ĐƠN ĐIỆU HÀM SỐ TỔ 1

Giải tích lớp 12 |
CHƯƠNG
1
BÀI 1. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
I LÝ THUYẾT.
1. Định nghĩa
Cho hàm số y  f (x ) xác định trên K với K là một khoảng.
+) Hàm số y  f (x ) được gọi là đồng biến trên K nếu x 1, x 2  K , x 1  x 2  f (x 1 )  f (x 2 ).
+) Hàm số y  f (x ) được gọi là nghịch biến trên K nếu x 1, x 2  K , x 1  x 2  f (x 1 )  f (x 2 ).
+) Hàm số đồng biến hoặc nghịch biến trên K được gọi chung là đơn điệu trên K .
2. Định lý
Cho hàm số y  f (x ) có đạo hàm trên khoảng K .
+) Nếu f (x )  0, x  K và f (x )  0 xảy ra tại một số hữu hạn điểm thì hàm số y  f (x ) đồng
biến trên khoảng K .
STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

+) Nếu f (x )  0, x  K và f (x )  0 xảy ra tại một số hữu hạn điểm thì hàm số y  f (x )
nghịch biến trên khoảng K .
3. Lưu ý:
+) Nếu hàm số y  f (x ) liên tục trên đoạn [a;b ] và f '(x )  0, x  (a;b) thì ta nói hàm số đồng
biến trên đoạn [a;b ].
+) Nếu hàm số y  f (x ) liên tục trên đoạn [a;b ] và f '(x )  0, x  (a;b) thì ta nói hàm số nghịch
biến trên đoạn [a;b ].
+) Tương tự với các khái niệm hàm số đồng biến, nghịch biến trên các nửa khoảng.
PHƯƠNG PHÁP XÉT TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
Xét tính đơn điệu của hàm số y  f ( x ) trên tập xác định
Bước 1: Tìm tập xác định D .
Bước 2: Tính đạo hàm y  f ( x) .
Bước 3: Tìm nghiệm của f ( x ) hoặc những giá trị x làm cho f ( x ) không xác định.
Bước 4: Lập bảng biến thiên.
Bước 5: Kết luận.
Chú ý: Đối với bài toán trắc nghiệm, ta có thể sử dụng Phương pháp sử dụng MTCT.
Cách 1: Sử dụng chức năng lập bảng giá trị MODE 7 của máy tính Casio. Quan sát bảng kết quả
nhận được về tính tăng, giảm giá trị của f(x) và dự đoán.
1 | Strong Team Toán VD-VDC

Cách 2: Tính đạo hàm, thiết lập bất phương trình đạo hàm. Sử dụng tính năng giải bất phương trình
INEQ của máy tính Casio (đối với bất phương trình bậc hai, bậc ba).
II HỆ THỐNG BÀI TẬP TỰ LUẬN.

=
DẠNG 1: XÉT TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ CHO BỞI BIỂU THỨC
Câu 1:
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y  x3  3x 2  1 .
Lời giải
Tập xác định: D   .
x  0
Ta có: y  3x 2  6 x ; y  0  3 x 2  6 x  0   .
x  2
Bảng biến thiên
Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  ; 0  và  2;   , nghịch biến trên khoảng  0; 2  .
STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Câu 2:
1 3
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y  x  4x  1.
3
Lời giải
Ta có: y  x 2  4  0, x   .
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  ;   .

Câu 3:
1
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y   x 3  5 x 2  26 x  1 .
3
Lời giải
Ta có: y   x 2  10 x  26    x  5  1  0, x   .
2
Vậy hàm số nghịch biến trên khoảng  ;   .

Câu 4:
1 3
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y  x  3x 2  9 x  1 .
3
Lời giải

Tập xác định D   .
Ta có: y  x 2  6 x  9   x  3  0, x   ; y  0  x  3 .
2
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  ;   .

Câu 5:
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  x 4  2 x 2 .
Lời giải
x  0
Ta có y   4 x 3  4 x  4 x  x 2  1 ; y  0   .
 x  1
Bảng biến thiên:
Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  1;0  và 1;    , nghịch biến trên các khoảng  ;  1
và  0; 1 .
Câu 6:

[Mức độ 1] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  x 4  4 x 2 .
Lời giải
Ta có y   4 x3  8 x  4 x  x 2  2  ; y  0  x  0 .
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  0;    , nghịch biến trên khoảng  ; 0  .
Câu 7:
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  2 x 4  4 x2  7 .
Lời giải
x  0
Ta có y   8 x 3  8 x  8 x  x 2  1 ; y  0   .
 x  1

Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  ;  1 và  0;1 , nghịch biến trên các khoảng  1; 0  và
1;    .
Câu 8:
3x  1
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  .
1 x
Lời giải
Tập xác định: D   \ 1 .
3.1   1 .1 4
Ta có y    0, x  D .
(1  x) 2
(1  x)2
Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  ;1 và 1; .
Câu 9:
3  2x
[Mức độ 1] Tìm các khoảng nghịch biến của hàm số y  .
x7
Lời giải

Tập xác định: D   \ 7 .
 2  .7  1.3  17  0, x  D
Ta có y  .
 x  7  x  7
2 2
Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng  ; 7 và  7;  .
Câu 10:
 x2  2x 1
[Mức độ 1] Tìm các khoảng nghịch biến của hàm số: y  .
x2
Lời giải
 x2  4 x  5
Tập xác định: D   \ 2 . Ta có: y   .
 x  2
2
x2  4x  5  x  5
y' 0   0   x2  4x  5  0   .
 x  2 x 1
2

Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng  ; 5 và 1; .
Câu 11:
x2  4x  4
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến và nghịch biến của hàm số y  .
x 1
Lời giải
x2  2x  x  2
Tập xác định: D   \ 1 . Ta có: y    y' 0   .
 x  1 x  0
2
Bảng biến thiên :

Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  ; 2  và  0;   , nghịch biến trên các khoảng  2 ; 1 và
 1; 0  .
Câu 12:
 x2  x  5
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến và nghịch biến của hàm số: y  .
x2
Lời giải
 x2  4x  7
Tập xác định: D   \ 2 . Ta có: y    0, x  D .
 x  2
2
Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng  ; 2  và  2;   .

Câu 13:
2 x  1
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y 
x  3x  2
2
.
Lời giải
Tập xác định: D   \ 1; 2 .

 1 3
x 
2x  2x 1
2
2 .
Ta có y   ; y  0  2 x 2  2 x  1  0  
 x  3x  2  
2
2
1 3
x 
 2
Bảng xét dấu:
 1 3   1 3 
Suy ra, hàm số đồng biến trên các khoảng  ;  ,  ; 2  và  2;    , nghịch biến trên
 2   2 
 1 3   1 3 
các khoảng  ;1 và 1; .
 2   2 
Chú ý: Các công thức tính nhanh.

a b a c b c
x2  2 x
ax 2  bx  c mn mp n p
1. Hàm số y  với a , b, c , m, n, p   có y  .
 
2
mx  nx  p
2
mx  nx  p
2
u  x u  x0 
có y  x0  

2. Hàm số phân thức y  với x0 là nghiệm của phương trình y  0 .
v  x v  x0 
Câu 14:
x 1
x  4x  4
2
Lời giải
Tập xác định: D   \ 2 .
x  4
Ta có y  ; y  0   x  4  0  x  4 .
 x  2
3
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  4; 2  , nghịch biến trên các khoảng  ; 4  và  2;   .
Câu 15:
x 1
x  x2
2
Lời giải


 x2  2x  3  x  1
Ta có y   ; y  0   x 2  2 x  3  0   .
  
2
x 2
 x  2  x 3
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  1;3 , nghịch biến trên các khoảng  ; 1 và  3;   .
Câu 16:
2
 x 1 
[Mức độ 1] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y    .
 x 1 
Lời giải
4  x  1
Tập xác định: D   \ 1 . Ta có y   ; y  0  x  1 .
 x  1
3

Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  ; 1 và 1;   , nghịch biến trên khoảng  1;1 .
Câu 17:
tan x  2  
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  trên  0;  .
tan x  1  4
Lời giải
 
Trên khoảng  0;  thì tan x  0;1; cos x  0 .
 4
1
2  
Ta có: y '  cos x 2  0, x   0;  .
 tan x  1  4
 
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  0;  .
 4

Câu 18:
  
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  sin 2 x  2cos x  2x với x    ;  .
 2 2
Lời giải
  
Hàm số đã cho xác định trên khoảng   ;  .
 2 2
Ta có: y '  2 cos 2 x  2sin x  2  2 1  2 sin 2 x   2 sin x  2  2sin x  2sin x  1 .
sin x  0
y' 0   .
sin x  1
 2
x  0
  
Trên khoảng   ;  , ta có: y '  0   .
 2 2 x  
 6

       
Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng   ; 0  và  ;  , đồng biến trên khoảng  0;  .
 2  6 2  6
Câu 19:
[Mức độ 2] Cho hàm số y  f  x   x 3  x 2  8 x  cosx , với hai số thực a , b sao cho a  b . Hãy
so sánh f  a  với f  b  ?
Lời giải
Xét hàm số: y  x 3  x 2  8 x  cos x . Tập xác định: D   .
2
 1 20
y  3x2  2 x  8  s inx  3  x    1  sin x    0, x   . Suy ra hàm số đồng biến trên  .
 3 3
Vậy với hai số thực a , b sao cho a  b thì f  a   f  b  .

Câu 20:
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số
 x  2 nÕu x  1

y   2 x  2 x  7 nÕu  1  x  2 .
2
 3x  3 nÕu x  2


Lời giải
 1 nÕu x  1
 1
y  4 x  2 nÕu  1  x  2 ; y  0  x  .
 2
 3 nÕu x  2
Bảng xét dấu của y :
 1
Từ bảng xét dấu của y ta có hàm số đồng biến trên các khoảng  1;  và  2;   , nghịch biến trên các khoảng
 2
 ; 1 và  1 ; 2  .
2 
Câu 21:
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số:
a) y  x 2  2 x  3 . b) y  x 2  4 x  3  4 x  3 .

Lời giải
a) Tập xác định: D   .
Cách 1:
 x 2  2 x  3 nÕu x  1 hoÆc x  3
y  x  2x  3  
2
.

  x  2 x  3
2
nÕu  1  x  3
2 x  2 nÕu x  1 hoÆc x  3
y   ; y  0  x  1 .
  2 x  2  nÕu  1  x  3
Bảng xét dấu y :
Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  1;1 và  3;   , nghịch biến trên các khoảng  ; 1 và
1;3 .
2  x 2  2 x  3  x  1
Cách 2: Ta có y  ; y  0  x  1 .
 x 2  2 x  3
2

Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  1;1 và  3;   , nghịch biến trên các khoảng  ; 1 và
1;3 .
b) Tập xác định D   .
 x  6 nÕu x  1 hoÆc x  3
2
Ta có y  x 2  4 x  3  4 x  3   2 .
  x  8 x nÕu 1  x  3
 2 x nÕu x  1 hoÆc x  3
y   .
2 x  8 nÕu 1  x  3
y  0  x  0 .

Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  0;   và nghịch biến trên khoảng  ; 0  .
Câu 22:
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đồng biến và nghịch biến của hàm số:
y  x  1  8  x  (1  x)(8  x) .
Lời giải
Tập xác định: D=  1;8 .
1 1 7  2x
y   
2 x 1 2 8  x  x  1 .  8  x 
 
1 1
 7  2x    .
 
 2 x  1. 8  x . x  1  8  x 2   x  18  x  
7
y'  0  x  .
2

Bảng xét dấu y ' :
 7 7 
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  1;  và nghịch biến trên khoảng  ; 8  .
 2 2 
Câu 23:
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  x 4  x 2 .
Lời giải
Tập xác định D   2; 2 .
x2 4  2x2 x   2
y  4  x 2   ; y  0   .
4  x2 4  x2  x  2

  
Suy ra hàm số đồng biến trên khoảng  2; 2 , nghịch biến trên các khoảng 2;  2 và 
 
2; 2 .
Câu 24:
x 1
x2  1
Lời giải
x  x  1
x2  1 
x2  1  x 1
Ta có y  ;
x 1
2
 x  1 x 2  1
2
y   0  x  1  0  x  1 .
Bảng xét dấu:
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  1;   và nghịch biến trên khoảng  ; 1 .

Câu 25:
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số y  x  1  x 2  x  20  .
Lời giải
Tập xác định: D   1;   .
1 5 x 2  x  22
y 
2 x 1
 x 2
 x  20   x  1  2 x  1 
2 x 1
.
 11
 x

y  0  5 x  x  22  0 
2
5 .

 x  2
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  2;  và nghịch biến trên khoảng  1; 2  .
Câu 26:
2
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y  x  2 x  2 x  3 .  
Lời giải

Tập xác định: D   2;    .
Ta có: y 
1
2 x2
 
x2  2 x  3   2x  2 . x  2
x 2  2 x  3  2  2 x  2  x  2  5 x 2  14 x  11
   0, x  2 .
2 x2 2 x2
Vậy hàm số y  x  2  x 2  2 x  3  đồng biến trên khoảng  2;    .
Câu 27:
x2  4
x2
Lời giải
Tập xác định: D   \ 2 .
x  x  2
 x2  4
x 4
2
2x  4
y   ; y  0  2 x  4  0  x  2 .
 x  2  x  2
2 2
x2  4

Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  2;   , nghịch biến trên các khoảng  ; 2  và  2; 2  .
Câu 28:
x
[Mức độ 2] Xét sự biến thiên của hàm số y   sin 2 x trên khoảng  0;   .
2
Lời giải
Hàm xác định trên khoảng  0;   .
1
Ta có y '   sin 2 x .
2
 
1  x   12  k
y '  0  sin 2 x     , k   .
2  x  7  k
 12
7 11
Vì x   0;   nên phương trình y  0 có 2 nghiệm x  và x  .
12 12

 7   11 
Vậy hàm số đã cho đồng biến trên các khoảng  0;  và  ;   , nghịch biến trên khoảng
 12   12 
 7 11 
 ; .
 12 12 
Câu 29:
 x2  2 x  3
[Mức độ 2] Tìm các khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số y  .
x2
Lời giải
TXĐ: D   1;3 .
1  x  x  2   x2  2 x  3
2 3x  1
Ta có: y  x  2x  3
 .
 x  2 2  x  2
2
.  x2  2 x  3
1
y  0  x   .
3

 1  1 
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  1;   và nghịch biến trên khoảng   ;3  .
 3  3 
DẠNG 2: XÉT TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM HỢP CHO BỞI BBT,
ĐỒ THỊ y  f   x  .
Câu 1:
[Mức độ 1] Cho hàm số y  f  x  có bảng biến thiên
Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y  f  2 x  1 .
Lời giải
Đặt g  x   f  2 x  1 . Ta có g   x   2. f   2 x  1 .
 2 x  1  1  x  1
g   x   0  f   2 x  1  0    .
2x  1  3 x  1

Vậy hàm số y  f  2 x  1 đồng biến trên các khoảng   ;  1 và 1;   .

Câu 2:
Tìm các khoảng nghịch biến của hàm số y  f  2 x  6 .
Lời giải

Đặt g  x   f  2 x  6 .
g   x   2. f   2 x  6 .
 2 x  6  0 x  3
g   x   0  f   2 x  6   0    .
 2 x  6  2 x  2
Vậy hàm số y  f  2 x  6 nghịch biến trên khoảng   ;3  .

Câu 3:

1 
Hỏi hàm số y  f  x 2  3 x  6  nghịch biến trên các khoảng nào?
2 
Lời giải
1  1 
Đặt g  x   f  x 2  3 x  6  . Ta có g   x    x  3  . f   x 2  3 x  6  .
 2   2 
x  3  0  x  3
g  x   0  1 2
   x  0 .
 x  3x  6  6
2  x  6

1 
Vậy hàm số y  f  x 2  3 x  6  nghịch biến trên các khoảng   ;  6 và  3;0  .
2 
Câu 4:
Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y  f   x 2  2 x  ?
Lời giải
Đặt g  x   f   x 2  2 x  ; g   x   (2 x  2). f    x 2  2 x  .
 2 x  2  0
2 x  2  0  2 x  0
  x  2 x  0

g   x   0  (2 x  2). f    x 2  2 x   0    2   x  1 .
 f    x  2 x   0
2  x  2x  1
  x  2
 x  2 x  4
2
Vậy hàm số y  f   x 2  2 x  đồng biến trên các khoảng   ;0  và 1;2  .

Câu 5:
[Mức độ 2] Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm trên  và có đồ thị hàm số y  f   x  như hình
bên. Xét tính đơn điệu của hàm số y  g  x   f  x   3 .

Lời giải
Ta có g   x   f   x  .
 1  x  1
g x  0  f  x  0   .
x  4
 x  1
g x   0  f  x   0   .
1  x  4
Vậy hàm số y  g  x   f  x   3 đồng biến trên các khoảng  1;1 và  4;   , nghịch biến trên
các khoảng  ;  1 và 1;4  .
Câu 6:
[Mức độ 2] Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm liên tục trên  . Hàm số y  f   x  có đồ thị như

hình vẽ sau:
Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số g  x  f  x  x 1 .

Lời giải
Ta có: g   x   f   x   1 .
Dựa vào đồ thị y  f   x  ta có:
1  x  3 x 1
f   x   1  0  f   x   1   ; f   x   1  0  f   x   1   .
x  5 3  x  5
Vậy hàm số g  x  f  x  x 1 đồng biến trên các khoảng 1;3 và  5;  , nghịch biến trên các
khoảng   ;1 và  3;5 .

Câu 7:
[Mức độ 2] Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm liên tục trên  . Đồ thị hàm số y  f   x  như
hình vẽ bên.
y
1 O 1 2 x
1
Tìm các khoảng đồng biến của hàm số g  x   f  x   x  2020 .
Lời giải
Ta có: g  x   f   x  1 nên g   x   0  f   x   1.
Vẽ đồ thị hàm số y  f   x  và đường thẳng y  1 trên cùng một hệ trục tọa độ như hình vẽ:

 x  1
Quan sát đồ thị ta có : f   x   1   .
x  2
Vậy hàm số g  x   f  x   x  2020 đồng biến trên các khoảng   ; 1 và  2;  .
Câu 8:
[Mức độ 2] Cho hàm số y  f  x  . Hàm số y  f   x  có đồ thị như hình vẽ.
Hàm số y  g  x   f  2  x  đồng biến trên khoảng nào?
Lời giải

Ta có g  x    f   2  x  .
 2  x  1  x  3
g  x   0  2  x  1   x  1 .
 
 2  x  4  x  2
Vậy hàm số y  g  x  đồng biến trên các khoảng  2;1 và  3;   .

Câu 9:

Hàm số y  g  x   f  2 x  4 nghịch biến trên khoảng nào?
Lời giải
Ta có g  x   2. f   2 x  4 .
 3
 2 x  4  1 x  2
2 x  4  1 
  5
g  x   0   x  .
2 x  4  2 2
 
 2 x  4  4  nghiÖm béi ch½n  x  3
 x  4  nghiÖm béi ch½n 


Vậy hàm số y  g  x  nghịch biến trên các khoảng   ;  và  ;3  .

3 5
 2 2 
Câu 10:
Hỏi hàm số y  f  f  x   đồng biến trên những khoảng nào?
Lời giải

+ Đặt g  x   f  f  x   .
+ g  x   f   x  . f   f  x   .
 f  x  0 x  0 x  0
+ g  x   0     .
 f   f  x    0  f  x  0  x  2
x  2
+ Xét f   f  x    0  f  x   0   .
 x  2
+ Bảng xét dấu:
Vậy hàm số đồng biến trên mỗi khoảng  2;0 và  2;   .

Câu 11:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  liên tục trên  và có bảng biến thiên như sau
x3 5 2
Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y  g  x   f  4  2 x    x  6x  1 .
3 2
Lời giải
Ta có: y  g  x   2 f   4  2 x   x2  5x  6 .
2 f   4  2x   0  f   4  2 x   0  2  4  2x  0  2  x  3 .
 x 2  5x  6  0  2  x  3 .
Bảng xét dấu y  g  x 

Vậy hàm số y  g  x  đồng biến trên khoảng  2;3 .
Câu 12:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  liên tục trên  và có bảng xét dấu đạo hàm như sau
Biết 1  f  x   3 , x   . Hàm số y  g  x   f  f  x    x  6x 1 có ít nhất bao nhiêu

3 2
khoảng đồng biến?

Lời giải
Ta có: g   x   f   x  f   f  x    3x 12 x .
2
Dựa vào bảng xét dấu f   x  đề bài cho, vì 1  f  x   3 , x    f   f  x    0 , x   .
Bảng xét dấu y  g  x  :

Vậy hàm số có ít nhất một khoảng đồng biến.
Câu 13:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm liên tục trên  và có đồ thị hàm số y  f   x  như
hình vẽ.

Tìm các khoảng nghịch biến của hàm số y  f ( x)  x 2  2 x .
Lời giải
Đặt y  g ( x)  f ( x)  x 2  2 x .
Ta có: g( x)  f ( x)  2 x  2  g( x)  0  f ( x)  2 x  2 .
Số nghiệm của phương trình g ( x)  0 chính bằng số giao điểm của đồ thị hàm số y  f ( x) và
đường thẳng () : y  2 x  2 (như hình vẽ dưới).

Dựa vào đồ thị ta thấy trên (1;1) và  3;  đồ thị hàm số y  f ( x) nằm hoàn toàn phía dưới
đường thẳng () : y  2 x  2 nên g( x)  0 x  (1;1)   3;   .
Vậy hàm số y  f ( x)  x 2  2 x nghịch biến trên các khoảng (1;1) và  3;  .

Câu 14:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x có đạo hàm liên tục trên  và có đồ thị hàm số y  f   x  như
hình vẽ bên.
Tìm các khoảng đồng biến của hàm số g  x   2 f ( x)  x2  2 x  2019 .
Lời giải
Ta có: g( x)  2 f ( x)  2 x  2  2. f ( x)  x  1 .

g ( x)  0  f ( x)   x  1 .
Quan sát đồ thị hàm số y  f   x  và y   x  1 trên cùng một hệ trục tọa độ như hình vẽ.
Ta thấy với x    ; 3  1;3 thì đồ thị hàm số y  f   x  luôn nằm phía trên đường thẳng
y   x  1 . Suy ra f ( x)  x  1  0  x    ; 3  1;3 .
Vậy hàm số g  x   2 f ( x)  x  2 x  2019 đồng biến trên các khoảng   ; 3 và 1;3 .
2
Câu 15:
[Mức độ 3] Cho hàm số f  x  liên tục trên  và có đồ thị hàm số y  f '  x  như hình vẽ bên.
1
Hàm số y  f  x   x3  6 x đồng biến trên khoảng nào?
3

Lời giải
1
+ Ta có y  f  x   x3  6 x nên y  f   x   x2  6 .
3
Quan sát đồ thị hàm số y  f   x  và parabol  P  : y  x 2  6 trên cùng một hệ trục tọa độ như hình
vẽ.

+ Từ đồ thị ta có: y   f   x   x 2  6  0  f   x   x 2  6  2  x  2 .
1
Vậy hàm số y  f  x   x3  6 x đồng biến trên khoảng  2; 2  .
3
Câu 16:
Hàm số g  x   3 f  x   x 3 đồng biến trên khoảng nào?

Lời giải
+ Ta có g '  x   3 f '  x   3x 2 .

+ g '  x   3 f '  x   3x2  0  f '  x   x2 .
+ Vẽ đồ thị hàm số y  f   x  và parabol y  x trên cùng 1 hệ trục tọa độ như hình vẽ:
2
+ Quan sát đồ thị ta thấy g   x   3 f '  x   3 x 2  0  f '  x   x 2  x   0; 2  .
Vậy hàm số g  x   3 f  x   x 3 đồng biến trên khoảng  0;2 .

Câu 17:

 5x 
Hàm số g  x   f  2  nghịch biến trên khoảng nào?
 x 4
Lời giải
 5x  5   x 2  4   5x 
+ Ta có g  x   f  2   g x  . f  2 .
 x 4  x2  4  x  4 
2
 5x
 x2  4  0 x  0
  x  1 (nghiÖm béi ch½n)
 5x  1 
+ g   x   0   x2  4   x  4 (nghiÖm béi ch½n) .
 
 5x  2 x  2
 x2  4  x  2
 x2  4  0

Bảng xét dấu: chẵn
Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng  ; 2  và  0;2  .

Câu 18:
Hàm số y  g  x   f 1  2 x  x 2  đồng biến trên khoảng nào?
Lời giải
Ta có g   x    2  2 x  . f  1  2 x  x 2  .
x 1 x  0
2  2 x  0  
g x   0    1  2 x  x  1   x  1  nghiÖm béi 3  .
2
 f  1  2 x  x   0
2
1  2 x  x 2  2 x  2
 

Vậy hàm số g  x  đồng biến trên khoảng   ;0 và 1;2 .
Câu 19:
 
Hàm số y  g  x   f x3 đồng biến trên khoảng nào?
Lời giải
Ta có g   x   3 x 2 . f   x 3  .

 x2  0
 x2  0
 3 x  0
 x  1 
g x   0    3  x  1 .
 f   x   0 
3
x 0
  x  1
 x3  1
Vậy hàm số y  g  x  đồng biến trên khoảng  1;0  và 1;    .

Câu 20:

Hàm số y  g  x   f  
x 2  2 x  2 đồng biến trên khoảng nào?
Lời giải
Ta có g   x  
x 1
x  2x  2
2
.f   
x2  2x  2 .
 x  1  x  1  nghiÖm béi 3
x 1  0  2 
g  x   0  

 f  x  2x  2  0

2  
 x  2 x  2
 x  2 x  2  3
2
 1   x  1  2 2

 x  1  2 2
.
  
Vậy hàm số y  g  x  đồng biến trên khoảng 1  2 2 ;  1 và 1  2 2 ;   . 
Câu 21:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  liên tục trên  . Hàm số y  f   x  có đồ thị như hình vẽ.
y
1 O 1 2 x
1
2019  2018 x
Hàm số y  g  x   f  x  1  đồng biến trên khoảng nào?
2018
Lời giải
+ Ta có g   x   f   x  1  1 .
+ g   x   0  f   x  1  1  0  f   x  1  1 .
+ Đặt x  1  t , xét bất phương trình f   t   1 .
+ Vẽ đồ thị hàm số y  f   t  và đường thẳng y  1 trên cùng hệ trục tọa độ như hình vẽ:

t  1
+ Quan sát đồ thị ta thấy với  thì đồ thị hàm số y  f   t  nằm hoàn toàn bên trên đường
t  2
 x  1  1  x  0
thẳng y  1. Suy ra f   x  1  1    .
 x 1  2 x  3
2019  2018 x
Vậy hàm số y  g  x   f  x  1  đồng biến trên các khoảng  ; 0  và  3;   .
2018
Câu 22:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x có đạo hàm liên tục trên  và có đồ thị hàm số y  f   x  như
hình vẽ.

Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y  g  x   f  2 x  1   x  1 2 x  4  .
Lời giải

+) g  x   f  2x  1   x  1 2 x  4  f  2 x  1  2 x 2  2 x  4 . 
 g   x   2 f   2x  1  4x  2  2  f   2 x  1  2 x  1 .

+) g  x   0  f   2x  1  2 x  1  0  f   2 x  1  2 x  1 1 .
Đặt t  2 x  1 thì 1 trở thành f   t   t .

Quan sát đồ thị hàm số y  f   t  và y  t trên cùng một hệ trục tọa độ như hình vẽ, ta thấy với
t    ; 3 và t   2;5 thì đồ thị hàm số y  f   t  luôn nằm phía dưới đường thẳng y  t .
t  3
Suy ra f   t   t   .
2  t  5
 2 x  1  3 x  2
Như vậy f   2 x  1  2 x  1    .
 2   2 x  1  5  2  x   1
 2
Vậy hàm số y  g  x   f  2 x  1   x  1 2 x  4  đồng biến trên các khoảng  2;  và

 1
 2;   .
 2
Câu 23:
[Mức độ 3]Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm liên tục trên . Đồ thị hàm số y  f   x  như hình
bên dưới

x3 7 2
Hàm số g  x   f  x  2    x  12 x  1 có ít nhất bao nhiêu khoảng nghịch biến?
3 2
Lời giải
Cách 1: g   x   f   x  2   x  7 x  12 .
2
Từ đồ thị hàm số y  f   x  , ta có:
 x  2  1  x  1
 
x2  0 x2
f  x  2  0    .
x  2  1 x  3
 
x  2  2 x  4
 x  2  1 x  1
f   x  2  0    .
1  x  2  2 3  x  4
x  3
x 2  7 x  12  0   .
x  4

Lập bảng xét dấu
Vậy hàm số có ít nhất một khoảng nghịch biến.

Cách 2: g   x   f   x  2  x  7 x  12 .
2
g  x   0  f   x  2  x 2  7 x  12  0  f   x  2   x2  7 x  12 .
Ta vẽ đồ thị của các hàm số y  f   x  2 và y  h  x    x2  7 x  12 trên cùng một mặt phẳng tọa
độ như sau

Nhận thấy f   x  2   x  7 x  12 , x   3;4 . Hay g  x   0 , x   3;4  .
2
Do đó hàm số y  g  x  luôn nghịch biến trên khoảng  3;4 .

Vậy hàm số có ít nhất một khoảng nghịch biến.
Câu 24:
[Mức độ 4 ] Cho hàm số y  f  x  có đồ thị f   x  như hình vẽ
x2
Hàm số y  f 1  x    x nghịch biến trên khoảng nào?
2

Lời giải
x2
Xét hàm số y  g  x   f 1  x    x ; g   x    f  1  x   x  1 .
2
g   x   0  f  1  x   x  1
1  t  3
Đặt t  1  x , bất phương trình trở thành  f   t   t   .
t  3
1  1  x  3  2  x  0
Khi đó g   x   0    .
1  x  3 x  4
x2
Vậy hàm số y  f 1  x    x nghịch biến trên các khoảng  2;0 và  4;   .

2
Câu 25:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  với đạo hàm f   x  có đồ thị như hình vẽ.
Hàm số y  g  x   3 f  x   x3  3x 2  3x  2019 đồng biến trong khoảng nào?
Lời giải
Ta có: g   x   3 f   x   3x 2  6 x  3 .
g   x   0  3 f   x   3x 2  6 x  3  0  f   x   x 2  2 x  1 .

Xét tương giao của hai đồ thị hàm số: y  f   x  và y  x 2  2 x  1 .
Quan sát đồ thị ta thấy: đồ thị hàm số y  f   x  và đồ thị hàm số y  x2  2 x  1 cắt nhau tại ba
điểm phân biệt A, B, C có hoành độ lần lượt là x  0; x  1; x  2 .
x  0
Do đó f   x   x  2 x  1   x  1 .
2

 x  2
Ta có bảng biến thiên:
Vậy hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  0;1 và  2;   .
Câu 26:
Tìm các khoảng nghịch biến của hàm y  f  5  2 x  ?
Lời giải

Đặt g  x   f  5  2 x  , ta có g   x   2. f   5  2 x  .
 3  5  2 x  1 3  x  4
Ta có g   x   0  f   5  2 x   0    .
5  2 x  1 x  2
Vậy hàm số y  f  5  2 x  nghịch biến trên các khoảng  ; 2  và  3;4  .
Câu 27:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm liên tục trên . Đồ thị hàm số y  f   x  như hình
bên dưới.
Hàm số y  g  x   2 f  x   x 2 đồng biến trên các khoảng nào ?
Lời giải

Ta có g   x   2 f   x   2 x  g   x   0  f   x   x.
Số nghiệm của phương trình g   x   0 là số giao điểm của đồ thị hàm số y  f   x  và đường
thẳng d : y  x (như hình vẽ bên dưới).
 x  2
Dựa vào đồ thị, suy ra g   x   0   x  2 .
 x  4
Lập bảng xét dấu:
Vậy hàm số y  g  x  đồng biến trên  2; 2  và  4;   .

Câu 28:
[Mức độ 2 ] Cho hàm số y  f  x  có bảng biến thiên như sau
Hỏi hàm số y  f  x 2  2 x  nghịch biến trên các khoảng nào?
Lời giải
Đặt g  x   f  x 2  2 x  ; g   x    2 x  2  . f   x 2  2 x  .
 x  1
2 x  2  0
g  x  0   2   x  0 .
 x  2x  0  x  2

Vậy hàm số y  f  x 2  2 x  nghịch biến trên  2;  1 và  0;   .

DẠNG 3: XÉT TÍNH ĐƠN ĐIỆUCỦA HÀM SỐ BẰNG PHƯƠNG PHÁP

ĐỔI BIẾN SỐ
Phương pháp: Xét tính đơn điệu của hàm số y  f  u  x   .
- Tìm tập xác định D .
- Đổi biến t  u  x  . Tìm điều kiện cần và đủ của t, giả sử t  K .
- Tìm khoảng đơn điệu của hàm số f  t  trên K .
- Kết luận khoảng đơn điệu của hàm số y  f  u  x   .
Chú ý:
1) Nếu hàm số t  u  x  đồng biến trên khoảng  ;  , ta có:
 Hàm số y  f  u  x   đồng biến trên khoảng  ;   Hàm số y  f  t  đồng biến
trên khoảng  u    ; u     .
 Hàm số y  f  u  x   nghịch biến trên khoảng  ;   Hàm số y  f  t  nghịch
biến trên khoảng  u    ; u     .
2) Nếu hàm số t  u  x  nghịch biến trên khoảng  ;   , ta có:
 Hàm số y  f  u  x   đồng biến trên khoảng  ;    Hàm số y  f  t  nghịch
Hàm số y  f  u  x   nghịch biến trên khoảng  ;   Hàm số y  f  t  đồng


Câu 1:
[Mức độ 3] Biết rằng hàm số f  x   2 tan x  tan 2 x đồng biến trên khoảng  a; b  và nghịch
 
biến trên khoảng  b; c  ,  0  a  b  c   . Tìm giá trị b .
 2
Lời giải
 
 x   k
Điều kiện  2 .
 2 tan x  tan 2 x  0
 
Đặt t  tan x , ta có hàm số t  tan x đồng biến trên khoảng  0;  .
 2
Từ điều kiện ban đầu ta được t   0; 2 .
1 t
Xét hàm số y  2t  t 2 . Ta có y  ; y  0  t  1 .
2t  t 2
Ta có bảng xét dấu của y

 
Dựa vào bảng xét dấu trên ta có hàm số y  2 tan x  tan 2 x đồng biến trên khoảng  0;  và
 4
  
nghịch biến trên khoảng  ;arctan 2  . Vậy b  .
4  4
Câu 2:
[Mức độ 3] Xét tính đơn điệu của hàm số y  x 2  6 x  6 2 x  1  1 .
Lời giải
 1  t2 1
TXĐ:   ;   . Đặt t  2 x  1  t   0;     x  .
 2  2
2
 t2 1   t 2 1 
Xét hàm số y  
 2    6
 2 
1
4
 
 6t  1  t 4  14t 2  24t  9 .
   
t  1
y  t  7t  6 , y  0   t  2
3
.

 t  3  lo¹i 

3
Với t  1  x  0 ; Với t  2  x  .
2
Ta có bảng dấu của y
 1 
Dễ thấy hàm số y  2 x  1 đồng biến trên khoảng   ;   .
 2 
 1  3 
Vậy hàm số y  x 2  6 x  6 2 x  1  1 đồng biến trên các khoảng   ; 0  ,  ;    và nghịch
 2  2 
 3
biến trên khoảng  0;  .
 2

DẠNG 4: TÌM ĐK CỦA THAM SỐ ĐỂ HÀM SỐ ĐỒNG BIẾN, NGHỊCH

BIẾN TRÊN MỘT MIỀN.
Câu 1:
[Mức độ 1] Tìm các giá trị của tham số m để hàm số đồng biến trên  .
1) y  x 3  3x 2  mx  m 2) y  mx3   2m  1 x 2   m  2  x  2
Lời giải
1) TXĐ: D   .
Ta có y  3 x 2  6 x  m .
Hàm số đồng biến trên   y  0, x 
   0 (vì a  3  0 )
 9  3m  0  m  3.
Vậy m  3 thì hàm số luôn đồng biến trên  .
2) Tập xác định: D   .
+) Với m  0 , hàm số trở thành y   x 2  2 x  2 . Suy ra hàm số đồng biến trên khoảng  ;1 .
Vậy m  0 không thỏa mãn.

+) Với m  0 , ta có: y '  3mx 2  2(2m  1) x  m  2 .
 '  0 4m2  4m  1  3m(m  2)  0

Hàm số đồng biến trên   y '  0, x    
3m  0 m  0
(m  1) 2  0
  m  1 (thỏa mãn).
m  0
Vậy m  1 .
Câu 2:
[Mức độ 2] Tìm các giá trị của tham số m để hàm số
y  (m  1) x3  3(m  1) x 2  3(2m  3) x  m nghịch biến trên  .
Lời giải
+)Với m  1 , hàm số trở thành y  3x  1 . Suy ra hàm số nghịch biến trên  , chọn m  1 thỏa.
+)Với m  1 , ta có y  3  m  1 x 2  6  m  1 x  3  2m  3 .
Hàm số nghịch biến trên   y  0, x 
3  m  1  0 m  1  m  1
  
9  m  1  9  m  1 2m  3  0  m  1  m  2   0
2
   0
 m  1
  m 1.
 m   ;1   2;  
Vậy m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.

Câu 3:
xm
[Mức độ 1] Tìm các giá trị của tham số m để hàm số y  đồng biến trên từng khoảng xác
2x 1
định.
Lời giải
1  1  2 m
TXĐ: D   \   . Ta có: y  
 2 x  1
2
2
1
Hàm số đồng biến trên từng khoảng xác định  y  0, x  D  1  2m  0  m  .
2
1
Vậy m  .
2
Câu 4:
2x  1
[Mức độ 1] Tìm m để hàm số y  nghịch biến trên từng khoảng xác định?
xm
Lời giải
2 m  1
TXĐ: D   \ m . Ta có y   .
 x  m
2
1
Hàm số nghịch biến trên từng khoảng xác định  y  0, x  D  2m  1  0  m   .

2
Câu 5:
[Mức độ 2] Có bao nhiêu giá trị m nguyên để hàm số y  x3  3 x 2  3  m 2  1 x đồng biến trên
khoảng 1; 2  ?
Lời giải
TXĐ: D   ; y   3 x 2  6 x  3  m 2  1 .
Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng 1; 2  khi và chỉ khi y  0, x  1; 2  .
 m2  1  x 2  2 x, x  1; 2  .
BBT
Từ bbt suy ra ycbt  m 2  1  min  x 2  2 x   m2  1  3  2  m  2 .

1; 2
Vì m   suy ra m  2;  1;0;1;2 .
Vậy có 5 giá trị của m thỏa mãn.

Câu 6:
[Mức độ 2] Định m để hàm số y   x3  3x 2   m  1 x  m nghịch biến trên khoảng  1;   .
Lời giải
TXĐ: D   .
y  3 x 2  6 x  m  1 .
Hàm số nghịch biến trên khoảng  1;    y  0, x   1;  
 m  3x 2  6 x  1, x   1;   1 .
Xét hàm số g  x   3x 2  6 x  1 trên khoảng  1;   .
g  x  6x  6 ; g  x  0  x  1 .
Dựa vào bảng biến thiên ta có min g  x   2 .

 1;  
Do đó 1  m  min g  x   m  2 .

 1; 
Vậy m  2 thoả yêu cầu bài toán.
Câu 7:
[Mức độ 2] Tìm m để hàm số y   x 3  3mx 2  3  m 2  1 x  2m  3 đồng biến trên khoảng 1; 2  .
Lời giải
TXĐ: D   .
y   3 x 2  6mx  3  m 2  1 .
Hàm số đồng biến trên khoảng 1; 2   y   0 , x  1;2  .
Ta có   9m 2  9(m 2  1)  9  0, m   .
Suy ra y  luôn có hai nghiệm phân biệt x1  m  1 ; x2  m  1 ( x1  x2 ) .
 x1  1 m  1  1
Do đó: y   0 , x  1; 2   x1  1  2  x2      1 m  2 .
 x2  2 m  1  2
Vậy giá trị m cần tìm là 1  m  2 .
Câu 8:
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y   x 3  3mx 2  6  m 2  2  x
nghịch biến trên khoảng  2;   .
Lời giải
TXĐ: D   .

y   3 x 2  6mx  6  m 2  2  .
Hàm số nghịch biến trên khoảng  2;    y  0 , x   2;  
 x 2  2mx  2  m 2  2   0 , x   2;   1 .
Đặt f  x   x 2  2mx  2  m 2  2  . Ta có:   m2  4 .
 m2
+) Th1:  '  0   .
 m  2
 m2
Khi đó f  x   0 , x   . Suy ra  ( thỏa mãn 1 ) * .
 m  2
+) Th1:  '  0  2  m  2 .
Khi đó f  x  có hai nghiệm là x1 , x2  x1  x2  .
1  x2  2  m  4  m2  2  4  m2  2  m
m  2
2  m  0  m  2
 2  m  2   .
4  m   2  m  m  0
2
m  0

Kết hợp với 2  m  2 ta được 2  m  0 ** .
Từ * và ** suy ra m   ;0   2;   .

Câu 9:
x2  4x
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y  đồng biến trên
xm
1; 
Lời giải
x 2  2mx  4m
TXĐ: D   \ m ; y  .
 x  m
2
  m  1
Hàm số đồng biến trên 1;   y  0 , x  1;     2 .
 x  2 mx  4m  0, | x  1;  
 '  0

Ta có: x  2mx  4m  0, | x  1;      '  0
2
  x1  x2  1
 4  m  0

 m  4m  0
2  m  0
 2    m  4 1

   m  4m  0     4  m  .
 m  1 2
  m  m  4m  1 
2
1
m 


2

1
Kết hợp với điều kiện m  1 ta được 1  m  .
2
Câu 10:
2 x 2   m  2  x  3m  1
[Mức độ 2] Cho hàm số y  . Tìm các giá trị của tham số m để hàm số
x 1
nghịch biến trên mỗi khoảng xác định.
Lời giải
TXĐ: D   \ 1 .
2 x 2  4 x  2m  3
Ta có y '  .
( x  1)2
Hàm số nghịch biến trên mỗi khoảng xác định
 y  0, x  D  2 x2  4 x  2m  3  0, x      0 (vì a  2  0 )
1 1
 4m  2  0  m  . Vậy m  .
2 2
Câu 11:
[Mức độ 2] Cho hàm số y  sin x  3 cos x  mx . Tìm các giá trị thực của m để hàm số đồng

biến trên  .
Lời giải
y  cos x  3 sin x  m .
Hàm số đã cho đồng biến trên  khi và chỉ khi y  0, x  
 m  cos x  3 sin x, x   .
 
 3 

Xét y  cos x  3 sin x  2cos  x   , suy ra min cos x  3 sin x  2 . 
 
Yêu cầu bài toán  m  min cos x  3 sin x  m  2 . Vậy m  2 .

Câu 12:
[Mức độ 4] Tìm các giá trị nguyên của tham số m để hàm số y   2m  1 x   3m  2  cos x
nghịch biến trên  .
Lời giải
TXĐ: D   .
y  2m  1   3m  2  sin x .
Hàm số nghịch biến trên   y  0 , x    1  2m   3m  2  sin x , x   1 .
Đặt f  x    3m  2 sin x .

Ta có: f  x    3m  2  sin x  3m  2 . sin x  3m  2 , với x   .
Suy ra max f  x   3m  2 .

Do đó 1  1  2m  max f  x   1  2m  3m  2

 1
1  2m  0 m  2 1
 2    3  m   .
1  2m    3m  2 
2
3  m   1 5
 5
Do m   nên m  3; 2; 1 .
Câu 13:
[Mức độ 3] Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc khoảng  2019; 2019  để hàm số
 
y  sin 3 x  3cos 2 x  m sin x  1 đồng biến trên đoạn  0;  ?
 2
Lời giải
y  sin 3 x  3cos 2 x  m sin x  1  y  sin 3 x  3sin 2 x  m sin x  4 .
   
y '   3sin 2 x  6 sin x  m  cos x . Hàm số đồng biến trên khoảng  0;   y '  0, x   0; 
 2  2
   
 3sin 2 x  6 sin x  m  0,x   0;   3sin 2 x  6sin x  m, x   0;  1 .

 2  2
Đặt t  sin x . Khi đó 1 trở thành 3t 2  6t  m, t   0;1 .
Xét hàm số f  t   3t 2  6t trên  0;1 ta có bảng biến thiên sau
Dựa vào bảng biến thiên ta có 3t 2  6t  m, t   0;1 khi và chỉ khi m  0 .
Suy ra có 2019 giá trị nguyên của m thuộc khoảng  2019; 2019  thỏa mãn đề bài.
Câu 14:
2sin x  1
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y  đồng biến trên khoảng
sin x  m
 
 0;  .
 2
Lời giải

   
Đặt t  sin x , với x   0;   t   0;1 . Ta có hàm số t  sin x đồng biến trên khoảng  0;  .
 2  2
2sin x  1   2t  1
Do đó hàm số y  đồng biến trên khoảng  0;  khi và chỉ khi hàm số f  t   đồng
sin x  m  2 tm
biến trên khoảng  0;1 .
 1
 m
2 m  1  2 m  1  0  2
 f   t   0 , với t   0; | 1   0 , với t   0;1     m0.
t  m  m   0;1 
m  0
2
  m  1
Vậy m  0 .
Câu 15:
sin x  m  
[Mức độ 3] Tìm m để hàm số y  nghịch biến trên khoảng  ;   ?
sin x  1 2 
Lời giải
 
Cách 1: Đặt t  sin x . Ta có hàm số t  sin x nghịch biến trên  ;   .
2 
 
Khi x   ;   thì t   0;1 .
2 
tm 1  m
Xét hàm y  trên khoảng  0;1 . Ta có y   .
t 1  t  1
2

  tm
Hàm đã cho nghịch biến trên khoảng  ;    hàm số y  đồng biến trên khoảng  0;1
2  t 1
  1  m  0  m  1 .
sin x  m   m  1 .cos x
Cách 2: Xét hàm số y  . Ta có y  .
sin x  1  sin x  1
2
   
Khi x   ;   thì 1  cos x  0 nên hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng  ;   khi và chỉ
 2   2 
khi m  1  0  m  1 . Vậy m  1
Câu 16:
[Mức độ 3] Tìm m để hàm số y   x3  3x 2   m  1 x  2m  3 đồng biến trên đoạn có độ dài
lớn nhất bằng 3?
Lời giải
y  3x 2  6 x  m  1 .
Vì hệ số của x 2 của y  là 3  0 nên hàm số đã cho đồng biến trên đoạn có độ dài lớn nhất bằng 3
khi và chỉ khi y  0 có 2 nghiệm x1 , x2 phân biệt thỏa mãn x2  x1  3

   9  3  m  1  0
  * .
 x1  x2   4 x1 x2  9
2
 x1  x2  2

Theo Vi-et ta có:  1 m .
 x1 x2 
3
m  2 m  2
  19
Do đó *   m 1  19  m  .
4  4. 3  9 
m
4
4
19
Vậy m  .
4
Câu 17:
[Mức độ 3] Tìm m để hàm số y  x 3  3x 2  mx  m nghịch biến trên đoạn có độ dài lớn nhất
bằng 1.
Lời giải
y '  3 x 2  6 x  m . Ta có   9  3m .
Vì hệ số của x 2 của y  là 3  0 nên hàm số đã cho nghịch biến trên đoạn có độ dài lớn nhất bằng 1
khi và chỉ khi y  0 có 2 nghiệm x1 , x2 phân biệt thỏa mãn x2  x1  1

   9  3m  0
  * .
 x1  x2   4 x1 x2  1
2
 x1  x2  2

Theo Vi-et ta có:  m .
 x1 x2  3
m  3 m  3
  9 9
Do đó *   m  9  m  , (thoả mãn). Kết luận: m  .
 4  4. 3  1  m  4 4 4
Câu 18:
Có bao nhiêu giá trị nguyên m   10;10  sao cho hàm số y  x 4  2  4m  1 x 2  1 đồng biến trên
khoảng 1;  .
Lời giải
TXĐ: D   .
y   4 x 3  4  4 m  1 x  4 x  x 2   4m  1 .
1
+) Với 4m  1  0  m  .
4
Khi đó y  0  x  0 .

Suy ra hàm số đồng biến trên khoảng  0;   nên đồng biến trên khoảng 1;  .
Vì m   10;10  và m nguyên nên có 10 giá trị m thoả mãn.
1
+ Với 4m  1  0  m  .
4
x  0

y   0   x  4m  1 .
 x   4m  1

1 1
Hàm số đồng biến trên khoảng 1;   4m  1  1  m .
4 2
Vì m   10;10  và m nguyên nên không có giá trị m nào thoả mãn.
Vậy không có giá trị m nguyên thoả mãn bài toán.

Câu 19:
[Mức độ 3] Tìm tập hợp các giá trị của tham số m để hàm số y  x 2  1  mx  1 đồng biến trên
khoảng (; ) .
Lời giải
x
TXĐ: D   , y   m.

x 1
2
x
Hàm số đồng biến trên khoảng (; )  y  0 , x     m, x  . 1 .
x 12
x2
x2  1 
x x2  1  1
Xét hàm số f ( x )  ; f ( x)   0 , x   .
   
2 3
x 1
2
x2  1 x2  1
Bảng biến thiên của hàm số f ( x)
Từ bảng biến thiên suy ra 1  m  1 . Vậy m  1 .

Câu 20:
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của m để hàm số y   m  x 3  1  x 3 nghịch biến trên
khoảng  0;1

Lời giải
Tập xác định: D   ;1 .
Đặt t  1  x 3 , khi đó y   m  t 2  1 t  t 3   m  1 t .
3 x 2
Ta có t    0 , x   0;1 .
2 1  x3
Suy ra hàm số t  1  x 3 nghịch biến trên khoảng  0;1 . Ta có t   0;1 , x   0;1 .
Do đó hàm số y   m  x 3  1  x 3 nghịch biến trên khoảng  0;1 khi và chỉ khi hàm số
f  t   t 3   m  1 t đồng biến trên khoảng  0;1
 f   t   0 , t   0;1  3t 2  m 1  0 , t   0;1  m  3t 2  1 , t   0;1 1 .
Xét hàm số g  t   3t 2  1 , t   0;1 .
Ta có g   t   6t  0 , t   0;1 .
Bảng biến thiên của hàm số y  g  t 

Từ bảng biến thiên suy ra 1  m  1 . Vậy m  1 .
mãn yêu cầu bài toán.
Câu 21:
[Mức độ 4] Cho hàm số y  f  x  có đạo hàm f   x   x  x  3  x 2  mx  16  với mọi x   .
2
Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của m để hàm số y  g  x   f  5  x  đồng biến
trên khoảng  6;    .
Lời giải
Ta có g  x   f  5  x   g   x    f   5  x    x  5  2  x   5  x   m  5  x   16  .
2 2
 
Hàm số y  g  x  đồng biến trên khoảng  6;    khi và chỉ khi g   x   0, x   6;   
  x  5  2  x   5  x   m  5  x   16   0, x   6;   
2 2
 
  5  x   m  5  x   16  0, x   6;    (vì x  5  0 và  2  x   0, x   6 ;    )
2 2
 x  5
2
 16
m , x   6;    .
x 5

 x  5
2
 16
Đặt h  x   , với x   6;    .
x 5
Do x   6;   nên x  5  0 , áp dụng bất đẳng thức AM-GM ta có:
 x  5
2
 16 16 16
h  x    x  5  2  x  5 .  8 , dấu “  ” xảy ra khi x  9 .
x 5 x5 x5
Do đó ycbt  m  8 , kết hợp với điều kiện m nguyên dương ta được m  1; 2;3; 4;5;6;7;8 .
Vậy có 8 giá trị của m thỏa mãn.
Câu 22:
[Mức độ 2] Tìm m để hàm số y   x3  3x 2   m  1 x  2m  3 đồng biến trên đoạn có độ dài lớn
hơn 1 ?
Lời giải
Ta có: y   x3  3x 2   m  1 x  2m  3  y  3x 2  6 x  m  1 .
 '  9  3  m  1  3m  6
Nếu  '  0  3m  6  0  m  2 thì y  0, x  nên hàm số đã cho luôn nghịch biến trên 
Vậy m  2 không thỏa mãn yêu cầu bài toán.

Nếu  '  0  m  2 1 thì y ' có hai nghiệm phân biệt x1 , x2  x1  x2  .
Ta có bảng xét dấu của y ' là:
Ta thấy hàm số đồng biến trên  x1 ; x2 
 x1  x2  2

Theo định lý Viet ta có:  m 1
 x1 x2  3
Do vậy, hàm đã cho số đồng biến trên đoạn có độ dài lớn hơn 1 khi và chỉ khi phương trình y '  0
có hai nghiệm phân biệt x1 , x2 thoả mãn x1  x2  1 .
4  m  1 5
x1  x2  1   x1  x2   4 x1 x2  1  4 
2
1 m   (2) .
3 4
5
Từ (1) và (2) ta có m   .
4

Câu 23:
[Mức độ 2] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số
y  2 x 3  3  2m  1 x 2  6m  m  1 x  1 đồng biến trên khoảng  2;   .
Lời giải
y  6 x 2  6  2m  1 x  6m  m  1 .
y  0  x 2   2m  1 x  m  m  1  0 .
x  m
Ta có   (2m  1)2  4( m2  m)  1 nên y  0   .
x  m 1
Hàm số đồng biến trên các khoảng  ; m  ,  m  1;   .
Do đó hàm số đồng biến trên (2; )  m  1  2  m  1 .
Vậy m  1 .
Câu 24:
[Mức độ 2] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y   sin 2 x  m sin x  1 đồng
 
 2

Lời giải
 
Đặt t  sin x , với x   0;  khi đó t   0;1 .
 2
Xét hàm số y  t   t 2  mt  1  y  t   2t  m .
   
Ta có t   cos x  0,  x   0;  , do đó hàm số t  sin x đồng biến trên  0;  .
 2  2
Do đó yêu cầu bài toán  y  t  đồng biến trên  0;1  y  t   0,  t   0;1
 2t  m  0,  t   0;1  m  2t ,  t   0;1  m  2 .
Vậy m  2 thỏa mãn yêu cầu bài toán.

Câu 25:
[Mức độ 1] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y   cos 2 x  m cos x  1 đồng
 
 2
Lời giải
 
Đặt t  cos x , với x   0;  khi đó t   0;1 .
 2
Hàm số trở thành y  g  t   t 2  mt  1 ; g '  t   2t  m .

   
Ta có t    sin x  0,  x   0;  , do đó hàm số t  cos x nghịch biến trên  0;  .
 2  2
Do đó yêu cầu bài toán  y  t  nghịch biến trên  0;1  y  t   0,  t   0;1
 2t  m  0,  t   0;1  m  2t ,  t   0;1  m  0 .

Câu 26:
2sin x  1
[Mức độ 2] Xác định tất cả giá trị của tham số m để hàm số y  nghịch biến trên
2sin x  m
  
khoảng   ;  .
 6 6
Lời giải
    1 1
Đặt t  sin x , x    ;   t    ;  .
 6 6  2 2
  
Ta có hàm số y  sin x đồng biến trên khoảng   ;  .
 6 6
2sin x  1    2t  1
Do đó hàm số y  nghịch biến trên khoảng   ;   hàm số f  t   nghịch
2sin x  m  6 6 2t  m
 1 1  1 1 2m  2  1 1
biến trên khoảng   ;   f   t   0, t    ;    0, t    ; 

 2 2  2 2  2t  m  2
 2 2
 m  1 1 m  1
   ; 
  2  2 2     m  1  m  1 .
2m  2  0 m  1
Vậy với m  1 .
Câu 27:
sin x  m
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của m để hàm số y  nghịch biến trên khoảng
sin x  1
 
 ;  .
2 
Lời giải
 
Đặt t  sin x , với x   ;   . Khi đó t   0;1 .
2 
tm 1  m
Hàm số trở thành y  g  t   ; gt   .
t 1  t  1
2
   
Ta có t   cos x  0, x   ;   , nên hàm số t  sin x nghịch biến trên  ;   .
2  2 

 
Do đó hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng  ;   khi và chỉ khi hàm số y  g  t  đồng biến
2 
trên khoảng  0;1  g   t   0, t   0;1  1  m  0  m  1 .
Vậy m  1 .
Câu 28:
2cos x  1  
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y  đồng biến trên khoảng  0;  .
cos x  m  2
Lời giải
 
Đặt t  cos x . Ta có x   0;   t   0;1 .
 2
   
Vì t    sin x  0, x   0;  nên hàm số t  cos x nghịch biến trên khoảng  0;  .
 2  2
2 cos x  1   2t  1
Do đó hàm số y  đồng biến trên khoảng  0;  khi và chỉ khi hàm số f  t  
cos x  m  2 t m
2 m  1
nghịch biến trên khoảng  0;1  y    0 , t   0;1
t  m 
2
 1
2m  1  0 m  2

   m  1 . Vậy m  1 .
m   0;1 m0



  m  1
Câu 29:
2 cos x  3
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y  nghịch biến trên
2 cos x  m
 
khoảng  0;  .
 3
Lời giải
  1 
Đặt t  cos x , với x   0;  khi đó t   ;1 .
 3 2 
2t  3 2 m  6
Hàm số trở thành y  g  t    g  t   .
2t  m  2t  m 
2
   
Ta có t '   sin x  0, x   0;  , do đó hàm số t  cos x nghịch biến trên  0;  .
 3  3
1 
Do đó yêu cầu bài toán  hàm số y  g  t  đồng biến trên khoảng  ;1
2 
 2 m  6  0
 1    m  3
 g   t   0, t   ;1   m  1     m  3 . Vậy m  3 .
2   2   2 ;1   m  1; 2 
  

Câu 30:
tan x  2
[Mức độ 2] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y  đồng biến trên
tan x  m  1
 
khoảng  0;  .
 4
Lời giải
 
Đặt t  tan x . Với x   0;  ta có t   0;1 .
 4
t2 3m
Hàm số trở thành y  g  t    gt   .
t  m 1  t  m  1
2
1    
Ta có t   2
 0, x   0;  , do đó hàm số t  tan x đồng biến trên  0;  .
cos x  4  4
 
Do đó hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  0;  khi và chỉ khi hàm số y  g  t  đồng biến trên
 4
3  m  0 m  1
khoảng  0;1  g   t   0, t   0;1    .
 m  1   0;1 2  m  3
m  1
Vậy  .

2  m  3
Câu 31:
tan x  m
[Mức độ 3] Tìm các giá trị thực của tham số m để hàm số y  nghịch biến trên khoảng
m tan x  1
 
 0;  .
 4
Lời giải
 
Đặt t  tan x , ta có hàm số t  tan x đồng biến trên khoảng  0;  .
 4
tan x  m  
Do đó hàm số y  nghịch biến trên khoảng  0;  khi và chỉ khi hàm số
m tan x  1  4
tm
y  g t   nghịch biến trên khoảng  0;1 .
mt  1
TH1: m  0  y  t là hàm số đồng biến trên  0;1  m  0 không thỏa yêu cầu.
tm 1  m2
TH2: m  0 .Ta có y   y  .
mt  1  mt  1
2

m  1  m  1
 1 m  0 2
tm    1  0
Hàm số y  nghịch biến trên  0;1   1   m
mt  1    0;1   1
 m    1
  m
 m  1  m  1
  m  1. Vậy m  1.
1  m  0  m  0
Câu 32:
cot x  2   
[Mức độ 3] Tìm giá trị m để hàm số y  nghịch biến trên  ;  ?
cot x  m 4 2
Lờigiải
  
Đặt t  cot x , với x   ;  .
4 2
1      
Ta có t   2
 0 , x   ;  nên hàm số t  cot x nghịch biến trên khoảng  ;  .
sin x 4 2 4 2
  
x   ;   t   0;1 .
4 2
t2 m  2
Khi đó hàm số trở thành y  f  t    f t   .

tm t  m
2
  
Hàm số đã cho nghịch biến trên  ;  khi và chỉ khi hàm số f  t  đồng biến trên khoảng  0;1
4 2
m  2 m  2  0  m  0
 f   t   0, t   0;1   0 , t   0;1    .
t  m m   0;1 1  m  2
2
m  0
Vậy  .
1  m  2
Câu 33:
2 cot x  1   
[Mức độ 3] Tìm m để hàm số y  đồng biến trên khoảng  ;  .
cot x  m 4 2
Lời giải
  
Đặt t  cot x , x   ;  .
4 2
1      
Vì t   2
 0, x   ;  nên hàm số t  cot x nghịch biến trên  ;   t   0;1 .
sin x 4 2 4 2
2t  1
Xét hàm số y  f  t   trên khoảng  0; 1 , t  m .
tm

2m  1
Ta có f   t   , t   0;1 , t  m .
t  m 
2
  
Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  ;  khi và chỉ khi hàm số y  f  t  nghịch biến trên
4 2
 1  1
 m  m  m  1
 2 m  1  0  2  2
khoảng  0; 1  f '  t   0, t   0;1      .
  m   0;1    m  0
  m  0 0  m  1

   m  1   m  1
2
 m  1
Vậy  .
0  m  1
 2
Câu 34:
x 2
[Mức độ 3] Tìm m để hàm số y  nghịch biến trên khoảng 1; 9  ?
x m
Lời giải
Đặt t  x , với x  1;9  .
1
Ta có t '   0, x  0 , nên hàm số t  x đồng biến trên 1; 9   t  1;3 .
2 x
t2 m  2
Khi đó hàm số đã cho trở thành y  f  t    f ' t  

.
tm t  m
2
Do đó hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng 1; 9  khi và chỉ khi hàm số y  f  t  nghịch biến
m  2
  m  2  0 
trên khoảng 1; 3     m  1  m  3 .
 m  1;3  m  3

Vậy m  3 .
Câu 35:
[Mức độ 2] Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y   tan 3 x  m tan x  1 nghịch biến
trên mỗi khoảng xác định.
Lời giải
 
TXĐ:  \   k , k    .
2 
   
Đặt t  tan x , hàm số y  tan x đồng biến trên mỗi khoảng    k ;  k  với k   .
 2 2 
Do đó hàm số y   tan 3 x  m tan x  1 nghịch biến trên mỗi khoảng xác định khi và chỉ khi hàm số
f  t    t 3  m t  1 nghịch biến trên   f   t   0, t  3t 2  m  0, t  m  0 .
Vậy m  0 .

Câu 36:
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y  sin 3 x  3cos2 x  m sin x  1
 
đồng biến trên đoạn  0;  .
 2
Lời giải
 
Đặt sin x  t , x   0;   t   0;1
 2
Khi đó hàm số trở thành y  f  t   t 3  3t 2  mt  4 .
Ta có f   t   3t 2  6t  m
   
Vì hàm số t  sin x đồng biến trên  0;  nên hàm số đã cho đồng biến trên  0;  khi và chỉ khi
 2  2
hàm số f  t  đồng biến trên  0;1
 f   t   0, t   0;1  3t 2  6t  m  0, t   0;1  3t 2  6t  m, t   0;1 .
Xét hàm số g  t   3t 2  6t , t   0;1 ; g   t   6t  6  0, t   0;1 .

Nhìn vào bảng biến thiên ta thấy với m  0 thì hàm số y  f  t  đồng biến trên  0;1 .
Câu 37:

[Mức độ 3] Tìm giá trị của tham số m để hàm số y  sin 3 x  m sin x  3 cos x  2m  1 đồng 
  
biến trên khoảng   ; 0  .
 2 
Lời giải
    
Đặt t 
1
2
 

 3

sin x  3 cos x  sin  x   , t   cos  x    0, x    ; 0  nên hàm số
 3  2 
    
t  sin  x   đồng biến trên khoảng   ; 0  .
 3  2 
    1 3
Ta có x    ; 0   t    ; .
 2   2 2 
 
       
Mặt khác sin 3 x   sin 3  x     4sin 3  x    3sin  x    4t 3  3t
  3   3  3
  
 
Ta có hàm số y  sin 3 x  m sin x  3 cos x  2 m  1 đồng biến trên khoảng   ; 0  khi và chỉ
 2 

 1 3
khi hàm số y  f  t   4t 3   2m  3 t  2m  1 đồng biến trên khoảng   ;
 2 2 
 
 1 3  1 3
 f   t   0 , t    ; 2
  12t  3  2 m  0, t    ; 
 2 2   2 2 
 1 3

1

 m  3  12t 2  g  t  , t    ;
2  2 2 
3
  m  g  0   .
2
3
Vậy m  .
2
Câu 38:
[Mức độ 3] Cho hàm số y 

 m  1 x 1  2
. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số
x 1  m
đồng biến trên khoảng 17;37  ..
Lời giải
Đặt x 1  t .
1
Ta có t '   0, x  17;37  nên hàm số t  x  1 đồng biến trên 17;37  .
2 x 1
Vì x  17;37   t   4;6  .

Khi đó hàm số trở thành y  f  t  
 m  1 t  2 , t 
 4;6  và t   m
tm
m2  m  2
 f ' t   .
t  m 
2
Do đó hàm số đã cho đồng biến trên khoảng 17;37  khi và chỉ khi hàm số y  f  t  đồng biến
  m  4
 m  2
 m   6; 4   m  6 m  6
trên  4; 6   f '  t   0, t   4;6    2    .
 m  m  2  0 m  2 
  m  1  4  m  1

m  2

Vậy m  6 .

 4  m  1
Câu 39:
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của m để hàm số y   m  x 3  1  x 3 đồng biến trên
khoảng  0;1 .

Lời giải
3 x 2
Đặt t  1  x 3 , ta có t    0, x   0;1 nên hàm số t  1  x 3 nghịch biến trên  0;1 .
2 1 x 3
Mặt khác x   0;1  t   0;1 .
Khi đó hàm số đã cho trở thành y  f  t    t 2  m  1 t  t 3   m  1 t .
Hàm số y   m  x 3  1  x 3 đồng biến trên khoảng  0;1
khi và chỉ khi hàm số y  f  t   t 3   m  1 t nghịch biến trên khoảng  0;1
 f   t   3t 2  m  1  0, t   0;1  m  1  3t 2  g  t  , t   0;1 .
Ta có g   t   6t <0, t   0;1 nên hàm số g  t   1  3t 2 nghịch biến trên khoảng  0;1 .
Khi đó m  g  t  , t   0;1  m  g 1  2 .
Vậy m  2 .
Câu 40:
[Mức độ 3] Cho hàm số y  f  x  có biểu thức đạo hàm là f   x   x 2  mx  2 . Tìm tất cả các giá
 
trị của tham số m để hàm số g  x   f  sin 2 x  nghịch biến trên khoảng  ;   .
2 
Lời giải

 
Đặt t  sin 2 x ; với x   ;    t   0;1 .
2 
 
Ta có t   2sin x.cos x  sin 2 x  0, x   ;   và g   x   sin 2 x. f   sin 2 x  .
2 
   
Để hàm số y  f  sin 2 x  nghịch biến trên khoảng  ;   thì g   x   0, x   ;  
2  2 
2
 f   t   0, t   0;1  t 2  mt  2  0, t   0;1  m  t  , t   0;1
t
2 2 2
Xét hàm số h  t   t  , t   0;1 ta có h  t   1  2 >0, t   0;1 nên hàm số h  t   t 
t t t
đồng biến trên khoảng  0;1 . Khi đó điều kiện m  h  t  , t   0;1  m  h 1  3.
Vậy m  3 .
Câu 41:
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số
3   2 
y  3cos 4 x  cos 2 x  m cos x  1 đồng biến trên khoảng  ; .
2 3 3 
Lời giải
  2 
Đặt t  cos x , ta có hàm số t  cos x nghịch biến trên khoảng  ; .
3 3 

  2   1 1
Với x   ;   t  ;  .
3 3   2 2
  2 
Khi đó hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  ;  khi và chỉ khi hàm số
3 3 
3  1 1
y  f  t   3t 4  t 2  mt  1 nghịch biến trên khoảng   ;  .
2  2 2
 1 1  1 1
 f   t   12t 3  3t  m  0, t    ;   m  12t 3  3t  g  t  , t    ;  .
 2 2  2 2
1
Xét hàm số y  g  t   12t 3  3t . Ta có g   t   36t 2  3  0  t   .
2 3
 1 1 1
Dựa vào bảng biến thiên ta có m  g  t  , t    ;   m   .

 2 2 3
1
Vậy m   .
3
Câu 42:
1
x3  mx 
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y  2 x đồng biến trên khoảng 1;3 .
x  mx  1
Lời giải
1 1
x3  mx  x2  m  2
+ Xét trên 1;3  , ta có y  2 x x .
x  mx  1 1
xm
x
1 1 1
+ Đặt t  x  , ta có t   1  2  0 x  1;3  . Suy ra hàm số t  x  đồng biến trên khoảng
x x x
1;3 . Với x  1;3  t   0;  .
8
 3
1 1
+ Ta có t  x   t 2  2  x2  2 .
x x
1
x3  mx 
x đồng biến trên khoảng 1;3 khi và chỉ khi hàm số y  f  t   t  m  2
2
Hàm số y  2
x  mx  1 tm

 8 t 2  2mt  m  2  8
đồng biến trên khoảng  0;   f   t    0, t   0; 
t  m
2
 3  3
 t2  2  8
2  8  m , t   0;  1
t  2mt  m  2  0, t   0; 3   2t  1  3
  
  m  0 .
m   0; 8    2
   m  8
 3
  3
t2  2  8 2t 2  2t  4  8
+ Xét hàm số g  t   , t   0;  . Ta có g   t    0, t   0;  .
2t  1  2t  1
2
 3  3
+ Từ bảng biến thiên ta có m  2 , kết hợp với  2  ta được m  2 .
Vậy m  2

Câu 43:
x2  2 x  2  1
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y  đồng biến
2m  3  x 2  2 x  2
trên   ;1  ?
Lời giải
x 1
Đặt t  x 2  2 x  2 , có t   ; t '  0  x 1.
x2  2x  2
Ta có x    ;1   t   1;    và hàm số t  x 2  2 x  2 nghịch biến trên   ;1  .
t 1 2m  2
Khi đó hàm số trở thành y  f  t   . Ta có f   t   .
t  2m  3  2m  3  t 
2

Hàm số đã cho đồng biến trên   ;1  khi và chỉ khi hàm số y  f  t  nghịch biến trên khoảng
 f   t   0, t   1;    2m  2  0 m  1
 1;        m 1.
2m  3  1;    2m  3  1 m  2
Vậy m  1 .
Câu 44:
 1   1
[Mức độ 3] Tìm tham số m để hàm số y  m  x 2  2   2  x    4 đồng biến trên khoảng
 x   x
1;3 .
Lời giải
 1   1  1
2
  1
y  m  x 2  2   2  x    4  m  x    2   2  x    4 .
 x   x  x   x
1 1
Đặt t  x  . Ta có t   1  2  0 , x  1;3 .
x x
1
Suy ra hàm số t  x  đồng biến trên khoảng 1;3 .
x
 8
Với x  1;3  t   0;  .
 3

 1   1
Do đó hàm số y  m  x 2  2   2  x    4 đồng biến trên khoảng 1;3
 x   x
 8
 hàm số f  t   m  t 2  2   2t  4 đồng biến trên khoảng  0; 
 3
 8  8 1  8
 f   t   0 , t   0;   2mt  2  0 , t   0;   m   , t   0;  * .
 3  3 t  3
1  8 1  8
Xét hàm số g  t    , t   0;  ; g   t   2  0 , t   0;  .
t  3 t  3
3
Từ bảng biến thiên ta thấy *  m   .
8
3
Vậy m   .
8

Câu 45:
[Mức độ 3] Cho hàm số y 

m  
x  6  x 1  1
. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm
x  6  x 1  m
số đồng biến trên khoảng  0;3 .
Lời giải
Tập xác định: D   1;   .
x 1  x  6
Đặt x  6  x  1  t . Vì t    0, x   0;3 nên hàm số t  x  6  x  1
2. x  1. x  6
nghịch biến trên khoảng  0;3 . Ta có x   0;3 ⇒ t  1; 6  1 .  
Khi đó hàm số đã cho trở thành y  f  t  
mt  1
tm
 
, t  1; 6  1  f   t  
m2  1
t  m 
2
.
Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  0;3  Hàm số f  t  nghịch biến trên 1; 6  1  
  m  1

 m  1; 6  1
 f   t   0, t  1; 6  1      
   m  1  6  1  m  1 .
m  1  0 
2
 1  m  1
Vậy 1  m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.

Câu 46:
m  sin x
[Mức độ 3] Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho hàm số y  nghịch biến
cos2 x
 
trên khoảng  0;  .
 6
Lời giải
   1
+) Đặt t  sin x , x   0;   t   0 ;  .
 6  2
   
+) t   cos x  0, x   0;   hàm số t  sin x đồng biến trên  0;  .
 6  6
m  sin x  
+) Hàm số y  nghịch biến trên khoảng  0; 
cos2 x  6
t  m t  m  1
 hàm số y   nghịch biến trên khoảng  0; 
t 2  1 t 2 1  2
t 2  2mt  1  1
 y   0 , t   0; 
t  1
2
2
 2
 1 t 2 1  1
 t 2  2mt  1  0, t   0;   m   g  t  , t   0;  .
 2 2t  2

t2 1  1
+) Ta có g   t   2
 0, t   0;  .
2t  2
 1 5
Dựa vào bảng biến thiên m  g  t  , t   0;   m  .
 2 4
5
Vậy m  .
4
-------------Hết-----------

ĐƠN ĐIỆU HÀM SỐ TỔ 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ĐƠN ĐIỆU HÀM SỐ TỔ 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Giải tích lớp 12 |

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

1 | Strong Team Toán VD-VDC

II HỆ THỐNG BÀI TẬP TỰ LUẬN.

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  ;   .

Vậy hàm số nghịch biến trên khoảng  ;   .

2 | Strong Team Toán VD-VDC

Tập xác định D   .

Vậy hàm số đồng biến trên khoảng  ;   .

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

3 | Strong Team Toán VD-VDC

Vậy hàm số đồng biến trên các khoảng  ;1 và 1; .

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Bảng biến thiên

4 | Strong Team Toán VD-VDC

Bảng biến thiên :

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng  ; 2  và  2;   .

5 | Strong Team Toán VD-VDC

Chú ý: Các công thức tính nhanh.

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Bảng biến thiên:

6 | Strong Team Toán VD-VDC

Tập xác định: D   .

Bảng biến thiên:

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

7 | Strong Team Toán VD-VDC

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Vậy với hai số thực a , b sao cho a  b thì f  a   f  b  .

8 | Strong Team Toán VD-VDC

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

Bảng xét dấu y :

9 | Strong Team Toán VD-VDC

Bảng xét dấu của y :

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

10 | Strong Team Toán VD-VDC

Bảng xét dấu y ' :

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

11 | Strong Team Toán VD-VDC

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

12 | Strong Team Toán VD-VDC

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

13 | Strong Team Toán VD-VDC

Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y  f  2 x  1 .

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Vậy hàm số y  f  2 x  1 đồng biến trên các khoảng   ;  1 và 1;   .

Tìm các khoảng nghịch biến của hàm số y  f  2 x  6 .

14 | Strong Team Toán VD-VDC

Vậy hàm số y  f  2 x  6 nghịch biến trên khoảng   ;3  .

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

Bảng biến thiên

15 | Strong Team Toán VD-VDC

Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y  f   x 2  2 x  ?

STRONG TEAM TOÁN VD–VDC

Bảng biến thiên

Vậy hàm số y  f   x 2  2 x  đồng biến trên các khoảng   ;0  và 1;2  .

16 | Strong Team Toán VD-VDC

STRONG TEAM TOÁN VD-VDC

Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số g  x  f  x  x 1 .

Dựa vào đồ thị y  f   x  ta có:

17 | Strong Team Toán VD-VDC

Tìm các khoảng đồng biến của hàm số g  x   f  x   x  2020 .