Republic of the Philippines

Department of Education
Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

9 Zest for Progress

Z Peal of artnership

Araling Panlipunan
IkalawangMarkahan – Modyul 4:
Mga Salik na Nakaaapekto sa Supply sa
Pang araw-araw na Pamumuhay

Name of Learner: ___________________________

Grade & Section: ___________________________
Name of School: ___________________________
 BumuosaPagsusulat ng Modyul
Manunulat: Lezette T. Tribujeña
Editor: Florence S. Gallemit
Lydia I. Kilapkilap
Tagasuri: Lindo O. Adasa Jr.
Florence S. Gallemit
Dr. JephoneYorong
Tagaguhit/Tagakuha ng Larawan: Name of illustrator/Photographer
Tagalapat: Peter Alavanza
Tagapamahala: Dr. Isabelita M. Borres, CESO III
Dr. Eugenio B. Penales
Sonia D. Gonzales
Dr. Ella Grace M. Tagupa
Dr. Jephone P. Yorong
Florence S. Gallemit
Name of District Supervisor/PICD
Allan D. Bendaño
 Alamin
Natatalakay ang konsepto at salik na nakaaapekto sa suplay sa pang araw-araw na
pamumuhay.

Balikan
Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pahayag.
Isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Sa Ekonomiks, pinag-aralan kung paano matutugunan ang walang katapusang
pangangailangan ng tao. Ang gawaing ito ay tung kulin ng prodyuser. Ano ang tawag sa
dami ng produkto na handa at kayang ipagbili ng mga prodyuser??
A. Demand
B. Ekwilibriyo
C. Produksyon
 D. Supply
2. Ano ang tawag sa isang talaan na nagpapakita ng dami ng kaya at gustong ipagbili ng
mga prodyuser sa iba’tibang presyo?
A. Supply Schedule C. Quantity supply
B. Demand Schedule D. Quantity demand
3. Ito ay isang konsepto sa ekonomiks na nagpapakita ng relasyon o serbisyo at ang
kantidad na naisuplay sa isang takdang panahon.
A. Demand curve C. Supply curve
B. Supply schedule D. Demand schedule
4. Alin sa sumusunod ang tumutukoy sa matematekong pagpapakita ng ugnayan ng
presyo at quantity supplied??
A. Supply function C. Supply curve
B. Demand function D. Demand curve
5. Ipinapakita ng batas na ito na ang presyo ng produkto o serbisyo sa pamilihan ang
pangunahing batayan ng prodyuser sa paglikha ng prodyuser.
A. Batas ng Supply C. Konstitusyon
B. Batas ng Demand D. Supply schedule
6. (Analohiya) Demand: Konsyumer, Supply:_____________
A. Pamilihan C. Prodyuser
B. Konsyumer D. Negosyante
7. Malaki ang papel ng pamahalaan upang mapanatili ang katatagan ng presyo sa
pamilihan. Alin sa mga sumusunod ang nagpapaliwanag nito?
A. Pagtataguyod ng mga batas sa pangangalaga ng karapatan ng mga konsyumer.
B. Paghihikayat sa mga maliliit na negosyante na palawakin pa ang negosyo
C. Paghuli sa mga illegal vendors na nagkalat sa paligid.
D. Pagtatakda ng price ceiling at price floor upang mgakaroon ng gabay sa presyo
ng bilihin.
8. Ito ang kaganapan na kung saan parehong nagtamo ng kasiyahan ang prodyuser at
konsyumer.
A. Pamilihan C.disekwilibriyo
B. Ekwilibriyo D. serbisyo
9. Ayon sa Batas ng Supply, sa tuwing ang mga prodyuser ay magdedesisyon na
magprodyus ng produkto o magkaloob ng serbisyo, ang ____________ ang kanilang
pangunahing pinagbabatayan.
A. Presyo C. Puhunan
B. Kita D. Kustomer
10. Bakit kailangang pag-aralan ang tungkol sa Konsepto ng supply?
A. Ito ay nakatutulong para umasenso
B. Ito ay parte ng kurikulum na dapat pag-aralan
C. Ito ay nakatutulong upang maging isang mahusay na negosyante
D. Ito ay nakatutulong upang magkaroon ng matalinong pagdedesisyon tungo sa
pambansang kaunlaran.

Mga Salik na Nakaaapekto sa Supply

Aralin
4 sa Pang araw-araw na Pamumuhay

Tuklasin
Gawain 1: Jummbled Letters
Isaayos ang mga jumbled letters upang makabuo ng mga
salita na may kaugnayan sa paksang tatalakayin.

AGM LIKAS AN AKAPAAETKON AS PPULSY

 Suriin
Iba pang mga Salik na Nakaaapekto sa Supply

Maliban sa presyo, may iba pang salik na di- presyo ang nakaaapekto sa supply.
Ang pagsusuri ng mga salik na ito ay mahalagang malaman upang higit na maging
matalino sa paggawa ng desisyon ang mga prodyuser.

1. Pagbabago sa Teknolohiya

Karaniwan na ang modernong teknolohiya ay nakatutulong sa mga prodyuser na

makabuo ng mas maraming supply ng produkto. Dahil ditto, maaaring bumaba ang
halaga ng produksiyon na lalong hihikayat sa mga prodyuser na dagdagan ang kanilang
supply.

2. Pagbabago ng Halaga ng mga Salik Produksiyon

Ang paggawa ng produkto ay nangangailangan ng iba’t ibang salik gaya ng lupa,

capital at entrepreneurship. Sa bawat pagtaas ng presyo ng alinmang salik,
mangangahulugan ito ng pagtaas sa kabuuang gastos ng produksyon kaya maaaring
bumaba ang dami ng mga produkto o serbisyo na handa at kayang ipagbili ng mga
prodyuser. Sa kabilang banda, ang pagbaba ng presyo ng alinmang salik ay magdudulot
din ng pagbaba ng kabuuang gastos sa produksyon kaya’t inaasahan ang pagdami ng
supply.

3. Pagbabago sa Bilang ng mga Nagtitinda

Ang salik na ito ay maihahalintulad din sa bandwagon effect sa demand. Kung

ano ang nauusong produkto ay nahihikayat ang mga prodyuser na magprodyus at
magtinda nito. Halimbawa, dahil nauuso ang pagtitinda ng alcohol, face mask at face
shield, mas marami ang nahihikayat na magtinda ng kaparehong produkto.
4. Pagbabago sa Presyo ng kaugnay na produkto

Ang mga pagbabago sa presyo ng isang produkto ay nakakaapekto sa quantity

supplied ng mga produktong kaugnay nito. Halimbawa, ang magsasaka ay nagtatanim
ng palay at mais.Sa panahon na mas mataas ang prsyo ng mais, magaganyak siyang
gamitin ang kabuuang lupa bilang taniman ng mais. Ito ay magdudulot ng pagbaba sa
supply ng bigas, at pagtaas ng supply ng mais.

5. Ekspektasyon ng Presyo

Kung inaasahan ng mga prodyuser na tataas ang presyo ng kanilang produkto sa

medaling panahon, may magtatago ng mga produkto upang maibenta ito sa mas mataas
na presyo sa hinaharap. Ang kondisyong ito ay tinatawag na hoarding na nagbubunga
ng pagbaba ng supply sa pamilihan. Halimbawa, may paparating na bagyo na tatama
sa Gitnang Luzon na isa sa mga pinagmulan ng supply ng bigas sa bansa. May ilang
mapagsamantalang negosyante na magtatago ng kanilang supply dahil sa inaasahang
 pagtaas ng presyo ng produkto. Kapag nangyari na ang inaasahang pagtaas ng presyo
ng bigas, muli nilang ilalabas sa pamilihan ang itinagong bigas.

Matalinong Pagpapasya sa Pagtugon sa mga Pagbabago ng mga Salik na

Nakaaapekto sa Supply
Ang mga pagbabago sa salik ng supply ay may epekto sa maging kahihinatnan ng
negosyo. Dapat alam ng prodyuser kung papano tutugon sa pagbabago ng mga naturang salik.

1. Ang pagtaas ng gastusin sa produksyon ay nagreresulta sa pagtaasa ng presyo ng produkto.

Hahantong naman ito sa pagbaba ng demand. Ang pagtaas ng gastos ng poduksiyon ay
matutugunan sa pamamgitan ng efficient na pamamaraan. Ibig sabihin sa kakaunting salik
na gagamitin ay makabubuo ng maraming produkto.
2. Ang pagpasok sa negosyo ay malaking pakikipagsapalaran. Upang maging matagumpay,
kailangang pagtuunan ng masusing pag-aaral ang pamamalakad nito. Malaki ang
maitutulong ng paghingi ng payo sa mga eksperto upang maging matatag ang negosyo.
3. Ang pagkakaroon ng sapat na kahandaan sa anumang balakid sa negosyo ay
napakahalaga. Dapat maging handa sa anumang inaasahang balakid tulad ng natural na
kalamidad at krisis sa ekonomiya upang hindi maapektuhan ang produksiyon.
4. Iwasan ang pagsasamantala lalo na sa panahon ng kagipitan o kakulangan. Ito ay lalo
lamang magpapalala ng sitwasyon. Dapat isipin ng mga negosyante ang kapakanan ng
nakararami lalo na ng mga konsyumer na hindi kayang abutin ang mataas na presyo.

Pagyamanin
Gawain 2: ANO ANG DESISYON MO?

Suriin ang mga sitwasyon sa bawat bilang. Isulat at ipaliwanag sa patlang sa ibaba ang
iyong desisyon.

1. Mayroon kang sari-sari store at marami kang nakatabing de lata na nabili mo lamang ng
mura. Makalipas ang ilang araw, tumaas ang presyo nito. Ano ang gagawin mo?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
___________________________

2. Tumataas ang gastos sa produksyon dulot ng pagtaas ng halaga ng mga materyales. Hindi
ka makapagtaas ng presyo sapagkat baka marami ang hindi bumili sa iyo. Ano ang dapat
mong gawin?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
_______________________________

3. Maraming balakid na kakaharapin ang iyong negosyo. Ilan dito ang banta ng kalamidad at
krisis sa kabuhayan at sa ekonomiya. Paano mo mapatatag ang iyong negosyo?
 ________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
________________________________________________

Isaisip

Mga salik na
nakaaapekto
sa Supply

Tayahin
I. Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pahayag. Isulat ang titik ng
tamang sagot.

1. Ang mga sumusunod ay mga salik na nakaaapekto sa supply maliban sa isa. Ano ito?

A. Pagbabago sa Teknolohiya
B. Pagbabago sa bilang ng bumibili
C. Pagbabago sa Halaga ng salik sa proksyon
D. Pagbabago sa presyo ng kaugnay na produkto

2. Ang pagtaas ng supply ay makapagdudulot ng paglipat ng kurba ng supply sa

_____________.

A. Kaliwa B. Kanan C. Pataas D. Pababa

3. Ang pagpasok sa negosyo ay malaking pakikipagsapalaran. Upang maging matagumpay,

kailangang pagtuunan ng masusing pag-aaral ang pamamalakad nito. Kung ikaw ay
nagnanais magnegosyo, ano ang pinakanararapat mong gawin?

A. Gumawa ng sariling estratehiya sa pagnenegosyo

 B. Subukang gawin ang mga bagay na naiisip tungkol sa pagnenegosyo
C. Humingi ng payo sa mga eksperto upang maging matatag ang negosyo
D. Ipauubaya ang pamamahala ng itatayong negosyo sa taong malapit sa iyo

4. Si Ana ay isang negosyante, siya ay nagtitinda ng bigas at iba pang mga pangunahing
pangangailangan. Ano ang pinakamainam niyang gawin ngayong panahon ng pandemya?

A. Magdagdag ng maraming paninda

B. Magbagsak presyo upang makatulong kahit ikalulugi niya pa ito
C. Taasan ang presyo ng mga paninda upang makakuha ng malaking kita
D. Iwasan ang pagsasamantala lalo na sa panahon ng kagipitan o kakulangan

5. Ang magsasaka ay nagtatanim ng palay at mais. Sa panahon na mas mataas ang presyo
ng mais, nagaganyak siyang gamitin ang kabuuang lupa bilang taniman ng mais. Anong
salik na nakakaapekto sa supply ito napabilang?

A. Ekspektasyon ng Presyo
B. Pagbabago sa teknolohiya
C. Pagbabago sa bilang ng mga nagtitinda
D. Pagbabago sa presyo ng kaugnay na produkto

6. Ano ang tawag sa kondisyon na kung inaasahan ng mga prodyuser na tataas ang presyo
ng kanilang produkto sa madaling panahon, ay itatago ang produkto upang maibenta ito
sa mas mataas na presyo sa hinaharap?

A. Hoarding C. Bandwagon Effect

B. Scarcity D. Entrepreneuship

7. Makalumang pamamaraan ng pagtatanim ng gulay ang ginagamit ni mang Jose kung

kaya’t maliit ang bilang ng mga gulay ang kanyang nasusuplay sa palengke. Anong salik
ang nakakaapekto sa dami ng supply ito napabilang?

A. Pagbabago sa teknolohiya
B. Pagbabago sa bilang ng mga nagtitinda
C. Pagbabago sa presyo ng kaugnay na produkto
D. Pagbabago sa halaga ng mga salik produksyon

8. Alin sa sumusunod ang hindi salik sa paggawa ng produkto?

A. Kapital C. Paggawa
B. Lupa D. Kustomer

9. Si Rosa ay nagtitinda ng mga kakanin. Ngayong panahon ng pandemya hindi maiiwasang

tataas ang presyo ng mga kinakailangang sangkap. Ano ang nararapat niyang gawin?

A. Titigil muna sa pagtitinda sapagkat wala masyadong customer

B. Gumamit ng kakaunting salik at ipagbili sa mas mataas na presyo
C. Gumamit ng efficient na paraan tulad ng paggamit ng kakaunting salik upang
makabuo ng maraming produkto
D. Gumamit ng normal na mga sangkap at ipagbibili pa rin ang produkto sa
nakasanayang presyo kahit tumaas ang halaga ng mga salik produksiyon.

10. Malakas na negosyo ngayon ang pagtitinda ng malunggay na pandesal sa pamilihan, kaya
si mang Roel ay nahikayat din na magbenta ng nasabing produkto. Aling salik ang
nakakaapekto sa pagdami ng supply?

A. Ekspektasyon ng presyo
B. Pagbabago sa Teknolohiya
 C. Pagbabago sa bilang ng mga nagtitinda
D. Pagbabago sa presyo ng kaugnay na produkto

II. Ipaliwanag

11-15. Paano nakaiimpluwensiya ang mga salik sa pagbabago ng supply sa desisyon

ng mga prodyuser ukol sa dami ng gagawing produkto? Paano ito
nakaaapekto sa pang araw-araw na pamumuhay ng iyong pamilya?

Kategory Higit na Nakamit ang Bahagyang Hindi Walang

a inaasahan Inaasahan nakamit Nakamit Napatunayan
(5) (4) ang ang (1)
inaasahan Inaasahan
(3) (2)
Nilalaman Makabuluhan Makabuluhan May Hindi Hindi
ang bawat ang ideyang kakulangan masyadong nadebelop ang
ideyang ipinapahayag nadebelop mga
sa detalye
ipinapahayag ang mga pangunahing
Naipapaliwana
Hindi pangunahing ideya
Naipaliliwana g ang paksa
masyadong ideya
g ng mabuti Hindi
Mahusay ang naipaliliwana
ang paksa Walang naipaliwanag
pagkasunod- g ang paksa
patunay na ang paksa
Lohikal at sunod ng mga
Di-gaanong organisado
mahusay ang ideya Hindi lohikal
lohikal at ang
pagkasunod- at amhusay
mahusay ang pagkakalaha
sunod ng mga ang
pagkasunod- d ng ng mga
ideya pagkakasunod
sunod ng mga ideya
-sunod ng mga
ideya
ideya

Karagdagang Gawain
Gawain 4: PAGGAWA NG SLOGAN

Gumawa ng Slogan tungkol sa kahalagahan ng Matalinong Pagpapasya sa Pagtugon sa

mga Pagbabago ng mga Salik na Nakakaapekto sa Supply sa pang araw-araw na pamumuhay.

Rubriks para sa Slogan

10 7 4 1
Content Ang mensahe ay Di gaanong Medyo magulo Walang
mabisang nagpakita ang ang mensahe mensaheng
naipakita mensahe napakita
Creativity Napakaganda at Maganda at Maganda ngunit Di maganda at
napakalinaw ng malinaw ang di gaanong Malabo ang
pagkasulat ng pagkakasulat malinaw ang pagkakasulat
mga titik ng mga titik pagkakasulat ng mga titik
ang mga titik
Relevance May malaking Di gaanong may Kaunti lang ang Walang
kaugnayan sa kaugnayan sa kaugnayan ng kaugnayan sa
paksa ang paksa ang islogan sa paksa ang
islogan islogan paksa islogan
Kalinisan Malinis na Malinis ang Di gaanong Marumi ang
malinis ang pagkagawa malinis ang pagkakagawa
pagkagawa pagkakagawa

Susi sa Pagwawasto
 EKONOMIKS Araling panlipunan (Modyul Para sa Mag-aaral) 147-152
Araling Panlipunan9 Teacher’s Guide
Sanggunian:
Tayahin
1. B
2. B
3. C
4. D
5. D
6. A
7. A
8. D
9. C
10.C
Isaisip Pagyamanin Balikan
1. Presyo 1. D
2. A
2. Di-presyo MGA SALIK NA 3. C
NAKAAAPEKTO SA SUPPLY 4. A
*Pagbabago sa
Teknolohiya 5. A
6. C
*Pagbabago sa halaga ng 7. D
mga salik produksyon 8. B
9. A
8pagbabago sa bilang ng 10. D
nagtitinda
*Pagbabago sa presyo na
kaugnay sa produkto
*Ekspektasyon sa presyo
 Region IX: Zamboanga Peninsula Hymn – Our Eden Land

Here the trees and flowers bloom
Here the breezes gently Blow,
Here the birds sing Merrily,
The liberty forever Stays,
Here the Badjaos roam the seas
Here the Samals live in peace
Here the Tausogs thrive so free
With the Yakans in unity
Gallant men And Ladies fair
Linger with love and care
Golden beams of sunrise and sunset
Are visions you’ll never forget
Oh! That’s Region IX
Hardworking people Abound,
Every valleys and Dale
Zamboangueños, Tagalogs, Bicolanos,
Cebuanos, Ilocanos, Subanons, Boholanos,
Ilongos,
All of them are proud and true
Region IX our Eden Land
Region IX
Our..
Eden...
Land...

The Footprints Prayer Trees by Joyce Kilmer

One night I had a dream. I dreamed I think that I shall never see
that I was walking along the beach A poem lovely as a tree.
with the LORD.
A tree whose hungry mouth is prest
In the beach, there were two (2) sets Against the earth’s sweet flowing
of footprints – one belong to me and breast;
the other to the LORD.
A tree that looks at God all day,
Then, later, after a long walk, I And lifts her leafy arms to pray;
noticed only one set of footprints.
A tree that may in Summer wear
“And I ask the LORD. Why? Why?
A nest of robins in her hair;
Why did you leave me when I am sad
and helpless?”
Upon whose bosom snow has lain;
And the LORD replied “My son, My Who intimately lives with rain.
son, I have never left you. There was
only one (1) set of footprints in the Poems are made by fools like me,
sand, because it was then that I But only God can make a tree.
CARRIED YOU!