‫رقابت‌های سیاسی هند و پاکستان در افغانستان پس از آمریکا‬

‫اخیرا عبدهللا عبدهللا رئیس شورای مصالحه افغانستان به هر دو کشور پاکستان و هند رفت‬
‫در پی آغاز گفتگوهای صلح افغانستان شماری از رهبران جهادی افغانس تان ب ه دع وت رس می کش ورهای‬
‫هند و پاکستان به این کشورها سفر کرده اند و با مقامات ارشد سیاس ی و نظ امی آن‌ه ا دی دار و گفتگوه ایی‬
‫داشته اند‪.‬‬
‫اخیرا عبدهللا عبدهللا رئیس شورای مصالحه افغانستان به هر دو کشور پاکستان و هن د رفت؛ و درچ ارچوب‬
‫همین سفرها‪ ،‬پاکستان از گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسالمی و هند از مارشال عبدالرشید دوس تم‪ ،‬مع اون‬
‫اول سابق ریاست جمهوری افغانستان و عطا محمد نور از فرمان دهان ارش د جبه ه ش مال و متح دین س ابق‬
‫دهلی دعوت رسمی کرد تا پیرامون وضعیت گفتگوهای صلح میان دولت و طالبان با مقامات ارشد سیاس ی‬
‫و نظایم این کشورها صحبت کنند‪.‬‬
‫با اعالم خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان هم هند و هم پاکستان نگران برگشت وضعیت افغانستان به‬
‫شرایط مشابه دهه نود میالدی در این کشوراند‪.‬‬
‫عمران خان‪ ،‬نخست وزیر پاکستان‪ ،‬دو روز پیش در مصاحبه با مجله اشپیگل گفت که او اخ یرا ب ا گلب دین‬
‫حکمتیار و با عبدهللا عبدهللا‪ ،‬رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان دیدار کرده و به آنها گفته است ک ه‬
‫"ما در افغانستان هیچ ترجیحی نداریم‪ ،‬تنها منافع ما این است که دولت آینده در کابل به هند اج ازه عملی ات‬
‫از آنجا علیه پاکستان را ندهد‪".‬‬

‫منبع تصویر‪GETTY IMAGES ،‬‬

‫گلبدین حکمتیار در سخنرانی اخیر خود در اسالم آباد گفت که او خود گفتگوه ای جداگان ه را ب ا طالب ان در‬
‫پیش خواهد گرفت‬
‫رهبران حکومت هند هم دقیقا همین نگرانی را دارند‪ .‬آنها در گفتگو با مقامات افغانستان تاکید کرده ان د ک ه‬
‫با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان نگران فعالیت های گروه‌های افراطی مانن د لش کر طیب ه و جیش‬
‫محمد در داخل خاک افغانستان ان د‪ .‬این گروه‌ه ا در منطق ه کش میر ب ر ض د نیروه ای نظ امی هن د فع الیت‬
‫می‌کنند‪.‬‬
‫از زمان سقوط حاکمیت طالبان در سال ‪ ۲۰۰۱‬میالدی در افغانستان‪ ،‬هند حدود دو میلیارد دال ر در پ روژه‬
‫های بازسازی افغانس تان ب رای دف اع از همین اس تراتژ هزین ه ک رده اس ت در حالیک ه اس الم آب اد ب ه دلی ل‬
‫اختالفات بر سر کشمیر با دهلی‪ ،‬هر نوع حضور و نفوذ هند در افغانستان را تهدی دی ب ه ام نیت خ ود تلقی‬
‫می‌کند‪.‬‬
‫اشرف غنی‪ ،‬رئیس جمهوری افغانستان پیشتر گفته استکه جنبش طالبان پاکستان با گروه طالب ان افغانس تان‬
‫نزدیکی فکری دارد‪ ،‬اما برنامه سیاسی آن به افغانستان ربطی ندارد‪.‬‬

‫اشرف‪-‬غنی‪ -‬جنگ اعالم نشده‪-‬ای بین پاکستان و افغانستان جریان دارد‬ ‫‪‬‬

‫با وجود این اختالفات هند و پاکستان کابل هم واره تاکی د ک رده ک ه هن د هیچ ن وع فع الیت ض د پاکس تان از‬
‫افغانستان نداشته و "حضور هند" در افغانستان نباید بهانه‌ای برای "توجیه حمایت" از طالبان باشد‪.‬‬
‫روزنامه هندوستان تایمز هند همچنین می افزاید که این دیدارها "بخشی از ارتباط دهلی نو ب ا طی ف وس یع‬
‫تری از رهبری در کابل" در میان گفتگوهای درون افغانستان است‪.‬‬

‫توضیح تصویر‪،‬‬
‫ژنرال دوستم در اوج قدرت خود در ‪ ،۱۹۹۷‬در شمال افغانستان قسما یک اداره مستقل ساخته ب ود‪ ،‬تم امی‬
‫امور این مناطق را کنترل می‌کرد و پول جداگانه چاپ کرده بود‬
‫رسانه های هندی گ زارش داده ان د ک ه عبدهللا عبدهللا در گفتگ و ب ا نخس ت وزی ر نارن درا م ودی ‪ ،‬اس جی‬
‫شانکار‪ ،‬وزیر خارجه‪ ،‬وآجیت دووال‪ ،‬مشاور امنیت ملی هن د ‪ ،‬نقش "حی اتی" هن د را در برق راری ص لح‬
‫پایدار در افغانستان تأیید کرده و خواستار "حمایت مستمر هند از دولت و مردم افغانستان " شده است‪.‬‬
‫عطامحمد نور به قول رسانه های هندی گفته است که احساس می کند که هن د ‪ ،‬ب ه عن وان ی ک کش ور مهم‬
‫در روند توسعه افغانستان ‪ ،‬توانایی تبدیل شدن به "تسهیل کننده" مذاکرات صلح را دارد‪.‬‬
‫رسانه های هند گزارش داده اند که رهبران افغانستان از هند خواسته‌اند ت ا در گفتگوه ای ص لح ب ا طالب ان‬
‫کمک کند‪.‬‬
‫گلبدین حکمتیار در سخنرانی اخیر خود در اسالم آباد گفت که او خود گفتگوه ای جداگان ه را ب ا طالب ان در‬
‫پیش خواهد گرفت‪ .‬او در بازگشت از سفر به اسالم آباد نیز در یک کنفرانس خ بری گفت ک ه دولت م وقت‬
‫تنها "راه‌حل" بحران در افغانستان است‪.‬‬

‫منبع تصویر‪REUTERS،‬‬
‫کارشناس ان می‌گوین د پس از پای ان م ذاکرات بین طالب ان و دولت افغانس تان اس ت ک ه تص ویر واقعی را‬
‫روشنتر خواهد کرد‬
‫نگرانی های چیست؟‬
‫با خروج نیروهای آمریکایی از افغانس تان‪ ،‬هن د و ره بران جبه ه متح د س ابق ش مال افغانس تان نگ ران آن‬
‫هستند که پاکستان مجددا نقش بیشتری در سیاستگذاری های افغانستان خواهد یافت و برای ایجاد توازن آنها‬
‫خواستار نقش بیشتر هردو کشور رقیب در تحوالت افغانستان هستند‪.‬‬
‫به نوشته برخی از رسانه های هن دی ش ماری از ره بران مخ الف طالب ان در افغانس تان ب ه مقام ات هن دی‬
‫گفته‌اند در صورتیکه وضعیت این کشور به دهه ن ود میالدی برگ ردد آنه ا آم اده ان د ک ه دوب اره در براب ر‬
‫طالبان بجنگند‪.‬‬
‫کارشناسان می‌گویند در حالی که این اطمینان از کابل وجود دارد که خاک افغانستان در برابر هن د اس تفاده‬
‫نخواهد شد اما این پس از پایان مذاکرات بین طالبان و دولت افغانستان است که تص ویر واقعی را روش نتر‬
‫خواهد کرد‪.‬‬
‫زلمی خلیلزاد ‪ ،‬فرستاده ویژه ایاالت متحده در امور صلح افغانستان ‪ ،‬در اوایل س ال ج اری ‪ ،‬پیش نهاد داده‬
‫بود که اگر هند نگرانی‌هایی دارد باید مستقیما ً با طالبان در مورد فعالیت های تروریستی وارد مذاکره شود‪.‬‬
‫با این حال روزنامه هندوستان تایمز نوشته است که هنوز دهلی در مورد انجام گفتگوهای مس تقیم ب ا گ روه‬
‫طالبان تصمیم نگرفته است‪.‬‬
‫برخی ناظران از تالش‌های عمران خان نخست وزیر پاکستان برای ایجاد روند آلترناتیو صلح افغانستان از‬
‫طریق تسهیل گفتگوهای مستقیم میان چهر‌ه‌های جهادی این کشور و طالبان سخن گفته اند‪.‬‬

‫عمران خان‪ :‬دولت آینده در کابل به هند اجازه عملیات علیه پاکستان را ندهد‬ ‫‪‬‬

‫توضیح تصویر‪،‬‬
‫کارشناسان می‌گویند در حالی که این اطمینان از کابل وجود دارد که خاک افغانستان در برابر هن د اس تفاده‬
‫نخواهد شد‬
‫عمران خان می‌گوید در حال حاضر هیچ کس نمی‌تواند پیش بینی کن د ک ه تح والت افغانس تان ب ه ک دام س و‬
‫خواهد رفت‪.‬‬
‫آقای خان مدعی شد که "چیزی که من می‌توانم بگویم کشوری که بعد از افغانس تان بیش ترین احتی اج را ب ه‬
‫صلح دارد‪ ،‬پاکستان است‪".‬‬
‫او افزود که مناطق قبایلی ما در مجاورت م رز افغانس تان در ‪ ۱۵‬س ال گذش ته وی ران ش ده اس ت‪ .‬نیمی از‬
‫م ردم این من اطق آواره داخلی ش ده ان د و ح دود ‪ ۱.۵‬میلی ون نف ر از آنه ا ‪-‬قربانی ان درگ یری بین طالب ان‬
‫پاکستان و ارتش هستند‪.‬‬
‫با این حال مذاکرات صلح افغانستان در دوحه از هفته ها ب ه این س و روی مس ائل ف نی ب ه بن بس ت رس یده‬
‫است و هنوز مشخص نیست که آیا این م ذاکرات ب ه ی ک نتیج ه ملم وس و قاب ل پ ذیرش ب ه هم ه طرفه ای‬
‫درگیر در داخل افغانستان و همچنان میان کشورهای منطقه خواهد رسید یا خیر؟‬
‫بسیاری باور دارند که کابل تا حاال نتوانسته خاطر پاکستان را از بابت حضور بزرگترین دشمن این کش ور‬
‫در افغانستان‪ ،‬جمع کند و این عمالً به معنای ادامه سیاست دوگانه پاکستان است‪.‬‬
‫بهتر از همه شاید آن پترسون‪ ،‬سفیر سابق آمریک ا در اس الم آب اد توض یح بده د ک ه در پی امی ب ه واش نگتن‬
‫نوشته تا زمانی‌که پاکستان از بابت هند مطمئن نشود‪ ،‬هرچقدر پول ب ه این کش ور پرداخت ه ش ود‪ ،‬دس ت از‬
‫حمایت از گروه‌های اسالمگرای تندرو بر نمی‌دارد‪.‬‬