1-KAPILI DEVRELERİN SENTEZİ

EHB332 Devre Sentezi

EHB 332 Devre Sentezi
Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ
Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ
 LC Devreleri

EHB332 Devre Sentezi

EHB 332 Devre Sentezi
Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ
Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ
1-Kapılı Devrelerin Sentezi
 
1-Kapılı LC Devrelerinin Sentezi
Reaktans Fonksiyonları

Reaktans

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 
Reaktans Fonksiyonlar
1-Kapılı devreye ait giriş empedans fonksiyonunun reel kısmı

Devrede R elemanı olmadığı için ()

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

• s
veya
• s

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi
• F(s) fonksiyonu tek fonksiyondur(F(s)=−F(−s))
Koşulları sağlayan F(s) giriş fonksiyonunun s=S0 da sıfırı olsun
F(s)=(s-S0)F’(s)
F(s) tek fonksiyon olduğu için
F(s)= −(−s − S0)F’(−s)
s=S0 bir sıfırsa, s= −S0 da F(s) fonksiyonunun sıfırıdır. F(s) pozitif reel olduğu
için
• F(s) fonksiyonunun tüm sıfır ve kutupları jω ekseni üzerinde olmalıdır

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 
Tanım: a) Tüm kutupları jω ekseninde katsız, reel ve pozitif rezidülü b) ∀ω,
ω≥0 için =0 koşulunu sağlayan rasyonel F (s) fonksiyonuna , reaktans
fonksiyonu denir.

Bu özellikleri sağlayan F(s) fonksiyonu LC türü bir giriş fonksiyonu olup

şeklinde bir açılıma sahiptir

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 Bu açılımdan yararlanarak, LC türü bir giriş fonksiyonu şu özellikleri sağlar;

• Tüm sıfır ve kutuplar jω ekseninde ve katsızdır, s=0 ve s=∞’da bir sıfır ya da
bir kutup bulunur
• olmak üzere
• tek fonksiyondur
• reel bir fonksiyon olmak üzere şeklindedir

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 •
, yani artan bir fonksiyondur
s=0’da sıfır varsa s=0’da kutup varsa

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 •
sonuç olarak sıfır ve kutuplar jω ekseninde sıralıdır

2 2 2 2
  𝑠(𝑠 +𝜔 ) ( 𝑠 +𝜔 ) …
1 3
𝐹 𝐿𝐶 ( 𝑠 ) = 𝐾 2 2 2 2
0 < 𝜔2 < 𝜔1 <𝜔 4 …
( 𝑠 +𝜔2 ) ( 𝑠 +𝜔 4 ) …

Bu özellikleri sağlayan fonksiyonlara Foster fonksiyonu denir

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

Foster Fonksiyonlarının Gerçekleştirilmesi

Foster Devreleri
Devre fonksiyonunun basit kesirlere açılımına karşı düşen devrelere Foster
devresi denir.

Z(s) → Foster 1
F(s)
Y(s) → Foster 2

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi
 
Foster 1

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi
 
Foster 2

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 CauerDevreleri
• Bir rasyonel fonksiyonunun sürekli kesirlere açılımına karşı düşen
devrelerdir
• Fonksiyonun empedans ya da admitans fonksiyonu olmasına göre değişen
devreler değildirler
• Devrenin görüntüsü basamaklı bir yapıya sahip olduğu için merdiven tipi
ya da basamaklı devre olarak da adlandırılırlar

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi
  Birinci Tip Sürekli Kesirlere Açılım

→ Sonsuzdaki kutuplar

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi
  İkinci Tip Sürekli Kesirlere Açılım

→ Sıfırdaki kutuplar

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

F(s)=Z(s)

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

F(s)=Y(s)

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 Cauer 1
Ele alınan fonksiyonunun pay ve payda polinomlarının en yüksek dereceli
terimden, en düşük dereceli terime doğru sürekli bölünmesi (sürekli kesirlere
açılımı) ile elde edilen devrelerdir

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

F(s)=Z(s)

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

F(s)=Y(s)

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 Cauer 2
Ele alınan fonksiyonunun pay ve payda polinomlarının en düşük dereceli
terimden, en yüksek dereceli terime doğru sürekli bölünmesi (sürekli kesirlere
açılımı) ile elde edilen devrelerdir

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi
 
Minimum Eleman Sayısı
 LC Türü Foster Devrelerinde Eleman Sayısı

1 eleman
2n eleman
1+1+2n=2+2n
1 eleman eleman

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 LC Türü Cauer Devrelerinde Eleman Sayısı

Sürekli kesirlere açılımda terim sayısı fonksiyonun derecesine eşit olmalı, yani
eleman sayısı fonksiyonun derecesine eşittir.

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

 
Genel olarak Minimum Eleman Sayısı
Tanım: Bir fonksiyonun s=0 ve s=∞’daki sıfır ve kutupları dışındaki sıfır ve
kutuplarına iç kritik frekans denir
Foster ve Cauer devrelerinde;

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

1-Kapılı Devrelerin Sentezi

Tanım: Bir empedans (admitans) fonksiyonu minimum sayıda elemanla

gerçekleştirilmişse o devreye kanonik devre denir

Foster ve Cauer devreleri kanonik devrelerdir

EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ

 SORULAR?
EHB 332 Devre Sentezi Prof. Dr. Ece Olcay GÜNEŞ