Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 7

Katamaran ng mga pilipino (La Indolencia de los Filipinos) inilathala sa pahayagang la solidaridad

Inamin ni rizal na tamad ang mga pilipino ng dahil sa ilang dahilan

Ang hindi pagtatrabaho ay dahil sa init ng araw.

1. Nakakapagpapawis ang init kaya madalas sumilong sa mayayabong na punong kahoy.


2. Init ay nakakapagpalusong sa lupa (paniniwala) kaya dina nila kailangan alagaan ang mga tanim
3. Kinitilan ang mga pilipino “force labor””

Pasubali ni rizal- hindi likas sa pilipino ang pagiging tamad, naging tamad lamang
ang mga pilipino ng dumating ang mga kastila. Dahil bago paman dumating ang
mga kastila ay masiglang nakikipag kalakalan ang mga pilipino sa mga kastila,
hapon at malay. Lumaganap lamang ang katamaran ng pilipino dahil sa maling
pamamalakad ng ga kastila. Na kung saan mali, masama at lihis sa relihiyon.
Naging tamad ang mga pilipino dahil na din sa ugali ng kastila. Sinira ang
kasipagan at pagkukusa ng mga pilipino ang sobra sobrang kasipagan at
pagkukusa ng mga pilipino dahil nga nakikipagkalakalan na ang mga pilipino
maging sa asyano at gitnang silangan naputol ito gawa ng Monopolya ng galleon
trade kaya binigyan lamang ng pagkakataon ang mga pilipino na imbes makipag
kalakalan sa ibat ibang bansa ay binigyan lang sila ng pagkakataon na sa espanya
lang maaaring makipag kalakalan. Bunga neto ang maliliit na industriya at mga
gawing kaaway ay napatigil. Isa pang dahilan kung bakit lumaganap ang
katamaran ng pilipino ay kinitil ng mga pilipino ang pagmamahal ng pilipino sa pag
gawa dahil sa tinatawag na force labor o sapilitang pagtatrabaho. Isa pa ay, hindi
ipinagtanggol ng mga kastila ang mamamayan laban sa mga nananalakay, pirata,
dayuhan at mandarambong. Sapagkat ang mga pilipino noong mga panahong iyon
ay mga walang armas, ang mga pilipino ay pinapatay, ang mga tahanan ay sinisira
o sinusunog, an mga taniman ay inipinsala at ang mga industriya ay winawasak
noong panahong iyon. Bunga neto, ang ating mga pilipino ay nagpalipat lipat ng
tirahan at ang nagyayari ay ayaw man magtanim o itayong muli ang mga sinira,
winasak na industriya ay umaasa nalamang sa habag ng diyos. Isa pang dahilan sa
paglaganap ng katamaran ay tiwaling sistema n edukasyon. Kung mayroon man
ang tinuturo ay pawang mga dasal at iba pang karunungan na hindi magagamit ng
nagsisipag aral. Dahil noon ay walang kursong pag agrikultura, industriya na kkung
saan ay kailangang kiailangan sa panahong iyon. Isa pa ay maling ipinakikita ng
mga namumunong kastila ay tanghali na kung pumasok sa opisina at kung umalis
naman ay maaga pa gayong wala namang gawa. Ang mga babae ay sinusundan ng
pag aalila, kahit ang pagbibihis at pagpapaypay ay sila ang gumagawa na kung
saan aliping alipin ang ating mga kababaehan at kababayan. Isa pa ay
pinahihintulutang lumaganap ang sugal. Halos araw araw ay may sabong at kung
fiesta ang nagapsimuno kung ano anong sugal. Kaya’t nananatiling mangmang ang
mga pilipino na ang mga dukha ay nakararating sa langit at ang mayayaman ay
magtutungo sa impyerno. Kaya ayaw na nilang mag aral at baka mapunta sa
impyerno. Isa pa ay mataas ang buwis na ipinapataw sa pilipino. Na halos lahat ng
seldo ay napupunta lamang sa mga prayle. Kawalan ng pagkakaisa ay isa din sa
sanhi ng katamaran ngpilipino. Sapagkat kung walang lakas ang mga pilipino ay
wala silang lakas hadlangan ang mga mapaminsalang hakbang ng pamahalaan at
iba pang pwersa ng lipunan. Ngayon sa kalahatan sino ang may sala sa pagiging
tamad ng mga pilipino? Ang mga kastila ang may sala sa kalahatan.
Gusto ng mga pilipino na mag aral ngunit walang paaralan, kung mayroon man ay
kulang sa kagamitan. Walang maaaring sumuporta sa lalayan ng karunungan.
Gusto mag negosyo, walang puhunan at proteksyon ng pamahalaan. Gusto
magbungkal ng lupa magtayo ng industriya ngunit mataas naman ang singil sa
buwis sinasamanta pa ng mga pinunong kastila. Sa huli, maaaring sumating ang
pagkakataon na pinagkaisa na ito ng mga kastila bilang isang kolonya at bilang
isang kumonidad ng kristiyano. Relihiyon ang ginawang kanlungan ng mga kastila
na nagpalagay at nagpahirap sa mga pilipino.

Sanaysay ni rizal. Ang pilipinas sa loob ng isang daang taon.

Layon ni rizal sa pagsulat ng sanaysay na ito.

Nung si rizal ay ginagawang patnugot ng la solidaridad hindi nya ito tinanggap dahil sa pagsusulat nya ng
anotasyon at pagtatayo nya ng sariling samahan. Sakabila ng di pagtanggap ni rizal, dito nya isinulat ang
dalawang sanaysay pilipinas dencion in anos sa loob ng sandaang taon. Layon ay humingin ng reporma
sa espanya ng pagbabago. Dahil sa pakikidigma ang pilipinas ay nabawasan Naghirap ang ating mga
kababayan noong panahon ay nawalan ng tiwala sakanilang lumipas. Walang pananalig sa kasalukuyan.
At walang masidhing pagasa sa hinaharap. Kaya sinabi nya na ang pilipino ay naging alipin. Amo-alipin
ugnayan ng mahirap at mayaman, lahat ng uri ng buwis ay ipinapataw sakanila at ginagamit sa
gawaing manwal. Hanggang dumating ang pagkakataon na itinurng ng mga kastila na ang mga pilipino
ay emperor sapagkat ang kanilang kaalaman at karunungan ay mananatili nalang sila sa mga gawaing
manwal at maglilingkod nalang sa amo. Isang hayop o bruto na singkaw ibig sabihin ay sunod sunuran.
Di pinagbigyan ng espanya ang pilipinas na mapaunlad ang kabuhayan, kultura at lipunan. Kaya ang
layo ni rizal ay humingin ng reporma sa pilipinas.
Ano ano ang reporma? Pagbabago na hinihingin.

Kalayaan sa pamamahayag- kailangan mabatid ng mga namamahala sa espanya mula sa pilipinas ang
pamamalakad ng gobyerno. Kabatiran sa espanya at mga ng lider neto.

Representasyon sa korte ng espanya- kailanagang bigyan ng opisyal na mabatid ang namumuno.


Magkaroon ng representative sa korte batasang espanya. Tulay na pagkakaugnayan ang pilipinas at
espanya.

Kung hindi pumayag ang mga espanya sa hinihingi ng pilipinas ano ang mangyayari sa pilipinas sa
ikadaan tao?

Maaaring mag aalsa ang pilipino sa kastila at magtatayo ng sariling pamahalaan na hiwalay sa
espanya.

Ang mga kababayang dalaga sa malolos.

Bakit sinulat ni rizal ang liham na ito dahil upang ipabatid ang katatagan ng loob. Upang ibahagi ang 7
habilin sa mga babae sa malolos.

Noong 1888, may bilang na 20 kababaehan ang humilin kay valeryano weyler ang mangangatay ng quba.
Nag utos na sunugin ang mga bahay ng taga calamba at sirain. Ang 20 babae na ito ay humingi ng
pahinulot kay weyler na makapag bukas ng paaralang pang gabi sapagkat nagnanais ng kaalaman sa
wikang kastila subalit ito ay tinutulan ni teodoro sariko dahil sapagtutol na ito ni pelipe garcia sapagkat
ang nais ng mga babae na magturo ay si teodoro sariko subalit ito si pelipe ay ayaw na ayw matuto
sawikang kastila subalit binigyan katuparang ng gob hen weyler na magkaroon ng gabing klase kaya
laman ay hindi gabi att ang magiging guro ay si guadalupe reyes. Ng dahil dito, nang mabatid marcelo h.
del pilar ang kapahintulutan na ito ay sumulat sya kay rizal upang papurihan ang dalawangpong babae
na ito sapagkat noon lamang nagkaroon ng laks ng loob na matuto ng wikang kastila. KAYA SINULAT
NIYA ITO UPANG PAPURIHAN ANG 20 BABAE NA TAGA MALOLOS NA NAGKAROON NGTAPANG AT
LAKAS NG LOOB. KAYA NOONG NAPAGTAGUMPAYAN NA AY “RIZAL, MAGPADALA KA NG LIHAM NG SA
GANON AY PAPURIHAN MO MANLANG ANG MGA BABAENG ITO NA NAGING MATAPAT SA KANILANG
DESISYON” at ginawa nga ito ni rizal.

Palagay ni rizal noong hindi pa nangyayari ang kapahintulutan sa 20 babae sa malolos.

Ang mga babaeng pilipino ay masunurin sa asawa

Bulat sa pananampalataya, walang hangaring tumulong kahit pa sabihin sila ay pagmalabisan ng


asawa, yoko ang ulo na handang mag tiis na katulad ni sisa.

Ang tungkulin nila ang mag luwal ng sanggol, mananatili sa tahanan.

Walang hangad na paunlarin ang kaisipan at sining upang magkaroon ng mga pagbabago ang mga
anak nila kung sakali mang dadami sila.

Kung totoong ang palagay ni rizal sa mga babae na nakatira sa malolos ano ang mangyayari sa pilipnas?

Ang mga anak ay matatatak din sa ugali at kaisipan ng ina. More on simbahan mga babae.
Kung ano yung makikita ay mananatiling mangmang ang mga anak.

Ang anak na lalaki ay magiging mahina ang loob at takot sa makaangyarihan.

Dapat sisihin sa kalungkot lungkot na pang yayari ay ang mga prayle, sapagkat ipinalalagay ng mga
prayle na sila ay munting diyos at kinatawan na lamang. Ipinalalagay na sila ay diyos sa lupa kasi
dalawa ang diyos noon, ang diyos sa langit ant dios sa lupa ang mga prayle. Sapagkat bawat iutos ay
bulag na ipinasusunod ng mga prayle sa mga mamamayan noon kadalasan ay para sumuod ang
mamamayan ay ginagamitan pa ng dahas. Para kay rizal mahalaga ang papel sa pagmumulat ng ina sa
kaisipan ng kanilang mga anak sa mga dalagang taga malolos.

Sinabi ni rizal “ na kung hindi magbabago ang mga ina sa pagpapalaki sa kanilang mga anak ay sila ay
hindi nararapat na maging taga pag alaga ng kanilang mga anak at nararapat na lamang na sila ay
maging palahian”

Panahon ng mga tatay ay sa pagsasabong.

Ayon kay rizal ang tunay na kabanalan ay binigyan tayo ng diyos ang bawat tao at nilalang ng isip at
kalooban na ito ay malaya nating magagamit sa kabutihan. Ang hangarin ng diyos na gamitin ang isip
at kabutihan na ipinagkaloob saatin ay pag gamit sa biyaya ng ito ng diyos. Hahanap tayo ng liwanag
at katarungan sa pamamagitan ng isip at kabutihan na pinagkaloob saating ng diyos. Ang di pag gamit
sa binigay na ito ng diyos ay taliwas sakanyang hangarin kaya napakaganda ng hangarin na
pnagkaloob saatin.

Ano ano ang binigyang pansin ni rizal sakanyang sanaysay pilipinas dencion in anos?

Sagot: Ang mga nakalipas, ang kasalukuyan at ang hinaharap.

pilipinas dencion in anos binubuo ng 4 na artikulo sa lasolidardad NEED BASAHIN ANG APAT NA
ARTIKULO. Nasa module daw

paghihirap ng bayan una artikulo

nagsisimulang paghango sa kamangmangan ibig sabihin ay pag unlad ng pambasang kamalayan

pagbabago at reporma sa pullitika pangatlong artikulo

sa mga hakbang tungo sa pagkakamit ng kalayaan.

Layunin ni rizal sa pag sulat ng sanaysay na ito ay upang humingi ng reporma sa espanya
ANG PAGKAKATATAG NG LA LIGA FILIPINA

Gabi ng ika-3 ng Hulyo, 1892, isang lingo na ang nakaraan mula nang sila ay dumating
buhat sa Hongkong, nang itatag ni Rizal ang “La Liga Filipina” sa tahanan ni Doroteo
Ongjunco, sa daang Ilaya sa Tondo, Maynila. Ang makasaysayang pagtitipong ito ay
dinaluhan ng maraming Pilipinong makabayan.

Lumisan si Rizal sa Europa noong 1891. Nagtungo siya sa Hongkong at nanirahan doon
hanggang Hunyo 21, 1892. Habang nasa Hongkong ay nag-isip siya ng sandatang higit
na makapangyarihan. Katulong si Jose Ma. Basa ay naisip niya ang magtatag ng
isang samahan at ito nga ay ang La Liga Filipina na may mga sumusunod na layunin:

Pinaka mahalagang isinulat ni rizal sa pananatili nya sa mahabang panahon sa


hongkong ay “ang saligang batas ng la liga filipina”

1) pag-isahin ang buong kapuluan sa isang katawang buo, malakas at magkakauri;

2) magbigay ng tulong sa lahat sa oras ng kagipitan at pangangailangan;

3) ipagtanggol ang mga mamamayan sa lahat ng uri ng karahasan at kawalan ng


katarungan;

4) paunlarin at palakasin ang sapat edukasyon, agrikultura at pangangalakal; at

5) ipagpatuloy ang pag-aaral at pagpapatupad ng reporma o pgbabago.

Sa tulong ni Jose Maria Basa ay sinulat ni Rizal ang Saligang Batas ng La Liga
Filipina. Sinasabing ang Saligang Batas ng La Liga Filipina ang pinakamahalagang
naisulat ni Rizal habnag nasa Hongkong. Upang maipaalam sa kanyang mga
kababayan ang kanyang mithiin na magtatag ng isang samahan ay ipinadala niya sa
kaibigang si Domingo Franco ang ilang sipi ng Saligang Batas ng Liga. 30
meyembro palamang.

Bakit daw siasabi na napagtagumpayan ni rizal ang saligang batas na ito?

Sagot: Sa pagkakatatag ng samahang ito ay napagtagumpayan ni Rizal na


mapagsama-sama ang mayayaman at mahihirap, may mga pinag-aralan at
mangmang.

Pedro Serano lactao- tinaguriang panday pira. Meyembro ng la liga filipina.


Sapagka’t pinaghihinalaang isang subersibong samahan, hinuli at ipinatapon ng mga
makapangyarihan si Rizal sa Dapitan sa utos ni Gobernador-Heneral Eulogio
Despujol noong Hulyo 7, 1892. Sa pagkakatapon kay Rizal, nanamlay ang Liga.

Bagama’t hindi nagtagal ang buhay ng Liga, masasabi namang ito ang nagbigay-daan
sa pagkakatatag ng Katipunan. Ang katotohanang ito ay masasalamin sa
binitiwangpangungusap ni Rizal kay Dr. Pio Valenzuela ng dalawin siya nito sa Dapitan
at banggitin ang pagkakatatag ng Katipunan. Ani ni Dr. Rizal, “ang butil pala ay
nagbunga”. Sinasabing ang butil ay ang sinimulan ni rizal na la liga filipina at
sa pagkakatapon sakanya ay natutong mag isip ang kanyang meyembro at
tumayo sa kanilang paa gayong wala na yung sumosuporta sakanila.

Motto: “bawat isa ay katulad ng lahat” Unus Instar Omnium an


Samahang nakabase sa masa.

Katipunan ay radikal na samahan.

La solidaridad ay naging boses ng sambayanang filipino. Lalo at higit sa panig ng llustrado.

Dahilan kung bakit natumba ang samahan.

Dahilan bakit hindi nagtagal ang buhay ng la solidaridad.

Una, walang sapat na salapi

Pangalawa, mahigpit na pagbabantay ng mga kastila

Pangatlo, ang hindi pagkakasunod sa pamumuno ni rizal at ni andres bonifacio.

Ano daw ang pagkakaiba ng katipunan sa la liga filipina? Ang katipunan ay


radikal ang la liga ay sibiko.

Noli Me Tangere (“social cancer” sa pangatlong salin)

Ang Noli Me Tangere ang kauna-unahang nobelang sinulat Ni Rizal. Bago natapos ang
taong 1884, sinimulan niya itong sulatin sa Madrid at doo’y natapos ang kalahati ng
nobela. Ipinagpatuloy niya ang pagsulat nito sa Paris noong 1885 at natapos ang
kalahati ng natitirang kalahati. Sa wakas, natapos niyang sulatin ang huling ikaapat
na bahagi ng nobela sa Alemanya noong Pebrero 21,1887. Nguni’t wala siyang sapat
na halaga upang ito’y maipalimbag. Mabuti na lamang at dumating si Dr. Maximo Viola
kaya noong MArso 29, 1887 ay naipalimbag ang unang 2,000 sipi ng nobela.
63 chapters dapat 64 pero dahil sa kakapusan ng pera ay tinagkal nya ang ullias at
salome. Kung saan binili ng pamahalaan sa pamilya ni viola ang orihinal na manuscript
ng nobelang noli kaya nakapag palimbag ng 2,000 sipi. Noli ay labis na nagpapoot
sa mga prayle, nobelang kasagutan sa mga paninirang puring daang daang taon
at sa bansang pilipinas.

Inspirasyon ni rizal sa noli ay nang matunghayan nya ang nobela ni hariette


“uncle toms kayven” sapagkat yung laman ng nobela na iyon ay nararanasang
hirap ng mga itim sa puti na kahalintulad din ng nangyayari sa atin o mga
pilipino sa kamay ng kastila.

EL FILIBUSTERISMO (isang nobelang pampulitika na nilikha sa isip) iniugnay sa


tatlong paring martir na di kanais nais na pangyayari.

Nobela na naglalarawan ng kawalan ng pag asa, lungkot, himagsikan at


madugong sanaysay. 38 chapter calamba nagstart then sa ibang bansa tinapos.
Valentine ventura. Nagkaloob ng 10,000 upang maipalimbag. Ayon kay Rizal, ang
kahulugan ng salitang “filibustero” ay isang mapanganib na makabayang malapit nang
bitayin.

El fili pampulitika

Sa puno ang noli, filibusterismo ay sa isip. Ang el fili ay nagmulat sa isip ng


mga pilipino upang maging kaaway ng pamahalaan at simbahan. Namamayani ang
hinanakit at kapaitan upang gisikin at pag himagsikin ang bayan.

Ano ang pagkakaiba ng elfi at noli ayun sa kaurian?

Noli- nobelang panlipunan romantiko at nilikha mula sa puso

El fili- pampulitika, nilikha mula sa isip

Mas angat ang noli subalit sa tatlong tao na sila lopez jaena mas dakila ang el fili. Sa sambayang
pilpino ay magkapantay lamang ang dalawa.

You might also like