Prawo w budowlanym

procesie
inwestycyjnym

Prof. dr hab.arch.
Elżbieta D.
Ryńska

1
Prawo budowlane art. 29.

 Art. 29 jednoznacznie systematyzuje budowy i roboty

budowlane wprowadzając 4 katalogi budów
 Budowy wymagające zgłoszenia
 Budowy bez pozwolenia na budowę i bez zgłoszenia
 Roboty budowlane wymagające zgłoszenia
 Roboty budowlane bez pozwolenia na budowę i bez zgłoszenia

Ponadto w zgłoszeniu należy m.in. Określić miejsce wykonywania robót

budowlanych. Został wprowadzony obowiązek dołączenia do zgłoszenia budowy
pozwoleń, uzgodnień i opinii wynikających wprost z przepisów odrębnych ustaw,
w szczególności obowiązku przedkładania decyzji środowiskowych
Prawo budowlane art. 29.
 Budowy i roboty budowlane bez pozwolenia i bez zgłoszenia
 Przebudowa budynków których budowa wymaga decyzji o pozwoleniu na
budowę oraz budynków mieszkalnych jednorodzinnych z wyłączeniem
przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych
 Przebudowa obiektów takich jak:
 obiektów budowlanych, usytuowanych na terenach zamkniętych,
ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do
spraw wewnętrznych, z wyłączeniem budynków mieszkalnych, zamieszkania
zbiorowego oraz użyteczności publicznej;
 oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę;
 zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m3;
 tymczasowych obiektów budowlanych niepołączonych trwale z gruntem i
przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce – w terminie
określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia
rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;
 pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony
pomostu do dna akwenu, do 2,50 m;
Prawo budowlane art. 29.

 Instalacje wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku, z

wyłączeniem instalacji gazowych
 Przydomowe tarasy ziemne o pow. zabudowy do 35m2
 Bankomaty, biletomaty, wpłatomaty etc. o wysokości do m
włącznie
 Przepusty o przekroju wewnętrznym do 0.85m2
 Obiekty budowlane będące urządzeniami melioracji wodnych
 Zbiorniki naziemne będące obiektami budowlanymi służące do
przechowywania paliw płynnych klasy III, na potrzeby własne
użytkownika o pojemności do 5m3
 Prawo budowlane art. 29.

 Stawy i zbiorniki wodne o pow. Do 500m2 i głębokości do 2 m od

naturalnej powierzchni terenu, przeznaczone wyłącznie pod cele
gospodarki leśnej i położone na gruntach leśnych Skarbu Państwa z
wyjątkiem usytuowanych na obszarze Natura 2000 (nadal wymagana
jest zgoda wodno-prawna wydawana na podstawie odrębnych
przepisów)
 Instalowanie na obiektach budowlanych urządzeń, w tym antenowych
konstrukcji wsporczych i instalacji radiokomunikacyjnych, a także
związanego z tymi urządzeniami osprzętu urządzeń zasilających o
wysokości do 3 m
 Stawy i zbiorniki wodne o powierzchni nie przekraczającej 1000m2 i
głębokości nie przekraczającej 3m, położone w całości na gruntach
rolnych
Prawo budowlane art. 29.

 Obiekty kontenerowe wraz z instalacjami i przyłączami oraz związanymi z nimi sieciami

elektroenergetycznymi, wodociągowymi, kanalizacji sanitarnej, cieplnymi – zlokalizowane
na terenach zamkniętych wyznaczonych decyzją Ministra Obrony Narodowej
Prawo budowlane

 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca

2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia (Dz. U nr 120, poz. 1126)

 [Treść Rozporządzenia - plik pdf. dostępny na stronie

prawo.sejm.gov.pl - zawiera szczegółowy opis niezbędnych
elementów Planu BIOZ].

7
Prawo budowlane

 Plan BIOZ jest tworzony dla jednej konkretnej budowy. Sporządzenie lub zapewnienia
sporządzenia tego planu jeszcze przed rozpoczęciem budowy, należy do obowiązków
kierownika budowy. Plan BIOZ ma na celu zidentyfikowanie zagrożeń dla bezpieczeństwa w
miejscu pracy oraz wdrożenie rozwiązań służących ich zapobieganiu na etapie realizacji
inwestycji.

8
Prawo budowlane

 Dokument ten sprawia, że

zarządzanie ryzykiem zawodowym
stanowi kluczowy element
decydujący o większej skuteczności
działań w zakresie bezpieczeństwa
robót budowlanych. Dlatego jest on
niezbędnym narzędziem zarządzania
kwestiami bezpieczeństwa na placu
budowy i ważne jest, aby wszyscy
podwykonawcy uczestniczący w
realizacji inwestycji budowlanej
byli zainteresowani udziałem w
pracach nad tym planem.

9
Prawo budowlane

 Podwykonawcy powinni na podstawie tego planu opracować inne ważne

dokumenty robocze: ocenę ryzyka zawodowego dla swoich zadań, instrukcje
bezpieczeństwa wykonywania robót itd. Można stwierdzić, że plany BIOZ:

 mają na celu zidentyfikowanie zagrożeń dla bezpieczeństwa i zdrowia w

miejscu pracy oraz wdrożenie rozwiązań służących ich zapobieganiu na etapie
realizacji inwestycji,
 sprawiają, że ocena ryzyka i zarządzanie ryzykiem stanowią kluczowe
elementy decydujące większej skuteczności działań w zakresie
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, oraz
 stanowią niezbędne narzędzia zarządzania kwestiami bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia na budowach.

10
Prawo budowlane

 Obowiązki poszczególnych uczestników

procesu budowlanego w zakresie
sporządzania planu BIOZ określa
ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo
budowlane.

 Na inwestorze spoczywa obowiązek

zorganizowania procesu budowy, z
uwzględnieniem zawartych w przepisach
zasad bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia, a w szczególności
zapewnienie opracowania planu BIOZ.

11
Prawo budowlane

 Inwestor jest zobowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia

robót budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę, właściwy
organ oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy
– z projektem, co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem, dołączając na
piśmie:

 oświadczenie kierownika budowy stwierdzające sporządzenie planu BIOZ oraz

 informację o danych zamieszczonych w ogłoszeniu zawierającym informację
dotyczącą bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.

12
Prawo budowlane

 Do obowiązków projektanta należy

sporządzenie informacji dotyczącej
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze
względu na specyfikę projektowanego
obiektu budowlanego, uwzględnianej w
planie BIOZ.

WAŻNE!

 Informacja projektanta, dotycząca

bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
sporządzana jest dla każdego projektu
i stanowi podstawę do sporządzania
planu BIOZ przez kierownika budowy

13
Prawo budowlane

Plan BIOZ powinien mieć:

 stronę tytułową zawierającą:
 nazwę i adres obiektu budowlanego;
 imię i nazwisko lub nazwę inwestora
oraz jego adres;
 imię i nazwisko oraz adres kierownika
budowy, sporządzającego plan bioz, a w
przypadku gdy plan BIOZ sporządzany
jest przez inną osobę – również imię i
nazwisko oraz adres tej osoby lub
nazwę i adres podmiotu
sporządzającego plan BIOZ.

14
Prawo budowlane

 część opisową zawierającą w szczególności:

 zakres robót dla całego zamierzenia
budowlanego oraz kolejność realizacji
poszczególnych obiektów;
 wykaz istniejących obiektów budowlanych
podlegających adaptacji lub rozbiórce;
 wskazanie elementów zagospodarowania
działki lub terenu, które mogą stwarzać
zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi;

15
Prawo budowlane

 informacje dotyczące przewidywanych zagrożeń

występujących podczas realizacji robót budowlanych,
określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i
czas ich wystąpienia;
 informację o wydzieleniu i oznakowaniu miejsca
prowadzenia robót budowlanych, stosownie do
rodzaju zagrożenia;
 informację o sposobie prowadzenia instruktażu
pracowników przed przystąpieniem do realizacji
robót szczególnie niebezpiecznych, w tym:
 określenie zasad postępowania w przypadku
wystąpienia zagrożenia,

16
Prawo budowlane

 konieczność stosowania przez pracowników

środków ochrony indywidualnej,
zabezpieczających przed skutkami zagrożeń,
 zasady bezpośredniego nadzoru nad pracami
szczególnie niebezpiecznymi przez wyznaczone
w tym celu osoby;
 określenie sposobu przechowywania i
przemieszczania materiałów, wyrobów,
substancji oraz preparatów niebezpiecznych na
terenie budowy;

17
Prawo budowlane

 wskazanie środków technicznych i

organizacyjnych, zapobiegających
niebezpieczeństwom wynikającym z
wykonywania robót budowlanych w
strefach szczególnego zagrożenia zdrowia
lub w ich sąsiedztwie, w tym
zapewniających bezpieczną i sprawną
komunikację, umożliwiającą szybką
ewakuację na wypadek pożaru, awarii i
innych zagrożeń;
 wskazanie miejsca przechowywania
dokumentacji budowy oraz dokumentów
niezbędnych do prawidłowej eksploatacji
maszyn i innych urządzeń technicznych.

18
Prawo budowlane

 część rysunkową opracowaną na kopii

projektu zagospodarowania działki lub
terenu; jeżeli jest wymagana zgodnie z
przepisami ustawy – Prawo budowlane;
zawiera dane umożliwiające łatwe
odczytanie części opisowej, a w
szczególności:
 czytelną legendę;
 oznaczenie czynników mogących stwarzać
zagrożenie;

19
Prawo budowlane

 rozmieszczenie urządzeń przeciwpożarowyc

h wraz z parametrami poboru mediów,
punktami czerpalnymi, zaworami
odcinającymi, drogami dojazdowymi;
 rozmieszczenie sprzętu ratunkowego (w tym
pływającego, jeżeli jest to uzasadnione
rodzajem robót), niezbędnego przy
prowadzeniu robót budowlanych;

20
Prawo budowlane

 rozmieszczenie i oznaczenie granic

obszarów wewnętrznych i
zewnętrznych stref ochronnych,
wynikających z przepisów odrębnych,
takich jak strefy magazynowania i
składowania materiałów, wyrobów,
substancji oraz preparatów
niebezpiecznych, strefy pracy sprzętu
zmechanizowanego i pomocniczego;
 rozmieszczenie placów produkcji
pomocniczej, takich jak węzły
produkcji betonu cementowego i
asfaltowego oraz prefabrykatów;

21
Prawo budowlane

 przedstawienie rozwiązań układów

komunikacyjnych, transportu na potrzeby
budowy oraz ogrodzenia terenu;
 lokalizację pomieszczeń higieniczno-
sanitarnych.

22
Prawo budowlane

 W planie BIOZ nie zamieszcza się danych

dotyczących obiektów lub części tych obiektów
służących obronności lub bezpieczeństwu, które
mogą ujawnić charakter, przeznaczenie i nazwę
tych obiektów. Zakres wyłączenia określa
inwestor zgodnie z przepisami o ochronie
informacji niejawnych.

23
Prawo budowlane

 Zgodnie z ustawą – Prawo budowlane plan BIOZ

sporządza się, jeżeli przewidywane roboty
budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni
roboczych i jednocześnie będzie przy nich
zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub
pracochłonność planowanych robót będzie
przekraczać 500 osobodni.

24
Prawo budowlane

 INFORMACJA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

 zakres
 Projekt Architektoniczno-Budowlany

25
Prawo budowlane

 punkt 1. Zakres robót i kolejność realizacji obiektów.

 Zakres robót budowlanych obejmuje budowę obiektu budowlanego :
 . . . . . (* nazwa obiektu budowlanego ). . .
 . . . . . (* nr działki obręb ). . . . . ,
 Przewiduje się następującą kolejność realizacji obiektów :
 - . . . . . (* obiekt nr 1 ) . . . . .
 - . . . . . (* obiekt następny ) . . . . .
 Dopuszcza się ustalenie końcowej kolejności realizacji obiektów przez
kierownika budowy.

26
Prawo budowlane

 punkt 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych

 Obiekty istniejące na terenie działki to :
 . . . . . (* obiekt istniejący) . . . . .
 Obiekty istniejące na działkach sąsiednich to :
 . . . . . (* obiekt istniejący) . . . . .


27
Prawo budowlane

 punkt 3. Elementy zagospodarowania działki lub terenu mogące stwarzać

zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.
 Elementy zagospodarowania działki, które mogą stwarzać zagrożenie :
 - . . . . . (*element zagrożenia nr 1) . . . . .
 - . . . . . (*element następny) . . . . .

28
Prawo budowlane

 punkt 4. Przewidywane zagrożenia podczas realizacji robót, skala i rodzaje

zagrożeń.
 Zagrożenia mogące wystąpić podczas realizacji robót wg R.M.I. dz.120 z
23/06/2003 :


(* niepotrzebne zagrożenia
skreślić ! ! ! ) . . . . .

29
Prawo budowlane
 1) roboty budowlane, stwarzające zagrożenie przysypania ziemią lub upadku z
wysokości :
 a. wykonywania wykopów o ścianach pionowych większej niż 1,5m oraz przy
nachyleniu większym niż 3,0m;
 b. roboty z ryzykiem upadku z wysokości 5,0m;
 c. rozbiórki obiektów budowlanych o wysokości powyżej 8,0m;
 d. na terenie zakładów przemysłowych;
 e. montaż, demontaż i konserwacja rusztowań przy budynkach wysokich i
wysokościowych;
 f. przy użyciu dźwigów lub śmigłowców;
 g. na obiektach mostowych metodą nasuwania;
 h. montażowe elementów konstrukcji mostowych;
 i. betonowania wysokich elementów konstrukcji jak mosty, przyczółki, filary i
pylony;
 j. fundamentowania podpór mostowych i innych obiektów budowlanych na palach;
 k. w pobliżu linii elektroenergetycznych w odległościach mniejszych niż 3,0m dla 1
kV i odpowiednio 5m-15kV, 10m-30kV 15-110kV
30
Prawo budowlane

 l. w portach i przystanich podczas ruchu statków;

 m. przy budowlach piętrzących wodę przy wysokości piętrzenia powyżej 1,0m,
 n. wykonywane w pobliżu linii kolejowej;
2) roboty budowlane gdzie występują działania substancji chemicznych lub
biologicznych :
 a. roboty prowadzone poniżej 10 'C;
 b. roboty przy wyrobach zawierających azbest;

31
Prawo budowlane

 3) roboty zagrożone promieniowaniem jonizującym :

 a. roboty w przemyśle energii atomowej;
 b. roboty przy obiektach realizowanych przy użyciu izotopów;

 c. budowa i remont :
- linii kolejowych,
- sieci trakcyjnej i linii zasilającej sieci trakcyjnej i urządzeń
elektroroenergetycznych,
- linii i urządzeń sterowania ruchem kolejowym;
- sieci telekomunikacyjnych, radiotelekomunikacyjnych i
komputerowych;
 d. roboty wykonywane na obszarze kolejowym w warunkach
ruchu kolejowego;

32
Prawo budowlane

 4) roboty budowlane w
pobliżu linii wysokiego
napięcia lub linii
komunikacyjnych
 a. w odległości mniejszej
niż 15,0m do linii110kV
 b. w odległości mniejszej
niż 30,0m od linii 110kV

33
Prawo budowlane

 5) roboty budowlane stwarzające ryzyko

utonięcia pracowników :
 a. roboty prowadzone z wody lub pod wodą ;
 b. montaż elementów konstrukcji obiektów
mostowych;
 c. funndamenttowanie podpór mostowych i
innych obiektów na palach;
 d. roboty prowadzone przy budowlach
piętrzących wodę powyżej 1,0m;

34
Prawo budowlane

 punkt 5. Sposób prowadzenia instruktażu

pracowników przed przystąpieniem do
realizacji robót szczególnie
niebezpiecznych.


 Wszystkie prace budowlane mogą

wykonywać wyłącznie pracownicy
posiadający wymagane kwalifikacje,
uzależnione od stanowiska, rodzaju pracy,
którą będzie wykonywał pracownik.
 Każdy pracownik winien odbyć
przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy zgodnie ze stanowiskiem i
specyfice wykonywanej pracy.

35
Prawo budowlane

 Przed przystąpieniem do wykonywania robót,

należy informować pracowników o czynnikach
mogących stwarzać zagrożenie na terenie
budowy oraz sposobach przeciwdziałania
zagrożeniom.
 W szczególności należy przestrzegać
wymogów wynikających z przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie
prowadzenia robót budowlanych, obowiązku
stosowania środków ochrony indywidualnej
itp. oraz zasadach postępowania w przypadku
wystąpienia zagrożenia.
 Wszystkie informacje bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia kierownik budowy zamieści
kierownik budowy w “Planie bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia”. Wszyscy pracownicy winni
być zapoznani z Planem bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia.
36
Prawo budowlane

 punkt 6. Środki techniczne i organizacyjne

zapobiegające niebezpieczeństwom robót w
strefach szczególnie zagrożonych w tym
zapewnienie bezpieczną i sprawną
komunikację, umożliwiającą szybką
ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych
zagrożeń.

37
Prawo budowlane

 Kierownik budowy określi sposób realizacji robót

budowlanych oraz wskaże środków technicznych i
organizacyjnych zapobiegających
niebezpieczeństwom : zachowanie warunków BHP,
nadzór kierownika budowy, używanie właściwej
odzieży roboczej, używanie właściwego sprzętu i
narzędzi oraz zapewni numery telefonów
alarmowych wraz z apteczką pierwszej pomocy.
 Roboty budowlane będą prowadzone pod
nadzorem osób wykwalifikowanych ze
stsosownymi uprawnieniami. Przed
przystąpieniem do robót budowlanych należy
przeprowadzić szkolenie dla pracowników w
zakresie planu „BiOZ".

38
Prawo budowlane
 Przed rozpoczęciem robót pracownicy winni być zaopatrzeni do w odzież
roboczą i ochronną, zgodnie z obowiązującymi przepisami ( w tym kaski,
rękawice ochronne), wraz z uwzględnieniem niebezpieczeństw wynkających z
urazów mechanicznych, porażenia prądem, oparzenia, zatrucia,
promieniowania, wibracji, upadku z wysokości lub innych szkodliwych
czynników i zagrożeń związanych z wykonywaną pracą. Stosować urządzenia
zabezpieczające i ochronne (np. osłony). Wszystkie urządzenia powinny być
sprawne i posiadać aktualne atesty.

39
Prawo budowlane

 Codziennie w czasie na budowie

przeprowadzać instruktaż stanowiskowy, z
omówieniem sposobu prowadzenia robót,
występujące i mogące wystąpić zagrożenia
wraz ze sposobem zabezpieczeń. Pracownicy
winni mieć stały dostęp do telefonów
alarmowych, wraz z wykazem adresów
najbliższego punktu opieki lekarskiej, straży
pożarnej, policji, a także apteczkę pierwszej
pomocy i środki i urządzenia
przeciwpożarowe. Na budowie powinny
znajdować się podręczne środki gaśnicze
(gaśnice proszkowe, węże gaśnicze,
hydranty, koce gaśnicze).

40
Prawo budowlane

 Wykonać i oznakować drogi

umożliwiające ewakuację, komunikację i
dojazd wozu straży pożarnej oraz
karetki pogotowia.
 Drogi te muszą być zawsze dostępne i
przejezdne.

41