Professional Documents
Culture Documents
Muasir Dilcilikde Monogenez Meselesi
Muasir Dilcilikde Monogenez Meselesi
Muasir Dilcilikde Monogenez Meselesi
0r0z-qBg
(tr.rspl ealnlt))
ryvw
pptqptab oftm$agY
ry npntnt Y nFoJ
6N
IUerereseHI
YAIOOTOTIC
nmursNl lfvTvr^uv^Te swpc rTnzn'{'ntr
ISVIUTIO\DwUeTI nfl ITry\I NVJ V{USZV
Filologiya nasalalari - IVt9, 2010
masalasi.. Vi
1
Qpas eonozwlecKux eduuuq e apa6crcou rumepamypHoM
(\
oDoBiYYAT$tNASrrQ
Abdullah Oztflrk. Mevl6n6'da kadrn imgesi ............2g4
Nezaket Mernmedli $eyx Faridildin Ottmm <Mantiqi)t-Teyr>
asarinin irfani va p'oetik xiisusiyyatlari......... ...... 306
Hacnuan flryilry. Mupsa Eana Mailedsade.....'............... 3 Ig
394
6LZ
'r?lSruulpuelblSl Srue8 epuuelJese ruelesetu ng's eA ueo)'ntr'ruM;tr
.g
.V .JqI+^'} .r?q:eSxo uruuel}p nueq-Illl?s e,r edony-pulH
'rrPSiuruu"to 1or
s?se spuussr{ur en spursuuruuJs.( uuef.,{uezeu nq uelJese
ulJepfulA'o
'uuetmoq'g'urue4se;1'W'un1lo$'1'rsef'{Fezeu Aeqy-Vtn'Z
'rrpSru4e JseI{ relrese ueddo;'g ellsnsnx
eA uesIUoJ'A 'uosJepuv'N 'ouD'l e.(eleseru ng
'frpeSxo uIuIJeleIIs
ip (robn-ug-edor,ry-purq zrpf,) iern-edor'ry-pqg'1"',,
:nPSruuPSelrumtun
1urpl qeprfleSz lreleleqreru uruIeq 54r'r5-5q1'61'n Isplp
.* q*.tpg8 uel,reS eqeqew rlq Pluelueputg rus{p"4soN 'Jlpl{etuunlo
eSeu lq leuebrlst nq epIllumu4}
1,"rq"n rff{ rsecqeu uos uruelegrelu
((i', 't) ripSruue,r epurseluberu tlpe ,,az7asa37nn7 aqisnl'rg1,, 1'llpttp1e
deO epp $c-g06l tupepqg qupurbbeq nlnprnqob bezn
uuelpp Srueu4e
ru"q ieniip.i o"t fn nq uesreped'H 'PI 4epe pfeb 'uelSruqe8
",C.qnt
pe,Q ep eslo r1!eq eu Ip€
"*":iifi,.;F,i::Sffi:re;1f,iil"il(uode,{
,e.,(ero;4 'rncu€ru-snbunl 'lobuoru'atofl fnfiV e,t ('s e,r IpouPS ''lobn-1sqo
,.rg-nr11jpqp4) robn-ug '('s en nbn1e1 '1r.rrel) pl^€rp '('t uuls 'ncrn8)
-.1
({e>l (u€q-pu1{
p^l*t'('s e.t pux'1t6ru1 'rlslntr 'rues) e,{rsrye '('s e't' uermd
''ue,fure1s-o11eq)
'*"*a edorny-puFD uIuIseI€ yp 9 e"ffuezeu >lli€4soN
.rrpe p{$e} rsed,(uezeu (.rrpSru4e1Sr uesrepod'H p11p qoFeulluep epII r-Ic
-t06I eJep {ll rururrue} - (r1p>1eureP,,wlzl9,, ueurlul) nlso1tr) ?>lllP4sou
ruIs€se Vezev uruIselesetu rzeueSouour ulJelllp 'q rnpum1e61
' :rrprr.*ppe pqeb berelo e,l,'tvrc1ep eleq ep{{Fpp
uueIIIp
ururse,{epr nlnlwnqob bezn ey lrlq-rlq ep tueq 'lllxuq ureq
(pe1e1p 11p I€rn-purq 'fe11y-prn ',{311V uepe1rrnc o). olepuuelelte
qeqes {11
lp zeq'lpSnueu4rpo 'eczrurulg 'ep usunlo qezr elJelqeqes Jllelx$tu
oi 'ng eple eclleu loDIUo{ eleq r1!eq eFunq 'up eseurlo
urelqo-rd luef ep>111t5pp uezeu Iseleseur rzeue8ouoru ulreIIKI
Iseresew zflNfcoNohl eOIITI5TIO UISVnI^I
tpeznaDu ltepqa o&3o1o71f
uIIIl
uoc'ltDwotl@tstoqo
snu
nt'pow@bqntbT
eqeqew /1 '7E u4adsotd p1,tn2'g'{ olog
ryrugsal )fiIt)pq outPn lulseN VgnM
As,{'ITno nrpo xruv sn^Asr
0t0(, '661i - !rcPqsera o&3o1o119
Filologiya masalalari - Ie9, 2010
282
t87,
irelecrleu 1urlo pnclorr Epurbbeq Irelelle llp pnclotu (t :Jeirrpo ue,{.(emu ltTqe
'Jelo
JII{e} r?euuede epeleqreur r4r uupebrbpel bpeqes nq reluo 'epe,ffrumur;1 {euu3,^.
'JelJIpe qsseq urq uepJeleJrzel wse urseulurpleS eurse.,{.{r,res euqruerf,o Irp p€pce ulo
uluuelellu pp edor,ny-puq u€purze ue rurseuytre.rr{o uruuelelie yp re8tp uilu t-€ esl
u€lrcpJerel ururse. epr zeueSouoru ulreillp ero8 eung '((gg-ZE's 'tl) ;eEgq 'rellq e
:xeg '1tSru4e sl{eq Srue8 epznue{gerbouour rlpe (rseleseur nflnpunqob unsorfe4'f i
rrlulrelllp fnti12> zrq epereq nq) ruppleb berelo lueuoddo e.{ef.{rrezeu rseleseu rSef,
nq repeb €uos reluiTe Iu4{ >pqrc$'y eA uosnolx'S '-tegrgq'f zrq) uepb eP
'ep esrmlo lnq$s epprleS rourpueut epe.,(gerbouour nq ilrpue4dos '(11'c '6) :tP
el€lsese rurle ruel ur!r1seunS,,(e1p eur$le 'Jruuunlo lnqeb rleueul:Iq uueFuuoJ I
nfinlpnc.tour ururseir? [p ,(etlv up €ruos (Ot) uepurse,(gerbouoru uruu$ qol?
rlp€ <<rseuru?Je.,( UFIIIIp uode.,{ eA nuelqord fu11yr> ururlsoJ€ls'S edou,y-purq
uelo rrepuuetmEn rudgq uos pl elei{ uru?{nsrlqereduro4 Ei}eH 'rrpuqes Jluset qutPSzl
xo5 1ewe1,{os nrmq unSn ('s e,r zebge}-req1 'fetr1y epsnsnx) ueleile IIp {ii '1{ 4P}er
re8rq 'rlppp eulrellrp udor,y-purq nxod uuelmqeu rurle ueunio eple e,\ <<e'(turouoslel
rqnl .rs.,( nrmde rseruluerr{o pp edor.,ry-puH ep{[rdpp rtesi.,{ebnur repeb I{I epulselese
eun8 nq u€plxel rirpueruf 'luiH nfilplo runle{u ep ueprufloq u"llv t51tp q
'( SESE ISEIJI
I8l'c 'ZD <"' 'rllulet
IrelII[q mep€s epurbbeq lrelele pp u,(e-u.(e urrelsrssexelnru res4e unin btbep epeq,\o
>leuurpuellew{rb nfi nlurnqob Dlepurlxep uiuelre ol{pur rldp >ll}e4soN' " )) ebSeg 'JIPIS
'.xze( epurseleberu rlp? <nflrqns ununfinlurnqob pq>> urlsorpls'S '{lJepa lq urf'erurtPt
rn.,rlesel eppleS urpde ep';epeb rrq i1ef.(rze,t 'besies epef ep rurp,,(eb zoue8ououl
ururlsorels'S ilsrlr1eredurol sru Sriuuruul '(tOf-OOt's '11) <<"uns1o pm
e,,(eleoqeur {Ile4sou ep lJelllp rr8e>pd 'xri.ru lne1e-olllDlso 'e4}e5ruu4 ?q€p euuellr
-1o1n5 'n1 :npuq4runui rleb 'l{ep bn1xo5 rpdeb Fell€ Up Seq uelueisg8 e,t ripe8 ue
'r4 trpu]Jzel {eu4o p,ieb 'g"'rnruunlo }nql}s ep nfinpunqob zublui 'pf,ep ueputs
-reql 'l{ rrqet uuprnflrpzurunlo efueq iilp nF zeb;e}-req yFIeT 'relrlpe zgueSouotu'
qeserl rsessni rlq ululsell? yrp zebge|-Joql Iulselp ilp nq rrepSlebrbpel uepunfinirun
uruueflrp IeAUe) 'z"'JelJEIne qesel{ Snurunlo lnqns nunfinlpncloul epuIZJe II UI
ururselr? IIp ,i?ilv reFSlubrbpel sJrs Jr[J 'i"')> :rpJuelso? rurqeqes wse 'JIpJeIe
5n uusetueuunlo lnqeb uruef,(uezeu 4r1u4sou oqrC'V'A r5pp rpreryoS rurse,(6o1ou
epuuellr rc-g4 ulrse ue5a4 eleH 'rrprserqruerfo epre1e.,{frrres J}lelxnu ruuelleqrseul
uruuelelp 1p (4pgeuuo repeb lefegpl ep qeqes nq) ep qeqes .rrq ebSeq eple uruecl
ueperol 4rpqe5 eurseuqruerfo ununlnpmqob pqe^ ulrelllq up uqPp {i
'relrq ulo Frq uepuuelleursbpsl '4lpullTurnu
sese ururseurluer,(o u€purx€q 4rleusSouoru ulJellrp Ep ng 'Jelo rur,{111ezO u
4eur5e1 eursedreq urTrp nln urpeb er{ep eA eursesr.(ubnur uuelppolord J€S epulsue
- e,{eleqreur Ileq gu berelo tbrlueru ?Juos ueperulsed-req err esr,{ebmu -u,{eb uule
Jnc ng 'r1euo.,{ e,{eu4e edreq ruqrpolord uLrEIuo epuos eA Jn1n1 epJezeu Jllel4lur zq(
nq eleg 'zer
rursesrr(ebnru (epurpxep ell? rtq) uuellp uelo rseclleu unlruue{el IxuPl
g1g7 '6ay - ye1elese,u nt6o1o1tg
Filologiya masalalari - Jtfgg, 2010
PesrcDre
Crarr.s rrocB.suleHa npo6lervre MoHoreHe3rrca .f,3brKos. B crarre
cyqecTByrotqrre B TeolleTlrqecKoNr
aHanH3LIpOBaHhr HeKoTopbre Bonpocbr,
t3blxo3Haulrlr. llo MHeH]Iro aBTopa, c [olrolrlbro colocrarreHr{lr
nporot3llroB pa3nbx t3brKoBbx ceuefi, Bo3MontHo pecraBpl{poBarb
o6rquft ilporo-rr3brK
Summary
The article has been dedicated to the monogenezis of languages.
In the article has been. analized some problems conseming in the
theoretical linguistics. Acording yo the auther's mind, buy the way of the
284
982
'eA 'V roJ $uqcslsog 3) e?un8vel;o fuoeq1 pue f3o1od,t1 eqt;o ,(u.
'esrcVod oJoaoxlqttr estcsreresexoV O 'V'J nnlcoder3'71 eq1 ur E
'tW-00V'J'8L61'9 oN' Lt' 'se8en8ut
nuol '€xrq€r il rsd,fuederur ruda3 'dJCJ xden ranwev€xv 'ssl4
'(rsrruerigodll u Llrortr4) :eeeronnr lrexcehuredlcoH 'Y'g o gtcE'U
99-Sg 'd.r,c '7aY'9361
''t{ 'xdeH uuweVuxy 4llllc4llccod x}IHJceg 'soxlqsr eslctrod .rreaodr,rd
oronnerefto runer'-(elr rlnergodts 'VI'ltl codHeg ''y'g ogtsfl''61 TIIHEII€T'
' 0g- LI'da' gOO t'zrqdledelrud-ru"prelsuY woxcohI4
'qdesol'g 'suoruleg'1 'pg 'acuepllg eqt SUHIS :cl134soN eqrurc
'ueedomg-opq pue 'ctletsurnE 'cr1ur1so51 'U'V pretluog '6
'ZV-08 'drc'9 oN't86I 'truHeH€oxlqer rrcduog -'etoroxdon
4ralueon c xrl4ueso[euccu xnlcehlrredrcou 6
'y xegdefi '8
9I I€ n1rnfin
'8002'eEprrqure3 go,Qtsrelrull rlcr"eseA lect8oloeeqcrv mp psp:
roJ eln1llsul pl"uoqcytr 'f;euorlcl6tr.cllerlsoN 'V f4s1odo31oq 'L
'g
El' V66I'<<ex(e1p>''f'{' ('b-'O sdeaorc p*r<rerunaed3 polaru s
'soxrqrr xnlcohlll€drcou runensedc rrquo 'I4tr'g hrqrftsJ-hurlq{ '9
'
drc A g 1' 9 261' <<e:xAetp>''ntr' (' z-' 1) rdeaouc lrsnurerziruud3 -upunJ
soil<I€rxrxcehl{re1;:l;:Tx.tr;:1,?,t":,T::?;L#s sp erlBp
uepu-rr€l
'(grrxorralwxoruwec'guxosrealdex'4lrxcVnsedV'4ltxcsredf, 4q [en
'4uxc4eure 'gulxcKeuodaeoVnra) soxilf,tr xl{xcehllr€drc-ox utspwru
ordesorc dwoHsrernnaedc x rsrul4derentr "W'g hI:IrHsJ-hIarrI4 'V
'gSE-t6€ 'drc'9961 ''tr tr'('996I 'IflrJoIroI{I'Ire,, 'xuvrl€tr xI{)I leruleF
-cer'urudrcoH a xrqHhrlllc truaIcresrooc 'I tr'g hrsJHsJ-rr}ruxpl '€
' (('soxlqrr >ll1?4sou
7Z-ZZ' dri't96 I'IN'so[erxoV IscI4€eJ
xr,Ixc4euodaeoVHz zxurenwedr 4outrerzuaedc tswergodll>> rflrp.rert
'runenaedc o,reHmeHs xsHHev oresc II losHslredfil.{r €JUIS e
hrIJIrsJ-hI4IIIiI4 '7, ea relSl
sotrrd xlrxcqetodseofiHll cI{€eHoJ 'I I'g
'drc 699 uelblex
'I L6I' <<exdeH>''IN'('X-'e) sdesorc 4lqHqrell4Haed3'eIlna[eag €pDI€J
'aoxqrr xfixcohrrredrcos ruHena€dc uqx6 'I tr'fl hrqrusJ-T*rrIx71 'I gp (zeb
xo5 'uo
1u{dlqepe Snurunlo ePBIlsI 'uelesey
ppe1e.'il
urllp n
'eEen8uelolord lureue8 eql lcrulsuocer o1 elqtssod edreq (
sr 1r 'seqrurey e8en8uel luereJJlp otp Jo sa8en8uelolord eql Euqse4uoc rypueE
010(, '6dlt - !rcppseu at18o1oqg
Filologiya masalalari - JW9, 2014
CT]
(or.{
occ
'{ac
S in asian'1/Joumal of
I7. S. Word-final ltesonants (CII
Linguistics, va!' 24'2, 7996' ' 1996' Pp' 281-
Cur9
317. E,-
I1]I]
Agar sdzlar:
metod' dil lr:lD
Azarbaycnn dilinda: (nonogenez, nostratika' miiqaviseli 1.-
aileleri, protodii q3LIKoBIJe :-i i lr
ep aBlil4le:$ssrft MeTo A"
R"u s ditinda : M or{c f eHs3. HOCTD aTIIKa, ilIH
rJC}.,{Lfi , TIP OT O{3I,IK
iarlppage
ingilis rliiinda: monogenez. nostr alica, eomparative inethod,
f-amil ies, prctoi anguage .ao
-- tr'{
lil;l
Qapa taqdiw edan:
ilham'Iahirov Ji-
FilologiYa elemlari rloktoru
.lF
AMEA-nrn Nasirni adrna Dilgitik
Qapa tdvsig'a edan:
institutunun 30 sentyabr 2010-cu ii
tariNinin 6 saYh Protokoluntlan
-^:t.
Erxanq
Maqalanin redaksiYaYez daxitr 29.VII.2010
olma tarixi:
T akrm iSlanmaYa giindatihna 22.VIII.2010
turixi:
tarixi: 30. VIII.2010
Qapa giindaviima
286