày tôn sống mũi: t = 0,1.L + 4 = 8,35mm Chän t =10mm

Gia cêng sèng mòi b»ng c¸c m· c¸ch nhau 500 mm cã kÝch thíc sau:
§Æt c¸c m· ngang c¸ch nhau 1m
ChiÒu réng cña m· theo ph¬ng ngang tµu:
b = 0,5.L + 25 = 51,6 . Chọn 600mm
ChiÒu dµi cña m· theo ph¬ng däc tµu:
l = 1,6.L + 100 = 1696. Chọn 200mm

VI.kết cấu khoamg máy

VI.1.Dµn ®¸y
Dµn ®¸y tµu kÕt cÊu hÖ thèng ngang, ®µ ngang ®¸y ®Æt t¹i mçi kho¶ng sên
c¸ch nhau mét kho¶ng 500 mm, sèng chÝnh vµ sèng phô chuyÓn tiÕp tõ
khoang hµng sang ®Æt thªm sèng phô ®ì b¨ng bÖ m¸y.

1. B¨ng m¸y
2. Sèng chÝnh
3. Sèng phô
4. §µ ngang
®¸y

 Sèng chÝnh vµ sèng phô:

sèng chÝnh vµ sèng phô khoang m¸y chuyÓn tiÕp tõ khoang hµng sang nªn
quy c¸ch cña chóng ®îc lÊy ®óng nh bªn khoang hµng.
Sèng chÝnh ®¸y là thép tấm 750x10 mm
Sèng phô ®¸y là thép tấm 750x 8 mm
 §µ ngang ®¸y
-
§µ ngang ®Æc: (T¬ng tù vïng khoang hµng chuyÓn sang)
§µ ngang khoÎ cã quy c¸ch: 750 x 8 mm
- 36 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

-
§µ ngang gi¶m nhÑ thay thÕ cho ®µ ngang khung.

§µ ngang gi¶m nhÑ cã quy c¸ch: T 120 x10

750 x8
§µ ngang gi¶m nhÑ ®îc khoÐt c¸c lç gi¶m träng vµ lç ngêi chui, chiÒu cao cña
lç ®îc tÝnh nh sau:
-
Trong ph¹m vi 0,1B kÓ tõ m¹n chiÒu cao lç kh«ng ®îc lín h¬n 1/5
chiÒu cao tiÕt diÖn ®µ ngang: 1/5.d0 = 125mm.
Gi÷a c¸c nÑp ®øng cã khoÐt lç chui cã quy c¸ch nh sau: 1080x540

 BÖ m¸y
Do tµu ®îc kÕt cÊu ®¸y ®«i nªn theo ®iÒu 18.2.2, c¸c sèng phô bæ sung ph¶i
®îc ®Æt trong ®¸y ®«i, m¸y chÝnh ph¶i ®îc ®Æt trùc tiÕp lªn t«n ®¸y trªn.
ChiÒu cao t©m thµnh bÖ m¸y ®îc x¸c ®Þnh 900mm sao cho khi ®Æt m¸y th×
chiÒu cao ®êng t©m trôc m¸y trïng víi trôc ch©n vÞt trong tuyÕn h×nh tµu
thiÕt kÕ. Dùa vµo c¸c kÝch thíc tõ ®¸y c¸c te tíi ®êng t©m trôc ta cã:
+ ChiÒu cao thµnh bÖ m¸y: d0 = 900mm
+ ChiÒu dµy tÊm thµnh bÖ m¸y: S1  a.3 Q  k = 8,859 mm
Q = 4,25 tÊn
k=4
a=3
S1  8,859 mm
Chän S1 = 14 mm
+ ChiÒu dµy b¶n c¸nh: a = 4,65
S2 = 11,53 mm; Chän S2 = 16mm
+ ChiÒu dµy m· vµ tÊm m·: a = 2, 5
S3 = 8,05 mm; Chän S3 = 14mm
VI.2. Dµn m¹n
KÕt cÊu hÖ thèng ngang gåm sên thêng xen kÏ sên khoÎ vµ sèng däc
m¹n ®Æt c¸ch t«n ®¸y trªn 1 m . C¸c sên thêng c¸ch nhau 0,5m, c¸c sên khoÎ
®Æt c¸ch nhau 1,5 m.
Kho¶ng c¸ch sên: S = 500mm

- 37 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

1. Sèng däc m¹n

2. Sõon thêng
3. Sên khoÎ
4. V¸ch ngang

 Sên thêng
Theo ®iÒu (5.3.2) M«®un chèng uèn tiÕt diÖn ngang sên kh«ng nhá h¬n c«ng
thøc tÝnh sau:
W  C.S.h.l2 = 174,2 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch sên: S = 0,5m
l: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ mÐp trªn cña ®µ ngang ®¸y ®¬n ®Õn mÆt
trªn cña xµ boong ë ®Ønh sên: l = 4,24 m
h = d + 0,044.L - 0,54 = 4,844 m, vËy h = 4,844
d = 3,17 chiều chìm tàu
HÖ sè lÊy ®èi víi c¸c sên n»m trong ph¹m vi 0,15.L kÓ tõ mòi tµu ®Õn
v¸ch ®u«i: C=4
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm S = 8mm
b = min(0,2.l; S) = 500 mm chän b = 500 mm
Chän quy c¸ch L125x125x10

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 125x10 12,5 7,05 88,125 621,28 162,76
3 115x10 11,5 12,8 147,2 1884,16 0,96
 64 251,325 2677,66
A B C

e = B/A = 3,93
Zmax = h – e = 39,37 cm
J = C - e2.A =1689,19 cm4
W = J/Zmax = 180,3 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm

- 38 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 Sên khoÎ:
Theo ®iÒu (5.4.2.2).M« ®un chèng uèn cña sên khoÎ ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ
sè tÝnh theo c«ng thøc tÝnh sau:
W = C1.S.h.l2 = 445,4
+ ChiÒu dµy b¶n thµnh
t = max(t1;t2) = 10 mm chän t1 = 10 mm

Kho¶ng c¸ch c¸c sên khoÎ: S = 1,5m

l: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ t«n ®¸y trªn ®Õn mót sên khoÎ.
l = 4,42 m
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm cña l, ®Õn ®iÓm ë d + 0,044.L -
0,54 cao h¬n mÆt t«n gi÷a ®¸y: h = max(1,43.l; d + 0,044.L - 0,54 - l/2) = 3.8
m
ChiÒu dµi tµu: L = 43,5 m
ChiÒu cao tiÕt diÖn sên khoÎ: d0 = 0,1.L = 0,435 m
§èi víi sên khoÎ ë phÝa sau 0,15.L tõ mòi tµu th× C1 =4
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm t = 8 mm
b = min(0,2.l;S) = 500 mm chän b = 500 mm
Sên khoÎ cã quy c¸ch T 280x12/450x10

STT Quy c¸ch Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 i0

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1 
2 250x10 25 13,3 332,5 4422,3 1302,1
3 120x10 12 26,3 315,6 8300,3 1 
   77   664,1 14034,2
A B C

e = B/A = 8,6
Zmax = h – e = 17,7 cm
J = C - e2.A = 8306,6 cm4
W = J/Zmax = 469,3 cm4

Quy c¸ch trªn tho¶ m·n Quy ph¹m

- 39 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

VËy ta chän sên khoÎ cã quy c¸ch ch÷ T120x10/250x10

VI.3. Dµn boong:

1: Xµ ngang boong khoÎ

2:Xa ngang miÖng khoang
3:V¸ch kÝn níc
4:Xµ ngang boong thêng
5:Sèng däc miÖng khoang m¸y
6:Sèng däc boong

KHOANG MAÙ Y
4400x2000

Dµn boong kÕt cÊu hÖ thèng ngang, c¸c sèng dọc boong ®Æt c¸ch nhau 1 m
xµ ngang boong ®Æt c¸ch nhau 0,5 m.
 T«n boong:
ChiÒu dµy t«n boong khoang m¸y thuéc vïng 0,2.L kÓ tõ ®êng vu«ng gãc
®u«i vµ ®· ®îc tÝnh trong phÇn tríc lµ: t = 8 mm
 Xµ ngang boong thêng:
Theo ®iÒu (8.3.3) - M«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn xµ ngang boong thêng
kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau:
W = 0,43.S.h.l2 = 7,74 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c xµ ngang boong(m) S = 0,5 m
h: T¶i träng boong theo b¶ng(3.5.1) h = 36 KN/m2

- 40 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

l : Kho¶ng c¸ch n»m ngang tõ ®Ønh trong cña xµ ®Õn sèng däc boong
hoÆc gi÷a c¸c sèng däc boong (m) l=1m
MÐp kÌm S = 8mm
b = min(0,2.l;S) = 500 mm chän b = 500 mm
Vì ở khoang máy nên
Chän quy c¸ch L90x90x8
STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i
1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 90x8 7,2 4,9 35,3 172,9 48, 6
3 82x8 6,56 9,5 62,3 592 0,3
 53,76 113,6 822,3
A B C
e = B/A = 113,6/53,76=2,1
Zmax = h – e = 9,8-2,1 = 7,7 cm
J = C - e2.A =585,2 cm4
W = J/Zmax = 76 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

 Sèng ngang boong khoang m¸y:

Theo ®iÒu (10.3.1) m«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn sèng ngang boong ph¶i
kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau:
W = 0,484.l.(l.b.h + kw) = 217,8 cm3
l=5 m
b = 0,5 m
h = 36 KN/m2
kw = 0
Trong ®ã:
l: Lµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®êng t©m cét hoÆc tõ ®êng t©m cét ®Õn
®Ønh trong cña m· xµ(m).
-
b: Kho¶ng c¸ch gi÷a hai sèng ngang l©n cËn nhau hoÆc tõ sèng ngang
®Õn v¸ch(m).
- 41 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

-
h: T¶i trong boong quy ®Þnh ë (15.1)(KN/m2)
+) Chän thÐp:
MÐp kÌm t = 8mm
b = min(0,2.l;S) = 500 mm chän b = 500 mm
Sên khoÎ cã quy c¸ch T120x10/200x8

STT Quy c¸ch Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 i0

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1 
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1612,6 457,3
3 120x10 12 20,3 243,6 4945,1  1
   67,2   416,2 7024,5
A B C

e = B/A = 6,19
Zmax = h – e = 14,11 cm
J = C - e2.A = 4449,7 cm4
W = J/Zmax = 315,4 cm4

Quy c¸ch trªn tho¶ m·n Quy ph¹m

 Sèng däc boong khoang m¸y:

theo ®iÒu (10.2.1-2) M« ®un chèng uèn cña tiÕt diÖn ngang sèng däc boong
ph¶i kh«ng nhá h¬n c«ng thøc tÝnh sau:
W = 0,484.l.(l.b.h + kw) = 235,2 cm3
Trong ®ã:
-
l: Lµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®êng t©m cét hoÆc tõ ®êng t©m cét ®Õn
®Ønh trong cña m· xµ(m). l = 5 m
-
b: Kho¶ng c¸ch gi÷a hai sèng ngang l©n cËn nhau hoÆc tõ sèng ngang
®Õm v¸ch(m). b = 0,5 m
-
h: T¶i trong boong quy ®Þnh ë (15.1)(KN/m2). h = 27 KN/m2
-
kw = 0
+ Chän thÐp:

- 42 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

MÐp kÌm S = 8mm

b = min(0,2.l;S) = 500 mm chän b = 500 mm
Vì sống dọc boong ở đáy nên chọn
Sèng däc boong cã quy c¸ch T120x10/200x8

STT Quy c¸ch Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 i0

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1 
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1612,6 457,3
3 120x10 12 20,3 243,6 4945,1  1
   67,2   416,2 7024,5
A B C

e = B/A = 6,19
Zmax = h – e = 14,11 cm
J = C - e2.A = 4449,7 cm4
W = J/Zmax = 315,4 cm4

Quy c¸ch trªn tho¶ m·n Quy ph¹m

VII. KÕt cÊu vïng đuôi:

VII.1. Dµn boong:
Kho¶ng c¸ch c¸c xµ ngang boong a =500mm c¸c sèng däc boong ®îc kÐo tõ
khoang m¸y sang.

1. Sèng däc boong

2. Sèng phô
3. V¸ch
4. Xµ ngang boong th-
êng

- 43 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 ChiÒu dµy t«n boong:

t = 8 mm
 Xµ ngang boong thêng:
Theo ®iÒu (8.3.3) m«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn xµ ngang boong thêng
kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau:
W = 0,43S.h.l2 = 56,4 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c xµ ngang boong(m) S = 0,5 m
2
h: T¶i träng boong h = 12,8 KN/m
l: Kho¶ng c¸ch n»m ngang tõ ®Ønh trong cña m· xµ ®Õn sèng däc
boong (m) l = 3,2m
chọn quy cách xà ngang boong thường: L 90x90x8
Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 90x8 7,2 4,9 35,3 172,9 48, 6
3 82x8 6,56 9,5 62,3 592 0,3
 53,76 113,6 822,3
A B C

e = B/A = 113,6/53,76=2,1
Zmax = h – e = 9,8-2,1 = 7,7 cm
J = C - e2.A =585,2 cm4
W = J/Zmax = 76 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

- 44 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 Sèng däc boong.

Theo ®iÒu (10.2.1.1): m«®un chèng uèn tiÕt diÖn cña sèng däc boong kh«ng
nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo c«ng thøc sau:
W = 0,484.l.(l.b.h + kw) = 169,5 cm3
Trong ®ã:
l: Kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®Õ tùa sèng: l = 3,02 m
b: Kho¶ng c¸ch gi÷a hai trung ®iÓm cña hai nhÞp kÒ nhau cña xµ boong ®îc
®ì bëi sèng và sên b=3m
h: T¶i träng boong h = 12,8 KN/m2
kw = 0
Chän thÐp cã quy c¸ch ®¶m b¶o khoÐt lç ®Ó xµ ngang boong cã thÓ chui
qua:
Sèng däc boong cã quy c¸ch T100x10/200x8

STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 250x8 20 0,4 8 3,2  1,07
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1613 457,3
3 100x10 10 20,3 203 4121 0,83 
S   35,2   367,6 6196,4
A B C

e=B/A=11,44
Zma x= h-e =8,86
J=C-e2A=1589,6
W=J/Zmax=179,3
Kết cấu ở trên thỏa mãn với quy phạm

VII.2. Dµn m¹n vïng ®u«i tµu:

1. Sèng däc m¹n

2. Sõon thêng
3. Sên khoÎ
4. V¸ch ngang

- 45 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

 ChiÒu dµy t«n m¹n

t =8 mm
 Sên m¹n:(thường)
Theo ®iÒu ( 5.6.3 ) m«®un chèng uèn tiÕt diÖn ngang sên:
W = 8.S.h.l2 = 205,5 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch sên: S = 0,5 m
l: khoảng cách thẳng đứng từ mặt đáy trên đến mặt trên của xà boong ở đỉnh
sườn. l = 5,17 – 0,75 = 4,42 m
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm cña l ®Õn ®iÓm ë d + 0,044.L
- 0,54(m) cao h¬n mÆt t«n gi÷a ®¸y: d + 0,044.L - 0,54 = 4,84 m
h = 2,63 m

Chän quy c¸ch L120x120x10

Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 120x10 14,4 6,8 97,9 665,8 173
3 110x10 13,2 12,3 162,3 1997 1
 67 276,2 2846
A B C

e = B/A = 276,2/67=4
Zmax = h – e = 8,5 cm
J = C - e2.A =1774 cm4
W = J/Zmax = 208,7cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.

VII.3. Dµn ®¸y: (theo điều 7.2.2)

- 46 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

Dµn ®¸y phÝa ®u«i tµu kÕt cÊu hÖ thèng ngang, ®µ ngang ®¸y d©ng cao vµ
®îc ®Æt ë mçi kho¶ng sên, kho¶ng c¸ch sên a =500 mm.
+ ChiÒu cao cña tiÕt diÖn ®µ ngang ®¸y ®o = 750 mm.
+ Riªng phÇn hÇm trôc tõ sên sè 2 ®Õn sên sè 9 ®µ ngang ®¸y ph¶i ®îc n©ng
cao 2,27m, b¶n thµnh ®µ ngang ®îc gia cêng c¸c nÑp n»m c¸ch nhau 500mm.
+ ChiÒu dµy cña ®µ ngang ®¸y theo ®iÒu 7.2.2
t = 0,045.L + 5,5 = 7,45 mm chän t = 10mm
+ ChiÒu cao tiÕt diÖn sèng chÝnh b»ng chiÒu cao ®µ ngang = 750mm
+ Theo điều (4.2.4)ChiÒu dµy b¶n thµnh sèng chÝnh:
t = 0,05.L + 6 = 8,17 ; chän t = 10mm
+ ChiÒu dµy èng bao trôc: t = 50mm
Chän dµn ®¸y kÕt cÊu nh khoang hµng

VII.4. V¸ch ngang:

Bè trÝ: V¸ch ngang kÕt cÊu hÖ thèng däc, nÑp n»m, sèng ®øng, sèng v¸ch
®Æt t¹i mÆt ph¼ng däc t©m tµu, kho¶ng c¸ch c¸c nÑp ®øng lµ: a = 0,5m
 ChiÒu dµy t«n v¸ch: t = 8 mm
 NÑp n»m v¸ch: Theo ®iÒu (11.2.3)
M«®un chèng uèn tiÕt diÖn nÑp v¸ch ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh theo
c«ng thøc sau ®©y: W = 2,8.C.S.h.l2 = 68,5 (cm3)
Trong ®ã:
S: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nÑp (m) S = 1m
l: ChiÒu dµi nhÞp nÑp ®o gi÷a c¸c ®Õ l©n cËn cña nÑp kÓ c¶ chiÒu dµi cña
liªn kÕt (m) l = 2 (m)
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm cña l, lµ nÑp ®øng ®Õn ®Ønh
cña boong v¸ch ®o ë ®êng t©m tµu (m) h = 4,17 m
Theo quy ph¹m h < 6m th× lÊy h' = 1,2 + 0,8.h = 4,53 (m)
C: HÖ sè cho ë b¶ng 2 - B/11.2 tuú thuéc kiÓu cña c¸c liªn kÕt mót nÑp .
C = 1,35
Chọn quy cách nẹp vácg nằm: L 90x90x8
Momen quán tính của mặt cắt ngang đà ngang được tính theo bảng sau:
(momen quán tính I0i = b.h3/12)

STT Quy c¸ch Fi(cm2) Zi(cm) Fi.Zi(cm3) Fi.Zi2(cm4) i0i

1 500x8 40 0,4 16 6,4 2,1
2 90x8 7,2 4,9 35,3 172,9 48, 6
3 82x8 6,56 9,5 62,3 592 0,3
 53,76 113,6 822,3
A B C
- 47 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

e = B/A = 113,6/53,76=2,1
Zmax = h – e = 9,8-2,1 = 7,7 cm
J = C - e2.A =585,2 cm4
W = J/Zmax = 76 cm4
Vậy kết cấu đã chọn thỏa quy phạm.
 Sèng ®øng v¸ch: (Theo ®iÒu 11.2.5)
M«®un chèng uèn cña tiÕt diÖn sèng v¸ch ph¶i kh«ng nhá h¬n trÞ sè tÝnh
theo c«ng thøc sau ®©y:
W = 4,75.S.h.l2 = 167,2 cm3
Trong ®ã: S: ChiÒu réng cña vïng mµ sèng ph¶i ®ì(m)
S = 2m
h: Kho¶ng c¸ch th¼ng ®øng tõ trung ®iÓm cña l, lµ sèng ®øng ®Õn ®Ønh
cña boong v¸ch ®o ë ®êng t©m tµu(m).
h=4m
Theo quy ph¹m h < 6m th× lÊy h' = 1,2 + 0,8.h = 4,4 (m)
l: ChiÒu dµi nhÞp ®o gi÷a c¸c gèi l©n cËn cña sèng (m)
l = 2 (m)

Sèng ®øng v¸ch cã quy c¸ch T 100 x10

200 x8
STT Quy cách Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0
1 250x8 20 0,4 8 3,2  1,07
2 190x8 15,2 10,3 156,6 1613 457,3
3 100x10 10 20,3 203 4121 0,83 
S   35,2   367,6 6196,4
A B C

e=B/A=11,44
Zma x= h-e =8,86
J=C-e2A=1589,6
W=J/Zmax=179,3
Kết cấu ở trên thỏa mãn với quy phạm

- 48 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

VII.5. KÕt cÊu sèng ®u«i: Theo ®iÒu ( 2.2.2)

ChiÒu dµy sèng ô ®ì trôc ch©n vÞt t¹i vÞ trÝ mÆt ph¼ng däc t©m ®ì
trôc ch©n vÞt ®îc ®o b»ng c«ng thøc:
t = 0,9.L + 10 = 49,2 mm; Chän t = 50 mm
Trôc ch©n vÞt sèng ®ì ®îc lµm b»ng thÐp ®óc cã c¸c kÝch thíc:
w=2,2.L + 88 = 183,7 mm
t = 0,18 .L +15 = 22,8 mm
R = 0,4.L + 16 = 33,4 mm
Sèng ®u«i ph¶i ®îc gia cêng b»ng c¸c m· ngang, phÇn gãt(Th©n tríc cña sèng
®u«i) ph¶i ®îc kÐo dµi vÒ phÝa mét ®o¹n kh«ng nhá h¬n 3 lÇn kho¶ng sên,
tøc lµ: ls®  3.0,5 = 1,5m
Chän ls® = 2m
PhÇn ®u«i ph¶i ®îc kÐo lªn vµ hµn ch¾c ch¾n víi ®µ ngang vßm ®u«i cã
chiÒu dµy:
t  0,035.L + 8,5 = 10,1 mm
Chän t = 12mm

VIII . Kết cấu thượng tầng và lầu.

Thượng tầng là kiến trúc tạo nên buồng kín bố trí trên boong chính, chạy
suốt từ mạn này cho đến mạn kia hoặc ngăn cách một trong hai mạn tàu không
quá 4%B (B là chiều rộng tàu). Lầu là kiến trúc che kín mặt boong ở trên hay
boong thượng tầng biệt lập, nằm cách dù chỉ một trong hai mạn khoảng lớn hơn
4%B hay là thượng tầng chỉ chạy trên một phần chiều rộng tàu. Thượng tầng là
kết cấu gián đoạn và tùy theo đặc điểm và khả năng tham gia vào kết câu thân
tàu mà chia thành thượng tầng tham gia vào uốn chung và thượng tầng không
tham gia vào uốn chung.
Ngoài các kết cấu chính trên kết cấu thân tàu còn gồm tôn bao đảm bảo
kín nước cho tàu, tham gia độ bền chung và làm nơi đặt các thiết bị, hàng hóa,
…, kết cấu vây giảm lắc, và một số kết cấu khác.
VIII.1. Cột áp h:(16.2.1)
Cột áp dùng để tính toán kích thước cơ cấu của vách mút thượng tầng và
vách biên của lầu, cột áp h không được nhỏ hơn các giá trị tính theo các
công thức sau:
- Vách trước lộ của thượng tầng:
L
h  2,5  (m) = 2,96 (m)
100
Chọn h = 3 (m)

- 49 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

- Các vách khác:

L
h  1,25  (m) = 1,48 (m).
2100
Chọn h = 2,0 (m).
VIII.2. Chiều dày của tôn vách.
Chiều dày của tôn vách không được nhỏ hơn giá trị tính theo các công thức
sau:
  3S h (mm) (ñ1/16.2.2)
Trong đó: h là cột áp.
S = 0,75 (m): khoảng cách nẹp.
Vách trước lộ của thượng tầng(h=3)
  3S h =3,9mm
Các vách còn lại(h=2)
  3S h =3,18mm
L
Đối với tầng 1:   5   5,7 =5,46(mm).
100
L
Đối với các tầng khác:   4   4,7 =4,46
100
Từ các giá trị tính ở các công thức trên ta chọn chiều dày tôn vách thượng tầng là
6mm.
VIII.3. Nẹp(16.2.3)
Moâ ñun choáng uoáncuûa tieát dieän nepkhoâng ñöôïc nhoû hôn giaù trò sau
3.5Shl2
S:khoaûng caùch neïp=0,5
h:coät aùp quy ñònh ôû16.2.1
l:chieàu cao noäi bo.ong=2.8m
Tröôøng hôïp1:h=3.ta coùw=3,5 . 0,5 .3. 2,82=41.16(cm3).
Tröôøng hôïp2:h=2.ta coùW=3,5.0,5.2. 2,82 =27.44(cm3).
Nẹp thượng tầng có kết cấu như sau: L 70 x 70 x 6.

STT Quy cach Fi Zi Fi.Zi Fi.Zi2 I0

1 250x8 20 0,4 8 3,2 1,07 
2 70x6 4,2 3,9 16,38 63,9 17,15
3 64x6 3,84 7,5 28,8 216  0,12
S   28,04   55,18 281,4
A B C

- 50 -
 GVHD:TS TRẦN GIA THÁI

e = A/B=1,9
Zma x = h-e =5,9 cm
J =C – e2A = 200,5
W = J/ Zmax =33,9
Vậy cách chọn trên phù hợp với quy phạm

- 51 -