10

Activity Sheet sa
Filipino 10
Kuwarter 4 – MELC 6
Pagsulat ng Buod ng Kaligirang Pangkasaysayan ng
El Filibusterismo Batay sa Ibinigay/Ginawang Timeline
Filipino 10
Learning Activity Sheet Blg. 6
Unang Edisyon, 2021

Inilimbag sa Pilipinas
Ng Kagawaran ng Edukasyon,
Rehiyon 6 – Kanlurang Visayas
Duran St., Iloilo City

Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon

ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
gawain kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”

Ang Filipino 10 Learning Activity Sheet Blg. 6 na ito ay inilimbag upang magamit
ng mga Paaralan sa Rehiyon 6 - Kanlurang Visayas,

Walang bahagi ng aklat na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anumang porma
nang walang pahintulot sa Kagawaran ng Edukasyon, Rehiyon 6 – Kanlurang Visayas.

Bumuo sa Pagsusulat ng Learning Activity Sheet

Manunulat: Noe G. Serra

Mga Tagasuri: Carlito T. Talaban, Melva C Galanza
Tagaguhit:
Tagalapat: Felizardo S. Valdez III
Division of Guimaras Management Team:
Ma. Roselyn J. Palcat
Nordy D. Siason, Jr.
Elleda E. De la Cruz
Carlito T. Talaban
Arthur J. Cotimo
Felizardo S. Valdez III
Marve E. Gelera
Regional Management Team:
Ramir B. Uytico
Pedro T. Escobarte, Jr.
Elena P. Gonzaga
Donald T. Genine
Pambungad na Mensahe
MABUHAY!
Ang Filipino 10 Learning Activity Sheet Blg. 6 na ito ay nabuo sa
pamamagitan ng sama-samang pagtutulungan ng Guimaras sa
pakikipagtulungan ng Kagawaran ng Edukasyon, Region 6 – Kanlurang
Visayas sa pakikipag-ugnayan ng Curriculum and Learning Division
(CLMD). Inihanda ito upang maging gabay ng learning facilitator, na
matulungan ang ating mga mag-aaral na makamtan ang mga inaasahang
kompetensi na inilaan ng Kurikulum ng K to 12.
Layunin ng LAS na ito na gabayan ang ating mga mag-aaral na
mapagtagumpayan nilang masagot ang mga nakahanay na mga gawain ayon sa
kani-kanilang kakayahan at laang oras. Ito ay naglalayon ding makalinang ng
isang buo at ganap na Filipino na may kapaki-pakinabang na literasi habang
isinasaalang-alang ang kani-kanilang pangangailangan at sitwasyon.

Para sa mga learning facilitator:

Ang Filipino 10 Learning Activity Sheet Blg. 6 na ito ay binuo upang

matugunan ang pangangailangan ng ating mga mag-aaral sa larang ng edukasyon,
na patuloy ang kanilang pagkatuto kahit na sila ay nasa kani-kanilang mga
tahanan o saan mang bahagi ng learning center sa kanilang komunidad.
Bilang mga learning facilitator, siguraduhing naging malinaw ang mga
panuto sa mga gawaing iniatas sa kanila. Inaasahan din na patuloy nating
masubaybayan ang pag-unlad ng mga mag-aaral (learner’s progress).

Para sa mga mag-aaral:

Ang Filipino 10 Learning Activity Sheet Blg. 6 na ito ay binuo upang

matulungan ka, na mapatuloy ang iyong pagkatuto kahit na wala ka ngayon sa
iyong paaralan. Pangunahing layunin ng LAS na ito na mabigyan ka ng
makahulugan at makabuluhang mga gawain. Bilang aktibong mag-aaral, unawain
nang mabuti ang mga panuto ng bawat gawain.
 Kuwarter 4, Linggo 2

Pangalan ng Mag-aaral: ____________________ Grado at Seksiyon: ___________

Paaralan: __________________________________ Petsa: _______________________

FILIPINO 10 GAWAING PAMPAGKATUTO BLG. 6

Pagsulat ng Buod ng Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
Batay sa Ibinigay/Ginawang Timeline

I. Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Naisusulat ang buod ng kaligirang pangkasaysayan ng El Filibusterismo
batay sa ibinigay/ginawang timeline (F10PU-IVa-b-85)

II. Panimula (Susing Konsepto)

Ang pagbabasa ng kahit anong babasahin ay makatutulong sa atin
upang mayroon tayong malalaman tungkol sa mga mahahalagang
impormasyon na kailangan nating mabatid. Ito ay nangangailangan ng
masusing pagkilatis sa ating binabasa. Kapag ito ay napakahaba, ang una-
unang nasa isip natin ay basahin na lamang ang buod nito.
Ang buod ay ang pinaikling bersiyon ng isang teksto. Sa pagbuod
pinipili rito ang mga pinakamahahalagang ideya at mga sumusuportang
datos.
Pagtuonan din ng pansin ang kaligirang pangkasaysayan ng isang
akda na ating binabasa na naglalarawan sa dahilan o pangyayari na
sinaunang naganap o ginawa na nagresulta sa kung ano o bakit ganito ang
isang pangyayari, lugar, bagay, tao, at iba pa.
Ang timeline naman ay mahalaga sapagkat tumatalakay ito sa oras,
petsa o kaya’y panahon. Ito ay talahanayan ng mga mahahalagang
kaganapan ayon sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari noong unang
panahon.

III. Mga Sanggunian (Batayang Aklat ng

DepEd at Educational Sites)

IV. Mga Gawain

1. Mga Panuto
Basahin ang Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo sa ibaba
na kinuha sa Batayang Aklat Pampanitikan “OBRA MAESTRA IV EL
FILIBUSTERISMO”, Ikaapat na Edisyon nina Amelia V. Bucu at Marga
B. Carreon bilang mga may-akda at kasama ang kanilang tagapag-
ugnay na si Felicidad Q. Cuaño.
Pagkatapos, isulat ang buod ng kaligirang pangkasaysayan ng El
Filibusterismo batay sa ibinigay na timeline.

Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo

Ang nobelang El Filibusterismo ay sinimulang isulat ni Rizal noong
1887 sa Calamba nang magbalik siya sa Pilipinas. Ipinagpatuloy niya
ang pagsusulat nito sa Madrid, Paris, at Brussels. Noong Marso 29,
1891, pagkatapos ng tatlong taon, natapos ni Rizal ang manuskrito
nito sa Biarritz, isang lungsod sa Pransiya.
Noong Hulyo 5, 1891, si Rizal ay nagtungo ng Ghent, isang kilalang
unibersidad sa Belgium, sa dalawang dahilan: una, upang doon
ipalimbag ang nobela sa kadahilanang higit na mababa ang halaga ng
pagpapalimbag sa Ghent at ikalawa, upang iwasan si Suzanne Jacoby.
Sa tahanan nina Suzanne tumira si Rizal nang siya ay nasa Brussels,
Belgium dahil sa mataas na uri ng pamumuhay sa Paris. Dito niya
nakilala sina Jose Alejandro at Edilberto Evangelista, mga mag-aaral
ng pagkainhenyero sa Unibersidad ng Ghent. Si Alejandro ang
nakasama ni Rizal sa isang maliit na silid na kanilang inupahan dahil
sa mababang halaga ng upa nito upang makapagtipid.
Noong Setyembre 18, 1891, ipinalimbag ni Rizal ang nobelang El
Filibusterismo sa F. Meyer Van, Loo Press dahil sa ito ang nag-alok sa
kaniya ng pinakamababang halaga sa pagpapalimbag ng kaniyang
nobela bukod pa sa maaari niya itong bayaran nang hulugan. Ngunit
sa kabila nito, nakaranas pa rin ng kakulangan ng pondo si Rizal kung
kaya’t ang pagpapalimbag ay natigil. Ang kinita niya sa pagsanla ng
kaniyang mga alahas, ang dalawang daang pisong pinagbilhan niya ng
mga kopya ng Sucesos de las Islas Filipinas ni Morga bukod pa sa
ipinadadalang pera ni Basa sa kaniya ay hindi nakasapat sa
pagpapalimbag.
Ang naging kalagayan ni Rizal sa pagpapalimbag ng El
Filibusterismo ay nakarating kay Valentin Ventura at siya ay kaagad na
nagpadala ng pera. Dahil sa tulong pinansiyal ni Valentin Ventura,
natapos ang pagpapalimbag ng nobela.
Si Rizal ay kaagad na nagpadala ng dalawang kopya kina Basa at
Sixto Lopez sa Hong Kong pagkatapos mailimbag ang nobela. Ang
orihinal na manuskrito na may dedikasyon at sarili nitong lagda ay
ipinadala niya kay Valentin Ventura sa Paris bilang tanda ng kaniyang
pagtanaw ng utang na loob at pasasalamat.
Bukod kina Basa, Lopez, at Ventura, si Rizal ay nagpadala rin ng
kopya sa kaniyang mga kaibigang sina Ferdinant Blumentritt, Mariano
Ponce, Graciano Lopez Jaena, T.H. Pardo de Tavera, Antonio at Juan
Luna at marami pang iba na nagbigay ng kanilang papuri sa
kagandahan ng nobela.
Dahil sa kagandahan ng nobela, ito ay hinangaan sa loob at labas
ng Pilipinas. Ang pahayagang La Publicidad ng mga Pilipino sa
Barcelona ay naglathala pa ng papuri ukol sa nobela. Bukod pa rito,
ito ay inilathala nang kaba-kabanata sa El Nuevo Regimen, pahayagan
 ng Madrid, noong Oktubre 1891.
Ang nobelang El Filibusterismo ay inihandog ni Rizal sa tatlong
paring martir na sina Padre Gomez, Padre Burgos, at Padre Zamora.
Sa kanila inihandog ni Rizal ang nobela sa kadahilanang hindi maalis
sa kaniyang isipan ang kawalan ng katarungan ng kanilang
kamatayan.

2. Pagsasanay/Aktibidad
Matapos mong basahin ang kaligirang pangkasaysayan ng El
Filibusterismo, sumulat ng buod batay sa ibinigay na timeline kung
anong mga pangyayari ang naganap sa mga petsa o panahong nakatala.

Timeline sa Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibustreismo

Petsa Buod
Marso 29, 1891
Hulyo 5, 1891
Setyembre 18, 1891
Oktubre 1891

3. Mga Batayang Tanong

Matapos mong gawin ang “Pagsasanay”, sagutin mo ang
sumusunod na mga tanong:
a. Ano-anong impormasyon ang iyong natutuhan mula sa buod ng
kaligirang pangkasaysayan ng El Filibusterismo sa pamamagitan ng
timeline?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
b. Bakit kailangang malaman ang mga mahahalagang impormasyon
tungkol sa kaligirang pangkasaysayan ng El Filibusterismo sa
pamamagitan ng timeline?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

4. Batayan sa Pagbibigay ng Iskor (Rubrik)

Batay sa iyong binasa sa kaligirang pangkasaysayan ng El
Filibusterismo sa itaas, sumulat ng buod sa pamamagitan ng talata
batay sa ibinigay na timeline.
Halimbawa:
Kaganapan Buod
Pagsisimula sa pagsulat ni Rizal Ang nobelang El Filibusterismo
ng El Filibusterismo ay sinimulang isulat ni Rizal
noong 1887 sa Calamba nang
magbalaik siya sa Pilipinas.
 Timeline sa Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
Kaganapan Buod
1. Bago ipalimbag ang El Filibusterismo
2. Noong inilimbag ang El Filibusterismo
3. Pagkatapos ilimbag ang El Filibusterismo

Rubrik sa Pagbuo ng Timeline

Antas/ 5 puntos 3 na puntos 1 puntos Iskor

Dimensiyo
n

Nilalaman Napakaang- Angkop, Hindi

kop, napaka malinaw at masyadong
linaw at makabulu angkop,
napakamak han ang hindi
a buluhan pagbibigay masyadong
ang ng mga ideya malinaw at
pagbibigay sa buod ng hindi
ng mga timeline masyadong
ideya sa makabulu
buod ng han ang
timeline pagbibigay
ng mga
ideya sa
buod ng
timeline
Organisas- Napakalina Malinaw at Hindi
yon w at totoong kapuna- masyadong
kapuna- puna ang malinaw at
puna ang natatanging hindi
natatanging pagsasaayos masyadong
pagsasaayos at kaisahan kapuna-
at kaisahan ng mga ideya puna ang
ng mga sa buod ng natatanging
ideya sa timeline pagsasa-
buod ng ayos at
timeline kaisahan ng
mga ideya
sa buod ng
timeline
Kabuoan
(10 puntos)

Iskala Deskripsiyon
10 Napakagaling
8–9 Magaling
6–7 Nangangailangan ng pagpapaunlad
V. Repleksiyon
Pag-isipan at dugtungan ang pangungusap. Isulat ang sagot sa
patlang na nakalaan.

Pagkatapos ng gawain, natutuhan ko na mahalaga ang pagsulat ng

buod ng kaligirang pangkasaysayan ng El Filibusterismo batay sa
ibinigay na timeline dahil __________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
VI. Susi sa Pagwawasto

Pagsasanay

Petsa Buod
Marso 29, 1891 Natapos ni Rizal ang manuskrito nito sa Biarritz, isang lungsod sa
Pransiya.
Hulyo 5, 1891 Si Rizal ay nagtungo sa Ghent upang doon ipalimbag ang nobela sa
kadahilanang higit na mababa ang halaga ng pagpapalimbag doon at
ikalawa upang iwasan si Suzanne Jacoby.
Setyembre 18, 1891 Ipinalimbag ni Rizal ang nobelang El Filibusterismo sa F. Meyer Van,
Loo Press dahil ito ang nag-alok sa kaniya ng pinakamababang halaga
sa pagpapalimbag.
Oktubre 1891 Mgakaba-kabanata
Inilathala nang Batayang Tanong
ang nobela sa El Nuevo Regimen,
a. Ang mga impormasyong natutuhan
pahayagan mula sasabuod
ng Madrid ng kaligirang kasaysayan ng El
Espanya.
Filibusterismo sa pamamagitan ng timeline ay ang mga sumusunod:
1. Noong Marso 29, 1891, natapos ni Rizal ang manuskrito nito sa Biarritz, isang lungsod sa
Pransiya.
2. Noong Hulyo 5, 1891, si Rizal ay nagtungo sa Ghent upang doon ipalimbag ang nobela sa
kadahilanang higit na mababa ang halaga ng pagpapalimbag doon at ikalawa upang
iwasan si Suzanne Jacoby.
3. Noong Setyembre 18, 1891, ipinalimbag ni Rizal ang nobelang El Filibusterismo sa F.
Meyer Van, Loo Press dahil ito ang nag-alok sa kaniya ng pinakamababang halaga sa
pagpapalimbag.
4. Noong Oktubre 1891, inilathala nang kaba-kabanata ang nobela sa El Nuevo Regimen,
pahayagan ng Madrid sa Espanya.
b. Kailangang malaman ang mga mahahalagang impormasyon tungkol sa kaligirang
pangkasaysayan ng El Filibusterismo sa pamamagitan ng timeline upang mapagsunod-sunod ang
mga mahalagang kaganapan o pangyayari noon.

Gawaing may Batayan sa Pagbibigay ng Iskor

Kaganapan
Bago ipalimbag ang El Filibusterismo
Noong inilimbag ang El Filibusterismo
Pagkatapos ilimbag ang El Filibusterismo
Buod
Kailangan ni Rizal ng malaking pondo para sa
pagpapalimbag ng kaniyang sinulat na nobela.
Ipinalimbag ni Rizal ang nobelang El
Filibusterismo sa F. Meyer Van, Loo Press.
Nakaranas siya ng kakulangan ng pondo kung
kaya’t ang pagpapalimbag ay natigil. Nagsanla
rin siya ng kanyang alahas. Pinadalhan siya ni
Basa ng pera ngunit hindi sapat sa
pagpapalimbag ng nobela. Pinadalhan din siya
ni Valentin Ventura ng pera upang matapos
ang pagpapalimbag nito.
Si Rizal ay kaagad na nagpadala ng dalawang
kopya kina Basa at Sixto Lopez sa Hong Kong.
Pinadalhan din niya si Valentin Ventura sa
Paris tanda ng kanyang pagtanaw ng utang na
loob at pasasalamat. Pinadalhan din niya ang
kanyang mga kaibigan at iba pa na pumuri sa
kagandahan ng nilalaman ng nobela at
hinangaan ito sa loob at labas ng Pilipinas.

Repleksiyon
*Iba-iba ang inaasahang sagot mula sa mga mag-aaral.
Iba pang Sanggunian:

Bucu, Amelia V. et al., Batayang Akdang Pampanitikan Obra Maestra IV

El Filibusterismo Ikaapat na Edisyon, Rex Book Store, Inc., Nicanor Reyes
Sr. St., Sampaloc Maynila, 2012
https://brainly.ph/question/2167053
https://brainly.ph/question/237782
https://brainly.ph/question/60446

https://filipinotek.wordpress.com/2013/03/29/kasaysayan-ng-el-
filibusterismo/
https://philnews.ph/2020/02/20/kaligirang-pangkasaysayan-ano-ang-
kaligirang-pangkasaysayan/