7 Stress Transformations Gerilme Donusumleri 23022021

Third Edition
CHAPTER MECHANICS OF
7 MATERIALS
Ferdinand P. Beer
E. Russell Johnston, Jr.
John T. DeWolf
Lecture Notes:
Transformations of
Stress and Strain
(Gerilme-şekil değiştirme
J. Walt Oler
dönüşümleri)
Texas Tech University
23-02-2021
© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Edition
Third
MECHANICS OF MATERIALS Beer • Johnston • DeWolf
Transformations of Stress and Strain
Introduction
Transformation of Plane Stress
Principal Stresses
Maximum Shearing Stress
Example 7.01
Sample Problem 7.1
Mohr’s Circle for Plane Stress
Example 7.02
Sample Problem 7.2
General State of Stress
Application of Mohr’s Circle to the Three- Dimensional Analysis of Stress
Yield Criteria for Ductile Materials Under Plane Stress
Fracture Criteria for Brittle Materials Under Plane Stress
Stresses in Thin-Walled Pressure Vessels
© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-2

Edition
Third
Introduction (Giriş)
• The most general state of stress at a point may be represented by 6
components, Bir noktadaki en genel gerilme durumu 6 bileşenle
temsil edilebilir,
 x , y , z normal stresses
 xy ,  yz ,  zx shearing stresses
(Note :  xy   yx ,  yz   zy ,  zx   xz )
• Same state of stress is represented by a different set of components

if axes are rotated. Aynı gerilme durumu, eksenler döndürülürse
farklı bir bileşen grubu ile temsil edilir.
• The first part of the chapter is concerned with how the

components of stress are transformed under a rotation of the
coordinate axes. The second part of the chapter is devoted to a
similar analysis of the transformation of the components of strain.
(İlk bölümde farklı bir açıda meydana gelen gerilmeler
incelenecektedir.
İkinci bölümde ise benzer şekilde farklı bir açıda meydana gelen
şekil değiştirme oranı (gerinme) incelenecektir.)

Edition
Third
Introduction (Giriş)
• Plane Stress –state of stress in which two faces of the cubic element are
free of stress. For the illustrated example, the state of stress is defined by
(Düzlem Gerilmesi - kübik elemanın iki yüzünün gerilmesiz olduğu
gerilme durumu. Gösterilen örnek için, stres durumu şu şekilde
tanımlanır.)
 x ,  y ,  xy and  z   zx   zy  0.
(Öncelikte bu konu kapsamında Levha benzeri

elemanlarda düzlem gerilme Problemi incelenecektir.)
• State of plane stress occurs in a thin plate subjected
to forces acting in the midplane of the plate.
(Düzlem gerilme düzlemi içinde şekildeki gibi yüklenmiş
levhalarda meydana gelir)
• State of plane stress also occurs on the free surface of a
structural element or machine component, i.e., at any point of
the surface not subjected to an external force.
(Düzlem gerilme bir yapı elemanı veya makine parçasının dış
yüke maruz kalmayan serbest yüzeyinde de meydana gelebilir.)

Edition
Third
Transformation of Plane Stress (Düzlem Gerilme dönüşümü)

• Consider the conditions for equilibrium of a prismatic element with
faces perpendicular to the x, y, and x’ axes. Yüzleri x, y ve x‘
eksenlerine dik olan prizmatik bir elemanın denge koşullarını
düşünün. Prizmatik elemanda denge durumunu incelersek
 Fx  0   xA   x A cos  cos   xy A cos sin 

  y A sin  sin    xy A sin   cos
 Fy  0   xyA   x A cos sin    xy A cos  cos
  y A sin   cos   xy A sin  sin 
• The equations may be rewritten to yield (denklemleri düzenlediğimizde..)

x  y  x  y
 x   cos 2   xy sin 2
2 2
x  y  x  y
 y   cos 2   xy sin 2
2 2
 x  y
 xy   sin 2   xy cos 2
2
Edition
Third
Principal Stresses (Asal gerilmeler)

• The previous equations are combined to yield parametric
equations for a circle, Önceki denklemler, bir dairenin
parametrik denklemlerini elde etmek için birleştirilir,
 x   ave 2   x2y  R 2
where
2
 x  y  x  y 
 ave  R      xy
2
2  2 
• Principal stresses occur on the principal planes of stress with

zero shearing stresses. Asal gerilmeler, sıfır kayma gerilmesinin
olduğu asal gerilme düzlemlerinde meydana gelir.
2
 x  y  x  y 
 max, min       xy
2
2  2 
2 xy
tan 2 p 
 x  y
Note : defines two angles separated by 90o

Edition
Third
Maximum Shearing Stress (Max. Kayma gerilmesi)

Maximum shearing stress occurs for  x   ave
Maksimum kayma gerilmesi ortalama eksenel gerilmede meydana gelir.
  x  y 
2
 max  R      xy2
 2 
 x  y
tan 2 s  
2 xy
Note : defines two angles separated by 90o and
offset from p by 45o
 x  y
    ave 
2

Edition
Third
Example 7.01
SOLUTION:
• Find the element orientation for the principal stresses from
(Asal gerilmeler için birim elemanın yönünü (açısını) bulun.)
2 xy
tan 2 p 
 x  y
• Determine the principal stresses from (Asal gerilmeleri
bulun)
2
For the state of plane stress shown, x  y  x  y 
determine (a) the principal planes, (b) the  max, min       xy
2
principal stresses, (c) the maximum 2  2 
shearing stress and the corresponding
• Calculate the maximum shearing stress with (Maksimum
normal stress. kayma gerilmesini bulunuz.)
Gösterilen düzlem gerilimi durumu için,
(a) Asal düzlemleri,
 x  y 
2
x  y
(b) Asal gerilmeleri,  max      xy
2  
 2  2
(c) maksimum kayma gerilmesini ve
karşılık gelen eksenel gerilmeyi belirleyin.

Edition
Third
Example 7.01
SOLUTION:
• Find the element orientation for the principal stresses from (Asal
gerilmeler için birim elemanın yönünü (açısını) bulun.)
2 xy 2 40 
tan 2 p    1.333
 x  y 
50   10 
2 p  53.1, 233 .1
 p  26.6, 116 .6
 x  50 MPa  xy  40 MPa
• Determine the principal stresses from (Asal gerilmeleri
 x  10 MPa bulunuz)
2
x  y  x  y 
 max, min       xy
2
2  2 
 20  30 2  40 2
 max  70 MPa
 min  30 MPa
Edition
Third
Example 7.01
• Calculate the maximum shearing stress with (Maksimum
kayma gerilmesini bulunuz)
2
 x  y 
 max      xy
2
 2 
 30 2  40 2
 max  50 MPa
 x  50 MPa  xy  40 MPa  s   p  45
 x  10 MPa  s  18.4, 71.6
• The corresponding normal stress is (Maksimum

kayma gerilmesine karşılık gelen eksenel gerilmeyi
bulunuz)
 x   y 50  10

   ave  
2 2
   20 MPa
© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 10

Edition
Third
Sample Problem 7.1

SOLUTION:
• Determine an equivalent force-couple system at the
center of the transverse section passing through H.
H'den geçen ENİNE KESİTİN MERKEZİNDE eşdeğer bir
kuvvet çift sistemi belirleyin.
• Evaluate the normal and shearing stresses at H.

H'de eksenel ve kayma gerilmelerini değerlendirin.
• Determine the principal planes and calculate the principal

stresses. Asal düzlemleri belirleyin ve asal gerilmeleri
hesaplayın.
A single horizontal force P of 150 lb magnitude is applied to end D of lever ABD. Determine (a) the normal
and shearing stresses on an element at point H having sides parallel to the x and y axes, (b) the principal
planes and principal stresses at the point H.
ABD kolunun D ucuna 150 lb büyüklüğünde tek bir P yatay kuvveti uygulanır.
a) x ve y eksenlerine paralel kenarları olan H noktasındaki bir eleman üzerindeki normal ve kayma
gerilmelerini,
b) H noktasındaki asal düzlemleri ve asal gerilmeleri belirleyin.

Edition
Third
Sample Problem 7.1

SOLUTION:
• Determine an equivalent force-couple system at the
center of the transverse section passing through H.
• H'den geçen enine kesitin merkezinde eşdeğer bir kuvvet
çift sistemi belirleyin.
P  150 lb
T  150 lb 18 in   2.7 kip  in
M x  150 lb 10 in   1.5 kip  in
• Evaluate the normal and shearing stresses at H.
H'de normal ve kayma gerilmelerini değerlendirin.
y 
Mc

1.5 kip  in 0.6 in 
I 1  0.6 in 4
4
 xy  
Tc

2.7 kip  in 0.6 in 
J 1  0.6 in 4
2
 x  0  y  8.84 ksi  xy  7.96 ksi

Edition
Third
Sample Problem 7.1

• Determine the principal planes and calculate the principal
stresses. Asal düzlemleri belirleyin ve asal gerilmeleri
hesaplayın.
2 xy 27.96 
tan 2 p    1.8
 x  y 0  8.84
2 p  61.0,119 
 p  30.5, 59.5
2
x  y  x  y 
 max, min       xy
2
2  2 
2
0  8.84  0  8.84 
  7.96 
2
  
2  2 
 max  13.52 ksi
 min  4.68 ksi

Edition
Third
Mohr’s Circle for Plane Stress (Düzlem gerilme mohr dairesi)

• With the physical significance of Mohr’s circle for plane stress
established, it may be applied with simple geometric
considerations. Critical values are estimated graphically or
calculated. Mohr dairesinin düzlemsel gerilme için fiziksel önemi
ile, basit geometrik düşüncelerle uygulanabilir. Kritik değerler
grafiksel olarak tahmin edilir veya hesaplanır.
• For a known state of plane stress  x ,  y , xy

plot the points X and Y and construct the circle centered at C.
Bilinen bir düzlem gerilimi durumu için  x , y , xy
X ve Y noktalarını çizin ve C merkezli daireyi oluşturun.
2
 x  y  x  y 
 ave  R      xy
2
2  2 
• The principal stresses are obtained at A and B. Asal gerilmeler A ve B‘ de elde edilir.
 max, min   ave  R

2 xy
tan 2 p 
 x  y
The direction of rotation of Ox to Oa is the same as CX to CA.
Ox'un Oa'ya dönüş YÖNÜ CX‘ ten CA‘ ya olan ile aynıdır.

Edition
Third

• With Mohr’s circle uniquely defined, the state
of stress at other axes orientations may be
depicted. (Mohr dairesi yardımıyla başka
doğrultularda meydana gelen gerilmeler
bulunabilir.)
• For the state of stress at an angle  with
respect to the xy axes, construct a new
diameter X’Y’ at an angle 2 with respect to
XY. (Hedeflediğimiz X’Y’ eksen takımına
ulaşmak için gerçek durumda  açısı kadar
dönüş yapmak gerekiyorsa, aynı doğrultuya
ulaşmak için mohr dairesinde aynı yöne 2
dönüş yapmak gerekir.)
• Normal and shear stresses are obtained from
the coordinates X’Y’. Bu yeni eksen takımı
için eksenel gerilme ve kayma gerilmesi
hesaplanır.
Edition
Third

• Mohr’s circle for centric axial loading: Merkezi eksenel yük. için mohr dairesi
P P
x  ,  y   xy  0  x   y   xy 
A 2A
Yatayla 45 derecelik açıda maks kayma meydana geliyor
• Mohr’s circle for torsional loading: Burulma yükü için mohr dairesi
Tc Tc
 x   y  0  xy  x y   xy  0
J J
Yatayla 45 derecelik açıda maks eksenel gerilme meydana geliyor
Edition
Third
Example 7.02
For the state of plane stress shown,

(a) construct Mohr’s circle, mohr dairesini
çiziniz.
(b) determine the principal planes, asal eksen SOLUTION:
yönlerini bulunuz.
• Construction of Mohr’s circle. Mohr dairesinin oluşturulması
(c) the principal stresses, asal gerilmeleri
bulunuz.
 ave 
x  y

50    10   20 MPa
(d) the maximum shearing stress and the 2 2
corresponding normal stress. Maksimum kayma CF  50  20  30 MPa FX  40 MPa
gerilmesini ve bu gerilmenin meydana geldiği
açıyı bulunuz. R  CX  30 2  40 2  50 MPa
Edition
Third
Example 7.02
• Principal planes and stresses Asal düzlem ve gerilmeler
 max  OA  OC  CA  20  50
 max  70 MPa
 max  OB  OC  BC  20  50
 max  30 MPa
FX 40
tan 2 p  
CP 30
2 p  53.1
 p  26.6

Edition
Third
Example 7.02
• Maximum shear stress
 s   p  45  max  R     ave

 s  71.6  max  50 MPa    20 MPa

Edition
Third
Sample Problem 7.2
For the state of stress shown, determine

(a) the principal planes and the principal
stresses,
(b) the stress components exerted on the
element obtained by rotating the given
element counterclockwise through 30
degrees.
SOLUTION:
Gösterilen gerilme durumu için
a) asal gerilme ve doğrultularını • Construct Mohr’s circle
 x   y 100  60
b) saatin tersi yönünde 30 derece  ave    80 MPa
dönüldüğünde elde edilen gerilmeleri 2 2
Hesap ediniz. R CF 2  FX 2  20 2  482  52 MPa
Edition
Third
Sample Problem 7.2
• Principal planes and stresses (Asal gerilmeler ve doğrultuları)

XF 48  max  OA  OC  CA  max  OA  OC  BC
tan 2 p    2.4
CF 20  80  52  80  52
2 p  67.4
 max  132 MPa  min  28 MPa
 p  33.7 clockwise

Edition
Third
Sample Problem 7.2
• Stress components after rotation by 30o

  180   60  67.4  52.6
Points X’ and Y’ on Mohr’s circle that correspond to  x  OK  OC  KC  80  52 cos 52.6
stress components on the rotated element are obtained  y  OL  OC  CL  80  52 cos 52.6
by rotating XY counterclockwise through 2  60
 xy  KX   52 sin 52.6
Saatin tersine 30 derece dönüldüğünde meydana gelen  x  48.4 MPa
gerilmeleri bulmak için (X’ ve Y’ doğrultuları) mohr
dairesinde aynı yönde iki katı açıda dönmek gerekir. 2  60  y  111 .6 MPa
 xy  41.3 MPa

Edition
Third
General State of Stress (Gerilmenin genel durumu)

• Consider the general 3D state of stress at a point and the transformation of
stress from element rotation Bir noktadaki genel 3 boyutlu gerilme
durumunu ve gerilmenin eleman dönüşünden dönüşümünü düşünün
• State of stress at Q defined by:  x , y , z , xy , yz , zx
• Consider tetrahedron with face perpendicular to the line QN with direction

cosines: x ,  y , z
Doğrultu kosinüsleri ile QN çizgisine dik yüzü olan dörtyüzlü düşünün:  x ,  y ,  z
• The requirement  Fn  0 leads to, n

doğrultusunda statik denge için  Fn  0 olarak denge
denklemini yazarsak aşağıdaki ilişkiyi elde ederiz
 n   x 2x   y 2y   z 2z  2 xy x  y  2 yz  y z  2 zxz x

• Form of equation guarantees that an element orientation can be found
such that Denklem formu, bir eleman oryantasyonunun şu şekilde
bulunabileceğini garanti eder: (Bu gerilme asal gerilmeler kullanılarak
yazıldığında kayma gerilmeleri sıfır olacak ve denklem aşağıdaki hali
alacaktır.
 n   a2a   bb2   cc2
These are the principal axes and principal planes and the normal stresses
are the principal stresses. Bunlar asal eksenler ve asal düzlemlerdir ve
normal gerilmeler asal gerilmelerdir.
Edition
Third
Application of Mohr’s Circle to the Three-Dimensional Analysis of Stress

Mohr Dairesinin Üç Boyutlu Gerilme Analizine Uygulanması
xyz den abc ye
• Transformation of stress for an element rotated around a • The three circles represent the normal and shearing
principal axis may be represented by Mohr’s circle. Asal stresses for rotation around each principal axis. Üç
eksen etrafında döndürülen bir eleman için gerilmenin daire, her bir asal eksen etrafında dönme için normal
dönüşümü Mohr çemberi ile temsil edilebilir. ve kayma gerilmesini temsil eder.
• Points A, B, and C represent the principal stresses on the • Radius of the largest circle yields the maximum
principal planes (shearing stress is zero) A, B ve C shearing stress. En büyük dairenin yarıçapı,
noktaları, asal düzlemlerdeki asal gerilmeleri temsil eder maksimum kayma gerilmesini verir.
(kayma gerilmesi değeri sıfırdır) 1
 max   max   min
2
Edition
Third

• IN THE CASE OF PLANE STRESS, the axis perpendicular to

the plane of stress is a principal axis (shearing stress equal zero).
DÜZLEM GERİLMESİ DURUMUNDA, gerilme düzlemine
dik eksen bir asal eksendir (kayma gerilmesi sıfıra eşittir).
• If the points A and B (representing the principal planes) are on

opposite sides of the origin, then A ve B noktaları (asal
düzlemleri temsil eden) orjin noktasının (O) zıt
taraflarında ise, o zaman
a) the corresponding principal stresses are the maximum

and minimum normal stresses for the element
karşılık gelen asal gerilmeler, eleman için maksimum ve
a çekme minimum normal gerilimlerdir
b basınç b) the maximum shearing stress for the element is equal

to the maximum “in-plane” shearing stress
eleman için maksimum kayma gerilmesi, maksimum
"düzlem içi" kayma gerilmesine eşittir
c) planes of maximum shearing stress are at 45o to the
principal planes.
maksimum kayma gerilmesine sahip düzlemler, asal
düzlemlere 45o 'dedir.
Edition
Third

• If A and B are on the same side of the origin (i.e., have the
same sign), then A ve B başlangıç noktasının aynı
tarafındaysa (yani aynı işarete sahipse), o zaman
a) the circle defining max, min, and

max for the element is not the circle corresponding to
transformations within the plane of stress
Eleman için max, min ve max ı tanımlayan daire, gerilme
düzlemi içindeki dönüşümlere karşılık gelen daire değildir
a çekme b) maximum shearing stress for the element is equal to

half of the maximum stress
b çekme eleman için maksimum kayma gerilmesi, maksimum
gerilmenin yarısına eşittir
c) planes of maximum shearing stress are at 45 degrees to

the plane of stress
maksimum kayma gerilmesinin düzlemleri, gerilme
düzlemine 45 derecededir

Edition
Third

Şekilde gösterilen düzlem gerilme hali için
a) üç asal düzlemi ve asal gerilmeyi
b) Maksimum kayma gerilmesini
Belirleyiniz.
Elemanın z eksenine dik olan

yüzlerinde gerilme
olmadığından bu yüzler asal
düzlemlerden birini tanımlar ve
karşı gelen asal gerilme sıfırdır. z0

Edition
Third
Yield Criteria for Ductile Materials Under Plane Stress
: Düzlem gerilme altında SÜNEK MALZEME için akma kriteri
• Failure of a machine component subjected to
uniaxial stress is directly predicted from an
equivalent tensile test. Eksenel çekmeye maruz
eleman göçme mukavemeti eksenel çekme testi ile
belirlenebilir.(Tek eksenli gerilme durumu var)
• Failure of a machine component subjected to plane stress
cannot be directly predicted from the uniaxial state of
stress in a tensile test specimen. (Düzlemsel gerilmeye
maruz eleman göçme mukavemeti ise eksenel çekme testi
ile belirlenemez. Çift eksenli gerilme durumu var.)
• It is convenient to determine the principal stresses and to
base the failure criteria on the corresponding biaxial
stress state. (Bu durumda asal gerilmeler belirlenir.
Meydana gelen çift eksenli gerilme değerleri akma
kriterinin tespiti için kullanılır.)
• Failure criteria are based on the mechanism of failure. Allows
comparison of the failure conditions for a uniaxial stress test
and biaxial component loading.
Göçme kriteri, göçme mekanizmasına dayanmaktadır. Göçme
kriteri; iki eksenli yükleme için incelediğimiz sınır durumu, tek
ekseni gerilme mukavemeti ile kıyas edilmesine imkan verir.
Edition
Third
Yield Criteria for Ductile Materials Under Plane Stress :

Düzlem gerilme altında SÜNEK MALZEME için akma kriteri
Maximum shearing stress criteria: TRESCA
Structural component is safe as long as the maximum
shearing stress is less than the maximum shearing stress
in a tensile test specimen at yield, i.e.,
Bir yapı elemanında meydana gelen maksimum kayma
gerilmesi çekme deneyinde tespit edilen akma
gerilmesinin yarısını aşmadığı sürece eleman güvenlidir.
Y Genel gerilme halinde kullanılacak

 max   Y 
2 tek eksenli gerilmedeki sınır durum
For a and b with the same sign,

Maksimum kayma gerilmesi kriteri) : En büyük a b 
kayma gerilmesi tehlike olarak görülmüştür. Aynı  max  or  Y
çekme ve basınç mukavemetine sahip sünek malzemeler 2 2 2
için iyi sonuç verir.
 max, min 
x  y  x  y 
 
2
   xy
2 For a and b with opposite signs,
2  2 
a b 
a ve b asal gerilmelerdir.  max   Y
2 2
Edition
Third
Yield Criteria for Ductile Materials Under Plane Stress :

Düzlem gerilme altında SÜNEK MALZEME için akma kriteri
Maximum distortion energy criteria: Von Mises kriteri
(Maksimum şekil değiştirme enerjisi)
Bu varsayım biçim değiştirme enerjisinden faydalanır.
Sünek malzemeler için uygun sonuç verir.
Structural component is safe as long as the distortion
energy per unit volume is less than that occurring in a
tensile test specimen at yield.
Yapısal bileşen, birim hacim başına bozulma enerjisi çekme testi
numunesinde akma durumu için meydana gelen enerjiden daha az
olduğu sürece güvenlidir.
ud  uY
   
2
x  y  x  y  1 2 1 2
 max, min       xy
2
 a   a b   b2   Y   Y  0  02
2  2 
6G 6G
 a2   a b   b2   Y2
a ve b asal gerilmelerdir.

Edition
Third

Düzlem gerilme altında GEVREK MALZEME için akma kriteri
Brittle materials fail suddenly through rupture or fracture in a

tensile test. The failure condition is characterized by the
ultimate strength U.
(Gevrek malzeme çekme deneyinde göçme ani olarak
meydana gelir.
U malzemenin eksenel basınç ve çekme mukavemetidir.
Şekildeki resimdeki her iki mukavemeti eşit bir malzeme için
grafik verilmiştir.)
Maximum normal stress criteria: (Maksimum normal gerilme kriteri)

Structural component is safe as long as the maximum normal stress is less than the
ultimate strength of a tensile test specimen.
(Asal gerilmelerin mutlak değeri eksenel kopma mukavemetini aşarsa göçme meydana
gelir.)
 a  U
 max, min 
x  y  x  y 
 
2
   xy
2
 b  U
Coulomb’s criterion
2  2 

Edition
Third

Düzlem gerilme altında GEVREK MALZEME için akma kriteri
Basınç ve çekme mukavemeti farklı malzeme
Gevrek malzemeler için hipotezler

Coulomb, Rankine, Mohr
(Temel mühendisliği dersinde zemin mukavemetinin
tespitini için kullanılıyor.)

Edition
Third
Sample Problem 7.4
The state of plane stress shown occurs at a

critical point of a steel machine component.
As a result of several tensile tests, the tensile
yield strength is Y=250 MPa for the grade
of steel used. Determine the factor of safety
with respect to yield using
Şekilde çelik bir makine parçasının
düzlemsel gerilme durumu için meydana
gelen gerilmeler verilmiştir. Çelik akma
mukavemet gerilmesi 250MPa’dır. Aşağıdaki
güvenlik kriterlerine göre güvenlik faktörünü
bulunuz.
(a) the maximum-shearing stress criterion,
(maksimum kayma gerilmesi kriteri)
(b) the maximum-distortion-energy criterion.
(maksimum şekil değiştirme enerjisi kriteri)

Edition
Third
Sample Problem 7.4

Edition
Third
Sample Problem 7.4
Maksimum kayma gerilmesi kriteri için hexagon, maksimum

şekil değiştirme enerjisi kriteri için elips çizeriz. Asal gerilmeleri
Eksen takımında H noktası olarak işaretleriz. Eksen merkezi O
Noktasından başlayarak ve H noktasından geçecek şekilde düz bir
Çizgiyi hexagonu ve elipsi sırasıyla T ve M noktalarında kesecek
Şekilde çizeriz. Güvenlik faktörü aşağıdaki oranlar hesap edilerek
bulunur.

Edition
Third
Stresses in Thin-Walled Pressure Vessels (İnce cidarlı basınç kaplarındaki gerilmeler)
• Cylindrical vessel with principal stresses (Asal

gerilmeli silindirik kap)
1 = hoop stress (çembersel gerilme)
2 = longitudinal stress (boyuna gerilme)
Silindirik basınç kabında gerilmeler
• Hoop stress: (Çembersel gerilme)
 Fz  0  12t x   p2r x 
pr
1 
t
• Longitudinal stress: (Boyuna gerilme)

 
 Fx  0   2 2 rt   p  r
2
pr
2 
2t
 1  2 2

Edition
Third
• Points A and B correspond to hoop stress, 1,

and longitudinal stress, 2
• Maximum in-plane shearing stress:

(maksimum düzlem içi kayma gerilmesi)
1 pr
 max( in plane )   2 
2 4t
• Maximum out-of-plane shearing stress
corresponds to a 45o rotation of the plane
Silindirik basınç stress element around a longitudinal axis
kabında mohr (maksimum düzlem dışı kayma gerilmesi)
çemberi
pr
 max   2 
2t

Edition
Third
Küresel basınç kabında gerilmeler

• Spherical pressure vessel:
pr
1   2 
2t
Küresel basınç kabında mohr çemberi • Mohr’s circle for in-plane transformations reduces to a
point (Düzlem içi asal gerilmeler eşit büyüklükte ve eşit
işaretlidir. Bu durumda DÜZLEM İÇİ KAYMA
GERİLMESİ SIFIRA EŞİTTİR. Çünkü mohr dairesinin
yarıçapı sıfırdır. Çember değil noktadır.)
   1   2  constant
 max(in -plane)  0
• Maximum out-of-plane shearing stress (Maksimum kayma

gerilmesi SADECE DÜZLEM DIŞI YÜZEYDE meydana
gelir. Maksimum düzlem dışı kayma gerilmesi aşağıda
gösterilmiştir.)
pr
 max  12 1 
4t

Edition
Third
Sample Problem 7.5

A compressed-air tank is supported by two cradles as shown. One of the cradles is designed so that it
does not exert any longitudinal force on the tank. The cylindrical body of the tank has a 30-in. Outer
diameter is made of a 3/8-in. steel plate by butt welding along a helix that forms an angle of 25 degree
with a transverse plane. The end caps are spherical and have a uniform wall thickness of 5/16 in. For an
internal gage pressure of 180 psi,
determine
(a) the normal stress and the maximum shearing stress in the spherical caps,
(b) the stresses in directions perpendicular and parallel to the helical weld.
Bir basınçlı hava deposu, gösterildiği gibi iki kızak tarafından desteklenir. Kızaklardan biri, tank üzerine herhangi
bir uzunlamasına kuvvet uygulamayacak şekilde tasarlanmıştır. Tankın silindirik gövdesi 30 inçtir. Dış çap enine bir
düzlemle 25 derecelik bir açı oluşturan bir helezon boyunca uygulanan 3/8-in‘kalınlığındaki çelik levhanın
kaynaklanması ile yapılmıştır. Uç kapaklar küreseldir ve 5/16 inç lik tekdüze bir cidar kalınlığına sahiptir.
180 psi'lik bir dahili ölçüm basıncı için, aşağıdaki hususları belirleyiniz
(a) küresel kapaklardaki normal gerilme ve maksimum kayma gerilmesini,
(b) sarmal kaynağa dik ve paralel yönlerdeki gerilmeler.

Edition
Third
Sample Problem 7.5
4140
1344
a
σa=7020
65
25
Kaynak doğrultusu
x’ kaynağa dik doğ.
25
b σb=3510

Edition
Third
Transformation of Plane Strain (Düzlem şekil değiştirme dönüşümü)

• Plane strain - deformations of the material take place in
parallel planes and are the same in each of those planes.
Düzlem gerinimi - malzemenin deformasyonları paralel
düzlemlerde gerçekleşir ve deformasyonlar bu düzlemlerin
her birinde aynıdır.
• Plane strain occurs in a plate subjected along its edges to a

uniformly distributed load and restrained from expanding or
contracting laterally by smooth, rigid and fixed supports.
Düzlem gerinimi, kenarları boyunca düzgün dağılmış bir yüke
maruz kalan ve düz, sert ve sabit desteklerle yanal olarak
genişlemesi veya daralması kısıtlanan bir levhada meydana gelir.
components of strain :
 x  y  xy  z   zx   zy  0
• Example: Consider a long bar subjected to uniformly
distributed transverse loads. State of plane stress exists in
any transverse section not located too close to the ends of
the bar.
Örnek: Eşit dağılımlı enine yüklere maruz kalan uzun bir çubuk
düşünün. Düzlem gerilimi durumu, çubuğun uçlarına çok yakın
olmayan herhangi bir enine kesitte mevcuttur.

Edition
Third
Transformation of Plane Strain (Düzlem şekil değiştirme dönüşümü)

• State of strain at the point Q results in different strain
components with respect to the xy and x’y’ reference frames.
Q noktasındaki gerinim durumu, xy ve x’y’referans
çerçevelerine göre farklı gerinim bileşenleri ile sonuçlanır.
     x cos2    y sin 2    xy sin  cos
 OB   45  12  x   y   xy 
 xy  2 OB   x   y 
• Applying the trigonometric relations used for the

transformation of stress, Stresin dönüşümü için
kullanılan trigonometrik ilişkileri uygularsak
x   y x   y  xy
 x   cos 2  sin 2
2 2 2
x   y x   y  xy
 y   cos 2  sin 2
2 2 2
 xy x   y  xy
 sin 2  cos 2
2 2 2

Edition
Third
Mohr’s Circle for Plane Strain (Düzlem şekil değiştirmede Mohr çemberi)
• The equations for the transformation of plane strain are of the
same form as the equations for the transformation of plane
stress - Mohr’s circle techniques apply. Düzlem gerinmesinin
dönüşümü için denklemler, düzlem geriliminin dönüşümü için
olan denklemlerle aynı formdadır - Mohr çemberi teknikleri
geçerlidir.
• Abscissa for the center C and radius R , Merkez C ve

yarıçap R için apsis 2 2
x   y   x   y    xy 
 ave  R      
2  2   2 
• Principal axes of strain and principal strains, Asal şekil
değiştirme ve asal şekil değiştirme eksenleri,
 xy
tan 2 p 
x   y
 max   ave  R  min   ave  R
• Maximum in-plane shearing strain, Maksimum düzlem

içi kayma gerinimi,
 max  2R   x   y 2   xy2
Edition
Third
Three-Dimensional Analysis of Strain (Şekil değiştirmenin 3-boyutlu analizi)
• Previously demonstrated that three principal axes exist

such that the perpendicular element faces are free of
shearing stresses. Daha önce, dikey eleman yüzlerinde
kayma gerilmelerinden muaf olacak şekilde üç asal
eksenin var olduğu gösterilmişti.
• By Hooke’s Law, it follows that the shearing strains

are zero as well and that the principal planes of
stress are also the principal planes of strain. Hooke
Yasasına göre, kayma gerilmelerinin de sıfır olduğu
ve asal gerilme düzlemlerinin aynı zamanda şekil
değiştirmenin asal düzlemleri olduğu sonucuna
varılır.
• Rotation about the principal axes may be

represented by Mohr’s circles. Asal eksenler
etrafındaki dönüş, Mohr daireleri ile temsil
edilebilir.

Edition
Third

• For the case of plane strain where the x and y axes are in the
plane of strain,
- the z axis is also a principal axis
- the corresponding principal normal strain is represented by
the point Z = 0 or the origin.
X ve Y eksenlerinin gerinim düzleminde olduğu düzlem
gerinim durumu için,
- z ekseni de bir asal eksendir
- karşılık gelen asal normal gerinim, Z = 0 noktası veya
başlangıç noktası ile temsil edilir.
• If the points A and B lie on opposite sides of the origin, the
maximum shearing strain is the maximum in-plane shearing
strain, D and E.
A ve B noktaları orijinin zıt taraflarında yer alıyorsa, maksimum
kayma gerinimi, maksimum düzlem içi kayma gerinimi, D ve
E‘dir.
• If the points A and B lie on the same side of the origin, the
maximum shearing strain is out of the plane of strain and is
represented by the points D’ and E’.
A ve B noktaları orijinin aynı tarafında yer alıyorsa, maksimum
kayma gerinimi, gerinim düzleminin dışındadır ve D 've E'
noktaları ile temsil edilir.

Edition
Third
• Consider the case of plane stress, düzlemsel gerilmeyi dikkate alalım
 x  a  y  b  z  0
• Corresponding normal strains, karşılık gelen normal gerinmeler
 a  b
a  
E E
 a 
b    b
E E
 
 c    a   b     a   b 
E 1 
• Strain perpendicular to the plane of stress is not zero.
Gerilme düzlemine dik gerinim sıfır değildir.
• If B is located between A and C on the Mohr-circle diagram, the maximum shearing strain is equal to
the diameter CA.
B, Mohr dairesi diyagramında A ile C arasında bulunuyorsa, maksimum kayma gerinimi CA çapına
eşittir.

Edition
Third
Measurements of Strain: Strain Rosette (Şekil değiştirme rozeti)
• Strain gages indicate normal strain through changes in

resistance. Gerinim ölçüleri, dirençteki değişiklikler yoluyla
normal gerinimi gösterir.
• With a 45o rosette, x and y are measured directly. xy is

obtained indirectly with,
45 derecelik bir rozet ile epsilon x ve epsilon y doğrudan ölçülür.
Gama xy, ile dolaylı olarak elde edilir,
 xy  2 OB   x   y 
• Normal and shearing strains may be obtained from normal

strains in any three directions, Normal ve kayma gerinimleri,
herhangi üç yöndeki normal gerinimlerden elde edilebilir,
1   x cos2 1   y sin 2 1   xy sin 1 cos1
 2   x cos2  2   y sin 2  2   xy sin  2 cos 2
 3   x cos2 3   y sin 2 3   xy sin 3 cos3

Edition
Third
Örnek-Düzlem şekil değiştirme problemi

Düzlem şekil değiştirme halindeki bir malzemede 10x10 mm’lik bir karenin
yatay kenarı 4µm uzadığına, düşey kenarı değişmeden kaldığına ve sol alt
köşedeki açı 0,4x10E-03 rad arttığına göre
a) Asal eksenleri ve asal şekil değiştirmeleri,
b) Maksimum kayma şekil değiştirmesini ve karşı gelen normal şekil
değiştirmesini bulunuz.
1µm=10E-6m
Açı 45 derece Açı 22.5 derece

Edition
Third
Örnek-Düzlem şekil değiştirme problemi B

Bir makine parçası üzerinde yapılan ölçümler neticesinde
asal şekil değiştirmeleri x
εa=400x10E-6,
εb=-50x10E-6 olarak bulunmuştur.
Poisson oranı:0,3 olduğuna göre C A
a) Maksimum düzlem kayma şekil değiştirmesini
Önce 3. asal şekil değiştirmesini bulalım.
b) Maksimum kayma şekil değiştirmesini bulunuz.
E’

Edition
Third
Örnek-Düzlem şekil değiştirme problemi
σ1 1
σ2, 2
Basınç altında gazı taşımakta

kullanılan silindirik bir depolama
tankı, 24 inç iç çapa ve 3 inç cidar
kalınlığına sahiptir. Gerinim ölçerler
tankın yüzeyinde enine ve boyuna
doğrultuda yerleştirilmiştir. Gerinim
ölçerler sırasıyla
enine doğrultuda 255 x 10E-6 ve
boyuna doğrultuda ise 60 x 10E-6
inç / inçlik gerinmeleri gösterir.
Malzeme rijitlik modülü G=11,2 x
10E6 psi olduğunu bilinmektedir.
(a) Tank içindeki manometre
basıncını,
(b) Asal gerilimleri ve tankın
cidarında maksimum kayma
gerilmesini belirleyiniz.

7 Stress Transformations Gerilme Donusumleri 23022021

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

7 Stress Transformations Gerilme Donusumleri 23022021

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Third Edition

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Transformations of Stress and Strain

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-2

• Same state of stress is represented by a different set of components

• The first part of the chapter is concerned with how the

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-3

(Öncelikte bu konu kapsamında Levha benzeri

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-4

Transformation of Plane Stress (Düzlem Gerilme dönüşümü)

 Fx  0   xA   x A cos  cos   xy A cos sin 

• The equations may be rewritten to yield (denklemleri düzenlediğimizde..)

Principal Stresses (Asal gerilmeler)

• Principal stresses occur on the principal planes of stress with

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-6

Maximum Shearing Stress (Max. Kayma gerilmesi)

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-7

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7-8

• The corresponding normal stress is (Maksimum

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 10

Sample Problem 7.1

• Evaluate the normal and shearing stresses at H.

• Determine the principal planes and calculate the principal

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 11

Sample Problem 7.1

 x  0  y  8.84 ksi  xy  7.96 ksi

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 12

Sample Problem 7.1

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 13

Mohr’s Circle for Plane Stress (Düzlem gerilme mohr dairesi)

• For a known state of plane stress  x ,  y , xy

 max, min   ave  R

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 14

Mohr’s Circle for Plane Stress (Düzlem gerilme mohr dairesi)

Mohr’s Circle for Plane Stress (Düzlem gerilme mohr dairesi)

For the state of plane stress shown,

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 18

• Maximum shear stress

 s   p  45  max  R     ave

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 19

Sample Problem 7.2

For the state of stress shown, determine

Sample Problem 7.2

• Principal planes and stresses (Asal gerilmeler ve doğrultuları)

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 21

Sample Problem 7.2

• Stress components after rotation by 30o

© 2002 The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 7 - 22

General State of Stress (Gerilmenin genel durumu)

• State of stress at Q defined by:  x , y , z , xy , yz , zx

• Consider tetrahedron with face perpendicular to the line QN with direction

• The requirement  Fn  0 leads to, n

 n   x 2x   y 2y   z 2z  2 xy x  y  2 yz  y z  2 zxz x

Application of Mohr’s Circle to the Three-Dimensional Analysis of Stress

xyz den abc ye

Application of Mohr’s Circle to the Three-Dimensional Analysis of Stress

• IN THE CASE OF PLANE STRESS, the axis perpendicular to

• If the points A and B (representing the principal planes) are on

a) the corresponding principal stresses are the maximum

b basınç b) the maximum shearing stress for the element is equal

Application of Mohr’s Circle to the Three-Dimensional Analysis of Stress

a) the circle defining max, min, and

a çekme b) maximum shearing stress for the element is equal to

c) planes of maximum shearing stress are at 45 degrees to