KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

(2020-2021) GÜZ DÖNEMİ
MÜHENDİSLİK ÇÖZÜMLEMESİ DÖNEM
ÖDEVİ

Betonda
Çiçeklenme

Adı Soyadı : İhsaneddin ŞAAR

NO : 201713111063

Öğretmen Adı : Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Demir

İçindekiler

 Genel Tanım
 Çiçeklenmenin Oluşma Mekanizması
 Örnek İncelemesi
 Çiçeklenme nerede daha çok etkisi vardır
 Çiçeklenmenin Yapıya Etkisi
 Alınabilecek Önlemler
Genel Tanım

 Çimentonun hidratasyonu sonucunda oluşan Ca(OH)2 (kalsiyum

hidroksit)’in ve beton içinde bulunan veya betona dışardan giren bazı
tuzların zamanla sertleşmiş beton yüzeyine çıkarak oluşturduğu beyaz
lekeler çiçeklenme olarak adlandırılır. Renkli ve brüt betonlarda estetik
açıdan renk kalitesini bozmakla beraber, betonun dayanımına önemli
bir etkisi yoktur. Özellikle, yağışlı iklim koşullarında çiçeklenme daha sık
görülür.
 Çimento hidratasyonu sonucu oluşan ve suda çözünebilen Ca(OH)2,
çiçeklenme olayında önemli rol oynar. Betona yağış ya da zemin
yoluyla giren su, beton içindeki tuzları yüzeye taşır.
 Önceki tepkimede görüldüğü gibi suyun
yardımıyla yüzeye çıkan Ca(OH)2
atmosferdeki hava ile tepkimeye girerek
suda zor çözünen CaCO3 (kalsiyum
karbonat)’ı oluşturur. Böylece, yandaki
resimde görüldüğü gibi beton yüzeyinde
beyaz renkte lekeler oluşur.

Çiçeklenmenin Oluşma
Mekanizması
Çiçeklenme en çok nerde görülür

 Çiçeklenme olayı pek çok yerde görülür özellikle inşaat

mühendisi olarak bizi en çok etkileyen kısmı bodrum
katlarında oluşan çiçeklenme türleri
 Bodrum katlarında su alan yapıların , işte oradaki
( Kolonlar perdeler ) olabilir yüzeyine kireç tabaksının
gelmesi ve orda tuza dönüşmesidir , Betonda böyle bir
olay görüldüğü zaman betonun su aldığı anlaşılır
Örnek İncelemesi

 örneğin , buradaki kolon

temelden su almış olabilir , Temel
yalıtımı yoktur , Temel kirişleri su
almıştır ve kapiler etki( Kılcal
Boşlular ) ile temel kirişlerinden
kolona su yürümüştür ve betonun
içindeki kılcal boşluklar su ile
dolmuştur
Örnek İncelemesi

 Bodrum kat herhangi bir sel ve

benzeri bir durumda kalmış
olabilir
 Bodrum Katta yapı fiziği
çerçevesinde bir proje yapılmadı
( su yalıtımı , ısı yalıtımı vb. )
konularda yaşanan bir sıkıntıdan
dolayı rutubet oluşmuş olabilir
Kılcal Boşluklar
 Malzemenin su emme şekli kapiler yolla gelişeblir. Cismin
bir yüzeyi ile temas eden su, malzeme bünyesinde yukarı
kısımlara doğru çıkar.
 Bu olay kılcal (mikron mertebesinde) boşluklu cisimlerde
gelişir. Kılcal boşluklu cisimlerin bir yüzeyi suya değerse,
su zamanla cisim içinde yükselmeye başlar.
kalsiyum karbonatın oluşumu

 Blindiği gibi betonda agregalar ve sertleşmiş çimento hamuru vardır ,

Çimento hamurunda ‘ kalsiyum hidroksit ’ kristalleri vardır
 kalsiyum hidroksit kristalleri yarı stabil durumdadır , yani hem suda
çözülebilecek yapılar aynı zamanda sağlam olmayan yapılardır
 bu yapılar kolona kılcal boşluklarla gelen su ile karışarak dışarı
çıkarlar
 yani su kolona temiz su olarak girer kireçli su olarak çıkar ve bu olay
olduktan sonra yüzeyde havadaki CO2 alark zamanla yüzeydeki
kalsyum karbonlaşır yani bir anlamda taşlaşır ve kalsiyum karbonata
dönüşmüş olur
Tuğladan bir duvarda çiçeklenmenin etkisi

 Burada çiçeklenmenin diğer

etkilerini görüyoruz , tuğlaları
örerken derzlerde kullanılan
harçtaki kireç dışa akmış
dışarıda da yine
karbonatlaşmış , yani CaCo3
haline gelmiş
 görsel olarak çok çirkin ve
binalarda bunu temizlemek
oldukça zordur çünkü
temizledikten bir sene sonra
bir daha olacak ve kireç
bitene kadar mücadele
edilecektir
Duvarlarda çiçeklenmenin
örnekleri

Harçlarda kullanılan katkıların

uygun olmaması ve
yağmur suyuna karşı geçirimsizliğin
sağlanamaması sebebi ile meydana
gelmiş
çiçeklenme örnekleri
Çiçeklenme nerede daha çok etkisi
vardır
 Nemli ortamın çiçeklenmeye çok etkisi vardır
 Betonun yerleştirilmesini takip eden ilk aylarda büyük
hızla yer alan çiçeklenme olayı zamanla azalmakta ve
genellikle 3-4 yıl sonra hemen hemen sona ermektedir
Neden zamanla azalır
1. Kireç biter
2. Betonun içindeki CaOH2 dışarı çıka çıka bitiyor
3. Dışarı çıkan ve çıkmaya çalışan CaOH2 Co2 aldıkça o
bölgede sert bir yapı oluşturarak o bölgeyi tıkıyorlar
Çiçeklenmeye neden olan diğer etkenler
 Standartlara uygun olmayan malzeme kullanılması,
 Betonun fazla geçirimli olması,
 Yapılarda drenajın yetersiz olması ya da hiç olmaması,
 Onarımı yapılmamış çatlaklar,
 Yapı temelinin su yalıtımının kötü olması,
 Kireç içerikli sıvaların kullanımı.
Çiçeklenmenin Yapıya Etkisi

 Çiçeklenme olayı sonucunda beton yüzeyinde CaCO3, ve tuz

birikintisinin beyaz bir leke gibi yer almış olması, betonun
görünümünü bozmaktadır.
 Eğer, betonun içerisindeki kalsiyum hidroksitin ve tuzların
erimesi çok az miktarda yer almış ise, bu durumda,
etkilenmemektedir.
 Ancak, çiçeklenme olayı devam ettikçe ve betondan çok fazla
miktarda kalsiyum hidroksit çözündükçe, beton daha boşluklu
duruma gelmektedir.
 Boşluklu betonlara zararlı suların girip betonu yıpratması daha
kolay olmaktadır. betonun dayanımı çok fazla azaltır
Çiçeklenmeyi Azaltabilecek Önlemler

 Genel bir önlem olarak boşluksuz çatlaksız beton

yapmaktır , betonu bu durumlara düşürmemek başından
sıkıntıları kesmek en güzel çözümdür
 betonun kireç içeriğinin azaltılması C3S ‘si düşük bir
çimento tercih edilmesi ve puzolanik katkı maddeleri
kullanarak mevcut kirecin bir kısmının bağlamasıyla
mümkündür
 suya karşı gerekli önlemlerin alınmasıyla sorunun çözümü
mümkündür , Yapı ile zemin arasında yeterli yalıtım
yapılmalıdır.
Çiçeklenmeyi Azaltabilecek Önlemler

 Binada ki derz ve saçaklar su yalıtımını en iyi sağlayacak

şekilde yapılmalıdır.
 Kullanılan karışım ve kür suyunda ve agregalarda çeşitli
tuzların bulunmamasına özen gösterilmelidir.
 Beton üretiminde su/çimento oranı düşük tutulmalı, betonun
yerleştirilmesi ve sıkıştırılması uygun yapılarak betonun
geçirimliliği azaltılmalıdır.
 Beton yüzeylerinin yalıtılması iyi boyalarla boyanması
boşlukların kapatılması gibi önlemler de alınabilir
Geçirimliliği azaltmak için alınabilecek
önlemler
 Su/çimento oranı 0,4
değerinden 0,7 ye çıkarken
mukavemeti %60 oranında
azalttığı, 0,6'dan 0,7 değerine
çıkarken de 6 kat daha
geçirimli bir sistem elde
edildiği gözlemlenmiştir.
Geçirimliliği
azaltmak için
alınabilecek önlemler
 Kürleme süresi ne kadar
uzun olursa
geçirimliliğinin de o
kadar düşük olduğu
görülmüş, mukavemetin
de düzenli kürleme ile
arttırıldığı
gözlemlenmiştir.
Çiçeklenmeye karşı mineral katkı
kullanımı
 Mineral katkı ilavesi ile yüzeye çıkması muhtemel CH miktarının azaltılması
mümkündür.
 Mineral katkılı çimentoların tercih edilmesi ile oluşacak toplam CH miktarının
azaltılması sağlanabilir.
 Mineral katkı kullanımı ile geçirimsizliğin sağlanması ve böylece çiçeklenmenin
önlenmesi mümkündür.
 Metakaolin katkısı kullanmak geçirimsiz beton üretiminde etkili sonuçlar
vermektedir , Beyaz çimento ve metakaolin birlikte CH çıkışını minimize
edebilen bir mekanizmaya sahiptir.
 Su kesici ve hava sürükleyici kimyasal katkılarla da su/çimento oranı
düşürülerek çimentolu sistemlerde çiçeklenmenin önüne geçilebilir.
Çiçeklenmeyi Azaltabilecek Önlemler
(Ek Bilgi)
 Betonda kirecin olmasının sebebi çimentodur ,
çimentonun içerisinde C2S , C3S gibi ana bileşenler var bu
bileşenlerden C3S su ile reaksiyonu hem CSH oluşturur
hem de çok fazla CaOH2 oluşturur , C2S ‘nin su ile
reaksiyonu ise CSH oluşturur ama C3S ‘e göre çok daha az
CaOH2 oluşturur
 yani betonun içinde az kireç isteniyor ise C3S miktarı
miktarı düşük bir çimento kullanılmasıyla olur bu da genel
anlamda bütün dayanıklılık sorunları için bir çözüm olarak
düşünülebilir
Çiçeklenme Sonrası Çözüm Önerileri
 Özellikle beyaz renkli CaCO3 lekesini çıkarmak için 1,10
seyreltide hidroklorik asit çözeltisi kullanılmalıdır. Çözeltinin
metal ile temas etmemesi sağlanmalıdır. Yanlış uygulama
sonucu beton yüzeyinde renk değişikliğine sebep
olabilmektedir. Renkli betonda 1,50 oranında asit çözeltisi
uygulanmalıdır.
 Boya yapılacak yüzeylerde %10 amonyum ya da potasyum
asit çözeltisi uygulanmalıdır. Genel uygulama öncesi belirli
bir bölümde deneme yapılarak en uygun çözelti oranı tespit
edilmelidir. Fazla asit içeriği yüzeyde doku kaybına, renk
değişimine ve görünür agregalı yüzey oluşumuna neden
olabilir.
Çiçeklenme Sonrası Çözüm Önerileri

 CaCO3 gibi suda çözünmeyene lekeler tazyikli su ile

zeminden aşındırılarak temizlenebilmektedir. Bazı
durumlarda kumlama da yapılmaktadır, ancak bu yüzey
dokusunu bozabilmektedir.
 Yukarıdaki yöntemler ıslak ve kuru fırçalamadan sonuç
alınamadığı takdirde uygulanmalıdır.
Kaynakça

 T.C ULAŞTIRMA BAKANLIĞI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ( BETON VE BETON

MALZEMELERİ LABORATUAR DENEYLERİ )

 Çimentolu Sistemlerde Çiçeklenme Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

( ÇİMSA )

 İnşaat Mütahhitleri Defterliği ( Elazığ 2014 )

Karışım Hesabı Ödevi
a)
Elek Açıklıkları 0.25 0.5 1 2 4 8 16 32

Kum Karışım %60 8 13 18 33 45 68 85 100

Kırmataş Karışım %40 0 0 0 0 0 5 35 100

A 32 Elekten Geçen % 2 5 8 14 23 38 62 100

B 32 Elekten Geçen % 8 18 28 37 47 62 80 100

Karışım % 4.8 7.8 10.8 19.8 27 42.8 65 100

Grafik Başlığı
120

100

80

60

40

20

0
0.25 0.5 1 2 4 8 16 32

A 32 Karışım % B 32

Kum İncelik Modülü ((100-100)+(100-85)+(100-68)+(100-45)+(100-33)+(100-18))/100 = 4.3

Kırmataş İncelik Modülü ((100-100)+(100-35)+(100-5)+(100-0)*5)/100 = 6.6
Karışım İncelik Modülü (6.6+4.3)/2 5.45