Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 782

iS.

s˙ Final 1
2 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iS.s˙Final
iq„j m%ikak wdrÉÑ
iS.s˙ Final 3

01
foajl weyerefka yji yh;a
miqùh' Tyq weia újr lf<a mjd
wudrefjks' ;o WKg ,nd ° ;snQ
m%;s„jl tkak;a ksid weia újr
ls¯u mjd wmyiqh'
§iqoa°¶
foajl weia újr lrkakg;a
fmr l;dlf<ah' ;ud fï ;rï
ld,hla ks∞.;a njla Tyq okafka
ke;' wjg lΩjr jeà wjidkh'
„jka fld,a,d <Û b|f.k k<,;
4 iq„j m%ikak wdrÉÑ

jefikakg w;la ;enqfõh' z±ka


WKla kEZ
§iqoa°¶
h,s;a foajl l;dlf<ah'
Tyq fï ys;kafka kskaog jegqKq
fudfyd;g miqj uyd fõ,djla
.sfha ke;s njh'
§iqoa† .shd pQá uy;a;fhda' ±ka
? fj,d¶
foajl fk;a újr lf<a ta
fj,dfõh'
§wmamÉÑ fï¶
„jka iskdiqfkah'
§yji y;r fjkl,a iqoa† Thd
<Û b|,d .sfha' ux tkfldg;a
Tfvdlal=fõ ;shdf.k Wkafka'
Thdg fyd|gu WK' jufk;a
∞,d'¶
iS.s˙ Final 5

foajl weia f,dl= lrf.k


n,df.k Wkafkah'
§±ka ? fj,d uy;a;fhda'
weÛg ;du wudreo@¶
§ug wmamÉÑ we. fjõ,,d
mK ke;s jqKd' iqoa† udj fufya
tlalf.k tkjd u;lhs¶
§ug fl,a, yeufoau lsõjd'
y;rg ú;r .sfha'¶
§thd mõ'¶
§ï' mõ ;uhs' b|,d b|,d
orejd f.or wdmq ojfia f;a
állaj;a yo,d fokak ne˙jqKd'
Thdg f;a;a yo,d fmdj,d'¶
§iqoa†'¶
§ï' ±ka WKla kE' wms WKq
j;=frka weÛ álla fydaof.k
luq' uu ñ˙ia udΩjla ye≥jd'
6 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fmd,a frdá tlal' ld,d fnfy;a


ál fnduq'¶
foajl n,df.ku Wkafkah'
§wmamÉÑj ±l,d thd
wmamÉѶ
§we~qjd' wehs okafka kE¶
§thd fï fudkj;a okfka kE
wmamÉÑ'¶
§okakjo lsh,;a ys;=Kd' wehs
wmamÉÑ fmdä mqf;a lshkafka
lsh,;a weyqjd¶
foajlg mq≥uh' ta;a iuÛu
„jkaf.a ≥rl:kh kdo úh'
„jka th .;af;ah' l;dlrkafka
fl,a,h'
§fmdä mqf;a¶
Tyq l;dlf<a tfyuh'
§keÛsÜgo wmamÉÑ' WK wvqo@¶
iS.s˙ Final 7

§±ka WK wvqhs mqf;a' fï ±ka


keÛsg,d Thdj fydhkjd¶
§wfka ud''j¶
zwfka fohshfka b|,d tkak
;snqfkaZ Ndjkdg miq;eú,a,la
we;súK'
§bkak ux fokakï¶
„jka fld,a,df.a w;g
≥rl:kh ° WKq j;=r WKq
lrkakg .sfhah' foajl ≥rl:kh
lfka ;nd.;af;a <h WKqùf.k
hoa°h'
§iqoa† udj¶
§±ka WK wvqhs fkao whsfha¶
§T''Tõ' ta;a iqoa† yjia
fjkl,a b|,d¶
§;j álla bkak ;snqKd ug'¶
§wfka nv.skafka' bkak we;s¶
8 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fldfyo nv.skakla¶
zlkakj;a ,enqfka kEfka'
fld,af,la uf.a Wl=f,fka' pQ
álla ∞.kak hkak nerej
WkafkaZ lshkakg isf;kafka
tfyuh'
§y˙ wms miafia l;dlruq'
±ka WKq j;=r állska fyd|g
weÛ fidao.kak ´k' fudkjdy˙
lkafkdak' Bg miafia fnfy;a ál
î,d álla we,fj,d bkafkdak'
lkag%Elag,d Tlafldgu uu
l;dl<d' ta jev y˙' isiagï tl
hkjd' tajd ys;kak tmd' yji uu
iS.s˙ tlg;a .shd' Thd ta ydialu
lr,d' wms fyg weú;a n,uq
fydf|a' uu wr jymq fmd,slSka
ljr®ia fudjj;a ˙uQQ lf<a kE' tajd
iS.s˙ Final 9

tfyu ˙uQQ lf<a wehs lsh,d uu


okakjd' ug l;dlrkak f.dvla
foaj,a ;sfhkjd' tajd miafia' oeka
hkak weÛ fydao.kak'¶
weh †.gu lshdf.k .shdh'
tµatï ksfõ†ldjla fia weh
lshjdf.k .shdh'
§iqoa† mõ¶
§ï mõ ;uhs wfka¶
weh lSjdh'
§ux iqoa†'¶
§±ka weÛ fidao.kak' hkak'
wo fyd|g lkafkdak' nfâ
fudkj;a kE' jufka .sfha ly
mdg ms; ú;rhs¶
f.jqKq meh y; wg fldfydu
f.fjkakg we;a±hs foajl
is;=fõh' mq≥uh'
10 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ux ?g l;dlrkako@¶
§ï' weÛ fydaof.k ld,d
fnfy;=;a î,d fydf|a'¶
§uu .kakï'¶
foajl fldr .iñka fuka
l=iaishg weúof.k wdfõh'
§fl,a, f;a;a yo,d' mõ' f;a
yo,d Thdg fmdj,d'¶
weh tfyu meñK l<d lshd
ys;kafka flfiao@ ztÉpr foaj,a
fjk fj,dfõ udj isyske;slr,d
;sífí wehs fohshfkaZ foajl
is;=fõh'
§ux tkfldg;a Thd fmdä
mq;df.a Wl=f,a fyd|gu ks†'
fl,a,f.a nv;a n∞f.k'¶
§u''u wmamÉÑ t''fy''u¶
§ï' ux ta;a lsõjd thdg
iS.s˙ Final 11

fufyu .EKq Wl=,l ks∞.kak


,eì,d kEfka mqf;a lsh,d'¶
weh fudkjd ys;kakg we;ao@
§fldÉpr b|,o lshkjdkï
meh y;rla tfyuu Thdj
Wl=f,a ;shdf.k b|,d' ux wdjg
miafihs fl,a, wmamÉÑ fgdhs,Ü
tl flda lsh,d fydhdf.k
.sfha' ysrlrf.k b|,d tÉpr
fj,djla'¶
foajl ≥la jQfha ke;' Tyqg ≥l
ta wis˙u;a fudfydf;a ;u yoj;
wlS%h ù ;sîuh' zfmdäy˙ isyshla
;snqKdkï fydrdg ks∞f.k
Thdf.a Wl=,g fj,d bkak
;snqKd'Z Tyq miq;eùfuka is;=fõh'
§ug ;du;a ys;d.kak ne˙ mqxÑ
uy;a;fhda'¶
12 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Tõ wmaΩÉÑ'¶
§wehs fï fl,a, udj n∞f.k
we~qfõ lsh,d'¶
weh hula ±k.;a;do@ tfy;a
flfiao@ foajl is;=fõh'
§thdg fïjd lshkak Wkafka
wmamÉѶ
§ï' ±ka weÛ fidao.uq' uÛska
uÛg lsh,d .sfha' WKq j;=r
WKqlr,d fokak lsh,d'¶
fï is≥jQfha ydialulao@
iQ˙hwdrÉÑ ksjiska wrka hkakg
yokafka tfyu fl,a,jo@
foajlg ;ju;a is;d.; fkdyel'
zThd fudkjdy˙ lshhs'Z Tyq
is;=fõh'
iS.s˙ Final 13

02
fka;%d we|g ù n,df.k
Wkafka Ndjkd tkf;lah' wehg
fï lshkakg we;s jeo.;a foa
l=ula±hs fka;%dg is;d.kakg
fkdyel' th ksiel jYfhkau
foajl iïnkaO fohla njkï
weh okS'
Ndjkd wdfõ kuh;a miqjQ
miqh' ksji ±ka ikaiqkah' wo
;drld h<s;a fiajhg msgj.sfha
14 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fï yeufoau fjkia lrh' th


l< yelafla wehgu muKla hehs
fka;%dgo isf;hs' zfl,a, nh kE'Z
weh is;=jdh'
Ndjkd wdfõ ? we∫u .;g
∞f.kuh' frdai meye.;a ?
we∫u iq≥ meye.;a f,aia tllska
mhsmska lr we;' th hqj;shg
f.k wdfõ ,dnd< fmkquls'
§iS.s˙ tl ±ka n,kak
,iaikhs fkao wlald'¶
§fld,a,f.a jev ;uhs' ug;a
ys;d.kak neye fï fmdä fld,a,d
tfyu l<d lsh,d ys;kfldg'¶
fka;%d lSjdh'
§tal wlald f,aj, we;s' ta
olaIlu'¶
Ndjkd lSjdh' fka;%dg ta lshQ
iS.s˙ Final 15

foa y˙hgu jegyqfka ke;'


§f,aj, lsõfõ nnd'¶
§bkakflda lshkak ;;amrhla¶
Ndjkd ≥jf.dia ldurfh f∞r
jidu meñK we|g wdjdh' Bg;a
miqj fldÜghla f.k we| úh,g
;nd we,jqKdh' fl,a, lshkakg
hkafka tfia fufia l;djla
fkdjk nj fka;%dg bfjka fuka
jegysK'
§foajl u,a,sg ±ka ikSmo
nnd'¶
§ux ys;=fõ wlald thdj
bkafgkaisõ ∞kak;a fjhs lsh,d¶
§wfka tÉpr'¶
§bkakflda lshkak' rejka; ug
l;dlf<a äiafmkai˙fha b|,d'
foajlj iafmI,a à%ÜukaÜ rEï
16 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tlg wrka' ux ≥j,d.shd'¶


§fld,a,d fldfydu;a ysáfha
y˙ wmaiÜ tflkafka'¶
§ï' fï y†iais wikSmh ta
ksidu fjkak we;s' fõ,a ;=k
y;rlska ld,d kE' ta;a †.gu
uykaisfj,d' fjk ≥ll=;a thdg
;snqKdfka' b;ska Tlafldu WfKka
.shd¶
§wfka'¶
§fï isoaOfjkak .sh foaj,a
tfyuu jqKdkï wo foajl iS.s˙
tfla kE' tal ug wo ys;=Kd'¶
§ug;a' b;ska Thd .shd'¶
§ï' hkfldg;a wisysfhka jf.a
ysáfha' .sksuef,ag WK'fvx.=o
lsh,d n,kak;a í,â fgiaÜ tlla
wrka hj,d' í,â fgiaÜ tl
iS.s˙ Final 17

tkl,a thdj ;shdf.k Wkakd'


uu rejka;j hj,d foajlhshd
<Ûg fj,d ysáhd' wfka l;dlr.
kakj;a mKla kE'¶
§fld,a,d tfyu f,aisfhka
jefgk fld,af,la fkfï'¶
§tfyu fkdjefgk fld,a,;a
jegqfka uu ksid wlald¶
fl,a, ta foa f;areï f.k
Wkakdh' fka;%d ikaiqkaj widf.k
Wkakdh'
§ux miafia leí tlla wrka
f.or tlalf.k .shd' tfyu
;kshu hjkak nE' hkfldg;a
uf.a fï ll=,a fol Wv ks∞f.k
.sfha' fmdä tflka jf.a¶
fka;%d ujd.;a;dh' jika;
ld,hg fjk foaj,a ,iaikh'
18 iq„j m%ikak wdrÉÑ

≥l;a iemls'
§hk .uka iekaúpia álla
ls˙ melÜ álla tfyu wrf.k
.sfha' f.a fmkakqfj;a wudrefjka'
w;=re.s˙fha fj,a hdhla <Û
wÆf;ka y∞f.k hk fmdä
f.hla' .fvd,a ì;a;s ú;rhs' ta;a
y˙ wysxil ;ekla' wlalg .shdu
f;afrhs' fï wmamÉÑhs mq;hs t;k
;ud „j;afjkafka¶
Ndjkd lSjdh' ffojh fï
wmamÉÑ,d mq;dj fï f.kú;a
we;af;a ffofjdam; ;eklgh'
§wfka f.or .sh;a y˙ fmdä
ieá lE,a,lg jegqKd' tfyuu
ks†' lkafk;a ke;=j' uu álla
TΩj w;..d Wkakd' foajlhshf.a
wmamÉÑ;a kE' ;Üg ;kshu wms
iS.s˙ Final 19

fokakd'¶
fld,a,g WK ;snqK ksid
fyd|h' ke;akï fudkjdhska
fudkjd fõ±hs okafka ke;'
wdorjka;hka ;ksjQ úg fl<jr
fjk ;ek fka;%d okS'
§fudlo wuq;= ú†yg
yskdfjkafka' wms tfyu'¶
§±ka ljqo tfyu lsõfõ'
wer;a fld,a,g WKfka'¶
§ux b;ska mõ ksid Wl=f,a
;shdf.k Wkafka' fï fjõ,kjd'
fmdä tld jf.a jeáÉp jeáÉp
;ek ks†'¶
§ï miafia'¶
§miafia wlald thdg we∫ula
n,kak uu ldufr®g .shd' .fvd,a
ì;a;s ú;rhs' ta;a y˙ ikSmhs'
20 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fj,a hdfha yq<Û ydhs .d.d


ldufr®g tkjd'¶
fl,a,f.a l;dfõ úia;r
jeäh' fïl kjl;djla fkdfõ'
§b;ska¶
§uu w,aud˙h werhd' wfka
wermq .uka ug f∞r mÆj †yd
neÆKd' uf.a fµdfgda tlla'
uf.ka fydrlï lr,d w,aud˙fha
.yf.k¶
ta ál lshkúg;a Ndjkdf.a
weiaj, l∫Ωh'
§mõ wysxilhd'¶
§tfyu flfkla uf.a fmdfgda
tl;a w,aud˙fha .yf.k
bkakfldg uu wr iq˙hwdrÉÑ,d
tlal .shdkï fkao wlald'¶
§tfyu jqfka kEfka nnd' ±ka
iS.s˙ Final 21

w~kak tmd¶
§mõ' ta w,aud˙fha mÆfju
thdf.a wïuf.hs wmamÉÑf.hs
mska;+fr® .y,d ;snqKd'¶
§ue˙Ép wïu;a Wkako@¶
§ï' wmamÉÑ y˙u ,iaik ksjqkq
mdgla ;sfhk wysxil wmamÉÑ
flfkla wlald' y˙hg ,lS vhia
jf.a' y˙u lreKdjka; mdghs'¶
fka;%df.a is;g wuq;a;la
±kq◊'
§foajlhshf.a wïuf.a uQK
olskfldg ug uyd wuq;a;la
±kqKd' thdj ±l,d ;sfhkjd
jf.a' uu f.dvla l,amkd l<d'
ug ysf;k foa we;a;uo lsh,d
uu ys;=jd¶
Ndjkdj fjõ,kakdla fukah'
22 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fka;%dg mq≥u is;=◊'


§wehs nnd¶
§ta mska;+fr® ysgmq foajlhshf.a
wïud ljqre lsh,o wlald
ys;kafka' wd iq¥ ljqo@¶
fka;%d mq≥ufhka n,df.k
Wkakdh' fl,a, fï lshkakg
hkafka fudkjdo@
§ug ys;d.kak nE nnd'¶
§;;amrhla bkak wlald'¶
fl,a, ≥jf.dia rUqlaje,a,
mjqf,a PdhdrEm w;r we;s
kr®u∞f.a mska;+rh .,jdf.k
wdjdh' zuf.a iq≥ keka†' pQá
keka† uu Thdf.a mq;dj weiafol
jf.a n,d.kakjd' fmdfrdka≥
fjkjd' wmsg msysg fjkakZ weh ta
mska;+rh wrf.k toa†;a kr®u∞f.a
iS.s˙ Final 23

uqyqK foi n,df.k lSjdh'


Ndjkd wdfõ mska;+rh msgqmi
iÛjdf.kh'
§fudllao nnd yxÛf.k
tkafka'¶
§thdf.a wïuf.a
mska;+fr® wlald'¶
Ndjkd lSjdh' fka;%dg mq≥uh'
weh fï mska;+rhla y†iaisfha
Wiaidf.k wdfõ fldfykao@
wer;a fï ksjfia foajlf.a
wïudf.a mska;+r fldfyo@
§fufya nnd'¶
§ug biafi,a,d lshkak wmsg
kekao,d fokafkla bkakjd' ldgo
jeäfhkau wdofr®'¶
fka;%d neÆjdh'
§fï fokakgu fkfï nnd'
24 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fuhd,g jvd f.dvla fjkia


ukqiailï W;=rk y˙u
lreKdjka; keka† flfkla wmsg
Wkakd' foúfhda y˙ blaukg
thdj wms <Ûg .;a;d' fï
yefudagu jvd ta keka†g uu
wdofrhs' wog;a¶
Ndjkdf.a ≤ia f;ñK'
§wehs nnd fï¶
fka;%d weiqjdh'
§fuhdfka' kr®u∞ keka†fka'¶
Ndjkd wef.a mska;+rh fka;%df.a
Wl=, u;ska ;enqjdh'
§wfka mõ¶
fka;%d wef.a uqyqK w;.Ejdh'
l∫<la jeáK'
§thdf.a uy;a;hd wlald¶
§ï „jka fmdä udud' uu
iS.s˙ Final 25

f.dvlau wdofr® lrk flfkla'


uu ú;rla fkfï wïuhs
;d;a;hs;a y˙ wdofrhs¶
fka;%d lSjdh'
§taa;a nnd fï fld,a,f.a l;dj
lshkakflda'¶
§y˙' fï mska;+fr® n,kak
wlald¶
Ndjkd wef.a iaudÜ ≥rl:kfha
;srh u;g foajlf.a ksjfia°
.;a mska;+rh .;a;dh' weh
fï mska;+rh .;af;a foajlf.a
w,aud˙fha .id ;snqK foajlf.a
wïudf.a;a ;d;a;df.a;a
PdhdrEmfhks'
§fï nnd' kr®u∞ kekaohs „jka
ndmamhs'¶
fka;%dg wdfha ielhla ke;'
26 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ta wdor”h uqyqKq fol wehg


fyd`†ka u;lh' fl,a, fï
lshkak hkafka fudkjdo@
§ï thd,d ;uhs¶
§t;fldg nnd¶
fka;%dj fjõ,kakg fuka úh'
§„jka udughs kr®u∞ keka†ghs
mqf;la ysáhÆ fkao@ ï ±l,d
;sfhao ta u,a,sj¶
Ndjkd weiqjdh'
§uu fmdä tldj jvdf.k;a
;sfhkjd' fo;=ka mdrla' keka†
fydiamsÜ,a tfla bkakfldg „jka
udud jvdf.k wdjd' ug wjqre≥
myla ú;r we;s' y˙ wdihs uu ta
ojiaj, nnd,g¶
fka;%d lSjdh'
§nnd'¶
iS.s˙ Final 27

§foajl' ta Thd jvd.;a; fmdä


tld ;ud' „jka uduf.hs kr®u∞
keka†f.hs tlu mq;d' wfma
fmdäu uiaiskd'¶
Ndjkd w~df.k fuka lSjdh'
fka;%d wef|a rEgdf.k fuka
fl,a, <Ûg wdjdh' tfyu ke;=j
wehg tkakg wudreh'
§nnd'¶
§uu wo uf.a iq≥ uduj ±lald'
n∞f.k;a Wkakd' wfka ug
fmdä mq;dÆ' uu weyqjd wehs ug
fmdä mq;d lshkafka lsh,d' TΩj
w;.Ejd'¶
§u''u''g u''g n''nd¶
§fïl ord.kak nE ;uhs
wlald' ys;kakflda fï foaj,a wr
mqxÑ f.or° ;kshu uu ord.
28 iq„j m%ikak wdrÉÑ

kakfldg' ldgj;a lshkafka


ke;=j' fïl y˙ mq≥u fo''h''la'¶
fka;%d n,df.ku Wkakdh'
§tfykx fld,a,g wdfõ
keka†f.a olaIlu'¶
§ï „jka uduf.a wysxillu;a
tlalu¶
fl,a,f.a w; w,a,df.k Wka
fka;%df.a w; fjõ,kakg úh'
§u''g u''g n''nd „jka uduj
n,kak ´k¶
§fï ?' wlald¶
§Tõ' fï ?' nnd we∫ula
∞.kak' uu wïug lshkakï'
iS.s˙ tfla jevla lsh,dhkak'¶
Ndjkd lsisjla lSfõ ke;'
wlald fï ;rïu „jka ududg;a
kr®u∞ mqxÑg;a wdofr® njla weh
iS.s˙ Final 29

okafka ke;' fï ? ta ksjig


hkakg Ndjkdg;a wdidjla we;'
zfldfydu;a fï l;dj ojil
t<sfjkak ´k' „úf;a yeufohlau
fjkafka y†iaisfha' wo;a tfyu
fjhsZ wehg is;=◊'
30 iq„j m%ikak wdrÉÑ

03
Ndjkd Wvg f.dia we∫ula
∞.;a;dh' fï ? „kaia tlla
w¢kakg wehg fudllao jdf.ah'
ta ksid Ndjkd wef.a lΩ meye.;a
fvdÜ fvdÜ w;a ke;s .jquh' thg
Ndjkdf.ka wdfõ jhig;a jvd
<dnd, fmkquls' hka;ug uqyqKg
frdai mqhr álla muKla oudf.k
fl,a, maf,ka uqyq◊kau fka;%df.a
ldurhg wdjdh'
§wïug;a álla lshdf.k hka'
iS.s˙ Final 31

ke;akï thd n,kjd'¶


§Thd hkfldg iel kE'¶
Ndjkd lSjdh'
§fï ? ue◊l'¶
b∫ks,a weiqjdh' fl,af,da
fokakdu hk ksid wef.a ys;g
ìhla ke;'
§blaukg tkakï wïud' f∞r
jykak tmd¶
§ï' m˙iaiñka'¶
Ndjkd fka;%df.a frdao mqgqj
jdykh <Ûgu lr wehj j;a;ka
lrf.k jdykhg .;a;dh'
fka;%df.a idh ilid Ndjkd
iqiqula msgl<dh'
§Thdj fmardfo◊fha tlalf.k
hkak thd fuÉpr W;aidy lf<a
wehs lsh,d ±ka f;afrkjd'¶
32 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§talf.a ukqiailu mõ¶


fka;%d lSjdh'
§wms fldfygo hkafka f,dl=
fíì'¶
˙h≥re weiqfõh'
§wms álla iS.s˙ tl me;af;ka
w;=re.s˙hg hka wkal,a'¶
fka;%d fldalg;a lSjdh' wïud
iS.s˙ tlg l;dlrkafka ke;'
tfy;a weh l;dlf<d;a ìhfjk
nj;a fka;%d ±kf.k Wkakdh'
iS.s˙ tfla fï ?;a jevh'
fka;%d is;=fõ kslug ta me;a;g
f.diau w;=re.s˙hg hkakgh'
iS.s˙ tlg jdykh ouoa°u jdf.a
tys b†˙msg kj;d ;snQ vn,a leí
˙h ±l Ndjkd ´kdlñka ta foi
neÆjdh'
iS.s˙ Final 33

§fmdâvla Tfydu ;shkak


wkal,a'¶
weh iS.s˙ tlg we;=Ωjk
;eku jdykh k;rlr .;a;dh'
miqj jdykfha ù≥rej my;a
l<dh'
§tia ´'¶
weh l;dlf<a iS.s˙ tfla ?
fiajfha kshq;=j isá wdrlaIl
ks<Od˙hdgh'
§ñia'¶
§ljqo wr vn,a leí tflka
wdfõ' Bg tyd ;sfhkfka ñysrx.
ir®f.a fjysl,a tl fkao@¶
§Tõ' ir® tlal wdj
hdΩfjlaf.a¶
Ndjkd fka;%d foi neÆjdh'
§±kao thd,d wdfõ¶
34 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§±ka mehla ú;r fjkjd'


jdyk follska wdfõ' tlla .shd'
fï wks;a tl¶
§ï' álla úuis,af,ka bkak'
T;kska fy,af,kak tmd'¶
Ndjkdf.a is;g wuq;a;la
±kq◊'
§fu;k fudllay˙ fjkjd
wlald' ±ka iS.s˙ tfla µhsk,a
jevál hkafka' fuhdg fu;k
uy ? weú;a lrkak fohla kE¶
fka;%do ysi jekqjdh'
§wms álla nysuqflda'¶
Ndjkd fõ.fhka jdykfhka
nei fka;%dj frdao mqgqjg .;a;dh'
§wkal,a álla Tfydu t<shg
fj,du n,df.k bkak' fu;k
fudllay˙ fjkjd'¶
iS.s˙ Final 35

§y˙ fmdä fíì'¶


Ndjkd fka;%df.a frdao mqgqj;a
;,aÆ lrf.ku iSs.s˙ tlg we;=,a
jQfõh' fiajlhka lsysm fofkla
jevlrñka Wkafkdah' fï iS.s˙
tfla wjika jev álh' Tjqka
Wkafka ´mka lspka tfla iy óÜ
filaIka tfla jev ksulrñks'
§flda fï wdmq wh'¶
§álla m˙iaiñka nnd'¶
fka;%d lSjdh' Ndjkd ldr®hd,h
foig .sfha Yío fkdkefÛk
f,isks' ldr®hd,fha ishΩu
f∞rj,a újrlr ;snq◊'
§uf.a rEï tl;a wer,d' fï
wehs' tafla lS tl ld <Ûj;a
kEfka' ta;a fldfyduo@¶
Ndjkdf.a mmqju weúf,kakg
36 iq„j m%ikak wdrÉÑ

úh' ñysrx. Wkafka yh fofkla


iuÛh' Tjqka ish,a,kau Wkafka
iS.s˙ yS ishΩu .sKqï lghq;= iy
leIshr® ueIska tlg iïnkaOl<
m˙.Kl ldurfhah'
Ndjkd ìhuqiqj fka;%d foi
neÆjdh' fka;%d w;ska lSfõ
Ndjkdg lsisjla l;dfkdlrk
f,ih'
§we;=<g hka'¶
fka;%d uD≥j lSjdh'
§u,a,s fudkjo fï lrkafka'
fï lÜáhla ∞f.k' lïmks tfla
lïmshqgr®ia f∞rj,a Tlafldu
werf.k¶
fka;%d flaka;sfhka weiqjdh'
ñysrx. Wv úisúh' zfï .E◊
fldfyduo fu;kg wdfõZ Tyq
iS.s˙ Final 37

is;=fõh'
§wd wlald' fï ? wehs'¶
§ud;a Thdf.ka wykafka tal
;uhs' iagdµa tfla whgj;a fï
rEï tlg tkak ;ykïfka' fï
ljqo¶
ta w;r uerhka jeks who
Wkafkdah' ;=kafofkl Wkafka
m˙.Kl ls%hd;aul lrf.k
tajdj, l=ulao fohla lrñks'
§uf.a fµ%kaâia,d álla' wehs
wykafka'¶
§wykafka wehs' wehs ug wykak
ne˙o@ uu ljqo lsh,d fu;k
Thdg f;areï lr,d fokak ´ko
wd'¶
ñysrx. úhrefjka fuka
iskdiqfkah'
38 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wehs ug ne˙o fu;kg tkak'¶


§fï ?' wer;a fu;k bkafka
Thd ú;rla fkfïfka' fï ljqo¶
§ux lsõfõ' ug ´kfohla uu
lrkjd' fu;k .sks ;sh,d kEfka
uu' isiagï tl fplal<d'¶
§tal lrkafka fï uy ?
fkfïfka'¶
§ug mqΩjka fj,djg uu
jevlrkafka' wehs fu;k khsÜ
lrkak mqΩjka tl n,af,lag
ú;ro@¶
ñysrx. lsõfõ foajlgh'
§fï isiagï tria f.dvla
;sfhkjd' uu tajd yokjd' ug;a
tajdlrkak ldf.j;a wjirhla
.kafkdak kEfka'¶
Ndjkd b†˙hg wdjdh'
iS.s˙ Final 39

§fï' lreKdlr,d t<shg


hkak' Th lïmshqgr® Tka lrf.k
bkak ;=kafokdg;a tlalhs uu
lshkafka' ma,Sia f.Ü wjqÜ'¶
Ndjkd fjõ,ñka fuka lSjdh'
§nnd¶
ñysrx. fudkjo lshdf.k
wdfõh'
§fu;k nnd,d kE' ma,Sia f.Ü
wjqÜ' uu fmd,Sisfhka fu;kg
f.kakkak l<ska hkjd'¶
weh úhrefjka fuka
lE.eiqjdh' fka;%d Ndjkdf.a
w;lska w,a,d.;a;dh'
§WU,d t<sfha b|m,a,d' hkak
tmd¶
ñysrx. lSfõ Tyqf.a iyprhka
msgfjoa°h'
40 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§y˙' ±ka fudkjo lshkak Thd


fu;k lf<a' wd isiagï tl fpla
l<do isiagï tl wjq,a l<do@
ke;akï isiagï tfla fâgd fldms
l<do' fï iSä wehs'¶
§Thd fu;k tï ã fkfïfka
fïjd wykak¶
Ndjkd fõ.fhka fïihg
.eiqjdh'
§uu ljqo lsh,d
ñiagr® ñysrx.g uu lsh,d
fokakï' Bg l<ska hka iShd <Ûg'
kW' ±ka lreKdlr,d fu;kska
msgfjkak' ljqo wjir ≥kafka
uf.hs wlalf.hs rEïia w˙kak'
fldfyduo tajd ´mka lf<a' fydr
lSia ;shd.;a;d fkao@ fudk my;a
ñksfylao Thd' Isya' ,e–c keoao@
iS.s˙ Final 41

fïjd iS.s˙ mjqf,a foaj,a fkao@¶


§tal ;uqfi,d fokakg ;uhs
wu;l fj,d ;sfhkafka' ug
fkfï' ;uqfif.a mdÜ tl ug
jevla kE¶
§ñysrx.'¶
fka;%d lE.eiqjdh'
§fl,a,g ;j tl jpkhla
lsõfjd;a uu WUj urkjd'¶
fka;%d fjõ,ñka fuka lSjdh'
§wfka fï' ù,a fphdr® tlg
fj,d bkakjd yf,da' uu
nhfj,d ≥jhs ±ka' n,uq fudlo
fjkafka lsh,d' mqΩjkakï ´mka
lrmkaflda iS.s˙ tl ±ka'¶
fka;%d f;d,amg fõ.fhka
ymd.;a;dh' wehf.a ≤ia l∫<ska
fmÛsK'
42 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§n,kjd fyg wksoaog iS.s˙


tlg fudlo fjkafka lsh,d¶
ñysrx. .sfha f∞rj,a ymamdf.
kh' Ndjkd m˙.Kl ish,a,
fõ.fhka m¯laId lrf.k .shdh'
§uqka isiagï fÉka– lr,d
wlald' Tlafldu wjqÜ' ta;a
Tlafldu lr.kak ne˙jqKd' wms
wdjfka'¶
fka;%d lsisjla lSfõ ke;'
weh frdao mqgqjg w;la ;ndf.k
fudfyd;la n,df.ku Wkakdh'
§nnd'¶
§wlald¶
§;j f.dvla foaj,a lr,d we;s'
fï wms ±lal foa ú;rhs' f∞rj,a
Tlafldu jy,d lSia .kak' wks;a
lïmshqgr®iaj,g w; ;shkak tmd'
iS.s˙ Final 43

wmsg weÛs,s udla .kak ´kfjhs'¶


§Tõ' ta;a f∞rj,a jy,d jevla
kE wlald' uqka <Û vqí,sflaÜ
;sfhkjd' talfka fïjd we˙fha¶
§WU ±kg jymkaflda'¶
fka;%d lSjdh' Ndjkd weh
lshQ foa l<dh' weh <Û ;snQ
h;=rej,ska weh f∞rj,a ish,a,
jid ±uqjdh' Bg;a miqj weh
fld< w,jd f∞rj,a iS,al<dh'
§tia ´'¶
weh wdrlaIl kss<Od˙hdg
l;dl<dh'
§ñia'¶
§lsisu flfklag wdfha iS.s˙
tlg we;=,afjkak nE' y˙'
tkjdkï ug flda,a tlla .kak'
fï uf.a kïnr® tl' y˙¶
44 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§y˙ ñia'¶
fka;%d wef.a wxlh wdrlaIl
ks<Od˙hdg ≥kakdh'
§nnd¶
§wlald¶
§±ka w;=re.s˙fha hkak nE'
ug iShd tlal l;dlrkak ´k'
fï ±ka¶
§ï' ug;a ysf;kjd' fudllao
f,dl= fohla fjkak hkjd¶
fka;%d;a Ndjkd;a ksjig wdfõ
blauksks'
iS.s˙ Final 45

04
§udj fu;k ;sh,d iShghs
;d;a;ghs wïughs l;dlrkak
nnd¶
fka;%d lSjdh' wo fldai<;a
rejka;s;a ksjfia ke;' Tjqka
fldfya hkjdo lshd lsisfjl=
okafka ke;' tfy;a ojia
fol ;=klg ierhla fokakdu
weú;a fufya kj;shs' ta ksjfia
ysñldr;ajh fjkqfjka±hs
46 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lsisfjl= okafka ke;'


§f,dl= mqf;a'¶
rUqlaje,a, uy;d wdfõ iru
msáks' ñ,skaoo ≥jf.k wdfõh'
§;d;a;hs iShhs álla b|.kak'
ug l;dlrkak ;sfhkjd¶
weh lSjdh' fka;%d fï mjq,a
;=fkau jeäuy,a orejdh' wehg
mjqf,a f,dl= n,hla we;'
§wehs f,dl= mqf;a' fudllao
jqfka'¶
rUqlaje,a, uy;d mqgqfõ
b|.ksñka weiqfõh'
§;d;af;a iSfha' uuhs nnhs ±ka
állg l<ska iS.s˙ tlg .shd'¶
§fï ? mqf;a'¶
rUqlaje,a, uy;d weiqfõh'
iS.s˙ Final 47

§Tõ' foajlg wikSmfj,d


fyd|gu' fld,a,f.a jev ál
n,kak .sfha' ta;a uy mq≥u fohla
t;k° ±lafla'¶
fka;%d yeufoau úia;r l<dh'
rUqlaje,a, uy;d ish,a, widf.k
Wkafka fõokdfjks'
§fïl f,dl= m%YAkhla' foajl
yeufoau ,iaikg bjrlrf.k
.sfha' wmsg µarhsfâ iS.s˙ tl
wdfh;a ´mka lrkak mqΩjka
;;ajhl ;snqfka'¶
Ndjkd lSjdh'
§Tõ iS.s˙ tl ±ka n,kak
,iaikhs' yeufoau fld,a,d lr,d'
lsõj yeufoau'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§foajl ug;a l;dl<d'
48 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weú;a wvqmdvqjla n,,d lshkak


ir® lsh,d lsõfõ'¶
fka;d% fk;a nrl<dh' zThdf.au
iShg udug Thdg ir® lshkak jqfka'
mõZ weh is;j= dh'
§ñysrx. ñksiaiq f.k;a isiagï
fiaru wjq,a lr,d' wmsg wdfh;a
isiagï tl uq, b|,d ∞kak
fjkjd' ;j fudkjd lr,o lsh,d
n,kak ´k' foajl tkl,a tal
lr.kak nE' kuq;a¶
rUqlaje,a, uy;d fka;%df.a
l;dj keje;a;=fõh'
§ug ñysrx.g flda,a tlla
wrka fokak'¶
rUqlaje,a, uy;d Tyqf.a
cx.u ≥rl:kh Ndjkdg md
lSfõh' Ndjkd ñysrx.f.a wxlhg
iS.s˙ Final 49

weu;=ula f.k rUqlaje,a, uy;d


w;g ≥kakdh'
§ñysrx.'¶
§lshkak iShd'¶
§ux fï lshk foa fyd¢ka
wy.kakjd' fyd¢ka' wo b|,d
;uqkag iS.s˙ tlg we;=,afjkak
;ykï' imqrd ;ykï' y˙' ug
ñysrx. lsh,d uqKqmqfrla kE'¶
§iShd fï wlalhs nnhs'¶
§wlalhs nnhs ug lsõj fohla
kE' ;uqka .ek f.dvla foaj,a uu
fydhdf.k ;sfhkafka' f.dvla
foaj,a orefjla ksid bjif.k
Wkafka' ta;a wo b|,d nE' fïl
lvlr,d ;sífnd;a uu krl
ñksyd lsh,d lshkak tmd' jdyfka
f.k;a ndrfokjd fyg'¶
50 iq„j m%ikak wdrÉÑ

rUqlaje,a, uy;d tfia lshd


≥rl:kh ;enqfõh' ñ,skao
n,df.ku Wkafkah'
§;d;af;a'¶
§lshkak mq;d¶
§fïl fufyu hkak nE
;d;af;a' iS.s˙ tl .ek wmsg
;SrKhla .kak fjkjd¶
ñ,skao ikaiqkaj lSfõh'
§nE ;uhs' uu fyg f,dahr®j
yïnfjkjd' ux .kak ;SrK uu
.kakï' Thd,d lsisflfkla talg
iïnkaOfjkak tmd'¶
lsisfjla l;dlf<a ke;'
lsisfjlau l;dlf<a ke;'
§ue◊l¶
rUqlaje,a, uy;d h<s;a
Ndjkdg l;dl<dh'
iS.s˙ Final 51

§ug foajlg flda,a tlla wrka


fokak'¶
Ndjkd weu;=u .;af;a wef.a
≥rl:kfhks' wehg yqiaula j;a
.kak mqΩjka jQfha ke;' fï jQ foa
Tyqg miqj lsj hq;=h'
§uu .;af;a'¶
§iqoa†'¶
§álla bkak' iShg l;dlrkak
´k lshkjd'¶
Tyq hula lshkakg fmru weh
≥rl:kh iShd w;g ≥kakdh'
§ir®'¶
foajl l;dlf<ah'
§foajlg wikSm jqKdo@¶
§±ka ikSmhs ir®' fï fmdä
WKla jf.a wdjd' ±ka y˙ ir®'¶
52 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foajl lSfõh'
§fyg Wfoau weú;a udj
yïnfjkak' wmsg isl=rd∞ ´mka
lrkak mqΩjka fkao@¶
§Tõ ir®'¶
§iS.s˙ tfla lïmshqgr® isiagï
fmdâvla wjq,afj,d¶
§ta;a ir® uu yeufoau
fplalr,d fgiaÜ rka tll=;a
†õjd¶
§tal ;uhs' wmsg tfyu
jqfkd;a wdfha bkaiafgda,a lrkak
mqΩjkafka'¶
§mqΩjka ir®' fyg khsÜ tlla
±ïudu tal lrkak mqΩjka'¶
§ï' udj fyg weú;a
yïnfjkak' fj,djg fnfy;a ál
fndkak'¶
iS.s˙ Final 53

§;ekalshq ir®' ux Wfoau


tkakï'¶
rUqlaje,a, uy;d fudfyd;;a
ìu n,df.k Wkafkah'
§f,dl= mq;d'¶
rUqlaje,a, uy;d l;dlf<ah'
§;d;af;a'¶
§y†iaishla jqfkd;a ug i,a,s
álla .kak mqΩjka fkao@ ñ,shk
yhla y;la'¶
Tyq weiqfõh' Ndjkdg mq≥u
is;=◊'
§ux b;=re lrmq i,a,s álla
;sfhkjd ;d;af;a' wr bvu;a
;sfhkjfka' iqoa†g wrf.k ∞mq¶
§ï' iuyrúg ´kfjhs' ux
<Û;a i,a,s álla ;sfhkjd' uu
;SrKhla wrka fyg lshkakï¶
54 iq„j m%ikak wdrÉÑ

rUqlaje,a, uy;d lSfõh'


§iShd¶
fuf;la fj,d ksy~j Wka
fka;%d l;dl<dh'
§iShd f,dl= nrla .kak tmd'
wjYHkï udhs nnhs;a iS.s˙
tflka whskafjkakï' wmsg tal
lrkak mqΩjka'¶
Ndjkdo ysi jekqjdh'
§yeufoau fokak' ta;a Thd
wms .dj bkak' ta we;s' wmsg
iqmr® udr®lÜ tlla ke;akï
fmdä f.%di˙hla lrkak mqΩjka'
wms i;=áka tlg bkak tlhs
jákafka'¶
rUqlaje,a, uy;d ysi
jekqfõh'
§fïl mqf;a lrkak .;af;a
iS.s˙ Final 55

fmdä f.%di˙hla jf.a ;uhs'


ñksudr®Ü tlla' fïl mgka
.ksoa° fï ljqrej;a Wkafka
kE' udhs ;d;a;hs ue˙Ép fmdä
kekaohs tl;=fj,d fmdähg
lf<a' msgfldgq .syska ;d;a;d nvq
f.kdfõ' ta nvqj,g m%hsia ge.a
.eyqfõ keka∞' ojila n,kfldg
uy ? ;=khs' keka∞ lS%ï l%elr®
tlla lld kslx f;a tlla ìî
rdlalj,g nvq wiqrkjd' iS.s˙
tl ´mka lrk ojfia fl,a,g
fyd|gu WK' uykaisfj,du'
fjõ, fjõ, leIshr® tfla
Wkafka' thd ;uhs wfma m<fjks
leIshr®' meh ∞y;rla ojilg
ysgf.k bkakjd' tfyu fl,a,j
uu fï f.o˙ka'¶
rUqlaje,a, uy;d lshdf.k
56 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wd foa keje;a;=fõh' Tyq ≤ia


fmdälr.;af;ah'
zthdf.a mq;dg;a wo fofjks
mdrg iS.s˙ tl yokak ≥la ú|,d
WK wrkaZ Ndjkdg lshkakg
is;=◊' weh fka;%d foi neÆfõ ta
ksidh'
§thd „j;afj,d bkak ;snqKd'¶
fka;%d lSjdh'
§ta uf.a „úf;a fjÉp f,dl=u
ke;sùu¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§iShd ±ka .syska ks∞.kak'¶
rUqlaje,a, uy;d .sfha
fka;%df.a ysio w;.df.kh' wef.a
≤iaj,g l∫Ω msre◊'
§fïl fufyu fjkak nE
;d;a;d' wmsg;a ;SrKhla .kak
iS.s˙ Final 57

fjkjd'¶
fka;%d lSjdh'
§uu fldfydu;a iS.s˙ tflka
whskajqfka talhs f,dl= mqf;a'¶
§±ka wmsg;a tal lrkak fj,d'
wo jqfka uy kska†; jevla¶
fka;%d lSjdh'
§thd,d Tlafldgu ´k iS.s˙
tl jykak' jy,d fïl úl=K,d
fn∞.kak'¶
Ndjkdf.a l;djg ñ,skaoo ysi
jekqfõh'
§;d;a;d iShd tfyu ;SrKhla
.;af;d;a¶
weh weiqjdh'
§wms n,uq' uu iShd tlal fïjd
.ek ;;dlrkafka kE' fok fohla
.kakjd' lshk fohla lrkjd' tal
58 iq„j m%ikak wdrÉÑ

to;a tfyuhs wo;a tfyuhs'¶


Ndjkd ysi jekqjdh'
§Tõ' wmsg iShd <Û Wkafkd;a
we;s'¶
weh lSjdh'
§hka wlald' wïud riafkg
fndkak fudkjdy˙¶
§ux f.akakï¶
fuf;la fj,d ksy~j Wka
b∫ks,a lSjdh'

§iShd tfyu ;SrKhla .;a;


tl fyd|hs' fudk foa lrkak;a
wms iS.s˙ tl ksoyfia ´mka
lrkak ´k'¶
fka;%d lSjdh'
§ug;a wo y˙ nhla wdjd¶
iS.s˙ Final 59

§ñysrx. kslx bkafka kE' fyg


ths kekao,d fokaku fu;kg
idhj,a Wiaif.k¶
§n,uq'¶
hkakg .sfha w;=re.s˙fhah'
§wlald ±ka fyg thd wdjdu¶
Ndjkd weiqfõ foajl .ekh'
§ys;d.kak nE¶
§±kau lshkak tmd' ug nhhs¶
§ï' fï m%YAk ≥jk fj,dfõ
tal lshkak nE ;uhs' wms álla
bjiuq' fld,a,j ke;slr.kak
nE'¶
§ug;a ysf;kjd' t∞ „jka
uduj ±l,;a ug wykak ys;=Kd'
ta;a ysf;a ;o lrf.k Wkakd¶
§tal fyd|hs' l,n, fjkak
tmd' fmdä keka†g fï f.or
60 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;ekla ;sfhkjd' iShf.a ;d;a;f.a


yojf;a' tal ke;sfjk fohla
fkfï'¶
Ndjkd ysi jekqjdh' fka;%d
fl,a,j w;.Ejdh'
§±ka hkak' .syska ks∞.kak'¶
b∫ks,a ls˙ fldams y∞f.k
wdjdh' Ndjkd wïud foi
neÆjdh'
§iShg leu;s ;SrKhla .kak
fokak' wdfha fudkj;a lshkak
tmd'¶
weh lSjdh'
§f;afrkjd wïud' iS.s˙ tlg
tfyu fjkfldg n,df.k bkak
nE' tal wms Tlaflduf.a¶
§ï' ±ka ks∞.kak' tl
m%YAkhla hkfldg ;j;a
iS.s˙ Final 61

m%YAkhla' m%Yak we;s lf<a Thd,d


lsh,d wykak uu leu;s kE'
idudkHfhka fjkafka tal ;uhs'¶
weh lSjdh' wïud lshk
l;dj we;a;h' m%YAkhl .eUqr
f;afrkafka ta m%YAkh ueo bkakd
wh fkdfõ' t<sfha bkakd whh'
§fï yeu m%YAkhlau fyg
wksoa∞ úif|hs wïud¶
fka;%d lSjdh' wehg tfia
isf;hs'
§hkjd wïud' nq≥ irKhs¶
Ndjkd Wvg wdfõ tfia
lshdh' weh toa°u foajlg flá
m◊úvhla ±ïudh'
§ux .kakjd' ks∞.kak tmd'¶
fï y†iaisfha Tyqg l;dl<
fkdyel' álla ? ù l;dl<
62 iq„j m%ikak wdrÉÑ

hq;=j we;' zfï yeu m%YAkhlu


fl<jr Th;a bkakjd'Z th
tfyuuh' ñysrx.,d fï ;rï
l,n, ù we;af;a fï wÆ;ska
yefok iS.s˙ tfla ,iaik ±lh'
iS.s˙ Final 63

05
foajl mähg ù Wkafka ;rul
ikSmhla ±kqk ksidh' ±ka
tfyug lshd WKla ke;' we;af;a
WK f;daka;=jdj mu◊'
§Thd udj meh y;rla
Tfvdlal=fõ ;shdf.k b|,d'
fldfydu fjkak we;ao tal'
mq≥uhs' meh y;rla' úkdä
foiSh y;<syla' ta úkdä foiSh
y;<sfyka tl úkdählg udj
64 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weyerefka kEfka¶
foajl fï ≥lafjkafka tfia
is;dh'
§ta;a iqoa† Thd hkakfka
bkafka' fyg iShd y†iaisfha
tkak lshkafk;a ta ksid fjkak
we;sfjäka tl;a ;sfhk ksid
iuyrúg iS.s˙ tl blaukg
´mka lr,d ∞kak ´k we;s' Bg
miafia fjäka tlg uykaisfjkak
;sfhkjfka' wlal;a kEfka'¶
foajl is;=fõh' foajl
f∞rlv mäh me;a;l jQ .fvd,a
mähg ysi ;shdf.ku ? ñ≥f,a
irK lKdue†˙hka foi n,df.
ku Wkafkah' zThdj ke;su
fjkak hk fj,dfõ Thd .ek
uy f,danlula tkjd' mq≥uhsZ
iS.s˙ Final 65

foajl ≤ia ;olr.;af;ah' ;ud


w~kjdo lshd;a Tyqg isf;hs'
§pQá uy;a;fhda' wdfh;a ysi
llshkjo@¶
„jka wdfõ fld,a,df.a ysi
w;.df.kuh'
§±ka wvqhs wmamÉÑ' ta;a kslx
f;daka;=jdj jf.a¶
zfl,a, weú;a Tfvdlal=fõ
;shdf.k Wkakdkï y˙Z „jkag
lshkakg is;=◊' fokakd w;r uy
nrm;, fohla ;sfnkakg mqΩjk'
§ux fï mdka fgdaiaÜ lr,d
ngr® .Ejd' f;a tlal tlla luq'
frdá folhsfka lEfõ'¶
foajl ngr® .d iSks ±uQ mdka
fgdaiaÜ tl w;g .;af;ah' fï Tyq
ms%hlrk lEuls'
66 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fyg ksjdvqjla ∞kak' wms


álla úfõlfhka buq' ud;a
ksjdvqjla ∞kakï¶
§nE wmamÉÑ' ±ka iShd
l;dl<d' fyg Wfoau weú;a
yïnfjkak lsõjd¶
§y†iaisfha mqf;a' jevla bjrhs
fkao f.dvla¶
§thd,g blaukg iS.s˙ tl
´mka lrkak ´k wmamÉÑ' thdf.a
fjäka tl .kakfka hkafka¶
foajl lSfõ W.=frka fukah'
fld,a,d úáka úg ta .ek lSfõh'
ta;a „jka ydrd wjqiaikakg .sfha
ke;'
§tfyu fl,a, hkafka kE
mqf;a'¶
„jka lSfõ úYajdifhks'
iS.s˙ Final 67

§ta;a wmamÉÑ'¶
§ta mjqf,a ¥,f.a yeá uu
okakjd' wjqre≥ úiailg ierhla
ta mjqf,a foõ≥jla Wm†kjd'
tlaflfkla Thdf.a wïud' ±ka
fï fl,a,¶
§ta;a ;d;a;d ta uefr®– tl¶
§ys;kak tmd' Thdj fl,a,
Wl=f,a ;shdf.k ysgmq yeá uu
±lald' wms n,uqflda¶
wmamÉÑ fï foaj,a fldfydu
ys;kjdo lshd okafka ke;'
zta;a wms fokakd tfyuZ foajl
ys;df.k wd foa is;Su mjd
keje;a;=fõh'
§´l Tlafldu lkak' fudkjd
lrkak;a weÛg mKla .kak
´k' fyg hkaku ´kkï hkak'
68 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fnfy;a ál î,d n,uq Wfoag¶


§fyd|hs wmamÉÑ'¶
§? ks†urkak tmd¶
§ojilau ks∞f.k ±ka ks†u;
kE wmamÉÑ'¶
„jka iskdiqfkah' ;reK
ldf,g yefok wikSm;a
fj,djlg ikSmh' foajl mdka
fgdaiÜ tl lEfõ wdidfjks' Tyq
f;a tl;a Tlafldu îõfõh'
§Thd wfma l=iaisfha f;a;a
yo,d' fï foaj,a jqfka fldfyduo'
ux isyske;sfj,d ysgmq álg' Thd
ue˙lr,d hkak l<ska tkak lsh,d
uf.a w;skau ,kaÉ tlla yo,d
fokjd'¶
tfyu is;k úg;a foajlf.a
mmqju wñys˙ ≥llska lS˙.efyhs'
iS.s˙ Final 69

th bjish fkdyels fõokdjls'


Ndjkd foajlg l;dlf<a
uy ? tfld<yg muKh'
zoj,a jrefju ks∞.;af;a uf.a
Wl=,g fj,d' ±ka weyerf.k
bkafkmehs'Z weh is;=fõ tfiah'
§iqoa†'¶
foajl l;dlf<a f.dfrdao
y~lsks'
§lEjo lshkak¶
weh weiQ uq,au m%Yakh thh'
§wmamÉÑ ñ˙ia udΩ yo,d frdá
yo,d ≥kak iqoa†frdá folla
lEjd' b∫,a lkfldg fudllao
wmams˙hdjla tkjd' ±ka fï mdka
fgdaiaÜ yo,d f.k;a ≥kakd'
ngr® .d,d' tal rihs¶
<Ûl Wkakdkï tfyu y∞
70 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fokakg ;snq◊' Ndjkdo mdka


fgdaiaÜ,g ngr® .df.k lkakg
wdih'
§fnfy;a ìõjo ld,d¶
§Tõ' ìõjd iqoa†'¶
§wr' pQá lymdg fm;a;' tal
fokafka ks∞.kak' ìõjo¶
§kakE' tal fï ks∞.kakfldg
fndkak Wkafka¶
Ndjkdg †. iqiqula msgúh'
wlald;a iuÛ .sh úvfhau
w;=re.s˙fha .shdkï fndfyda foa
fjkiajkakg ;snq◊'
§±ka ks†u; kEfka fkao@¶
weh weiqjdh'
§ux oj,a jrefju ks∞f.
kfka¶
§fldfyo ks∞.;af;a' ï'¶
iS.s˙ Final 71

weh weiqfõ f;d,amg


;olrf.kh' Tyqg tfia lshQ úg
,e–cd ysf;k nj weh okS'
§ug iqoa† fï¶
§y˙ y˙' tl ;;amfr®lg weia
we˙fha kEfka' ux meh myla
mdΩfõ Wkafka' wmsg fgdhs,Ü
tlgj;a hkak kE'¶
weh lSjdh' tfyu lshoa°;a
ñysrla ±fkkafka wehs@ okafka
ke;'
§uu iqoa†'¶
§y˙' wmamÉÑ fudkjo lsõfõ¶
wmamÉÑ lshQ foaj,a lsj yelso@
§iqoa†g y˙ wdofrhs' ±kq;a
u;la l<d¶
§udj¶
§Tõ fï mdka fgdaiaÜ °,;a
72 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lsh,d .sfha'¶
§fudkjo@¶
Tyq l;dlf,a ke;' zwmamÉÑ
ux .ek lshkak we;s ;ud' ux
ljqo lsh,d Thd,d okakjfkaZ
weh is;=jdh'
§f;a tlla fndkak' ud;a fï
fldams tlla fndkjd'¶
§ux ±ka ìõjd iqoa†' ks∞.
kakfldg fudkjd y˙ y∞f.k
fndkjd' ;snyhs ;uhs¶
weh fndkakg .;a fldams ál
me;a;lska ;enqjdh'
§msmdihs jf.ao@¶
§f;d, lg fõ,s,d¶
§ta .ymq bkafclaIka tlg'
.syska f;a tlla y∞f.k tkak'
uu .kakï állska¶
iS.s˙ Final 73

§lula kE iqoa†¶
§lshk foa lrkak¶
weh ier l<dh'
§fï hkjd'¶
weh bka i;=gla úkaπh'
§ux ,hska tfla bkakï' uy ?
mdΩhsfka' flda fla;f,a ;síno@¶
§wmamÉÑ WKq j;=r ma,diala
tlg ∞,d ;sfhkafka iqoa†¶
§fldamso fndkafka f;ao@¶
§f;a tlla ±ka ìõjfka' fï
fldams álla¶
§ï iSks álla jeämqr ∞.kak'
ri t;fldghs¶
wehg ±ka ujd.; yel'
§uu T;kg fj,d f;a ye≥jd'
ri f;a tlla wdjd' wfka ;kshu
74 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wms f;a yokjd' f.or wh ks†'


fyd|g iemg ks†¶
weh lSjdh'
§ug iudfjkak iqoa†¶
§fudlgo ï'¶
§ojil ux ,kaÉ yokakï'
tkak¶
§ï' fokak;a tlal youqflda¶
§fldams tl y˙ iqoa†¶
§wrka tkakflda ieáhg' álla
l;dlrkak ;sfhkjd'¶
weh lSjdh'
§oyhdudrg ú;r udhs wlalhs
iS.s˙ tlg .shd' kslx .sfha'
whsh;a ke;s ksid' jev n,kak¶
weh lSjdh'
§uu l;dl<d iqoa† yefudagu'
iS.s˙ Final 75

jev hkjd¶
§ï kslx .sfha n,kak'
hkfldg t;k uy wuq;= fohla
fjkjd¶
Ndjkd yeufoau lSjdh' iS.s˙
tfla isg ksjig meñK iShdg lshQ
foaj,a mjd weh lSjdh'
§ta fj,dfõ ;uhs whshg flda,a
tlla wrka fokak lsh,d iShd
lsõfõ'¶
§uu nhjqKd'¶
Tyq we;a;u lSfõh'
§wehs nhjqfka' ï¶
Tyq l;dlf<a ke;'
§lshkak' wehs nhjqfka¶
foajl tao l;dlf<a ke;'
§ug lshkak¶
76 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weh jpk nrlr lSjdh'


§ux ys;=jd fï iqoa†f.a fjäka
tl ksid fï'¶
Tyq f.d; .eiqfõh'
§tal ksid iShd iS.s˙ tfla
´mkska tl blauka lrkak lsõjd
lsh,d¶
§Tõ'¶
§fohla lshkako@¶
§yd iqoa†'¶
§we;a;gu uu ue˙lr,d hhs
lsh,d ys;kjo@ ï'¶
weh lshkd fohla f;afrkafka
ke;' wmamÉÑ lsõfõ lj∞j;a
th fjkafka ke;s njh'
§uu iqoa†¶
§ux fohla lshkako tfykï¶
iS.s˙ Final 77

§lshkakkflda¶
§´k kE' tal miafia lshkakï'
±ka lshkak wmsg mqΩjkao fï
isiagï wdfh;a ∞kak¶
§tajd uy foaj,a fkfï iqoa†'
iS.s˙ tflau isiagï whska l<;a
tl /hska uu yokjd' fyg
? khsgla ∞kjd' jev fyg ?
bjrlrkjd¶
§ï' ud;a tkakï khsg ∞kak'¶
weh lSjdh'
§iS.s˙ tl ´mka lrkjfka'¶
§Tõ iqoa†¶
§tal ydialula fjkjd'
nhfjkak tmd' iqmr® ysÜ wms' Thd
ta ydialu lr,d¶
weh lg mqrd lSjdh' foajlf.a
WK mmqj fjõ,df.k .sfhah'
78 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fyg lShgo tkak ys;df.k


bkafka' ï'¶
weh weiqjdh'
§ux mdkaoru tkjd iqoa†'
yhdudr fjoa°'¶
foajl fldams tl w;g .ksñka
lSfõh'
§ux tkjd .kak' ;kshu fï
ojia áfla tkak tmd' yhhs ld,g
ux tkakï'¶
foajlg mq≥uh' fï fyg
wksoa∞ újdy ù hkakg bkakd
fl,a,j tfyu f.kakd .kak tl
y˙o@
§iqoa† uu¶
§ta .ek we;s' ;j fohla
lshkak ´k¶
weh lSjdh' foajl fldams tl;a
iS.s˙ Final 79

f.k mäfhka jdä jqfkah'


§fldams tl rio@¶
§tal tÉpr ±fkkafka kE
iqoa†' lg ;s;a;hs'¶
§fyg fjoa° we˙,d hhs'
ikSmjqKdu kqjr hkafkdak' ug
l;dlrkak ;sfhkjd' iS.s˙ tl
´mka lr,u hka'¶
fï lsisjla Tyqg f;afrkafka
ke;'
§ug;a lshkak l;djla
;sfhkjd lsõjd fkao@ †.
l;djla' u;lo¶
¶u;lhs iqoa†'¶
§lshkafka kE'¶
Tyq l;dlf<a ke;' zThd
lshkak .sh l;dj uu ±ka
okakjd'Z wehg lshkakg isf;hs'
80 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tfy;a fï thg fj,dj fkdfõ'


§±ka ks∞.kak' f.dvla ?
fj,d' ±ka fyg;a khsÜ lrkak
tmehs' ikSmhla ;snqfKd;a ú;rhs
fyd|o@¶
weh hkafka weu;=u ;nkakgh'
§iqoa†'¶
foajl uquqKd fuka lSfõh'
§lshkak'¶
§uu fyg lshkakï'¶
Tyq lshkakg .sh foa lSfõ
ke;'
§uu u;la lrkakï' ±ka ks∞.
kak' fyd|g ks∞.kak' ux Wfoa
tkjd' ,Eia;sfj,d bkak¶
§nq≥ irKhs iqoa†g'¶
§nq≥ irKhs¶
iS.s˙ Final 81

foajl †. iqiqula fyΩfõh'


zwfka Thdj ug ke;sfjkjfkaZ
Tyq .fvd,a ì;a;sfha ysi
ymamdf.k fuka is;=fõh'
§Thd fudkjo ug fï lshkak
hkafka' hkjd lsh,d hkako
hkafka'¶
foajlg is;d.kakg fkdyelsh'
fudllao fohla is≥fjñka mj;sk
nj Tyqg ±fkhs' ta;a ta l=ula±hs
foajlg is;d.kakg wmyiqh'
82 iq„j m%ikak wdrÉÑ

06
Ndjkd we|.;af;a mdkaoruh'
y˙hgu mdkaor mygh' Wfoa
lshd fkdn,d weh kEjdh'
iS;, j;=˙ka kd.;a úg .;g
mq≥udldr m%fndaOhla ±fkhs'
Ndjkd i;shlg miqj wo id˙hla
w¢kakg .;a;dh' weh wekaf|a
wef.a ms%h;u frdai mdg id˙hh'
tys ySka ˙° kQ,la fmdgg f.dia
we;' ta fmfkk fkdfmfkk
iS.s˙ Final 83

f,isks' fï id˙fha we;s jákdu


fudaia;rh;a thh'
fl,a, fï id˙hg uid.;af;a
wΩ meyeh;a frdai meyh;a
tlg uqiqù yefok meyehg id˙
yeÜghls' th we|.;a úg wehg
tkafka pdï msú;=re ,iaikls'
fï id˙hg weh oukafka iq≥
r;a;rka ud,hls' b;du isyska
kQ,a mgla jeks ta ud,fha l=vd
ydÜ fmkavkhla t,af,hs'
Ndjkdg fï iq≥ r;a;rka ud,h
wrf.k ≥kafka fka;%dh' ta wef.a
Wmka †khgh' lkg iq≥ .,la
we,a¨ ˙° meye.;a lrdnq fol
Ndjkd oud.;af;a Bfha rd;S%fhah'
wvqjg ;snqfka is,ajr® meye.;a
Trf,daiqjh' fl,a, ? ;drldg
l;dlf,a talgh' ta fudfydf;a
84 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weh Wkafka vqndhsj,h' fld<U


vqndhs µa,hsÜ tflka weh neiaid
muKh'
§.=â Búksx uf.a iq≥ wlald'¶
fl,a,f.a y˙ f;df∞,ah'
;drldg ≥lh'
§±ka bkakjd iq¥ lshdf.k WU
fka¶
§ï' yems yemS µq,a yemS'
;ekalshq fida uÉ' whs ,õ hQ'¶
§,õ hQ gQ meáfhda' fï ,Ekaâ
l<d ú;rhs'¶
weh lSjdh'
§f.dvla úia;r ;sfhkjd
wdjdu lshkakï fydfoa'¶
§y˙ iq¥' ±ka l;dlf<a iq¥¶
;drld weiqjdh'
iS.s˙ Final 85

§fï uu fï fyg mskala


l,r® id˙h w¢kafka' talg
is,ajr® l,r® fjdÉ tlla ´k'
wfma iq≥ wlals .dj ,iaik
is,ajr® l,r® fjdÉ tlla ;sfhkjd'
.kako álla¶
Ndjkd weiqjdh'
§WU uf.ka ±ka .=á lkjd¶
;drld lSjdh' Ndjkd
iskdiqkdh'
§y˙ b;ska¶
§ux tkfldg tlla f.k,a,;a
fokakï' WU mõ¶
kx.sg lshd fohla wrka °
we;' ta;a weh miq.sh jir fol
mqrdu ;udg remsh,a yeg ye;a;E
oyila ° we;' iuyrúg wykafka
ke;=ju lShla fyda we| <Û ;nd
86 iq„j m%ikak wdrÉÑ

hhs' ta fl,a,f.a yeáh'


§fï nnd¶
§ï'¶
§fld,a,g;a tlla f.k;a
fokakï' WU °mka ï¶
§yd' thdg ,iaik fï
f,or® l,r® máhla ;sfhk' ta;a
b;ska ;du ie,˙ ,enqfka kEfka
iq¥''¶
Ndjkd lshdf.k wdjdh'
§WU tfykï taj;a neÆjd' ux
.dj i,a,s álla ;snqKd fl,af,a'
lrmq luI,a tllska ,laI folla
,enqKd ug' uu wrka tkakï¶
§,iaik fohla lshkak;a
;sfhkjd' tkakflda'¶
Tyq ñh.sh kr®u∞ keka∞f.a
mq;d nj fï ≥rl:kfhka
iS.s˙ Final 87

lshkakg Ndjkdg f,danh'


fikiqrd∞ weh wd úg lshkakg
th ;nd.; hq;=h'
Ndjkd my<g wdfõ Bfha
? mehla muK f.k wÆf;ka
iQ∞kï lr.;a iq≥ w;a nE.ho
oudf.kh' fï we∫ug ,iaik
iq≥ w;a nE.hls' fï ;rï yev ù
hkafka Tyqj n,kakg hk ksido@
my<g nisk úgu my<
id,fha Wka ms˙ij ±l Ndjkd
.eiaisK' iqrx.s;a rejka;s;a
ñysrx.;a muKla fkdj tys
u,SId;a fldai<;a Wkafkdah'
ish,a,kau fk;a Tijd tljru
neÆfõ tñka Wka Ndjkd foih
zWfoau fu;k igkla fokak jf.a
yuq∞ju weú;a ;sfhkafka' w;=re.
88 iq„j m%ikak wdrÉÑ

s˙fha .syska yudrhs jf.a'Z Ndjkd


is;=jdh'
§lÜáhu weú;a kekafoa¶
weh wudrefjka weiqjdh'
Ndjkdg ord.; fkdyels
wiSre;djhla ±kq◊' iuyrúg
wo ish,a,kau tkakg we;af;a
wjika fufyhqug jkakg we;'
§Tõ Wfokau wdjd' álla
l;dlrkak¶
iqrx.s lSjdh' iqrx.s hkq
ñysrx.f.a;a u,SIdf.a;a wïudh'
wehg mq≥u is;=fka lj∞j;a
fkdue;sj ñysrx.f.a;a u,SIdf.a;a
mshd jQ kdu,a.u;a meñK ;sîuh'
§ux wlalj tlalf.k tkakï¶
Ndjkd wäh blauka lr
fka;%df.a ldurhg wdjdh' fka;%d
iS.s˙ Final 89

ldurhg ù frdao mqgqj u; Wkafka


hd.; fkdyelsjh' fl,a,j
≥gqjku weh neÆjdh'
§fï wlald wehs fï'¶
§negE,shka tlu weú;a nnd'
±ka fudkjd fjhso okafka kE'
ñysrx. .syska lÜáhu fµdaï
l<d¶
Ndjkd ikaiqkaj neÆjdh'
ish,a,gu fmr foajlg l;dl<
hq;=h' weh .;a;dh'
§.=â fudaksx iqoa†'¶
Tyq l;dlf<a m%fndaOfhks'
wikSm mdgla ke;'
§±ka WK wvqo@¶
§Tõ iqoa†' wo µsÜ' fï ±ka
kdf.k weú;a f;a fndkjd'¶
§wfka kEjd'¶
90 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ï' j;=r ál ∞.;a;g miafia


µsܶ
Tyq lSfõh' Ndjkdg i;=gla
±kq◊' Bfha wdfõ WK;a fkdfõ'
≥lls' weh ta nj flfydu;a
±kf.k Wkakdh'
§fu;k fmdä m%YAkhla hkak
whsfha hkafka' tkak iuyrúg
mrlal= fjhs' tfyu jqfkd;a uu
uefia– tlla tjkakï'¶
§wehs iqoa†¶
§iS.s˙ tlg whs;sh lshk
lÜáh weú;a f.a jglr,d' wo
fu;k f,dl= l;djla hkjd¶
weh yQ,a,d fuka lSjdh'
§uu tkakï iqoa†¶
§bkakflda Tfydu' TΩj
fyd|g msyo.kak'¶
iS.s˙ Final 91

weh lshoa° fka;%dg;a mq≥uh'


fl,a, ojil wdorh lrk nj
weh ±kf.k Wkakdh' ta;a fï
;rï ,iaikg wdorh lrhs lshd
weh is;=fõ ke;' b|,d b|,d
wdorh lrkfldg tfyuhs'
mef,kjd' weh is;=jdh' fï
wdorhg weia jyla lgjyla
j†kak tmd lshd weh is;=jdh'
§ï' ux ;shkjd'¶
weh iskdiS ≥rl:kh ;enqjdh'
§wmrdfoa fl,a, ,iaikg
we|f.k hkak .sfha¶
Ndjkdg;a ≥lh'
§tal .dKla kE' fïl
n,uqflda'¶
§tk ú†yla n,uq nnd' hka¶
Ndjkd wdfõ fka;%d b|f.k
92 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Wka frdao mqgqj ;,aÆ lrf.


kuh' fka;%d idudkH idhla iy
í,jqihla weof.k Wkakdh'
állg l<ska th wkaojd .sfha
b∫ks,ah'
§iShg .kak ;SrKhla .kak
fokak ue◊l' fyd|o@¶
b∫ks,a ysñysg lSjdh' ;u
orejka fï iS.s˙ tfla foafmd<
m%YAkj,g ue†fjkq olskakg
b∫ks,a wlue;s jQjdh'
§iqoa† iShj tlalf.k tkak¶
ñ,skao lSfõh' Ndjkd ms˙i
ue†ka .shdh' fl,a, hk foi
ñ,skao n,df.k Wkafkah' wo
weh ,iaikh' ñ,skaog isysjQfha
weh lshQ l;djh' zflfkla .ek
ys;df.k Wkakd ;d;a;d' ta;a ±ka
iS.s˙ Final 93

ta .ek l;dlr,d jevla kEZ


ñ,skaog wo iekiSula ±kq◊'
wjYHu foa orejka i;=áka isàuh'
§iShd'¶
rUqlaje,a, uy;d ;u ñ◊ms˙h
foi neÆfõh'
§wo Thd ,iaikhs mqf;a¶
weh u,dksl f,i iskdiqkdh'
§lÜáh weú;a iSfha¶
§huq' ug;a l;dlrkak ´k'¶
rUqlaje,a, uy;d wdfõ
Ndjkd;a iuÛuh'
§u,SId T;k iShg fokak
b|.kak' fu;kg tkak¶
u,SId rUqlaje,a, uy;d
b|.kakd mqgqfõ b|f.k isáoa°
fka;%d lSjdh' u,SId mqgqfjka
keÛsÜfÜ ≥rl:kfhka fofk;a
94 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.kafka ke;=juh'
§lÜáhu wdmq tl fyd|hs'
kdu,a.u;a wdj tl fyd|hs'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§fu;k fudllao fjkafka
;d;af;a' wfma orejkag ne˙o fï'¶
iqrx.s wú wfudardf.k
lshdf.k wdjdh' rUqlaje,a,
uy;d w;ska ;u jeäuy,a ≥jj
keje;a;=fõh'
§ug l;dlrkak fokak iqrx.s¶
Tyq lSfõh'
§±ka fu;k fjÉp foaj,a
l;dlr,d f;areula kE'
fldfy;au jevla kE' wmsg mjq,la
ú†yg fï iS.s˙ tl mj;ajdf.k
hkak nE' uu ? ks∞.kafka
ke;=j ys;,d ;sfhkafka'¶
iS.s˙ Final 95

Tyq lSfõh'
§iqmr® udr®lÜ tlla ú†yg
iS.s˙ tl úl=Kkak nE' wms
jeá,d bkafka' wksl ì,aäka tl;a
mrKhs'¶
Tyq lSfõh' Ndjkdf.a fofk;a
f;ñK' tfy;a fka;%d wef.a
w;lska w,a,d.;a;dh' fl,a,j
fjõ,k nj wehg ±fkhs'
§lrkak mqΩjka tlu foa
iS.s˙ ,Ekaâ tl fok tlhs'
uu ñ,skaof.kqhs iqrx.sf.kqhs
rejka;sf.kqhs wykafka' leu;so
talg'¶
rUqlaje,a, uy;d uq<skau
neÆfõ iqrx.s foih'
§;d;a;g wms l<skq;a lsõjfka'
fufyu hkak nE ;uhs' iS.s˙ tl
96 iq„j m%ikak wdrÉÑ

f.dv.kak nE lsh,d tljqkaÜia


yo,d ñysrx. wmsg Tmamq lr,d
fmkakqjd' fkao mq;d¶
ñysrx. ysi jekqfõh'
rUqlaje,a, uy;do ysi jekqfõh'
§Tõ wudrehs' wms ys;=fõ
tal f.dv.kak' kuq;a nE ;uhs'
i,a,s;a kE'¶
ñysrx. iskdiqfkah' ta iskyj
Ndjkdf.a yoj;g f.k wdfõ
wmq,ls'
§rejka;s fudlo lshkafka¶
§uu;a úYajdi lrkafka
kE' wfma orefjda leu;s fjk
foaj,aj,g' wksl iqmr® udr®lÜ
jeysjeye,d' fldfydu;a ´l wmg
yjqf,a lrkak nEfka¶
weh lSjdh' rUqlaje,a, uy;d
iS.s˙ Final 97

h<s;a ysi jekqfõh'


§ñ,skao@¶
ñ,skao ìu n,df.k ál
fj,djla Wkafkah'
§fï iS.s˙ tl ye≥fka udhs
;d;a;hs kx.shs' ug uf.a fl,af,da
;=kafok;a y˙ iS.s˙ tl;a y˙'
iS.s˙ tl tfyu úl=Kkak nE'
lj∞j;a nE' ug talg ys; yod.
kak nE ;d;af;a' fid˙¶
iqrx.s;a rejka;s;a l,n,
jqfkdah' fï w;g ,efnkak hk
jdish .ek Tjqka fï fudfydf;a
Wkafka weúf,ñks'
§ta;a wms leu;s kE iS.s˙ tl
fï ú†yg lrkak' wms orefjda
fu;k filkaâ la,dia tlg
jeá,d' whshg ú;rla ;ks ;SrK
98 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.kak nE¶
rejka;s lSjdh' ñ,skao ysi
jekqfõh'
§ux lsõfõ ux ys;k foa'
leu;s fohla ;d;a;d lrkak'¶
ñ,skao lSfõh' Ndjkd f;d,amg
;olr.;a;dh' iS.s˙ tfla brKu
±ka ;Ska≥h'
§ux ;SrKhla wrka bkafka'
,Ekaâ tl neÆfjd;a iS.s˙ ,Ekaâ
tl lShla jào¶
Tyq weiqfõh'
§kdu,a.u ,Ekaâ .ek
okakjfka' lshkak'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§fufya mr®pia tlla ±ka
ñ,shkh;a mek,d hkjd'¶
§ï' tÉpr we;s ;uhs' fï bvu
iS.s˙ Final 99

iShd .;af;a mr®É tl remsh,a


úisy;a∞yg'¶
rUqlaje,a, uy;d fofk;a
fmdälrñka lSfõh' Tyq iShd
lSfõ ñ,skao,df.a iShdgh' Tyqf.a
mshdgh'
§iS.s˙ ,Ekaâ tfla mr®pia
wiQjla ;sfhkjd¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
iqrx.s fofk;a f,dl=l<dh'
zmr®pia tlla ñ,shkhla
lsh,d ys;=j;a t;ku ñ,shk
wgiShlafka' fldaá wgla¶ weh
.Kka ye≥jdh'
§ux iS.s˙ tl fnokjd'¶
rUqlaje,a, uy;d ;SrKh
±kqï ≥kafkah' Ndjkdf.a w;
ñg fu,úK' b∫ks,a ;u nd, ≥j
100 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foi neÆjdh' weh weiaj,ska lSfõ


lsisjla fkdlshk f,ih'
§wmsg fldaá wgla ú;r .kak
mqΩjka fjhs' iS.s˙ tfla jdyk
uu fokafka kE' tajd ug ´k'
wks;a nvq miafia fia,a tlla ∞kak
mqΩjka' fnokafka ,Ekaâ tl
ú;rhs'¶
ta;a we;shehs iqrx.sg is;=◊'
§ta;a uu iS.s˙ fno,d Thd,g
fokafka kE' ta lsõfõ iqrx.sghs
rejka;sghs ñ,skaoghs fokafka kE¶
iqrx.sf.;a rejka;sf.;a ≤ia
f,dl= úh'
§wehs ta@¶
§uu fokafka Thd,f.a
orejkag' orejkaghs uu fokafka'
thd,fka ±ka „úf;a mgka
iS.s˙ Final 101

.kafka¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
ldgj;a thg tfrysj lsisjla
lshd.; fkdyels úh'
§t;kskq;a mdvqu uf.a
fld,a,g¶
rejka;s lSjdh'
§wehs WUg tl mqf;la bkak
ksido@¶
§fu;k ´l myg fnokak ´k
kEfka'¶
§fokafka uu' tal;a tmd
flfkla bkakjdkï w;k
;sfhkjd f∞r hkak mqΩjka'
wksl fokak ´k foaj,a uu
hkfldg ≥kakd' Thdg iqrx.sg'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
rejka;sf.a lg jeisK'
102 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§uu fïl úl=K,d tk


wd∞hfuka ishhg ;syla ;shd.
kakjd' uu fudkjdy˙ lrkak
´k' „j;afjkak' ldgj;a ug
w;mdkak nE'¶
lsisfjla l;dlf<a ke;'
§wms ys;uqflda mr®pia tl ,laI
oyh .dfka ≥kakd lsh,d' t;fldg
fldaá wgla ,efnkjd' taflka
ñ,shk úisy;rla uu ;shd.
kakjd' ldgy˙ tal m%YAkhlao@¶
rUqlaje,a, uy;d jfÜgu weia
hjd weiqfõh' ldgj;a l;dlr.;
fkdyels úh'
§b;=re uqo, wms yhg fnouq'
fka;%dghs Ndjkdghs ;drldghs
ñ,skaoghs u,SIdghs fldai<ghs'¶
Ndjkdf.a w; ±äúh' weh
iS.s˙ Final 103

b†˙hg wdjdh'
§iShd'¶
b∫ks,a mmqj Wvg .;a;dh' zux
l;dlrkak tmd lsõjfka ue◊lZ
weh is;ska lSjdh'
§lshkak mqf;a' wehs Thdg
m%YAkhlao@¶
§kE iShd' iShd lrk foa
lrkak' ta;a yhg fnokak nE'¶
weh lSjdh'
§wehs¶
§tal iShd y;g fnokak ´k'¶
ish,a,kagu mq≥u is;=◊'
rUqlaje,a, uy;d neÆfõ ñ,skao
foih' ñ,skaogo fï lsisjla
is;d.; fkdyelsúh'
§wehs ue◊l y;g¶
104 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§orefjda y;afofkla bkakjd


iShd' iShg u;l ke;sfj,d'
ke;akï ys;du;d u;l
ke;slr,d' tal idOdrK kE¶
fl,a, fï lshkafka l=ula±hs
rUqlaje,a, uy;dg tljr
is;d.; fkdyelsúh'
§fu;k fldfyo y;la Ndjkd¶
iqrx.s flaka;sfhka weiqjdh'
§bkak keka∞¶
Ndjkd f.dia iS.s˙ mjqf,a
PdhdrEm .id we;s ;ekg
f.dia kr®u∞f.a mska;+rh bka
.,jdf.k wdjdh' yefudau .,a
.eis Wkafkdah' zux Thdf.a whs;sh
.kakjd fmdä keka∞' msysg
fjkak ug'Z weh is;ska kr®u∞f.a
uqyqK foi n,df.k lSjdh'
iS.s˙ Final 105

§fï fmdä keka∞' iS.s˙ tl


ye≥fõ thhs iShhs ;d;a;hs lsh,d
fï ±kq;a ;d;a;d lsõjd' b;ska fï
fmdä kekaog mqf;la Wkakfka'
wehs thd iShf.a uqKqmqfrla
fkfïo@¶
rUqlaje,a, uy;d fõokdfjka
ñ,skao foi neÆfõh'
§fu;k ≤ygj;a ±lafla ke;s
Wka .ek l;dlrkafka fudlo
Ndjkd'¶
iqrx.s weiqjdh'
§flfkla ≤yg ±lafla kE
lsh,d whs;sh ke;sfjkafka kEfka
keka∞' iShf.a w;ska fofjks
mdrg;a mjla fjkak nE' tfyu
fkao@ ojil Thd keka†j fï
f.o˙ka whska l<d' Thd „úf;au
106 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ta .ek miq;efjkjd' ta miq;eùu


wdfh;a y∞.kak tmd' ojil
;ukaf.a ys;g ≥lla ke;sj
ys;kak mqΩjka ;SrKhla .kak
iShd'¶
fka;%dg fl,a, .ek mq≥u
ke;' zfoajl u,a,sf.a whs;sh
fjkqfjka fl,a, l;dlrkafka'
tal y˙hgu y˙'Z fka;%d frdao
mqgqj lrljdf.k wdjdh'
§fl,a, lshkafka we;a; iShd'
ta u,a,s;a ±ka ñysrx.f.a jhfiu
we;s' fldfyay˙ we;s' tal fok
fkdfok tl iShf.a jevla' ta;a
ta u,a,sg;a fldgila hkak ´k'
taflka wmsg mdvqhs' uf.a fldgila
wvqfjkjd lshkakflda' ta;a
idOdrK kE' fïl ye≥fõ keka†hs
iS.s˙ Final 107

iShhs ;d;a;hs' tfyu ≥la úka|


.E◊f.a orejg wru widOdKhla
lf<d;a iSfha wmsg y˙hk tlla
kE¶
fka;%d lSjdh'
§tal whskalr,d ;shkak
;d;af;a' kx.s fjkqfjka' ;d;a;d
fudkjdj;a ≥kafku ke;af;a
fl,a,ghs' fjäka tlla .;a;o@
lr ud,hla wrka ≥kako@ wvqu
.dfka hkfldg fïl ;shd.kska
lsh,d remsh,a ∞yla ≥kako@
kE' tals .shd' we∫ï fol ;=kla
wrka „jka whshd tlal .sfha'
wms myq.sh wjqre≥ úiai mqrdu
fï iS.s˙ tflka lEjd ìõjd' fï
fokakf.a fjäka l<d' yeufoau
l<d' orejkag jdyk wrka ≥kakd'
108 iq„j m%ikak wdrÉÑ

thd,j fyd|u biaflda,j,g


hj,d b.ekakqjd' tajd lf,a iS.s˙
tfla i,a,sj,ska' Thd ≥kafka' ta;a
kx.sf.a orejg tl mekai,laj;a
wrka °,d kE' tfyu fkao@
Thdf.a tl uqKqmqfrla fudk ≥lla
úka|o lsh,d wms okakjo@¶
ñ,skao lSfõh' Ndjkd ;u mshd
foi neÆfõ wdorfhks' zThd uu
ys;=jg jvd y˙u ukqiailï okak
;d;a;d flfkla'Z weh lD;fõ°j
is;=jdh'
§we;a;' tod mqf;a ug fïl
lsh,d fokak flfkla Wkafka kE'
talS .shd ;uhs' wms thdf.a fldgi
whska lr,d ;shuq' ojil ths'¶
zthd weú;a bkafka' ta;a ±kau
ug lshkak nEZ Ndjkd fofk;a
iS.s˙ Final 109

nrlrf.k is;=jdh'
§t;fldg fïl y;g
fnokafka'¶
§Tõ y;g'¶
§y˙ t;fldg¶
iqrx.sg th ±k.kakd ;=re
ksjkla ke;'
§wms ys;uq b;=refjkafka ,laI
mkaish yegla lsh,d' uu lshkafka
uf.a fldgi whska l<du' tal uu
uefrk ojig wdfh;a WU,d álg
fno,d fokjd'¶
rUqlaje,a, uy;d fofk;a
nrlr lSfõh'
§tfyu l<du tla flfklg
remsh,a ,laI wiQjla ,efnkjd'
tal uu orejkaf.a w;g fokjd'
lr.kak fohla thd,g lr.kak
110 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mqΩjka'¶
Tyq ;Ska≥j foñka lSfõh'
§ug ±kau lshkak leu;so
wlue;so lsh,d' ug ,shú,a,la
yo,d ;sfhkafka' yefudau w;aika
lrkak ´k§
fï fjkafka fudkjd±hs Ndjkd
is;=jdh' zwmsg iS.s˙ tl wdfh;a
´mka lrkak ne˙fjhs foajlhsfhaZ
weh is;=jdh'
§wms ys;df.k Wkafka iS.s˙
tl ,nk isl=rd∞ ´mka lrkak'
ta;a t∞g ´mka lrkafka kE' ux ta
.ek miafia ;SrKhla .kakjd'¶
fka;%d ikaiqkaj widf.k
Wkakdh
§fudlo lshkafka' ±kau ug
lshkak' ñysrx.fldai< u,SId'
iS.s˙ Final 111

fka;%d' lshkak' lshkak mqf;a¶


Ndjkd orejka ish,a,kaf.au
uqyqKq foi n,d weiqfõh'
§uu leu;shs iShd¶
ñysrx. lSfõh' zWU mqf;a
Wäkau leu;sfjkjd lsh,d uu
±kf.k WkakdZ rUqlaje,a, uy;d
is;ska lSfõh'
§ud;a leu;shs¶
u,SIdo lSjdh'
§ud;a¶
remsh,a wgiShla ke;sj bkakd
fj,dfõ ,laI wiQjla w;g tkjd
lshkafk;a mq≥u fohla hehs
fldai<g is;=◊'
§uu leu;s kE¶
fka;%d lSjdh'
112 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ud;a leu;s kE¶


Ndjkdo lSjdh' rUqlaje,a,
uy;d fï W;a;rh n,dfmdfrd;a;=
úh'
§taa;a leu;s fjkak fjkjd'
Thd,;a tlal iS.s˙ uefka–ukaÜ
tl lrkak ñysrx.j;a u,SIdj;a
fldai<j;a tkafka kE' t;k ±ka
hkafka fjku ma,Ekla¶
iqrx.s lSjdh'
§tfyu l;dlrkak tmd
keka∞' wms ye≥fõ iS.s˙ tl
f.dv.kak'¶
§tal f.dv.kak nE' f.dv
.kafka wr wÆ;ska .;a; f.dvhd
tlalo@¶
Ndjkdf.a w; ñg fu,úK'
§±ka fjk l;d ´k kE'¶
iS.s˙ Final 113

rUqlaje,a, uy;d lSfõh'


§iS.s˙ tl úl=Kkjd'¶
Tyq wjika ;Ska≥j f.k
lSfõh' Ndjkd b†˙hg wdjdh'
§uu iShd iS.s˙ tl biairy
Wmjdi lrkjd' tfyu iS.s˙ tl
úl=Kkak fokafka kE' tal wfma'
wms yefudaf.u' tal fokak nE'
fldfydugj;a fokak nE¶
weh w~ñkaa lSjdh' ñ,skao
keÛsg fl,a,f.a Wrysiska w,a,d
wehj bka|jQfõh' rUqlaje,a,
uy;d n,df.k Wkafka
fõokdjlska fkdfõ' zfï fl,af,da
fokakg ú;rhs lelal=uZ Tyq
±ka ienEjgu iSs.s˙ tlg wdorh
lrkafka ljq±hs okS'
§fu;k kslx m%Yakhla yokak
114 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tmd Ndjkd' fïjd fjk ú†yla


;sfhkjd' fyg wksoa∞ Thd,d
yefudau ue˙l<du fldfydu;a
fïjd fnokak fjkjfka'¶
Ndjkd weia ;olrf.k l∫<la
msgl<dh'
§wms iShd wudrefjka y˙ fïl
lrf.k hka'¶
fka;%d lSjdh' rUqlaje,a, uy;d
neÆfõh'
§ta;a nE f,dl= mqf;a'¶
fudfyd;la ish,a,kau ksy~j
Wkafkdah'
§wms fkÜ tfla ∞uq ã,a tl
iShd' fï ,Ekaâ tl .ek uf.kq;a
lSmfofkla weyqjd'¶
ñysrx. lSfõh' rUqlaje,a,
uy;d ysi Tijd neÆfõh
iS.s˙ Final 115

§wd' ljqo ta'¶


§nrldrfhda fo;=ka fofkla
;uhs' iShduu thd,d tlal ã,a
tl l;dlrkakï¶
§uu;a okak wh bkakjd¶
kdu,a.u;a lSfõh' rUqlaje,a,
uy;d fï ish,a, widf.k
Wkafkah'
§uu fïl .kak flkd
leu;sjqfkd;a uf.a fldgi;a ∞,d
iS.s˙ tl lrkjd kdu,a.u'¶
Tyq lSfõh'
§tal ;d;a;f.a leue;a;la'¶
§uf.a fldgi;a uu iShg
fokjd'¶
Ndjkd lSjdh'
§uu;a fokjd'¶
116 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fka;%do lSjdh' iqrx.sg;a


rejka;sg;a lrlshd .kakg fohla
ke;súh'
§bkak uu fmdä wlalf.kq;a
wykakï'¶
Ndjkd tfyuu ;drldg
weu;=ula .;a;dh'
§iq¥ fï iS.s˙ tfla fm%dmàia
.ek iShd l;dlrkjd' lÜáhu
weú;a' wms yefudagu fnokjd'
Thdg;a fldgila fokjd' uf.hs
wlalf.hs fldgi wms iShgu
fokjd' iS.s˙ tl úl=Kkak ne˙
ksid' Thdf.a fldgi iq¥' oeka
lshkak' uu iamSlr® fµdaka odkjd¶
Ndjkd lSjdh'
§iS.s˙ tl fldfydugj;a
úl=Kkak nE' uf.a fldgi;a
iS.s˙ Final 117

uu fokjd' iS.s˙ tl yeu∞u


;sfhkak ´k' tal wfma „úf;a
jf.a' wfma orefjd;a iS.s˙
tfla weú†kak ´k' tal tfyu
lE,s lE,sj,g úl=Kkak nE
nnd' wms lEfõ ìõfõ wekaf`oa
bf.k.;af;a iS.s˙ tl ksid' iS.s˙
tl ke;sfjkjd lshkafka uf.a
iShd ke;sfjkjd jf.a ug' uf.a
fldgi;a odmka jia;=fj
Ndjkd iamSlr® fµdaka oud
yefudagu wef.a l;dj wikakg
≥kakdh' rUqlaje,a, uy;d neÆfõ
ñ,skao foih' jvd;au jákd
orejka ye≥fõ Tyqh'
§;Ekalaia iq¥' uu miafia
.kakï¶
Ndjkd ≥rl:kh lÜ l<dh'
118 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§t;fldg kr®u∞f.a mq;d


flda'¶
iqrx.s weiqjdh'
§thd lj∞y˙ ths lsh,d
ys;uqflda keka∞' tal fldfydu;a
iShf.a wf;a ;sfhkjd' tal
.ek wms fldKy,d f;areula
kEfka' iS.s˙ tl yomq flfklag
ta whs;sh ;sfhkak tmehs' wms
fkfïfka iS.s˙ tl ye≥fõ¶
Ndjkd lSjdh'
§±ka Thd,d fudlo lshkafka
iqrx.s' wd rejka;s¶
fofokdu uqyqKg uqyqK
neÆfjdah'
§wmsg iS.s˙ tlg yjq,afjkak
nE' fkao kx.s¶
iqrx.s lSfõ rejka;sjo wE∞f.
iS.s˙ Final 119

kh'
§fldfy;au nE'¶
rejka;so tlfy,du lSjdh'
§f;areula kEfka iShd' iS.s˙
tl lj∞j;a f.dv.kak nE' fï
udlÜ je,shq tl jeäfj,dfõ
,Ekaâ tl °,d ∞kak'¶
ñysrx. lSfõh'
§fïl fokafka kE'¶
Ndjkd lE.id fuka lSjdh'
zfïlsgfka fu;k wudrej
;sfhkafkaZ ñysrx. is;=fõh'
§ñ,skao@¶
rUqlaje,a, uy;d iEfyk
fj,djlg miqj l;dlf<ah'
§lshkak ;d;af;a¶
§Thdg mqΩjkao fï fldgia
120 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ál f.j,d ∞kak' ñysrx.f.hs


fldai<f.hs u,SIdf.hs' tfyu
jqfkd;a wmsg fïl úiokak
mqΩjka¶
ñ,skao iEfyk fj,djla
l,amkd lf<ah'
§Thdg ojil kx.sf.a mq;dg
fok fldgi;a f.jkak fjkjd'
uf.a fldgi ál ál ug
f.jkak' tfyu jqfkd;a uu iS.s˙
tl Thdf.a fl,af,da ;=kafokdg
fokakï'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§ug álla ys;kak fokak
;d;a;d¶
ñ,skao lSfõ wirKjh'
§y˙ yefudau ys;kak' ud;a
ys;kakï' wms lshmq ú†yg iS.s˙
iS.s˙ Final 121

tl wdfh;a ´mka lrkafka kE' wms


n,uq' i;shla n,uq'¶
§i;shla n,kak fohla kE
;d;af;a' uf.a orefjda kx.sf.a
orefjda iS.s˙ tl lrkak tkafka
kE' tfyu hjkafk;a kE'¶
iqrx.s
tlfy,du lSjdh'
§i;shla fokak¶
rUqlaje,a, uy;d keÛsáñka
lSfõh' ish,af,dau úisr .sfha
l;d nylska f;drjh' uyf.or
fudfyd;lg ksi, úh' Ndjkd
b|f.k Wka ;eku b|f.k
Wkakdh' ñ,skao meñK fl,a,f.a
ysi w;.Ejdh'
§iqoa†'¶
§wfka ;d;a;d'¶
weh we~qjdh'
122 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§iS.s˙ tl jykak nE ;d;a;d'¶


§ug;a nE¶
Ndjkd f;d,amg
;olr.;a;dh' ñ,skaof.a
weia .sfha fudfyd;lg l<ska
fl,a, ì;a;sfhka .,jdf.k wd
kr®u∞f.a mska;=rhgh' Tyq th
w;g .;af;ah' b∫ksÆ;a fka;%d;a
Ndjkd;a ñ,skao foi n,df.k
Wkafkdah'
§wo keka† ysáhkï th;a
lshkjd iS.s˙ tl fokak nE
lsh,d' tfykï ug tal f,dl=
Yla;shla'¶
Ndjkdf.a <h weú,sK'
weh fka;%d foi neÆjdh' weh
fofk;ska lsSfõ lsisjla lshkakg
tmd lshdh' ;ju fka;%d fïjd ±l
iS.s˙ Final 123

ke;'
§wms yomq iS.s˙ tlg fufyu
fjkjfka¶
ñ,skao lSfõ mska;+rfha Wka
ke.◊h foi n,dh' weh mqre≥
ohdnr iskdfjka n,df.k
Wkakdh' ñ,skaof.a yoj; nrúh'
§ojil kx.sf.a mq;d ths'¶
fuf;la fj,d ksy~j Wka
b∫ks,a lSjdh' Ndjkd wïud foi
neÆfõ .eiaiSfukah'
§fld,a,d ±ka f,dl= we;s'
wïud jf.au we;s'¶
b∫ks,a h<s;a lSjdh' wehg
ta mqxÑ ms˙ñ orejdj hka;ug
u;lh'
§;d;a;d i,a,s kE'¶
Ndjkd weiqjdh'
124 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§tÉpr kE ue◊l' Thdf.


hs wlalf.hs fjäka tlg lsh,d
yegla ú;r tl;= lrf.k Wkakd'
fmdä bvula f.jkak .;a;d'
tÉpr ;ud'¶
ñ,skao we;a;u lSfõh'
§ux <Û úiai;a ú;r ;sfhkjd
;d;a;d' ud;a fï fl,af,da fokakg
fokak b;=relf<a'¶
fka;%d tfyuu lSjdh'
§iShd i;shla ≥kakfka' wms
n,uq fudllay˙'¶
§Thd tajd ys;kak tmd¶
ñ,skao fl,a,f.a ysi w;.d
lSfõh'
iS.s˙ Final 125

07
rUqlaje,a, uy;d foajlg
l;dlf<a ldurhg f.diah'
§Thdg ±ka ikSmo mq;d¶
foajlf.a <h WKqúh' fï
wykafka iShdh'
§±ka ikSmhs ir®' tfyu
wudrejla kE' fï we|f.k bkafka
tkak¶
§álla tkak' ug l;dlrkak
´k¶
126 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Tyq lSfõh' foajlg mq≥u;a


is;=◊'
§ux tkakï ir®'¶
rUqlaje,a, uy;d fudfyd;la
Tyqf.a ldurfha b|f.k Wkafkah'
miqj keÛsg tfyg fufyg
.sfhah' miqj Tyq ñ,skaog;a
b∫ks,ag;a álla ldurhg
l;dlf<ah'
§;d;af;a¶
rUqlaje,a, uy;d wdorfhka
Tyqf.a mq;d foi neÆfõh'
§ug wo Thdf.a fl,af,da
;=kafokd .ek y˙ wdorhla
wdjd' fldfydu;a Wka
;=kafokdg wdofrhs' ta;a wo ta
wdofr® jeäjqkd' tfyu fl,af,da
;=kafofkla ye≥jg Thdghs ≥jghs
iS.s˙ Final 127

mska'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
b∫ks,af.a ≤ia f;ñK' Tyq meñK
b∫ks,af.a ysi ms˙ueoafoah'
§Thd ;uhs fïjd lf<a' Thdj
f,dl= mq;d tlalf.k tkfldg
uu ±k.;a;d' wo fjk;=re Thd
fïjg l;dlrkak wdfõ kE' ,nk
wd;afï uu m;kafka Thdj uf.au
orefjla fjkak lsh,d'¶
rUqlaje,a, uy;d b∫ks,af.a
ysi w;.d lSjdh'
§fï wd;afï lsh,d fjkila kE
;d;af;a'¶
weh w~ñkaau lSjdh'
§ñ,skao yji álla tkak Tµsia
tlg' ug l;dlrkak ´k'¶
§fyd|hs ;d;af;a¶
128 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fï f,dl= mq;d¶


rUqlaje,a, uy;d y†iaisfhau
l;dlf<ah'
§;d;af;a'¶
§fmdä fl,a, y†iaisfhau
kr®u∞ .ek l;dlf<a wehs@
ug mq≥u;a ys;=Kdfï fl,a,
kekaoj ±l,dj;a kEfka' kr®u∞
ke;sfjkfldg Ndjkd wf;a'¶
b∫ks,ago th mq≥uh' ñ,skao
iskdiqfkah'
§ug;a ys;d.kak nE ;d;af;a'
ta;a fl,a, lsõfõ we;a;¶
§Tõ' „jka .ek wr®cqk
okakjd' mqΩjka fj,djl wr®cqkg
l;dlrkak f,dl= mq;d¶
§wr®cqk ,xldfõ kE ;d;af;a'
ta;a uu kïnr® tl fydhf.k
iS.s˙ Final 129

l;dlrkakï' „jka whshj okakjd


;uhs¶
ñ,skao lSfõh' Tyq fï <Ûgu
weú;a nj lsisfjla okafka ke;'
§fmdä tldj olskak;a wdihs'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh' Tyq
ljqre jdf.a fjkakg we;ao@
§±ka ;d;af;a fï iS.s˙ tl
mq≥u ,iaikg yo,d ;sfhk
fj,dfõ' wr fld,a,;a mef,hs'¶
ñ,skao weiqfõ foajl .ekh'
§uu fï ±ka fld,a,g
l;dl<d' tal n,kak wdi ysf;k
,iaikla ;uhs' fj,djl bka≥j;a
tlalf.ku tkak¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§úl=Kk tl n,,d jevla
kEfka ;d;af;a¶
130 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Tyq iskdiqfkah'
§wms n,uq ≥j' iS.s˙ tl ;sín
yeáhgkï fokak ;uhs ud;a
Wkafka' ta;a ±ka fokak f,danhs'¶
Tyq we;a;u lSfõh'

*** *** *** *** ***

Ndjkd foajlg .;af;a Wv


ldurhg f.diah' ys;df.k
Wkafka w;=re.s˙fha hkakgh' ta;a
±ka tys hkakg fj,djla ke;'
§fldfydu;a Thd tlal fyg
wksoaou l;dlrkak fjkjd'¶
weh is;=jdh' ±ka ;;ajh
fjkiah' zux Thd fjkqfjka
Thdf.a whs;sh fjkqfjka igka
lrkjd' fudavhd tal okafkj;a
iS.s˙ Final 131

kEfka'Z weh is;=jdh'


§foajlhsfha'¶
§ux fï we|f.k bkafka iqoa†'
tkako@¶
§ï' tkak fjkjd' ug tkak
±ka fj,djla kEfka¶
weh lSjdh'
§ux ≥j,d tkakï¶
§fudllao we|f.k bkafka'¶
weh kslug weiqjdh'
§ux fï jhsÜ Ir®Ü tl iqoa†'
wehs'¶
§ghs tl;a ∞f.k tkak' fyd|
lñihla we|ka tkak .ukla
hkak ;sfhkjd¶
foajlg fï lsisjla f;afrkafka
ke;'
132 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ux we|f.k tkakï'¶


§lEfõ kE fkao@¶
§;du kE iqoa†' fï wmamÉÑ;a
≥flka bkafka'¶
§wehs¶
§fmdä mq;;a tk tfla lEu
álla y∞.kak ú†yla kE lsh,d'¶
Tyq lSfõh'
§wehs ug fmdä mq;d lshkafka
ljqo f,dl= mq;d¶
weh weiqjdh' foajlg lshd.
kakg fohla ke;súh'
§tkakflda' fokak;a tlalu
luq' ï fnfy;a ál u;l we;sj
wrka tkakug wo;a fï f,dl=
ofvda˙hka nfnlaj Wl=f,a
;shdf.k bkak nE¶
weh f;d,amg ;olrf.k fuka
iS.s˙ Final 133

lSjdh' tfyu lshQ úg Tyqg ,e–c


ysf;k nj weh okS'
§tahs fï foajlhsfha¶
§iqoa† krlhs'¶
§y˙ y˙ wms krlhs' ug we;a;
lshkak' fndrejg fkao Wkafka'
Bfha weyereKd fkao@ uÛ°'¶
weh weiqjdh' tfia jQfha ke;s
nj Ndjkd okS'
§weyefrkak ;sínd ;ud'¶
§wehs¶
Tyq lsisjla lSfõ ke;' zojil
b;ska weyer,d bkakfldgu
Wl=f,a ;shd.kako' wmsg kï nE'
ji ,e–chsZ weh is;=jdh'
§tkakflda¶
Ndjkd tfyuu my<g ú;r
l=iaishg .shdh'
134 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fïl;a wrka hkak lkak'


fkdld .syska .Eia tkjd ta mdr¶
b∫ks,a fl,a,g ye¥ iekaúpia
ál ≥kakdh' miqj neÆjdh'
§wo fï ,iaikg we|f.k¶
§ï' fïl jykjd lsh,d okafka
kE wïud' tfyu okakjdkï
w¢kafka kE' hkafk;a kE' iS.s˙
tl ±ka y˙ ,iaikhs' ta ,iaikg
.e<fmk ú†yg we|ka hkafkdak
ksid wekaf|a'¶
b∫ks,a neÆjdh'
§iShd fudllay˙ lshhs'
nhfjkak tmd¶
Ndjkdgo th ±fkhs'
§Thd fmdä keka∞ .ek
lsõfõ¶
th yefudagu m%YAkhla nj
iS.s˙ Final 135

Ndjkdo ±kf.k Wkakdh'


§tal widOdrK kEfka fkao
wïud'¶
§fldfydugj;a nE' ug;a
wu;l jqKd'¶
§;ukaf.a <Û ysgmq fyd|u
whj wu;l lrkak tmd' thd,d
ke;sjqk;a'¶
Ndjkd lSjdh' weh .sfha
my;aù b∫ks,ag je|h' b∫ks,af.a
uqúka iqiqula msgúh' zfudlla
kuq;a fjkjdZ wehg th ±fkhs'
ta;a ta l=ulao lshd f;afrkafka
ke;'
iS.s˙ tlg hk uÛ mqrdjgu
Ndjkd is;=fõ foajl .ek;a
„jka udud .ek;ah' zug Thd,d
fokakd tlal l;dlrkaku
136 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fjkjdZ Ndjkd is;d.;a;dh' ta;a


lj∞o lshd okafka ke;' zfudk
foa lrkak;a whsfha wms fokakg
l;dlr.kak fjkjd' Thdj ug
úYajdihs'Z ta úYajdih lj∞
fldfydu wd tllao lshd Ndjkdu
okafka ke;'
§Thd iS.s˙ tlg weú;a ;du
udi ;=khs¶
ta udi ;=kg Tyq wjqre≥ foll
ne`°ula y∞.;af;a flfiao@
iuyrúg fï ne£ug mQr®jd;aufha
iïnkaOhla ;sfnkakg mqΩjk'
iS.s˙ tlg mh ;noa°u
Ndjkdf.a mmqj weú,sK' wo iS.s˙
tl n,kak ,iaikh' tys ±ka
fndfyda iqmr® udr®lÜj, ke;s
iqkaor;ajla we;' mfilska we;s
iS.s˙ Final 137

újD; uqΩ;ekaf.h ,xldfõ lsisu


iqmr® udr®lÜ tll ke;s fohls'
Bg;a tydhska we;s fíl˙ filaIka
tl wÆ;a mdka flala mqÉpkakg
n,df.k bkakdla jeksh' leIshr®
fma<shg jï miska jQ l=vd nqla
ljqkagrh wÆ;a fmd;a mqrjdf.k
Wkafka mqxÑ .kqfokqlrejka
tk f;lah' fï yeufoau Tyqf.a
ksr®udKh' fï iS.s˙ tlg
wd ∞ Tyq fï ;rïu ,iaik
iqmr® udr®lÜ tlla ye°fï isyskh
ujd fmkakqfõh' jpkj,ska ujk
foaj,a we;a;g yokakg fndfyda
fofklag yelshdjla ke;' tfy;a
foajl mqxÑ nKavdr th lf<ah'
±ka we;af;a fï iqmr® udr®lÜ tl
újD; lrkakg muKh'
ta;a iS.s˙ mjq, wo l;d
138 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lrkafka th újD; lrkakg


fkdfõ' jid oud lE,s lE,sj,g
lvd fn∞.kakgh' ke;' th
lsis f,ilj;a lrkafka ke;ehs
Ndjkd is;d.;a;dh' tfy;a th
fldfydu lrkako lshd Ndjkdg
is;d.; fkdyel' zThd tlal fï
yeufoau l;dlf<d;a Thdu úi'
≥ula lshhs'Z Ndjkd is;=jdh' Tyq
mq≥u flfkls' fndfyda m%Yakj,g
fï mqxÑ fld,a,d <Û W;a;r
we;' Ndjkd meh nd.hla muK
f.k iS.s˙ tl mqrdu weúoa∞h'
yeu ;eklu Tyqf.a iqj|h'
Tyqf.a jevh' ieufoa ims˙ kduh
iqms˙ iS.s˙ hehs lsj yelafla
±kah' foajl úiska weUq,a ;sh,a
ye°u i|yd f.kú;a ;snQ wÆ;a
l=vd ueá yÜá f;d.h olsoa°
iS.s˙ Final 139

Ndjkdg mq≥u is;=◊' t;ek


l=vd ueá we;s<s mkaiShla muK
úh' m%udK follska ;snQ tu
yÜáj,g udΩ .%Eï foiSh mkfya
yd mkaiSfha weUq,a ;sh,a jefghs'
fïjd Tyq lrkakg we;af;a
fld;rï n,dfmdfrd;a;=jlskao@
tfy;a wo fyda fyg fï iS.s˙
tl jykjdhehs ta uqyqK foi
n,df.k iShd lshkafka flfiao@
ke;' tfia úh fkdyel'
ziS.s˙ fµ%Ia fn%âZ jYfhka
.=re meyefhka ku uqøKh l<
fif,dafmaka nE.a f;d.h;a fíl˙
filaIka tfla f.dv.id ;snq◊'
tajd f.kú;a we;af;a fíl˙
wxYfha †km;du fíla lrk
wÆ;a fm;s mdka oukakgh' †klg
fm;s mdka melÜ ;=kaiShlg jvd
140 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iqmr® udr®lÜ tll wf,úfjhs'


Tyqf.a ie<iqï ù we;af;a thg
msg;g hk uqo,a iS.s˙ tflau
r|jd .kakgh' Bg wu;rj
iS.s˙ wjka fµ%Ia ngr® flala
jYfhka uqøKh l< ldâfndaâ
máo úh' tajd .kafka wÆ; yok
ngr® flala jfÜ T;kakgh'
fïjd Tyq fldfydu is;=jdo
lshd Ndjkd okafka ke;' weh
okafka tl fohla muKh' takï
fïjd fufyu is;sh yelafla l<
yelafla foajl mqxÑ nKavdrg
muKla njh'
;ksju weú†ñka fï iS.s˙ tfla
,iaik n,kakg fl,a,g f,danh'
weh wdidjQfha mfilska Tyqj;a
;shdf.k fï yeufoau w.hñka
fïjd n,kakgh'
iS.s˙ Final 141

iS.s˙ iqmr® fkdúl=Kd <Û


;nd.; yelso@ Ndjkd is;=jdh'
Ndjkd foajlf.a cx.u
≥rl:k wxlhg weu;=ula
.;a;dh'
§iqoa†'¶
§fldfyo lshkakflda' ux
weú;a f.dvla fj,d'¶
±ka ta uqyqK n,kakg fï
;rï y†iaishla wdfõ wehs' @ Bfha
meh yhla y;la Tyqj Wl=f,au
;ndf.k we;s;rï ta uqyqK
n,d.;a;d fkdfõo@
§fï ù,a tll tkafka iqoa†'
†hjkakdj mekakd ú;rhs'¶
§pqÜgla Tfydu kj;a;.kak
whsfha¶
Ndjkd lSjdh' foajl ;S%ù,rh
142 iq„j m%ikak wdrÉÑ

kj;ajd .;af;ah'
§Th y˙fha álla l;dlrkak
;ekla ;sfhkjo@¶
§ï' ux iqoa†g ojila lsõfõ
wr †hjkakd fldfÜ– tl .ek'
fï Wfoag;a wer,d' wehs'¶
§t;k nyskak' uu tkakï'
ug y˙hg ;ek lshkakflda' ±ka
iShd whshd tlal l;dlrkjd' Bg
l<ska fohla lshkak ;sfhkjd'¶
Ndjkd lSjdh' foajlg lsisjla
is;d.kakg fkdyels úh' iS.s˙ yS
fudkjdo fohla is≥fjñka mj;sk
nj ±ka foajlg meye†<sh'
§ug ;ek lshkakflda' ux fï
t<shg wdjd'¶
foajl wehg †hjkakd fldfÜ–
wjkay, we;s ;ek lSfõh' th
iS.s˙ Final 143

†hjkakd bjqrg iómfha msysgd


;snQ l=vd wjkay,ls' my< .ia hg
we;s;rï fïi oud we;af;a yjig
tk wuq;a;kag úfõlSj b|f.k
lEu .kakgh' foajl t;kska
neiafiah'
§fn%laµiaÜ fudkjo .kak
;sfhkafka'¶
foajl weiqfõh'
§bka.a,sIa fn%laµiaÜ ;uhs
.kak mqΩjka' fgdaiaÜ Tï,Ü
fidfiacia'¶
foajlg iekiSula ±kq◊'
§wmsg fn%laµiaÜ mela folla
∞kak' ;j ñia flfkla tkak
bkakjd' my< fÜn,a tlla
∞kak'¶
§jej <Ûg fjkak' my<u
144 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tlla¶
foajl iskdiS ysi jekqfõh'
wehg fï y†iaisfha lshkakg
we;af;a fudkjdo@ Wfoa ikSm ù
;snQ WK ±ka wdfh;a jeäùf.k
tkakdla fuka Tyqg ±kq◊' foajl
fldalg;a merisgfuda,a fm;s
folla f.k îõfõh'
Ndjkd wdfõ jdykfha fkdfõ'
leí ˙hlh' ;ud wdfõ fldfyao
lshd lsisfjla ±k.; hq;= ke;'
fï y†iaisfha f.dia Tyqf.
ka fudkjd wikakgo@ fudkjd
lshkako@ tfy;a Tyq;a iuÛ
fudfyd;la ;ksùfï ±jeka;
wdidjlska Ndjkd ±jqKdh' zkslx
fï ;;afõj;a Thdg lshkjd'
iShd tlal l;dlrkak l<ska tal
iS.s˙ Final 145

Thd ±k.kak ´k'Z wo ke;;a


fyg wksoa∞ ojilu Tyq;a iuÛ
;SrKd;aul l;djla lrkakg
is≥fjhs' ztal uf.a „úf;a .ek
m%Yakhla'Z Ndjkd is;=jdh'
146 iq„j m%ikak wdrÉÑ

08
leí ˙fhka nisoa°u foajl
≥jf.k wdfõh' ±ka f,v mdgla
ke;' zta;a pqÜgla nhfj,d jf.a'
fï wehs lsh,d n,kjd we;sZ
§leí tll iqoa†' jdyfka flda'¶
§ux leí tll wdjd'¶
Ndjkd Tyqf.a ,iaik
jdykfhka nyskakg;a fmru
ri úkaπh' ta;a yenEu ,iaik
ri úkaf|a Tyqh' zThd udj
iS.s˙ Final 147

Bfha Tfvdlal=fõ ;shdf.k


wÉpr fj,djla Wkakd lsh,d
ys;kfldg;a mq≥uhs' fï
Thdufka'Z foajl is;=fõh'
§wehs' ï'¶
Tyq ;udf.a uqyqK foiu
n,df.k l,amkd lroa° Ndjkd
weiqjdh'
§kakE iqoa†'¶
zfudkjo ys;=jd ux †yd n,
n,Z wehg ±ka Tyqj ±fkhs'
§hka we;=<g' fïl ,iaik
;eklafka'¶
§ojila wmamÉÑhs udhs wdjd
iqoa†' wdmq wÆ;' weú;a ?g lEjd¶
§wmamÉÑ tlalo ke;akï¶
Tyq iskdiqfkah' ta iskyj
y˙hg †h leg mykla jdf.ah'
148 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ms˙is≥h'
§my<g hka¶
lΩ .,a w,a,d ;snQ msg.eg
fm< †f.a fofokdu neif.k
wdfõ †hjkakd bjqrg hdnO
fldfÜ– fïi fj;h' t;kg
wE;g hk;=re †hjkakdj †iafjhs'
;=kS ñys≥ï ;Ügqjla †hjkakd
†h u;=msg we;' ;du;a Wfoah'
fldrjlalkaf.a y~ jvd;a <xj
wefikakg úh'
§WKla kEfka ±ka fka'¶
weh uÛ kej;S fuka Tyqf.a
k<,g iqr; ;enqjdh' wjYH
jQfha WK n,kako@ ke;fyd;a
ta isrerg w;;a ;nd yoj; ;=<
oefjk .skaorla ;=kSlr.kakgo@
okafka ke;'
iS.s˙ Final 149

§±ka kEfka¶
§iqoa†f.a w; riafkhsfka'¶
Tyq lSfõh'
§ï' ±ka ug WK'¶
Tyq wehf.a k<,g w;;a
;enqfõh' ≤ia wvjka úh'
§tfyu riafka kEfka' fï w;¶
Ndjkd f;d,amg
;olr.;a;dh' ta WKqiqï w;
álla w,a,df.k bkako lshd
wikakg Tyqg isf;hs'
§wks;a flkdf.a wefÛka
wdmq riafkfka n,kafkdakuf.a
Wl=, msÉpqKd' f.or .sys,a,;a
riafkhs'¶
Ndjkd Th ál lsSfõ ≤ia
nrlrf.kh' zmsÉpqfka Wl=,
fkfïZ wehg ta ál;a lshd
150 iq„j m%ikak wdrÉÑ

oukakg is;aúh'
§u''u''g iqoa†'¶
§meh lShla Wkako@ wmamÉÑ
tkl,a' fmdä nfnlaj;a tÉpr
fj,djla ks∞.kafka kEfka'¶
Tyqf.a uqyqK r;=fjk yeá
n,df.k bkakg wdih' Ndjkd
f;d,amg uqj ;=<g oudf.k Tyq
foi n,df.k Wkakdh' z,e–c
ys;s,d'Z
§wmg fgdhs,Ü tlgj;a hkak
kE' ysrlrf.k Wkafka' wmamÉÑ;a
n,kak we;s' ux fgdhs,Ü tlg
.syska úkdä oyhla ú;r b|,d
wdfõ'¶
ta .eku weh lSjdh'
§ug tÉpru wudrejqKd iqoa†¶
weh fudfyd;la l;dfkdlru
iS.s˙ Final 151

mäfm< neiaidh'
§foajlhsfha'¶
lgy~ wdfõ ì`°f.k fukah'
uÛ° W.=r isrúh'
§iqoa†'¶
§flfkla †yd tl†.g meh
yhla y;la n,df.k bkak
mqΩjkao@ ï' fy,fjkafkaj;a
ke;=j'¶
Tyq ál fj,djla n,df.k
Wkafkah'
§ug mqΩjka' ?lau y˙'¶
§fï flfklaj Wl=f,;a
;shdf.k' wd'¶
§mqΩjka'¶
§ldjo tfyu ;shdf.k
n,df.k bkak mqΩjkaï'¶
152 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Tyq wirKj neÆfõh'


§ldjo lsh,d iqoa† okakjd'¶
foajl lSfõh'
§y˙ jevlafka' ux okafka
flfyduo' ug ,sh,d °,d
;sfhkjo@ lsh,d ;sfhkjo@ wd'¶
fï W≤ifka fï ;rï foaj,a
wjqiaikafka wehs@
§ux tfyu ysáhd' n,df.k;a
Wkakd' µiaÜ ghsï' fj˙ µiaÜ
ghsï' okafka kE tfyu mqΩjka
jqfka fldfyduo lsh,d' wmamÉÑ
kdjdkï ;j;a b£'¶
weh ta ál;a fï .ukau lshd
±ïudh' mmqjg nr jeäh' my<g
nrjQ wr,shd w;= háka weúof.k
hoa° wr,shd .iaj, w;= u; fld<
u; we;s ? jegqKq ms◊ byg
iS.s˙ Final 153

jefghs' foajl wehg hkakg w;=


uE;alr ≥kafkah' ta wjirfhka
Tyq <Û <Ûg wehj ±l.;af;ah'
§wo ,iaik id˙hl=;a
we|f.k'¶
§ï' fyd|o@¶
§,iaikhs' id˙h fkfï iqoa†'¶
§f.dvla'¶
weh weiqjdh'
§y˙ f.dvla'¶
foajl ;j;a neÆfõh'
§fï pQá bh˙ka fol fIdalafka¶
ke;' ,iaik bh˙ka fol
fkdfõ' tajd t,af.k lka fm;sh'
Ndjkd f;d,amg ;olr.;a;dh'
§fu;k ,iaikhs' b|.kakflda'
nv;a.skshs'¶
154 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ux bka.a,sIa fn%laµiaÜ ´vr®


l<d±ka f.fkhs¶
§ux wdihs' mdka fgdaiaÜ ryhs
fka'¶
§tfyu ;ud fokafka iqoa†'¶
§b|.kakflda'¶
Tyq b|.;af;a wvudkhgh'
ys; wo ;síndg kE jf.ah'
§wo fjk wikSmhla ye†,d
jf.afka' fudflda fï'¶
weh weiqjdh' foajl weh
fïih u;ska ;enQ wef.a iq≥
meye.;a w;a nE.h mfilska
;enqfõh' tal ;snQ úg uqyqK
y˙hg fmakafka ke;' Ndjkd
f;d,amg h<s;a ;ol<dh' zudj
n,kak udr®. ndOl;a whska
lrkafka fudflda'Z wehg wikakg
iS.s˙ Final 155

is;=◊'
§iShd ;j állska l;dlrhs'
tkak lsõjfkafkao@¶
§ux l;dlr,d lsõjd iqoa†'
mehlska iS.s˙ tlg tkakï lsh,d¶
Ndjkd fudfyd;la n,df.k
b| f,dl= yqiaula mmqjg .;a;dh'
§iS.s˙ tfla álla f,dl=
m%Yakhla hkjd whsfha' f,dl=u
tlla'¶
foajlg th ±kq◊'
§Bfha ñysrx.,d weú;a isiagï
tl weomq l;dj uu lsõfõ¶
§tal yokak mqΩjka iqoa†'¶
§ud;a okakjd' ta;a tal fkfï
m%Yafka' Wfoa ux we|f.k
foajlhsh,f.a f.or tkakfka
.sfha' ta tkak my<g tkfldg
156 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lÜáhu my< idf,a tla/


iafj,d' fndaâ óáka tlla jf.a'
ñysrx.,df.a ;d;a;;a weú;a'
ñysrx. u,aId fldai< thd,f.a
wïu,d' miafia wfma ;d;a;;a
wdjd' iSh;a wdjdiS.s˙ mjq,u
t;k'¶
foajl widf.k Wkafkah'
§t;k f,dl= l;djla .shd'
f,dl=u tlla'¶
Ndjkd ish,a,u foajlg lSjdh'
§wka;sug ;Ska≥ jqkd iS.s˙ tl
úl=K,d ta i,a,s fnokak'¶
foajlf.a uqyqK mqrd me;s¯.
sh fõokdj Ndjkd fyd¢kau
±laldh' th fld;rï wjxl
fõokdjlao lshd weh wo Wfoa
f;areï .;a;dh' iS.s˙ tl
iS.s˙ Final 157

úl=Kkjd lshd lshoa° ;udf.a;a


yoj; weú,S.sfha fï f,i
fkdfõo@
§fï wïud ;d;a;d úl=Kf.k
lkjd jf.afka iqoa†' wehs lg
jyf.k ysáfha'¶
foajl weiaj, l∫Ω ;ndf.k
lSfõh' Ndjkd fudfyd;la
n,df.k Wkakdh'
§ys;kafk l;dlf<a kE lsh,o
ï' wy.kak t;k fjÉp l;dj'¶
Ndjkd wef.a cx.u
≥rl:kfhka wo Wfoa jQ l;dj
má.; l<dh' tfia lf<a foajlg
wikakg fokakg fkdfõ'
wkd.;fha hï ojil fï l;dj
h<s;a wikakg wjYHfõ hehs
is;dh'
158 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§iqoa†hs wlalhs mõ'¶


foajl ≥lanr y~lska lSfõh'
§mõ wms fkfï whsfha' wfma
iS.s˙ tl' fï w;a folska ye≥j
iS.s˙ tl' Thd mõ'¶
Ndjkd w~ñkaa lSjdh' foajl
háf;d, ymdf.ku Wkafkah'
fuh fld;rï wñys˙ fõokdjlao
lshd weh ±kf.k Wkakdh'
§wka;sug iShd lsõjd iS.s˙
tl fnokjd yenehs fnokafka
ñ,skaog iqrx.sg rejka;sg fkfï
orefjda álg lsh,d'¶
foajl n,df.k Wkafkah'
§ta lshkafka ug wlalg wfma
fmdä wlalg ñysrx.g u,aIg
fldai<g' y˙hgu yhg' iShd
ishhg ;syla ;shd.kakjd lsõjd'¶
iS.s˙ Final 159

foajl lsisjla lSfõ ke;'


§tfyuj;a fjÉp tl fyd|hs
iqoa†'¶
§fudllao fydf|a¶
§iS.s˙ tfla jeä whs;sh
iqoa†f.a mjq,gfka' iuyrúg'¶
foajl lshdf.k wdfõh' ta;a
Ndjkd wehj keje;a;=jdh'
§ta;a fï fn°u idOdrK kE
lsh,d uu ta fj,dfõ lE .y,d
lsõjd' f.dvla ;†ka lE.y,d
lsõjd¶
foajl mq≥ufhka ysi
tfiõfõh'
§wehs iqoa† widOdrK' fudllao
tafla ;sfhk widOdrfKa' iShd
y˙fka'¶
§kE iShd y˙ kE whsfha' wo
160 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ú;rla fkfï' w†ka wjqre≥


úisy;rlg ú;r l<skq;a iShd y˙
kE' f.dvla jer†hs¶
foajlg fudllao ±kq◊' Tyq
ysi tfiõfõh'
§wjqre≥ úisy;rlg ú;r
l<ska lsõfõ iqoa†¶
zwehs Thdg f.d; .efykafkaZ
weh is;ska weiqjdh'
§ta fj,dfõ iSh;a weyqjd Th
m%Yafku' ux ≥kak W;a;fr® ±k.
kak ´ko2 ï'¶
Ndjkd weiqjdh' foajl ysi
jekqfõh'
weh wehf.a cx.u
≥rl:kfhka má;l l< fojk
ijqkaâ la,sma tl;a msg;g
.;a;dh'
iS.s˙ Final 161

§wykak¶
Ndjkd th jdokh l<dh' miqj
Tyq foiu n,df.k Wkakdh'
§kE iShd' iShd lrk foa
lrkak' ta;a yhg fnokak nE'¶
§wehs¶
§tal iShd y;g fnokak ´k'¶
§wehs ue◊l y;g¶
§orefjda y;afofkla bkakjd
iShd' iShg u;l ke;sfj,d'
ke;akï ys;du;d u;l
ke;slr,d' tal idOdrK kE¶
§fu;k fldfyo y;la Ndjkd¶
§bkak keka∞¶
Ndjkd ≥rl:kh fudfyd;lg
kj;d foajl foi neÆfõh'
§ux fï fj,dfõ wfma idf,a
162 iq„j m%ikak wdrÉÑ

µeñ,s fmdfgdaiaj, .y,d ;sfhk


uf.a fmdä keka†f.a mska;+fr®
wrf.k wdjd whsfha' uu lsõfõ
wr wjqre≥ úis tllg ú;r l<ska
ke;sfjÉp uf.a fmdäkeka† .ek'
thdf.a mska;+fr® wrf.k wdjd¶
Ndjkd lSjdh' foajlf.a
fofk;a r;aúh' mmqj weú,sK'
zwfka fohshfka Thd fïZ foajl
mmqjg w;la ;shd.;af;ah' zThdg
fudkjo jqKd whsfhaZ Ndjkd
is;ska lSjdh'
§tfyu f.k;a uu
mjq,gu uf.a fmdä kekaof.a
mska;+fr® fmkak,d fï ál lsõjd'
wykakflda¶
Ndjkd h<s;a th jdokh
l<dh'
iS.s˙ Final 163

§fï fmdä keka∞' iS.s˙ tl


ye≥fõ thhs iShhs ;d;a;hs lsh,d
fï ±kq;a ;d;a;d lsõjd' b;ska fï
fmdä kekaog mqf;la Wkakfka'
wehs thd iShf.a uqKqmqfrla
fkfïo@¶
foajlf.a fofk;a f;;aúh'
Tyq wef`â hehs is;d uq;
;olr.;af;ah' Ndjkd fï
ish,a, n,df.kh' zThdg wo ug
lshkaku fjkjd whsfha' ;j;a
yxÛkak nE'Z Ndjkd is;ska lSjdh'
§fu;k ≤ygj;a ±lafla ke;s
Wka .ek l;dlrkafka fudlo
Ndjkd'¶
Ndjkd h<s;a jdokh
keje;a;=jdh'
§tfyu lsõfõ ñysrx.f.a
164 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wïud' k,a, uf,a keka∞ thd¶


Ndjkd tfia lshd h<s;a jdokh
l<dh'
§flfkla ≤yg ±lafla kE
lsh,d whs;sh ke;sfjkafka kEfka
keka∞' iShf.a w;ska fofjks
mdrg;a mjla fjkak nE' tfyu
fkao' ojil Thd keka†j fï
f.o˙ka whska l<d' Thd „úf;au
ta .ek miq;efjkjd' ta miq;eùu
wdfh;a y∞.kak tmd' ojil
;ukaf.a ys;g ≥lla ke;sj
ys;kak mqΩjka ;SrKhla .kak
iShd'¶
§fl,a, lshkafka we;a; iShd'
ta u,a,s;a ±ka ñysrx.f.a jhfiu
we;s' fldfyay˙ we;s' tal fok
fkdfok tl iShf.a jevla' ta;a
iS.s˙ Final 165

ta u,a,sg;a fldgila hkak ´k'


taflka wmsg mdvqhs' uf.a fldgila
wvqfjkjd lshkakflda' ta;a
idOdrK kE' fïl ye≥fõ keka†hs
iShhs ;d;a;hs' tfyu ≥la úka|
.E◊f.a orejg wru widOdKhla
lf<d;a iSfha wmsg y˙hk tlla
kE'¶
foajlf.a fofk;aj,ska l∫Ω
oyrdjla .,df.k .sfha Ndjkd
n,df.k b¢oa°uh' ta l∫Ω
.e,sh hq;=u l∫Ω nj Ndjkd
±kf.k Wkakdh' tfy;a weh Wka
wiqfkka biaiS foajlf.a fofk;a
msi±ïudh'
§tal whskalr,d ;shkak
;d;af;a' kx.s fjkqfjka' ;d;a;d
fudkjdj;a ≥kafku ke;af;a
166 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fl,a,ghs' fjäka tlla .;a;o@


lr ud,hla wrka ≥kako@ wvqu
.dfka hkfldg fïl ;shd.kska
lsh,d remsh,a ∞yla ≥kako@
kE' tals .shd' we∫ï fol ;=kla
wrka „jka whshd tlal .sfha'
wms myq.sh wjqre≥ úiai mqrdu
fï iS.s˙ tflka lEjd ìõjd' fï
fokakf.a fjäka l<d' yeufoau
l<d' orejkag jdyk wrka ≥kakd'
thd,j fyd|u biaflda,j,g
hj,d b.ekakqjd' tajd lf,a iS.s˙
tfla i,a,sj,ska' Thd ≥kafka' ta;a
kx.sf.a orejg tl mekai,laj;a
wrka °,d kE' tfyu fkao@
Thdf.a tl uqKqmqfrla fudk ≥lla
úka|o lsh,d wms okakjo@¶
§we;a;' tod mqf;a ug fïl
lsh,d fokak flfkla Wkafka kE'
iS.s˙ Final 167

talS .shd ;uhs' wms thdf.a fldgi


whska lr,d ;shuq' ojil ths'¶
Ndjkd cx.u ≥rl:kfhka
jdokh fjñka ;snQ foa
keje;a;=jdh' foajl Ndjkdf.a
fïih u;;snQ w; w,a,df.k
ta u; ysi ;shdf.k we~qfõh'
Ndjkd ksoyiaj ;snQ w; foajlf.a
ysi u; ;enqfõh'
§w~kafka wehs lsh,d uu
wykafka kE iq≥ whsfha' lj∞j;a
wykafka kE'¶
Ndjkd uD≥j lSjdh'
§u''u''g iudfjkak iqoa†'
iudfjkak'¶
Tyq w~ñkaau lSfõh' Ndjkd
weh Wka wiqfkka biais Tyqf.a
mqgqj woaorgu wdjdh' Bg;a
168 iq„j m%ikak wdrÉÑ

miqj weh Tyqf.a ysi wef.a


Wl=,g nrlr.;a;dh' †.gu ysi
ms˙ueoa∞h'
§uu ±ka lshkak' ux okakjd
ug fudllao fohla yeu∞u
lshkaak Wkakdfkao@ iS.s˙
mjq,g Wreulï lshmq wfma
≥mam;a whshd' wjqre≥ úisy;rla
≥la ú|mq fld,a,d' tlmdrgu
weú;a ydialï lrkfldg wmsg
kslugj;a ys;=fka kE' fï wfma
iq≥ whshd lsh,d' ñysrx.,d jf.a
lífnda' fldai<,d jf.a fldaïn
lE,s jfÜ bkakfldg ug mq≥u;a
ys;=K' fï mjq,g tl fyd|
fld,af,laj ≥kafka ke;af;a wehs
lsh,d' wfka fï °,d ;sfhkafka
fohshfka' uu Thdf.a whs;sh
fjkqfjka wo lE.eyqjd iq≥
iS.s˙ Final 169

whsfha' f.a fojk;a l<d' wlald


l;dl<d' ;d;a;d l;dl<d' wïu;a
l;dl<d'¶
foajlg l;dlr.kakg
fkdyels úh' Tyq †.gu
Ndjkdf.a Wl=, n∞f.k
we~qfõh'
§wo;a f,vjkako msiafida
hkafka' wd' wo;a ug fufyu
ojiu ;shd.kako lshkafka' ï'¶
weh Tyqf.a ysifla w;˙ka
weÛs,s;=vq hjñka weiqfõh'
§ug pqÜgla uQK fmkakkak¶
weh Tyqf.a y~d jefgk
uqyqKu f∞a;g .;a;dh' foajlf.a
≤iaj,ska .e¨ l∫<ska Ndjkdf.a
≤;a f;ñK'
§wfka fï wehs@¶
170 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§uu yeufoau lshkak


iqoa† Wkafka' ta;a y†iaisfhau
iQ˙hwdrÉÑ,d weú;a'¶
lshdf.k wd foa foajlu
.s,.;af;ah' Tyqg miq.sh ojia
áfla jQfha th nj Ndjkdo
±kf.k Wkakdh' tl w;lg
iQ˙hwdrÉÑ,d weú;a wru lrmq
tl fyd|h'
§udj wrka hhs lsh,d ys;=jo@
ï¶
foajl ysi jekqfõh'
§b'';s''ka wrka .shdu
fudflda' ljqrey˙ weú;a udj;a
wrka hkafkdakfka' fkao@
tfyufkafl,af,da ojil
ue˙lrkjfka' wehs b;ska¶
yeufoau Tyqf.au uqúka wid.
iS.s˙ Final 171

kakg wehg wdih'


§u''u''u iqoa†'¶
Ndjkd l;dlf<a ke;' Tyqf.a
ysifla w;r weh we;eÛs,s /f.k
.shdh'
§yeufoau uu úi|.kakjd'
fmdä wlald weú;a f.dvla m%Yak
whskalr,d ≥kakd' ta;a whsfha'¶
Tyq n,df.ku Wkafkah'
§uf.a „ú;hg;a ug W;a;r
´fka'¶
foajl l;dlf<a ke;' tfyu
wo Tyqg l;dlrkakg wudre
nj;a weh ±kf.k Wkakdh'
§ojil wms l;dlruq' ï' wms
fokakf.u „úf;a .ek whsfha'
l;dlrkaku ´k' fydf`oa¶
foajl ysi jekqfõh'
172 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§uu .ek fï we;a; ;j ljqo


okafka iqoa†¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§wlalhs udhs ú;rhs' ug
wlalg fkdlshd bkak nE' Bfha
uu yeufoau ys;=jd' tl fohla
ksid'¶
Ndjkd ta uqyqfKa ≥lanr fr®Ld
foiu n,df.k lSjdh'
§irula .kak Thdf.a
w,aud˙h we˙hd' t;k uf.a
ue˙Ép keka†f.a mska;+fr® ;snqKd'
yeufoau ug ta mska;+fr® lsh,d
≥kakd' yeufoau' ta;a tl fohla'¶
§ï'¶
§ta w,aud˙ mÆfõ le;
fl,af,laf.a mska;+rhl=;a ;snqKd¶
weh lSjdh' Tyq ,e–cdfjka
iS.s˙ Final 173

fofk;a nrlr.;af;ah'
§wehs okafka kE ta le;
fl,a,f.a mska;+fr® w,aud˙ mÆfõ
.yf.k Wkafka¶
weh f;d,amg ;o lrf.k
fuka weiqjdh'
§ta le; fl,af,laf.a
mska;+rhla fkfï¶
§tfykï'¶
§uu ±lmq tlu iqrx.kdúf.a
mska;+fr®' uf.a „úf;a uu ±lmq
t''l''u foaj;dù¶
foajl lSfõh' Ndjkdf.a <h
fjõ,df.k fuka .sfhah' wehf.a
w; Tyqf.a ysi u; ;oúh'
§b;ska ldf.a jqk;a mska;+rhla
tfyu .yf.k bkakfldg fï'¶
§uu ojil lshkakï iqoa†'¶
174 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§lshkaku fjkjd whsfha' fï


lEu weú;a' wms ld,d buq' ug
nv.skshs'¶
foajl ≤ia msi∞ .;af;ah'
Ndjkd b|f.k Tyqf.a uqyqK
foiu n,df.k Wkakdh'
zkekaof.u uQKfkaZ weh is;=jdh'
§lkak' iqoa†¶
mdka fgdaiaÜj, ngr® .d ≥kafka
foajlh'
§ug fï l;dju lshkak ´k'
fldfyo ysáfha' ljoo wdfõ'
fldfyduo wmamÉÑhs mq;hs
„j;ajqfka' yeufoau'¶
§lshkjd iqoa†¶
§±ka fï l;dj'¶
§±kg fï l;dj iqoa†hs wlalhs
±k.;a;du we;s iqoa†'¶
iS.s˙ Final 175

§ta;a ojil lshkak ´k'


yefudagu'¶
weh mdka fgdaiaÜ tl lñkau
lSjdh'
§±ka ug lshkak whsfha' iS.s˙
tl fír.kafka fldfyduo@
thd,g i,a,s fokafkdak' wms iS.s˙
tl úl=Kkak nE'¶
§lj∞j;a nE' wms iS.s˙ tl
,iaikg lrkjd iqoa†'¶
§ta;a fldfyduo@ thd,f.a
i,a,s fokafkdak whsfha' ke;akï
fïl wmsg lrf.k hkak nE'¶
foajl Tyqf.a mEk idlal=fjka
.;af;ah' Bg;a miq Tyqf.a
ihsâ ne.a tflka iq≥ fld<hla
.;af;ah'
§±ka lshkakflda iqoa† thd,d
176 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iS.s˙ tl fokak hkafka lShgo


lsh,d¶
Ndjkd ish,a,u my∞ ≥kakdh'
§ug f;afrkjd' t;fldg
ñysrx.g ,laI wiQjla fokak
fjkjd' u,SIdgg;a ta .dK'
fldai<g;a tfyu' t;fldg ta
;=kafokdg ú;rla ,laI foish
y;<syla'¶
§Tõ' wms fldfyduo ta .dK
fokafka whsfha'¶
§ta;a iqoa† fokak mqΩjkakï
wmsg iS.s˙ tl lrf.k hkak
mqΩjka' tfyu fkao¶
§ï' uf.hs wlal,d fokakf.hs
fï w''fma wr fmdä whshd bkafka'
keka†f.a mq;d' thdf.a fldgi;a
∞,d fkao@¶
iS.s˙ Final 177

Ndjkd Tyqf.a weiafoi n,ñka


f.d;.iñka lSjdh'
§uu wdfõ iqoa† fldgi .kak
fkfï¶
§wd' ±ka fkdf.k bkako
,Eia;sh' .ykjd uu' nQrejd jf.a
uf.a fldgi tmd lshkak tmd'
f.dka yrld' yrla /<¶
foajl iskdiqfkah' ;j;a
n◊kjdkï Tyq wdih'
§ojil orefjlag y˙ ;sfhkak
´k' fu;k fjiaika;rf.a nd,
mq;d fjkak hkjd¶
wehg lshúk'
§iqoa†¶
§ld''f.a o''re''fj''la''g''o
iqoa†¶
Ndjkd neÆjdh' ish,a, ta
178 iq„j m%ikak wdrÉÑ

≤iaj, ,shù ;snq◊'


§fid˙ fid˙'¶
Ndjkd /õjdh'
§iShf.a fldgi;a wmsg
∞kjfka' t;fldg iS.s˙ tl
lrf.k hkak mqΩjka' m%YAfka
;sfhkafka wr ,laI foiSh y;<sy'
tal fï ±ka b,a,kak jf.a thd,d
bkafka'¶
foajl ysi jekqfõh'
§;;amrhla fokak iqoa†¶
foajl Tyqf.a cx.u ≥rl:kh
.;af;ah' tys wxlhla f.k Tyq
weu;=ula .;af;ah' ≥rl:kh
lfka ;ndf.k bkakd .ukau
Tyq fidfiacia tl lmd wehg
≥kafkah' zux ≥fjlao tfyu
fidfiacia lm,d lkak fokak'Z
iS.s˙ Final 179

wehg wikakg isf;hs'


§.=â fudaksx ksYdka; whshd' uu
foajl¶
Tyq fï y†iaisfha l;dlrkafka
ldgo@
§Tõ whsfha' ±ka fld<U fiÜ,a
fjkaku ys;ka bkafka' l;dlf<A
whsfha fmdä fohla ±k.kak¶
Ndjkd mdka fgdaiaÜ tllg
ngr® .d .ïñ˙ia l=vq álla bi
thg fidfiacia tlla ;enqjdh'
Bg;a miqj th frda,a tlla fia
t;=jdh' Bg;a miqj weh Tyqg
lgla leõjdh' fofokdf.a ≤ia
yuqúh' r;al< we,afmks;a;la
weia wiafika .shdla fia ˙†k'
§ug lshkak whsfha ,laI
foish mkyl ú;r f,daka tlla
180 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.kak lShl ú;r fm%dmá tlla


;shkak ´ko@ wemhla ú†yg¶
Ndjkd úuis,af,ka widf.k
Wkakdh'
§wd ta .dK we;s fkao whsfha'
t;fldg whsfha ug kslug
lshkak nEkala bkafg%iaÜ tl;a
tlalu f,daka bkaiafgda,aukaÜ tl
lShla fjhso' wjqre≥ oyhlg wms
f,daka tl .kakjd lsh,d ys;uq'
wd y˙ whsfha' uu bkakï' ug
±kauu ±k.kak ´k'¶
foajl ≥rl:kh w,a,df.ku
Wkafkah' Ndjkd ta wjirfhka
;j;a mdka fgdaiaÜ lgla leõjdh'
§fï .dK jf.a fkao whsfha'
uu whshg yjiafj,d .kakï
whsfha' ;ekalshq'¶
iS.s˙ Final 181

foajl ≥rl:lkh ;enqfõh'


§wmsg fï m%Yafka y˙u
f,aisfhka úi|.kak mqΩjka iqoa†'
iS.s˙ tl;a /lf.k thd,g fok
i,a,s;a °,d fmdä uqo,la udfilg
lf,laIka tflka whska lr,d'¶
Ndjkd is;=fõu iS.s˙ tl
úl=Kkak fõù lshdh'
§lShla fokak fjkjo ,laI
foish y;<syl f,daka tlla
.;a;du whsfha'¶
§;=ka,laI úis;=ka∞yhs' Bg;a
wvqfjhsÆ' kslx whshd lsõfõ'
kqjr whshd flfkla±ka î ´ iS
tfla fyâ Tµsia bkafka' wms tlg
jevlf,a'¶
Ndjkdg mq≥u iekiSula ±kq◊'
weh ta iekiSfukau iskdiqkdh'
182 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§±ka wms iShg fï jefâ lshuq'


ï'¶
§fïl iqoa† ;d;a;;a bkak
;eku lshuq' iqoa† ;d;a;g;a álla
iS.s˙ tlg tkak lshkak' wms
fïl úi|uq' iS.s˙ tl jykak
nE'¶
Ndjkdf.a w;la foajlf.a
w;la u;g jegq◊' foajl fofk;a
tijQfõh'
§iS.s˙ tl fír.kak' tal wfma
„úf;a'¶
weh uquqKd lSjdh' foajl ysi
jekqfõh'
§wehs lsh,d uu miafia
lshkakï'¶
±ka miafia lshkak lshd
is;d.;a iEfyk foaj,a we;'
iS.s˙ Final 183

09
fofokdu f.dvjQfha leí˙fha
msgqmi wiqkgh' tlg hkakg
tlaj hkakg fï;rï wdidjla
yoj;g oefkkafka wehs@ Ndjkd
b|.;af;a id˙ fmdgo b†˙mig
f.kh' wÆ;a ysre t<sh rka ly
mdgg jdykhg jegqfka jdykh
.uka lrñka ;snqfka †hjkakd
fj,ahdh woao˙ka ksidh'
foajl Tyqf.a cx.u
184 iq„j m%ikak wdrÉÑ

≥rl:kfha leurdj ls%hd;aul


lf<ah' Bg;a miqj ;;amrfha° Tyq
th Ndjkdf.a uqyqKg <xlf<ah'
Tyq lrkakg hk foa Ndjkd
bfjka fuka f;areï .;a;dh'
weh y˙ blaukg Tyqf.a me;a;g
wdjdh'
§;ksfhka fi,aµs .kafka kE
fudavfhda' tfyu ,iaik kE' wms
fufyu .uqflda'¶
Ndjkd foajlf.a w;ska cx.u
≥rl:kh f.k weho Tyqg ióm
jQjdh' Bg;a miqj weh fofokdf.
au rej cx.u ≥rl:kfha igyka
jk fia fia,aµs mska;+r yhla
y;la tl †.gu .;a;dh' miqj
weh .;a mska;+r foi tlska tl
n,df.k Wkakdh'
iS.s˙ Final 185

§fïl uu ±ïud fjda,a


tlg' fï' fida lshqÜ' tl
,iaik fl,af,l=hs le;u le;
fld,af,l=hs'¶
weh fk;Ûska Tyq foi n,d
lSjdh' foajl ieye,aÆfjka
iskdiqfkah' Wfoa weh lshQ foaj,a
ksid ys; álla ieye,aÆ úh'
we;a;gu ys; ieye,aÆ jQfha
iQ˙hwdrÉÑ,d fl,a,j wrf.k
hkafka kE lshd y˙hgu ±k.;a
miqo@
§fï oeïud y˙'¶
weh Tyqf.a ≥rl:kfha
uqyqK;g ±ka .;a mska;+rh
oud fmkajQjdh' we;a;gu th
,iaikh'
§Tkak fïl udrelr,d
186 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wyqfjkafka kE y˙o@¶
foajl ysi jekqfõh'
§ux ys;=jd iS.s˙ tl ≥kaku
;uhs lsh,d'¶
§fï fhdackdjg iShhs ;d;a;hs
leu;sfjhs fkao iqoa†'¶
§leu;sfjhs' tfyu ke;akï
uu leu;s lr.kakjd' wmsg
f.jkak mqΩjka fkao@¶
§fíl˙ filaIka tfla fm%dµsÜ
tflka ú;rla f.jkak mqΩjka¶
§uu pqÜgla neÆjd' miafia
yjiafj,d y˙hgu n,kak ´k'
,iaikhs ±ka'¶
ta foajlf.a iïmQr®K Y%uhh'
th tfia ke;ehs lshkakg
lsisfjlag wo fkdyel' Ndjkdf.a
≥rl:khg fka;%d weu;=ula
iS.s˙ Final 187

≥kakdh'
§nnd fldfyo@¶
§fï whshj;a tlalf.k tkjd
wlald'¶
§blaukg tkakflda' ug
fld,a,f.a uQK álla n,d.kak¶
weh ≥rl:kh lfka ;ndf.
ku Tyq foi neÆjdh'
§tfyu n,kak ;rï fohla fï
jyq meáhf.a uQfKa kE wfka¶
weh lSfõ foajlf.a w;lao
ñ˙ldh' weh fï lshkafka ld
.ek±hs foajl f;areï .;a;dh'
§wms fï <Û wlald' blaukg
tkjd'¶
Ndjkd ≥rl:kh úikaê lr
neÆjdh'
§ug wmamÉÑ tlal l;dlrkak
188 iq„j m%ikak wdrÉÑ

´k' fydf|a'¶
§wmamÉÑg uu lshkjd' iqoa†
wo ug wr frfldaâ lrmq ál
tjkak fydf|a'¶
Tyq lshkafka yefudau b†˙fha
keka∞f.a mq;d .ek l;dl<
foaj,a ál .ekh'
§iS.s˙ tl iqoaolrf.ku mgka
.kak tl fyd|hs' y˙ ksoyia'¶
§mgka.kak oji álla l,a
∞.kak fjhs iqoa†'¶
§tal lula kE' Bg miafia iS.s˙
tl wfma ú;ruhs'¶
Ndjkd lSjdh'
§y†iaisfha fï iqoa†j fokak
fï'¶
foajl hula lshkakg f.d;
.eiqfõh' Tyq wikakg hkafka
iS.s˙ Final 189

l=ula±hs Ndjkd bfjkafuka


f;areï .;a;dh'
§udj ;d;a;d ldgy˙ fokak
hhs lsh,o' wd whsfha¶
foajl ysi jekqfõh'
§talkï okafka kE' wmsg b;ska
tfyu fkdhkak ldrKdjl=;a
kEfka' Tkak ;síndkï lshkjd'
ux lsõfõ fï b;ska i<l,d
n,kakj;a ljqrey˙ wema,hs
lrkak tmehs fkao whsfha' keoao
ux lshkafka'¶
Ndjkd wyl n,df.k uqj
;olrf.k lSjdh' foajl neÆfõ
wirKjh'
§tfyu lshkaku ´ko iqoa†'¶
§b;ska whsfha wmsg †jeia
kEfka' fkao@ biairkï f,gr®ia
190 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fokjÆ' frdai u,a fm;s ∞,d


fikaÜ álla ∞,d' ±ka b;ska
fï tia tï tia ;sfhkjd'
jhsnr® ;sfhkjd jÜia wema
;sfhkjd' ta ke;;a fï uQKgu
lsh,d ∞kak ne˙o@ ux lshkafka
ysf;a ;shka bkak .,a bíng
fkao@¶
foajl wirKj iskdiqfkah'
§thd lshhs b;ska' .,a bínfka'
ó yrlfka' yrla /<fka' álla
fj,d hkjd ógr® tlg jefgkak'¶
†Æ,k ≤iska weh neÆjdh'
Bg;a miqj f;d,amg uqj ;=<g
f.k mdrg iskdiqkdh'
§wdofr® whsla lS%ï tllaÆ'
lkjdkï blaukg lkafkdak'
ke;akï †hfj,d hkjd' fldaka
iS.s˙ Final 191

tl ;uhs iQmamq lrkak fjkafka


ke;akï' fl,af,da lshkafka Th
biair'¶
weh wyl n,df.ku lSjdh'
§kE iqoa†' wdofr® tfyu
†hfjk whsia lS%ï tlla fkfï'
j;=r .kak .kak ;j W,am;aj,ska
j;=r Wkk fyd| <s|la' .;a;d
lsh,d j;=r wvqfjkafka kE'¶
Tyq lSfõ ryiska fukah' leí
˙h≥rd fï lsisjla widf.k
bkafka ke;'
§y˙ b;ska' fudkjd lrkak;a
b;ska <s|g nd,a†hla ∞kak
flfkla tkafkmehs wfka'¶
weh lshQ fohg wehgu yskdj
kj;ajd.kakg ne˙úh' foajlo
iskdiqfka ta uqyqK foi n,df.
192 iq„j m%ikak wdrÉÑ

kh' ztkjflda mksÜgqjla wrka


wfma <s| .djg'Z wehg w;ska wek
lshkakg isf;hs'
§tfyu b;ska wdjg .shdg
fyd| <s|lska j;=r .kak nE iqoa†'
u,a fol ;=kla <s|g ∞,d wÛ=re
lE,a,la folla tfyu;a ∞,d
iSrejg <sf|ka j;=r ál .kak
tmehs'¶
Tyq iskdj kj;ajd lSfõh'
n,dfmdfrd;a;= fkdjQ f,i
fofokd w;r ;snQ wdikhueo
fldgfia ;snQ bfâ ;snQ foajlf.a
w; u;g Ndjkdf.a w; jeáK'
;oúK'
§u,a lv lv bkak fjf,a fjk
wh weú;a nd,a† fmr<hso lsh,hs
nh' tlmdrla tfyu fjkak
iS.s˙ Final 193

.shdfka¶
weh tmuKla lSjdh' leí ˙h
is.s˙ tl wi<g wdfõh' Ndjkd
tl ne,aulska neÆjdh'
§f;arekdo@¶
weh weiqjdh'
§ï' fyd|g¶
foajl lSfõh'
Ndjkd ;d;a;dg .;af;a
jdykfha bkakd .ukauh' iS.s˙
tl fírd.kak l;dlrkjdkï
t;k ;d;a;d;a isáh hq;=uh' Bg;a
jvd wehg ´kd ù ;snqfka fï
fufyhqu msgqmi bkafka foajl
nj ;d;a;dg ta;a;= .kajkagh' msh
rc;=udg imqu,a l=udrhd .ek
lshk ojig fï ish,a, jeo.;a
fjkq we;'
194 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§;d;a;d' Thd fldfyo@¶


foajl weh foi n,d.;ajku
n,df.k Wkakdh' Tyqf.a ne,afï
l;d oyila ,shù we;' wo
is≥jQ yeufoau fufyu ys;kakg
wudreh' fï l;dfõ rplhd
±ka ;ud fkdfõ' fï jïmiska
bkakd .eyeKq „ú;hh' wehj
fï w;afolska /l.; yelsfõo@
th okafka foúhka muKh' ta
fjkqfjka foúhka b,a,kafka ljr
jka†hlao@ ta jka†h wjYHkï fï
±ka f.jkakg foajl iQ∞kïh'
§kE ;d;a;d' fï iS.s˙ tl
lrf.k hkak fmdä woyila
;sfhkjd' foajlhshd lsõfõ'
;d;a;g mqΩjkakï pqÜgla¶
Ndjkd wheo isáhdh'
iS.s˙ Final 195

§ux tkakï iqoa† fudkjo


fld,a,d lshkafka¶
Tyq tfyu lshoa°;a wehg
wdih' ;d;a;df.a ysf;a foajl
.ek we;af;a meye°uls' zljqo
fï msiaig meye≥fka ke;af;a
b;ska' ug mq≥u fuÉpr ld,hlg
fl,af,la meye≥fka ke;s tl'Z
tfyu jQ tl fyd|h'
§;d;a;d tkakflda' weú;au
wykakflda' Wfokau tkak
fydf|a'¶
Ndjkd ≥rl:kh ;nd Tyq foi
n,d iskdiqkdh' ta weia ;snqfka
weh fj;uh' ≤iaj, ne,aug
iudka;rj Ndjkd fof;d,a mg
;olr.;a;dh' ;ud foi fufyu
flfkla n,df.k bkakjd
196 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lshkafkau mq≥uhls'
§wms fï whsfha'¶
Ndjkd hula lshdf.k wdjdh'
foajl neÆfõh' leí˙h msgqmi
wiqk l=vdh' ta ksid tys hoa°
fofokd w;r uy ≥rla we;af;a
ke;'
§wehs iqoa†¶
§kE tlaflda yjiu
lshkakïflda'¶
§lula kE lshkak ±kauu'¶
§tfyu úfYaI fohla fkfï'
yjiafj,d lshkakï' tal fkfï
fjo uy;a;hdf.a f.or u<f.a
bjr we;sfka'¶
§ta;a y;a ojila bkafkmehs
iqoa†'¶
§ï' fj,djla ;snqKdkï wmsg
iS.s˙ Final 197

kE ux lsõfõ fï'¶
wehf.a ≤ia nenf,hs' th
fjila tlg i,a Whklg ouk
iS˙h,a n,aí je,la fiah' hula
lshd.kakg fmru jdykh iS.s˙
tlg wdfõh' Ndjkd jdykfhka
nyskakg fmr foajlf.a ju; u;
iqr; ;enqjdh'
§fldfyduy˙ fïl /l.uq' ux
fjkqfjka ï¶
weh lSjdh' tfia lS úg Tyq
fldfydu;a th /l.kakd nj
Ndjkd ±kf.k Wkakdh' tjeks
úYAjdihla tla wd;au Njhl°
tla jrlg ths'
§f;afrkjd' iqoa† hkak' ux
f.j,d tkakï'¶
foajl lSfõh' Ndjkd
198 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foajlf.a w;ska w; .;af;a ukao.


dójh' Tyq;a iuÛ ;ksju ≥rl
hEfõ wdYdjla wehg we;súh'
fldfydu;a fï ≥r „jk .uk
Tyq;a iuÛ hkakg Ndjkd
rUqlaje,a, ;SrKh lr yudrh'
yoj;g fï ±fkk ksjk talh'
iqjh talh' fï lror ksudjQ miqj
iska≥jla ∞f.k kgkakg mjd
fl,a,g wdidjla we;sj we;af;ao
talh'
fka;%d Wkafka wef.a ldurfha
lnâ tlla werf.k f∞rg
msgqmdh' foajl wdfõ uD≥jg md
;ndh' Tyq wd njla weh ±lafla
ke;' wehg weiqfkao ke;'
foajl meñK frdao mqgqjg
w;la ;enqfõh'
iS.s˙ Final 199

§wlafla'¶
foajl l;dlf<A W.=˙ka fukah'
fka;%df.a kyr †f.a .,df.k .sh
f,a ifydaor fifkyilska WKqúh'
fld,a,df.a uqyqK h<s;a jrla
olskakg weh Wfoa isgu ±jqKdh'
weh frdao mqgqj yrjd.;af;a
fõ.fhks' ≤ia l∫<ska f;;aj
f.dia ;snq◊' fka;%d foajlf.a
w;la ±äj w,a,d.;a;dh'
§pqÜgla my<g tkak uf.a iq≥
u,a,sfha'¶
fka;%d lSfõ w~ñkas' foajl
frdao mqgqj <Û oKTnd fka;%df.a
Wl=,gu ysi ;enqfõh' fka;%d
;u Wl=f,a ;snQ fld,a,df.a ysi
wmuK wdorhlska ism.;a;dh'
§Thd wdmq ojfiu ug fudllao
200 iq„j m%ikak wdrÉÑ

±kqKd uy;a;fhda' wfka uf.a


fmdä u,a,shd' Thdg uu fldÉpr
wdofr®o@¶
foajlg we~q◊' fï jeks wlald
flfkla ,o yeu nd, u,a,S
flfklau jdikdjka;h' tfiau"
fï jka u,a,S flfkla ,nk
yeu wlald flfklau Bg jvd
jdikdjka;h'
§ug iudfjkak wlafla'¶
foajl lSfõ w~ñkas'
§wfka w~kak tmd' ug uf.a
u,a,sj ,enqKfka' uu uf.a
u,a,shj bU,;a ;sfhkjd' fï
mqxÑ uQK uu bU,;a ;sfhkjd'
Thd wms <Ûgu wdjfka¶
fka;%d foajlf.a ysi
fkdkj;ajd ism.ksñka lSjdh'
iS.s˙ Final 201

tfoi n,df.k Wka Ndjkdf.a


≤ia f;;aúh'
§ug ndmamj n,kak ´k'
Thdf.a wïug Thdf.a wmamÉÑg
uu fldÉpr wdofr®o lsh,d Thd
okafka kE' udhs iqoa†hs yji
tkjd'¶
foajl ysi jekqfõh'
§ta ;rugu wmamÉÑ wlalg
iqoa†g wdofrhs' thd udj iS.s˙
tlg tõfj;a tlfka wlafla'¶
fka;%d foajl ;u Wl=f,a
ks∞f.k bkakd yeá weiafolska
Ndjkdg fmkakqjdh' Ndjkd
iskdiqfka f;; ≤isks'
§udj fmardfo◊fha fjo
uy;a;hd <Ûg Wiaif.k
hkfldg uu ys;ska me;=jd fï
202 iq„j m%ikak wdrÉÑ

jf.a u,a,s flfklaj ,nk


wd;afï y˙ ug fokak lsh,d'
±ka wdfha wmsj ∞,dhkak nE iq≥
u,a,sfha fydf|a'¶
foajl ysi jekqfõh' fka;%d
h<s;a j;djla my;a ù Tyqf.a ysi
ism.;a;dh'
§wmsg ms˙ñ ifydaorfhlag Thd
we;s' Thd ú;rlau we;s' wfka
wfma fld,a,d fuÉpr f,dl=fjkak
fldÉpr ≥la ú¢kak we;ao@ Thdj
f,dl=uy;a lrkak „jka ndmamd
fldÉpr ≥la ú¢kak we;ao@¶
ffojh fld;rï mq≥udldro@
§Thdghs mska nnd' fïlj
fufyu /l.;a;g'¶
we;a;gu Tyqj /l.;af;a
Ndjkdh' fl,a, fkdjkakg foajl
iS.s˙ Final 203

flfkla iS.s˙ tfla ke;'


§u''u ta fjkqfjka f,dl= Khla
iqoa†g f.jkjd wlafla'¶
ta l=ula±hs Tyq lSfõ ke;'
Ndjkd fk; l∫Ω ;ndf.k
wlaldf.a fomd mduq< jeà
bkakd foajl foi n,df.ku
Wkakdh' zyjig fmdä wlalg;a
lshkjd' th;a wdifjhsZ Ndjkd
is;d.;a;dh'
204 iq„j m%ikak wdrÉÑ

10
rUqlaje,a, uy;df.a ldurfha
f∞rj,a jeiq◊' tys we;=<;
rUqlaje,a, uy;d;a ñ,skao;a
fka;%d;a Ndjkd;a foajl;a /
iaúh' fï iS.s˙ tl fírd.ekSfï
wjidk fufyhquh' th wo
fírd.kakg tkafka fjk flfkla
fkdfõ' fï iS.s˙ tl ;u
yoj;skau f.dvkeÛ= tla iqkaor
.eye◊hlf.a" ±ka u<jqka w;r
iS.s˙ Final 205

bkakd f,a Wreulald˙hf.a tlu


mq;dh'
foajl b|.;af;a iq≥ fld<
álla µhs,a tlla u; ;ndf.k
mEk;a wf;a ;ndf.kuh'
rUqlaje,a, uy;d m˙iaiñka
fld,a,d foi n,df.fk Wkafkah'
foajlj ≥gq ojfia isg Tyqf.a
is;go hula ±fkhs' ta;a ffojh
fï ;rï ydialula lr we;s
njla rUqlaje,a, uy;d okafka
ke;'
±k.;a ojig Tyqg foajlf.
ka iudj .kakg is≥fjkq we;' ta
;u nd, †h◊h fjkqfjks'
§ug yeufoau Ndjkd ñia
lsõjd ir®'¶
foajl l;dj mgka .;af;a
206 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tfiah' Ndjkdf.a <h wels,s◊' ta


yd iudkju fka;%df.ao <h ±ù
.sfhah'
§u,a,s lshkakflda'¶
fka;%d tfyu lSfõ ta we;sjQ
≥l myj hjd.kakgh' jvd;a
jákafka kElïh' f,a kElïh'
tajd idudkH ne£ï fkdfõ'
yojf;a j;alïh'
§wmsg ir® thd,g f.jkak ´k
,laI foiSh y;<sylafka¶
§±kg foajl' ;j;a flfklag
wms miafia ldf<l f.jkak ´k'
ta;a ±kg ta mq;d wms <Û kE'
thd wdmq ojig tal f.jkak
mqΩjka¶
ñ,skao lSfõ ;u ke.◊hf.a
tlu orejd .ekh' fï weú;a
iS.s˙ Final 207

bkafka ta mq;d nj Tyq okafka


ke;'
§thd .ek wms ±kau ys;kafka
ke;=j buqflda ir®' fïl wms
f.jkak ´kfka¶
ñ,skao ysi jekqfõh'
§wmsg mqΩjka ir® iS.s˙
tfla fm%dmá tl nEkala tllg
fudaf.a– lr,d f,daka tlla
.kak' fïfla je,sõ tl wkqj
tal.kak tl y˙u f,ais fohla'
uu Wfoa Ndjkd ñia lsõjg
miafia nEkala tlg l;dl<d'
uf.a w ≥kk whshd flfkla î
´ iS fyâ Tµsia bkakjd' thdg
l;dlr,d uu ãfÜ,aia .;a;d'¶
ñ,skaog mq≥u is;=◊' Tyqg ta
njla u;la jQfhau ke;'
208 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wmsg lshkak foajl ta .ek'¶


§fufyuhs ir®' wmsg wjqre≥
oyhlg f,daka tl .kak
mqΩjka' taflka lshkafka kE
wms wjqre≥ oyhlau fï f,daka
tl f.j f.j hkjd lsh,d'
wmsg lf,laIka tk ú†yg tal
blaukg f.j,d bjrlrkak
mqΩjka' ±kg wmsg ,laI foish
y;<syla .;af;d;a udfilg
;=ka,laI úis∞yla f.jkak ´k'
uu fmdfrdka≥fjkjd ir® ta .dK
fíl˙ filaIka tfla fm%dµsÜ
tflka ú;rla fydh,d fokjd
lsh,d' tal lrkak mqΩjka wmsg¶
ñ,skao neÆfõ mq≥ufhks'
t;rï ,dNhla fíl˙ filaIka
tllska ,nd.; yelso@ tfia
iS.s˙ Final 209

yelskï mq≥uhls'
§fï wfma fï wÆ;ska ∞k
fíl˙ filaIka tflka foajl¶
ñ,skao weiqfõh'
§Tõ ir®' tal lrkak mqΩjka'
uu tal fmdfrdka≥fjkjd' wmsg
fï f,daka tlg hkaku fjkjd
ir®' iS.s˙ tl jevlrk nEkala
tlla tlal l;dlf<d;a wmsg
;j;a wvqlr.kak mqΩjka' wms
tal wou lruq ir®' jeÆfõIka
tlla wrka wms wou nEkala f,daka
tllg wema,hs lruq' i;s fol
;=kla we;=<; wmsg f,daka tl
fokjd' tal ≥kak .uka wmsg
iS.s˙ tl ´mka lrkak mqΩjka'
fï jy,d ;sínd jf.au ;j
udihla wms jy,d ;shkjd lsh,d
210 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ys;uqflda' fïl la,shr® lrf.


ku wms iS.s˙ tl ´mka lruq ir®'
wfmau iS.s˙ tl lsh,d ys;,d'¶
ñ,skaog mq≥u is;=◊' zwfmau
iS.s˙ tl'Z fld,a,df.a jpk
Tyqf.a yoj;g f.k wdfõ uy
mq≥udldr yeÛSuls' msáka wd
fld,af,lag ta yeÛSu wdjd lshd
is;kakg;a wudreh'
§foajlf.a jefâ lruq' wmsg
fjk úi∫ula kE mq;d' fïl
nEkala tl;a tlal l;dlrkak
mqΩjka fkao f,dl= mqf;a¶
rUqlaje,a, uy;d weiqfõ
fka;%df.ks' nexl= iuÛ .kqfokq
lrkafka wehh'
§wou lrkjd iSfha' fïl
wmsg ys;=fka kEfka' foajl u,a,s
iS.s˙ Final 211

lshkl,a'¶
ñ,skao iskdiqfkah'
§Thd mqf;a wms .dj yeu∞u
bkafkdak'¶
ñ,skao lSfõ yoj;skauh'
foajl fk;a nrlr ysi jekqfõh'
§yeu∞u ir®' wmsg ;j
udihla ;sfhk ksid uu iS.s˙
tl ;j;a fyd|gu lrkak
ie<iqï lrkakï ir®' isxy,
wjqreoaog i;s ;=kla ;sh,d wmsg
mgka .kak mqΩjka' ta w;r
ir® uu fíl˙ filaIka tflka
ngr® flala tlla yokjd ir®'
wmsg udlÜ tlg iuyrúg
tal ∞kak mqΩjka fjhs' iS.s˙
fydaï fïâ ngr® flala' iS.s˙ tl
mgka .kakl,a wmsg taflka fï
212 iq„j m%ikak wdrÉÑ

<uhskaf.a ie,¯ia tfyu f.jkak


mqΩjka' wd∞hula ke;s ksid tal
fyd|hs'¶
fï fld,a,d iS.s˙ tlg wdfõ
fldfykao lshd ñ,skao is;=fõh'
§iS.s˙ fydaïfïâ ngr® flala'
fIdalafka' wms b;ska yeu∞u tal
lrkjo@¶
§lruq ir®' tal tÉpr
wudrefohla fkfï' wms ,xldfõ
riu flala tl yokjd lsh,d
ys;kakflda'¶
ñ,skao keÛsgú;a foajlf.a
msgg ;Ügq lf<ah' foajl
keÛsÜfÜh' is˙; thh' Ndjkd
fifkyi .,k ≤iska n,df.k
Wkakdh'
§Thd wms .djg wdmq tlhs
iS.s˙ Final 213

mq≥u'¶
ñ,skao lSfõh' zta wdmq tld
ljqo lsh,d Thd okakjdkï
;d;af;a wo Thdf.a weiaj,;a
l∫ΩZ fka;%dg lshkakg is;=◊'
tfy;a fï thg fj,dj fkdfõ'
wudreu foa iS.s˙ tl fírd.
ekSuh' bkamiqj foajl .ek
lshkakg mqΩjk' fldfydu;a ±ka
lshkakg is≥fjkq we;'
§fïl wÆ;ska mgka.kakfldg
Thd ;uhs fïfla wÆ;a fckr,a
uefkacr®' fï fl,af,da fokakd
tlal fïl lrkak ´k Thd' tal
uu Thdg wo fmdfrdka≥fjkjd¶
ñ,skao lSfõh'
§wms fïl youq ir®'¶
foajl lSfõh' jákafka
214 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;k;=re fkdfõ' ne£ïh' Tyq th


weoyqfõh' fï mjq,;a iuÛ w;S;
ne£ula we;' tfy;a ±ka hkafka
wÆ;a ne£ula y∞.kakgh'
§±kauu nEkala tlg
l;dlrkak f,dl= mqf;a' wou
thd,d b,a,k fvdlshqukaÜ
ndrfokak' wms ,efnk ojila
n,,d thd,g lshuq i,a,s
.kak t∞g tkak lsh,d' l;dj
bjrhsfka¶
§Tõ iSfha' u,a,s lsõjd jf.a
t∞ b|,d iS.s˙ tl wfma'¶
§uu y˙ nfhka ysáfha fïl
jykak fjhs lsh,d¶
rUqlaje,a, uy;d ≥lanrj
lSfõh' ish,af,dau n,df.k
Wkafka Tyq foih'
iS.s˙ Final 215

wÆ;ska ksujQ is.s˙ tl jgd wo


y;r mia fokdu weúoaf∞ah'
§fï ál fjkalr,d ;sfhkafka
ir® fj‚gn,aa filaIka tlgfï
ojia fol ;=fka uu wvqu úhoug
tal yokakï' wdfh;a ug i,a,s
tmd ir®' tfyu úhoula wmsg
orkak nE' f,daka tllg;a hk
ksid' úhoula ke;=j lrkak
mqΩjka yeufoau uu lrkakï'¶
foajl lSfõh' m%Yakhla
lshkakg fmr m%YAkh f;areï
.kakd wh jHdmdrhlg fukau
„ú;hg;a jákd whh' ñ,skao
;ksju ta nj is;=fõh' Tyqf.a
is;g hula bfjka fuka ±fkhs'
tfy;a lsisjlg l,n,fjkakg
fohla ke;'
216 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§f,daka tl ,efnk oji n,,d


wms ´mka lrk ojila .ek
ys;uq' t;l,a fï jy,d ;sínd
jf.au wms iS.s˙ tl jy,d ;shuq¶
§ta;a ;d;a;d wms ´mka tl
thd,g lshkjd¶
Ndjkd lSjdh' ñ,skao
iskdiqfkah'
§Tõ' thd,g t∞g y˙hg ≥l
ysf;hs'¶
ta nj ñ,skao ±kf.k
Wkafkah' fldfydu;a ±ka iS.s˙
tl .ek Tyqg ìhla ke;'
§fïl ir® wms idr®:l
lr.kakkï wfmau lsh,d j;=r
fnda;,hla yokak ´k' wfmau
lsh,d mfya l=vq melÜ álla
wms yokak ´k' ál ál tajg
iS.s˙ Final 217

msgg hk i,a,s wms kj;a;.kak


´k' yeu udihlu wms fmdä
b,lalhla y∞.kak ´k' t<shg
hk fplaia mylaj;a wms yeu
udihlu kj;a;.kakjd lsh,d'
tfyu jqfkd;a ir®'¶
§wmsg blaukgu ;j;a iS.s˙
n%dkaÉ tlla ∞kak mqΩjka' fkao
mq;d¶
ñ,skao lshoa° foajl iskdnrj
ysi jekqfõh'
§tal blaukgu fjhs ir®'¶
Tyq miqj lSfõh' ñ,skao iS.s˙
tflka msgjQfha iekiSfuks'
Tyq jdykfha isáoa°u b∫ks,ag
weu;=ula .;af;ah' f.k
yeufoau meye≥fõh'
§ug bka≥ fï fld,a,d .ek
218 iq„j m%ikak wdrÉÑ

uy mq≥u fohla ysf;kjfka'¶


Tyq lSfõh' b∫ks,ag mq≥u;a
is;=◊' ìhlao ±kq◊'
§fudllao¶
§kakE fï wfma fmdä fl,a,
fï fld,a,d .ek'¶
ñ,skao lshdf.k wdfõh'
§krl fohla fjk tlla
kEfka' wms n,df.k buqflda'
wfma nâv;a tfyu f,aisfhka
„ú;hlg w; ;shhs lsh,d
ys;kjo@¶
§tal;a we;a;' fldfydu;a uu
fld,a,g wdofrhs'¶
§talj ±lal uq,au ojfia ug;a
y˙ wdorhla wdjd' wfka ukao
fudllao ±fkkjd¶
§tfyu ±fkkjo@¶
iS.s˙ Final 219

§Tõ'¶
§ug;a ±fkkjd' fldfyduy˙
±ka iS.s˙ tl wfma fjkak hkafka
bka≥' ≥j,d ;=kafokd .ek nhla
kE'¶
§yji tfykï fõ,dik f.or
tkak'¶
weh lSjdh' ñ,skao iskdiqfkah'
§wo iS.s˙ tl mqrdu weúoa∞'
±ka wdfh;a wdihs iS.s˙ tfla
jevlrkak' ug wo kx.sj;a
u;la jqKd' wms;a iS.s˙ tl
uq<skau ye≥fõ fï jf.a ≥la
ú|,fka¶
§fl,a, kx.sf.a mq;d .ek
lshmq l;dj fkao@¶
b∫ks,a isysl<dh'
§ug;a mq≥uhs' ug;a kx.sf.a
220 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fld,a,j olskak wdihs' ±ka


f,dl= we;sfka' ñysrx.,f.a
jhfia fkao¶
§wfka Tõuu fmdä tldj
jvdf.k;a ;sfhkjd¶
b∫ks,a lSjdh'
iS.s˙ Final 221

11
§tkak¶
Ndjkd foajl <Ûska weúof.k
wdfõ ryiska fuka tfia lshdf.
kh' foajl Wkafka m˙.Klj,g
wÆ;ska isiagï tl we;=,alrk
;ekh' foajl fmdä tflla
wïudf.a miqmi weúof.k
tkakdla fuka Ndjkd miqmi
wdjdh'
§fj,dj folhs' nv.skshs'
222 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lkafka keoao@¶
weh f∞r <Û° weiqjdh'
§ux f.o˙ka lEu tl
f.kak.;a;d' wïud wo rig
yo,d tj,d' fidfiaciq;a neo,d'¶
foajl fmdä oe˙úhla foi
n,df.k bkakdla n∫j n,df.k
Wkakdh' zwfka wehs tfyu
n,df.k bkafkaZ weh is;=jdh'
§fidfiacia lkak wdio@¶
Ndjkd f;d,amg ;olrf.k
iskdiqkdh'
§iuyr ojiaj,g wmamÉÑhs
udhs fidfiacia f;,a ∞,d
iïfnda,hs n;=hs tlal lkjd' ure
lEu'¶
§ojil tkakï tfyu lkak'
yo,d fokak'¶
iS.s˙ Final 223

§iqoa† tk ojig tfyu


fokjo@¶
§b;ska ux wdi foafka
fokafkdak¶
§yokakï'¶
Tyq W.=frka fuka lSfõh'
§wr ;sfhkjhs lsõj <sf|ka
kdkak;a ´k'¶
§fIdala j;=r ál'¶
§weof.k kd,dkï kE¶
weh iskdiS lSjdh'
§weof.k kEjdu ;uhs iqoa†
kEjd lsh,d f;afrkafka'¶
§b;ska uu'¶
§<s| <Û jdälrj,d ´kkï
kdjkak ne˙hE'¶
§ud''j¶
224 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ï'¶
§Iqj whsfha'¶
§Iqj'¶
weh ujd.;a;dh' Bg;a
miqj ta ujd.;a foa is;ska ri
úkaπh' jvd;a ,iaik túgh'
Ndjkd j;=r ù≥rejlao wrf.k
fïihg wdjdh' Ndjkd n;a uq,
†.ye˙hdh'
§fufyu luq' tkakflda'¶
fofokd fome;af;ka <xúh'
Tyq <Û<Ûg wehj n,d.;af;ah'
§wehs ï'¶
§kakE¶
§lshkak'¶
§fyg wksoa∞ kqjr hka iqoa†¶
§hkaflda' wehs tal y†iaisfha
iS.s˙ Final 225

u;la jqfka'¶
§kakE' ?g ksial,xlfha
l;dlrkak mqΩjkafka'¶
§fydagf,a' ne,alksfha fkao@¶
§ï' fudkjo l;dlrkafka¶
§y∞.kak ´k¶
weh iskdiqkdh'
§tfyu y∞f.k l;dlrkak
´k kE' kslx lsh,d ∞kak¶
§fudllao¶
§ux okakjhE' ±ka lsõfõ
uuhE¶
§yd'¶
§fudkjo yd¶
§tfyu lshkakï¶
weh my;a ù fuka Tyqf.a ≤ia
foi neÆjdh' Tyqf.a uqyqK ,e–
226 iq„j m%ikak wdrÉÑ

cdfjka r;=j ;snq◊'


§b;ska talg TÉpru r;=fjkak
´khE' ,e–c ysf;k fohlao
lshkak hkafka¶
§fjkak we;s'¶
weh fudfyd;la n,df.k
Wkakdh'
§mõ'¶
weh lSjdh'
§ï' fï lg uf.ka¶
weh th wekqfõ Tyqguh'
fudllaf∞a fya;=jla ksid
Ndjkdf.a ≤ia f;;aù l∫<la
n;a tlg jegq◊' foajlf.a <h
weú,sK' ta l∫< fndfyda foa
lSfõh' l∫<la lshkafka „ú;hl
l;djls' th fldfydugj;a
idudkH fohla fkdfõhehs
iS.s˙ Final 227

foajlg isf;hs' Tyq l∫Ω


tmuKgu nrg ±laflah'
§tal rihs iqoa†'¶
§tfyu ;ud uu ljkfldg'
wlal;a lshkjd¶
weh f;d,amg ;olrf.k
fnd|jQ oEia nrl<dh'
§wehs fï'¶
Tyq weiqfõh'
§okakE'¶
ke;' fl,af,laf.a
weiafollska jefgk yeu l∫<lau
kslï jefgk tajd fkdfõ'
§wlalhs udhs yji tkjd
fydf|a'¶
§tfykï uu blaukg
hkafkdak' wmamÉÑg;a
lshkafkdak'¶
228 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§tfyu fudkj;a yokak tmd


mõfka' fï WK;a wrka ikSmjqKd
ú;rhs¶
§wdfha WK .kafka kE'¶
§tfykï .;af;a'¶
Tyq l;dlf<a ke;'
§WK.;a; fya;=j whska
fj,do@¶
§ffjr,a µa¨ tllafka¶
§jhsr,a tl fï¶
f∞r lerlefjk y~ weiqfkka
fofokdu l;dj keje;a;=fjdah'
foajl f.dia f∞r újr lf<ah'
f∞r woaor jQfha fka;%dh'
§fokak;a tlal f∞r;a
jyf.k'¶
weh uqj ;olrf.k lSjdh'
tfyu lshQ úg ;u ifydao˙hgkï
iS.s˙ Final 229

wuq;= ,e–cdjla ke;s nj


fka;%d w;a±lsSfuka okS' tfy;a
fld,a,df.a uqyqK r;=fjk yeá
weh ri úkaπh'
§fï ,kaÉ .;a;d wlafla'¶
foajl fofk;a nrlr lsSfõh'
§talg b;ska fodr jy.kak
´khE¶
foajl b∫,a w; iÛjdf.k
wks;a w;ska ysi leiqfõh' Ndjkd
wlaldg /õjdh'
§y˙ y˙' fokak;a tlalu
lkakflda tfykï'¶
§wfka wlafla tkavhsfhda¶
fka;%d frdao mqgqj lrlrjdf.
ku wdjdh'
§nEkala tlg l;dl<d' thd,d
fohs nnd' fygu f.k;a f,daka
230 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wema,sflaIka tl fokak lsõjd'¶


§ux lsõfõ wlafla¶
§tal lsh,d hkak wdfõ'¶
§wlal;a n;a lgla luqflda'
tkakflda' iqoa† fï ±ka ug n;a
lgla leõjd udr rihs'¶
foajl lSfõh' zf.dka yrld'
tal ±ka fudlgo fu;k lsõfõ'Z
Ndjkd ≤ia jika lrf.k
is;=jdh'
§fï wfma kx.s'¶
§Tõ fï'¶
§mq≥uhs' Th ux ys;kafka fldÆ
mrdKhlg n;a lgla leõjuhs'¶
§wlald okafka kEfka ux
ljmq tajd' kuh jifr® b|,d ux
fld,a,kag n;a ljkjd' fld,af,da
lsh,d lSfofklao@ kïj;a
iS.s˙ Final 231

u;l kE' wd wka;sug leõfõ


khk„;agfka¶
Ndjkd n;a lgla wkñka
lSjdh' foajl iskdiqfkah' wehf.a
l;dj ljqrej;a úYajdi lrkafka
ke;' zkhk„;a' fldfya Wkak
nhsfhlao wfka taZ miqj Ndjkd
is;=jdh'
§n;a lgla folla lj,d Bg
miafia mmqj,g .skaor ∞kak tmd
nnd' lkakflda' wms yji tkjd
u,a,S fydf|a'¶
fka;%d lSjdh'
§ux wmamÉÑg lshkjd wlafla'
n;a lgla ld,d hkaku tkak
fydf|a'¶
§ï' Thdo b;ska Whkafka¶
§fyar;a udu;a ths' ke;;a
232 iq„j m%ikak wdrÉÑ

b;ska wmamÉÑghs ughs iShlg y˙


Whkak mqΩjkawlal,d tkakflda¶
fka;%d ;j;a j;dj;a foajl
foi n,df.k Wkakdh' wdorh
ms˙ wef.a ≤ia fï fudfydf;a°;a
f;;aj we;'
iS.s˙ Final 233

12
kdu,a.u;a ñysrx.;a yji
y;rg muK iS.˙ s uyf.org
wdfjdah' foajl;a .sh ksid Ndjkd;a
fõ,diku wdjdh' fka;d% ;a
Ndjkd;a l;djQfha yji y;g
muK w;=re.s˙fha hkakgh'
§hk .uka fld,a,ghs ndmamghs
fudkjdy˙ wrka hkafkdak nnd¶
§yd' wms fokak;a tlalu .syks a
.uq'¶
234 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd iskdiS lSjdh' z,iaik


fohla uq<k s u
a fokak ys;df.k
bkakjd' tal uf.a w;sku a
ojil fokjd' wo ´k kE'Z weh
is;d.;a;dh'
ñysrx.;a kdu,a.u;a toa°
rUqlj a e,a, uy;d;a fka;d% ;a
Ndjkd;a Wkafka id,fha ueo mqgq
ieáhg ù lÜ,Ü lñks' b∫ks,a
wo lÜ,Ü álla ye≥fõ kslugh'
ñ,sko a f.a wdiu lEu lÜ,Üh'
Tyq wo Wv ;Ügqjg ù fmdâvla
.kakd nj weh w;a±lSfuka okS'
lsius ojil Tyq ;d;a;dg fmakk a g
fndkafka ke;'
zfuhd,d wehs fï' ;j;a .skf s .
ähla wrka tkjoZ Ndjkd is;j = dh'
§tkak kdu,a.u' b|.kak'¶
iS.s˙ Final 235

rUqlj a e,a, uy;d l;dlf<a


;ryla ysf;a ;shdf.k fkdfõ'
±ka fldfydug;a Tyqf.a ys;
ksoyiah' Tyq mK fia wdorh
l< iS.˙ s tl fírd.kakg ±ka
ie<iqula we;'
§fmdä mqf;a fï uymamghs
whshghs;a lÜ,Ü álla f.akk a '¶
rUqlj a e,a, uy;d lSfõh'
zlÜ,Ü fokaku fokakd'Z fl,a,
.sfha flak; a fs hks'
§fokak;a tlal weú;a' fnda,hla
niaikak fjkak we;s'¶
weh l=ii a hs g f.dia b∫ks,ga
lSjdh'
§±ka l;djg hkak tmd' yeu
;sif
a iu fmdr mQis jf.a lvdf.k
mkskk a tmd' lg jyf.k bkak¶
236 iq„j m%ikak wdrÉÑ

b∫ks,a lSjdh' fl,a,g ;ry


wdfhah'
§oeka Thdg;a udj fmakf a ka
fmdr mQif s hla jf.ao@lshmq le;
tal'¶
§ug fmakf a ka Thdj fmdr
mQif
s hla jf.a fkfï' fydr
mQifs hla jf.a' lsiu s fohla
lshkafka ke;=j lrk fydr jev
uu okafka kE lsh,o ys;kafka'¶
b∫ks,a lSjdh' Ndjkd
.eiaif S uka wïud foi neÆjdh'
§uu fudkdohsfhda fydr jev
lf<a'¶
§±ka fïl .syk s a fokak¶
Ndjkdf.a ysf;a uyd nhla
ke;' zwms fokakd .ek bfjka
jf.a oefkkjd we;s' wïufkaZ weh
iS.s˙ Final 237

is;j= dh'
Ndjkd fokakdgï fidaio a oud
lÜ,Ü fol ne.ska oud ≥kakdh'
ñysrx. lÜ,Ü tl tl lglg
lEfõh' zldmq le; tal'Z Ndjkd
is;j = dh'
§b;ska kdu,a.u' fudllay˙
jevlgo wdfõ'¶
kdu,a.u neÆfõ ñysrx.
foih'
§iShd iS.˙ s tlg ure Tµr®
tlla ;sfhkjd' wms l;dlrmq
.dKgu jf.a' ´kkï jka ñ,shka
gQ ñ,shka tfyg fufyg fjhs'
;d;a;d l;dlrkako lsh,d wykak
wdfõ¶
rUqlj a e,a, uy;d mska ≥kafka
foajlgh' Tyq wo fyd| ie<iqula
238 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fkdlshkakg fï foa ms<. s kakg


fjk nj rUqlj a e,a, uy;d
±kf.k Wkafkah'
§wms iS.˙s tl¶
Ndjkd lshdf.k toa°
rUqlj a e,a, uy;d th
je<elajf Q õh'
§ud;a ;eka follg
l;dlrf.k hkjd kdu,a.u'
thd,df.a Tµr® tl wy,d ug
lshkakflda' wms Tµr® tlla
fokafka kE' jeäu b,aÆug
fokjd'¶
rUqlja e,a, uy;d lSfõh'
Ndjkdf.a ≤ia úi,a úh' fka;d%
Ndjkd foi n,d l;dlrkak tmd
hehs fk;ska lSfõh' iShd lshmq
foa y˙h' lrk fohla l< hq;f a ;a
iS.s˙ Final 239

fufyuh'
§fïl fn%dl a r® flfkla udr®.
fhka l;dlrkafka' thd,g ishhg
folla ≥kakdu we;s'¶
§iShg folla¶
§Tõ¶
§ta lshkafka ,laI ∞y;rla'¶
§ìiakia tl f.dvla f,dl=hf s ka
iShd' wmsg mdvq kE' jefâ Iqjr®fka¶
rUqlja e,a,a uy;d l;dlf<a
ke;'
§n,,d lshkakflda' ud;a
n,df.k hkjd fï ojiaj,'¶
§wms tfykï l;dlruq fkao
;d;a;d' Tµr® tlla fokak
lshuqflda¶
kdu,a.u;a ñysrx.;a .sfha
fï ±ka Tµr® tl l;dlr.kakg
240 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fukah'
§fokakf.a ma,Eka tl taflkq;a
.dKla ;shd.kak' ure ;d;a;hs
mq;hs'¶
rUqlj a e,a, uy;d lSfõh'
§ta;a iShd thd,d¶
§thd,g tfyu ys;d.kak
fokak' wms lrk jefâ thd,g
jevla kE' thd,g ´k i,a,f s ka'
wms tal fouq' tÉprhs' ±ka .dK;a
lshhsfka' t;fldg ;j;a f,aih s s
jefâ' ke;akï miafia lshhs óg
jvd wmsg ,efnkak ;snK q d lsh,d'
fufyu jqKdu tal lshkak nE¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§Thdf.;a fudf<a ;uhs fudf<a'¶
Ndjkd lÜ,Ü lE,a,la iShdg
ljñka lSjdh'
iS.s˙ Final 241

§;ukaf.a wïuj úl=Kkak;a


nhr® flfklaj fydhhs fï
;d;a;hs mq;hs' ,e–chs iS.˙s mjqf,a
lshkak' wr msg fld,a,g uqkg a
jvd lelalu = hs¶
rUqlj a e,a, uy;d lSfõh'
Ndjkd yoms˙ i;=áka iskdiqkdh'
Tyq .ek fï ojia álg wykakg
fjkafkau fyd|h' zkrlla
we;af;u keoao thdf.a' ux
fydhd.kakïflda ojil' <Ûska
bkakfldg jer† fmakk a .kS' t∞g
b;sk'a Z Ndjkd ;udgu iskdiqkdh'
Ndjkd ;ksju iskdfikafka
foajlj isyù s nj fka;d% okS'
fl,a,f.a „ú;hg ,efnkakg
hkafka ,eìh hq;= fyd|u flkd
hehs wehg isf;hs' zweiajyla
lgjylakï j†kak tmd'Z fka;d%
242 iq„j m%ikak wdrÉÑ

me;=jdh'

*** *** *** *** ***

foajl fõ,diksku a wmamÉÑ


bkakd jevìug .sfhah' foysj,
k.r udOHfha b†˙lrf.k hk
wÆ;au ;Ügq ksjdi ixlSrK ® hl
jev ne,Sug Tyq f.dia Wkafkah'
„jka lemùfuka b†˙ls¯fï
iud.u fjkqfjka jevlf<a /
lshdfõ Wiiaùula ,enqfkd;a th
fld,a,df.a wkd.;hg fyd|
ksidh'
.sh i;sfha isg „jkag
wdh;kfhka jEka ˙hla mdúÉÑhg
,enq◊' th ≥ka wdh;khg
Tyq l< yels yeu whqrlsku a
iS.s˙ Final 243

lemù fiajh lf<ah' foajl


;S% ù,rfhka nei jevìï
ldr®hd,hg ≥jf.k wdfõh' „jka
Wkafka bx„fkarejrfhla iuÛ
l;dnylh' Tyq th blaukska
wjika lr jevìfï jevlroa°
m<¢k ly meye.;a fiaµá a
fy,augh .,jñkau ≥jf.k
wdfõh'
§mqxÑ uy;a;fhda' wehs'¶
§kE wmamÉÑ uql; = a wjq,la kE'
wo álla fõ,dik wdjd' kslug
ys;K = d fï me;af;a weú;a wmamÉÑ
tlalu hkak¶
„jkaf.a weÛg f,a álla bkqfõ
túgh' fld,a,d bkafka wjOdkï
;eklh' fufyu Wkako Tyq
fld,a,dj iS.˙ s tlg hjd bkafka
244 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.skoa frks'
§wo álla fõ,dik hkak
´k wmamÉÑ' fõ,dik hkak
wudrefjhso@¶
§bkak mqxÑ uy;a;fhda álla'
ux f,d.a IsÜ folla ;sfhkjd'
∞,d tkakï' Wvg hkak wdihs fka'
.syk
s a n,uq'¶
§fjk ojil wmamÉÑ' wo nE'¶
„jka blaukskua jEka ˙h f.k
wdfõh'
§wmamÉÑ nyskk a flda' ux jEka
tl wrka hkakï¶
„jka thg wdih' fld,a,d
mojk jdykhl b†˙mi wiqklg
ù hkakg Tyqo wdih'
§tkakflda tfykï' wo g%eµsla
tl;a ke;s tfla'¶
iS.s˙ Final 245

foajl b†˙mi wiqfka isgu


jEka ˙fha ˙h≥re wiqkg mekafkah'
§Id' mjr® iaáh˙ka' Tfgda .shr®'
fïjfka nvq wmamÉÑ'¶
§ysñysg hka'¶
ta;a wo ysñysg hd fkdyel' y;
wg fjoa° fl,af,da fokakd ths'
§wmamÉѶ
§mqxÑ uy;a;fhda¶
§fmdâvla fï whsfkka
kj;a;kjd' fmdã l;djla lshkak
;sfhkjd'¶
„jka neÆfõh' fld,a,d toa°u
Tyqg th ±kq◊'
§wo wmamÉÑ iqo† a bkafka¶
foajl ish,a,u lSfõh' fï
foa lj∞l fyda fjk nj „jka
±kf.k Wkafkah'
246 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fl,af,da fokakd ú;ro okafka


mqxÑ uy;a;fhda¶
§Tõ wmamÉÑ' tal;a fjkafka
kE' Bfha thd uf.a w,aud˙h
wer,d'¶
fld,a,d tys wïudf.a msk; a r
+ hla
.idf.k Wkafkah' „jkao th ±l
we;'
§wlald udj n∞f.k we~qjd'
tal fkfï wmamÉÑ jefâ'¶
§tfykï mqf;a'¶
§wo Wfoa wmamÉÑ' iS.˙s µeñ,s
tlu tl;=fj,d' iShd udud mqxÑ,d
f,dl= wïu,d fiaru'¶
„jka ish,a,kaf.au uqyKq q
isyl
s f<ah'
§iS.˙
s tfla whs;hs fjkqfjka
lE.y,d ;sfhkafka' thd,g
iS.s˙ Final 247

m%Yk
A hla fj,d ;sfhkafka udj
wmamÉÑ' ux fu;k wÆ;ska
lrf.k hk jefâ'¶
§f;afrkjd mqf;a' b;sk¶a
§wka;us g iShd lsh,d iS.˙
s
tl fufyu lrf.k hkak nE
tal úl=K,d fnokjd lsh,d' ta;a
udu,g mqxÑ,g f,dl= wïu,g
fnokafka kE lsh,d¶
§tfykï¶
§thd,f.a orejkag fnokjd
lsh,d ;sfhkafka' ta lshkafka fka;d%
wlalg Ndjkdg ;drldg ñysrx.g
u,SIg fldai<g' y˙hgu yhlg'¶
„jkaf.a mmqj ∞f.k .sfhah'
iS.˙s tl yomq ;=kf a okdf.
ka tlaflfkla jQfha ;u ñh.sh
ì˙|h' toji ljqrej;a tajd
248 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lrkakg wdfõ ke;' uerefka


rUqlja e,a, uy;d;a ñ,skoa ;a ;u
ì˙|;ah' tfyu ≥la ú| iS.˙ s tl
ye¥ .Eksf.a mq;dg iS.˙s tfla
whs;h s la ke;' „jkag ≥l is;◊ = '
§tal ye≥fka iShhs ñ,skoa hs
Thdf.a wïuhs' y˙kï¶
„jka lshkakg .sh foa
.s,.;af;ah'
§ta;a thd,d lsh,d ;sfhkafka
tal yhlg fnokjd lsh,d' ta
lshkafka wmamÉÑ .Kka neÆjdu
tl orefjlag ,laI wiQjla' iShd
ishhg ;syla ;shdf.k' wks;a á;
yhg fnokjd¶
„jka foajl foi ≥lanrj
n,df.k Wkafkah'
§tal y˙ wdidOdrKhs mqf;a'
iS.s˙ Final 249

y˙u widOdrKhs¶
„jka fõokdfjka lSfõh'
fohla ,efnkjdkï ,eìh hq;f a ;a
iS.˙s tl ≥la ú| ye≥ fofokdf.a
orejkagh'
§tal widOdrKhs ;uhs wmamÉÑ'
ta;a thd,g ux lsh,d flfkla
bkakjd lsh,d u;l kEfka'¶
§Tõ'¶
§ta;a thd wmamÉѶ
§ljqo¶
§iqo†
a wmamÉÑ' wfma Ndjkd' ta
wjqre≥ úis .dKlg l<ska uereK
fmdä keka∞ fjkqfjka thdf.a
mq;d fjkqfjka l;dl<d' fï'¶
foajl Ndjkd jdokh l<
ta fudfydf;a jQ l;dj „jkag
wikakg ie<eiaif q õh'
250 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§b;=re uqo, wms yhg fnouq'


fka;d% ghs Ndjkdghs ;drldghs
ñ,sko a ghs u,SIdghs fldai<ghs'¶
§iShd'¶
Ndjkdf.a lgy~ „jka we¢k
.;af;ah'
§lshkak mqf;a' wehs Thdg
m%YkA hlao@¶
§kE iShd' iShd lrk foa lrkak'
ta;a yhg fnokak nE'¶
„jkag mq≥u is;◊ = '
§wehs¶
§tal iShd y;g fnokak ´k'¶
§wehs ue◊l y;g¶
§orefjda y;afofkla bkakjd
iShd' iShg u;l ke;sfj,d'
ke;akï ys;du;d u;l ke;slr,d'
tal idOdrK kE¶
iS.s˙ Final 251

Bfha ;udg je| .sh orejdj


„jkag isyús h'
§fu;k fldfyo y;la Ndjkd¶
iqrx.s flak; a f
s hka wik yeá
„jka widf.k Wkafkah' weh
fjkia ù ke;' t∞ isá l=yl
.E◊uh'
§bkak keka∞¶
§fï fmdä keka∞' iS.˙ s tl
ye≥fõ thhs iShhs ;d;a;hs lsh,d
fï ±kq;a ;d;a;d lsõjd' b;ska fï
fmdä kekaog mqf;la Wkakfka'
wehs thd iShf.a uqKm q f
q rla
fkfïo@¶
§fu;k ≤ygj;a ±lafla ke;s
Wka .ek l;dlrkafka fudlo
Ndjkd'¶
iqrx.s wik y~ weiS „jkaf.a
252 iq„j m%ikak wdrÉÑ

yoj; weú,sK'
§flfkla ≤yg ±lafla kE
lsh,d whs;h s ke;sfjkafka kEfka
keka∞' iShf.a w;ska fofjks
mdrg;a mjla fjkak nE' tfyu
fkao@ ojil Thd keka†j fï
f.o˙ka whska l<d' Thd „úf;au
ta .ek miq;efjkjd' ta miq;eùu
wdfh;a y∞.kak tmd' ojil
;ukaf.a ys;g ≥lla ke;sj ys;kak
mqΩjka ;SrKhla .kak iShd'¶
„jkaf.a ≤ia f;;aúh' zwfka
Thd tfyu l;dl<dfka mqf;aZ
§fl,a, lshkafka we;a; iShd'
ta u,a,;
s a ±ka ñysrx.f.a jhfiu
we;s' fldfyay˙ we;s' tal fok
fkdfok tl iShf.a jevla' ta;a
ta u,a,gs ;a fldgila hkak ´k'
iS.s˙ Final 253

tflka wmsg mdvqh's uf.a fldgila


wvqfjkjd lshkakflda' ta;a
idOdrK kE' fïl ye≥fõ keka†hs
iShhs ;d;a;hs' tfyu ≥la úka|
.E◊f.a orejg wru widOdKhla
lf<d;a iSfha wmsg y˙hk tlla
kE'¶
fï l;dlrkafka fka;d% nj
„jka we¢k.;af;ah' zThd to;a
tfyuhs f,dl= mqf;a' uf.hs
kekaof.hs me;af;aZ
§tal whskla r,d ;shkak
;d;af;a' kx.s fjkqfjka' ;d;a;d
fudkjdj;a ≥kafku ke;af;a
fl,a,ghs' fjäka tlla .;a;o@
lr ud,hla wrka ≥kako@ wvqu
.dfka hkfldg fïl ;shd.kska
lsh,d remsh,a ∞yla ≥kako@kE'
254 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tals .shd' we∫ï fol ;=kla wrka


„jka whshd tlal .sfha' wms myq.j s
wjqre≥ úiai mqrdu fï iS.˙ s tflka
lEjd ìõjd' fï fokakf.a fjäka
l<d' yeufoau l<d' orejkag
jdyk wrka ≥kakd' thd,j fyd|u
biaflda,j,g hj,d b.ekakj q d'
tajd lf,a iS.˙s tfla i,a,js ,sk'a
Thd ≥kafka' ta;a kx.sf.a orejg
tl mekai,la wrka °,d kE' tfyu
fkao' Thdf.a tl uqKm q f
q rla fudk
≥lla úka|o lsh,d wms okakjo¶
ñ,sko a lshoa° „jkag blsì`≥ï
tkakg fuka wdfõh' zThd tfykï
tfyu lsõjd u,a,'S f.dvla msk'a
WUhs Wfò fl,af,da álhs b∫ks,a
kx.shs mq≥uhs'Z „jka yoj;sku a ta
mjq,g kuialdr lf<ah'
iS.s˙ Final 255

§we;a;' tod mqf;a ug fïl


lsh,d fokak flfkla Wkafka
kEtalS .shd ;uhs' wms thdf.a
fldgi whska lr,d ;shuqojil
ths'¶
fï l;dj lSfõ rUqlj a e,a,
uy;d nj „jka fyd`†ka
y`≥kd.;af;ah' zThd ta ál lsõj
tlu we;s ;d;af;afjk fudkj;au
tmdug ta we;sZ „jka ≤ia
msi∞.;af;ah'
§wmamÉÑ'¶
§fl,a, mõ' Thd fjkqfjka
l;dl<dfka' tfyu ljqrej;a
l;dlrkafka kE mqf;a¶
§ux tal okakjd wmamÉÑ' thd
y˙ mq≥u flfkla'¶
§ta mjq,u tfyuhs' Thdf.a
256 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wïu;a thdf.a whshg kEkg


fl,af,da ;=kf
a okdg y˙u wdofrhs¶
§wo wlalhs iqo†a hs tkjd
wmamÉÑ' wlalg thdf.a ndmamj
bôkak ´kÆ' b;ska uu fldfyduo
tkak tmd lshkafka'¶
§Tõ wms hka' wms fjkqfjka
l;dlrmq fl,af,da fokakd¶
„jka ;j;a j;djla ≤ia
msi∞.;af;ah'
§fyar;a udu;a wdjd yji' wms
nvq álla wrka hka' fmdä fl,a,
fudkjo lkak wdi¶
§fidfiacia' Ñmai'a lrj,
f;,a∞,d' fmd,a iïfnda,' wU
wÉpdre' ´jd ;uhs¶
„jka lreKdfjka neÆfõh'
§wms fidfiacia áll=;a wrka
iS.s˙ Final 257

hka¶
„jka ohdnrj lSfõh' zug
y˙ blaukgu Thd l;dlrhs
ñ,sko a @ uu „jka lsh,d ±kf.k
fkfï' fï fld,a,f.hs fl,a,f.
hs m%Yf A kg' ug;a lrkak fohla kE
u,a,'S Z „jka is;k
s a lSfõ ñ,sko
a gh'
258 iq„j m%ikak wdrÉÑ

13
Ndjkd oï mdg idhg iq≥ u,a
úisr .sh is,ala í,jqih w;g
f.k talg fvksï „kaia tl
w¢kjdo ke;akï oï meye.;a
idh w¢kjdo lshd ;=kajrlau
is;=jdh'
§fï .uk y˙ iqn .ukla fjhs
lsh,d ysf;kjd' tfyu .uklg
„kaia .yf.k hkak fyd| kE'
wmamÉÑ;a n,hs ta mdr¶
iS.s˙ Final 259

fï;rï ys;kafka ysf;kafka


wehs±hs Ndjkd okafka ke;'
ta;a ys; ;sfhkafka fï f,dalfha
fkdfõ' fjk;a .%yf,djlh'
§wlalhs kx.shs wo fï fldfya
hkako@ ,iaikg we|f.k¶
b∫ks,a weiqjdh' fokakd wo
t<shg hk nj fõ,diku lSfjdah'
§wms hkjd fIdahs fld,af,la
n,dkav' kslug ysf;kafka keoao
wfka' fmï mdgg hkfldg
irex.,a folla jf.a¶
Ndjkd lSjdh' b∫ks,a uqj
;olrf.k fka;%d foi neÆjdh'
§fmakjd tal' ;d;a;d wymq
ldf,lg Tfyduu l;dj lshkak
;sfhkafka fydf|a' ug lshdf.k
tkak tmd¶
260 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd f.dia wïudj


je<|.;a;dh'
§iQ iQ' tfyu lshkak tmd
ñisia rUqlaje,a,' Thd b;ska wfma
b∫ks,fka' ;du tfyu iafgda˙hla
lshkak ;rï fohla kEfka wfka'
l;djlakï talg fmdä ;sr
rpkdjla ;sfhkak tmehs¶
§wd we;a;o@ lñka lE,skï wms
olskjd'¶
§u<d' fudkjo Thd ±lafla'¶
b∫ks,a Ndjkdf.a msgg
.eiqjdh'
§lkak tkafka kE¶
§kE wïud' wms ld,d tkakï'¶
§fyg flfyaj;a hkak ∞.kak
tmd' lÜáhu f.or bkafkdak¶
§y˙' wms okakjd Thd wfma
iS.s˙ Final 261

;d;a;j udhï ∞,d ±f,a ∞f.k


wjqre≥ ;syhs lsh,d' Th;a fyd|
k,a, uf.a b∫ks, fkafkao¶
b∫ks,a h<s;a fl,a,g .eiqjdh'
weh bkafka i;=áks' fï lshjkafka
talh' b∫ks,a tajd okS'
fyg ñ,skaof.a;a b∫ks,af.a;a
;siafjks újdy ixj;airh'
§fyg wms Tlafldu hkaflda
fldfyay˙' fï f.or lEu ld,d
tmdfj,d wfka' bkakflda ux
;d;a;g lshkak¶
§wms ;d;a;g lshuq nnd¶
§ne|,d wjqre≥ ;syla lsh,d
lshkak;a nEfka' ;du ksõ,s ue¯â
lm,a tlfka fï'¶
b∫ks,a iskdiqfka ,e–cdfjks'
Ndjkd fka;%df.a frdao mqgqj
262 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lrljdf.ku ñ≥,g wdjdh'


jdykhg kÛskag fmr weh ≥jf.
dia nq≥ mykg jeka`'∞h' wo oji
úfYaIh'
µeIka lf,laIka tflka
we∫ï f;arefõ Ndjkdh' fka;%d
jdykhgu ù Wkakdh'
§ndmamg Ir®Ü folhs fld,a,g
Ir®Ü folhs' tfyu fyd|hsfka
nnd fkao@¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§ux f;darf.k tkakï'¶
Tyq fjkqfjka óg;a jvd
,iaik fohla †hhq;=h' tfy;a
th †h hq;af;a wo fkdfõ' ojil
Tyq <Ûgu ù l;djla lshQ miqjh'
Ndjkd uq<skau lñi fol f;arefõ
„jkagh' weh wudrefõ jegqfka
iS.s˙ Final 263

foajlg lñi f;daroa°h'


§Thdg fï ,d mdg lñi
,iaikhs' .skaor mdg Thd w¢kafka
kE' jhsÜ nela.%jqkaâ tfla ,hsÜ
mr®m,a iaá%maia .syska' kshuhs'
fïl;a fyd|hs'¶
Ndjkd blaukska we∫ï álg
uqo,a f.jd wdjdh' fka;%d nE.a
fol f.k neÆjdh'
§fyd|g f;dar,fka'¶
§uf.a f;a¯ï fyd|hsfka fkao
wlald¶
§iqmr®¶
fka;%d iskdiS lSjdh' fldfydu;a
wef.a yeu f;a¯ulau ,iaikh'
ms<sfj,h' fka;%d wlald flfkla
f,i ta .ek i;=gq jQjdh' yeu
fl,af,laf.au f;a¯ï tfyu
264 iq„j m%ikak wdrÉÑ

,iaik ke;' ms<sfj, ke;'


fudkjd ,iaik jQj;a jevla ke;'
fl,af,la ;udf.a „jk iylrejd
f;dard.ksoa° ,iaik úh hq;=h'
foajl l;dlf<a Ndjkdf.a
≥rl:khgh'
§fï uÛ whsfha'¶
§kslx neÆfõ iqoa†'¶
§fudkjo lrkafka'¶
weh weiqjdh'
§nfnla wfma f.or tkjd
lsh,d ;sfhkjd' fï fidfiacia
fvj,a ∞kjd'¶
§ydfka¶
Ndjkd ,e–cdfjka lSjdh'
§tfyu ryhs fka'¶
§n,kakflda wdjdu ld,d' ux
fvj,a tlaiamr®Ü'¶
iS.s˙ Final 265

§rig ∞kak' ke;akï uu


Thdj fvj,a ∞kjd'¶
foajlf.a iskdiqfkah' Ndjkd
f;d,amg ;olr.;a;dh' fka;%d
wekafka ˙h≥re widf.k Wka
ksidh'
§tkfldg fudkjdy˙
f.akafkdako whsfha'¶
§ï¶
foajl l,amkd lrñka fuka
lSfõh'
§fï uÛska tfykï f.drld
lsf,da tlla f.akakflda'¶
§Igma fudavhd' f.drld lsf,da
tlla fudlgo@ udj ;ïnkak
f.drld lsf,da tlla u†'¶
weh w;ska lg jidf.ku
lSjdh'
266 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§blaukg tkakflda¶
§ï'¶
Ndjkd ≥rl:kh ;nd fka;%d
foi neÆfõ iekiSfuks'
§fidfiacia fvj,a ∞kjÆ'¶
§wdihs lsh,d lsõjo¶
§ï' lsh,d ;sfhkafvmehs'
t;fldg f,aishs'¶
ojilgj;a fl,a, Ndjkdhehs
fka;%dg is;=◊' „j;aúh hq;af;a
tfyuh' ir,jh' ta w;ska ;u
kx.Sf.a „jk l,amkd y˙h'
§,nk i;sfha fmardfo◊fha
hkak mqΩjka wlald' fjo
uy;a;hdf.a f.or u< f.a
bjrhsfkafkao@¶
§fï jev wiafia nnd'¶
Ndjkd iqr; ;enqfõ Ndjkdf.a
iS.s˙ Final 267

fomd u;h'
§wms ±ka blaukg iS.s˙ tl
´mka lrkafka kEfka' ál ojila
bkakjfka wlald'¶
tfyu lrk tl fyd|h'
n,mEï lrkakg lsisfjla ke;s
iS.s˙ tll jevlrkakg Ndjkdo
widfjka Wkakdh'
§ï'¶
yeufoau is≥jQfha fyd|ghehs
±ka fka;%dg;a isf;hs' is≥jQ
fyd|u foa foajl iS.s˙ tlg
meñ”uo@ iuyrúg th jkakg
we;' fï ish,a, fjkia jQfha
bka miqjh' ztal y˙ n,.;=
iïm%dma;shla fjkak we;s' fld,a,d
wdfõ fmdä keka†f.a wd;afu;a
wrka' b;ska fldfyduo jr†kafka'Z
268 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wïudg;a ;d;a;dg;a iShdg;a fï


l;dj lshk oji mq≥uu ojila
fjkq we;' thg ;j ál ojila
bjikakg is≥fjhs' tfia lrkakg
fjkafka fl,a,f.a „ú;h;a iuÛ
fï l;dj ±ka ne`° we;s ksidh'
iS.s˙ Final 269

14
§fïlfka fmaiÜa tl fyar;a
udud' mdka ld,la ueog ∞.;a;d
kï urefka'¶
foajl fyar;a úiska udΩ
ñ˙iaj,g mqrjkakg ye¥ ieuka
fmaiÜ
a tflka álla ld lSfõh'
§fïl mqxÑ uy;a;hd uf.a
wïuf.ka uu bf.k.;af;a' thd
isxy, wjqreoaog fufyu yokjd'
m<d;u iqj|hs'¶
270 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fj,djl Thdf.ka bf.k


.kak ´k'¶
„jka wdfõ weÛ;a fida∞f.k
wÆ;a irula we|f.kh' wmamÉÖ
wo ,iaikhehs foajlg is;◊ = '
fldfydu;a Tyq /jq< ndf.g lemQ
úg ,iaikh'
§±ka .syks a fjdIa tlla ∞.kak
mqxÑ uy;a;fhda'¶
§fyar;a udug ifmdaÜ tlla
≥kakd wmamÉÖ' ure l=lf a ka fyar;a
udud¶
§u,aj;= mkai,g ∞fka
bõj mrïmrdfõ w;afka mqxÑ
uy;a;fhda' b;ska ri fkdù
;sfhhso¶
„jka lSfõh'
foajl ldurhg f.dia w,aud˙h
iS.s˙ Final 271

újr lf<a we∫ula .kakgh' tys


f∞r mjqf,a jQ Ndjkdf.a rEmh
foi Tyq fudfyd;la n,df.k
Wkafkah'
§fu;k mqgj q la ;shdf.k
n,df.ku bkak ysf;kjd' wfka
b;ska tfyu ys;mq udj ojilau
Thd Tfvdlalf = õ ;shdf.k
WkakÆfka' tl ;;amrhlg isyh s
wdfõ kEfka'¶
ta fudfyd; hka;ug fyda
isyfs ha ;snK
q dkï fld;rï iqko a ro
lshd Tyqg ±ka isf;hs' tfy;a
lsij s la Tyq okafka ke;' foúhka
iuyrúg tfyuh' iuyr foaj,a
g%hs lr n,kafka lsif s jlag
fkdlshdh'
§w¢kjd ud;a irula' fldg
272 iq„j m%ikak wdrÉÑ

l<siï .yf.k bkak nE iqo† a fha


Thd tkfldg' tal fyd| kE'¶
foajl w;g .;af;a ks,a mdg
iruh' miqj Tyq iq≥ meyehg
yqre lSï
% meyefha lñih;a w;g
.;af;ah'
§wms w;=re.s˙h yka†fha'¶
Ndjkd flá m◊úvhla tjd
;sn◊
q '
§jeiai;a wrf.ku tkak iqo† a '¶
Tyq ghsmla r heõfõh'
§wehs f.drld tmdo msifa ida'¶
weh wid tõjdh' foajl
iskdnrju ≥rl:kfhka ghsma
lrñkau <s| <Ûg .sfhah'
§f.drld tmd ishU,d ;snK q d¶
foajl blaukkska ghsma lf<ah'
wo weÛ fida∞.kakg ,efnkafka
iS.s˙ Final 273

ke;'
§tÉpr weUq,go Whkafka¶
§weUq,g fyd|hs' fldfydu;a
weUq,f
a ka¶
§fudkjo@¶
§blaukg tkakuu fï <sÛ
<Û'¶
foajl tfia hjd fldg l<siu
msákau weÛ fidaokakg .;af;ah'
hka;ï jeys lΩjla tk ,l=Kq
wyi mqrd úh' jyskjdkï
jeymqfoka lshd Tyq is;f
= õh' iqn
ojiaj, fldfydu;a jeiaih'
ks,a iy lSï
% meye.;a iru;a
we|f.k .fvd,a ì;a;s w;˙ka
ksjig wd fld,a,d foi „jka
fudfyd;la n,df.k Wkafkah'
wo muKla fkdj w†ka wjqre≥
274 iq„j m%ikak wdrÉÑ

úis .Kklg fmr;a Tyq fufiau


fld,a,d foi n,df.k yoj;ska
i;=gq jQfõh' wïud;a ke;=j Tyqj
yokakg ú¢ ≥la fiaru ta weiaj,
;sn◊
q ' z„úf;a y˙ mq≥uhs iq≥
fkdakdZ „jka ryiska lSfõ ;u
ñh.sh ì˙|gh' weh fldfya fyda
isg fï ish,a, foi n,df.k
we;ehs Tyqg ±kq;a isf;hs'
§wd wmamÉÑ ,hsÜ tlla ±ïuo
fu;kg'¶
±ka uqΩ id, lE,a,u fjk∞g
jvd t<shh' tfyu t<shg ;sfhoa°
.fvd,a ì;a;j,ska muKla jgjQ
ksjfia id,h fjk∞g;a jvd
yevh'
§ux f.k,a,d ;snf q ka'
u;lafj,d ±ïud¶
iS.s˙ Final 275

§wms;a wmamÉÑ ysñysg wÆ;a


.fvd,a ì;a;s álla ne|ka
hkafkdak fkao@¶
foajlf.a ysf;a tfyu wdidjla
we;'
§youq mqxÑ uy;a;fhda'
ne˙fjk tlla kE¶
§kqjr bvu °.;af;d;a mqΩjka
fkao wmamÉÑ'¶
§ta bvu jákjd mqxÑ
uy;a;fhda'¶
foajl .fvd,a ì;a;hs g
nrjQfõh' hka;ug fmdohla
jefghs' yoj;g wo lj∞j;a
ke;s iekiSula ±fkhs' ta iekiSfï
fl<jrl Wkafka Ndjkd nj
foajl y' ≥kd.;a;dh' zfldfydu;a
Thd uf.a „ú;hg y˙ ,iaik
276 iq„j m%ikak wdrÉÑ

W;aijÁhla f.kdjd' Thd ;uhs


W;aifõ' uf.a ldksj,a tlZ foajl
ys;ks a lSfõh'
ta;a iuÛu j;af;a wereKq
mdfrka jdykh ksjig ±ñK'
foajl wmamÉÖ foi neÆfõh'
§wmamÉÖ bkak' ux wlalj
tlalf.k tkakï'¶
foajl lSfõh' „jka ysi
jekqfõh' w†ka jir úis .Kklg
l<ska Tyq ≥gq mqxÑ oe˙úhj
„jka isyl s f<ah' znndg fudkjo
f.kdfõ ndmafmda'Z fï fonia
toji wdfõ mqxÑ oe˙úhlaj Wka
fka;d% f.a uqúks' „jkaf.a fofk;a
w;S;h isyù s f;;aúh'
foajl ñ≥,g wdfõ fmdog
ueoafoks' Tyq wf;a ;snQ l=vh
iS.s˙ Final 277

Ndjkd w;g ≥kakdh' z,iaik woZ


ta l;dj lsfõ foajlf.a ≤iah'
Ndjkd weiaj,ska iskdiqkdh'
§wlafla'¶
foajl msgmq i wiqkg ysi
±ïfïh
§uf.a ù,a fphdr® tl u,a,f s ha'¶
foajl ù,a fphdr® tl .;af;a
ke;' lr ovq WiajQ u,a,S flfkla
bkakdúg wlalg ù,a fphdr® ´kd
ke;' Tyq my;a ù y˙ ,iaikg
fka;d% f.a .;g ≤;u ;enqfõh'
§wfka u,a,f s ha¶
§fufyu hka wlafla' u,a,f s .a
w;sk'a ¶
fka;d% f;;ajQ ≤ia iys;j ysi
jekqjdh' foajl b;du Yla;u s ;a
f,i fka;d% j ;u ≤;g .;af;ah'
278 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd ish,a, foi n,df.k


Wkakdh'
„jka f∞rlv n,df.k Wkafka
yoj; mqrd ore fifkyila
,sh,oa°h' fl,af,da fokakdf.au
uqyK
q q foi Tyq n,df.k Wkafkah'
;u mq;df.a w;ska ksjig tk
fka;d% foi;a wkd.; f,a,hs lf.a
wis˙h uqyK q mqrdu ;jrdf.k
ksjig tk fl,a, foi;a Tyq
n,df.k Wkafkah'
fka;d% „jkaj ±laldh' tiekska
wef.a ≤ia f;;aúh'
§wmamÉÖ'¶
Ndjkd f∞lrv°u „jkag my;a
ù jeka`∞h' „jka tfyuu fl,a,j
je<|.;af;ah'
§fmdä mqf;a' wo ,iaik uf.a
iS.s˙ Final 279

¥f.a¶
„jka fl,a,f.a ysi w;.dñka
lSfõh' weh „jkaj je<|f.k ál
fj,djla Wkakdh'
§ug fmdä mq;d lsh,d
l;dlrkfldg fudllao ys;K = d'¶
weh uqyK q d fuka lSjdh'
„jka Ndjkdf.a ysi my;a ù
ism.;af;ah' foajl y˙ m˙iaiñka
fka;d% j mqgj
q la u; ;enqfõh'
„jka weh lrd toa°;a weh Wkafka
w~ñks'
§wfka f,dl= mqf;a' wehs fï'¶
fka;d% g we~qï jdjdf.k bkakg
mqΩjka jQfha ke;' fï ;ud wNshi
bkafka ;udf.a iShdg;a ;d;a;dg;a
miqj jvd;au wdorh l< ms˙ñhdh'
§wfka uf.a iq≥ ndmamd'¶
280 iq„j m%ikak wdrÉÑ

„jka my;a ù fka;d% f.a ysiu


ism.;af;ah' fka;d% mqgj q u;
b|f.ku ≤;a tl;=lf<a we~qï
jdjf.kh'
§ug my;afj,d j¢kak nEfka
ndmafma'¶
„jka ≤ia ;olf<ah'
§Thd f,dl= mqf;a ìu jeá jeà
ug fldÉpr je|,d ;sfhkjo
ue◊l' nndg fudkjo f.kdfõ
ndmafmda ls''hd''f.''k Thd ≥jf.k
tkafka¶
fka;d% we`vqfõ „jkaf.a n|
n∞f.kh' „jka fld,a,d;a
fl,a,;a foi n,df.k wirKj
fka;d% f.a ysi ms˙ueoafoah'
§Thdjhs u,a,j s hs wdfha olskk
a
jdikdjla ;sínfka ndmafma' ta;a
iS.s˙ Final 281

fld,a,j olsk yeu fj,dfõu ug


ldjo u;la jqKd' wfka fldfydu
„j;ajK q do@fldfyduo fïlj
f,dl= lf<a' wmsg fmakk a j;a wdfõ
kEfka' ta;a fldÉpr u;lajK q do
Thdjhs keka†jhs u,a,j s hs¶
fka;d% we~qïnrj lSjdh' wef.a
fofk;aj,ska jefgk úYd, l`≥`M
ta yojf;a we;s ≥l;a wdorh;a
ksy`vj lSfõh'
§okakjd mqf;a' tkak
mqΩjkalula ;snK q dkï tkjd'
wka;us g ys;,d ys;,d ;uhs
fld,a,j iS.˙ s tlg tõfõ¶
Tyq lSfõh'
§talg mska ndmafma' f.dvla msk'a ¶
„jka Ndjkd foi neÆfõh'
§wfma fmdä fndaf,f.a ,iaik
282 iq„j m%ikak wdrÉÑ

±ka' fkao f,dl= mqf;a' álla <Ûg


tkakflda fmdä mqf;a'¶
„jka lSfõ Ndjkd foiu
n,df.kh' foajlo weh foi
neÆfõh' Ndjkd l∫Ω ms˙ uqy◊ q ka
„jka fj; wdfõh'
§Thdj wïug ,eìÉp ojfia
keka†hs udhs weú;a Thdf.a ll=,a
fol;a bïUd' keka† ;uhs Thdg
Ndjkd lsh,d ku ;sífí' fl,a,
†yd n,df.k Ndjkd lrkak
ysf;kjd lsh,d¶
„jka lSfõh' wïud y˙h' weh
foi n,df.ku bkak ysf;kjd
fkdfõ±hs foajl is;f = õh'
§wmsg wfma u,a,js ,enqKd
ndmafma' talu ú;rla we;s' fï
jf.a fyd| u,a,f s hla ke;=j
iS.s˙ Final 283

Wkafka' fïlj fufyu ,iaikg


.=Khym;alug yomq tlu we;s
ndma''fma¶
fka;d% lSfõh' ish,a,ka neÆfõ
foajl foih'
§talfka thdj Thd,d <Ûg
tõfõ mqf;a' thdg;a ld;a
ljqrej;a kEfka'¶
§tfyu lshkak tmd ndmafma'
;ukaf.alu lshkafka fudllao
lsh,d u,a,u s weú;a wmsg lsh,d
≥kakd' wo iS.˙s tl fír.kafka
wfma mjqf,a fjk ms˙ñ ifydaorfhda
fkfï' wfma fld,a,d'¶
fld,a,dj iS.˙s tlg hejQ tl
.ek wo „jka i;=gú q h' lf<a
lrkakg ;snQ fyd|u foah'
§fjÉp f.dvla foaj,a wr®ck q
284 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wkal,a ug lsõjd mqf;a' fï ll=,a


fol¶
§tal ys;kak tmd ndmafma' u,a,s
udj ikSmlrkjd lsh,d lshkafka¶
§thd lrhs¶
fï „ú; ueo wo foajl
bkafka fld;rï wdor◊h ;ekl
±hs „jka f;areï .;af;ah' th
muKlau we;shehs Tyqg isf;hs'
§wïuhs ;d;a;hs iShhs ikSfmka
fkao f,dl= mqf;a'¶
„jka weiqfõh'
§Tõ ndmafma' thd,;a y˙hg
Thdjhs keka†jhs u,a,j s hs u;la
lrkjd¶
§okakjd f,dl=mf q ;a' ysñysg
uu tkakïflda' ;d;a;jhs wïujhs
olskka y˙u wdihs' ñ,Sj fï
iS.s˙ Final 285

<`.†;a uu u;lal<d'¶
§tfyu tkak' iShf.a ysf;a ±ka
;ryla kE'¶
§okakjd mqf;a' ta;a keka† ke;=j
iS.˙
s tlg tkak ys; y∞.kak
wudrejqKd ug'¶
„jka iqiu
q la fy<d lSfõh'
§thd ±ka „j;afjkjd lsh,d
ysf;kjd ndmafma' u,a,s ksid'¶
§thd wïuu ;uhs'¶
foajl ysi leiqfõh' Ndjkd
„jka <Ûgu ù foajl foi
neÆjdh' zwo y˙ ,iaikhs' irug
f.dvla yevhsZ

*** *** *** *** ***


286 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ug <s| fmkakkak'¶


Ndjkd lSfõ „jkq;a fka;d% ;a
w;S; is≥ùï .ek l;dlrñka
isáoa°h'
§fï fj,dfõ <s| me;a;
wkaOldrhs fmdä mqf;a'¶
§taflka ojil kdkafkdakÆ
wmamÉÑ' uu lsõjd <| <Û
jdälrj,d kdjkakï lsh,d'¶
foajl yefudau b†˙fha lSfõh'
zf.dka yrlfka' tal;a lshkjd
fu;k' yrla /<Z
weh iskdnrj is;j= dh'
§tkak¶
foajl wehj tlaldf.k wdfõ
l=ii
a h
s me;af;ks' fyar;a lÜ,Ü
n†ñka Wkafkah'
§fyar;a udud fï iqo†
a '¶
iS.s˙ Final 287

weh iskdiqkdh'
§mqxÑ uy;a;hd weú;a fldhs
fj,;a lshkjd ≥j .ek¶
Ndjkd l=ii a f
s hka wdfõ
iskdfiñks'
§fudlo ux .ek lshkjd
lshkafka whsfha'¶
weh weiqjdh' <sÛ me;a;
we;a;gu lΩjrh'
§ta fï kslx iqo† a ¶
§kslx lshkjhE' lshkjflda¶
weh wdfõ lΩjrg m˙iaiñka
wä ;shñks' foajl ≥rl:kfha jQ
l=vd fgdaÉ tl o,ajd.;af;ah'
§tkak iqo†a '¶
foajl w; mEfõh' Ndjkd
Tyqf.a w; w,a,d.;af;ah' th
b;du ,iaikg weh w,a,d.;a;dh'
288 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foajlf.a ta me;a;u ys˙jeáK'


zw; w,a,.;a;du w; fjõ,kafka
fudflda wfkaZ wehg wikakg
is;◊= ' ta;a fï wdOqkl
s njg weh
wdorh l<dh'
§fïl ;uhs <s| iqo† a '¶
weh Tyqf.a Wr;,hg nrù <s|
foi n,df.k Wkakdh' Ndjkdf.a
.;ska tk iqj| <x <xj foajlg
±kq◊'
§udj kdjkjd lsõfõ fu;k
jdälrj,o@¶
weh <sx mäh fmkakd weiqjdh'
foajl iskdiqfkah'
§fï ? iS;,hs fmdfo;a
tlalfka' ke;akï ±kauu kdkjd'¶
§ojd,l kdkafkdak iqo† a ' wõj
fyd|g mdh,d ;sfhkfldg' fï
iS.s˙ Final 289

wU w;= wiafika wõj jefgkjd'¶


§whsfha¶
weh fï hkafka fohla
wykakgh'
§ï'¶
§b;ska wehs tfyu <uhsj
kdjkafka¶
foajl <s| foi n,df.k flda,
f,i iskdiqfkah'
§kE b;ska miafia lsõjg
lulakE' kslx weyqfõ¶
Ndjkd Tyqf.a Wr;,hg ysiu
nrl<dh'
§whsfha¶
Ndjkdf.a jpk wdfõ W.=frka
fukah'
§iqo†
a '¶
290 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Th fµdaka tfla ,hsÜ tl


jykak álla¶
foajl tfia lf<ah' jeiai ksid
wo y| t<shla we;af;au ke;' <s|
wjg >k lΩjrl .s,K s '
Ndjkd jvd;a iqrlaI; s f,i
wef.a ysi Tyqf.a Wrysfia
.id.;a;dh' Bg;a miqj weh
fom;=,j a ,ska biaiS foajlf.a
fldmq<la u; uD≥ yd≥jla igyka
l<dh'
foajlf.a <h fi,úK'
§iqo†
a '¶
§pQá tlla'¶
weh fld`≥rd fuka lsj S dh'
foajl uqj my;alf<a wef.a ysigh'
Ndjkd wkaOldrfha f;d,amg
;olr.;a;dh'
iS.s˙ Final 291

§jeiai ≥juq'¶
y†iaifs hau weh lSjdh' Bg;a
miqj hqj;sh foajlf.a w;l t,a,S
<s| <Ûska ksji foig mshjr
uekakdh'
Tyqf.a uqyKq fld;rï r;=j
we;a±hs Ndjkd ±lafla l=ii a f
s ha
o,ajd we;s ú≥,s myka t<sfhks'
weh th we;a;gu ri úkaπh'
fï f.fjkafka jika;fha ,iaiku
ojiao@ u,a uuu; iuk< mshdm;a
;ejfrk frdka iqKq úisfrk
jiak;ho@

*** **** **** ***** ****

rd;sf
% ha Ndjkdg ksko
a la .sfhau
ke;' w;=re.s˙h ksjfia .fvd,a
292 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ì;a;s w;r;a lΩjr <s| <Û;a jQ


yeufoau wehg iskud mghla fuka
isyfs jkakg úh' ta iqko a r is≥ùï
úiska hqj;shj kskf a oka wE;alr
;enqfõh'
fj,dj rd;S% f∞<y;a miqù
;sn◊ q ' w;=re.s˙h ksjiska toa° rd;S%
oyh;a miqù ;sn◊ q '
wo kElï wÆ;a úh' Ndjkd ta
ms<n
s |j Wkafka i;=gq is;k s 's wlald
bkafkao tjeksu i;=glska nj
wehf.a uqy◊ q kau Ndjkd ±laldh'
Ndjkd „jkag ndmamd lshkakg
.sfha ke;' weh lSfõu wmamÉÖ
lshdh' tfyu ,iaikh' Tyqf.a
wmamÉÖh' ojil ;udf.a;a
wmamÉÖh' ta kElu ,iaikh' fï
ishΩ foa is;ñka weh we| u;
iS.s˙ Final 293

fmrf,ñka Wkakdh'
§fudkjo okafka kE msii a d
lrkafka' y˙hg lsia tlla j;a
≥kafka kE <s| <Û°' yrla /<fka¶
ta;a ta .ek yojf;a .eUqre
m%idohla we;' th weh ryfia
úkaπh' zwehs uu;a tfyu lf<a'
wms fudkj;a l;dlrf.kj;a
kEfka'Z Ndjkd is;j = dh' iuyr
foaj,a tfyu l;dlr.kakg
wjYHuo lshd;a miqj weh is;j = dh'
ke;' lsj hq;= fndfyda foa ±ka lshd
wjidkh'
tfy;a m%:u fm%u a fha wis˙u;a
joka wikakg wdih' yoj; tfyu
m%dr®:kdjla lr we;'
§thd „úf;ag wdmq ú†y
y˙ mq≥uhs' áflka ál ta;a y˙
294 iq„j m%ikak wdrÉÑ

blaukg' l<ska tkak ys;df.k


Wkakd jf.a' wka;u s g yeufoau thd
jqKd'¶
Ndjkd wef|a fmrf<ñka
is;j
= dh'
§wms f∞hs kE'¶
weh ≥rl:kh f.k lfá
m◊úvhla foajlg heõjdh'
;;amr lsym s hlska ms<;
s r
= e ,eìK'
§wmsg;a ksko
a hkafka kef;da'¶
§ta fudlo hflda'¶
Ndjkd iskdj f;d,amáka
;olrf.k heõjdh'
§tl ú†ylg bkak nE'¶
§wehs k,shkjo@¶
§álla'¶
§tal f,vla'¶
iS.s˙ Final 295

§ud;a ys;kafka' y˙ wikSmhs


jf.a¶
§wikSm ikSmlr.kak ´k'¶
§tal ;uhs ud;a ys;f = õ'¶
Ndjkd ≥rl:kh foiu
n,df.k fudfyd;la Wkakdh' fï
f.fjk ojia fld;rï iqko a ro@
§wms ljoo fmardfo◊fha
hkafka'¶
§islr= d∞ hka iqo†
a ¶
§wdfha jroaokak nE' ux
,Eia;fs jkjd'¶
§yd' l;djl=;a ;sfhkjd'¶
§b;ska wo lsh,d ∞kav
;sínfka'¶
§tal ;ud ud;a ys;f = õ'¶
§<s| <Û° ldjo fjõÆjfka'¶
296 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ux ys;j
= d fjõ,,d <s|g;a
jefghs lsh,d¶
Ndjkd fudfyd;lg ≤ia
mshdf.k ta fudfyd; isyls <dh'
fï „ú; ld,fha W∞jQ iqko a ru
ksfïIhl u;lh yojf;a .eUqre
;ekl ;ekam;aj we;'
§mdkaoru fyg tkafkdak'¶
§myg'¶
§uu myg f∞hs' yhg tkak'¶
§ks∞.kak' ±ka f∞<yhs
y;<sia myhs'¶
§nq≥ irKhs' ks∞.kak¶
Ndjkd tfia ghsma lr hjd
fofk;a mshd.;a;dh'
iS.s˙ Final 297

15
ls˙n;a ye≥fõ „jka h' ÆKq
ñ˙ia iuÛ weUq,a ;sh, ye≥fõ
fyar;a h' f;,a fífrk iSks
iïfnda,h ye≥fõ foajl h' wo
ls˙n;a álla yokaku ´kd lshd
„jka g is;=fka uy ?h' wo
ojfia úfYaI;ajhla ke;' ta;a fï
f.fjk ojia úfYaIh' fld,a,df.a
„úf;a iqn fohla fyg wksoa∞u
wykakg ,efnk nj „jkag
298 iq„j m%ikak wdrÉÑ

is;sK' ta iqn ux., ldrKdj


fl<jr bkafka Ndjkdh' wer;a"
wo Wfoa isgu „jkag Tyqf.a
ì˙|j isysfjhs' ì˙|j isysù ls˙
ms`vq álla yok tlu ieñhd Tyq
úh hq;=h' fldfydu;a hk .uka
foysj, uyr.u mdfr® msysá
fn,a,kaú, mkai,g álla hkakg
Tyq is;d.;af;ah'
Tyq iSks iïfnda,hla yokakg
is;=fõ ke;' tfy;a „jka
iuÛu foajl;a msì° wdfõh'
fld,a,dg fldfydu;a fï ojiaj,
kskao hkafka ke;s f,vla we;'
tlaflfkla Tyqf.a kskao;a
iekiSu;a folu fidrdf.kh'
§wmamÉÑ fïl álla fÜiaÜ
lr,d n,kakflda' ySkshg
iS.s˙ Final 299

Wïn,lv mdrla ;sínkï ure'¶


„jka foajlf.a iSks
iïfnda,fhka álla w;g f.k
lEfõh'
§talfka iSks iïfndaf,a mqxÑ
uy;a;fhda'¶
§iS.s˙ tlg .ykafka óg;a
jvd fyd| tlla' áldla f;,a
fífrkak .ykak ´k wmamÉÑ'¶
§ï' tal fyd|g hhs mqxÑ
uy;a;fhda¶
„jka f.dia flfi,a fld,hla
lmdf.k wdfõh' Tyq ls˙n;
±uqfõ fïifha t¨ flfi,a
fld<hgh'
§ux ;jkakï wmamÉÑ'¶
foajl th lrk wmQrej Tyq
ri úkaf|ah' fld,a,dg fï ish,a,
300 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lshd ≥kafka „jkah' ls˙n;a


;jkakg muKla fkdj „jka
fld,a,dg fndfyda foa ,iaikg
lrk whqre b.ekakqfõh' wjqre≥
f∞<y fjoa° fld,a,dg lsS%ia tl
;nd l<siula u†kakg;a ueo
bia;s˙lal mdr ;nd lñihla
u†kakg;a yqre lf<ah' fld,a,d
lñi folla mqÉpd.;a nj
we;a;h' ta wjqre≥ oy ;=fkah'
tfy;a bka miqj Tyq ta je/oao
lf<a ke;' jvd;a jákafka thh'
§wÛ,la Wig ls˙n; ;eõjd
wmamÉÑ' lE,s uy;g ;sfhkak
´kfka fkao@¶
§ls˙n;a lE,a,la tfyu
ke;akï jevka kE mqxÑ
uy;a;fhda¶
iS.s˙ Final 301

ls˙n; olsoa° foajlg


isysfjkafkau wehjh' wo rig
ls˙ n;a mdr®i,hla wrf.k
hkakg mqΩjk' foajl fmdä
flfi,a fld,h ;jd me;a;l
;noa°u „jka th ±k.;af;ah'
§iSks iïfndaf,hs ÆKq ñ˙ihs
ls˙n;a tlgu ∞kak tmd' tal
fjku flfi,a fld< lE,a,l
T;d.kak'¶
foajl ysi leiqfõh'
§fyar;a udud weUq,a ;sh,
kshfug wdjd fka'¶
§ysf|kak ye≥fõ mqxÑ
uy;a;hd' ke;akï ri kE'¶
§talfka fkao@¶
foajl fj,dj neÆfõh' mdkaor
myh' Tyq wehg fmdfrdka≥
302 iq„j m%ikak wdrÉÑ

jQfha mdkaor yhg iS.s˙ tlg


tkakgh' fmdfrdka≥jla ùkï"
th ta ú†ygu bIaG l< hq;=h'
th foajl weoyqfõh' yoj;l
úYajdih tkafka mqxÑ mqxÑ
úYAjdihka /ila tlaùh'
§fï ls˙n;a wmamÉÑ'¶
§hk .uka uu mkai,g mQc
lrf.k hkjd mqf;a' Bfha ?
b|,d wïuj;a u;la fjkjd'¶
§wfka' wmamÉÑ ud;a tkako@¶
§uu tfyuu mQc lrf.k
hkjd mqxÑ uy;a;fhda' wms
miafia fj,djl huq' Thd Wfokau
riaidjg hkak'¶
fldfydu;a fyd| nr ndrhla
fjkakg foajl;a is;df.k
Wkafkah' ndr fjkjdkï úh
iS.s˙ Final 303

hq;af;a tfyuh' fmdä fmdä


ldrKdj,g tfyu ndrù
f;areula ke;' wmamÉÑ wo
mkai,a hkafka Bfha is≥jQ foaj,a
ksid;a nj foajl ±kf.k
Wkafkah'
foajl uy mdkaor kEfõh'
ls˙ms`vq;a wrf.k hkjdkï
iqog msrejg ms˙is≥j hd hq;=h'
fï ojiaj, iS;,h' iS;,
lshkafka whsia j;=rh' ,s|
wÆ;a j;=r fmrdf.k bkafka
iS;, ks,a lefÜgh' <s| <Û°
foajlg fndfyda foa isysúh' Bfha
rd;s%fha fï <s| wi< is≥jQfha
ydialuls' z±kq;a Thd <s| <Û
bkakjd jf.a'Z ta iqj| fï ±kq;a
±fkkakdla n`≥h' weh fï ys;
mqrduh'
304 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iS;, j;=r mksÜgqj weÛg


∞.ksoa° foajlg ;re úisúK' ta
;rugu iS;,h' tfy;a ta iS;,
fofjks ;=kafjks y;rfjks j;=r
mksÜgq oud.ksoa° wvqúh' „ú;fha
lror;a tjeks hehs foajlg
is;sK' jvd;a jákafka th ord.
ekSuh' zyeufoau ord.kak mqΩjka
jqfka Thd <Ûg fj,d ysgmq ksid'
tal „úf;a fjÉp jákdu foa'Z
foajl th yoj;skau úYajdi
lf<ah'

*** *** *** *** ***

fka;%do Wfoa mdkaor y;fr® isg


bkafka msì°h' weh ? we`≥ñkau
we|g ù l,amkd l<dh' Bfha
iS.s˙ Final 305

„jka ndmamdj;a fld,a,dj;a


n,kakg w;=re.s˙hg .sh .uk
weh isyslf<a iekiSulsks'
fl,a,f.a „ú;fha is≥fjk uyd
ux., lghq;a;l fmruÛ ,l=Kq
yeu w;skau †iafjhs'
§Wka fokakd bkafka mq≥u
wdorhlska' fmdä keka†g hq;=lï
bgqlrkjdkï" „jka ndmamg
idOdrKhla bgqlrkjdkï talg
±ka mrlal= jeähs' ta yeufoa
fjkqfjkau idOdrKhla lrkak
´k fld,a,g' talg idOdrKhla
lrkak ;sfhk fyd|u ú†y fï
lidohhs'¶
foajlf.a;a Ndjkdf.a;a
tl;=ùu hkq fï iS.s˙ mjqf,a
is≥fjk jdikdjka;u foa hehs
306 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fka;%dg isf;hs' tys lsisu jrola


is≥ fkdúh hq;=h'
ta foa lrkakgkï" foajl hkq
w†ka jir úis .Kklg fmr
ñh .sh fï iS.s˙ mjqf,a nd,
†h◊hf.a tlu mq;d nj wïudg;a
;d;a;dg;a iShdg;a lsj hq;=h' th
wo fygu lrkakg is≥fjk njo
fka;%d f;areï .;a;dh'
;d;a;d Tyqf.a ≥mam;a
uiaiskdf.a tlu mq;dg ;u nd,
≥jj fokakg leu;s fjhso@ iShd
;u ms◊ms˙hj ta uqKqmqrdg fohso@
kElï ish,a, me;a;l ;eìh
yel' foajl iS.s˙ tlg meñK
l< foa muKlau we;s hehs wehg
isf;hs'
b∫ks,a wdfõ f,dl= ≥jf.a
iS.s˙ Final 307

ldurfha ú≥,s myka ±,afjkq


±lh'
§wfka Thd wo Wfokau
weyereKdo@ ux ta;a neÆjd ?
fj,dfka ksod.;af;;a'¶
b∫ks,a meñK wef|ka b|f.k
fka;%df.a fomd ms˙ueoa∞h' fï
wïud yeu∞u;a tfyuh'
§pqÜgla weyer,d l,amkd l<d
wïud'¶
§wehs f,dl= mqf;a¶
§kE wïud' tfyu m%Yakhla
fkfï' iS.s˙ tl .ek fï kslx
ys;=fõ'¶
§±ka tafla m%YAkhla kEfka'
fkao@¶
§ï' wmsg fld,a,d ma,Eka
tlla lsõjd' tal fyd|hs' tal;a
308 iq„j m%ikak wdrÉÑ

bkafkdak wmsg;a ±ka yeufoau


u;lalr,d fokak'¶
b∫ks,a fufyu foajlf.a .=K
jhkafka wkd.;fha ojilg th
jeo.;a fjk ksiduh'
§wfma nâv fudlo lshkafka¶
b∫ks,a weiqfõ ryiska fukah'
§tal;a tlal flduf,a b;ska'
krl fld,af,la fkfï'¶
§ux tfyu lsõfõ kEfka'¶
§;du tfyu fohla kE' tfyu
fjkjdkï tal;a krlu kE¶
fka;%d m˙iaiñka lSjdh' b∫ks,a
n,df.ku Wkakdh'
§fï f.org;a ´k wïud fyd|
fld,af,la¶
b∫ks,a fï fj,dfõ lsisjla
lshkakg .sfha ke;' ta wehf.a
iS.s˙ Final 309

yeáh'
§wïud¶
§ï'¶
§fmdä keka†j u;lafjkafka
keoao@¶
y†iaisfhau ;u f,dl= ≥jg
wehj isysjQfha wehs@ b∫ks,a
is;kakg .sfha ke;'
§Thd lshkafka ug Bfha yji;a
u;lajqKd' uf.a wr o◊ysia
wudrej Bfha álla wdjd'¶
§lshkafkmehs wfka' wms
fnfy;a álla .uq'¶
§tal tfyuu we˙,d
hkjd' talg ndï álla .d,d
w;.dkfldg ;uhs ug kr®u∞j
u;lajqfka' biair fï jf.a fkfï
tal yeu∞u tkjd' wfka udj
310 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ieáfha bkaoj,d mehla w;.dkjd'


ojila tfyu lrkfldg ug
kskao;a .shd' keÛsákfldg fï
fl,a, Wh,d Thdj;a fydao,d
Thdg lj,d f.a;a wialr,d mõ'¶
b∫ks,af.a ≤iaj, l∫Ωh'
§thd ug lj∞j;a msg kEkd
flfkla ú†yg ie<l=fõ kE'
Thdj yïnfjkak bkakfldg wdi
yeufoau mdkaor keÛsg,d yokjd'
tl fr† lE,a,la ug fydaokak
≥kafka kE' tfyu fl,a,;a hkak
.shdfka'¶
wïud wehg fld;rï wdorh
lrkjd±hs fï ≤iaj, we;s
f;;ukhu idlaIs orK nj
fka;%d is;=jdh'
§„jka ndmam;a tfyuhs fka'¶
iS.s˙ Final 311

§ï' fï mjq,g uiaiskd,d


;=kafofkla wdjfka' wks;a fokakd
jf.a fkfï „jka' biair iShd
fld,a,g f.org tkak ≥kafka
kEfka' b;ska flda,a lrkjd'
wlald fudkjo lkak wdi lsh
lsh wykafka' ojila keka† wf;a
iriaj;S tflka uid, f;dafia
∞,d tõjd' ;j;a ojila nqyd˙
tflka nq˙hdks tõjd' Thd,f.a
fldÜg we;=<g ∞kak lsh,d ms˙;a
kQ, mjd tõjd' fïf.d,af,da olsoa°
ug „jkaj y˙hg u;lafjkjd'
±ka fldfya bkakjo okafka kE'
fmdä tld ±ka f,dl=;a we;s'¶
b∫ks,a yQ,a,d fuka lSjdh'
wïudg fï foaj,a fkdlshd bkak
tl fka;%dg ≥lh' ta;a lshkjdkï
fï l;dju lsj hq;=h'
312 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§iShd jqk;a ±ka y˙hg


;efjkjd' ta fjÉp foa .ek'
thd wrka wdmq wdhqI bjrjqKd
mõ' uerefka ≥flka' i;=áka
iekiSfuka ue˙Ép .E◊fhla
fkfï' fld,a,hs „jka .ekhs
y˙hg ;ejqKd' thd uefrkjd
lsh,d ±kf.k Wkakd' n,kak
.shdu w;afol w,a,f.k w~kjd'
mqΩjkakï wlafla uf.a „jjhs
fld,a,jhs n,d.kak lsh,d
lshkafka mõ' ta;a wmsg tfyu
hq;=lula lr.kak ne˙jqKd' „jka
fld,a,j;a wrf.k yex`.s,du
.shd' fjk fudkjd lsh,d lrkako
b;ska''¶
b∫ks,ag we~q◊' fka;%d wef|a
rEgd fuka meñK wïudf.a ysi
w;.Ejdh'
iS.s˙ Final 313

§wmsg thd,j ojil yïnfjhs


wïud'¶
fk;%d lSjdh'
§fl,a, .sfha wmsg lrkak
;sfhk yeu hq;=lulau lr,d'
iS.s˙ tl fjkqfjka kefykak
mqΩjka Wm˙ufhka ue˙,d' t∞
kx.s ta mq;df.a whs;sh fjkqfjka
l;dlrkfldg ug mq≥u;a ys;=Kd'
y˙kï tal lrkak ;snqfka ughs
;d;a;ghs' thd wms fjkqfjkqhs
yeufoau lf<a' biair Thdg uy
krl fyïì˙iaidjla yefokjd'
fiu kyfha ysrfjkjd' Thdg
yqiau.kak;a wudrehs' wfka fl,a,
Thdf.a kyhg lg ;sh,d fydgq
ál Wrkjd'¶
§wfka uf.a¶
314 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ï' taflkau ikSm jqKd' mq≥u


flfkla'¶
iuyrúg ta w;S;h fjkqfjka
fyg wksoa∞u fï iS.s˙ mjq,g
hq;=lï lrkakg is≥fjkq
we;' tfyu lrkjdkï „jka
ndmamdf.a;a fld,a,df.;a ys;
tl wnu,a fr®Kqjlskaj;a ˙oúh
hq;= ke;' th fka;%d ;†ka isf;a
OdrKh lr.;a;dh'
iS.s˙ Final 315

16
Ndjkd l<d;=rlska w¢k
id˙hla wo weka`∞h' ys;u wo
ieris,a,la jdf.ah' fyg wksoa∞
„ú;fha is≥fjkakg kshñ; iqn
fohl fmr ksñ;s foa≥Kq fr®Ld
weh l<skau ±lald fiah'
fï i;=g ál ál yoj;ska
ú¢kakg Ndjkd rUqlaje,a, ms%h
l<dh' tljr iqkdñhla fia
yoj;g i;=gla meñK f;areula
316 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ke;' mqxÑ †h W,am;lska fuka


i;=g yoj;g .,d wd hq;=h'
i∞ld,hgu i;=gla ú¢h yelafla
túgh'
Ndjkd my<g wdfõ meh
nd.hla muK levm; wi<g ù
fudaia;r ksrEmk rx.khla l<
miqh' fï je<' ° we;s wikSmh
idudkH tlla fkdfõ' weh
fka;%df.a ldurhg tnqKdh' fka;%d
Wkafka we|gu ùh' wo álla
m%udo ù iS.s˙ tlg hkakg weh
is;df.k Wkakdh'
§fï mdkaoru hkak nnd'¶
§ï' pqÜgla fõ,dik hkjd
wlald'¶
§,iaikg id˙hla wo we|,d'¶
§fyd|hso@¶
iS.s˙ Final 317

fka;%d Ndjkdf.a w;la


w,a,df.k iskdiqkdh'
§Wfoa wïud tlal fmdä
keka†hs ndmamhs .ek l;dl<d'¶
§thdg wlald lsõjo@¶
§lsõfõ kE' ta;a lshkak
ys;=Kd'¶
§ysñysgfkao wlald¶
fldfydu;a fyg wksoa∞u fï
yeufoau t<sfjhs'
§ï hkak' ux álla
mrlal=fj,d tkakï¶
Ndjkd fka;%df.a ldurfhka
msg;g toa°u jdf.a ñysrx.
id,fha Wkafkah' Tyqj olsk tl;a
ys;g nrla hehs Ndjkdg is;sK'
§Wfoau ñysrx.hsfha' .=â
fudaksx¶
318 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fl,a,f.a ,iaik ñysrx.f.a


weia ojkakla úh'
§fmdâvla l;dlrkak wdfõ¶
Ndjkdf.a is;g wuq;a;la
oe◊k'
§lshkak'¶
§ud;a fï ìiakia tlla mgka.
kak hkafka' ±ka wms iS.s˙ tfl;a
kEfka'¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§iShd n,,d lshhs fkao ñysrx.
hsfha' ux okafka kE'¶
§wykakflda' ljoo fïl
la,shr® lrkafka lsh,d'¶
;ukag we;s jHdmdrh ke;slr
wÆ;ska jHdmdr lrk ñysrx.
.ek Ndjkdg mq≥u ke;' yefudau
tljdf.a is;kafka ke;'
iS.s˙ Final 319

§ux iShdf.ka wykakï


wo' yji flda,a tlla fokak'
fudllao lrk ìiakia tl'¶
§.dukaÜ ihsâ tfla jevla¶
§µelag˙hla ∞kjo¶
§wfmda kE' fufya fldiaÜ tl
jeähs' uu nexfldlaj,ska nvq
f.akjd' kx.s;a fIhdr® tlla
∞kjd' ux fldai<hg;a lsõjd'
th;a fIhdr® tlla ∞hs'¶
§tal fyd|hs' †hqKqfjkakflda'
ux iShf.ka wo wy,d lshkakï'
ke;akï whshu wykak
ldufr® we;s¶
ñysrx. fof;d,a imñka
fudkjo is;=fõh'
§wms Tµr® tll=;a ≥kakd iShg¶
§iShfka whsfha n,,d lrkafka'
320 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wmsg fudkj;a lshkak nE'¶


§iS.s˙ tl jeyqjg miafia
fudkjo lrkak ys;df.k
bkafka'¶
§ï' t∞g tal n,uqflda¶
§wms fcdhskafj,d fïl lruq'
fyd| fmdµsÜ' udfika udfig
nexfldla hkak;a mqΩjka¶
§uf.a tfyu wdidjla kE'
iS.s˙ tl jymq ojig f.org
fj,d bkakjd' wmsg fjk ìiakia
w,a,kafka kE whsfha¶
Ndjkd bkaf;arefjkau lSjdh'
§ug mrlal=fjkjduu hkjd¶
§fok iS.s˙ tlg fuÉpr
fj,dik .syska jevla kEfka nnd¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§uu hkafka uf.a jevlg
iS.s˙ Final 321

ñysrx.hsfha' iShd tlal


l;dlrkak¶
Ndjkd ksjiska msgjQfha tfia
lshdh' zlkak fohla .kak;a
ne˙jqKd fuhd Wfoau weú;a'Z
Ndjkd jdykhg f.dvjQfha tfia
is;ñks' tiekskau jdf.a Ndjkdf.a
≥rl:khg flá m◊úvhla
,eìK'
§iqoa† uu ls˙n;a f.kdjd'
weú;a bkafka¶
weh f;d,amg ;ol<dh' zThd
fIdalaZ wehg lshkakg isf;kafka
thh' tfy;a ±kauu th lshkakg
lg y∞.kakg wudreh'
Tyq iq≥ u,a w;a;la fia iS.s˙
f∞rlvu Wkafkah' iq≥ lñihg
;o ks,a meye.;a ghs máh
322 iq„j m%ikak wdrÉÑ

,iaikh' Ndjkd Tyqj jdykh


;=< b|f.ku ri úkaπh'
§.=â fudaksx¶
weh th lSfõ ≤iska fukah'
§fj˙ .=â fudaksx ñia'¶
fl,a, /õjdh'
§ljqo weú;a bkafka we;=f,a¶
§fíl˙ filaIka tfla wh'
wms wo wr lsõj ngr® flala tl
∞kjd iqoa†' rjqula ∞uq wo¶
§fï fia,aia lrkak'¶
§Tõ' wo idïm,a wrka hkjd'
ux melska tl;a y∞f.k bkafka'
wo ´vr®ia .uq'¶
Ndjkdg mq≥uh' fia,aia hkafka
Tyqo@
§we;a;gu wo fia,aia hkjo@¶
iS.s˙ Final 323

§iS.s˙ tl mgka .kakl,a wmsg


wd∞hula kEfka iqoa†' tfyu
wmrdfoa' fíl˙ filaIka tflka
jevla .uq'¶
§y˙ hkjdkï huq' ux frä¶
Ndjkd meye†<sj lSjdh'
§ojilg flala foiSh mkyla
∞.;af;d;a we;sfka iqoa†¶
Tyqf.a jev mq≥uh'
§t;fldg whsfha¶
§wms .Kka n,mq ú†yg flala
tllska remsh,a wiQjla ;shd.kak
mqΩjka' fmdä ngr® flala tlla'
remsh,a foish mkylg jf.a
∞kafka¶
§tÉpr wvqjg'¶
§fmdä tllafka' yji fmdã à
mdáhla ∞k flala tlla' ojilg
324 iq„j m%ikak wdrÉÑ

flala foiSh mkyla lvj,aj,g


∞.;af;d;a t;ku fm%dµsÜ tl
remsh,a úis∞yla' ojia úis
myla wms fia,aia .sfhd;a t;k
remsh,a ,laI myla' mä ál
f.jkak wmsg ta we;s' f,daka tl;a
tkjfka¶
Ndjkd iS.s˙ f∞rlv k;rù
foajl foi n,df.ku Wkakdh'
§wehs iqoa†'¶
§kakE fï' fldfyduo fïjd
ys;=fõ' ï'¶
weh weiqfõ Tyqf.a ≤ia
fl<skau wef.a fofk;aj,ska
w,a,df.kh'
§fïlg wdjg miafia uuj;a
okafka ke;s foaj,a ug ysf;kjd'¶
Tyq meye†<sj lSfõh'
iS.s˙ Final 325

§;j fudkjo¶
wehg wjYH ta foaj,a
±k.kakgh'
§f.dvla¶
§tlla¶
§ydÜ tl y˙hgu ;sfhk ;ek
uu ±k.;a;d' tal fndhs,afjk
yeá ±k.;a;d' tal l+,afjk
yeá;a ±k.;a;d'¶
§fldfyduo ydÜ tl ;sfhk
;ek y˙hgu ±k.;af;a' ialEka
l<do¶
§kakE''tfyu ialEka lrkak
´ku kE' Th b;ska iuyrekaj
±laldu y˙hg t;ku
weúf,kjfka¶
weh fofk;a nrlr iskdiqkdh'
§ljqo okafka b;ska t;k
326 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ydÜ tlu ;sfhkjd lsh,d' ljqo


okafka wlaudj ;sfhao lsh,d'¶
§wlaudj weúf,kafka kE iqoa†'¶
≤ia'''tajd nenf,oa°u yuqúh'
§ldj ±lalyuo okafka kE
ydÜ tl weúf,kafka wks;a whf.
¶a
Tyq n,df.k fudfyd;la
Wkafkah'
§tfyu yefudaju ±lalyu
weúf,kafka kEfka'¶
fofokdu iS.s˙ tl ;=<g msh
uekafka tlguh'
§iqj|la tkjd iqoa†¶
§ï' uf.a iqj|@¶
§y˙ wuq;= iqj|lafka' fjkog
.dk tl fkfïfka'¶
iS.s˙ Final 327

ztaj;a okakjdZ weh is;=jdh'


§fmdä wlald f.k;a ≥kakd
vqndhsj,ska' tal fï iqj|hsfka'¶
§ï' fmdä wlalj olskak;a
wdihs'¶
§iegfâ tkjd' wdjdu uu
tlalf.k tkakï'¶
Ndjkd nq≥ myk iQ∞kï lr
th o,ajk ;=re foajl n,df.k
Wkafkah' weh j¢oa° Tyqo weh
,Ûg f.dia jekaf|ah' zthdj ugu
fokak' fjk fudkj;au tmdZ
Ndjkd yoj;skau me;=jdh' miqj
weÛs,s;=äka mykg w; hjd f;,a
ì|la f.k wef.a ysfia .,ajdf.k
miqj foajlf.ao ysfia .e,ajQjdh'
§f;rejka irKhs¶
weh wdfõ tfia uqyqKd lshdh'
328 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foajlf.a fofk;a ,djg f;;aúh'


§wmamÉÑ wo ls˙n;a
ye≥jd' fyar;a udud weUq,a
;sh,la ±ïuduu .eyqjd iSks
iïfnda,hla'¶
§lÜáh jgfj,d Whkjd
b;ska'¶
§ï' t;fldg jefâ f,aishs¶
§uu Wkakdkï ls˙ fydoaola
yokjd¶
foajl neÆfõh'
§ls˙ fyd† ls˙n;a lkak'
ls˙fyd† tlal ls˙n;a lkafka
kEfka iqoa†'¶
§m,hka hkak' ls˙fyd† nndg'¶
wehf.a uqúka msgúh'
§flda nnd'¶
iS.s˙ Final 329

Tyq weiqfõh' weh ≤ia


r;=ùhk ;=re iskdiqkdh'
§nndg iqoa† ls˙fyd† ´k kE'
ls˙n;=hs iSkshs fyd|hs'¶
§ï'¶
§b;ska flda nnd iqoa†'¶
§nnd,d yq<x .eyqjdu tkjo@
nnd,d tkak fudlo lrkak ´k¶
foajl ysi leiqfõh'
§talfka'¶
§uu weyqfõ fudkjo lrkak
´k¶
foajl iskdiqfka ≤isks'
§uy;a;hhs fkdakhs fï msmams
∞kafkdak' ?g ?g¶
Ndjkd nv w,a,df.k
úkdä oyhla muK iskdiqkdh'
330 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wef.a iskyj iS.s˙ tl mqrdu


/õ fokakg úh' ta iskdfik
wrefudaix fof;d,a foi foajl
ksoyfia n,df.k Wkafkah'
§fudllao whsfha' msmams ∞kak'
lj∞j;a tfyuu tlla ∞,d
kEfka'¶
foajl háf;d, ymdf.k
iskdnrj Wkafkah' wehf.a f;;ajQ
fofk;a Tyqf.a ,e–cdfjka
†,sfik fofk;a yd meg,sK'
§msmams ∞kak flfkla ±ka
fydhd.kak ´k' nÆma ksj,o
whsfha msmams ∞kafka'¶
weh ;j;a iskdfikakg we;s
´kdlug tfiau weiqjdh' foajl
f;d,amg ;olrf.k iskdj
;olr.;af;ah'
iS.s˙ Final 331

§ux lshkafka kE iqoa†'¶


§lula kE lshkak' pqÜgla lsia
tlla ≥kakdu fjõ,k wh msmams
∞kfldg isys;a ke;sfjhs fkao
whsfha'¶
weh ta ukaoydi u,a l=udr
iskdjg tfiau .,df.k hkakg
bv≥kakdh' wo iskdfikjd jeäh'
yjia fjkúg w~kakg fõ±hs
okafka ke;'
fíl˙ filaIka tflka ±uQ
ngr® flala weiqreï lf<a foajl;a
Ndjkd;ah' tfyu lf<a WKq
WKqfõ lmd.;a ngr® flala tlla
lk .ukah' fï „ú;fha lE riu
ngr® flala lE,a, nj Ndjkdg
úYajdih' flala tl uD≥h' mdgh'
lfÜu †hfjk ;rug ngr® rih'
332 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tfy;a flala tlg ±uqfõ ngr®


fkdfõ' ud.˙kah'
§ldmq riu ngr® flala lE,a,
whsfha'¶
§fïl iqoa† msgrg ngr® flala
tlla' f,dafla fyd|u ngr® flala
tl jÜfgdarej udr®;d iagqjÜ
lsh,d flfklaf.a' thd ;uhs
flala laùka' ngr® flala jÜfgdare
yhla wms g%hs l<d' fïl ;uhs
riu tl'¶
Tyq fïjd fldfydu
fidhd.;a;do lshd Ndjkdgu
mq≥uh' foajl ngr® flala
wiqrekakg fmd,s;Ska nE.a f.kú;a
;snq◊' tajdg w,jkakg iq≥ f,aia
fudaia;rhla .sh iaálr® len,s;a
Tyq oj,au f.dia ms%kaÜ lrf.k
iS.s˙ Final 333

wdfõh' tajdj, iS.s˙ fydaï fïâ


ngr® flala hkqfjka uqøKh lr
;snq◊' ksIamd†; †kh;a l,a
bl=;afjk †kh;a Bg háka Tyq
w;ska ,sõfõh' mq≥uh' ngr® flala
tl weiqreï l< miq fmkqu
yqrenqyqáh' Tyq flala tlla ñ,
lf<a remsh,a foish mkylgh'
tfy;a wjYHkï fï flala tlla
remsh,a ;=kaiShlg ñ, lrkakg
;snq◊' tfy;a foajl th lf<a
ke;'
wiqreï l< flala ìialÜ
fmÜáhlg wiqrd foajl tajd
jdykhg heõfõh' miqj Tyq ngr®
flala y;rla fjku len,sj,g
lemqfõh' tajd ma,diaála
fmÜáhlg wiqrd Bg Wäka
l=vd lv∞is maf,aÜ áll=;a áIQ
334 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ñáhl=;a ;enqfõh'
§ta whsfha'¶
§fïl iqoa† wms uqo,d,sg
fok idïm,a tl' biafi,a,d
wms thdj w,a,.kak ´k' thd
;uhs wfma flala tl m%fudaÜ
lrkafka' uqo,d,sg thdgu ye≥Kq
liaguia,d bkakjfka' thd tk
fkdakd flfklag lsõfjd;a fkdakd
fyd| ngr® flala tlla weú,a,d
;sfhkjd tal y˙u rihs lsh,d'
wms f.dv iqoa†¶
Ndjkd foajl foi n,df.
ku Wkakdh' wehg isysjqfka
ñysrx.jh' nexfldla f.dia we∫ï
f.ktk ìiakia tlla lrkjd lshQ
ñysrx.jh'
§mq≥u udlákafka okafka¶
iS.s˙ Final 335

§tal udláka fkfï iqoa†' y˙u


idudkH fohla' ±ka iqoa† fi,a,
l;r.u hkjfka¶
§yd' ug;a hkak wdihs'
wka;sug .sfha wjqre≥ y;rlg
ú;r l<ska¶
§tfya .shdu fi,a,g hk mdr
mqrd f∞f∞,a lvfka' thd,d wmsg
f∞f∞,a fmdä lE,a,la lm,d
fokjd' tk mjq,gu lE,s lE,s
lm,d fokjd' tal lEjg miafia
wmsg .kaku fjkjd¶
weh iskdiqkdh'
§fï' nexfldla .syska we∫ï
f.ak tl whsfha fyd| ìiakia
tllao@¶
weh kslug weiqjdh'
§fyd|hs' ta;a fmdä m%YAk álla
336 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;sfhkjd¶
§fudkjo@¶
§tlla ;uhs µeIkaia f;darkak
fydo ±Kqula ;sfhkak ´k'
tal idudkH flfklag wudrehs'
ojiska oji fjkiafjk
fudaia;rfka ;sfhkafka' w†ka udi
;=kla biairyg hk µeIkaia
f;darkak mqΩjka fjkafkdak'
wksl wmsg jvd tal uqia,sï wh
fyd|g lrkjd' thd,d iqoa†
nexfldlaj,ska fmdä f.hla wrka
bkafka' l=,shg jf.a' i;s folla
mqrd thd,d we∫ï f;dar f;dar ta
f.org f.dv .ykjd miafiaa tajd
t;k°u melska lr,d ,xldjg
f.akjd' tfyka .kafka fufyka
´vr® wrka' tl lE,a,lska f,dl=
iS.s˙ Final 337

fm%dµsÜ tlla ;shd.kafka kE'


uqia,sï wh nexfldla .shd lsh,d
tfya fjku fcd,shla .kafka kE'
mrdghla ld,d f;a tlla î,d
jefâ lrkjd' wms .sfhd;a fjk
foaj,a lrkak hkjd' Tlafldgu
jvd liagï tfla weia jy,d
nvq f.akak thd,d okakjd'
nexfldlaj,ska nvq f.akak mqΩjka'
ta;a tajd ,xldfõ idmamqj,g
∞k tl f,ais kE' fudlo ishhg
wkQjla we∫ï idmamq uqia,sï
whf.a'¶
Ndjkd m˙iaiñka widf.k
Wkakdh' th mjd foajl lf<d;a
idr®:l fõhehs wehg is;=◊'
§wehs iqoa† tfyu weyqfõ'¶
§kakE fï wfma ñysrx. whsh,d
338 iq„j m%ikak wdrÉÑ

u,SId,d lrkak hkafka tal' iSs.


s˙ tfla fldgi wrka' Th wo
Wfo;a weú;a wykjd fïl lj∞
bjrlr,d thd,f.a i,a,s fohso
lsh,d'¶
foajl iskdiqfkah'
§;ukaf.a foa ke;slrf.k
fjk foaj,a lrkak hkak
krlhs' tfyu whg y˙hkafka
l,d;=rlska¶
Ndjkd ysi jekqjdh'
§tal lshmq fj,dfõ ug;a
ys;=fka talhs' wms tfyu kEfka
whsfha'¶
foajl Tyqf.a w;skau ngr®
flala fmÜáh f.kf.dia jdykfha
älshg ±uqfõh'
§jdyfkag fj,d bkak'
iS.s˙ Final 339

lvj,aj,g tkak tmd¶


Tyq meñK lSfõh' Ndjkd
neÆjdh'
§wehs@¶
§mõ' tfyu fyd| kEug fïl
lrkak mqΩjka¶
§wfma foafka whsfha' tal
ys;kak tmd¶
§wmsg hkak ´k tlmdrhs' Bg
miafia fia,aia rEÜ tlla yokak
mqΩjka¶
§huq¶
Ndjkd w;a nE.h lrg
oudf.k lSjdh' foajl fk;amqrd
weh foi neÆjdh'
§wehs lshkakflda' ys;k foa
uu jf.a nia .d,d lsh,d ∞kak'
ks''o''y''ia''fka¶
340 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§iqoa† fIdala¶
foajl lSfõh' Ndjkd f;d,amg
;olr.;a;dh'
§msmams ∞kako@¶
weh iskdj ;olrf.ku
weiqjdh' foajl ,e–cdfjka ìu
n,d.;af;ah'
iS.s˙ Final 341

17
f.%di˙hla f.%di˙hla .dfka
Ndjkd;a neiaidh' uqo,d,s,df.a
m%;spdrh fyd|h'
§fï fmÜá flalaj,g jvd
fIdalafka uy;a;hd'¶
§fïjd wms f.or lk ú†yg
±ïfï uqo,d,s uy;a;hd' rihs
fkao@¶
§ug;a ys;=Kd tlla wo f.or
wrka hkak¶
342 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foajl tl flala tlla f.k


uqo,d,s w;g f∞a;skau ≥kafkah'
§fï flala tl uqo,d,s
uy;a;hd f.or wrka hkak' tal
uu .dfka' uu myla ú;r ∞kako
uqo,d,s fia,aia tlg;a' lfâg
remsh,a ;syla ;sfhkjd flala
tllska'¶
§∞,d n,uq' tk whg ud;a
lshkakï' fyd| fkdak,d álla
tkjd' we,aÆfjd;a álla jeämqr
∞uq¶
foajl flala myla muKla
f.k ma,diaála fÜ% tll
leIshr® l+vqj wi<skau ;enqfõh'
§wms fyg wksoa∞ tkakï
uqo,d,s uy;a;hd' mqΩjkakï
uqo,d,s tk fkdak,dg lshkak'¶
iS.s˙ Final 343

Ndjkd fmdä ì,la oud


uqo,d,sg ≥kakdh'
§fkdakhs uy;a;hhs fï fia,aia
tkjd ±laluhs' flala oyhla
ú;r ∞uq fkdakd'¶
;j;a f.%di˙hlska lSfõh'
Ndjkd f;d,amg ;olrf.k
foajl foi neÆjdh' zwms fokakd
fkdakhs uy;a;hs jf.a ;uhsZ weh
is;=jdh'
§wms wo flala f.dvla wrka
wdfõ kE uqo,d,s uy;a;hd' myla
∞uq' .sfhd;a fyg álla jeämqr
wrka tkak mqΩjka¶
yji yh fjk;=re fokakdu
flala wf,úfha .sfhdah'
§fia,aia fkdakg wudre;a we;s'¶
Ndjkd iskdiqkdh' jdykh
344 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mefoõfõ foajlh'
§fïl;a fIdala jefâfka
whsfha'¶
§fyd| m%vlaÜ tlla
;sfhkjdkï fia,aia wudre kE
iqoa†' wms fyg flala foish
mkylaj;a ∞f.k tu' qojia ;=kla
fia,aia l<du fyd|u lvj,a
mkyla wmsg w,a,.kak mqΩjka'¶
§t;fldg whsfha'¶
§ux úYajdifhka lshkjd ta
lvj,a mkyg i;shlg flala
tla∞ia mkaiShla hjkak mqΩjka
lsh,d' tl lfâlg flala ;sy
.dfka¶
weh fofk;a f,dl= lrf.k
Wkakdh'
§t;fldg¶
iS.s˙ Final 345

§tl flala tllska wmsg remsh,a


iShla ;shd.kak mqΩjka' i;shlg
wms fokakg ,dfí tla,laI mkia
∞yla ,efnkjd' udfilg remsh,a
,laI yhla' iS.s˙ tfla f,daka tl
wmsg fïflkau f.jkak mqΩjka'
uf.a ma,Eka tl tal¶
§ux ys;=fõ kE tÉpr'¶
§kE iqoa† mqΩjka' fï tl
ngr® flala tllska ú;rhs' wms Bg
miafia yokjd ri fpdl,Ü flala
tlla' tal remsh,a ;=kaiShlg wms
∞kafka' tal;a fyd| .dKla hkjd'
t;kskq;a ,laI yh;a .;af;d;a
wmsg ,laI f∞<yla ;sfhkjd'
t;fldg fíl˙ filaIka
tlg ;sfhk wjka u†fjkjd'
ñlair® u†fjkjd' wkak t∞g
346 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wms ;j;a wjka tlla .kakjd'


;j ñlair® tll=;a ∞kjd' jevg
fl,af,da fokafkl=;a ;j ∞kjd¶
foajl lshoa° th we;a;gu
<Ûdlr.; yels b,a,lalhlehs
wehgo is;=◊' Tyq b,lal
yokafka th bgqlr.kakg hd hq;=
udr®.ho md∞f.kh' y˙hkafka
túgh'
§fïl whsfha wms fokaku lruq
fydf|a¶
weh lSjdh'
§tfykï ál ojila ud;a tlal
fia,aia huq fydf|a'¶
Tyq lSfõ lreKdfjks'
§´k foalg l;dlrkak' uu
tkjd'¶
§´k foalg'¶
iS.s˙ Final 347

§ï' ´k foalg'¶
§tal ysf;a ;shd.kakï'¶
zmsmams ∞kak tkjo lsh,d
weyqfjd;a ;uhs jefâ'Z weh
uqj ;olrf.k is;=jdh' miqj
nenf,k fofk;ska Tyq foi
neÆjdh'
§wehs iqoa†'¶
§kakE' kslx'¶
§;snyhs fka'¶
§flala lE,a,la ld,d f;a tlla
fnduqo¶
§yd'¶
fokakdu flala lE,s folla
ld uÛ fydag,hlska f;a f.kú;a
ìõfjdah' fï „ú;fh;a mq≥udldr
iekiSula we;ehs Ndjkdg isf;hs'
ta iekiSu we;af;a Tyq <Û bkakd
348 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ksid fkdfõo@
foajl iS.s˙ yS wÆ;ska ksujQ
fíl˙ wxYfha fiajlhkag tkakg
lSfõh' m%Odk fíl˙ ndia iuÛ
Woõ lrejka ;=kafokdo wdfjdah'
§wms wo ye≥j ngr® flala tfla
m%YAk álla ;sfhkjd ohdis˙¶
Ndjkd foajl foi neÆfõ
mq≥ufhks' wehg tfyu tl
wvqmdvqjlaj;a f;arefka ke;'
wru lshoa°;a Ndjkdg mq≥uh'
§tlla flala tl álla f;;
jeähs'¶
§wms ir® flala ál riafka msgu
melska l<dfka'¶
§y˙ ug;a tal ys;=Kd' wms
flala ál tfykï y˙hgu l+,a
lr,d melska lruq' l+,ska /la
iS.s˙ Final 349

tfla meh nd.hlg jvd ;sfhkak


fjhs fkao ohdis˙'¶
§Tõ ir®' ta;a fõf,kak l<ska
melska lrkak;a ´k' ux tal
n,kakï ir®¶
§wks;a tl ohdis˙ iuyr flala
ue†ka vjqka' neye,d¶
ohdis˙ ysi leiqfõh' foajlf.a
ishqï ks¯laI Yla;sh mq≥udldr
hehs Ndjkdg is;=◊'
§tal ir® negr® tl ñlaia
lrkfldg fjÉp je/oaola'
ì;a;r iq≥ uo álla fjku
îÜlr,d ±ïudu y˙' flala tl
µa,eÜ fjkjd' fílska mjqvr® tl
y˙hg negr® tfla ñlaia fjkak;a
´k'¶
§tal wms y∞.kak ´k' ug
350 iq„j m%ikak wdrÉÑ

´k ;ks µa,eÜ ngr® flala álla'


w;kska fu;kska neye,d ;sfhkak
neye¶
iuyr flalaj, tfyu
;sfnkjd Ndjkdo ≥gqjdh' th
ngr® flalaj, iajNdjh lshd weh
ta fj,dfõ is;=jdh' ta;a tfyu
ke;'
§me◊ ri álla wvqlr,d
jeks,d ri álla jeälrkak ´k'
yeu;eku Iq.r® whfka ohdis˙'¶
§iuyr iSksj, me◊ ri jeä
ksid ir® tfyu fjkafka' uu tal
yokakï'¶
§fyg wmsg ngr® flala
ydriShla ´k ohdis˙' fia,aia
fyd|hs' ldmq ldmq uqo,d,s,d mq≥u
fjkjd' fyg Wfoa yhgj;a jev
iS.s˙ Final 351

mgka .uq' ud;a tkakï' ohdis˙f.a


w;afolska riu flala yefohs' tal
ug úYajdihs¶
Tyq wvqmdvq ál muKla lshd
ys; ˙ojd heõfõ ke;' fyd|o
lSfõh' fiajlhd hkafka i;=áks'
§wms ? b|,d flala ál
yokako ir®' Wfoa yokak .sfhd;a
yjia fjkjfka' ±kauu nvq ál
lsr,d .;af;d;a wmsg flala ál
Wfoag melska tlg ,Eia;slrkak
mqΩjka¶
§tal ;ud fyd|u foa' ux ;j
fld,af,laj;a ohdis˙g fokakï¶
fíl˙ fiajlhka .sh miq
Ndjkd foajl foi neÆjdh'
§ug wr wvqmdvq ál fmkqfka
kEfka foajlhsfha¶
352 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§m%vlaÜ tlla iqoa† orefjlaj


yokjd jf.a yokak ´k' wïud
;d;a;d leu;s kE ;ukaf.a
orejf.a wvqmdvq msg whg
wyqfjkjg' ta ksid mqΩjka ;rï
f.or° y˙hg yo,d hjkjd'
tfyu lrkak orejf.a ;sfhk
wvqmdvq f.or°u w∫k.kak ´k'
tfyu wïud ;d;a;df.a orefjda
iudcfhka fyd|u wykjd' fudlo
wïuhs ;d;a;hs meáhj yo,d
;uhs tjkafka' wdofr® lshkafka
fyd|u olsk tlg fkfuhs'
wvqmdvq wdofrka y∫k.kak tlg'
tajd lreKdfjka yok tlg'
wka;sug orejhs nenf,kafka'
wïud ;d;a;d fkfuhs¶
weh idjOdkj widf.k
Wkakdh'
iS.s˙ Final 353

§uf.a wvqmdvqjl=;a lshkakflda


uf.a fyd| iq≥ ;d;a;s jf.a'¶
weh lreKdfjka lSjdh'
ta jpk álg foajlf.a ±iao
f;;aúh'
§;ry fjkafka kEfka lsõjg'¶
Tyq weiqfõh'
§kE lsõjfka' ux okakjfka
wdofr®g lshkafka lsh,d¶
§y˙' tlla iqoa† fvksï „kaia
w¢k tl' iqoa†g fvksï ,iaik
kE' y†iais fj,djl w`†uq' ta;a
,iaiku tal fkfuhs'¶
Tyq th uqyqKgu lSfõh'
zw†ka miafia uf.a w,aud˙fha
fvksï „kaia kE'Z weh is;ska
is;d.;a;dh'
§tal fï'¶
354 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Tyq lshkakg .sh foa weh


je<elajQjdh'
§ta we;s' iqoa† wo b|,d fvksï
w¢kafka kE' tÉprhs' y˙' vka'
fol whsfha¶
Tyq wirKj ysi leiqfõh'
§;ry kEfka¶
§ux tau lsõjo@ wks;a tl
whsfha'¶
§iqoa† lkfldg fmdâvla
wïughs ;d;a;ghs flda,a tlla
fokafka kE lEjo lsh,d wykak'¶
Tyq wo lkakg fmr wmamÉÑg
l;dlrkjd weho n,df.k
Wkakdh' l,d;=rlska ñil
Ndjkdg wïudg;a ;d;a;dg;a
l;dlrkakg u;lafjkafka ke;'
§f;arekd' iuyr ojiaj,g
iS.s˙ Final 355

wïud l;dlr,d wykjd lEjo


lsh,d' ;d;a;d ?g lkak l<ska
ldufr®g weú;a wykjd iqoa†
ld,o bkafka lsh,d' ug wykak
wu;l fjkjd ;uhs' fyg b|,d
tal lrkjd whsfha'¶
§tal lrkak' wdofr® ysf;a
;shdf.k bkak tmd' lshkak'¶
weh hula lshkakg fuka
ye≥jdh'
§lshkak iqoa†¶
§wdofr® ysf;a ;shdf.k bkak
krlhs ;ud fka' lsh,d ∞kak
´k¶
weh lSjdh' foajl ysi
jekqfõh' zblaukg lshkjdZ Tyq
is;ska lSfõh'
§;j whsfha¶
356 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§;j kE' fofldaá úismka ,laI


wiQ fo∞ia kuish wkQ folla
fyd| ueo krlg ;sífí Th fol
ú;rhsfka'¶
§uf.a fyd| fofldaá
úismka,laI wiQ fo∞ia kuish
wkQ folla ;sfhkjo@¶
weh weiqjdh'
foajl ysi jekqfõh'
§uuj;a okafka kEfka uu
tÉpr fyd|hs lsh,d'¶
§iqoa† ;rï fyd| flfkla kE'¶
Tyq meye†,s isxy,fhka
lSfõh' Ndjkdf.a fofk;a
f;;aúh' we;a;gu f;;a úh'
weh we~qï jdjdf.k Wkafka
wudrefjks'
§we;a;gu keoao whsfha'¶
iS.s˙ Final 357

§kakE'¶
§Thhs fyd|@ ux fkfï¶
weh w~ñkaau lSjdh'
§wfka''¶
Tyq ldurfha f∞r foi n,d
wef.a ysi w;.Efõh' Ndjkdf.a
fofk;Û ke,jqK l∫< jeáK'
§ï' fïl wo f.or hkfldg
wrka hkak' wïughs ;d;a;ghs
lkak fokak' iqoa†f.a w;skau
f;a;a yo,d fokak'¶
Tyq ngr® flala folla wiqrd
nE.hl oud Ndjkdf.a w;g
≥kafkah'
§?g l;dlrkak fydf|a¶
§.kakjd iqoa†'¶
§lkfldg ug yeu∞u
l;dlrkafka talo@¶
358 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weh weiqjdh' foajl ysi


jekqfõh'
§m˙iaiñka hkak fydf|a'¶
Tyqg mqxÑ yd≥jla ° hkakg
wehf.a fof;d,a n,df.k fuka
Wkafkah' tfy;a Ndjkd wo th
≥kafka ke;' fjk fohla ksid
fkdfõ' tlla ° u† ksidh'
iS.s˙ Final 359

18
ksjig wd fudfydf;au Ndjkd
id˙h .<jkafkaj;a ke;=j wef.a
fvksï „kaia ish,a,u we| u;g
.;a;dh' fvksï l<siï y;la
;snq◊' iuyrúg fï „ú;fha h<s
lsisu †khl fvksï l<siï w¢k
tlla ke;' Tyq lshkafka fvksï
l<siïj,g jvd fjk we∫ïj,g
;ud ,iaik njh' tfia lshkafka
;udf.a ,iaik lreKd weilska
360 iq„j m%ikak wdrÉÑ

≥gq flfkla nj Ndjkd fyd¢kau


okS' b;ska wykafka ke;=j isáh
fkdyel'
§fmdä wlalg fokjd' talsf.a
cd;sl we∫ufka fvksu'¶
Ndjkd fvksï ish,a,u
;drldf.a w,aud˙hg f.dia
±uqjdh' ±ka ys; ksoyiah'
we;a;gu ksoyiah' Bg;a miq
weh weÛ fida∞f.k ú;a flala
lemqjdh' f;a ye≥jdh'
§fï wehs iqoa†' fï wdmq .uka
flala lmdf.k f;a yokafka'¶
§ye≥jdu;a b;ska wfka¶
weh neKakdh'
§wfka Thdf.a f;a tlla fndkak
wdidfõ nE' ldf<lska Thdf.a f;a
tlla ìõfõ kE'¶
iS.s˙ Final 361

Ndjkd iskdiqkdh' miqj weh


f;a iy flala fÜ% tll ;ndf.k
id,hg wdjdh' wo ñ,skaoo
fõ,diku ksjig meñK Wkafkah'
§iShd tkav f;a fndkak¶
Ndjkd iShdgo l;dl<dh'
§wo iqoa†f.a f;a'¶
§Id' uf.a fmdä ñ◊ms˙hf.ka
f;a tlla î,d kE ldf,lska¶
§wo fndkakflda iShd' fï wfma
ngr® flala ;d;a;d'¶
weh fmdä lv∞is maf,aÜj,g
ngr® flala oud ≥kakdh' fka;%d
iskdiqkdh' zTh fld,a,f.a jevZ
weh is;ska lSjdh'
§Id' ug wo ta me;af;a tkak;a
ne˙jqKd' fyd|g ;sfhkjdfka
mqf;a'¶
362 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wo ;d;a;d wms fia,aia l<d'


iS.s˙ flala' fï melska tl¶
Ndjkd melska l< ngr® flala
tlla f.k fmkakqjdh'
§fïl iqoa† fï wfma flala¶
§Tõ' wo udlÜ tlg ±ïud
;d;a;d' fyd|g m%;spdr ;sfhkjd'
foajlhshd lshkafka wmsg fï
flala tflka udfilg ,laI yhl
,dNhla .kakjd lsh,d¶
ñ,skao mq≥u úh'
§fïflka'¶
§Tõ wms fokakfka fia,aia .sfha
;d;a;d¶
§Thhs foajlhs'¶
§Tõ' fjk whj hj,d nE
;d;a;d' wms ,nk i;sfha ;j
fpdl,Ü flala tlla ∞kjd' iS.s˙
iS.s˙ Final 363

fydaïfïâ fpdl,Ü flala' talg;a


fyd| udlÜ tlla ;sfhkjd'
foajlhshd lshkafka nEkala f,daka
tl taflka f.juq lsh,d¶
ñ,skao neÆfõ rUqlaje,a,
uy;d foih'
§wmsg ;d;a;d ál ojila hoa°
fjku flala m%vlaIka tlla mgka
.kak mqΩjkafka'¶
§tal fkfï mq;d jefâ'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
ish,af,dau neÆfjdah
§fudllao ;d;af;a¶
§±ka mq;d Th wjka tll=hs
ñlaiska ueIska tllhs foajlg
.kak mqΩjkafka' wo ldf,a
nexl=jlska Khla .kak mqΩjkafka
´k foalg¶
364 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Tõ ;d;af;a¶
§tfyu wrka Th flala tlu
foajlg ;snqKfka yokak' yo,d
thdgu fia,aia lrkak ;snqKfka'
wmsg fkd°'¶
rUqlaje,a, uy;d lshoa°
ñ,skao ysi jekqfõh'
§tfyu fkdlf,a iShd thd
fï ,dfng .kak mqΩjka folhs
mkfya fld,af,la fkdjk ksid'¶
Ndjkdf.a uqúka tjoka msgúh'
b∫ks,a fof;d,a mg ;olr
iskdiqkdh' ñ,skaog neÆfka ;u
ì˙| foih'
§Tõ wms ms<s.kakjd' wms
fld,a,j /l.kak ´k ta ksid'¶
ñ,skao lSfõh' ziuyr
l=udrhkaj /l.kak rgla
iS.s˙ Final 365

rdcHhla fokak fjkjdZ fka;%d


lSfõ is;sks'
§f;a iShd'¶
Ndjkd f;a we,aÆjdh' úia;r
l< fkdyels >klï hula
iS.s˙ mjqf,a whf.a yoj;aj,
fï fudfydf;a ;snq◊' lsisfjla
l;dfkdlf<a ta ksidh'
§flala filaIka tfla fm%dµsÜ
tl mqf;a Thd fjku tljqkaÜ
tllg ∞.kak' taflka foajlg;a
fjku uqo,la fokak¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§fu;k ;sfhkafka tl tljqkaÜ
tlhs iShd' ta iS.s˙ tljqkaÜ tl
ú;rhs' foajl;a tfyu fohla
n,dfmdfrd;a;=fjkafka kE' wms
fïl we;=f,a fjk fjku ìiakia
366 iq„j m%ikak wdrÉÑ

yokak ´k kE' ,efnk fohla


;sfhk fohla wms yefudaf.u'¶
Ndjkd meye†<sj lSjdh'
rUqlaje,a, uy;d wru lSfõ
fl,a, tfia fkdlrk nj ±kf.
kuh' rUqlaje,a, uy;d Tyqf.a
cx.u ≥rl:kfhka weu;=ula
.;af;ah'
§wd mq;d uu' Th uÛo@¶
Ndjkd w;a ne|f.k n,df.k
Wkakdh' iShd foajlg .kakg
we;af;a fya;=jla ke;sjh'
§Thd,d wo yomq ngr® flala
tl fï lk .uka' tal fIdala
tlg weú;afka mq;d¶
foajl ta me;af;ka lshkafka
fudkjd úh yelso lshd Ndjkd
is;=jdh'
iS.s˙ Final 367

§Thhs Ndjkdhs ta filaIka tl


fjku y∞.kak mq;d' uu fï ±ka
fl,a,g lsõfj;a talhs' Thdg
taflka fjku fmaukaÜ tlla
yo,d fokak lsh,;a lsõjd¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
Ndjkdg ielhla ke;' Tyq l=ula
fyda lshkq we;'
§wfma gd.Ü tl ir® iS.s˙
tl' fjku filaIka tlla lruq
ir®' tal lula kE' yenehs tafla
wd∞hu;a iS.s˙ tljqkaÜ tlgu
;uhs hkafka' fjku tljqkaÜ ´k
kE ir®' fjku fmaukaÜ ´k;a kE¶
rUqlaje,a, uy;d iamSlr® fµdaka
±ïfï ish,a,kagu wefik fiah'
§ir® tfyu ys;kak;a tmd' tl
kula tl fyjKla tl .,la ta
368 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iS.s˙ ., ú;rhs ir®¶


§tfyu fkfï mq;d' fïflka
fyd| fmdµsÜ tlla tkjd lsh,d
lsõfõ ±ka¶
§wms fldfydu;a ir® ,laI
f∞<yla udfilg fïflka
fydhkjd' tal ir® wms fjku
whska lruq f,daka tl blaukg
f.j,d ∞kak' iS.s˙ tl lE,s
lE,s levqjd ±ka we;s ir®' wms
tlg keÛsáuq' ux ir®g fmdfrdka≥
fjkjd wms iS.s˙ tl biairy
∞k fmaiaá% fIdama tflkq;a fyd|
fm%dµsÜ tlla wrka fokjd lsh,d'
tal uf.a ã%%ï tlla ir®' ug
udi yhla fokak ir®' wms iS.s˙
fofjks n%%DkaÉ wjqÜ,Ü tl ´mka
lrkjd ir®¶
iS.s˙ Final 369

ish,af,dau fï l;dj widf.


kh' ñ,skaog neÆfõ Ndjkd
foih' wehf.a fofk;aj, ch.%dyS
iskdjla /£ ;snq◊'
§ta;a b;ska mq;d Th;a yefokak
´kfka'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§iS.s˙ tl ye≥fkd;a wms;a
yefohs ir®' wms iS.s˙ tl;a
tlalu yefouq' wms tl l;djla
,iaikg ,shuq ir®' ta iS.s˙ l;dj
ú;rhs' tal ú;ruhs¶
§y˙ mq;d' uu fyg Thd tlal
l;dlrkakï'¶
§fyd|uhs ir®'¶
rUqlaje,a, uy;d ≥rl:kh
;nd Ndjkd foi neÆjdh' weh
iskdiqkdh' ta iskyfõ ish,a,
370 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;snq◊'
§ug mq≥u tl fohla .ekhs'
fïld fldfykao wdfõ lsh,d'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
zThdf.a fmdä ≥jf.a nfvka fmdä
tld wdfõZ fka;%dg ±kauu th
lshd oukakg is;=◊'
§wïu;a ke;=j fld,a,j talf.a
wmamÉÑ fyd|g yo,d iSfha'
ye†Éplu f,aj,u ;sfhkak we;s¶
fka;%d lSfõ tmuKh'
§ta;a ojil foajl fjkqfjka
fohla lrkak ´k'¶
Tyq lSfõh'
§lsh,d y˙hkafka kE' tal
ls%hdfjka lrkak ´k'¶
fuf;la fj,d ksy~j Wka
b∫ks,a lSjdh' fï weh iS.s˙ tfla
iS.s˙ Final 371

fohlg l;dl< m<fjks j;djh'


ñ,skaogo mq≥u is;=◊' Tyq ;u
ì˙| foi neÆfõo ta ksidh'
§we;a; bka≥'¶
Ndjkdg wïud .ek we;sjQfha
lsj fkdyels;rï wdorhls' weh
fï l;dlf<a foajl fjkqfjka
fkdj ;ud fjkqfjka hehs wehg
isf;hs'
§fïl ´mka l<dg miafia ldr®
tlla fouq'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§tfyu fyd|hs ;d;af;a'¶
fka;%d iskdiqkdh'
§fok fohla .ek ±kau
ys;kak ´k kE' talg fj,djla
ths ;d;a;d'¶
fka;%d lSjdh' ñ,skao ;u f,dl=
372 iq„j m%ikak wdrÉÑ

≥j foi neÆfõ weh lshQ foa


f;areï f.k fukah'
§tfyu ysf;kjo Thdg'¶
§Tõ ;d;a;d¶
t;kska l;dj wjika úh'
Ndjkd ysia f;a fldamam ál f.k
uqΩ;ekaf.hg wdjdh' b∫ks,ao
weh miqmiskau wdjdh'
§fjila tlg ;j lÆ;a
;sfhkjd' iuyrekaf.a uQfKa
±kauu f;darKa neo,d jf.a¶
weh YS;lrKh újD;lrñka
lSjdh' Ndjkd msgqmiska meñK
wïudj je<|.;a;dh'
§uf.a fyd| wïud'¶
weh b∫ks,aj ism.ksñka lSjdh'
§±ka fudllao uu lrmq fyd|
jefâ'¶
iS.s˙ Final 373

weh weiqjdh'
§kslx wfka' tal fkfï wïud'¶
§ï'¶
§wo lShgo oj,ag lEfõ'¶
§ï' ;=kdudrg ú;r lEfõ' Thd
lshkafka ug wo lkak wu;l
jqKd' tfld<yg ú;r f;a ìõfõ'
;=kyudrg ú;r ;uhs u;la
jqfka lEfõ kE lsh,d' lEu;a
iS;,fj,d¶
§n,kak' wo tlaflfkla fyd|
l;djla lsõjd'¶
§ljqo tlaflkd'¶
§tlaflkd jevla kE wfka'
wykakflda¶
§ï¶
§fï ngr® flala tl .ek
l;dlf,a' ugkï tal ureu
374 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ure' ta;a thd yji fia,aia .syska


weú;a fíl˙ filaIka tfla whj
f.k,a,d wvqmdvq f.dvla lsõjd¶
Ndjkd ta l;dju lSjdh'
§b;ska'¶
§ta fj,dfõ lshkjd m%vlaÜ
tlla lshkafka orefjla jf.aÆ'
wïud ;d;a;d orefjlaj yokjd
jf.a m%vlaÜ tlla yokak ´kÆ'
wvqmdvq f.or°u olskak ´fkÆ'¶
Ndjkd foajl lshQ l;dju
lSjdh'
§we;a;fka iqoa†fha¶
§b;ska ta fj,dfõ uu lsõjd
uf.;a wvqmdvqjla folla lshkak
lsh,d' fyd`o ;d;a;d flfkla
jf.a' y∞.kak'¶
§ug lsõjdkï uu iShla ú;r
iS.s˙ Final 375

lshkjd'¶
§hkak wfka' thd lshkafka
uf.a fyd| fofldá úismka,laI
wiQ fo∞ia kuish wkQ folla
;sfhkjd lsh,d'¶
§tÉpr' ;sia y;rla ú;r
we;s'¶
Ndjkd wïudg /õjdh'
§b;ska ta w;fr® folla ú;r
krl;a ;sfhkjdÆ'¶
§wfka talg wyqfj,d ;sfhkafka
folo@¶
b∫ks,a iskdiS weiqjdh'
§Tõ folhs' fudllao okakjo
ta fol¶
Ndjkd m<fjks tl lSjdh' ta
fvksï l;djh'
§we;a;' Thdg ,iaik id˙hhs
376 iq„j m%ikak wdrÉÑ

í,jqia wekaâ ialÜ tlhs .jquhs


;uhs' fvksï ;S% lajdgr® tfyu
,iaik kE' ud;a wdi kE'¶
§b;ska lshkafkmehs wfka' uu
f.or weú;a fvksï fiaru fmdä
wlalf.a w,aud˙hg ±ïud¶
b∫ks,a ta l;dfjka fndfyda foa
is;d.;a;dh'
§b;ska fofjks jeroao@¶
§uu fï lkfldg wïughs
;d;a;ghs l;dlr,d lEjo
lsh,d wykafka kEÆ' thd tfyu
lrkjd' iuyrfj,djg wmamÉÑg
n◊kj;a tlal ±ka lkak lsh,d'
tal we;a;fka' ±ka Thd ld,d
kEfka' oj,a uu l;dl<dkï
nek,d lkak hkak lshkjd'¶
b∫ks,af.a ≤ia f;;aúh'
iS.s˙ Final 377

foúhka ;u fmdä ≥jg fyd|


orefjla uqK .iaijd we;' iuyr
úg tfyu ydialï is≥fjhs'
§fyd| orefjla'¶
§tfyu ysf;kjo Thdg'¶
§Tõ'¶
§ug;a ysf;kjd wïud'
iuyrúg ±lmq fyd|u flkd
fjkak we;s¶
§ysñysg ys;kak' y†iaishla
kEfka'¶
§fldfy;au kE' msg m<d;lg
á%ma tlla .shdu nhhs' fyd|
fydag,hla yïnfjhs o rEï
tlla ,efnhso fyd| ikSm
we|la ,efnhso lsh,d' ta;a b;ska
f.or tkfldg ta nh kEfka'
f.a ;sfhkjd' fyd|u rEï tlla
378 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;sfhkjd' y˙u mqre≥ we|la


;sfhkjd' jefgkak ú;rhs ´k
kskao hkjd' iuyre;a tfyufka¶
Ndjkd .sfha Th ál wïudg
lshdh' b∫ks,a ;ksju iskdiqkdh'
fmdä ≥j .sfha iEfyk foaj,a
lshdh' fudkjdj;a lshkafka
ke;ehs lshd wehg f∞ia lSu
idOdrK ke;' fl,a, jpk
állska yeufoau lSjdh' jákafka
thh'
iS.s˙ Final 379

19
i;s folla ;=< iS.s˙
iqmr® udr®Ü fj;g nexl= Kh
uq∞y˙kakg nexl=j lghq;=
lf<ah' th fï ;rï blaukska
,nd.; yelsjQfha foajlf.a
lemùu ksidh' Tyq ojilg
fo;=ka j;djla nexl=jg .sfhah'
iuyr wjia:dj, Ndjkdjo
tlaldf.k .shdh' tla †kla
nexl=fõ m%Odk ldr®hd,hgo
380 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.sfhah' lSr®;Su;a jHdmdr


b;sydihla ;snQ iS.s˙ iqmr® fj;g
nexl= Khla fokakg nexl=jg
ìhla we;sjQfha ke;' iqmr® udr®lÜ
jHdmdrh .ek ìhla we;slr.;
hq;=o ke;'
remsh,a fofldaá y;<sia
,laIhl fplam; w; ;ndf.k
rUqlaje,a, uy;d iEfyk
fj,djla l,amkd lf<ah' fufyu
fokakg wjYH;djhla ke;'
tfy;a fï is≥jQ foa fyd|h'
±ka iS.s˙ tl ksid mjqf,a m%Yak
we;sfjkafka ke;' jvd;a jákafka
thh'
Tyq fplam; w; ;ndf.k
uq<skau l;dlf<a ñ,skaogh'
§mq;d f,daka tfla fpla tl
iS.s˙ Final 381

,enqKd' fï ±ka f.k;a ≥kafka'


fld,a,d uykaisfj,d fuÉpr
blaukg .;af;a' ux ys;=jd udi
folla ú;r hhs lsh,d'¶
§ud;a ys;=fõ kE fuÉpr
blaukg ,efnhs lsh,d ;d;af;a¶
§wms wo yjiu fï jefâ
bjrlr,d ∞uq' Bg miafia uu
iS.s˙ tl Thdf.a orejkag
,shkjd' fklaiaÜ ùlauu t;fldg
ksoyia'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§tal y†iaishla kEfka ;d;a;d'
uf.a orefjda ;ukaf.a kug ,shd.
kak ´k lsh,d lshkafka kEfka¶
§ta ksidu ;uhs fokafka¶
kx.sf.a orejd .ek lshkakg
ñ,skaog is;=◊' tfy;a th miqj
382 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lsj hq;=hehs Tyq is;d.;af;ah'


rUqlaje,a, uy;d bkamiqj
l;dlf<a b∫ks,agh'
§;d;af;a'¶
§wmsg ≥j iS.s˙ tfla f,daka tl
,enqKd'¶
§wd ;d;af;a¶
b∫ks,ag fïjd .ek tfyug
lshd f,danlula ke;s nj
rUqlaje,a, uy;d ±kf.k
Wkafkah' Tyq ;udf.a f,a,shf.a
≥gq fyd|u .=Kho thh' weh
yeu∞u is;=fõ iS.s˙ mjqf,a „ú;
.ek ñil foafmd< .ek fkdfõ'
§yjig lEu álla
,Eia;slrkak' fïl wms wo yjiu
°,d ∞kjd' fok tfla wms tfyu
ysf;a iekiSfukau °,d ∞uq'¶
iS.s˙ Final 383

§ux yokakï ;d;af;a' ;d;a;d


±kauu l;dlr,d tfyuu
lshkak¶
rUqlaje,a, uy;d iqrx.sg;a
rejka;sg;a l;dlr yji tk
f,i lSfõh' orejkajo /f.k
tk f,i Tyq lSfõh'
§wo iS.s˙ tfla fldgia ál
fno,d fokjd rejka;s'¶
fokakdu l;dlf<a ke;'
,efnk fohl i;=gj;a
fouõmshkag fokakg fï ≥j,d
leu;s ke;' Tyq ≥la úh'
foajl;a Ndjkd;a wdfõ flala
fia,aia wxYfha m<fjks lf,laIka
tlo wrf.kuh'
§tkak mqf;a'¶
Kh uqof,a fplam; wf;a
384 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;ndf.ku rUqlaje,a, uy;d


l;dlf<ah'
§fpla tl nEkala lrkak
hjkako iSfha¶
§Tõ mqf;a' fïl wo yjiu
°,d ∞kak uu ys;=fõ'¶
§Tõ' °,d ∞kak iSfha'
iuyrekaf.a w; likjd ´l
w;g ,efnkl,a'¶
foajl lsisjla lSfõ ke;' iS.s˙
mjqf,a foaj,aj,g l;dlrkakg
;udg whs;shla ke;ehs Tyq
is;=fõh'
§fï ir® wfma flala filaIka
tfla lf,laIka tl' ±kg ir®
fïfla fm%dµsÜ tl wms fïlgu
fhdojkako@ t;fldg iS.s˙ tl
;j álla fmd,sIa lr,u yo,d
iS.s˙ Final 385

´mka lrkak mqΩjka' fjku i,a,s


´k kE¶
jHdmdr ye†h hq;af;a tfyuh'
foajl .ek rUqlaje,a, uy;d
i;=gqúh'
§;ukaf.a ìiakia fn∞f.k
lkak yok orefjda ueoafoa Thd
Tfydu ys;k tl;a mq≥uhla mqf;a'
Thd leu;s ú†yla n,,d lrkak¶
§foajlhshd wo fIdala fpdl,Ü
flala tlla g%hslrkjd iShd'
whsiska ke;s fpdl,Ü flala
tlla'¶
Ndjkd lSfõh'
§whsiska ke;=j flala tl rig
;sfhhso mqf;a'¶
§fufyuhs ir®' wms flala fíia
tlg fyd| fpdl,Ü rihla
386 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fokjd' háka ,djg jf.a fldams


µaf,aj tlla .kakjd' f;a tlla
fndkfldg rifjkjd' remsh,a
;=kaiShg fok flala tllafka ir®'
whsiska ∞kak nE' l,a ;shd.kak;a
nEfka¶
§youq mqf;a' Tfyduu .syska
wlalj;a álla tlalf.k tkak¶
rUqlaje,a, uy;d Ndjkdg
lSjdh' Ndjkd f.dia fka;%dj
tlaldf.k wdjdh'
§iShd'¶
§fïla nEkala tlg hjkak
mqf;a' ug fpla ;=kla wiQj .dfka
∞,d ,shkak' uu w;aika lrkakï'
fjku f,gr® ;=kl=;a yokak' wo
†k iS.s˙ iqmr® udr®Ü wdh;kfha
nQo,a fldgi f,i fu;rï uqo,la
iS.s˙ Final 387

,nd.;a nj;a thg iïmQr®Kfhka


leu;s jQ nj;a ñkamiqj iS.s˙
iqmr® wdh;kfha m˙md,kfha
fyda l<uKdlrKfha lsisu
lghq;a;lg iïnkaO fkdjk
nj;a thg ;udg ysñld˙;ajhla
ke;s nj;a ms<s.ksñ lsh,d
w;aikla .kak ´k'¶
iShd tfyu lrk tl fyd|h'
ñysrx.,d úYajdi l< yels wh
fkdfõ' uqoÆ;a /f.k fïl
wiafia ,.skakg mqΩjka hehs
Ndjkdg is;=◊'
§wms wo thd,g lshkjo iShd
fïl wms lrkafka lsh,d'¶
§wo lshkafka kE' ta;a lshkjd
ñ,skaof.a hdΩfjla fïlg i,a,s
∞kjd lsh,d' ±kg ta we;s'
388 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tfyu fkdjqfkd;a wdfh;a thd,g


f,danlula weú;a fu;k f.da˙hla
∞.kak mqΩjka¶
Ndjkdo ysi jekqjdh'
§Bg miafia Thd,d fjkqfjka
uu iS.s˙ tl ,shkjd¶
Ndjkdg fka;%d foi ne,sK'
§kE iShd' fïfla tfyu kñka
,sùula kE' ojil fïl wms
Tlafldu lrkak ´k' Thd ;d;a;d
wlald fmdä wlald uu t;fldg
fï fmdä keka†f.a mq;d'¶
rUqlaje,a, uy;d mq≥ufhka
neÆfõh'
§ta orejdj wms ±l,j;a kEfka
ue◊l' ojil thd wdjdu wms
fldgi fouq¶
Ndjkd fk;a ìug yrjdf.k
iS.s˙ Final 389

tfyu lrkak tmd lshkak;a n∫j


ysi jekqjdh'
§±kg iShd fïl fkd,shd
buqflda' ï' Thdf.a kugfka
;sfhkafka¶
weh lSjdh' rUqlaje,a, uy;dg
fohla wikakg is;=K kuq≥ Tyq
weiqfõ ke;'
§±ka wdfh;a ´lg kS;s{
.dia;s f.jdf.k úhoï lrkak
´k kEfka iShd¶
§ta;a tajd lrkak ´k' wo
ke;;a <Û°u lruq'¶
Ndjkd ysi jekqjdh'
rUqlaje,a, uy;d foajl foio
neÆfõh'
§uu Thd fjkqfjkq;a fohla
lrkak ´k mq;d' ke;sfjkak .sh
390 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iS.s˙ tl Thd fír.;a;d' iS.s˙


tl ´mka l<dg miafia uu Thdg
wdh;kfhka jdykhla fokjd'
tfyu fokafka .dia;=jla ú†yg
fkfuhs' Thdj ug Bg jvd
f.dvla jákjd' uf.a fckr,a
uefkacr® nia tfla tkak fyd|
kE¶
foajl iskdiqfkah'
§tk úoyla uu ys;=fõ kE
ir®' tk ;ekhs jákafka' wms
ir® wjqreoaola hkl,a wkjYH
úhoï fkdlr buq' fufyu ál
ld,hla weof.k hka' wmsg fyd|
;rÛhla fokak ;sfhkjd' wms ta
fjkqfjka lrk fohla lruq' fïl
fï m<df;au fyd|u iqmr® udr®lÜ
tl lruq' tal ug jákjd'¶
iS.s˙ Final 391

foajl meye†<sj lSfõh'


zmiafia n,,d ug Thdf.a fmdä
ñ◊ms¯j fokak'Z foajlg fujoka
lshkakg is;=◊' tfy;a tfyu
lSfõ ke;'
fka;%df.a frdao mqgqj
lrlrjdf.k ldurfhka msg;g
wdfõ foajlh'
§wms wlald fï isl=rd∞
fmardfo◊fha hkjd'¶
Ndjkd weila .eiqjdh' wehg
ta;rï i;=gla ;j;a ke;'
§wfka uy;a;fhda fï jev msg'¶
§;sín f,dl=u jefâ fïlfka
wlald' fïl lr,d bjrfjkl,a
wms Wkafka' ±ka jev ál lrkak
∞,d ojia ;=kla ú;r bkak hkak
mqΩjka' wms à%ÜukaÜ mgka .uq
392 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wlald¶
fka;%d ysi jekqjdh'
§wms rjqula ∞uq foajlhsfha'¶
Ndjkd lSjdh' fka;%d foajl
foi n,d iskdiqkdh'
§gjqu jfÜ fokakd ∞k rjqï
u†fj,do@¶
fka;%d weiqjdh' thska uqyqK
r;=lr.;af;a foajlh'
§ta b;ska wms fia,aia hkjfka'
tal;a ure jefâ fkao foajlhsfha'
whshd nvq ∞kjd uu ì,a ∞kjd'
uqo,d,s,d lshkjd fkdakhs
uy;a;hhs fia,aia tkjd fï
±laluhs lsh,d¶
foajl ,e–cdfjka fuka
iskdiqfkah' fka;%d u,la fuka
msmSf.k tk ;u ke.◊hf.a
iS.s˙ Final 393

„ú;h foi n,d i;=gq jQjdh'


§u,a,S'¶
fka;%d l;dlf,a ne?reï
f,ih'
§wlafla¶
§fyg wksoa∞ ojil Thd ljqo
lsh,d iShghs ;d;a;ghs lshkaku
fjkjd' iS.s˙ tl Thdf.a kug;a
tlal ,shfjkak ´k'¶
fka;%d lSjdh' Ndjkd uqΩ
yoj;skau ysi jekqjdh'
§ta fjkqfjka fl,a, ;kshu
igka l<d' wo;a ±lalfka¶
§ux fjkqfjka uf.a wmamÉÑg
miafia flfkla igka lrkjd
±laluhs'¶
ta l;djg Ndjkdf.a fofk;a
f;;aúh'
394 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§b;ska Th w~kjd'¶
fka;%d fl,a,f.a w; w,a,df.k
lSjdh'
§iS.s˙ tl wms y;r fokdf.a'
wdfha tal lj∞j;a fjkia
fjkafka kE' ug fï f,dafla fï
yjq, ;rï ják ;j;a fohla kE¶
Ndjkd meye†<sj lSjdh' foajl
fka;%d b†˙msg°u Ndjkdf.a ysig
w;la ;enqfõh' wehg mq≥u;a
is;=◊'
§ne£uhs jákafka iqoa†' tfyu
jqfkd;a yjq,la wjq,la fjkafka
kE¶
Tyq tmuKla lSfõh'
§isl=rd∞ hk ksid wms fyg
jeämqr flala álla ∞,d hka'
ùlatkaâ tlg fyda .d,d w†hs'
iS.s˙ Final 395

ukafv;a fmdahfka¶
foajl .sfha Th ál lshdh'
fka;%d fl,a,f.a w;ska w,a,df.
ku ms˙ueoa∞h'
§wehs nnd'¶
weh iskdiqkdh'
§ysf;a ms˙,d ;sfhk yeÛ=ï
fldaáhhs' uu ;du Tng lsõfõ
thska nd.hhs¶
Ndjkd yqr;,a iskdjla md
lSjdh' wef.a ysf;a yeÛ=ï fmdl=re
msfmñka ;sfnk nj fka;%dg
ryila fkdfõ'
396 iq„j m%ikak wdrÉÑ

20
foajl rcuyd úydrh <Ûska
neiafia kslugh' mkai,g f.dia
mykla ±,ajqjfyd;a fyd|hs
lshd Tyqg is;sK' mskla oyula
fyda hym;a jevla lrkakg
isf;k yeu fudfyd;lu th
l< hq;=h' is;sú,a,la tkafka
kslug fkdfõ' ish j;djla fkdj
oyia jdrhla is;sh hq;af;a mjla
lrkakg fmrh' mskla lrkakg
iS.s˙ Final 397

tfyu is;sh hq;= ke;' mskg is;


weíneys lr.; hq;=h'
wo u,a ke;' flfydu;a fï
ldIaGl kshÛfha iq≥ fkΩï
msfmkafkao ke;' rcrg jeõ
;,d is£ f.diah' foajl fmdä
f;,a fnda;,hla iy myka ;sr
melÜ tlla .;af;ah' ish,a,g
fmr mkai,g wd nj wehg lsj
hq;=h' ke;akï fjkafka neKqï
wykakgh' Ndjkd wo fõ,dik
.sfha yji iS.s˙ uyf.or fohla
we;s ksidh' weh .sfha fjk
foaj,a tlska tl jdr®;dlrk njg
fmdfrdka≥jla °h' ta jefâg weh
wdih'
weh ke;s iS.s˙ tfla bkakg
wudreh' foajl wdfõ talh'
398 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fufyuu f.dia wmamÉÖj;a


tlaldf.ku f.or hkjd lshd
Tyq is;d.;af;ah'
§f.or .shdo@¶
weh weiqjdh'
§kE iqoa†' fï mkai,g álla
wdjd'¶
Ndjkdg mq≥uh' fï y†iaisfha
mkai,a .sfha wehs@ hkjd
lsõjdkï ;ud;a tkjd fkdfõo@
§mq≥u <ufhlafka' yji
lsõjdkï ud;a tkjfka wfka'
;kshu mska lrkako ´k'¶
§wfka kE' ;kshu mska lr,d
flfklag wkqfudaokd lrkag fkj
wdfõ'¶
Tyq lSfõh' tfyu lshQ úg
;ryj hk nj foajl okS' fï
iS.s˙ Final 399

.eyeKq wd;auh flia .yla .dfka


±ka Tyq f;areï f.k wjidkh'
§wks;a ojfia tfyu hkak nE'¶
§´fla uevï' tfyu hkak
ys;df.k wdfõ kE' mkai, ,Û°
ys;=Kd mykla m;a;=lr,d hkak'¶
§udj;a u;la lrkak fydf|a'¶
weh kslug lSjdh' Tyq
fudfyd;la l;dlf<a ke;'
§fudflda l;d ke;af;a'¶
§myka m;a;=lf<a ldgo lsh,d
lshkakïflda'¶
§±ka lshkav'¶
weh uqj ;olrf.k lSjdh'
§blaukg f.or hkak' fï
fj,djg mkai,aj,;a Th ilalr
jÜgï lerflkjd' nQÜ ld,d
fld,af,laj fydh,d fokak
400 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lshlsh fndaê mQcd ;shkjd'¶


weh lSjdh'
§we;a; we;a;' fï ±kq;a
tlaflfkla l∫Ω fmr fmr
l<hla wrka .shd' fyda .d,d
w~kjd'¶
§b;ska wks;a whg ≥lhs¶
§tfyu;a kE' wdorh iqkaor
jrolS lsis∞ iudjlakï ke;S' ug
fmkak,d wdf,a yeà WU ≥kak ≥l
fyd|gu we;s lsh lsh jg y;
hkjd lsh,d ug ysf;kafka¶
§ï''ï''mq`MÆre;,d ùKd n¢ka
±jà' r;eÛs,s ne£ kskakdofha
wkqrd' yo iajr mjd lïms; fjù'
ug ud mjd ke;slf<a ljqrekaf∞a
lsh,;a lshkjd we;s'¶
Ndjkd zyslsiaZ .d iskdiS lSjdh'
iS.s˙ Final 401

§iqoa† udr isx≥ risldúhlafka¶


§±ka isx≥ lsõjd we;s' myka
folla m;a;=lr,d hkav blaukg'
wms kqjr .syska myka jeglau
o,ajuqflda¶
ta l;dj ,iaikh'
§fï tl fol fudkjo fkao
iqoa†'¶
§talfka' ±,ajQ myka ±,aù
;sfíjd lsh,d ys;df.k ud<s.
djg myka m;a;=lr,d weú;a fíla
yjqia tflka b¢ wdmam luq nv
mef,kav'¶
foajl mkai, ueou
iskdiqfkah' Tyq weu;=u úikaêlr
mkai,g weúof.k wdfõh'
fï ojiaj, ysf;a we;s ikaiqka
i;=gg foajl ms%h lf<ah' b|ysg
402 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ú;a fufyu mykla o,ajkafka


ta ksidh' iekiSu lshk foa
yeu∞u /fokafka ke;' tfia /
f|kjdkï" r|jd.kakg fohla
l< hq;=h'

*** *** *** *** ***

ish,a,kagu îu we,aÆfõ
Ndjkdh' Tjqkag we,aÆfõ iS.s˙
yS ngr® flalah' yefudau weú;a
bkafka blaukg uqo,a ál f.k
hkakg fukah'
§wmsg iS.s˙ tl iïmQr®Kfhkau
fokak flfkla ±kg fydhd.
kak ne˙jqKd' ta;a yjq,lg uqo,a
álla .kak mqΩjka jqKd' ñ,skao;a
okak flfkla' wo ldf,a flfkla
iS.s˙ Final 403

fï jefgk ìiakia tlla tlmdru


.kak b†˙m;a fjkafk;a kEfka'¶
§ìiakia tfla je,shq tlla kE
;uhs' fm%dmá tl fjku fokak
;snqKd'¶
kdu,a.u mek lSfõh'
§wms iShd tlal l;dlrkak
wdfõ ta ã,a tl ;uhs' ñ,shka
ye;a;Ejlg ,Ekaâ tl b,a,kjd¶
rUqlaje,a, uy;df.a <h we≥ï
lEfõh' ta kdu,a.u;a ñysrx.;a
fï jHdmdrh ta ;rugu yE,aÆ
l< ksidh'
§wms ys;uqflda iS.s˙ tfla lsisu
je,shq tlla kE lsh,d' ta;a wo
;uqkag fï ;rï .dKla w;g
,efnkafka tal ksid' tal wu;l
lrkak tmd¶
404 iq„j m%ikak wdrÉÑ

rUqlaje,a, uy;d ;†ka lSfõh'


§±ka tajd jevla kE'
ñysrx.f.hs fldai<f.hs u,SIdf.
hs fIhd tl wo fírkjd' fï
uf.ka ,efnk wka;su foa'
idudkHfhka iShd uqKqmqrd,d
ñ◊ms¯,dg fokak ne`°,d kE' ta;a
uu fokjd'¶
rUqlaje,a, uy;d fõokdfjka
lSfõh'
§wmsg ñ,shk úisy;rla ,eì,d
;sfhkjd' tal wms wo fnokjd'
wks;a whf.a fldgia u;=jg'
ke;akï fï lrk wh;a tlal
;ukaf.a fldgi ∞,d lrkak
mqΩjka' uu ∞kjd'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh
§wjidk j;djg uu wykafka'
iS.s˙ Final 405

;uqkaf.a fldgi ´kuo@ ke;akï


fï ñ,shk úisy;r;a uu ìiakia
tlgu ∞kako@ ñysrx. fldai<
u,SId ±kauu lshkak¶
th tfia fkdlrj nj ±kf.
ku rUqlaje,a, uy;d weiqfõh'
§fuhd,d ;j ≥rg;a iS.s˙ tfla
bkak leu;s kE ;d;af;a' fkao
kx.s¶
rejka;so ysi jekqjdh'
§ux weyqfõ fuhd,f.ka'
ñysrx.'¶
§ux uf.a fldgi .kakjd¶
§ud;a .kakjd' wÆ;a ìiakia
tlla mgka.kak uu hkafka¶
§u,SId¶
§ud;a whshf.a ìiakia tlg
fcdhska fjkjd' ug uf.a fIhd
406 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tl ´k iShd'¶
rUqlaje,a, uy;d fka;%d;a
Ndjkd;a foi neÆfõh'
§tfykï fyg isg nvqjla
.kak ñil Thd,g iS.s˙ tlg
we;=,aùu imqrd ;ykï' tl.|@¶
ñysrx.;a fldai<;a u,SId;a
foi n,d rUqlaje,a, uy;d
weiqfõh'
§wmsg tfyu tkak wjYH kE'¶
§.=â' ;uqkag;a tkak nE'¶
Tyq rejka;s;a iqrx.s;a foi
n,d lSfõh'
§ke;akï tlg fïl lruq'
wudrefjka y˙ weof.k hkak
mqΩjka'¶
§wfka wmsg nE' lrk foa lr,d
∞kak ;d;af;a' wmsg Th iS.s˙
iS.s˙ Final 407

tlg tkak wjYH kE'¶


rUqlaje,a, uy;d yeufoau
Tjqkaf.a uqúkau .;af;ah'
§;j fohla lshkak
;sfhkjd' ñka u;a;g uu fï
lsisu orefjlaf.a lsisu foalg
ue†y;afjkafka kE' ldf.j;a' ug
lshkak;a tmd' ;u ;ukag leu;s
ú†yg ta foaj,a lr.kak' l<ska
uu n,mEï l<dfka' uufka uu
leu;s biaflda,j,g orejkag
±ïfï' thd,g b.ekakqfõ'
riaidj,a mria:dj,a .ek
l;dlf<a' iS.s˙ tl fn°u;a tlal
taj;a ke;sfjkjd'¶
Ndjkd weiaj, l∫Ω ;ndf.k
b†˙hg wdjdh'
§b;ska wms fyd|g „j;afjkafka
408 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ta ksidfka iShd' ljqo ±ka tal


jer†hs lshkafka' fyg;a Thd
wms .ek n,kafkdak' Thdf.
ka wykafka ke;=j uu lsisfohla
lrkafka kE'¶
§ud;a lrkafka kE¶
fka;%do lSjdh' fjk lsisfjla
lsisjla lSfõ ke;'
§wms tfykï n;a álla
ld,d fïl bjrlruq' uf.a ys;
t;fldg ksoyia¶
Tyq ikaiqkaj lSfõh'
§±ka ljqo t;fldg iS.s˙ tl
lrkafka'¶
§tal fï i,a,s ∞k flkd tlal
Ndjkhs ;drlhs fka;%dhs lrhs'
ud;a uf.a fldgi ∞kjd' wehs
iqrx.sg m%Yakhlao@¶
iS.s˙ Final 409

weh iuÉp,a iskdjla mEjdh'


§fï fj,dfõ fok foa °,d
.kak uqo,la .kakfka ;sífí'¶
§tal tl tlaflkdf.a
leue;a;' uu fudkj;a lshkafka
kE' fï fpla ;=k fokak l<ska uu
;j mdrla wykjd' fïl;a iS.s˙
tlg ∞kako@¶
Tyq ljr ;=k fmkajd
weiqfõh' ñysrx. ta foi neÆfõ
lEorlñks'
§wms whskafjkjd'¶
ñysrx.;a fldai<;a u,SId;a
tlgu lSfjdah'
§tÉprhs'¶
rUqlaje,a, uy;d keÛsáñka
lSfõh'
§t;fldg wr kr®u∞f.a
410 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fldgi'¶
rejka;s weiqjdh'
§ke;sfjÉp .E◊f.a fldgi
;uqkag fudlgo@ tal;a fu;k
fn∞.kako hkafka¶
rUqlaje,a, uy;d fõokdfjka
lSfõh'
§tfyu flfkla kEfka b;ska¶
Ndjkd h<s;a b†˙hg wdjdh'
§tfyu flfkla bkakjfka'
thd ths'¶
§Thd kslx l;dlrkafka thdj
okakjd jf.afka'¶
§wfma whshd flfklafka' thd
ths' tkl,a ;uhs wms;a bkafka'¶
weh wyl n,df.k lSjdh'
b∫ks,a iskdiS ìu n,d.;a;dh'
iS.s˙ Final 411

21
ñ,skao jdykh mojdf.k
.sfha fld<U fn!oaOdf,dal udj;
yrydh' fj,dj Wfoa wgg muK
fjkakg we;' iïuka;%K Yd,dj
wi< ;rul jdyk ;onOhla
;snqfka t†k tys meje;afjk
b†˙ls¯fï m%or®Ykh ksidh'
ñ,skao Wkafka fnd/,a, lk;a;
jg rjqu me;af;a isg ;=kauq,a,
foig .ukalrñks'
412 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tljru fld<U me;af;a isg


wd jEka ˙hla ñ,skao b†˙fhkau
iïuka;%K Yd,dj foig ±ñK'
ta uqyqK ±l ñ,skaof.a is;
fudfyd;lg lïmkhg m;aúh'
Tyqg Tyqf.a ≤ia úYajdih'
iïuka;%K Yd,dj foig yerjQ
jEka˙fha Wkafka „ú;fha yuqjQ
jvd;au ukqiailñka ms˙ uiaiskd
nj ñ,skaog úYajdih'
jir úiaila f.ù we;' ;ud
fukau „jkao ;rula úhm;a
ù we;' tfy;a ta uqyqfKa jQ
lreKdnr ms˙ñ mdg ;ju;a
tfyuuh' ñ,skao ldrh
kj;ajdf.ku Wkafkah' jEka
˙h iïuka;%K Yd,dj ;=<g
msúisfhah' msgqmiska wd jdyk k,d
jdokh lroa° ñ,skao wirKj
iS.s˙ Final 413

ldrh b†˙hg .;af;ah'


tfy;a Tyqf.a ys;g y˙ ke;'
ál ≥rla .sh ñ,skao rEmjdyskS
ixia:d m˙Y%h wi<ska jdykh hQ
gr®ka oud yrjdf.k fõ.fhka
iïuka;%K Yd,dj fj;g wdfõh'
úYd, uehs udr .yla hg
ldrh kj;d ñ,skao iïuka;%K
Yd,dj fj;g †õfõh' kqjr isákd
„jka fï î tï whs iS tÉ tlg
wdfõ wehs@ ñ,skao th is;kakg
.sfha ke;' „jka ms<sfj,g
we|f.k Wkafkah' ta;a biair
fukau iq≥ lñihuh' uqyqK mqrd
jejqKq /jq, ;ekska ;ek b° we;'
≤ia ;rula .s,S we;'
Tyq iïuka;%K Yd,dj mqrdu
.sfhah' tfy;a ñ,skaog „jkaj
414 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fidhd.kakg fkdyels úh' Tyq


h<s;a meñK jEka ˙h jdyk
wx.kfha we;a±hs neÆfõh' ke;'
„jka wd jEka ˙h tys ;snqfka ke;'
m%or®Ykhg Tyq wdfõ wehs@
ñ,skao iïuka;%K Yd,d m˙Y%fha
weú†ñka is;=fõh' Tyq wd jEka
˙fha hï wdh;khl kula .id
;snQ nj ñ,skaog hka;ug fuka
u;lh'
§„jj ±lal .uka fudkj;a
ys;d.kak ne˙jqKd' iuyrúg
lkaiag%laIka µr®ï tll jevrkjd
we;s'¶
ñ,skao is;=fõh'
fyg meñK m%or®Ykh
mqrdu weú†kjd lshd ñ,skao
is;d.;af;ah'
iS.s˙ Final 415

fldfydu;a „jkaj Bfha


fmfr®∞ lsysm j;djlau ñ,skaog
isysúh' Tyq .ek ksjer†
f;dr;=rla ±k.kakgkï l;dl<
hq;af;a wr®cqkgh' Tyq „jkaf.a
fyd|u ñ;=rdh' tfy;a fï †kj,
wr®cqk ,xldfõ ke;'
§fl,a, „jf.a fld,a,d .ek
lshkfldg ug mq≥u;a ys;=Kd'
we;a;gu ±ka fld,a,d fyd| Wi
uy; fld,af,la fjkak we;'
solskak;a wdihs'¶
ñ,skao is;=fõh'
§fudkd jqk;a „jd fyd|g
yo,d we;s' y˙ fjkia
ukqiaihfka' yeufoagu jvd
ukqiailu ;sfhkjd' ysgmq fyd|u
uiaiskdj ke;sjqK tlhs ≥l¶
416 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ñ,skao is;=fõh' Tyq jdykfha


hk .ukau b∫ks,ago l;dlf<ah'
§ux bka≥ fï îtïwhsiStÉ tl
<Û° wfma „jdj ±lalfka¶
§wfka fï fld<U' b;ska ≥j,d
.syska l;dlrkak tmehs'¶
§†õjd bka≥' fyda,a tl jfÜu
.syska fyõjd' ux hkfldg ysáfha
kE' fyg tkjd' álla jhig
.syska' ta;a fmkqu tfyuuhs'¶
§wjqre≥ úiaila .shdfka'
mõ' wfka fld,a,d ±ka fudkjd
lrkjo okafka kE¶
§ux fldfyduy˙ „jj fyg
weú;a fydhd.kakjd' kslug
ysf;kjd lkaiag%laIka lïmks
tll jev we;s lsh,d' fïfla fï
;sfhkafka lkaiag%laIka tlaisìIka
iS.s˙ Final 417

tlfka' tfyu kula .ymq jEka


tll .sfha¶
ñ,skao fï l;dj bka≥g lSfõ
weh „jkag fld;rï wdofr®±hs
okakd ksidh'
§yïnjqfkd;a tlalf.k tkak'
fld,a,j;a tlal' wfma fl,a,
Bfha lshkfldg;a ug u;lajqKd'¶
b∫ks,a yQ,a,d fuka lSjdh'
§ï' wms jf.au álla jhig
.syska'¶
§ljqo álla jhig .sfha'
fyd|gu .syska'¶
§tal wms;a tlalu ysgmq
flfklaj ±lalyu ;uhs bka≥
ysf;kafka'¶
ñ,skao lsõfõ fõokdjlska
fkdfõ' „ú;h .ek Wmka
418 iq„j m%ikak wdrÉÑ

WfmalaId iy.; wjfndaOhlsks'

** ** ** ** ** ** ** **

foajl kqjr hkakg we|.;af;a


isl=rdod oj,a folg muKh'
foajl we|f.k we∫ï nE.h;a
oudf.k ;S% ù,rhlska wmamÉÑ
bkakd b†ls¯fï iud.ug .sfhah'
„jka Wkafka msg;g hkakg
iQ∞kïjh'
§wfka mqxÑ uy;a;fhda' fufya
wdfõ wehs' flda,a tlla °,d hkak
;sínfka¶
fld,a,d ≥r .ukla hoa°
;udg je| hk nj „jka okS' tajd
wudrefjka fyda bgql< hq;=hehs
foajl weoyqfõh'
iS.s˙ Final 419

§wmamÉÑg je|,u hkjd


lsh,d ys;=jd¶
§ux fï î tï whs iS tÉ tlg
hkak uy;a;fhda'¶
§tlaisìIka tl n,kak
tkak ud;a wdidfjka Wkafka'
wmamÉÑ,df.a iafgda,a tl
fyd|o@'¶
§fyd|gu fyd|hs mqf;a' ux
;ud t;k jev n,kafka' ìiakia
f.dvla wdjd' wms wks;a wjqreoafoa
huqflda'¶
foajl b†ls¯fï iud.
fï ñ≥f,a°u „jkag my;a ù
jekaf|ah'
§m˙iaiñka .syska tkak' kqjr
mdr ±ka biair jf.a fkfuhs'
v%hsõ lrkafka m˙iaiñka'
420 iq„j m%ikak wdrÉÑ

y†iaishla kEfka' ysñysg hkak¶


„jka mr®ia tflka nexl= ldâ
m; f.k foajl w; ;enqfõh'
§´k jqfkd;a fïflka i,a,s
.kak' uf.a wf;a wo i,a,s kE'¶
§uf.a wf;a ;sfhkjd wmamÉѶ
§fïl;a wrka hkakflda' .syska
ug flda,a lrkak¶
§wmamÉÑ tfykï ?g lkak
f.or hkak' fyar;a udug uu
udΩ áll=;a °,u wdfõ' wmamÉÑ
wdi ksid weUq,a ;sh,a yo,d
;shkak lsh,d'¶
„jka wdofrka fld,a,d foi
neÆfõh' fï jeks orefjla ,o
;ud jdikdjka;h' zwïuu ;uhsZ
Tyq is;=fõh'
foajl jev ìfuka hoa°u „jka
iS.s˙ Final 421

l;dlf<a Ndjkdgh'
§wmamÉÑ'¶
fl,a, l;d lf,a y˙ wdofrks'
§fï ±ka weú;a .sfha fmdä
mqf;a' kqjr hkjd lsh,d je|,d
hkak wdjd'¶
wïudg;a ;d;a;dg;a ;ud;a
je| hd hq;=hehs Ndjkdg is;=◊'
tajd wu;l fjk hq;=lïh'
§yd wmamÉÑ' uu m˙iaiñka
whshj n,d.kakï'¶
weh lSjdh' iuyrúg Thdg
„úf;au thdj n,d.kak fjhsZ
„jka fïjoka lSfõ ke;'
§jdykhla w;g .;a;du
yhsfhka hkakuhs ys; fmdä mqf;a'
álla ysñka hkak lshkak' Thd
lsõjdu wykjd'¶
422 iq„j m%ikak wdrÉÑ

zux lsõjdu wykjd ;uhs'Z


Ndjkd is;=jdh'
§ux tyd me;af;a bkakjfka
wmamÉÑ' weyqfõ ke;akï folla
fokjd' uQK krla lrf.k
ysáhdu jefâ y˙'¶
§y˙ y˙' tal ;uhs thdj
yokak mqΩjka l%fï' wks;a wh
.ek y˙hg ys;kjd¶
zokakjd wmamÉÑ'Z Ndjkd is;ska
lSjdh'
§ud<s.djg;a hkak mqf;a' o<∞
yduq≥rejkaf.a y˙ ydialï' ysf;a
ms˙is≥lñka fohla b,aÆfjd;a
,efnkjd' ï'¶
§hkjd wmamÉÑ' b,a,kak
;sfhkafka Thdf.a mqxÑ uy;a;hj
ú;rhs' fjk fudkj;au t''md'¶
iS.s˙ Final 423

Ndjkd fl<skau lSjdh'


„jkaf.a ≤ia l∫<ska msre◊'
§uf.a fld,a,d Thdj ;d;a;d
flfkla jf.a n,d.kS' tal ug
úYajdihs¶
§okakjd wmamÉÑ' ug ta;a
tlalu ;d;a;,d ;=kafofkla
,efnkjd¶
Ndjkd lSjdh' „jka jevìfï
lsisfjlag fkdfmfkkakg ≤ia
msi∞.;af;ah'
§.syska tkak mqf;a tfykï' nq≥
irKhs'¶
§yd wmamÉÑ' nqq≥ irKhs' Thd
lkafkdak'¶
„jka ≥rl:kh ;nd ≤ia
my<g lrf.k fudfyd;la
Wkafka th md∞.kakgh' zug
424 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fl,a,j fokak ñ,skao@ uu Thd


jf.au wdofrka n,d.kakïZ
Tyq is;ska lSfõ Tyqf.a <ne†
uiaiskdgh' w;S; ñ;=rdgh'
iS.s˙ Final 425

22
iS.s˙ tlg ≥jf.k wd foajl
tys ojia ;=klg wjYH jev ndr
≥kafkah' ±ka iS.s˙ tl újD;
lrkakg wjYH ;rï ojia we;s
ksid fyd¢ka th ixúOdkh l<
yel'
§wÛyrejd∞ ug flala
miaiShlaj;a ´k' fmdahg weú;a
yokak fjkjd¶
§y˙ ir®' tal ys;kak tmd'
426 iq„j m%ikak wdrÉÑ

yji flala mkaiSh frä lr,u


wms hkakï'¶
§ud.˙ka we;ao@¶
§we;sfjhs ir®' u†jqfkd;a uu
l;dlr,d f.kak .kako@¶
§ug Thd flda,a lrkak' uu
tjkakï'¶
foajl jev lf<aa tfyuh'
Tyq fï yekaoEfõ kqjr hkakg
we|f.k wdfõ ks,a fldgq w;a
fldg lñih;a ;o ks,a meyefha
l<siu;ah' ieye,aÆ ksial,xl
fmkqulska Wka foajl Wkafka
lshd.; fkdyels ksial,xl
i;=gla ú¢ñks' l=Kdgq wl=Kq /
ilg miqj ±ka iS.s˙ tl fukau
ys;o ikaiqkah'
ys; fkdikaiqka fjkafka wehj
iS.s˙ Final 427

≥gq úgh' Ndjkd wdfõ ;o oï


meye.;a idhg iq≥ µaf,dar,a
ú,dis;dfõ ´mka fkla í,jqih
we|f.kh' wehf.a rka fÉka mg
ueo jQ ydÜ fmkavkh újD; l˙ka
iqkaorj †iafjhs' fï ±ka állg
l<ska kEj ksidf∞a hqj;shf.a
jr<i ;ju;a f;;h'
foajl wE; isg n,df.k
Wkafkah' .sh j;dfõ weh kqjr
hkakg wekaf|a fvksï „kaia tlls'
t∞ ;ud fvksï „kaia wehg
,iaik ke;ehs lshQ miqj weh
tajd wekaf|a ke;' foajl yoj;
we;=<dka;fhka i;=gla úkaf|a
fï .eyeKq wd;auhu ;udf.a
nj is;df.kh' th ms˙ñ is;lg
f.k tk wdkkaoh ksula ke;'
iuyrúg mrdudkkaoh lshkafka
428 iq„j m%ikak wdrÉÑ

thg úh hq;=h' i∞kkaolr jQ


Tfí wdorfhka uu mrudkkaohg
m;aùñ' l;djg lshkafka tfyuh'
§Ia''Ia'¶
foajl wyl n,df.k isáfha
ys;du;dh' Ndjkd l;dlf<a
tfyuh'
§fudlo iqoa† kd. lkHdjla
jf.a Ia Ia .dkafka'¶
§ux kd. lkHdjla ;uhs'
fï f;afr® kd.ska ≥Iauka;a f;a
fïrd''fï kd.ska flda f;ard¶
weh khs isx≥ju lSjdh' foajl
iskdiqfkah'
§ug ´k fj,djl ´k fõYhla
.kak mqΩjka' ux fjiaudrelrk
kd. lkHdjla'¶
§tal ;ud fuÉpr ,iaik¶
iS.s˙ Final 429

weh je<ñfgka wekakdh'


§f,aÜ fjkjd' huq' wlald
fjysl,a tfla¶
Ndjkd lSjdh'
§fï ialÜ wekaâ í,jqia tl
y˙ ,iaaikhsfka iqoa†¶
§wms b;ska ±ka fvksï w¢kafka
kEfka' flfkla lsõjfka tajd
wmsg yev kE lsh,d' b;ska fvksï
fiaru .syska fmdä wlalf.a
w,aud˙hg ±ïud' talsg fyd|
m,a,u¶
weh fk;anr lSjdh'
§iqoa†g ≥lhs b;ska¶
§≥l kE nhhs'¶
§wehs iqoa† nh'¶
§kakE b;ska Th fvksï fyd|
kE lshk wh Bg miafia ;j;a
430 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foaj,a fyd| kE lsõfjd;a ug


w,aud˙hu ysialrkak fjhso
lsh,d ys;=fõ¶
§tfyu ljqo lsõfõ¶
§lshhs lsh,d fï¶
§fudkjd weka|;a ke;;a iqoa†
,iaikhs' y˙fka'¶
§wmamao fnd, ke;;a ,iaiko@¶
§jvd;a ,iaikhs'¶
Tyq jpk nrlr lSfõh'
§wmamÉÑ ys;df.k bkafka
fï my jifr® fld,af,la lsh,d'
wmsg l;dlr,d lshkjd n,d.
kak fmdä mqf;a lsh,d' fï f,dal
mq;%fhla'¶
Ndjkd lSjdh' wmamÉÑ wehg
l;dlr we;a;gu lshkakg we;'
§ux my jir ldf,a iqoa† uu
iS.s˙ Final 431

wfma ial+,a fld˙fvda tfla .S%ia


±ïud' bx.S%is ñiaj weof.k
jefgkak' wfka ñiaj wä oyhla
ú;r ,siai,d .syska fldkao
je≥kd' wmamÉÑ fïl ±k.;a;d'
udj ñiaf.a ms<su;,dfõ f.or
tlalf.k .shd' .syska wef|a
fldkao leä,d ysgmq ñiag
jka|j,d iudj .ekakqjd' f;,la
°,d ñiaf.a fldkafoa mehla .dkak
lsõjd' uu we| Wv ke.,d
ñiaf.a fldkafoa f;,a .Ejd' ñia
fyda .d,d we~qjd' udj n∞f.k
we~qjd'¶
foajl lSfõh' ta l;dj wid
Ndjkdf.a weiaj,go l∫Ω
wdfõh'
§biafldaf,ka wjqÜfjk ojfi;a
432 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ñia udj n∞f.k we~qjd' Thd pQá


w;a foflka uf.a msg w;.dkjd
;du ug u;lhs foajl mqf;a lsh
lsh we~qjd'¶
foajlf.a ukqiailñka ms˙
„ú;h msgqmi bkafka Tyqf.a
wmamÉÖh' weh mska ≥kafka Tyqgh'
zfyd| fouõmshka bkakfldg
orefjda ms˙is≥j yefokjd' talhs
we;a;Z weh is;=jdh'
§wms tfykï hkao iqoa†'¶
§huq' fkdhkak Wkak
.uklafka b;ska fïl fkao¶
weh weila .id weiqjdh'
kqjr hkak Wka yeu j;djl°u
.ukg ndOd we;súh' tl j;dj;a
iQ˙hwdrÉÑ,d ksidh' bka miqj
iS.s˙ wdh;kh fn°u ksidh'
iS.s˙ Final 433

§b;ska iqoa† fï wr
iQ˙wdrÉÑ,d tlal'¶
Ndjkd kej;=Kdh' yoj;o ta
wkqj kej;sK'
§±ka ljqo fudavfha
iQ˙hwdrÉÑ,d tlal .sfha' fmd,a
nQrejd' ux .shdo W!;a tlal'¶
foajl ysi leiqfõh'
ne.Em;aj neÆfõh'
§.sfha kEfka¶
Tyq wirKj lSfõh'
§hkak ;sífí'¶
weh lSjdh'
§wrka .shdkï ;uhs jefâ fkao
iqoa†¶
foajl ysñysg lsSfõh'
§iQ˙hwdrÉÑ wrka .sfha kE
;uhs' ux ta f.dka yrld tlal
434 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.sfha ke;s ksid' fyg fu;kg


iQ˙hwdrÉÑ ke;=j jdi,wdrÉÑ
wdfjd;a uu hkjd' fu;k wehs
fudflda' wms .shdu fudflda'¶
fl,a, lshdf.k wdjdh'
±ka lg weúiaisK' k;r ls¯u
wudreh'
§kE iqoa† fï uu'¶
§weyqfjd;a fyd|kï uu hkjd'
wehs fudflda b;ska'¶
Tyq f∞rlvu kej;=fkah'
ù≥re f∞rg w; ;oúh'
§Tõ' fyd|kï hkak fjkjd
;uhs iqoa†' fkdhd nEfka' fkao¶
foajl wirKj lSfõh' Ndjkd
fof;d,a ymdf.k fuka n,df.k
Wkakdh' fof;d,a oika w;r
;ofjk ú†yg f,a mkskakg mjd
iS.s˙ Final 435

mqΩjk'
§;kshu wlalj tlalf.k
hk tlhs we;af;a' uu tkafka kE
kqjr¶
weh ≥jf.k fuka ldr®hd,
ldur me;a;g hñka lSjdh' Tyq
fï ys; ˙ojQjdo' ke;akï fï ys;
;udu ˙ojd.;a;do@ okafka ke;'
zfï weiajy j†kafka' fudlg
flaka;s hkjo uka∞Z weh ;udgu
lshd.;a;dh' uÛ° wef.a ≤iaj,
ms˙ l∫<la iS.s˙ ìug úisúh'
Ndjkd wef.a ldr®hd, ldurfha
f∞r újr lr fõ.fhka f∞r
ymamdf.k we;=<g .shdh' Tyq
miqmiska tk nj weh fyd¢kau
okS' foajl wdfõ fldr .iñka
fukah'
436 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wfka iqoa† fï uu¶


Tyq f.d; .idf.k wdfõh'
tfyu tk ;rug fï ys;g
ikSmh'
§ux lsõjfka' uu tkafka kE
kqjr hkak' wlald tlal hkav'¶
mmqj ñ˙ld.kafka wehs@
§b;ska uu jrola lf,a
kEfka' ta;a ug iudfjkakflda'
fkd±kqj;au¶
weh yereKdh' weiaj, l∫Ωh'
f∞Uf.ä fuka tajd r;=j we;'
zfï fudk msiaiqjlaoZ weh ;udf.
kau weiqjdh'
§wehs iqoa† fï'¶
§±ka hkak foajl' uu tkafka
kE'¶
ys;g wd ;ryjg ys; weíneys
iS.s˙ Final 437

jQjdo@ iuyrúg tfyu fjhs'


foajl weh <Ûgu wdfõh'
Tyq b;du;a Yla;su;a f,i wef.a
juf;a ue◊la lgqj wi<ska
w,a,d.;af;ah' Bg;a miqj uqyqK
foi n,df.ku Wkafkah'
§iqoa† ke;=j kqjr fkfï' uu
uyr.ugj;a hkafka kE' tkak¶
Tyq flaka;sfhka lSfõh'
Ndjkd jpkhlaj;a l;dlf<a
ke;' fufyu ;og ;udg bkak
tl fyd|h' flaka;shg fya;=jla
ke;' ;ry .sfha ta w;S;h iuÛ
muKh'
§l∫Ω wdfõ ux ksidkï
lshkak' ≤yg fkdfmkSu hkakï¶
Tyq tmuKla lshd wef.a
uqyqKu w;.d l∫Ω msi±ïfïh'
438 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ta l;dj mq≥u l;djls' Ndjkd


th h<s;a is;ska m%;srdjh l<dh'
zl∫Ω wdfõ ux ksidkï lshkak'
≤yg fkdfmkSu hkakïZ
§huq'¶
foajl wef.a uqyqK msioud w;
.ksñka lSfõh' tfy;a weh wdfõ
ke;' ta fjkqjg weh foajlf.a
.;g fudfyd;lg nrúh' lsisjla
l;d fkdlr tfiau Wkakdh'
§wlald n,df.k bkakjd iqoa†'
wms hka'¶
foajl wef.a ysi w;.d fuka
lSfõh'
§álla b|,d hka' ndOdjla
jqkdfka¶
wehg fufyuu ál fj,djla
bkakg wdidjla ys;g wdfõh' th
iS.s˙ Final 439

;DIAKdjls' yeufoau fï wdorh


mmqj wiafia ;ndf.k bkak
ksidh' wo mmqju lmd fmkaúh
yel' ta mmqj;a weo ne,sh yel'
bka miqj fï ≥l ke;' fï
yeufoau ta fjk;=reh' Bg
miafi;a miafika myq;a iEfyk
f.da˙ ∞.kakg Ndjkd n,df.k
Wkakdh' f.da˙hla ke;=j wdorhla
,iaik ke;ehs weh úYajdi lrhs'
zyiankavhs jhsmfrhs f.da˙hla
folla ∞.kaku ´k' tfyu
jqKdu msgWkaf.a weiajy j†kafka
kE'Z fï l;dj fldfyka fldfydu
weyqjdo lshd Ndjkdu okafka
ke;' tfy;a weh th woyhs' mjq,a
„ú;h wÉpdrejls' yeu rihu
tys we;' kshu wÉpdrejlg
weUq, fukau ±ú,a,o ;sìh hq;=h'
440 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wjidkhg ñys˙ me◊ rihlao


wd hq;=h' tfyu ke;akï tal
wÉpdrejla fkdfõ'
Ndjkd meñK jdykhg
f.dvjQfha fï yeufoau ;ksju
is;ñks' foajl jdykh iS.s˙
ld mdla tflka msg;g .;af;a
iqlaldkug ;=kajrla je|h'
Ndjkdo w;a fol tl;=l<dh'
zfïl iqnu iqn .ukla
fjkafkdak'Z weh is;ska me;=jdh'
§wlald'¶
foajl l;dlf,a †hjkakdj
me;a;g jdykh oukd .ukah'
kqjr hkakg myiqu udr®.h thh'
§u,a,s'¶
§ug wlafla ,nk i;sfha b|,d
f.j,a me;af;a yjig tkak
iS.s˙ Final 441

fjkjd' fjo uy;a;hf.a f;,


.dkak'¶
§wfka' fï jev wiafia nEfkA
u,a,sfha' uu wïug lsh,d
.d.kakï'¶
§wlald ys;kafka tfyu mqΩjka
lsh,o@ tal f,ais kE wlafla' uu
uf.a hdΩfjlaf.a .d,d ;sfhkjd'
meh folla ;=kla ll=, r;afjkak
.dkak ´k'¶
msgqmi isák fka;%df.a fofk;a
f;;aúh' fld,a,d lsõfjd;a tk
nj weh okS'
§wïfï'¶
Ndjkd y†iaisfha ll=,
we,aÆjdh' foajl mq≥ufhka
neÆfõh'
§wehs iqoa†' ll=,g fudlo
442 iq„j m%ikak wdrÉÑ

jqfka'¶
§fudllao jqKd' ±ka ojia
fol ;=kl b|,d fï o◊ysi <Û
weúf,kjd' fjo uy;a;hf.a
uu;a f;,la b,a,.kak bkafka'¶
weh lSjdh'
§tfykï uy;a;fhda uf.a
ll=f,a f;,a .d,d yudrhs' wfma
iqoa†f.a .duq' ´l hk wudrejl=;a
fkfïfka'¶
§.dkav wE fydf|a'¶
weh weila .id lSjdh'
§w;a.=fKa fldfyduo whsfha'¶
Ndjkd weiqjdh'
§iqoa† n,kakflda' uu nq≥
.=K lshñka f;,a .dkafka'
iïn mdmiai wlrKx l=i,iai
Wiïm∞' iÑ;a;m˙fhda omKx
iS.s˙ Final 443

ta;x nqoaOdkq idikx' y˙


ydialï'¶
foajl wjxlju lSfõh'
§uu okak .EKq <ufhl=;a
bkakjd wlafla' mq≥u w;a.=Khla
;sfhkafka' w; ;shkfldg kskao
hkjd' jrejla ks†'¶
Ndjkd foajlg .eiqjdh'
§tal fndre kskaola¶
§w;a.=fKa ;sfhkafkaa mõlr,d
ke;s w;aj,g' mjla lr,d
ke;akï w; ms˙is≥kï w;a.=fka
;sfhkjd' tal wykak fohla kE'¶
fka;%d lSjdh'
§„úf;a f.dvla foaj,a
ke;sfjÉp wh mõ lrkak nhhs
wlafla'¶
foajl fõokdnr y~lska
444 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lSfõh' Ndjkd Tyq foi


lreKdnrj neÆjdh'
§tfyu whg ojil f.dvla
foaj,a ,efnkjd' ta ksid
≥lafjkak tmd'¶
§f.dvla foaj,a ´k kE iqoa†'
m;k fohla ,enqfkd;a we;s'¶
Tyq uD≥j lSfõh' Ndjkd
l;dlf,a ke;' fohla lshkakg
wdjo lshkakg wudreh' fka;%dg
is;=fka" ;ud ke;akï fu;k fï
l;dj fndfyda ≥r hk njh'
iS.s˙ Final 445

23
fmardfo◊fha fjo uy;d mehla
fj,d f.k fka;%dj h<s;a m¯laId
lf<ah' miqj Tyq nq,;a fld<hlg
f;,a fmdola oud foajl w;g
≥kafkah'
§wms orejf.a f,a kyr fuf,la
lrkak ´k' mehla ú;r f;,a
ál .duq n,kak orefjda' ï'
w;a.=fKa ;sfhkjd lsh,d fmakjd'
;=Kqrejka irKhs lsh,d ys;df.k
446 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lruq' fyg Wfoa kele;la


;sfhkjd' wms fjolï mgka .uq'
ud<s.djg .syska tuq' rdyq ld,h
wghs ;sia ;=kg bjrhs' t;fldg
mgka .uq¶
§tfyuhs fjo uy;a;hd'¶
fka;%d l=vd mqgqjg nrjQjdh'
foajl f;,a fmdolska nq,;a
fld<h f;;a lr.;af;ah' Bg;a
miqj Tyq fka;%d we|f.k Wka idh
u|la by<g lf<ah' ≤;u wef.a
fooK u; ;nd foajl neÆfõh'
§f;rejka irKhs wlafla'¶
Ndjkd t;ku b|f.k
Wkakdh' foajl fld;rï
wdorhlska lreKdjlska wlaldf.a
fomd ;jkjdo lshd weh n,df.k
Wkakdh' Tyq th lf<a fka;%df.a
iS.s˙ Final 447

mdohla ;u fomd u; ;ndf.k


≤;skauh' fld,a,d ;jk ikSmhg
fka;%df.a ≤ia mjd f;;aúh'
§Thd uf.a u,a,su fjkafkdak
yeu∞u'¶
weh uquqKd fuka lSjdh'
§talu we;s' iqoa† wlalf.a
wks;a ll=, uf.a ll=, Wäka
;shkak'¶
Ndjkd ikaiqkaj th l<dh'
foajl fomd ;jk whqre fjo
uy;a;hdo n,df.k Wkafkah'
§f.or .shdu orefjda Th
w;afolska foys me,hla ysgjkak
´k' f;areKdo@¶
§tfyuhs fjo uy;a;hd'
ldrKdj lsõfjd;a'¶
fjo uy;d iskdiqfkah'
448 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Th w;afolg weia jy j†kak


mqΩjka¶
Ndjkdg mq≥uh' Tyqf.a w;aj,
ta ;rï n,hla ;sfhkjdo@ kqjr
tkakg fmr fï w;afolska ;u
ysi w;.E whqre wehg isysúh'
zu;lalr,d lshkafkdak foys
me,hla ysgjkak lsh,dZ Ndjkd
is;d.;a;dh'
f;,a id;a;=fjka miqj foajl
jdykhg fka;%dj wrf.k .sfha
≤;ska Tijdf.kh'
§u,a,S'¶
hk w;r;=r fka;%d ryiska
fuka foajlg l;dl<dh' Ndjkd
Wkafka mäfm< neif.dia my<h'
ta jdykfha f∞r w˙kakgh'
§wlafla'¶
iS.s˙ Final 449

§fudkjo nnd Thdg ´k' ï'¶


weh weiqjdh'
§Thdf.a fmdä kx.sj' fjk
fudkj;a tmd'¶
foajl tfyuu lSfõh' fka;%d
ikaiqkaj iskdiqkdh'
§iuyrekaj uj,d ;sfhkafka
iuyre fjkqfjkauhs u,a,S' tal
ldgj;a fjkialrkak nE' fkjr®'¶
§ug;a ysf;kjd¶
Ndjkd f∞r werf.k n,df.k
Wkakdh' fka;%d fk;amqrd ;u
ke.◊h foi neÆjdh' rUqlaje,a,
mjqf,a jdikdjka;u flkd weh
hehs fka;%dg is;=◊' zflfklaf.a
jdikdj ;sfhkafka ;j;a flfkla
<Û' we;a; talhs'Z
fydag,hg hoa° wg muK úh'
450 iq„j m%ikak wdrÉÑ

kqjr wyi meye†<sj ;snq◊' kuq;a


iS;, iq<Ûla m˙irh f;udf.k
yudf.k .sfhah' yka;dk l`≥
jeáh foiska yudf.k wd iq<Û
ysriai., .yfld< ismf.k
wudhd fydag,fha Wvq uyf,a
ldurhg iS;,g we;=,aúh' Ndjkd
;re tl fol msmqKq ? wyi foi
fudfyd;la n,df.k Wkakdh'
§;rejla †yd n,df.k
fudkjo iqoa†fha m;kafka¶
foajl msgqmiska meñK
weiqfõh'
§;rejla fjkak wdihs'¶
weh uquqKd fuka lSjdh'
§flfklaf.a wyfia' i∞ld,sl'
lj∞j;a ksú,d hkafka ke;s'¶
weh lúhla fuka lshdf.k
iS.s˙ Final 451

.shdh'
§ta flkd y˙ wdidfjka iqoa†j
thdf.a wyfia ;shd.kS'¶
fofokdu ál fj,djla
hk;=re l;dlf,a ke;'
§wo ks∞.kak nE fydf|a'¶
§Th lsõjg iqoa† ks∞.kS¶
§ux ks∞.kakjd wyfia'¶
weh lSfõ tmuKh'
§wlald flda¶
§mõ' fjdIa tlla ∞kjd'¶
§thd blaukg weú†kjd'¶
§f.dvla n,dfmdfrd;a;= fokak
tmd foajlhsfha'¶
§tal n,dfmdfrd;a;=jla fkfï
iqoa†' úYajdihla' taflu bkak'
thd ojil wms;a tlal ud<s.
452 iq„j m%ikak wdrÉÑ

dfõ mäfm< keÛ,d .syska uÆ;a


mQcdlr,d ;uhs kqj˙ka hkafka¶
Tyqf.a úYajdih mq≥uh'
Tyq yeufoau lrkafka ta
úYajdifhkao@
iS.s˙ Final 453

24
fl,a,;a fld,a,;a wo ks∞.
kafka ke;s nj fka;d% ±kf.k
Wkakdh' fyd|u foa Wka fokakdg
l;dlrkakg fohla l;dlrkakg
° fõ,dik ks∞.kakd tlh' foajl
ldurhgu lEu f.kajd .;af;ah'
§Th fokakd tfykï meáfhda
mrlalf = j,d lkak' ug nv.skh
s 's
oj,ag y˙hg lEfj;a kE' uu
lkjd'¶
454 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§bkak wlafla' uu wlalg


fno,d fokakï'¶
foajl msÛdk .;af;ah'
§wfka' ux fn∞.kakï
u,a,f
s ha'¶
§Thdg wmsg fno,d fokak
ojila tkjd wlafla' t∞g
n,kakflda jev.kak yeá' wïumd
ll=,a fol;a Wv ∞f.k Imdka
tfla bkakjd t∞g'¶
fka;d% f;d,amg my<g lr
Ndjkd foi neÆjdh'
§tfyu bkak ;=kf a ofkla ±kg
ug bkakjd¶
fka;d% lSfõ ;u kx.s,d fokakd
.ek;a foajl .ek;ah'
§wfma fl,a, ;ju l;dlf<a
kEfka iqo† a '¶
iS.s˙ Final 455

fka;d% isyl
s f<a ;drld .ekh'
§talg Wv .shdu fuf,da fohla
u;l kE' Wfokau .uq'¶
§mõ' wo ysáhkï fu;k tµa
tï tl jf.a lshjhs¶
§t;fldg tµa tï folhs'¶
foajl lSfõh' Ndjkd rjd
neÆjdh'
§l;dlrkafku kE'¶
weh lSjdh'
§wfka fukak jekaπ iqo† a ' l;d
fkdlr bkakkï tmd' t∞g fï br
mdhkafka ke;sfjhs' i| mdhkafka
ke;sfjhs' ;re mrfj,du hhs' u,a
fmdfydÜgq msáka jefghs' fïl
u<f.hla jf.a fjhs' mdxYl+f,a
°,d wdjd jf.a ;sfhhs' iq≥ fldä
je,a je,aje,a t,af,hs' ta ksid
456 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lshjkak' †.gu lshjkak' ,sma


fndlal jf.a lgla ;snK q g' wms
wdihs Th f.dar kdfog'¶
foajl lshdf.k .sfhah'
§WUg uu' fudavhd' uf.a lg
±ka ,sma fndlal jf.ao@ wd f.dka
jiafida'¶
weh i;a;= j;a;u lshd
nekakdh' foajl TΩj my;a
lf<ah'
§b;ska wms wdihsfka talg'¶
fï i;=g yeu∞u ;shkak lshd
fkA;d% foúhkaf.ka b,aÆjdh'
jvd;a jákafka thh' i;=gh'
iekiSuh'
§µsIa l˙h y˙ iqj|hs u,a,'s ¶
§ug;a wdjd' b¢ wdmamhla ∞,d
udΩl˙ tlal ljkako iqo† a '¶
iS.s˙ Final 457

foajl weiqfõh' Tyq y˙


myiqfjka tfyu wykafka
fldfyduo lshd Ndjkd is;j = dh'
fï yqremqre≥ nj fld;rï fohla
yoj;g lrkjdo@
§?g luqflda¶
fl,a,g lk isyh s la ke;'
wdorh lrkakg .;aúg tfyuh'
foajl weÛ fida∞.kakg .sfha
fka;d% g ;j;a b¢ wdmam fol ;=kla
oudh'
§fuÉpr lkak nE orefjda'¶
§mqΩjka'¶
§ug lj,d lj,d biaur q e;af;a
yo,d ks†lrjkakfka' uqf.a
lmálu ;sfhk¶
fka;d% úysΩjg lSjdh' kdk
ldurhg hkakg .sh foajl
458 iq„j m%ikak wdrÉÑ

yerefKah'
§n,kak b;sk'a wdofr®g b¢
wdmamhla ≥kaku yok l;d'¶
§y˙ y˙' úysΩjg lsõfõ' u,a,s
hkak¶
§kdkafkfyu kE'¶
Ndjkd lE.id lSjdh' foajl
ye¯ neÆfõ mq≥udldr ne,aulsk's
Tyqf.a fofk;a tl t,af,u
Ndjkdf.a fofk;a u; we,úK'
zwehs fohshfka tfyu n,df.k
bkafkaZ Ndjkd is;j= dh'
§tfyu lshkjdkï udihla
fkdkd bkakï fkdakd'¶
Tyq ta ál;a lshdu kdk
ldurhg .sfhah' Ndjkd
fudfyd;lg weú, .sh yoj;
ñ˙ldf.k fuka wlald foi
iS.s˙ Final 459

neÆjdh' lshkakg fohla ;snK q o


lshfjkafka ke;' Ndjkd †.
yqiu
a la .;a;dh' tmuKgu yqiu a la
msgl<dh'
§nnd¶
§wlafla'¶
§Th fµdaka tl wrka rEï ir®úia
tlg lshkak frâ jhska folla
f.akka lsh,d' f.k;a fohs'¶
Ndjkd uqj ;olr iskdiqkdh'
§f.fkhso@¶
weh f;mrndñka fuka weiqjdh'
§wrka fokakflda uu lshkak'
fld,a,;a mõfka b;sk¶a
§talfka fkao@¶
§ud;a y˙ wdihsfka fkao¶
fka;d% weiqjdh' Ndjkd ñys˙
f,i iskdiqkdh' fka;d% wef.a
460 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ke.◊h .ek fyd¢kau okS' Ndjkd


rEï ir®úia wxlh Tnd ≥rl:kh
fka;d% w;g ≥kakdh' fka;d% th
.;af;a ju;sk's
§†ia Bia rEï kïnr® fµda iSfrda
jka' leka hQ fikaâ wia gQ frâ
jhsk'a ú;a fµ%kÉ a µ%rhsi'a hia iaùÜ
jka' ;ekalhs 'q ¶
Ndjkd wlaldf.a Wrysig
nrù ta f.< ism.;a;dh' tfyu
lf<a r;= jhska weKjqï l<
ksidu fkdfõ' fï f;areï .ekSu
ifydao˙hla mjd fkdlrk nj weh
okakd ksidh'
§?g u†jqfkd;a b;ska ;j
folla f.kak .kak'¶
§tÉpr î,d fuhd fj˙fjkjd
wfka'¶
iS.s˙ Final 461

§frâ jhska ìõjd lsh,d


fj˙fjkafka kE'¶
§pQÜgla mdfjhs fkao wlafla'¶
fka;d% g w; fida∞.ekSu
i|yd fnda,a tlg j;=r mqrjd.
kakg Ndjkd kdk ldurfha f∞r
hka;ug újr l<dh' Ijr® rEï
tfla isx≥ lshñka weÛ fidaok
foajlg fï lsij s la wefikafka
ke;' Tyq Ijr® tl uyd yhsfhka
oudf.k weÛ fidaohs' †h ìx≥
;ejreKq Ijr® rEï tfla ù≥refjka
Tyqf.a .; hka;ug fmfkhs'
Ndjkd f;d,amg ;olrf.k iskdiS
f∞r jeiqjdh'
§talg ±ka ,e–c;a we;s'¶
§,e–cdjla tkak tald uu wdjd
lsh,d ±k.kak tmehs' isx≥ lsh
462 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lsh weÛ fidaokjd'¶


§iqo†a '¶
§ï¶
§fï i;=g nnd y˙ blaukg
fï n,oa° ke;sfjkjd' m˙iaiï
lr.kak ´k talhs' fjk fohla
„j;afjkak ´k kE' i;=g y˙hg
jákjd' fudkjdy˙ fohla lrkak
.sh;a tal ys;g i;=glao lsh,d
ys;kak' tfyu ke;akï tal
w;awer,d ∞kak' jÜtjr® hQ äihsâ
gq vQ' fïla Iqjr® bÜ fïlaia hQ yemS
nnd' foka ,hsµa ú,a î ú;a hQ¶
fka;d% ir,ju fl,a,g lshd
≥kakdh' Ndjkd ysi ieΩjdh'
wlald fï foaj,a lshkafka wef.a
„ú;fhkau mdvï bf.kf.kh'
jvd;a jákafka thh'
iS.s˙ Final 463

§ug uykaih s s iqo†


a fha' uu
ks∞.kakjd' ?g tfykï fldams
f.k;a fndkak'¶
§ï'¶
fka;d% fmdrjdf.k ≤ia
hka;ug mshd.;a;dh' Ndjkd
keÛsÜfÜ wlaldf.a uqyK q g yd≥
follau °h' fka;d% iskdiqkdh'
§,õ hQ'¶
§,õ hQ gQ nnd'¶
Ndjkd ie±,a,g f.dia lΩjr
yka;dkh foi n,df.ku Wkakdh'
§iqo°
a ¶
foajl wdfõ ;o ks,a meye.;a
iru;a iq≥ à Ir®Ü tl;a we|f.
kh' Ndjkd ldurhg wdfõ
f;d,amg ;o lrf.kh'
§iuyre kdk ldufr® kdkfldg
464 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fï f,dafla fohla okafka kE' wms


weú,a,;a .shd'¶
Ndjkd lSjdh'
§yqgd weú,a,;a .shdo@¶
foajl mq≥ufhka weiqfõh'
§ke;=j' iuyre b;ska wrjd
fïõjd jk jk isx≥ lsh lsh
kdkjd¶
Ndjkd wyl n,df.k f;d,a
mg ;olrf.k lSjdh'
§wks;a wh kdkafka †h fr†
tfyu we|f.k fjkak we;s¶
foajl lSfõh'
§kE' iaúñka lsÜ we|f.k'¶
§fï nd;a rEï tfla'¶
Ndjkd ne,alksh jgd jQ flá
;dmamhg nrù Tyq foi n,df.k
Wkakdh'
iS.s˙ Final 465

§±ka we;s kdk l;d' wms


okakjd b;ska weof.k kdkjd
lsh,d foajl uy;a;hd'¶
Tyqo flá ;dmamhg nrúh'
§weof.k kdkjd kï kduq iqo† a '
inka lE,a,la wrka tkakflda' ux
lsõjfka weo,d ìu ;sh,d kdjkjd
lsh,d'¶
Tyqf.a .;ska tk riakh mjd
wehg ±fkhs'
§fn,a tl j†kjd' wms lEu
Tlafldu ´vr® l<dfka iqo† a ' ;j
fudkjo@¶
§.sy
s k
s a n,kakflda b;sk'a ¶
foajl f.dia f∞r újr lf<ah'
fõgr®jrhd Wi r;=jhska ù≥re
folla fÜ% tfla ;ndf.k Wkafkah'
foajl mq≥ufhka neÆfõh'
466 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fï frâ jhska wmsgo@¶


weh Tyqf.a msgmq iska wdjdh'
§we;=f<ka ;shkak'¶
Ndjkd lSjdh' fõgr®jrhd
r;=jhska fol;a neomq w, fm;s
°ish;a àfmdaj u; ;nd .sfhah'
foajl ysi we,lr weia háka
neÆfõh'
§iqo†
a g y˙ m%.;sY, S S woyia
;sfhkjfka'¶
§ux fkfï' wlald lsõfõ' wms
fokakg¶
foajlg ks∞f.k isák fka;d%
foi ne,sK'
§mõ' wms fokakg l;dlrkak
°,d thd ks†'¶
foajl fka;d% j ;j álla
fyd¢ka fmfrõfõh' fka;d% g th
iS.s˙ Final 467

hka;ug ±kq◊' wef.a fofk;a


kskfa oa°u f;;aúh'
§Th fol;a wrka tkakflda
b;ska ne,alkshg'¶
foajl iag,Q h msákau Wiaidf.k
wdfõh' Ndjkd weh we|f.k Wka
w;a ke;s .jqu ue†ka w; ;nd
mqgf
q õ fldklg nrúh' .jqu
fláh' ta ksid tfyu b|.;a úg
fomd t<sfhah' foajl hka;ug
fuka neÆfõh' Ndjkd th
±laldh' weh lg wuq;l = r/
õjdh'
468 iq„j m%ikak wdrÉÑ

25
§iqoa†' tkakflda <Ûg' ux
we,amsáfha' iqoa† kdj,msáfha
jf.afka¶
§lgkï ;sfhkjd' thdf.a ;ud
,sma fndlal jf.a lg'¶
Ndjkd mqgqj weof.k Tyq
<Ûg wdjdh' ta;a ≥rhs jdf.ah'
;j <Ûg tkakg wdih' tfy;a
Bg l<ska .kakg fmdfrdka≥
úisy;rla muK we;' weh
iS.s˙ Final 469

;ksju iskdiqfka ta ksidh'


§iqoa†'¶
§ï¶
§fï jhska pqÜg î,d lg
wjqiai.kak fjkafka¶
§l;djla ;sfhkjd' lsõjg
miafia jhska fnda;,hlau f.k;a
fokak;a tlal fnduq¶
§iqoa† fnkjdkï fnduq'
jefgkak¶
§ï' î,d ne,alksfha jeá,d
ks∞.uqflda'¶
foajl weia lrljd neÆfõh'
weho neÆjdh' fofokdf.au
weiaj, jQfha tlu l;djls'
wdfha l;dlrkak fohla fï
„ú; l;dfõ we;a±hs Ndjkdu
is;=jdh' zta;a „úf;a lshkafka
470 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fi,a,ula fkfï' Thd tfyu


lrkak ySfklskaj;a ys;kafka kE
;uhs' ta;a b;ska wms ≥r .ukla
hkjdkï iSÜ nqlska tlla ∞,u
huqZ fï ysf;k foaj,aj,g ojil
nv w,a,df.k yskdfjkakg
mqΩjk'
§yskdfjkafka fudlgo lsh,d
lsõjdkï wms;a b;ska yskdfjkjd
iqoa†¶
§yskdfjkak fjhso w~kak
fjhso lsh,d okafka kE b;ska'¶
foajl neÆfõh' Tyqf.a ne,au
úYajdijka;h' ±äh'
§iqoa†g tfyu ysf;kjo@¶
weh iskdiqKdh'
§ysf;k foaj,a ±fkk
foaj,a fmdâvla me;a;la ;shuq
iS.s˙ Final 471

foajlhsfha' ï' wms l;dlruq¶


§rhsÜ' fmdã fIdÜ tlla .y,d
lshuq n,kak¶
Tyq lSfõh' Ndjkd mq≥ufhka
neÆjdh'
§ux fudkjd lshkako@ ug
lshuq n,kak lshkafka' wms wdfõ
l;djla wykak' l;djla lrkak
fkfï'¶
§tal;a tfyuo@¶
Tyq wyi foi neÆfõh' wyi
mqrdu ;re jreidjla úisr we;'
tl ;rejla foi Tyq m˙iaiñka
n,df.k Wkafkah' th °ma;su;ah'
jvd;a °ma;su;ah' th myka ;rej
úh hq;=hehs foajl is;=fõh'
yka;dk udhsfuka yud tk
iq<fÛa we;af;a ;=kS is;,ls'
472 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wms yïnfj,d y˙ flá


ld,hhs .sfha iqoa†' ug wo jf.a
u;lhs iS.s˙ tfla° tl ,iaik
<ufhla uf.a lñfia n;sla lrmq
yeá¶
§yeufoau u;lhs'¶
Ndjkd W.=frka fuka lSjdh'
fï l;dj mgka .kakg Tyq
w;S;hgu .shdo@ fï ffojh
fjkia l< rinru fudfyd;
we;af;a t;ko@
§to;a fudkjo jqKd' tal y˙
wuq;=fohla' f.dvla ldf,l b|ka
fydhmq flfklaj ±lald jf.a
yeÛSula' <Ûskau ysgmq flfklaj
wÆ;a ;ekl° ±lald jf.a
yeÛSula' f.or .sys,a,;a y˙hg
ys;=jd'¶
iS.s˙ Final 473

Tyqgu l;dlrkakg fok


tl ikSmh' fï foaj,a widf.k
bkakg fld;rï wdio@
§f.dvla foaj,a y∞.kak
ne˙jqKd iqoa†' „j;afjkak
mgka.;a;d ú;rfka' fmd;af;ka
t<shg wdfõ fï Bfha fmfr®ofka'
biafldaf,ka wjqÜfj,;a wjqreoaola
biafldaf,a .shdfka' b;ska álla
nrg y∞.kak ne˙jqKd¶
Tyq lshkd foa wehg
fkdf;afrkjd fkdfõ'
§ta;a iqoa† „úf;a fjkqfjka
fyd| µhsÜ tlla fokak udr
µsÜ tlla ;sfhkjd' tfyu
;sfhkjd lsh,d fï w;afolg
±fkkjd iqoa†' mduxlv
hkjd lsh,d w,suxlv hkak
474 iq„j m%ikak wdrÉÑ

´k kEfka iqoa†fha' uefrk


fj,dj;a w,a,f.k bkakjd
lsh,d fmdfrdka≥ fjkjd' tfyu
w,a,f.k bkak fokjdkï' fukak
w;' °mka iqoa†fha w;'¶
Tyq b;du;au ir,j lSfõh'
fï ;rï blaukg Tyq fï
ffojfha ;Ska≥j fohs lshd wehj;a
ys;=fõ ke;' tfy;a l;dj
we;a;h' mduxlv hkjd lshd
w,suxlv hd hq;= ke;' fï /h
fláh'
Tyq w; ±ïfïh' Ndjkd ta
w; foi n,df.ku Wkakdh'
wehg lshkakg fohla ke;'
fkdfõkï lsj hq;= fndfyda foa
lshd wjidkh'
§w;afol ú;ro ´k' ï¶
iS.s˙ Final 475

§„úf;au' ug Thdf.a lshk


yeufoau ´k' yeufoau¶
§fmdä leiaila ;sfhkjd' tal;a
´ko@¶
fï iqkaor fudfydf;a fï
wykafka fudkjdo@
§talfka lsõfõ f,vhs ≥lhs
;=jdf,hs yeufoau¶
weh yereKdh' yka;dkhg
mEhq if|a t<sh Tyqf.a uqyqKg
jvd;a iqkaorj jeà we;' Ndjkd
ál fj,djla tfoi n,df.k
Wkakdh' Bg;a miq Tyqj ;udf.a
me;a;g yrjd.;a;dh' ySriai.,
l∫ hdh;a uykqjr wyi;a
wefrkakg fjk lsisfjlau ke;'
§yeufoau Thdg' yeufoau
yeuodu yoj;skau¶
476 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weh meye†<s isxy, jpk


folla tl;=lr lSjdh' Bg;a miqj
jvd;a uD≥ f,i foajlf.a mmqjg
ysi ;enqjdh' ≤ia mshd.;a;dh'
fï wm˙ñ; ksjk ú¢kakg miq.
sh udi lsysmh mqrdu weh ≥la
úkaπh' n,df.k Wkakdh'
§iqoa†'¶
§ï¶
§fïl idudkH ,eîula fkfï
ug'¶
§ug;a'¶
§yeu∞u;a uu i;=áka
;shkakï' uf.a i;=g iqoa†f.a
i;=g lsh,d ys;kakï¶
§fmdfrdka≥ tmd foajlhsfha'
ug Thdj ú;rhs ´k' tk
ú†ylg „j;afjuq' tk ≥lla
iS.s˙ Final 477

ú¢k iemla' tlg „j;afjkak


ú;rhs ´k' fufyu' ug Thdj
ú;rhs ´k jqfka¶
;ud wdorh lf<a kslïu
fl,af,lag fkdjk nj foajl
mqxÑ nKavdr fldfydu;a ±kf.k
Wkafkah' tfy;a yeu fl,af,lau
fu;k° wrhdldrh' ta w;ska
Ndjkd mq≥u fl,af,ls' ienúkau
fï „ú;fha l< yels tlu foa
tlg „j;aùu fkdfõo@ jvd;a
jeo.;a fjkafka;a l< yels
jkafka;a thu fkdfõo@
foajl Tyqf.a w;a, úys∞
wef.a ysia uq≥fka isg ms˙ueoafoah'
Ndjkdf.a fofk;a l∫<ska
ms˙K' fï wdorh fld;rï
yoj; iekiqjdo lshd weh okS"
478 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fï wdorh yoj; fld;rï


kef,õjdo lshd weh okS'
i| j<dl=<lg jeiSf.dia"
fydag,fha ie±,a,g hka;ï
wkaOldrh jeà" m˙irhu ≤ia
mshd.;a;dhehs fudavlug is;+
fudfyd;l weh wef.a uqqyqK
by<g tfiõjdh' wdorfha
frdkaiqKq ;ej¯ †,sfik
fof;d,ska Tyq wef.a ,jka
uD≥j f;;alf<ah' Ndjkd tla
ksfïIhlg l=u˙hla ù ≤ia
jidf.k wkka; jQ iqjhla
úkaπh'
§ug foafjda wdofr®o lsh,d
lsõfõ kEfka'¶
weh f;df∞,a y~lska lSjdh'
§wdofr® lsh,d fohla ;sfhkjd
iS.s˙ Final 479

lsh,d ±k.;af;;a iqoa†f.ka'


b;ska fldÉpr wdofr®o lsh,d
ys;kakflda'¶
§„úf;au ukao¶
§„úf;au Thdg lemlr,d
bjrhs' uu wrka uf.ak iqoa†j
wvqlrkak' Thdg W;a;rh
,efnkafka ìx≥jhs¶
Tyq lSfõh' weh wm%udK
jQ wdorhlska Tyqf.a k<,;
ism.;a;dh' fom;=,aj,ska biais
ism.;a;dh' túg" Tyq wef.a l=iqï
f.dnhla jka jQ f.< ism.;af;ah'
hqj;sh wels,S .shdh' ta yeÛSï
ud;%fhkau weh wels,S f.dia
Tyqf.a .;g nrjQjdh'
ne,alksfha jQ l=vd mqgqjg
nrjQ foajl Tyqf.a fomd u;
480 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wehj ys∫jd.;a;dh' weh Tyqf.a


fomdj, iqjfia b|f.ku ta
Wr;,hg nrjQjdh' „ú;h
±ka fld;rï ksjkla±hs wehg
±fkhs' fï ksjk „ú; ld,hgu
fkdfõ±hs isf;oa° ±fkk
iekiSu wo ú| bjrl< fkdyel'
§iqoa†¶
§ï'¶
§wmsg f.dvla ≥la ú¢kak fjhs'
ñ,skao ir® ug fmdä ≥jj fohso@¶
weh iskdiqkdh'
§fokjd'¶
§fldfyduo okafka'¶
§ux thdf.a ≥j ksid'¶
§uu fudkj;a ke;s¶
Tyqg lsisjla lshkakg weh
≥kafka ke;'
iS.s˙ Final 481

§f.dvla foj,a ;sfhkjd lsh,d


myq.sh ldf,a Tmamq l<d' wms
iqnjd°j ys;uq' ï¶
§ta ke;;a ux igka lrkjd'¶
§yd igkalr,d y˙ udj .kak
fydf|a' ud''r''u igkla °,dy˙
udju .kak' fudlo okakjo@
uu fjk ñksfyla tlal hkak
ys;kafkaj;a ke;s ksid¶
weh lSjdh' miqj Ndjkd
iskdiqkdh'
§ux tkjd' we;sfka'¶
§we;s'¶
§wmsg tfyu ndOdjla tkafka
kE lsh,d ug úYajdihla
;sfhkjd' lsõfõ úYajdfihs
jákafka lsh,fka' fkao¶
§Tõ' úYajdfihs jákafka'¶
482 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§taflu bkak foajlhsfha¶


§ojil iS.s˙ tl ueo wfma
nnd,d ≥jk ojila .ekhs uu
ys;kafka'¶
foajl uD≥j lSfõh'
§nn,d f.dvla'¶
§folla ;=kla' y;rla jqk;a
lula kE¶
weh iskdiqKdh'
§W;aidy lr,d n,uqflda¶
ySka fmdohla yka;dkh yryd
yudf.k .sfhah' th jeiailau
fkdfõ' wÆ;a wdorjka;hka tlajQ
njg lshk wdis˙ u,a jeiails'
§we;=<g hka'¶
weh ryiska fuka lSjdh' lEu
ál fn≥fõ foajlh' weh w;a
ne|f.k n,df.k Wkakdh'
iS.s˙ Final 483

§ug ljkakvo hkafka¶


§b|.kakflda'¶
§´l ±ka mqreoaolg hkjd
foajlhsfha' ug tfyuhs'¶
§b;ska fudlo fjkafka' wd
m<fjks lg'¶
weh Tyqf.a w; w,a,df.ku
b¢ wdmam lg lEjdh' ≤iaj,
jQ ySka f;;ukh weh weiaj,u
;sfnkakg ye˙hdh' Bg;a miqj
Ndjkd my;a ù Tyqf.a fomd
ism.;a;dh'
§f.dvla lj,d b;ska kskao
hhs'¶
§wlald ks†'¶
§b;ska¶
§wms b;ska ;=re,afj,d'¶
§msmams ∞uqo@¶
484 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weh iskdj kj;ajd.;


fkdyelsj weiqjdh' iskdiqk
;rug lfÜ ;snQ b¢wdmam álo
biafmd,af,a hkakg wdfõh' foajl
ol=K;ska msÛdk w,a,df.k
ju;ska wef.a msg w;.Ejdh'
§msmams ∞kak l<ska
fmardfo◊fha fydiamsÜ,a tlg
hkak fjhs' j;=r álla fndkak
iqoa†¶
weh f;d,amg ;olrf.k
iskdj kj;ajd .;a;dh' weiaj, jQ
ne,au lSfõ †. l;djls'
Ndjkd wef|a ueog wdjdh'
ne,alksfha f∞r ;snqfka
újrjuh' fmdofha iS;,;a y~;a
uD≥j ldurh ;=<g wdfõh' wef|a
ol=Kq fldKg nrjQ foajlf.a
iS.s˙ Final 485

mmqjg weh uqΩ uqqyqKu ;enqjdh'


iekiSu wka;hgu ±fkkafka
±kah' Tyqf.a weÛs,s;=vq wef.a
ysifla w;r ,;djlg .sfhah'
§yeu∞u fufyu fydf|a¶
§ï yeu∞u'¶
Tyq im: jQfõh'
yka;dkh ks∞.kakg
we;' tfy;a yka;dk udhsfï
fid∫re kjd;ekl Wka wÆ;a
wdorjka;fhda t∞ rd;s%fha
ks∞fkd.;a nj úYajdih'
fyd`ogu úYajdih' fndfya foa
is≥fjkakg we;' mq≥u tfyu
fkdjqfkd;ah'
486 iq„j m%ikak wdrÉÑ

26
ud<s.djg hkakg Ndjkd
we|.;af;a iq≥ µaf,hdâ idh;a
µaf,dar,a fudaia;rfha í,jqih;ah'
Bfha fl,a,f.a uqyqfKa ke;s
,iaikla wo W≤ik fka;%d
±laldh' rd;S%h ydialu lrkakg
we;' fka;%d Wkafka foajl kdk
ldurhg hk;=reh'
§b;ska nnd¶
fka;%d weiqjdh'
iS.s˙ Final 487

§b;ska uql=;a kE wfka'¶


§fufya jfrka fydr fl,a,¶
fka;%d wehj frdao mqgqj fj;u
weo.;a;dh' fl,a,j f.dia
kej;=fka fka;%df.a Wl=f,ah'
§b;ska' lshkakflda nnd
fudkjo jqfka'¶
fka;%d weiqjdh'
§jqfkao¶
§ï' nndg fudlo jqfka'¶
§nnd' g nnd ,enqKd wfka¶
ir,ju weh lSjdh' fka;%d
fl,a,f.a uqyqK ism.;a;dh'
§±ka m˙iaiñka¶
§±ka fudkjgo wfka
m˙iaiula¶
§ySk ienElr.kak ´kfka' tal
488 iq„j m%ikak wdrÉÑ

f,ais kE'¶
§uu .sh .uka wïughs
;d;a;ghs lshkjd¶
§ux lshkakï¶
§yd' ;ekalshq fida uÉ'¶
foajl wdfõ ;=jd mg muKla
we|f.k Tyqf.a we∫ï .kakgh'
fka;%df.a Wl=, u;jQ fl,a, ±l
Tyq kej;=fkah'
§fufya tkak u,a,sfha'¶
foajl <Ûgu wdfõh'
Ndjkdgkï is;=fõ ;=jd mg
weo oukakgh' weh yslsia .d
iskdiqfkao ta ksidh'
§fokaku yeu∞u fï jf.au
wdofrka bkafkdak fydf|a'
fokakf.ka ljqrej;a fokakf.a
ys; ˙oaokak nE' tl mqxÑ ys;a
iS.s˙ Final 489

˙oùula f,dl=fjkak mqΩjka'


;=jd, meyejkjd'¶
§wlalf.a fmdä kx.s yeu∞u
Tfyduu ysls ysls ..d b£'¶
foajl ir,ju lSfõh'
§ux ;d;a;hs wïuhs tlal
l;dlrkjd' tal lrkjdkï Thd
ljqo lsh,d lshkak fjkjd¶
foajl ysi leiqfõh'
§tal lshkaku fjhso wlafla'¶
§wehs'¶
§tfyu m%YAkhla fjk tlla
kEfka fkao@¶
§lj∞j;a kE' wms hkaflda
ud<s.djg' wo fokakd fjkqfjka
udhs ndrfjkafka'¶
fka;%d Ndjkdf.a muKla
fkdj foajlf.ao ysi my<g
490 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lr ism.;a;dh' Ndjkd foajlg


hkakg ° Tyqf.a ;=jd mg weoa∞h'
fld,a,d kdk ldurhg .sfha
fmdä tfll= fia ≥jf.kh' fka;%d
iskdnrj wyl n,d.;a;dh'
§WU ys;kafka WU †kqï lsh,o'
jfrkaflda fl,a, †h froaola
we|f.k' wïumd w†kjd froao@¶
foajl kdk ldurfhka ysi
muKla oud lSfõh' Ndjkd weo
l<dh'
§b;ska ug fudlo' weo.kak
tlfka we;af;a' wmskï ≥jkafka
kE'¶
§±lalo wlafla¶
§y˙ y˙' we|f.k tkakflda'
ud<s.djg hkafka' Th l;d we;s
±ka'¶
iS.s˙ Final 491

foajl weo lf<ah' Ndjkd


ksfhõjdh'

*** *** *** *** ***

fka;%df.a frdao mqgqj


;,aÆlrf.k .sfha foajl;a
Ndjkd;ah' ;udj ud<s.djg
tlaldf.k hk fl,a,d;a
fld,a,d;a .ek fka;%d o<∞
yduq≥rejkag lSfõ ud<s.dfõ
jdy,alvg tkakg;a fmrh'
zfokakju i;=áka ;shkakZ
„ú;fha mru wiajekak thh'
tlafjk fofofkla <Û i;=gla
ke;akï fjk fudkjd ;snqK;a
jevla ke;'
ud<s.djg hkakg fmr foajl
492 iq„j m%ikak wdrÉÑ

i,a u,a jgl< ueo iuka msÉp


u,a we;s? u,a jÜáhla Ndjkd
fjkqfjka .;a;dh'
§tl jÜáhla we;sfka wms
;=kafokdgu'¶
Tyq weiqfõh'
§tl me;=ulafka¶
fka;%do lSjdh'
§fïl me;=ï µelag˙hla
wlafla§
§yd' ±ka udhs me;=ï µelag˙h'
thhs lshkafka fï iS.s˙ tl
ueoafoa ≥jkak ngq weg ;=kla
yokafkdak lsh,d' ug lshkjd
fu;k'¶
Ndjkd Tfyduu lSjdh'
foajl ,e–cdfjka ud<s.dj foi
neÆfõh' fka;%d iskdiqKdh'
iS.s˙ Final 493

§b;ska fIdalafka' wms;a mdΩfjka


bkafka' yo,d fokakflda' wms
n,d.kakï' uukï iS.s˙ tflka
whskafj,d y˙ megõ n,d.kakjd¶
weh lSjdh' foajl ≥lanrj
neÆfõh'
§Thdj tfyu fíì isáka
∞kafka kE wlald' bkakflda
álla'¶
foajl lSfõh'
§ug fï „úf;a lsh,d ≥lla kE
meáfhda'¶
fka;%d lSjdh' ≥lg mjd
yqrefjk úg tfyuh' ≥l;a
„ú;h fjhs' „ú;h ≥lla fjhs'
§wms hkaflda¶
foajl ud<s.dfõ by< uΩjg
hk mäfm< <Û° fka;%dj ≤;gu
494 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.;af;ah' fl,a,j iQ˙hwdrÉÑ,d


wrf.k .shdkï fjk foa weh
isysl<dh' fï ,eîu foúhkau
fokakg we;'
§Thdg mska¶
weh ryiska fuka lSjdh'
Ndjkd i,a u,a jÜáh w;
ordf.k Tjqka wi<skau
wdjdh' ;ud fï wd;au Njh
fjkqfjka f;dard.;a „ú;h
.ek weh ishfjks j;djg;a
i;=gq jQjdh' zthdju yeu
wd;auhlgu fjkalr,d fokak
o<∞ yduq≥rejfka' fï ixidrh
fldÉpr †.o@ ta;dla l,a'Z weh
me;=jdh'
§fufyu udj ;sh,d Wv uΩjg
hkak uy;a;fhda nnd tlal'¶
iS.s˙ Final 495

my< uΩfõ° weh lSjdh' tys


jQ .,a mäfha b|f.k o<∞ je¢h
yel'
§tfyu wlalj my< uΩfõ
;sh,d hkjo wlafla' wo
állafj,d b|,d yeufoagu
ndrfj,d wms huq' ;j ál
ld,hhsfka fufyu hkak
;sfhkafkaBg miafia b;ska wlalg
wfma mq;dj jvdf.k hkak fjhs'¶
foajl lSfõh' fka;%d mq≥ufhka
fuka Ndjkd foi neÆjdh' fï
úYajdih mq≥uh' th jvd;au mq≥u
th fï ud<s.dfõ° lshk tlh'
§fï ud<s.dj ug y˙ iómhs'
b,a,mq yeufoau ≥kakd' yeufoau¶
Tyq lSfõh' Ndjkd u,a jÜáh
Wäka foajl foi neÆfõh'
496 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§yeufoau b,aÆjo@¶
§ï .shmdr wdmq fj,dfj;a
flfklaj b,aÆjd' tl fmdahhs
.sfha'¶
tfiakï th mq≥udldr
ydialuls'
§fol jir ldf,a° mjd
wmamÉÑ tlal ud<s.djg tkjd
u;lhs' fï mäj,g l;dlrkak
mqΩjkakï lshhs¶
Tyq lSfõh' Ndjkd
ujd.;a;dh' wysxil uqyqKe;s
fmdä ms˙ñ orefjla wef.a ysf;a
ueúK' iuyrúg Tyqf.a mq;dg;a
ta uqyqKu tkq we;'
§wms u,a mQclr,d w;k
b|f.k mehla ú;r buq' yeu
.d:djlau lsh,d wo ksial,xlfha
iS.s˙ Final 497

j¢uq' wghs ;sia ;=kgfka fjo


uy;a;hd tkak lsõfõ' fj,d
;sfhkjd wlald'¶
fka;%dj ìu bka|jd foajl
lSfõ wef.a ysio w;.dh' weh
Tyqf.a tl w;la w;aye˙fha ke;'
§Thdg o<∞ yduq≥refjda
rlskak ´k¶
weh uD≥j lSjdh' o<∞
yduq≥rejkag u,a mQcd lrkakg
.sfha Ndjkd;a foajl;ah' tl
<Ûg ù u,a mqcdlrk ;u
ke.◊h;a foajl;a foi fka;%d
úkdä myla muK n,df.k
Wkakdh' th mq≥u tlals¯uls'
foúhkaf.au .e<mSuls' zThd
wo wms w;r bkak ;snqfka
fmdä keka†'Z weh is;ska wehj
498 iq„j m%ikak wdrÉÑ

isysl<dh'
Ndjkd u,a mQcd lf,a ≤ia
mshdf.kh' foajl weh wi<gu ù
≤;a keu|f.k Wkafkah'
§wo oji u;l ;shd.kakjd'
fudk jefâ ;snqk;a wo ojig wms
iurkafka fï uykqjr' ud<s.djg
fï fj,djgu tkak ´k'¶
§tfyuu fjhs' uu flfyduy˙
tlalf.k tkjd'¶
§weú†kak ne˙ uf.a wlalj;a
Wiaif.k ud<s.djg wdmq Thdg
fudkjo ne˙ foajlhsfha¶
weh uqj mqrd lSjdh' iuyr
foaj,a .ek yojf;a we;s Nla;sh
mq≥udldrh'
§fudkjo b;ska Th m%dr®:kd
lrkafka' wd iqoa†'¶
iS.s˙ Final 499

§wfma fjäka tl .ek' tal


udi yhla hkak l<ska fjkafkdak¶
foajlg mq≥u ke;'
§tfyuu fjhs tfykï'¶
§ï' neo,d yksuQka tkafka
kqjru ;uhs' fï kqjr ug y˙
úfYaIhs¶
weh lSjdh'
§ud;a wdihs' uf.a .ufka'¶
§foajlhsfha¶
§ï¶
§fjäka tlg lekaähka w¢uq
fydf|a' whshd ks<fï uq,a we∫u'¶
§y˙' tfyuu fjhs' fldfydu;a
uu foajl mqxÑ nKavdrfka'
w¢kaku tmehs' ux ys;=jd
lekaähla w¢kak leu;s ke;s
fjhs lsh,d'¶
500 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wdihs' fydaï lñka tlg


fjiagka .jqula'¶
§yd' wms t;fldg à Ir®Ü tlla
fjkak we;s .ykafka'¶
weh je<ñfgka wekakdh'
§,iaik iQÜ tlla¶
§t;fldg fï'¶
§±ka we;sfjäka ma,Eka tl
fjk fj,djl l;dlruq' ±ka
j¢kak' Bg miafia yksuQka tlg
lrk foajÆ;a lshhs fu;k' Bfha
? u''g¶
weh lshkakg .shfoa lsõfõ
ke;' foajl iskdiS ≤;a tlalr
.;af;ah' ≤ia mshd.;af;ah'
Ndjkd fk;a wer foajl foi
neÆfõh' zfï ,eîu ug ,eìÉp
tlhs mq≥uZ weh is;ska is;=jdh'
iS.s˙ Final 501

27
foajl;a Ndjkd;a fka;d% ;a
fmardfo◊fha fjo f.o˙ka wdfõ
i;s follg fnfy;a /f.kh'
f;,a fnda;,a ∞y;rla fka;d% f.a
fomdj,g .E hq;= úh' ta f;,a
fnd;,a ∞y;ru wef.a fomdj,
.E hq;fa ;a foajlh' ta fjkqfjka
fld,a,dg fld;rï ≥lla ú¢kakg
fõ±hs fka;d% ±kf.k Wkakdh'
;udj weúoaojkakg fï fld,a,d
502 iq„j m%ikak wdrÉÑ

orK W;aidyhu foúhka ±lsh


hq;h= '
lidh jr®. folla i;s folg
kshu úh' Bg wu;rj weh úiska
l< hq;= jHdhdu lsym s hlao úh'
f;,a .E hq;f a ;a ;eô,s f;f,ka
±,ajQ myklska nq,;a fld<
r;alrh' fyd|u ;eô,s f;,a fyg
fldfyka fyda fidhd.; hq;h = ehs
foajl is;d.;af;ah' fndfyda
;ekaj, we;af;a ;eô,s f;,a
fkdfõ' fmd,a f;,ah'
;=kf a okdu wdfõ .egfò
fndaêhg m~qre;a oudh'
§wfka uy;a;fhda' Thdg
fjk jevla lrka.kak fj,djla
kEfkafï f;,a .dkak .shdu'¶
fka;d% lSjdh'
iS.s˙ Final 503

§uu wlafla yji y;hs kuhhs


w;r jevla ∞.kafka kE' wfma
wmafmdÉp;a tkfldg fldfydu;a
? fjkjd' wms ksil a ,xlfha fï
jefâ lruq' wfma iqo† a ySkh
s g wmsg
maf,kaáhla yo,d fohsfka¶
foajl Ndjkd foi n,d lSjdh'
§f;a î,d y˙hkafka kE' wfma
f.o˙ka n;a ld,d hkafkdak'¶
weh lSjdh'
§tajd wfma wïud ,iaikg lr,d
fohs' fïlS lf<a ke;;a¶
§n;a lgj,a ;=k y;rla lkak
nfâ bv b;=re lrf.ku lkjd
b;sk'a ¶
§wehs nfâ bv b;=relr.kafka¶
§wmamÉÑ tlal;a n;a lgla
lkafkdak iqo†a ' ke;akï mõfka'¶
504 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fouõmshkag wdorh lrk yeá


bf.k.; hq;f a ;a Tyqf.ks'
§wfma ;d;a;d fldhs fj,dfõ
lkjo lsh,dj;a wms okafka kE'¶
§ta;a tl ldf,l wms lEfõ
ke;akï thd,d lEfõ kE iqo† a ¶
foajl lSfõh' Tyqf.a l;djg
tfrysúh fkdyel'
§wlafla ghsÜ mEkaÜ tlla
.kak' ìu ldmÜ tlla odf.k wms
Wfoag tlaihsia ál lruq fydf|a'¶
§lrkjd u,a,'s Thd ksidu
lrkjd'¶
§ll=,a folg ú;rla fkfïfka
f;,a .dkak ;sfhkafka' ysig;a
.dkak ´kfka' kyr mK.y,d wms
.uq¶
§wlald uu mdkaor y;rg
iS.s˙ Final 505

weú;a wlalj weyerjkakï'¶


Ndjkd lSjdh'
§wlalg wfma iqo† a j weyerjkak
fjhso okafka kE¶
Ndjkd foajlg .eiqfõh'
jdykh ta me;a;g lefmkakg;a
.sfhah'
§ux mdkaor keÛsákjd'
tlaflfkla ;uhs wo Wfoa
keÛsÜfÜ ke;af;a'¶
we;a;gu Wfoa l<sku a
weyerefka Ndjkdh'
§ta b;ska iqo†
a wms khsgla
weoaofka¶
Ndjkd /õfõ msgm q i n,dh'
foajl ysi leiqfõh' fka;d%
jdykhg miqfjk mdr foi n,d
iskdiqkdh' Bfha ? ;ud ldurfha
506 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ysáfha ke;akï nnd,dj;a yok


nj weh okS'
§óg udi .dKlg l<ska
wmamÉÑhs udhs fld<U m†xÑhg
wdfõ fï kqjr mdfr' t ® fyu
tkfldg „úf;a fufyu
fjkiafjhs lsh,d ±kx ysáfha kE¶
foajl Ndjkd foi n,d lSfõh'
§b;ska tfyu fjkiajk q tl
fyd|hsfka' wehs ≥flka jf.a
lshkafka'¶
§ta;a iqo†a f.dvla foaj,a ,efnhs
lsh,d uu ys;f = õ kE' tk ú†ylg
n,kjd lsh,d ys;f = õ' wdjg
miafihs wmamÉÑ iS.˙ s tlg hkak
lsõfj;a' b;ska wdjd' yeufoau
fjkiajf q ka todg miafia' b;ska
tal fjkila lsh,d uu ys;kafka
iS.s˙ Final 507

kE' t;kska ;ud iqo†a „úf;a


mgka.;af;a¶
foajl meye†<sj lSfõh'
§iS.˙
s tl ug f.dvla foaj,a
≥kakd¶
Tyq lSfõ lD;fõ°jh'
§wlafla'¶
§u,a,'s ¶
§Thdf.a fmdä kx.sj b;ska
f,dl= f.alg tlalf.k hkak
ne˙fjhs' wmamÉÑhs udhs ys;ka
bkafka fyg wkso∞ a bvï lE,a,la
wrka fmdähg f.hla yokak'¶
Ndjkdf.a fofk;ska l∫<la
mekafkah'
§ug Th ;sfhk w;=re.s˙fha
f.a;a we;s' ljqo ±ka f.j,a .ek
l;dlf<a' fudavfhlafka¶
508 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd w~ñkau a lSjdh'


§Thdg fï iS.˙ s tfla f.dvla
foaj,a ,efnkjd u,a,f s ha' tfyu
ys;kak tmd'¶
fka;d% lSjdh'
§ke;sjkq d lshkakflda' ta;a
fudflda¶
Ndjkd †. yqiu a la .;a;dh'
miqj th ál ál msgl<dh'
§ta;a yeufoau yokjd wlafla'
tfyuhs wdi' „j;afjkak wdidjla
wdjdu yeufoau lrkjd'¶
§idudkH ú†yg „j;afj,d
fufyu ksoyfia Wkakdu we;s'
„j;afjkak i,a,s f.dvla ´k kE¶
§we;a; iqo†a '¶
§±ka we;s' fjk l;d tmd¶
Tyq lgmshd .;af;ah' weh
iS.s˙ Final 509

ys;kafka tfiakï tfyuu jqkdfõ


lshd Tyq is;f
= õh'
foajlf.a ≥rl:kh kdoúh'
l;dlf<a „jkah' Ndjkd th
iïnkaOlr.;a;dh'
§wms tk .uka wmamÉÑ'
foajlhshd v%hõs lrkjd'¶
§tkjo lsh,d n,kak fmdä
mqf;a l;dlf<a' Thd,d lEjo@¶
Ndjkdf.a ≤ia f;ñK'
§lEjd wmamÉÑ' wmamÉÑ lEjo¶
§fï lkak .;a;d fmdä mqf;a'
f,dl= mq;dg fjo uy;a;hd
fnfy;a kshu l<dfka fka|@¶
§Tõ wmamÉÑ' fnfy;a f;,a
fnda;,a ∞y;rla ≥kakd' wlalf.a
ll=f,a .dkak¶
§wfma mq;kaähd fnfy;a f;,a
510 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.dkak reishd'¶
§thd ;uhs .dkafka wmamÉÑ'
uf.;a fï fldkao weúf,kjd'
talg;a f;,la .;a;d'¶
„jka iskdiqfkah'
§f;,a jeäfhla .Ejdu;a wm;H
fjkjd mqf;a' ta ksid n,df.k¶
„jka iskdiS lSfõh' Ndjkd ,e–
cdfjka foajl foi neÆfõh'
§ug;a ysf;kjd wmamÉÑ' wms
blaukg tkakï¶
weh ≥rl:kh ;nd iskdiqkdh'
§f;,a jeäfhka .Ejdu;a wm;H
fjkjÆ'¶
foajl iskdiqfkah'
§.dk tfla .duq iqo†a ' keoao fï
fjk fldfyaj;a fõokdjla¶
iS.s˙ Final 511

§;sfhkjd wfka' fj,djlg


ir®jdx.hu ˙fokjd'¶
weh lSjdh' foajl miqmi n,d
iskdiqfkah'
§fouq f;,a id;a;j
= la'¶
§f;,a id;a;j= fldfydu fj;;a
ug fï fjäka tlg nvla tlal
bkak fjhs¶
Ndjkd lg is˙hdjla ke;=j
lSjdh' foajl ,e–cdfjka
iskdiqfkah' z,e–c ys;K
= d' uQK
cïnq f.äh jf.aZ weh iskdiqfka ta
uqyK
q foiu n,df.kh'
me;+ ish,a,u ,enqKd
fkdfõ±hs Ndjkdg is;◊ = ' weh
fudfyd;lg ≤ia mshdf.k is;f = õ
thh'
512 iq„j m%ikak wdrÉÑ

28
Ndjkd msì≥fka uyd mdkaorh'
weh cx.u ≥rl:kfhka fj,dj
neÆjdh' ±ka th we;af;a weh
ksok fldÜgh hgh' fkdfõkï
Wvh' yoj;g ióm weu;=ula
uy ? mqrd;a tk ksidf∞a cx.u
≥rl:kh wka ;ekl ;eìh
fkdyel' uy mdkaor tlg folg
mjd ;udg weu;=ï fok wdor
l;djlg weh msh% l<dh'
iS.s˙ Final 513

fï ojiaj, Wkak;a kE jf.ah'


mdfjkjd jf.ah' ysf;kafka
fufyuu we|g ù weU˙ weU¯
isyk
s olsñka fmrf,ñka bkakgh'
fj,dj mdkaor myhs oyhh'
fï ojiaj, mdkaorg we;s iS;,
mq≥udldrh' ysf;kafka .=,ù
s f.k
ks∞.kakgh' tfy;a fkdikaik q a
ys; lshkafka msìfokak lshdh'
kqjr .ukska miqj m%:u j;djg
is.˙s tlg hkafka woh' uykqjr
.uk ffofjdam.; .ukla úh'
yqfol,d hqj;shla f,i uykqjr
.sh Ndjkd h<s;a lvq.kakdj lkao
nei wdfõ fï wd;au Njfha m%:u
iy wjidk jrg fmïj;shla ùh'
uÛ †.g lsf,da ógr® wiQjla
muK weh foajlf.a w;ska
514 iq„j m%ikak wdrÉÑ

w,a,df.k wdjdh' Tyqf.a


riakfhka w; .kso° a yoj; yd
iïnkaO l< wdYajdi m%dYajdi
hka;h% la lsh
% d úrys; fjkakdla
jeks ysr ls¯ula <hg ±fkhs'
Ndjkd isk∫ s fldÜghg lïuq,a
ysrlrf.k uykqjr ysriai.,
fydag,fha° is≥jQ yeufoau tlska
tl isyl s <dh' wdorh fu;rï
t;rï ñys˙ fõokdnr iqjhlao
lshd weh is;j = dh' ta ñys˙ fõokdj
bjid.; fkdyelsj fof;d,amg
isrlrf.k Wka /hl u;lh fï
±kq;a wehj ys˙jÜgjd,hs'
wo iS.˙s tlg w¢kafka
fudllao lshd Ndjkd is;j = dh' wo
we;a;gu úfYaI ojils' fkdfõkï
tlu weilg fï rej ndr l<
ojils' flfkla fjkqfjka ieriSu
iS.s˙ Final 515

f,djla fjkqfjka ieriSug jvd


wudreh' ta;a ñys˙h' f,djla
n,kafka ;ud foi muKla fkdfõ'
f,djlg n,kakg oyila foa
we;' tfy;a tl fokqjklg
tfia fkdfõ' tweia lr®◊ld ;=<
ksOka.;j we;af;a fï reju
mu◊' th tfia fkdfõhehs
is;kakg wehg fkdyel'
§fmdä fIdmska mdrla ∞kak;a
fjhs jf.a' ;sfhk we∫ï Tlafldu
mrKhs'¶
hkjdkï hd hq;f a ;a Tyq;a
iuÛh' fld<U wÆ;a idmamq
jeys jeye,dh' fldfydu;a iS.˙ s
iqmr® újD; lrkakg fmr hd
hq;h
= '
Ndjkd y†iaif s hau keÛsg
516 iq„j m%ikak wdrÉÑ

w,aud˙h újr l<dh' ál fj,djla


id˙ tfyg fufyg weo weh
wjidkhg f;dard .;af;a f,dú
meyefha id˙hh' th fyd|h'
fï f,dú r; yoj;g wkqrd.
hla iuÛ ne† rinr njla f.k
tkakls' thg w¢kjdkï we¢h
hq;f
a ;a lΩ id˙ celÜ tlh'
∞kjdkï ±ñh hq;f a ;a lΩ má
iekaâ,aia folh' Ndjkd ish,a,
lr wjidkfha wef.a mer◊ w;a
nE.fha ;snQ wvqu l=vu q ál lΩ
meye.;a w;a nE.hlg udre
l<dh' zfmdä wlalg lshkafkdak
í,ela yEkaâ nE.a tlla f.akk a
lsh,dZ Ndjkd is;d.;a;dh' wo
wehg;a l;dl< hq;j = we;'
§ux ys;j= d mdkaoru weyer,d
we;s lsh,d'¶
iS.s˙ Final 517

b∫ks,a wdfõ f;a tl wrf.


kuh' fõ,dik weyereK ojil
wïudg f;a ál y∞ wrka hd hq;=
hehs weh is;d.;a;dh' hq;l = ï
wu;l fjk yeá mq≥uh' zhq;l = ï
lrk yeá bf.k.kak ´k Thdf.
kaZ Ndjkd foajlj isys l
s <dh'
§b;ska wfka uu fjkog;a
fõ,dik weyefrkjd'¶
Ndjkd iskdiS lSjdh' wlald
wïudg l=ula fyda lshkakg we;ao@
ta;a fï mdkaor talg fj,djla
fkdjqk nj Ndjkd okS'
§ï' f;al WKqfjka fndkak'¶
f;a tl ≥ka b∫ks,a ldurfhka
fkdf.dia we| u; b|.;a;dh'
wïud tfyu b|.kafka fudkjd
fyda lshkakg nj Ndjkd
518 iq„j m%ikak wdrÉÑ

w;a±lSfuka okS' Ndjkdo f;a tl


f.k we| u;ska b|.;a;dh'
§iS.˙
s tl ljoo ´mka lrkafka
iqo†
a '¶
§wohs tal ;SrKh lrkafka
wïud' Wfoa iShhs ;d;a;hs tlal
fmdä l;djla ∞kak ;sfhkjd'
isxy, wjqreoaog i;s fol ;=kla
;sh,d y˙ ´mka lrkak ´kfka'¶
§tal ;uhs' b;ska wr <uhd jev
bjrlr,o@¶
Ndjkd iskdiqkdh' wïud fï msg
rjqï mdfrka tkafka foajl .ek
l;djlgo@
§thdg jev bjrlrkak uy
fj,djla hkafka kE wïud' fyg
´mka lruq lsõj;a jev bjrlrhs'
f,aj,ska wdmq ge,kaÜ tllafka'¶
iS.s˙ Final 519

Ndjkdg lshúK'
§f,aj,ska wdjd lsõfõ ue◊l'¶
Ndjkd fofk;a tfiõjdh'
wïudg fï fj,dõu foajl .ek
lshd oukakg isf;hs' tfy;a fohla
lrk lshk ú†yla l,djla we;'
§ux ojil lshkakï' fï ±ka
Tµsia hkak we|.kak tmehs wfka'¶
foajl .ek hula lshkakg we;s
nj b∫ks,o a okS'
§uu Wfoag álla le<ks mkai,a
hkjd' Thd .syk s a ue◊l ug
jdyfka álla tjkak'¶
Ndjkd mq≥ufhka neÆjdh'
wïud úfYaI fj,djl le<ks hk
nj Ndjkd w;a±lSfuka ±kf.k
Wkakdh' fï wo hkafka wehs@
§wo fï y†iaif s ha wïud'
520 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fmdah;a myqjk
q dfka'¶
§hkafkdak lsh,d ys;K= d¶
§b;ska wehs lsh,d lshkakflda¶
Ndjkd wïudf.a Wr;,hg nrù
nv n∞.;a;dh' b∫ks,a wef.a ysi
ms˙ueoa∞h'
§hkafka Thdg ndrhla fjkak'¶
b∫ks,a fl<sku a lSjdh' orejka
fjkqfjka lrk iuyr foaj,a
orejka ±k.; hq;= ke;' tfy;a
iuyr foaj,a Tjqka ±k.; hq;h = '
§ug wïud¶
§ï' Thdg ;uhs' fmdä wlalg;a
ndrhla jqKd' thdf.a bkagùõ tl
y˙hkak lsh,d' tal Tmamq lr,d
Thdg wÆ;a ndrhla fjkjd'¶
b∫ks,a lSjdh'
§ug fudkjd lsh,o
iS.s˙ Final 521

ndrfjkafka' lshkakflda'¶
Ndjkdg th ±k.ekSug ±ä
wjYH;djhla úh'
§ndrfj,d weú;a lshkakïflda'
ndrfjkak l<ska ndr lshkak fyd|
kE¶
b∫ks,a lSjdh' Ndjkd wïudf.a
riakh ú|f.ku fudfyd;la
tfyuu Wkakdh'
§wo yji b|,d wr <uhd
wlalf.a f;,a .dkak tkjÆ fkao¶
§Tõ wïud' thd tal y˙hg
fmafj,d lrkafka' uia tfyu;a
lkafka kE lsõjd' yjig
fn,a,kaú,g .sy, s ,
a u tkjd lsh,d
lsõfõ'¶
§tfyu fmafj,d'¶
§thd lshkafka fldfyduy˙
522 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wlalj weúoaojkjd lsh,d¶


§wlald ojil weú†hs lsh,d
ug;a ±ka ysf;kjd'¶
§thdf.a úYajdih y˙ mq≥uhs
;uhs wïfï' wlalj fufyu
w;afoflka ud<s.dfõ Wv uΩjg
Wiaif.k .sfha¶
§wlald lsõjd ug' w~ w~
lsõfõ'¶
§thd y˙ mq≥u flfkla' yji
fudkjdy˙ youq fydf|a'¶
§lEu álla lkak fouq' ux
yokakï'¶
§fldÉpr lEj;a nfâ ;j n;a
lgj,a y;r mylg bv ;shdf.
kÆ hkafka'¶
§wehs ta'¶
§wmamÉÑ mõÆfka' ?g th;a
iS.s˙ Final 523

tlal n;a lgla lkak ´kÆ'


;kshu ta fõ,;a lkak fokak
nEÆ'¶
tfyu orefjla fld;rï
ukqii a lï okSo lshd b∫ks,u
a
is;j
= dh'
§fyd| orefjla'¶
b∫ks,a lSjdh' zuu ta fyd|
orejj Thdf.a nEKd l<dZ fï
ál fyg wkso∞ a u ;udg lshfjk
nj Ndjkd okS' zfïlsf.a ;sfhk
lmálu' lg fyd,a,kafkakEZ
b∫ks,o a wef.a ysi w;.dñka
is;j= dh'
524 iq„j m%ikak wdrÉÑ

29
foajl iSs.s˙ tlg wdfõ mdkaor
yhgh' fï i;sh ;=< iS.s˙ tfla
jev ish,a, ksud úh hq;=h'
we;a;gu ±ka lsisjla lrkakg
fohla ke;' foajl ie<iqï l<
wdldrhgu ish,a, is≥j we;'
lrkakg we;af;a msg;ska yok
fmaiaá% wjqÜ,Ü tl yokak
muKh'
wo flala oukakg;a we;'
iS.s˙ Final 525

tu ksid foajl is;=fõ Wfoa


jrefõ we;s yeu jevlau wjika
lr.kakgh' yojf;a we;s
ñysrj;a ksial,xlfha ú¢h
yelafla túgh'
Tyq fmr∞ /fha ks∞.;a;dkï
ta mehla folla muKh' kskao
hdf.k toa° wef.a flia frdola
meñK uqyqfKa j†hs' weye¯ n,oa°
we;af;a ysia fldÜgh muKh' fï
is≥ùu fo;=ka jrlau is≥úh'
wehj fï ≥mam;a w;afolg
,enqKd lshd foajlg ±ka
fyd|gu úYajdih' ±ka ta uqyqK
álla fï f∞a;g f.k mehla
ú;r n,df.k bkak wdih'
fï uyd mdkaor ≥jf.k wdfõ
ta wdidjgh' yhg tkak Tyq
526 iq„j m%ikak wdrÉÑ

we|.;af;a mygh' msì≥fka


y;rgh' kEfõ y;rdudrgh'
foajl toa° „jka Wkafka kskafoah'
§wmamÉÑ'¶
foajl fmdä we| Wv jdäù
wmamÉÖg l;dlf,ah'
§wd' Wfoau hkako mqxÑ
uy;a;fhda¶
§Tõ wmamÉÑ' wmamÉÑ ks∞.
kak' wo;a lΩ;ro bkafka
wmamÉÑ'¶
§ug fï ojia ál lΩ;r bkak
fjkjd mqxÑ uy;a;fhda' tkfldg
álla ?fjkjd¶
§ud;a tkfldg ? fjkjd
wmamÉÑ' wlalf.a f;,a ál .d,d
°,u tkakï'¶
§ï' wf;a i,a,s ;sfhkjo¶
iS.s˙ Final 527

§Tõ wmamÉÑ' fyg Wfoag


.duqo fmdä l,r® mdrla' fï
y˙hu iq≥ fj,dfka' ux .dkakï'¶
„jka iskdiqfkah' „jkaf.a
fldKavhg iuyr wjia:dj, vhs
.Efõ foajlh' Tyq thg wdih'
§±ka b;ska fï f,dl=
fld,af,la bkak wmamÉÑ
flfklafka' álla iq≥ jqKdg
lula kE mqxÑ uy;a;fhda¶
§nE wmamÉÑ' wms l,r® tlla
∞uq' fld,a,f.a wmamÉÑ;a fld,a,d
jf.a bkafkdak¶
§ï' m˙iaiñka' nq≥ mykg
je|,d hkak¶
foajl „jkaf.a fomdj,g
je|f.ku .sfhah' „jka fld,a,d
foi n,df.ku Wkafkah'Z ux
528 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ke;s fj,djg weú;a fld,a,j


rlskak iq≥ fkdakd' wmsg bkafka
fuÉprfkaZ Tyq is;ska lSfõ ;u
ñh .sh ì˙|gh' weh ñh .sh
∞ isg ms˙is≥j Wka Yla;s n,h
;udg we;ehs „jka úYajdi
lf,ah' yeu úgu yeufoau Tyq
b,a,kafka ke;' tfy;a b|ysg
fyda b,a,k foa,efnhs' fld,a,dj
fmd,Sisfhka ysrl< wjia:dfõ°;a
„jka th b,aÆfõh' fld,a,dj
meh úisy;rla hkakg u;af;ka
t<shg .kakg yels úh'
foajl iS.s˙ tl mqrd ≥jñka
fuka yeu jevlau m¯laId lf,ah'
weh ke;s iS.s˙ ìu mdΩh'
w∫reh' Tyq iS.s˙ tl jgd hk
yeu úkdä oyhlgu jrla iS.s˙
f∞rlvg meñK msúiqu foi
iS.s˙ Final 529

neÆfõh' ne˙u ;ek foajl ld


mdla tfla ukskakg wjYH fohla
ukskakg mgka.;af;a fjk jevla
ksial,xlfha lrkakg fkdyels
ksidh'
Ndjkd neiafia foajlf.a uqyqK
u; fofk;a w,jdf.k fukah'
foajl kej;S ;u „jk uxfm;
ueo ;ekqKq .eyeKq rEmh foiu
n,df.k Wkafkah' weh jeks
flfkla fï „ú;h yd ne∫Kq
tlu we;shehs Tyqg is;=◊'
Ndjkd wdfõ f,dú u,la fiah'
,;djlg msh uek wd weh foajl
wNshi k;rúh'
§mdkaoru weú;afka'¶
§talfka' f.or bkak nE¶
§tfykï f,vla¶
530 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§f,vla fkfï iqoa†'


jix.;hla'¶
weh ldr®hd,h ;=<g mshuek
.sfha Tyqg ≤iska l;dlrñks'
ldurhg wd ú.i weh w;a
nE.h fïih u; ;nd yereKdh'
tfyuu foajlj je<|.;a;dh'
Tyqf.a ≤;a wef.a n| jgd .sfha;a
Ndjkdf.a ≤;a Tyqf.a f.< jgd
t;=fka;a tlguh'
§±kqhs yqiau jefgkafka' ug
fudkjo lf,a fudavfhda'¶
weh fld`≥rd fuka weiqjdh'
§ug lrmq foau ;uhs¶
Tyq lSfõh' foajlf.a
fof;d,a wef.a flfy /<s u;g
;oúh' Ndjkd uqyqK Wvq w;g
yefrõjdh'
iS.s˙ Final 531

§ux mdkaor b|,d weye˙,d¶


§ud;a'¶
weh ≤ia mshdf.ku Tyqg <xù
Wkakdh'
§iqoa†'¶
§fufyu álla bkafkdak¶
§wo fofjks .ukg we|,d
jf.afka¶
Tyq lSfõh'
§fofjks .ukg w¢kak l<ska
m<fjks .uk huq' ï'¶
§blaukg'¶
§udj lSmdrla u;la jqKdo¶
§weyefrk yeu fj,djlu'
<Û bkakjd jf.a' fliq;a uQfKa
je≥Kd iqoa†¶
Tyq lSfõh'
532 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fldfya fliao@¶
wehg weisK' lshjqK foa .ek
miqj wehgu iskdj kj;ajd.;
fkdyelsúh' Ndjkd foajlj
je<|f.ku iskdiqkdh'
§iqoa°¶
§y˙ y˙ fï fldKafâ
fliafka'¶
Tyq wef.a kyh ñ˙ldf.k
Wkakdh'
§˙fokjd fudavfhda' lEjo¶
§tfyu lkjo¶
§ïuu n;a tlla wrka wdjd'
wïud yo,d ≥kakd' fokak;a tlal
luq¶
§yd' oj,ag uÛska luq' fia,aia
hkafkdakfka¶
§flala yo,o@¶
iS.s˙ Final 533

§f.dvlaf.dv.y,d'¶
Ndjkd Tyqf.a ;=re<ska
wE;ajQfha ke;' fï .; riakh
yoj;g ixid˙l iqj|la f.k
ths' tysu fj,Sf.k bkakg
we;akï∑
534 iq„j m%ikak wdrÉÑ

30
iS.s˙ iqmr® wÆ;ska újD;
ls¯fï †kh wo kshu úh' isxy,
wjqreoaog i;s ;=kla ;nd th
újD; ls˙ug ish,a,kau tlÛúh'
fï l;dnyg rUqlaje,a, uy;d
fukau ñ,skaoo wdfõh'
§wms l<ska ojfia ?g fmdä
ms˙;la lshuq' jre ms˙;la jf.a'
fldalg;a fyd|hsfka'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
iS.s˙ Final 535

§ux tal ,Eia;slrkakï ir®'¶


§Thdg ;uhs b;ska yeufoau
,Eia;slrkak fjkafka mq;d¶
foajl iskdiqfkah' Ndjkdg
neÆfõ fka;%d foih' yeufoau
,Eia;slrkafka Tyqkï yeufoau
Tyqg †h hq;=h'
§±ka wfma flala tl;a fyd|gu
hkjd' talg miafia wms fmdä
fjysl,a tlla ∞kak ´k ir®'¶
§tal;a b;ska Thdu n,kak'¶
ñ,skao iskdiS lSfõh'
;d;a;df.a fï úYajdih fï
.ukg jeo.;ah'
§;j iagdµa tl ´k fkao wmsg'¶
§Tõ ir®' wms f.dvla .kafka
ke;=j yhla y;la .uq ir®' wmsg
álla uykaisfj,d n,kak mqΩjka'
536 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ìiakia tk ú†yg iagdµa tl .uq¶


jvd;au fyd|u foa talh'
§ojil foajl ;d;a;j;a
tlalf.k tkakflda l;dlrkak¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
foajl wirKj fka;%d foi
neÆfõh'
§fï ojiaj, wmamÉÑ lΩ;r
ihsÜ tllg ysrfj,d ir®uu
lshkakï'¶
§wmsg ;j i,a,s ´kfjhso
foajl'¶
ñ,skao weiqfõh'
§kE ir®' wmsg ±ka flala
tflka i,a,s álla tkjfka' wms
taflka b;=re ál lrkakï' µqâ
filaIka tlg ,sma y;rla yokak
≥kakd' tal .kak ;sfhkjd'
iS.s˙ Final 537

t;fldg t<sfha fmaiaá% fIdma tlg


fydÜ lnâ tlla ´k' talg;a
ysñysg f.jkak uu y∞.kakï'
fjk i,a,s tmd ir®'¶
Ndjkdg ≥lh'
§;d;a;d foajlg biairy rEï
tl fjkalr,d fokako@¶
Ndjkd weiqjdh' ñ,skao ;u
nd, †h◊h foi neÆfõh'
§tmd ir®' ug tfyu ldur ´k
kE' lrk jevla fï ;sfhk ú†yg
lr.kak mqΩjka'¶
Ndjkd hka;ug /õjdh'
§tal fldfydu;a ,Eia;slr,d
;shkak iqoa†'¶
Ndjkd neÆfõ weoao lshkakdla
n`≥jh'
§tfykï fï ojia áfla
538 iq„j m%ikak wdrÉÑ

yeufoau bjr lr.uq' ´mka


lrmq ojfia b|,d iS.s˙ tl
iïmQr®Kfhka Th ;=kafokd
n,kak ´k'¶
§;SrK.kakfldg ir®,;a bkak
´k'¶
foajl lSfõh' rUqlaje,a,
uy;d th w.h lf,ah'
§yeu∞u'¶
ñ,skao .sfha foajl;a iuÛ
iS.s˙ tl jgd rjqula f.diah' fï
fld,a,df.ka ±fkk yqremqre≥
nj l=ula±hs Tyqgu ys;d.;
fkdyel'
§wo b|,d Thd tfya tkjd
lsõfõ' wfma f,dl= ≥jf.a f;,a
.dkak¶
§Tõ ir®' fn,a,kaú,
iS.s˙ Final 539

mkai,g álla .syskau tkjd'


fjo uy;a;hd ug tal mjr,d
;sfhkafka'¶
§f,dl= ≥j Thdg y˙ wdofrhs'¶
zfmdä ≥j Bg jvd wdofrhsZ
foajlg lshkakg is;=◊'
§thdj we;a;gu weúoaojkak
mqΩjka fjhso foajl mq;d¶
ñ,skao weiqfõh'
§ir® n,kakflda' wlald fï
iS.s˙ tfla ojil weú†kjd'
thdg tfyu fjkak nE ir®'¶
§nE ;uhs' uu y˙ ≥flka
bkafka thd .ek' biafi,a,u uQK
±lmq fl,a,fka foajl'¶
§iuyr fj,djg ir® foúfhda
tfyu foaj,a lrkjd' thdg
krl foaj,a álla jqkdfka' b;ska
540 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foúfhda ys;=jd ál ld,hla


fï fl,a,j ksial,xfla ;ekl
;shkak ´k lsh,d' thd tfyu
l<d'¶
ñ,skao ysi jekqfõh'
§tfyu fjkak we;s'¶
ñ,skao .sfha wka ljfrla
.ekj;a fkdj foajl .eku
is;ñks' is≥fjk iuyr foaj,a
ñ,skaog fkdf;afrkjd fkdfõ'
Tyq ikaiqkaj Wkafka foajl krl
fld,af,la fkdjk nj ±kf.
kuh'
iS.s˙ Final 541

31
foajl fn,a,kaú, mkai,g
f.dia meh nd.hla muK
jekaf|ah' Tyq fka;%dg f;,a .dk
w;afol fn,a,kaú, mkaif,a
fndaêfha ;nd úkdä lsysmhla
Wkafkah'
§fï w;a foflka .dk f;f,a
nf,ka wlalg blaukg weú†kak
,efnkak ´k' t∞g uu wlalj
tlalf.k fï mkai,g tkjd'¶
542 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd l;dlf,a foajl


mkaif,a isáoa°h'
§mkaif,ao@¶
§Tõ iqoa†fï fndaê uΩfõ'¶
§±ka tkjd fkao@¶
§fï tkjd iqoa†' wehs weyqfõ'¶
§tal hldf.a jevlafka wfka'
ñksyd tk fj,dj .E◊ wykafka
keoao@ tkafkmd ´jd wyf.k¶
weh nekakdh'
§iudfjhka .Eksfha' fï ±ka
tkjd¶
§n;a pqÜgla ld,d hka fydf|a'
lgla'¶
§yd'¶
§ux wo uf.a w;ska fï ls˙
fydoaola yokjd'¶
iS.s˙ Final 543

§fydoao leá .efyhs iqoa†'


ye†.dkak¶
§fyd† leá .eyqkdu;a rihs
wfka' fndrfka¶
Ndjkd lSjdh'
§oeka tkjd' wÆ;a mykhs
;eô,s f;,a fnda;f,hs wrf.ku
tkjd'¶
foajl lSfõh'
Tyq fndaêhg;a Bg tydhska jQ
m;a;sks foajd,hg;a je| wdfõh'
wo fï hkafka idudkH f.hlg
fkdfõ' ;u wkd.; ì˙|f.a
ksjigh' foajl th fyd¢kau
f;areïf.k Wkafkah' ta ksidu
w; jkñka hd fkdyel' foajl ;S%
ù,rfhkau f.dia wÆ;a ls˙ yÜá
foll=;a ls;=,a me◊ fnda,hl=;a
544 iq„j m%ikak wdrÉÑ

.;af;ah' ksjilg wrf.k hkakg


fyd|u fohla fõ kï ta wÆ;a
uqojmq ls˙h' th jdikdjka;
.ukl ixfla;hls'
§ls˙ fydoafoa iqj| idf,g;a
tkjfka'¶
b∫ks,a wdfõ tfia lshdf.kuh'
§lshkfldg tal ,iaikg
lshkakflda wfka' idf,g fkfï
mdrg tkjd lshkak' álla
jeälr,d lshkafkdak¶
Ndjkd lSjdh' ls˙ fydoao
fyd|g wd nj wehg;a ±fkhs'
§uia udΩjla lkafka kE
lshkjfka' ke;akï uia álla
yokjd'¶
§thdf.a úYajdfia bkak fokak¶
Ndjkd lSjdh' wehg;a ±ka th
iS.s˙ Final 545

úYajdih'
§lrk foa ms˙is≥j lrkak
ys;kjd we;s¶
§yeufoau¶
Ndjkd fmd,a lgq yekao
lrljñka lSSjdh' b∫ks,a iskdiqfka
ke;' th ≥jf.a úYajdihh'
§y;= f;,a∞,d y˙ rihsfka
wïud fkao@¶
§talfka' ud;a fï ldf,lska
ye≥fõ'¶
§n;a lgla ld,d hkaku tkak
lsõjd'¶
§;d;a;;a fõ,dik wdfjd;a
fyd|hs'¶
§ths'¶
fka;%d frdao mqgqj;a lrljñka
wdfõ túgh' weh iq≥ idh;a iq≥ à
546 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ir®Ü tl;a we|f.ku Wkakdh'


§u,a,s l;dl<do nnd'¶
§ux l;dl<d' mkaif,a bkakjd
lsõfõ' wlalg ndrhla fj,du
tkjƶ
Ndjkd lSjdh' fka;%dg neÆfka
wïud foih'
§ug;a ndrfjkak u,a,s
flfkla Wkakfka'¶
§wmsj;a ndr fkdfjÉp fldg
fkao wlafla'¶
Ndjkd lSfõ wys;lska
f;drjh'
§fld,a,d mõ'¶
§mõkï ;uhs' talg fudk
≥lla wkd.f;a ú¢kak fjhso
lsh,d ys;d.kak nE ugkï'¶'
b∫ks,a lSfõ wyl n,df.k
iS.s˙ Final 547

fukah' Ndjkd fmd,a lgq yekao


w; ;ndf.ku yereKdh'
§fudllao ta l;dj' wehs thd
≥la ú¢kafka¶
Ndjkd weiqjdh'
§uu b;ska Thdg fudkj;a
lsõjhE¶
§lshkakflda Thd¶
§kslx lsõfõ'¶
§lshkakïud'¶
Ndjkd fm/;a; l<dh'
§jolnd˙fhla ,enqKdu b;ska
fld,a,g ≥l ;uhs'¶
b∫ks,a lSjdh' Ndjkd fyd/yska
neÆfõ fka;%d foih'
§ta thdg jOl nd˙fhla
,enqfkd;afka' ux ys;kafka
548 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fyd| fl,af,la ,efnhs mqxÑ


l=ud˙ldjla'¶
§tfyu m;uq b;ska'¶
§hkavfka hkav¶
Ndjkd wyl n,df.k fuka
lSjdh'
ksjfia ú≥,s iSkqj kdoúh'
ksiel f,iu foajl tkakg we;s
nj Ndjkd okS' weh fmd,a lgq
yekao oud id,hg .shdh' b∫ks,a
fka;%df.a frdao mqgqj ;,aÆlrf.
ku wdjdh'
foajl wdfõ ls˙ yÜá fol;a
mkai, <Ûska .;a fkΩï u,a
fmdl=r;a ;eô,s f;,a fnda;,h;a
w;ska f.kh'
§ls˙ fydoaol iqj|la wdjd iqoa†
mdrgu' fï ta iqj| †f.a wdfõ'¶
iS.s˙ Final 549

Ndjkd ye¯ neÆfõ wïud;a


wlald;a foih'
§ls˙ fydoao ye≥fõ uu¶
weh wdvïnrfhka lSjdh'
b∫ks,a iskdiqKdh'
§fï wïfï uu fyd|ls˙
áll=hs ls;=,a me◊ áll=hs wrka
wdjd' fyd|u tajd¶
foajl b∫ks,a w;g ls˙ yÜá
ál ° tfyuu wehg jekafoah'
§wfka' keÛsákak mqf;a' nq≥
irKhs'¶
Ndjkd;a fka;%d;a n,df.k
Wkafkdah'
§ls˙ wrf.k me◊ wrf.k
f;,a wrf.k u,a wrf.k u,a,s
fyd| iqn .ukla jf.a weú;a
;sfhkafka¶
550 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fka;%d lSjdh' foajl ,e–


cdfjka ìu n,d.;af;ah'
§b;ska wms weUfrkak l;djla
lsõjhEfkao wïfï'¶
foajl ,e–cdfjka isáoa° fka;%d
lSjdh'
§iqn jevlgfka wïfï wdfõ'
talhs'¶
foajl lSfõh'
§talfka' b|.kak mqf;a'¶
§ls˙ tl wo lkjdkï µs%–
tfla ∞kak ´k kE wïfï¶
§wms lEu ld,d ls˙ luq' me◊
∞f.k'¶
Ndjkd lSjdh' tal lshQ yeáhg
b∫ks,ag;a iskd.sfhah'
§mq;d fï u,a f.kdfõ mkai,a
.shdo@¶
iS.s˙ Final 551

§fn,a,kaú,g álla .shd


wïfï' fndaêhg w; ;sh,u wdjd'¶
§wo b|,d whshd uia udΩ
lkafk;a kEfka' b;ska wms;a wo
fj‚fÜ˙hka ye≥jd'¶
§wmsg flfydu;a t<jΩhs
n;=hs ld,d mqre≥hs wïfï'¶
§talfka' fuhd,g ;ud
yeufoau ´k' fuhd,g lsõfõ
fuhdghs wr Wv .sh nndghs'
fudkjdj;a ke;akï fidfiacia
lr,la y˙ neo,d ´k'¶
§nnd,fka b;ska¶
Ndjkd lSjdh' ys; mqrd we;s
fï i;=g fldfydu ;shd.kako@
wo uqΩ f.au ms¯ we;=jdla fukah'
§ux mq;dg fndkak f;a tlla
y∞f.k tkakï'¶
552 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wïud ls˙ f;a'¶


Ndjkd lSfõ weilao .idh'
§fjo uy;a;hd lshmq
fj,djgu mgka .uq wlafla' ;j
úkdä úiaila ;sfhkjd¶
§wfka uy;a;fhda Thdf.a
fï ,iaik iq≥ lñfia f;,a
.Efjhsfka¶
§uf.a à tlla fokako@¶
foajl ysi jekqfõh'
§nnd wrka tkak' u,a,s fufyu
ysgmqfoka' wïu;a tkjfka¶
fl,a,f.a yeá okak ksidu
fka;%d lSjdh' ke;akï weh à Ir®Ü
tl udrelrkak lshd foajlj
Wvg tlaldf.k hk nj weh
w;a±lSfuka okS' ztfyug nâv'
tal fld,a,g fyd| kE'Z
iS.s˙ Final 553

§y˙ y˙'¶
Ndjkd .sfha fka;%dg weo lrh'
weh Wvg f.dia ;snQ fyd|u iq≥
à Ir®Ü tlla f;dardf.k thg
ú,jqka állao bif.ku wdjdh'
§tafla iqj| iqoa†¶
foajl à Ir®Ü tl w;g f.k
lSjdh'
§iqj|o@ udfilska fydao,d
kEfka'¶
fka;%d uqj ;olr.;a;dh' weh
.sh álg fï à Ir®Ü tlg fikaÜ
fnda;,hu y,kakg we;s nj weh
w;a±lSfuka okS' b∫ks,a flfi,a
f.ä;a lemQ lΩ f∞f∞Æ;a f;a;a
/f.k wdjdh'
§flala ;sínd uu lemqfõ kE'
ì;a;r ∞,fka¶
554 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§fïl fyd|hs wïfï¶


§b;ska mq;d ±ka f.or
hkfldg ? fjkjfka'¶
§ù,a tlla wrka hkjd wïfï'
wmamÉÑ;a tkfldg ?fjkjd' fï
ojiaj, lΩ;r ihsÜ tll jev
n,kjd'¶
§b;ska lkafka mqf;a'¶
§fyar;a udud lsh,d wfma
kE fjk udud flfkla bkakjd
wïfï' tfyu ke;akï wms
fokakf.ka l<ska tk flkd
fudkjdy˙ yokjd'¶
§wmamÉÑghs mq;dghs b;ska
mdΩ;a we;s'¶
§y˙ mdΩhs ;ud wïfï'¶
§talg fufya' lkla weys,d
bkak kE'¶
iS.s˙ Final 555

foajlg neÆfka Ndjkd foih'


§fudlo b;ska ux †yd n,kafka
'lkla weys,d bkak ke;af;a ux
bkak ksid jf.afka'¶
§wfka kE' f.or bkakfldg
bkakjo lsh,d okafka kE¶
b∫ks,a lSjdh'
§yefudagu f;afrhs ux ke;s
fjÉp ldf,l' wfka bkakfldg
bkak ;ekla mdΩ kE lsh,d
lshhs'¶
§ke;s ldf,l fudlgo
±kau lshuqflda fkao wïfï'
bkak ;ekla mdΩ;a kE w∫re;a
kE' f;drKg ,hsÜ ∞,d jf.a'
,jqâiamSlr® ∞,d f;drfKa úia;r
lshkjd jf.a' fkao wïfï'¶
fojl lSfõh' Ndjkd háf;d,
556 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ymdf.k foajl foi neÆjdh'


§weyqko¶
weh wïudg lSjdh'
§bkakfldg f;afrhs b;ska'¶
b∫ks,a lSjdh' Ndjkd wïudg
/õjdh'
§fudkjd f;afrkako@wms bkak
;ekl /ia úysfokjd'¶
§we;a; wïfï' /ia úysfokjd'
wmsj ta /ia oy˙ka kEfjkjd'¶
foajl lSfõh' fka;%dg iskdj
kj;ajd.; fkdyels úh' Ndjkd
foajlf.a fn,a, mduq<skau
w,a,df.k ;ol<dh'
§we;a;o /ia oyrdfjka
kEfjkjo' inka lE,a,l=;a
fokako ta .ukau kd.kak'¶
iS.s˙ Final 557

Ndjkd foajlf.a f.,o


;olrf.k weiqjdh' fka;%d fï
fudfyd; ri úkaπh' foajl
fï ksjig wd fudfydf;a isg
ksji mqrd me;s¯ .sh t<shla
weh oelaldh' ta t<sh fl,af,da
;=kafofkla Wka f.or fuf;la
;snQ t<shla fkdfõ' wo wd t<shls'
558 iq„j m%ikak wdrÉÑ

32
;eô,s f;,a mykska ;enQ nq,;a
fld<j,ska ;u f,dl= ≥jf.a
fomd ;jk foajl foi ñ,skao
fudfyd;la n,df.k Wkafkah' fï
iS.s˙ tlg .;a wf,ú m%jr®Ok
l<uKdlreh' ta fld,a,d fufyu
ìu jeà fl,af,l=f.a fomdj,
f;,a .E hq;= ke;' fka;%dg ms˙ñ
ifydaorhka fofofkla isà'
tfy;a ta lsisfjla fï ;dla fï
iS.s˙ Final 559

ll=,a fol .ek widj;a ke;'


fmardfo◊fha fjo uy;dj
fidhdf.k wdfõo foajlh'
fka;%dj fjo uy;d <Ûg
tlaldf.k .sfhao Tyquh' ±ka
;u w;skau fjolï lrkafkao
Tyqh' wlald flfkl=f.a mdohla
;u fomd u; ;ndf.k ;jk
w;.dk u,a,S flfkl= fuka Tyq
th lrkafka thgu fmaùh' tfyu
fma ùula n,df.k bkakg mjd
wdih' ñ,skao b∫ks,a iuÛ ta foi
n,df.k Wkafka ta ksidh'
fka;%df.a fomd o◊ysfika u|la
by< isgu újrj ;snq◊' wehg
tfyu fjkila ±fkkafka ke;'
Tyq fï ìu jdäù ;u fomd Wl=,
u; ;ndf.k ms˙u†kafka fudkjo
560 iq„j m%ikak wdrÉÑ

uquqKñks' ta ;=ka iQ;%h nj


fka;%d okS' tfyu lrk fld,a,d
fld;rï ms˙is≥o lshd wehg
isf;hs'
Ndjkd <Ûu b|f.k ;eô,s
f;,aj,ska nq,;a fld< r;alr
fohs' tfyu f;,a .d f.ù .sh
nq,;a fld< wiQjla muK ±ka
fjk;l ;nd we;' fuh myiq
fohla fkdfõ' th tla;rd
rgdjlg l< hq;= fohls'
iudêhlska l< hq;= fohls'
wdorhlska lelal=ulska l< hq;=
fohls' fka;%df.a fofk;a ±ka
fo;=ka jrlau f;;aúh' weh <Ûg
wd ;d;a;d foi neÆfõo weiaj,
l∫Ω ;ndf.kh'
§ug ;d;af;a uf.a u,a,sj
iS.s˙ Final 561

yïnjqKdfka'¶
weh lgmqrd lSjdh' foajl
yeÛSïnrj neÆfõh'
§Thd ´llrk ú†y ksidu
wlalf.a ll=,a fol ikSmfjhs'
ug tfyu ysf;kjd¶
ñ,skao lSfõh' foajl ysi
jekqfõh'
§wlalj wms weúoaojkjd ir®'
tal tfyuu fjkjd' Bg miafia
wms b;ska wlalf.a fjäka tlg
†. khsÜ fol ;=kla w†uq'¶
foajl lSfõh' ñ,skaog mq≥u
is;=◊' n,dfmdfrd;a;= ;sìh
yel' tfy;a fï ;rï ia:srj th
lshkafka flfiao@
§wfka ug fufyu fyd|hs
562 iq„j m%ikak wdrÉÑ

u,a,sfha'¶
§tl fmdÜgfhla r;= lefÜg
mÉphla lsõjd lsh,d fyd| m;,a
ldrfhla ue◊l úislr,d ∞,d
f.or hkafka kE wlafla' „úf;a
.ek ;sfhk n,dfmdfrd;a;=
tfyuu ke;slr.kak tmd'
wlalf.a „úf;a wlalg ú;rla
whs;s kE' tal whs;s ;j wh
bkakjd'¶
foajl lSfõh' Tyqf.a l;djg
lsisfjla tfrys jQfha ke;' tfy;a
b∫ks,af.a ≤ig l∫Ω bkqfõh'
f,dl= ≥jf.a „ú;h fjkqfjka
weh jQ ndrokafka wehu muKh'
thd bIag lrk ojila .ek weh
ySk ±laflah' wo fï fld,a,d
meñK o,ajkafka ta mykah'
iS.s˙ Final 563

§Thdg mska mqf;a¶


b∫ks,a .sfha y†iaisfhau meñK
fld,a,df.a ysi w;.dh' weh ta
mqxÑ joka foflka lsjhq;= ish,a,
lSjdh'
§±ka wks;a ll=, wlafla'¶
§ikSfmg ug kskao;a hkak
tkjd u,a,sfha'¶
§f;f,a nf,a'¶
foajl lSfõh'
§wf;a .=fka'¶
fka;%d lSjdh'
§iqq≥ ll=, tfyu mK
ke;sfjkak fokjo fkao iqoa†' wms
.uqflda mK .y,d'¶
foajl lSfõ ñ,skao .sh miqh'
564 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wïuf.a weiaj, wo l∫Ω¶


Ndjkd lSjdh' ;d;a;df.a
weiaj,o uyd fohla ,shù ;sfnkq
fka;%d ±laldh'
§thd,g lj∞j;a fï mq;dg nE
lshkak nE ±ka¶
§nE lsõfjd;a uu fï idf,a
fmr<s,d w~kjd¶
§udju b,a,,d fkao iqoa†'¶
foajl lSfõh' Ndjkd foajlf.a
ysi w;.Efõ fmdä tfll=f.a ysi
w;.dkakdla n`≥jh'
§wfka Tõ wfka' Th b;ska
jhig .sh ldf,l wfka b;ska
f;,a álla y˙ <Ûg fj,d ..d
b¢hsfka' fkao uy;a;fhda'¶
Ndjkd foajlf.a uqyqK foi
iS.s˙ Final 565

n,df.k lSjdh'
§uu fldfydu;a bkafka
fjo uy;a;hg lsh,d f;,la
yska|j,du ;shd.kak' iqoa†f.a
.dkak¶
§fldfya .dkavo¶
weh mq≥ufhka fuka weiqjdh'
§±ka we;s'¶
fka;%d lSjdh' ;sfokdu
iskdiqfka tl fudfydf;ah' iqrx.
kS id,hg we;=,afjkjd lsisfjla
±lafla ke;' weh wdfõu u,SId
iuÛh' keka∞j ±l Ndjkdgkï
ìhla ±kqfka ke;' foajl fufyu
bkakjd Tjqka ±l.; hq;=h'
tfy;a fka;%df.a is;g ;rul
ìhla ±kq◊' fïjd fm!oa.,sl
foaj,ah' tajd fjk wh ±k.;
566 iq„j m%ikak wdrÉÑ

hq;= ke;'
§fï fudlo fï f,dl= ≥j¶
iqrx.kS weiqfõ fld,a,d wef.a
fomd ;u fomd u; ;ndf.k
f;,a .doa°h' foajl we;a;gu
wjg fjk foaj,a .ek isyshlska
Wkafka ke;' Tyq fka;%df.a fomd
≤;skau w,a,df.k f;,a .dhs'
Ndjkd ;eô,s f;,a mykska nq,;a
fld< r;alr fohs'
§fï uf.a l=l=,aj,g fmdä
fnfy;a lrkjd kekafoa¶
fka;%d lSjdh' iqrx.kS neÆfõ
foajl foih'
§fï ljqo fï'¶
§fï kekafoa wfma iS.s˙ tfla
m%fudaIka uefkacr®' foajl¶
iS.s˙ Final 567

Ndjkd y˙ ,iaikg lSjdh'


§b;ska iS.s˙ tfla m%fudAIka
uefkacr®o f,dl= ≥jg fnfy;a
lrkafka wd'¶
fka;%d Ndjkdg weiaj,ska
lsõfõ lg jy.kak lshdh'
§fï u,a,s fï f;,la wrka
weú;a kekafoa' talhs¶
u,SId wyl n,df.k iskdfikq
Ndjkd ±laldh' ztalSg fµaianqla
udkaou' fgdhs,Ü tlg .sh;a
fmdaiaÜ tlla ∞kjd' fu;k tkjd
yskdfjkak lsls<s jf.aZ Ndjkd
is;ska nekakdh'
§wïud l=iaisfha we;s kekafoa¶
Ndjkd tfyuu lsõfõ fu;k
bkak ´k kE lsh,d fkdlshd
568 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lsh,hs'
§ug álla l;dlrkak
;sfhkjd lÜáh;a tlalu'¶
§wmsgkï ;j mehlg fu;kska
fy<fjkak nE keka∞' fïl
fj,djla n,,d msrejg lrk
jevla' tl†.g lrkaku ´k'
keÛsákak nE'¶
Ndjkd lshdf.k .shdh'
§ud;a wdfõ jeo.;a jevlg¶
§wlalf.a ll=,a fol
ikSmlr.kak tl kekafoa wmsg
yeufoalgu jvd jákjd'¶
Ndjkd tlfy<du lSjdh' fka;%d
neÆjdh'
§l;dlrk fohla wïuhs
;d;a;hs we;s kekafoa' hkak'¶
iS.s˙ Final 569

§ug lÜáh tlalu l;dlrkak


´k'¶
§±ka b;ska iS.s˙ tl;a fno,d
≥kakg miafia kekafoa'¶
§´l lr,d tkakflda' uu Wv
bkakjd rejka;f
s .a ldufr®æ¶
Ndjkdg yS,a,sK'
§fldfyka wdjo ukaokafka
kE' ms<sfj,lg jevla lr.kak
fokafka kEfka' u< weKhla'¶
Ndjkd flaka;sfhla lSjdh'
§wms fïl ysñysg lruqflda
iqoa†' ;j álhsfka ;sfhkafka'¶
foajl lreKdfjka lSfõh'
§Iqjr® tlgu fyKhla' thd
tfyuhs' wr l;dfõ lshkjd jf.a
kmqre w∫re n,fõ.hla'¶
570 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd flaka;sfhkau lSjdh'


§kmqre n,fõ. whska lrkak
mqΩjka hym;a n,fõ.j,g
ú;rhs iqoa†¶
Tyq lreKdfjka lSfõh' foajl
fka;%df.a ll=,aj, f;,a .d
ksudlrkakg mehla muK .sfhah'
bka miqj Tyq ysig .,ajk f;,o
w;g .;af;ah'
§u,a,sfha'¶
§wlafla'¶
§fï ysig .,ajk f;,
uy;a;fhda wms fyg .duq' fï
ukqiaihdj hjkafkdak'¶
Ndjkd flaka;sfhka neÆjdh'
§fldfyka md;ajqKdo ukaokafka
kE¶
iS.s˙ Final 571

§wms lrk tl fyd|gu lruq


wlafla' lula kE' fyg .duq'¶
tfy;a Tyq f;,a ì|la f.k
úkdä folla fka;%df.a ysi uid–
lf,ah' fka;%df.a ≤ia mshù ta
mshù.sh ≤iaj,ska l∫Ω msgúh'
foajl wef.a k<,; u; fow;a,
;nd ál fj,djla b| ysi
ms˙ueou ≤; .;af;ah'
572 iq„j m%ikak wdrÉÑ

33
foajl lkakg k;r jQfha ke;'
Ndjkdg ≥l is;=fka Tyqj uy ?
fjk;=re ;shd.kakg fkdyelsùu
.ekh' weh ryiska fuka wïudg
fohla lSjdh' b∫ks,a ,iaikg b¢
wdmam mdr®i,a folal ne| ≥kakdh'
§fïl wrka .ssyska lkafkdak'
fydf|a'¶
lΩjr ñ≥f,a° weh ryiska
fuka lSjdh' foajl neÆfõ
iS.s˙ Final 573

°ma;su;a fofk;sks'
§lkjd iqoa†' ux hkakï'¶
§hkjd lshkak tmd' tkakï
lsh,d hkak'¶
§tkakï' nq≥ irKhs¶
§ï' ;S% ù,a tlla wrka hkafka
fydf|a'¶
§y˙ iqoa†¶
Tyqf.a;a wef.a;a w;a hka;ug
<xù miqj w;aye˙K' Ndjkdf.a
≤ia f;ñK'
§±ka wr W±Æ ydñfkag
l;dlrkak ´k'¶
weh fka;%dg lSjdh' wehu
f.dia iqrx.sg l;dlrf.k
wdjdh' ñ,skao;a b∫ksÆ;a meñK
ieáhg nrjQjdh'
§fudkjo wlafla l;dlrkak
574 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;sfhkjd lsõfõ'¶
b∫ks,a weiqfõh'
§uu wdfõ fmdä ≥j .ek
l;dlrkak' ñysrx. fmdä
≥j .ek n,dfmdfrd;a;=fjka
bkafka' fïjd yxÛ,d l;dlrkak
´kkEfka kx.S'¶
b∫ks,a iskdiqkdh' th y˙
,iaik iskdjls' wïudg iskd .sfha
wehs±hs Ndjkd is;=jdh' ñ,skaoo
neÆfõ weh foih'
§fokakj tl;=lruq'¶
Ndjkdg leiailao wdjdh'
weh ysi ìug keUqre lr †.gu
leiaidh' ñ,skao hka;ug ;u
nd, †h◊h foi neÆfõh'
§fmdä ≥j .ek udhs bka≥hs
;SrKhla wrka bjrhs wlafla'¶
iS.s˙ Final 575

ñ,skao lSfõh' Ndjkd


mq≥ufhka fuka ;d;a;d foi
neÆjdh' ;ud .ek .;a ;SrKh
l=ulao@
§fudllao ;SrKh'¶
ñ,skao iskdiqfkah'
§fï f.or óg miafia ;SrKhla
.kakfldg Pkao úuiSula lrkjd'
f.or ,shdm†xÑ Pkao yhla
;sfhkjd' uu bka≥ ;d;a;d f,dl=
≥j ;drld fmdä ≥j' ldf.ay˙
;SrKhla .kakfldg uu Pkao
úuiSula lrkjd' yfhka myl
Pkao .kak ;SrKh .kakjd¶
ñ,skao lSfõh' Ndjkdf.a
≤ia †,siS ìug nrúh' ;d;a;d
we;a;gu tfyu ys;kjdkï
wehg iekiSula we;' z±kgu;a
576 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ug Pkao y;rla ;sfhkjd' uf.a


wïuf.a wlalf.a fmdä wlalf.a'
;j tlhs wvq'Z weh is;=jdh'
§fï f.org nEk,d
;=kafofkla tkjd' ta tk nEk,d
;=kafokdj fï f.or yhfokdu
tl jf.a wdofrka ms<s.kak ´k'
tfyu jqfkd;a ug fyd| mjq,la
y∞.kak mqΩjka' uf.a ySkh
tÉprhs' ojil uf.a ≥j,d
;=kafokhs nEk,d ;=kafokhs
thd,f.a nnd,d oyhl=hs
jglrf.k f;a álla fndkak
,efnkjdkï ug ta we;s' fkao
bka≥'¶
ñ,skao lSfõh' ñ,skao lshQ
isyskfhka b∫ks,af.a mjd ≤ia
f;;aúh'
iS.s˙ Final 577

§orejkag thd,f.a „úf;a


;SrK.kak bvfokak wlafla' ug
uf.a orefjda ≥la ú¢kjd n,df.k
bkak nE'¶
b∫ks,a lSjdh' weh
idudkHfhka tfia lshk flfkla
fkdfõ' tfy;a wo lSjdh'
Ndjkdj;a fka;%dj;a l;dlf,a
ke;' zwdjd fu;k Wv ∞f.k
uÛ=,a l;dlrkakZ Ndjkd
Wkafka flaka;sfhks' zk,a, uf,a
mq;d ne|.kak' n¢k fl,a,g
ixidrhu ≥llaZ weh is;ska
is;=jdh'
§ud;a fohla lshkak ´k
iqrx.s'¶
rUqlaje,a, uy;d ldurfha isg
fï ish,a, widf.k b| id,hg
578 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tñka lSfõh' Ndjkd .eiaiS


neÆjdh'
§fmdä ≥j .kak ;SrKh
fudlla jqk;a ñ,skao lshmq ú†yg
uu uf.a Pkaoh ∞kafka fl,a,f.
ka wy,d' thd leu;s ldgo'
uf.a Pkaoh;a thdg' wjqre≥ úis
tlla uf.a wiaig fj,d lerl=k
fl,a,g ug;a ;sfhkjd hq;=lula
lrkak'¶
rUqlaje,a, uy;d mqgqjg
nrfjñka lSfõh' Ndjkd ≥jf.k
ú;a iShdf.a f.< jgdu ≤;a hjd
Tyqj je<|f.k ism.;a;dh'
§uf.a fyd| iq≥ iShd'¶
weh w~ñkaa fuka lSjdh'
;d;a;d lshkakdla fuka Pkao
úuiSula lrkjdkï ±kgu;a
iS.s˙ Final 579

;ud foajlj ,ndf.k wjikah'


m%Yakhlg ;snqfka tl Pkaohls'
±ka th;a ,ndf.k wjidkh'
§fu;k lÜáh l;dlrkafka
uÛ=,la ;Ska≥lr,d jf.afka'¶
iqrx.s flaka;sfhka fuka lSjdh'
§kekafoa' uu fldfydu;a
;SrKhla .kakjd' uu ;SrKhla
.kafka uu n¢k ñksyd ug
ú;rla wdofr®kï fkfï' uf.a
;d;a;g wïug iShg wlal,d
fokakg;a wdofr® kï ú;rhs'
wms mjq,la' tl mjq,la' fï
mjq, lj∞j;a fjkafjkafka
kE' fkjr®' fï iS.s˙ f.or ;j
f,dl=lr,d wms ojil yokjd'
bvu ;sfhkjfka' wms Tlafldu
tlg bkafka' tl khsáh
580 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fn∞f.k w¢k wms ;=kafokdg


tlg jeá,d „j;afjkak mqΩjka'
wms ;=kafokdf.a nnd,d fï idf,a
tlg jeá,d fi,a,ï lrkak
´k' tlg' wms f,dl= fgka iSgr®
jEka tlla .kakjd' tlg .uka
hkak' ï' Wfoag <uhs fmda<sula
ial+,a ∞kafka ta jEka tfla' je|,d
lshkakï kekaod' ±ka wmsg wfma
mdvqfõ bkak fokak' iS.s˙ tl
fnokak lsõjd' iShd tl fn≥jd'
i,a,s;a ≥kakd' ±ka wmsg wfma
mdvqfõ bkak fokak' f.dvla mska'¶
Ndjkd ≤;a tl;=lr jeka`∞h'
iqrx.s keÛsÜfÜ flaka;sfhks'
§ojil f;afrhs' ñysrx.g
fyd| ;eklska uÛ=,la l;dlr,d
;sfhkafka' ud;a wdfõ kElug'¶
iS.s˙ Final 581

weh lSjdh'
§ñysrx. u,a,sg ta l;dlr,d
;sfhk tl lr,d fokak kekafoa'
kx.sj fokafka kE'¶
fuf;la fj,d ksy~ju Wka
fka;%d lSjdh' Ndjkdg mq≥u
is;=fka ke;'
§tfyuhs tfykï l;dj fka¶
lsisfjla l;dlf,a ke;'
iqrx.s .sfha fudkjo uquqKñks'
ñ,skao Ndjkd foi neÆfõh'
miqj b∫ks,a foi n,d iskdiqkdh'
§bka≥'¶
§ï'¶
§fgka iSgr® jEka tlla lShla
ú;r fjkjo okafka kE fkao¶
Tyq weiqfõh' Ndjkd f;d,amg
582 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;ol<dh' weh weúof.k ñ,skao


fj; wdjdh' tfia meñK wïud;a
;d;a;d;a w;r b|.;a;dh'
§;d;a;d .kak tfla ;d;a;d
fmdä frdaid nia tllau .;a;;a
lula kE¶
§tÉpr f,dl= tlla'¶
§ï' fudlo uf.a woyila
;sfhkjd myla yokak'¶
weh wf;a weÛs,s my fmkajd
lSjdh' ñ,skaof.a;a b∫ks,af.a;a
≤ia f,dl= úh'
§myla'¶
§ï' jákafka ;d;a;d wfma
wh' wmsg wfma wh t<shg .ssyska
fydhd.kak nE' wmsg y∞.kak
fjkjd' álla wudrefjhskï
;uhs' ta;a b;ska Thdf.a iq≥
iS.s˙ Final 583

fkdak;a bkakjfka' fohshkaf.a


msysfgka ñisia b∫ks,a rUqlaje,a,
fyd|g ksfrda.Shs' thd wms
fjkqfjka myla n,d.kS' wlal,d
fokak;a Th bkafka' wlalg
fokjd fydaï jr®la lsh,d fokak'
fmdä wlalg fokjd Wka tlal
fi,a,ï lrkak¶
§t;fldg Thd¶
§kE fï b;ska ug fuhd,f.a
;d;a;j n,d.kak;a ;sfhkjfka'¶
Ndjkd weÛg m;g fkd±kS
lSjdh' ish,a,kau iskdiqfkdah'
§tfykï thdg tkak
lshkakflda' wms l;dlruq'¶
§wr Pkao úuiSu'¶
Ndjkd weiqjdh'
§uu tl fohla
584 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fmdfrdka≥fjkjd' wo¶
§yd lshkak¶
§uu Pkao flduid˙ia'
wks;a whf.a Pkao uuhs .Kka
lrkafkauu uf.a Pkaoh ∞kafka
wks;a whf.a Pkaoh n,,d' thd,d
leu;s ldgo@ uu;a thdg uf.a
Pkaoh fokjd¶
§yqfr®æ¶
Ndjkd w;afolu tfiõjdh'
ñ,skao ;u fmdä ≥jf.a ≤iaj,
.,k i;=g ±l yoj;skau
i;=gqúh'
§úisy;rfjks∞ ±ka iS.s˙ tl
´mka lrkjdfka'¶
§Tõ wehs'¶
§kE' t∞ yjig ug Thd,g
lshkak fohla ;sfhkjd' iShg
iS.s˙ Final 585

wïug ;d;a;g yefudagu' wr


Wv bkak fmdä wlalg;a tkak
lshkjd' úfYaI flflkaj t∞g
uu fufyg tlalf.k;a tkjd'¶
Ndjkd lshdf.k hoa° fka;%df.a
mmqj;a tlal .eiaisK'
§ljqo iqoa† úfYaI flkd'¶
§tlaflfkla fkfï ;d;a;d'
fokafkla' Bg l<ska ug l;djla
;sfhkjd lshkak' tal lsh,d
uu ta fokakj tlalf.k tkjd'
t;l,a ug l,afokak'¶
§fokafkla'¶
§ï fokafkla'¶
Ndjkd lSjdh' ñ,skao b∫ks,a
foi neÆfõh'
§;d;a;d wïud †yd n,kak
tmd' thdj;a okafka kE fï .ek'
586 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fid˙ wïud' ug ;j ojia fol


;=kla fokak'¶
b∫ks,a wirKj iskdiqKdh'
zt;fldg foajl mq;d fkfïoZ
weh tfyu;a is;=jdh' miqj wehg
≥llao ±kq◊'
§wïud'¶
§ï'¶
§t∞g wms äkr® tlla
,Eia;slruq fkao@wr tk úfYaI
fokakg wïud¶
§y˙ tal mqΩjka lshuqflda'
fokafkla .ek lshkafka'¶
weh weiqjdh'
§tfyu ;uhs wïud' t∞g
pqÜgla w~kak;a fjhs b;ska¶
§wehs wehs wmsj nhlrkafka'¶
b∫ks,a weiqjdh'
iS.s˙ Final 587

§fï fl,a,g msiaiq wïfï'


thdg Th ojia fol ;=k
fokakflda'¶
rUq,aje,a, uy;dg mjd fï
lsisjla is;d.kakg fkdyelsúh'
Ndjkd Wvg .sfha ish,a,kau
n,df.k isáoa°h' msh.egfm<
kÛsk w;rjdrfha weh tys ueo
ì;a;sfha .id ;snQ kr®u∞f.a
mska;+rh wi<° fõ.h nd, l<dh'
zThdf.a uy;a;hjhs mq;djhs t∞g
uu wdfh;a fï f.org f.akjd
keka†' uu fyd|hs fkaoZ weh
is;ska lSjdh'
Wvq uyf,a Wka Ndjkdg my<
ud,fha Wka fka;%d ≥rl:kfhka
l;dl<dh'
§fï wehs nnd¶
588 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§´ku fohla wlald ´kjg


jvd yxÛkak krlhs' ryila
jqk;a lshkak fj,djla ;sfhkjd'¶
Ndjkd lSjdh'
§we;a;' ta;a „jka ndmamj¶
§thdj fï f.or ms<s.kafka
ke;akï lj∞j;a foajlhshj
ms<s.kafk;a kE wlald' tal Iqj'
iS.s˙ mjqf,a whg thd,f.ka
fjÉp f,dl= je/oaola ksjer†
lr.kak t∞g tl wjia:djla
;sfhkjd' ux ys;kafka kE thd,d
tal wmf;a hjhs lsh,d'¶
Ndjkd lSjdh'
§Tõ' Thd lshk foa;a we;a;la
;sfhkjd' fudkjd l<;a fld,a,g
lshkak¶
§lshkjd' ±ka b;ska thdg
iS.s˙ Final 589

fgdhs,Ü tlg .sh;a lshkjfka'¶


Ndjkd lSfõ we| u;
fmrf<ñks' miqj weh cx.u
≥rl:kh f.k tys jQ foajlf.a
mska;+rhla ;srh u;g .;a;dh'
§Thd wysxilhs' ,iaikhs
ukqiailï okakjd' ta álg
Thdf.a olaIlu tl;=jqKd' talhs
Thd nenf,kafka' ta;a uu Thdg
leu;sjqfka fï lsisu fohlaksid
fkfï' Thdg fyd|g flfklaj
n,d.kak okakjd' flfklaj
fkfï' udj n,d.kak okakjd'
b;ska wdihs tfyu ≥fjla fj,d
Thd <Û bkak'¶
weh cx.u ≥rl:kfha
uqyqK; ismf.k lSjdh' zoeka ug
isoaOfjkjd t∞g Thhs wmamÉÑhs
590 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ljqo lsh,d lshkak' ta jf.au


kr®u∞ keka†f.a mq;dg uu wdorh
lrkjd lsh,d lshkak;a fjkjdZ
w;S;fha tl ojil Tyqf.a
wmamÉÑg fï ksji ;ykï úh'
;u nd, †h◊hu fldfydugj;a
„jka jeks ysÛkafkl=g fokafka
ke;ehs iShd lSfõh' ta foau
„jkaf.a mq;dg;a fjhso@ Ndjkd
;=< .eiaula ke;ehs lsj fkdyel'
ffojfha tlajrla jQ foa h<s;a
is≥fkdfjhs lshd kS;shla ke;'
ishΩ ;SrK we;af;a iShd;a
;d;a;d;a i;=jh'
iS.s˙ Final 591

34
zuyd mdkaorl tkak' yhg'¶
Ndjkd foajlg fï flá
m◊úvh heõfõ fmr∞ ks∞.
kakg hoa°h' mdkaorg uqΩ iS.s˙
tlu ksy~h' ishΩu b†ls¯fï
fjkials¯ï wjika ksid iS.s˙
iqmr® tfla bkafka wdrlaIsl
ks<Od¯ka muKh' fka;%d rd;S%
fiajd uqrh i|yd wdrlaIlhka
fofofklau ±uQfha iS.s˙ tl
592 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wÆ;ska yefok ,iaik ±lh'


wÆ;a iS.s˙ tl i|yd jeämqr
nvq f;d. .nvdj, ;ekam;alr
;snq◊'
Ndjkd msì≥fka y˙hgu
y;rdudrgh' uyd mdkaorl Tyqj
olskakg we;sjQ wdidj l=ula±hs
wehgu is;d.; fkdyel' ta iS;,
mdkaoru weh kEjdh' hqj;sh
id˙h wekaf|a ysfia ;=jdmg
T;df.kuh' f;; fldKavh
msáka .shl< Tyqf.ka thg;a
wkka; neKqï wykakg is≥fjhs'
±ka foajl tfyuh' yeufohlau
n,hs' fï „ú;hu Tyqf.ah' tfia
n,d.kakg Tyq wdid lf,ah' ta
weÆï neÆï ú¢kakg Ndjkdf.a
yoj; wiSñ; f,danlulska ie°
meye° Wkafkah'
iS.s˙ Final 593

§fuÉpr mdkaor orefjda'¶


Ndjkd my<g toa°u b∫ks,a
weiqjdh' weh msì≥kd muKh'
yhg;a ;j úkdä oyhla we;'
§lrkak jev f.dvla ;sfhkjd
wïud¶
b∫ks,a msmSf.k tk †h◊hf.a
iqkaor;ajh ri úkaπh' u,la
msmSf.k tkjd kï iuk<
l;djlao ta <Û md;l we;'
wïud flfkla f,i weh th
fkdokakjd fkdfõ'
§wr tlalf.k tkjd lsõj
fokakd'¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§Thdg;a t∞g ;uhs n,d.kak
fjkafka' wo lshkak nE'¶
§udj b;ska mq≥u lr,d ue◊l'¶
594 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Thdju ;uhs mq≥u lrkak


bkafka' ys;x bkafka uu kslx fï
f;d;a; nnd lsh,fka fkao@¶
b∫ks,ag fï lsisjla f;afrkafka
ke;' fka;%df.ka weiqjo lshkafka
ke;'
§fmdä bÛshla fokakï' Thd
f.dvla i;=gqfjhs ta fokakj
±l,d'¶
§fï uu'¶
§ï bka≥ w`vkjd todg' mõ
b;ska¶
Ndjkd uqΩ;ekaf.hgu ù f;a
tl îjdh'
§ux ≥jkjd' v%hsjr® wkal,aj
tjkjd' Wfoa lEu fudkjdy˙
tjkak fydf|a¶
§ï' wdi fudkjo@¶
iS.s˙ Final 595

±ka ys;kakg wjYH ;ud


wdi foaj,a .ek fkdfõ' Tyq wdi
foaj,a .ekh' ta yeÛSu mq≥uh'
§fmd,a iïfnda,hs m˙mamqhs yd,a
ueiafida f;,a ∞,hs iq≥ lel=Ω
n;=hs' álla f,dl= n;a tlal
tjkak fydf|a' ì;a;r Tï,Ü
tll=;a ∞kak¶
b∫ks,a iskdiqkdh'
§ï tjkakï'¶
Ndjkd my;a ù wïudg
jekaπh' b∫ks,af.a mmqj WKqúh'
weh fufia †km;d j¢kakg
.;af;a foajl yuqjQ miqj nj
b∫ks,a okS'
§;=Kqrejka irKhs'¶
Ndjkd läir .ukska
weúof.k jdykhg wdjdh' ;ju
596 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mdkaor w`≥rh' fï mdkaor wΩhï


wkaOldrfha .uka hkakg weh
wdih' tfy;a ta wdiu fï <Ûl°
wd tlls' ke;akï weh lShgj;a
fu;rï mdkaor wef|kaj;a
nyskafka ke;' mdkaorg .=,sù
ks∞.kakd tl fld;rï iemla±hs
weh ld,hla is;df.k Wkakdh'
≥jf.a ta wdij .ek okakd ksidu
b∫ks,a wehg ks∞.kakg ≥kakdh'
hqj;shka fldfydu;a wdi uy
? fjk;=re wj†j isg oj,a
fjk;=re ks∞.kakgh'
l;djla ,iaik l=udrhd
l=u˙h tk uÛ n,d Wkafkd;a
muKh' lsisu l;djl l=ud˙
l=udrhd tk;=re n,df.k bkafka
ke;'
iS.s˙ Final 597

foajl iS.s˙ tlg wdfõ óg


meh ld,lg fmrh' Tyq iS.s˙
iqmr® újD;lr tys ú≥,s myka
o,ajd ál fj,djla weúoafoah'
tfyu weú†k úg wÆ;a woyia
ys;g ths'
§yeufoau ys;mq ú†ygu
fjkjd' wjqreoaog j<x lfâ
∞kak ueá j<x ál wdjdkï y˙'
ta ál ke;=j fï y˙h mdΩhs
jf.a' ls˙ W;=rjk mqxÑ ueá uqÜá
;=ka∞ylaj;a ´k fjhs' fmdä or
ñá ;=ka∞yl=;a f.k;a ;shkjd'
fmdä ueá ,sma ál;a f.akjd' Bg
wu;rj ueá we;s<s álla we;s'¶
Tyq th wou lrkjd lshd
is;=fõh'
§lÜ,Ü neo neo fok ;ek
598 iq„j m%ikak wdrÉÑ

álla mdΩhs jf.a' fï me;af;ka


lÜ,Üj,g ieuka µS% fok ksid
thd,f.a ieuka wÜá y;rla
∞kjd' fmd,a f;,a fok whf.a
fmd,a f;,a ,hskaia foll=;a ∞uq'
tfyu l<du y˙' lÜ,Ü n†kak
fl,af,la ±ïfud;a tal álla
wefohs' fld,af,laju ∞kjd'
tam%Ka tlla we|,d' ljqrey˙
ke;sjqfkd;a b;ska foajl;a lÜ,Ü
n¢kak krlu kE'¶
Tyq ;ksju is;=fõh'
§j<x lfâ ∞k ;ek wjqre≥
kel;a ∞,d fmdä nekr® tlla
∞kak ´k' fï mdr ls˙ W;=rjkak
;sfhkafka Wfoalfka¶
foajl ish,a, Tyqf.a cx.u
≥rl:kfha zfkdaÜ mEâZ tlg
iS.s˙ Final 599

oud.;af;ah' wjidkhg Tyq iS.s˙


f∞rlvg wdfõh' ta wehj ms<s.
kakgh' mqreoaola f,i th Tyq
lrhs' Ndjkd ta ±l=u yoj;skau
me;=jdh'
Ndjkd neiafia Tyqf.a fofk;a
u; fofk;a w,jdf.kh' fï
foa yeu †khlu is≥fjhs' ta
yeu †khlu m%:u jrg Tyqf.a
fofk;a ≥gq †kfha yoj;g ±kqK
yeÛSï ud;%hu wehg isys.kajhs'
zkejqï yeÛ=ñka Tfí fk; ≥gq
r;a;rx ojfia'Z wehg ta .S mo
isysfjhs' ta isx≥j ldf.o@ th;a
weish hq;af;a Tyqf.kauh'
hqj;sh wdfõ fldams u,a iskdjla
uÛ y,df.kh'
§wehs ï'¶
600 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Tyqf.a ne,au ord.;


fkdyelsj weh weiqjdh'
§isx≥jla ug u;lajqKdtalhs'¶
§ug;a isx≥jla u;la jqkdfka'¶
§fudllao@¶
§ux lshkakï nndf.a isx≥j
lshkakflda'¶
fofokd weúof.k .sfha iS.s˙
ldr®hd,h fj;gh'
§úlagr® lshk ,iaik is≥jla'¶
wehg fudllao úh' hqj;sh
isysl< .S;h;a lshkafka
úlagr®uh'
§kejqï iqj¢ka Tfí uqj ≥gq
r;a;rx ojfia'
is;l wdor me;=ï u,afm;s
wj†úh ryfia¶
iS.s˙ Final 601

Ndjkdf.a fofk;a f;;aúh'


we;a;gu f;;aúh'
§wfka iqoa† fï'¶
weh f;d,amg ymdf.k
n,df.k Wkakdh'
§fï fudk ydialulao lshkak¶
§lshkafka iqoa†'¶
wehj fjõ,k njla foajl
±laflah' Tyq wf;a w; .=,slr
fuka w,a,d.;af;ah'
§wehs lshkakflda'¶
§b;ska fohshfka ug;a fï
nyskfldg ta isx≥j u;la
jqKdfka' tfyu jqfka fldfyduo@¶
Tyq iskdiqfkah'
§tlu ydÜ tllska „ú;
folla jevfka iqoa†' ta jf.a
ydialï f.dvla fjhs'¶
602 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ta;a'¶
§ud;a ydialï ±lafla fï Bfha
fmfr®∞'¶
Tyq wef.a hka;ug f;;ajQ ysi
w;.d lSfõh'
§;du TΩj f;;hsfka'¶
foajl wef.a fïih u;
jQ áIQ fndlaia tflka áIQ
f.k ysi f;;ud;a;= lf,ah'
Ndjdkf.a fofk;aj, leájQ
l∫Ω jeáK' weh Tyq ,iaikg
ueof.k we|f.k wd iq≥ lñih
fmdälrñka Tyqf.a mmqjg nrúh'
§wr isx≥fõ b;=re ál
okakjo@ ï'¶
§ï' uu isx≥ lemagka iqoa†¶
§lshkak'¶
§kejqï iqj¢ka Tfí uqj ≥gq
iS.s˙ Final 603

r;a;rka ojfia'
is;l wdor me;=ï u,a fm;s
wj† úh ryfia

isks≥ Tfí iq≥ fomd hg fjk


isyska je,s w;fr®'
/`≥◊ ud yo isysk is;sú,s
me;=ï †ú l;fr®'

W∞ ;rejla iuÛ wj†j


fkdys| >k w∫fr®'
tkak ud fj; isys,a iq<Ûl
±já,d fid∫fr®¶
Tyq .S;h lshd weh foiu
n,df.k Wkafkah'
§talfka mdkaor wdfõ nnd'
W∞ ;rejla iuÛ wj†j fkdys|
>k w∫fr®' wdjd Tn fj; isys,a
604 iq„j m%ikak wdrÉÑ

iq<Ûl ±já,d fid∫fr®'¶


weh Tyqf.a mmqj ismf.k
fuka lSjdh' foajl ta ysig w;la
;ndf.ku ms˙ueoafoah'
§fï tlg ysf;k foaj,a
yeu∞u ysf;hs fkao@¶
weh weiqjdh' th mq≥u fohls'
§yeu∞u' wfma orejkag;a wmsg
ysf;k foau ysf;hs¶
§tfyu fjkjdkï fldÉpr
fohlao@ b;ska ±ka ? keka∞
wdjfka' ug fIdala fohla jqKd'¶
? is≥jQ yeufoau weh úia;r
l<dh'
§b;ska miafia keka∞ .shdg
miafia ;d;a;d wykjd fgka iSgr®
jEka tlla lShla ú;r fjhso
okafka kE fkao bka≥ lsh,d' ux
iS.s˙ Final 605

lsõjd .kak tfla tlmdr frdaid


nia tllau .uq lsh,d'¶
foajlo iskdiqfkah'
§tal fyd| whsähd tl ;uhs'¶
§ux b;ska lsõjd wr
tlaflfkla lshmq foa' wms myla
yhla yokak bkafka lsh,d¶
§iqoa† lsõjd'¶
§ï' uf.a fndre kEfka' lsh,d
∞kjd¶
foajl wef.a folka fm;s
jefikakg ≤;u ;enqfõh'
Ndjkd wels,S .shdh'
§b;ska iS.s˙ tl ´mka lrk
ojfia ? uu yeufoau lshkjd'
wmamÉÑghs mq;dghs t∞g álla
tkak fjkjd'¶
foajlg ìhla ±kqfka ke;'
606 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lj∞ fyda fï we;a;g uqyqK †h


hq;=h' th woo fygo lshd jevla
ke;' w;S;fha tla ojil ;udf.a
wmamÉÑj iS.s˙ ksjig .;af;a
ke;' wo Tyqf.a tlu mq;dg iS.s˙
mjqf,a ,iaiku ksOdkh fïka lshd
mqohs lshd úYajdi l< fkdyel'
§tkjd iqoa†¶
§nhhso@¶
weh weiqjdh' foajl
iskdiqfkah
§kE' uu tkjd' fjk fudkj;a
ys;kak tmd' wmamÉÑj;a tlalf.
ku tkjd'¶
foajl lSfõh'
§wmsg fï we;a;g uqyqK fokak
fjkjd'¶
§Tõ' wms tfyu lruq' ux
iS.s˙ Final 607

wmamÉÑg lshkakï t∞g jevla


∞.kak tmd lsh,d' th;a thdf.a
uiaiskhs kEkhs n,kak y˙
wdidfjka bkafka¶
Ndjkd foajlf.a <hg nrù
úkdä oyhla muK Wkakdh'
§fudk foa jqk;a wms
tl;=fjkjd' tal fmdfrdka≥jla'
uu uf.a fï wd;afï ;SrK wrka
bjrhs'¶
weh meye†<sj lSjdh'
§tal tfyuu fjhs' kqjr wfma
bvug fyd| Tµr® tlla ,enqKd'
tal fï udfia bjrlrkjd' ta
i,a,sj,ska wms fufya bvula .kak
ys;df.k bkafka¶
Ndjkd lsisjla lSfõ ke;'
foafmd< bvlvï .ek wehf.a
608 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;elSula ke;' jákafka fï


ne£ïh' tfy;a w;S;fha tl
ojil Tyqf.a wmamÉÑj fï iS.s˙
mjq,g jeoa∞ fkd.;af;ao fï
foafmd< ksiduh' ñksiaiq ;SrK
.kafka is≥jQ foaj,a .ek is;d
ñil yojf;a we;s foaj,a .ek
is;d fkdfõ' nh;a talh'
iS.s˙ Final 609

35
iqn kel;ska iS.s˙ iqmr® udr®Ü
újD; úh' isxy, wjqre≥ lfÜ
újD; jQ iSs.s˙ iqmr® uy fikÛska
W;=rkakg uy fj,djla .sfha
ke;' iqms˙ fj<| ie<la ñka fmr
lsisu †khl fhd∞ fkd.;a fj<|
Wmdhka idr®:l ù ;snq◊' i;s
wka; mqj;am;aj, m<jQ ±kaùï
uÛskao m%foaYfha yeu ksjilgu
foajl úiska lKavdhula fhd∞
610 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fn∞ye˙h w;a m;s%ldo udr®.fhka


iS.s˙ yS kejqï fjkialï .ek
md˙fNda.slfha ±k.;af;dah'
l;d folla fkdue;sj isxy,
wÆ;a wjqreoaog wjYH iEu
foau .kakg md˙fNda.slfhda
W≤ik yf;a isg iS.s˙ iqmr®
fj; we≥fkdah' yeu iqms˙ fj<|
ie<lau újD; flrefka Wfoa
kufhka miqh' tfy;a foajl úiska
fï wjqre≥ ld,fha iS.s˙ iqmr®
W≤ik y;g újD; lf,ah' th
uOHu rd;S% f∞<y olajd újD;j
;eìK'
iqn kel;ska iS.s˙ iqmr® újD;
flrefka rUqlaje,a, uy;d;a
ñ,skao;a w;sks' ñ,skao Tyqf.a
†h◊hka ;sfokdj <Ûskau
iS.s˙ Final 611

;nd.;af;ah' rUqlaje,a, uy;d


foajlf.a w;;a ˙nka máh
lmkakg w; .iaijd .;af;ah'
fï yeufoau lf,a Tyqh' ir,
iq≥ meye.;a w;a †. lñihg
;o ks,a meye.;a ghs máhla
me<| Wka foajl fj;ska wdfõ
´ku wNsfhda.hlg uqyqK
fokakg iQ∞kñka bkakd ;reK
fikam;sfhl=f.a fmkquh' Ndjkd
t†k wekaf|a foajl úiska wehg
;s<sK l< ,d frdai meye.;a
id˙hh'
§fmdä uiaisfka' <Ûg fj,d
bkakflda wfka¶
;drld foajlg lSfõ Tyqf.a
w;la ñ˙ldh' weh wef.a .=jka
fiajfhka i;shl ksjdvq ,ndf.k
612 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wdfõ Ndjkdf.a b,a,Su msgh'


zf.dvla jeo.;a foaj,a fjk
i;shla' Thdg fy,jkak nEZ
Ndjkd l,skau lSjdh' zWfò wdor
igk †k,d °,u ;uhs uu wdfh;a
Wv hkafka' n,uq fl,af,a' wkx
ukx l;d wdfjd;a uu uyf.
or fyd,jkjd'Z ;drld lSjdh'
weh tfia igka lrkakgu Wmka
fl,af,ls' ta nj mjqf,a yefudau
±kf.k Wkakdh'
kj iS.s˙ iqmr® iqn ke;lska
újD; l< ∞ wuq;af;da mq≥ufhka
jfÜu .sfhdah' kejqï wis˙h
mq≥uh' ta fjoa° md˙fNda.slfhdao
foiShlg wdikak m%udKhla
iS.s˙ fj; meñK Wkafkdah' yeu
md˙fNda.slfhlau ms<s.;af;a
Ndjkdh' ta ls˙n;a lÜg iïn,a
iS.s˙ Final 613

yd weUq,a ;sh,a ì|la ;enQ iq≥


mS˙is yeu md˙fNda.slfhlagu
foñks' tho foajlf.a woyils'
tl ;ekl wÆ;skau ±uQ
weUq,a ;sh,a yÜá ish .Kkls'
;j;a ;ekl fï ±ka wjka
tflka ndk WKq WKq ngr® flala
ish .Kkls' ;j;a ;ekl ls˙
W;=rjk fmdä uqÜáh' or ñáh'
nq,;a w;ah' l=,shdmsáfhka f.kd
wÆ;au fmd,ah' ó.uqfjka f.kd
wÆ;a n,hkah' ;,m;ah' udΩ
lemSu i|ydu foajl flfklaj
fidhd.;af;ah' Tyq j;a;, cQâh'
úfYaI mähla ° Tyqj .;af;a
Bfha yjih'
iS.s˙ yS ishΩu fiajlfhda
we|f.k Wkafka wÆ;au ks<
614 iq„j m%ikak wdrÉÑ

we∫uh' fld,af,da fl,af,da ál


lähka fuka jevlrñka Wkafkdah'
újD; l=iaisfha ngq fudacq yefoñka
;snq◊' isxy, wÉpdre ±fuñka
;snq◊' tajd ta fudfydf;au l=vd
ueá we;s<sj,g ±ñK' md˙fNda.
shlfhda tajd fmdr lñka .;af;a
fu∞ wjqre≥ iS.s˙ tflkau
lkakg is;df.k fukah'
ñ,skao yeufoau me;a;l isg
wdidfjka n,df.k Wkafkah'
Ndjkd .sfha Tyqg fldams lma
tlla fokakgh'
§;d;a;d'¶
weh l;dl<dh' ñ,skao
n,df.k Wkafka weUq,a ;sh,a yÜá
.kakd md˙fNda.slhka foih'
§iqoa†'¶
iS.s˙ Final 615

§;d;a;d'¶
§fld,a,d tal l<d tfykï'¶
Tyq lSfõh' Ndjkdf.a fofk;a
f;;aúh'
§thdu ;ud ;d;a;d lf,a' wms
fkfï'¶
§thd .ek ys;kaku fjkjd
±ka'¶
Ndjkd /∫Kdh'
§thd.ek ys;kak ´k lsh,d
uukï ys;=fõ fï foaj,a ±l,d
fkfï ;d;a;d'¶
§tfykï'¶
§wfma wlalj fufyu jvdf.k
fjo uy;a;hd <Ûg tlalf.k
.sfha fj,dfõ'¶
Ndjkd lSjdh' ñ,skao
yerefKah' ;u †h◊h fkdlshd
616 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lshk l;djla we;'


§ï' wms yji l;dlruq' ta;a
Thd ljqo fokafklaj tlalf.k
tkjd lsõjfka'¶
§tkjd ;d;a;d'¶
§ï n,uq' ngq fudacqj ke.,d
hkjfka iqoa†'¶
§;du ;d;a;d iSks iïfndaf,a
±ïfï kE' tal wdju n,kakflda'
fï me;a;u iqj| fjhs' wo ¨kq
lsf,da wiQjlska ∞kafka' uukï
lshkafka u†fjkjd'¶
§u†fjkaku ´k¶
Tyq lSfõh' Ndjkd;a ñ,skao;a
l;dlrñka bkakd w;rjdrfha
b∫ks,ao wdjdh' weho újD;
ls¯ug wdfõ id˙hlska ieriSh'
§fld,a,d y˙u olaIfhlafka'
iS.s˙ Final 617

ugkï mq≥u;a tlal'¶


weh lSjdh'
§wms;a fï l;dlrlr Wkafka
tal .ek ;uhs bka≥'¶
Ndjkd ≤ia fmdälr.;a;dh'
zflda Thd fmakak kEfka msiafida'
flda ThdZ weh fiõfõ foajljh'
§fld,a,dj úYajdi lr,d fïl
≥kak ksid fyd|hs'¶
§tal fkfï fyd| bka≥'¶
§tfykï¶
§fïl fnokak hoa° fld,a,u
ue†y;a fj,d fïl fírf.k
wmsg .kak yeá lsh,d ≥kakg'
wru fjk flfklag .shdkï'¶
b∫ks,a ysi jekqjdh' ±ka fï
iS.s˙ tlu fï mjq,g wh;ah'
§±ka fïl wfma'¶
618 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Tõ wfmhs wr kx.sf.a mq;df.


hs'¶
b∫ks,a lSjdh'
§ï' fld,a,j olskak;a wdihs'
wdjdu wms l;dlr,d lshuq'¶
§ï'¶
b∫ks,a lSjdh' Ndjkd
iskdiqkdh' zfï yeufoau lf,a ta
fld,a,d lshk ;=re ug biamdiqjla
kEfkaZ Ndjkd is;=jdh'
rUqlaje,a, uy;d;a ñ,skao;a
b∫ksÆ;a me;a;g ù iS.s˙ yS
we;s wÆ;a wis˙h foi n,df.
ku Wkafkdah' fka;%do frdao mqgqj
lrljdf.k wdjdh' Ndjkdo
;drldo ta wi<u Wkakdh'
§fmdä mqf;a'¶
rUqlaje,a, uy;d l;dlf,ah'
iS.s˙ Final 619

§iShd¶
§ug fïld wdmq ojfia lsõj foa
fyd|g u;lhs¶
rUqlaje,a, uy;d muKla
fkdj ñ,skaoo fka;%do Ndjkdo
t∞ Tyq fï iS.s˙ tfla iïuqL
m¯laIKhg wd ∞ lshQ foa
isyslf,ah'
§uu ir® fï fia,aia m%fudaIka
uefkacr® flfkla b,a,,d ;sfhk
fõlkais weâ tl ±lalg miafia
fmfr®∞ iS.s˙ tlg wdjd ir®' uu
wdfõ iegfâ ir®' iqmr® udr®lÜ
tllg fyd|g liaguia,d tk
ojila t∞ta;a ir® iS.s˙
tlg tfyuu fikÛla weú;a
ysáfha kE' ld mdla tl álla
mdΩjg .syska ;snqfka' fuÉpr
620 iq„j m%ikak wdrÉÑ

,iaikg yomq iS.s˙ iqmr®


tlg tfyu liaguia,d kEú;a
bkak fya;=jla kE ir®' f.dvla
iqmr® udr®lÜj, ke;s isxy,
mdgla iS.s˙ tlg ;sfhkjd' tal
yoj;g ±fkk .;shla ;sfhkjd
ir®' uu lsõfõ ug ±ksÉp foa
tal iS.s˙ tlg f.dvfjkfldgu
±fkk fohla' iS.s˙ tfla f;audj
olskfldg ysf;k fohla' wfma
.;shla ±fkkjd' ta;a iS.s˙ tlg
l%õâ tl weú;a kE' fudllay˙
m%YAkhla ;sfhkjd lsh,d ug
±kqKd ir®' tal f.dvla f,dl=
m%YAkhla fkfï' fmdä fmdä
foaj,a álla' y˙.iaikak mqΩjka
fohla' ´ku iqmr® udr®lÜ tll
;sfhk nvq iqmr® udr®lÜ tlg
msáka ;sfhk lvj,aj,ska fmd<j,a
iS.s˙ Final 621

j,ska .kak mqΩjka' iuyrúg


iqmr® udr®lÜ tl fok ñ<g;a jvd
wvqfjka'¶
§ta;a tfyu ;sfhkjd lsh,d
±kf.k;a wehs liagu flfkla
iqmr® udr®lÜ tllg tkafka' thdg
myiq ksid' fï tlaiamS˙hkaia
tlg thd wdi ksid' ta iS lrmq
iqmr® udr®lÜ tlla we;=f,a
fjkuu fIdmska tlaiamS˙hkaia
tlla .kak thd wdi ksid' thdg
´k lrk yeufoau tl ;ekl tl
ú†ylg ;sh,d ;sfhk ksid'¶
foajl lshdf.k toa° iïuqL
m¯laIfka Wka ñysrx. ndOdl<
yeá fka;%d isysl<dh'
§±ka Thd yokafka wmg
iqmr® udr®lÜ .ek W.kakkako@¶
622 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ñysrx. weiQ whqre wehg


u;lh'
§bkak ir®' uu ;du l;dj
mgka .;af;a kE' iS.s˙ tfla
tï ãg iqmr® udr®lÜ lrk
l,dj W.kajkak ug nE ir®'
iS.s˙ tl uu okak ú†yg mgka
wrka ;sfhkafka uu bmfokak;a
l<ska' ta jf.au ,xldfõ wo
iqmr® udr®lÜ lrk lïmks
tajd .ek ys;kak;a l<ska' tal
uu okakjdta;a ir® ms%kaiia
flfkla jf.a bkak welag%ia
flfklaf.;a fmdä fmdä
wvqmdvq ;sfhkjd' tajd okafka
µs,aï tfla äfrlagr® fkfï'
welag%iaj fïla wma lrk fïla
wma wdáiaÜ' thd ks<shf.a ;sfhk
fmdä fmdä wvqmdvq ,iaikg
iS.s˙ Final 623

fkdf;afrkak jy,d thdj


wdfh;a ms%kaiia flfkla lrkjd'
talhs uu lshkafka' yeu∞u
olsk foa wvqmdvq fmakafka kE'
ta;a msáka bkak flfklag tal
fyd|g fmakjd' ug ñia iS.s˙
tlg we;=,afjÉp yeáfhau
±ksÉp foa ;uhs pqÜgla mdΩhs
lsh,d' fudllao is˙hla wis˙hla
ke;s .;shla fmkqkd' uu ys;k
ú†yg ñia iqmr® udr®lÜ tlla
we;=f,a fmdä ldksj,a tll
.;shla ;sfhkak ´k' tfyka
fufyka w;˙ka m;˙ka nenf,k
.;shla' uu lshkafka fï ,hsÜia
∞kak ´k l;djla fkfï' wms
lshkafka fidandj foa fumqr is˙
úis;=re n,ka ñ;=re uÛ mshlre
jQ lsh,d' fïl tlu i,ams<la
624 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fjkafkdak ñia' tl tl l;kaor


iqmr® udr®lÜ tl we;=f,a ;sfhkak
´k'¶
§lshkak n,kak tlla folla'¶
;ud lshQ whqre fka;%d
isysl<dh'
§iS.s˙ tfla iagdµa tl Tfya
;ek ;ek ysáfha ñia' tfyu
lsh,d thd,d fia,a tl m%fudaÜ
lrkafka kE' uu t∞ ±lmq
ú†yg f∞f<dia fofkla ysáhd
tfyu lerls lerls' ta wh
w;˙ka y;r fofkla ysáfha
fudnhs,a fld,aia j,' ta Y%uh ir®
wmrdfoa lsh,d ug ysf;kafka'
tlaflfklaj wmg ∞kak mqΩjka
iafmI,a fj‚gn,aa Ths,a tlla
m%fudaÜ lrkak' Ths,a lïmks
iS.s˙ Final 625

tlg l;d lf<d;a thd,d wmsg


iïmQr®K iyh fohs' wms fÜn,a
tlla ∞kjd ir®' t;k ,iaikg
fmdä .Eia tlla ;sh,d wms Ths,a
mEka tlla r;alr,d fudkjdy˙
fmdä fohla µrhs lrlr fokjd'
ta fÜn,a tfla me;a;lska wms
fj‚gn,aa Ths,a tl;a ;shkjd'
wms ys;uq ir® wms µrhs lr,d
fokafka lÜ,Ü tlla lsh,d'
ta fldiaÜ tl wmrdfoa hkafka
kE' t∞g wmsg fj‚gn,aa Ths,a
foiShla ;=kaiShla fia,a lrkak
mqΩjka' ;j uu ±lald wms
f.kdmq Ñlka iEfyk m%udKhla
;sfhkjd' wmsg mqΩjka iafmI,a
Ñlka l˙hla yokak yjig'
yo,d fmdä idïm,a tll=;a
liaguia,g fokak' fukak fï
626 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ñlka j,ska yomq l˙h lsh,d' ta


iqj¢ka iqmr® udr®lÜ tl msfrkjd
ir® t;fldg' wmsg iafmI,a
Ñlka l˙hla remsh,a tlish
mkylg jf.a fokak mqΩjka'
,iaik lma tll' ys;kakflda tk
foiSh fofkla fï iqj| Ñlka
l˙h .;a;d lsh,d ir®' t;ku
lf,laIka tlg remsh,a ;siaodyla
weâ fj,d' tl Ñlka l˙hlska'
ys;kakflda t;ku wms fmd,a
frdá yokjd lsh,d' wo ?g
fmd,a frdáhs Ñlka l˙hs lsh,d
fndaâ tll=;a ∞kjd' uukï
.kakjd ir®iS.s˙ tfla inka kï
we;af;u kE ir®' kuq;a wmsg
hqks ,Sjr®ia,;a tlal l;dlr,d
tal;a m%fudaÜ lrk fia,aia fÜn,a
tlla ∞kak mqΩjka' uu iS.s˙
iS.s˙ Final 627

tfla fj‚gn,aa fldakr® tl wo;a


±lald ir®' lsisu ms<sfj,la kE'
fn,a fmmr® <Û wuqñ˙ia' wuqñ˙ia
j,g miafia ;lald,s' Bg miafia
uqrx.d' tfyu ,iaik kE ir®'
Wvrg t<jΩ ,iaikg Wäka
;shkak mqΩjka' wÆ;a i∞, fld<
tlal fn,a fmmr® ;;ald,s tfyu
;sh,d' wmsg mqΩjka t;ku fldia
lmkak'¶
§jÜ fldia lmkak' iS.s˙ tl
w;=f,a'¶
ñysrx. weiQ whqre Ndjkd
isysl<dh' weh wo ta .ek i;=gq
úh' zta ñysrx.,dg wo iS.s˙ tl
whs;s kE' mq≥uhsZ
§Tõ ir®' fldia lmkak'
wmsg .Ekq flfkla fydhd.kak
628 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mqΩjka talg ojia mähg' thd


ìu ,iaikg me∫rla ∞f.k
nxl=jl jdäfj,d fldia f.ä
úiaila ;syla ojilg lmhs'
fldia u∫Ω fjku' fldia ue,aÆï
fjku' iqmr® udr®lÜ tlg tk
flkd fldia ue,aÆï .kak wdfha
fmd<g hkafkdak kE fka ir®'
fkao' n,kakflda tal lr,d' t;k
fikÛ msfrhs' uu ir® iegfâ
iS.s˙ tfla ;sín ngr® flala tlla
.;a;d ir®' yjig maf,akaáhla
y∞f.k lkak'¶
fld,a,d lshQ whqre rUqlaje,a,
uy;d isyslf,ah'
§ta;a ir® ta wdYdj t;ku
bjrhs' ngr® flala tfla fâÜ
tlaiamhr® ir®' ojia y;rla
iS.s˙ Final 629

fjkjd tlaiamhr® fj,d' ug mq≥u


ys;=Kd' ljqrej;a fïjd fpla
lrkafka keoao lsh,d' mqia .|
.yk flala tlla ir® ;sífí'
tl f,aä flfkla fâÜ n,kafka
ke;=j flala tl .;a;d' ug ≥l
ys;=Kd' t<shg .shdkï fyd|
ke;s ksid uu ñia flfklag
lsõjd tal whska lrkak lsh,d'
leIshr® tfla' iS.s˙ tfla ir® bv
´k ;rï' wmsg ´k tl ñlairhhs
wjka tlhs fyd| fíl˙ jev
okak fokafkl=hs ú;rhs' wmsg
fIdala fíl˙ fldakr® tlla mgka
.kak mqΩjka' Wfoag ri udΩ
mdka' yjig WKq WKq wÉpq mdka'
lr lr .d yefmk frdaia mdka'
vhìála whg riu ri l=rlalka
mdka' t;fldg oji .dfka ∞k
630 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ngr® flala' fpdl,Ü flala' tl


mdka f.ähla fíla fjk iqj|
we;s ir® fï iS.s˙ tl mqrjkak'
mdka msÉfpk iqj| ;rï ñys˙
iqj|la ;j;a kEfka ir®'¶
ta iqj| Tyq iS.s˙ tl ueo
ye≥fõh' wo fï tkafka ngr®
flala fílafjk ñys˙ iqj|h'
yjig mdka iqj|o tkq we;'
§taflka ir® lf,laIka tlg
;j remsh,a myf<dia ∞yla
úis∞yla tl;= lrkak mqΩjka'
yjig ir® fï mdfr® ,laI
.dKla hkjd' fï ld mdla tl
;sfhkafka mdr woaor' ld mdla
tl kslx ls%lÜ .%õkaâ tlla
jf.a f,dl=jg ;sfhkjd' fufya
l+,a lnâ j, Ñlka ll=,a kslx
iS.s˙ Final 631

tlaiamhr® fjkjd' b;ska ir® wms


∞uqflda Ñlka ll=,a foiShla ú;r
∞,d yjig ndnlshq tlla t<sfha'
f,dl= mkaoï foll=;a .y,d'
fï fld,af,da fokafkla we;sfka'
fíl˙ filaIka tflka kshu nka
fokjd' nka folhs .s%,a lrmq
Ñlka ll=,hs fj‚gn,aa ie,â
tlhs fidaia lma tlhs' remsh,a
;=kaiShhs' fikÛ wefohsfka' kslx
fudlgo fidfiacia tlaiamh fj,d
wyl ∞kafka' uu wdmq ojfia
tfyu f.dvla wyl ±ïud' óÜ
filaIka tflka' uu ±lald' wehs
tfyu tlaiamh fjkl,a bkafkawms
∞kjfka fyd| fidfiacia nka
tlla' wvqjgwïu,d fmdä Wkag
wrka fohsfka hk .uka'¶
t∞ ;ud ys;+ fohla weh
632 iq„j m%ikak wdrÉÑ

isysl<dh' zThdj iShd wrka bjrhs


foajl' tal Iqjr®' uu okakjd iShd
.ekZ
§wo iqmr® udr®lÜ tlg n,
udΩ wdjo lshkak ir®'¶
foajl t∞ weiqfõ foajlf.ks'
§wdjo ñysrx.'¶
iShd weiqfõ ñysrx.f.ks'
toji fia,aia neÆfõ ñysrx.h'
Ndjkdg yeufoau u;lh'
§oji.dfka tkafka kEfka iShd'
fudlgo ±ka fu;kg n, udΩ'¶
§kE ir® ug wdmq m%hsia tl
±k.kak'¶
§lSho wdmq .dk ñysrx.'¶
iShd ñysrx.f.ka weiqjd
Ndjkdg u;lh'
§ug u;l kE iShd' lShla
iS.s˙ Final 633

tkjo@¶
ta fj,dfõ foajl ál fj,djla
ñysrx. foi n,d Wka whqre
Ndjkd isysl<dh' zt∞ Thdf.a
weiaj, ;snqfka wuq;=u ne,aulaZ
§wo ir® n, udΩ lsf,da
tlla remsh,a foiSh mkyhs'
uu n,df.k wdfõ' fyd| udΩ
f;d. wo udΩ udlÜ tlg
weú;a ;sfhkafka' wmsg lE,s
lmmq n,udΩ wo .kak mqΩjka
ir® ;=kaiShlg¶
§Tõ foajl' ta;a fudlgo¶
;ud tfia weiQ nj fka;%dg
isysúh'
§wms ∞kjfka ñia µsIa filaIka
tl <Û weUq,a ;sh,a fÜn,a
tlla' wÆ;a ueá we;s<s mkaiShla
634 iq„j m%ikak wdrÉÑ

f.k;a wms weUq,a ;sh,a fmaiaÜ


tlla yo,d ∞kjd tl †.g n,
udΩ weUq,a ;sh,a' wmsg tl weUq,a
;sh,a we;s<shla udlÜ lrkak
mqΩjka ydriShlg' ta;a wms fokjd
;=kaiShlg' fyd|g ,dnhstaflka
µsIa filaIka tl;a m%fudaÜ fjkjd'
lf,laIka tl;a jeäfjkjd'¶
fï ál lshoa° Tyq .ek is;+ foa
Ndjkd isysl<dh' zThd fldfyo
ysáfha fuÉpr l,a foajl'Z
§fï iS.s˙ tl udi ;=klska
f.dv.kak mqΩjka ir®' tal
lrkaku mqΩjka' iS.S˙ tlg
fikÛ wvqjqfka fï jeäfjÉp
wks;a iqmr® udr®lÜ ksid fkfï'
fïl we;=f,a l;kaorhla ksid'
iS.s˙ tfla fyd| mr®µshqï kE'
iS.s˙ Final 635

inka kE' ñ,ala mjqvr® kE'


tl fµd˙ka mr®µshqï tlla kE'
fudhsiaprhsiska lS%ï tlla kE'
ieksg˙ mEâ ;sfhkafka tl jr®.
hhhs' tl;a ¨ma jr®.h' ta;a .Ekq
<uhs jeäfhka hQia lrk w,jk
jr®.h kE'¶
Tyq fï ;ekg wdfõ tfyu
ishqïj iS.s˙ tl ks¯laIKh lrh'
§iS.s˙ tlg µsIa ima,hs lrk
flkd ljqrey˙ fu;kg lrkafka
f,dl= jxpdjla' ñksiaiq yeu∞u
fydhkafka tlu ú†fya udΩ jr®.
álla ir®' ;,m;a fl,j,af,da
mrõ f;dar jf.a f,dl= udΩhs
yqre,af,da id,fhda iqoaf∞a mrd
megõ yd,a ueiafida jf.a fmdä
udΩhs' ta;a iS.s˙ tfla .sh
636 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fikiqrd∞ ;snqfka yqre,af,da y;r


mia fofkla ú;rhs' wks;a fiaru
mshd ueiafidhs iQvfhdhs .,a udΩ
jr®.hl=hs ;j fudkjo j.hl=hs'
tfyu µsIa ljqkagrhla lrkak nE
ir®'¶
foajl t∞ lSfõ ìhla ke;sjh'
ñysrx. udΩ .kakd whf.ka
mjd fldñIka .kakd nj Ndjkd
±kf.k Wkakdh' wo weh th
isys l<dh' miqj i;=gq jQjdh' zta
ljqrej;a wo iS.s˙ tfla kE' fïl
wfmaZ
§fyd|g hk yd,a jr®.
ir® úiaila ú;r ;sfhkjd' iq≥
lel=Ω iïnd lel=Ω r;= lel=Ω
r;= iïnd lel=Ω lSr iïnd
iQ≥re iïnd t;fldg ksmqk iqms˙
iS.s˙ Final 637

iïndlSr lel=Ω' ud;r r;= ;siai


frdai lel=Ω' ta fudkj;a wms <Û
kE ir®' wehs tfyu jqfka lsh,d
okafka kE' ;sfhkafka iqKq iy,a
jf.a leäÉp iïnd yd,l=hs
tf,djg;a ke;s fuf,djg;a ke;s
lel=Ω yd,l=hs' yd,a ima,hs lrk
wh ´k ;rïfka ir®' wmsg fyd|
fldñIka tlla .kak mqΩjka'
wksl wms jeämqru lkafka
n;afka' ta;a iS.s˙ tfla jeämqru
;sfhkafka bámkaoï' /la tlla
mqrj,d bámkaoï' fï me;af;a
,hsÜ hkjo nlÜ m;a;= lrkjo
lsh,d uu okafka kE'¶
wo ;;ajh Ndjkd isysl<dh'
zThd úfYaIfhka ys;,d mEâ
melÜ jr®. yh y;lau
f.kak.;a;d' jeo.;a .E◊fhlag
638 iq„j m%ikak wdrÉÑ

idudkH lvhlg .syska mEâ


melÜ tlla b,a,kak mqΩjka;rï
jd;djrKhla wfma rfÜ kE'Z
Ndjkd is;=jdh'
§iS.s˙ tl i;s y;rla jykak
´k ir®' uu ys;k foa' jy,d wms
wÆ;ska mgka .kak ´k' wÆ;a
ú†ylgtk flkdg ysf;kak
´k ±ka ;sfhkafka wÆ;a fjÉp
thd,d .ek ys;k' thd,g
we;a;gu iqms˙ foa fok iS.s˙
tlla lsh,dt<sfha hk flkdg
ysf;kak ´k fkao ir® fïl
we;=f,a fudllao fjkjd lsh,d'
tal olskak ;ud thd tkafkata ksid
fïl we;=f,a ir® wmsg fudkjd
y˙ lrkak fjkjdnenf,k
fohla' ;re úisfjk foaj,a álla'
tfyu jqfkd;a IeïmQ tl .kak
iS.s˙ Final 639

tk flkd fufyka hkafka tal


wu;l fj,d fjk foaj,a álla
wrf.k' ±kgkï tfyu fohla
kE ir®' ;sfhkafka ojia ;=kla
mrK fjÉp fj‚gn,aa áll=hs
l=KqfjÉp fmd,a f.ä ∞ihl=hs
leäÉp yd,a áll=hs tlaiamh
fjÉp l=l=,a uia áll=hs lsisu
n%Ekaâ tlla ke;s nvq áll=hs uq~q
fjÉp fmd,a f;,a fnda;,a áll=hs
ú;rhs ir®' ir® udj fï fmdaiaÜ
tlg .;a;;a ke;;a fï we;a;
ir®g lsh,d hkakhs uu wdfõ¶
Tyq wka;sug lSfõ thh'
tfy;a lsisfjla foajlj heõfõ
ke;' Tyqj ;nd.;af;ah' wo Tyq
ta lshmq foa ta f,iu lr we;'
§fld,a,d lsõj foa lrk
640 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fld,af,la' lsõjd jf.au udΩ


weUq,a ;sh,a isxy, wÉpdre
∞k ljqkagrhla ±ïud' fmd,a
f.kdjd' wfma yeu yd,lau
;sfhkjo mqf;a'¶
§yd,a jr®. kuhla ;sfhjkjd
iShd' foajlu l;dlr,d .;af;a'¶
fka;%d lShdh'
§Th tkafka ngr® flala iqj|@
ux fu;kg wdjg miafia ±lald
úiai;a ;syla ngr® flala tl wrka
hkjd'¶
ñ,skao lSfõh' ±ka fï ish,a,
ksidu ldg;a jvd i;=gq Ndjkdgh'
weh Wkafka msmsfrkakg ;rï
wdikakjh'
§flda ±ka foajl'¶
ñ,skao weiqfõh' Tjqka fikÛ
iS.s˙ Final 641

w;˙ka b†˙hg .sfha foajlj


fidhdf.kh' wjidkhg foajl
Wkafka iq≥ lñihg Wäka iq≥
tam%Ka tlla we|f.k lÜ,Ü
n†ñks' rUqlaje,a, uy;d wE; isg
n,df.k Wkafkah'
§wms fydhmq fld,a,du ;uhs'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§iShd fudlgo fld,af,la
fyõfõ'¶
fka;%d weiqjdh' Ndjkd
f;d,amg ;olr.;a;dh'
§jev fol ;=klg uu
fld,af,laj fyõjd f,dl= mqf;a¶
§b;ska fïld ta jev fol
;=kgu fyd|hso@¶
§fyd| jeähs'¶
ñ,skao iskdiqfka b∫ks,a foi
642 iq„j m%ikak wdrÉÑ

n,dh' zTlafldu;a y˙ fï fl,a,


yjig fokafklaj tlalf.k
tkjd lsõj tl ;uhs ys;d.kak
ne˙Z weh is;=jdh'
ish,a,kau k;rj Wkafka fmd,a
f.dv <Ûh'
§fï fmd,a f;d.hu .;af;a
fmd,a f.ähla ;sia ;=k .dfka
iSfha' foajl tajd Bfha ? <uhsj
∞,d fjkal<d' f,dl=u tajd
ye;a;Ejg' Bg wvq tajd yegg
miafiaa mkygfmdäu f.ä y;<sia
myg¶
foajl fmd,a ±óu i|yd
f,dl= fmd,s nE.ao f.kajdf.k
;snq◊' taksidu fndfyda md˙fNda.
slhka fmd,a f.ä oyh myf<dj
.;af;dah'
iS.s˙ Final 643

foajl jgd md˙fNd.slhka


úiaila muK rjqug Wkafkdah' Tyq
wmQrejg lÜ,Ü n†ñka Wkafkah'
Ndjkd w;a ne|f.k n,df.k
Wkakdh' zThdj me;a;lg fj,d
ri ú¢kak mqΩjka' ±ka uu
ú;rla fkfï Thdj ri ú¢kafka'
ta;a Thd okakjfka udhs Thdf.a
m<fjks risldúhZ weh is;ska
lSjdh'
§lÜ,Ü tlla luq ir®'¶
foajl ish,a,kagu lÜ,Ü
oudf.k wdfõ iq≥ tam%Ka tl
msáks'
§wfka mq;d Thd lÜ,Ü
neoa∞u'¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§ir® okakjo@ lÜ,Ü
644 iq„j m%ikak wdrÉÑ

n†kfldg udkisl wd;;sh


ke;sfjkjd' lÜ,Ü n†kfldg
t<jΩ lmkfldg tfyu fjkjd'
wms wo álla jeämqr lÜ,Ü
n†kjd ir®' wmsg ieuka µS%
,efnkjd' fmd,a f;,a ,efnkjd'
thd,f.a fmd,a f;,a fyda .d,d
hkjd' ta f;, fyd|hs lsh,d
yefudau olskjd' tl lÜ,Ü
tllaj;a lefvkafka ke;=j
nefokjd' lÜ,Ü iShla neoao;a
f;, uq~q fjkafka kE' uu thd,g
tal lsh,d °,d n†kafka' t;k
b|f.k fld,a,j;a fÜ%ka lrkjd
ir®'¶
foajl lSfõh' ñ,skao w;a
ne|f.k foajl foi n,df.k
Wkafkah'
iS.s˙ Final 645

§fï fmd,a u†fjhsfka mqf;a


±ka' iEfykak hkjd'¶
ñ,sko a lSfõh' zThd ±kau
b|,d thdg mqf;a lshk tl fyd|hs
;d;a;d' thdj uu Thdf.au mq;d
lrkjd' n,kakfldaZ Ndjkd is;j= dh'
§wms ;j fmd,a f,d˙ folla
´vr® l<d ir®' fkao wlald'¶
fka;%d ysi jekqjdh'
§uu ta;a nfhka ´vr® lf,a'
u,a,s lsõjg' wms fufyu
fmd,a úlal iqmr® udr®lÜ tlla
fkfïfka ;d;a;d'¶
fka;%d meye†,sj lSjdh'
§wïud leú<s f.or yokak
tmd' fiaru leú<s wms fyg b|,d
yokjd' wdiaó fldlsia lejqï
w;sri iSklal= uqx lejqï wÆjd
646 iq„j m%ikak wdrÉÑ

f∞f∞,a yeufoau fyg b|,d


yokjd' uq,au leú,s ál f.org
f.akjd'¶
foajl lSfõ b∫ks,agh'
b∫ks,ag mq≥uh'
§leú,s yokafka fldfyo mq;d
±ka'¶
rUqlaje,a, uy;d weiqfõh'
§leú<s f.or ;ud ir® wr
yokafka' fyg wms kel;g f;,a
;dÉÑ ,sfma ;shkjd'¶
foajl wÆ;a fmd,a w;=j,ska
yoñka ;snQ l=vd me< fmkajQfõh'
Tyq ta i|yd fhd∞f.k ;snqfka
biafgdarejg msúfik ;ek jQ l=vd
bvh'
§leú,s yok fokafklag
uu tkak lsh,d ;sfhkafka' wms
iS.s˙ Final 647

thd,g ir® ojig ;=ka∞yla


fokjd' thd,d Wfoa kufha b|,d
? kuh fjkl,a leú,s yokjd'
hkak ;S%ù,a .dia;= fokjd' wmsg
mdvq kE' leú,s jÜá msáka
fokafka' yeu leú<s jr®.hlskau
oyhla ∞mq leú,s jÜáhla' jÜá
ál n,kak uu flfklaj heõjd¶
b∫ks,a neÆfõ ñ,skao foih'
;u ì˙| tfia ;ud foi neÆfõ
wehs±hs ñ,skaoo is;=fõh'
§ir®g mqΩjkakï ú;rla tl
fohla lr,d fokak¶
foajl rUqlaje,a, uy;dg
lSfõh' zThd yeufoau ys;kafka
fldfyduo ZNdjkd is;=jdh'
§lshkak mq;d¶
§wmsg fyg wksoa∞ fjoa°
648 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mdlska tl bv u†fjkjd' tal


uu okakjd' tyd bvu ysia
ir®' wmsg fmdä .dKla fokak
tal l;dlrkak mqΩjkakï ir®
fu;kska tkag%kaia ∞kak mqΩjka ta
bvug hkak' tal ysiafka¶
rUqlaje,a, uy;d neÆfõ
ñ,skao foih'
§mq;d tfyu ys;kjo@¶
§Tõ ir®' fï jf.a mdlska
folla msfrkak fyg jdyk
tkjd'¶
fï yeu l;djlau jQfha
wo oyjf,ah' iS.s˙ mjqf,a
;SrKd;aul l;dj werfUkafka wo
rd;s%fhah' ta .ekj;a l;dlrkakg
foajlg;a Ndjkdg;a bjrhla
;snqfka ke;'
iS.s˙ Final 649

§pqÜglg tkak Tµsia tlg'¶


Ndjkd oyj,a tlg
muK lSjdh' ta fjoa° iS.s˙
iqmr® tl fikÛska ms¯ b;s¯
f.dia ;snq◊' foajl wdfõ
leIshr® ljqkagr® y;r foiu
n,dh' lsisu je/oaola is≥ù ke;'
is≥fjkakg bvfokakg;a fkdyel'
Ndjkd fïihg nrùf.k
ysgf.ku Wkakdh' foajl wdfõ
≥jf.k fukah' weh foajlf.a
w;lska w,a,d.;a;dh'
§tfykï Thd ta ydialu l<d'
yefudau tlaflfkla.ek mq≥u
fjkjd' wmsghs wdvïnr'¶
weh lSjdh' foajl weh
w,a,d.;a iqr; by<g f.k wef.a
w; my;a ù ism.;af;ah'
650 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ñksfylaf.a jdikdjka; ldf,a


wdjdu yeufoau fyd|fjkjd
iqoa†' ta;a ta jdikdjka; ldf,a ta
ñksyf.a „úf;ag f.kak mqΩjka
.Eksfhlag ú;rhs'¶
§ljqo ±ka ta .E◊'¶
Tyq wef.a ysi u; w;la
;enqfõh' Tyq tfyu úYajdi
lrkjdkï ta ydialu fjkakg
we;af;a ta ksidu fjkakg we;'
§ta ydialfï wkqyi ug
fokafka Thdf.a ;sfhk .=Kj;a
luguu lrmq fohla kEfka
foajlhsfha'¶
§ta lrmq foa'¶
§lshkak'¶
§tal lshkak .sfhd;a fï
fj,dj u†¶
iS.s˙ Final 651

§ï' fj,djla ∞,d lshkak


fydf|a'¶
§wms †kkjd lsh,d uu
±kf.k Wkakd'¶
§ta;a¶
§wehs iqoa†'¶
§wms we;a;gu †kqjd fjkafka
wo ?g' ta igk;a wms c.kaku
´k'¶
§ug ±ka wmamÉÑ l;dl<d'
thd t<sfha b|,d yeufoau
n,df.k b|,d' wmamÉÑg
i;=gqhs'¶
§mõ' thdf.a fkdakd yomq ;ek
fïl'¶
§tal lula kE' wmamÉÑ wo
?g tkak ,Eia;sfj,d bkafka'
Wfoa uyf.org f.akak ˙°
652 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mkyla wrka' wïn,kaf.däka


f.kakf.k' y˙u ,iaik tlla'¶
§b;ska wmamÉÑ wmsg mykla
≥kakfka' wehs ;j tlla¶
Ndjkd weiqjdh'
§wmamÉÑ ≥kakd' mykla''flda'¶
foajl weiqfõh' weh °ma;su;a
≤iska iskdiqkdh'
§fï bkafka' wfma f∞f<dia
ufya myk' wmsgkï ta we;s'¶
weh Tyqf.a uqyqK mqf;laf.a
uqyqKla f∞a;ska .kakd wïud
flfkla fuka .;a;dh' foajlf.a
≤iaj, ;=kS f;;ukhla úh' th
Ndjkdj mq≥u lrjkakla úh'
§wfka wehs fï'¶
weh Tyqf.a ≤iaj,g weÛs,s;=vq
;nd weiqjdh'
iS.s˙ Final 653

§lvq.kakdj lkao neyef.k


tkfldg „úf;a fudllao
ydialula fjkjd jf.a ±kqKd
iqoa†' ta;a fï jf.a fohla fjhs
lsh,d'¶
weh Tyqf.a mmqjgu nrjQjdh'
§udj ±lalg miafij;a¶
§ux iqoa†j w∫k.;a;d' ta;a¶
§w`≥k.;a;d lsõfõ'¶
§.sh wd;afï ud;a tlal ysgmq
flkd lsh,d'¶
weh weia mshdf.ku
fudfyd;la Wkakd' fï ne`°ug
fldfydu;a fï udi fol
;=kg jvd tyd .sh w;S;hla
;sìh hq;=uh' ke;akï fï;rï
yqremqre≥ njla ±fkkag fya;=jla
ke;'
654 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§yji ux pqÜgla <Û


mkai,g;a ≥j,d ;uhs hkafka'
fyd|o@¶
foajl n,df.ku Wkafkah'
„ú;fha yeu∞u;a ydialï
fjkafka ke;' tfy;a úYAjdifhka
isáh hq;=h' ;on, úYajdihla
we;súg foúhkag mjd iuyr
foaj,aj,g w; ;shkakg nhla
±fkhs'
§uu foúhkag tl fohla
lsh,d ;sfhkafka'¶
foajl f,dl= yqiaula mmqjg
f.ku lSfõh'
§fudllao@¶
§ug °mq foa .ek uu y˙
Nla;sfhka bkafka' iuyrúg
lsisu mjla uf.a w;ska fjk tlla
iS.s˙ Final 655

ke;sfjhs' „ú; ldf,a mqrdu uu


mskau fohs' tÉpr fohla ug
≥kafka' yenehs fohsfhda ta foa ug
fmkak,d wdfha .;af;d;a' wdfha
uu foajd,hla fldaú<la †yd
n,kafkaj;a kE lsh,d uu lsh,d
;sfhkafka'¶
weh ysi we,lr n,df.k
Wkakdh'
§udj fohsfhdao b;ska ≥kafka'¶
§tfyu úYajdi lrkjd iqoa†¶
§Thd lshkjdkï tfyu fjkak
we;s'¶
weh Tyqf.a ≤iaj, weia
w,jdf.ku n,df.k Wkakdh'
kmqrla wys;la fõhehs fkdisf;k
;rugu fï wdorh úYajdih'
656 iq„j m%ikak wdrÉÑ

36
„jka ;u ì˙|f.a mska;+rh
foiu n,df.k Wkafkah' Tyq
wo wehj isyslrñka tk .uka
lΩ;r fndaêh j|skakg wd jhil
wïudrejka ish fofklag lS%ï
l%elr® ìialÜ melÜ iShla iy
jeks,d ls˙ melÜ ishhla oka
≥kafkah' fï mskalu uq<skau weh;a
iuÛ l< whqre „jka isyslf,ah'
ta w†ka jir úis mylg muK
iS.s˙ Final 657

fmrh' foajl bmfokakg;a fmrh'


§„úf;a lsisu
n,dfmdfrd;a;=jla ke;=j hkak
tkak;a ;ekla ke;=j mkai,a wdmq
wïu,d yjig;a f;a álla ke;=j
uy;a;fhda bkafka' wms wo cEï
nksia tlal ls˙ melÜ fnouq' wo
wfma uy;a;hf.a Wmka †fkag
lrk mskalu tal ;uhs Tkak¶
t∞ cEï mdka f.ä foiShla
muK ìialÜ fmÜáj,
oudf.k ls˙ melÜo f.k
lΩ;r fndaê uΩfõ Wka
jhia.; Wmdilïu,dg Wmdil
uy;a;h,dg fn¥ whqre „jka
isyslf,ah' wehg yeu∞u ;snqfka
ta jeks mska oyïh' wru wl,a
urKhla Wreu jQfha tfyu
658 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mskal< wehgh' fï mskalu lroa°


foajl;a <Û Wkakdkï fyd|h'
tfy;a Tyq t;k isáh hq;=uh'
iS.s˙ mjq, ;u fld,a,dg ≥kafka
f,ais mdiq wNsfhda.hla fkdfõ'
ta wNsfhda.h fld,a,d ±ka
†kd yudrh' tlla f,aj,ska wd
Yla;sfhks' wks;a tl fmä tl
olaIh'
„jka lΩ;r isg fld<U wdfõ
wo rd;s%fha uqyqK fokakg fjk
foa .ekh' jir úis .Kklg
miqj iS.s˙ ksjig hkafka weh
ke;sjh' wef.a u;lhka .=,sù
we;s iS.s˙ uyf.org mh ;noa°
yoj;g lïmkhla ±fkkq we;'
th bjidf.k isáh yel' wo
fï f.org hkafka jir úis
.Kklg miqj ta f.or fmdä
iS.s˙ Final 659

≥jj b,a,df.k .shdla jeksu jQ


fohlgh' ;u fld,a,dg ta f.or
fmdä ≥jj foa±hs okafka ke;'
óg jir úis .Kklg fmr
;ud uqyqK ≥ka ffojfha ta re≥re
≥lg ;u fld,a,dg;a uqyqK
fokakg jqjfyd;a fld;rï ≥lla
fõ ±hs „jka okafka ke;'
§yeufoau ;sfhkafka WUhs
;d;a;hs wf;a ñ,S' uu uf.a
fld,a,j iS.s˙ tlg tõfõ
fufyu Wfò ≥j tlalf.k
jfrka lsh,d fkfï' ta;a tfyu
fohla fj,d' fudkjd lrkako@
mqΩjkakï tl mdrla uf.a
fld,a,j úYajdi lrmka' WU
jf.au wdofrka fl,a,j fld,a,d
n,d.kS¶
660 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fï ál ñ,skaog l;dlr
±kauu lshkakg yelskï lshd
„jkag isf;hs' fldfydu;a
„jkaf.a mmqj ;snqfka idudkH
;;ajfha fkdfõ'
§ux f.or wdjd mqxÑ
uy;a;fhda¶
„jka f.org mh ;enQ ú.iu
fld,a,dg l;dlr lSfõh'
§blaukg tkjd wmamÉÑ' iS.s˙
tlg fikÛ W;=rkjd' mdlska
Tlafldu µq,a wmamÉÑ' ug mehla
fokak¶
ydlalu is≥ú we;' „jkag
neÆfka Tyqf.a ke;sjQ ì˙| foih'
§m˙iaiñka tkakflda'¶
„jka tfyuu mqgqjlg nrúh'
wo ljr∞lj;a ke;=j Tyqf.a
iS.s˙ Final 661

mmqj;a ˙fohs' iuyrúg fï uqyqK


fok ;;ajh ksid úh hq;=hehs Tyq
is;=fõh'
§wo fudk foa jqk;a Thdg
ord.kak fjkjd' „úf;a tfyuhs'
≥l mmqfõ ñ˙lf.k „j;afjkak
fjkjd' iuyr fj,djg uqΩ „ú;
ldf,u mqf;a' tal f,ais kE' ta;a
lrkak fjk fohla ke;akï fï
we;a;g uqyqK fokak fjkjd'¶
fld,a,dg talg Yla;shla
we;a±hs Tyq okafka ke;' wysñùï
fkd±lmq fld,af,la fkdfõ'
tfy;a wdorfha wysñùu ta yeu
fkd,eîulgu jvd ord.ekSu
≥Ialrh'
„jkaf.a ≥rl:khg
weu;=ula ,eìK' Tyq neÆfõh'
662 iq„j m%ikak wdrÉÑ

l;dlrkafka Ndjkdh'
§lshkak fmdä mqf;a' ux fï
±ka f.or wdfõ'¶
„jka wdorfhka lSfõh'
fl,a,f.a lgy~ wefyoa°
„jkag;a mq≥udldr ;DIaKdjla
±fkhs' m;kjdkï .eyeKq
orefjla weh jdf.a flfkla úh
hq;=h' weh jdf.a flfkla fkdj
wehu úh hq;=h'
§wmamÉÑ ysf;a nhlska fkao
bkafka' ug lshkak¶
weh weiqjdh'
§Thdg fndrejla lshkak nEfka
mqf;a' nhla ke;=ju;a fkfï'
wjqre≥ úis y;rlg ú;r miafia
uu Th f.org wäh ;shkafka'
ug tkak wjir ;snqfka ke;s
iS.s˙ Final 663

f.hlafka¶
§okakjd wmamÉÑ' ta;a ta
;SrKh ksid thd,d iEfyk ≥lla
ú¢kak we;s' iShd jqk;a miafia
ldf,l tfyu ≥la jqKd' w;E˙fha
ják nEkd flfkla lsh,d thdg
ysf;kak we;s'¶
„jka iqiqula fyΩfõh'
§wïud fldfyay˙ b|,d wmsg
msysgfjhs wmamÉÑ' wmamÉÑ
nhfjkak tmd' ux bkakjfka'
uf.a wmamÉÑ kEú;a bkak tmd
fydf|a'¶
Ndjkd lreKdnrj lSjdh'
§kE mqf;a' tkjd' Thhs uf.a
fld,a,hs fjkqfjka tkjd' ug
uf.a ≥jj ´k' Thd uf.a ≥ju
fjkak ´k ue◊l'¶
664 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wfka''b;ska ud;a wmamÉÑf.a


fl,a,fka' ±ka fld,a,d ú;rla
fkfï bkafka¶
Ndjkd fï jpk ál fufyuu
lSjdh'
§,efnkjdkï mqf;a fï ±ka
Thdj tlalf.k tkjd'¶
„jka lshQ foag Ndjkdf.a ≤ia
f;;aúh'
§okakjd wmamÉÑ' wg
fjoa° tkak' foajlhshj uu
fldfyduy˙ fõ,dik tjkakï'
fï ≥jkjd ≥jkjd ugj;a w,a,.
kak kE' Thdf.a mqxÑ uy;a;hd
iS.s˙ tlg ydialï lshkafka
fudllao lsh,d Tmamq lr,d
fmkakqjd'¶
§uu tkjd mqf;a' yji
iS.s˙ Final 665

lΩ;r wïuj u;lalr,d fmdä


mskalul=;a lr,d wdfõ' ux Th
fokakd .ek;a ys;,d lf,a'¶
§tal fyd|hs wmamÉÑ' ug fï
ojia ál fokakflda' ux Thdj
ojil fï w;afolska n,d.kakjd'
ug wo tÉprhs fmdfrdka≥ fjkak
mqΩjka'¶
yeu orefjlau fï ál
lshkafka ke;' ne`°ï lshkafka
fïjdgh' foúhka tjeks ne`°ulg
fohla lrkafka ke;akï foajd,j,
jev b`°u;a mõh'
666 iq„j m%ikak wdrÉÑ

37
ñ,skao fõ,diku ksjig
wdfõh' b∫ks,a Wkafka jevg
bkakd whj;a yjq,a lrf.k ?
lEu iQ∞kï lrñks' wo yji
ksjig tk fofokd ljq±hs
lsisfjla okafka ke;' l<ska
b∫ks,a is;df.k Wkafka fl,a,
tlaldf.k tkafka foajlj lshdh'
tfy;a miqj weh lSfõ zThd,d
okak fokafklaj tlalf.k
iS.s˙ Final 667

tkjdZ lshdh' ta ljq±hs weh


lSfõ ke;' b∫ks,a fï ? lEu
iQ∞kï lrkafka tk flfkla .ek
okafkaj;a ke;sjh'
ñ,skao wd ú.iu b∫ks,aj
fidhdf.k wdfõh'
§iS.s˙ tl W;=rkjd
bka≥' mdrg ∞.kakj;a nE'
mdlska Tlafldu ms˙,d' uu
mdfr® kj;a;f.k ál fj,djla
n,df.k b|,d fï tkafka¶
b∫ks,a iskdiqkdh'
§wr orejf.a jev ;uhs' ug;a
±ka fl,a, l;dl<d' fy,fjkak
nerej lsõjd bkafka' wo iS.s˙
b;sydifha jeäu lf,laIka
tl lshkafka' tal n,kakj;a
lïmshqgr®ia <`.g hkak nEÆ'
668 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ta ;rug leIshr® fmdhskaÜiaj,


fmda<suƶ
§tfyu fkdjqfkd;a ;uhs mq≥u'
;d;a;;a y˙u i;=áka l;dlf,a'¶
§talj ±lal uq,au ojfiau
ug ys;=Kd' jdikdjka; orefjla'
olaIhs Tlafldgu jvd'¶
§iqoa† l;dl,d lsõjd fkao@¶
§Tõ'¶
§tk fokakd ljqo bka≥¶
b∫ks,ao neÆjdh' wehf.a
fofk;aj, jQfhao m%fya,sldjls'
§ug;a ys;d.kak nerej bkafka'
;d;a;;a uf.ka ±ka l;dlr,d
weyqjd¶
§fï fl,a, y˙ mq≥u
fl,af,lafka' lshkak tmehs¶
§f,dl= ≥j okakjd we;sfka'¶
iS.s˙ Final 669

§th;a lshkafka kE' kx.sg thd


lrk fohla lrkak bvfokak
lsh,d lsõfõ'¶
§;j meh fol ;=klska
f.kakk flfklaj f.kakkak
tmehs' n,uqflda wms' tk ljqre
jqk;a úfYaIhs lsh,d uu fï ?
lEu ál yokafka¶
§ï'¶
ñ,skao Wv uy<g kslug
hkakg wdfõh' weh uÛ°
kej;=fõ msh.egfm< wi<u jQ
ì;a;sfha .id ;snQ iS.s˙ mjqf,a
mska;+r ±lh' Tyqf.a fofk;a
kr; jQfha kr®u∞f.a mska;+rh
wi<h' foajlf.a wïud weh nj
ñ,skao okafka ke;'
§Thdj wo ojÆ;a ug
670 iq„j m%ikak wdrÉÑ

u;lajqKd' wjqre≥ úis .dKlg


miafia wo t∞ jf.au iS.s˙
tl W;=rkjd' Th;a fldfyay˙
b|,d n,df.k we;s lsh,d ug
ysf;kjd' Thd lshmq iuyr foaj,a
ta ojiaj, wmsg lrkak ne˙jqKd'
ta;a fï wÆ;ska wdmq fld,a,d tajd
±ka lrkjd' b;ska ug Thdj;a
u;la jqKd¶
ñ,skao wef.a mska;+rh
w;.dñka is;=fõh' f;a tl wrka
wd b∫ks,a th ±laldh' fudllao
fya;=jla ksid wef.a ≤ia f;;aúh'
§ug;a wo Wfoa b|,d kx.sj
u;lafjkjd'¶
weh lSjdh'
§wo jf.a ojil bkak ;snqKd'¶
§ï mõ' iemla úkafoa ke;s
iS.s˙ Final 671

fl,a,'¶
ñ,skao Wvg .sfha weia
msiouñks' Tyq fld;rï wehg
wdorh l<d±hs b∫ks,a okS' weh
jqj tfyuh' fï fndfyda fofklag
jvd jákdu ifydao˙h wehh'
wo yji Ndjkd ljqrejka
tlaldf.k taoehs is;d.kakg
b∫ks,a W;aidy l<dh' zwr orej;a
;du iS.s˙ tflafka' ux ys;=jd thd
lsh,d' ta;a ±ka' wer;a fokafkla
ljqo@Z fï meh fol ;=k
bjidf.k bkakg is≥fjk nj
b∫ks,a f;areï .;a;dh' tkafka
ljqreka jqj ta tk wh fl,a,f.a
„ú;h;a ffojh;a iuÛ ne≥Kq
wfhla úh hq;=hehs b∫ks,a
is;=jdh'
672 iq„j m%ikak wdrÉÑ

38
;drld fld<U msysá
ttñfr®Üia ldr®hd,hg f.dia iS.s˙
tlg wdfõ blauksks' iS.s˙ tl
jdykj,ska ms¯ we;s whqre weh
ri úkaπh'
§Thdj uf.a kx.sg fokak
ys;=fõ fï is.s˙ tlg tk fikÛ
±l,d kï fkfï fmdä uiaisfka'
Thdf.a ukqiailï ±l,d' wfma
mjq,g Thd jf.a flfkla ´kuhs'
kslugy˙ kslugy˙ Thdg
iS.s˙ Final 673

ljqrey˙ wlue;s jqfkd;a wo


uf.ka fyd| l;d fol ;=kla
wy.kakjd' wjqre≥ úis .dKlg
l<ska Thdf.a wmamÉÑj wmsg
ke;sjqKd' Wkakdkï fï bkak
we,aîishd .ia jf.a ndmam,d
fkfï wmsg bkafka' „jka ndmamd
jf.a flfkla' ta;a thdj wmsg
ke;sjqKd' Thdj;a wmsg ke;slr.
kak nE' fldfydugj;a nE¶
;drld is;=jdh' weh leí ˙fha
b|f.ku foajlg .;af;ah'
§;rE' tkakflda álla fï
me;a;g'¶
foajl lSfõh'
§wfka' uu fï t<sfha b|f.k
Wfò olaIlï ri ú¢kjd
fld,af,da' whs ldkaÜ tlaiam%ia
674 iq„j m%ikak wdrÉÑ

uhs µS,skaia' WU lshkafka ug


wef`vkjd'¶
;drld lSjdh' ta l;djg
foajlf.ao fofk;a r;=úh'
§tl fohla WUg wo
fmdfrdka≥ fjkjd¶
§lshkak ;rE¶
§ux WUj fl,a,g ke;sfjkak
fokafka kE' f.hs idf,a ueo
fmr<s,d y˙ .sks ;shdf.k y˙
WUj fl,a,g wrka fokjd'¶
ldrld lSjdh'
§mska ;rE' ug thdj
ke;slrkak nE' Thd jf.a
flfkla wlald jf.a flfkla
ke;slr.kak;a nE¶
§WUj jákafka fl,a,g ú;rla
fkfï nx' wfma mjq,gu WUj
iS.s˙ Final 675

´k' ux Th „úf;au wkd.;a;


ldf,l ux .ek;a álla n,mka
fydf|a¶
;drld lSjdh'
§tfyu fjkjo nx fmdä
wlafla WUg'¶
foajl lreKdfjka lSfõh'
§„úf;a .ek tfyug lsh,d
Iqjr® tlla kE nx' WU jf.a
i;a;rx fld,af,da f.dvla kE'¶
;drld lSfõ wjxljuh'
§tksfõ µsÜ tfla jfrka
fld,af,da' wmamÉÑg;a lshmka
nhfjkak tmd lsh,d¶
§ux okakjd ;rE¶
§ux ;sínd' fÜla flhd¶
;drld foajlg l;dlr
fofk;a msi∞ .;a;dh' wo krl
676 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fohla fõhehs ;drld is;=fõ


ke;' iShd jqj lrmq foaj,a .ek
±ka miq;efjk nj weh oekf.k
Wkakdh' wer;a „ú;fha l<
fudavlï .ek miq;efjkakg
wjqre≥ úiaila úismyla jeä;a
tlalh'
±ka f.or .sh .ukau wïud
;udj w,a,d.kakd nj ;drld okS'
yji tlaldf.k tkafka ljq±hs
fl,a, ;ju;a lshd ke;' tkafka
ljq±hs ;ud;a wlald;a okakd nj
wïud fyd¢kau okS'
§wfka iq¥' wïug lshkak tmd'
th;a wdofr® flkdfka' ug mq≥u
lrkak fokak'¶
Ndjkd ±ka állg l<ska
l;dlr lSjdh'
iS.s˙ Final 677

§Iqj nx' WUghs foajlghs


wo T;kska .e<fjkak mqΩjka
fjhso@¶
;drld weiqjdh'
§uf.a „úf;;a .<j.kak;a
tmehsfka iq¥' leIshr® ueIskaj,g
fl,af,da ál ∞,d mkskjd'¶
§jfrka' µhsk,a ñIka'¶
;drld iskdiS lSjdh'
678 iq„j m%ikak wdrÉÑ

39
Ndjkd ldurfha° foajlf.a
k<,g yd≥jla ≥kakdh'
§∞äh iqo†
a '¶
Tyq lSfõh'
§∞äh fudkjo b;ska fjk
tajd¶
Ndjkd lshdf.k wd foa .s,f.k
iskdiqkdh'
§ye†,d bjrhs'¶
iS.s˙ Final 679

§ljqo udj krla lf,a' uxo@¶


§kE kE uu'¶
§we;a; ms<.
s kak foajlhsfha'
wmsj lekaä fydagf,a° fï'¶
foajl ,e–cdfjka ìu
n,d.;af;ah'
§y˙ y˙ b;sk'a wms;a b;ska
kslx ysáfha kE ;uhs' fï my
jifr® <ufhla jf.afka'¶
foajl Ndjkdf.a keyeh
ñ˙l=jdh'
§hkak' fIdahs we|ka tkakux
n,df.k bkakjd¶
§ù,a tlla wrka hkjd iqo†
a '
blaukg tkjd¶
foajl Ndjkdf.a ysiu w;.d
ldr®hd,fhka msg;g wdfõh'
680 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;ju;a iS.˙ s tl mqrdu jdykh'


Tyq ta idr®:l;ajh úkaf|ah' zfï
fudk foa ilaiia jqk;a jevla kE
ug Thdj ,efnkafka ke;akï'
fyg ;uhs we;a;gu fï foa
ú¢kafka'Z Tyq is;f
= õh'
foajl mdfr® wd ;S% ù,a tllg
w;oud f.dv jqfkah'
§mqΩjka blaukg w;=re.s˙hg
huq'¶
foajl lSfõh' yo .eiaula
yo lmdf.k ths' th bjidf.k
bkakg wudre fohls'
§wmamÉÑjhs udjhs n,d.kak
wïfï' Thdf.a uyf.org hkafka¶
Tyq ñh.sh wïudj isyl
s r
lSfõh' foajl mmqj w;.d.;af;a
ta;a iuÛh'
iS.s˙ Final 681

Ndjkd uÛ †.gu is;f = õ wo


?g fudkjd w¢kjdo lshdh'
tkafka ≥mam;a fld,a,d;a wmamÉÖ;a
jqj th ux., .ukls' idh
lE,a,la í,jqia lE,a,la mg,df.k
bkak mqΩjk' tfyu l<;a Tyq;a
wmamÉÖ;a lsij s la ys;kafka ke;'
tfy;a tfyu we| nd,a≥ lrkafka
ta „ú; folh' Ndjkd Bg iQ∞kï
ke;' fldfy;au iQ∞kï ke;'
fï „ú;fha ffofjdam.;
oji wohehs wehg isf;hs' tl
me;a;lska foajlh' Tyq ñh.sh
keka∞f.a tlu mq;dh' fï
lsif
s jla b;du l=vd ld,fha°
wefrkakg keka∞f.a mq;dj ±l
ke;' wks;a me;af;ka iS.˙
s tlg
fï ydialu lf,a ta keka∞f.a
682 iq„j m%ikak wdrÉÑ

mq;d jQ foajl nj lsif


s jla okafka
ke;' fï fokakdu tlaflfkla nj
lshkafka woh'
ish,a,gu jvd jeo.;au
foa wjqre≥ úis .Kllg miqj
fï iS.˙ s uyf.org mh ;nk
„jkah' Tyqj ffojfha tl w∫re
fudfyd;l° fï iS.˙ s uyf.
or ms<. s ;af;a ke;' t∞ Tyqj
ms<.s ;af;a ke;s iS.˙ s mjq, wo
Tyqj ms<. s kSo lshd Ndjkdg
y˙hgu lshkakg wudreh' tfy;a
foajl mqxÑ nKavdrj wo iS.˙ s
mjq,g m%;l s f
a Iam lrkakg ne˙h'
Tyq tl ld,hl fï f.o˙ka
t<shg ±uQ fï f.o˙ka lidohla
fokakg neye lshd t,jQ „jkaf.a
tlu mq;dh' t∞ wmamÉÖg
iS.s˙ Final 683

lrkakg ne˙jQ foa wo mq;d lr


fmkajf
Q õh'
Ndjkd ksjig wdfõ wo iS.˙ s
mjq,g fok fï ffofjdam.;
ir®mh
% i
s a tl Tjqka fldfydu ord.
kSo lshdh'
wh ys;k s a ndr follau ù
Wkakdh' ud<s.djgo ndrù ;sn◊ q '
ta ndr lsij
s la bgq fkdfjkak
ú†ylao ke;'
§yeufoau foúhkag ndr°,d
udhs foajlhshhs kslï ysáfha
kEfka' wms;a ú¢kak ;sfhk yeu
≥llau úkaπ' uf.a fld,a,d
fmd,sia l+vf
q õ ysgka .shd' ug
thdj .kak Widú;a hkak jqKd'
wmsg mdrj,a †f.a flala úl=K
úl+K hkak;a jqKd' fï uyf.
684 iq„j m%ikak wdrÉÑ

or idf,a lE .yy w~kak;a jqKd'


yeufoau lr,d wka;us g ;uhs
foúhkag weú;a lsõfõ fmdâvla
n,kak lsh,d' foúhkag tal;a
lrkak ne˙kï ta ál;a wmsu
lr.kakï'¶
weh lSfõ ;rula ;o
fõokdjlsk's Ndjkd ksjig
mh ;enQfõ uqyK q id˙ fmdáka
msiouñks' blaukg Wvg f.dia wo
? w¢kakg id˙hla ,Eia;l s r.;
hq;h
= ' fymamq w,a,.kakg fohla
ke;' ta w;a fol w,a,df.k
wjidkh' tfy;a wo lrkakg
hq;l= ï álla we;'
§;sfhk id˙hla mg,.kakjd'
tlmdru wmsg ne˙hE fjäka
id˙hu w¢kak fkao@¶
iS.s˙ Final 685

weh is;ks a ;udgu lshd.;a;dh'


f.org toa°u ly n;l iqj|la
±kq◊' wïud ta w;ska hq;l= ï
y˙hgu bgqlrk wïud flfkls'
weh id˙ fmdáka uqyK q msiouñkau
l=ii
a h
s g .shdh'
§lÜ,Ü thd,d wdjuu n†kako
wïud ;shkafka'¶
§tfyu ;uhs ys;f
= õ' wehs@¶
§lulakE fõ,dik neo,d
;shkak' wmsg ta fj,djg f.dvla
l;dlrkak ;sfhhs¶
b∫ks,a m%Yk
a yh y;lau uqyK
q
u; ;ndf.k fmdä ≥j foi
neÆjdh'
§ugj;a fïjd lsh,d ;snkq dkï
fyd|hsfka ue◊l' ;d;a;;a wykjd
uf.ka iSh;a wykjd' ux lsh,d
686 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fudkjd lshkako@¶
wïud wirKh' zux Bg jvd
wirKhs wïfï'Z weh is;k
s a lSjdh'
§fï meh fol bjikak'
krllg lshkjd fkfï wïud'¶
b∫ks,a fofk;a msi∞.;a;dh'
§Thd w~kak tmd' fï fokakd
wdjg miafia Thd fldfydu;a
w~kjd' Thdg w~kak fjkjd' ta
ksid ±kau w~kak tmd' taluhs
;du lshkafk;a ke;af;a'¶
§fï fudkjo iqo†
a lshkafka'¶
§ld,hla fkdlshu Wkak fohla'
l;d fkdlru Wkak fohla' ta;a
wo fï uyf.or l;dlrkjd'
fï meh fol fokak' uu Wvg
hkjd wïud' id˙hla mg,.kak
iS.s˙ Final 687

;sfhkjd¶
b∫ks,a ye¯ neÆjdh'
§thd,j ms<.
s kako id˙hla
w¢kafka¶
§ï' tfyu ke;=j nE'
yeufohlau lrk ú†yla ;sfhkjd
wïud' ldg ke;;a ug fï fokakd
tk tl jeo.;a' ;SrKh Thd,d
.kak' uu talg n,mEula lrkafka
kE' ta;a ug fïl lrkak fokak'¶
b∫ks,a l;dlrkakg .sfha ke;'
wo fjkafka l=ula fyda nrm;,
fohla njkï wehg úYajdih'
Ndjkd kslug fka;d% f.a
ldurhg .shdh'
§t;k ∞,d tkak nE' ? fj,d
y˙ hkjd' ta;a uu wdjd wlald'¶
688 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§lula kE iq¥' fld,a,d yeufoau


y˙hg n,,d lr,fka ;sfhkafka'
isig
a ï tl hkjd'¶
§fyg b|,d fudkjd lrkak
fjhso okafka kE'¶
§tfyu fjkafka kE' ug;a
fï f.or lrkak mqΩjka fohla
;sfhkjd' ;drl;a wdjd' ief,daka
tlg ≥j,d tkakï lsh,d .shd'¶
§ud;a id˙hla w¢kjd'¶
§tal fyd|hs' fïl Wv b|ka
nE' ke;akï ud;a fld,a,d tk
ojig id˙hla w¢kjd' wfma
tldfka' talj fufyu idh lE,s
mg,jdf.k ms<. s kak ≥lhs'¶
§wo r;afjhso ksfjhso lsh,d
lshkak okafka kE'¶
iS.s˙ Final 689

§r;ajfq kd;a ksjuq' ksjf


q kd;a
m;a;l= ruq' tk ú†ylg n,uq'
wms ;=kf
a ofkla fu;k bkakjd'
wïud .ek;a nhfjkak tmd' iShhs
;d;a;hs ;uhs' ta;a ;d;a;d „jka
ndmamg mK wer,d'¶
§ta ldgj;a foajlhshg úreoaO
fjkak nEfka¶
§tald tfyu flfkla' wms fï
meh fol n,uqflda'¶
Ndjkdo tfiau is;j = dh' ys;g
nrla ;sfhk fj,djl mehla hkq
i;shla fukah' z±ka .syk s a kdkjd
mehla' miafiaa weú;a lEu fïfia
∞kjd' fokakd wdjg miafia fïi
∞kjd fndre'Z weh is;j = dh'
Ndjkd Wv ldurhg f.dia
foajlg .;a;dh' Tyq ;ju;a
690 iq„j m%ikak wdrÉÑ

uÛh'
§isig
a ï tll tr tlla weú;a'
fï ±ka n,,d hk .uka iqo†
a '¶
§wehs .sfha' ta ueIska tl
kj;a;kak ;snk q fka' ta isiga ï
tria yokak .syk s a wfma isiga ï tl
jer≥fkd;a'¶
§ux ys;kafka kE' tal jerfokak
yomq isig
a ï tlla fkfï'¶
§ta b;ska ux ksidfka¶
Ndjkd iskdiS lSjdh'
§we;a;u lshkako¶
§ï'¶
§WU ksid ;uhs¶
§úysΩjg lsõfõ' wms fudk
lífndao@ Thdfka ue◊l' foajl
mqxÑ nKavdr' ta ydialu l,d'
iS.s˙ Final 691

fu;k ;;dj hkafka tfyufka'¶


§ux blaukg tkjd'¶
§n,ka bkakjd' uufka ms<.
s
kafka' wmamÉÑg miafika tkak
lshkak' ug Thdj uq<ks u
a
fmkakkak ´k' Bg miafia
wmamÉÑj' álla ksj,d r;alrkak
´k'¶
§fjk foa ta fj,djg n,uq'
ux blaukg tkakï' jdyfka
;sfhkjfka¶
Ndjkd †. iqiu
q la msglr
≥rl:kh jid ±uqjdh' wdfha
l;dlrkakg flfkla ke;'
692 iq„j m%ikak wdrÉÑ

40
rUqlaje,a, uy;d l=iaisfha
rjqula .ikakg wdfõ wÆ;a
l<siul=;a wÆ;a lñihl=;a
we|f.kuh' Tyq wo fï ksjig
tk wuq;a;ka ms<s.kakg ie°
meye° Wkafkah' tkafka ljqre
fyda fl,a,f.a „ú;h iuÛ
;†ka ne≥Kq flfkls' tl fohla
±ka Tyq fmdfrdka≥ ù wjidkh'
ta fl,a, wef.a „jk .ukg
iS.s˙ Final 693

f;dard.kafka ljqre fyda ta flkdg


;u Pkaoh mdúÉÑ lrk njh'
wjqre≥ fofla ;=fka isg ;udf.a
jfÜ lerls lerlS Wka fl,a,g
tfyu idOdrKhla l< hq;=j
we;'
wef.a i;=g ;udf.a i;=gh'
fl,a,f.a wysxil f,dalh
ke;slr ,nkakg i;=gla ke;'
§fudkj;au lshkafka keoao
≥fõ¶
rUqlaje,a, uy;d b∫ks,af.a
w;ska f;a tl f.k weiqfõh'
b∫ks,a neoao lÜ,Ü tllao
mS˙ishlg oud Tyqg ≥kafkah'
§talfka lshkafka ;d;af;a' fï
±kq;a uu w`v,d bkafka' lshkafka
±ka w~kak tmd thd,d wdju
694 iq„j m%ikak wdrÉÑ

w~kak fjhs lsh,d' uy .egmo


lshkafka' ugu f;afrkafka kE fï
fl,a, ljqre tlalf.k tkak
bkakjo lsh,d'¶
§ux ys;=jd fï wfma foajl mq;d
lsh,d'¶
b∫ks,ao ysi jekqjdh'
§fu;k ;d;af;a fudlla kuq;a
fohla ;sfhkjd' fï fl,af,da
;=kafokdu tal okakjd' ta;a
lshkafka kE' wlal,d kx.s,d
fiaru okakjd' ugj;a lshkafka
kE lshkafka ;d;af;a' krllg
tfyu lrkjd fkfï' fudlla
kuq;a ;sfhk ksid tfyu
lshkafka'¶
b∫ks,a lSfõ ≤ia msi∞f.
kh' rUqlaje,a, uy;d wef.a ysi
iS.s˙ Final 695

ms˙ueoafoah'
§wms n,uq' fl,a,f.a „úf;afka'
Th fmafj,d fohla lrk fjf,a
wms lrkak fouq' th;a nqoaêu;a
fl,a,fka' n,uq ≥fõ'¶
§tfyu ;uhs ;d;af;a' uu
fudkjd ke;;a y˙ ,iaikg fï
lEu ál ,Eia;s lrkjd' taj,
wvqjla ;shkafka kE'¶
§Tõ' tfyu lrkak' tal wfma
hq;=lu' wfma fl,a,jfka n,kak
tkafka¶
rUqlaje,a, uy;d id,hg
meñK tys ;ek ;ek weúoafoah'
udkisl le<öula we;sjQ úg Tyq
lrkafka talh' Tyq wjidkhg
f.dia k;r jQfha mjqf,a PdhdrEm
we;s ;ekh' tl uqyq◊ka uqyqK
696 iq„j m%ikak wdrÉÑ

f.dia wjidkhg Tyqf.a ≤ia


f.dia k;rjQfha ñh.sh Tyqf.a
†h◊hf.a uqyqK u;h'
§Thdj fï ojiaj, ug y˙hg
u;lafjkjd' wms wdfh;a iS.s˙ tl
f.dv.;a;d ue◊l' wo fikÛ
W;=rkjd' Thd ys;mq f.dvla
foaj,a wjqre≥ úis .dKlg miafia
tl fld,af,la weú;alrkjd'
y˙ ydialula' ñksiaiq wf;a i,a,s
ke;s fjf,a wo ,laI ∞y;rl
lf,laIka tlla yji my
fjkfldg ;snqKd'¶
rUqlaje,a, uy;d is;ska lSfõh'
fka;%d wef.a frdao mqgqj w;ska
lrljñka wdfõ ta fj,dfõh'
iShd fï n,df.k bkafka ñh.sh
keka∞f.a PdhdrEmh foi
iS.s˙ Final 697

n,df.k nj weh ±laldh' fï


y†iaisfha tfia lrkafka wehs' @
§iShd¶
§Thd,f.a ke;sfjÉp fmdä
keka∞ wo Wkakdkï wo iS.s˙ tl
†yd ojiu n,df.k b`°' thd y˙
wdofrhs iS.s˙ tlg' thd biair
fï woyiau lshkjd iS.s˙ tl
†hqKq lrkak' wo tajd fï fld,a,d
weú;a tlska tl lrkjd'¶
fka;%df.a fofk;a f;;aúh'
§iShd'¶
§f,dl=mqf;a'¶
§wo fjkak hk foa .eko ys;
ys; Wkafka¶
Tyq wirKj fka;%d foi
neÆfõh'
§Thdg wo y˙ jeo.;a ojila
698 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fõú iShd'¶
§ug mqf;a¶
rUqlaje,a, uy;d weiqfõ weia
f,dl=lrf.kh' fka;%d g ≥lh'
§Tõ iShd' Thdg ;uhs
f.dvlau jeo.;a fjkafka' ta ál
ú;rla uu wo lshkakï' iuyr
fj,djg iShd wmg y˙ y†iaisfha
mskalula lr.kak jdikdj
,efnkjd' ta fj,djg ys;kak
´k ta mskalu .ek ú;rhs'
fjk fudkj;a ys;kak tmd' uu
Thdf.a f,dl= ms◊ms¯ yeáhg wo
lshkafka' ´kkï uf.a iShg uu
je|,d lshkakï'¶
weh ≤;u tl;=lr je|
lSjdh' rUqlaje,a, uy;d weh
<Ûg meñK wef.a ysi u; w;
iS.s˙ Final 699

;ndf.k Wkafkah'
§Thd,d ;=kafokdf.a „ú;
fjkqfjka tfyu fohla lrkak
;sfhkjdkï uu yeufoau lrkjd
f,dl= mqf;a¶
§tfyu ys;kjd iShd' ta;a iShd
wms fkfï Thdf.a Tfvdlal=fõ
Wkafka' Thdg jeäfhkau
wdofr® lf,a' wfma fmdä fl,a,'
thd fjkqfjkqhs wo ;SrKhla
.kak ;sfhkafka' Thd tkl,a
t<sfha mähg fj,d n,df.k
Wkak fl,a,' ux lkafka IShd
wdju lsh,d fmdä lfgka lsh,d
? oyh fjkl,a nv.skafka Wkak
fl,a,' nr®;a fâ tlg Thd fok
foahs thdg f,dl=' tfyu fl,a,g
wo tl hq;=lula lrkak fjkjd'
700 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ta Thdg' uu ;d;a;g;a fïlu


lshkjd' ta;a jeäfhkau Thdg
lshkjd' ta wehs lsh,d wo Thdg
f;afrhs'¶
rUqlaje,a, uy;d f;;ajQ
fofk;ska fka;%df.a ysi
w;.Efõh'
§lrkak mqΩjka yeufoau uu
lrkjd mqf;a'¶
§Tõ iShd' tal lrkak'
tfyu jqfkd;a wo wfma mjqf,a
jdikdjka;u oji fõú' iuyr
w∫re ojia fï mjqf,ka uels,d
hdù' ta jdikdjka; oji wo
ujkak mqΩjka Thdg' fï mjqf,a
uq≥ka uq, Thd' wms tal wo fkfï'
yeu∞u lshkjd' wms yeneyska
±lal foúhd Thdfka' ta;a w;Sf;a
iS.s˙ Final 701

Th;a jer† ;SrK .;a;d' ta ksihs


fufyu lshkafka'¶
rUqlaje,a, uy;dg yeufoau
isysfjhs' ta;a wou fï fl,a, fï
yeufoau u;la lrkafka wehso
lshd Tyqg ys;d.kak wudreh'
§ug f;afrkjd mqf;a'¶
Tyq .sfha jdjd.; fkdyelsj
nj weh okS'
wlald lshQ fï yeufoau Ndjkd
Wv isg widf.kh' ;j mehlska
tlyudrlska fï yeufoau úif|kq
we;' iS.s˙ mjqf,a ta jdikdjka;
oji W∞fõo keoao lshd túg
;SrKh lrkakg mqΩjk'
weh f,dl= yqiaula mmqjg
.;a;dh' miqj ldurhg .shdh'
702 iq„j m%ikak wdrÉÑ

41
wuq;a;ka ms<s.kakg iS.s˙ mjq,
iQ∞kïh' ñ,skao;a rUqlaje,a,
uy;d;a we|f.ku id,hg
ù Wkafkdah' b∫ks,ao f.dia
id˙hla mg,jd.;af;a fl,a,;a
id˙hla w¢k ksidh' ≥j id˙hla
w¢kjdkï wïudg .jqula
w¢kakg fkdyel' tfyu is˙;la
ke;'
;drldo wdjdh' weh lj∞j;a
iS.s˙ Final 703

ke;=j ;rula †. .jqula we|


ms<sfj,lg Wkakdh' fldg
lE,a,la we|f.k fjk∞ wuq;a;ka
tkúg bkakd weh wo fufyu
wekaf|a fl,a,;a foajl;a „jka
ndmamd;a fjkqfjks'
§Th;a wo y˙ ms<sfj,g
we|f.k bkafka'¶
§jeo.;a fyd| ñksiaiq
tkfldg ;d;a;d jeo.;a ú†yg
bkafkdak¶
§ljqo b;ska Th tk jeo.;a
wh lsh,d lshkakflda'¶
§±ka ths'¶
ish,a,kau Wv neÆjdh' Ndjkd
wdfõ weh ms%hl< frdai meyeh;a
˙° meyeh;a uqiqjQ id˙h we|f.
704 iq„j m%ikak wdrÉÑ

kh' weh fï ;rï wo yevfõhehs


lsisfjla is;=fõ ke;'
§wo fl,a,f.a ,iaik'¶
Ndjkd iskdiqkdh'
§wïuf.ka ;d;a;f.ka iShf.
ka iudj b,a,kjd' tkafka ljqo
lsh,d lsõfõ ke;s tlg'¶
rUqlaje,a, uy;d ysi
jekqfõh'
§thd,d weú;a iS.s˙ tl <Û
±ka bkakjd' uu thd,g tkak
lshkako ;d;a;d'¶
§talfka mqf;a' wms fï n,df.k
bkafka' tkak lshkak'¶
§uu .syska ms<s.kakï' ;d;a;,d
Tfydu bkak¶
Ndjkd ñ≥,g mh ;enqjdh'
iS.s˙ Final 705

fokakdj tlaldf.k tkak wehg


wdih' th ffofjda.; tlaldf.k
tauls'
§iS.s˙ tl álla wmamÉÑg
fmkakqjd iqoa†¶
§tkak whsfha' uu f.aÜ tl
<Û'¶
§wfka' fmdfo;a jf.afka¶
§tfyufka' fyd| wh tkfldg
u,a jeys jiaikjd' blaukg
tkak¶
§tkjd fï'¶
foajl tl is;ska lSfõh'
Ndjkd wyi foi neÆjdh'
§thd,d wdjg miafia jyskak¶
weh is;ska lSjdh' fofokd
iS.s˙ uyf.org mh ;enQ miqj
706 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wfkdard jeiaila lvdf.k jegqk;a


lula ke;' fldfydu;a wo iS.s˙
uyf.org wjqre≥ úis .Klg
miqj wfkdardjla jefgk ojils'
iq≥ meye.;a fldfrd,a,d ldrh
is.s˙ ñ≥,g ±ñK' Ndjkd mmqjg
w;la ;nd.;a;d' Ndjkd n,df.
ku Wkakdh' yoj; ±ka ±ka
msms¯ h;ehs wehg isf;hs'
uq<skau jdykfhka neiafia
foajlh' wehg mq≥uh' Tyq
we|f.k wdfõ ,d ks,a n;sla pdï
n;sla fudaia;rhla .sh iq≥ iru;a
je<ñg olajd kejQ iq≥ lñih;ah'
zThd yeu∞u;a jf.a wo;a
,iaikhs' fufyu wdmq tl .ek
y˙u i;=gqhs' fj,alï whsfha'Z
weh is;ska lSjdh'
iS.s˙ Final 707

„jka uq<skau neiafia ke;' Tyq


jdykhgu ù Wkafkah'
§wmamÉÖ nyskak wmamÉÑfha¶
„jka me;s ù≥rej my;alr
weh foi neÆjdh'
§Thd wo y˙ ,iaikhs fmdä
mqf;a'¶
„jka lSfõh' Ndjkd weia fmdä
l<dh'
§Thdf.a mqxÑ uy;a;hfka
wmamÉÖ wo ,iaik'¶
fï ál fkdlSjd kï yoj;g
ksjkla ke;'
§thdg tfyu tkafkdak lsõfõ
mqf;a'¶
§nyskak wmamÉÖ' iShd ;d;a;d
wlal,d fokakd Thdf.a bka≥ kx.s
708 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fiaru n,df.k bkakjd' nyskak'


nhfjkak tmd' uufka Thd,j
tlalf.k tkafka'¶
§tkjd mqf;a'¶
„jka neiafiah' Ndjkd fofk;a
Tijd foajl foi neÆjdh' zTh;a
pqÜgla nhfj,d bkafka' uu
okakjd' bkakflda állaZ
§hka' tkak'¶
Ndjkdg Tyqf.a w;lska
we,af,kakg fuka .sfhah' tfy;a
tfyu tlaldf.k hkak fyd|
ke;' ojila tkq we;' tojig
tfyu w,a,df.ku hd yel' wog
bjish hq;=h'
§wmamÉÑ msámiafika tkak'
f∞rlv <Û pqÜgla kj;skak
iS.s˙ Final 709

wmamÉÑ'¶
weh lSjdh' „jka ysi jekqfõh'
Ndjkd uyf.org mh ;enqfõ
foajl;a iuÛuh' ish,a,kagu
neÆfka foajl foih' b∫ks,ag
iekiSula ±kq◊' uyd iekiSula
±kq◊' weh n,dfmdfrd;a;=fjka
Wka rej fl,a, iuÛ Wkakdh'
th me;=uls'
§uu foajlhshj tlalf.k
wdjd iShd'¶
foajl f.dia rUqlaje,a,
uy;dg;a ñ,skaog;a b∫ks,ag;a
jekaf|ah' Bg;a miqj fka;%df.a
frdao mqgqj <Ûgu meñK wehg
jekaf|ah'
§wfka we;s uy;a;fhda'
keÛsákak'¶
710 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fka;%d w~ñkaa fuka lSjdh'


foajl .sfha ;drldg;a j¢kakgh'
§wfka fld,af,da ug j¢kak
tmd' WUg msiaiqfka nx'¶
weh foajlj je<|.;a;dh'
Ndjkd ≤ia ;olrf.k fuka
Wkakdh'
§Thd tlalf.k tkjd lsõfõ
fokafklajfka iqoa†'¶
ñ,skao weiqfõh' weh
yereKdh'
§Tõ ;d;a;d' ;j;a tlaflfkla
wdjd' thd t<sfha bkakjd' Thd,d
okak flfkla'¶
§ljqo mqf;a' tlalf.k tkak'¶
§foajlhshf.a wmamÉÑ ;d;a;d
iShd lula keoao uu foajlhshf.a
iS.s˙ Final 711

wmamÉÑj tlalf.k wdjg'¶


§talfka mqf;a' fuÉpr ják
fld,a,f.a wmamÉÑj wms n,kaku
tmehsfka'¶
§talfka iShd' bkakflda'¶
Ndjkd f∞rlvg .shdh' ;j
állska iS.s˙ uyf.org mh
;nkafka ffofjdam; flfkla nj
rUqlaje,a, uy;dj;a ñ,skaoj;a
b∫ks,aj;a ±kf.k Wkafka ke;'
§tkak wmaÉÑfha'¶
weh ìhla fkdue;sj „jkaf.a
w;lska w,a,df.ku wdjdh' iS.s˙
uyf.or fudyd;lg fi,úK'
weú,sK' foo˙K'
rUqlaje,a, uy;dg bfíug
keÛsÜgúK' jir úis .Kklg
712 iq„j m%ikak wdrÉÑ

miqj;a Tyq fyd¢kau „jkaj


we¢k.;af;ah' ñ,skaof.a ≤ia
f,dl=úh' b∫ks,af.a fofk;a
f;;aúh'
§„jd¶
ñ,skaog lshúK'
§fï foajlhshf.a wmamÉÑ
;d;a;d' iShd' Thdf.a fmdä nEkd'
wïud' Thd f.dvla wdorh lrmq
u,a,S' ux tlalf.k wdjd'¶
Ndjkd wirKj lSjdh'
§;d;af;a¶
„jka meñK rUqlaje,a, uy;d
mduq< iïmQr®Kfhkau oK Tnd
Tyqg jekaf|ah' rUqlaje,a, uy;d
wirK úh' wkd: úh' Tyq wka;
wirK flfkla fuka ñ,skao
iS.s˙ Final 713

foi;a b∫ks,a foi;a Ndjkd


foi;a neÆfõh' wjidkfha Tyqf.a
fofk;a k;rjQfha foajl wi<h'
§uu ;d;a;g je|,d hkak
lsh,d wdfõ ;d;af;a'¶
„jka ysi Tndf.k isáoa°u
lSfõh' fudkjdhska fudkjd
fõ±hs yefudau n,df.k
Wkafkdah' wjidkfha rUqlaje,a,
uy;df.a ≤;u „jkaf.a
Wr;,hg .sfhah'
§keÛsákak mq;d' Thd wdmq tl
.ek' u''u''g'¶
Tyqg jpkhlaj;a .eg.
id.kakg fkdyels úh' wjidkfha
rUqlaje,a, uy;d „jkaj
keÛsÜgqjdf.k ;u <hg nrlr
.;af;ah'
714 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§u''u''g iudfjkak „jd'


iudfjkak mq'';d¶
iShd w~kjdo lshd;a Ndjkdg
is;=◊'
§tfyu lshkak tmd ;d;af;a'
uu Thd,j n,d.kak nerej
y˙hg ≥la úkaπ' fld,a,j
iS.s˙ tlg tõfõ W!f.a iShj
uduj kekaoj wlal,dj kx.s,dj
fmkak.kak ´k ksid'¶
„jka wirKj lSfõh'
§okakjd mq;d' wo u''g y'''˙
i;=gq ojila'¶
„jka ñ,skao foi;a b∫ks,a
foi;a neÆfõh' „jka tkakg;a
fmr ñ,skao meñK „jkaj
je<|.;af;ah'
iS.s˙ Final 715

§ux WUj ojila ±lald „jd'


uu bka≥g;a weú;a lsõjd' wfka
n,mkaflda' wms jhig .syskafka'¶
fouiaiskd,d je<|.;af;a
mq≥udldr wdorhlsks' Ndjkd l∫Ω
ms˙ fofk;ska n,df.k Wkakdh'
§wlafla'¶
jeäfhkau we~qfkaa wehgh'
bka≥gh' weh bls ì¢ñka
ye`vqjdh' fï ál fjk nj fl,a,
lshQ nj wehg isysúh'
§w''ms''j n'',''ka''k wd''fõ
ke;af;a wehs u,a,sfha' Thdjhs
orejjhs kx.sjhs fld''É''p''r
u;la jqKdo@ uu fld''É''p''r¶
wehg lshd.kakg ne˙úh'
§yeufoau u;lhs wlafla'
716 iq„j m%ikak wdrÉÑ

yeufoau' tfyu wu;l l<dkï


uu fld,a,j tjkafka kE''fka'¶
b∫ks,a „jkaj je<|f.ku
foajl foi neÆfõh'
§foa''j ¥'';''fh''la jf.a
fld,af,la is.s˙ tlg weú;a
ydialï lrkfldg ug fudllao
±kqKd' talj ±lal uq,au ojfi;a
ug fudllao jqKd' w''fka u''f.a
o''re''jd¶
weh ≥jf.k fuka ú;a foajlj
je<|.;af;ah'
§wfka fudav fld,a,d' u''g
ue''v''ï lsõjfka' uu'¶
weh foajlg .eiqfõh'
§b;ska uu je|,fka .sfha
w''ï''ud'¶
iS.s˙ Final 717

foajlg weäK'
§f,dlalsj yïnjqKd' WUj
;uhs ±lafla ke;af;a mqf;a¶
„jka meñK ;drldj
je<|.;af;ah'
§wjqre≥ úis.dKla ug uf.a
iq≥ ndmamsj ke;sjqKd' wd''fha
ke;slrkak nE' lj∞j;a nE'
fuÉpr fyd| ndmamsfhla'
u,a,sfhla b|,fka wmsg'¶
;drld lj∞j;a ke;=j
we~qjdh'
§„''jd¶
l;dlf,a rUqlaje,a, uy;dh'
§;d;af;a'¶
§wo thd Wkakdkï'¶
718 iq„j m%ikak wdrÉÑ

„jka ysi jekqfõh'


§thd ke;sjqfka kE ;d;af;a'
yeu∞u;a udhs fld,a,hs <Û
Wkakd' mq;d weú;a lsõjd iS.s˙
tlg wdmq uq,au ojfia fudllao
jqKd lsh,d' t;fldg thd okafka
kE fï thdf.a wïud iShd udud
yomq iS.s˙ tl lsh,d' okafka kE'
miafihs uu lsõfõ'¶
§foajl mq;d we;=f,a b|,d fï
ydialu lf,a thd' uu okakjd'
thd .sfhakE ;uhs' fï <Ûu
we;s'¶
rUqlaje,a, uy;d y~ñka fuka
lSfõh'
§ug uf.a jákdu uqKqmqrdj
wdfh;a ,enqKd' fld,a,j yokak
y˙hg ≥la ú¢kak we;s'¶
iS.s˙ Final 719

„jka iskdiqfkah' ta iskyj


;du;a tfyuu hehs b∫ks,ag
is;=◊'
§thdj Thd,g fmkak.
kak ug wdidj ;snqfka' wjqre≥
.dKla talg n,df.k Wkakd'
fld<U m†xÑhg wdfõ <Ûl°'
thdf.a iagãia bjrfjkl,a
Wkakd ;d;af;a' bjrfjÉp .uka
udláka jev lrlr Wkafka' wïud
jf.auhs' n;a lvj,g .syska
whsähd fokjd t∞ b|,d n;a
lfâ fikÛ' kqjr fmryer ldf<a
bhf,d.a lfklaIka yh y;aody
fia,a lrkjd' yeufoau n,df.k
Wkakd' t;fldg ;uhs ys;=fõ
thdj .e<fmkafka is.s˙ tlg
;uhs lsh,d' ug ´kjqfka Thdf.a
720 iq„j m%ikak wdrÉÑ

uqkqmqrdj Thdgu fokak' fohla


.kak ys;df.k tõjd lsh,d
ys;kak tmd¶
„jka wirKj lSfõh'
§Thdg fï mjqf,ka .kak ;snqk
foa Thd fldfydu;a .;a;d „jd'
tal fokakhs ug ukqiailula
ke;sjqfka'¶
rUqlaje,a, uy;d wjqre≥
úis .Kklg fmr ;ud w;ska jQ
jeroafoa j.lSu ndr.;af;a tfiah'
§uu ;d;a;g bka≥ wlalg ñ,Sg
uf.a fl,af,da ;=kafokdg t∞
jf.au wdofrhs ;d;af;a' wohs uu
uf.a whj wjqre≥ úis .dKlg
miafia ±l.;af;a' ta .ek ug'¶
„jkag wjidkfha° we~q◊'
iS.s˙ Final 721

Ndjkd meñK Tyqf.a ysi


ms˙ueoa∞h'
§w~kak tmd wmamÉÑ' wmsg
±ka Thd ,enqkfka' keka†;a
n,kjd we;s b|,d b|,d thdf.a
uy;a;hj tlalf.k weú;a
w`vjkjd lsh,d' wr n,df.k;a
bkakjd'¶
Ndjkd fmkajQfha kr®u∞f.a
mska;+rhh' „jka f.dia ta mska;+rh
w;ska ms˙ueoafoah'
§mõ¶
;drld uqj ;olrf.k lSjdh'
§wmamÉÑg weú;a b|.kak
lshkak mqf;a¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
Ndjkd f.dia „jkaj tlaldf.k
722 iq„j m%ikak wdrÉÑ

wdfõh'
§±ka „jd fudkjo mq;d
lrkafka'¶
rUqlaje,a, uy;d weiqfõh'
§ux ;d;af;a lkaiag%laIka
äihskr® flfkla' fufya
lkaiag%laIka µr®ï tll
jevlrkjd' ¶
„jkaj î tï whs iS tÉ tfla†
≥gqfõ lkaiag%laIka m%or®Ykfha°
nj ñ,skaog isysjQfha túgh'
§„jd¶
Tyq h,s;a l;dlf,ah'
§;d;af;a¶
§wms fjkafj,d ysgmq ldf,a
we;s mq;d' Thd ±ka wms;a tlal
bkak ´fka' wms;a tlalu¶
iS.s˙ Final 723

„jka n,df.ku Wkafkah'


§ñ,skao;a ±ka thdf.u ìiakia
tlla mgka wrka ;sfhkafka'
fl,af,da fokakhs fld,a,hs iS.s˙
tl n,d.kS' Thd ñ,skao tlal
wfma fohla lrkak .kak¶
„jka wysxil f,i iskdiqfkah'
§ug fï ne¢u we;s ;d;af;a'
y˙ ;ksfj,d Wkafka' tal lshkak
wudre ≥lla ;d;af;a¶
„jka lSfõh'
§wms ;ksfj,d kE lsh,o
ys;kafka' fkao f,dl= mq;d¶
ñ,skao ysi jekqfõh'
§±ka bkafka w;=re.s˙fha
fkao@¶
§Tõ ;d;af;a' Bfha fmfr®ofka
724 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fld<U wdfõ' lekaä ,Ekaâ tl


úl=Kkak ∞,d ;sfhkafka' tal
°mq .uka fufya fmdähg f.hla
yokak .kak bkafka¶
§tmd¶
rUqlaje,a, uy;d lSfõh'
§„jd wms;a tlal bkak ´k'
tfyu fkao f,dl=mq;d¶
§tal uu wo fkfïfka ;d;af;a
lsõfõ¶
b∫ks,a b†˙hg wdjdh'
§uu ;d;a;f.ka lj∞j;a
fohla b,a,,d kE ;d;af;a¶
weh lSjdh'
§talfka ≥j¶
§ta;a wo b,a,kjd' „jd
iS.s˙ Final 725

wms <Ûu ;shd.kak' wdfha fï


;d;a;ghs mq;dghs fjkafj,d bkak
fokak nE' y˙hg ≥la úkaπ' uf.a
fl,af,da ;=kafokdg;a yhshlg
flfkla bkak ´k' ñ,skao;a
y˙hg ;ksfj,d bkafka' ;kshu
≥la ú`o ú`o' tfyu bkak wudrehs¶
weh ≤;u tlalr lsSjdh'
rUqlaje,a, uyd; iskdiS neÆfõ
„jka foih'
§Thd ug nE lshhs' Thdf.a
wlalg nE lshkafka kE' uu
okakjd¶
„jka wdorfhka b∫ks,a foi
neÆfõh'
§tkjd wlafla'¶
„jka lSfõh' ;drld;a fka;%d;a
726 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Ndjkd;a w;afmd<ika ≥kafkdah'


fka;%d frdao mqgqj lrljdf.k
b†˙hg wdjdh' weh tfyuu
weú;a w,a,d.;af;a foajlf.a
w;h'
§t;fldg fï wfma iq≥ u,a,sj
tmdo@¶
fka;%d weiqjdh' Ndjkd w;a
ne|f.k iskdiqkdh' ztalfkaZ
§uu ñ,S'¶
„jka hula lshkakg fuka
.sfhah' tfy;a ñ,skao th
keje;ajQfõh'
§uu Wfò fld,a,g uf.a
fl,a,j fokak ;SrKh lf,a WU
uf.a uiaiskd lsh,d ±kf.k
fkfï „jd'¶
iS.s˙ Final 727

ñ,skao ikaiqkaj lSfõh' Ndjkd


mqgqfõ m;a;g meñk ñ,skaoj
je<|.;a;dh'
§wms fldfydu;a iS.s˙ tl wmsg
.;a;d „jd' oeka tal whs;s wfma
µeñ,s tlg ú;rhs' uf.a fl,af,da
;=kafokdghs Wfò fld,a,ghs'
tÉprhs' blaukg fï fjäka tl
.kakjd' tfyu fkao ;d;af;a¶
foajl l∫Ω mqrjdf.k
n,df.k Wkafkah'
§wms tal l;dlr,d bjrhs „jd'
;Ska≥hs' wmsg fld,a,j ´k' wfma
tldj'¶
§ishghs ;d;a;ghs wïughs
wlal,dghs mska¶
foajl we~qïnr y~lska
728 iq„j m%ikak wdrÉÑ

lSfõh'
§ug ljqrej;a mska fokafka
keoa|@¶
Ndjkd f;d,a mg ;olrf.k
weiqjdh'
§mska l|lg ;j mska fudlgo
iqoa†¶
foajl lSfõh' ish,a,kau wef.a
mskanr uqyqK foi n,df.ku
Wkafkdah'
§±ka wïud wms mdáh iagdÜ
lruqo@ Thdf.a wdor”h uiaiskd
fjkqfjkqhs uf.a¶
lshdf.k wd foa weh
.s,.;a;dh'
§„jd¶
rUqlaje,a, uy;d l;dlf,ah'
iS.s˙ Final 729

§;d;af;a¶
§Th bkak f.a i;shla we;=<;
ndrfokak' fld,a,d tlal fufya
tkak' wmsg Thdj;a <Û ;shd.kak
´k' fld,a,j;a wms <Ûg ´k'¶
§talfka uu tlalf.k;a wdfõ
fkao iShd¶
weh rUqlaje,a, uy;df.a lr
jgd ≤;u hjd lSjdh'
§±ka wr lsõj fmdä frdaid nia
tl ´vr® lrkak fjhs jf.a fkao
bka≥¶
ñ,skao lSfõh' Ndjkd
iskdiqkdh' „ú;h werfUkafka
±ka hehs wehg is;=◊' ta i;=g
fufyu iurd f;areula ke;'
§ljoo fokakg ±ka fjäka
730 iq„j m%ikak wdrÉÑ

tl .kak ´k'¶
Ndjkd foajl foi neÆjdh'
foajl weh foi neÆjdh'
§iShd ±ka wmamÉÑghs ughs
fufyg tkak;a lshmq tfla
;d;af;a fï¶
§lshkak mq;d lula kE'¶
§kE fï' fyg wksoa∞ jqk;a
lula kE'¶
foajl ysi liñka lSfõh'
Ndjkd mmqj ms¯.sh ne,aulska
n,df.k Wkakdh' z;ekalshq fida
uÉZ
§tfykï fokak;a tlalu
n,,d †khla ∞.kak' fkao bka≥¶
§ux fjäka tfla fl,a,f.a jev
ál n,d.kakï ;d;af;a' yeufoau'
iS.s˙ Final 731

tl kx.shhsfka bkafka fkao Iq¥'¶


;drld lSfõ wehj je<|f.
kh' fldfydu;a weh is;df.k
Wkafka tfyuh'
§ux wks;a foaj,a ál n,kakï
;d;a;d' fydaï lñka fjäka lsh,d
folla ´k kE' wms tl W;aijhla
.uq' fkao wmamÉѶ
fka;%d weiqfõ „jkaf.kah'
§ug mqf;a fïl ySkhla
jf.afka' lshk fohla ud;a
lrkakï' ug wo ,efnk foaj,a
jeähs' uu tl fohla ú;rla
ñ,Sghs bka≥ wlalghs fmdfrdka≥
fjkakï' uf.a ≥j,d ;=kafofkla
jf.a uu WfUhs wlalf.hs
fl,af,da ;=kafokdj n,d.kakï'¶
732 iq„j m%ikak wdrÉÑ

„jka lSfõ tmuKh'


§wmsg;a b;ska n,d.kak
lsh,d oyhla myf<djla kEfka
wmamÉÑfha' fkao@ Thdj;a wms
n,d.kakjd'¶
Ndjkd lSjdh' yefudaf.au
yoj;aj, ;snqfka tjeks woyils'
wdorhls' lelal=uls' wo ;rï
iekiSula oekqk ojila fï
„ú;fha lj∞j;a ;sî ke;ehs
Ndjkdg is;=◊'
iS.s˙ Final 733

42
Ndjkd tl fudfyd;l
foajlf.a w;lska w,a,df.k Wvg
.shdh' fï fudfyd; tk;=re weh
mehla muK l=reudKï we,aÆjdh'
Ndjkdf.a w;l t,a,Sf.k
foajl wef.a ldurhgu wdfõh'
miqj weh w;a ne|f.k n,df.
ku Wkakdh'
§iqoa†'¶
§ï' iqoa† ;uhs' fudlo b;ska
734 iq„j m%ikak wdrÉÑ

±ka lshkafka iqoa†g'¶


Tyq Nla;su;a f,i wehf.a
w;lska w,a,d.;af;ah' Bg;a
miqj ne;snr f,i wef.a w;
ism.;af;ah'
§fï „ú;hu wo isg Tngu
lem lrñ Ndjkd l=u˙h'¶
weh iskdnrju Wkakdh'
§tal msiafida woo ys;d.;af;a¶
§wofka ug mr®ñIka ,enqfka¶
§b;ska uu mr®ñIka ≥kakfka
l<ska'¶
Tyq yeÛSïnr f,i wehf.a n|
jgd iqr; hjd mmqjgu fl,a,j
.;af;ah'
§ljqo ys;=fõ fï rkal| ugu
fohs lsh,d' nfhkafka Wkafka'
≥mam;a fld,a,fka' .fïfka' fohso
iS.s˙ Final 735

lsh,d okafk;a kEfka' nfhkafka


Wkafka'¶
weh wkjirfhkau Tyqf.a
k<, ism.;a;dh'
§fï ;sfhk iekiSu Tkak
fufyuu uu fokjd' W∞fjk
yeu ojilau ug fï jf.a ´k¶
§ujkakï'¶
§fmdfrdka≥ lshkafka yoj;skau
bIaG lrk foaj,aj,g¶
§ielhla tfyu ;sfhkjo
Tng'¶
weh hgeiska neÆjdh'
§wkafka' fï ysf;a iel ixld
kEfka' tlmdru uu uf.a mmqju
≥kak flfkla¶
§okakjd' talfka ;du;a fï
W;=r ol=K udrefj,d bkafka'¶
736 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§tfyu nE' ±ka iqmr® uEka jev


fmkajkak'¶
§fï wou¶
§ï'¶
§y˙' uu uf.a fkdakj mq≥u
lrjkak ;du .;af;a kE¶
§tpprgu mq≥u lrjkak
foaj,a ;sfhkjo@¶
§;sfhhs ;sfhhs'¶
§tlla folla ±kauu
fmkakkakflda'¶
§tfyu nE' <Û†u ojila
tkjd'¶
weh ta weiaj,gu tnqKdh'
§Thd udj mq≥ulr,d bjrhs
foafjda' ±ka n,d.kak uu Thdj
mq≥u lrk yeá'¶
iS.s˙ Final 737

weh f.dia w,aud˙h újr


l<dh' Bg;a miqj l=vd cqj,˙
fndlaaia tlla .;a;dh' tys jQfha
iqkaor ms˙ñ uq≥jls'
§flda fokak w;' n¢k ojig
∞k w; tmd' tal fjku ∞kjd'
wo fïl fokak¶
foajl n,df.k isáoa°u weh ta
uq≥j ±ïudh'
§,iaikhs' „úf;a ∞mq ,iaiku
uqoao@ talfka ∞kafku ke;=j
Wkafka'¶
foajl tfoi n,df.ku
Wkafkah'
§iqoa†'¶
§ï'¶
§ug w~qkd'¶
§±lald' ≥l;a ys;=Kd ug'¶
738 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§yeufoau Thd ksidfï yojf;a


úYajdih ksid'¶
§tfyu ys;kjo@¶
§Tõ'¶
§tafla fldÉpr foaj,a ;snqKo
lsh,d Thd okafka kE'¶
§okakjd iqoa†¶
§fï iïnkaOh y˙ flá tlla'
ta;a l;dj †.hs¶
§;j †. fjhs' ta;a kej;Sula
ke;sfjhs'¶
weh Tyqf.a k<,g k<,
;ndf.k Wkakdh'
§wog tlla fokak' fyg úis
fo∞ia mkaiShla ´k¶
weh lSjdh' foajl ≤ia
mshdf.k fuka wef.a isyska f;d,a
iÛ,g nrjqfkah'
iS.s˙ Final 739

§iq¥'¶
;drld wdfõ lE.idf.kuh'
fof;d,a uE;aúh'
§´' fid˙ fid˙ iq¥¶
;drld ysi ìug kjdf.k
iskdnrj ldurfhka hkakg
.shdh'
§fufya jfrka nx'¶
foajl l;dlf,ah'
§tl f.al ,õ lrkjdkï
uiaisfka ldufr® f∞r f,dla
lr.kska' wks;a foaj,a f,dlalr.
kak l<ska' ´fla'¶
§f;arefka kEfka'¶
Ndjkd ,e–cdfjka ìu
n,df.k iskdiqkdh'
§WU fkdb∫,a fof;d,u b∫,a
l<dfka' fkao¶
740 iq„j m%ikak wdrÉÑ

foajl ysi leiqfõh'


§udj álla n∞.kska' tÉprgu
uu WUg wdofrhs'¶
;drld ≤;a fomig úys∞
lSjdh' foajl wehj mq≥udldr
wdldrhlska je<|.;af;ah'
§WU;a jfrka iq¥' uf.a cx.s
fldfܶ
weh lSjdh' Ndjkd Tjqka w;r
isrjQjdh'
§fï wdorhg weia jyla j†kak
tmd' ±Üia ´,a'¶
;drld lSfõ yeÛsïnrjh'
Ndjkdo weia mshdf.k me;=fõ
thh'
§;j fmdä fohla ;sfhkjd
whsfha'¶
;drld lSjdh' Ndjkd
iS.s˙ Final 741

úuis,af,ka neÆjdh'
§fudllao ;rE'¶
§fï f.or .ek WUg f.dvla
n,kak fjkjd' wfma mjq,g ;j
ál ld,hla hkl,a irï lE,a,la
tkafka kEfka' ´fla' b;ska
yeufoagu WUg ≥jkak fjhs'¶
foajl iskdiqfkah'
§uu tal wdidfjka lrkjd'¶
§iuyr ?l uu weú;a WUg
lshhs fld;a;=jla lkak wdihs nx
lsh,d' wms tfyuhs'¶
§b;ska f;d;a;=jla °f.k
fld;a;=jla f.k;a luqflda nx'
bjrhsfka jefâ'¶
;drld †,sfik ≤iska
iskdiqkdh'
§;ekalshq fida uÉ' WU wmsj
742 iq„j m%ikak wdrÉÑ

n,d.kakjg wms WUg fokafka


WUgj;a ys;d.kak ne˙ wdorhla'
n,mkaflda'¶
§tal we;s ;rE' fïl fndakia
jdikdjla'¶
;drld foajlf.a uqyqKg <xù
;j;a yd≥jla ≥kakdh'
§fudlo WU rjkafka' wmsg;a
fïlj bôkak ´k'¶
Ndjkd weo l<dh'
§fl,a,j i;=áka ;shmka' ta
we;s' ux wrjd úysΩjg lsõfõ'¶
;drld wjidkhg lSjdh'
§fïlS y˙ uQä lrlagr® tlla'
fmdâvla nekafkd;a yQ ;sh ;sh
w~kafka' yenehs WUg mqΩjka
tl ;;amfrka fïlSf.a we`ä,a,
k;rlrkak;a'¶
iS.s˙ Final 743

§okakjd ;rE'¶
§talfka' uu fï fïlS .ek
lshkjd' fïlS k,a, uf,a fl,a,
lsh,d WU okafka keoao fkao@¶
Ndjkd rjdf.k fuka foajl
foi neÆjdh' ;drld .sh miqj
weh foajlf.a w;la f.k
ñ˙l=jdh'
§uuo ±ka k,a, uf.a lE,a,
fu;k' thd lshk tajg TΩj
jkkak' wd'¶
foajl iskdiqfkah'
§iqoa† b;ska k,a, uf,a fl,a,
;uhs fldfydu;a'¶
foajl nhla ke;sj lSfõh'
Ndjkd Tyqf.a .;g nrjQfha
ta l=i fldks;a;df.kuh' ±ka
fld;rï ksjko@
744 iq„j m%ikak wdrÉÑ

43
„jkq;a foajl;a iS.˙
s ksjiska
hkakg msg;a fjoa° mdkaor tlg;a
<xù ;sn◊q ' „jka hkakg fmr
ish,a,kaju je<|.;af;ah'
§Thd „jd fld,a,j;a wrka
blaukg tkak ´k¶
rUqlj
a e,a, uy;d „jkaj
je<|f.k lSfõh'
§tkjd ;d;af;a' uu ys;f= õ
f.hla .kak lsh,d¶
iS.s˙ Final 745

§fï f.or fmdä ≥jg;a whs;hs 's


ta whs;hs Thdghs fld,a,ghs;a
;sfhkjd' uu yefudagu fohla
≥kakd' fokak ne˙jqfka uf.a
fl,a,g ú;rhs¶
„jka n,df.k Wkafkah' Tyq
b∫ks,j a je<|f.k iEfyk
fj,djla Wkafkah'
§blaukg fld,a,j;a wrka
tkak' wmsg mqΩjka Thdj;a n,d.
kak' kx.s ysgmq ldufr®u uu Thdg
,Eia;ls rkakï'¶
b∫ks,a lSjdh'
§Thd,d tlal „j;afjk tl
iekiSula wlafla'¶
§wmsg;a'¶
„jkq;a ñ,skoa ;a iEfyk
fj,djla je<|f.k Wkafkdah'
746 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fouiaik s d,d fiÜfjkakg fjku


fj,djla ∞.;af;dah'
§wms fiÜfj,d lrk fohla
.ek l;dlruq „jd¶
§fyg ∞.uq upx'¶
Ndjkd;a fka;d% ;a iskdiqfka
uqyK
q g uqyK q n,dh' „jk meñk
fka;d% f.a ysiu ism.;af;ah'
§ux .syk s a tkakï f,dl= mqf;a'¶
fka;d% „jkaf.a l=iu
ism.;a;dh'
§wms blaukg tuq ndmafma' ï'¶
;drldo meñK „jkaj
je<|.;a;dh'
§uf.a „úf;a ug ,eìÉp
f,dl=u ;E.a. Thhs wfma
fld,a,hs'¶
;drld foajl .ek lSfõ
iS.s˙ Final 747

tfyuh'
„jka wjidkhg w,a,d.;af;a
Ndjkdjh' th mq≥udldr je<|.
ekSula úh' Ndjkdo Tyqj ta
wdorfhkau je<|.;a;dh'
§Thdj n,d.kak wmg ,eìÉp
tlu we;s' fjk fudkj;a tmd
mqf;a¶
„jka Ndjkdf.a ysiu ismf.k
lSjdh' fld;rï yeÛSïnr jQjdo
lshkjdkï wehg l;dlrkakg
mjd ne˙úh' Bg;a miqj weh
id,fha ìu fooKu Tnd „jkag
jeka`∞h'
„jkq;a foajl;a ish,a,ka
foiu neÆfõ blaukska tkakï
lshkakkdla n`≥jh' fï wÆ;a
jQ kElug weia jyla lg
748 iq„j m%ikak wdrÉÑ

jyla j†kakg tmd hehs b∫ks,a


yoj;skua me;=jdh' fldfydu;a
;u mjq,g ±ka W∞ù we;af;a
fyd| ld,hla nj wehg bfjka
fuka ±kq◊'

*** *** *** *** ***

§fï yeufoau fjkqfjka Thdg


mska lshkak fjkjd ue◊l' uq,k s u
a
fld,a,j /l.;a;d' Bg miafia
wjqre≥ úis.dKl ;=jd,hla Thd
wo ikSm l<d' uu ta ksid fldÉpr
≥lska Wkako lsh,d Thd okafka
kE' uf.a „úf;a tfyu miq;eú<s
fjkak fohla ;snf q ka kE' ta;a
fï m%Yf a ka ;snK
q d' y˙ ≥lska
Wkafka ta .ek' j;djla folla
iS.s˙ Final 749

„jkaj fydhdf.k kqjr hkak;a


uu ys;df.k Wkakd' uu ta .ek
wr®ck
q wkal,ag;a lsh,d ;snf q ka'¶
Ndjkd meñK iShdj
je<|.;a;dh'
§yeufoau jqfka fyd|g lsh,d
ys;uq iSfha' ta fokakd f.dvla ≥la
ú|,d ;sfhkjd' wmamÉÑhs mq;hs
;kshu Whdf.k msydf.k ≥l
iem fn∞f.k b|,d ;sfhkafka'
wmamÉÑ fõ,dik wdfjd;a thd
WhkjÆ fojlhshd wdfjd;a thd
Whkjd' fokakd fokakf.a we∫ï
udrefjka udrejg fydaokjd' wms
wïug ;d;a;g i<lkjd u†
lsh,d f;arefka thd wmamÉÑj
n,d.kak yeá ±l,hs'¶
Ndjkd wjxlj lSjdh'
750 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ug wo y˙u i;=gh q 's iuyrúg


uf.a „úf;a WofjÉp fyd|u oji
wo fjkak we;s' tal W∞l<dg
Thdg msk'a wms fjäka tl
,iaikgu .uq'¶
rUqlja e,a, uy;d lSfõh'
§Tõ' fyg wksoo a u .kak ´k
iShd' ke;akï uqka fokakg weia
jy jefokjd¶
§tfyu fjkak fokafka kE"
uu fygu hkjd fndaê mQcdjla
;shkak'¶
b∫ks,a lSjdh'
§wïug wo y˙u i;=gh q 's
thdf.a fmdä nEkhs mrK u,a,h s s
fokaku ,enqkfka'¶
;drld lSjdh'
§fï f.or tfyu iqn foaj,a
iS.s˙ Final 751

fjkak ´k f.hla' myq.h s ojiaj,


fudllao krl ne,aula jeá,d
;snKq d'¶
§Tõ wïud' fï f.org wo
b|,d ls˙ W;=rhs' ls˙u W;=rkak
´k fkao iq¥'¶
fka;d% lSfõ Ndjkd foi n,dh'
§fudlo tal lsh,d ux †yd
n,kafka'¶
§ls˙ W;=rjkak ´k Thd'¶
§wmamo fnd,' ±ka uuo l=ll a =
foaù fjkafka'¶
ish,a,kau iskdiqfkdah'
§Tõ' myla yokjd lsõfõ'
folla ;=kla fyg wksoo a u yokak
fjhs fokakg' wmsg mdΩhs fkao
bka≥'¶
ñ,sko a lSfõh'
752 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§wfka b;ska ñ,S;a iShd flfkla


fjkjfka'¶
Ndjkd ≥jf.k f.dia ñ,sko a j
n∞f.k lSjdh'
foajl Ndjkdg .;af;a mdkaor
y;rgh' mq≥uh kï" ta mdkaor
y;rg wehj wj†ù isàuh'
§;ekalhs q fida uɶ
foajl .;a yeáfhau Ndjkd
lSjdh'
§fµda jÜ iqo†a ¶
§fï uy mdkaor udj
u;lajK q dg' whs ,hsla ±Ü'
yeu∞u m%dr®:kd lf,a tfyu
flfkkaj ;uhs' ldj u;la
fjkak;a l<ska udj u;la fjk"
ldg fokak;a l<ska ug fokak
ysf;k" ldj bôkak;a l<ska udj
iS.s˙ Final 753

bôk" ldjj;a <Ûg .kak l<ska


udj <Ûu .kak" ud;a tlal ks∞.
kak" ug l,ska weyefrk" fyd|
uy;a;fhlaj uu me;=jd' whs
úIaâ" wekaâ whs yeõ îka fõáka
fµda f,dak.
a a ghsï' kW whs f.dÜ
uhs úIa' ;ekalh s q fida uɶ
weh lshjdf.k .shdh' foajlg
;snf
q ka wyf.k bkakg mu◊'
§b;ska iqo†a ta uuuo lsh,d¶
§whï Iqj' uu okakjd ta Thd
lsh,d' ta .ek ug vjqÜ tlla kE'
iuyr foaj,a .ek ykavâ % m%ikaÜ
fkfuhs foajlhsfha' ;jqikaâ
m%ikaÜ Iqj' hQ wd o úIa' hQ wd o
,õ' wekaâ hq wd uhska ¶
weh we| u; b|f.ku
lshjdf.k .shdh'
754 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§jka ;sx'¶
§lshkak iqo†
a ¶
§yeu fl,af,lau fï;rï
wjxl kE y˙o@ fï;rï ´mkq;a
kE' ksy;udkS;a kE' ysf;a yeÛSu
;snkq ;a lshkafka kE' fudlo wks;a
flkd w,s TΩj .kS lsh,d' ta;a
uu' whï fkdÜ ,hsla ±Ü¶
weh ta álo lSjdh'
§ug Thd .ek lshkak tmd
iqo†
a ¶
§wehs¶
§Thd .ek Th;a fkdokak
foaj,a uu okakjd¶
Ndjkd ≤ia mshdf.k we|
úh,g nrjQjdh'
§ux okakjd' talfka fuÉpr
wdofr®¶
iS.s˙ Final 755

weh ryiska fuka lSjdh'


§b;ska lshkak fï mdkaor
y;rg wehs udj u;lajf q ka¶
§u;;afjkak ldrKdjla ´ko@¶
§kEfka¶
§talfka' b;ska uu l;dl<d' uu
fï wfma fmdä l=ii a h
s g wdjd¶
§wehs¶
§ls˙n;a yokak¶
§wfka Thd¶
§ï' wmsg wo y˙ iqn ojilafka'
Bfha wmamÉÑhs udhs ks∞.kakfldg
f.dvla ? fj,d' b;ska ys;j = d
Wfoau ls˙n;a álla yo,d ;sh,u
tkjd lsh,d'¶
Ndjkdg mq≥u ke;' flfkla
wdorfha° ukqii a fhla fjkafka
Tyq ukqii a lï iuÛ l<ska
756 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ye° ;snKq dkïh' „ú;fha ke;s


ukqiia lï wdorfha° tkafka ke;'
§ug;a ls˙n;a álla wrka tkak
fydf|a' ojila f.kdjd y˙u rihs'
wr fldgmq lÜg iïn,h;a tlal¶
§yd' wfma weUq,a ;sh,a áll=;a
∞f.k luq¶
§fouq f.aula' b;ska lshkakflda
wmamÉpd fudkjo lsõfõ¶
§weú;a lshkakï' thdf.a
weiaj, l∫Ω Bfha¶
§ug fï i;=g iurkak ≥rl
hkafkdak' fldfyo fï iS.˙ s tlla
tlal fy,fjkak nEfka¶
§talg n◊kak tmd'¶
Tyq lSfõh'
§wms yïnjqfka wms tl;=jf q ka
wms wdorh lf,a wms fuÉpr
iS.s˙ Final 757

<xjqfka is.˙
s tl ksid' ug tal
foajd,hla jf.a¶
Tyqf.a fï W;=ï .;s.K = j,g
Ndjkd msh% l<dh' tajd ≥r®,Nh'
we;a;gu tjeks .;s.K = we;s
flfkla yuqfõhehs is;h s fkdyel'
Ndjkdo tfyu is;f = õ ke;'
tfy;a foúhka ta ≥r®,N .;s.K =
iuÛ flfklaj ujd ;sn◊ q ' mq≥uh
Tyqj ;udg ysñùuh'
§tfykï Wfokau foajdf,g
tkak fydf|a' ug álla <Ûg
fj,d bkak ´k' udr fiakdj tkak
l,ska tkak¶
§tkakï' talhs fï weyerjkak
l;dlf,a¶
§wr ux ≥kak fidai mdg Ir®Ü
tl we|ka tkak fydf|a'¶
758 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§ï'¶
§b;ska ug;a fudllay˙ we|ka
tkak lshkakflda' uekr®ia okafka
kEfka fï f.dka ;ähd¶
weh lSjdh'
§fudl weka|;a b;ska ,iaik
whg we∫ula lsh,d f;areula kE
iqo†
a ¶
§tfykï Th fudllay˙
mg,jf.k tkjd¶
§mg,jf.k kdj;a fudlo
ugkï¶
§Igma' ls˙n; y˙hg yokak'¶
Ndjkd ≥rl:kh ;nd th mmqj
Wv ;ndf.ku ≤ia mshd.;a;dh'
zfï ysf;a ;sfhk i;=g wdrlaId
lrkakZ weh ryiska fuka me;=jdh'
iS.s˙ Final 759

44
foajl wmamÉÖf.a we| fj;g
.sfha fmdä ls˙n; flfy,a
fld,fhka ;jd lE,s lmd lÜg
iïfnda,ho fldgd ;ndh'
„jka Wkafka kskafoah' Tyq Bfha
ks∞.;af;a mdkaor ;=k;a miqjQ
miqjh' fï „ú;fha i;=gq ojia
W∞jQfha y˙u fmdâvh' ta;a Tyqg
Bfha oji mq≥u iekiSula f.k
wdfõh' ks∞.kakg fmr „jka
760 iq„j m%ikak wdrÉÑ

;u ñh.sh ì˙| iuÛ iEfyk


fj,djla l;dlf,ah'
foajl we|.;af;a wmamÉÖ
ks∞f.k Wka ksidh' fmdä <sf|ka
kdk wka;su ojia ál fïh' fï
ksjfia Tyq ms%hl< foaj,a w;r fï
fj< <Û fmdä <s|o úh' zhkak
l<ska Thdj wrka weú;a fu;k
;sh,d j;=r álla TΩjg ∞kak
´k'Z foajl is;d.;af;ah' fï
l;dj wo lsõfjd;a wou kduqflda
lsh,d weh lshk nj foajl
±kf.k Wkafkah'
foajl frdai mdg lñihg
furEka mey.;a ghs máho
me<|f.k „jka fj; wdfõh'
wmamÉÑf.a we| u; jdäù Tyq
ál fj,djla wmamÉÖ foi
iS.s˙ Final 761

n,df.k Wkafkah' „ú;h iuÛ


wjqre≥ .dKla TÜgq jQ ≥lanr
;reKfhla jhig f.dia ;snq◊'
foajlf.a yoj;g ±kqfka wdorh
uqiqjQ wm%udK ≥lls' zThdg
yeu∞u ≥la ú¢kak fokak nEZ
Tyq is;=fõh'
§wmamÉÑfha'¶
foajl l;dlf,a kEfuka iS;,
jQ w; wmamÉÑf.a mmqj u;
;ndh' mqxÑ ld,fha wmamÉÑf.a
fï mmqfõ frdau w;r ysi
;ndf.k ks∞.;a whqre foajl
isyslf,ah' ;j tl ojila tfyu
ks∞.kakg Tyqg wdidjla we;súh'
§wfka mqxÑ uy;a;fhda' hkako
mqf;a¶
„jka weiawer weiqfõh'
762 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§Tõ wmamÉÑ' wo jevfka' uu


ls˙n;a álla ye≥jd' ld,d hkak
´k¶
§wfka Thd mdkaor
weyereKdo@¶
§Tõ wmamÉÑmiafia ls˙n;a
mdrla ye≥jd' lÜg iïfnda,hl=;a
yo,d ;sfhkafka' ld,u hkak'
ke;akï flfy,a fld,hla we;s
T;df.k hkak'¶
§T;df.k hkakï mqf;a¶
„jka fld,a,d foi n,df.ku
Wkafkah'
§Thdg fohla ,efnkak wehs
fuÉpr mrlal= lsh,d yeu∞u
ys;=jd' wms yeufoau ,iaikg
lruq'¶
§fyd|hs wmamÉÑ' uu .syska
iS.s˙ Final 763

flda,a lrkakï' yjig uyf.


or me;af;a weú;a hkak' udud
n,df.k bkakjd lsõjd fkao¶
§Tõ mqf;a' Th fldfyagy˙
hkak' ¶
§hkak' wmamÉÑ tfyu
.sfhu kEfka' uu;a wo álla
mrlal=fjkjd' tfyu jqfkd;a
iS.s˙ tlg;a weú;a hkak¶
foajl we| mduq<°u „jkag
jekaf|ah'
§wïud wo bkak ;snqKd' wms
fï f.o˙ka hkak l,ska wïug
∞khla °,u huq mqf;a¶
§tfyu lruq wmamÉÑ' ug;a
wdihs¶
foajl hk foi „jka n,df.
ku Wkafkah' fld,a,df.a „ú;h
764 iq„j m%ikak wdrÉÑ

u,a me,hla fukah' ,iaik u,a


me,h fkdfõ' ta u,a me,fha msms
u,h' ta Ndjkdh'
Ndjkd ;d;a;df.a;a wïudf.a;a
ldurhg .sfha ? we∫u msákauh'
mq≥uhlg fuka fï uyd mdkaor;a
fofokdu wj†fhka Wkafkdah'
§tkak iqoa†' wms fï l;dlrlr
Wkafka Thd .ek ;uhs¶
Ndjkd wïud;a ;d;a;d;a <Û
we,jQjdh' fokakd <Û we,jqfka
iEfyk ld,hlg miqjh'
wïud;a ;d;a;d;a <Û wka;sugu
ks∞.;af;ao wehh' Ndjkd fjku
ldurhlg .sfha yh jirg;a
.shdg miqh' idudkH fm< lrk
ld,fha°;a we;eï /hj,°
weh fldÜgho /f.k wïud;a
iS.s˙ Final 765

;d;a;d;a <Ûg ks∞.kakg wdjdh'


§fudkjo mq;d lshkafka¶
ñ,skao weiqfõ Ndjkdf.a ysig
w;lao ;ndf.kh' 

§wmamÉÑg i;=g ord.kak nEÆ
;d;a;d' fokak;a tlal ks∞f.k
;sfhkafka f.dvla ? fj,d¶
§thd f.dvla ≥la ú|mq
flfkla¶
ñ,skao lSfõh'
§±ka fld,a,hs wmamÉÑhs
fokaku wms <Ûfka' hq;=lï
lrkak ´k hq;=lï okak
flfklag¶
b∫ks,a w;S;h isyslrñka
lSjdh'
§fokak;a tlal l;dlr,d
wo ug lshkak ´k' fldfyo
766 iq„j m%ikak wdrÉÑ

fjäka tl .kak leu;s ljoo


fldfyduo lsh,d' Thd,d fokakd
leu;s ú†yg yeufoau lr,d
fokakï¶
Ndjkd ñ,skaof.a mmqjg ysi
;enqjdh'
§th;a tlal l;dlr,d
lshkakï ;d;a;d' wmsg ke;s
woyia ;sfhkafka¶
§fokaku ojil wlalj n,d.
kak ´k¶
§wehs wlalsj ú;rla' wms
yefudaju n,d.kakjd' wksl
wms bkafka tlgfka' ljqrej;a
fjkafjkafka kE' fjkafjkak
ldgj;a fokafk;a kE¶
fmdä ≥jf.a fï woyia
ñ,skaof.a ys;g iekiSula f.k
iS.s˙ Final 767

wdfõh' fl,af,da ;=kafokd tlg


„j;aùu ;rï i;=gla ;j;a ke;'
§fï ojia áfla mq;dg
m˙iaiñka bkak lshkak' fï
foaj,a ±k.;a;du iuyre
fudkjd lrhso lsh,d ys;d.kak
nE¶
b∫ks,a lSfõ iqrx.s;a rejka;s;a
.ekh' ;ju ta lsisfjla foajl
ljqo lshd okafka ke;'
§thd,g;a fïjd lsh,d ∞kak
;d;a;d' fudlgo wms yx.kafka'
wksl b;ska ;ry fjkak foal=;a
kEfka' wms is.s˙ fldgi;a
≥kakfka yefudagu¶
§thd,d n,dfmdfrd;a;=fjÉp
fldgi fïl fkfï¶
wïud lshk l;dj Ndjkd
768 iq„j m%ikak wdrÉÑ

f;areï.;a;dh'
§yeu∞u ys;=fõ uf.a
„úf;a fldgila ldgy˙ fokak
fkfï wïud' uf.a fldgi fï
yefudau' uu Thd iShd ;d;a;d
wlal,d fokakd iS.s˙ tl' fï
yeufoau tlal udj .kak leu;s
flfklajhs ud;a fyõfõ' ux
ys;kafka kE ljqrej;a tfyu
foalg leu;sfjhs lsh,d' ldf.
aj;a „úf;al fldgila fj,d
jevla kE' „ú;hu fjkakhs ´k¶
fï f.or ,iaikgu wdorh
lf,a fmdäu fl,a, hehs ñ,skaog
is;=◊' ta wehf.a ,eîuh'
Ndjkd fka;%df.ao ldurhg
.shdh' weho Wkafka wj†fhks'
§Th;a weyer,d' wïuhs
iS.s˙ Final 769

;d;a;hs;a weyer,d Wkafka ux


hkfldg¶
§Bfha b;ska y˙ úfYaI
ojilafka meáfhda' b;ska kskao
.sfh;a kE¶
Ndjkd wehj ;=re,alrf.
ku we|g wdjdh' wlaldf.a isks`≥
mshhqre w;r uqyqK ;shdf.k
bkakg yeu∞u;a weh wdih'
§jevla ke;akï fïu mehla
ú;r ks∞.kakjd¶
Ndjkd lSjdh' fka;%d
ke.◊hf.a ysi ism.;a;dh'
§thd,d fokakg f.dvla i;=gqhs
wlald¶
§ta i;=g ,efnkjd lsh,d uu
±kf.k Wkakd' ldf,lska fï
mjq,g tfyu i;=gla ,enqfka'
770 iq„j m%ikak wdrÉÑ

weiajyla j†kak tmd¶


§j†kjdkï j†kafka fï
f.o˙ka msg whf.a weiajy ;uhs¶
§n,uqflda¶
§±ka b;ska ug Thdj;a
ksial,xlfha ikSmlr.kak
mqΩjka' f;,a.dk u,a,S wms <Û¶
Ndjkd iskdiS lSjdh'
§tfyu tald f;,a.dkfldg uu
úIal<d' fïlj wmsgu ,efnkak
lsh,d¶
§ó gQ¶
m%dr®:kd lrk yeufoau foúhka
fokafka ke;' tfy;a foúhkag
fokakg fkd° ne˙foa;a we;'
§wms fjäka tl ,iaikgu .uq'
ux .dfka nndf.a cqj,˙ ál wrka
fokafka' tal yeu∞u ys;df.k
iS.s˙ Final 771

Wkakd¶
§wfka' ug b;ska tfyu lsh,d
f.dvla cqj,˙ ´k kEfka¶
§tfyu nE' ,iaikgu ∞f.k
hkafkdak¶
ys;g fï ±fkk ksjk
i∞ld,sl fõjdhs Ndjkd fka;%df.a
mmqjg uqyqK ;ndf.k is;=jdh'
weh ;drldf.ao ldurhg
.shdh' wehkï Wkafka fyd|
kskaolh' Ndjkd wehj
weyerjkafka fkdue;sj n∞f.k
ál fj,djla Wkakdh'
§Wfoa mdkaor udj n∞f.k
lsialrkafka ke;=j .syska fld,a,j
lsia lrmka nx¶
Ndjkd fmdä wlaldj ism.ksoa°
weh lSjdh'
772 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§yeufoalgu ;ekalshq lshkak


wdfõ¶
§ï' ,õ hQ nnd' WU fjkqfjka
uefrkjd¶
§whs fkda' uu;a ojil Thd
fjkqfjka uefrkjd¶
;drld kskafokau Ndjkdj
;=re,alr.;a;dh'
§blaukg nfnlaj f.fkka nx'
ug wdihs meáhg nvq f.akak¶
§≥fjlao mqf;lao ´k¶
§ljqre jqk;a lula kE' f.or
wdjdu ug <Û ;shdf.k bkakhs
´k' fï f.or mdΩj ke;slrmka¶
Ndjkd ysi jekqjdh'
§meáhj u,a jÜáh jf.a jfÜ
hhs jf.a¶
§foka' WUg mqΩjka fld,a,d
iS.s˙ Final 773

tlal bkak¶
;drld lSjdh'
§ï ks∞.kak' yjio hkafka¶
§ï' weú;a hkakï' WUjhs
fld,a,jhs n,,d ;uhs hkafka¶
Ndjkd iShdf.a ldurhgo
.shdh' yefudagu fï ≥ka ;E.a.g
fjk fjku ia;+;s l<hq;= úh'
§ldf,lg miafia iekiSfuka
ks∞.;a;d ue◊l' Thdg f.dvla
mska uf.a ysf;a ;sín f,dl= nrla
ksoyia l<dg¶
§ta jf.au uf.;a iShd' whs ,õ
hQ fida uɶ
Ndjkd iShdf.ao ;=re,g
wdjdh'
§±ka y˙ wdihs Thd,d tlal
;j ál ld,hla „j;afjkak¶
774 iq„j m%ikak wdrÉÑ

§b;ska Thd f.dvla l,a


„j;afjkjfka iShd' fudkjo fï
lshkafka¶
§bkakjd bkakjd' wo .syska
Iq.r® fldf,iafg%da,a fplalr.kak
bkafka¶
§ud;a tkakï¶
§tal ug lr.kak mqΩjka'
i;=áka bkak' fldfyduy˙
fld,a,jhs „jkajhs fufyg
f.akak¶
§thd,d tkjd iShd' whs
fm%dñia¶
§tÉprhs ´k¶
Ndjkd h<s ldurhg wdfõ
fï yeufoau l< miqjh' weh
ta blaukskau we|.;a;dh' Tyq
jvd;au leu;s id˙h l=ula±hs
iS.s˙ Final 775

weh ±kf.k Wkakdh' ta


Tyq iS.s˙ tlg wd uq,a ojfia
;ud we|f.k Wka ,d oï
meye.;a id˙hh' Ndjkd thu
f;dard.;a;dh' jika;h
mgka.;af;a ta ojiska miqjh' t∞
is≥jQ yeufoau Ndjkdg wo fukau
u;lh'
776 iq„j m%ikak wdrÉÑ

45
mdkaor iS.s˙ iqmr® yS lsisfjla
Wkafka ke;' foajl wdfõ oeka
ál fj,djlg l<sks' Tyq is.s˙
tl jfÜu f.dia yeufoau m¯laId
lf,ah' tl ojil fï iS.s˙
tlg mh ;enqfõ yeufoau thg
fokakg is;df.kh' wjidkfha°
ta yeufoau f.k iS.s˙ tl
yeufoau Tyqg ≥kafkah'
Bfha fukau woo iS.s˙
iS.s˙ Final 777

tlg md˙fNda.slfhda W;=rk


nj foajl fyd¢kau ±kf.k
Wkafkah' tl ojil Tyq is;=fõ
iS.s˙ tl we;=f,a ldkaoï álla
iúlrkakgh' md˙fNda.slfhda
hkq we,afmks;sh' foajl is;+ foa
y˙.sfhah' Bfha W≤ik kufha
isg md˙fNda.slfhda iS.s˙ tlg
we°f.k wdfõ jYShla l<
m˙oafokah' y˙hgu W;=rkafka
Bfha wd md˙fNda.slfhda fï
m◊úvh Tjqkaf.a kE≤hka ñ;=rka
w;rg f.k .sh miqjh'
fohla y˙hkafka ta .ek
l;djla hkjdkïh' foajlg
wjYH jQfha iS.s˙ tfla tjeks
me;sfrk l;d ishhla muK
yokakgh' Tyq l;dfjka l;dj
ye≥fõh' wka;sug iS.s˙ tl
778 iq„j m%ikak wdrÉÑ

Tyqf.a „ú; l;djo wÆ;ska


,sõfõh'
wjidkhg mdkaor ysñ†˙
wdf,dalho f.k Tyq iS.s˙ tl
f∞rvlg wdfõh' hqj;sh neiafia
Tyqf.a uqyqfKa fofk;a w,jdf.
kh' t∞ fukau wo;a Tyq ;ud
tkuÛ n,df.k Wkafkah' weh
th yoj;skau n,dfmdfrd;a;=
jQjdh'
§ux ys;=jd wfma uy;a;hd wo
ux tk fmruÛ n,df.k bkak
tlla kE lsh,d¶
§,hsµa ghsï bkakjd¶
≤iska †. l;djla lSfõh'
fofkkdu .sfha Tjqkag iqmqre≥
ldr®hd, ldurhgh' fï mdkaor
lsisfjla iS.s˙ iqmr® fj; tkafka
iS.s˙ Final 779

ke;' mehla folla Tjqkaf.ah'


w;a nE.h fïih u; ;nd
Ndjkd ú∞y, ≤;ska Tyqj
je<|.;a;dh' foajlf.a ≤;a
hqj;shf.a n| jgd .sfha
bfíguh' ±ka Tjqka Tjqkaf.ah'
§foajlhsfha¶
§lshkak iqoa†¶
§yeufoalgu f.dvla mska'
;ekalshq fida uɶ
§b;ska uu fudkjo lshkafka
tfyu jqkdu¶
§fj,alï lshkak¶
weh ≤ia fudfyd;lg
mshd.;a;dh'
§w†ka werfUk „úf;a ≥l iem
kska∞ wmydi yeufoau ;sfhhs'
ta;a ta yeufoau Thd <Ûg fj,d
780 iq„j m%ikak wdrÉÑ

ug ú¢kak mqΩjka' fï f,dalhg


jvd f.dvla f,dl= f,dalhla ug
oeka ;sfhkjd' ta f,dafla fï w;a
folueo¶
Ndjkd Tyqf.a uqyqK foi
n,df.ku lSjdh' foajl ta fnda
m;a uqyqK f∞a;g .;af;ah'
§ug ±ka Ndjkd lrkak
mqΩjka' fï uQK †ydu n,df.k¶
§yeu∞u¶
§Tõ' yeu∞u' ±ka „j;afjkak
wdihs¶
§ug;a¶
Ndjkd fom;=,aj,ska biaiS
Tyqf.a k<,; ism.;a;dh' Bg;a
miqj Tyqf.a ,jka fidhdf.k
wef.a fkdikaiqka fof;d,a
my<gu wdfõh'
iS.s˙ Final 781

§yeufoau Thdg¶
weh ryiska fuka lSjdh'
f,dalh fudfyd;la k;rj ;snq◊'
yqiaula mjd jegqfka wyïnhlska
fukah' úkdä wglg muK miq
weh uD≥ y;shla iuÛ h<s;a ta
,jka u;u weÆKdh'
§whs ,õ hQ fida uÉ' lshkak
ne˙;rï¶
§ó gQ iqoa†¶
Tyq lSfõ uD≥ y~lsks'
wÆ;a wdorjka;hka fofokd
tlsfkldf.a ,jka u; .e,ajQ
wdor óú;la fidhkakg fuka
fof;d,a w,jdf.ku Wkafkdah'

ksñ'
782 iq„j m%ikak wdrÉÑ

b;ska ug iekiSuh'
iq„j m%%ikak wdrÉÑ kï jQQ ug iekiSuh'
fï iekiSu ,nd.kakg ud ks† jerE /hj,a .Kk
Tn okafka ke;' fï fudfydf;a
Tng ±fkk iekiSu ug is;d.; yel'
ta iekiSu tf<iu ú`†kakg
udo n,df.k Wkafkñ'
Tng fndfydau;au ia;+;shs'
w;sYh idudkH f,aLlfhla jQQ udj úYajdi l<dg
fndfydau;au ia;+;shs'
Ndjkd foajlj úYajdY l<dla fuka
Tno udj úYajdi lf<ah'
b;ska ta úYajdihg
uu isri kud kuialdr lrñ'

iq„j m%%ikak wdrÉÑ


2019 udr®;= 1 fjksodjl' mdkaorl'

You might also like