14/11/2007

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
GÜÇ ELEKTRONİĞİ DEVRELERİ VİZE SINAV SORULARI

Soru 1)

Şekil 1

Şekil 1’de verilen doğrultucu devresinde R=20 ohm değerindedir. Transformatör primer devre faz arası
gerilim etkin değeri 6.3 kV, sekonder devre faz arası gerilim etkin değeri ise 380 V dur. Doğrultucu
devrede kullanılan güç diyodlarının her birindeki gerilim düşümü V  1V alınacaktır. Üç fazlı
transformatörün primer devre ile sekonder devre sargıları arasında faz farkı olmadığı kabülü ile 6.3
kV’luk primer devreden doğrultucu devrenin çektiği toplam P (aktif güç-tüm harmonikler dahil) değerini
Watt olarak bulunuz. Trafo sargı dirençleri ihmal edilecektir. Hesaplamalar için gerekli akım ve gerilim
eğrilerini çiziniz.

Soru 2) Üç fazlı yarım kontrollü köprü doğrultucu direkt olarak mevcut şebekeye
( VFN  220V , VFF  380V ) bağlanmıştır. Devredeki tristörler simetrik olarak   60 o ‘de
tetiklenmektedir. Doğrultucu çıkışına R=10 ohm değerinde bir direnç bağlıdır. Devrede kullanılan diyoda
ilişkin eşik gerilim değerini U s  1V , iç direnci ise ri  0.8 *10 2 ohm olarak verilmektedir. Gerekli akım
ve gerilim eğrilerini çizerek, bir diyotta harcanan aktif güç değerini bulunuz.

Soru 3) Bir fazlı tam dalga tam kontrollü köprü doğrultucu çıkışında R=30 ohm, L=0.05 H değerinde
seri bağlı bir yük bulunmaktadır. Doğrultucu çıkışında serbest geçiş diyodu vardır. Devredeki tristörler
dengeli (simetrik) olarak   30 o ’de (pi’den sonra da 210 derecede) tetiklenmektedir. Doğrultucu devre
direkt olarak mevcut şebekemize bağlanmıştır ( VFN  220V ). Devre sürekli hale geldikten sonraki
durum için yük akımının dalga şeklini çizerek yük akımının minimum ve maksimum olduğu noktaları
amper olarak bulunuz. (f=50 Hz). (Gerekli akım ve gerilim eğrilerini çiziniz.)

Hatırlatma: sin 2 wt  0.5(1  cos 2wt )

Not baremi: 30/30/40

Süre: 90 dakikadır

Yalnızca ders notları açıktır ve notlar masaya dağıtılmayacak toplu olarak üst üste duracaktır.