Professional Documents
Culture Documents
Geodesy 1
Geodesy 1
به وسیله اندازه گیری های اقمار مصنوعی اختصاصی در جیودیزی مسایل
عمده ذیل حل وبررسی می گردد:
-1تآسیس و تثبیت سیستم کوردینات تمام کره زمین به سویه عصر حاضر؛
-2مطالعه شکل و گراویتیشن شکل زمین و تغییرات آن نظر به زمان؛
-3تحقیقات پیرامون مسایل جیودینامیک کره زمین؛
-4تآمین امور جیودیزیکی –کارتوگرافی ساحه کشور ها و مناطق بحری
مربوط آنها؛
-5ایجاد نقادط اساس دولتی جیودیزیکی به کالس های مختلف ؛
-6تآمین امورجیودیزیکی مطالعه ذخایر طبعیی،بهره برداری از زمین،امور
کدستری،تفحصات و استخراج مواد مفیده ،امور سروی و پروژه سازی و
غیره میباشد.
GPS satellite, BLOCK IIR
ГЛОНАСС
спутник
Шестаков Н.В., каф. астрономии
и геодезии ДВГУ
جیودیزی انجنیری
طرق کارهای جیودیزیکی را بررسی ﻣﻲكند که ﺑﻪخاطر تفحص،
طرﺡریزی ،اعمار و بهرﻩبرداری از ساختمانهای انجنیری ،مونتاژ
دستگاﻩها و همچنین بهرﻩبرداری از منابع طبیعی مملکت اجرا ﻣﻲشود.
امور مرکشیدری (جیودیزی زیرزمینی):
رشتۀ جیودیزی است که در علوم و تخنیک معادن استعمال ﻣﻲشود.
مصروف اندازﻩگیرﻯهای هندسی -فضایی در اعماق و مطابق آن در سطح
زمین و ارتسام بعدی اشکال معادن و تقسیم فضایی آنها ،موقعیت معادن،
تونلها وغیره ساختمانهای زیرزمینی ﺑﻪروی پالنها ،نقشهﻫﺎ و مقطعﻫﺎ
ﻣﻲباشد.
کارتوگرافی :میتودهای پروسس ،ایجاد ،چاپ و طرق استعمال نقشهﻫﺎی
مختلف ساحات وسیع ،تمام سطح زمین و سطح سیارﻩهای دیگر را
مطالعه ﻣﻲنماید.
کدستر :بخش دیگر جیودیزی بوده که طرق نقشهﺑﺮداری زمینﻫﺎی
زراعتی را مطالعه ﻣﻲنماید.
رابطۀ جیودیزی با علوم
دیگر
ریاضی فزیک
جیوفزیک
استرانومی
جیومور
جیولوجی فولوجی
جغرافیه
تاریخچه انکشاف جیودیزی
درحدود دوهزار سال قبل ازمیالد اندازگیری های جیودیزیکی درچین ،یونان
وهند اجرا شد؛
درمصرقدیم درقرن های نهم الی بسیتم قبل ازمیالد درساختمان کانالها نیولمان
صورت گرفت؛
در یونان در قرن IVقبل از میالد ارستوتل نام علمی راجع به اندازﻩگیری
ﺑﻪروی زمین -جیودیزی را گذاشت؛
ایراتوسفن ( IIIقرن قبل از میالد) برای اولین بار با اندازﻩگیرﻯهای گرادی
اندازﻩهای کرۀ زمین را معلوم کرد؛
گیپرخII ،قرن قبل از میالد آلۀ اندازﻩگیری زاویه را اختراع نمود و مفهوم
«کوردینات جغرافیایی» را بکار برد.
اختراع تلسکوپ توسط گالیله ( 1609میالدی) امکان داد که دقت
اندازﻩگیرﻯهای جیودیزیکی سریعا ً توسعه یابد و در این وقت مکرسکوپ،
ورنیر ،آبترازوها اختراع شد.
تاریخچه انکشاف جیودیزی
با کشف قانون جاذبۀ جهانی توسط نیوتن چنین نتیجهﮔﻴﺮی ﻣﻲشد که زمین
گرچه شکل کرﻩمانند را داراست اما در امتداد محور گردش خود پهن شده و
ﺑﻪشکلی که الپسویید دورانی نامیده ﻣﻲشود یا سفیرویید تقرب ﻣﻲنماید .در
همین وقت نتایج کارهای جیودیزیکی طور تجربی این کشف عظیم نیوتن را
تایید نمود.
جیودیزیست و ریاضیﺩان هالندی «سنی لیوس» طریقۀ ترانگولیشن را برای
دریافت مسافات طویل پیشنهاد نمود .
نظریۀ پیشنهاد عالم و جیودیزیست فرانسوی «دالمبر» در سال 1398در
پاریس اولین «ایتلون متر» ساخته شد.
در قرن XIXدر جیودیزی طریقۀ پروسس ریاضیکی نتایج اندازﻩگیرﻯهای
جیودیزیکی و استرانومیکی یعنی طریقۀ حداقل مربعات بکار برده شده که
توسط «ژاندر» در سال 1806پیشنهاد و در سالهای 1808-1810توسط
گوس مستند شد.
تاریخچه انکشاف جیودیزی
در این اواخر در جیودیزی GPSو GISﺑﻪحیث مؤثرترین ،عصریﺗﺮین تکنالوژی عرض
وجود نموده است.
سیستم موقعیت نمایی ستالیت( GPSو )GLONASSکوردینات نقاط روی زمین را با دقت
جیودیزیکی معلوم ﻣﻲكند.
اولین نقشهﻫﺎی افغانستان از طرف سیاح انگلیسی (پریس) در سال 1810و در سالهای
1960نقشهﻫﺎی دقیقﺗﺮ تمام ساحۀ افغانستان از طرف شوروی و ایاالت متحدۀ امریکا
ترتیب شد.
در سال 1919در وزارت دفاع ملی افغانستان شعبۀ توپوگرافی (مدیریت خریطه) تأسیس
گردید و در سال 1941در حربی پوهنتون دیپارتمنت توپوگرافی تأسیس گردید که در
سالهای اخیر ﺑﻪحیث دیپارتمنت اختصاصی در آمد و در وزارت دفاع ملی ریاست
توپوگرافی نیز تشکیل شد.
در سال 1956مکتب توپوگرافی تأسیس گردید و در سال 1959انستیتوت کارتوگرافی
تأسیس شد ،بعدا ً در سال 1341مکتب کدستر در شهر قندهار و ریاست کدستر در وزارت
مالیه تأسیس شد در سال 1361در انستیتوت پوﻟﻰتخنیک رشتۀ جیودیزی انجنیری ﺑﻪحیث
دیپارتمنت فارغ دهنده عرض وجود نمود و در سال 1365تخنیکم ساختمانی و جیودیزی
تأسیس شد.
شعبات جیودیزیکی در وزارﺕهای انکشاف شهری ،فواید عامه ،آب و برق ،انکشاف
دهات وغیره به سویهﻫﺎی مختلف مصروف کارهای جیودیزیکی ﻣﻲباشند.