វិញ្ញ

ា សាគណិតវិទ្យាទ្យី ១
ត្រៀម្រលងសិ សសពូ កែ ្រលងចូ លតរៀនវិ សវែរ ្រលងចូ លមហាវិ ទ្យាល័យគណិរវិ ទ្យា

្រលងអាហារូរែរណ៍តៅសិ ែាតៅររតទ្យស និ ងត្រៀម្រលង្រកែងតសសងៗ

រ ៀបរ ៀង និង បរ្ងៀនរោយរោក នូ ច័នទណា ិទ្ធិ

Email: channarithnoukh@gmail.com

I. គណនាលម
ី ត
ី ខាងក្រោម:

1  ax 1  bx   1
ក) lim
x 0 x
1  a1x 1  a2 x  1  a3 x  ... 1  an x   1
ខ) lim ។
x 0 x
II. ក្គឱ្យរតីក្ោណ ABC មាន B  500 ។ តាង D ជាចំណុចក្ៅក្លី BC ដែល

BAD  300 នង
ិ AD  BC ។ ចូររក CAD ។
n 1
3 n
2
III. រាយបញ្ជាក់ថាចំក្ ោះចំនួនគត់វ ិជ្ាមាន n នីមយ
ួ ៗ ចំនួន 33  33  1 ជាចំនន
ួ សមាស។
IV. ចូររករគប់រតីក្ោណ ABC ដែលមាន AB  8 ក្ យ
ី មានចំណុច P មួយក្ៅកនុងរតីក្ោណក្នោះ
PB  5, PC , AC , BC
ក្្ទៀងផ្ទទត់ ជាបីតប
ួ នតគ្ននននស្ុីតនព្្នតមាន្លសងរួម 2 និង
BPC  2BAC ។
V. វ ិមារតទំងបីរបស់របក្លព្ីដប៉ែតដកងមួយជាស្ុីតធរណីមារតដែលមាន្លក្ធៀបរួម

  
q  1  log 2 2  2  log 2 2  2  2  log 2 2  2  2    ។ ចូររកវ ិមារត

ទំងបក្ី បមា
ី ឌរបស់របក្លព្ដី ប៉ែតដកងគឺ 1728cm3 ។
A
VI. ចតុក្ោណដកង MNPQ ចារកកន
ឹ ុ ងរតក្ី ោណសម័ងស
6cm
ដែលមានរជ្ុង 6cm ។ ក្គតាង MN  x cm ។
បង្ហាញថាន្ទរកឡា   ចតុក្ោណគឺ
A cm2 M x cm N
3
A x  6  x  ។ គណនាតនមៃ x ក្ែីមបក្ី ោយ 600
2
A មានបរមា។ បង្ហាញថាតនមៃ x ក្នោះក្ធ្ីក្ោយ A អតិបរមា។ B Q P C

ដំណ ោះស្រសាយ
I. គណនាលីមីតខាងក្រោម:
 1  ax 1  bx   1
ក) lim
x 0 x
1  ax 1  bx   1
តាង L1  lim
x 0 x

ក្យង
ី បាន L  lim
 1  ax 1  bx   1  1  ax 1  bx   1
 1  ax 1  bx   1
1
x 0 x
1  ax 1  bx   1
 lim
x 0 x
 1  ax 1  bx   1
1  ax  bx  abx 2  1
 lim
x 0 x  1  ax 1  bx   1
 a  b  x  abx 2
 lim
x 0 x  1  ax 1  bx   1
 a  b x abx 2
 lim  lim
x 0 x  1  ax 1  bx   1 x 0 x  1  ax 1  bx   1
ab abx
 lim  lim
x 0 1  ax 1  bx   1 x 0 1  ax 1  bx   1
ab

2
ab
ែូចក្នោះ L1 
2
1  a1x 1  a2 x  1  a3 x  ... 1  an x   1
ខ) lim
x 0 x
1  a1x 1  a2 x  1  a3 x  ... 1  an x   1
តាង L2  lim
x 0 x
គុណកក្នោមឆ្លៃស់ភាគដបង នង
ិ ភាគយក ក្យង
ី បាន:
កក្នោម 1  a1x 1  a2 x  1  a3 x  ... 1  an x   1   a1  a2  a3  ...  an  x 
រ ូតែល់តមា
ួ ន xn
  a1  a2  a3  ...  an  x
ក្យង
ី បាន L2  lim
x 0 x  1  a1x 1  a2 x  1  a3 x  ... 1  an x   1
្លបូកននតួដែលមានែឺក្រកចាប់ព្ី x2
 lim
x 0 x  1  a1x 1  a2 x  1  a3 x  ... 1  an x   1
a1  a2  a3  ...  an
ែូចក្នោះ L2 
2
II. រក CAD
 របៀបទ្ី ១ C

B 500 A

E
តាង E ជាចំណុចឆៃុោះនន D ក្ធៀបនឹង AB
ក្នាោះ AEB  ADB  1000  CBE នង
ិ AE  AD  CB
 AEBC ជាចតុក្ោណ ន យសមបាត
ក្នាោះ CAB  EBA  500
ែូចក្នោះ CAD  200
 របៀបទ្ី ២
តាមររស
ឹ ប
តី រ Sinus កនុងរតីក្ោណ BAD :
AD BC BD
0
 0
 0
 2 BD
sin 50 sin 50 sin 30
 BC  2sin 500 BD និង 
DC  2sin 500  1 BD 
តាង x  CAD
តាមររឹសតីបរ Sinus កនុងរតីក្ោណ CAD :
 AD

DC
ឬ
2sin 500 BD

 2sin 50  1 BD
0


sin 1000  x sin x  
sin 1000  x  sin x


2sin 500


sin 1000  x
2sin 500  1 sin x
 sin1000 cot x  cos1000  cos100 cot x  sin100
2sin 500 cos 500
ក្នាោះ  cos100 cot x  sin100

2sin 500  1 cos 500 
2sin1000
  cos100 cot x  sin100
sin1000  cos 500
cos100
  cos100 cot x  sin100
cos100  cos 500
cos100
  cos100 cot x  sin100

cos 300  200  cos 300  200  
cos100
ក្នាោះ
0
 cos100 cot x  sin100
sin 20
cos100  sin100 sin 200
 cot x 
cos100 sin 200
ដត  
cos100  cos 200  100  cos 200 cos100  sin 200 sin100
 cos100  sin100 sin 200  cos 200 cos100
 cot x  cot 200
ែូចក្នោះ CAD  20
0

n 1
3 n
2
III. រាយបញ្ជាក់ថាចំក្ ោះចំនួនគត់វ ិជ្ាមាន n នីមយ
ួ ៗ ចំនួន 33  33  1 ជាចំនន
ួ សមាស
n 1
3 n
2
តាង N n  33  33 1
-ក្បី n  1 ក្នាោះ N1  39  3  33 2  1  531685  7  5  11  1381  0  mod 7 
ឧបមាថាវាព្ត
ិ រ ូតែល់ n  k  k  1 គឺ N k  0  mod 7 
-ចំក្ ោះ n  k  1:
k 2 k 1 k 2 k 1
3 2
N k 1  33  33  1  33  27  33 9 1
 k 1

ក្យង
ី សក្ងេត: 33k  2
 27  3   27   1  1  1 mod 7 
3 3 3k

 9   3   9   1  2  2  mod 7 
k
3k 1 3 3 3k
3
ក្នាោះ N k 1  1  2  1  0  mod 7  មានន័យថា 7 ជាតួដចកនន N k 1 ។
ក្នាោះ N k 1 ជាចំនន
ួ សមាស ក្ យ
ី តាមកំក្នីន Nn ជាចំនន
ួ សមាសចំក្ ោះចំនន
ួ គត់ n នីមួយៗ។
IV. រករគប់រតីក្ោណ ABC
A

8 x2

P
5 x

B x4 C

តាង x  PC ក្នាោះ AC  x  2 និង BC  x  4

ក្ោយ BC  AC  AB ក្យង
ី ទញបាន x 1
តាមររស
ឹ ប
តី រ Cosine កនុងរតក្ី ោណ ABC :

AB 2  AC 2  BC 2 64   x  2    x  4 
2 2
13  x
cos  BAC    
2 AB  AC 16  x  2  4  x  2
តាមររឹសតីបរ Cosine កនុងរតីក្ោណ PBC :

PB 2  PC 2  BC 2 25  x   x  4 
2 2
9  8x
cos  BPC    
2 PB  PC 10 x 10 x
តាមសមមតកិ មម BPC  2BAC ក្នាោះ cos  BPC   cos  2BAC 

 2 cos 2  BAC   1
2
9  8x  13  x 
ក្យង
ី បាន  2   1

10 x  4  x  2 

 x3  66 x 2  223x  48   x  3 x 2  69 x  16  0 
 x 2  69 x  16 មានឫសព្ីរ x1  0
ព្ ុធា និង x2  1 ដែលមិនក្្ទៀងផ្ទទត់លកខខណឌ
 x  3 ជាចក្មៃីយដតមួយគត់
ចំក្ x  3, AB  8, BC  7, CA  5
ោះ
64  25  49 1
 cos  BAC   
80 2
 BAC  600
ែូចក្នោះ រតក្ី ោណ ABC មាន AB  8, BC  7, CA  5 នង
ិ BAC  600
V. រកវ ិមារតទំងបី
វ ិមារតទំងបី ជាតួបនតគ្ននននស្ុត
ី ធរណីមារតមាន្លក្ធៀបរួម q
ក្នាោះក្យង
ី តាងវ ិមារតទំងបីក្នាោះក្ោយ a, aq, aq 2

  
q  1  log 2 2  2  log 2 2  2  2  log 2 2  2  2   
 1  log 2  2  2   log 2  2  2 
 1  log 2  2   2
មាឌននរបក្លព្ីដប៉ែតដកង V  a  aq  aq 2  1728
 a 3  q 3  1728
 a3  23  1728
ក្នាោះ a  6
ែូចក្នោះ វ ិមារតទំងបីគឺ 6,12, 24

VI. បង្ហាញថាន្ទរកឡា   ននចតុក្ោណដកងគឺ A 

A cm2
2
3
x 6  x
ក្យង
ី មាន A  MN  MQ
1
BQ  6  x
2
MQ 1 3
tan 600   MQ  BQ  tan 600   6  x   3  6  x
BQ 2 2
3 3
ក្យង
ី បាន A  x 6  x  x 6  x ព្ត
ិ
2 2
 គណនាតនមៃ x ក្ែីមបក្ី ោយ A មានបរមា

A
2
3
x 6  x 
2
3

6x  x2 
 dA 3
  6  2x
dx 2
dA
រតង់ x  3,  0 ក្នាោះ A មានបរមា
dx
 បង្ហាញថាតនមៃ x ក្នោះក្ធ្ីក្ោយ A អតិបរមា
d2A
ក្ោយ
2
 30 ក្នាោះ A ិ រមារតង់
អតប x  3។
dx
 វិញ្ញ
ា សាគណិតវិទ្យាទ្យី ២
ត្រៀម្រលងសិ សសពូ កែ ្រលងចូ លតរៀនវិ សវែរ ្រលងចូ លមហាវិ ទ្យាល័យគណិរវិ ទ្យា

្រលងអាហារូរែរណ៍តៅសិ ែាតៅររតទ្យស និ ងត្រៀម្រលង្រកែងតសសងៗ

រ ៀបរ ៀង និង បរ្ងៀនរោយរោក នូ ច័នទណា ិទ្ធិ

Email: channarithnoukh@gmail.com

5t  10t 3  t 5
I. ក្ោយក្របីររឹសតីបរែឺម័រ រាយបញ្ជាក់ថា tan 5  ដែល t  tan  ។ ទញ
1  10t 2  5t 4
3
បង្ហាញថា tan
5
 5  2 5  ។

II. ក្គឱ្យ 0  b  1 នង
ិ 0a ។ ចូរក្របៀបក្ធៀប
4
x   sin a  b , y   cos a  b , z   sin a  b
log sin a log cos a log cos a
។
x
1
III. គណនាោំងក្តរោល I  x  xn  1 dx ; J  x ln x dx ។

IV. ក្គឱ្យ a, b ជាចំនន

ួ ព្ិតវ ិជ្ាមាន។ រាយបញ្ជាក់ថា a5  b5  ab max a3 , b3   លុោះរតាដត
a3  b3  ab min  a, b  ។
V. E, F ជាចំណុចកណ្ត
ត លននអងេត់ររូង AC និង BD របស់ចតុក្ោណក្បា៉ែង ABCD ។ រាយ
បញ្ជាក់សមភាព្ AC 2  BD 2  AB 2  BC 2  CD 2  DA2  4 EF 2 ។
VI. ក្គឱ្យរតក្ី ោណមានមុំរសួច ABC មាន BC  a, CA  b, AB  c ។ រាយបញ្ជាក់ថា
12S
cot A  cot B  cot C  2 2ABC 2 ដែល SABC ជាន្ទរកឡាននរតីក្ោណ ABC ។
a b c
 ដំណ ោះស្រសាយ

5t  10t 3  t 5
I. ក្ោយក្របរី រស តី រែឺម័រ រាយបញ្ជាក់ថា tan 5
ឹ ប  ដែល t  tan 
1  10t  5t
2 4

តាមររឹសតីបរ De Moivre ក្យង

ី បាន:

 cos   i sin  5  cos 5  i sin 5

 cos 5  i sin 5  cos5   5i cos 4  sin   10cos3   i sin  
2

10 cos 2   i sin    5cos   i sin     i sin  

3 4 5

 cos5   5i cos 4  sin   10 cos3  sin 2   10i cos 2  sin 3 

5cos  sin 4   i sin 5 

 cos5   10cos3  sin 2   5cos  sin 4   

i 5cos4  sin   10cos2  sin3   sin5  
តាមចំនួនកុំ្ៃិចព្រី ក្សមគ្ន
ី ន ក្យង
ី ទញបាន:
cos 5  cos5   10 cos3  sin 2   5cos  sin 4 

sin 5  5cos  sin   10 cos  sin   sin 
4 2 3 5

sin 5 5cos 4  sin   10 cos 2  sin 3   sin 

 tan 5  
cos 5 cos5   10 cos3  sin 2   5cos  sin 4 
5 tan   10 tan 3   tan 5  5t  10t 3  t 5
 tan 5   ព្ិត
1  10 tan 2   5 tan 4  1  10t 2  5t 4
3
 ទញបង្ហាញថា tan
5
  5 2 5  
3 5t  10t 3  t 5
យក   ក្នាោះ tan 3 
5 1  10t 2  5t 4
 5t  10t 3  t 5  0

 t 5  10t 2  t 4  0 
-ចំក្ ោះ 5  10t 2  t 4  0
តាង X  t2,t  0
សមីោរក្ៅជា 5  10 X  X 2  0
 '  52  5  20
 '  2 5
 X1  5  2 5 , X 2  5  2 5  0
ក្យង
ី បាន t2  5  2 5 ក្នាោះ t 5  2 5  ព្ិត
x   sin a  , y   cos a  , z   sin a 
logb sin a logb cos a logb cos a
II. ក្របៀបក្ធៀប

ក្ោយ 0  b  1  f  x   log b x ជាអនុគមន៍ចុោះ


ក្ោយ 0   ក្នាោះ 0  sin   cos   1
4
 logb sin   logb cos   0
logb sin  logb cos 
  sin     sin  
ក្យង
ី បាន xz
នង
ិ  sin  logb cos    cos  logb cos 
ក្យង
ី បាន zy
ែូចក្នោះ xz y
x
1
VII. គណនាោំងក្តរោល I  x  xn  1 dx ; J  x ln x dx

1
I  x  xn  1 dx
តាង t  x n  1 ក្នាោះ dt  nx n 1dx
x n 1 1 dt 1 dt
ក្យង
ី បាន I  xn  xn  1 dx 
n   
 t  1 t n t 2  1
1 dt
n  t2  t  1  1
I

4 4
1 dt 1 dt 1  1 1
 
n  1 1 2 2
ឬ
   
n t  t n  t 1 t 
2
  dt
 t  
   1 t 1 1  xn 
 2 2  ln  c  ln  n c
n t n  x  1 
1 1  
t 
2 2  c  1 ln t  1  c  1 ln x
n
1 1
  ln c
n 1 t1  1 n t n xn  1
2 
2 2 2
 1 xn
ែូចក្នោះ I  ln n c
n x 1
x
J  x ln x dx
x x
ក្បីតាង u x ln x  du  x ln x dx
x
ក្យង
ី បាន 
J  du  u  x ln x c
x
ែូចក្នោះ J x ln x c
III. រាយបញ្ជាក់ថា a5  b5  ab max a3 , b3   លុោះរតាដត a 3
 b3  ab min  a, b 
-ក្បី a  b ក្យងី បានសមភាព្ទំងព្រី a 2b  0 ែូចគ្នន
- ក្បី a  b

a 5  b5  a 4b ក្បី ab

a  b  ab max a , b
5 5
 3 3
 
b  a  b a
5 5 4
ក្បី ab




 a 2  ab  b 2 a3  b3  ab 2  ក្បី a b

 
 b  ab  a b  a  ba
2 2 3 3 2
  ក្បី ab
2
 1  3 2
ដត a  ab  b   a  b   b  0
2 2
 2  4
ក្នាោះ a  b  ab  0  a  b  ab ឬ a  b  ab min  a, b  a b
3 3 2 3 3 2 3 3
ក្បី

ក្នាោះ b3  a3  ba 2  0 b3  a 3  ba 2 ឬ b3  a 3  ab min  a, b  ក្បី a  b

ជារួម  
a5  b5  ab max a3 , b3  a3  b3  ab min  a, b  ព្ត
ិ

IV. រាយបញ្ជាក់សមភាព្ AC 2  BD 2  AB 2  BC 2  CD 2  DA2  4 EF 2

តាង a  AB, b  BC , c  CD
ក្នាោះ AC  a  b, BD  b  c និង AD  a  b  c
មយ៉ែងក្រៀត

AF 
1
2
 1
AB  AD  2a  b  c ,
2
  
 1
AE 
2
1
AC  a  b
2
 
ក្នាោះ
1
EF  AF  AE  a  c
2
 
   
2 2
ក្យង
ី បាន AC 2  BD 2  a  b  bc

  a 2  2a  b  b2    b2  2b  c  c 2 
 a 2  2b 2  c 2  2a  b  2b  c 1
   a  c
2 2
AB 2  BC 2  CD 2  DA2  4 EF 2  a 2  b2  c 2  a  b  c


 a 2  b2  c 2  a 2  b2  c 2  2a  b  2b  c  2c  a  a 2  c 2  2a  c 
 a 2  2b 2  c 2  2a  b  2b  c  2
តាម 1 នងិ  2  សមភាព្ព្ិត
12SABC
V. រាយបញ្ជាក់ថា cot A  cot B  cot C  1
a b c
2 2 2

 cos A cos B cos C 

ី មាន 2  cot A  cot B  cot C   2 
ក្យង   
 sin A sin B sin C 
2  cos A sin B sin C  cos B sin A sin C  cos C sin A sin B 

sin A sin B sin C
 sin C  cos B sin A  cos B sin A sin 2 A  sin 2 B  sin 2 C
cyc
 
sin A.sin B.sin C sin A.sin B.sin C
sin A  sin B  sin C
2 2 2
 cot A  cot B  cot C 
2sin A.sin B.sin C
a b c
តាមររស តី រ Sinus: sin A 
ឹ ប ;sin B  ;sin C  ក្យងី បាន
2R 2R 2R
2 2 2
 a   b   c 
cot A  cot B  cot C  

2 R
 
  2 R
 
  2 R

 
R a 2  b2  c2  
a b c abc
2  
2R 2R 2R
abc R 1
ដត SABC  ក្នាោះ 
4R abc 4SABC
 a 2  b2  c2
 cot A  cot B  cot C 
4 S ABC
a 2  b2  c2 12 S
វ ិសមភាព្ 1 ក្ៅជា  2 2ABC 2
4 SABC a b c

 
2
 a 2  b2  c2  48S ABC  2 
 a  b  c   a  b  c   a  c  b   a  b  c 
ដតតាមរូបមនតក្ រុង៉ែ S 2ABC      
 2  2  2  2 
 2    a2  b2  c2   3  a  b  c  a  b  c  a  b  c  a  b  c 
តាមវ ិសមភាព្ AM-GM:

27  a  b  c  a  b  c  a  b  c    a  b  c 
3

 
2
 a  b  c
4
ក្នាោះ 9 a 2  b2  c2
តាមវ ិសមភាព្ Caucy-Schrawz:

  
3 a 2  b2  c 2  1  1  1 a 2  b2  c 2   a  b  c   2

ក្នាោះ  
9 a 2  b2  c 2   a  b  c 
4
ព្ិត

សមភាព្ក្កត
ី មានោលណ្ត ABC សម័ងស។

វិធីស្រាយ cot A  cot B  cot C ងាយ

តាមររស
ឹ ប
តី រ Cosine: a 2  b 2  c 2  2bc cos A
b2  c2  a 2
 cos A 
2bc
a a
តាមររសឹ ប
តី រ Sine:  2 R  sin A 
sin A 2R
b2  c2  a 2
ី បាន cot A 
ក្យង
cos A
 2bc 
R b 2
 c 2
 a 2
 
sin A a abc
2R

រាយែូចគ្នន cot B 

R a 2  c2  b2  , cot C  R  a 2
 b2  c2 
abc abc
cot A  cot B  cot C 

R a 2  b2  c 2 
abc
abc R 1
ដត SABC   
4R abc 4 S ABC
a 2  b2  c2
ក្នាោះ cot A  cot B  cot C 
4SABC
 វិញ្ញ
ា សាគណិតវិទ្យាទ្យី ៣
ត្រៀម្រលងសិ សសពូ កែ ្រលងចូ លតរៀនវិ សវែរ ្រលងចូ លមហាវិ ទ្យាល័យគណិរវិ ទ្យា

្រលងអាហារូរែរណ៍តៅសិ ែាតៅររតទ្យស និ ងត្រៀម្រលង្រកែងតសសងៗ

រ ៀបរ ៀង និង បរ្ងៀនរោយរោក នូ ច័នទណា ិទ្ធិ

Email: channarithnoukh@gmail.com

I. ក្បី n ជាចំនន
ួ គត់វ ិជ្ាមាន ចូរបង្ហាញថា a
n 1
 n  a  1  a ដចកោច់នង
ឹ  a  1 ។
2

II. ក្គក្ោយ α, β , γ នង
ិ δ ជាឫសនន x  bx  cx  dx  e  0 ។ គណនា
4 3 2

 α  1 β
2 2
  
 1 γ 2  1 δ 2  1 ជាអនុគមន៍នន b, c, d និង e ។
III. រាយបញ្ជាក់ថា 33334444  44443333 ដចកោច់នឹង 7 ។
IV. ក្គក្ោយ a1  0 និង a2  1 ក្ យ
ី ចំក្ ោះ n  3, an   n  1  an 1  an  2  ។
ក. រករូបមនតសរមាប់គណនា an ។
an
ខ. គណនា lim ។
n  n !
p π 2π 3π 4π
V. p, q ជាព្ីរចំនួនគត់វ ិជ្ាមានបឋមរវាងគ្នន ក្្ទៀងផ្ទទត់  cos10  cos10  cos10  cos10
q 5 5 5 5
។ គណនា p  q ។

VI. a,b,c ជាឫសព្ត ី រ x  3x  1  0,  a  b  c  ។ គណនា 20 a  b  a  c ។

ិ ននសមោ
3 2 2
 
 x3  y  3 x  4
 3
VII. ក្ោោះរាយកនុងសំណុំចំនន ួ ព្ិតនូវរបព្័នធសមីោរ 2 y  z  6 y  6 ។
 3
3z  x  9 z  8
1 1 1
VIII. ក្គក្ោយ a, b, c ជាចំនួនព្ិតវ ិជ្ាមានក្្ទៀងផ្ទទត់លកខខណឌ    1 ។ រាយបញ្ជាក់វ ិសមភាព្
ab bc ca
a b c 3 3
   ។ ក្តីក្ព្លណ្តក្រីបសមភាព្ក្កីតមាន ?
1  a2 1  b2 1  c2 2
 ដំ ណ ោះស្រាយ

I. ក្បី n ជាចំនន
ួ គត់វ ិជ្ាមាន ចូរបង្ហាញថា a
n 1
 n  a  1  a ដចកោច់នឹង  a  1
2

តាង f  a   a  n  a  1  a
n 1

d
f  a    n  1 a n   n  1
da
ក្ោយ f 1  f ' 1  0 ក្នាោះ f  a  ដចកោច់នឹង  a  1 ។
2

II.   
គណនា α  1 β  1 γ  1 δ  1 ជាអនុគមន៍នន b, c, d និង e
2 2 2
 2

ី មាន x  bx  cx  dx  e   x  α  x  β  x  γ  x  δ 
ក្យង
4 3 2

ចំក្ ោះសមភាព្ខាងក្លី ក្យង

ី ក្ោយ x  i និង x  i ដែល i  1
1  c  e   b  d  i   i  α  i  β  i  γ  i  δ  1
ក្នាោះ 
1  c  e   b  d  i   i  α  i  β  i  γ  i  δ   2 
ក្គែឹងថា  u  vi  u  vi   u  v
2 2

    
គុណអងគ : α  1 β  1 γ  1 δ  1  1  c  e    b  d 
2 2 2 2 2 2

ែូចក្នោះ  α  1 β  1 γ  1 δ  1  1  c  e 

2 2 2 2 2
 b  d 
2

III. រាយបញ្ជាក់ថា 33334444  44443333 ដចកោច់នឹង 7

ក្ោយ 3333  1  mod 7  និង 4444  1  mod 7 

ក្យង
ី បាន 3333  44443333  14444   1
3333
4444
 11
 0  mod 7 
ែូចក្នោះ 33334444  44443333 ដចកោច់នឹង 7
IV. ក. រករូបមនតសរមាប់គណនា an

ិ មម an   n  1  an 1  an  2 
សមមតក

ី បាន an  nan 1    an 1   n  1 an  2 
ក្យង

បនតក្ធ្ក្ី លរ
ី ំនាក់រំនងក្នោះ n  3 ែង ក្យង
ី បាន
n2
an  nan 1   1  a2  2a1    1n2   1n
ក្នាោះ
an a
 n 1 
 1
n

n!  n  1! n!
 ar
n
ar 1 
n
 1
r n
 1
r
ក្គបាន
r 2 

 
r !  r  1!

 r 2 r !

r 0
r!  
a
ក្ោយ a1  1 ក្នាោះអងគខាងក្ឆ្ងគឺ n
n!
  n  1r 
នាំក្ោយ an  n!
 
r!


 r 0 
 n  1r 
ែូចក្នោះ an  n!
 
r!


 r 0 
a
ខ. គណនា lim n
n  n !

 1  e1
n r


an
ក្យង
ី បាន lim  lim
n  n! n  r!
r 0
V. គណនា p  q
4

 
2π 2π 10
តាង ω  cos  i sin និង S  2  1  ωk
10
5 5 k 1
2kπ 2kπ kπ 2 kπ kπ
1  ω  1  cos
k
 i sin  2cos  2i sin cos
5 5 5 5 5
kπ  kπ kπ 
 2cos  cos  i sin 
5  5 5 

ក្យង 
ី បាន 1  ω
k 10

 210 cos10
kπ
5
10 p
នាំក្ោយ S  2  2 
10
q
ក្ោយ 1  ω  ω2  ω3  ω4  0
4 4 10
10  10  10  10  
ក្យង
ី បាន S   1  ω    n ωnk  5  0    5   10   1270
k 10

k 0 k 0 n 0
p p 123
ក្នាោះ 1024  1024   1270 ក្ យ
ី 
q q 512
ែូចក្នោះ p  q  123  512  635

VI. 
គណនា 20 a  b  a  c
2 2

តាង f  x   x  3x  1
3

ក្ោយ f  2   1, f  0   1, f 1  1, f  2   3

f  2   f  0   0, f  0   f 1  0, f 1  f  2   0
តាមររស
ឹ ប
តី រតនមៃកណ្ត ី រ f  x   0 ក្ៅចក្នាៃោះ  2,2 
ត ល ឫសននសមោ
ក្យង
ី តាង x  2cos t
1
សមីោរោចសរក្សរក្ៅជា 4cos t  3cos t  
3
2
 1 2π 4π 8π
ក្នាោះ cos3t   មានឫស t  , ,
2 9 9 9
8π 4π 2π
ក្យងី ទញបាន a  2cos , b  2cos , c  2cos
9 9 9
8π 4π 8π 2π
a 2  b 2  a  c  4cos 2  4cos 2  2cos  2cos
9 9 9 9
 16π   8π  8π 2π
 2  cos  1  2  cos  1  2cos  2cos 4
 9   9  9 9

ែូចក្នោះ 20 a  b  a  c  80
2 2

 x3  y  3 x  4
 3
VII. ក្ោោះរាយកនុងសំណុំចំនន
ួ ព្ត
ិ នូ វ របព្័ នស
ធ មោ
ី រ 2 y  z  6 y  6
 3
3z  x  9 z  8
 y  2  2  3 x  x3

ក្យង ោចសរក្សរ z  2  4  6 y  2 y
3
ី

 x  2  6  9 z  3z
3

 y  2   2  x  x  12


ឬ  z  2  2  2  y  y  1
2


 x  2  3  2  z  z  1
2

គុណអងគ និង អងគ :  x  2  y  2  z  2  1  6  x  1  y  12  z  12   0

2

ក្គទញបាន x  y  z  2
ែូចក្នោះ x  y  z  2

a b c 3 3
VIII. រាយបញ្ជាក់វ ិសមភាព្   
1  a2 1  b2 1  c2 2
1 1 1
ក្យង
ី មាន    1 ក្នាោះ a  b  c  abc
ab bc ca
π
ក្ោយ a, b, c  0 ក្យង
ី ោចតាង a  tan α, b  tan β , c  tan γ ដែល 0  α, β , γ 
2
tan x  tan y
ក្ោយក្របី tan  x  y   ី បាន tan  α  β  γ   0 ឬ α  β  γ  π
ព្ីរែង ក្យង
1  tan x  tan y
tan 2 x
ក្របស
ី មភាព្  sin 2 x ក្ យ
ី ក្ោយ α, β , γ ជាមុំរសួច
1  tan x
2

3 3
ក្យង
ី ោចបំដលងវ ិសមភាព្ក្ែីមក្ៅជា sin α  sin β  sin γ 
2
ក្ោយ α  β  γ  π ក្ ី អនុគមន៍សុីនុសក្បា៉ែងចក្នាៃោះ  0,π 
យ
តាមវ ិសមភាព្ ក្ជ្នក្សន ក្យង
ី បាន
1 1 1 1 π 3
sin α  sin β  sin γ  sin  α  β  γ   sin 
3 3 3 3 3 2
3 3
ក្នាោះ sin α  sin β  sin γ  ព្ត
ិ
2
π
សមភាព្ក្កីតមានោលណ្ត α  β  γ  ឬ abc 3
3
a b c 3 3
ែូចក្នោះ    ព្ិត
1  a2 1  b2 1  c2 2
ទំ ព័រទី 20