Chöông III: PHẦN 2

DUNG SAI HÌNH DẠNG, VỊ TRÍ VÀ NHÁM BỀ MẶT

III.1. SAI LEÄCH HÌNH DAÏNG VAØ VÒ TRÍ TÖÔNG QUAN

GIÖÕA CAÙC BEÀ MAËT

III.2. NHAÙM BEÀ MAËT (TCVN 2511 -95)

CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHƯƠNG III

End Home Next Back

 III.1. SAI LEÄCH HÌNH DAÏNG VAØ VÒ TRÍ TÖÔNG QUAN
GIÖÕA CAÙC BEÀ MAËT

III.1.1. Sai leäch hình daïng cuûa beà maët

III.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët

III.1.3. Sai leäch toång coäng veà hình daïng vaø vò trí

III.1.4. Caùch ghi kyù hieäu sai leäch hình daïng vaø vò trí

End Home Next Back

 II.1. SAI LEÄCH HÌNH DAÏNG VAØ VÒ TRÍ TÖÔNG QUAN
GIÖÕA CAÙC BEÀ MAËT
Ñònh nghóa veà maët:

* Beà maët danh nghóa

* Beà maët thöïc
* Beà maët aùp

End Home Next Back

 II.1.1. Sai leäch hình daïng cuûa beà maët

1. Ñoái vôùi maët phaúng

+ Ñoä thaúng

+ Ñoä phaúng

2. Ñoái vôùi maët truï

+ Ñoä troøn

+ Ñoä truï

End Home Next Back

 1. Ñoái vôùi maët phaúng

Ñöôøng
+ Ñoä thaúng: (Kyù hieäu:  )
danh
Proâfin
Ñoä thaúng trong maët phaúng nghóa Ñöôøng
thöïc
thaúng aùp
laø khoaûng caùch lôùn nhaát  töø
caùc ñieåm cuûa proâfin thöïc ñeán
ñöôøng thaúng aùp trong giôùi haïn
cuûa phaàn chuaån L .

End Home Next Back

 1. Ñoái vôùi maët phaúng
Maët phaúng aùp
+ Ñoä phaúng: (Kyù hieäu:
)
Ñoä phaúng laø khoaûng caùch
lôùn nhaát  töø caùc ñieåm cuûa beà
maët thöïc ñeán maët phaúng aùp
trong giôùi haïn cuûa phaàn chuaån.
Maët phaúng thöïc
Caùc daïng sai leäch thaønh phaàn

Ñoä loõm Ñoä loài

End Home Next Back
 2. Ñoái vôùi maët truï
+ Ñoä troøn : (Kyù hieäu O)

Ñoä troøn laø khoaûng caùch

lôùn nhaát töø caùc ñieåm cuûa
proâfin thöïc ñeán voøng troøn Voøng troøn aùp
aùp. Proâfin thöïc
Caùc daïng sai leäch thaønh phaàn

Ñoä oâvan Ñoä phaân caïnh

End Home Next Back
 2. Ñoái vôùi maët truï

+ Ñoä truï: (Kyù hieäu: )

Ñoä truï laø khoaûng caùch lôùn
nhaát  töø caùc ñieåm cuûa beà maët
thöïc ñeán maët truï aùp trong giôùi
haïn cuûa phaàn chuaån.
Beà maët thöïc
Maët truï aùp

End Home Next Back

 2. Ñoái vôùi maët truï
Caùc daïng sai leäch thaønh phaàn

Ñoä coân

Ñoä phình

Ñoä thaét
End Home Next Back
 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët

1. Ñoä song song

2. Ñoä vuoâng goùc

3. Ñoä ñoàng taâm

4. Ñoä ñoái xöùng

5. Ñoä giao nhau giöõa caùc ñöôøng taâm

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët
1. Ñoä song song: (Kí hieäu: // )

+ Giöõa caùc maët phaúng:

Maët
phaúng L2
aùp
a2
L1

Maët phaúng
thöïc

a1 vt = a2 - a1

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët

1. Ñoä song song

+ Giöõa ñöôøng taâm (hoaëc ñöôøng thaúng) vaø maët phaúng:

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët
1. Ñoä song song

+ Giöõa caùc ñöôøng taâm (hoaëc ñöôøng thaúng) trong maët phaúng:

vt

a1 a2

vt = a2 -a1

End Home Next Back

 II.3.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët
1. Ñoä song song

+ Giöõa caùc ñöôøng taâm (hoaëc ñöôøng thaúng) trong khoâng

gian:

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët

2. Ñoä vuoâng goùc: (Kí hieäu:  )

+ Giöõa caùc maët phaúng:

+ Giöõa caùc ñöôøng taâm (ñöôøng

thaúng):

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët
2. Ñoä vuoâng goùc

+ Giöõa ñöôøng taâm (ñöôøng thaúng) vôùi maët phaúng:

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët
3. Ñoä ñoàng taâm: (Kyù hieäu: )

Ñoä ñoàng taâm laø khoaûng caùch lôùn nhaát  giöõa ñöôøng
taâm cuûa beà maët khaûo saùt vaø ñöôøng taâm cuûa beà maët chuaån
treân chieàu daøi cuûa phaàn chuaån.

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët
4. Ñoä ñoái xöùng: (Kyù hieäu: )

Ñoä ñoái xöùng laø khoaûng caùch lôùn nhaát  giöõa maët
phaúng (hoaëc ñöôøng taâm) ñoái xöùng cuûa phaàn töû ñöôïc khaûo
saùt vaø maët phaúng ñoái xöùng cuûa phaàn töû chuaån trong giôùi
haïn cuûa phaàn chuaån.

End Home Next Back

 II.1.2. Sai leäch vò trí töông quan giöõa caùc beà maët

5. Ñoä giao nhau giöõa caùc ñöôøng taâm: (Kyù hieäu: X )

Ñoä giao nhau giöõa caùc ñöôøng taâm laø khoaûng caùch lôùn nhaát
 giöõa caùc ñöôøng taâm giao nhau danh nghóa.

End Home Next Back

 II.1.3. Sai leäch toång coäng veà hình daïng vaø vò trí

1 . Ñoä ñaûo

2 . Sai leäch hình daïng cuûa proâfin cho tröôùc

3 . Sai leäch hình daïng cuûa beà maët cho tröôùc

End Home Next Back

 II.1.3. Sai leäch toång coäng veà hình daïng vaø vò trí
1. Ñoä ñaûo

+ Ñoä ñaûo höôùng taâm

Kyù hieäu:

+ Ñoä ñaûo maët ñaàu

Kyù hieäu:

End Home Next Back

 II.3.3. Sai leäch toång coäng veà hình daïng vaø vò trí

1. Ñoä ñaûo

+ Ñoä ñaûo höôùng taâm toaøn phaàn

Kyù hieäu :

+ Ñoä ñaûo maët ñaàu toaøn phaàn

Kyù hieäu :

End Home Next Back

 II.1.3. Sai leäch toång coäng veà hình daïng vaø vò trí
2 . Sai leäch hình daïng cuûa proâfin cho tröôùc

Kyù hieäu:

3 . Sai leäch hình daïng cuûa beà maët cho tröôùc

Kyù hieäu:
Beà maët
Beà maët danh nghóa
 Proâfin danh nghóa
thöïc
Proâfin thöïc

End Home Next Back

 II.1.4. Caùch ghi kyù hieäu sai leäch hình daïng vaø vò trí

OÂ 1: Ghi daáu hieäu cuûa loaïi sai leäch hình daïng hoaëc vò trí.

OÂ 2: Ghi trò soá sai leäch cho pheùp (mm). Coù theå ghi giaù trò
tuyeät ñoái, giaù trò töông ñoái hoaëc caû hai.

OÂ 3: Ghi chöõ caùi kyù hieäu chuaån hoaëc yeáu toá lieân quan ñeán
sai leäch vò trí (coù theå coù hoaëc khoâng coù oâ naøy).
OÂ 2 OÂ 3
OÂ 1

End Home Next Back

 II.2. NHAÙM BEÀ MAËT (TCVN 2511 -95)

II.3.1. Khaùi nieäm

II.2.2. AÛnh höôûng cuûa nhaùm beà maët ñeán chaát löôïng laøm
vieäc cuûa chi tieát

II.2.3. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù

II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

End Home Next Back

 II.2.1. Khaùi nieäm
Caùc loaïi nhaáp nhoâ treân beà maët cuûa chi tieát sau khi gia coâng:

h1: sai leäch hình daïng hình hoïc ñaïi quang.

h2: ñoä soùng beà maët.

h3: nhaùm beà maët.

Phaân bieät giöõa ñoä nhaùm vaø ñoä soùng

Ñoä nhaùm :

Ñoä soùng :
End Home Next Back
 II.2.2. AÛnh höôûng cuûa nhaùm beà maët ñeán chaát löôïng laøm
vieäc cuûa chi tieát

Aûnh höôûng ñeán tính choáng moøn:

End Home Next Back

 II.2.2. AÛnh höôûng cuûa nhaùm beà maët ñeán chaát löôïng laøm
vieäc cuûa chi tieát

AÛnh höôûng ñeán ñoä beàn moûi cuûa chi tieát: ÖÙng suaát

End Home Next Back

 II.2.2. AÛnh höôûng cuûa nhaùm beà maët ñeán chaát löôïng laøm
vieäc cuûa chi tieát

AÛnh höôûng ñeán tính choáng aên moøn:

End Home Next Back

 II.2.2. AÛnh höôûng cuûa nhaùm beà maët ñeán chaát löôïng laøm
vieäc cuûa chi tieát

AÛnh höôûng ñeán ñoä chính xaùc cuûa moái laép gheùp:

End Home Next Back

 II.2.3. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù
a. Sai leäch trung bình soá hoïc cuûa proâfin Ra

F1
F3
y1
y2

yn
F2 Fn
Ñöôøng trung bình

End Home Next Back

 II.2.3. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù
b. Chieàu cao trung bình cuûa proâfin theo 10 ñieåm Rz

l
F1
F3
y1
y2

h1 Fn
F2 h3 h9
Ñöôøng trung h10
h2
bình

Döïa vaøo Ra vaø Rz, TCVN 2511-95 chia nhaùm

beà maët ra laøm 14 caáp vôùi möùc ñoä nhaùm giaûm daàn
End Home Next Back
 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

Coù theå ghi treân baûn veõ moät trong caùc kyù hieäu sau:

: duøng cho beà maët yeâu caàu gia coâng khoâng phoi.
: duøng cho beà maët coù yeâu caàu gia coâng caét goït.
: duøng cho beà maët khoâng qui ñònh phöông phaùp gia coâng.

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

* OÂ 1 : Ghi trò soá Ra hoaëc Rz.

* OÂ 2 : Ghi phöông phaùp gia coâng laàn cuoái (neáu coù yeâu caàu).

* OÂ 3 : Ghi trò soá chieàu daøi chuaån (neáu khaùc tieâu chuaån).

* OÂ 4 : Ghi kyù hieäu höôùng nhaáp nhoâ (neáu coù).

2
1 Ví duï
3

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

Ghi chuù:
* Ñoä nhaùm cuûa beà maët ñaõ ñöôïc gia coâng ôû giai ñoaïn taïo
phoâi vaø khoâng caàn gia coâng caét goït theâm seõ ñöôïc kyù hieäu
baèng daáu

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

Ghi chuù:
* Ñoä nhaùm cuûa moãi beà maët chæ ghi
moät laàn treân baûn veõ vaø kyù hieäu ñöôïc
ñaët treân ñöôøng bao thaáy, ñöôøng gioùng
hay treân giaù ngang cuûa ñöôøng gioùng
vôùi ñænh cuûa kyù hieäu chæ vaøo beà maët
ñöôïc ghi, theo qui taéc ghi kích thöôùc .

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

Ghi chuù:
* Neáu taát caû caùc beà maët
cuûa chi tieát coù cuøng moät
caáp ñoä nhaùm thì chæ ghi kyù
hieäu ñoä nhaùm chung ôû goùc
treân beân phaûi cuûa baûn veõ.

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ
Ghi chuù:
* Neáu moät soá beà maët cuûa
chi tieát coù cuøng moät caáp ñoä nhaùm
thì chæ ghi kyù hieäu ñoä nhaùm chung
cho caùc beà maët ñoù ôû goùc treân beân
phaûi cuûa baûn veõ vaø ñeå trong daáu
ngoaëc ñôn daáu hieäu . Kyù hieäu
ñoä nhaùm cuûa caùc beà maët khaùc coøn
laïi ñöôïc ghi tröïc tieáp treân caùc beà
maët ñoù

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ
Ghi chuù:
* Neáu caùc phaàn cuûa cuøng moät beà maët coù ñoä nhaùm khaùc
nhau thì phaûi veõ ñöôøng phaân caùch baèng neùt lieàn maûnh, ghi
kích thöôùc töông öùng vaø ghi kyù hieäu ñoä nhaùm cho töøng phaàn.
Ñöôøng phaân caùch khoâng ñöôïc vaïch qua vuøng kyù hieäu vaät
lieäu treân maët caét

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ
Ghi chuù:

Ñoä nhaùm cuûa maët raêng, then hoa… ñöôïc ghi tröïc tieáp treân
proâfin (neáu baûn veõ coù) hoaëc treân ñöôøng bieåu dieãn maët chia
(khi treân baûn veõ khoâng veõ proâfin cuûa baùnh raêng hoaëc cuûa then
hoa).

Kyù hieäu ñoä nhaùm cuûa beà maët ñænh raêng vaø maët ñaùy raêng
ñöôïc ghi treân ñöôøng bieåu dieãn maët ñænh vaø maët ñaùy

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ

End Home Next Back

 II.2.4. Kyù hieäu nhaùm beà maët treân baûn veõ
* Kyù hieäu nhaùm beà maët laøm vieäc cuûa ren ñöôïc ghi ngay
treân proâfin ren (neáu baûn veõ coù) hoaëc beân caïnh kích thöôùc
ñöôøng kính ren.

End Home Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

7. Daáu hieäu "" duøng ñeå bieåu thò cho sai leäch hình daïng
hoaëc vò trí naøo?
a. Sai leäch hình daïng cuûa beà maët cho tröôùc.
b. Sai leäch hình daïng cuûa proâfin cho tröôùc.
c. Ñoä giao nhau giöõa caùc ñöôøng taâm.
d. Ñoä ñaûo höôùng taâm toaøn phaàn.

Ñaùp aùn: b

Home Next Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

8. Kyù hieäu ñoä ñaûo höôùng taâm toaøn phaàn laø:

a. b. X c. d. 

Ñaùp aùn: a

Home Next Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

9. Yeâu caàu kyõ thuaät quan troïng cuûa caùc loã trong chi tieát daïng
hoäp nhö hình beân laø:
a. Ñoä ñaûo höôùng taâm vaø ñoä giao nhau giöõa caùc ñöôøng taâm
loã.
b. Ñoä giao nhau vaø ñoä vuoâng goùc giöõa caùc ñöôøng taâm loã.
c. Ñoä ñoàng taâm giöõa caùc ñöôøng taâm loã.
d. Ñoä vuoâng goùc vaø ñoä ñoái xöùng giöõa caùc ñöôøng taâm loã.

Ñaùp aùn: b

Home Next Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

10. Cho chi tieát nhö hình veõ. YÙ nghóa cuûa kyù hieäu laø:
a. Dung sai ñoä truï cuûa beà maët A so vôùi ñöôøng taâm khoâng quaù
0,01mm.
b. Dung sai ñoä ñaûo cuûa beà maët A khoâng quaù 0,01mm.
c. Dung sai ñoä truï cuûa beà maët A khoâng lôùn hôn 0,01mm.
d. Dung sai ñoä troøn cuûa beà maët A khoâng lôùn hôn 0,01mm.

0.01

Ñaùp aùn: c
A

Home Next Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

11. Söû duïng kyù hieäu beân khi ghi ñoä nhaùm beà maët cuûa chi tieát,
trong ñoù oâ 4 duøng ñeå ghi:
a. Trò soá chieàu daøi chuaån.
b. Phöông phaùp gia coâng laàn cuoái.
2
1
3
c. Thoâng soá Ra hoaëc Rz. 4
d. Kyù hieäu höôùng nhaáp nhoâ.

Ñaùp aùn: d

Home Next Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

12. Neáu goùc treân beân phaûi cuûa moät baûn veõ chi tieát coù ghi kyù hieäu
ñoä nhaùm , ñieàu ñoù coù nghóa laø:
a. Coù moät soá beà maët cuûa chi tieát khoâng qui ñònh phöông phaùp
gia coâng.
b. Coù moät soá beà maët cuûa chi tieát cho pheùp duøng phöông phaùp
gia coâng caét goït hoaëc gia coâng khoâng phoi.
c. Caùc beà maët cuûa chi tieát chöa ghi kyù hieäu ñoä nhaùm thì
khoâng caàn gia coâng caét goït .
d. Caùc beà maët cuûa chi tieát chöa ghi kyù hieäu ñoä nhaùm thì
duøng phöông phaùp gia coâng caét goït.

Ñaùp aùn: c

Home Next Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III
13. Choïn caùch ghi ñoä nhaùm beà maët ñuùng cho chi tieát sau:

Ñaùp aùn: d
Home Next Back
 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III
14. Choïn caùch ghi ñoä nhaùm beà maët ñuùng cho chi tieát sau:

Home Next Ñaùp aùn: a Back

 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM CHÖÔNG III

15. Ñoái vôùi chi tieát baùnh raêng, kyù hieäu ñoä nhaùm beà maët laøm vieäc
cuûa raêng phaûi ñöôïc ghi treân:
a. Proâfin raêng.
b. Ñöôøng bieåu dieãn maët chia.
c. Ñöôøng kính ñænh raêng hoaëc chaân raêng.
d. Proâfin raêng hoaëc ñöôøng bieåu dieãn maët chia.

Ñaùp aùn: d

Home Next Back