Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 25

FAR EASTERN UNIVERSITY

INSTITUTE OF EDUCATION
GENERAL EDUCATION

COMPLETE COURSE MODULE


Ikalawang Semestre
Taong Panuruan 2020-2021

GED 115: PAG-AARAL SA WIKA AT


KULTURANG REHIYONAL

Facilitator
Pangalan :
E-mail :
Seksyon :
Oras ng Klase :
Oras ng Konsultasyon :

Impormasyon ng Kurso

Estado ng Kurso

 Credits : 3 units
 Kabuuang Oras ng Pagkatuto : 54 oras (18 linggo)
 Estado ng Kurso : General Education Course
 Pre-requisite : Wala

1
Deskripsyon ng Kurso
Ang kursong ito ay tumatalakay sa pagkakaiba-iba at kompleksidad ng mga lokal na
kultura at mga wika sa Pilipinas sa pamamagitan ng interdisiplinaring perspektiba at lapit. Sa
tulong nito, tatahakin ng pag-aaral ang usapin ng kultural na gahum, pagkilala sa
multikultural na katangian ng lipunang Pilipino kasama ang pagpapahalaga sa mga
natatanging kultura ng mga rehiyon at wika nito. Layunin ng kurso na malinang ang mga
kasanayan sa malalim na pagsusuri at malawak na perspektiba sa pagtalakay ng mga
suliraning kultural at pangwika ng mga rehiyon. Ang kritikal na pagbabasa ng mga teksto ay
magpapalalim hindi lamang sa kakayahang mag-isip bagkus ay bubuo ng pag-aaral at/o
pananaliksik para sa panlipunang pagpapahalaga sa wika, kultura at identidad ng mga
lalawigan o rehiyon.

Inaasahang Bunga (Course Expected Learning Outcomes)


Sa pagtatapos ng kurso, inaasahan ang mga mag-aaral na:

1. Makilala ang tungkulin ng wika, panitikan at kasaysayan sa pagbabagong hugis at


konsepto ng kultura at bayan mula sa rehiyon.

2. Makapagsuri ng iba’t ibang perspektiba at lapit ukol sa kompleksidad ng mga wika


at kultura ng rehiyon.

3. Makalikha ng mga epektibong paraan at pagpaplano para sa panlipunang


pagpapahalaga sa wika at kultura ng rehiyon sa pamamagitan ng konseptong papel,
kritikalna sanaysay, mini-leksikon.

4. Makapagdukal ng mga panumbas na salita na mag-aambag sa wikang Filipino sang-


ayon sa artikulo XIV. Seks. 6 ng Saligang Batas 1987.

5. Makapagtampok ng kultura at wikang rehiyonal sa pamamagitan ng kalakarang lokal.


Learning Content and Assessments
MODYUL 1
Oryentasyon sa Pag-aaral sa Wika at Kulturang Rehiyonal

Bilang ng Linggo

Una at Ika-2 linggo (Enero 18-23, 25-30)

Babasahin

Course Information Booklet

Tiyak na Inaasahang Bunga

 Maiangat ang pagpapahalaga sa wika at kultura sa bansa.


 Makapagsagawa ng oryentasyon ukol sa CIB, CCM, at iba pang kaugnay ng kurso.

Preliminaryong Gawain
Panuorin ang link na ito: https://www.youtube.com/watch?v=dj6R04h3lq4

Pagpapalalim

Sagutin ang tanong na ito: “Sa iyong palagay, ano ang kahalagahan ng wika at kultura?”
Limitahan ang kasagutan nang hindi hihigit sa limang pangungusap.

Sintesis

Bilang panghuling gawain, ibahagi ang iyong naiisip na paraan kung papaano ka
makaaambag sa pagpapaunlad ng wika at kultura ng Pilipinas. Sagutin ito nang hindi hihigit sa
limang pangungusap.

Rubrik:

KRAYTIRYA Higit na Nakamit ang Bahagyang Hindi Nakamit


Inaasahan Inaasahan Nakamit ang and Inaasahan
Inaasahan
10-8 puntos 7-6 puntos 5-4 puntos 3-0 puntos
Diskusyon Makabuluhan Ang diskusyon May kakulangan Hindi nadebelop
ang diskusyon ay may sapat na sa detalye ang mga
dahil sa husay na detalye pangunahing
pagpapaliwanag ideya at hindi
at pagtalakay sa sapat ang
ideya. diskusyon
Kabuuan:
10 puntos
MODYUL 2
Kalagayan ng mga Wika sa Pilipinas

Bilang ng Linggo

Ika-3 hanggang ika-4 na linggo (Pebrero 1-6, 8-13,)

Babasahin

McFarland, C. (2004). The Philippine language situation. World Englishes, 23(1), 59-75 2.

Tiyak na Inaasahang Kasanayan

Sa pagtatapos ng pagtataya, inaasahan ang mag-aaral na:


• Matukoy ang mga suliranin na hinaharap ng mga wika at dialekto sa Pilipinas
• Masuri ang mga epekto ng language erasure sa panrehiyonal na
pagkakakilanlan sa pamamagitan ng mga nabanggit na
konsepto.
• Makalikha ng epektibong paraan sa problemang kinakaharap ng wika at
dialekto sa Pilipinas.

Preliminaryong Gawain

Punan ang talahanayan ayon sa hinihingi ng bawat kolum. Isaalang ang mga konseptong
nakasaad sa babasahin.

Wika Populasyon Mga Lugar Kung Kasalukuyang Mga Kasalukuyang


Saan Ito Kalagayan ng Wika Pagsubok o
Ginagamit (institusyunal, Suliraning
katutubo, Kinakaharap ng Wika
nanganganib, o
ekstink)
Ilokano
Cuyonin
Kankanaey
Kapampangan
Casiguran
Agta
Bisacol
Itawis

4|Page
Pagpapalalim
Formative Assessment 1:
 Gamit ang iyong sagot na nakalap mula sa preliminaryong gawain, sagutin angmga
sumusunod na tanong sa isang short bond paper:
1. Sa iyong palagay, paano nakikita ang hegemonya sa mga kategoryang ito:
a. paghiram ng mga salita mula sa isang wika;
b. populasyon ng mga ispiker;
c. pagtalaga ng pambansang wika.

2. Sang-ayon ka ba na ang wikang Filipino ay sapat upang kumatawan sa mga wika sa


Pilipinas? Kung hindi, ano mga panukala ang maaring maihain upang magkaroon ng
pagkakaisa sa pagkakaiba (unity in diversity)?
3. Posible bang maging opisyal na wika ng Pilipinas ang English? Bakit o bakit
hindi?
4. Bakit nalalagay ang mga katutubong wika sa panganib ng pagkalipol?
5. Dapat bang panatilihing bukas ang ating mga wika sa impluwensiya
ng dayuhan?

 Limitahan sa 2-3 pangungusap ang sagot sa bawat tanong.


 Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na
(Pangalan)_M2_P1.

Rubrik
A. Iskolarship at Kritik (15 puntos)
 Ang awput ay nagpapakita ng analitikal at kritikal na pagbasa at naiugnay ang paksa sa
mga kasalukuyang konteksto.
 Ang awput ay nagpapakita ng pag-unawa sa paksa.
 Ang mga argumento ay malaya at pinagbasihan mula sa pananaliksik.

B. Wika at Organisasyon (5 puntos)


 Ang awput ay sumusunod sa paradigma ng unibersidad sa U4CA. Ibig sabihin ay ang
nilalaman ay nagkakaisa, magkakaugnay, klaro, konkreto, maigsi, at tumpak.
 Ang awput ay nagpapakita ng mahusay na estilo ng pagkakasulat.

C. Kalidad ng Pananaliksik (5 puntos)


 Ang awput ay gumagamit ng mga kilalang pangunahing pinagkukunan ng impormasyon.
 Ang kontent ay maiging sinaliksik at ang mga konsepto ay maayos na kinilala gamit ang
citation format.
 Sinisiguro ng awput na ang mga argument ay sinusuportahan ng mga angkop na ebidensiya.

D. Presentasyon (5 puntos)
 Ang awput ay naglalaman ng nararapat na impormasyon na nakabalangkas at nakasaad sa
patalatang paraan.

Kabuuan (30 puntos)


Sintesis

Formative Assessment 2:

 Ayon sa artikulong binasa, may ilang mga katutubong wika na ginagamit sa Pilipinas ang
nanganganib na mawala sapagkat unti-unti nang nauubos ang mga gumagamit dito.
Ibigay ang iyong palagay hinggil dito.
 Magbigay ng mga posibleng paraan upang mapigilan ang paglipol ng mga katutubong
wika.
 Ilagay sa 4-5 na slides ng PowerPoint presentation ang balangkas lamang ng sagot.
 Huwag maglagay ng “heavy text” o mala-talatang teksto sa slides.
 Kalakip nito ay ang iyong boses na nagpapaliwanag sa detalye ng iyong sagot na hindi hihigit
sa 5 minuto.
 Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na
(Pangalan)_M2_P2.

Rubrik:

A. Iskolarship at Kritik (15 puntos)


 Ang awput ay nagpapakita ng analitikal at kritikal na pagbasa at naiugnay ang paksa sa
mga kasalukuyang konteksto.
 Ang awput ay nagpapakita ng pag-unawa sa paksa.
 Ang mga argumento ay malaya at pinagbasihan mula sa pananaliksik.

B. Wika at Organisasyon (5 puntos)


 Ang awput ay sumusunod sa paradigma ng unibersidad sa U4CA. Ibig sabihin ay ang
nilalaman ay nagkakaisa, magkakaugnay, klaro, konkreto, maigsi, at tumpak.
 Ang awput ay nagpapakita ng mahusay na estilo ng pagkakasulat.

C. Kalidad ng Pananaliksik (5 puntos)


 Ang awput ay gumagamit ng mga kilalang pangunahing pinagkukunan ng impormasyon.
 Ang kontent ay maiging sinaliksik at ang mga konsepto ay maayos na kinilala gamit ang
citation format.
 Sinisiguro ng awput na ang mga argument ay sinusuportahan ng mga angkop na ebidensiya.

D. Presentasyon (5 puntos)
 Ang awput ay naglalaman ng nararapat na impormasyon na nakabalangkas at hindi
nakasaad sa patalatang paraan.
 Kaaya-aya ang disenyo ng presentasyon para sa manunuod.
 Hindi humigit sa 5 slides ang ginamit na tumagal lamang ng hindi higit sa 5 minuto.
 Naririnig ng malinaw at malakas ang tinig.

Kabuuan (30 puntos)


MODYUL 3
Ugnayan ng Multikulturalismo sa Pagsasabansa

Bilang ng Linggo
Ika-5 hanggang ika-6 linggo (Pebrero 15-20, 22-27)

Babasahin
Demeterio III, F. P. (2009). Ang Balangkas ng Multikulturalismo at ang Pagbubuo ng Bansang
Pilipino. LUMINA, 20(2).

Tiyak na InaasahangKasanayan
 Sa pagtatapos ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:
 Mabigyan ng katuwiran at halimbawa ang mahahalagang konsepto sa babasahin
kaugnay ng multikulturalismo.
 Makilahok sa gawaing nagpapakita ng pagsasabansa nang may kamalayan ukol sa
multikulturalismo

Preliminaryong Aktibidad

Bigyang-kahulugan ang mga sumusunod na salita at magbigay ng konkretong mga


halimabawa na may kaugnayan sa ating bansa.

1. Rehiyonalismo
2. rehiyonal na etnosentrismo
3. rehiyonal na diskriminasyon
4. imagined communities
5. industriyalisasyon
6. pribado at publikong domeyn
7. Gemeinschaft at Gesellschaft

Pagpapalalim:

Saliksikin ang mga kasagutan sa mga sumusunod na katanungan. Limitahan ang sagot sa
3 -5 pangungusap bawat tanong. (4 puntos bawat katanungan)

1. Ano ang magandang naidudulot ng multikulturalismo sa bansa? Mayroon rin ba itong


masamang epekto sa pagsasabansa?

2. Paano natin malalampasan ang ating rehiyonalismong nakaugat sa ating kasaysayan at


makakamtan ang mas matatag na nasyonalismo?

3. Papaano makatutulong ang henerasyon ngayon sa teorya ng industriyalisasyon ni Gellner


na siyang iminumungkahi ni Demetrio na gagabay sa ating pagsasabansa?
4. Karapat-dapat bang magkaroon ng pagtatangi sa pagitan ng mayorya o minoryang mga
pangkatin? Ano ang nagiging epekto nito sa pagsasabansa natin?

5. Pinaniniwalaan ni Anderson at Gellner na ang pagsasabansa ay nangangahulugan ng


pagbubura sa maraming etnikong kultura at ng pagpataw ng kultura ng dominanteng pangkat,
na siyang itinuturing na panganib ni Demeterio. Mayroon bang mga dominanteng kultura na
bumubura sa mas maliliit na etnikong kultura sa Pilipinas? Ano ang maaari mong gawin
upang tulungang buhaying muli ang mga ito?

Rubrik:

Pamantayan Napakahusay Mahusay 3 Katamtaman Kailangan


4 2 pa ng
pagsisikap 1
Nilalaman at Naipaliwanag sa Naipaliwanag sa Bahagyang Hindi malalaim at
pangangatwiran napakalinaw at malinaw at naipapaliawanag sa maayos na
sistematikong sistematikong sistematikong natutugunan aang
pamamaraan. pamamaraan. pamamaraan. mga katanungan.
Nagpakita ng mga
Napakahusay na naayong ebidensya. Bahagyang Hindi naiayos
natukoy at naayos natutukoy at naiiayos nang lohikal ang
nang lohikal ang ang mga mga
mga mahahakagang mahahlagang mahahlagang
impormasyon at ebidensya o opinyon. ebodensya o
halimbawa. opinyon.

Sintesis
Formative Assessment 3:
Ibigay ang iyong palagay at suhestiyon sa katanungan sa ibaba. Ibigay ang iyong katwiran
sa piniling argumento at ilatag ang mga paraan kung paano mo ito maisasakatuparan.

“Sa iyong palagay, kinakailangan bang burahin ang mga pangkat etnikong
kultura upang mabuo ang isang bansa o kailangan bang pangalagaan ang
pangkat etnikong kultura upang makatulong sa ating pagsasabansa?”

• Limitahan ang sagot sa isa hanggang dalawang pahina at binubuo ng 300 - 600 na mga salita.
• Sundan ang pormat na ito:
short bond paper, Times New Roman, 12, single spacing, justified, normal margin.

• Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o na may pamagat na


(Pangalan)_M3_P3. (sa MS Word o pdf na pormat)
Pamantayan Napakahusay Mahusay 3 Katamtaman Kailangan pa ng
4 2 pagsisikap 1
Iskolarship at Kritik Ang awput ay lohikal na Ang awput ay Ang awput ay Ang awput ay hindi
(X2) nagpapakita ng analitikal at nagpapakita ng nagpapakita ng analitikal nagpapakita ng
kritikal na pagbasa at analitikal at kritikal na at na pagbasa ngunit analitikal at kritikal na
napakalinaw na naiugnay pagbasa at malinaw na hindi malinaw na pagbasa at hindi
ang paksa sa mga naiugnay ang paksa sa naiugnay ang paksa sa naiugnay ang paksa sa
kasalukuyang konteksto. mga kasalukuyang mga kasalukuyang mga kasalukuyang
konteksto. konteksto. konteksto.
Ang awput ay nagpapakita
na pag-unawa sa paksa. Ang awput ay Ang awput ay
nagpapakita na pag- nagpapakita na
unawa sa paksa. bahagyang pag-unawa sa
paksa.

Wika at Ang awput ay lubos na Ang awput ay May ilang bahagi ng Ang awput ay hindi
Organisasyon sumusunod sa paradigma ng sumusunod sa awput ang hindi sumusunod sa
unibersidad sa U4CA. Ibig paradigma ng sumusunod sa paradigma paradigma ng
sabihin ay ang nilalaman ay unibersidad sa U4CA. ng unibersidad sa U4CA. unibersidad sa U4CA.
nagkakaisa, magkakaugnay, Ibig sabihin ay ang
klaro, konkreto, maigsi, at nilalaman ay Ang awput ay bahagyang Ang awput ay hindi
tumpak. nagkakaisa, nagpapakita ng mahusay nagpapakita ng
magkakaugnay, klaro, na estilo ng mahusay na estilo ng
Ang awput ay nagpapakita konkreto, maigsi, at pagkakasulat. pagkakasulat.
ng napakahusay na estilo ng tumpak.
pagkakasulat.
Ang awput ay
nagpapakita ng
mahusay na estilo ng
pagkakasulat.
Kalidad ng Ang awput ay gumagamit ng Ang awput ay Ang awput ay Ang awput ay hndi
Pananaliksik mga kilala at kapitapitagang gumagamit ng mga gumagamit ng mga kilala gumagamit ng mga
pangunahing pinagkukunan kapitapitagang at pangunahing kilala at pangunahing
ng impormasyon. pangunahing pinagkukunan ng pinagkukunan ng
pinagkukunan ng impormasyon. impormasyon.
Ang kontent ay impormasyon.
napakasusing sinaliksik at May ilang bahagi ang Hindi kinilala nang
ang mga konsepto ay Ang kontent ay hindi kinilala nang maayos gamit ang
maayos na kinilala gamit masusing sinaliksik at maayos gamit ang citation format.
ang citation format. ang mga konsepto ay citation format.
maayos na kinilala Ang mga argumento ay
Sinisiguro ng awput na ang gamit ang citation Ang mga argumento ay bahagyang
lahat ng mga argument ay format. bahagyang sinusuportahan ng mga
sinusuportahan ng mga sinusuportahan ng mga angkop na ebidensiya.
angkop na ebidensiya. Sinisiguro ng awput na angkop na ebidensiya.
ang lahat ng mga
argument ay
sinusuportahan ng mga
angkop na ebidensiya
maliban sa isa.

Presentasyon Ang awput ay naglalaman Ang awput ay Ang awput ay Ang awput ay
ng mga nararapat na naglalaman ng mga naglalaman ng mga naglalaman ng mga
impormasyon na lohikal na nararapat na impormasyon at impormasyon ngunit
nakabalangkas at nakasaad impormasyon na bahagyang hindi nakabalangkas at
sa patalatang paraan. nakabalangkas at nakabalangkas sa nakasaad sa patalatang
nakasaad sa patalatang patalatang paraan. paraan.
paraan.

TOTAL 20 PUNTOS
MODYUL 4
Suliranin sa Pag-aaral ng Literaturang Pilipino
Bilang ng Linggo
Ika-7 hanggang ika-8 linggo (Marso 1-6, 8-13)

Babasahin
Lumbera, B. (1997). The rugged terrain of vernacular literature. In Revaluation:
Essays on Philippine Literature, Cinema and Popular Culture (pp.87-93). Manila: UST
Publishing House.

Tiyak na Inaasahang Kasanayan

Sa pagtatapos ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:

 Matalakay ang tatlong kategorya ng suliranin sa pag-aaral ng Literaturang Pilipino


at ang mga detalyeng napapaloob dito.
 Makapagbibigay ng mga posibleng solusyon sa mga kinakaharap na suliranin sa
pag- aaral ng Literaturang Pilipino.

Preliminaryong Gawain
Matapos basahin ang akda ni Lumbera, ipaliwanag ang tatlong suliranin sa pag-aaral ng
Literaturang Pilipino sa pamamagitan ng paggamit ng Main Concept Map. Tingnan ang
halimbawa sa baba kung paano ito gawin.

Tatlong Suliranin sa

Pag aaral ng Literaturang Pilipino

Suliranin Patungkol sa Tao Problema sa material Problema sa Metodolohiya

(Problem of Men) Marami sa mga literaturang Pilipino,  Ang pamamaraan ng


Isa sa tatlong problemang nakikita lalo na sa mga probinsya, ay hindi
pagsusulat ng
naibibigay sa mga aklatan o mga
kung bakit baku-bako ang ilang mga iskolar
pasilidad na maaari nitong paglagyan
pinagdaanan ng Literaturang o mga akda ay
bagkus ay nakatago lamang ang
Pilipino ay ang kakulangan ng mga masyadong
mga ito sa mga kabinet ng mga
lokal na iskolar na nagkakainteres nakatuon sa
kamag- anak ng may-akda. Hindi
mag-aral nito. nabibigyan ng pagkakataong mapag- pamamawaang
aralan at maipamalas kanluranin.

10 | P a g e
Pagpapalalim

Formative Assessment 4:
 Batay sa mga nabanggit ni Lumbera na suliranin, pumili ng isa na nais mong
bigyanng suhestiyon sa pamamagitan ng paggawa ng Problem Solving
Organizer.
 Mula sa tatlong nabanggit na kategorya, pumili ng isa na higit mong nais
bigyangpansin at solusyunan sa pamamagitan ng paglalapat ng tatlong
posibleng gawin upang iresolba ang suliraning ito. Bigyang ng kabutihan at
kahinaan ang bawat solusyong nilapat.
 Pumili ng isa sa tatlong solusyon na sa tingin mo ay higit na nararapat para sa
suliraning napili at bigyan ng karagdagan pamamaraan upang limitahan ang di
magandang dulot ng solusyon ito nang sa gayon ay higit na makabuti sa
pangkalahatan ang napiling suhestiyon.
 Sundan ang balangkas sa ibaba.
 Isumite ito sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat
na (Pangalan)_M3_P4.

Problem-Solving Organizer

Napiling Problema

Paano at bakit ito naging isang problema?

MGA SOLUSYON SA PROBLEMA


UNANG IKALAWANG IKATLONG
SOLUSYON SOLUSYON SOLUSYON

PINAKAMATIMBANG SA MGA SOLUSYONG IBINIGAY


MGA NAKIKITANG KAHINAAN SA PINAKAMATIMBANG NA SOLUSYONG NAPILI

IMINUMUNGKAHING PINAL NA SOLUSYON


(mas pinagbuting bersyon ng pinakamatimbang na solusyon matapos ikonsidera ang mga ka
Rubrik

A. Iskolarship at Kritik (15 puntos)


 Ang awput ay nagpapakita ng analitikal at kritikal na pagbasa at naiugnay ang paksa sa mga
kasalukuyang konteksto.
 Naipaliwanag ng awtput ang problema at ang mga napapaloob na isyu ukol dito.
 Ang awtput ay nakapaglapat ng malinaw at konkretong solusyon sa problema.
 Ang awtput ay nakapagbigay ng lohikal na interpretasyon sa nakalap na impormasyon at
nakapagbigay ng epektibo at alternatibong solusyon.
 Ang mga argumento ay malaya at pinagbasihan mula sa pananaliksik.

B. Wika at Organisasyon (5 puntos)


 Ang awput ay sumusunod sa paradigma ng unibersidad sa U4CA. Ibig sabihin ay ang
nilalaman ay nagkakaisa, magkakaugnay, klaro, konkreto, maigsi, at tumpak.
 Ang awput ay nagpapakita ng mahusay na estilo ng pagkakasulat.

C. Kalidad ng Pananaliksik (10 puntos)


 Ang awput ay gumagamit ng mga kilalang pangunahing pinagkukunan ng impormasyon.
 Ang kontent ay maiging sinaliksik at ang mga konsepto ay maayos na kinilala gamit ang
citation format.
 Sinisiguro ng awput na ang mga argument ay sinusuportahan ng mga angkop na ebidensiya.

D. Presentasyon (5 puntos)
 Ang awput ay naglalaman ng nararapat na impormasyon na nakabalangkas sa ibinigay na
problem solving chart.

Kabuuan (35 puntos)

Sintesis

Pumili ng isa sa tatlong solusyon na sa tingin mo ay higit na nararapat para sa suliraning


napili. Bigyan ito ng karagdagang pamamaraan upang limitahan ang di mabuting dulot ng
solusyon ito upang higit na makabuti sa pangkalahatan ang napiling suhestiyon.

12 | P a g e
MIDTERM SUMMATIVE ASSESSMENT

Bilang ng Linggo
Ika-9 na lingo (Marso 15-20)

Mga Babasahin
 McFarland, C. (2004). The Philippine language situation. World Englishes, 23(1), 59-75
2.
 Demeterio III, F. P. (2009). Ang Balangkas ng Multikulturalismo at ang Pagbubuo ng
Bansang Pilipino. LUMINA, 20(2).
 Lumbera, B. (1997). The rugged terrain of vernacular literature. In Revaluation:
Essays on Philippine Literature, Cinema and Popular Culture (pp. 87-93). Manila: UST
Publishing House.

Tiyak na Inaasahang Kasanayan


 Makalikha ng mga solusyon para sa panlipunang pagpapahalaga sa wika at kultura
ng komunidad sa pamamagitan ng infographics.

Panuto
1. Gamit ang mga konseptong iyong natutunan mula sa mga babasahin, suriin ang wika o
kultura ng iyong komunidad upang malaman ang mga isyu o suliraning kinakaharap nito.
Maaaring tingnan ang mga aspekto ng wika o kultura na nasasapanganib o nabubura
dahil sa iba’t ibang mga dahilan.
2. Pumili lamang ng isang isyu. Gumawa ng balangkas na naglalaman ng mga
sumusunod:
(a) detalye ng suliranin,
(b) mga sanhi ng suliraning ito, at
(c) mga pamamaraan upang malunasan ito.
3. Isaalang-alang ang iyong mga limitasyon bilang mag-aaral at mamamayan sa pagbuo
ng mga solusyon para sa iyong napiling suliranin.
4. Lumikha ng isang infographics na naglalahad ng isyung iyong napili at ang
mga epektibong pamamaraan upang maresolba ito.
5. Gawin ito sa pinakamalikhaing pamamaraan na iyong makakaya at sundin
ang sumusunod na pormat:
 24 x 36 inches (kapag portrait), 22 x 38 inches (kapag landscape)
 300 pixels per square inch
 JPG, PNG, TIFF o PDF
6. Maaaring tingnan ang Powerpoint Presentation (i.e. Gabay sa SA 1.pptx) bilang gabay sa
pormat at estruktura ng gagawing infographics.
7. Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na
(Pangalan)_SA1.
Rubrik

A. Pagpili ng isyu at pagbuo ng balangkas (15 puntos)


 Nakapili ng isang isyung kinakaharap ng komunidad sa wika o
kultura.
 Binanggit ang komunidad na pinagmumulan ng isyung pinili.
Nakabuo ng angkop na balangkas na naglalaman ng:
(a) detalye ng suliranin,
(b) mga sanhi ng suliraning ito, at
(c) mga pamamaraan upang malunasan ang suliranin

B. Pagsasaalang-alang sa mga limitasyon (5 puntos)


 Naisaalang-alang ang mga limitasyon bilang mag-aaral at
mamamayan sa pagbuo ng mga solusyon para sa napiling
suliranin

C. Paglikha ng infographics (15 puntos)


 Ang isinagawa ay isang infographics
 Ang infographics ay naglalahad ng isyung napili at ang mga epektibong pamamaraan
upang maresolba ito.
 Nagpapakita ang infographics ng pagiging malikhain.
 Sinunod ang pormat na nakasaad sa panuto.

D. Wika at organisasyon (10 puntos)


 Ang awput ay sumusunod sa paradigma ng unibersidad sa U4CA.
Ibig sabihin ang nilalaman ay nagkakaisa, magkakaugnay, klaro,
konkreto, maigsi, at tumpak.
 Ang awput ay nagpapakita ng mahusay na estilo ng pagkakasulat.
 Isinaalang-alang ang wasto at angkop na gamit ng mga salita

Kabuuan (45 puntos)

KONSULTASYON NG GRADO
Ika-10 Linggo (Marso 22-27)
FINAL PERIOD MODYUL 5
Wika Bilang Simbolo ng Identidad

Bilang ng Linggo
Ika-11 hanggang ika-13 linggo (Marso 29-Abril 3, 5-10, 12-17)

Babasahin
Barbaza, P. E. (2014). WIKA AT IDENTIDAD: WIKANG BIKOL BILANG LUNAN
NG BIKOLNON, 1890-1956. Daluyan. (pp. 73-98)

Tiyak na Inaasahang Kasanayan


Sa pagtatapos ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:
 Mapaghambing ang kaugnayan ng multikulturalismo at pagbuo ng identidad
mula sa babasahing Ang Balangkas ng Multikulturalismo at ang Pagbubuo
ng Bansang Pilipino ni Demeterio sa babasahing Wika at Identidad:
Wikang Bikol Bilang Lunan ng Bikolnon ni Barbaza na mapagpapatibay ng
pagsasabansa.
 Maipaliwanag ang kahalagahan ng pagkakaroon ng isang kabuuang identidad
ng mga Pilipino
 Makapagbigay ng mungkahi kung papaano mapagtitibay ang wika at kultura sa
rehiyon na makakatulong sa pagbuo ng identidad ng mga Pilipino

Preliminaryong Gawain
 Gawin/sagutin ang mga sumusunod:
1. Para sa iyo, gaano kahalaga ang pagkakaroon ng isang kabuuang identidad ng mga
Pilipino? Maaaring magbigay ng halimbawa.
2. Bigyang-kahulugan ang mga sumusunod na salita:
• identidad
• multikulturalismo
• wika
• Kultura

Pagpapalalim
Formative Assessment 5:
Muling bisitahin ang babasahin ni Demeterio at hanapin ang kaugnayan nito sa teksto
ni Barbaza na patungkol sa multikulturalismo at sa pagbuo ng identidad na magpapatibay sa
pagsasabansa ng Pilipinas.
 Tingnan ang mga punto na sumasang-ayon at sumasalungat sa isa’t isa.
 Isaayos ang mga pahayag na iyong nakalap sa mga babasahin sa isang
talahanayan. Matapos ihanay ang mga ito ay gumawa ng sariling sintesis upang
mapatunayan ang iyong pagkakaintindi sa mga payahag na iyong binanggit.
 Ang pormat na susundin ay ang sumusunod:
Uri ng Payahag Demeterio Barbaza Sintesis
Mga Pahayag na
Sumasang-ayon
Mga Pahayag na
Sumasalungat

 Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na


(Pangalan)_M5_P5.

Rubrik

A. Pormat ng talahanayan (4 puntos)


 Ang mga sagot ay nakaayos sa pormat ng talahanayang nakalahad sa panuto.
 Angkop ang bawat nilalaman ng talahanayan ayon sa hinihingi nito sa bawat kolum.

B. Mga pahayag na sumasang-ayon (4 puntos)


 Nakapaglahad ng dalawa hanggang tatlong pahayag na sumasang-ayon sa babasahin
nina Demeterio at Barbaza
 Ang mga pahayag ay naglalaman ng mga punto patungkol sa multikulturalismo at sa
pagbuo ng identidad na magpapatibay sa pagsasabansa ng Pilipinas.

C. Mga pahayag na sumasalungat (4 puntos)


 Nakapaglahad ng dalawa hanggang tatlong pahayag na sumasalungat sa babasahin
nina Demeterio at Barbaza
 Ang mga pahayag ay naglalaman ng mga punto patungkol sa multikulturalismo at sa
pagbuo ng identidad na magpapatibay sa pagsasabansa ng Pilipinas

D. Pagbuo ng Sintesis (4 puntos)


 Ang binuo ay isang sintesis
 Ang sariling mga sintesis ay naglalaman ng patunay sa pagkaunawa ng inilatag na
mga pahayag
 Organisado, may kaisahan, malinaw at tiyak ang mga pagsasaayos ng mga ideya.

E. Wasto at angkop na gamit ng mga salita (4 na puntos)


 Ang mga salita ay wasto dahil sumunod ito sa mga tuntuning panggramatikang
Filipino kagaya ng mga wastong gamit ng mga bantas, pagbaybay at iba pang
kaugnay nito.
 Ang mga salita ay angkop dahil pili at umaayon ito sa mga ideyang nais ipaliwanag o
ilarawan.

Kabuuan (30 puntos)


Sintesis
Formative Assessment 6:

 Sumulat ng maikling sanaysay na nagpapahayag ng epektibo at simpleng mga


pamamaraan upang makatulong sa pagbuo ng identidad ng Pilipino. Maaaring pagnilayan
ang kulturang (paniniwala, kasanayan, kasuotan, sining, o pagkain) iyong kinagisnan na
unti-unti nang nabubura o nakakalimutan. Mag-isip ng mga paraan upang ito ay
mapanatili at maging bahagi ng pagbuo ng kabuuang identidad ng mga Pilipino.
 Sundan ang pormat na ito: short bond paper, Times New Roman, 12, single spacing,
justified, normal margin.
 Limitahan ang iyong papel sa 300 salita.
 Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na
(Pangalan)_M5_P6.

Rubrik

A. Nilalaman (10 puntos)


 Ang sanaysay ay naglalaman ng mga epektibo at simpleng pamamaraan upang
makatulong sa pagbuo ng identidad ng Pilipino.
 Maaaring naging gabay ang mga halimbawa ng kulturang nakasaad sa panuto na
nabubura o nakakalimutan

B. Wika at Organisasyon (5 puntos)


 Ang sanaysay ay sumusunod sa paradigma ng unibersidad sa U4CA. Ibig sabihin ay
ang nilalaman ay nagkakaisa, magkakaugnay, klaro, konkreto, maigsi, at tumpak.
 Ang sanaysay ay nagpapakita ng mahusay na estilo ng pagkakasulat.

C. Wasto at angkop na gamit ng mga salita (5 puntos)


 Ang mga salita ay wasto dahil sumunod ito sa mga tuntuning panggramatikang
Filipino kagaya ng mga wastong gamit ng mga bantas, pagbaybay at iba pang
kaugnay nito.
 Ang mga salita ay angkop dahil pili at umaayon ito sa mga ideyang nais ipaliwanag o
ilarawan.

Kabuuan (20 puntos)


MODYUL 6
Ang Festival bilang Daluyan ng Identidad ng Wika at Kultura

Bilang ng Linggo
Ika-14 hanggang ika-16 linggo (Abril 19-24, 26-Mayo 1, 3-8 )

Babasahin
Amtalao, J. A. & Lartec, J.K. (2015). Ang Wika ng Sillag Festival Bilang Daluyan ng
Kultura at Identidad ng mga Ilokano/The Language of Sillag Festival as a Reflection of
Culture and Identity of the Ilocano. MALAY, 27(2)

Tiyak na Inaasahang Kasanayan


Sa pagtatapos ng modyul na ito, inaasahan ang mag-aaral na:
 Maipaliwanag ang kahulugan ng mga piling salita o parirala ukol sa Sillag Festival.
 Makilala ang kultura at identitad ng mga Ilokano sa pamamagitan ng Sillag Festival.
 Matalakay ang kultura at identidad ng kinabibilangang komunidad sa pamamagitanng
pagsuri ng isang pista.
 Makapaglista ng mga salita na may katumbas na kahulugan batay sa kultural
na kahulugan ng lalawigan.

Preliminaryong Gawain:
Pumili ng tatlong (3) salita mula sa babasahin na lubhang nakapukaw ng iyong pansin. Ano ang
pagkaunawa mo sa kahulugan ng mga napili? Ano ang sinasabi ng mga ito hinggil sa wika,
kultura at identidad?

Pagpapalalim:
 Matapos basahin ang akda, kumpletuhin ang talahanayan sa ibaba. Ano ang pagkakilala
mo sa kultura at identidad ng mga Ilokano sa pamamagitan ng tatlong temangtinalakay?
 Sa bawat tema, pumili ng dalawa o tatlo na para sa iyo ay lubos na nakapaglalarawan ng
kultura at identitad na natatangi sa mga Ilokano.

Temang Tinalakay sa Sa bawat tema, magtala ng 2 Sa kabuuan, ano ang lubos na


Babasahin – 3 na para sa iyo ay pinahihiwatig ng mga ito sa
pinakanatatangi sa mga iyo, sa kultura at identidad
Ilokano: ng mga Ilokano?
1.

Wika ng produkto
2.

1.
Wika ng kasuotan /
kagamitan 2.
1.
Wika ng sayaw
2.
Formative Assessment 7:

 Magtala ng wika ng produkto, kasuotan/kagamitan at sayaw na ipinapakita sa iyong


komunidad sa pamamagitan ng pista o festival.

 Banggitin ang partikular na komunidad na kinabibilangan (Maaaring lalawigan, bayan o


baranggay).

 Batay sa tatlong temang iyong tinalakay, ipaliwanag sa talatang hindi lalampas sa pitong
pangungusap ang ipinahihiwatig ng mga ito ukol sa kultura at identidad ng iyong
komunidad.

 Gamitin ang talahanayan sa ibaba upang isaayos ang iyong mga ideya.

 Isumite ito sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na


(Pangalan)_M6_P7.

Partikular na komunidad na kinabibilangan:

Sa kabuuan, ano ang lubos


Sa bawat tema, magtala
na pinahihiwatig ng mga
ng 2 – 3 na para sa iyo ay
Tema ito sa iyo, sa kultura at
pinakanatatangi sa iyong
identidad
komunidad: ng iyong komunidad?
1.
Wika ng Produkto
2.

1.
Wika ng Kasuotan /
Kagamitan 2.

1.
Wika ng Sayaw
2.
Rubrik:

A. Pormat ng talahanayan (2 puntos)


 Ang mga sagot ay nakaayos sa pormat ng talahanayang nakalahad sa panuto.
 Angkop ang bawat nilalaman ng talahanayan ayon sa hinihingi nito sa bawat kolum.

B. Komunidad na kinabibilangan (2 puntos)


 Nailahad ang komunidad na kinabibilangan

C. Tema (6 na puntos)
 Nakapagtala ng dalawa hanggang tatlong halimbawa sa bawat tema na ipinakikita sa
iyong komunidad sa pamamagitan ng pista o festival
 Angkop ang mga halimbawang ito ayon sa hinihingi ng panuto.

D. Pahiwatig sa kultura at identidad ng komunidad (15 puntos)


 Naipaliwanag ang mga nais ipahiwatig ng mga tema sa kultura at identidad ng
komunidad
 Organisado, may kaisahan, malinaw at tiyak ang daloy ng pagpapaliwanag
 Nakabuo ng talatang hindi lalampas sa pitong pangungusap.

E. Kalidad ng mga batayan ng paliwanag (5 puntos)


 Ang paliwanag ay may batayang kumikilala sa pangunahing pinagkukunan ng
impormasyon.
 Ang nilalaman ay maiging sinaliksik at ang mga konsepto ay maayos na kinilala gamit ang
citation format.
 Sinisiguro na ang mga ideya/konsepto ay sinusuportahan ng mga angkop na batayan.

D. Wasto at angkop na gamit ng mga salita (5 puntos)


 Ang mga salita ay wasto dahil sumunod ito sa mga tuntuning panggramatikang
Filipino kagaya ng mga wastong gamit ng mga bantas, pagbaybay at iba pang
kaugnay nito.
 Ang mga salita ay angkop dahil pili at umaayon ito sa mga ideyang nais ipaliwanag o
ilarawan.

Kabuuan (35 puntos)


Formative Assessment 8:
 Magtala ng 8-10 salita at ang katumbas nitong mga kahulugan.
 Maaari mong simulan sa pamamagitan ng mga salitang Ilokano mula sa babasahin na
pumukaw sa iyo at idagdag dito ang mga salita mula sa iyong komunidad. Gamitin ang
talahanayan sa ibaba bilang gabay.
 Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na
(Pangalan)_M6_P8.

Halimbawa ng Paggamit
Salita Kahulugan
sa Parirala o
Pangungusap
(Cebuano) umaga
Alas singko sa buntag ko
(kahulugan at hindi lamang
katumbas na salita sa wikang mibangon.
Halimbawa:
buntag Filipino)
Alas singko ng umaga ako
Sanggunian: nagising.
http://www.binisaya.com/nod
e/21?search=binisaya&word=
buntag&Search=Search
1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.
Rubrik

A. Pormat ng talahanayan (5 puntos)


 Ang mga sagot ay nakaayos sa pormat ng talahanayang nakalahad sa panuto.
 Angkop ang bawat nilalaman ng talahanayan ayon sa hinihingi nito sa bawat kolum.

B. Pagtatala ng mga salita (10 puntos)


 Nakapagtala ng walo hanggang sampung salita na galing sa mga salitang Ilocano mula sa
babasahin at mula sa sariling komunidad.
 Naibigay ang katumbas na salita at kahulugan ng mga ito sa wikang Filipino.

C. Paggamit sa pangungusap (10 puntos)


 Nagamit ang sa pangungusap ang mga naitalang salita
 Angkop ang gamit ng mga naitalang salita sa pangungusap

Kabuuan (25 puntos)

Sintesis

Sa presensya ng inobasyon, ano ang maaaring gawin upang mapanatili ang pagdiriwang ng mga
festival sa kabila ng patuloy na paglawig ng modernisasyon sa bansa? Paano mapapanatili ang
wika, kultura, at identidad ng isang festival?
MODYUL 7
Kabuuang Pagsusuri
Final Summative Assessment

Bilang ng Linggo
Ika-17 linggo (Mayo 10-25)
Ika-18 Linggo (Mayo 17-22) – Pagpapasa ng Final Summative Assessment

Babasahin:
 McFarland, C. (2004). The Philippine language situation. World Englishes, 23(1), 59-75
2.
 Demeterio III, F. P. (2009). Ang Balangkas ng Multikulturalismo at ang pagbubuo ng
Bansang Pilipino. LUMINA, 20(2).
 Lumbera, B. (1997). The rugged terrain of vernacular literature. In Revaluation:Essays on
Philippine Literature, Cinema and Popular Culture (pp. 87-93). Manila: UST Publishing
House.
 Barbaza, P. E. (2014). WIKA AT IDENTIDAD: WIKANG BIKOL BILANG LUNAN
NG BIKOLNON, 1890-1956. Daluyan. (pp. 73-98)
 Amtalao, J. A. & Lartec, J.K. (2015). Ang Wika ng Sillag Festival Bilang Daluyan ng
Kultura at Identidad ng mga Ilokano/The Language of Sillag Festival as a Reflectionof
Culture and Identity of the Ilocano. MALAY, 27(2)

Tiyak na Inaasahang Kasanayan


 Makalikha ng mga epektibong paraan para sa panlipunang pagpapahalaga sa wika
at kultura ng komunidad sa pamamagitan ng Infographics.
 Maitampok ang mga kultura at wikang rehiyonal at mabigyan ng karampatang representa
syon sa wikang Filipino sa pamamagitan ng paggawa ng mini-lexicon.

Preliminaryong Gawain
1. Isaisip ang mga aspekto ng wika at kultura ng iyong komunidad na nasa
panganib na mabura o maglaho dahil sa iba’t ibang mga dahilan.
2. Mag-isip ng isang isyu ukol sa wika at kultura na nasa panganib na mabura o maglaho
sa iyong komunidad.
3. Maaari ding isaalang-alang ang Infographics na iyong ginawa noong Midterms sa pag-
iisip ng mga isyung iyong naisip.

Pagpapalalim
1. Gamit ang isyung iyong naitala, lumikha ng isang maikling epektibong paraan upang ma-
resolba ito. Kaakibat ng pagreresolbang ito ang pagpapayaman ng ating wika at kultura sa
pamamagitan ng pagkilala ng mga salitang hindi na ginagamit sa iyong komunidad.
2. Ilista ang mga salitang iyong naiisip na sa palagay mo’y nararapat na ibalik, idagdag o
gamiting muli upang mapayaman ang wika at kultura sa Pilipinas.
3. Hindi limitado ang mga salitang iyong maiisip dahil hindi naman ito mamarkahan.
4. Ilagay ang isyu na iyong naisip kasama ng mga salitang sa palagay mo’y nararapat ibalik,
idagdag o gamiting muli sa isang Word file kasama ng mga assessments na iyong ipapasa.
5. Maaaring pagnilayan ang mga salitang iyong naisip kung ito ba ay sumasagot sa
tanong na sumusunod:
a. Ito ba ay nararapat na tangkilikin at gamitin ng mga tao sa buong Pilipinas?
b. Ano ang maaaring implikasyon nito sa mga tao kapag ito’y sinimulang gamitin?
c. Sa papaanong paraan maipapakita ang pagkilanlan ng mga Pilipino sa
salitang ito?

Sintesis
Summative Assessment 2:

1. Bumuo ng isang mini-leksikon na naglalaman ng 20 na korpus o mga salitang bibigyan


ng depinisyon na mag-aambag sa wikang Filipino.
2. Isaisip ang mga aspekto ng wika at kultura ng iyong komunidad na nasasapanganib o
nabubura dahil sa iba’t ibang mga dahilan. Gamitin ang mga ito upang bumuo ng mga
salita na muling sasariwa o magbibigay-buhay iyong wika at kultura.
3. Tandaan na ang bawat tala sa mini-leksikon ay kailangang maglaman ng mga sumusunod
na bahagi: (a) bagong panumbas na salita, (b) uri ng salita, (c) kahulugan, at (d)
halimbawang pangungusap.
4. Isumite sa pamamagitan ng email, Canvas o thumbdrive na may pamagat na
(Pangalan)_M7_SA2.

Rubrik
A. Korpus (20 puntos)
 Nakapagtala ng 20 salita o korpus na mula sa aspekto ng wika at kultura ng sariling
komunidad na nasasapanganib o nabubura dahil sa iba’t ibang dahilan

B. Uri ng salita (20 puntos)


 Natukoy ang uri ng salita ng bawat korpus

C. Kahulugan (20 puntos)


 Naibigay ang angkop na kahulugan para sa bawat korpus

D. Halimbawang pangungusap (20 puntos)


 Nakapagbigay ng halimbawang pangungusap sa bawat korpus

Kabuuan (80 puntos)

KONSULTASYON NG PINAL NA GRADO


Ika -18 Linggo (Disymebre 7 – 12)
24 | P a g e

You might also like