Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 6

Heograpiya:

- Matatagpuan sa Hilagang-kanluran ng Luzon


- May sukat na 21, 945.49 sq. Km.
- Napapaligiran ng :
A. Bangui bay (Hilaga)
B. Cordillera (Silangan)
C. Central Luzon (Timog)
D. South China Sea (Kanluran)
- Lalawigang matatagpuan
A. Ilocos Norte
B. Ilocos Sur
C. La Union
D. Pangasinan
- Maituturing na may pinakamahabang baybayin at matatarik na bangin.
- Ilocos Norte
 May sukat na 3,399.93 sq.km.
 Kabisera ay Laoag
 Mga bayan:
 Bacarra, Badoc, Bangui, Batac, Currimao, Epiritu-Banna, Dingras, Marcos, Nueva Era,
Pagudpud, Paoay, Pasuquin, Piddig, Pinili, San Nicolas, Sarat, Salsona, Vintar at Laoag.
 Kakawate ang panlalawigang bulaklak.
 Dito makikita ang :
 Simbahan ng Laoag (1580)
 Simbahan ng San Nicolas (1584)
 Simbahan ng Paoay (1593)
 Simbahan ng Sarat (1724)
 Leaning Tower ng Bacarra church
 Pagudpud
 Sand dunes
- Ilocos Sur
 Kabisera ay Vigan
 Mga bayan:
 Alilim, Banayoyo, Bantay, Burgos, Cabugac, Candon, Cabayan, Cervantes, Lealimuyod,
Gregorio Del Pilar, Lidlidda, Magsunga, Nadbukil, Narvacan, Quirino-Angaki, Salcedo-
Bangued, San Emilio, San Esteban, San Juan, San Ildefonso, San Vicente, Sta. Catalina,
Sta. Crus, Sta. Lucia, Sta. Maria, Santiago, Sto. Domingo, Sinait, Suyo, Tagudin, at Vigan.
 Dito makikita ang :
 Tirad Pass (Gregorio Del Pilar)
 Bessang National Park (Cervantes)
 Heroes Hill
 Centuries Old
 Vigan
 Wind Mill
 Sta Maria falls

- La Union
 May sukat na 1, 493 sq.km.
 Kabisera ay San Fernando
 Poinsettia ang panlalawigang bulaklak.
 Mga bayan:
 Agoo, Aringay, Bacnotan, Bagulin, Balacan, Bangar, Bauang, Burgos, Caba, Luna,
Naguillan, Pugo, Rosario, San Fernando, San Gabriel, San Juan, Sto. Tomas, Santol,
Supiden, at Tubao.
 Dito makikita ang :
 St. William Cathedral ( San Fernando)
 Our Lady of Charity Sanctuary ( Agoo)
- Pangasinan
 May sukat na 5, 368 sq.km.
 Kabisera ay Lingayen
 Dilaw na Santan ang panlalawigang bulaklak.
 Mga bayan:
 Agno, Aguilar, Alaminos, Alcala, Anda, Asingan, Balungao, Bani, Basista, Bautista,
bayombong, Binalonan, Binamaley, Bolinao, Bugallon, Burgos, Calasiao, Dasol, Infanta,
Labrador, Lingayen, Mabini, Malsique, Manaog, Mangaldan, Mangatarem, Mapandan,
Natividad, Pozzorubio, Rosales, San Fabian, San Jacinto, San Manuel, San Nicolas, San
Quintin, Sta. Barbara, Sta. Maria, Sto. Tomas, Sison, Sual Tayug, Umingan, Urbiztondo,
Urdaneta, Villasis.
 Dito makikita ang:
 Pagoda Hill
 Ukkalong falls
 St. Catherine Parish

Hanapbuhay

- Ilocos Norte at
 Pagtatanim ng tabako ang pangunahing hanapbuhay
 Paghahabi
 Pag-aalaga ng hayop
 Pagmimina
- Ilocos Sur
 Pagtatanim ng tabako ang pangunahing hanapbuhay
 Paghahabi
 Pag-aalaga ng hayop
- La Union
 Pagtatabako, pagtatanim at pangingisda ang pangunahing hanapbuhay ng taga La Union.
- Pangasinan
 Paggawa ng asin, bagoong at bukayo ang pangunahing hanapbuhay ng mga taga
Pangasinan.

Kultura

Tradisyon

- Ilocos Norte
 Tan-Ok ni Ilocano: The festival of festivals- pinakamalaking pagtitipon sa lalawigan ng Ilocos
Norte kung saan ang bawat lungsod dito ay magtatanghal ng isang sayaw na maglalarawan
ng kanilang kultura at industriya.
 Empanada festival- ginaganap sa bayan ng Batac
 Panag-buos festival- ginanagap sa bayan ng Banna
 Tadek festival- ginaganap sa Nueva Era
 Guling-Guling festival- ginaganap sa Paoay
 Dinaklisan festival- ginaganap sa Currimao
 Amian festival- ginaganap sa Bangui
 Pamulinawen- ginaganap sa Laoag.
- Ilocos Sur
 Longganisa festival- Ginaganap sa Vigan, ang pagkaing longganisa sa vigan ay hango sa
bersyon ng Mexican, na naging paboritong ulam sa panahon ng mga Kastila. Tuwing ikatlong
lingo ng Enero, ginaganap ang pagdiriwang.
- La Union
 Pindangan festival- Pindangan ang unang pangalan ng siyudad, mula sa salitang “Pindang”
na ang ibig sabihin ay tradisyunal na pagpapatuyo ng isda na noon ay siyang pangunahing
pinagkakakitaan ng mamamayan nito. Binuo ang pangalan ng ng Pindangan noong 1759, at
ang nasabing pangalan ay pinalitan ng San Fernando noong 1850. Noong Pebrero 13, 1898,
ang baying ito ay naging component city ng lalawigan ng La Union.
- Pangasinan
 Bangus festival- Ito ay ginaganap sa Bayan ng Dagupan, tuwing ikatlong lingo ng Abril.
 Bagoong festival- Ito ay ginaganap sa bayan ng Lingayen, tuwing ikatlong lingo ng Enero

Kaugalian

- Ilocos Norte
 Kasunduan sa pag-aasawa- nakikipag-usap ang magulang ng lalaki sa magulang ng babae.
 Pagkatapos ng kasal- na kung saan, hinahatid ng banda ang bagong kasal sa paniniwalang
mapapaalis ang masamang pangitain.
 Paglilibing- Inililibing nila ng patay sa ilalim ng kusina, dahil naniniwala sila na gustong
mamalagi ng patay sa malamig.
 Pagkapanganak, pinauusukan ang babae ng iba’t ibang uri ng dahon sa loob ng 23 hanggang
30 araw, para makaiwas na malamigan at mahanginan
 Binyag- itinatakbo ang bata palabas ng simbahan ng ninong o ninang sa paniniwalang
magiging malusog at mayaman ang bata.

- Ilocos Sur
 Pagkapanganak, pinauusukan ang babae ng iba’t ibang uri ng dahon sa loob ng 23 hanggang
30 araw, para makaiwas na malamigan at mahanginan
 Binyag- itinatakbo ang bata palabas ng simbahan ng ninong o ninang sa paniniwalang
magiging malusog at mayaman ang bata.
- La Union
 Panganganak- dito ay mas marami ang hilot na lalaki.
- Pangasinan
 Panunuyo- ginagawa ng lalaki sa Pangasinan, na kung saan mag-aalay ng paglilingkod sa
kanyang nililugawan.
 Panganganak- dito hindi sinusundo ang hilot, ipinupukpok lamang ng ama ang pambayo ng
lusong na lilikha ng ingay para marinig ng hilot.
 Panganganak- uutusan ng hilot na mag-asal unggoy ang ama, gagapang sa hagdan pababa
ang ama pag nahihirapan manganak ang asawa nito.
 Panganganak- binibigyan ng itlog para daw mapadali ang paglabas ng bata.
 Binyag- dito ay kapitbahay ang mag-iisip ng pangalan ng bata

Panitikan

 Kurditan- Tawag sa kanilang panitikan


 Kurdit- tawag sa sumulat
 Doctrina Christiana- Sinulat ni Cardinal Billarmine na isinalin ni Francisco Lopez, kauna-
unahang aklat ng mga Ilocano
 Uri ng panitikan ng mga Ilocano ayon kay Leopoldo Y. Yabes
A. Mga simu-simula
B. Akdang ukol sa pananampalataya at magagandang asal
C. Akdang ukol sa wikang Iloco
D. Panulaang Iloco
E. Maikling kwento
F. Nobela
A. Mga Simu-simula
a. Kantahing bayan
 Pinagbiag- Awiting nagpapahayag sa kwentong bayan. May dalawang uri: nagpapahayag ng
saloobin at kaisipan.
 Dallot- Awit sa kasalan, binyag at iba’t ibang pagtitipon
 Badeng- isang awit pag-ibig na ginagamit ng mga kalalakihan sa panghaharana.
 Dung-aw – awit para sa patay
 Arikenken- paligsahan ng mga lalaki at babae sa responsibilidad.
 Hele o duayaya- awit na pamgpatulog sa bata.
b. Salaysaying bayan
 Alamat
 Bakit umakyat sa damo ang mga suso? Ni Jose E Tomeldan
 Ang kauna-unahang unggoy ni Sotero Albano
 Ang alamat ng bigas
 Ang alamat ng pinaupong bangkay
 Kwentong bayan
 Ang tatlong magkakapatid na lalaki
 Ang tatlong magkakapatid na maswerte
 Si Juan tamad
 Ang gintong tuntunin
 Cochinango
 Si Andres, ang mambibitag
 Ang hunyango at ang pagong
 Si camachile at si pasion
 Ang pitong tangang magkakaibigan
 Epiko
 Biag ni Lam-ang ni Pedro Bucaneg

B. Akdang ukol sa pananampalataya at magagandang asal
 Doctrina Christiana- Sinulat ni Cardinal Billarmine na isinalin ni Francisco Lopez, kauna-
unahang aklat ng mga Ilocano
 Pasion de nuestra senora jesuchristo ni Antonio Mejia
 Vida de San Barlaan y Josaphat ni Agustin Mejia
 Sermones morales at escudos del Christiana ni Jacinto Guerero at Guillermo Sebastian
C. Mga akdang ukol sa wikang Iloco
 Arte de le Lengua Iloca ni Francisco Lopez
 Vocabulario de la Lengua Iloco ni P. Lopez
 Gramatica Hispano
 Etudios de las Antigua Alfabitos Filipino
D. Ang panulaang Ilocano
 Pedro BUcaneg
 Leonora Florentino
 Justo Claudio y Fojas
E. Maikling kwento
 Sarita- Tawag ng mga Ilocano sa kanilang kwento
 Ang langit ang pag-asa
F. Nobela
 Matilde de sipangan ni Rufino Redondo
 Biag ti meysa a lakay wenno nakaam
G. Dula
 Nena Crisologo- ang masasabing dakilang pangalan sa larangan ng dulaang Ilocano. Ang
“codigo municipal “ at “takneng a” ang pinakadakilang obra maestra nya.

Manunulat

1. Pedro Bucaneg
 Ang kinikilalang panitikang Iloco
1. Leona Florentino
 Itinuturing na kauna-unahang makatang babaeng Filipino.
2. Jose Bragado
 Tanyag na manunulat at sinasabing pumapangalawa kay Pedro Bucaneg
3. Jose Calip
 Sinulat nya ang mga alamat ng Filipino.

Mga Akda

1. El Ilocano- Pinakaunang pampahayagan ng mga Ilocano na sinulat ni Isabelo De los Reyes


2. Bannawag- Pahayagang umani ng negatibong pamumuna mula sa iba’t ibang rehiyon.
3.

You might also like