Công nghệ đùn

CHƯƠNG 3:
COÂNG NGHEÄ ÑUØN
MAÙY ÑUØN
3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 2

C3: CÔNG NGHỆ ĐÙN
PGS.TS THÁI THI THU HÀ

CÔNG NGHỆ ĐÙN 1
MAÙY ÑUØN
Ñuøn laø gì ?
Caùc daïng ñuøn khaùc nhau .
Thaønh phaàn cuûa maùy ñuøn .

MOÂ PHOÛNG QUAÙ TRÌNH ÑUØN


HEÄ THOÁNG ÑUØN
Pheãu caáp lieäu,boä phaän gia nhieät,truïc vít,xy lanh ,taám chaën,
khuoân ,hoäp soá

ÑAÀU PHUN
o Ñöôïc laép treân maùy ôû phaàn cuoái cuûa xy lanh
(barrel)
o Ñaàu phun ñöôïc laép vôùi khuoân


ÑAÀU PHUN

ÑÓA PHAÂNÑÓA
PHOÁPHAÂ
I N PHOÁI


ÑÓA PHAÂN PHOÁI
Ñóa phaân phoái

Taám chaén
Loïc
Laép khuoân

XY LANH


TRUÏC VÍT ÑUØN

TRUÏC VÍT ÑUØN

Tyû soá L/D
Quan heä tröïc tieáp tôùi khaû naêng cuûa maùy ñuøn tôùi vieäc
troän .
Thoâng thöôøng tyû soá L/D thöôøng 16:1 tôùi 32:1
Nhöõng maùy hieän nay coù tyû soá naøy cao hôn
Ñöôøng kính (D)

3/24/2010 Chieàu daøi (L)
PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 12

TRUÏC VÍT ÑUØN
VOÛ CAÙCH NHIEÄT
CAËP NHIEÄT ÑIEÄN
GIA
NHIEÄT
VAÙCH XY
LANH
TRUÏC
VÍT

TRUÏC VÍT ÑUØN
CAÙC VUØNG TREÂN TRUÏC VÍT
Doøng vaät lieäu


TRUÏC VÍT

NHIEÀU TRUÏC VÍT VAØ NHIEÀU XY LANH
Coù yù nghóa lôùn ñoái vôùi caùc vaät lieäu nhaäy vôùi nhieät
(PVC)
Taêng hieäu quaû trong vieäc dòch chuyeån vaät lieäu.
Giuùp cho quaù trình ñaåy toát hôn .


TRUÏC VÍT
Chöùc naêng.
Caùc thoâng soá:
A- xy lanh , B- khe hôû giöõa caùnh vaø beà maët trong cuûa xy
lanh , C-Keânh daãn nhöïa , D- caùnh vít , E – chieàu daày caùnh
vít , F-truïc vít
Chieàu saâu caùnh vít
AÙp suaát duøng cho chaát deûo ñaõ noùng chaûy laø moät haøm
theo chieàu saâu caùnh vít dc.
Trong ñoaïn caáp lieäu thì dc lôùn
Cho pheùp caùc haït chaát deûo caáp vaøo xy lanh nhieàu
Trong ñoaïn laøm nhuyeãn thì dc nhoû hôn
Cho pheùp taêng aùp suaát
Trong ñoaïn eùp thì dc nhoû nhaát.
Do vaäy khi thieát keá caàn caân nhaéc caån thaän

Chi tieát truïc vít
Caùnh coù daïng xoaén vôùi phaàn

XY khoâng gian giöõa caùc caùnh
LANH Chöùa chaát deûo .
BÖÔÙC
TRUÏC VÍT Phaàn caùnh yeâu caàu coù ñoä
cöùng cao vaø khoâng caûn trôû
Höôùng doøng chaát deûo bôûi xy lanh.
Böôùc cuûa caùnh thöôøng
ñöôïc xaùc ñònh baèng phöông
trình :
KHE HÔÛ
CAÙNH
pitch
tan A =
πD
QUAÙ TRÌNH TROÄN VAØ NOÙNG CHAÛY
Höôùng dòch
chuyeån Caùc hieän töôïng xaûy ra trong raõnh
raát phöùc taïp .
Gaàn caïnh truïc vít, theo kinh
nghieäm thôøi gian chaát deûo löu
tröõ ôû ñaây laø lôùn nhaát.
Quaù trình troän keùm
Doøng chaûy thaønh lôùp moûng
Khoâng coù söï chaûy roái
Quaù trình gia nhieät coù theå gaëp
khoù khaên


QUAÙ •Trong ñoù :
•v = vaän toác cuûa taám (m/s)
TRÌNH •D = khoaûng caùch giöõa caùc taám (m)
TAÛI •W = chieàu roäng cuûa caùc taám (m)

•N = soá voøng quay cuûa truïc vít (rad/s)
Qdr = 0.5vwd (Löu löôïng doøng tröôït)
Duøng hình khai trieån cuûa truïc vít ,ta coù :
v = π DN cos A
d = dc
Giaû söû:
w = w c = (π D t an A − w f ) cos A Boû qua wf
( chieàu roäng cuûa caùnh)
or
Qdr = 0.5π 2 D 2 N d c sin A cos A

Löu löôïng ñuøn – aùp suaát ngöôïc.
Qdr = 0.5π 2 D 2 N d c sin A cos A
Ñaây laø löu löôïng ñuøn ra cöïc ñaïi cuûa maùy ñuøn
Söï di chuyeån cuûa chaát deûo
Söï chuyeån qua nhoû hôn khi maët caét ngang nhoû
Ñi qua taám loïc vaø khuoân
Taïo neân aùp suaát ngöôïc, Qbp.
π Dd c3 sin 2 A  dp 
Qbp =  
12η  dl 

Qbp =  
12η  dl 
Aùp suaát ngöôïc laø haøm cuûa
Ñöôøng kính xi lanh
Ñoä nhôùt cuûa chaát deûo
Goùc nghieâng cuûa caùnh
Gradient aùp suaát dp/dl…
Gradient aùp suaát dp/dl
Laø haøm cuûa hình daùng truïc vít, kích thöôùc xylanh, goùc
nghieâng cuûa caùnh .
Neáu giaû thieát profil aùp suaát laø tuyeán tính doïc theo xylanh
thì dp/dl trôû thaønh p/L

Löu löôïng ñuøn Qbp =
12η
 
 dl 
Do ñoù:
pπ Dd c3 sin 2 A
Qbp =
12η L
•Trong ñoù :
•p = aùp suaát ñaàu (MPa)
•L = chieàu daøi xylanh (m)


Doøng aùp suaát ngöôïc
Noù khoâng phaûi laø doøng aùp ngöôïc
Noù caûn trôû doøng chaûy tôùi
Vaäy doøng thöïc baèng bao nhieâu?
Qnet = Qdr − Qbp
pπ Dd c3 sin 2 A
Qnet = 0.5π D N d c sin A cos A −
2 2
12η L
Qnet laø löu löôïng cuoái cuøng ñi tôùi khuoân!

Boû qua doøng tröôït giöõa caùnh vaø thaønh xylanh

Aùp suaát ngöôïc laøm giaûm doøng löu löôïng nhöng laø
nguyeân nhaân laøm deûo
ÔÛ ñieàu kieän giôùi haïn, aùp suaát ngöôïc coù theå laøm
cho doøng chaûy ngöøng
Qe = Qdr − Qbp = 0
Q =Q
dr bp
Aùp suaát ngöôïc cöïc ñaïi:

6 π D N Lη c o t A
p = m ax
d c
2


Löu löôïng thöïc
pπ Dd c3 sin 2 A
Qnet = 0.5π 2 D 2 N d c sin A cos A −
12η L
Trong phöông trình treân coù raát nhieàu thoâng soá

Chuùng goàm 2 daïng:
Daïng khoâng ñieàu khieån ñöôïc ( thoâng soá quaù trình )
Daïng coù theå ñieàu khieån ñöôïc ( thoâng soá thieát keá )
Caùc thoâng soá thieát keá : laø nhöõng thoâng soá ta thieát keá ban
ñaàu nhö
Ñöôøng kính xylanh
Böôùc hoaëc goùc xoaén truïc vít
Chieàu saâu raõnh dc
Chieàu daøi xylanh L

Caùc thoâng soá quaù trình :

•Toác ñoä quay cuûa truïc vít (N)
•Aùp suaát caàn thieát ( thay ñoåi khuoân, laøm chaäm
truïc vít, thay ñoåi nhieät ñoä )
•Bieán aån … NHIEÄT ÑOÄ.
•Ñoä nhôùt
Nhöng chæ trong phaïm vi toác ñoä keùo vaø nhieät
ñoä cho pheùp
Ta coù theå vieát laïi :
Qdr = 0.5π 2 D 2 Nd c sin A cos A = α N

pπ Dd c sin 2 A β p
3
Qbp = =
12η L η
or
βp
Qe = α N −
η

βp
Qe = α N −
η
Löu löôïng taêng khi
Increasing N or
E increasing viscosity
x
t
r
u
d
e
Taêng N
Giaûm p
r
Taêng η
l
o
w
Boû qua doøng phi Newton

R
a
t
e
Extruder Characteristic
Curve Boû qua ma saùt
Pmax
Extrusion Pressure

Ñaëc tính cuûa khuoân

Doøng löu löôïng qua khuoân laø do aùp suaát ngöôïc
Ñoái vôùi xylanh coù daïng ñôn giaûn thì toác ñoä doøng
löu löôïng trong raõnh xaùc ñònh bôûi coâng thöùc :
pπ Dd4 D = ñöôøng kính cuûa khuoân

Qc = η = ñoä nhôùt cuûa doøng noùng chaûy
128η Ll
•Löu löôïng taêng khi p taêng

•Aûnh höôûng cuûa ñöôøng kính khuoân lôùn
•Ñaëc tính cuûa khuoân vôùi aùp suaát laø tuyeán tính.
Ghi chuù: coù theå vieát laïi phöông trình treân thaønh:


pπ Dd4 Qc = K s p
Qc =
128η Ll
-Trong ñoù Ks laø heä soá hình daùng cuûa khuoân

-Phöông trình treân ñuùng vôùi doøng chaûy lôùp qua
khe nhoû

ÑIEÅM LAØM VIEÄC
Giaù trò Q vaø p ñöôïc

Increasing N or
choïn laø giao ñieåm cuûa
caùc ñöôøng cong ñaëc
E increasing viscosity Die characteristic
x
curve
t
r
tính khuoân vaø ñaëc tính

u
d
e
maùy ñuøn .
r
F Increassing
l Operating L, n,
o decreasing
Chuù yù heä soá hình daïng

Point
w D
Ks laø ñoä doác cuûa ñöôøng

a
t
e
cong ñaëc tính khuoân .

Extruder Characteristic
Curve
Pmax
Extrusion Pressure


SAÛN PHAÅM ÑUØN
Caùc oáng ñaëc bieät
Caùc oáng ñöôïc laøm vôùi vieäc boïc loõi xoáp vôùi coâng ngheä ñuøn .
OÁng raát daøi ñöôïc laøm vôùi caùc voøng xoaén vaø sau ñoù
taïo ra daïng profil thích hôp.
OÁng ñöôïc taêng beàn meàm baèng caùch ñuøn vôùi gia coá ôû beân
trong vôùi caùc sôïi gia coá cao su vaø sau ñoù ñöôïc boïc ôû beân
ngoaøi nhôø ñuøn .
Caùc saûn phaåm
Maøng (<0.010in hoaëc 0.25mm)
Taám (Kích thöôùc chieàu daøy lôùn hôn treân)
Chieàu roäng 13 ft vaø chieàu daày khoâng lôùn hôn 0.5 in.
Sôïi : PA, acrylics, polyesters (800-6000 ft/min)
Daïng profil (loã ,caùc keânh ñôn giaûn ,.. vinylic, styrenic, and olefinic resins.
Caùc daïng oáng huùt

BOÏC DAÂY
Nguyeân taéc : Vaät lieäu polymer ñöôïc phuû hoaøn toaøn xung quanh loõi.
Thieát bò
Heä thoáng caáp loõi, Gia nhieät cho loõi, maùy ñuøn , thieát bò laøm nguoäi,
heä thoáng cuoän
Duïng cuï
Boïc daây: Khuoân boïc ñuøn ñöôïc laép vôùi truïc ñuøn vaø vuoâng goùc vôùi
truïc cuûa maùy ñuøn.
Vaät lieäu
PVC vaø PE laø hai vaät lieäu söû duïng nhieàu nhaát
PA, fluoropolymers, vaø cellulosics ñöôïc duøng cho caùc daây
caùch ñieän hoaëc nôi caàn ñoä trong suoát .


ÑUØN OÁNG
Loõi ôû giöõa ñöôïc ñôõ
bôûi daïng luy neùt
Taám
chaën
Vít ñieàu
chænh loõi
Phaù vôõ doøng chaát deûo
Chaát deûo coù theå trôû laïi
Loõi
hình daùng cuõ vì
Khuoân Toác ñoä doøng thaáp
ngoaøi
Ñieàu kieän khoâng thay
Loõi Söï ñöùt ñoåi (Nhieät ñoä )
quaõng Khoâng Chaân
khoâng Ñeå giaûm aûnh höôûng cuûa
cuûa khí
doøng boä phaän ñôõ thì thöôøng
nhöïa noù coù daïng nhoïn
bôûi loõi

SAÛN PHAÅM DAÏNG MAØNG VAØ TAÁM

Con laên
keïp
Caùc oáng ñuøn ñöôïc höôùng

Boä phaän
leân thoâng qua khuoân Con laên
ñöùng
cuoän
daãn
Caùc oáng ñöôïc thoåi phoàng höôùng Maøng chaát deûo
leân cho ñeán khi noù trôû thoåi ñöôïc
neân moûng theo yeâu caàu . Khuoân
Vieäc cuoän laïi saûn phaåm oáng
maøng laø caàn thieát . Maùy
ñuøn
Khoâng khí

THOÅI MAØNG

THOÅI MAØNG
Dies
Caûm bieán maøng bao


TAÏO CAÙC SAÛN PHAÅM DAÏNG MAØNG
HOAËC TAÁM < 0. 5 mm
0.5 – 12.5 mm
Höôùng doøng nhöïa
noùng Maët caét
Maët caét
Maøng Khe
ñöôïc hôû
ñuøn ra khuo
ân
CAÙC SAÛN PHAÅM DAÏNG TAÁM VAØ MAØNG

Cung caáp vaät lieäu
CAÙN Saûn xuaát
Cung caáp polyme
Cung caáp vaät lieäu Cung caáp polyme
Caùc con laên

Cung caáp vaät lieäu
taïo aùp suaát
Dao
vaät lieäu lôùp neàn
vaät lieäu lôùp neàn
Boä phaän cuoän

Boä phaän cuoän

QUÁ TRÌNH ÑUØN MAØNG VAØ TAÁM
Laøm nguoäi nhanh Laøm nguoäi quaù trình
Xy lanh
ñuøn nhôø caùc con laên
Xy lanh
ñuøn
ñuøn
Khuoân Khuoân
Boä phaän
Boä phaän cuoän
Maøng cuoän
Caùc con
laên taïo
Thuøng hình Maøng
nöôùc
Caùc con laên laøm
nguoäi
Nöôùc laøm nguoäi

PHUÛ GIAÁY HOAËC VAÛI

Heä thoáng caùc con laên duøng trong heä thoáng ñuøn maøng treân giaáy hoaëc treân vaûi .


PHUÛ GIAÁY HOAËC VAÛI
Caùc con laên cuoän giaáy hoaëc vaûi ñaõ phuû

ÑUØN BOÏC
Hai doøng nhöïa noùng chaûy ñöôïc noái laøm moät .
Ñuøn rieâng bieät cho moãi doøng .
Cho pheùp coù nhieàu lôùp töø caùc vaät lieäu khaùc nhau.


CAÙC DAÏNG SAÛN PHAÅM CUOÁI CUØNG
OÁng nhaên
OÁng roãng
Coù daïng chuoâng ôû cuoái

CAÙC KHUYEÁT TAÄT VAØ CAÙCH KHAÉC

PHUÏC KHI ÑUØN
Caùc veát nöùt noùng
Coù daïng saàn suøi
Doøng chaûy khoâng ñeàu vaø goà leân.
Chaát löôïng keùm
Troäm keùm
Roã khí .
Taïo bong boùng trong saûn phaåm


CAÙC VEÁT NÖÙT NOÙNG

DoøngC3:
vaäCÔNG
t lieäuNGHỆ ĐÙN
CAÙC VEÁT NÖÙT NOÙNG
KHUÔN
Material
VẬT LiỆU
Doøng vaät lieäu


SAÛN PHAÅM BÒ SAÀN SUØI
Beà maët cuoái cuøng cuûa saûn phaåm khoâng nhaün

DOØNG CHAÛY KHOÂNG ÑEÀU
Do maët caét ngang thay ñoåi.

Gaây ra chieàu daày thaønh saûn phaåm thay ñoåi.
Phuï thuoäc vaøo caùc chi tieát noù coù theå gaây ra söï
hoûng cuûa saûn phaåm sôùm


TROÄN KEÙM
Caùc ñöôøng soïc maàu

Coù caùc khuyeát taät cuïc boä

SÖÏ PHOÀNG KHUOÂN

KhuoâKhuoâ
n n Söï phoàng cuûa saûn phaåm sau khi ra khoûi
Chi tieát
Chi tieát
khuoân laø söï bieåu thò cuûa ñoä nhôùt
deûo trong polymer noùng chaûy khi toàn taïi
Doøng
polymer trong khuoân ñuøn.
SÖÏ BIEÅU THÒ DO TÍNH ÖÙNG XÖÛ NHÔÙT DEÛO
a/ Hình daïng maët caét ngang yeâu caàu

cuûa khuoân .
b/ Hình daïng maët caét ngang yeâu caàu
cuûa saûn phaåm

SÖÏ PHOÀNG KHUOÂN
Hình beân traùi laø khuoân coù daïng hình tru, coøn hình beân phaûi laø daïng hình
vaønh khaên ï
Chuù yù söï phoàng Barus
Do söï giaûi phoùng cuûa naêng löôïng ñaøn hoài ñöôïc giöõ laïi trong khuoân
vaø thay ñoåi theo höôùng kính cuûa vaän toác cuûa vaät lieäu trong khuoân .
Chuù yù ngay sau khi polymer ra khoûi khuoân tì beà maët cuûa noù ñöôïc töï
do
Giaûi phoùng öùng suaát
Polymer seõ bôùt caêng neáu noù ñöôïc giöõ döôùi moät löïc caêng .


Công nghệ đùn

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Công nghệ đùn

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHƯƠNG 3:

COÂNG NGHEÄ ÑUØN

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 2

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 3

MOÂ PHOÛNG QUAÙ TRÌNH ÑUØN

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 4

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 5

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 6

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 7

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 8

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

Ñóa phaân phoái

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 9

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 10

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 11

TRUÏC VÍT ÑUØN

Ñöôøng kính (D)

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

VOÛ CAÙCH NHIEÄT

CAËP NHIEÄT ÑIEÄN

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 13

TRUÏC VÍT ÑUØN

CAÙC VUØNG TREÂN TRUÏC VÍT

Doøng vaät lieäu

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 14

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 15

NHIEÀU TRUÏC VÍT VAØ NHIEÀU XY LANH

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 16

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

Chieàu saâu caùnh vít

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

Caùnh coù daïng xoaén vôùi phaàn

QUAÙ TRÌNH TROÄN VAØ NOÙNG CHAÛY

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 20

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

TAÛI •W = chieàu roäng cuûa caùc taám (m)

Qdr = 0.5vwd (Löu löôïng doøng tröôït)

Duøng hình khai trieån cuûa truïc vít ,ta coù :

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 21

Löu löôïng ñuøn – aùp suaát ngöôïc.

Qdr = 0.5π 2 D 2 N d c sin A cos A

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 23

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 24

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

Qnet = Qdr − Qbp

Qnet laø löu löôïng cuoái cuøng ñi tôùi khuoân!

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 25

Boû qua doøng tröôït giöõa caùnh vaø thaønh xylanh

Aùp suaát ngöôïc cöïc ñaïi:

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 26

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

Trong phöông trình treân coù raát nhieàu thoâng soá

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 27

Caùc thoâng soá quaù trình :

Qdr = 0.5π 2 D 2 Nd c sin A cos A = α N

PGS.TS THÁI THI THU HÀ

Boû qua doøng phi Newton

3/24/2010 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ 29