Мазмұны

Тапсырма 1...................................................................................................................4
1.1 Геометриялық параметрлерді таңдау...............................................................4
1.2. Кескіштің дизайны............................................................................................5
1.3. Призматикалық кескіштің профилін есептеу.................................................5
1.3.1 Биіктік...........................................................................................................5
1.3.2 Нүктенің биіктігін табу Р 4 .....................................................................6
1.4. Кескіштің дәлдігі...............................................................................................7
Тапсырма 2...................................................................................................................8
2.1. Қоймаларды кесу схемасын таңдау.................................................................8
2.2 Протяжка материалын таңдау...........................................................................9
2.3. Геометриялық параметрлерді таңдау..............................................................9
2.4. Брошельге арналған жәрдемақыны брошель бөліктері арасында
бөлу............................................................................................................................9
2.4.1. Дөңгелек бөлікке арналған жәрдемақыны анықтау................................9
2.4.2. Фасканы тарту арқылы припускті анықтау .............................................9
2.4.3. Шлицтің бөлігін тарту арқылы припускті анықтау..............................10
2.5. Кесу жиектерінің максималды ұзындығын анықтау...................................11
2.6. Хвостовикті таңдау.........................................................................................11
2.7. Протяжканың тістерінің пішіні мен мөлшерін анықтау.............................12
2.7.1. Протяжканы дөңгелек бөлігі үшін Sz тісті көтеруді анықтаңыз
..............................................................................................................................12
2.7.2. Стружкоделитель ойықтары нет.............................................................12
2.7.3. Стружечно канавканың ойық тереңдігін есептеу..................................12
2.7.4. Бір уақытта жұмыс жасайтын тістердің биіктігі мен санын
анықтау................................................................................................................13
2.7.5. Канавка мен протяжка размерінің профилі...........................................13
2.7.6. Кесу күшін есептеу және беріктігін тексеру..........................................14
2.7.7. Калибрлі тістерді есептеу........................................................................15
2.7.8. Тістердің диаметрлерін анықтау.............................................................15
2.7.9. Брошканың дөңгелек бөлігінің ұзындығын анықтау............................16
2.8 Жалғыз кесудің сплайн бөлігін есептеу.........................................................17
2.8.1. Бір тіске көтерілуді анықтау....................................................................17
2.8.2. Стружкоделитель ойықтары жоқ............................................................17
2.8.3. Стружечной канавканың ойық тереңдігін есептеу...............................17
2.8.4. Бір уақытта жұмыс істейтін тістердің биіктігі мен санын
анықтау................................................................................................................17
2.8.5. Шлицтің ойық профилінің өлшемдері ..................................................17
2.8.6. Тістердің шлиц бөлігі болған кезде кесу күші.......................................18
2.8.7. Шлиц тістердің өлшемдерін көлденең қимада есептеу........................18
2.8.8. Тістердің шлицтің диаметрлерін анықтау..............................................19
2.8.9. Калибрлі тістерді есептеу........................................................................20

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 2.8.10. Шлицтің бөлігінің ұзындығын анықтау...............................................20
2.9. Бір кесу фаска бөлігін есептеу.......................................................................21
2.9.1. Көлденең қимадағы өлшемдерді анықтау..............................................21
2.9.2. Тістің көтерілуін анықтау........................................................................21
2.9.3. Фаска тістерінің мөлшерін анықтау........................................................21
2.9.4. Определение диаметров фасочных зубьев.............................................22
2.9.5. Стружкоделитель ойықтары....................................................................22
2.9.6. Пішінді бөлікпен өңдеу кезінде кесу күшін есептеу.............................23
2.9.7. Фаска бөлігінің ұзындығы.......................................................................23
2.10. Тегіс тартпа бөліктерінің мөлшерін есептеу..............................................23
2.10.1. Алдыңғы нұсқаулығы ұзындығы..........................................................23
2.10.2. Артқы бағыттағыштың диаметрі...........................................................23
2.10.3. Тартқыштың жалпы ұзындығы.............................................................23
Тапсырма 3.................................................................................................................25
3.1. Шамамен профильдеу әдісін таңдау.............................................................25
3.2. Тіс профилін есептеу......................................................................................25
3.2.1. Қадам.............................................................................................................25
3.2.2. Тікелей бөлу тіс қалыңдығы....................................................................25
3.2.3. Тіс басының биіктігі.................................................................................25
3.2.4. Тіс аяқтарының биіктігі...........................................................................25
3.2.5. Тіс аяқтарының дөңгелектену радиусы..................................................26
3.2.6. Тіс басының дөңгелектеу радиусы..........................................................26
3.2.7. Тіс биіктігі.................................................................................................26
3.2.8. Жоғарғы жағындағы тістің қалыңдығы..................................................26
3.2.9. Тістер арасындағы қуыстардың ені........................................................26
3.2.10. Профиль бұрышы...................................................................................26
3.3. Кескіштің жалпы өлшемдерін анықтау.........................................................27
3.3.1. Кескіштің сыртқы диаметрі.....................................................................27
3.3.2. Кескіш ұзындығы......................................................................................27
3.3.3. Кескіштің орташа есептелген диаметрі..................................................27
3.3.4. Қону саңылауының диаметрі...................................................................28
3.3.5. Тесік диаметрі...........................................................................................28
3.4. Кескіштің кесу бөлігінің элементтерін анықтау..........................................28
3.4.1. Тіс саны......................................................................................................28
3.4.2. Бұрандалы ойықтың профиль бұрышы..................................................28
3.4.3. Алдыңғы бұрыш.......................................................................................28
3.4.4. Тістердің жоғарғы жағындағы артқы бұрыш.........................................29
3.4.5. Желкек мөлшері........................................................................................29
3.4.6. Бөлшектер ойығының өлшемдері...........................................................29
3.4.7. Тік Тісті дөңгелектерді кесу кезінде құрт диірменінің
бұрылыстарының бағыты..................................................................................29
3.4.8 Бұрандалы ойықтың қадамы.....................................................................29

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 3.4.9. Құрт-модульдік кескіштің қалған параметрлері құрылымдық
түрде таңдалады..................................................................................................29
Әдебиет ........................................................................................................................30

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Тапсырма 1
Бөлшекті алу үшін пішінді призмалық кескішті жобалаңыз.

Сурет.1 Өңделетін бөлшек

Материал детали Чугун СЧ 15-32

НB 190

Допуски и размеры h14

Т φ 10 = -0,36

T 20= -0,52

T 16 = -0,43

T 18 = -0

Глубина профиля детали t=5 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 1.1 Геометриялық параметрлерді таңдау

Геометриялық параметрлер кесу жиегінің негізгі нүктесінде

тағайындалады. Негізгі нүкте ретінде оське жақын және профильдің
маңызды бөлігінде орналасқан бөлік алынады.

Алдыңғы бұрыш өңделетін материалға байланысты таңдалады.

Болатты өңдеу кезінде карбидті инсекторлар үшін

γ =10

Призмалық кескіш үшін базалық нүктедегі артқы бұрыш α =

15° ,

1.2. Кескіштің дизайн дизайны

Біз ұзындығы 90 мм кескіш жасаймыз, кескіштің ені бөлік

профилінің ұзындығынан және екі қосымша кесу жиектерінен тұрады,
ені 20+6=26 мм.

Қарлығаштың бұрышы бар . Қолдау жазықтығын азайту үшін біз

жасаймыз

0,5 мм. профильдің тереңдігіне байланысты дизайн өлшемдері

қабылданады
t = 5 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Сурет. 2. Призмалық кескіштің дизайн дизайны

1.3. Призмалық кескіштің профилін есептеу

Кескіштің профилін табу үшін аналитикалық әдісті қолданамыз.

Ол дәлірек. Кескіштің профилінің алдыңғы және артқы бұрыштарының
болуына байланысты оның осьтік қимасында бөліктің осіне
перпендикуляр орналасқан осьтік қимадағы профильден өзгеше болады.
Бөліктің пішінді профилінің қажетті дәлдігін қамтамасыз ету.

Кескіш профилінің биіктік өлшемдері түзетілуі керек. Осьтік

өлшемдер бұрмаланбайды.

Түзету профиль күрек жүргізеді сипатты нүктелері бөлшектер.

Бұл нүктелер профиль бөлімдерінің буындарында әр түрлі түзуші
сипатта болады.

Аналитикалық әдіс тән нүктелердің биіктігін дәл анықтаудан

тұрады Р 3 ,Р 4 ,Р 5 ,Р 8 .
α = 15° ; γ = 10° ;

ψ = α + γ = 15 °+ 10°= 25 °

1.3.1 Қайрау биіктігі

h α =r 1 *sin γ ,

где r 1 = 5 мм: h α = 5*sin 10° ,

h α = 0,868 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Сурет 3. Кескіш профилін түзетуді есептеу

1.3.2 Р 4

Есептік формула Мәні

α=15∘ ;γ=10 ∘
ϕ=α+ γ
ϕ=15∘ +10 ∘=25∘
h д =r 1 sin γ
hд=5sin 10∘=0 ,868

Нүкте үшін 2
A 1 =r 1 cos γ A 1 =5 cos10∘ =4,924

A 2 = r 22−h2д
√ A 2 = 8 −0,8682 =7,95
2

Изм. Лист № докум. Подпись Дата

5B071200.DO.MC-18к-09
Лист

9
9
h
 С2 =А 2 −А 1 С2 =7 , 95−4 , 924=3 , 71

P 2 =C 2 cosϕ P 2 =3 ,71cos25 ∘=3,36

Нүкте үшін 3
А 3 = r 23−h2д
√ А 3 = 92−0,8682 =8,95
√
С3 =А 3 −А 1 С3 =8 , 95−4 , 924=4 , 026

P 3 =C 3 cosϕ P 3 =4,026 cos25 ∘=14,69

Нүкте үшін 4
A 4 = r 24 −h2д
√ A 4= √ 10 −0 ,868 2=9, 96
2

С 4 =А 4 −А 1 С 4 =9 , 96−4, 924=5 , 036

P 4 =C 4 cos ϕ P 4 =5,036 cos25∘ =4 ,564

1.4. Кескішті жасау дәлдігі

Кескіштің профилінің биіктік өлшемдеріне рұқсат ету рұқсат

етілген жердің үштен бірі ретінде анықталады

Бөлшектерді дайындау
1
: Т р= 3 Т σ

φ16
φ18 1
Т р φ20 = 3 *0,43 = 0.143

Кескіш профилі шаблонмен басқарылады. Әр шаблон

үшін шаблонның тозуын тексеретін қарсы кесте бар. Шаблон да, қарсы
шаблон да HRC 55-тен төмен емес қаттылыққа және өндіріс дәлдігіне ие
болуы керек

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Кескішті жасау дәлдігінен жоғары. Үлгі-қалыңдығы 3-5 мм
тақтайша.

кескіштің профиліне сәйкес келетін профильмен ол артқы бетке

қолданылады және кескіштің профилін люменге тексереді.
Контршаблон шаблонды люменге ұқсас түрде тексереді.

φ16
1 φ18 1
Т
Т ш = 3 р ;Т ш φ20 = 3 *0.143= 0.04766

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Тапсырма 2

Саңылауды өңдеуге арналған біріктірілген брошюраны жобалау.

Бастапқы деректер:

Материал детали – Чугун СЧ 15-32;

Наружный диаметр шлиц D 1 = 108H17;

Внутренний диаметр шлицев d = 102H12;

Ширина шлицев b=16F10;

Длина детали L = 125 мм;

Величина фаски f = 0,5+0,3

Число шлицев n = 10

Станок: тип – автоматический; табл.3.11 стр.74

Модель – 7А510

Тяговое усилие G = 100000H;

Длина хода штока – 1250 мм.

2.1. Кесу схемасын таңдау

Біз щетканың тістерінің тізбегін таңдаймыз: бірінші-фаска,

екіншісі-сплинт және соңғысы-дөңгелек тістер, өйткені сыртқы диаметрі
бойынша центрлеу.
D – 10 *102H12*108H17*16F10

Бұл схемамен барлық бөлімдерді жүктеу бірдей, өйткені

фассиялық тістер жәрдемақының едәуір бөлігін кесіп тастайды. Осының
арқасында брошюраның дөңгелек бөлігінің ұзындығы азаяды.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Сурет 4.
Жәрдемақыны кесу
схемасы

2.2 Брошюра
материалын таңдау

Дайындаманың материалын ескере отырып (шойын СЧ 15-32),

тартқыштың диаметрі 100 мм-ден асады, өндіріс түрі, ГОСТ 5950-2000
кестесіне сәйкес ХВГ тартпа материалын таңдаңыз.3.1 бет 66

2.3. Геометриялық параметрлерді таңдау

Тістерді кесу және калибрлеу үшін алдыңғы бұрышты

тағайындаңыз
γ = 18° кесте.3.2 бет 67

Негізгі артқы бұрыш α келесі шектерде таңдалады:

Кескіш үшін α = 3° ’

Калибрлеу үшін α = 1°

Шекті ауытқулары бар өлшемдер:

+0,086
16F10 = 12+0,016 ; 72Н7= 72+0,03; 62Н12 = 62+0,3

2.4. Тартпаның бөліктері арасында тартуға арналған

жәрдемақыны бөлу

2.4.1. Дөңгелек бөлікті созуға арналған жәрдемақыны анықтау

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 А ¿ 0,005d+(0,1…0,2) √L ,

Где А – припуск на диаметр, мм;

d – номинальный диаметр, d=62 мм;

L – длина протягиваемого отверстия, L = 90мм;

А ¿ 0,005*62+(0,1 √ 90 ) = 1,733 мм

Фактический припуск А = d max -d 0 ,

где d 0 - тартуға дайындалған тесіктің диаметрі, мм;

d max - ішкі диаметрі жоғарғы шекті мөлшері, мм

d max = 62,3 мм.

d 0 =d max - А;

d 0 = 62,3 – 1,733 = 60,57мм.

2.4.2. Фаска бөлігін тартуға арналған жәрдемақыны анықтау

Егер фассия алдымен брошюрада тұрса, онда:

А ϕalignl¿ ¿¿ = D ϕ2 - d 0 ,

где D ϕ2 - диаметр последнего фасочного зуба, мм

D ϕ2 = d ϕalignl¿ ¿¿ + 0.5

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 где d ϕalignl¿ ¿¿ - диаметр по фаскам при n = 10, β =45°

d ф= √в 2 +4( с+е )2 ,

где с = f*ctg β ; с = 0,5*ctg 45° = 0,05

e= 0.5* √ d 2−b2 ;

е=0,5 √ 1082−162 = 53,41

d ϕalignl¿ ¿¿ = √ 162+4(0,5+53 ,41)2 = 109,1 мм

D ϕ2 =109,1 + 0,5 = 109,6 мм

А ϕalignl¿ ¿¿ = 109,6– 60,57 = 48,53 мм

2.4.3. Шлицті бөлікпен тартуға арналған жәрдемақыны анықтау

А ш =Dmax −Dш ,

где Dmax = 62,3 – саңылаудың сыртқы диаметрінің жоғарғы шегі

Dш - Саңылауды өңдеу басталатын диаметр мм. оның мәні
щеткадағы тістердің орналасу реттілігіне байланысты.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Саңылаулы тістер фассиядан кейін орналасқандықтан, содан
кейін

Dш = d ϕalignl¿ ¿¿ - 0,1;

Dш = 109,1– 0,1 = 109 мм.

А ш = 62,3 – 109 = -46,7 мм.

2.5. Кесу жиектерінің максималды ұзындығын анықтау

Қол, фаска және шлицті бөліктердің кесу жиектерінің

максималды ұзындығы
Вmax, BmaxФ, BmaxШ жәрдемақыны кесудің қабылданған реттілігіне
байланысты.

Дөңгелек бөліктің бір тісіне арналған кесу жиектерінің жалпы ұзындығы

Σ Вmax к = πd – (b+2f)·n;

Σ Вmax = 3,14·102 – (16+2·0,5) ·10 =150,28 мм.

Фаска тістерінің кесу жиектерінің жиынтық ұзындығы

BmaxФ = (b + 2f + (d - dо)) · n;

BmaxФ = (16+2 · 0,5+(102 – 60,57)) · 10 = 414,3 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Барлық тартқыштарға арналған шлицті тістердің кесу
жиектерінің жиынтық ұзындығы

ΣBmaxШ = b · n;

ΣBmaxШ = 16*10=160

∑ В maxк 150 , 28
= =15 ,12 мм.
Вк = n 10

∑ B max ф = 414 , 3 =41 , 43 мм .

Вф = n 10

∑ В max ш =160 =16 мм.

Вш = n 10

2.6. Тұтқаны таңдау

Білік бөліктің тесігінен еркін өтіп, жеткілікті күшті болуы үшін

оның диаметрі тартылғанға дейін тесіктің диаметріне ең жақын
таңдалады., мм

Dхв ≤ (dо – 0,5),

где Dхв - диаметр хвостовика

Dхв ≤ (60,57 -0,5) = 60,52 мм

Выбираем: Dхв = 56 мм; D1 = 42,0 мм.; l3=25 мм.; l1 = 40 мм.; l2 =

40 мм.; r = 0.6 мм.; r1 = 4мм.; lх = 100 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Рис. 5. Хвостовик

2.7.Тартпа тістерінің пішіні мен мөлшерін анықтау

2.7.1. Тістің өсуін анықтаңыз

Sz брошюраның дөңгелек бөлігі үшін (Sz=0,08)

2.7.2. Чипті бөлетін ойықтар кең чиптерді құрайтын

материалдарды өңдеуге арналған брошюраларда жасалады

Ойықтар саны: бірінші тіс -2 екінші тіс-2

Ойықтардың өлшемдері, мм:

Sк hк rк К1
1,0 0,7 0,3
– – – Св.2,5
1,2 0,8 0,4
2.7.3. Чипті ойықтың тереңдігін есептеу:

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 2.7.3.1. чипті ойықтың тереңдігін анықтау hстр, жоңқаларды
орналастыруды қамтамасыз ететін

hстр = 1,13 √ L⋅d⋅k

где d - толщина срезанной стружки, равная Sz;

к – коэффициент заполнения канавки к = 3,5

hстр = 1,13 √ 125⋅0, 08⋅3,5 = 6,68мм

2.7.3.3. максималды стандартты ойық тереңдігі hmax = 14

мм.есептелген h үшін біз табылған тереңдіктің ең кішісін аламыз және
оны ең төменгі стандартты мәнге дейін дөңгелектейміз. Біз H = 6 мм
қабылдаймыз..

2.7.4. бір мезгілде жұмыс істейтін тістердің қадамы мен санын

анықтау мынадай тәртіппен жүргізіледі;

2.7.4.1. біз өрескел тістердің қадамын Чип ойығының

қабылданған тереңдігіне байланысты таңдаймыз h; t = 14 мм.

2.7.4.2. біз бір уақытта жұмыс істейтін тістердің максималды

санын анықтаймыз;
L
Z p max = +1;
t

125
Z p max = +1≈10
14

2.7.5. Брошюралық ойықтың профиль өлшемдері бұрын

табылғанға сәйкес таңдалады t и h

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 h = 6 мм.

t = 14 мм.

r = 3,0

g = 4,5

R = 10

F = 28,3

f = 0,6

α = 3o

γ = 18o

Рис.6. Форма стружечной канавки

2.7.6. Расчет силы резания и проверка на прочность

2.7.6.1. Pz

Pz = Cpш · Σ Вmax к · Sz,0,85 · Z max · Kr· Kv · Kc

где Cpш = 2120 – өңделетін материалдың қасиеттеріне

байланысты;

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Kr, Kv , Kc - түзету коэффициенттері.

Kr = 0,93; Kv = 1; Kc = 1,

Pz = 2120 · 150,28 · 0.080,85 · 10 · 0,93 · 1· 1 = 246 215 Н.

2.7.6.2. кесу күштері Pст машинасының тарту күшімен шектеледі.

және қауіпті бөлімдердегі тартқыштың беріктігі: Pхв ілмегі бойынша.-
бірінші кесілген тістің алдындағы қуыста. Pmax максималды рұқсат
етілген кесу күші ретінде осы күш-жігердің ең азы қабылданады.

Рст = 0,9Q

где Q = 300000 H – машинаның паспорттық тарту күші.

Рст = 0,9· 300 000 = 270 000 Н.

Рхв = [δ] · Foп

где Foп - площадь опасного сечения хвостовика;

Foп = 1590 мм2.

[δ] - допустимое напряжение;

[δ] = 300МПа.

Рхв = 1590 · 300 = 477 000 Н.

Pвn = [δ]р · F´oп

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 где F´oп - бірінші қуыс бойынша қауіпті қиманың ауданы ;

F´oп = 0,785 · (dо – 2h)2 = 0,785 · (60,57-2·6)2 = 1851 мм2

Pвn = 300 · 1851 = 555 555 Н.

Pmax = 270 000 Н.

2.7.7. Калибрлеу тістерін есептеу

Zk-калибрлеу тістерінің саны.

Zk = 7 - сыртқы диаметрі бойынша Центрлеу. Калибрлеу

тістерінің қадамы tk=14

16
Рис.7. Форма канавок чистовых и калибрующих зубьев

2.7.8. Определение диаметров зубьев

2.7.8.1. диаметр калибрующих зубьев и диаметр последнего

калибрующего зуба:

для круглых:

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 dкк = dкε = dmax ± δ

где δ – тартқаннан кейін тесіктің бөлінуі немесе шөгу шамасы; δ

= 0,01 мм.

+0 ,01 62,31
dкк = dkz = 62,3−0,01 =62,29 ¿ ¿ мм.

2.7.8.2. бірінші кесу тістерінің диаметрі алдыңғы бағыттағыштың

диаметріне немесе тартылғанға дейін тесіктің диаметріне тең болады

dк1 = 60,57 мм.

2.7.8.3. әрбір кейінгі кесу тістерінің диаметрі алдыңғыға

қарағанда 2SZ-ге артады.

2.7.8.4. соңғы екі кесу тістерінде көтерілу біртіндеп төмендейді,

яғни.

dpz-1 = dpz – 0.8Sz.

dpz-2 = dpz – 1.2Sz.

где dpz – соңғы кесілген тістің диаметрі .

Есептелген диаметрлерді кестеге келтіреміз

1.

Таблица № 1

№ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 60,89

61,05

61,21
d

61,946
60,57

60,73

61,37

61,53

61,69

61,85

62,01

61,85
2.7.9. Определение длины круглой части протяжки
2.7.9.1. длина режущей части

lp = Zp · t

где Zp – число режущих зубьев (Zp = 12)

lp = 12*14= 168мм .

2.7.9.2. тартқыштың калибрлеу бөлігінің ұзындығы

lк = zn · tn;

lк = 7*14 = 98 мм.

2.7.9.3. дөңгелек бөліктің максималды ұзындығы

lкр = lp + lк.

lкр = 168 + 98 = 266 мм.

2.8 Бір кесу шлицті бөлігін есептеу

2.8.1. Тістің көтерілуін анықтау:

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Sz = 0,08.

2.8.2. Чипті ойықтар жоқ .

2.8.3. Чипті ойықтың тереңдігін есептеу

hcтр = 1,13 √ L⋅d⋅k

где d = Sz - кесілген чиптің қалыңдығы

к = 3,5-ойықты толтыру коэффициенті

hстр = 1,13 √ 90⋅0 ,08⋅3,5 = 5,67мм

2.8.3.2. максималды стандартты ойық тереңдігі hmax = 14мм.

h = 6 мм – есептеу үшін қабылданды.

2.8.4. Бір уақытта жұмыс істейтін тістердің қадамы мен санын

анықтау.

2.8.4.1. қадам жобасы h байланысты таңдалады; t = 14 мм.

2.8.4.2. біз бір уақытта жұмыс істейтін тістердің максималды

санын анықтаймыз;

L
+1
Zp max = t ;
90
+1≈7
Zp = 14 .

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 2.8.5. Дөңгелек бөлік сияқты ойықтың профиль өлшемдері:

h= 6 мм; t = 14 мм; g = 4,5 мм; R = 10 мм; F = 28,3 мм; f = 0,6мм; α = 3o;

r = 18o;

2.8.6. Тістердің саңылаулы бөлігінің жұмысы кезінде кесу күші:

P = Pz = Cpш · Σ Вmax ш · Sz,0,85 · Z max · Kr· Kv · Kc

P = 2120 ·150,28· 0,080,85 · 10 · 0,93 · 1· 1 = 246 215Н.

По прочности проходит , т.к. Pz≤ Pmax.

2.8.7. Көлденең қимадағы тіс тістерінің мөлшерін есептеу:

саңылаулардың ені

вш = вmax – δ

где вmax – жұмыс бөлігінің жоғарғы шекті өлшемі; вmax = 15,12.

δ – шлицтің ені бойынша бөлу шамасы; δ = 0,01 мм.

вш = 15,12 - 0,01 = 15,11 мм.

Саңылаулы тістердің ішкі диаметрі

dвн.ш = dmin (27)

где dmin - саңылаудың ішкі диаметрінің төменгі шекті мөлшері

dвн.ш =62

Жоспардағы көмекші бұрыш φ1 = 3о. ішкі көрініс шығыңқы

ұшынан 1,0 мм қашықтықта басталады және саңылаулы шығыңқы
биіктігі > 1 мм болатын тістерде жасалады. бұрыштардағы саңылаулы

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 тістердің беріктігін арттыру үшін радиусы RN = 0,2 ...0,3 мм болатын
өтпелі жиек жасалады.

Шлиф – шеңберді өңдеу кезінде шлиф-шеңберді шығару үшін

шлиф-шығыршықтардың негізінде ұзындықты ойықтар көзделеді.

Рис.8. Саңылаулы тістердің көлденең қимасы.

2.8.8. Тістің шлицтік диаметрінің диаметрін анықтау

Бірінші саңылаулы тістің диаметрі .

Dш1 = Dш =62,01

Қалған тістердің диаметрлері дөңгелек тістердің диаметріне ұқсас

анықталады және кестеге енгізіледі 2.

Кесте № 2

№ d № d № d № d

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 1 62,01 21 65,21 41 68,41 61 71,61
2 62,17 22 65,37 42 68,57 62 71,77
3 62,33 23 65,53 43 68,73 63 71,93
4 62,49 24 65,69 44 68,89 64 72,09
5 62,65 25 65,85 45 69,05
6 62,81 26 66,01 46 69,21
7 62,97 27 66,17 47 69,37
8 63,13 28 66,33 48 69,53
9 63,29 29 66,49 49 69,69
10 63,45 30 66,65 50 69,85
11 63,61 31 66,81 51 70,01
12 63,77 32 66,97 52 70,17
13 63,93 33 67,13 53 70,33
14 64,09 34 67,29 54 70,49
15 64,25 35 67,45 55 70,65
16 64,41 36 67,61 56 70,81
17 64,57 37 67,77 57 70,97
18 64,73 38 67,93 58 71,13
19 64,89 39 68,09 59 71,29
20 65,05 40 68,25 60 71,45

2.8.9. Калибрлеу тістерін есептеу.

Zk-калибрлеу тістерінің саны

Zk = 7, өйткені ішкі диаметр бойынша центрлеу.

tk = калибрлеу тістерінің қадамы өзгермелі болады

2.8.10. Саңылау бөлігінің ұзындығын анықтау.

2.8.10.1. длины режущей части;

lр = zn · t;

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 zp =64 – число режущих зубьев;

lр =64 · 14 = 896 мм.

2.8.10.2. длины калибрующей части

lк = zк · tк.

lк = = 7*14=98 мм.

2.8.10.3. общей длины шлицевой части:

lш = lк + lр.

lш = 98 + 896 =994 мм.

2.9. Бір кесу фаска бөлігін есептеу

2.9.1. Көлденең қимадағы өлшемдерді анықтау

Сурет.9. Фаска тістерінің көлденең қимасы

Угол β принимают в зависимости от числа шлицев:

0
при n=10 β =36 . Диаметр вершин по фаскам

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 d ф= √в 2 +4( с+е )2 ,
где с = f*ctg β ;
с = 0,6*ctg 45° = 0,5
2 2
e= 0.5* √ d −b ;
е=0,5 √ 1082−162 = 53,41

d ϕalignl¿ ¿¿ = √ 162+4(0,5+53 ,41)2 = 109,1 мм

D ϕ2 =109,1 + 0,5 = 109,6 мм

А ϕalignl¿ ¿¿ = 109,6– 60,57 = 48,53 мм

2.9.2. Определение подъема на зуб

S 2φ =0.08/2=0,04
2.9.3. Фаска тістерінің мөлшерін анықтау:

АΦ
ZΦ= +1
2 S2 φ
48 ,53
ZΦ= +1=60,76
2∗0 , 04

Фаска тістерінің соңғы саны диаметрлер кестесін құрастыру

бойынша нақтыланады

2.9.4. Фаска тістерінің диаметрін анықтау

Соңғы тісті кесу диаметрі

dφz=dφ+0,5
d φz =62 ,11+0,5= мм

d =d ⇒ d =62, 61 м
Бірінші қырлы тістің диаметрі φ1 0 φ 1 . Алдыңғы әр
кейінгі фассиялық тістің диаметрі 2S 2 φ . Бұл тістердің диаметрлері
сурет.3.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Кесте 3
№ d, мм № d, мм
1 62,61 11 63,51
2 62,7 12 63,6
3 62,79 13 63,69
4 62,88 14 63,78
5 62,97 15 63,87
6 63,06 16 63,96
7 63,15 17 63,05
8 63,24 18 63,14
9 63,33 19 63,23
10 63,42 20 63,65

2.9.5. Чипті ойықтардың саны бар-біреуі бірінші тісте, екіншісі

екінші тісте
Ойықтардың өлшемдері
: S k =0,6 мм ;hk =0,4 мм;r k =0,3 мм ; К 1 =2 мм

Сурет.10. бөлшектер ойықтары

2.9.6. Пішінді бөлікпен өңдеу кезінде кесу күшін есептеу

Pz =С рш⋅∑ B max φ⋅S ⋅Z max φ⋅Kγ⋅K v⋅K c

z 0, 85

Pz = 2120 · 35.92 · 0.080,85 · 10 · 0,93 · 1· 1 = 82752 Н.

Беріктігі бойынша өтеді.

2.9.7. фаска бөлігінің ұзындығы
l ф=z ф∗tф ,

где z ф - мұндағы-қырлы тістердің саны,,

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 t ф -шаг.
t ф =14, lф =20*14 = 280 мм.
2.10. Тегіс тартпа бөліктерінің мөлшерін есептеу
2.10.1. Алдыңғы бағыттағыштың ұзындығы L тарту
ұзындығының тартқыштың диаметріне қатынасына байланысты d.

L/d = 90/62 =1,55 >1,5

lп. н .=1 ,55∗90=140 мм

Алдыңғы бағыттағыштың диаметрі ең кіші шекті диаметрге тең

созылғанға дейін тесіктер.
Dп .н .=d min => 61, 07 мм.

2.10.2. Артқы бағыттағыштың диаметрі

D з. н.=d min ; D з . н.=61, 07 мм.

lз .н.=266 мм .

2.10.3. Брошюраның жалпы ұзындығы оның құрамдас

бөліктерінің ұзындығының қосындысы ретінде анықталады.

Lпр=l 0 +l p +l з. н . , l p , где l p =l k +l ш + l ф

l p= 98+994+168 = 1260 мм.

l0 = 40 + 60 = 100мм – тұтқаның ұшынан 1-ші кесетін тіске
дейінгі минималды Өлшем.
Lпр=100+1260+266=1626 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Тапсырма 3

Цилиндрлік беріліс үшін құрт-модульдік кескішті есептеңіз.

Бастапқы деректер:
доңғалақ тістерінің өлшемдері; модуль m = 1,5 мм; тіс
аяқтарының биіктігі
h " = 5,62 ММ; бастапқы контурдың бейіндік бұрышы ;
дәлдік дәрежесі-9; материал - шойын СЧ 15-32.

3.1. Шамамен профильдеу әдісін таңдау

Құрт кескішті жобалаудағы маңызды қадам-шамамен профильдеу
әдісін таңдау.
Біз редуктордың техникалық мәліметтеріне сүйене отырып,
осьтік бөлімде профильдеу әдісін таңдаймыз.
3.2. Тіс профилін есептеу
3.2.1. Қадам
t и =П∗m=3 , 14∗1,5=4 , 71 мм.

3.2.2. Тікелей бөлу тіс қалыңдығы:

П∗m
S ∂ и= + ΔS и ;
2

где ΔSи = 0,11 – утолщения зубьев.

3 , 14∗1,5
S ∂ и= +0 , 11=2 , 465 мм .
2

3.2.3. Высота головки зуба

h ' и =h ''и =1 ,25∗m ;

h'и = 1,25*1,5 = 1,875 мм.

3.2.4. Высота ножки зуба

h''и = h'и + 0,25*m = 1.25*m;

h''и = 1,25*1,5 = 1,875 мм.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 3.2.5. Радиус скругления ножки зуба

r 2 =0 .3∗m ;

r 2 = 0,3*1,5 = 0,45 мм.

3.2.6. Радиус скругления головки зуба

r 1 =(0,3÷0,4 )∗m ;

r 1 = 0,4*1,5 = 0,6 мм.

3.2.7. Высота зуба

hи =h ' и +h ''и =2,5∗m ;

hи = 2,5*1,5 = 3,75 мм.

3.2.8. Толщина зуба при вершине

S β =S ∂ и −2 h' tg∂ αи ;
S β =2 , 465−2∗1 ,875∗tg 20°=1 , 115 мм .

3.2.9. Ширина впадин между зубьями

S вп =tи −(S ∂ и +2 h ''*tg α и )

S вп =4 , 71−(2 , 465+2∗1 , 875∗tg20 °)=0 , 895 мм.

3.2.10. Угол профиля:

3.2.10.2. на левой стороне зуба

k∗z
ctg α ип=ctgα r −
tk ,

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 бұрандалы ойықтардың қадамы қайда
z-тістердің саны;
- құрттың профильдік бұрышы; k-желкек шыңы; r-құрттың
орамының көтерілу бұрышы;
t k = 5684 мм; z = 12; k = 3,5 мм; r = 2°,036'',

где ctg αr = ctg α *cosr

3,5∗32
ctg αr = ctg 20° *cos2.036°=2.752 ; ctg α ип=2 , 752+ 5684 =2 ,771 ;

3,5∗32
ctg α ип=2 , 752− =2 , 732
5684 ;

α rn =19. 9 ° ; α rn=20. 01 ° ;

3.3. Кескіштің жалпы өлшемдерін анықтау

3.3.1. Кескіштің сыртқы диаметрі кесілген доңғалақтың тіс

профилінің қажетті дәлдігін ескере отырып таңдалады
Dа = 63мм, d отв = 27 мм.

3.3.2. Длина фрезы

L=2 h ' и∗ctg α и +x∗t и +2 l ∂ ;

где l∂ - ширина буртиков; l∂ = 5 мм;

х – коэффициент, зависящий от модуля; х = 10.

L=2∗5,625∗ctg 20°+5,5∗14 ,13+2∗5 ; L = 67,37 мм.

Принимаем L = 63 мм.
3.3.3. Кескіштің орташа есептелген диаметрі D ри бұл кескіш
бұрылыстардың көтерілу бұрышын, бұрандалы ойықтардың бұрышын
және басқа шамаларды есептеу үшін қажетті шартты диаметр
D ри=D α−2 h ' и −0,3 k ,

где k – величина затылования;

П∗D α
k= ∗tg α β
z ,

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 где α β - задний угол при вершине зубьев α β = 10° ;
z – число зубьев; z = 12;

3 , 14∗63
k= ∗tg 10 °=2,8≈3 мм .
12
D ри= 63 – 2*1,875- 0,3*3 = 58,35 мм.

3.3.4. Қону саңылауының диаметрі

(1,6÷2 )d=( Da −2 H ) ,

где Н – глубина канавки

H=h u +k + r ;

Н = 3,75+3+3 = 9,75 мм,

где r = 3 мм – ойық радиусы (құрылымдық таңдалған).

D a −2 H
d=
2 ;

63−2∗9 ,75
d= =21 , 75≈22 мм .
2

Ең жақын стандартты мәнге дейін дөңгелектеңіз.

3.3.5. Тесік диаметрі
d 1 =d +(0 . 5÷1,0 ) ; d 1 = 22+ 1 = 23 мм.

3.4. Кескіштің кесу бөлігінің элементтерін анықтау

3.4.1. Тістердің саны Z = 12 модуліне байланысты таңдалады.

3.4.2. Бұрандалы ойық профилінің бұрышы тістердің санына

байланысты бұрыштық диірмендердегі қолданыстағы стандарттарға
сәйкес қабылданады. ε =20 °
3.4.3 Алдыңғы бұрыш кескіштің мақсатына байланысты
қабылданады.. γ=0° таза кескіштерге арналған.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 3.4.4. Тістердің жоғарғы жағындағы артқы бұрыш α β =10 ° ,
және бүйір жиектерінде α ∂=3 ° Шамасын α ∂ формула бойынша
тексеріңіз

tg α ∂=tg α β *sin α и
tg α ∂=tg 10° *sin 20 °=0,06 ; α ∂ = 3,4°

3.4.5. Величина затылования

k = 3 мм.
3.4.6. Размеры стружечной канавки.
H=h u +k + r - глубина для фрез с нешлифованным профилем.
Н = 9,75 мм.

3.4.7. Тікелей Тісті дөңгелектерді кесу кезінде құрт диірменінің

бұрылыстарының бағыты маңызды емес. Бұл жағдайда оң жақ құрт
диірмендері жобаланады.
3.4.8. Бұрандалы ойықтың қадамы

t k=П∗D pu∗ctg β ,

где β - бұрандалы ойықтың көлбеу бұрышы ( β = τ , или

при τ = 2° ; β=0° );
где r – угол подъема витков фрезы.

m
sin τ =
D pu ;
1,5
sin τ = =0,03
58,35

∠τ =2,036°=>∠ β=2,036° ; t k=3. 14∗58 .35∗ctg 2 ,036 °=721 . 88 мм.

3.4.9. Құрт-модульдік кескіштің қалған параметрлері құрылымдық түрде

таңдалады

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9
 Әдебиет
4.1. "Пішінді кескіштерді жобалау" әдістемелік нұсқау.
4.2. Әдістемелік нұсқау "шлицті брошюраларды жобалау»
4.3. Әдістемелік нұсқау " цилиндрлік берілістерге арналған құрт-
модульдік кескішті есептеу.

Лист
5B071200.DO.MC-18к-09 9
Изм. Лист № докум. Подпись Дата
9