Faillissement

Surseance van betaling

 Faillissementswet

Faillissementswet (Wetboek van Koophandel) verdeeld

in 2 titels:
- Titel 1: van faillissement
- Titel 2: van surseance van betaling
Is een uitwerking van de beginselen neergelegd in de
artikelen 1161 BW en 1162 BW.
 Hoofdpunten Faillissement

 de debiteur verliest van rechtswege de beschikking en

beheer over zijn tot faillissement behorend vermogen,
vanaf de dag waarop de failliet verklaring wordt
uitgesproken.
Een algeheel (generaal) beslag komt te rusten op de
goederen van de debiteur.
Deze goederen worden te gelde gemaakt, waarna een
verdeling van de executie opbrengst onder de crediteuren
plaatsvindt met in achtneming van Voorrang.
 Wie kan failliet verklaard worden?

1. Natuurlijke personen;
2. Rechtspersonen.
 Wie kan faillissement aanvragen

a. De debiteur zelf;
b. Een of meer van zijn schuldeisers;
c. Het Openbaar Ministerie om redenen van algemeen
belang.

De toestand van het faillissement kan alleen intreden

krachtens vonnis van de kantonrechter. Artikel 2 Fw
 Procedure

Artikel 5 lid 1 Fw aanvrager dient een

faillissementsrekest in bij de bevoegde kantonrechter.

Artikel 5 lid 2 Fw indien summierlijk is

aangetoond dat de aanvrager een vorderingsrecht
heeft en de schuldenaar in de toestand verkeert dat
hij heeft opgehouden te betalen.
 Pluraliteit van schuldeisers
(concursus creditorum)
De toestand van ophouden te betalen is aanwezig indien
een opeisbare vordering niet serieus wordt betwist, maar
ook niet wordt betaald en naast deze vordering nog een
vordering van een andere schuldeiser bestaat. Deze laatste
hoeft niet opeisbaar te zijn.
HR 26-01-1940 NJ 1940 no 515 en HR 17-02-1961 NJ
1961 no. 493
Vaste jurisprudentie met één (1) crediteur, kan
niet worden failliet verklaard.
 Curator(en) en rechter-commissaris

Het vonnis van de faillietverklaring behelst ook de

benoeming van een of meerdere curatoren en een
rechtercommissaris.
Curator beheert de boedel van de failliet en draagt
zorg voor een eventuele vereffening, artikel 64 Fw
Rechter-commissaris is lid van de rechtbank en
houdt toezicht op het beheer en de vereffening door de
faillissementscurator, artikel 60 Fw
 Separatisten

Dit is de groep bevoorrechte schuldeisers die hun

rechten kunnen uitoefenen alsof er geen faillissement is,
artikel 53 Fw.
Het faillissement brengt geen nadeel aan hun positie,
zoals de hypotheekhouder en de pandhouder.
Zij hebben de uitwinning van het onderpand waarop zij
bevoorrecht zijn in eigen hand.
 Positie separatisten

 Zij hoeven niet te wachten op de afwikkeling van het

faillissement door de curator;
 Zij delen niet in de faillissementskosten;
 Bij executie-opbrengst zal de separatist echter rekening
moeten houden met crediteuren van wie de vordering hoger
gerangschikt is dan die van hem. (HR 07-03-1975 NJ 1976,91)
 Blijkt uit de executie-opbrengst dat het verhaalsobject te
weinig opbrengt, dan dient de separatist zijn restantvordering
te laten verifiëren. Voor dit deel is hij dan concurrent
crediteur, artikel 55 lid 2 Fw.
 Retentie

Het retentie recht gaat niet door faillissement te niet, artikel 56

Fw.

Bespreken wij bij het onderwerp Voorrang

 Afwikkeling faillissement

Twee stadia:
1. Het conservatoire stadium; en
2. Het executoriale stadium
 Conservatoire stadium
• Inventariseren:
Vaststellen wat aan het vermogen als verhaalsobject voor de
schuldeisers aanwezig is en dit vermogen veilig stellen, alsook
onderzoeken wie schuldeisers zijn.

• Verificatie;
Hierbij wordt onderzoek gedaan wie crediteur is, voor welk
bedrag en welke crediteuren bij de verdeling eventuele
voorrang genieten.
 Voorbeeld

Heeft mevrouw A uit geldleen SRD 100.000 te

vorderen van de gefailleerde B, dan moet mevrouw A
deze vordering indienen bij de faillissementscurator.
Wordt haar vordering erkend dan deelt zij mee in de
eventuele baten van de geliquideerde boedel. Het
onbetaald gebleven deel van haar vordering kan zij pas
na beëindiging van het faillissement van meneer B
verhalen, uiteraard voor zover hij weer over inkomen of
vermogen beschikt.
 Persoonlijk gerechtigden
Uitsluitend de crediteuren die een vordering hebben tot
voldoening van een verbintenis uit de boedel, hoeven zich te
melden ter verificatie.

Enkele uitzonderingen:
- eigendomsrecht: indien zich meubels in de boedel van
meneer B die in eigendom toebehoren aan mevrouw B kan
zij de meubels revindiceren van de curator.
- Separatisten
 Verificatievergadering
De curator stelt de schuldvorderingen van de crediteuren vast
en de door hun geclaimde voorrang tijdens de
verificatievergadering.
Deze vergadering wordt door de faillissementscurator
voorbereid en gehouden onder voorzitterschap van de
rechter-commissaris.

Tijdens deze vergadering komt ook aan de orde de vraag: of

de gefailleerde zijn faillissement alsnog wil en kan beëindigen
door middel van een akkoord.
 Het Akkoord

Hier onder wordt verstaan een regeling tussen de gefailleerde

en zijn schuldeisers omtrent de betaling van zijn schulden.

Twee formaliteiten voor de totstandkoming:

1. Het akkoord moet door de meerderheid van de
concurrent schuldeisers worden aanvaard, artikel 140 Fw;
2. Het akkoord moet door de kantonrechter worden
gehomologeerd.

De bevoorrechte schuldeisers blijven buiten het akkoord.

 Gevolgen Akkoord
Na homologatie is het akkoord verbindend voor alle concurrent
schuldeisers, artikel 149 Fw.

De dag waarop de homologatie van het akkoord in kracht van

gewijsde is gegaan (geen verzet meer mogelijk), eindigt het
faillissement, artikel 153 Fw.

De debiteur zal de regelingen vermeld in het akkoord moeten

nakomen, blijft hij in gebreke dan kan het akkoord ontbonden
worden, waardoor het faillissement wordt heropend. (artikel 157
Fw)
 Executoriale stadium
Komt geen Akkoord tot stand, dan treedt de executoriale fase
in. In de wet, artikel 165 Fw, genoemd de staat van
insolventie.

De faillissementsboedel wordt vereffend t.b.v. de gezamelijke

schuldeisers. Dit vindt plaats door:
a. Tegeldemaking van de bezittingen van de gefailleerde;
b. Verdeling van de executie-opbrengst onder de crediteuren.
De verdeling vindt plaats krachtens een of meer
uitdelingslijsten.
 De uitdelingslijst

Deze lijst houdt in een staat van ontvangsten en uitgaven, de

namen van de schuldeisers en het geverifieerde bedrag van
hun vordering, artikel 172 Fw.
Naast de concurrent schuldeiseres zijn er de bevoorrechte
schuldeisers.

Artikel 1162 BW: de opbrengst van de boedel moet ponds

pondsgewijs onder crediteuren worden verdeeld, tenzij er
wettelijke reden van voorrang is ( dit beginsel noemt men
paritas creditorum)
 Volgorde
De volgorde waarin de crediteuren bij het verhaal aan bod komen, is
om en bij alsvolgt:
- allereerst kunnen de hypotheekhouder en de bijzonder
geprivilegieerden zich op de executie-opbrengst van de goederen,
waarop het hypotheekrecht casu quo het bijzonder privilege rust;
- van het overschot worden daarna de algemene geprivilegieerden
voldaan;
- is er dan nog een restant, dan komt dat de concurrente crediteuren
ten goede.
De zogenaamde superpreferentie van de fiscus bevoorrecht is boven
alle crediteuren, m.u.v. de voorrechten omtrent de uitwinningskosten
(artikel 1169 sub 1 en 1179 sub 1) en de hypotheekhouder.
 Einde faillissement

• Conservatoire fase:
- Door opheffing bij gebrek aan baten; of
- Door de totstandkoming van een akkoord

• Executoriale fase:
- Zodra aan de geverifieerde schuldeisers het volle bedrag van
hun vordering is uitbetaald; of
- Door het verbindend worden van de (slot)uitdelingslijst,
artikel 185 Fw.
 Surseance van betaling
Een debiteur die voorziet dat hij met de betaling van zijn opeisbare
schulden niet zal kunnen voortgaan, kan door de rechtbank worden
gemachtigd de betaling van zijn schulden op te schorten.
Zo een toestand van opschorting noemt men surseance van betaling,
artikel 204 Fw.
Doel geeft de debiteur enig respijt om een tijdelijke financiële
malaise te overbruggen of om de debiteur de gelegenheid te geven
naar een oplossing te zoeken in de vorm van de aanbieding van een
akkoord. Komt geen akkoord tot stand, dan gaat de surseance van
betaling doorgaans over in faillissement.
 Gevolgen
• De debiteur kan niet gedwongen worden tot betaling van
zijn schulden en
• Krijgt naast zich een of meer bewindvoerders, artikel 206 lid
2 Fw.;
zonder medewerking of machtiging van deze
bewindvoerders kan hij geen daden van beheer of
beschikking betreffende de boedel verrichten.