Professional Documents
Culture Documents
Chương 6 - Dung Dịch
Chương 6 - Dung Dịch
HCM
LOGO
Khoa Công nghệ Hóa học & Thực phẩm
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ HÓA HỌC
GV: Huỳnh Nguyễn Anh Tuấn
Bột Đường
Dầu ăn
H2O H2O H2O
* Bột phân tán trong nước * Dầu phân tán trong nước * Đường tan trong
* Hỗn hợp trở nên đục * Hỗn hợp trở nên đục nước
* Hỗn hợp trong
* Hỗn hợp phân tách * Hỗn hợp phân tách suốt
* Bột bị sa lắng * Không bị lắng hay
tách pha
• Hệ phân tán
• Có một chất phân tán trong một chất • Hệ phân tán
• Hệ không bền (huyền phù, nhũ tương) • Dung dịch thực
• Hệ bền
2
1. Caùc heä phaân taùn vaø dung dòch
Heä phaân taùn laø heä trong ñoù coù 1 chaát phaân boá (chaát
bò phaân taùn) vaøo 1 chaát khaùc (moâi tröôøng phaân taùn)
dưới dạng những haït coù kích thöôùc nhoû.
• Heä phaân taùn thoâ (theå lô löûng) Heä khoâng beàn, bò sa laéng
Huyeàn phuø ñaát seùt/nöôùc (heä RL), nhuõ töông söõa (heä LL).
• Heä phaân taùn cao (heä keo) Heä khoâng beàn, bò sa laéng
Gelatin, keo daùn, söông muø (heä LK), khoùi (heä RK)
• Heä phaân taùn hay heä phaân töû ion Dung dòch beàn.
phaân töû ion 10-7 cm phaân taùn cao 10-5 cm phaân taùn thoâ
3
Khaùi nieäm veà dung dòch
Ñònh nghóa: Laø heä ñoàng theå goàm 2 hay nhieàu chaát maø thaønh
phaàn cuûa chuùng coù theå thay ñoåi trong giôùi haïn roäng
Laø chaát coù traïng thaùi taäp hôïp khoâng thay ñoåi Dung dòch khí
khi taïo thaønh dung dòch
Dung dòch raén
Neáu chaát tan vaø dung moâi coù cuøng traïng thaùi Dung dòch loûng
taäp hôïp thì dung moâi ñöôïc xem laø chaát coù
löôïng nhieàu hôn.
4
Dung dịch, chất tan và dung môi
Chất
tan
NaCl 5 gam
50 gam
H2O 45 gam
Dung
dịch
Dung
môi
Noàng ñoä dung dòch laø löôïng chaát tan coù trong moät
khoái löôïng hay moät theå tích xaùc ñònh cuûa dung dòch
hoaëc dung moâi.
• Noàng ñoä phaàn traêm khoái löôïng (%)
• Noàng ñoä phaân töû gam hay noàng ñoä mol (M)
Noàng ñoä phaàn traêm laø soá gam chaát tan coù trong 100 gam
dung dòch.
90g H2O
7
Noàng ñoä mol (M)
Noàng ñoä mol/lit laø soá mol chaát tan coù trong moät lít dung dòch
Hòa tan 5,85 gam NaCl vào nước được 2 lít dung dịch. Tính nồng độ
mol/l của dung dịch.
n a 5,85
CM 0,05M
V M .V 58,5 x 2
8
Noàng ñoä molan (Cm)
9
Noàng ñoä phaàn mol (Ni)
Tính nồng độ phần mol của các chất trong dung dịch
Glixerol 15%.
nH 2O 85
85 g H2O N H 2O 18 0,97
100 g
15 g Gli nH 2O nGli 85 15
18 92
N A NB 1 N Gli 1 0,97 0,03
10
3. Söï hoøa tan taïo thaønh dung dòch
NaCl
H2O
11
3. Söï hoøa tan taïo thaønh dung dòch
Quaù trình vaät lyù (quaù trình Quaù trình hoùa hoïc (quaù
chuyeån pha): laø quaù trình phaù trình sonvaùt hoùa): laø quaù trình
vôõ maïng tinh theå chaát tan vaø töông taùc cuûa caùc tieåu phaân
phaân boá caùc tieåu phaân chaát chaát tan vôùi dung moâi taïo
tan taïo thaønh trong dung moâi. thaønh hôïp chaát sonvaùt.
Ví duï: khi hoøa tan CuSO4 vaøo nöôùc thì trong quaù trình vaät lyù (chuyeån pha) seõ taïo thaønh
caùc ion Cu2+ vaø SO42-, sau ñoù ion Cu2+ taùc duïng vôùi nöôùc taïo thaønh ion hyñraùt
Cu2+.5H2O trong quaù trình hoùa hoïc (sonvaùt hoùa).
12
3. Söï hoøa tan taïo thaønh dung dòch
10 g NaCl
50 g H2O 50 g H2O
Xeùt tröôøng hôïp hoøa tan chaát raén trong chaát loûng taïo thaønh dung
dòch loûng bao goàm 2 quaù trình ngöôïc nhau xaûy ra ñoàng thôøi
Taùch caùc tieåu phaân chaát tan Keát tuûa caùc tieåu phaân chaát tan
ra khoûi tinh theå chaát tan vaø trong dung dòch leân beà maët
phaân boá chuùng vaøo dung tinh theå chaát tan (quaù trình keát
moâi (quaù trình hoøa tan) tuûa).
Quaù trình hoøa tan seõ dieãn ra Tinh theå chaát tan X ↔ X.nH2O (dd)
cho ñeán khi ñaït ñöôïc traïng
thaùi caân baèng Hht = Hcp + Hs
14
Quaù trình hoøa tan vaø quaù trình caân baèng hoøa tan
Quaù trình hoøa tan töï xaûy ra (G < 0) vaø coù theå laø thu nhieät hay
phaùt nhieät tuøy thuoäc vaøo quaù trình vaät lyù (thu nhieät) hay quaù trình
hoùa hoïc (phaùt nhieät) chieám öu theá: Hht = Hcp + Hs
Ñònh nghóa: Nhieät hoøa tan laø löôïng nhieät thu vaøo hay phaùt ra khi
hoøa tan moät mol chaát tan.
Quaù trình hoøa tan NH4NO3 thu nhieät (Ho = + 25,10 kJ)
Quaù trình hoøa tan KOH laø phaùt nhieät (Ho = 54,39 kJ)
15
4. Ñoä tan cuûa caùc chaát vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng
NaCl 10 gam Tan hết Dung dịch đạt trạng
thái bão hòa
+ 10 gam Tan hết Khả năng tan là tối đa
+ 15,9 gam Tan hết tại điều kiện đang xét
25 oC
Khi quaù trình hoøa tan ñaït ñöôïc traïng thaùi caân baèng thì dung
dòch thu ñöôïc seõ chöùa löôïng toái ña chaát tan ôû nhöõng ñieàu kieän
beân ngoaøi (nhieät ñoä, aùp suaát). Dung dòch öùng vôùi traïng thaùi ñoù
goïi laø dung dòch baõo hoøa.
16
4. Ñoä tan cuûa caùc chaát vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng
Noàng ñoä chaát tan trong dung dòch baõo hoøa ôû nhöõng
ñieàu kieän nhaát ñònh goïi laø ñoä tan cuûa chaát ñoù.
Thöïc teá thöôøng bieåu dieãn ñoä tan baèng soá gam chaát
tan tan ñöôïc trong 100g dung moâi.
NaCl 10 gam Tan hết Dung dịch đạt trạng
thái bão hòa
+ 10 gam Tan hết Khả năng tan là tối đa
+ 15,9 gam Tan hết tại điều kiện đang xét
18
Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä tan
1. AÛnh höôûng cuûa baûn chaát chaát tan vaø dung moâi
Quy taéc kinh nghieäm: chaát töông töï tan trong chaát töông töï.
19
2. AÛnh höôûng cuûa nhieät ñoä vaø aùp suaát
Có thể söû duïng nguyeân lyù chuyeån dòch caân baèng Ler
Chaterlide ñeå khaûo saùt aûnh höôûng cuûa hai yeáu toá naøy.
20
5. DUNG DÒCH CHAÁT KHOÂNG
ÑIEÄN LY VAØ CAÙC TÍNH CHAÁT
21
5.1 Aùp suaát hôi baõo hoøa cuûa dung dòch
Aùp suaát hôi baõo hoøa ñaëc tröng cho söï bay hôi cuûa chaát loûng vaø
coù giaù trò bò aûnh höôûng lôùn bôûi nhieät ñoä
23
5.1 Aùp suaát hôi baõo hoøa cuûa dung dòch
26
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
Phbh
5 atm
760 = 1atm
0,5 atm
23,76
T, oC
25 81 100 151
27
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
Nhieät ñoä soâi cuûa chaát loûng laø nhieät ñoä taïi ñoù aùp suaát
hôi baõo hoøa cuûa noù baèng aùp suaát beân ngoaøi
Nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa chaát loûng laø nhieät ñoä ôû ñoù aùp
suaát hôi baõo hoøa cuûa pha loûng baèng cuûa pha raén
760 = 1atm
23,76
20
T, oC
25 100 100 + T
29
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
Nhieät ñoä soâi cuûa dung dòch luoân luoân CAO hôn cuûa dung moâi
nguyeân chaát
Nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch luoân luoân THAÁP hôn cuûa
30
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
Ñònh luaät Raoult 2: Ñoä taêng nhieät ñoä soâi vaø ñoä haï nhieät ñoä ñoâng
ñaëc cuûa dung dòch tyû leä thuaän vôùi noàng ñoä chaát tan trong dung
dòch.
o o o
t s t s(dd) t s(dm) k s .C m
to = k.Cm
t oñ t oñ (dm) t oñ (dd ) k ñ .C m
tos: ñoä taêng nhieät ñoä soâi cuûa dung dòch kñ: haèng soá nghieäm ñoâng (chæ phuï
Cm : noàng ñoä molan cuûa dung dòch thuoäc vaøo baûn chaát cuûa dung moâi)
ks: haèng soá nghieäm soâi (chæ phuï thuoäc toñ : ñoä giaûm nhieät ñoä ñoäng ñaëc
vaøo baûn chaát cuûa dung moâi) cuûa dung dòch
31
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
T, oC
ts
Ts, nước
100 oC
Tđ, nước 0 oC
tđ
32
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
1. Tính nhieät ñoä soâi ts vaø nhieät ñoä ñoâng ñaëc tñ cuûa dung dòch
chứa 9g glucozo trong 100g nöôùc. Bieát ks = 0,51 ñoä/mol vaø kñ
= 1,86 ñoä/mol.
33
2. Tìm khối lượng glixerol C3H5(OH)3 cần cho vào 2kg nước để hạ
nhiệt độ đông đặc của khối nước này xuống – 2 oC.
a)Tính C% của dung dịch thu được.
b)Tính nhiệt độ sôi của dung dịch thu được.
Biết ks = 0,51 độ/mol, kđ = 1,86 độ/mol, C = 12, H = 1, O = 16
34
5.2 Nhieät ñoä soâi, nhieät ñoä ñoâng ñaëc cuûa dung dòch
4. Hòa tan 36 gam Glucozo vào một lượng nước để thu được 4
lít dung dịch A có d = 1,05 g/cm3. tính nồng độ mol/l, molan,
nồng độ phần trăm, nhiệt độ sôi và nhiệt độ đông đặc của
dung dịch A. Biết ks = 0,51 độ/mol và kđ = 1,86 độ/mol.
35
5.3 Aùp suaát thaåm thaáu cuûa dung dòch
CRT
C: noàng ñoä phaân töû gam
chaát tan, mol/l
36
THANK YOU!!!
37
KIỂM TRA GIỮA KỲ
Câu 1
Cho phản ứng H2O(g) + S(s) H2S(g) + 1/2O2(g)
∆Ho298,f (kJ/mol) -241,82 0 - 20,63 0
So298 (J/mol.K) 188,72 31,8 205,68 205,03
a) Tính Ho, So và Go của phản ứng
b) Ở 25oC phản ứng có xảy ra không? Tại sao?
c) Tìm điều kiện nhiệt độ (oC) để phản ứng bắt đầu xảy ra
Câu 2
Cho phản ứng bậc 1 N2O5(k) → 2NO2(k) + 1/2O2(k) có hằng số tốc độ
k = 5,1.10-4 (s-1). Cho nồng độ ban đầu của N2O5 là 0,4M. Tìm thời gian thực
hiện phản ứng để:
a) Lượng nguyên liệu còn lại một nửa.
b) Nồng độ nguyên liệu còn lại 0,1M.
Câu 3
Hòa tan 18,4 gam Glycerol (M = 92) vào 200 gam nước được dung dịch A. Tính:
a) C% và Cm của dung dịch A
b) Tính nhiệt độ đông đặc của dung dịch A. Biết kđ = 1,86
38