OLAY

Ahmet, Behçet, Cemal ve Davut bir gün sohbet ederlerken Behçet, Cemal ve Davut çok
borcu olduğundan dert yanmaları üzerine, Ahmet onlara bahçıvan olarak çalıştığı Esra’nın
evinde çok değerli eşyaları olduğunu, bunları çalıp satarak borçlarını ödeyebileceklerini, evin
hizmetçisi Figen’i ayarlayıp kapıyı açtırarak içeriye rahat girmelerini sağlayabileceğini,
yakalanmadan hırsızlığı yapabileceklerini söyler. Behçet, Cemal ile Davut ikna olur ve hırsızlık
suçunu işlemeye karar verirler.
Ahmet, Figen’e Behçet, Cemal ve Davut’un eve girip hırsızlık yapacağını anlatır,
ayrıntılı olarak planlanan gün ve saatten bahseder ve O’ndan belirlenen saatte gelerek gizlice
çoğalttığı anahtar ile evin kapısını açmasını ister. Ev sahibine maaşına zam yapmadığı için
kızgın olan Figen bunu kabul eder.
Ahmet suçta kullanılmak üzere kamyonetini de Behçet, Cemal ile Davut’a verir.
Hırsızlığın yapılmasının planlandığının ertesi gün sabah saatlerinde Ahmet yaptığından
pişman olur ve Behçet, Cemal ile Davut’u telefonla arayarak onları vazgeçirmeye çalışır.
Ancak, Behçet, Cemal ve Davut “Artık bu yola girdik, dönemeyiz” derler.
Gece saatlerinde Behçet, Cemal ile Davut olay yerine giderler; Figen’de olay yerine
gelir. Polis bölgede çok devriye gezdiğinden yakalanmamak için, yaptıkları iş bölümü
çerçevesinde Davut’u gözcü olarak dışarıda bırakırlar. Behçet ve Cemal, Figen’in anahtar ile
açtığı kapıdan rahatlıkla girdikleri evde birkaç parça değerli eşyayı aldıktan sonra, gürültüye
uyanan Esra’ya tecavüz ederler. Sonra Cemal’in karşı çıkmasına rağmen Behçet kendilerini
ihbar edebileceği gerekçesiyle Esra’ya yanında getirdiği tabanca ile iki el ateş eder.
Mermilerden biri Esra’ya isabet eder ve öldürür. Diğer mermi Esra’nın yakınında bulunan
Figen’i ayağından yaralar. Olanlar üzerine Behçet ve Cemal evden çalmayı düşündükleri
eşyaları olay yerinde bırakıp kaçarlar.
SORU: Olayda yer alan faillerin ve şeriklerin ceza sorumluluklarını suç inceleme
yöntemine uygun olarak değerlendiriniz.
CEVAP ANAHTARI

I. OLAY VE HUKUKİ SORUN

Behçet ve Cemal’in gözcü olarak Davut’u dışarıda bırakarak Figen’in açtığı kapıdan gece vakti Esra’nın evine
rızası hilafına girmeleri ve bir kaç parça eşyayı alıp daha sonra bırakıp kaçmaları konut dokunulmazlığının
ihlali suçu ve nitelikli hırsızlık suçuna teşebbüs açısından; Behçet ve Cemal’in Esra’ya tecavüz etmesi
nitelikli cinsel saldırı suçu açısından; Behçet’in Esra’yı öldürmesi nitelikli kasten öldürme suçu açısından,
mermilerden birinin Figen’e isabet etmesi olası kastla yaralama suçu açısından değerlendirilmelidir.

II. İRDELEME
A. SUÇLARIN UNSURLARI BAKIMINDAN

1. MADDİ UNSURLAR:
a. Fail:
1. Konut dokunulmazlığının ihlali suçu ve nitelikli hırsızlık suçlarının failleri: Behçet,
Cemal, Davut ve Figen’dir.
2. Nitelikli cinsel saldırı suçunun failleri: Behçet ve Cemal’dir.

3. Nitelikli kasten öldürme ve olası kastla yaralama suçlarının faili: Behçet’dir.

b. Mağdur: Konut dokunulmazlığını ihlal, nitelikli hırsızlık, nitelikli cinsel saldırı ve nitelikli
kasten öldürme suçlarının mağduru Esra’dır. Olası kastla yaralama suçunun mağduru ise
Figen’dir.

c. Konu: Hırsızlık suçunun konusu Esra’nın taşınır malı, konut dokunulmazlığının ihlali
suçunun konusu Esra’ya ait konuttur. Cinsel saldırı suçunun konusu; Esra’nın vücudu ve cinsel
dokunulmazlığıdır. Nitelikli kasten öldürme suçunun konusu: Esra’nın yaşamı, olası kastla
yaralama suçunun konusu Figen’in vücududur.

d. Fiil:
Hırsızlık suçunun temel şekline vücut veren fiil TCK’nın 141’incı maddesinde
“Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar
sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alma” şeklinde tarif edilmiştir.
Hırsızlık suçun kanuni tanımına göre, bu suçun oluşması için hukuki anlamda tek
hareket yeterli olduğundan, tek hareketli suçtur. Ayrıca, kanuni tanımda suçun hangi
hareketlerle işleneceğine ilişkin bir özelleştirme yapılmadığından serbest hareketli suçtur.
Somut olayda Behçet ve Cemal’in Esra’ya ait birkaç parça eşyayı onun rızası olmadan
bulunduğu yerden almaları hırsızlık suçunun fiil unsurunu oluşturur.
Konut dokunulmazlığının ihlali suçuna vücut veren fiil TCK’nın 116/1. maddesinde
“Bir kimsenin konutuna, konutunun eklentilerine rızasına aykırı olarak girme veya rıza ile
girdikten sonra buradan çıkmama” şeklinde tarif edilmiştir.
Suçun kanuni tanımına göre, bu suç seçimlik hareketli bir suçtur. Söz konusu seçimlik
hareketler de “girmek” veya “çıkmamak” şeklindedir.
Somut olayda Behçet ve Cemal’in Esra’nın rızasına aykırı olarak konutuna girmek
suretiyle fiil unsurunu gerçekleştirmiştir.
Cinsel saldırı suçu TCK’nın 102 vd. maddelerinde düzenlenmiş olup, serbest hareketli
bir suçtur. Olayda Behçet ve Cemal mağdura karşı gerçekleştirdikleri cinsel davranışlarla fiil
unsurunu gerçekleştirmiştir.
Kasten öldürme suçu TCK’nın 81-82. maddelerinde düzenlenmiş olup, serbest
hareketli, tek hareketli bir suçtur. Bu suçun hareket unsurunu bir insanın ölümüne sebep
olabilecek filler oluşturur. Olayda Behçet’in ateş ederek Esra’yı öldürmesi bu suçun fiili
unsurunu oluşturur.
Kasten yaralama suçunun hareket unsuru başkasının vücuduna acı vermek veya
sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olacak hareketlerde bulunmaktır
(TCK m. 86). Seçimlik hareketli bir suç olan kasten yaralama suçunun Behçet silahından çıkan
bir merminin Esra’nın yakınında bulunan Figen’e isabet etmesi fiil unsurunu oluşturur.

e. Netice: Kasten öldürme suçunun neticesi mağdurun ölmesidir. Olayda Esra’nın ölmesi
neticedir.

Kasten yaralama suçunun neticesi mağdurun yaralanmasıdır. Olayda Figen’in yaralanması

neticedir.
(Hırsızlık, konut dokunulmazlığını ihlal ve cinsel saldırı suçları sırf hareket suçu olduğu için,
bu suçların oluşması için, suçların kanuni tanımlarında ayrı bir neticenin oluşması aranmaz.)

f. Nedensellik bağı ve Objektif İsnadiyet: Kasten öldürme ve kasten yaralama suçları

açısından mevcuttur. Her iki suç açısından netice fail Behçet’in eseri olarak ona isnat edilebilir.
g. Nitelikli unsurlar: Somut olayda; hırsızlık suçunun bina veya eklentileri içinde muhafaza
altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi (TCK m.142/2-h), haksız yere elde bulundurulan
anahtarla işlenmesi (TCK m. 142/2-d) ve gece vakti işlenmesi (TCK m. 143) cezayı ağırlaştıran
nitelikli hallerdir.
Konut dokunulmazlığını ihlal suçunun gece vakti işlenmesi (TCK m. 116/3) nitelikli unsurdur.

Cinsel saldırı suçunun vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi
(TCK 102/2) ve birden fazla kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmesi (TCK m. 102/3-d)
nitelikli hallerdir.
Kasten öldürme suçunun, bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlenmesini
kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla işlenmesi (TCK m. 82/1-h) nitelikli unsurdur.

Kasten yaralama suçunun silahla işlenmesi (TCK m. 86/3-e) nitelikli unsurdur.

2. MANEVİ UNSUR: Esra’ya silahla ateş eden Behçet’in O’na yakın bir mesafede bulunan
Figen’e mermi isabet edip yaralanabileceğini öngördüğü ve bu neticeyi kabullendiği, dolayısı
ile adı geçen mağdura karşı olası kastla yaralama suçunu işlediği anlaşılmaktadır.
Diğer suçlar açısından; “Fail” başlığı altında ismi zikredilen kişilerin kendilerine isnat edilen
suçların kanuni tanımındaki unsurları bilerek ve isteyerek gerçekleştirdikleri ve böylelikle faili
oldukları suçlar açısından doğrudan kastla hareket ettikleri anlaşılmaktadır.

3. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU: Olayda bir hukuk uygunluk nedeni mevcut değildir.

B. KUSURLULUK BAKIMINDAN: Olayda fail ve şeriklerin ceza sorumluluğunu kaldıran

veya azaltan bir hal söz konusu değildir.

D. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ:

a. Teşebbüs: Behçet ve Cemal başlangıçta aldıkları eşyaları sonradan bırakıp gittikleri için,
başkasına ait taşınır malın bulunduğu yerden alınması gerçekleşmemiş, icra hareketleri
ellerinde olmayan bir sebeple tamamlanamamıştır ve hırsızlık suçu teşebbüs aşamasında
kalmıştır.

Diğer suçların icra hareketleri tamamlanmış, neticeli suçlar olan kasten öldürme ve kasten
yaralama suçları açısından netice gerçekleşmiştir; teşebbüs hükümlerinin uygulanacağı bir
durum söz konusu değildir.

b. İştirak: Olayda Ahmet, Behçet, Cemal, Davut ve Figen’in iştirak statülerinin belirlenmesi
gerekmektedir.
İştirak Statüleri:

Ahmet’in statüsü: Ahmet, Behçet, Cemal ve Davut çok borcu olduğundan dert yanmaları
üzerine, Ahmet onlara bahçıvan olarak çalıştığı Esra Hanım’ın evinde çok değerli eşyaları
olduğunu, bunları çalıp satarak borçlarını ödeyebileceklerini, evin hizmetçisi Figen’i ayarlayıp
kapıyı açtırarak içeriye rahat girmelerini sağlayabileceğini, yakalanmadan hırsızlığı
yapabileceklerini söyleyerek, suç işleme düşüncesi olmayan Behçet, Cemal ve Davut’a suç
işleme kararı verdirmiş; ayrıca, hizmetçi Figen ile de görüşerek O’na da suç işleme kararı
verdirmiştir. Dolayısıyla Ahmet hırsızlık ve konut dokunulmazlığını ihlal suçları açısından
azmettirendir.

Ahmet’e kendisine ait aracı suçta kullanmaları için Behçet, Cemal ve Davut’a vermesi
nedeniyle hırsızlık suçu açısından yardım eden sıfatı atfedilebilirse de, azmettirmenin yardım
etmeye göre asliliği kuralı gereğince azmettiren olarak cezalandırılacaktır. (Özel normun
önceliği kuralı)

Azmettirenin işlenen suçlardan sorumlu tutulması için kastının suç işleme kararı
verdirmeyi ve işlenen suçları kapsaması gerekir. Behçet ile Cemal işledikleri cinsel saldırı suçu
açısından; Behçet işlediği kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından nitelik
yönünden sınırı aşmıştır. Aşkın kısım azmettiren Ahmet’in doğrudan veya olası kastı
kapsamında değildir. Bu nedenle Ahmet’i bu suçlardan sorumlu tutamayız.

Behçet ve Cemal’in statüsü: Behçet ve Cemal hırsızlık, konut dokunulmazlığını ihlal ve cinsel
saldırı suçlarının kanuni tanımında yer alan fiilleri işleme kararını birlikte alıp, fiilleri birlikte
gerçekleştiren, fiil üzerinde birlikte hakimiyet kuran kişilerdir. Bu bakımdan belirtilen suçlar
açısından müşterek faildirler.

Cemal’in karşı çıkmasına rağmen, kasten öldürme ve olası kastla yaralama suçlarını işleyen
Behçet bu suçlar açısından müstakil faildir.

Davut’un statüsü: Polis bölgede çok devriye gezdiğinden yakalanmamak için gözcü olarak
yerleştirilen Davut’un hırsızlık ve konut dokunulmazlığının ihlali suçlarının işlenişine katkısı,
suçların başarı ile işlenmesi için önem arz etmektedir. Davut’un katkısı olmazsa bu suçların
başarı ile işlenmesi mümkün olmayabilir. Bu nedenle, diğer failler Behçet ve Cemal ile birlikte
suç işleme kararı alan Davut, yaptıkları iş bölümüne göre icra ettiği fonksiyon nedeniyle bu iki
suç açısından müşterek faildir.
Cinsel saldırı, kasten öldürme ve olası kastla yaralama suçları açısından diğer faillerle birlikte
suç işleme kararı bulunmayan ve fiiller üzerinde hakimiyeti olmayan Davut’u anılan suçlardan
sorumlu tutamayız.

Figen’in statüsü: Yaptıkları anlaşma ve işbölümü çerçevesinde suçlara katılan Figen’in

hırsızlık ve konut dokunulmazlığının ihlali suçlarının işlenişine katkısı da, suçların başarı ile
işlenmesi için önem arz etmektedir. Bu katkı olmazsa suçların başarı ile işlenmesi mümkün
olmayabilir. Bu nedenle, Figen yaptıkları iş bölümüne göre icra ettiği fonksiyon nedeniyle bu
iki suç açısından müşterek faildir.

Cinsel saldırı ve kasten öldürme suçları açısından diğer faillerle birlikte suç işleme kararı
bulunmayan ve fiil üzerinde hakimiyeti olmayan Figen’i anılan suçlardan sorumlu tutamayız.

c. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme

İştirak halinde işlenen suçlarda, suçun gönüllü vazgeçenin gösterdiği gayreti dışında başka bir
sebeple işlenmemiş, olması ya da gönüllü vazgeçenin bütün gayretine rağmen işlenmiş olması
hallerinde de gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanır

Olayda Ahmet’in yaptığından pişman olup, Behçet, Cemal ile Davut’u telefonla arayarak onları
vazgeçirmeye çalışması gönüllü vazgeçme hükümleri açısından değerlendirilmelidir. Ahmet,
gönüllü vazgeçme hükümlerinden faydalanması için sadece pişman olup, azmettirdiği failleri
suçu işlemekten vazgeçirmek için onlarla konuşması yeterli değildir; suçların işlenmemesi için
tüm imkanlarını seferber etmesi gerekir. Ahmet’in, faillerin vazgeçmeyeceğini anladıktan sonra
kolluk kuvvetine haber vererek suçların işlenmesini engellemesi mümkünken bunu yapmamış,
hareketsiz kalmıştır. Bu nedenle, azmettiren olarak her iki suçtan cezalandırılması gerekir.

ç. İçtima: Ahmet, hırsızlık suçu açısından hem azmettiren hem de yardım eden konumundadır.
Azmettirmenin yardım etmeye göre asliliği kuralı gereğince azmettiren olarak sorumlu
tutulması gerekir.

Behçet’in Esra’yı öldürme kastı ile O’na doğru iki kez ateş etmesi hukuki anlamda tek fiildir.
Tamamlanan kasten öldürme suçu ve Figen bakımından ise olası kastla yaralama suçu söz
konusudur. Burada, Behçet’in ceza sorumluluğu farklı nev’iden fikri içtimaa ilişkin 44. madde
hükmüne göre belirlenmeli; en ağır cezayı gerektiren kasten öldürme suçundan
cezalandırılmalıdır.