မာတိကာ

ဒုတိယအႀကိမ္ထုတ္ေဝျခင္းအမွာစာ .......... i
တတိယအႀကိမ္ထုတ္ေဝျခင္းအမွာစာ .......... i

ထုတ္ေဝသူ၏ နိဒါန္း
ဆလိုင္းလ်န္မႈန္းဆာေခါင္း

ျပည္ေထာင္စုျပႆနာ၏ အေျခခံရင္းျမစ္မ်ားကို ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း .......... ၁

ျပည္ေထာင္စုစနစ္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ .......... ၂
သမိုင္းဆိုင္ရာေမးခြန္းမ်ား (သို႔မဟုတ္) ပင္လံုညီလာခံေပၚေပါက္လာပံု .......... ၄
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုပံု .......... ၈
ျပည္ေထာင္စု ဘယ္မွာလမ္းလြဲခဲ့သနည္း .......... ၁၃
ျပည္ေထာင္စုအေပၚ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခ်က္မ်ား .......... ၁၄
ပင္လံုတြင္ ေမွ်ာ္မွန္းခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ဆီသို႔ .......... ၁၈
ေက်းဇူးတင္လႊာ .......... ၂ဝ

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လမ္းၫႊန္မူ (၇) ခ်က္ (သို႔မဟုတ္)

ပင္လံုစာခ်ဳပ္၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း .......... ၂၇
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

ျပည္ေထာင္စုတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္ .......... ၄၉

ေတာင္ႀကီး ဦးထြန္းျမင့္ (ရွမ္း)

ျပည္ေထာင္စုသေဘာတရား .......... ၅၅
အျခားတိုင္းျပည္မ်ားမွ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို
ေလ့လာသံုးသပ္ႏိႈင္းယွဥ္ျခင္း .......... ၆၅
ျမန္မာျပည္ေထာင္စု .......... ၇၇
က်ေနာ္တို႔ လိုလားေသာ ျပည္ေထာင္စု .......... ၈၇

ဒီမိုကေရစီေျပာင္းျပန္ .......... ၉၁
ဇန္ထာရွင္ (ကခ်င္)

ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းေနာက္ခံ .......... ၉၃

လြတ္လပ္ေရးရၿပီး (၁ဝ) ႏွစ္အတြင္း ဦးႏုကေပးေသာ
လူနည္းစု (ဝါ) ေတာင္ေပၚသားဒီမိုကေရစီ .......... ၁ဝ၂
ျပည္နယ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးလိုေသာ ဦးႏု .......... ၁ဝ၇
ဒီမိုကေရစီေျပာင္းျပန္ .......... ၁၁၂
အာဏာရွင္ဆန္ေသာ ဦးႏု .......... ၁၁၉
တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးႏုအမွား .......... ၁၃၃
ဦးႏု၏ မဟာအမွားႀကီး ေနာက္တခုရွိေသးသည္ .......... ၁၃၄
ပါလီမန္တြင္ အယံုအၾကည္မရိွအဆိုကို ေထာက္ခံခဲ့ေသာ
ဦးဇန္ထာရွင္၏ ၉-၆-၅၈ ရက္ေန႔ မိန္႔ခြန္း .......... ၁၃၉

ခ်င္းလူငယ္မ်ားအႀကံေပးခ်က္
ပူးလ်န္အုပ္ (ခ်င္း)

နိဒါန္း (သို႔မဟုတ္) ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရးအဖဲြ႔သို႔ ေပးစာ .......... ၁၅၁

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ျဖစ္ေပၚလာရသည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ား .......... ၁၅၅
၁၉၄၇ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ား .......... ၁၆ဝ
ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ထပ္ဆင့္က်ဆင္းလာပံု .......... ၁၇၃
ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ေဝဖန္ခ်က္ .......... ၁၈၂
ပညာေရးႏွင့္ စီးပြားေရး .......... ၁၈၈
ကာကြယ္ေရးစစ္တပ္ဖဲြ႔စည္းေရး .......... ၁၉၇
ဖဲြ႔စည္းလတၱံ႔ေသာျပည္ေထာင္စုတြင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ရပ္တည္ခ်က္ .......... ၁၉၉
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး .......... ၂ဝ၅
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) တင္ျပခ်က္ .......... ၂ဝ၈

ဒဂုန္တာရာ၏ ျပည္ေထာင္စုမူ (သို႔မဟုတ္)

ေအာက္ခ်င္းငွက္ေတးသံ .......... ၂၂၃
ဒဂုန္တာရာ

ေနာက္ဆက္တဲြ
ပင္လံုစာခ်ဳပ္ .......... ၂၂၇
 ဒုတိယအႀကိမ္ထုတ္ေဝျခင္း

အမွာစာ

ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္တင
ြ ္ ပါရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအနက္ အေရးအႀကီးဆံုးဟု ယူဆ
ႏိုင္ေသာအခ်က္မွာ ယင္းစာခ်ဳပ္၏ နိဒါန္းတြင္ ပါရွိသည့္ …
"ျမန္မာျပည္ဘရ
ု င္ခ၏
ံ အမႈေဆာင္ေကာင္စမ
ီ ွ ဝန္ႀကီးအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေစာ္ဘြားအားလံုး
အျပင္ ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသမ်ားမွ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကေသာ ပင္လံုတြင္ က်င္းပသည့္ အစည္း
အေဝး၌ ၾကားျဖတ္ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းပူးေပါင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ရွမ္း၊
ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းတိသ
႔ု ည္လတ
ြ လ
္ ပ္ေရးကို ပိမ
ု လ
ို ်င္ျမန္စြာ ရရွလ
ိ မ
ိ မ
့္ ည္ဟု အစည္း
အေဝးတက္ေရာက္သူ အဖြဲ႔ဝင္တို႔က ယံုၾကည္ၾကသည့္အတိုင္း တညီတၫြတ္
တည္းေအာက္ပါအတိင
ု ္းသေဘာတူညၾီ ကသည္" ဟူေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။
ထိုစာပိုဒ္တြင္ ပါရွိသည့္ အေလးနက္ဆံုးေသာ အခ်က္မွာ “ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္း
လူမ်ိဳးမ်ားက ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းျခင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးကို
ပိုမိုလ်င္ျမန္စြာ ရရွိလိမ့္မည္ဟု"... ဟူေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ
ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ၾကား
ျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ လြတလ
္ ပ္ေရး ရယူပင
ို ခ
္ ြင့္ ရွသ
ိ ကဲသ
့ ၊႔ို သီးျခားစီ
ျဖင့္ လြတလ
္ ပ္ေရး ရယူပင
ို ခ
္ င
ြ က
့္ လ
ို ည္း ရရွထ
ိ ားၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လြတလ
္ ပ္
ေရးကို သီးျခားစီျဖင့္ ရယူပင
ို ခ
္ င
ြ ့္ ရွသ
ိ ကဲသ
့ ႔ို လြတလ
္ ပ္ေရး မယူေသးဘဲ ၿဗိတသ
ိ ွ်ကိလ
ု န
ို ီ
စနစ္ေအာက္တင
ြ ္ ဆက္လက္ေနထုင
ိ ပ
္ င
ို ခ
္ င
ြ လ
့္ ည္း ရွၾိ ကပါသည္။ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ခ်င္းလူမ်ိဳး
မ်ားအေနျဖင့္ သီးျခားလြတလ
္ ပ္ေရးရယူ၍ သီးျခား ခ်င္းျပည္ေထာင္ကို ထူေထာင္ပင
ို ခ
္ င
ြ ့္
ႏွင့္ ကိလ
ု န
ို စ
ီ နစ္ေအာက္တင
ြ ္ ဆက္လက္ေနထိင
ု ခ
္ င
ြ က
့္ သ
ို ာမက မိမတ
ိ ဆ
႔ို ႏၵအေလ်ာက္
ဗမာျပည္ သို႔တည္းမဟုတ္ အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရး ရယူပိုင္ခြင့္ကို
လည္း ရရွိခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်က္သည္ သမိုင္းကေပးအပ္ထားေသာ ႏိုင္ငံေရးရပိုင္ခြင့္
(Political Mandate) မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
 ၿဗိတသ
ိ ွ်အစိုးရက ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကို ကိလ
ု န
ို ီေခတ္မတိင
ု ခ
္ င္ ျမန္မာ
မင္းမ်ားပိင
ု န
္ က္ထက
ဲ ျမန္မာမင္းမ်ား အုပခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားအျဖစ္ တိက
ု ခ
္ က
ို သ
္ မ
ိ ္း
ပိုက္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေပ။ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားအျဖစ္၊ သီးျခားစစ္ဆင္ေရး
ျဖင့္သီးျခားစီသိမ္းပိက
ု ခ
္ ဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ကိလ
ု န
ို ီေခတ္တေလွ်ာက္လံုးတြင္
သီးျခားအုပခ
္ ်ဳပ္ေရးစနစ္ႏင
ွ ့္ သီးျခားဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားျဖင့္ သီးျခားစီ
အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ Chin Hills Regulation,၊ ကခ်င္လူမ်ိဳး
မ်ားအတြက္ Kachin Hills Tribes Regulation,၊ ရွမ္းျပည္အတြက္ Federated Shan
State Act ဟူေသာ ဖဲစ
ြ႔ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားျဖင့္ အုပခ
္ ်ဳပ္ခဲသ
့ ည္။ ထိန
ု ည္း
တူ ၿဗိတသ
ိ ွ်ကိလ
ု န
ို ီေခတ္မတိင
ု မ
္ ီ ျမန္မာမင္းမ်ား ပိင
ု ဆ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ေသာ နယ္ေျမမ်ားကို
အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ “Burma Act” ဟူေသာ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတရပ္ကို သီးျခား
ေရးဆဲြျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္၏ အႏွစ္သာရသည္ သီးျခားစီျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးရပိုင္ခြင့္ ရွိေသာ

လူမ်ိဳးမ်ားက သီးျခားစီလြတ္လပ္ေရး ရယူၿပီး သီးျခားျပည္ေထာင္မ်ားကို ထူေထာင္
ျခင္းမျပဳဘဲ၊ မိမိတို႔ ျပည္ေထာင္မ်ားကို မိမိတို႔ဆႏၵအေလ်ာက္ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္း၍
ျပည္ေထာင္မ်ားကုိ “စု” ထားသည့္ “ျပည္ေထာင္စ”ု စနစ္ကို အတူတကြ ထူေထာင္ၾက
ရမည္ ဟူေ သာအခ်က္ ပ င္ ျဖစ္ ပါသည္ ။ ထို သို ႔ ပူးေပါင္း ရာတြ င္ လ ည္း မိ မိ တို ႔ ဆႏၵ
အေလ်ာက္ လြတလ
္ ပ္စာြ ပူးေပါင္းၾကရမည္ဟေ
ူ သာ လြတလ
္ ပ္စာြ ပူးေပါင္းျခင္း (Volun-
tary Association) ကို အေျခခံမူအျဖစ္ လက္ခံထားၾကသည္။

ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္သည္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္း လူမ်ိဳးမ်ားက ဗမာျပည္ၾကားျဖတ္အစိုးရႏွင့္
“ပူးေပါင္း” ၍ လြတ္လပ္ေရး ရယူၾကရမည္ ဟူေသာ “ပူးေပါင္းေရး” စာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။
ထိသ
ု ပ
႔ို ူးေပါင္းရာတြငလ
္ ည္း တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ဘိုးဘြားပိင
ု န
္ ယ္ေျမမ်ားကို စီမံ
အုပ္ခ်ဳပ္ရာ၌ ထိုလူမ်ိဳးမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို လံုးဝထိ
ပါးျခင္းမရွိေစရဟု ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္၏ အပိဒ
ု ္ (၅) တြင္ ေအာက္ပါအတိင
ု ္း ေဖာ္ျပထားသည္။

"အထက္ပါသေဘာတူညီခ်က္အရ ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီကို တိုးခ်ဲ႕

ဖဲြ႔စည္းမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၏ နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး
တြင္ ယခုရရွခ
ိ စ
ံ ားလ်က္ရွိေသာ ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရးကို မည္သည္န
့ ည္းႏွငမ
့္ ဆို
တစံတ
ု ရာလက္လတ
ြ ္ေစရန္ အဆိပ
ု ါ ေကာင္စက
ီ ျပဳလုပ္ျခင္း မရွိေစရ။ ေတာင္
တန္းေဒသမ်ားအတြက္ နယ္တင
ြ ္း အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရာႏႈန္း
အျပည့္အဝရွိေစရမည္ ဟူေသာ "မူ" ကို သေဘာတူညီၾကသည္။"
 ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ပူးေပါင္းေရးစာခ်ဳပ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ထိုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုၾက
သည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ပူးေပါင္း၍ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္တခုကို ထူေထာင္ၾကေသာ
အခါ မည္သို႔မည္ပံု အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းၾကရမည္ ဟူေသာ “ပူးေပါင္းျခင္းနည္းလမ္း”
အေသးစိတ္ကိုမူ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ထဲတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ထို “ပူးေပါင္း
ေရးနည္းလမ္း” ကို သီးျခားရွာႀကံရယူေဖာ္ေဆာင္ရန္ “ေတာင္တန္းေဒသမ်ားစံစ
ု မ္းေရး
ေကာ္မရွင”္ (Frontier Areas Commission of Enquiry - FACE) ကို ဖဲစ
႔ြ ည္းခဲပ
့ ါသည္။
FACE သည္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္တြင္ သေဘာတူထားသည့္အတိုင္း ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္
ဗမာျပည္ ၾကားျဖတ္အစိုးရတို႔ ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရး ရယူၿပီးေနာက္ အခ်င္းခ်င္း
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူလက္တဲြေနထိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္တခုကို မည္သို႔မည္ပံု ပူးေပါင္း
ထူေထာင္ၾကရမည္နည္း … ဟူေသာ “ပူးေပါင္းေရးနည္းလမ္း”ကို ရွာေဖြရန္ ဖဲြ႔စည္း
ခဲ့ေသာေကာ္မရွင္တရပ္ျဖစ္ပါသည္။

ထို ေကာ္မရွငသ
္ ည္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား အပါအဝင္ အျခားတိင
ု ္းရင္းသား
လူမ်ိဳးမ်ား၏ ဆႏၵသေဘာထားမ်ားကိပ
ု ါ ခံယ၍
ူ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္တင
ြ ္ သေဘာတူလက္မတ
ွ ္
ေရးထိုးခဲၾ့ ကေသာ “ပူးေပါင္းေရးမူ” ကို မည္သမ
႔ို ည္ပံု အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည္နည္း
ဟူေသာ “ပူးေပါင္းေရးနည္းလမ္း” ကို တင္ျပရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို ေကာ္မရွင၏
္ အစီရင္
ခံစာတင္ျပခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ အသစ္ဖဲြ႔စည္းထူေထာင္မည့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ
ေတာ္၏ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ ု ၾကာင့္ ပင္လံု
ု ေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြျပ႒ာန္းရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိ႔ေ
ကတိကဝတ္မ်ား ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္တခုတည္းကို ၾကည္၍
့ မရေပ။ ပင္လံု
စာခ်ဳပ္ႏွင့္အတူ ေတာင္တန္းေဒသ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ၁၉၄၇
တြင္ ေရးဆဲြျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားကို သံုးပြင့္ဆိုင္
စုေပါင္း ေလ့လာၾကည့္႐ႈမွသာ အဓိပၸာယ္ျပည့္စံုႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ထိန
ု ည္းတူ ပင္လက
ံု တိကဝတ္မ်ားသည္ ဘယ္အဆင္မ
့ ွာေဖာက္ဖ်က္သြားခဲသ
့ ည္
ဟူ ေသာ အခ်က္မ်ားကို ေလ့လာရာတြငလ
္ ည္း ေတာင္တန္းေဒသစံစ
ု မ္းေရးေကာ္မရွင္
၏ လုပင
္ န္းေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ်က္မ်ားႏွင့္ ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းခ်က္မ်ားကိပ
ု ါ နားလည္သေဘာ
ေပါက္ရန္ လိုအပ္ပါမည္။ သို႔မွသာ ၁၉၄၇ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ အားနည္းခ်က္၊
အားသာခ်က္မ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဝဖန္သံုးသပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ “ပူးေပါင္းေရး” ျဖစ္သည္။ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားက

မိမတ
ိ ႔၏
ို ဘိုးဘြားပိုင္နယ္ေျမမ်ားကို မိမိတ႔၏
ို ဆႏၵအေလ်ာက္ အခ်င္းခ်င္း လြတလ
္ ပ္
စြာ ပူးေပါင္း၍ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္တခုကို အတူတကြ ထူေထာင္ၾကရမည္ ဟူေသာ ရည္
ရြယခ
္ ်က္တခုတည္းသာ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္တင
ြ ္ ပါရွသ
ိ ည္။ ထိသ
ု ႔ို မိမတ
ိ ၏
႔ို လြတလ
္ ပ္ေသာ
ဆႏၵသေဘာထားအတိုင္း အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္း၍ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္တခု အတူတကြ
ထူေထာင္ရန္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ဟုေခၚဆိုေသာ ဖက္ဒရယ္
စနစ္၏မူရင္းအဓိပၸာယ္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဖက္ဒရယ္ (Federal) ဟူေသာ စကားသည္
လက္တင္စကား “Fides” ႏွင့္ “Foedus” မွ ဆင္းသက္လာပါသည္။ အဓိပၸာယ္မွာ
သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ပဋိညာဥ္ျပဳျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္သည္ အခ်င္း
ခ်င္း ပူးေပါင္း၍ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၾကသည္ ဟူေသာ “ပဋိညာဥ္” ျပဳျခင္းပင္
ျဖစ္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ေခၚ ဖက္ဒရယ္စနစ္သည္ “ပူးေပါင္းျခင္း” စနစ္ျဖစ္ပါလ်က္

ျပည္ေထာင္စသ
ု မိင
ု ္းတြင္ ယင္းကို မွားယြင္းစြာ အဓိပယ
ၸ ဖ
္ င
ြ ဆ
့္ ခ
ို ပ
ဲ့ ါသည္။ အထူးသျဖင့္
၁၉၆၂ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ႏိင
ု င
္ ံေတာ္အာဏာကို လက္နက္ျဖင့္ မတရား
သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ခဲြထြက္ေရးစနစ္ႏွင့္ ပူးတဲြ၍ မမွန္မကန္ဝါဒ
ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ားစုေသာ ျပည္သူလူထုက “ဖက္ဒရယ္စနစ္” ကို
“ခဲြထြက္ေရးစနစ္” ဟု မွားယြင္းစြာ နားလည္မွတ္ယူခဲ့ၾကသည္။

ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ခဲြထြက္ေရးစနစ္ႏွင့္ ထင္ေယာင္ထင္မွား ေရာစပ္ေပးေသာ

အခ်က္သည္လည္း မည္သည္အ
့ ေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံု အေျခခံဥပေဒ
တြင္ “ခဲြထြက္ေရး” ပုဒ္မကို ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းခဲ့သနည္း ဟူေသာအခ်က္ကို သေဘာ
မေပါက္၊ နားမလည္ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၄၇ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒတြင္
ခဲြထြက္ခြင့္ပုဒ္မကို ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္းမွာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ေၾကာင့္ မဟုတ္ေပ။
ဖက္ဒရယ္သည္ ခဲြထြက္ေရး မဟုတ္၊ ပူးေပါင္းေရးသာ ျဖစ္သည္။

၁၉၄၇ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ခဲြထြက္ခြင့္ပုဒ္မကို ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္း

သည္ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္တင
ြ ္ လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးခဲၾ့ ကေသာ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္း ေခါင္းေဆာင္
မ်ားႏွင့္ ဗမာျပည္ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ (Chief Minister) ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
တို႔အၾကား “ႏိုင္ငံေရးအေပးအယူ” လုပ္သည့္ ႏိုင္ငံေရး စကားလံုးသာ ျဖစ္ပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကို သီးျခားစီျဖင့္

လြတလ
္ ပ္ေရးမယူဘဲ ဗမာျပည္ၾကားျဖတ္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းရယူရန္ စည္းရံုးဆဲြေခၚခဲ့
စဥ္က “ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ ဗမာျပည္ၾကားျဖတ္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း
၍ လြတ္လပ္ေရးရယူၿပီး ေနာင္တြင္ စိတ္ဆႏၵ မျပည့္ဝ၊ မေက်နပ္ပါက (၁ဝ) ႏွစ္ၾကာ
လွ်င္ ျပန္လည္ခဲြထြက္သြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထို ကတိကို ခိုင္မာေစရန္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ
ဥပေဒတြင္ ထည္သ
့ ြင္းျပ႒ာန္းေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အာမခံခဲပ
့ ါသည္။ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္
ဆန္းသည္ သူေပးထားသည့္ ကတိကို တည္ခဲ့ပါသည္။ ထိုကတိသည္ “ခဲြထြက္ခြင့္”
ျဖစ္၍ ယင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။
 ဖက္ဒရယ္စနစ္ႏွင့္ ခဲြထြက္ခြင့္တို႔ကို မမွန္မကန္ ေရာစပ္ၿပီး အဓိပၸာယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး
မွားယြင္းဖြင့္ဆိုခဲ့ေသာေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔တိုင္းျပည္တြင္ အႏွစ္ (၆ဝ) ေက်ာ္ ျပည္တြင္း
စစ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနခဲ့ရသည္။ အႏွစ္ (၆ဝ) ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္မ်ားကို ရပ္စဲၿပီး ပင္လံု
တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တိုငး္ ရင္းသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား ေမွ်ာ္မွနး္ ခဲေ
့ သာ
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ ႏိင
ု ္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စဖ
ု ြား
တိင
ု ္းရင္းသား ျပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု ားလံုးထံတင
ြ ္ တာဝန္ရပ
ွိ ါသည္။ ထို တာဝန္ကို ေက်ပြန္
စြာ ထမ္းေဆာင္ရန္ ဤစာအုပက
္ အေထာက္အကူျပဳပါလိမမ
့္ ည္ဟု ေမွ်ာ္လင္မ
့ ပ
ိ ါသည္။

ဤစာအုပက
္ ို သကၠရာဇ္ ၂ဝဝ၁ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယဥ
ွ တ
္ ဲြေနထိင
ု ္ေရးမွ
စစ္မန
ွ ္ေသာ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ဆသ
ီ ”႔ို ဟူေသာ စာစဥ္၏ တတိယတဲြအျဖစ္ ထုတ္ေဝ
ခဲပ
့ ါသည္။ ထိစ
ု ဥ္က တိင
ု ္းရင္းသားလက္နက္ကင
ို ္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးစခန္းမ်ားႏွင့္ နယ္စပ္
ေဒသမ်ားတြင္သာ ျဖန္႔ခ်ိႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ယခု ျပည္တြင္းတြင္ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူ
တရပ္လံုး ဖတ္႐ႈေလ့လာႏိုင္ရန္ ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခြင့္ ရရွိေသာေၾကာင့္ ဝမ္းသာ
မိပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။

ေဒါက္တာ လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္း

(Dr. Lian H. Sakhong)
ခ်င္းမိုင္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ
သကၠရာဇ္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၉) ရက္
 တတိယအႀကိမ္ထုတ္ေဝျခင္း အမွာစာ

(၁)

ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္တြင္

ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္လုံျမဳိ႕၌ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အရ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္

ခဲ့ေသာႏိင
ု င
္ ံျဖစ္ပါသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို အျပည္အ
့ ဝ ျပန္လည္ အေကာင္

အထည္ မေဖာ္ႏင
ို ္ေသးေသာေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ ျပည္တင
ြ ္းစစ္ႏင
ွ ့္ ရင္ဆင
ို ္

ေနရၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတို႔က ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အျပည့္အဝအေကာင္

အထည္ ေဖာ္ရန္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆင္ႏႊဲေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္တြငပ
္ ါရွသ
ိ ည့္ အခ်က္ (၉) ခ်က္အနက္၊ ယေန႔အခ်ိနတ
္ ြင္ မရမက

ျပန္လည္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လိုအပ္ေနသည့္ အဓိက အခ်က္ (၂) ခ်က္ ရွိပါ

သည္။ ယင္းတို႔မွာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၅) ႏွင့္ အပိုဒ္ (၇) တို႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ပင္လုံ

စာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၅) သည္ ထိုစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္

ရွမ္းတို႔သာမက ျပည္ေထာင္စုႀကီးအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္လ်က္ရွိၾကကုန္ေသာ တိုင္း

ရင္းသားလူမ်ဳိး ေပါင္းစုံေနထိင
ု ရ
္ ာ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားဟု ယခင္က ေခၚေဝၚခဲသ
့ ည့္

ျပည္နယ္မ်ား၏ နယ္တြင္းအုပခ
္ ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြငအ
့္ ေရး အျပည့္

အဝ ရွိေစရမည္ဟူေသာအခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား

ေနထိုင္ရာေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ "ယခု ခံစားလ်က္ရွိေသာ နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္

ေရးအာဏာကို မည္သည္န
့ ည္းႏွငမ
့္ ွ် လက္လတ
ြ ဆ
္ ုံး႐ႈံးျခင္း မရွိေစရ" ဟူေသာအခ်က္

ပါရွိပါသည္။

၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ေန႔၊ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့စဥ္က "ယခု

ခံ စားလ်က္ ရွိေ သာ နယ္ တြ င္း အု ပ္ ခ်ဳပ္ေ ရးအာဏာ" ဆို သ ည္ မွာ ကို လို နီေ ခတ္
တေလွ်ာက္လုံး ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္မ်ားတြင္ ခံစားက်င့္သုံးပိုင္ခြင့္ရွိေသာ ႏိုင္ငံ

ေရးအာဏာမ်ားကို ဆိုလိုျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုႏိုင္ငံေရးအာဏာမ်ားသည္ ထိုနယ္

မ်ားတြင္ က်င့္သုံးရန္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီအစိုးရက ေရးဆြဲျပ႒ာန္းေပးခဲ့ ေသာ ဖြဲ႕စည္းပုံ

အေျခခံဥပေဒမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ 1895 Kachin Hills Tribes Regulation၊ 1896 Chin

Hills Regulation ႏွင့္ 1922 Federated Shan States Act တို႔ထံမွ ဆင္းသက္လာ

ခဲ့ၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာမ်ားပင္ျဖစ္ၾကပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၅) တြင္ ပါရွိေသာ "နယ္စပ္ေဒသမ်ား၏ နယ္

တြင္းအုပခ
္ ်ဳပ္ေရးတြင္ ယခုခစ
ံ ားလ်က္ရွိေသာ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးကို မည္သည္နည္းႏွငမ
့္ ဆို

တစုံတရာလက္လြတ္ဆုံး႐ႈံးရန္ အဆိုပါေကာင္စီက ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိေစရ" ဟူေသာ

အခ်က္သည္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္တတ

႔ို င
ြ ္ ထိအ
ု ခ်ိန္ (၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ )္ တြင္ က်င္သ
့ ုံး

လ်က္ရွိေသာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ 1895 Kachin Hills Tribes

Regulation၊ 1896 Chin Hills Regulation ႏွင့္ 1922 Federated Shan States

Act တိက
႔ု ို ဘယ္ေသာအခါမွ် ဖ်က္သမ
ိ ္းျခင္းမျပဳရ။ ထိဖ
ု ြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒမ်ားက

အပ္ႏွင္းထားေသာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာမ်ားကို မည္သည့္နည္း

ႏွင့္မွ် လက္လြတ္ဆုံး႐ႈံးျခင္း မရွိေစရ။ ထို႔အျပင္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္တို႔၏ နယ္

တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အဝ ရွိေစရမည္ဟူေသာအခ်က္

မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၇) သည္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔သာမက နယ္စပ္ေဒသရွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတို႔ကို

ဒီမက
ို ေရစီအခြငအ
့္ ေရး အျပည္အ
့ ဝ ခံစားက်င္သ
့ ုံးခြငရ
့္ ွိေစရမည္ဟူေသာအခ်က္ ျဖစ္

ပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ "နယ္စပ္ေဒသမ်ား၏ နယ္သန
ူ ယ္သားတိသ
႔ု ည္ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ို င
္ ံ

မ်ားတြင္ အေျခခံအခြင့္အေရးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္

ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို အျပည့္အဝခံစားက်င့္သုံးခြင့္ ရွိေစရမည္"ဟု ပင္လစ

ုံ ာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၇)

တြင္ အတိအလင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။

ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားကို ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္

နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အဝ ရွိေစရမည္ဟူေသာ
ႏိုင္ငံေရးအာမခံခ်က္မ်ားကို ေပးထားခဲ့ေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရး ရရွိခံစားသည့္

အခ်ိန္မွ ယေန႔တိုင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အျပည့္အဝအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရွိ

ေသးေပ။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အျပည့္အဝအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရွိ႐ုံသာမက

ကိလ
ု န
ို ီေခတ္၌ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းျပည္တတ
႔ို င
ြ ္ ခံစားက်င္သ
့ ုံးပိင
ု ခ
္ င
ြ ရ
့္ ွိေသာ ႏိင
ု င
္ ံေရး

အာဏာမ်ားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားကိုပါ လက္လြတ္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရပါ

သည္။ အဆိုးဆုံးမွာ ကိုလိုနီေခတ္၌ မိမိတို႔နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ က်င့္သုံးရန္

ေရးဆြဲျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ျပည္နယ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားကိုပင္လွ်င္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္

တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည့္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ား လက္လြတ္ဆုံး႐ႈံးခဲ့

ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုလိုနီေခတ္တေလွ်ာက္လုံး ခံစားက်င့္သုံးပိုင္ခြင့္ရွိ၍ ပင္လုံ

စာခ်ဳပ္တြင္ အတိအလင္းအာမခံခ်က္ေပးထားသည့္ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္

တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ နယ္တင
ြ ္းအုပခ
္ ်ဳပ္ေရးတြင္ ခံစားက်င္သ
့ ုံးပိင
ု ခ
္ င
ြ ရ
့္ ွိေစရမည္

ဟု ကတိေပးခဲ့ေသာ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသား

လူမ်ဳိးေပါင္းစုံက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲၿပီး ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာ

ျပည္တြင္းစစ္ကို ရင္ဆိုင္ေနရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာေနၿပီျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးအတြက္

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို အျပည္အ
့ ဝအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လိအ
ု ပ္ပါသည္။ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္
ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ကို

အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအျဖစ္ ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဒီမို

ကေရစီႏင
ွ ဖ
့္ က္ဒရယ္စနစ္တက
႔ို အ
ို ေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စႀု ကီးတည္ေဆာက္ရန္ ဒီမို

ကေရစီအေျခခံမမ
ူ ်ားႏွင့္ ဖက္ဒရယ္အေျခခံမမ
ူ ်ားကို ေဖာ္ထတ
ု ၿ္ ပီး ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကသ
ဲ့ ႔ို

ေသာ"ျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာတူစာခ်ဳပ္"အျဖစ္ လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးေစရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ "တစ္ႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA)" ကို

အေျခခံ၍ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ "ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ဳိး

သားတန္းတူေရးႏွင့္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို အျပည္အ
့ ဝ အာမခံခ်က္

ေပးႏိုင္သည့္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ကို အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုကို ထူ

ေထာင္ရမည္"ဟု အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

***
 ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ႏွစ္

ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရပါသည္။ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္

တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ႏွင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္မ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး ဒီမိုကေရစီ

စနစ္ ဆိတ္သုဥ္းခဲ့ရပါသည္။ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ား ပိတ္ပင္ဟန္႔တားမႈေၾကာင့္

သမိင
ု ္းအမွနက
္ ို လူထတ
ု ရပ္လုံး သိရန
ွိ ားလည္ခင
ြ ့္ မရရွိႏင
ို ခ
္ ၾဲ့ ကေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ပင္လုံ

စာခ်ဳပ္ကို အဓိပၸာယ္ဖင
ြ ဆ
့္ ရ
ို ာတြင္ ဝိဝါဒကြဲျပားမႈ မ်ားစြာရွခ
ိ ပ
ဲ့ ါသည္။ ထိဝ
ု ဝ
ိ ါဒကြဲျပားမႈ

မ်ားအနက္ တခ်ဳိ႕သည္ သမိုင္းဆိုင္ရာ ဝိဝါဒကြဲျပားမႈမ်ားျဖစ္၍ တခ်ဳိ႕သည္ ႏိုင္ငံေရး

အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုပုံခ်င္း မတူေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ဝိဝါဒကြဲျပားမႈမ်ားျဖစ္ပါ

သည္။ သို႔ရာတြင္ အားလုံးသည္ ဆက္စပ္မႈရွိေနၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းဝိဝါဒ

ကြဲျပားမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ႏိင

ု င
္ ံေရးဆိင
ု ရ
္ ာေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ သမိင
ု ္းဆိင
ု ရ
္ ာေမးခြန္း

မ်ားဟူ၍ (၂) ပိုင္းခြဲကာ အက်ဥ္းခ်ဳံးတင္ျပသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။

(၂)

(၁) ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာေမးခြန္းမ်ား

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို အေျခခံ၍ တည္ေဆာက္ထားေသာ ျပည္ေထာင္စတ
ု ည္ေဆာက္

ေရးသမိင
ု ္းကို ေလ့လာသုံးသပ္ပါက အဆင့္ (၃) ဆင္က
့ ို အေျခခံ၍ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး

ကို ထူေထာင္ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါသည္။ ယင္းအဆင့္ (၃) ဆင့္မွာ-

(က) ပထမအဆင့္- ပူးေပါင္းေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းျခင္း [ပင္လည

ုံ လ
ီ ာခံက်င္းပ

၍ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း]

(ခ) ဒုတိယအဆင့္- ပူးေပါင္းေရးနည္းလမ္းကို ရွာေဖြျခင္း [နယ္စပ္ေဒသ စုစ

ံ မ္း

ေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္း၍ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ဆႏၵ

သေဘာထားကို ေတာင္းခံျခင္းႏွင့္ F A C E အစီရင္ခစ

ံ ာ]

(ဂ) တတိယအဆင့္- လြတ္လပ္ေရး ရယူျခင္း [တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကို

ေခၚယူက်င္းပ၍ ႏို င္ ငံေ တာ္ဖြဲ ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥ ပေဒကို

ေရးဆြဲျပ႒ာန္းျခင္း]
 ထိအ
ု ဆင့္ (၃) ဆင္စ
့ လုံးတြင္ ႏိင
ု င
္ ံေရးအရ အားသာခ်က္မ်ားႏွင့္ အားနည္းခ်က္

မ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ အဓိကအားသာခ်က္မွာ တိုေတာင္းလွေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္း

ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္မႈႏင
ွ ့္ လြတလ
္ ပ္ေရး ရယူႏင
ို ခ
္ ဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဓိက

အားနည္းခ်က္မွာ အသစ္ထူေထာင္မည့္ ျပည္ေထာင္စု၏အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္လာၾက

ေသာ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏အနာဂတ္ကို ႏိင
ု င
္ ံေရးအရ အာမခံခ်က္ေပးႏိင
ု သ
္ ည့္

အဆင့္အထိ အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ျခင္း မရွိဘဲ၊ ျပည္ေထာင္စုကို အလြယ္

တကူ တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိက

ု သ
ဲ့ ႔ို တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏အေရး

ကို အေသးစိတ္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ခိုင္မာ၍ အာမခံခ်က္ရွိေသာ သေဘာတူ

ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ကာ ထိုသေဘာတူဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သူမွ် မခ်ဳိး

ေဖာက္ရဟု ပဋိညာဥ္ျပဳျခင္းကို အေသးစိတ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ထိုကဲ့သို႔

အေသးစိ တ္ သေဘာတူ ညီ ခ်က္ မ်ား မခ်မွ တ္ႏို င္ ခဲ့ေ သာေၾကာင့္ ပင္ လုံ ညီ လာခံ မွ

တို င္းျပဳျပည္ျ ပဳလႊ တ္ေ တာ္ အ ထိ အဆင့္ ဆ င့္ေ သာ ႏို င္ ငံေ ရးေဆြးေႏြး မႈ မ်ားတြ င္

ဗမာလူမ်ဳိးမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဖ.ဆ.ပ.လ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၏ ႏႈတ္စကားကို

တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပင္လုံကတိကဝတ္မ်ားဟု ယေန႔တိုင္ အခ်င္းခ်င္း

အျငင္းပြားေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုအျငင္းပြားမႈမ်ား ျပင္းထန္လာေသာအခါ စားပြဲ

ခုံေပၚတြင္ က်င္းပေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲအဆင့္ကို ေက်ာ္လြန္၍ စစ္ေျမျပင္တြင္

ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္အဆင့္သို႔ ကူးေျပာင္း

သြားခဲ့ပါသည္။

ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ အေရးႀကီးသည့္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး ႀကဳိးပမ္းမႈ ကာလ

အဆင့္ (၃) ဆင့္စလုံးတြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအား မည္ကဲ့သို႔ဥေပကၡာျပဳခဲ့

ေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဖန္တီးခဲ့ေၾကာင္းကို ျပန္လွန္သုံးသပ္

တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။

***
 (က) ပထမအဆင့္- ပူးေပါင္းေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းျခင္း

(ပင္လုံညီလာခံ က်င္းပျခင္းႏွင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း)

ပင္လုံစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရျခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္

မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔က သီးျခားစီလြတ္လပ္ေရးရယူ၍

သီးျခား အမ်ဳိးသားႏိင
ု င
္ ံေတာ္မ်ားကို သီးျခားစီထူေထာင္ျခင္း မျပဳဘဲ၊ ၾကားျဖတ္ျမန္မာ

ျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရးကို အတူတကြရယူကာ တန္းတူရည္တူ

ပူးေပါင္းေသာ ျပည္ေထာင္စုကို အတူတကြထူေထာင္ေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္

ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရျခင္း၏ အႏွစ္သာရသည္ "ပူးေပါင္းျခင္း" ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ထို ကဲ့ သို ႔ တို င္း ရင္း သားလူ မ်ဳိး မ်ားႏွ င့္ ၾကားျဖတ္ျ မန္ မာအစိုး ရတို ႔ ပူးေပါင္း ၍

လြတ္လပ္ေရးကို အတူတကြရယူရန္ ပင္လုံညီလာခံကို ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ က်င္းပခဲ့

ပါသည္။ ပထမပင္လုံညီလာခံကို ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၁) ရက္မွ (၁၂) ရက္ေန႔

အထိ က်င္းပၿပီး၊ ဒုတိယပင္လုံညီလာခံကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၆) ရက္ေန႔

မွ (၁၂) ရက္ေန႔အထိ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္လုံၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ပါသည္။ ထို

ညီလာခံႏစ
ွ ခ
္ အ
ု ၾကားတြင္ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားက လူမ်ဳိးအလိက
ု ္ ႏွီးေႏွာတိင
ု ပ
္ င္မႈ

မ်ားႏွင့္ ညီလာခံမ်ား သီးျခားက်င္းပခဲၾ့ ကပါသည္။ သိရ

႔ု ာတြင္ ဤအမွာစာတြင္ ဒုတယ
ိ

ပင္လုံညီလာခံကာလအတြင္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္

မႈမ်ားႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ထပ္မံေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ားကိုသာ တင္ျပသြား

မည္ျဖစ္ပါသည္။

ဒုတိယအႀကိမ္ပင္လုံညီလာခံႀကီးကို ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၆) ရက္ေန႔တြင္

စတင္ ခဲ့ ပါသည္ ။ သို ႔ေ သာ္ ပထမေန႔ တြ င္ ကခ်င္ႏွ င့္ ရွ မ္း ကို ယ္ စားလွ ယ္ မ်ားသာ

တက္ေရာက္၍ ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ျခင္းမရွိေသးေပ။ ထိုပထမေန႔ နံနက္

ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗမာျပည္

ၾကားျဖတ္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ လြတလ

္ ပ္ေရးအတူတကြ ရယူမည္ဆပ
ို ါက ေအာက္ပါ

အေျခခံမမ
ူ ်ားအတိင
ု ္း "ပူးေပါင္း" ရန္ ဆုံးျဖတ္ခၾဲ့ ကပါသည္။ ထိဆ
ု ုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင-္

(၁) ဗမာတို႔ႏွင့္ အဆင့္အတန္းတူ၊ အခြင့္အေရးတူ၊ ရပိုင္ခြင့္တူ၊ ဒီမိုကေရစီ

က်က် ခံစားခြင့္ရွိရမည္။
 (၂) ဘု ရ င္ ခံ ၏ အမႈေ ဆာင္ေ ကာ္ မ တီ တြ င္ ပါဝင္ေ ဆာင္ ရြ က္ ၾ ကေသာ ရွ မ္း

ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္ကယ
ို စ
္ ားလွယတ
္ သ
႔ို ည္ မိမတ
ိ လ
႔ို မ
ူ ်ဳိးအသီးသီး၏

ျပည္တြင္းေရးရာအားလုံးအတြက္ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ၾကရမည္။ ထို႔

အျပင္ ကာကြယ္ေရး၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၊ မီးရထား၊ အေကာက္အခြန္ အစရွိ

ေသာ အားလုံးႏွ င့္ သ က္ ဆို င္ သ ည့္ ကိ စ ၥ မ်ားအတြ က္ အားလုံး စုေ ပါင္း

တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ရမည္။

(၃) ကခ်င္တို႔က သီးျခားကခ်င္ျပည္ အလိုရွိေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ဤ

ေကာ္မတီက ေထာက္ခံသည္။

(၄) ဗမာျပည္အစိုးရႏွင့္ ၿဗိတသ

ိ ွ်အစိုးရတိ၏
႔ု (ေအာင္ဆန္း-အတ္တလီစာခ်ဳပ္)

သေဘာတူညီခ်က္မ်ားသည္ ရွမ္း၊ ကခ်င္တို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ျခင္း မရွိေစရ။

(၅) လြ တ္ လ ပ္ေ ရး ရရွိ ၿ ပီး သည့္ေ နာက္ "ျပည္ေ ထာင္ စု " မွ ခြဲ ထြ က္ လို က ခြဲ

ထြက္ခြင့္ရွိေစရမည္။

ပင္လုံညီလာခံသို႔ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၆) ရက္ေန႔ ညတြင္ ေရာက္ရွိလာၾက

ေသာ ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၇) ရက္ေန႔တြင္ ထပ္မံ၍ ေဆြးေႏြး

ေသာအခါ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ သေဘာတူညီခ်က္

(၅) ရပ္ကို ထပ္မအ

ံ တည္ျပဳၿပီး ခ်င္းကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား ေတာင္းဆိထ
ု ားေသာ ေအာက္

ပါ (၃) ခ်က္ကို ထပ္မံျဖည့္စြက္၍ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကပါသည္။

ယင္း (၃) ခ်က္မွာ-

(၁) ဗဟိုအခြန္ေတာ္ေငြႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ရွမ္းတို႔ ခံစားရေသာအခြင့္အေရးႏွင့္

ရပိုင္ခြင့္ အားလုံးတို႔အတိုင္း ခ်င္းႏွင့္ ကခ်င္တို႔ကလည္း လူဦးေရအလိုက္

ခံစားခြင့္ရွိေစရမည္။

(၂) ခ်င္းေဒသတြင္ ဘ႑ာေရး မလုမ

ံ ေလာက္ရခ
ွိ ဲ့ေသာ္ ျမန္မာျပည္အခြန္ေတာ္

ဆက္ေငြမ်ားမွ ျဖည့္တင္းသုံးစြဲရမည္။

(၃) ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ေသာ ေတာင္တန္းသားမ်ား

စည္းလုံးညီၫြတ္ေရးဦးစီးအဖြဲ႕၏ အမႈေဆာင္ေကာ္မတီတရပ္ကို ဖြဲ႕စည္း

 ရမည္။ ၎အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၌ ေတာင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာျပည္

အစိုး ရတို ႔ အ ၾကားတြ င္ ေပၚေပါက္ သ မွ်ေသာ ေပၚလစီ ဆို င္ ရာကိ စ ၥ ရ ပ္

အားလုံးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အဆုံးအျဖတ္ေပးႏိုင္ေသာအာဏာအျပည့္အစုံ ရွိ

ရမည္ဟူေသာ အခ်က္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔ သေဘာတူဆုံးျဖတ္ထားေသာ အခ်က္ (၈) ခ်က္သည္

ဗို လ္ ခ်ဳပ္ေ အာင္ ဆ န္း ဦးေဆာင္ေ သာ ၾကားျဖတ္ျ မန္ မာျပည္ အ စိုး ရႏွ င့္ ေဆြးေႏြး ၍

လြတ္လပ္ေရး အတူတကြရရယူရန္ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိပါက ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္

ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရန္ ျပင္ဆင္ထားေသာအခ်က္မ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္

ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းတို႔က ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ပင္လုံစာခ်ဳပ္

တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပ၍ ၾကားျဖတ္ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး အတူတကြ ရယူ

ကာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္သစ္တခုကို အတူတကြထူေထာင္ေရးအတြက္ အေျခခံ

ရမည့္ "ပူးေပါင္းေရးအေျခခံမူမ်ား" ျဖစ္သင့္ပါသည္။

သို ႔ ရာတြ င္ ထို သေဘာတူ ညီ ခ်က္ (၈) ရပ္ လုံး မွာ ဗို လ္ ခ်ဳပ္ေ အာင္ ဆ န္းႏွ င့္

ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေသာအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ႏႈတ္အားျဖင့္သာ တခုခ်င္း ျပန္

လည္ရွင္းလင္းတင္ျပၿပီး ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္း မျပဳႏိုင္ေတာ့ေပ။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ျပန္လည္ရွင္းလင္းရာတြင္-

(၁) ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၁) ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗမာတို႔ႏွင့္ အဆင့္အတန္းတူ၊ အခြင့္

အေရးတူ၊ ရပိုင္ခြင့္တူ၊ ဒီမိုကေရစီက်က် ခံစားခြင့္ရွိေစရမည္ဆိုသည့္

အခ်က္ႏင
ွ ပ
့္ တ္သက္၍ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက လြတလ
္ ပ္ေရး ရၿပီးေနာက္

အဆင့္အတန္း ခြဲျခားျခင္း မရွိေစရန္ႏွင့္ အားလုံးတန္းတူရည္တူ ခံစားခြင့္

ရွိေစရန္ အစည္းအေဝးႀကီးတြင္ အာမခံခ်က္ေပးေၾကာင္း ေျပာၾကားရာ

ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက တခဲနက္ၾသဘာေပးၾကသည္။

(၂) ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၂) ႏွင့္ပတ္သက္၍ မူအားျဖင့္ လက္ခံၿပီး အထူးေျပာစရာ

မရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ ကိယ

ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ားကလည္း ထပ္မံေဆြးေႏြး

ျခင္း မရွိေခ်။
 (၃) ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၃) ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသတြင္ အက်ဳံး

မဝင္သည့္ ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ႏွင့္ ကသာေျမျပန္႔ေဒသမ်ား မပါဘဲ

ကခ်င္ျပည္ဟု ျပည္နယ္တခုအျဖစ္ ရပ္တည္ႏင

ို လ
္ မ
ိ မ
့္ ည္ဟု မိမမ
ိ ယုၾံ ကည္

ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မိမိအေနႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မရွိေသာ္လည္း ကခ်င္လူမ်ဳိး

မ်ား လို လားေတာင့္ တ လ်က္ ရွိ သ ည့္ ကခ်င္ျ ပည္ န ယ္ျ ဖစ္ လာေရးကို

ေလးစား၍ မူအားျဖင့္မိမိလက္ခံေၾကာင္း၊ ယင္းကိစၥကိုလည္း ရက္သတၱ

ပတ္အနည္းငယ္အတြင္း ရန္ကုန္၌က်င္းပမည့္ ဖ.ဆ.ပ.လ ညီလာခံတြင္

မိမိကိုယ္တိုင္ အဆိုတင္သြင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားရာ ကိုယ္စား

လွယ္မ်ားက တခဲနက္ၾသဘာေပးၾကသည္။

(၄) ဆုံးျဖတ္ ခ်က္ (၄) ႏွ င့္ ပ တ္ သ က္ ၍ ေအာင္ ဆ န္း -အတ္ တ လီ စာခ်ဳပ္ ကို

လက္ခံျခင္းမျပဳဟူေသာကိစမ
ၥ ွာ ယခုေဆြးေႏြးေနသည္က
့ စ
ိ ၥႏင
ွ ့္ စပ္ဆင
ို ္ျခင္း

မရွိသျဖင့္ ဤေနရာ၌ ေဆြးေႏြးရန္ မလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားသည္။

(၅) ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၅) ခြဲထြက္ခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက မူ

အားျဖင့္ လက္ခၿံ ပီး ဤအစည္းအေဝးက ဆုံးျဖတ္ႏင

ို မ
္ ည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊

တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တင
ြ ္ တင္သင
ြ ္း၍ ဆုံးျဖတ္ရမည္က
့ စ
ိ ၥျဖစ္ေၾကာင္း

တင္ျပရာ အမ်ားလက္ခံၾကသည္။

(၆) ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၏ ဘ႑ာေငြ ခြဲေဝသုံးစြဲေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍

ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း ကို ဗို လ္ ခ်ဳပ္ေ အာင္ ဆ န္းႏွ င့္ ဦး တင္ ထြ ဋ္ တို ႔ က

ဘ႑ာေငြ ခြဲေဝသုံးစြဲျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အခ်ဳိးက်ခြဲေဝသုံးစြဲရမည္ျဖစ္

ေၾကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ ရွိစဥ္ကထက္ ပို၍ ရရွိေစရ

မည္ဟု အာမခံခ်က္ေပးသည္ဟု ျပန္လည္ရွင္းလင္းသြားသည္။

ဤသိ႔ျု ဖင့္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတိက

႔ု ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္တင
ြ ္ ထည္သ
့ င
ြ ္းေဖာ္ျပရန္ (၂)

ရက္တိုင္တိုင္ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကေသာ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပူးေပါင္းေရး အေျခခံမူ (၈)

ခ်က္ကို ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ၊ ပင္လုံကတိကဝတ္မ်ား

ဟူ၍ အေကာင္အထည္မေဖာ္လိုက္ရေသာ ပင္လုံအိပ္မက္မ်ားအျဖစ္သာ ယေန႔တိုင္

က်န္ရစ္သြားခဲ့ပါသည္။ ပင္လုံညီလာခံက်င္းပ၍ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ရျခင္း၏

အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔၏အနာဂတ္ကို ႏိုင္ငံေရးအရ

အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္သည့္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ကို အေျခခံေသာ ျပည္

ေထာင္စဖ
ု ြဲ႕စည္းေရး အေျခခံမမ
ူ ်ားကို ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္တြင္ အျပည္အ
့ စုံ ထည္သ
့ ြင္း ေဖာ္

ျပႏို င္ျ ခင္း မရွိ ခဲ့ေ ပ။ အမွ န္ စ င္ စ စ္ ကခ်င္ ၊ ခ်င္းႏွ င့္ ရွ မ္း တို ႔ က ပင္ လုံ ညီ လာခံ တြ င္

ေမွ်ာ္လင္ခ
့ ဲ့ေသာ ႏိင
ု င
္ ံေရးဦးတည္ခ်က္မ်ားကို ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက လိမၼာပါးနပ္စြာ

လမ္းေၾကာင္းလႊဲေပးခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပင္လုံတြင္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရး စစ္

မ်က္ႏွာျပင္ ႀ ကီး သည္ တို င္း ရင္း သားလူ မ်ဳိးေပါင္း စုံ တန္း တူ ရ ည္ တူ ပူးေပါင္း သည့္

"ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး အေျခခံမမ

ူ ်ား" ေဖာ္ထတ
ု ္ျခင္း ႏိင
ု င
္ ံေရးစစ္မ်က္ႏွာ

ျပင္မွ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအတြက္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ခံ၏

အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီတြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္းႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ပါဝင္

ႏိင
ု ္ေရးဆိသ
ု ည့္ "ရာထူးရာခံရရွိေရး ႏိင
ု င
္ ံေရးစစ္မ်က္ႏွာျပင္"အျဖစ္သ႔ို ေျပာင္းလဲသြား

ခဲ့ပါသည္။

***

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔ အတူတကြ သေဘာတူဆုံးျဖတ္ထားေသာ ပူးေပါင္းေရး

အေျခခံမူ (၈) ခ်က္ကို ေလ့လာသုံးသပ္ပါက မိမိလိုလားေသာ အခ်က္မ်ားကို က႑

အလိက
ု ္ ခြဲျခားျခင္းမျပဳဘဲ စုေပါင္း၍ လုံးေထြးတင္ျပထားသျဖင့္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

က တခ်ဳိ႕ကိစၥရပ္မ်ားသည္ ပင္လုံညီလာခံႀကီးမွာလွ်င္ပင္ ဆုံးျဖတ္၍ မရေသာကိစၥ

ျဖစ္သည္ဟု လြယ္လင့္တကူ ေခ်ပႏိုင္ခဲ့ပါသည္။

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔၏ သေဘာတူဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၈) ရပ္ကို ေလ့လာပါက

ေအာက္ပါအတိုင္း၊ ဦးဆုံး က႑ (၄) ခုျဖင့္ ပိုင္းျခားႏိုင္ပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ-

က႑ (၁)။ ပူးေပါင္းေရးအေျခခံမူမ်ား

၁။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၁)- တန္းတူေရးအေျခခံမူ။

၂။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၂)- ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း (Self-rule) ႏွင့္ စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္

ျခင္း (Shared-rule) တို႔ကို အေျခခံေသာ ဖက္ဒရယ္

ျပည္ေထာင္စက
ု ို ထူေထာင္၍ ျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္ ျပည္နယ္
မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေဝက်င့္သုံးျခင္း ရရွိေစရမည္ဆို

သည့္ ဖက္ဒရယ္အေျခခံမူ။
၃။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၅)- ခြဲထြက္ခြင့္။

၄။ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၇) ရက္ေန႔

ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၁)- အခြနဘ

္ ႑ာမ်ား ခြဲေဝသုံးစြဲျခင္း၊ ဖက္ဒရယ္စနစ္ အရက်င့္

သုံး ရမည့္ အခြ န္ႏွ င့္ ဘ ႑ာ ခြဲေ ဝသုံး စြဲျ ခင္း (Fiscal

Federation)။

က႑ (၂)။ ျပည္နယ္တခုခ်င္းစီအလိုက္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား

၁။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၃)- ကခ်င္ျပည္နယ္ ရရွိေရး။

၂။ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၇) ရက္ေန႔

ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၂)- ခ်င္းျပည္ဘ႑ာေရးကိစၥ (Fiscal Federation) တြင္ ထည့္

သြင္းႏိုင္မည္။

က႑ (၃)။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတြင္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥ

၁။ ဘုရင္ခအ
ံ မႈေဆာင္ေကာင္စတ
ီ င
ြ ္ ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ရွမ္းတိ႔ု ပါဝင္ေရး။ (ယင္းကိစက
ၥ ို

ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၁) မွ (၅) အထိ ေဖာ္ျပထားပါသည္။)

က႑ (၄)။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား သီးျခားေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥမ်ား

၁။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၄)- ေအာင္ဆန္း-အတ္တလီစာခ်ဳပ္ကိစၥ။

၂။ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၇) ရက္ေန႔

ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၃)- ေတာင္တန္းသားမ်ား စည္းလုံးညီၫတ

ြ ္ေရးအဖြ႕ဲ ဖြ႕ဲ စည္း

ေရးကိစၥ

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအနက္ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပ

ထားေသာ က႑ (၁) တြင္ ပါဝင္သည့္အခ်က္ (၄) ခ်က္ႏွင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အပိုဒ္ (၅)

ႏွင့္ အပိုဒ္ (၇) တို႔ကို ပူးေပါင္းေရးအေျခခံမူမ်ားအျဖစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္ ရွင္းရွင္း

လင္းလင္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ့ပါက တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအေရးေၾကာင့္ ျဖစ္

ေပၚေနေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာျပည္တြင္းစစ္ႀကီးကို ေရွာင္လႊဲေကာင္း ေရွာင္

လႊဲႏိုင္ခဲ့မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ေရးသားရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးစာခ်ဳပ္

စာတမ္း (Political Document) ပုစ

ံ ံျဖင္သ
့ ာ ေရးသား၍ (Legal Document) ပုစ
ံ အ
ံ ရ

အားနည္းေနပါသည္။ ဥပမာ- ဥပေဒစာခ်ဳပ္စာတမ္းပုံစံျဖင့္ ေရးသားခဲ့ပါက ပင္လုံ

စာခ်ဳပ္ အပိဒ
ု ္ (၅) တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ "လက္ရခ
ွိ စ
ံ ားလ်က္ရသ
ွိ ည္"့ ဟူေသာစကား

ရပ္အစား 1895 Kachin Hills Tribes Regulation၊ 1896 Chin Hills Regulation

ႏွင့္ 1922 Federated Shan States Act တိအ

႔ု ရ ခံစားပိင
ု ခ
္ င
ြ ရ
့္ ွိေသာ ႏိင
ု င
္ ံေရးအာဏာ

မ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာမ်ားဟု ဥပေဒေၾကာင္းအရ ခိုင္ခိုင္မာမာေရးသားခဲ့ပါက

ယခုလို တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ

ဥပေဒ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းခြင့္ ရရွိေရးတိအ

႔ု တြက္ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာ လက္နက္ကင
ို ္

ေတာ္လွန္ေရး ဆင္ႏႊဲရန္ လိုအပ္ေနမည္မဟုတ္ပါ။

ထိအ
႔ု ျပင္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ (၉) ခ်က္စလုံးကို ေသခ်ာစြာ ေလ့လာဆန္းစစ္

ၾကည့္ပါက ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၁) မွ (၄) အထိ၊ အပိုဒ္ (၅) ပထမစာေၾကာင္းႏွင့္

အပိုဒ္ (၉) တို႔သည္ ဘုရင္ခံ၏အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔

အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္မ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ေရးျဖစ္၍ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၈) ႏွင့္ (၉) တို႔

သည္ ျပည္နယ္တခုခ်င္းစီႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာကိစၥရပ္မ်ားသာျဖစ္ပါသည္။ ကခ်င္၊

ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔သာမက တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား အသစ္ထူေထာင္မည့္ျပည္ေထာင္စု

တြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္ရာ၌ အေျခခံရမည့္ "ပူးေပါင္းေရးအေျခခံမူ"အတြက္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္

အပိုဒ္ (၅) ႏွင့္ (၇) သည္သာ အဓိကက်ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္သည္

တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ အနာဂတ္အေရးကို ႏိင
ု င
္ ံေရးအရ အျပည္အ
့ ဝ အာမခံခ်က္

မေပးႏိင
ု ခ
္ ဲ့ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ "နယ္စပ္ေဒသစုစ
ံ မ္းေရးေကာ္မတီ" ကို ဖြ႕ဲ စည္း၍ "ပူးေပါင္း

ေရးနည္းလမ္း" (Method of Association) ကို ထပ္မံရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္

ပါသည္။

***
 (ခ) ဒုတိယအဆင့္- ပူးေပါင္းေရးနည္းလမ္းကို ရွာေဖြျခင္း။ (နယ္စပ္ေဒသ

စုံစမ္းေရးေကာ္မတီ- Frontier Areas Committee of Enquiry၊ F A C E )

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စတ
ု ည္ေဆာက္ေရး အဆင့္ (၁) ျဖစ္

သည့္ "ပူးေပါင္းေရး" ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ ပင္လုံညီလာခံကို ေခၚယူၿပီး ပင္လုံစာခ်ဳပ္

ကို ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၁၂) ရက္ေန႔တင

ြ ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏင
ို ခ
္ ပ
ဲ့ ါသည္။ ယခင္ ၿဗိတသ
ိ ွ် ကိလ
ု န
ို ီ

နယ္ (၄) ခုကို ပူးေပါင္း၍ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္တခုကို အတူတကြ ထူေထာင္ရန္ က်င္းပ

ခဲ့ေသာ ပင္လုံညီလာခံႀကီးသည္ (၇) ရက္မွ်သာ ၾကာခဲ့ပါသည္။ ထို (၇) ရက္အတြင္း

ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းတို႔ ႀကဳိတင္၍ သီးျခားက်င္းပေသာ အစည္းအေဝးရက္က (၁) ရက္၊

ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္းတိ႔ု သီးျခားက်င္းပေသာ အစည္းအေဝးက (၂) ရက္ၾကာၿပီး၊ ဗိလ

ု ခ
္ ်ဳပ္

ေအာင္ဆန္း ပင္လသ
ုံ ႔ို ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၈) ရက္ေန႔တြင္ ေရာက္ရၿွိ ပီး ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း

ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ပူးတြဲက်င္းပေသာ အစည္းအေဝးရက္မွာ (၄) ရက္မွ်သာ

ၾကာခဲ့ပါသည္။ ထို (၇) ရက္ (သို႔မဟုတ္) (၄) ရက္အတြင္း အသစ္ထူေထာင္မည့္

တိုင္းျပည္တြင္ ပါဝင္ၾကမည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတို႔၏အနာဂတ္ ကံၾကမၼာ

တခု လုံး ကို အျပည့္ အ စုံ ဆုံးျဖတ္ ရ န္ လုံး ဝမျဖစ္ႏို င္ေ ခ်။ ဗို လ္ ခ်ဳပ္ေ အာင္ ဆ န္း ၏

ႏိုင္ငံေရးလိမၼာပါးနပ္မႈေၾကာင့္ ထို (၄) ရက္အတြင္း ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္းတို႔က သီးျခားစီ

လြတ္လပ္ေရးမယူဘဲ ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရးကို

အတူတကြ ရယူရန္ စည္း႐ုံးႏိုင္ျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ဗမာ (သို႔မဟုတ္) ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား

အတြက္ အလြန္ ႀကီးမားေသာႏိင

ု င
္ ံေရးေအာင္ပြဲတခု ျဖစ္ခဲပ
့ ါသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ပင္လုံ

စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သစ္ထဲသို႔ ပူးေပါင္း

ပါဝင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔သာမက ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ

ႏိုင္ငံအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကကုန္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံ၏အနာဂတ္

အေရးကို လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ဆက္လက္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးရန္ လိုအပ္ခဲ့ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္း "ပူးေပါင္းေရးနည္း

လမ္း"ကို ရွာ ေဖြရန္ "နယ္စပ္ေဒသစုစ

ံ မ္းေရးေကာ္မတီ" (Frontier Areas Committee

of Enquiry- F A C E) ကို ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၁၉) ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။

နယ္စပ္ေဒသစုစ
ံ မ္းေရးေကာ္မတီကို ၿဗိတသ
ိ ွ်အစိုးရကိယ
ု စ
္ ားျပဳပုဂၢဳလ
ိ ္ျဖစ္ေသာ
ရီး (စ္) ဝီလ်ံက ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ ဦးတင္ထြဋ္၊ သခင္ႏု၊ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းႏွင့္ ဖ.ဆ.ပ.လအဖြဲ႕ဝင္

ဗိုလ္ခင္ေမာင္ကေလးတို႔ ပါဝင္ၿပီး ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးၾကေသာ ရွမ္း၊

ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားမွလည္း ပါဝင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယင္းပုဂၢဳိလ္မ်ားမွာ မိုင္းပြန္

ေစာ္ဘြားစဝ္စံထြန္း၊ ဆမားဒူးဝါးဆင္ဝါးေနာင္ႏွင့္ ဦးဝမ္းကိုေဟာတို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။

ထိ္ု႔အျပင္ ကရင္လူမ်ဳိးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေစာစံေကကိုလည္း ေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္

အျဖစ္ ထည့္သြင္းခဲ့ပါသည္။

နယ္စပ္ေဒသစုံစမ္းေရးေကာ္မတီ (F A C E) ကို ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၉)

ရက္ေန႔တင
ြ ္ ဖြ႕ဲ စည္းၿပီး ယင္းေကာ္မတီ၏အစီရင္ခစ
ံ ာကို ဘုရင္ခအ
ံ မႈေဆာင္အဖြ႕ဲ ႏွင့္

ၿဗိတိသွ်အစိုးရက အၿပီးသတ္သည့္ ၁၉၄၇၊ ေမလ (၁၈) ရက္ေန႔အထိ သက္တမ္း

ရွည္ခဲ့ပါသည္။ ထိုသုံးလသက္တမ္းအတြင္း တကယ္စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအလုပ္ကို

လုပ္ခဲ့ေသာရက္မွာ ၁၉၄၇၊ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔မွ ဧၿပီလ (၂၁) ရက္ေန႔အထိသာ

ၾကာခဲပ
့ ါသည္။ (တခ်ဳိ႕မွတတ
္ မ္းမ်ားတြင္ နယ္စပ္ေဒသစုစ
ံ မ္းေရးေကာ္မတီမွ တိင
ု ္းျပဳ

ျပည္ျပဳလႊတေ
္ တာ္သို႔ အစီရင္ခံစာေပးပို႔သည့္ ၁၉၄၇၊ ဇြန္လအထိကို သက္တမ္း

ေရတြက္ၾကပါသည္။)

နယ္စပ္ေဒသစုံစမ္းေရးေကာ္မတီက ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾက

ေသာ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသ၊ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုရွမ္းျပည္မွ

ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာမက၊ ကရင္နီျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္လူမ်ဳိးကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို

လည္း ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲပ
့ ါသည္။ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုတ
ံ ၏
႔ို ထြကဆ
္ ခ
ို ်က္မ်ား

အနက္ အေရးအႀကီးဆုံးေသာ ထြကဆ

္ တ
ို င္ျပခ်က္မွာ "ေတာင္တန္းသားမ်ား စည္းလုံး

ညီၫြတ္ေရး ဦးစီးအဖြဲ႕" (Supreme Council Of United Hill Peoples-SCOUHP)

၏ ထြက္ဆိုတင္ျပခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အထက္တြင္တင္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း "ေတာင္

တန္းသားမ်ား စည္းလုံးညီၫြတ္ေရးဦးစီးအဖြဲ႕ (Supreme Council Of United Hill

Peoples-SCOUHP) ကို ပင္လုံညီလာခံတြင္ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၇) ရက္ေန႔

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုဆုံးျဖတ္

ခ်က္တင
ြ ္ "ေတာင္တန္းေဒသစည္းလုံးညီၫတ
ြ ္ေရးဦးစီးအဖြ႕ဲ "၏ အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ

သည္ "ေတာင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာျပည္အစိုးရတို႔အၾကားတြင္ ေပၚေပါက္သမွ်

ေသာ ေပၚလစီ ဆို င္ ရာကိ စ ၥ ရ ပ္ အားလုံးႏွ င့္ စ ပ္ လ်ဥ္း ၍ အဆုံး အျဖတ္ေ ပးႏို င္ေ သာ
အာဏာအျပည္အ
့ စုရ
ံ ရ
ွိ မည္" ဟုပါရွသ
ိ ည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ "ေတာင္တန္းသားမ်ား စည္းလုံး

ညီၫြတ္ေရး ဦးစီးအဖြဲ႕"၏ တင္ျပခ်က္သည္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရး ထိုးခဲ့ၾက

ေသာ ကခ်င္ ၊ ခ်င္းႏွ င့္ ရွ မ္း တို ႔ ကို တရားဝင္ ကို ယ္ စားျပဳသည္ ဟု ဆိုႏို င္ ပါသည္ ။

ထိုဦးစီးအဖြဲ႕ (SCOUHP) က ေအာက္ပါအဆိုျပဳခ်က္မ်ားကို တင္သြင္းခဲ့ပါသည္။

(၁) တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ေတာင္တန္းေဒသ (ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္း)

မ်ားကို ကုိယ္စားျပဳမည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္

ေသာအခါ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာႏွင့္ ကိုးကြယယ

္ ၾံု ကည္မမ
ႈ ်ားကို အလ်ဥ္းမွ် ထည့္

သြင္းစဥ္းစားျခင္းမျပဳဘဲ ကိုယ္စားလွယ္တဦးစီ၏ ပညာအရည္အခ်င္း

ကိုသာ အေျခခံ၍ ေဒသႏၲရေကာင္စီမ်ားမွ အဆိုျပဳတင္သြင္းရမည္။

(၂) တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္

ေသာအခါ လူဦးေရကို အေျခခံ၍ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ၾကရမည္ျဖစ္ေသာ္

လည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ေသာအခါ သက္ဆင

ို ရ
္ ာေဒသကို ကိယ
ု ္

စားျပဳသည့္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏သံုးပံုႏွစ္ပံုဆႏၵမဲျဖင့္သာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္

မ်ားကိခ
ု ်မွတရ
္ မည္။ (အထူးသျဖင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအၾကား ေဒသႏၲရစကား၊

ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာမ်ား ကြဲျပားျခားနားမႈႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး

ခက္ခဲမႈကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္)။ ထုိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ -

(က) ဗမာ/ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား ရရွိသည့္ အခြင့္အေရးအားလံုးကို တန္းတူ

အခြင့္အေရး ရရွိေစရမည္။

(ခ) ေတာင္တန္းေဒသ (ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏင

ွ ရ
့္ မ
ွ ္း) မ်ားတြင္ မိမတ
ိ ႔ေ
ို ဒသဆုင
ိ ရ
္ ာ

အတြင္းေရး ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္အျပည့္အဝရွိေစရမည္။

(ဂ) ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မည္သည့္အခ်ိ္န္တြင္မဆို လြတ္လပ္စြာ ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္

ရွိေစရမည္။

(၃) အနာဂတ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းျပ႒ာန္းရမည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ

တြင္ ေသခ်ာရွင္းလင္းစြာ ျပ႒ာန္းရမည့္အခ်က္တခုမွာ-ေတာင္တန္းေဒသ

 ရွိ တို င္း ရင္း သားလူ မ်ဳိး မ်ား၏ ႀကိဳ တင္ သေဘာတူ ညီ ခ်က္ မ ပါရွိ ဘဲ ၊

မည္သည္သ
့ တ
ံ မန္ဆက္ဆံေရးႏွင့္ သံအမတ္မ်ား၊ သံအရာရွမ
ိ ်ား ခန္ထ
႔ ား

ျခင္း မျပဳလုပ္ရ။

(၄) ျပည္ေထာင္စုအတိုင္းအတာျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္ကိစၥရပ္မ်ား -

ဥပမာ၊ ကာကြယ္ေရး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးစသည့္ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေတာင္တန္း

ေဒသကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏အမ်ားဆႏၵႏွင့္ ႀကိဳတင္သေဘာတူညီခ်က္

မရွိဘဲ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေစရ။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဗမာကိုယ္စား

လွယမ
္ ်ား အမ်ားစုဆႏၵျဖင့္ တဖက္သတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္း မရွိေစရ။

(၅) ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းေသာအခါ ေတာင္တန္း

ေဒသ (ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ရွမ္း) မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ တိက်သည့္ ျပ႒ာန္း

ခ်က္မ်ားကို ထည္သ
့ င
ြ ္းျပ႒ာန္းရမည္။ ထိုျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားတြင္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖ႕ြဲ
စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းေသာအခါ ေတာင္တန္းေဒသ

မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ထိုေဒသမ်ား၏အေရးကိစၥကို တိုက္႐ိုက္ေသာ္လည္း

ေကာင္း၊ သြယ္ဝိုက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ထိခိုက္နစ္နာေစေသာအခ်က္

မ်ားျဖစ္ပါက သက္ဆိုင္ရာေဒသကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ကိုယ္စားလွယ္

မ်ား၏သံုးပံုႏွစ္ပုံႏွင့္အထက္ ေထာက္ခံမဲျဖင့္သာ ထိုျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းခ်က္

မ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။

(၆) ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ပါရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္

ေရးသားျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို အဓိပၸါယ္ဖင
ြ ဆ
့္ ရ
ို ာတြင္ သေဘာထားကြလ
ဲ ခ
ြဲ ်က္

မ်ားရွိပါက၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ႐ံုးထုိင္ေသာတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရွိတရားသူ

ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ အျခားတရားလႊတ္ေတာ္တရားသူႀကီး (၂) ဦး ပါဝင္သည့္

တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၏ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူရမည္။

(၇) ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရဝန္ႀကီးအဖြဲ႕၏ ဝန္ႀကီးမ်ားကို ခန္အ
႔ ပ္ေသာအခါ ဗမာ

(ခ) ျမန္မာလူမ်ဳိးဝန္ႀကီးဦးေရသည္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားမွ ျပည္ေထာင္စု

အစိုးရတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မည့္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေရ စုစုေပါင္း

ထက္ မပိုေစရ [FACE 11:75]။

 ြ ္ေရးဦးစီးေကာင္စ"ီ (SCOUHP) ၏ တင္ျပခ်က္မ်ား
"ေတာင္တန္းသားမ်ားညီၫတ

ထဲတြင္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ အေျခခံမူမ်ားမွာ -

(၁) အမ်ဳိးသားတန္းတူေရး၊

(၂) ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရရွိေရး၊

(၃) ျပည္ေထာင္စုထဲမွ ခဲြထြက္လိုပါက ခဲြထြက္ခြင့္ရရွိေရးတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။

ယင္းအေျခခံမူ (၃) ရပ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ကာကြယ္

ျပ႒ာန္းေပး ရန္အတြက္ အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္ (၇) ခ်က္ကို တင္ျပခဲျ့ ခင္း ျဖစ္သည္။

"နယ္ျခားေဒသစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီ" (F A C E)သည္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို

လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းတို႔သာမက ကရင္ႏွင့္ ကရင္နီလူမ်ဳိး

မ်ားတို႔၏ဆႏၵကိုပါ စံုစမ္းေတာင္းခံၿပီး တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္သို႔ ေအာက္ပါ

အခ်က္မ်ားပါရွိသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြေရးဆိုင္ရာ အေျခခံမူ

မ်ားကို တင္ျပခဲ့ပါသည္။

ယင္းတို႔မွာ -

(၁) ျပည္ေထာင္စရ
ု မ
ွ ္းျပည္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားမွ ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္

မ်ား၏ ထြက္ဆိုခ်က္အရ သူတို႔သည္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖင့္

[အသစ္ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္မည့္ ႏိုင္ငေ
ံ တာ္သစ္ကို] ဖြဲ႕စည္းရန္ အထူး

လိုလားေတာင္းဆို၍ ထိုဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ျပည္ေထာင္စု

ရွမ္းျပည္ႏွင့္ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္

ျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းရန္ လိုလားေတာင္းဆိုၾကသည္။

(၂) ကိယ
ု စ
္ ားလွယအ
္ ားလံုး၏ ထြကဆ
္ ခ
ို ်က္မ်ားတြင္ ဝိဝါဒကြဲျပားျခင္း မရွဘ
ိ ဲ
ဘံု တူညီေသာ အခ်က္တခ်က္မွာ - ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္ ျပည္နယ္

မ်ားကို ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အျပည့္အဝေပးရ

မည္ဟူေသာအခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ သူတို႔အားလုံး တူညီ

ေသာ သေဘာတူညီခ်က္အျမင္တခုမွာ- သူတို႔အားလံုး စုေပါင္းေဆာင္

ရြက္မည့္ကိစၥရပ္မ်ားသာ ျပည္ေထာင္စုထံသို႔ အပ္ႏွင္း၍ သူတို႔သီးျခား
 စီေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥရပ္မ်ားကို သူတို႔လက္ထဲတြင္ ကိုင္တြယ္က်င့္

သုံးခြင့္ရွိေစရမည္ဟူေသာအခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

(၃) ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ Burma Proper ႏွင့္

ေပါင္း၍ ဖက္ဒရယ္စနစ္ျဖင့္ျပည္ေထာင္စု၏အဖြဲ႕ဝင္ ျပည္နယ္တခု

အျဖစ္ ပါဝင္ရန္ (To federate) လိုလားၾကသည္။ တခ်ဳိ႕ကမူ ဗမာျပည္

အစိုးရ (Ministerial Burma) ႏွငပ

့္ ူးေပါင္းရန္ (To amalgamate) လိလ
ု ားၾက

သည္။သူတို႔အားလံုး၏ လိုလားခ်က္မွာ- ခ်င္းလူမ်ဳိးတို႔ဓေလ့ထံုးတမ္း

အစဥ္အလာအတိုင္း မိမိတို႔ ကိုယ္ပိုင္စီမံျခင္းကို လံုးဝအေႏွာင့္အယွက္

မေပးရန္ႏွင့္ သူတို႔၏ ႐ိုးရာအစဥ္အလာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အရ ရမ္အုပ္

(Ram-Uk) ေခၚ Chieftains မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာေတာင္ေၾကာအလိုက္

အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကိုသာ လိုလားၾကသည္။

(၄) ဆုမရ
ၼ ာဘြမ၊္ ေတာင္ဒတ
ု ၊္ ဆင္ကလင္းခမ္းတီးႏွင့္ ဟုမလ
ၼ င္းခ႐ိင
ု ခ
္ ြဲေဒသ

မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ထြက္ဆိုခ်က္အရ သူတို႔သည္ Ministerial Bur-

ma ႏွင့္ ေပါင္းစပ္ (To be incorporated) လိုၾက၍ သူတို႔ေဒသမ်ားကို

Ministerial Burma တြင္ ရရွိေသာ အခြင့္အေရးအားလံုးကို ရရွိခံစားလို

ၾကသည္။

(၅) ကရင္နီကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ထြက္ဆိုခ်က္အရ သူတို႔သည္ တိုင္းျပဳ

ျပည္ျ ပဳလႊ တ္ေ တာ္ ကို တက္ေ ရာက္ ရ န္ ဆႏၵ ရွိ ၾ ကေသာ္ လ ည္း ျပည္

ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္ ျပည္နယ္တခုအျဖစ္ ကရင္နီျပည္ ပါဝင္ေရး၊ မပါဝင္

ေရးကိုမူ ယတိျပတ္ဆံုးျဖတ္ျခင္း မရွိၾကေသးေပ။

(၆) ယခုလက္ရွိအေျခအေနတြင္ အသင့္ေတာ္ဆံုးဟု ယူဆရသည္မွာ ယာ

ယီဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတရပ္ကုိသာျပ႒ာန္း၍၊ ထိုယာယီဖြဲ႕စည္းပံု

အေျခခံ ဥပေဒျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (Federal Council) တခုကို ဖြ႕ဲ စည္း

သင့္ပါသည္။ ထိုဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ျပည္ေထာင္စုအတိုငး္ အတာ

ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥရပ္မ်ားကို ကိုင္တြယ္၍ ေနာင္ေသာအခါ ထို

ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကို ျပည္ေထာင္စုဥပေဒအဖြဲ႕ (သို႔မဟုတ္) အထက္

လႊတ္ေတာ္ (ဆီးနိတ္) အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသင့္ပါသည္။

 (၇) ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားတြင္ ဝိဝါဒကြဲျပားမႈမရွိဘဲ၊

ဘံသ
ု ေဘာတူညခ
ီ ်က္ ရရွိႏင
ို ္ေသာအခ်က္မွာ- ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု

ျမန္မာႏိုင္ငံ (Burma Federation) တြင္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ျပည္

ေထာင္စုအဂၤါရပ္ (Federal Organ) ျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါကိစၥရပ္မ်ားကို

သာ ကိုင္တြယ္က်င့္သံုးပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။

ယင္းတို႔မွာ -

(က) ႏိုင္ငံတကာေရးရာ

(ခ) ကာကြယ္ေရး

(ဂ) စာတိုက္ႏွင့္ေၾကးနန္း

(ဃ) ဆက္သြယ္ေရး

(င) ေငြေၾကးႏွင့္ေငြဒဂၤါး

(စ) အေကာက္ခြန္

(ဆ) ဘြဲ႕ထူးဂုဏ္ထူး (FACE: 11:91)

အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ နယ္စပ္ေဒသစုံစမ္းေရးေကာ္မတီ (F A C E) ၏

အစီရင္ခံစာကို ေလ့လာသုံးသပ္ပါက အေရးႀကီးေသာအခ်က္တခုမွာ ႏိုင္ငံေတာ္

ဖြဲ႕စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒကို အၿမဲတမ္းအတြကမ
္ ဟုတဘ
္ ဲ လြတလ
္ ပ္ေရးရရွရ
ိ န္ လိအ
ု ပ္

ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ "ယာယီဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ"ကိုသာ ေရးဆြဲျပ႒ာန္း

သင့္ေၾကာင္း တင္ျပသည္တ
့ င္ျပခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ "နယ္စပ္ေဒသ စုစ
ံ မ္း

ေရးေကာ္မတီ" (F A C E) အၾကံေပးခဲ့သည့္အတိုင္း မေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္

ေနာင္တင
ြ ္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒကို ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ႏင
ွ ့္ နယ္စပ္ေဒသစုစ
ံ မ္း

ေရးေကာ္မတီ၏အစီရင္ခံစာတြင္ပါရွိသည့္အတိုင္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ တိုငး္ ရင္း

သားလူ မ်ဳိး မ်ား၏ၾကဳိး ပမ္း မႈ ကို တပ္ မေတာ္ က လက္ န က္ အားကိုးျဖင့္ ဟန္ ႔ တား၍

ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကပါသည္။

***
 (ဂ) တတိယအဆင့္- လြတ္လပ္ေရးရယူျခင္း

(တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကို ေခၚယူက်င္းပ၍

ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒကို ေရးဆြဲျပ႒ာန္းျခင္း)

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးၿပီး ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတိက
႔ု ၾကားျဖတ္ျမန္မာ

ျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရးကို အတူတကြ ရယူရန္ ဆုံးျဖတ္ၿပီးသည့္

ေနာက္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာတာဝန္မွာ လြတ္လပ္၍ အခ်ဳပ္အျခာ

အာဏာပိုင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္သစ္တြင္ က်င့္သုံးမည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း

ပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းေရးပင္ျဖစ္သည္။

ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြရ
ဲ ာတြင္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို လက္မတ
ွ ္

ေရးထိုးခဲ့စဥ္က ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းဖက္ ႏွစ္ဖက္ျဖစ္ေသာ ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရ

ႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကို အေျခခံရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားဟု

ဆိုရာ၌ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းတို႔ကို ရည္

ၫႊန္းျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရဟုဆရ
ို ာ၌ 1935 Burma Act အရ

အုပခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ယခင္ျမန္မာမင္းမ်ားပိင
ု န
္ က္ျဖစ္သည့္ Burma Proper ကို ဆိလ
ု ိုျခင္း

ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲရန္ ေခၚယူက်င္းပ

ခဲသ
့ ည့္ တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလြတ
ႊ ္ေတာ္တင
ြ ္ အဓိကအားျဖင္ထ
့ အ
ို စုအဖြ႕ဲ (၂)ခု ပါဝင္ခသ
ဲ့ ည္။

ထိုအစုအဖြဲ႕ (၂) အနက္ ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ Burma Proper မွ

ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ ဖြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးအတြက္ တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တင
ြ ္

ကိုယ္စားျပဳပါဝင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ရန္ ၁၉၄၇၊

ဧၿပီလတြင္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္

အျခားအစု အ ဖြဲ ႕ တခုျ ဖစ္ေ သာ ကခ်င္ ၊ ခ်င္းႏွ င့္ ရွ မ္း တို ႔ အ တြ က္ တို င္းျပဳျပည္ျ ပဳ

လႊတ္ေတာ္ က်င္းပရန္ မလိုပါ။ အေၾကာင္းမွာ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ဒူဝါႀကီးမ်ား၊

ခ်င္း လူ မ်ဳိး မ်ားအတြ က္ ရမ္ အု ပ္ (Ram-Uk) ႀကီး မ်ား၊ ရွ မ္း လူ မ်ဳိး မ်ားအတြ က္

ေစာ္ဘြားႀကီးမ်ားက တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ တိက
ု ႐
္ က
ို က
္ ယ
ို စ
္ ားျပဳခြငရ
့္ ရွလ
ိ ာ

ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ 1935 Burma

Act အရ ဖြ႕ဲ စည္းထားေသာ Burma Proper မွ ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား၊ 1922 Federated

Shan States Act အရဖြဲ႕ စည္းထားေသာ ျပည္ေထာင္စုရွမ္းျပည္မွ ကိုယ္စားလွယ္

မ်ား၊ 1895 Kachin Hills Tribes Regulation အရ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ကခ်င္ေတာင္

တန္းေဒသမွ ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား၊ 1896 Chin Hills Regulation အရ ဖြ႕ဲ စည္းထားေသာ

ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာမက ကရင္နီျပည္မွ ကိုယ္စားလွယ္

မ်ားႏွင့္ ကရင္ကယ
ို စ
္ ားလွယမ
္ ်ားလည္း တက္ေရာက္ခၾဲ့ ကပါသည္။ (ကရင္အမ်ဳိးသား

ေခါင္းေဆာင္ေစာဘဦးႀကီးက ထိုေရြးေကာက္ပြဲကို ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ခဲ့ေသာ္လည္း

ကရင္လူငယ္အစည္းအ႐ုံးမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကပါ

သည္။ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ Burma Proper အတြင္းေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ဳိးမ်ား

ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ရန္ လိုအပ္ခဲ့

ျခင္းျဖစ္ပါသည္။) ထို႔အျပင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာကျပား (Anglo-Burmese) ကိုယ္စား

လွယ္မ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့ ၾကသည္။

၁၉၄၇၊ ဇြန္လ (၉) ရက္ေန႔တြင္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကို စတင္က်င္းပခဲ့ပါ

သည္ ။ ထို ကဲ့ သို ႔ တို င္းျပဳျပည္ျ ပဳလႊ တ္ေ တာ္ အ စည္း အေဝးမက်င္း ပခင္ ဗို လ္ ခ်ဳပ္

ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ေသာ ဖ.ဆ.ပ.လ အဖြ႕ဲ ခ်ဳပ္ႀကီးက ႏိင

ု င
္ ံေတာ္ဖ႕ြဲ စည္းပုံ အေျခခံ

ဥပေဒမူၾကမ္းတရပ္ ေရးဆြဲ၍ ၁၉၄၇၊ ေမလ (၂၃) ရက္ေန႔တြင္ ဖ.ဆ.ပ.လ ျပင္ဆင္

မႈပဏာမညီလာခံႀကီးတြင္ အတည္ျပဳႏိင
ု ခ
္ ပ
ဲ့ ါသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ၁၉၄၇၊ ဇူလင
ို လ
္ (၁၉)

ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားကို လုပ္ၾကံ

ခဲၿ့ ပီးေနာက္ ဗိလ

ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဖြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းကို ဦးခ်န္ထန
ြ ္းက

ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲ၍ ယင္းကို ၁၉၄၇၊ စက္တင္ဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔တြင္ တိုင္းျပဳ

ျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။

တို င္းျပဳျပည္ျ ပဳလႊ တ္ေ တာ္ တြ င္ ၾကားျဖတ္ျ မန္ မာျပည္ အ စိုး ရႏွ င့္ ဖ.ဆ.ပ.လ

အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ ကိုယ္စားျပဳသည့္ Burma Proper မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္

ေအာင္ဆန္းေရးဆြဲခဲ့ေသာ ဖ.ဆ.ပ.လ ျပင္ဆင္မႈ ပဏာမညီလာခံတြင္ အတည္ျပဳ

ထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) ကို အေျခမခံဘဲ ဦးခ်န္ထြန္း

ျပင္ဆင္ထားသည့္မူၾကမ္းကို ကိုင္စြဲခဲ့ၾကပါသည္။ ေတာင္တန္းေဒသမွ ခ်င္း၊ ကခ်င္

ႏွင့္ ရွမ္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကမူ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၇) ရက္ေန႔တြင္ သေဘာ

တူခဲ့ၾက သည့္ (၅) ခ်က္ + (၃) ခ်က္ျဖစ္ေသာ ပင္လုံသေဘာတူညီခ်က္ (၈) ခ်က္၊

ပင္လုံ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ (၉) ခ်က္၊ ေတာင္တန္းသားမ်ား ေသြးစည္းညီၫတ

ြ ္ေရး ဦးစီး

အဖြဲ႕ (SCOUHP) မွ 'နယ္စပ္ေဒသ စုံစမ္းေရးေကာ္မတီ' (F A C E) ထံတင္သြင္း

သည့္ အေျခခံ (၇) ခ်က္ႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသစုံစမ္းေရးေကာ္မတီ၏ အစီရင္ခံစာ

(၇) ခ်က္တို႔ကို ကိုင္စြဲခဲ့ပါသည္။

ထို အ စု အ ဖြဲ ႕ (၂) ခု တို ႔ က အထက္ တြ င္ ေဖာ္ျ ပထားေသာ အေျခခံ မူ မ်ားကို

အသီးသီးကိုင္စြဲ၍ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ

ဥပေဒကို ေရးဆြဲျပ႒ာန္းရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုပ္ၾကံခံရၿပီး

ေနာက္ ဖ.ဆ.ပ.လ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အႀကိတ္

အနယ္ျငင္းခုံျခင္းမျပဳဘဲ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရးကိုသာ ဦးတည္၍ ယာယီဖြဲ႕စည္းပုံ

အေျခခံ ဥ ပေဒကို လြ ယ္ လ င့္ တ ကူ အတည္ျ ပဳေပးပါရန္ ေတာင္း ပန္ ခဲ့ သ ည္ ဟု

ေတာင္ႀကီး ဦးထြန္းျမင့္က ေရးသားခဲ့ပါသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္က ၁၉၄၇၊ စက္တင္ဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔

တြင္ အတည္ျပဳျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒသည္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္

ႏွ င့္ နယ္ စ ပ္ေ ဒသစုံ စ မ္းေရးေကာ္ မ တီ ၏ အဆိုျ ပဳတင္ျ ပခ်က္ မ်ားကို အျပည့္ အ စုံ

အေကာင္ အ ထည္ေ ဖာ္ ထည့္ သြ င္းႏို င္ျ ခင္း မရွိ ဘဲ အားနည္း ခ်က္ မ်ားစြာႏွ င့္ အ တူ

အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းျခင္းခံခဲ့ရပါသည္။ ၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ အဓိက

အားနည္းခ်က္ (၂) ခု ရွိခဲ့ပါသည္။ ပထမအားနည္းခ်က္မွာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏွင့္

တျပည္ေထာင္စနစ္ကုိ ေရာစပ္ျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဒုတိယအားနည္းခ်က္မွာ

လုံး ဝဆက္ စ ပ္ ၍ မရေသာ အစြ န္းေရာက္ ဝါဒ (၂) ခု ကို ေပါင္း စပ္ ၍ ျပ႒ာန္း ခဲ့ျ ခင္း

ျဖစ္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏွင့္ တျပည္ေထာင္စနစ္တို႔ကို ေရာစပ္ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာေၾကာင့္

ေအာက္ပါအားနည္းခ်က္မ်ား ပါလာခဲ့ပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ-

(၁) တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္၊ ဝိေသသတိုင္းႏွင့္ တိုင္းတို႔ကို

ဖြ႕ဲ စည္းခဲ့ေသာ္လည္း ဗမာလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္ဖြ႕ဲ စည္းျခင္းမျပဳဘဲ

ျပည္ေထာင္စုအာဏာတခုလုံးကို ျပည္မဟုေခၚေသာ Burma Proper ကို

 အျပည့္အဝ အပ္ႏွင္းထားခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု

စနစ္ အ ရ အေကာင္ အ ထည္ေ ဖာ္ေ ဆာင္ ရြ က္ ရ မည့္ ျပည္ေ ထာင္ စုႏွ င့္

ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေဝက်င္သ
့ ုံးျခင္းကို လက္ေတြ႕ေဆာင္ရက
ြ ္

၍ မရႏိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔အျပင္ ဗမာျပည္မက ျပည္ေထာင္စုအာဏာကို လႊမ္းမိုး

ၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားမွာ မည္သည့္လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာမွ် မရွိသည့္

ျပည္နယ္မ်ား၊ ဝိေသသတိင
ု ္းမ်ားႏွင့္ တိင
ု ္းမ်ားကို ဖြ႕ဲ စည္းခဲရ
့ ေသာေၾကာင့္

အလိုအေလ်ာက္ ဗမာလူမ်ဳိးတို႔၏ လက္ေဝခံကိုလိုနီ (Vassal States)

ဘဝသို႔ က်ဆင္းသြားခဲ့ၾကပါသည္။

(၂) ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ႏင
ွ ့္ တျပည္ေထာင္စနစ္တက
႔ို ို ေရာစပ္ထားေသာေၾကာင့္

ျပည္ေထာင္စုစနစ္အရ အထက္လႊတ္ေတာ္ဟု ေခၚရမည့္ လူမ်ဳိးစုလႊတ္

ေတာ္တင
ြ ္ ျပည္ေထာင္စယ
ု န
ူ စ္မ်ားအားလုံးက ဦးေရတူညီေသာ ကိယ
ု စ
္ ား

လွယ္မ်ားကို ေစလႊတ္သင့္ပါေသာ္လည္း ၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ

အရ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္တြင္ ျပည္နယ္ (သို႔မဟုတ္) ျပည္ ေထာင္စုယူနစ္

မ်ားကို အေျခမခံဘဲ လူဦးေရကို အေျခခံေသာေၾကာင့္ လူဦးေရပိမ

ု ်ားေသာ

ဗမာလူ မ်ဳိး မ်ားက အထက္ လႊ တ္ေ တာ္ေ ရာ၊ ေအာက္ လႊ တ္ေ တာ္ မွာ ပါ

လႊမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တန္းတူေရးကို မည္သို႔ မွ် ေဖာ္ေဆာင္၍

မရႏိုင္ခဲ့ပါ။

(၃) ျပည္ေ ထာင္ စု စ နစ္ႏွ င့္ တျပည္ေ ထာင္ စ နစ္ တို ႔ ေရာစပ္ ခဲ့ေ သာေၾကာင့္

ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္ ျပည္နယ္မ်ား (သို႔မဟုတ္) ယူနစ္မ်ား၏ ဖြဲ႕စည္းပုံ

အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းခြင့္ မရရွိခဲ့ၾကေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္

အပိုဒ္ (၅) တြင္ အာမခံခ်က္ေပးထားသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏

နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ

ရွိ ရ မည္ ဟူေ သာအခ်က္ ကို အေကာင္ အ ထည္ေ ဖာ္ ၍ မရႏို င္ ခဲ့ေ ပ။ ထို ႔

အျပင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္း

တိက
႔ု ကိလ
ု န
ို ီေခတ္တြင္ ပိင
ု ဆ
္ င
ို ခ
္ ဲ့ေသာ ျပည္နယ္ဖြဲ႕စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒ

မ်ားကို လြတ္လပ္ေရး ရကာမွပင္ လက္လြတ္ဆုံး႐ႈံးသြားခဲ့ၾကပါသည္။

 ၁၉၄၇ ဖြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒ၏ ဒုတယ
ိ အားနည္းခ်က္ႀကီးမွာ လုံးဝဆက္စပ္၍

မရေသာ အစြန္းေရာက္ဝါဒ (၂) ခုကို ေပါင္းစပ္၍ ျပ႒ာန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယင္း

အစြန္းေရာက္ဝါဒ (၂) ခုမွာ-

(၁) ၁၉၄၇ ဖဲ႕ြ စည္းပုအ

ံ ေျခခံဥပေဒ၏ အခန္း (၁၀) အရ ျပည္ေထာင္စအ
ု ဖြ႕ဲ ဝင္

ျပည္နယ္မ်ားကို ခြဲထြက္ခြင့္ေပးထားသည္။ သို႔ရာတြင္ ျပည္နယ္မ်ား (သို႔

မဟုတ္) ျပည္ေထာင္စုယူနစ္မ်ားကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏိုင္ငံေရးအာဏာ အလုံ

အေလာက္ေပးထားျခင္းမရွိေပ။

(၂) ဗမာျပည္မကို ျပည္နယ္ဖြဲ႕စည္းျခင္းမျပဳဘဲ၊ ျပည္ေထာင္စု၏လုပ္ပိုင္ခြင့္

အာဏာအားလုံးကို ပုံအပ္ထားသည္။ ယင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္မွ

ေသြဖည္၍ တျပည္ေထာင္စနစ္ဆသ
ီ ႔ို တြန္းပိထ
႔ု ားေသာ အစြန္းေရာက္ဝါဒ

တခုျဖစ္ပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ဗမာမဟာလူမ်ဳိးႀကီးဝါဒကို ေမြးဖြား

ရွင္သန္ေစခဲ့ပါသည္။

ယင္းကဲ့သို႔ေသာ အစြန္းေရာက္ဝါဒႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ "ခြဲထြက္ခြင့္" ႏွင့္ "ဗမာမဟာ

လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒ"ကို ေမြးဖြားရွင္သန္ေစေသာ တျပည္ေထာင္စနစ္ျဖင့္ အစြန္းေရာက္

အမ်ဳိးသားႏိင
ု င
္ ံ ထူေထာင္ေရးလမ္းစဥ္တ႔ို ယွဥ္ျပဳိငတ
္ က
ို ခ
္ က
ို မ
္ ၊ႈ "မဟာလူမ်ဳိးႀကီးဝါဒ"

ႏွင့္ ယင္း၏ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ "က်ဥ္းေျမာင္းသည့္အမ်ဳိးသားေရးဝါဒ"တို႔ ယွဥ္

ၿပဳိင္တိုက္ခိုက္မႈတို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ေက်ာ္ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေန

ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

***

(၃)

(၂) သမိုင္းဆိုင္ရာေမးခြန္းမ်ား

အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႏွင့္ဆက္စပ္ေသာ သမိုင္းဆိုင္ရာ

ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာေမးခြန္းမ်ားသည္ ခြဲျခားမရေအာင္ ဆက္စပ္ေနပါ

သည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဤေနရာတြင္ သမိင
ု ္းဆိင
ု ရ
္ ာေမးခြန္းမ်ားကို အေျဖရွာရင္း ႏိင
ု င
္ ံေရး

ဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ႏင
ွ ဆ
့္ က္စပ္၍ ယေန႔တင
ို ္ လူအမ်ားဆုံးေမးေနၾကသည့္ ေမးခြန္းမွာ

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆရ
ို န္ ဘာေၾကာင္လ
့ အ
ို ပ္ခဲသ
့ နည္း။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္

ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့စဥ္က တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားထဲတြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားသာ

ပါဝင္လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးခဲၾ့ ကသနည္း။ ျပည္ေထာင္စသ
ု မိင
ု ္းအစသည္ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္

ဝါရီ (၁၂) ရက္ေန႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာေန႔တြင္ စတင္သလား။ ေရွးပေဝသဏီ

ကတည္းက အစျပဳခဲ့သလားဆိုေသာေမးခြန္းမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေမးခြန္းမ်ားကို

လိုရင္းတိုရွင္းေျဖႏိုင္ေအာင္ ၾကဳိးစားၾကည့္ပါ့မည္။

(က) ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရန္ ဘာေၾကာင့္လိုအပ္ခဲ့သနည္း။

ပင္ လုံ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ ဆို ရ န္ လို အ ပ္ ခဲ့ျ ခင္း မွာ ၿဗိ တိ သွ် ကို လို နီေ ခတ္ မ တို င္ မီ

သီးျခားလြတ္လပ္၍၊ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္တေလွ်ာက္လုံး သီးျခားဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ

ဥပေဒမ်ားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ကာ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္အၿပီးတြင္ သီးျခားစီျဖင့္ လြတ္လပ္

ေရး ရယူ၍ သီးျခားအမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေတာ္မ်ား ထူေထာင္ခြင့္ရွိသည့္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္

ရွမ္းတိက
႔ု သီးျခားစီျဖင့္ လြတလ
္ ပ္ေရးမယူဘဲ ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း

၍ လြတ္လပ္ေရးကို အတူတကြရယူကာ တန္းတူရည္တူပူးေပါင္းေသာျပည္ေထာင္စု

ႀကီးကို အတူတကြထူေထာင္ေရးအတြက္ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရန္ လိုအပ္ေသာ

ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးတို႔က မိမိတို႔ဆႏၵအရ လြတ္လပ္စြာ ဆုံးျဖတ္ကာ

ၾကားျဖတ္ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ထူေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္

ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤသမိုင္းဆိုင္ရာေမးခြန္းက ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာေမးခြန္းျဖစ္သည့္

"မိမိဆႏၵအရ လြတ္လပ္စြာ ပူးေပါင္းျခင္း (Coming Together)"ဟူေသာ ဖက္ဒရယ္

သီ အို ရီ ကို ေျဖေပးထားၿပီး သားျဖစ္ ပါသည္ ။ ပင္ လုံ စာခ်ဳပ္ အ ရ ထူေ ထာင္ ခဲ့ေ သာ

ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိင

ု င
္ ံေတာ္သည္ ဖက္ဒရယ္စနစ္၏အႏွစသ
္ ာရျဖစ္ေသာ

"မိမိတို႔ဆႏၵအရ လြတ္လပ္စြာ ပူးေပါင္းျခင္း (Coming Together Theory)"ျဖင့္ ထူ

ေထာင္ခဲ့ေသာတိုင္းျပည္ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္ရွိထားၿပီးသား နယ္ေျမမ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာ

ေအာင္ ထူေထာင္သည့္ (Holding Together Theory) ျဖင့္ ထူေထာင္ျခင္း မဟုတ္ေပ။
 ပင္လုံစာခ်ဳပ္သာ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းမရွိပါက ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ား

ဤျပည္ေထာင္စုႀကီးတြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္စရာအေၾကာင္း မရွိေပ။ သီးျခားစီလြတ္လပ္

ေရးရယူ ၍ သီးျခားအမ်ဳိး သားႏို င္ ငံေ တာ္ မ်ား ထူေ ထာင္ႏို င္ ၾ ကသည္ ။ သို ႔ မ ဟု တ္

ၿဗိတသ
ိ ွ်ကိလ
ု န
ို စ
ီ နစ္ေအာက္တင
ြ ္ မိမတ
ိ လ
႔ို မ
ူ ်ဳိးမ်ားအတြက္ ျပ႒ာန္းေပးခဲ့ေသာ ဖြ႕ဲ စည္း

ပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားအတိုင္း က်င့္သုံး၍ ဆက္လက္ေနထိုင္ႏိုင္ၾကသည္။ သို႔မဟုတ္

မိ မိ တို ႔ ခ်င္း လူ မ်ဳိး မ်ားသည္ တလုံး တစည္း တည္းျဖင့္ အိႏ ၵိ ယႏို င္ ငံႏွ င့္ ပူးေပါင္း ၍

လြတ္လပ္ေရး ရယူႏိုင္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ယခင္ 1896 Chin Hills Regulation

အရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ခ်င္းျပည္၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံႏွင့္

ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

(ဤအေၾကာင္းကို ဤစာအုပ္ ပထမအႀကိမ္ထုတ္ေဝခဲ့စဥ္က ေရးသားခဲ့သည့္

အမွာစာတြင္ အက်ယ္တဝင့္ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။)

(ခ) အဘယ့္ေၾကာင့္ ပင္လစ

ုံ ာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆခ
ို စ
ဲ့ ဥ္က တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားထဲတင
ြ ္

ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားသာ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသနည္း။

ပင္ လုံ စာခ်ဳပ္ အ ရ ထူေ ထာင္ ခဲ့ေ သာ ျပည္ေ ထာင္ စု သ မၼ တျမန္ မာႏို င္ ငံ သ ည္

ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီ သီးျခားလြတ္လပ္၍ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္တေလွ်ာက္

လုံး သီးျခားဖြဲ ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥ ပေဒမ်ားျဖင့္ အုပ္ ခ်ဳပ္ ကာ ကိုလိုနီေ ခတ္အၿပီးတြင္

သီးျခားစီ လြတလ
္ ပ္ေရးရယူ၍ သီးျခားအမ်ဳိးသားႏိင
ု င
္ ံေတာ္မ်ား ထူေထာင္ခင
ြ ရ
့္ သ
ွိ ည့္

ယခင္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီနယ္ (၄) ခုတို႔က မိမိတို႔ဆႏၵအေလ်ာက္ လြတ္လပ္စြာ ပူးေပါင္း

ဖြ႕ဲ စည္းထားေသာႏိင
ု င
္ ံျဖစ္ပါသည္။ ထိၿု ဗိတသ
ိ ွ်ကိလ
ု န
ို န
ီ ယ္ (၄) ခုတ၏
႔ို ထူးျခားေသာ

ဂုဏ္အဂၤါရပ္မ်ားမွာ-

(၁) ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္ခင္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၾက

၍ မိမိတို႔လူမ်ဳိးမ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားေသာနယ္နိမိတ္ အတိအက်ရွိၾကသည္။

(၂) လြတလ
္ ပ္ေရးမရခင္ ၿဗိတသ
ိ ွ်ကိလ
ု န
ို ီေခတ္တေလွ်ာက္လုံး မိမတ
ိ ၏
႔ို တိက်

ေသာ နယ္နိမိတ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္စီမံရန္ တိက်ေသာဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ

မ်ား ရွိၾကသည္။
 (၃) ကိုလိုနီေခတ္အၿပီးတြင္ သီးျခားစီလြတ္လပ္ေရးရယူ၍ သီးျခားအမ်ဳိးသား

ႏိုင္ငံေတာ္မ်ား ထူေထာင္ခြင့္ရွိၾကသည္။

(၄) ျပည္ေထာင္စအ
ု ဖြ႕ဲ ဝင္ျဖစ္လာရန္ မိမတ
ိ ၏
႔ို ဆႏၵသေဘာအရ ပူးေပါင္း ပါဝင္

ျခင္းျဖစ္သည္။ အျခားလူမ်ဳိးတမ်ဳိးမ်ဳိးက လက္နက္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္သိမ္း

ပိုက္ထားေသာနယ္ေျမမ်ား မဟုတ္ၾကေပ။

အထက္ပါအရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ျပည့္မီသည့္ ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ား

ကသာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခြင့္ရွိေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ

ျမန္ မာႏို င္ ငံ ကို ဖက္ ဒ ရယ္ သီ အို ရီ ၏ "မိ မိ တို ႔ ဆႏၵ အ ရ လြ တ္ လ ပ္ စြာ ပူးေပါင္းျခင္း

(Coming Together)" အရ ထူေထာင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္ခဲ့ပါသည္။

အကယ္၍ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီ ျမန္မာမင္းမ်ားက တိုက္ခိုက္

သိမ္းယူအုပ္ခ်ဳပ္ထားခဲ့ေသာ မြန္ႏွင့္ ရခိုင္စသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားပါ ပင္လုံ

စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါက ထိုလူမ်ဳိးမ်ားသည္ အထက္ပါအရည္အခ်င္းႏွင့္

မျပည့္မီေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံကို "Coming Together

Theory"ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းျခင္း မဟုတ္ဘဲ "Holding Together Theory"ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းျခင္း

ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အထက္ေဖာ္ျပပါ

အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ ျပည့္မီသည့္ ခ်င္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားကသာ လက္မွတ္

ေရးထိုးပိုင္ခြင့္ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို "Coming Together Theory"

ျဖင့္ စတင္ထူေထာင္ခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္ပါသည္။ (ထိုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍

အေသးစိတရ
္ င
ွ ္းလင္းခ်က္ကို ဤစာအုပ္ ပထမထုတ္ေဝျခင္းအမွာစာတြင္ ေဖာ္ျပထား

ၿပီးျဖစ္ပါသည္။)

(ဂ) ျပည္ေထာင္စုသမိုင္းအစ ပင္လုံက

ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏သမိုင္းသည္ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂)

ရက္တြင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးသည့္ေန႔တြင္ စတင္ခဲ့ပါသည္။

သို ႔ ရာတြ င္ တခ်ဳိ ႕ေသာသမို င္း ပညာရွ င္ မ်ား၊ ႏို င္ ငံေ ရးေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွ င့္

စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏သမိုင္းဆိုသည္မွာ ေရွး

ပေဝသဏီေခတ္ကတည္းက အစျပဳခဲ့သည္ဟုဆိုၾကပါသည္။ ယင္းေရွးပေဝသဏီ

ေခတ္သည္ မည္သည့္အခ်ိန္ကာလကို ဆိုလိုသနည္း။ မရွင္းလင္းလွေပ။ ပုဂံေခတ္

ကို ဆိလ
ု သ
ို လား။ ထိသ
ု ဆ
႔ို ပ
ို ါက ပုဂံေခတ္သည္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ မည္သမ
႔ို ွ် သက္ဆင
ို ္

ျခင္း မရွိေပ။

တခ်ဳိ႕အျမင္တြင္ ယခု ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္နိမိတ္အတြင္း စုေပါင္း

ေနထိုင္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ေနထိုင္ရာေဒသ၏ပထဝီနယ္ေျမခ်င္း

ဆက္စပ္ေသာေၾကာင့္ အတူတပ
ူ င္ျဖစ္ၾကသည္။ ေရွးပေဝသဏီကတည္းက အတူတူ

ေနထိုင္ၾကသည္ဟု လက္လြတ္စပယ္ဆိုတတ္ၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံေရး၌

ထိုကဲ့သို႔ လက္လြတ္စပယ္ေျပာ၍ မရႏိုင္ေပ။

နယ္ေျမခ်င္းဆက္စပ္၍ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအရ ကူးလူးဆက္ဆံခဲ့

ဖူးေသာ လူမ်ဳိးအားလုံးႏွင့္ နယ္ေျမအားလုံးကို မိမိတို႔ပိုင္နက္ထဲမွ လူမ်ဳိး၊ မိမိတို႔ ပိုင္

ဆိင
ု ထ
္ ားေသာနယ္ေျမဟု ေခၚဆိသ
ု တ္မတ
ွ ၍
္ ရႏိင
ု လ
္ မ
ိ မ
့္ ည္မဟုတ္ေပ။ ဥပမာ၊ ျမန္မာ

ဘုရင္မ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ အယုဒၶယကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ယိုးဒယား

အက၊ ယိုးဒယားထဘီ၊ ဇင္းမယ္ထဘီ စသည့္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စီးပြားေရးဆက္စပ္မႈ

ႏွင့္ ပုံတူကူးခ်မႈမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ယိုးဒယားကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ဖူး၍ ယိုးဒယား

ႏိင
ု င
္ သ
ံ ည္ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ၏
ံ အစိတအ
္ ပိင
ု ္းျဖစ္သည္၊ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား ပိင
ု ဆ
္ င
ို သ
္ ည့္ နယ္

ေျမျဖစ္သည္ဟု ေတာင္းဆို၍ ရမည္ေလာ။ မရႏိုင္ေပ။ ထိုနည္းတူ ျမန္မာမင္းမ်ား

သိမ္းပိုက္ခဲ့ဖူးသည့္ ကသည္းႏွင့္ အာသံမ်ားကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အစိတ္အပိုင္း

ျဖစ္သည္၊ ျမန္မာ့ပိုင္နက္ျဖစ္သည္ဟု ေတာင္းဆို၍ ရႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။

ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီ သီျခားလြတ္လပ္၍ ၿဗိတိသွ်တို႔က

သီးျခားသိမ္းပိက
ု ၿ္ ပီး ကိလ
ု န
ို ီေခတ္တေလွ်ာက္လုံး သီးျခားဖြ႕ဲ စည္းပုအ
ံ ေျခခံဥပေဒျဖင့္

အုပခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ခ်င္းျပည္ကို ျမန္မာမင္းမ်ား၏ပိင
ု န
္ က္ျဖစ္သည္ဟု မည္သည္နည္းႏွင့္

မွ် သတ္မွတ္၍ ေတာင္းဆိုႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိး

မ်ား နယ္ေျမဆက္စပ္မႈေၾကာင့္ ကူးလူးဆက္ဆမ

ံ ရ
ႈ ခ
ွိ ဲဖ
့ ူးပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေျမျပန္႔

ေဒသတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားထဲမွ အ႐ႈိမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားသည္ ျမန္မာမင္း

မ်ား၏ပိင
ု န
္ က္နယ္နမ
ိ တ
ိ ထ
္ တ
ဲ င
ြ ္ ေနထိင
ု ၾ္ ကသူမ်ား ရွိေကာင္းရွိႏင
ို ပ
္ ါသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္
ခ်င္းျပည္တခုလုံးကိုမူ ျမန္မာမင္းမ်ား တခါဖူးမွ် သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
 အကယ္ ၍ ေရွး ပေဝသဏီေ ခတ္ က တည္း က ခ်င္းျပည္ သ ည္ ျမန္ မာမင္း မ်ား

ပိင
ု န
္ က္ထတ
ဲ င
ြ ္ ရွခ
ိ မ
ဲ့ ည္ဆပ
ို ါက အဘယ့္ေၾကာင့္ သီေပါမင္းပါေတာ္မသ
ူ ည္အ
့ ခ်ိနတ
္ င
ြ ္

ခ်င္းျပည္ ကို အဂၤ လိ ပ္ တို ႔ က ျမန္ မာမင္း မ်ားပို င္ န က္ န ယ္ နိ မိ တ္ အျဖစ္ တခါတည္း

မသိမ္းပိုက္ခဲ့ပါသနည္း။ အေၾကာင္းမွာ ခ်င္းျပည္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ သီေပါမင္း

အပါအဝင္ မည္ သ ည့္ျ မန္ မာမင္း မ်ား၏ တို က္ ခို က္ သိ မ္း ပို က္ မႈ ကို မွ် မခံ ရ ဖူးေသာ

ေၾကာင့္ သီေပါမင္းႏွင့္အတူ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္မႈ မခံရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သီေပါမင္း

ပါေတာ္မူၿပီးေနာက္ပိုင္း (၁၀) ႏွစ္ၾကာမွသာ ၿဗိတိသွ်တို႔ အသီးအျခားစစ္ဆင္ေရးျဖင့္

ခ်င္းျပည္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အကယ္၍ ခ်င္းျပည္သည္ ေရွးပေဝသဏီေခတ္ကတည္းက ျမန္မာမင္းမ်ား၏

ပိုင္နက္ထဲတြင္ရွိခဲ့ပါက အဘယ့္ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိးမ်ားက ခ်င္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး

အတြက္ သီးျခားဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပ႒ာန္းေပးခဲ့သနည္း။ အဘယ့္

ေၾကာင့္ 1935 Burma Act ထဲတြင္ ထည့္သြင္း၍ Burma Proper ထဲတြင္ မထည့္

သြင္းခဲ့သနည္း။ အေၾကာင္းမွာ- ခ်င္းျပည္သည္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ မည္သို႔မွ်ဆက္စပ္

ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာဘုရင္မ်ား

အုပခ
္ ်ဳပ္မႈေအာက္သ႔ို တခါဖူးမွ် မက်ေရာက္ဘဲ သီးျခားလြတလ
္ ပ္ေသာျပည္၊ သီးျခား

လြတ္လပ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

အကယ္၍ ေရွးပေဝသဏီေခတ္ကတည္းကသာ အတူတူေနထိုင္ခဲ့၍ အုပ္ခ်ဳပ္

မႈစနစ္တခု (သို႔မဟုတ္) ဘုရင္တပါးပါးလက္ေအာက္တြင္ အတူတကြေနထိုင္ခဲ့ၾက

ပါက ယခုခ်င္းျပည္ကို (၃) ပိုင္းပိုင္း၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္

ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားတြင္ အခြခ
ဲ ံေနပါသနည္း။ ၿဗိတသ
ိ ်ွ ကိလ
ု န
ို လ
ီ က္ထက္ကတည္းက Chin Hills

Regulation ေအာက္ တြ င္ တစု တ စည္း တည္း ရွိ ခဲ့ေ သာခ်င္းျပည္ ကို ယခု ကဲ့ သို ႔

မည္သည့္အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ အခြဲခံခဲ့ရပါသနည္း။ အကယ္၍ ခ်င္းျပည္သည္

ျမန္မာမင္းမ်ားလက္ေအာက္တြင္ရွိခဲ့ဖူးပါက ယခုခ်င္းျပည္၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံမွ် က်ယ္ျပန္႔

ေသာ နယ္နိမိတ္သည္ အိႏၵိယႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ က်ေရာက္ေနျခင္းကို

ကာကြယသ
္ င္ပ
့ ါသည္။ သိမ
႔ု ဟုတ္ ျပန္လည္သမ
ိ ္းပိက
ု ၍
္ တစုတစည္းတည္း ထားေပး

သင့္ပါသည္။ ေရွးပေဝသဏီသီအိုရီကိုင္စြဲသူမ်ား စဥ္းစားရန္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

 ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာေၾကာင့္သာ မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ျပည္ေထာင္စု

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အဖြဲ႕ဝင္ျပည္နယ္တခုအျဖစ္ ပါဝင္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို

လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းမျပဳမီ မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအၾကား အခ်င္းခ်င္းတိုင္ပင္မႈ မျပဳ

လုပ္ဘဲ၊ Chin Hills Regulation အရ အတိအက်သတ္မွတ္ထားေသာ ခ်င္းျပည္

နယ္နိမိတ္ထဲမွ ခ႐ိုင္တခုတည္းကသာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ

ေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္ သုံးပုံတပုံမွ်သာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းပါဝင္လာၿပီး က်န္သုံးပုံႏွစ္ပုံမွာ

အိႏၵိယႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ က်န္ရစ္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္

ပင္လုံစာခ်ဳပ္သည္ မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေမွ်ာ္မွန္းသေလာက္

အက်ဳိးမေပးခဲ့ေခ်။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္ သုံးပိုင္းပိုင္းခံရၿပီး ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား

မွာ ႏိုင္ငံသုံးႏိုင္ငံတြင္ အခြဲခံေနရပါသည္။

သိရ
႔ု ာတြင္ ေသခ်ာေသာအခ်က္မွာ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ မိမတ
ိ ခ
႔ို ်င္းလူမ်ဳိးတခ်ဳိ႕

ျမန္မာႏိင
ု င
္ အ
ံ တြင္းသိ႔ု ပါဝင္လာၿပီး ျပည္ေထာင္စသ
ု မိင
ု ္း၏ဆိုးေမြေကာင္းေမြအားလုံး

ကို က်န္ တို င္း ရင္း သားညီေ နာင္ မ်ားႏွ င့္ တ ကြ အတူ တူ ခံ စားေနရျခင္းျဖစ္ ပါသည္ ။

ထိဆ
ု ိုးေမြေကာင္းေမြမ်ားကို အတူတကြ ခံစားခဲသ
့ ည္သ
့ မိင
ု ္းအစသည္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို

လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးသည့္ ၁၉၄၇၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေန႔တြင္

ျပည္ေထာင္စုသမိုင္း စတင္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ "ျပည္ေထာင္စုသမိုင္းအစ" သည္

ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

***

(၄)

ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ႏွစ္

ေပါင္း (၇၀) ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းမ်ဳိးစုံကို ရင္ဆိုင္

ေနရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းမ်ားကို ေျဖရွင္းၿပီး ျပည္တြင္း

စစ္ ကို ခ်ဳပ္ ၿ ငိ မ္းႏို င္ေ ရးအတြ က္ ပင္ လုံ စာခ်ဳပ္ႏွ င့္ တ ကြ နယ္ စ ပ္ေ ဒသစုံ စ မ္းေရး

ေကာ္မတီ၏ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္ အာမခံခ်က္

ေပးထားသည့္ ပင္လက
ုံ တိကဝတ္မ်ားကို ျပန္လည္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လိအ
ု ပ္

ေနပါသည္။ ပင္လုံကတိကဝတ္မ်ားအနက္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၅) တြင္ ပါရွိေသာ

"တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္ရာ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၏ နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး

တြင္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြငရ
့္ ွိေစရမည္"ဆိသ
ု ည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္

ေရးႏွင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ (၇) တြင္ ပါရွိသည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ဤတိုင္းျပည္၏

ႏိုင္ငံေရးစနစ္အျဖစ္ က်င့္သုံးရမည္ဆိုေသာအခ်က္မ်ားသည္ မရွိမျဖစ္ အေကာင္

အထည္ေ ဖာ္ ရ မည့္ ပင္ လုံ က တိ က ဝတ္ မ်ားပင္ျ ဖစ္ သ ည္ ။ ထို ႔ေ ၾကာင့္ ၂၀၁၅၊

ေအာက္တိုဘာလ (၁၅) ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္

တိင
ု ္းရင္းသားလက္နက္ကင
ို ္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ခ်ဳပ္ဆသ
ို ည့္ "တစ္ႏင
ို င
္ ံ

လုံးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA)" အပိုဒ္ (၁) အေျခခံမူထဲ

တြင္ "ဒီမက
ို ေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးႏွင့္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြငအ
့္ ေရးမ်ား

ကို အျပည္အ
့ ဝအာမခံခ်က္ေပးႏိင
ု သ
္ ည့္ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တက
႔ို ို အေျခခံ

ေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ႏွင့္အညီ တည္ေဆာက္ၾကရ

မည္" ဟု တရားဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့ၾကပါသည္။

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို အျပည္အ
့ ဝအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေခတ္အဆက္ဆက္တင
ြ ္

တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတို႔ က ၾကဳိးပမ္းခဲ့ၾကပါသည္ ။ ထိုႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားအနက္

ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္ကို လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆခ
ို ၾဲ့ ကေသာ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား၏

ၾကဳိးပမ္းမႈမ်ားကို စုစည္း၍ ဤစာအုပ္ကို ထုတ္ေဝျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာအုပ္ကို

"ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယဥ
ွ တ
္ ြဲေနထိင
ု ္ေရးဝါဒမွ စစ္မန
ွ ္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္

ဆီသို႔" အတြဲ (၃) အျဖစ္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္၌ ထုတ္ေဝခဲ့ပါသည္။

ထိုေ
႔ နာက္ ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ခြင့္ရရွိၿပီးေနာက္ "ပင္လုံကတိကဝတ္

မ်ား"ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၂၀၁၄ တြင္ "တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေရးရာ ဖြံ႕ျဖဳိးေရးႏွင့္

သုေတသနအသင္း (CDES)"က ျပန္လည္ထုတ္ေဝခဲ့ပါသည္။ ပင္လုံကတိကဝတ္

မ်ား ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၂၀၁၄ ႏွင့္ ၂၀၂၀ အၾကား (၈) ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ျပန္လည္ပုံႏွိပ္ၿပီး

အုပ္ေရ တသိန္းေက်ာ္ကို ျဖန္႔ခ်ိႏိုင္ခဲ့ပါသည္။

ယခု ပင္လက
ုံ တိကဝတ္ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ "ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တ႔ို

ကို အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးႀကဳိးပမ္းမႈ အတြဲ (၁)"အျဖစ္ ျပန္

လည္တင္ဆက္အပ္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို စတင္

ခ်ဳပ္ဆခ
ို သ
ဲ့ ည္အ
့ ခ်ိနမ
္ ွ ယခုဆင္ႏက
ႊဲ ်င္းပေနေသာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး

ပြဲအထိ ေခတ္အဆက္ဆက္ေသာ ႀကဳိးပမ္းမႈမ်ားသည္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္ ပါရွိသည့္

အတိုင္း ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို "ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ကို အေျခခံေသာ

ျပည္ေထာင္စု"အျဖစ္ တည္ေဆာက္ေရးပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ "ဒီမိုကေရစီႏွင့္

ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႔ကို အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးႀကဳိးပမ္းမႈ"တြင္

အနည္းဆုံး အတြဲ (၁၀) တြဲ ထုတ္ေဝရန္ ျပင္ဆင္ထားပါသည္။ တခ်ဳိ႕စာအုပ္မ်ား

သည္ ယခင္က သီးျခားထုတ္ထားေသာစာအုပ္မ်ားျဖစ္၍ တခ်ဳိ႕မွာ အသစ္စက္စက္

စုေဆာင္းတင္ျပထားေသာစာအုပ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ကာလသက္တမ္းအားျဖင့္ ၁၉၄၇

မွ ၂၀၂၀ အၾကား ေခတ္အဆက္ဆက္ ႀကဳိးပမ္းမႈမ်ားကို စုစည္းထုတ္ေဝသြားမည္ျဖစ္

ေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။

ေလးစားစြာျဖင့္

ဆလိုင္းလ်န္မႈန္း

(စုစည္းတင္ျပသူ)

၂၀၂၀၊ ဇြန္လ (၅) ရက္

 ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ေရးဆဲြရမည့္

ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လမ္းၫႊန္ျပ႒ာန္းခ်က္

ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ကရင္နန
ီ ယ္မ်ား အပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ဗမာႏိင
ု င
္ ံေတာ္သူ
ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သားတိ၏
႔ ု ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ားသည္ တိင
ု ္းသူျပည္သားတိ၏
႔ ု အာသီသဆႏၵႏင
ွ ့္
ေလ်ာ္ညီစြာ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို စီစဥ္ေရးဆဲြရန္ အလို႔ငွာ
စုံညီစုေဝးၾကလ်က္ ေအာက္ပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ေၾကာင္း။

(၁) ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ ဗမာျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံေတာ္ ဟုေခၚတြင္
ေစေသာ လြတလ
္ ပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ သမၼတႏိင
ု င
္ ၏
ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္
ပံုအေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ေစရမည္။ ထို႔အျပင္ -

(၂) ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒဟု သတ္မွတ္ေဖာ္

ျပသည့္ တသီးပုဂၢလျပည္နယ္မ်ားသည္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒတြင္
သတ္မွတ္ျပထားသည့္ႏွင့္အမွ် ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ ရရွိေစရမည္။ ထို႔
အျပင္ -

(၃) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတဗမာႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္တကြ အပါ

အဝင္ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖဲအ
႔ြ စည္းအားလံုးတိ၏
႔ု အခြငအ
့္ ာဏာ
ဟူသမွ်တို႔သည္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ထံမွ ဆင္းသက္ေစရမည္။ ထို႔အျပင္ -
(၄) ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံေတာ္၏ တိင
ု ္းသူျပည္သား မွနသ
္ မွ်သည္ လူမႈေရးရာ၌ လည္း
ေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ႏိင
ု င
္ ံေရးရာ၌ လည္းေကာင္း တရားမွ်တ
မႈရွိေစလ်က္၊ အဆင့္အတန္း အခြင့္အေရး ဥပေဒသက္ေရာက္မႈတို႔တြင္ ဆူႀကံဳ
နိမ့္ျမင္မ
့ ရွ၊ိ ပကတိ တူညီေစရမည္အ
့ ျပင္၊ တရားဥပေဒႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊
အမ်ားျပည္သတ
ူ ႔ို ေစာင္စ
့ ည္း အပ္ေသာ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း
မဆန္က
႔ ်င္သမွ် လြတလ
္ ပ္စြာ ႀကံစည္ပင
ို ခ
္ င
ြ ၊့္ လြတလ
္ ပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိပ
ု င
ို ္
ခြင၊့္ ယံၾု ကည္ပင
ို ခ
္ င
ြ ၊့္ ဘာသာတရားကိုးကြယပ
္ င
ို ခ
္ င
ြ ၊့္ ဝတ္ျပဳခြင၊့္ ပရိေယသနရွာမီွး
ပိုင္ခြင့္၊ စည္းရံုးပိုင္ခြင့္၊ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္တို႔ ရရွိတည္ၿမဲေစရန္အတြက္
ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ အခိုင္အလံု သတ္မွတ္ထားရွိေစရမည္။
ထို႔အျပင္ -

(၅) ဤ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ လူနည္းစုမ်ားအဖို႔ လံုေလာက္ေသာ ကာကြယ္

ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထားရွိေစရမည္။ ထို႔အျပင္ -

(၆) လြတလ
္ ပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု သ
္ မၼတဗမာႏိင
ု င
္ ၏
ံ နယ္ေျမတိ႔ု တေပါင္း
တစည္းတည္း တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံ၏ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ
တို႔ကို အခ်ဳပ္အျခာစိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ကို လည္းေကာင္း၊ တရားဓမၼႏွင့္တကြ
ျပည္ေထာင္ခ်င္းခ်င္း ဥပေဒအရ ထိန္းေစာင့္ထားရွိေစရမည္။ ထို႔အျပင္-

(၇) ရာဇဝင္တင
ြ ္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ဤဗမာႏိင
ု င
္ ံေတာ္သည္ ကမာၻတင
ြ ္ မိမ၏
ိ ဂုဏက
္ ်က္
သေရႏွင့္ ေလ်ာ္စြာ ရသင္ရ
့ ထိက
ု ္ေသာ အဆင္အ
့ တန္းသိ႔ု ေရာက္ရွိေစရမည့္ျပင္၊
လူသတၱဝါတိ၏
႔ု တိုးတက္ေရးႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ျပည္ဝ
့ ေရးတိက
႔ု ို တာဝန္
အေလ်ာက္ ေစတနာျဖင့္ အစြမ္းကုန္ျဖည္စ
့ က
ြ ထ
္ မ္းရြကက
္ ာ ျပည္ေထာင္ခ်င္းခ်င္း
ဆိုင္ရာ တရားဓမၼႏွင့္ က်င့္ဝတ္သိကၡာကို အေျခခံျပဳ၍ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွ႕႐ႈ
လ်က္ ႏိင
ု င
္ တ
ံ ကာတိ႔ႏ
ု င
ွ ့္ မိတဝ
္ တ္မပ်က္ တြဘ
ဲ က္ပူးေပါင္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ က
ႈ ို ခိင
ု ၿ္ မဲ
ေသာ အဓိ႒ာန္ျဖင့္ ေစာင့္ထိန္းေတာ့အ့ံ။

သည္အဆိုကို ကၽြန္ေတာ္တင္သြင္းရတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ကာ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔

အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လူမ်ိဳးစံုကိုယ္စားလွယ္တို႔ အစရွိသည္အားျဖင့္ လာေရာက္
စုေဝးၿပီးေတာ့၊ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖဲြ႔စည္းၿပီးေနာက္ ဗမာ
ျပည္ရဲ့ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြဖို႔ဆိုၿပီး ဒီလႊတ္ေတာ္မွာ တာဝန္က်
လာပါတယ္။

ယခုလာၿပီး ေဆြးေႏြးၾကတဲအ
့ ခါမွာ ဘယ္လအ
ို ေျခခံဥပေဒႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ႏ
ို င
ို င
္ ရ
ံ ဲ့
ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒကို ဘယ္လိုေရးဆဲမ
ြ ွာလဲဆတ
ို ာကို ပထမဦးစြာ သိထား
ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဒီလို အေျခခံအခ်က္အလက္ဆိုၿပီး မသိဘဲႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွ႕
ဆက္လက္ၿပီး ဗမာျပည္ရဲ့ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္
တေယာက္ တေပါက္ ဆိတ
ု သ
ဲ့ ေဘာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ဘာမွ် အေျခခံမရွဘ
ိ ူး၊ လမ္းစဥ္မရွဘ
ိ ူး၊
လမ္းစဥ္ၫန
ႊ ္ျပထားျခင္း မရွိျဖစ္ၿပီးေတာ့ကာ လိခ
ု ်င္ရာကို အျမန္ရမွာမဟုတဘ
္ ူး။ ယခု
ကၽြန္ေတာ္တင္သင
ြ ္းတဲအ
့ ဆိဟ
ု ာ Directive Resolution ေနာက္ ဒီအစည္းအေဝးမွာပဲ
ခန္ရ
႔ မည့္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒေရးဆဲတ
ြ ဲ့ အဖဲအ
႔ြ သီးသီးကို လမ္းၫႊနအ
္ မွာ
သဖြယ္ျဖစ္တဲ့ အဆိုသာျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ေကာ္မတီအသီးသီးေတြက ဆက္လက္ၿပီး
ဗမာျပည္ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒထဲမွာ ဘာေတြထည့္သြင္းတယ္ ဆိုတာ
အေသးစိတ္အားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မူအားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေသေသ
ခ်ာခ်ာ ေဆြးေႏြးႏိုင္တဲ့အခါ အေျခခံအားျဖင့္ ဘယ္အေပၚမွာ “မူ” ထားၿပီး ေဆြးေႏြးရ
မည္ဆိုတာ သိထားမွ ျဖစ္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ တဦးႏွင့္တဦး သိရွိထားတာခ်င္း မတူလို႔
ရွလ
ိ ွ်င္၊ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေကာ္မတီေတြ လုပမ
္ ည့္ လုပင
္ န္းေတြဟာ အင္မတန္ အခက္အခဲ
ေတြကို ေတြ႔စရာရွိ ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ အေျခခံသေဘာအားျဖင့္ လမ္းျပတဲ့ လမ္း
ၫႊနတ
္ ဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တခုကို တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကပင္ ပထမဦးစြာ ဆံုးျဖတ္ရန္
လိုပါလိမ့္မည္။ အဲဒီလို လမ္းၫႊန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရၿပီးမွ ေကာ္မတီေတြ ဖဲြ႔စည္းၿပီး
အလုပ္ကိုဆက္လုပ္ ရပါလိမ့္မည္။ ဒီလိုမွမဟုတ္လွ်င္ တခ်ိဳ႕ ေကာ္မတီက “သမၼတ”
စနစ္အရ သေဘာမ်ိဳးႏွင့္ ေဆြးေႏြးသြားခ်င္သြားမည္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း “ရွင္ဘုရင္”
စနစ္အရ ေဆြးေႏြးခ်င္ ေဆြးေႏြးမည္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ “ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ”ံ သေဘာ
ကို လက္ခတ
ံ လ
ဲ့ ူေတြက လက္ခ၊ံ လက္မခံတဲ့ လူေတြကလည္း သူတသ
႔ို ေဘာအတိင
ု ္း
လုပ၊္ ဆိသ
ု လိုျဖစ္လွ်င္ အဖဲအ
႔ြ မ်ိဳးမ်ိဳးက တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ျပန္ၿပီးအစီရင္ခံ
တဲ့အခါမွာ ဆက္စပ္လို႔ မရႏိုင္တဲ့ အစီရင္ခံစာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုမွ
ဆက္ၿပီး ဆံုးျဖတ္တတ္မွာ မဟုတဘ
္ ူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအေျခခံမက
ူ ို ျပ႒ာန္းၿပီးမွသာလွ်င္
ေရွ႕ဆက္လက္ၿပီး ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒကို စီမဖ
ံ န္တီးလိ႔ု ရႏိင
ု ပ
္ ါလိမမ
့္ ယ္။
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ဒီလအ
ို ေျခခံလတ
ို အ
ဲ့ တြက္ ဒီလတ
ႊ ္ေတာ္တင
ြ ္ ဒီအဆိက
ု တ
ို င္သင
ြ ္း
ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆိုကို ကၽြန္ေတာ္ပဲ စဥ္းစဥ္းစားစားႏွင့္ ေရးဆဲြၿပီး တင္သြင္း
ထားပါတယ္။ မူလပထမတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တင္သင
ြ ္းရမည့္ အဆိဟ
ု ာ ဖဆပလပဏာမ
ညီလာခံတုန္းက ဆံုးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အဆိုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီအဆိုကို ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါ ျပင္စရာလိုေနတဲ့ အခ်ိဳ႕အခ်က္

အလက္ေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဖဆပလ ညီလာခံတုန္းက ဆံုးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အဆိုေတြနဲ႔
ပတ္သက္လို႔ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ရိုက္ေပးထားတဲ့ စာအုပ္ရွိ
ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိလွ်င္ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္မူကို
ကၽြန္ေတာ္ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ျပင္ထားတာကေတာ့ နိဒါန္းစကားခ်ီးမွာ ေတာင္တန္း
ေဒသမ်ားႏွင့္ ကရင္နန
ီ ယ္မ်ား အပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ဗမာႏိင
ု င
္ ံေတာ္သူ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သား
တိ၏
႔ု ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ားသည္ တိင
ု ္းသူျပည္သားတိ၏
႔ု အာသီသဆႏၵႏင
ွ ့္ ေလ်ာ္ညစ
ီ ြာ
ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကို စီစဥ္ေရးဆဲြရန္ အလို႔ငွာ စံုညီစုေဝးၾက
ရံုေလာက္ကလြဲၿပီး အျခားသေဘာမပါဝင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။

ယခု State ဆိတ

ု ဲ့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ႀကီးကို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ဗမာျပည္မွာ မဖဲစ
႔ြ ည္းမိၾကေသး
ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီဖဲြ႔စည္းမည့္ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ဘယ္နယ္ေတြ ဘယ္နယ္ေတြပါမည္
ဆိတ
ု ာ ကၽြန္ေတာ္တက
႔ို ်က်နန သတ္မတ
ွ ၿ္ ပီးသား မျဖစ္ႏင
ို ္ေသးပါဘူး။ ယခု ကၽြန္ေတာ္
တို႔ ေဆြးေႏြးရန္ အခ်က္ဟာ “ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ျပည္
ေထာင္စဗ
ု မာႏိင
ု င
္ ံ ဟု ေခၚတြင္ေစေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ သမၼတႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္း
အုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ေစရမည္” ဆိတ
ု အ
ဲ့ ခ်က္ကသ
ို ာ ေဆြးေႏြးရန္ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္အထူးရွင္းျပေနစရာ မလိုပါ

ဘူး။ ဒီႏင
ို င
္ ံေတာ္ကို ျပည္ေထာင္စုေတြ စုထားမည္ ဆိတ
ု ဲသ
့ ေဘာေလာက္ပါပဲ။ ျပည္
ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံေတာ္ ဆိက
ု တည္းက ကၽြန္ေတာ္တ႔ို အခုဖစ
႔ဲြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒ
ဟာ “Unitary Constitution” လူတမ်ိဳးတည္းဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲႏွင့္ လူမ်ိဳး
ေပါင္းစံု ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ဆ
ံ တ
ို ဲ့ အဓိပၸာယ္ေရာက္သြားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္
ကေနၿပီး ျပည္ေ ထာင္ စုႏို င္ ငံေ တာ္ အျဖစ္ ဖဲြ ႔ စ ည္း အပ္ တ ယ္ လို ႔ အဆို တ င္ သြ င္း တဲ့
ကိစၥမွာ ယခုႂကြေရာက္လာၾကတဲ့ အမတ္မင္းမ်ားက ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ကို ဒီလို ျပည္
ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံေတာ္ႀကီး အျဖစ္ႏင
ွ ့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းအပ္တယ္လဆ
႔ို တ
ို ဲ့ အေျခခံမဟ
ူ ာ သင္/့ မသင့္
ကို ဒီလႊတ္ေတာ္ႀကီးက စဥ္းစားဖို႔ပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ရဲ့အေျခအေနေတြကို ေထာက္လို႔ၾကည့္

လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ႏ
ို င
ို င
္ က
ံ ို ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ အ
ံ ျဖစ္ႏင
ွ ့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းတည္ေထာင္မသ
ွ ာလွ်င္
သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္ပါလိမ့္မည္လို႔ ယူဆတဲ့အတိုင္း ဒီအေျခခံသေဘာကို ဒီအဆို
ထဲမွာ ထည့္သြင္းၿပီး ဒီလႊတ္ေတာ္ႀကီးမွာ တင္သြင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု
ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုသည္ကို တင္ျပထားျခင္းအားျဖင့္ ယခုဒီတိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ
ႂကြေရာက္လာၾကတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားက ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ အမတ္မင္းမ်ားဟာ ဒီ
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္တြင္ သူတို႔သက္ဆိုင္ရာနယ္မ်ားက ပါဝင္ၿပီးသားျဖစ္သြား
မည္လားဆိုၿပီး သံသယရွိေနတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္သိရပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ဒီကစ
ိ ၥႏင
ွ ပ
့္ တ္သက္လ႔ို ကၽြန္ေတာ္တည္တ
့ ည္းလင္းလင္း ရွင္းခ်င္တာက
ေတာ့ ဗမာျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံလို႔ ေခၚတြင္ဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီအဆိုထဲမွာ တင္ျပထား
ေပမည့္ ဒီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံထဲမွာ ဘယ္နယ္ေတြပါလို႔ ဘယ္နယ္ေတြ ပါရမည္လို႔
သတ္မွတ္ထားျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေတာင္တန္းေဒသကေနၿပီးေတာ့ တက္
ေရာက္လာၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ဘာမွ်ဒီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္စရာ
အလ်ဥ္းမရွိပါဘူး။ ဒီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ထဲမွာ ကိုယ္ပါခ်င္မွ၊ ကိုယ့္နယ္ဆိုင္ရာ
မွေနၿပီးေတာ့ ပါခ်င္မွပါႏိုင္တာပဲ။ ဒီ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ မဖဲြ႔စည္းမီအခါမွာ
တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ဖဲြ႔စည္းရန္အလို႔ငွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ
စာခ်ဳပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ခ်ဳပ္တဲ့အခါတုန္းက ေတာင္တန္းေဒသဆိုင္ရာ စံုစမ္းေရးအဖဲြ႔အစီရင္
ခံစာမွ ေထာက္ခခ
ံ ်က္မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို လက္ခလ
ံ ာခဲသ
့ ည္အ
့ တိင
ု ္း ျဖစ္ေစ၊ အဲဒလ
ီ ို
လက္ခံထားတဲ့ ဒီစာသေဘာတြင္မကဘဲ Not only the letter of agreement ဒီစာ
သေဘာကို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို သေဘာတူညလ
ီ ာခဲသ
့ ည္တင
ြ မ
္ ကဘဲ ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ဖိမ
႔ု ွာ
ဆိလ
ု ရ
႔ို ရ
ွိ င္ The sprit of agreement သေဘာတူညလ
ီ ာခဲတ
့ ဲ့ တကယ္အ
့ ရင္းခံ သေဘာ
တရားကို လက္ခံၿပီးေတာ့ ဒီအတိုင္းသာ ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ လုပ္မွာပါပဲ ဆို
တာ ေတာင္တန္းနယ္ဆင
ို ရ
္ ာ ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား တည္တ
့ ည္လ
့ င္းလင္း နားလည္ေစခ်င္
ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေပးၿပီးသားကတိ၊ နားလည္ၿပီးသား သေဘာတူညခ
ီ ်က္ေတြကို
နယ္ခ့်သ
ဲ မားလို ကၽြန္ေတာ္တ႔ ို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္းမလုပပ
္ ါဘူး။ အဲဒလ
ီ ို ေပးၿပီးသားကတိႏင
ွ ့္
နားလည္ၿပီးသား သေဘာတူညခ
ီ ်က္ေတြကို ေဖာက္ဖ်က္မည္လားလိ႔ု သံသယရွတ
ိ လ
ဲ့ ူ
ေတြဟာ ဥကၠ႒ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ေျပာရလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ Sense of honour, Sense
of self-repect, Sense of pride တိက
႔ု ို ေစာ္ကားတယ္လ႔ို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ယူဆပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေပးၿပီးသားကတိ၊ နားလည္ၿပီးသား သေဘာတူညခ
ီ ်က္တက
႔ို ို
ေတာင္တန္းနယ္က ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ေတြဟာ တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာတဲ့
အခါ၊ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ေစခ်င္တာက ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာ
လူမ်ိဳးစု ျဖစ္တလ
ဲ့ ူေတြဟာ ခင္ဗ်ားတိက
႔ု ို အတင္းအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ျပည္ေထာင္စု
ထဲမွာ မသြင္းပါဘူး။ သေဘာမတူဘဲ မေနႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကို လက္တလံုးျခား
လိမ္တဲ့နည္းနဲ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ မလုပ္ပါဘူးဆိုတာ အတည့္အလင္း နားလည္ေစ
ခ်င္ပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ထပ္ရွင္းခ်င္တာက တေန႔တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီကို စာ

တေစာင္ေရာက္လာပါတယ္။ အမွနစ
္ င္စစ္က ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေတာင္တန္းနယ္ ကိယ
ု စ
္ ား
လွယ္မ်ားက ေျပာလို႔လား၊ ဒီလိုမွ မဟုတ္လွ်င္လည္း ေတာင္တန္းနယ္ဆိုင္ရာဌာန
ၫႊန္ၾကားေရးဝန္က သူ႔ဘာသာအေနသာခ်ည္း ျမင္းကမလႈပ္ ခံုကလႈပ္တာလား၊ ဒါ
ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မေျပာတတ္ဘူး။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း တဆင္က
့ ေနၿပီးေတာ့ ေတာင္တန္း
ေဒသဆိင
ု ရ
္ ာကိစၥေတြႏင
ွ ့္ ပတ္သက္ၿပီး တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးတဲအ
့ ခါမွာ
အင္မတန္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကေနတဲ့အေၾကာင္း စာတေစာင္ရပါတယ္။ ဒီ တိုင္းျပည္ျပဳ
လႊတ္ေတာ္ရံုးကလည္း ရသလား မေျပာတတ္ဘူး။
 အဲဒီစာထဲမွာ ဘာပါသလဲဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္မွတ္မိသေဘာက္ ေျပာရရင္ ေတာင္
တန္းနယ္ဆိုင္ရာ ကိစၥအရပ္ရပ္ကို ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီး ဆံုးျဖတ္တဲ့
အခါမွာ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာနယ္ရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား စုရံုးသေဘာတူညီခ်က္ မရဘဲႏွင့္
တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီး မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္တန္း
နယ္ စံုစမ္းေရးအဖဲြ႔တုန္းက ေထာက္ခံခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါလည္း အမွန္စင္စစ္
ကၽြန္ေတာ္တ႔ို အႀကံေပးခဲတ
့ အ
ဲ့ တိင
ု ္း ထည္ခ
့ ဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒမ
ီ ွာဆိရ
ု င္ ကိယ
ု စ
္ ား
လွယ္ေတြအခ်င္းခ်င္းပဲ၊ လူမ်ားစုလူနည္းစု မျဖစ္ဘဲႏွင့္ သေဘာကဲြလဲြတဲ့ေနရာမွာ
ညီတမ
ူ ွ်တူ သေဘာကဲလ
ြ ဲြေနၾကလွ်င္၊ ဘယ္လန
ို ည္းႏွင့္ တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေန
ၿပီး ဆံုးျဖတ္မလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို ေတာင္တန္းနယ္ဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ
ဒီကိုေတာ့ လာမေမးၾကဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း မဆိုင္တဲ့ ေတာင္တန္းနယ္ဆိုင္ရာ ဌာန
ၫႊန္ၾကားေရးဝန္ကေနၿပီး ႏိႈးေဆာ္ခ်က္အရ ဘုရင္ခံမင္းႀကီးကေနၿပီး စိတ္ပူၿပီး ေမး
တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သေဘာမွာ ဒါဟာ နည္းလမ္းစည္းကမ္း မမွန္ဘူးလို႔ ယူဆတယ္။
ဘာျဖစ္လလ
႔ို ဆ
ဲ ရ
ို င္ ယခုေျပာဆိုေနျခင္းဟာလည္း ေတာင္တန္းနယ္ဆင
ို ရ
္ ာ ကိယ
ု စ
္ ား
လွယမ
္ ်ားကေနၿပီးေတာ့ အဂၤလပ
ိ သ
္ ြားကပ္တယ္လ႔ို ကၽြန္ေတာ္မဆိလ
ု ပ
ို ါဘူး။ သိ႔ေ
ု သာ္
လည္း ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္တဲ့ကိစၥမွာ အဂၤလိပ္ရဲ့ အကာအကြယ္ကို
ငါတို႔ေတာ့ျဖင့္ ယူမွ ခ်မ္းသာရာရမယ္လို႔ထင္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္ရွင္းရွင္းပဲေျပာခ်င္ပါ
တယ္။ အဂၤလပ
ိ ဟ
္ ာ အမွနစ
္ င္စစ္ အေႏွးႏွငအ
့္ ျမန္ သူလ
႔ က္ေအာက္ခတ
ံ င
ို ္းႏိင
ု င
္ ံေတြက
ထြ က္ သြားရေတာ့ မွာ ပဲ ။ ဘယ္ လို ပဲျ ဖစ္ျ ဖစ္ ဒီ လိုျ ဖစ္ေ နၿပီး ကမာၻ ႔ အ လားအလာ
ႀကီးထဲမွာ ဒီလိုစိတ္ထားရွိတဲ့လူေတြဟာ ကိုးကြယ္ရာ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် ရွိႏိုင္မည္
မဟုတ္ဘူးဆို တာကို ကၽြန္ေတာ္သတိေပးလိုပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ကၽြ န္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ အေၾကာင္းေျပာရရင္ ဘယ္

အဂၤလိပ္ရဲ့ အကူအညီႏွင့္မွ် ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကို လာၿပီးေတာ့ ၾသဇာမေပး
ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ေတာင္တန္းဆိုင္ရာ
ကိစၥေတြကို စဥ္းစားေဆြးေႏြးတဲအ
့ ခါမွာ ခင္ဗ်ားတိ႔ု သက္ဆင
ို ရ
္ ာေတာင္တန္းနယ္ေတြ
ကိုယ္စားလွယ္ အခ်င္းခ်င္း ဘယ္သူ႔ဘယ္သူမွ မဲမသာဘဲႏွင့္ တူေနၾကတယ္ဆိုရင္
ဒီလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဖဆပလအမတ္မ်ား ဆံုးျဖတ္တဲ့အတိုင္း အမ်ားဆံုးအဖဲြ႔ရဲ့ ေခါင္း
ေဆာင္အျဖစ္ႏင
ွ ့္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို တည္တ
့ ည္လ
့ င္းလင္း ေျပာလိတ
ု ာက ခင္ဗ်ားတိ႔ု အခ်င္း
ခ်င္း အဲဒီလို ဘယ္သူ႔ဘယ္သူမွ မဲမသာဘဲႏွင့္ မဲၿပိဳင္ေနၾကတဲ့အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔
ဒီတင
ို ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ အတင္းဖိၿပီးေတာ့ မဆံုးျဖတ္ေစပါဘူး ဆိတ
ု ာ
ကို ကၽြန္ေတာ္ကတိေပးပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)
 အဲဒီေတာ့ ေတာင္တန္းနယ္ဆိုင္ရာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့
ေစတနာဟာ အင္မတန္ ရွင္းရွင္းထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တင္သြင္းတဲ့အဆိုၿပီးတဲ့
ေနာက္ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ကာ ျပည္ေထာင္စုဖဲြ႔စည္းတဲ့ေနရာမွာ ျပည္ေထာင္စုထဲ
ပါခ်င္တဲ့ ျပည္နယ္ေတြဟာ ဘယ္လအ
ို ခ်က္အလက္ေတြ၊ ဘယ္လအ
ို ခြငအ
့္ ေရးေတြ၊
ဘယ္လိုအေျခခံေတြ အဲဒီလို အခ်က္အလက္ေတြအရ စုေပါင္းသင့္တယ္ ဆိုတဲ့ကိစၥ
ေတြ ေဆြးေႏြးတဲအ
့ ခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တတ
႔ို င္သင
ြ ္းတဲအ
့ ဆိုေတြ၊ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို တင္သင
ြ ္း
တဲ့ အႀကံဉာဏ္ေတြ၊ ဒါေတြကို သေဘာမက်လိရ
႔ု ရ
ွိ င္ သေဘာမက်တဲအ
့ တိင
ု ္း ေတာင္
တန္းနယ္ဘက္ဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ သေဘာရွိ ဗမာျပည္ႏွင့္ မေပါင္းဘဲ
ေနခ်င္ေနႏိုင္တယ္။ ဒါကၽြန္ေတာ္ ယေန႔ ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဒီစကားကို
ေျပာျခင္းပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေစတနာကို ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း
ျပတ္ျပတ္သားသားထားတယ္ဆတ
ို ာကို သိေစခ်င္လ႔ို ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္
ၿပီးေတာ့တခ်က္၊ ဒီလခ
ို င္ဗ်ားတိ႔ု သေဘာမတူလရ
႔ို ရ
ွိ င္ မပါခ်င္ေနလိ႔ု ေျပာတဲ့ေနရာမွာ
လည္း နယ္ခ့်သ
ဲ မားေတြလို တဘက္ကေနၿပီးေတာ့ကာ မပါခ်င္ေနပါကြာ ဆိၿု ပီးေတာ့၊
မပါဘူးလိ႔ု ထင္တအ
ဲ့ ခါက်ေတာ့ တဘက္ကဝင္ၿပီးေတာ့ မ႐ႈပဘ
္ ူး။ သိ႔ေ
ု သာ္ ကၽြန္ေတာ္
တိ႔ု အျမင္ေတာ့ရတ
ွိ ယ္။ ဘယ္ႏင
ို င
္ ံ ဘယ္နယ္မွာျဖစ္ျဖစ္ ယခုေခတ္မွာ ဘယ္တင
ို ္းႏိင
ု င
္ မ
ံ ွ
ကမာၻႀကီးမွာ ျဖစ္ေနတဲဝ
့ ါဒႏွင့္ ကမာၻႀကီးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေရးေတြရက
ဲ့ စ
ိ ၥေတြရဲ့ ဂယက္
အရိက
ု က
္ ို မခံရတဲန
့ ယ္ရယ္လ႔ို ရွမ
ိ ွာမဟုတဘ
္ ူး။ ဒီမက
ို ေရစီဝါဒ၊ ဒီမက
ို ေရစီတရားေတြ
ေခတ္စားေနတဲ့ ဒီကမာၻႀကီးမွာ ဒီမိုကေရစီသေဘာထားမထားႏိင
ု ္တဲ့ နယ္ဟာ အေႏွး
ႏွငအ
့္ ျမန္ အဲဒန
ီ ယ္မွာ ရွတ
ိ လ
ဲ့ ူေတြ ႏိုးၾကားထႂကြလာၿပီး ဒီလက
ို မာၻႀကီးရဲ့ သေဘာတရား
ေတြႏွင့္ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ေခတ္သေဘာတရားေတြႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ သေဘာတရား
ေတြကို တြန္းလွန္ပစ္ၾကမွာပဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္နိမိတ္ဖတ္ထားခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့
ဒီလက
ို ၽြန္ေတာ္တ႔ို နားလည္ထားတဲအ
့ တိင
ု ္း ကၽြန္ေတာ္တ႔ႏ
ို င
ွ ့္ အတူတပ
ူ ါၿပီး မလုပခ
္ ်င္
ဘူးဆိလ
ု ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တသ
႔ို ည္ အတင္းမတိက
ု တ
္ န
ြ ္းပါဘူး။ အဲဒလ
ီ ို မပါ၊ ပါေအာင္ဆၿို ပီး
ေတာ့ ကာ၊ ဒါကေတာ့ ဗမာစကားမဟု တ္ ဘူး ထင္ တ ယ္ ။ ကၽြ န္ေ တာ္ နားလည္
သေလာက္ေတာ့ ကရင္စကားပဲလထ
႔ို င္တယ္။ အတင္းနသား ပါယား လုပတ
္ န
ဲ့ ည္းမ်ိဳး
လည္း ကၽြန္ေတာ္တ႔ို မလုပပ
္ ါဘူး။ အဲဒါကို တည္တ
့ ည္လ
့ င္းလင္း ေတာင္တန္းနယ္ဘက္
က ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္နားလည္ေစခ်င္ပါတယ္။

ဘာျဖစ္လလ
႔ို ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္အင္မတန္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသေဘာထားေနတဲ့
အထဲကေနၿပီးေတာ့ ႐ႈပ္ေအာင္ လုပ္ေနၾကတဲလ
့ ူေတြက ယခုတေလာမွာ ေတာ္ေတာ္
မ်ားေနေတာ့ ဒါကို ရွင္းသည္ထက္ရင
ွ ္းေအာင္ ထပ္ၿပီးေျပာရျခင္း ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္
မိတ္ေဆြတေယာက္က ကၽြန္ေတာ့ကို ေျပာသလိပ
ု ၊ဲ ခင္ဗ်ားအဲဒလ
ီ ို ရွင္းရွင္း ေျပာတာကို
ပဲ၊ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ႐ႈပ္ေနတယ္ဆိုေတာ့ အဲဒါေတာ့ မတတ္ႏိုင္ဘူး။ (ရယ္သံမ်ား)
 အဲဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္မွာ ဘယ္နယ္ေတြ ပါရမည္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္
တို ႔ ဒီ အ ထဲ မွာ ထည့္ ထားတာလည္း မရွိေ သးပါဘူး ။ ပါခ်င္ တဲ့ လူေ တြ ပါၾက၊
အဓိပၸာယ္က နယ္ကိုသတ္မွတ္မထားဘဲႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္လို႔ သာမည
ထည္ထ
့ ားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ သမၼတႏိင
ု င
္ ံေတာ္လ႔ို
ဆိရ
ု ျခင္းဟာ လြတလ
္ ပ္တယ္ဆတ
ို ဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ကၽြန္ေတာ္သပ
ိ ၿ္ ပီးေတာ့ ရွင္းျပေနစရာ
မလိုပါဘူး ထင္ေပမည့္ ဘာျပဳလို႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Sovereign power) အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာရွရ
ိ မည္လထ
႔ို ပ္ၿပီးပါရသလဲဆလ
ို ွ်င္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိတ
ု ာ သေဘာ
တရားအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ State ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုကတည္းက အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာဟာ အႀကံဳးဝင္ၿပီးသားပဲ။ ဒီသေဘာတရားႏွင့္ ရွိတဲ့ဟာလည္း ရွိပါတယ္။
သိ႔ေ
ု သာ္ ဒီ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဆိုေပမည့္ အားမရ၊ မေက်နပ္ေသးဘဲႏင
ွ ့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ
ပိင
ု တ
္ ဲ့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဆမ
ို သ
ွ ာလွ်င္ ျပည္စ
့ ံုေလာက္တဲ့ သေဘာတရားမ်ိဳးလည္း ရွပ
ိ ါတယ္။

ပထမသေဘာတရားကေတာ့ကာ Theory စာသေဘာေလာက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယသေဘာကေတာ့ လက္ေတြ႔ျဖစ္တဲ့ သေဘာတရားပါပဲ။ ဘယ္လို လက္ေတြ႔
ျဖစ္တဲ့ သေဘာတရားမ်ိဳးေတြ၊ ဘာလဲဆိုရင္ ဒီလြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံေတာ္ ဆိုၿပီးေတာ့
ဖဲြ႔စည္းတည္ေထာင္လိုက္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အသီးသီးတို႔ ရွိၾကေပမည္။ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာႏွင့္ ျပည့္စံုတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ Sovereign State အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ အဲဒီလို
မဟုတဘ
္ ဲႏင
ွ ့္ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ဆက္သယ
ြ တ
္ ဲ့ ႏိင
ု င
္ ံေရးစကားမွာဆိလ
ု ွ်င္ Vassal
State လိဆ
႔ု ခ
ို ရ
ံ ပါတယ္။ Vassal State ဆိလ
ု ႔ို ရွတ
ိ ာက တပည္က
့ ၽြန္ႏင
ို င
္ ံေတြ သေဘာ
မ်ိဳးပဲ။ ကၽြန္ေပမည့္လို႔ Colony လည္း မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ဘာသာသူ သူ႔မင္းႏွင့္ သူ႔ခ်င္း
ႏွင၊့္ သူအ
႔ စိုးရႏွငပ
့္ ၊ဲ အျပင္ဘန္းအားျဖင့္ေတာ့ လြတလ
္ ပ္တယ္။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း ႏိင
ု င
္ ံ
ႀကီးတႏိင
ု င
္ ရ
ံ ဲ့ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ၊ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မက
ႈ ို အထူးတလည္ခံေနတဲ့ ႏိင
ု င
္ ံျဖစ္လ႔ို Vassal
State လို႔ေခၚတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားမွာ နယ္နိ
မိတ္ျခားေပးရံုေလာက္ျဖစ္တဲ့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္မ်ိဳးလည္း ရွပ
ိ ါေသးတယ္။ Buffer State အဲဒီ
လို ႏိုင္ငံေတာ္အမ်ိဳးမ်ိဳး လက္ေတြ႔အားျဖင့္ရွိတယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ရပါ
တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လိုခ်င္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံႀကီး၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားမွာ နယ္နိမိတ္ျခား
ေပးရံုေလာက္ျဖစ္တဲ့ Buffer State မ်ိဳးလို နယ္ျခားႏိင
ု င
္ က
ံ ေလးမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ခ်င္ဘူး။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိင
ု င
္ ႀံ ကီးတႏိင
ု င
္ ရ
ံ ဲ့ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ အထူးတလည္ခရ
ံ တဲ့ Vassal State
မ်ိဳးလည္း မျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္တာကေတာ့ ဆန္မရွိ ေစာက္ႀကီးစားပဲ
ေခၚေခၚ (ရယ္သံမ်ား) ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ လြတ္လပ္ၿပီး အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာပိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္ခ်င္တယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)
 အဲဒီႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အခါမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ သမၼတစနစ္အားျဖင့္
ဖဲြ႔စည္းရမည္။ တျခားစနစ္အရ ဖဲြ႔စည္းတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မလိုလားပါဘူး။ သမၼတ
စနစ္ဆိုတာဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီေခတ္ဒီအခါက်မွသာလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစာမွာ
ေပၚလာတဲ့ စ ကားပါ။ ဘာျဖစ္ လို ႔ လဲ ဆို လွ် င္ တတို င္းျပည္ လံုး ကို ၊ တႏို င္ ငံ လံုး ကို
မင္းလုပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ရမည့္ ပုဂၢိဳလ္ (၄) ႏွစ္တႀကိမ္ ျဖစ္ေစ၊ (၅) ႏွစ္တႀကိမ္ျဖစ္ေစ၊ (၁ဝ)
ႏွ စ္ တ ႀကိ မ္ ျဖစ္ေ စ စသည္ အားျဖင့္ အဲ ဒီ လို ေရြးေကာက္ တ င္ေျမႇာ က္ တ ယ္ ဆို တဲ့
ထံုးစံဟာ ယခု ဒီဘက္ေခတ္ေတြက်မွ ေပၚလာတဲ့စနစ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္။

အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ဖိမ
႔ု ွာေတာ့ (မင္း) ဆိလ
ု ရ
႔ို လ
ွိ ွ်င္ တိင
ု ္းသူျပည္သားလုပတ
္ ဲ့
သူေတြက အရမ္းလႊတထ
္ ားအပ္တဲ့ လူေတြ မဟုတဘ
္ ူး။ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ရတ
ွိ န္သေလာက္
ရွသ
ိ င္တ
့ ယ္။ အမွနစ
္ င္စစ္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္မွာရွတ
ိ ဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ပိင
ု တ
္ လ
ဲ့ ူေတြဟာ
ဘယ္သူေတြျဖစ္ရမလဲ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယံုၾကည္ယူဆခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံ
ေတာ္သူ ႏိုင္ငံေတာ္သားတို႔ဟာ အဲဒီႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ပိုင္ဆိုင္တဲ့
လူေတြလို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီလို ပိုင္ဆိုင္တဲ့လူေတြကေနၿပီး လႊဲေပးလို႔သာ (မင္း)
အစိုးရတို႔ဆိုတာ ေပၚလာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလို လႊဲေပးတဲ့အတိုင္း (မင္း) တို႔၊ အစိုးရတို႔ ေပၚလာတဲ့အခါမွာ အဲဒီ (မင္း)

တို႔ အစိုးရတို႔ဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ပိုင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြက မလို
ခ်င္တအ
ဲ့ ခါမွာ မလိတ
ု အ
ဲ့ ေလ်ာက္ တားဆီးႏိင
ု တ
္ ဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ရွရ
ိ မယ္။ အဲဒီေတာ့
ကၽြန္ေတာ္တို႔အဖို႔မွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဗမာႏိုင္ငံအတြက္ လိုလားအပ္တဲ့စနစ္ဟာ အခ်ိန္
အခါအေလ်ာက္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ သမၼတစနစ္ကိုသာလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔
လိုလားသည့္အတိုင္း ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုတင္သြင္းတဲ့အခါမွာ သမၼတ
ႏိုင္ငံဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သြင္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ပထမအပိဒ
ု က ု ်ွ င္ “ႏိင
္ ဆိလ ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္
ဗမာျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဟု ေခၚတြင္ေသာ လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္
သမၼတႏိင
ု င
္ ၏
ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံ ျဖစ္ေစရမည္” ဒီအဓိပၸာယ္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္
တို႔ တိုင္းျပည္ကို လြတ္လပ္တဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္တဲ့ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကညာမည္။
အဲဒီႏင
ို င
္ ဟ
ံ ာလည္း သမၼတႏိင
ု င
္ ံျဖစ္ရမည္။ သမၼတစနစ္အရ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားတဲ့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္
ျဖစ္ရမယ္ - ဆိုတဲ့မူေတြကို ထည့္ထားပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံေတာ္ဟာလည္း ျပည္ေထာင္စု
ႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္ရမည္။

နံပါတ္ (၂) ျဖစ္တဲ့ “ျပည္ေထာင္စုႏင

ို င
္ ံေတာ္တင
ြ ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံ ဥပေဒ
က သတ္မတ
ွ ္ေဖာ္ျပသည့္ တသီးပုဂလ
ၢ ျပည္နယ္မ်ား ပါဝင္ေစလ်က္” အဲဒါကကၽြန္ေတာ္
တို႔သည္ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာ ဘယ္နယ္ဘယ္နယ္ေတြ ပါမလဲဆိုတာကို သတ္မွတ္
ရမည္။ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒေတြ ေရးဆဲတ
ြ အ
ဲ့ ခါမွာ ဘယ္နယ္ ဘယ္နယ္ေတြ
ပါမယ္ဆတ
ို ာကို သတ္မတ
ွ ရ
္ မည္။ အခု မသတ္မတ
ွ ရ
္ ေသးဘူး။ ပါခ်င္တဲ့ နယ္ေတြသာ
သတ္မွတ္ရမည္။ အခု မသတ္မွတ္ရေသးဘူး။ ပါခ်င္တဲ့နယ္မွ ပါၾကပါဆိုတာ ရွင္းပါ
တယ္။ “သို႔ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည့္ တသီးပုဂၢလျပည္နယ္မ်ားသည္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္
ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည္ႏွင့္အမွ် ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
အာဏာမ်ား ရွိေစရမည္”။

ထို ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒမွာ ေနာက္ကၽြန္ေတာ္တ႔ို အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြး
တိုင္ပင္ညိႇႏိႈင္း ဆံုးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
အာဏာမ်ားလည္း ရွိလိမ့္မည္။ အဲဒီေတာ့ ဒီကိစၥမွာ ရွင္းရွင္းနားလည္ ေစခ်င္တာက
ဒီလို ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ထဲမွာ တသီးပုဂၢလျပည္နယ္မ်ားဟာ ဘယ္ျပည္နယ္
ေတြလဲ ဆိတ
ု ာ ဒီအထဲမွာ မပါေသးဘူး။ ဘယ္နယ္ေတြက ပါခ်င္လ႔ို ဘယ္နယ္ေတြက
မပါခ်င္ဘူးဆိတ
ု ာ ႏိင
ု င
္ ဖ
ံ စ
႔ဲြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ သတ္မတ
ွ ္ေဖာ္ျပထားသည့္
ျပည္နယ္မ်ားဟာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာမ်ား ရွိေစရမယ္ဆိုတဲ့အတိုင္း အဲဒီ
ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရး အာဏာေတြကို သတ္မတ
ွ ဖ
္ ႔ို လိုေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္
တန္းနယ္ပယ္ ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ားႏွင့္ တိင
ု ပ
္ င္ေဆြးေႏြးၿပီး လုပရ
္ မည္က
့ စ
ိ ၥ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလို လုပ္ၿပီးမွ သေဘာတူသည္ျဖစ္ေစ၊ ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္က်သည္

ျဖစ္ေစ၊ အဲဒီလိုဆံုးျဖတ္ၾကတဲ့အခါမွာ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
အာဏာမ်ားကို သေဘာတူေက်နပ္လ႔ို ဝင္လာတဲ့ျပည္နယ္မ်ားသာ ပါလိမမ
့္ ယ္။ ျပည္
ေထာင္စုႏိုင္ငံဆိုၿပီး အဲဒီလို သေဘာေလာက္သာ ထည့္ထားတယ္။ ဘယ္နယ္ကိုမွ
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္နယ္ကိုမွ အတင္းထည့္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။

နံပါတ္ (၃) ျဖစ္တဲ့ “အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတဗမာႏိုင္ငံ

ေတာ္ႏင
ွ တ
့္ ကြ အပါအဝင္ ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖဲြအ
႔ စည္းမ်ားအားလံုး
တိ၏
႔ု အခြငအ
့္ ာဏာ ဟူသမွ်တိသ
႔ု ည္ တိင
ု ္းသူျပည္သားတိထ
႔ု မ
ံ ွ သက္ဆင္းေစရမည္”
ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ယခုတြင္က ေျပာခဲ့သည့္အတိုင္း လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာပိင
ု ္ႏင
ို င
္ ံေတာ္လ႔ို ဖဲစ
႔ြ ည္းလိက
ု တ
္ အ
ဲ့ ခါမွာ အဲဒီ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ပင
ို တ
္ ၊ဲ့ အဲဒီႏင
ို င
္ ံေတာ္
လက္ထမ
ဲ ွာရွတ
ိ အ
ဲ့ ခ်ဳပ္အျခာအာဏာဟာ ဘယ္သူေတြရလ
ဲ့ က္ထမ
ဲ ွာ၊ ဘယ္သူေတြက
သာလွ်င္ ပိုင္ဆိုင္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ ျပႆနာသေဘာတရားကို ကၽြန္ေတာ္ ေျဖရမယ္
ဆိုလို႔ရွိရင္ တိုင္းသူျပည္သားေတြကသာလွ်င္ မူလဘူတအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာကို ပိင
ု တ
္ သ
ဲ့ ူေတြျဖစ္တယ္လ႔ို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ယူဆတယ္။ ယံၾု ကည္တယ္။
 ရာဇဝင္ေၾကာင္းလိက
ု ၾ္ ကည္၊့ ဗမာရာဇဝင္ေၾကာင္းကို ၾကည္မ
့ လား၊ ကမာၻရ
႔ ာဇဝင္
ေၾကာင္းကိပ
ု ဲ ၾကည္ၾ့ ကည္၊့ ဘယ္လပ
ို ဲ ၾကည္ၾ့ ကည္၊့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ
ေတြဆတ
ို ာ မူလဘူတကို ၾကည္လ
့ က
ို မ
္ ည္ဆလ
ို ွ်င္ တိင
ု ္းသူျပည္သားေတြရလ
ဲ့ က္ထမ
ဲ ွာ
ရွိတယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အယူအဆမွာဆိုလွ်င္ ကမာၻအစ
သမၼတမင္းက ဆိုတဲ့အတိုင္း သမၼတမင္းကို လူေတြက တင္ေျမႇာက္ခဲ့တာပဲ။ အဲဒီ
အတိင
ု ္း ေရွ႕ေလွ်ာက္ၿပီး ျဖစ္ရမွာပဲ။ အဲဒအ
ီ တိင
ု ္း ကၽြန္ေတာ္တဟ
႔ို ာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ
ပိုင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္တကြ အပါအဝင္ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္
မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖဲအ
႔ြ စည္းအားလံုးတိ၏
႔ု အခြငအ
့္ ာဏာဟူသမွ်တိသ
႔ု ည္ တိင
ု ္းသူျပည္
သားတို႔ထံမွ သက္ဆင္းေစရမည္ ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ဒီသေဘာကို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို အခုခ်ထားလိက

ု တ
္ အ
ဲ့ ခါ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္ရဲ့
ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြတဲ့အခါမွာ တိုင္းသူျပည္သားေတြဆီက
အခြငအ
့္ ာဏာရတယ္ဆတ
ို အ
ဲ့ ခ်က္ေတြ ဆိလ
ု ရ
႔ို လ
ွိ ွ်င္ မပါဘူးဆိတ
ု ဲ့ အဓိပၸာယ္ပ။ဲ ဘယ္
အခ်က္ဟာျဖင့္ ဒီမူႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနမည္၊ မဆန္႔က်င္ဘူးဆိုတာ အေသးစိတ္က်မွပဲ
ေဆြးေႏြးၾကည့္ႏင
ို မ
္ ည္။ အမွတ္ (၃) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဟာ တိင
ု ္းသူျပည္သားေတြ
လက္ထဲမွာရွိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို အေျခခံထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

နံပါတ္ (၄) ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္းသူျပည္သားမွန္သမွ်သည္

လူမေ
ႈ ရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌လည္းေကာင္း၊ ႏိင
ု င
္ ေ
ံ ရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊
တရားမွ်တမႈ ရွိေစလ်က္ … ဒီ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြဖို႔
စီစဥ္တအ
ဲ့ ခါမွာ လူမႈေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ႏိင
ု င
္ ံေရး
ရာ၌ လည္းေကာင္း တရားမွ်တမႈရွိေအာင္ ဖန္းတီးထားရတယ္။ အဓိပၸာယ္က လူမႈေရး
ရာ၌ တရားမွ်တမႈ ရွိေစရမည္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ အလုပ္သမားႏွင့္
အလုပရ
္ င
ွ က
္ စ
ိ မ
ၥ ်ိဳးေတြ၊ လယ္သမားႏွင့္ လယ္ရင
ွ ဆ
္ က္ဆတ
ံ ဲ့ ကိစမ
ၥ ်ိဳးေတြ အစရွသ
ိ ည္
အားျဖင့္ လူအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းသင္းဆက္ဆတ
ံ က
ဲ့ စ
ိ မ
ၥ ်ိဳးေတြ တေယာက္ႏင
ွ ့္ တေယာက္
တန္းတူအခြင့္အေရးရေအာင္ စီမံဖန္တီးထားဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ။

စီးပြားေရး၌ ဆိုလို႔ရိွလွ်င္ တဘက္စီးနင္းအားျဖင့္ လုပ္ႏိုင္တဲ့အေျခအေနေတြကို

ဖယ္ရွင္းၿပီးေတာ့ စီးပြားေရး၌ အလုပ္တူလွ်င္ အဲဒီအတိုင္း အခြင့္အေရး အတူတူျဖစ္
ႏိင
ု သ
္ မွ် ျဖစ္ေအာင္ ဆိတ
ု သ
ဲ့ ေဘာကို စီမဖ
ံ န္တီးထားရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိင
ု င
္ ံေရးမွာလည္း
တရားမွ်တဖို႔လိုတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာဆိုလို႔ရွိလွ်င္ ဘယ္သူကေတာ့ျဖင့္ မဲမရထိုက္ဘူး၊
ဘယ္သက
ူ ျဖင့္ မဲရထိက
ု တ
္ ယ္စသည္ျဖင့္ ႏိင
ု င
္ ံေရးညႇဥ္းဆဲမႈေတြ၊ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ မရွိ
ေစရဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္သဟ
ူ ာ ဘယ္ရာထူးမ်ိဳးကို မရေစရဘူး၊ ဘယ္သသ
ူ ာ
လွ်င္ ရရမယ္ဆတ
ို ဲ့ အဲဒလ
ီ ို ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြဟာ ႏိင
ု င
္ ံေရးတရားမွ်တမႈကို ထိခက
ို တ
္ ယ္။
 အဲဒီေတာ့ ႏိင
ု င
္ ံေရးမွာ ႏိင
ု င
္ သ
ံ ူႏင
ို င
္ သ
ံ ားျဖစ္တသ
ဲ့ တ
ူ င
ို ္း မိမတ
ိ အ
႔ ို ရည္အခ်င္းေၾကာင့္
အခြငအ
့္ ေရး ရသြားႏိင
ု ဖ
္ ပ
႔ို ။ဲ အားလံုး ရရင္လည္း အားလံုးရဖိ၊႔ု ဒီသေဘာမ်ိဳးႏွင့္ တရား
မွ်တမႈ ရွရ
ိ မယ္။ ေနာက္ အဆင္အ
့ တန္း Equality of Status အဆင္အ
့ တန္းမွာလည္း
တူ ညီ ရ မယ္ ။ အဆင့္ အ တန္း မွာ တူ ညီ ရ မယ္ ဆို တဲ့ သေဘာကေတာ့ သူေ ဌးရယ္ ၊
ဆင္းရဲသားရယ္၊ ဘာရယ္ အစရွိသျဖင့္ ဒီလိုကဲြျပားထားတာ မရွိဘဲႏွင့္ သူေဌးရယ္၊
ဆင္းရဲသားရယ္ဆတ
ို ာက ပစၥည္းအေျခအေနအေလ်ာက္ရွိေနတုန္း ရွိေပမယ့္ အဆင့္
အတန္းမွာဆိလ
ု ရ
႔ို ရ
ွိ င္ တူညီေစရမယ္။ အဆင္အ
့ တန္းမွာတူညီေစရမည္ဆတ
ို ဲ့ သေဘာ
ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနရာမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ သူေဌးဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္လိုပိုၿပီးေတာ့ အခြင့္
အေရးရမယ္၊ ဆင္းရဲသားဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္လိုမရဘူး စသည္ျဖင့္ ဒီလိုမရွိေစရဘဲႏွင့္
အဆင္အ
့ တန္းတြင္ အားလံုးဆူႀကံဳနိမ့္ျမင္မ
့ ရွိ ပကတိတည
ူ ီေစရမည္ဆတ
ို ဲ့ အခ်က္ျဖစ္
ပါတယ္။

ေနာက္ အခြင့္အေရး Equality of opportunity အခြင့္အေရးမွာလည္း တန္းတူ

ရမည္ဆတ
ို ဲ့ အဓိပၸာယ္ဟာ ပညာသင္ၾကားၾကတဲ့ ေနရာမွာ ဥပမာဆိရ
ု င္ ဉာဏ္အရည္
အခ်င္းခ်င္း အတူတူျဖစ္လို႔ရွိလွ်င္ ဉာဏ္ရွိသေလာက္ သူ႔ပညာအလိုက္ရဖို႔ အခြင့္
အေရးဟာလည္း ရွသ
ိ င္တ
့ ယ္ဆတ
ို ဲ့ သေဘာမ်ိဳးပဲ။ ဆင္းရဲတသ
ဲ့ က
ူ ေတာ့ ဆင္းရဲတယ္
ဆိုလို႔ အခြင့္အေရးမရဘူး၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူသာလွ်င္ အခြင့္အေရးရမယ္ဆိုတဲ့ ဒီလို
သေဘာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲႏွင့္ အားလံုးအခြင့္အေရး Opportunity အခြင့္အေရးေပးတဲ့
ေနရာမွာ မယူတတ္လွ်င္ ယူတတ္သည့္ လူမန
ွ သ
္ မွ် အခ်ဳပ္အခ်ယ္မရွဘ
ိ ဲႏင
ွ ့္ ယူႏင
ို တ
္ ဲ့
အခြင့္အေရးရွိရမည္ ဆိုတဲ့သေဘာတရားသာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ ဥပေဒသက္ေရာက္မႈ Before the law ဥပေဒသက္ေရာက္မမ

ႈ ွာ တူညရ
ီ မယ္
ဆိတ
ု သ
ဲ့ ေဘာကေတာ့ ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္၌ ဘယ္သမ
ူ ဆို သမၼတပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေတာသား
ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒစည္းကမ္းကို ေဖာက္ဖ်က္တဲ့အေလ်ာက္ အျပစ္ဒဏ္ခံရလိမ့္မည္။
ေကာင္းတာလုပ္လို႔ရွိရင္လည္း ေကာင္းတဲ့အေလ်ာက္ ဥပေဒရဲ့ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ခံရမယ္။
ဒီလို ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္မွာဆိလ
ု ရ
႔ို လ
ွိ ွ်င္ ဘယ္သမ
ူ ဆို (မင္း) ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆင္းရဲသားျဖစ္ျဖစ္၊
သူေဌးသားျဖစ္ျဖစ္ အားလံုးဟာ တန္းတူျဖစ္ေစရမယ္ ဆိုတဲ့သေဘာဘဲ။

အဲဒလ
ီ ို လူမႈေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ႏိင
ု င
္ ံေရးရာ၌
လည္းေကာင္း၊ တရားမွ်တမႈရွိေစလ်က္ အခြငအ
့္ ေရးဥပေဒသက္ေရာက္မတ
ႈ င
ြ ္ ပကတိ
တူညီေစရမည့္အျပင္ တရားဥပေဒႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သူတို႔ ေစာင့္
စည္းအပ္ေသာ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မဆန္က
႔ ်င္သမွ် လြတလ
္ ပ္စြာ
ႀကံစည္ပိုင္ခြင့္၊ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္၊ယံုၾကည္ပိုင္ခြင့္၊ဘာသာတရားကိုးကြယ္ပိုင္
ခြင၊့္ ဝတ္ျပဳခြင၊့္ ပရိေယသနရွာမွီးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္ စည္းရံုးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္ ျပဳမူေဆာင္ရက
ြ ပ
္ င
ို ခ
္ င
ြ တ
့္ ႔ို ရရွိ
တည္ၿမဲေစရန္အတြက္ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒတြင္ အခိင
ု အ
္ လံု သတ္မတ
ွ ထ
္ ား
ရွိေစရမည္။

ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ “ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရး ပါရမည္” ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ပါပဲ။

ဒီအထဲမွာ အက်ဥ္းရံုးၿပီး လြတ္လပ္စြာ ႀကံစည္ပိုင္ခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္၊ ယံု
ၾကည္ပင
ုိ ခ
္ င
ြ ၊့္ ဘာသာတရားကိုးကြယပ
္ င
ို ခ
္ င
ြ ၊့္ ဝတ္ျပဳပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္ ပရိေယသနရွာမွီးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္
စည္းရံုးပိုင္ခြင့္၊ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔
ဖဲစ
႔ြ ည္း အုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲတ
ြ အ
ဲ့ ခါက်လွ်င္ ဒီထ
့ က္ပၿို ပီးေတာ့ က်က်နနႏွင့္
ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးရပါလိမ့္မည္။ အဲဒီအခါက်လွ်င္ ဥပေဒသေဘာ
ေရးဆဲရ
ြ ပါလိမမ
့္ ည္။ ဒီေတာ့မွ အက်ဥ္းမွ်ႏွင့္ ဘယ္လအ
ို ခြငအ
့္ ေရးမ်ိဳးေတြႏင
ွ ့္ လူတင
ို ္း
လူတိုင္း ရွိထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ိဳးေတြလည္း ေပးထားရမည္ ဆိုၿပီးေတာ့ ၫႊန္ၾကား
ျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒလ
ီ ို ၫႊနၾ္ ကားတဲ့ေနရာမွာ၊ ဒီလို လြတလ
္ ပ္မႈေတြကို ေပးတဲ့ေနရာမွာ Subject
to Law and Public morality တရားဥပေဒႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သတ
ူ ၏
႔ို
ေစာင့္စည္းအပ္ေသာ အက်င့္သိကၡာႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း မဆန္႔က်င္သမွ် ကၽြန္
ေတာ္တို႔ ေနာက္က်လို႔ရွိရင္ တိုင္းျပည္က တင္ေျမႇာက္လိုက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္တို႔၊ အဲ့ဒီ
လႊတ္ေတာ္က လုပထ
္ ားတဲ့ ဥပေဒ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒ မလုပ္ေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
လူ႔ထံုးစံမွာ မလုပ္အပ္တဲ့ သေဘာတရားေတြ ရွိေသးတယ္။ အမ်ားျပည္သူတို႔ ေစာင့္
စည္းအပ္ေသာအက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မဆန္က
႔ ်င္သမွ်။ ဥပမာ-ဆိလ
ု ရ
႔ို ွိ
ရင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီ ဆိုၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုၿပီး
ေတာ့ လူတေယာက္ကေနၿပီး ကိယ
ု တ
္ ံုးလံုးႏွင့္ လမ္းမမွာ သူေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ ေျပးခ်င္
တိင
ု ္းေျပးလိ႔ု မျဖစ္ဘူးဆိတ
ု ာဟာ အမ်ားျပည္သတ
ူ ႔ို ေစာင္စ
့ ည္းအပ္တဲ့ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာ
ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။

အမွ န္ ကေတာ့ ဒီ လို သ တ္ မွ တ္ ထားတာ မရွိ ဘူး ဆို ရ င္ ျပဳမူေ ဆာင္ ရြ က္ ပို င္ ခြ င့္
အတိင
ု ္းဆိလ
ု ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ၾကည့္ေနရမယ္။ ဘာျဖစ္လလ
႔ို ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ ဘယ္သမ
ူ လ
ွ ည္း
သြားမထိခိုက္ဘူး။ သူ႔ဟာသူ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ႏွင့္ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္အတိုင္း
လုပတ
္ ာျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလဟ
ို ာမ်ိဳးမွာ အဲဒလ
ီ ို တရားလြနလ
္ ာတဲက
့ စ
ိ မ
ၥ ်ိဳးေတြက်ေတာ့
အမ်ားျပည္သတ
ူ ႔ေ
ို စာင္စ
့ ည္းအပ္ေသာ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ ဆန္က
႔ ်င္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
စဥ္းစားၾကည့္ရမယ္။ အဲဒါ ဆန္႔က်င္လို႔ရွိရင္ ဒီလိုေနရာမ်ိဳးမွာ လြတ္လပ္မႈဆိုတိုင္း
တကယ္လတ
ြ လ
္ ပ္မႈ မေခၚႏိင
ု ဘ
္ ူး။ လြတလ
္ ပ္မဟ
ႈ ာ အမွနစ
္ င္စစ္ စည္းကမ္းရွမ
ိ ွ လြတ္
လပ္မႈျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ယူဆတယ္။
 အဲဒီလို စည္းကမ္းသတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ လူတိုင္းလူတိုင္း လြတ္လပ္မႈေတြကို သတ္
မွတ္ေပးပါ ဆိၿု ပီးေတာ့ ဒီအဆိမ
ု ွာ ၫႊနၾ္ ကားထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒလ
ီ ို ၿပီးတဲ့ေနာက္
နံပါတ္ (၅) ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒမွာ - "လူနည္းစုအဖို႔ လံုေလာက္ေသာ
ကာကြယ္ျခင္းမ်ား ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထားရွိေစရမည္” အဲဒီမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔
လူမ်ိဳးေရးအတြက္ လူနည္းစုဆတ
ို ာ ရွပ
ိ ါေသးတယ္။ ဒီေတာ့ သူတတ
႔ ို ေတြအတြကလ
္ ည္း
လံုေလာက္တဲ့ ကာကြယခ
္ ်က္မ်ား ထည္သ
့ င
ြ ္းျပ႒ာန္းဖိ႔ု လိပ
ု ါတယ္။ ဒီလထ
ို ည္ရ
့ င္ေတာ့
လံုေလာက္မယ္။ ဘယ္လိုထည့္ရင္ေတာ့ မလံုေလာက္ဘူး ဆိုတဲ့ကိစၥအရပ္ရပ္ကို
ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေနာက္ ေကာ္မတီေတြဖစ
႔ဲြ ည္းၿပီး ေဆြးေႏြးတဲအ
့ ခါက်ေတာ့ အေသးစိတ္
ေဆြးေႏြးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာေတာ့ မူအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူနည္းစုအတြက္လည္း
စဥ္းစားၿပီးေတာ့ လူနည္းစုကာကြယဘ
္ ႔ို အခ်က္ေတြလည္းထည္ၿ့ ပီး စဥ္းစားခဲပ
့ ါလိ႔ု မွာခဲ့
တဲသ
့ ေဘာပါပဲ။ အမွနက
္ ေတာ့ ဒီအဆိဟ
ု ာ ေနာက္ဖစ
႔ဲြ ည္းမည့္ ေကာ္မတီေတြကို မွာခဲ့
တဲ့စကားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေတြဘာေတြ လုပ္လာခဲ့ပါလို႔ဆိုတဲ့ သေဘာေတြပါပဲ။

နံပါတ္ (၆) ကေတာ့ “လြတလ

္ ပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု သ
္ မၼတ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
ေတာ္၏ နယ္ေျမတို႔ တေပါင္းတစည္းတည္း တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို လည္းေကာင္း၊
ႏိင
ု င
္ ံေတာ္၏ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ တိက
႔ု ို အခ်ဳပ္အျခာစိုးမိုးအုပခ
္ ်ဳပ္ခင
ြ က
့္ ို လည္းေကာင္း၊
တရားဓမၼႏွင့္တကြ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒအရထိန္းေစာင့္ထားရွိေစရမည္။
ထိ႔ျု ပင္” ဒါကေတာ့ လိုေတာ့လတ
ို ယ္။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္ပုဂၢိဳလ္သေဘာေျပာ
ရမည္ဆိုလွ်င္ တမ်ိဳးကေတာ့ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ေရးတာ တမ်ိဳးပါပဲ။ အမွန္ကေတာ့
ဥပေဒတတ္တဲ့ ဦးခ်န္ထန
ြ ္းတိလ
႔ု ို ပုဂၢိဳလ္ေတြက ႀကီးက်ယ္သည္ထက္ ႀကီးက်ယ္ေအာင္၊
ခမ္းနားသည္ထက္ ခမ္းနားေအာင္ ထည့္ထားတာပါ။ ဒါကေတာ့ သိပ္ရွင္းေနစရာ
မလိပ
ု ါဘူး။ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ ဒီအထဲမွာ ပါတဲအ
့ ခြငအ
့္ ေရးေတြ ပိင
ု ဆ
္ င
ို ရ
္ မယ္။ ေနာက္
ၿပီးေတာ့ According to Justic and International Law ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ
အရ တရားဓမၼႏွင့္တကြ ထိန္းေစာင့္ထားရွိရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္တည္ေန
ၾကတာကို ခန္ခ
႔ န္ည
႔ ားညား တိင
ု ္းျပည္တည္ေထာင္ရမွာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
ဟာ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ တို႔ကို အခ်ဳပ္အျခာစိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ကို လည္းေကာင္း၊
တရား ဓမၼႏွင့္တကြ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒအရ ထိန္းေစာင့္ထားရွိရမည္။
တမ်ိဳးက ေတာ့ ဥပေဒေရးတဲအ
့ ခါမွာ တခမ္းတနားေရးရမည့္ အခ်က္အလက္ေတြပါပဲ။
အေရး လည္း ႀကီးပါတယ္။ ခမ္းခမ္းနားနားလည္း ေရးဖို႔လိုပါတယ္။

ေနာက္နံပါတ္ (၇) က “ရာဇဝင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္သည္ ကမာၻတြင္

မိမ၏
ိ ဂုဏက
္ ်က္သေရႏွင့္ ေလ်ာ္ညစ
ီ ြာ ရသင္ရ
့ ထိက
ု ္ေသာ အဆင္အ
့ တန္းသိ႔ု ေရာက္ရွိ
ေစရမည့္အျပင္၊ လူသတၱဝါတို႔၏ တိုးတက္ေရးႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာျပည့္ဝေရး
တို႔ကို တာဝန္အေလ်ာက္ ေစတနာျဖင့္ အစြမ္းကုန္ျဖည့္စြက္ ထမ္းရြက္ကာ၊ ျပည္
ေထာင္အခ်င္းခ်င္းဆိုင္ရာ တရားဓမၼႏွင့္ က်င့္ဝတ္သိကၡာကို အေျချပဳ၍ ကမာၻ႔ၿငိမ္း
ခ်မ္းေရးေရွ႕႐ႈလ်က္ ႏိုင္ငံတကာတို႔ႏွင့္ မိတ္ဝတ္မပ်က္ဘဲ တဲြဘက္ပူးေပါင္းေဆာင္
ရြက္မႈကို ခိုင္ၿမဲေသာ အဓိ႒ာန္တို႔ျဖင့္ ထိန္းေတာ့အံ့”။

ဒါကေတာ့ ဥဒါန္းက်ဴးရင့္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါပဲ။ ငါတို႔ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးဟာ ကမာၻႀကီး

ရဲ့အလယ္မွာ လူသတၱဝါတို႔၏ ေကာင္းက်ိဳး ခ်မ္းသာတို႔ကို လုပ္ဖို႔ေရာ၊ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္း
ေရးတို႔ကို တည္ေထာင္ၿပီး အၿမဲတမ္းေစာင့္ထိန္းမည္ ဆိုတဲ့ဟာပဲ။ ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံ
တကာတိင
ု ္း၊ ႏိင
ု င
္ တ
ံ ကာတိင
ု ္း ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ေျပာတဲစ
့ ကားေတြပ။ဲ တကယ္လပ
ု ္
သလားဆိုေတာ့ သိပ္မလုပ္ၾကပါဘူး။ (ရယ္ေမာၾကသည္)

ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူမ်ားၾကည့္ေကာင္းေအာင္၊ ကမာၻကၾကည့္ေကာင္း

ေအာင္ ထည္ရ
့ မယ္။ ဖတ္လက
ို ရ
္ လိရ
႔ု ရ
ွိ င္ ပါးစပ္ထမ
ဲ ွာ ျပည္သ
့ ြားေအာင္ လုပထ
္ ားတာပဲ။
ေတာကလူေတြဖတ္ရင္ေတာ့ ဘာမွနားလည္မွာ မဟုတ္ဘူး။ (ရယ္ေမာၾကသည္)။
အေရးႀကီးတာကေတာ့ နံပါတ္ (၁) (၂) (၃) (၄) (၅)၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နံပါတ္ (၁) က
(၅) အထိ၊ ကၽြန္ေတာ္ျမင္သေလာက္ The most practical points က တကယ့္ အသံုး
အဝင္ဆံုး အခ်က္အလက္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီ အသံုးဝင္တအ
ဲ့ ခ်က္အလက္ေတြဟာ
အဆိထ
ု မ
ဲ ွာ ပါတယ္။ (၆) ႏွင့္ (၇) ကေတာ့ အမွနစ
္ င္စစ္ စကားေတြ ၾကည့္ေကာင္းေအာင္
ခန္႔ခန္႔ညားညား သံုးထားျခင္းပဲလို႔ တနည္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီး ဗမာႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္

ပံုအေျခခံဥပေဒေရးဆဲြဖို႔ အဖဲြ႔အသီးသီးခန္႔ထားတဲ့ေနရာမွာ ဒီအတိုင္းစဥ္းစားၿပီး၊ ဒီ
အခ်က္ေတြကစ
ို ဥ္းစားၿပီး ခင္ဗ်ားတိ႔ု အႀကံဉာဏ္ေတြ ယူလာခဲပ
့ ါလိ႔ု မွာလိက
ု ဖ
္ အ
႔ို တြက္
ဒီအဆိုကို တင္သြင္းရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆိုကို စဥ္းစားလိုက္မယ္ဆိုလွ်င္ အေျခခံ
အခ်က္ေတြ ပါေပမည္၊့ ဒီအေျခခံအခ်က္ေတြကို ျပည့္ျပည္စ
့ စ
ံု ထ
ံု ည္တ
့ ာရွတ
ိ ယ္။ ပထမ
(၁) အခ်က္မွာဆိရ
ု င္ လြတလ
္ ပ္သည္အ
့ ခါ အာဏာပိင
ု သ
္ မၼတႏိင
ု င
္ ံ လုပရ
္ မယ္။ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာပိုင္ သမၼတႏိုင္ငံျဖစ္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဗမာႏိုင္ငံကို ျပည္ေထာင္
စုႏိုင္ငံေခၚဖို႔ အဲဒီမူတခုပါတယ္။ မူအားလံုး (၄) ခုပါတယ္။

လြတလ
္ ပ္တဲ့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ျဖစ္ရမယ္ Independence, အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ရ
္ မယ္
Sovereignty, ေနာက္ၿပီးေတာ့ သမၼတႏိင
ု င
္ ံျဖစ္ရမယ္ Republic, ေနာက္ၿပီးေတာ့တခါ
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီလို မူ (၄) ခု ရွိပါတယ္။ အဲဒီမူ (၄) ခုကို အပိုဒ္ (၁)
ထဲမွာ အကုန္လံုးသြင္းထားတယ္။ သြင္းထားေတာ့ကာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္
ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံ ဥပေဒေရးဆဲြတဲ့အခါ ဒီ မူ (၄) ခုကို အေျခခံထားၿပီး ေရးဆဲြ
ပါလို႔ မွာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ မူ (၄) ခုႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံအျဖစ္
ေၾကညာမယ္ဆိုတာ ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီး သေဘာက်တယ္၊ ေက်နပ္
တယ္၊ မေက်နပ္ဘူး၊ စဥ္းစားဖိ။႔ု အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ ျပည္စ
့ ရ
ံု မယ္ဆတ
ို ာ သေဘာ
က်တယ္၊ မက်ဘူး ဆံုးျဖတ္ဖ။႔ို ေနာက္ၿပီး သမၼတႏိင
ု င
္ အ
ံ ျဖစ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းဖိဆ
႔ု တ
ို ာ သေဘာ
က်တယ္၊ မက်ဘူး ဆံုးျဖတ္ဖို႔။ ေနာက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႔စည္းဖို႔ ဆိုတာ
ဟာလည္း ဖဲြ႔စည္းထိုက္၊ မဖဲြ႔စည္းထိုက္ ဆိုတာေဆြးေႏြးဖို႔ပါပဲ။ အဲဒါၿပီးမွ ဒုတိယ
အခ်က္က ဒီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံထဲမွာ ဘယ္နယ္ေတြ ဘယ္နယ္ေတြပါလို႔ ဘယ္လို
အာဏာရွိရမည္ ဆိုတာ ခင္ဗ်ားတို႔လာၿပီး တင္ျပပါလို႔ မွာလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ
အခ်က္မွာ ေတာ္ေတာ္ပဲ အရွငလ
္ ပ
ု ထ
္ ားပါတယ္။ ဘာျဖစ္လလ
႔ို ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ ဒီအခ်က္ထမ
ဲ ွာ
ဘာမွ် တိတိက်က် မူရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။

မူလက ဘာလဲဆိုလွ်င္ ကိုယ္ပိုင္အာဏာေပးရမည္ ဆိုတဲ့ “မူ” ပါပဲ။ ဘယ္လိုေပး

ဘယ္ေလာက္ေပးဆိုတာ ဘာမွ်မပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ စဥ္းစားၿပီး လာခဲ့ၾကပါဆိုတဲ့
သေဘာမ်ိဳးႏွင့္ အရွင္လုပ္ၿပီး ထားပါတယ္။ ဘယ္ျပည္နယ္ေတြ ပါသင့္တယ္ဆိုတာ
လည္း အရွင္လုပ္ၿပီး ထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မူလ ဖဆပလညီလာခံမွာ တင္တဲ့
အဆိုမွာေတာ့ ေဖာ္ျပထည့္ထားပါတယ္။ အဲဒါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အမွတ္တမဲ့ထည့္ထား
မိတာပါပဲ။ ေနာက္ျပန္ စဥ္းစားမိေတာ့မွ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံထဲက ဒီနယ္ေတြ ဝင္သြား
ၿပီးသား ျဖစ္သြားမည္လားဆိုၿပီး စဥ္းစားမိတာႏွင့္ ျဖဳတ္ပစ္ခဲ့ၿပီး အခုလို သာမည ဆို
ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

နံပါတ္ (၃) ကေတာ့ “အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတဗမာႏိုင္ငံ

ေတာ္ႏင
ွ တ
့္ ကြ အပါအဝင္ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖဲအ
႔ြ စည္းအားလံုး တိ၏
႔ု
အခြင့္အာဏာဟူသမွ်တို႔သည္ တိုင္းသူျပည္သားထံမွ ဆင္းသက္ေစရမည္” ဒီမွာက
ေတာ့ “မူ” က “တိုင္းသူျပည္သားမ်ားဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္တဲ့လူေတြပဲ” ဆို
တဲ့မူကို ထည့္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမူအရ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲတ
ြ အ
ဲ့ ခါ ဒီမသ
ူ ေဘာမ်ိဳးႏွင့္ အႀကံဉာဏ္ေတြ ေရးဆဲလ
ြ ာခဲပ
့ ါဆိၿု ပီး
မွာထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္အခ်က္ (၄) ကေတာ့ “ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္းသူျပည္သားမွန္

သမွ်သည္ လူမႈေရး၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရး၌ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး၌ လည္း
ေကာင္း တရားမွ်တမႈရွိလ်က္၊ အဆင့္အတန္း အခြင့္အေရးႏွင့္ ဥပေဒသက္ေရာက္မႈ
တိတ
႔ု ြင္ ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္ မရွ၊ိ ပကတိ တူညီေစရမည္အ
့ ျပင္ တရားဥပေဒႏွင့္ေသာ္လည္း
ေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သတ
ူ ႔ ို ေစာင္စ
့ ည္းအပ္ေသာ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊
မဆန္႔က်င္သမွ် လြတ္လပ္စြာ ႀကံစည္ပိုင္ခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္၊ ယံုၾကည္ပိုင္
ခြင၊့္ ဘာသာတရားကိုးကြယပ
္ င
ို ခ
္ င
ြ ၊့္ ဝတ္ျပဳခြင၊့္ ပရိေယသနရွာမွီးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္ စည္းရံုးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္
ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ တို႔ရရွိတည္ၿမဲေစရန္အတြက္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ
တြင္ အခုိင္အလံု သတ္မွတ္ထားရွိေစရမည္။”

ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီအထဲမွာ မူေတြကေတာ့ လူမႈေရးရာ၌ တရားမွ်တမႈရွိ

ေစျခင္း မူ၊ စီးပြားမႈ တရားမွ်တရွိေစျခင္း မူ၊ ႏိင
ု င
္ ံေရးတရားမွ်တမႈ ရွိေစျခင္း မူ၊ အဆင့္
အတန္းတြင္ ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္မရွိ ပကတိ တူညီေစရမည့္အျပင္ တရားဥပေဒႏွင့္ ေသာ္
လည္းေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သတ
ူ ႔ို ေစာင္စ
့ ည္းအပ္ေသာ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ ေသာ္လည္း
ေကာင္း မဆန္႔က်င္သမွ် ျပည္သူတို႔ရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား ရရွိဖို႔ မူ (၇) မူ ျဖစ္ပါတယ္

အဲဒီ မူ (၇) မူ ရဲ့ အေျခခံသေဘာတရား (၇) ခ်က္ေပၚတြင္ အေျချပဳပါလိ႔ု ဒီအမွတ္

(၄) က ဆိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အမွတ္ (၅) ကေတာ့ “ဤဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံ ဥပေဒ
တြင္ လူနည္းစုမ်ားအဖို႔ လံုေလာက္ေသာ ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထား
ရွိေစရမည္” ဆိုတာကေတာ့ ယခုတြင္ အခ်က္ (၂) ခ်က္ရဲ့ သေဘာမ်ိဳးပဲ သာမညပဲ
ဆိထ
ု ားလိက
ု တ
္ ာပဲ။ လူနည္းစုေတြအတြကလ
္ ည္း လံလ
ု ံုေလာက္ေလာက္ ထည္သ
့ င
ြ ္း
ထားပါ။ ဘာလုပပ
္ ါဆိတ
ု ာ ဒီအထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို မထည့္ေသးပါဘူး။ ဘာျဖစ္လလ
႔ို ဲ
ဆိလ
ု ွ်င္ ဒီကစ
ိ ဟ
ၥ ာ အထူးတလည္ပဲ ေရေရလည္လည္ စဥ္းစားေဆြးေႏြးရမယ့္ အခ်က္
ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါတြငမ
္ ကေသးပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ဘိမ
႔ု ွာ အထူးရွင္းလင္းေစခ်င္တာကေတာ့
ဒီလစ
ူ ုေတြအေပၚမွာ အရွင္းဆံုးစိတထ
္ ားပါတယ္။ မလိမတ
့္ ပတ္ျဖစ္ေစ၊ ေျခ႐ႈပလ
္ ႔ို ျဖစ္
ေစ၊ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ လက္တလံုးၾကားအားျဖင့္ လူနည္းစုေတြ
အေပၚမွာ မတရားလုပဖ
္ ႔ို ဆိတ
ု ဲ့ ရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္ေစတနာ အလွ်င္းမရွဘ
ိ ဲႏင
ွ ။့္ သူတ႔ို ေျပာ
ဆိခ
ု ်င္တာ သူတ႔ေ
ို ျပာၿပီးေတာ့ကာ၊ လံုေလာက္တဲ့ ကာကြယခ
္ ်က္ေတြကို ဟုတတ
္ ယ္
မဟုတဘ
္ ူး၊ တရားသျဖင့္ အခြငအ
့္ ေရးေတြ ဟုတတ
္ ယ္ မဟုတဘ
္ ူး၊ ဒါေတြကို စိစစ္ၿပီး
တဲ့ေနာက္မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘာတူလို႔ ျဖစ္ေစ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘာမတူလို႔
ျဖစ္ေစ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့အခါမွာ ဒီေလာက္ပဲ ရႏိုင္မယ္၊ ဒီထက္ေတာ့ ပိုၿပီး
မရႏိင
ု ဘ
္ ူး ေျပာတဲအ
့ ခါမွာ ဒီလို ေရေရလည္လည္ ေဆြးေႏြးမွသာလွ်င္ သေဘာတူလ႔ို
ျဖစ္ေစ၊ မတူလ႔ျို ဖစ္ေစ အဲဒလ
ီ ို လုပဖ
္ ပ
႔ို ါပဲ။ ဒီမွာ လူနည္းစုေတြအတြက္ ကာကြယခ
္ ်က္
မ်ားဆိုၿပီး ပါရံုေလာက္သာပါတယ္။ တသီးတျခား ေဖာ္ျပျခင္း မရွိပါဘူး။

ဒီအတိင
ု ္း အမွာသေဘာျဖစ္တဲ့ ဒီအဆိက
ု ို တင္သြင္းတဲအ
့ ခါမွာ အခုလို ျဖစ္ေနတဲ့
ဗမာျပည္မွာ လက္ငင္းအေျခအေနကို အနည္းငယ္သံုးသပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အခု လက္
ငင္းျဖစ္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ရဲ့ အေျခအေနကို ၾကည့္မယ္ဆိုလွ်င္ အခုဖဲြ႔စည္း စည္းေဝး
ေနတဲ့ တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ႀကီးဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျပည္စ
့ တ
ံု ဲ့ လႊတ္ေတာ္လ႔ို
ယူဆတယ္။

ဒီအတိင
ု ္းလည္း ေဆာင္ရက
ြ ္ေနတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရက
ြ ္ေနတဲအ
့ ခါမွာ ဒီ တိင
ု ္းျပည္
ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ဗမာျပည္ရဲ့ လြတလ
္ ပ္ေရးကို ဆံုးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ လြတ္
လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ဖို႔ ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့၊ တကယ္လက္ေတြ႔ ေရာက္တဲ့
အခါက်ေတာ့ အာဏာဟာ ဒီတိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ လက္ထဲမွာ မရွိေသးဘူး။ ဘာ
ျဖစ္လို႔ မရွိေသးသလဲဆိုလွ်င္ ဒီတိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာ ဘိလပ္ပါလီမန္က
အုပ္ခ်ဳပ္ေနေတာ့ ဘိလပ္ပါလီမန္ကေနၿပီး ဒီတိုင္းျပည္ေပၚမွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ
ပိုင္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးအျဖစ္ႏွင့္ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းခံရေတာ့ ဘိလပ္ပါလီမန္က အုပ္ခ်ဳပ္
ေနျခင္း ရပ္စပ
ဲ စ္ရမယ္။ ရပ္စၿဲ ပီးတဲ့ေနာက္မွ ကၽြန္ေတာ္တတ
႔ို င
ို ္းျပည္ဟာ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာပိုင္ ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ ေရာက္မယ္။ အခုကၽြန္ေတာ္တို႔ The status of the
constitutent assembly is that of a sovereign body အဆင့္အတန္းအားျဖင့္
ဒီတင
ို ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ျပည္စ
့ တ
ံု ဲ့ လႊတ္ေတာ္လ႔ို ယူဆ
တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အာဏာပါဝါက်ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ အခြင့္အေရးကေတာ့ မရွိ
ေသးဘူး။ ဥပမာ - ဒီတင
ို ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာဆိတ
ု ဲ့ စကားေတြဟာ လြတလ
္ တ
ြ ္
လပ္လပ္ ေျပာဆိုႏိုင္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယူဆတယ္။

ယူဆထားပင္ ယူဆထားျငားေသာ္လည္း Legal Sanction ေခၚတဲ့ ဥပေဒအခြင့္

အေရးအာဏာ ရွိသလားဆိုေတာ့ အဲဒီလိုေတာ့ မရွိဘူး။ အဲဒီအတိုင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔
တင္သြင္းဆံုးျဖတ္တဲ့ ကိစၥေတြလည္း ဆံုးျဖတ္ေတာ့ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တယ္။ ဆံုးျဖတ္တဲ့
ေနရာမွာ ဘယ္သမ
ူ လ
ွ ာၿပီးေတာ့ မတားဆီးႏိင
ု ဘ
္ ူး။ မေႏွာက္ယက
ွ ္ႏင
ို ဘ
္ ူး။ လႊတ္ေတာ္
ထဲမွာရွတ
ိ ဲ့ အမတ္ေတြက လြလ
ဲ ွ်င္ ဘယ္သမ
ူ ွ မတားဆီးႏိင
ု ဘ
္ ူး။ မေႏွာက္ယက
ွ ္ႏင
ို ဘ
္ ူး။
ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ကိယ
ု ပ
္ င
ို ဆ
္ ံုးျဖတ္ႏင
ို တ
္ ယ္။ ဒီလတ
ႊ ္ေတာ္မွာဆိလ
ု ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ဥကၠ႒
ႀကီးဟာ ရွင္ဘုရင္ပဲ။ သူအာဏာအရွိဆံုးပဲ။ သူကေနၿပီးေတာ့ အစည္းအေဝးလုပ္တဲ့
ေနရာေတြမွာ အဆံုးအျဖတ္သေဘာမ်ိဳးႏွင့္ ၾကည့္႐ႈဆံုးျဖတ္သြားရမယ္။

သူ႔အဆံုးအျဖတ္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားေထာင္ရမယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ လႊတ္ေတာ္

အမတ္ ဘာမဆို ဆံုးျဖတ္ခ်င္တာ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တယ္။ ဆံုးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆံုးျဖတ္
ခ်က္အတိုင္း ဒီအတိုင္းျဖစ္ေအာင္ ဆိုတဲ့ကိစၥကေတာ့ ဒီအခါက်လို႔ရွိလွ်င္ ဘိလပ္
ပါလီမန္က အဲဒီလိုလိုက္ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔တေတြကို က်ဳပ္တို႔အာဏာလႊဲပါတယ္
ဆိတ
ု ဲ့ သေဘာမ်ိဳး ဘယ္လန
ို ည္းႏွင့္ ျဖစ္ေစ၊ ဘယ္လဥ
ို ပေဒႏွင့္ ျဖစ္ျဖစ္ လုပရ
္ လိမမ
့္ ယ္။
အဲဒါကေတာ့ ရိုးရိုးနည္းအတိင
ု ္း ျဖစ္ပက
ံု ို ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပတာပါ။ ဒါက တေယာက္ႏင
ွ ့္
တေယာက္၊ တဦးကိတ
ု ဦး အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးမည္အ
့ ေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ရမည္သ
့ ေဘာ
မ်ိဳးကို ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ အဲဒလ
ီ ို အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးတဲက
့ စ
ိ မ
ၥ ွာ စကားမ်ားၿပီး အက်ယ္က်ယ္
ေတြ ျဖစ္လာၾကလွ်င္ အာဏာလႊဲေျပာင္းမႈ အခက္အခဲေတြ ေပၚလာလွ်င္ေတာ့ ဒီ့ျပင္
တနည္းတလမ္း စဥ္းစားတန္ စဥ္းစားရလိမ့္မယ္။ အဲလို စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ ဥပမာ -
တို င္းျပည္ျ ပဳ လႊ တ္ေ တာ္ ကေနၿပီးေတာ့ က်ဳပ္ တို ႔ ဟာ အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာပို င္ တဲ့
အဖဲအ
ြ႔ စည္းျဖစ္တဲအ
့ တြက္ က်ဳပ္တပ
႔ို ဲ ဒီအာဏာေတြကို ယူရမယ္ဆၿို ပီး အတင္းယူတဲ့
နည္းလမ္းလည္း ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခု အဆိုတင္သြင္းေနတဲ့ကိစၥကေတာ့
ဒီလိုအတင္းယူဖို႔ကိစၥကို ကၽြန္ေတာ္ မတိုက္တြန္းေသးဘူး။ ဘာေၾကာင့္ မတိုက္တြန္း
ေသးဘူးလဲဆိုလွ်င္ တိုင္းျပည္တျပည္လံုးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ေထာက္
ၿပီးေတာ့ အၾကည္အသာအားျဖင့္ မိတ္ေဆြသေဘာႏွင့္ အာဏာလႊဲေျပာင္းယူသြားႏိင
ု ဖ
္ ႔ို
ကၽြန္ေတာ္တို႔က အနည္းငယ္ေစာင့္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ ဒီအတိုင္း အၾကည္အသာ အာဏာ
လႊဲေျပာင္းမႈ ရေအာင္လပ
ု ရ
္ မယ္ဆတ
ို ဲ့ သေဘာမ်ိဳးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ ဒီအဆိက
ု ို တင္သင
ြ ္း
ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အကယ္၍သာ ဒီလိုၾကည္ၾကည္သာသာ မိတ္ေဆြသေဘာမ်ိဳးႏွင့္ အာဏာလႊဲ

ေျပာင္း မႈကို မလိုလားဘူးဆိုလွ်င္ အခုလို တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ႀကီးမွာ ပထမဆံုး
အဆိုတင္ သြင္းကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ တမ်ိဳးသြင္းလာခဲ့မွာပဲ။ ဘယ္လိုသြင္းမလဲ
ဆိလ
ု ွ်င္ ဒီ အဖဲႀ႔ြ ကီးဟာ ယာယီအမ်ိဳးသားအစိုးရ စသည္အားျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းမယ္၊ ဒါေတြကို
ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ဖဲြ႔စည္းမယ္၊ အတင္းလုပ္စရာလိုလွ်င္ အတင္းလုပ္မယ္။ က်ဳပ္ဒီလို
အတင္း လု ပ္ တဲ့ အခါက်ေတာ့ တို င္းျပည္ ကို အု ပ္ ခ်ဳပ္ေ နတဲ့ အဂၤ လိ ပ္ အ စိုး ရႏွ င့္
ဆိလ
ု ရ
႔ို လ
ွိ ွ်င္ အက်ယ္ က်ယ္ မၿငိမ္းဖြယ္ အနည္းႏွငအ
့္ မ်ား ျဖစ္ရမယ္။ လက္ေတြအ
႔ ားျဖင့္
ေျပာရမယ္ဆိုလွ်င္ ဒီလိုအျငင္းအခံု မျဖစ္ခ်င္ေပမယ့္ ဆယ္ေရးတေရး၊ ကိုးေရးတရာ
ဆိုသလို လုပ္ထားဖို႔ ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြ လိုေသးတယ္။

အဲဒီေတာ့ လက္ေတြ႔ျပင္ဆင္ခ်က္ လုပစ

္ ရာဆိတ
ု ာေတြ အပထားၿပီး တျခားစဥ္းစား
လိက
ု မ
္ ယ္ ဆိလ
ု ရ
႔ို လ
ွိ ွ်င္ အက်ယ္အက်ယ္ မၿငိမ္းဖြယဆ
္ ၿို ပီး တေယာက္ႏင
ွ တ
့္ ေယာက္
ဒီ အတင္းအက်ပ္ေလွ်ာက္ၿပီး လုပ္ေနရမယ့္ ကိစၥမ်ိဳးေတြဆိုတာ အမွန္အားျဖင့္ ကၽြန္
ေတာ္တို႔ ဘယ္လူမဆို လိုလားမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လိုလည္း မလိုလားအပ္ဘူး။
ေနာက္ တိင
ု ္းျပည္ရဲ့ အေျခအေနအားလံုးကို ၾကည္ၿ့ ပီး အၾကည္အသာအားျဖင့္ အာဏာ
လႊဲေျပာင္းလို႔ ရႏိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိလွ်င္ မေကာင္းဘူးလား။ အဲဒီလို အၾကည္အသာျဖစ္
ေအာင္ဆၿို ပီး ဒီအဆိက
ု ို တင္သင
ြ ္းတဲအ
့ ခါက်ေတာ့ အာဏာလႊဲေျပာင္းဖိ႔ု ျဖစ္ႏင
ို ၊္ မျဖစ္
ႏိင
ု ္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ခ်ိနဆ
္ ဖိလ
႔ု ပ
ို ါတယ္။ အၾကည္အသာ အာဏာလႊဲေျပာင္းလွ်င္ အခုျဖစ္
ေနတဲ့ ကမာၻရဲ့ အေျခအေန၊ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ့ အေျခအေနအားလံုးကို ၿခံဳၾကည့္လွ်င္
အၾကည္အသာျဖစ္မွာပဲလို႔ ယူဆတယ္။ အေႏွးႏွင့္အျမန္ပဲ။ ဒီ အေႏွးႏွင့္အျမန္ဆိုတဲ့
ကိစဟ
ၥ ာလည္းကၽြန္ေတာ္တ႔လု
ို ပတ
္ အ
ဲ့ ေပၚမွာတည္တယ္။တျခားမွာလည္းတည္တယ္။

ကၽြန္ေတာ္လပ
ု တ
္ ာက ျမန္ျမန္ႏင
ွ ့္ ေကာင္းေကာင္းမွနမ
္ န
ွ ရ
္ ၿွိ ပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
တစည္းတလံုးတည္း၊ တညီတညာတည္း အင္အားေတာင့္ေတာင္တ
့ င္းတင္းႏွင့္ ဆိလ
ု ႔ို
ရွလ
ိ ွ်င္ ယူႏင
ို တ
္ ယ္။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း တထစ္ခ် မေျပာလိဘ
ု ူး။ အခု လံုးဝလြတလ
္ ပ္ေရး
ရၿပီဆိုေတာ့ ဒီအဆိထ
ု မ
ဲ ွာ ဒီမက
ူ ထ
ို ည္လ
့ က
ို တ
္ အ
ဲ့ ခါက်ေတာ့ ဒီအေႏွာက္အယွက္ေတြ
ကိစ
ု ဥ္းစားၿပီးေတာ့မွ ဒီအဆိက
ု တင္သင
ြ း္ တဲအ
့ ခါ အဆိဟ
ု ာ ေရွ႕ကိဘ
ု ယ္လမ
ုိ ်ားျဖစ္မလဲ
ဆိတ
ု အ
ဲ့ လားအလာကို မေတြးရဲေအာင္ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္ေနပါတယ္။

ဘာျပဳလိလ
႔ု ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ ဒီတင
ို ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ကေနၿပီး ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံ
ဥပေဒေတြကို ဆံုးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီအတိုင္း အတည္ျဖစ္ဖို႔ မျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာဟာ
ဘယ္အေပၚမွာ တည္သလဲဆလ
ို ရ
႔ို လ
ွိ ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ားလံုးအေပၚမွာ တည္ၿပီးေတာ့
မိ မိ တို ႔ အ ဆင့္ အ တန္း ရွိေ နတဲ့ အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာပို င္ အဆင့္ အ တန္း ကို စကား
သေဘာႏွင့္ မဟုတဘ
္ ၊ဲ ဥပေဒသေဘာႏွင့္ တကယ့္ လက္ေတြလ
႔ က္ေရာက္ ျဖစ္ေအာင္
လုပမ
္ ယ္ဆတ
ို ဲ့ သံဓ႒
ိ ာန္ရဖ
ွိ လ
႔ို ပ
ို ါတယ္။ အဲဒလ
ီ ို ရွိေနမွသာလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တတ
႔ို င
ို ္းျပည္
ျပဳလႊတ္ေတာ္အဖဲြ႔ႀကီး အဆံုးျဖတ္ေပးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ထားတဲ့အတိုင္း ျဖစ္ေျမာက္ေအာ
င္ျမင္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ၿပီးသား ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုလုပ္လို႔ရွိလွ်င္ ယခုျမင္
ေနတဲ့ အတိင
ု ္းဆိရ
ု င္ အာဏာလႊဲေျပာင္းမႈႏင
ွ ့္ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲေတြ အနည္းႏွင့္
အမ်ား ေပၚလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။

ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဘယ္သူ႔အေပၚမွာ ဘယ္လိုစိတ္ထားမွ

မထားဘဲ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆိုခ်င္ပါတယ္။ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးတဲ့ကိစၥမွာ ဆို
လို႔ရွိရင္ ေတာင္တန္းေဒသဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အသံုးခ်မွာပဲဆိုတာကို
ကၽြန္ေတာ္က ပြငပ
့္ င
ြ လ
့္ င္းလင္း ေျပာထားလိပ
ု ါတယ္။ ဘာျပဳလုလ
႔ိ ဆ
ဲ ရ
ို င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
အခုႏိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြတဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြ
ဘယ္လိုလြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဖန္တီးဖို႔ဆိုတာ ဒီအေရးဒီကိစၥကလဲြလွ်င္ ဒီ့ျပင္ ဘာမွ
မရွဘ
ိ ူး။ ဗမာျပည္မွာဆိရ
ု င္ သူတက
႔ို ကရင္ေတြကို ေျမႇာက္ေပးမွာပါဘဲ။ ေတာင္တန္း
ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုလည္း ေျမႇာက္ေပးမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ အားလံုးကို
စဥ္းစားၿပီးသားပဲ။ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႔ကို ေျမႇာက္ေပးေျမႇာက္ေပး ကၽြန္ေတာ္တို႔အဖို႔
မွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔သြားရမယ့္ လမ္းကို မွန္မွန္ႀကီးသြားမယ္။ ႐ႈပ္လို႔လည္း ပိုရမွာ
မဟုတ္ဘူး၊ ေျခာက္လို႔လည္း ပိုရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘယ္လိုလုပ္လုပ္ သြားမယ္ဆိုတဲ့
လမ္းစဥ္အတိင
ု ္း မွနမ
္ န
ွ ႀ္ ကီးသြားမယ္။ ေနာက္ဆံုးတေန႔မွာ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို စိတ္ေစတနာ
အရင္းႏွင့္ လုပက
္ င
ို သ
္ ြားတာကို ႐ႈပခ
္ ်င္တလ
ဲ့ ူေတြရရ
ွိ င္ သေဘာအတိင
ု ္း ႐ႈပ္ႏင
ို တ
္ ယ္။

ကၽြန္ေတာ္တက
႔ို ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တသ
႔ို ေဘာအရ ျပ႒ာန္းထားတဲအ
့ တိင
ု ္း သြားမွာ
ပဲ။ အဲဒလ
ီ ို သြားတဲအ
့ ခါမွာလည္း ဘယ္လို အခက္အခဲေတြန႔ဲ ေတြ႔ေန၊ အခက္အခဲေတြ
ကို ေက်ာ္နင္းၿပီးသြားမယ္။ ေျခာက္လွ်င္လည္း ကၽြန္ေတာ္တ႔ို မေၾကာက္ဘူး။ ေျမႇာက္
လွ်င္လည္းမေျမာက္ဘူး။ ေခ်ာ့လွ်င္လည္းမေပ်ာ့ဘူး။ လမ္းမွနအ
္ တိင
ု ္း မွနမ
္ န
ွ သ
္ ြားမယ္။
ကၽြန္ေတာ္တ႔ို လိလ
ု ားတဲ့ ပန္းတိင
ု ထ
္ ိေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို သြားမယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဲဒီလိုသြားတဲ့အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ကေတာ့ စဥ္းစားၿပီး

သား၊ ဆံုးျဖတ္ၿပီးသားရွလ
ိ ႔ုိ ေရွ႕ကို ဘယ္လအ
ို ခက္အခဲေတြ ေတြဥ
႔ ီးမယ္၊ ဘယ္လိုျဖစ္
မည္ ဆိုတာအားလံုး ကၽြန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားၿပီးသားျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြန္
ေတာ္တ႔ို ေတာင္တန္းေဒသဘက္က မိတ္ေဆြေတြ၊ ရွမ္း အစရွသ
ိ ည္အ
့ ျပင္ အားလံုးကို
ေျပာခ်င္တာက မိတ္ေဆြသေဘာသာမက ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ေသြးခ်င္းသားခ်င္းဆို
လွ်င္လည္း မွနပ
္ ါတယ္။ ဘာျပဳလိလ
႔ု ဆ
ဲ ိုေတာ့ ေရွးကတည္းက ရာဇဝင္အရ မြနဂ
္ လ
ို ယ
ီ ံ
အဆက္အႏြယက
္ ဆင္းသက္လာတဲ့ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေသြးသားခ်င္း တူညီ
ေနၾကတဲ့လူေတြႏွင့္ ေသြးခ်င္းသားခ်င္းမတူတဲ့ လူေတြမွာ ဘယ္သူကေနၿပီးေတာ့
ဘယ္ သူ ႔ အေပၚမွာ ေစတနာပို မ ည္ ဆို တာကို ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္း စားဖုိ ႔ လို တ ယ္ ။
ေနာက္ၿပီး တခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တက
႔ို ေနၿပီးေတာ့ အခုေနေဆာင္ရက
ြ ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြ
ဟာ ခင္ဗ်ားတိ႔ု ေတာင္တန္းနယ္ကလူေတြအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးအတြကလ
္ ား၊ ဆိုးက်ိဳး
အတြက္လားဆိုတာကို စဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။

လြနခ
္ တ
ဲ့ ဲ့ ေလးငါးလတုန္းက ဘာမွ်အေျခအေန မေရရာတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသဆိတ
ု ဲ့
နယ္ေတြကို အေျခအေန ေရေရရာရာျဖစ္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ဝင္ေရာက္ကည
ူ ီေဆာင္
ရြက္ေပးခဲတ
့ ယ္။ ဒီလို လုပလ
္ ာခဲတ
့ ာေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေစတနာႏွင့္ လုပတ
္ ာပဲ။
ေစတနာႏွင့္ လုပ္တာလား၊ ေဝဒနာႏွင့္ လုပ္တာလား စဥ္းစားဖို႔လိုတယ္။ အေမွာင္
ထဲကေနၿပီး အလင္းေရာင္ထဲ ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရက
ြ လ
္ ာတဲဟ
့ ာကို အလင္းေရာင္
က အေမွာင္ထဲ ျပန္ေရာက္ေအာင္ ျပန္သြားခ်င္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ
တားပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမင္တဲ့အတိုင္း ေျပာရလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဆြႀကီး
မ်ိဳးႀကီး ေသြးခ်င္းသားခ်င္း ဝတၱရားရွိသလို ေဆာင္ရြက္ တန္သေလာက္ေဆာင္ရြက္
ခဲတ
့ ယ္။ အလင္းေရာင္က အေမွာင္ထဲ ျပန္သြားခ်င္တယ္ဆလ
ို ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို မတတ္
ႏိင
ု ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ဖိမ
႔ု ွာေတာ့ ဘယ္အထိ ေစတနာရွတ
ိ ယ္ဆတ
ို ာ
ကၽြန္ေတာ္တရ
႔ို ဲ့ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြထားတဲ့ ေနာက္မွာလည္း စိတက
္ ူးထားတာေတြ
အေျမာက္အမ်ား ရွိပါေသးတယ္။
 အဲဒီ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ဆိုတာဟာလည္း အမွန္စင္စစ္အားျဖင့္ လူ
ေတြရဲ့ ေစတနာ၊ လူေတြရဲ့ ရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္၊ လူေတြရဲ့ လိလ
ု ားခ်က္အားလံုးကို ဘယ္နည္း
ႏွင့္မွ် ကုန္စင္ေအာင္ မထည့္ႏိုင္ဘူး။ ဘယ္ဥပေဒမွာမွ ျပည့္ျပည့္စံုစံုရွိတဲ့ ဥပေဒမ်ိဳး
မရွိႏိုင္ဘူး။ No constitution in the world is perfect ကမာၻတဝွန္းလံုးမွာရွိတဲ့ ဘယ္
ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒထဲမွာမွ ျပည့္ျပည္စ
့ စ
ံု ရ
ံု တ
ွိ ဲ့ ဥပေဒရယ္လ႔ို မရွဘ
ိ ူး။ အမွား
အယြင္းမရွိတဲ့ ဥပေဒရယ္လို႔ လံုးဝမရွိေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ကာ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
အေျခခံဥပေဒထဲမွာ လိသ
ု မွ်အခ်က္ေတြကို အကုနလ
္ ံုး ကၽြန္ေတာ္တ႔ို မထည့္ႏင
ို ္ေသး
ဘူး။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြကို ထည့္ႏိုင္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ဟာေတြကို မထည့္ႏိုင္ဘဲ ရွိတယ္။

ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို လုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း The letter of the

constitution and the spirit of the constitution (၂) မ်ိဳး ရွတ
ိ ယ္။ ဥပေဒမွာ စာလံးု ေတြ
ကို လိက
ု ၿ္ ပီးေတာ့ ကပ္သီးကပ္သပ္ဝန
ိ ည္းလြတတ
္ ဲ့ ဝိနည္းလြတရ
္ ံုေလာက္ အဓိပၸာယ္
ေကာက္တဲ့နည္းက တမ်ိဳး၊ အဲဒီဥပေဒကို လုပ္လိုက္တဲ့အခါတုန္းက Spirit of the
constitution ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ရွိတဲ့ ေစတနာစိတ္ထားအတိုင္း လုပ္လာတဲ့ ဖဲြ႔စည္း
အုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ဖတ္လက
ို တ
္ အ
ဲ့ ခါမွာ ဒီဟာ လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ခိင
ု ခ
္ င
ုိ လ
္ လ
ံု ံု
ညီညီၫႊတ္ၫႊတ္ႏွင့္ ေပါင္းသင္းသြားၿပီးေတာ့ကာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
အေျခခံဥပေဒ ပါလား - လိ၊႔ု အဲဒီ Spirit စိတထ
္ ားမ်ိဳးေပၚလာေအာင္ ေရးဆဲတ
ြ ဲ့ ဥပေဒ
မ်ိဳးဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီဥပေဒမ်ိဳးအရ၊ အဲဒီ ဥပေဒစိတ္ဓာတ္အရ Spirit of constitution
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီစိတ္ဓာတ္အတိုင္း ေနာက္ အလုပ္လုပ္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ Extra
constitutional understanding and convention ဒီဥပေဒအေပၚမွာ တေယာက္ႏွင့္
တေယာက္ နားလည္ၿပီး၊ ယံယ
ု ၾံု ကည္ၾကည္ လုပတ
္ လ
ဲ့ ပ
ု င
္ န္းေတြ၊ ေနာက္ၿပီး ထံုးတမ္း
စဥ္လာ အေျမာက္အမ်ားေတြ လုပ္ရမယ္။ ဒီအခါက်လို႔ရွိရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔
ေစတနာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အခုအထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပလာတဲ့
ေစတနာေတြကိုသာ သိေစခ်င္တယ္။ ဒီေတာ့ကာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ေသြးခ်င္း
သားခ်င္း အျဖစ္ႏင
ွ ့္ ဒီလိုေစတနာ ျပခဲတ
့ ယ္။ ဒီလို ျပခဲတ
့ ဲ့ေနရာမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
အေမွာ င္ က အလင္းေရာင္ေ ရာက္ သ ည္ ထ က္ ေရာက္ေ အာင္ ေစတနာသန္ ႔ သ န္ ႔ နဲ ႔
လုပခ
္ တ
ဲ့ ာပါပဲ။ အလင္းေရာင္ကေနၿပီးေတာ့အေမွာင္သြားေစလိတ
ု ဲ့ ေစတနာ မရွပ
ိ ါဘူး။

တေန႔က စာတေစာင္ဖတ္လိုက္ရတယ္။ နယ္တနယ္က အဂၤလိပ္လက္ေအာက္

ကေနၿပီး လြတလ
္ ပ္တဲ့ ဗမာႏိင
ု င
္ ံေတာ္ထမ
ဲ ွာ မေနခ်င္ဘူးဆိတ
ု ဲ့ အဲဒလ
ီ ို အစီရင္ခစ
ံ ာမ်ိဳး
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ရတယ္။ ေတြ႔ရေတာ့ကာ ဒီလို အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ေနခ်င္ၾက
တယ္ဆိုလွ်င္လည္း သေဘာပဲ။ အလင္းေရာင္ကေနၿပီး အေမွာင္ထဲ သြားခ်င္ၾကတဲ့
လူေတြရွိလွ်င္လည္း သေဘာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ မတားဆီးပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္
တို႔ကေတာ့ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာလည္း မေနခ်င္ဘူး။ ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္ႏိုင္ငံ
ျခားလူမ်ိဳးလက္ေအာက္မွာမွ မေနခ်င္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို လြတလ
္ တ
ြ လ
္ ပ္လပ္ ေနခ်င္
တယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

ကၽြန္ေတာ္တ႔ို အတိအလင္းေၾကညာလိပ
ု ါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အဲဒလ
ီ ို လြတလ
္ ပ္
တဲ့ႏိုင္ငံအျဖစ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနႏိုင္ေအာင္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီအဆိုကိုတင္သြင္းတဲ့အခါ
မွာ အလင္းေရာင္ထမ
ဲ ွာ ေနခ်င္ၾကတဲ့ လူေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို အဆိက
ု ို ေထာက္ခပ
ံ ါ။
အလင္းေရာင္ကေနၿပီးေတာ့ အေမွာင္ထဲကို သြားခ်င္တဲ့လူေတြကေတာ့ သေဘာ
အတိုင္းပါပဲဆိုတာ ဒီအဆိုကို တင္သြင္းရင္း ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
 jynfaxmifpkwGif;rS wef;wlaom&Srf;jynf

awmifBuD; OD;xGef;jrifh

“လူသည္ သဘာဝအားျဖင့္ ႏိင

ု င
္ ံေရးသတၱဝါျဖစ္သည္” ဟု အရစၥတတ
ို လ
ဲ က
္ ဆိသ
ု ည္။

က်ေနာ္သည္လည္း ႏိင
ု င
္ ံေရးသတၱဝါတေကာင္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဆိင
ု ္းသံၾကားလွ်င္
ထ "က" ခ်င္သက
ူ သ
ဲ့ ႔ ိုက်ေနာ္သည္လည္း ကိယ
ု ္ေရးကိယ
ု တ
္ ာ အက်ပ္အတည္းေတြၾကား
မွ ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား တလႈပ္လပ
ႈ ္ျဖစ္တင
ို ္း ထ၍ "က" ခ်င္ပါသည္။

“ရွမ္းျပည္” အမ်ိဳးသားေရးရာ လႈပ္ရွားမႈႀကီးသည္ ဒီေရအလား တလိွမ့္လိွမ့္တက္

လ်က္ ရွိလာေလၿပီ။ “ရွမ္းဆိုး” ဟုေခၚေဝၚေနသည့္ ရွမ္းသူပုန္ထမႈႀကီးသည္လည္း
ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားေရးရာ လႈပ္ရွားမႈႀကီး၏ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္သည္။

မၾကာမီက ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ေတာင္ႀကီးသိ႔ေ
ု ရာက္ရစ
ွိ ဥ္ ရွမ္းသူပန
ု ္ အေရး
ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးသည္ဟု ၾကားသိရသည္။ ရွမ္းသူပန
ု အ
္ င္အား ဘယ္ေလာက္
ရွိမည္ ထင္သလဲဟု ဦးႏုကေမးျမန္းရာ တာဝန္ခံပုဂၢိဳလ္တဦးက လက္နက္ကိုင္ အင္
အား ၂၅,ဝဝဝ ခန္႔ရွိမည္ဟု ေျဖၾကားသည္ဟု တဆင့္စကားၾကားသိရသည္။

မည္သပ
႔ို င္ျဖစ္ေစ ရွမ္းသူပန
ု အ
္ ေရးသည္ မေသးငယ္ေတာ့ေပ။ ရွမ္းသူပန
ု ထ
္ သည့္
အေရွ႕ပိုင္းေဒသႏွင့္ က်ေနာ္ေနထိုင္သည့္ ေဒသမွာ အလွမ္းကြာလွသျဖင့္ ရွမ္းသူပုန္
အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏိႈက္ႏိႈက္ခၽြတ္ခၽြတ္ ဘာမွ်မသိပါ။ ရွမ္းသူပုန္ထေနသည္မွာ
တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာျမင္လ
့ ာပါၿပီ။ ယေန႔အထိ ၎တိ၏
႔ု ဝါဒလမ္းစဥ္ႏင
ွ ့္ ပတ္သက္၍ ေၾက
ညာခ်က္ တေစာင္တေလမွ် က်ေနာ္မဖတ္ရေသးပါ။ ထိုအရပ္ေဒသမွ ေရာက္ရွိလာ
ေသာ မိတေ
္ ဆြသဂၤဟမ်ားထံမွ ၾကားသိရသေလာက္ဆလ
ုိ ်ွ င္ ရွမး္ သူပန
ု တ
္ တ
႔ ုိ င
ြ ္ အေျခခံ
ဝါဒလမ္းစဥ္ ဟူ၍ ရွိဟန္မတူေပ။ ဗမာမုန္းတီးေရးတြင္ အေျခခံၿပီး ျဖစ္ေပၚလာဟန္
တူေပသည္။ ေနာက္ပင
ို ္းတြင္ ရွမ္းသမၼတႏိင
ု င
္ ံ ထူေထာင္လသ
ို ည္ဟု ၾကားသိရသည္။
 ရွမ္းသူပန
ု အ
္ ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္၏ ႏိင
ု င
္ ံေရးအရ ေတြ႔ျမင္သံုးသပ္ခ်က္ကို
စာတမ္းတေစာင္ သပ္သပ္ေရးသားရန္ ႀကံရယ
ြ ထ
္ ားခဲပ
့ ါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ အဘက္ဘက္
၏ အထင္မွားမႈ ၿငိဳျငင္မႈကို စိုးရိမ္၍ မေရးျဖစ္ခဲ့ပါ။

ရွမ္းသူပန
ု တ
္ တ
႔ို င
ြ ္ သီးျခားသမၼတႏိင
ု င
္ ံ ထူေထာင္လစ
ို တ
ိ ရ
္ သ
ွိ လိ၊ု ရွမ္းမ်ိဳးခ်စ္ပဂ
ု ၢိဳလ္
ေျမာက္မ်ားစြာတို႔တြင္လည္း သီးျခားသမၼတႏိုင္ငံ ရိုးသားစြာ ထူေထာင္လိုေသာဆႏၵ
ယေန႔ေပၚလြင္လ်က္ ရွိေလသည္။

လူမ်ိဳးတမ်ိဳးသည္ ေျမဧရိယာ အဘယ္မွ်ေသးငယ္၍ လူဦးေရ အဘယ္မွ်နည္းပါး

ေစကာမူ ကိယ
ု တ
့္ င
ို ္းျပည္၊ ကိယ
ု လ
့္ တ
ြ လ
္ ပ္ေရး၊ ကိယ
ု အ
့္ ခ်ဳပ္အျခာအာဏာျဖင့္ ေနထိင
ု ္
လိုၾကသည္မွာ ဓမၼတာပင္ျဖစ္သည္။

က်ေနာ့္အား “မင္း သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ သမၼတႏိုင္ငံအျဖစ္နဲ႔ မေနခ်င္ဘူးလား”

ဟုေမးလွ်င္ ေနခ်င္ပါသည္ဟု ေျဖပါမည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ဤသည္မွာ ဆႏၵပင
ို ္းသာျဖစ္သည္။
တကယ့္ျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္က တျခားျဖစ္ပါသည္။

လူမ်ိဳးကဲြျပားတိင
ု ္း သီးျခားႏိင
ု င
္ တ
ံ ည္ေထာင္ၾကမည္ဆလ
ို ွ်င္ ယေန႔ကမာၻေပၚတြင္
သီးျခားႏိင
ု င
္ ံေပါင္း ေထာင္ေသာင္းမက ေပၚေပါက္လာပါမည္။ အႏုျမဴေခတ္၊ ၿဂိဳလ္တု
ေခတ္၊ ဒံုးပ်ံေခတ္တြင္ နဂိုကဲြျပားေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားပင္ တနည္းမဟုတ္တနည္းျဖင့္
ပူးေပါင္းလ်က္ ရွၾိ ကသည္။ တေန႔တင
ြ ္ သီးျခားတိင
ု ္းျပည္၊ သီးျခားအစိုးရ၊ သီးျခားလူမ်ိဳး
မ်ားပင္ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။

ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ဗီဇဆႏၵအေလ်ာက္ သီးျခားသမၼတႏိင

ု င
္ ံ ထူေထာင္လၾို က
သည္ကို မည္သူက အျပစ္တင္ဝံ့ၾကမည္နည္း။ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ကင္းစင္ေသာ ဗမာ
အမ်ိဳးသားမ်ားကလည္း ၾကည္ျဖဴစြာ ခြင့္ျပဳၾကေပလိမမ
့္ ည္။ ရွမ္းသီးျခားသမၼတႏိင
ု င
္ က
ံ ို
ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ လိုခ်င္ဆႏၵျပင္းျပလာသည္မွာ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အမ်ိဳးသား
ဝါဒေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည္ မဟုတ္ပါ။

ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ နစ္နာခ်က္ေတြရွိသည္။ ထိုနစ္နာခ်က္မ်ားတြင္ သီးျခား

သမၼတႏိုင္ငံသည္ စတင္၍ အျမစ္တြယ္လာသည္။ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒႏွင့္ ဖိႏွိပ္ေရး
ဝါဒသည္ ဖြၿ႔ံ ဖိဳးႀကီးထြားလာေအာင္ ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးလိက
ု သ
္ ည္။ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ
သမားမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ မွားယြင္းေသာ ဝါဒကိုမျမင္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားေရးဆႏၵကို
နယ္ခ့်ပ
ဲ ေယာဂ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ ဟူ၍လည္း
ေကာင္း ေခၚေဝၚသမုတ္ၾကသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ အလံနီရဲေဘာ္တဦး၏
လက္သံုးစကားကဲသ
့ “႔ို ေရႊေတာင္ေၾကာင္၊့ ေရႊေရာင္ေတာက္ျခင္း”ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဗမာ
လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒသည္ ယေန႔ဗမာျပည္တင
ြ ္ လက္်ာဂိဏ
ု ္းတြငသ
္ ာမက လက္ဝဂ
ဲ ဏ
ို ္းတြငပ
္ ါ
ေပၚေပါက္ေနသည္။
 ရွမ္းျပည္တဲြေရးခဲြေရး ျပႆနာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဖဆပလ၊ ပထစ တြငသ
္ ာမက
ပမညတႏွင့္ ေတာတြင္းပါတီမ်ားထဲ၌ပင္ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ရွိၾကသည္။ ယေန႔ ရွမ္းျပည္
အမ်ိဳးသားေရးကိစတ
ၥ င
ြ ္ ဘီလူးစည္း၊ လူစ
႔ ည္း ခဲြျခားေပးလိမမ
့္ ည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ အမ်ိဳး
သားစိတရ
္ သ
ွိ ူ မွနသ
္ မွ်သည္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြက္ နစ္နာခ်က္မ်ားရွသ
ိ ည္ကို နားလည္
ၾကသည္။ သူ႐
႔ ႈေထာင့္ ကိယ
ု ႐
့္ ႈေထာင္မ
့ ွ နစ္နာခ်က္မ်ား ေဖာ္ထတ
ု ၾ္ ကသည္။ အေျဖရွာ
ၾကသည္။

သိ႔ႏ
ု င
ွ ့္ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီး (၁၂) ႏွစ္ေက်ာ္ (၁၃) ႏွစသ
္ ႔ို ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္လာသည္။
အခ့်ိဳအစိတအ
္ ပိင
ု ္းက ဗမာကို နင္းကန္မန
ု ္းပစ္လက
ို သ
္ ည္။ လက္နက္စဲက
ြ င
ို ္ သူပန
ု ထ
္
ၾကသည္။ ဗမာဆိအ
ု ကုနသ
္ တ္ပစ္ခ်င္စတ
ိ ္ ေပၚလာသည္။ လံခ
ု ်ည္ဝတ္ထားလွ်င္ ရွမ္း
တိင
ု ္းရင္းသားမ်ားကိပ
ု င္ ခ်မ္းသာမေပး သတ္ပစ္လက
ို သ
္ ည္။ အခ်ိဳ႕အစိတအ
္ ပိင
ု ္းသည္
ေတာခိသ
ု ပ
ူ န
ု ္ မထေသာ္လည္း ရွမ္းျပည္အေျခအေနကို အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ်ဲ႕မွ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕
သို႔ ပခံုးေျပာင္းလိုက္တာပဲဟု ျမင္ၾကသည္။

အခ်ိဳ႕ကလည္း ရွမ္းျပည္သည္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အသင့္အတင့္ရွိသည္။ ဗမာ

ကိလ
ု န
ို ဟ
ီ ု မေခၚဆိုႏင
ို ္ေသာ္လည္း ေရွးေခတ္ပဏၰာဆက္ႏင
ို င
္ ံ အဆင့္ေလာက္တြငရ
္ ွိ
သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းသို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကဲြျပားေနေသာ ဥပေဒေဘာင္တြင္းရွိ ရွမ္းျပည္
အမ်ိဳးသားေရးသမားမ်ားသည္ ယေန႔ဆဆ
ံု ည္းလာၾကသည္။ အံၾ့ သဖြယရ
္ ာတူညီေသာ
ျပႆနာတခုကို ျမင္ေတြ႔လာၾကသည္။ ထို ျပႆနာကား အျခားမဟုတ္။

"ယေန႔ ရွမ္းျပည္၊ ဗမာျပည္ ပူးေပါင္းပံု ပူးေပါင္းနည္းသည္ ရွမ္းအမ်ိဳးသားတို႔၏

ဆႏၵႏင
ွ ့္ ကိက
ု ည
္ ီေသာ ပူးေပါင္းနည္းမဟုတ၊္ ျပည္ေထာင္စု ဖဲစ
႔ြ ည္းပံု နည္းစနစ္လည္း
မမွနက
္ န္၊ အာဏာခဲြေဝမႈလည္း မမွ်တ" ဟူ၍ တညီတၫႊတတ
္ ည္း ေဖာ္ထတ
ု လ
္ ာၾက၏။
တူညီေသာ ျပႆနာအတြက္ တူညီေသာ အေျဖရရန္ စုေပါင္း၍ အေျဖရွာေနၾကေလၿပီ။
ရရွိမည့္အေျဖသည္ ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အက်ိဳးရွိမည္ေလာ။ အက်ိဳးမဲ့မည္ေလာ
ဟူသည္ကို အေျခအေနအရပ္ရပ္က အဆံုးအျဖတ္ေပးၾကေပမည္။

ဗမာျပည္ရွိ ပါတီအဖဲအ
႔ြ စည္းမ်ားသည္ ကိယ
ု ခ
္ ်င္းစာတရား လက္ကင
ို ထ
္ ား၍ ကူညီ
ေဖးမၾကလွ်င္ ျပည္ေထာင္စအ
ု တြက္ အက်ိဳးရွမ
ိ ည့္ အေျဖထြကလ
္ ာေပမည္။ သိမ
႔ု ဟုတ္
လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒလက္ကင
ို ထ
္ ား၍ ဖိႏပ
ွိ ဖ
္ ်က္ဆီးလွ်င္ ျပည္ေထာင္စအ
ု တြက္ အက်ိဳးမဲ့ေသာ
အေျဖထြက္လာေပလိမ့္မည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းက က်င္းပခဲ့ေသာ ပါလီမန္ျပည္သူ႔လႊတ္

ေတာ္ညီလာခံတြင္ ျပည္ေထာင္စုဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပန္လည္စိစစ္ရန္ကိစၥ ေပၚ
ေပါက္လာခဲ့သည္။
 မူလက တရုတ-္ ဗမာနယ္ျခားသတ္မတ
ွ ္ေရးကိစ၊ၥ ဗုဒဘ
ၶ ာသာ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဘာသာ
ျပဳလုပ္ေရးကိစၥႏွင့္ အျခား (၃-၄) ရပ္အတြက္သာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ရည္
ရြယ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရွမ္း၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကယား အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္လည္း
၎တိ႔ႏ
ု င
ွ ့္သက္ဆင
ို ္ေသာက႑မ်ားအတြက္အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္လလ
ို ာၾကသည္။

ထိုအေျခအထိ ျပႆနာမွာ သိပ္မႀကီးလွေသးပါ။ သို႔ရာတြင္ ျပႆနာအရပ္ရပ္

ညိႇႏိႈင္းရာမွ လူမ်ိဳးစုတိုင္း တန္းတူညီမွ်မႈ မရွိသည္ကို လည္းေကာင္း၊ ဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္
မမွန္ကန္သည္ကို လည္းေကာင္း ေတြ႔ျမင္ၾကကာ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒ
တခုလံုးကို ျပင္ဆင္လိုၾကသည္အထိ ႀကီးက်ယ္လာခဲ့သည္။

ျပည္ေထာင္စအ
ု စိးု ရက ဝန္ႀကီးေဒါက္တာဦးေအးေမာင္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ အေျခခံ
ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးေကာ္မတီတရပ္ ဖဲြ႔စည္းလိုက္သည္။ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားပါဝင္
ေသာ ျပည္နယ္မ်ားျပန္လည္သံုးသပ္ေရးေကာ္မတီဖဲြ႔ကာ ျပည္နယ္လူထုမ်ားထံမွ
အႀကံေပးခ်က္မ်ားကို ေၾကညာ၍ ေတာင္းခံခဲသ
့ ည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ဥကၠ႒ စဝ္ခြနခ
္ ်ိဳက
ထိုထက္တဆင့္တက္၍ က်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

ရွမ္းျပည္နယ္အမတ္မ်ားအားလံုး၊ အမတ္မ်ားမဲဆႏၵနယ္မွ ကိယ

ု စ
္ ားလွယ္ (၂) ဦး
စီ၊ ရွမ္းျပည္ရွိ ပါတီအဖဲြ႔အစည္းမ်ားအားလံုးမွ ကိုယ္စားလွယ္ (၃) ဦးစီႏွင့္ ရွမ္းျပည္
ေရးတြင္ စိတပ
္ ါဝင္စားေသာ တသီးပုဂလ
ၢ မ်ားႏွငတ
့္ ကြ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္ လက္မတ
ွ ္ေရးထိုး
ခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ယခင္ တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားအားလံုးကို ဖိတ္ေခၚ၍
အမ်ိဳးသားညီလာခံ သေဘာမ်ိဳးက်င္းပခဲ့သည္။

ထိုညီလာခံသဘင္သို႔ တက္ေရာက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အားလံုးကပင္ လက္ရွိ

ဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္ကို မႀကိဳက္ၾကပါ။ ပိုမိုတိက်ေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ (Federation) ကို
လိုခ်င္ေၾကာင္း တင္ျပၾကသည္။

အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကိစၥတြင္ တမ်ိဳးသားလံုးသည္ တစည္းတလံုးတည္းရွိ

ၾကသည့္အတိုင္း တူညီေသာ အေျခခံမူကို ညိႇႏိႈင္းၿပီး အေျခခံဥပေဒကို လိုအပ္သလို
ျပင္ဆင္ႏိုင္ရန္အတြက္ ရွမ္းျပည္နယ္အစိုးရအား အႀကံေပးရန္ ပါတီအဖဲြ႔အစည္းတခု
လွ်င္ ကိုယ္စားလွယ္ (၃) ဦးစီႏွင့္ တသီးပုဂၢလ (၅) ဦးပါဝင္ေသာ ေကာ္မတီတရပ္ကို
ထို ညီလာခံသဘင္မွ ဖဲစ
႔ြ ည္းလိက
ု သ
္ ည္။ ထိုေကာ္မတီသည္ လုပင
္ န္းမ်ားစတင္လ်က္
ရွိေပသည္။ လူမ်ိဳးတိုင္း တန္းတူညီမွ်မႈေပၚတြင္ အေျခခံေသာ ျပည္ေထာင္စုမူကို
ရွာေဖြ ၾကလိမ့္မည္ဟု က်ေနာ္ထင္သည္။

မည္ သို ႔ ပ င္ျ ဖစ္ေ စ အမ်ိဳးသားညီ လာခံ သ ဘင္ တြ င္ အမ်ားကဆႏၵျ ပင္းျပသည့္

သီးျခားရွမ္းသမၼတႏိင
ု င
္ က
ံ ို ေနာက္ပင
ို ္းသိ႔ု ပိလ
႔ု က
ို ၿ္ ပီး တန္းတူညမ
ီ ွ်သည့္ ျပည္ေထာင္စု
မူကို လိုလားၾကသည္မွာ ေကာင္းေသာလကၡဏာဟု က်ေနာ္ျမင္ပါသည္။ အမွန္မွာ
က်ေနာ္တတ
႔ို ေတြသည္ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ က
္ အလုပက
္ ို ယခုမွ လုပ္ေနၾကရပါသည္။ ၁၉၄၇
ခုႏွစ္ တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ က်ေနာ္တို႔သည္ -

(၁) ႏိုင္ငံေရးအေတြ႔အႀကံဳ ႏုနယ္ေသးျခင္း၊

(၂) ဥပေဒကၽြမ္းက်င္မႈ မရွိေသးျခင္း၊
(၃) ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈ လြန္ကဲျခင္း၊
(၄) တႏွစ္အတြင္း လံုးဝလြတ္လပ္ေရးရရန္သာ ေဇာႀကီးေနျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိ
အေျခခံဥပေဒကို ခပ္ေပါ့ေပါ့ပင္ လက္ခံလိုက္ၾကသည္။

နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္က အျမန္ဆုးံ လြတရ

္ န္သာ အေရးႀကီးသည္။ နယ္ခ်ဲ႕မရွသ
ိ ည့္
ေနာက္ပိုင္း ေသြးရင္းသားရင္း၊ ညီအကိုအခ်င္းခ်င္း မူးတင္းပဲတင္း လုပ္ၾကလိမ့္မည္
မဟုတ္ဟု ထင္ခဲ့ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ကား ထိုသို႔
မဟုတပ
္ ါ။ ပင္လည
ံု လ
ီ ာခံႏင
ွ ့္ တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တင
ြ ္ ထားရွခ
ိ ဲ့ေသာ စိတထ
္ ားမ်ား
ပေပ်ာက္ကုန္ၿပီး ဥပေဒစကားလံုးမ်ားကိုသာ အတိအက် ေျပာဆိုလာၾကေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုေထာက္ပံ့ေၾကးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္

နယ္တင
ြ ္ မၾကာခဏဆိသ
ု လို ပြစပ
ိ စ
ြ ိ ျဖစ္သည္ကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဗိလ
ု ခ
္ င္ေမာင္ကေလး
ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ရက
ြ ္ေနစဥ္ Cabinet အဖဲသ
႔ြ ႔ို စာတမ္းတေစာင္ တင္ျပ
သည္ဟု သိရသည္။ ဗိလ
ု ခ
္ င္ေမာင္ကေလးက ၎စာတမ္းတြင္ လက္ရဖ
ွိ စ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခ
ခံဥပေဒႏွင့္ အာဏာခဲြေဝမႈဇယားမ်ားကို အေျခခံကာ တြက္ခ်က္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု
အစိုးရသည္ ရွမ္းျပည္အားေပးရန္ တာဝန္ဘာမွ်မရွိသည္ သာမက ရွမ္းျပည္ကပင္
ျပည္ေထာင္စု အစိုးရသိ႔ု ႏွစစ
္ ဥ္ သိန္း (၅ဝ) ေက်ာ္ ျပန္ေပးရဦးမည္ဟု ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း
ၾကားသိရသည္။ လက္ရွိဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္ႏွင့္ ဇယားမ်ားအရ ဗိုလ္ခင္ေမာင္ကေလး၏
တြက္ခ်က္မႈသည္ မွန္ေကာင္းမွန္ေပလိမ့္မည္။

လက္ရွိ ဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္တြင္ ဗမာျပည္နယ္ႏွင့္ ဗမာအစိုးရဟူ၍ သီးျခားမရွိဘဲ ဗမာ

အစိုးရသည္ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရႏွငလ
့္ ံုး၍ထားလိက
ု သ
္ ည္။ ဗမာျပည္နယ္၊ ဗမာအစိုးရ
ဟူ၍ သီးျခားမထားရွသ
ိ ည္အ
့ တြက္ ဗမာျပည္နယ္ႏင
ွ ့္ ဗမာအစိုးရအတြက္ အသံုးစရိတ္
မ်ားလည္း သီးျခားမရွိေပ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအသံုးစရိတ္အျဖစ္ လံုး၍
ျပထားလိက
ု ရ
္ ာ ျပည္နယ္အားလံုးႏွင့္ဆင
ို ္သည့္ အခြန္ေတာ္ရေငြမွ ျပည္နယ္မ်ားရရန္
မရွိေတာ့ဘဲ ဗိလ
ု ခ
္ င္ေမာင္ကေလး တင္ျပသကဲသ
့ ႔ို ျပည္နယ္မ်ားက ျပန္၍ပင္ ေပးရဦး
မလိုလို ျဖစ္ေနသည္။
 ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုကလည္း ဗိုလ္ခင္ေမာင္ကေလးကဲ့သို႔ပင္ သေဘာထားဟန္တူ
သည္။ ျပည္နယ္မ်ား ေထာက္ပံ့ေရးဘုတအ
္ ဖဲအ
႔ြ စည္းအေဝးတြင္ ဦးႏုက အေျခခံဥပေဒ
တြင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးရမည္လို႔ ဆိုမထားဘူး။ က်ဳပ္တို႔ေပးခ်င္မွ ေပးႏိုင္သည္။ ဒီ
ေလာက္ေပးတာ ခင္ဗ်ားတိ႔ ု ေက်းဇူးတင္ဖေ
႔ ုိ ကာင္းသည္ဟေ
ု ျပာေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္အစိုးရတြင္ ျပည္တင
ြ ္းအခြန္ေတာ္ကလည္း ဘာမွမရ၊ ျပည္ေထာင္စု
ေထာက္ ပံ့ေ ၾကးကလည္း မေလာက္ မ ငွ ျဖစ္ေ န၍ ဝင္ေ ငြ ပို လာရန္ ရွ မ္းျပည္ တြ င္
စီးကရက္စက္တစက္ တည္ေထာင္ရန္ ႀကံစည္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုစီးကရက္
စက္တစက္တည္ေထာင္လွ်င္ တႏွစ္လွ်င္ ဝင္ေငြသိန္းေပါင္း (၁ဝဝ) ခန္႔ ရရွိမည္ဟု
ခန္႔မွန္းၾကသည္။

ႏွစ္စဥ္ျပည္ေထာင္စုေထာက္ပံ့ေၾကးေရာ ျပည္တြင္းအခြန္ေတာ္ပါမွ သိန္းေပါင္း

(၂ဝဝ) ခန္႔သာ ဝင္ေငြရွိေသာ ရွမ္းျပည္နယ္အစိုးရအဖို႔ တႏွစ္သိန္း (၁ဝဝ) ဝင္ေငြ ပိုရွိ
လွ်င္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္း ေျမာက္မ်ားစြာ လုပ္လာႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါေလာ။ သို႔
ေသာ္ ထိစ
ု ီးကရက္စက္စမ
ီ က
ံ န
ိ ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗမာအာဏာပိင
ု မ
္ ်ားက “ရွမ္းျပည္မွာ
ခင္ဗ်ားတိ႔ု စီးကရက္စက္တည္ခ်င္ တည္ႏင
ို တ
္ ယ္။ ဒါေပမဲအ
့ ဒ
ဲ့ ီ စီးကရက္စက္က ထြက္
လာတဲ့ စီးကရက္ေတြကို ဗမာျပည္လာမေရာင္းရဘူး။ လာေရာင္းလွ်င္ က်ဳပ္တ႔ို အခြန္
ေကာက္ရမယ္” ဟုေျပာသည္အ
့ တြက္ ထိစ
ု မ
ီ က
ံ န
ိ ္းပ်က္သြားသည္ဟု ၾကားသိရသည္။

လက္ရွိ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒအရ ရွမ္းျပည္အစိုးရသည္ စက္ရ၊ံု အလုပရ
္ ၊ံု သတၱဳ
တြင္းလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ပိုင္ခြင့္မရွိဟု သိနားလည္ခဲ့သည္။ ယခုျပည္ေထာင္စုအစိုးရ
ေခတ္က်မွ ေဒါက္တာေအးေမာင္က လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာသည္ဟုသိရသည္။
သိ႔ေ
ု သာ္ ထိစ
ု က္ရ၊ံု အလုပရ
္ ၊ံု သတၱဳတြင္းမ်ား လုပက
္ င
ို ရ
္ န္ ေငြရင္းရွာေဖြခြင့္ႏင
ွ ့္ ထြက္
ကုနပ
္ စၥည္းမ်ား ဗမာျပည္သ႔ို လြတလ
္ ပ္စြာ ေရာင္းခြငမ
့္ ရွလ
ိ ွ်င္ ဦးေအးေမာင္၏ လုပပ
္ င
ို ္
ခြင့္ရွိသည္ ဆိုျခင္းသည္ မည္သို႔အဓိပၸာယ္ရွိပါေတာ့မည္နည္း။

ရွမ္းျပည္တင
ြ ္ စက္မလ
ႈ ပ
ု င
္ န္းမ်ား မထြန္းကားေသး၍ ကုနက
္ ်စရိတက
္ ာမိမည္မဟုတ္
သျဖင့္ ေလာပီတလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ရွမ္းျပည္သ႔ို လႊတ္ေပးႏိင
ု မ
္ ည္ မဟုတ္ေၾကာင္း
ဝန္ႀကီးဦးရာရွစက
္ ေျပာသည္ဟဆ
ု သ
ို ည္။ ဤအတိင
ု ္းသာဆိလ
ု ွ်င္ ရွမ္းျပည္ အင္းေလး
ေရကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေလာပီတလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ရွမ္းျပည္တင
ြ ္
စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ထြန္းကားလာသည့္ကာလမွ အသံုးျပဳႏိုင္ေပေတာ့မည္။

ဤသည္တို႔ကား လက္ရွိဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ

တို႔ေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္အတြက္ နစ္နာေနသည့္ အခ်က္တို႔ျဖစ္သည္။ အေျခခံဥပေဒကို
ျပန္လည္စီစစ္၍ ျပင္ဆင္ရန္ အခြင့္အေရးရလာသည့္အခါ ဒီမိုကေရစီကို ေလးစား
ေသာအားျဖင့္ ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသား အေပါင္းတို႔သည္ အေျခခံဥပေဒကို သဲသဲမဲမဲ ျပင္
ဆင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းၾကသည္မွာ သဘာဝလည္း က်သည္။ တရားလည္း တရားသည္ဟု
က်ေနာ္ထင္ပါသည္။

ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး (ဝါ) တန္းတူညီမွ်၍ တေျပးညီစြာ

တိုးတက္ေသာ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေပၚေရးအေပၚတြင္ ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားအေပါင္းတို႔
သည္ အမ်ိဳးသားညီၫႊတ္ေရးကို တစည္းတလံုးတည္း တည္ေဆာက္လိုက္ၾကေပၿပီ။
ဤ အမ်ိဳးသားညီၫတ
ႊ ္ေရးႀကီးသည္ ခိင
ု မ
္ ာႀကီးထြားလ်က္ ရွိေလသည္။ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီး
ဝါဒ၏ လက္ပါးေစမ်ားသည္ ဤအမ်ိဳးသားညီၫတ
ႊ ္ေရးႀကီးကို ၿဖိဳခဲရ
ြ န္ ႀကိဳးပမ္းၾကေပ
လိမ့္မည္။

ဗမာျပည္သူလူထုအေပါင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုတည္ၿမဲေရးကို ႀကီးစြာအႏၲရာယ္

ျပဳေသာ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကို ဝိုင္းဝန္းတိုက္ဖ်က္ကာ တန္းတူညီမွ်၍ တေျပးညီစြာ
တိုးတက္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ရိုးသားစြာ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ
က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားမ်ားအား ေဖးမကူညီလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။

က်ေနာ္အ
့ ေနျဖင့္ တန္းတူညမ
ီ ွ်၍ တေျပးညီစြာ တိုးတက္ေသာ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး
ေပၚေပါက္ေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳစိမ့္ေသာငွာ ႏိင
ု င
္ ံေပါင္း (၂ဝ) ေက်ာ္၏ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံု
စနစ္ႏင
ွ ့္ ကမာၻဥ
႔ ပေဒပညာရွငႀ္ ကီးမ်ား၏ စာအုပစ
္ ာတမ္းမ်ားကို မွီျငမ္းျပဳကာ ရွမ္းျပည္
တမ်ိဳးသားလံုး လိုလားေသာ “ျပည္ေထာင္စုစနစ္” ေဆာင္းပါးကို ဆက္လက္၍ ေရး
သားေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

က်ေနာ္သည္ ဥပေဒပညာတတ္ကၽြမ္းနားလည္သူ မဟုတ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ

က်ေနာ္၏ ေဆာင္းပါးတြင္ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပခ်က္ႏင
ွ ့္ ဥပေဒကိုးကားခ်က္မ်ား မွားယြင္း
ေနပါလွ်င္ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားသည္ က်ေနာ့္အား ခြင့္လႊတ္ၾကပါရန္ ေလးစားစြာ ႀကိဳ
တင္၍ ေတာင္းပန္ထားအပ္ပါသည္။

jynfaxmifpkoabmw&m;
က်ေနာ္တို႔ လိုလားေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္

ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ၾကရာ၌ “မူ” ကို မပ်က္စီးေစဘဲ ျပင္

ဆင္ၾကရမည္ဟု အစိုးရက စည္းကမ္းသတ္မွတ္ ထားသည့္အတြက္ ထို “မူ” ႏွင့္ ပတ္
သက္၍ ျပႆနာေပၚခဲ့သည္။ အေျခခံဥပေဒ၏ “မူ” ဆိုတာ ဘာလဲဟု ေမးၾကျမန္း
ၾကသည္။ ဥပေဒပါရဂူတဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ၏
“မူ” ဟာ ဆိရ
ု ယ
ွ လ
္ စ္ႏင
ို င
္ ံ တည္ေဆာက္ေရးပဲျဖစ္သည္ဟု အေျဖေပးသည္။ အခ်ိဳ႕က
အေျခခံဥပေဒ၏နိဒါန္းသည္ အေျခခံဥပေဒ၏ “မူ” ပင္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။
အထက္ပါတို႔မွာ ျပႆနာအေျဖ အျပည့္အစံုမဟုတ္၊ အစိတ္အပိုင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု
က်ေနာ္ယူဆသည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁၆) ရက္ေန႔ တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ညီလာခံတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္

ေအာင္ဆန္း တင္သြင္းသည့္ လမ္းၫႊန္ျပ႒ာန္းခ်က္ အဆိုတြင္ပါရွိေသာ အခ်က္ (၇)
ခ်က္သည္သာ အေျခခံဥပေဒ၏ “မူ” မ်ားျဖစ္ပါသည္။

လမ္းၫႊန္ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအဆို

ေတာင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ ကရင္နန
ီ ယ္မ်ား အပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္သူ
ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔၏ အာသီသဆႏၵႏွင့္
ေလ်ာ္ညီစြာ ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို စီစဥ္ေရးဆဲြရန္ အလို႔ငွာ
စံုညီစုေဝးၾကလ်က္ ေအာက္ပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ၾကေၾကာင္း။

(၁) ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ “ျမန္မာျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံေတာ္”
ဟုေခၚတြင္ေစေသာ လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္သမၼတႏိုင္ငံ၏
ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ရမည္။ ထို႔အျပင္ -

(၂) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္တင
ြ ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒက သတ္မတ
ွ ္
ေဖာ္ျပသည့္ တသီးပုဂလ
ၢ ျပည္နယ္မ်ား ပါဝင္ေစလ်က္၊ သိ႔ု သတ္မတ
ွ ္ေဖာ္ျပသည့္
တသီးပုဂလ
ၢ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ဖဲစ
ြ႔ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒတြင္ သတ္မတ
ွ ္
ေဖာ္ျပထားသည္ႏွင့္အမွ် ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ -

(၃) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ လြတလ
္ ပ္ေသာ သမၼတျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္ႏင
ွ တ
့္ ကြ အပါ
အဝင္ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖဲအ
႔ြ စည္းအားလံုးတိ၏
႔ု အခြငအ
့္ ာဏာ
ဟူသမွ်တို႔သည္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ထံမွ သက္ဆင္းေစရမည္။ ထို႔ျပင္ -
(၄) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္၏ တိင
ု ္းသူျပည္သားမွနသ
္ မွ်သည္ လူမႈေရးရာ၌
လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊
တရားမွ်တမႈ ရွိေစလ်က္ အဆင့္အတန္း အခြင့္အေရးႏွင့္ ဥပေဒသက္ေရာက္မႈ
တို႔တြင္ ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္ မရွိ၊ ပကတိ တူညီေစရမည့္အျပင္ တရားဥပေဒႏွင့္ ေသာ္
လည္းေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သတ
ူ ႔ို ေစာင္စ
့ ည္းအပ္ေသာ အက်င္သ
့ က
ိ ၡာႏွင့္ေသာ္
လည္းေကာင္း၊ မဆန္က
႔ ်င္သမွ် လြတလ
္ ပ္စြာႀကံစည္ပင
ို ခ
္ ြင၊့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို
ခြင့္၊ယံုၾကည္ပိုင္ခြင့္၊ဘာသာတရားကိုးကြယ္ပိုင္ခြင့္၊ဝတ္ျပဳပိုင္ခြင့္၊ပရိေယသန
 ရွာမီွးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္ စည္းရံုးပိင
ု ခ
္ င
ြ ၊့္ ျပဳမူေဆာင္ရက
ြ ပ
္ င
ို ခ
္ င
ြ တ
့္ ႔ို ရရွတ
ိ ည္ၿမဲေစရန္အတြက္
ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ အခိုင္အလံု သတ္မွတ္ထားရွိေစရမည္။
ထို႔ျပင္-
(၅) ဤ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ လူနည္းစုမ်ားအဖို႔ လံုေလာက္ေသာ
ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထား ရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ -
(၆) လြ တ္ လ ပ္ေ သာ အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာပို င္ သမၼ တျမန္ မာႏို င္ ငံ ၏ နယ္ေျမတို ႔
တေပါင္းတစည္းတည္း တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲေရးကိ၎
ု ၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္၏ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ
တို႔ကို အခ်ဳပ္အျခာ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ကို၎၊ တရားဓမၼႏွင့္တကြ ျပည္ေထာင္
အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒအရ ထိန္းေစာင့္ထားရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ -
(၇) ရာဇဝင္တင
ြ ္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္သည္ ကမာၻတင
ြ ္ မိမ၏
ိ ဂုဏက
္ ်က္
သေရႏွင့္ ေလ်ာ္ညစ
ီ ြာ ရသင္ရ
့ ထိက
ု ္ေသာ အဆင္အ
့ တန္းသိ႔ု ေရာက္ရွိေစရမည့္
အျပင္၊ လူသတၱဝါတို႔၏ တိုးတက္ေရးႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာျပည့္ဝေရးတို႔ကို
တာဝန္အေလ်ာက္၊ ေစတနာျဖင့္ အစြမ္းကုန္ျဖည္စ
့ က
ြ ္ ထမ္းရြကက
္ ာ ျပည္ေထာင္
အခ်င္းခ်င္း၊ ဆိုင္ရာတရားဓမၼႏွင့္က်င့္ဝတ္သိကၡာကို အေျချပဳ၍ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္း
ေရးေရွ႕႐ႈလွ်က္ ႏိင
ု င
္ တ
ံ ကာတိ႔ႏ
ု င
ွ ့္ မိတဝ
္ တ္မပ်က္ တဲဘ
ြ က္ပူးေပါင္းေဆာင္ရက
ြ မ
္ ႈ
ကို ခိုင္ၿမဲေသာ အဓိ႒ာန္ျဖင့္ ေစာင့္ထိန္းေတာ့အံ့။

လက္ရွိ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကို ထို မူ (၇) ခ်က္ႏွင့္ အညီအၫႊတ္ ေရး

ဆဲထ
ြ ားေၾကာင္း ဦးႏုက တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ညီလာခံတင
ြ ္ ရွင္းလင္းခဲၿ့ ပီး ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒမူႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်ေနာ္တို႔ အျငင္းပြားေနစရာ၊ စိတ္တြင္
စႏိုးစေနာင့္ ျဖစ္ေနစရာ မလိုေတာ့ေပ။ လက္ရွိ အေျခခံဥပေဒကို က်ေနာ္တို႔ လိုလား
ေသာ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္သ႔ို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲရာ၌ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ခ်ေပးခဲ့ေသာ
အေျခခံ “မူ” မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္စရာ ထိခိုက္စရာ မရွိႏိုင္ဟု က်ေနာ္ယူဆပါသည္။

Constitution ကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ “ႏိင

ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ”
ဟုေခၚေဝၚထားရာ အဓိပၸာယ္အျပည့္အဝ ေဖာ္ျပထားၿပီးျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အား
ဘယ္လပ
ို စ
ံု ံျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္း၍ ဘယ္လို “မူ”၊ ဘယ္လို “စည္းမ်ဥ္း” ျဖင့္ အုပခ
္ ်ဳပ္မည္ စသည္
တို႔ကို ေရးဆဲြထားေသာ အေျခခံဥပေဒသည္ “Constitution” ပင္ျဖစ္သည္။

မစၥတာေအာ္စတင္က အေျခခံဥပေဒသည္ အစိုး ရအေဆာက္အအံုကို တည္

ေဆာက္ေပးသည္ဟု ဆိသ
ု ည္။ မစၥတာဒီေစးကမူ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာမ်ားကို
ခဲြေဝရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ လက္ေတြက
႔ ်င္သ
့ ံုးရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ တိက
ု ရ
္ က
ို ္ သိ႔ု
တည္းမဟုတ္ သြယ္ဝိုက္၍ သက္ဆိုင္ေစေသာ စည္းကမ္းဥပေဒအားလံုးကို အေျခခံ
ဥပေဒ ဟုေခၚေၾကာင္း အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပထား၏။
 ကမာၻ႔ဥပေဒပညာရွင္မ်ား၏ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပခ်က္မွာ က်ေနာ္တို႔လို လူၿပိန္းမ်ား
အဖို႔ သိနားလည္ရန္ ခက္ခဲပါသည္။ ျမန္မာအေခၚအေဝၚသည္သာ ဖတ္လိုက္ရံုျဖင့္
အဓိပၸာယ္အလံုးစံက
ု င
ို မ
ံု သ
ိ ြားသည္၊ သိနားလည္ သြားေစသည္ဟု က်ေနာ္ယတ
ူ ပါသည္။
ေရွးေခါမပညာရွင္မ်ားသည္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္ကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူ အေရအတြက္
ေပၚ မူတည္၍ ခဲြျခားၾကသည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ လူတဦးတေယာက္ထတ
ံ င
ြ ္
ထားရွလ
ိ ွ်င္ ဧကရာဇ္စနစ္ (Monarchy) ဟုေခၚတြငၾ္ ကၿပီး၊ လူတစုထတ
ံ င
ြ ္ ထားရွလ
ိ ွ်င္
အရစၥတိုကေရစီ (Aristocracy) ဟုေခၚတြင္ၾကသည္။ လူမ်ားစုတြင္ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာအပ္ႏွင္းထားေသာစနစ္ကို ေပၚလီတီ (သို႔မဟုတ္) ဒီမိုကေရစီ ဟုေခၚတြင္
ၾကသည္။ ဧကရာဇ္စနစ္ႏွင့္ အရစၥတိုကေရစီတို႔သည္ ကမာၻေျမျပင္မွ တျဖည္းျဖည္း
တိမ္ေကာပေပ်ာက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပစ
ံု နစ္မ်ားတြင္ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္ အာဏာရွငစ
္ နစ္
(၂) မ်ိဳးသာ ေတြ႔ႏိုင္ေပေတာ့သည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္လည္း တိုင္းျပည္တျပည္
ႏွင့္တျပည္ မတူကဲြျပားျခားနားၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အမည္နာမအမ်ိဳးမ်ိဳး
ျဖင့္ ေခၚတြငၾ္ ကသည္။ ဥပမာ - ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ဒမ
ီ က
ို ေရစီ၊ ျပည္သဒ
႔ူ မ
ီ က
ို ေရစီ၊ ဒီမက
ို ေရစီ
သစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္ဒီမိုကေရစီ၊ အေနာက္ပိုင္းဒီမိုကေရစီမ်ား၊ မၾကာမီက အင္ဒိုနီးရွား
သမၼတ ဆူကာႏိုက (Guide Democracy) ပဲ့ကိုင္ဒီမိုကေရစီ ဟုထြင္လိုက္ျပန္သည္။

အာဏာရွင္စနစ္တြင္လည္း လူတန္းစားေပၚတြင္ အေျခခံ၍ ဖက္ဆစ္အာဏာရွင္

စနစ္၊ ပစၥည္းမဲအ
့ ာဏာရွငစ
္ နစ္၊ ျပည္သဒ
႔ူ မ
ီ က
ို ေရစီအာဏာရွငစ
္ နစ္ ဟူ၍ ကဲြျပားေလ
သည္။ မၾကာေသးမီက အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္သည္ ေခတ္စားလာ
သည္။

ဒီမိုကေရစီဆိုတာ

အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ျပည္သူျပည္သားမ်ားထံတင
ြ ္ တည္ရလ
ွိ ွ်င္ သာမန္အား
ျဖင့္ ဒီမက
ို ေရစီဟ၍
ူ နားလည္ၾကသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ အရြယ္ေရာက္သတ
ူ င
ို ္း မဲဆႏၵေပး၍
အစိုးရအဖဲြ႔အား ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခြင့္ရျခင္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီသည္ ျပည့္ဝ
ၿပီဟု မယူဆႏိင
ု ္ေသးေပ။ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားေသာ အစိုးရအဖဲအ
႔ြ ား ျပည္သူ
ျပည္သားမ်ားက တနည္းနည္းျဖင့္ ျပန္လည္ခ်ဳပ္ကင
ို ထ
္ ားႏိင
ု မ
္ ွ ဒီမက
ို ေရစီသည္ ျပည္စ
့ ံု
ၿပီဟု ဆိုႏိုင္ေလသည္။

ဒီမိုကေရစီကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရာ၌ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံဟူ၍ ေခၚတြင္ေသာ ႏိုင္ငံ

မ်ားတြငပ
္ င္ တႏိင
ု င
္ ံႏင
ွ ့္ တႏိင
ု င
္ ံ တူညမ
ီ မ
ႈ ရွၾိ ကေခ်။ အဂၤလန္တင
ြ ္ က်င္သ
့ ံုးေသာ ဒီမက
ို
ေရစီသည္ အေမရိကန္တြင္ က်င့္သံုးေသာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ျခားနားသည္။ ထိုနည္းတူ
စြာ ကမာၻေပၚတြင္ ဒီမိုကေရစီအျပည့္အဝဆံုးဆိုသည့္ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံတြင္ က်င့္သံုး
သည့္ ဒီမက
ို ေရစီမွာ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္တတ
႔ို င
ြ ္ က်င္သ
့ ံုးသည့္ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္ မတူ
ျခားနားျပန္သည္။

တဖန္ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္၊ ဆြစဇ

္ ာလန္ အစရွသ
ိ ည့္ အေနာက္ဒမ
ီ က
ို
ေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ က်င့္သံုးသည့္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ အေရွ႕ဒီမိုကေရစီ ဟုေခၚသည့္ ဆိုဗီ
ယက္ယန
ူ ယ
ီ ံႏင
ွ ့္ ျပည္သဒ
႔ူ မ
ီ က
ို ေရစီႏင
ို င
္ မ
ံ ်ားတြင္ က်င္သ
့ ံုးသည့္ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ွ ့္ အေျခခံ
အားျဖင့္ ျခားနားျပန္သည္။

ဒီမိုကေရစီဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္

ဒီမက
ို ေရစီေပၚ အေျခခံ၍ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားေသာ အုပခ
္ ်ဳပ္ပစ
ံု နစ္မ်ားတြင္ Federal ေခၚ
ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏွင့္ Unitary ေခၚ တျပည္ေထာင္စနစ္ (ဝါ) အစိုးရ တဖဲြ႔တည္းဟူ၍
(၂) မ်ိဳး (၂) စားရွၾိ ကသည္။ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ယန
ူ ယ
ီ ၊ံ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စ၊ု ဆြစဇ
္ ာလန္၊
ကေနဒါ၊ ယူဂဆ
ို လားဗီးယား၊ ၾသစႀတီးလ္လီးယားအစရွသ
ိ ည့္ ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားမွာ ျပည္ေထာင္
စုစနစ္ျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းထားၾကသည္။ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ခ်က္ကိုဆလိုေဗး
ကီးယား၊ အီတလီ၊ တရုတ္ျပည္ စသည္တို႔မွာ တျပည္ေထာင္စနစ္ (ဝါ) အစိုးရတဖဲြ႔
စနစ္ျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းထားၾကသည္။

ျပည္ေထာင္စုစနစ္

ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ ဆိသ
ု ည္မွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ လြတလ
္ ပ္ေသာ ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ား၊
တန္းတူရည္တူ ဆႏၵအေလ်ာက္ ပူးေပါင္းဖဲြ႔စည္းကာ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္
မ်ားအၾကား အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အတိအက်ခဲြေဝေပးေသာ စနစ္ျဖစ္သည္။
ပထဝီအေနအထား ျခားနားမႈေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ႏိင
ု င
္ ံေရး စီးပြားေရး အက်ိဳးမတူ
ညီမႈေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ လူမ်ိဳးေရး ကဲြျပားျခားနားမႈေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ျပည္
ေထာင္စစ
ု နစ္ကို ေရြးခ်ယ္ဖစ
႔ဲြ ည္း ၾကသည္။ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္တင
ြ ္ ပါဝင္ဖစ
႔ဲြ ည္းေသာ
ျပည္နယ္မ်ား၏ လူဦးေရ အနည္းအမ်ား၊ နယ္ေျမအက်ယ္အဝန္း စသည္တို႔သည္
တန္းတူညီမွ်မႈအတြက္ အတားအဆီး ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိေခ်။

က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္တြင္ ဗမာသည္ လူဦးေရမ်ားျပား၍ ဗမာႏွင့္ေပါင္းလွ်င္ အစဥ္

အၿမဲ နစ္နာေနမည္ဟု ယူဆသူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း နယ္စပ္ေဒသ
ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လူဦးေရအလြန္နည္းသျဖင့္ ဗမာႏွင့္ တန္းတူအခြင့္အေရး မေပး
ထိုက္ဟု ယူဆသူမ်ားရွိၾကသည္။
 အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စတ
ု ြင္ နီဗားဒါးျပည္နယ္သည္ လူဦးေရ (၁) သန္းပိပ
ု သ
ို ာ
ရွသ
ိ ည္။ ဝိင
ု ယ
္ မ
ို င္းႏွငဒ
့္ လ
ဲ ားဝဲယားတြင္ (၂) သိန္းခဲစ
ြ သ
ီ ာရွၾိ ကသည္။ နယူေယာ့ခ္ျပည္
နယ္မွာ (၁၃) သန္းခဲရ
ြ သ
ွိ ည္။ ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ လ
္ ည္း Cahton ေခၚ ျပည္
နယ္ (၂၂) နယ္ရွိသည့္အနက္ ဇူးရစ္ႏွင့္ဘန္းျပည္နယ္မ်ားမွာ နယ္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၿပီး ေဗး
ေလးမွာ နယ္ငယ္ကေလးသာျဖစ္သည္။ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ လ
္ ည္း ရုရွားျပည္
နယ္စုသမၼတႏိုင္ငံသည္ အလြန္ႀကီးမားၿပီး အက္စတိုးနီးယားသမၼတႏိုင္ငံမွာ အလြန္
ေသးငယ္ပါသည္။ ျပည္နယ္အႀကီးအငယ္၊ လူဦးေရအနည္းအမ်ားမွာ ျပည္ေထာင္
စုစနစ္ ဖဲြ႔စည္းရာတြင္ အေရးမႀကီးပါ။ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ျပည္နယ္ အစိုးရ
အၾကား အာဏာႏွင့္အခြင့္အေရးမ်ား မွ်မွ်တတခဲြေဝမႈသာလွ်င္ အေရးႀကီးပါသည္။

အာဏာခဲြေဝနည္း

ျပည္ေထာင္စုစနစ္တြင္ အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရး ခဲြေဝပံု ခဲြေဝနည္းမွာ (၃) မ်ိဳး

(၃) စားရွိသည္။

(၁) ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္ႏင
ို င
္ မ
ံ ်ားတြင္ (Extreme type of federal system) ဗဟိုျပည္
ေထာင္စအ
ု ား အမ်ားႏွငဆ
့္ င
ို ္ေသာ အာဏာႏွင့္ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားသာ ေပးထားၿပီး
က်န္အာဏာႏွင့္ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားအားလံုး (Residual Powers) ကို ျပည္နယ္မ်ား
တြင္ အပ္ႏင
ွ ္းထားသည္။ ဥပမာ - ဆြစဇ
္ ာလန္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စ၊ု ၾသစ
ႀတီးလီးယား။

(၂) ျပည္ေထာင္စု မစစ္တစစ္ႏိုင္ငံမ်ား၊ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု အေပ်ာ့စား

ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားတြင္ (Weak type of federal system) ျပည္နယ္မ်ားအား အသင္အ
့ တင့္
အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ခဲြေဝေပးၿပီး က်န္အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား
အားလံုးကို ဗဟိုျပည္ေထာင္စက
ု သိမ္းပိက
ု ထ
္ ားသည္။ ဥပမာ - ကေနဒါ၊ ေတာင္
အာဖရိက ျပည္ေထာင္စု၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ။

(၃) ဗဟိုျပည္ေထာင္စအ
ု တြက္ သီးသန္အ
႔ ာဏာမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအတြကသ
္ ီးသန္႔
အာဏာမ်ား ဟူ၍ ခဲြျခားသတ္မွတ္ထားသည္ သာမက ဗဟိုျပည္ေထာင္စုေရာ
ျပည္နယ္မ်ားပါ ေဆာင္ရက
ြ ္ႏင
ို သ
္ ည့္ အာဏာမ်ား (Concurrent Powers) ဟူ၍
သတ္မွတ္ထားသည္။ ဥပမာ-ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု၊ ယူဂိုဆလားဗီးယား။

ယင္းသို႔ (၃) မ်ိဳး (၃) စား အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ခဲြေဝၾကေသာ္လည္း မည္

သည့္ အမ်ိဳးအစား ျပည္ေထာင္စုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပည္နယ္မ်ားအတြက္ ခဲြေဝထားေသာ
အာဏာႏွင့္အခြင့္အေရးမ်ားကို ဗဟိုျပည္ေထာင္စုမွ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ မရွိေခ်။
တနည္းအားျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ား၏ ျပည္တြင္းေရးကိစၥမ်ားကို ဝင္ေရာက္ခ်ယ္လွယ္ခြင့္
မရွိေပ။ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ားသည္ လံုးဝကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရး ရရွၾိ ကသည္။

သေဘာတရားအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္တြင္ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ကိုယ္ပိုင္

အုပခ
္ ်ဳပ္ေရး (Complete Autonomy) ရရွၾိ ကသည္ ဆိုေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စမ
ု စစ္
တစစ္စနစ္ (ဝါ) ျပည္ေထာင္စအ
ု ေပ်ာ့စားစနစ္တင
ြ ္ ျပည္နယ္မ်ားသည္ အခြငအ
့္ ာဏာ
မ်ား အလြန္နည္းပါးၿပီး၊ အင္အားနည္းလြန္းသည့္အတြက္ ျပည္နယ္အဆင့္မွ ပဏၰာ
ဆက္ႏင
ို င
္ ံ (Vassal State) အျဖစ္သ၎
႔ို ၊ လက္ေအာက္ခန
ံ ယ္ပယ္ (Provence) အဆင့္
သို႔လည္းေကာင္း က်ေရာက္ကုန္သည္။ ဥပမာ - ကေနဒါ၊ ျမန္မာ၊ ေတာင္အာဖရိက၊

ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ဆိုသည့္အတိုင္း သီးျခားျပည္ေထာင္မ်ား စုေပါင္းထားရာ

ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ျပည္
ေထာင္စုပါလီမန္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္ပါလီမန္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ျပည္
ေထာင္စတ
ု ရားရံုးဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္တရားရံုး ဟူ၍လည္းေကာင္း သီးျခားစီ
ရွိၾကရေလသည္။

ျပည္နယ္မ်ားသည္ ယင္းကဲ့သို႔ သီးျခားအစိုးရ (အုပ္ခ်ဳပ္ေရး)၊ သီးျခားပါလီမန္

(ဥပေဒျပဳေရး)၊ သီးျခားတရားရံုး (တရားစီရင္ေရး) မ်ားထားရွိၿပီး လံုးဝကိုယ္ပိုင္အုပ္
ခ်ဳပ္ေရး ရွိျခင္းသည္ပင္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္၏ အဓိကအႏွစ္သာရ ျဖစ္ေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္

ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္တြင္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ပါဝင္ၾကစၿမဲ ျဖစ္သည္။ ထို လႊတ္

ေတာ္ (၂) ရပ္ကို တိင
ု ္းျပည္အမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ အမည္နာမအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေခၚတြငၾ္ ကသည္။
လြယက
္ ူေစရန္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္ႏင
ွ ့္ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္ ဟူ၍ပင္ ေခၚေဝၚၾကပါစိ။႔ု

ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို လူဦးေရေပၚ အေျခတည္၍ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ၾက

သည္။ Proportional Representation ျပည္နယ္မ်ားသည္ လူဦးေရအခ်ိဳးအစား
အလိက
ု ္ အမတ္ဦးေရ ေစလႊတခ
္ င
ြ ရ
့္ ၾကသည္။ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္ ျပည္နယ္မ်ား
ႀကီးသည္၊ ငယ္သည္ မဟူ၊ တူညီေသာ အမတ္ဦးေရ ေစလႊတၾ္ ကသည္။ အထက္လတ
ႊ ္
ေတာ္သည္ ျပည္နယ္ႀကီးက ျပည္နယ္ငယ္မ်ားအား ႀကီးႏိင
ု င
္ ယ္ညဥ
ႇ ္းဆဲမ်ိဳး မရွိေစရန္
ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္အား မဲတင္းေပးရန္အတြက္ ဖဲစ
႔ြ ည္းျခင္းျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္
ျပည္နယ္မ်ားအား ကာကြယ္ရန္ ဖဲြ႔စည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ကို သေဘာတရားအားျဖင့္ တန္းတူရည္တူ အခြင့္

အာဏာတူ ထားၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္သည္
အခြငအ
့္ ာဏာခ်င္း မတူၾကေပ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္
ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္ထက္ ပိ၍
ု အခြငအ
့္ ာဏာ ရွသ
ိ ည္။ ပိ၍
ု ဂုဏရ
္ သ
ွိ ည္။ ေအာက္လတ
ႊ ္
ေတာ္အမတ္မ်ားသည္ တေန႔တင
ြ ္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ရန္ ေမွ်ာ္မန
ွ ္းၾကသည္။
ဆိုဗီယက္ယူနီယံႏွင့္ ဆြစ္ဇာလန္တြင္ သေဘာတရားေရာ လက္ေတြ႔ပါ လႊတ္ေတာ္
(၂) ရပ္သည္ တန္းတူရည္တူရွိၾကသည္။ တူညီေသာ အခြင့္အာဏာရွိၾကသည္။

က်န္ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုမ်ား (ကေနဒါ၊ ၾသစႀတီးလီးယား၊ ေတာင္အာဖရိက၊

ျမန္မာႏိုင္ငံ) တြင္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္သည္ အထက္လႊတ္ေတာ္ထက္ အာဏာပို၍ရွိ
သည္။ အေျခခံဥပေဒတြင္ ေငြဥပေဒၾကမ္းမ်ား ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္တင
ြ သ
္ ာ စတင္တင္
သြငး္ ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ျမန္မာႏိင
ု င
္ ၏
ံ အေျခခံဥပေဒတြင္ ထိထ
ု က္က၍
ဲ ျပည္
ေထာင္စအ
ု စိုးရသည္ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္ကသ
ို ာ တာဝန္ခံေၾကာင္း ျပ႒ာန္းထားသည္။

အထက္လတ
ႊ ေ
္ တာ္သ႔ုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ ျပည္နယ္တနယ္လ်ွ င္ အမတ္
(၂) ဦးစီ လည္းေကာင္း၊ ကေနဒါျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ (၂၄) ဦးစီ လည္းေကာင္း၊ ဆြစဇ
္ ာ
လန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ (၂) ဦးစီ လည္းေကာင္း၊ ၾသစႀတီးလီးယားျပည္ေထာင္စုတြင္
(၆) ဦးစီ လည္းေကာင္း၊ ေတာင္အာဖရိက ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ (၈) ဦးစီ လည္းေကာင္း
အသီးသီး ေစလႊတ္ခြင့္ရရွိၾကသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ “မူ” ႏွင့္ အခ်ိဳးအစား မရွိေပ။

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ

ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရတိတ
႔ု င
ြ ္ သမၼတအား အာဏာအလံုးစံု အပ္ႏင
ွ ္းေသာ အစိုးရႏွင့္
ပါလီမန္အား အာဏာအပ္ႏွင္းေသာ အစိုးရ ဟူ၍ (၂) မ်ိဳး (၂) စားရွိသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရသည္ သမၼတအား အာဏာအပ္ႏင
ွ ္းေသာ အစိုးရ
အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး၊ အျခား ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရမ်ားသည္ ပါလီမန္အား အာဏာအပ္ႏင
ွ ္း
ေသာ အစိုးရအမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ေရြး
ေကာက္ပံုေရြးေကာက္နည္းမွာ ကမာၻေပၚတြင္ မည္သည့္ ႏိုင္ငံႏွင့္မွမတူ တမူထူးျခား
ေပသည္။ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပံုေရြးေကာက္နည္းကို ေရွ႕တြင္ အေမရိကန္
ျပည္ေထာင္စုအေၾကာင္း ေလ့လာသည့္အခါ အက်ယ္ေဖာ္ျပပါဦးမည္။ အေမရိကန္
သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စပ
ု ါလီမန္ လႊတ္ေတာ္တရပ္ရပ္၏ အမတ္ျဖစ္ရန္ မလိ။ု တိင
ု ္း
သူျပည္သားက တိက
ု ရ
္ က
ို ္ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည္။ သမၼတသည္ မိမ၏
ိ အစိုးရ
အဖဲြ႔ကို မိမိစိတ္ႀကိဳက္အတိုင္း အမတ္မဟုတ္သူမ်ားထဲမွ ခန္႔အပ္ထားသည္။ သမၼတ
အစိုးရသည္ ပါလီမန္အား တာဝန္မခံေပ။ ပါလီမန္၏ ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို
ပယ္ခ်ရန္ သမၼတတြင္ ဗီတိုအာဏာရွိေလသည္။ သမၼတက ဗီတိုအာဏာျဖင့္ ပယ္ခ်
လိုက္ေသာ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္က (၃) ပံု (၂) ပံု မဲျဖင့္ ျပန္၍
ဆံုးျဖတ္လွ်င္ သမၼတက သေဘာမတူေသာ္လည္း အတည္ျဖစ္ေလသည္။ ဤနည္းျဖင့္
သမၼတအာဏာကို ပါလီမန္က သိမ္းကြပ္ထားသည္။ အျခားျပည္ေထာင္စု အစိုးရမ်ား
သည္ ပါလီမန္အား အာဏာအပ္ႏွင္းေသာ အစိုးရမ်ားျဖစ္သည္။ အစိုးရအဖဲြ႔သည္
ပါလီမန္အား တာဝန္ခရ
ံ သည္။ တနည္းအားျဖင့္ အစိုးရအဖဲသ
႔ြ ည္ ပါလီမန္၏ အာဏာ
ေအာက္တင
ြ ္ ရွသ
ိ ည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏင
ွ ့္ ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ပါလီမန္အမတ္မ်ား ျဖစ္ရသည္။
ပါလီမန္တြင္ မဲဆႏၵအမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈရမွသာ အစိုးရအဖဲြ႔သည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲ
ႏိုင္ေလသည္။

ျပည္ေထာင္စုတရားစီရင္မႈ

ကမာၻေပၚရွိ ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ မ
ံ ်ားတြင္ (ျမန္မာျပည္မအ
ွ ပ) ဗဟိုျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္
ျပည္နယ္မ်ားအတြက္ တရားရံုးမ်ား သီးျခားရွိၾကသည္။ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအတြက္
အျမင့္ဆံုးတရားရံုး (တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္) မွ ေနာက္ဆံုးတရားရံုးအထိ တစင္တဖဲြ႔
ရွိသကဲ့သို႔ ျပည္နယ္မ်ားတြင္လည္း အျမင့္ဆံုးတရားရံုး (တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္) မွ
ေနာက္ဆံုး တရားရံုးအထိ တစင္တဖဲသ
႔ြ ီးျခားစီ ရွၾိ ကသည္။ ျပည္ေထာင္စတ
ု ရားရံုးမ်ား
သည္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အမႈကိစၥမ်ားကိုသာ တရားစီရင္ၾကၿပီး ျပည္
နယ္တရားရံုးမ်ားသိ႔ု ဝင္ေရာက္စက
ြ ဖ
္ က္ျခင္း မျပဳၾကေပ။ ျပည္နယ္အတြင္း တရားစီရင္
မႈသည္ ျပည္နယ္တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မ်ားတြင္ပင္ အဆံုးသတ္ၾကသည္။

အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္နည္း

ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္းႏွငပ
့္ တ္သက္၍ အေျခခံဥပေဒကို (၂)
မ်ိဳး (၂) စားခဲြျခားၾကသည္။ အေျခခံဥပေဒကို အျခားဥပေဒမ်ား ျပဳသကဲ့သို႔ ပါလီမန္မွ
အလြယ္တကူျပင္ဆင္ႏိုင္လွ်င္ ၎အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္လြယ္ေစေသာ အေျခခံ
ဥပေဒ (Flexible Constitution) ဟုေခၚသည္။ ၿဗိတိန္ျပည္ႏွင့္ အီတလီျပည္တြင္
အေျခခံဥပေဒကို သာမန္ဥပေဒမ်ား အတည္ျပဳျပင္ဆင္သကဲ့သို႔ ပါလီမန္က ျပင္ႏိုင္
ေသာ အာဏာ ရွၾိ ကသည္။ အျခားႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားတြင္ (ဥပမာ - အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ ဆိဗ
ု ီ
ယက္ယူနီယံ၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ) အေျခခံဥပေဒကို အျခားဥပေဒမ်ားနည္းတူ
ျပင္ဆင္ႏိုင္ခြင့္ မရွိေခ်။

အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ႏင
ို ္ေသာနည္းကို အေျခခံဥပေဒတြင္ အထူးသတ္မတ
ွ ္ျပ႒ာန္း
ထားေလသည္။ ထိအ
ု ေျခခံဥပေဒမ်ိဳးကို က်ပ္တည္းေသာအေျခခံဥပေဒ (Rigid Consti-
tution) ဟုေခၚတြငၾ္ ကသည္။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ၏
ံ အေျခခံဥပေဒမ်ားကို အထူး
သျဖင့္ အလြယ္တကူျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္း မျပဳႏိုင္ရန္ ျပ႒ာန္းထားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္ အေျခခံဥပေဒမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်ပ္တည္းေသာ
အေျခခံဥပေဒမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ခဲြထြက္ခြင့္

ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံ ဆိသ
ု ည္မွာ လြတလ
္ ပ္ေသာ ျပည္ေထာင္မ်ား ဆႏၵအေလ်ာက္
ပူးေပါင္းဖဲစ
႔ြ ည္းထားျခင္း ျဖစ္ေပရာ သေဘာတရားအားျဖင့္ ဆႏၵအေလ်ာက္ ျပန္လည္
ခဲြထြက္ႏိုင္ခြင့္လည္း ရွိရေပမည္။ သို႔ေသာ္ ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလတြင္ ဆိုဗီယက္
ယူနယ
ီ ၊ံ ယူဂဆ
ို လားဗီးယား ျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္ ျမန္မာျပည္ေထာင္စတ
ု ၏
႔ို အေျခခံဥပေဒ
မ်ားတြင္သာ ျပည္နယ္မ်ား ခဲြထြက္လိုက ခဲြထြက္ႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ျပ႒ာန္း
ေဖာ္ျပထားေလသည္။

တျပည္ေထာင္စနစ္

က်ေနာ္တ႔ို လိလ
ု ားေသာ ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္မ်ိဳးမွ မရလွ်င္ လက္ရွိျပည္ေထာင္စု
မစစ္တစစ္အတိင
ု ္း ဆက္ေနမည္အ
့ စား ခဲထ
ြ က
ြ ၿ္ ပီး သီးျခားသမၼတႏိင
ု င
္ ထ
ံ ူေထာင္လွ်င္
ထူေထာင္၊ သိမ
႔ု ဟုတ္ Unitary ေခၚ တျပည္ေထာင္စနစ္ လုပပ
္ စ္လက
ို ္ ဟူ၍ စိတလ
္ က
ို ္
မာန္ပါ ေျပာဆိုေသာ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ ရွမ္းျပည္တြင္ ရွိၾကသည္။

Unitary ေခၚ တျပည္ေထာင္စနစ္ (ဝါ) အစိုးရတဖဲြ႔စနစ္ ဆိုသည္မွာ အာဏာႏွင့္

အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို ဗဟိအ
ု စိုးရသည္ တဦးတည္းအာဏာပိင
ု အ
္ ျဖစ္ျဖင့္ အသံုးျပဳသည္။
မိမိသေဘာအေလ်ာက္ ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖဲြ႔မ်ားဖဲြ႔စည္းၿပီး အာဏာအပ္ႏွင္းလို
က အပ္ႏွင္းႏိုင္သည္။ ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔မ်ားသို႔ အပ္ႏွင္းထားေသာ အာဏာ
မ်ားကိုလည္း အခ်ိန္မေရြး ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းႏိုင္ေလသည္။ ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး
မထားဘဲ တိုင္း၊ မင္းႀကီး၊ ခရိုင္ဝန္မ်ားမွတဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္လိုကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေစ ႏိုင္
ေလသည္။ တနည္းအားျဖင္ဆ
့ လ
ို ွ်င္ တျပည္ေထာင္စနစ္တင
ြ ္ ေဒသႏၲရအစိုးရမ်ားသည္
ဗဟိုအစိုးရ၏ လက္ခုပ္အတြင္းမွ ေရကဲ့သို႔ သြန္လိုသြန္ ေမွာက္လိုေမွာက္ ႏိုင္ေသာ
ဘဝတြင္က်ေရာက္ေနသည္။ “က်ားသနားမွ ႏြားခ်မ္းသာ” ဘဝမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။
တျပည္ေထာင္စနစ္မွာ သေဘာတရားအားျဖင့္ ယင္းသို႔ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔
အုပခ
္ ်ဳပ္ၾကရာတြင္ ၿဗိတန
ိ ၊္ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လဂ
္ ်ီယံႏင
ို င
္ မ
ံ ်ားရွိ ေဒသႏၲရ အစိုးရမ်ားသည္
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ ျပည္နယ္မ်ားနည္းတူ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာမ်ား
ရရွိေနၾကသည္ဟု ဆိုၾကသည္။
 တျပည္ေထာင္စနစ္သည္ လက္ရွိျမန္မာျပည္ေထာင္စုအတြက္ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ်
မသင့္ေလ်ာ္ေပ။ ဗမာျပည္မတြင္ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ လႊမ္းမိုးေနသမွ် ကာလပတ္လံုး၊ ျပည္
နယ္မ်ားတြင္ ဗမာအေပၚ မသကၤာမႈႏင
ွ ့္ စိုးရိမမ
္ ႈ လႊမ္းမိုးေနသမွ်ကာလပတ္လံုး တျပည္
ေထာင္စနစ္သည္ ေအာင္ျမင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ အေျခအေနပို၍ပင္ ဆိုးသြမ္းေစ
လိမ့္မည္။

tjcm;wdkif;jynfrsm;rS jynfaxmifpkpepfudk
avhvmoHk;oyfEdIif;,SOfjcif;
ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ေလ့လာၾကသည့္အခါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဆြစ္ဇာ
လန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို စံနမူနာအျဖစ္ထားၿပီး ေလ့လာေလ့ရွိသည္။ ကေနဒါႏွင့္
ၾသစႀတီး လီး ယားတို ႔ ကို အရံျ ပည္ေ ထာင္ စု မ်ားအျဖစ္ ထားၿပီးေလ့ လာၾကသည္ ။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စုတို႔
မွာ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ႀကီး ျဖစ္ၾက၍ လည္းေကာင္း၊ ကေနဒါႏွင့္ ၾသစႀတီးလီးယား
တိမ
႔ု ွာ ျပည္ေထာင္စဟ
ု ဆ
ု ိုေသာ္လည္း အာဏာခဲြေဝပံု ခဲြေဝနည္းမွာ တျပည္ႏင
ွ တ
့္ ျပည္
ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႔က်င္ေန၍ လည္းေကာင္း သာဓကတင္ျပရန္ လြယ္ကူေသာ
ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ယန
ူ ယ
ီ သ
ံ ည္ ကမာၻေပၚတြင္ အျမင္မ
့ ားဆံုး ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ျဖစ္သည္ဟု
ဆိရ
ု ေပမည္။ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ယန
ူ ယ
ီ သ
ံ ည္ အေမရိကန္၊ ဆြစဇ
္ ာလန္တက
႔ို ဲသ
့ ႔ို လြတလ
္ ပ္၍
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ေသာ (ျပည္နယ္မ်ား) စုေပါင္းထားသည္ သာမက၊ ထို႔ထက္
မက လြတလ
္ ပ္၍ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ေသာ (Federal Republics) ျပည္ေထာင္စု
မ်ားျဖင့္ စုေပါင္းထားေလသည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံသည္ ျပည္ေထာင္စု (၃) ဆင့္ျဖစ္
သည္ဟု ဆိရ
ု ေပမည္။ ဥပမာ - ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ယန
ူ ယ
ီ တ
ံ င
ြ ္ ပါဝင္ေသာ ရုရွားျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္
ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမ်ားျဖင့္ ေပါင္းစည္းထားေသာ ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံ
(၁၂) ႏိင
ု င
္ ပ
ံ ါဝင္လ်က္ရသ
ွိ ည္။ ယူကရိန္း၊အဇာဘိင
ု ဂ
္ ်န္၊တာဂ်စ္၊ ခါဇတ္၊ ဘိင
ု လ
္ ရ
ို ရ
ု ွား၊
တပ္ခမင္း၊ ခါဇစ္ သမၼတႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားသည္လည္း အလားတူ ျပည္ေထာင္စမ
ု ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ဆိုဗီယက္ယူနီယံတြင္ ပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံမ်ားသည္ လြတ္လပ္စြာ
ခဲထ
ြ က
ြ ္ႏင
ို ္ေသာ အခြငအ
့္ ေရးရွၾိ ကသည္သာမက ႏိင
ု င
္ ံျခားမ်ားႏွင့္ တိက
ု ရ
္ က
ို ဆ
္ က္သယ
ြ ္
ခြင၊့္ သံတမန္လလ
ဲ ယ
ွ ခ
္ င
ြ မ
့္ ်ား ရရွၾိ ကၿပီး ကိယ
ု ပ
္ င
ို စ
္ စ္တပ္မ်ား ဖဲစ
႔ြ ည္းခြငပ
့္ င္ ရရွထ
ိ ားၾက
ေလသည္။
 က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုသည္ လက္ရွိအေျခအေနအရ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ
ကဲသ
့ ႔ုိ ျမင္မ
့ ားတိးု တက္ေသာအဆင္သ
့ ႔ုိ တက္လမ
ွ း္ ရန္ မေမွ်ာ္မန
ွ း္ ႏိင
ု ေ
္ သးပါ။ အေမရိကန္
ႏွင့္ ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္စု ပံစ
ု မ
ံ ်ိဳးရရွိႏင
ို ရ
္ န္ အထူးႀကိဳးပမ္းၾကရေပ ဦးမည္။ အေမရိ
ကန္ျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္ ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္စတ
ု ၏
႔ို ပံစ
ု ံႏင
ွ စ
့္ နစ္မ်ားကို အၾကမ္းအား
ျဖင့္ ေလ့လာၾကည့္ပါစို႔။

tar&duefjynfaxmifpk
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စသ
ု ည္ အေမရိကန္လတ
ြ ္ေျမာက္ေရးစစ္ပမ
ဲြ ွ ေပါက္ဖြားလာ
ခဲသ
့ ည္။ လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပဲြ မတိင
ု မ
္ က
ီ ဆိလ
ု ွ်င္ ေနာင္တင
ြ ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္
စုဟုေခၚတြင္ေသာ ျပည္နယ္ (၁၃) နယ္မွာ ၿဗိတိသွ်၏ သီးျခားကိုလိုနီမ်ား ျဖစ္ၾက
သည္။ ကိုလိုနီတခုလွ်င္ သီးျခားဘုရင္ခံႏွင့္ သီးျခားဥပေဒျပဳအဖဲြ႔ ရွိၾကသည္။ ၁၇၇၆
ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ကိုလိုနီ (၁၃) နယ္သည္ စုေပါင္း၍ “လြတ္လပ္ေရး
ေၾကညာစာတမ္းႀကီး” ကို တညီတၫႊတ္တည္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာလိုက္ၾကသည္။

သိ႔ျု ဖင့္ ၿဗိတသ

ိ ွ်ကိလ
ု န
ို ီ (၁၃) နယ္သည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ လြတလ
္ ပ္ေသာ
ႏိင
ု င
္ အ
ံ သီးသီး ျဖစ္လာၾကသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပဲြ ဆံုးခန္းတိင
ု ္ေအာင္
ဆက္လက္ဆင္ႏရ
ႊဲ န္ႏင
ွ ့္ ရၿပီးေသာ လြတလ
္ ပ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယရ
္ န္ အတြက္
(၁၃) ႏိုင္ငံသည္ ပူးတဲြေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည့္အတိုင္း ၁၇၇၇ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ
(၁၅) ရက္ေန႔တြင္ မိတ္သဟာယ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္တရပ္ကို ေရးဆဲြခ်ဳပ္ဆိုၾကသည္။

စာခ်ဳပ္အပိုဒ္ (၁) တြင္ ဤမိတ္သဟာယအဖဲြ႔အား အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဟု

ေခၚတြင္ေစရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္ ျပည္
ေထာင္စုမွာ “ျပည္ေထာင္စု” (Federation) မဟုတ္ေသးေပ။ မိတ္သဟာယအဖဲြ႔
(Confederation) သာျဖစ္ေသးသည္။

စာခ်ဳပ္အပိဒ
ု ္ (၂) တြင္ ျပည္နယ္အသီးသီးသည္ မိမတ
ိ ၏
႔ို အခ်ဳပ္အျခာအာဏာႏွင့္
လြတ္လပ္ေရးကို မိမိတို႔၏လက္ဝယ္တြင္ ထားရွိေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ျပည္ေထာင္စုကြန္
ဂရက္လတ
ႊ ္ေတာ္သ႔ို အတိအက် လႊဲအပ္ထားေသာ အာဏာႏွငအ
့္ ခြငအ
့္ ေရး အားလံုး
ကို သိမ္းပိက
ု ထ
္ ားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ တနည္းအားျဖင္ဆ
့ ိုေသာ္ ျပည္နယ္အသီး
သီးသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ လြတလ
္ ပ္ေသာႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရၿွိ ပီး
အားလံုးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ကိစၥမ်ားေလာက္သာ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္သို႔ လႊဲအပ္
ထားၾကေလသည္။ မည္သည္က
့ စ
ိ မ
ၥ ်ားကို လႊအ
ဲ ပ္ထားသည္ကို ေဖာ္ျပျခင္းမရွဘ
ိ ဲ ကြန္
ဂရပ္လႊတ္ေတာ္တြင္ စုေဝးၾကသည့္အခါတြင္မွ မည္သည့္ကိစၥမ်ားကို အတူတကြ
ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ ဟူ၍သာ သေဘာတူထားၾကသည္။
 စာခ်ဳပ္အပိဒ
ု ္ (၃) တြင္ အက်ိဳးတူပူးတဲြကာကြယ္ေရး၊ လြတလ
္ ပ္ေရး ခိင
ု ၿ္ မဲေရးႏွင့္
အျပန္အလွန္ သို႔မဟုတ္ အမ်ားအက်ိဳးစီးပြားတို႔အတြက္ ခိုင္မာေသာ မဟာမိတ္အဖဲြ႔
အျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းေၾကာင္း၊ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားမႈ တိုက္ခိုက္မႈအႏၲရာယ္မ်ား ေပၚေပါက္
လာလွ်င္ တဦးကိုတဦး ယိုင္းပင္းကူညီရန္ သေဘာတူညီေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပဲြႀကီး ၿပီးဆံုးသြားသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ႏွင့္

ျပႆနာအရပ္ရပ္တို႔ကို ေျဖရွင္းသည့္အခါ ကြန္ဂရက္သို႔ လႊဲအပ္ထားေသာ အာဏာ
မ်ားျဖင့္ မလံုမေလာက္ျဖစ္လာေလသည္။ သို႔ေသာ္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီဘဝမွ လြတ္လပ္
ခါစ ျပည္နယ္မ်ားသည္ တသီးပုဂလ
ၢ စိတဓ
္ ာတ္ ျပင္းထန္ေနဆဲျဖစ္သည္။ တခ်ိဳ႕ျပည္နယ္
မ်ားသည္ ကြန္ဂရက္အား လႊဲအပ္ထားသည့္ ထိုမွ်ေလာက္သာ အာဏာမ်ားကိုပင္
မ်ားေသးသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ျပႆနာႏွင့္ အခက္အခဲမ်ားသည္ ႀကီးမားသည္ထက္
ႀကီးမာလာရာ ၁၇၈၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ က်င္းပေသာ ကြန္ဂရက္တြင္ လႊတ္
ေတာ္က မိတ္သဟာယအဖဲြ႔သည္ ျပည္ေထာင္စုတည္ၿမဲေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥ
အရပ္ရပ္တြင္ အျပည့္အဝ ျဖည့္စြမ္းႏိုင္ျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္
မိတသ
္ ဟာယအဖဲ႔ြ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို ျပန္လည္စစ
ီ စ္ သံုးသပ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စတ
ု ည္တံ့
ခိုင္ၿမဲေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥ အရပ္ရပ္အတြက္ လံုေလာက္ေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား
ပါဝင္သည့္ ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒတရပ္ကို ေရးဆဲရ
ြ န္ လာမည့္ေမလတြင္ ဖီလာ
ဒဲလ္ဖီးယားၿမိဳ႕၌ ညီလာခံသဘင္က်င္းပရန္ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္း ေၾကညာေလသည္။

ထိည
ု လ
ီ ာခံသဘင္တင
ြ ္ ေဂ်ာ့ရဝ
ွ္ ါရွငတ
္ န္အား ညီလာခံသဘင္၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေရြး
ေကာက္တင္ေျမႇာက္ၾကသည္။ မိတသ
္ ဟာယအဖဲ႔ြ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကို ျပန္လည္မစီစစ္
ေတာ့ဘဲ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒအသစ္တခုကို ေရးဆဲလ
ြ က
ို ၾ္ ကသည္။ လက္ရွိ
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖဲစ
ြ႔ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒသည္ ထိအ
ု ခါကစ၍ ေပါက္
ဖြားလာခဲ့သည္။

ယခုျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ အခ်င္းခ်င္းစိုးရိမမ
္ ၊ႈ မယံၾု ကည္မမ
ႈ ်ား ရွသ
ိ ကဲသ
့ ႔ို
ထိစ
ု ဥ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု (၁၃) ျပည္နယ္တင
ြ လ
္ ည္း ရွခ
ိ ၾဲ့ ကသည္။ ဥပေဒျပဳ
အဖဲ၊႔ြ အုပခ
္ ်ဳပ္မအ
ႈ ဖဲ႔ႏ
ြ င
ွ ့္ တရားစီရင္ေရးအဖဲမ
႔ြ ်ား သီးျခားလြတလ
္ ပ္မႈ ရွၾိ ကေသာ္လည္း
အဆံုးစြန္အာဏာမ်ား ေပးမထားဘဲ၊ တဌာနႏွင့္ တဌာန အျပန္အလွန္ ခ်ဳပ္ထိန္းထား
ၾက သည္ကို အေမရိကန္ အေျခခံဥပေဒတြင္ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေပသည္။ (Checks and
Balances)၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြၾကသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား
သည္ ေအာက္ပါမူႀကီး (၄) ခ်က္ကို စဲြစဲြၿမဲၿမဲ ႏွလံုးသြင္းထားခဲ့ၾကသည္။

(၁) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ျပည္သူျပည္သားမ်ားက ပိုင္ဆိုင္ေရး၊

(၂) ျပည္သူျပည္သားတိုင္း လံုးဝတန္းတူညီမွ်မႈ ရရွိေရး၊
(၃) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔က အာဏာကို မတရားေသာနည္းျဖင့္ သိမ္းပိုက္ျခင္း၊
(၄) ျပည္နယ္မ်ား၏ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို ဗဟိုျပည္ေထာင္စမ
ု ွ ဝင္ေရာက္စက
ြ ဖ
္ က္ျခင္းမွ
ကာကြယ္ေရး၊

ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္

အေမရိကန္ကြနဂ
္ ရက္ကို လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပဲြအတြင္းက ဖဲြစ
႔ ည္းခဲသ
့ ည္။ မူလ
က ဖဲြ႔စည္းခဲ့စဥ္က ယခုေခတ္ ပါလီမန္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ဖဲြ႔စည္းျခင္း
မဟုတ္ေခ်။ ပါလီမန္ကသ
ဲ့ ႔ေ
ို ဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္ ရည္ရယ
ြ ခ
္ လ
ဲ့ ွ်င္ ပါလီမန္ ဟူ၍ပင္ အမည္ေပး
ေကာင္း ေပးခဲ့ေပမည္။ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ကြနဂ
္ ရက္ဟူေသာ အမည္
ကို တမင္ကလာ ေရြးခ်ယ္ခၾဲ့ ကသည္။ အထက္တင
ြ ္ ေဖာ္ျပသကဲသ
့ ႔ို (၁၃) ျပည္နယ္မ်ား
သည္ ျပည္ေထာင္စဖ
ု စ
႔ဲြ ည္းရန္ မႀကံရယ
ြ ခ
္ ပ
ဲ့ ါ။ မိတသ
္ ဟာယအဖဲမ
႔ြ ်ိဳးသာ ဖဲစ
႔ြ ည္းခဲသ
့ ည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ယခုေခတ္ႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ တပ္ေပါင္းစုဖဲြ႔သည့္နည္းတူ တူညီ
ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားပူးတဲြလုပ္ေဆာင္ရန္ ကြန္ဂရက္ဖဲြ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

အထက္တင
ြ ္ေဖာ္ျပသည္အ
့ တိင
ု ္း လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပၿဲြ ပီးသည့္ ေနာက္ပင
ို ္းတြင္
အေျခအေနအရ ပိမ
ု တ
ို က
ိ ်ေသာ ျပည္ေထာင္စု ဖဲစ
႔ြ ည္းတည္ေထာင္ရန္ လိအ
ု ပ္ခသ
ဲ့ ည္။
ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ တိက်ေသာ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြၾကသည္။ ကြနဂ
္ ရက္သည္ မူလရည္
ရြယခ
္ သ
ဲ့ ည္မွ လႊဲေျပာင္းကာ ပါလီမန္အသြငသ
္ ႔ို ျဖစ္လာခဲသ
့ ည္။ အေမရိကန္ကန
ြ ဂ
္ ရက္
တြင္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္ (Senate) ႏွင့္ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္ (House of Representa-
tives) ဟူ၍ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ပါဝင္သည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စတင္တည္ေထာင္စဥ္က ျပည္နယ္ (၁၃) နယ္ သာပါဝင္

ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ ျပည္နယ္ေပါင္း (၅ဝ) ျပည့္သြားေလၿပီ။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္
အတြက္ လူဦးေရအခ်ိဳးအစားအရ အမတ္မ်ား ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရရာ အမတ္
ဦးေရ စုစုေပါင္း (၄၃၇) ဦးရွသ
ိ ည္။ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္အတြက္ ျပည္နယ္တနယ္လွ်င္
အမတ္ဦးေရ (၂) ဦးစီ ေရြးေကာက္ၾကရသျဖင့္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ စုစုေပါင္း
(၁ဝဝ) ဦး ရွိသည္။

အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္၏ သက္တမ္းသည္ (၆) ႏွစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း အထက္

လႊတ္ေတာ္သည္ အစဥ္အၿမဲတည္ရွိေနသည္။ အဘယ္ေၾကာင္ဆ
့ ိုေသာ္ အထက္လတ
ႊ ္
ေတာ္အမတ္ (၃) ပံု (၁) ပံသ
ု ည္ (၂) ႏွစတ
္ ႀကိမ္ အလွညက
့္ ်ႏႈတထ
္ က
ြ ္ေပးရၿပီး အသစ္
ျပန္လည္ေရြးေကာက္ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ ဤနည္းျဖင့္ အေမရိကန္အထက္
လႊတ္ေတာ္တင
ြ ္ အေတြအ
႔ ႀကံဳရင္က
့ ်က္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အစဥ္အၿမဲတည္ရွိေနသည္။
 ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္၏ သက္တမ္းမွာ (၂) ႏွစ္သာရွိသည္။ ေအာက္လႊတ္
ေတာ္တရပ္လံုး၏ ေရြးေကာက္ပက
ဲြ ို (၂) ႏွစ္ တႀကိမ္ေရြးေကာက္ရသည္။ အေမရိကန္
သမၼတကို (၄) ႏွစ္တႀကိမ္ ေရြးေကာက္ရရာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္အားလံုးႏွင့္
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (၃) ပံု (၁) ပံုကို သမၼတႏွင့္ တခ်ိန္တည္း တႀကိမ္ေရြး
ေကာက္ၾကၿပီး သမၼတ၏သက္တမ္း တဝက္တိတိတြင္ တႀကိမ္ေရြးေကာက္ရသည္။

အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္စလံုးသည္ ဥပေဒျပဳရန္ အာဏာတန္းတူရရွိ

ၾကသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ေငြဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္တင
ြ သ
္ ာ စတင္တင္သင
ြ ္း
ႏိင
ု သ
္ ည္။ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္စလံုးမွ အတည္ျပဳၿပီးေနာက္ သမၼတ
ထံသ႔ို လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးေပးရန္ ေပးပိရ
႔ု သည္။ သမၼတသည္ ဗီတအ
ို ာဏာသံုးၿပီး ဥပေဒ
ၾကမ္းကိပ
ု ယ္ခ်ႏိင
ု ခ
္ င
ြ ရ
့္ သ
ွိ ည္။ တနည္းအားျဖင့္ လက္မတ
ွ မ
္ ထိုးဘဲ ေနႏိင
ု သ
္ ည္။ သိရ
႔ု ာ
တြင္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္သည္ (၃) ပံု (၂) ပံမ
ု ဲျဖင့္ ျပန္၍ အတည္ျပဳလွ်င္ ထိဥ
ု ပေဒၾကမ္း
မ်ားသည္ သမၼတလက္မွတ္မထိုးေသာ္လည္း အလိုအေလ်ာက္ အက္ဥပေဒအျဖစ္
အတည္ျဖစ္ေလသည္။

အေမရိကန္ ဒုတယ
ိ သမၼတသည္ ရာထူးအေလ်ာက္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္၏ ဥကၠ႒
ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္၏ ထူးျခားခ်က္မွာ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္
ဥပေဒျပဳေရးကိစတ
ၥ ခုတည္းသာမက တရားစီရင္ေရးႏွင့္ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးအာဏာမ်ားလည္း
ရရွထ
ိ ားသည္။ တရားစီရင္ႏင
ို ခ
္ င
ြ ့္ ဆိရ
ု ာ၌ သာမန္တရားစီရင္ေရးကို ဆိလ
ု ိုျခင္း မဟုတ္
ပါ။ သမၼတ၊ ဒုတိယသမၼတႏွင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားတို႔အေပၚ ျပစ္တင္စြပ္စဲြခ်က္မ်ား
ေပၚေပါက္လာေသာ္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္ တရားစီရင္ရသည္။ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္
တြင္ စီမခ
ံ န္ခ
႔ ဲြေရးေကာ္မတီ၊ ဘ႑ာေရးေကာ္မတီ၊ ႏိင
ု င
္ ံျခားဆက္သယ
ြ ္ေရးေကာ္မတီ၊
စစ္ေရးေကာ္မတီ စသည္ျဖင့္ အာဏာအျပည္အ
့ စံရ
ု ွိေသာ ေကာ္မတီမ်ား ဖဲစ
႔ြ ည္းထားရ
သျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမ်ားအေပၚ ႀကီးမားစြာ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ရွိေလသည္။ ထို႔
ျပင္ အေမရိကန္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္ကသာ သမၼတခန္အ
႔ ပ္ေသာ ဝန္ႀကီး အစရွသ
ိ ည့္
ရာထူးႀကီးမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားကို အတည္ျပဳရေလ
သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္သည္ လက္ေတြ႔၌ ေအာက္လႊတ္
ေတာ္ထက္ ပိ၍
ု အာဏာရွၿိ ပီး ပိ၍
ု ဂုဏရ
္ သ
ွိ ည္ဟု ဆိၾု ကသည္။ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္မွာ
အထက္လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီမႈမရွိလွ်င္ ဘာမွ်မလုပ္ႏိုင္ေခ်။

အေမရိကန္အစိုးရ

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စသ
ု ည္ ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္ျဖစ္သည္အ
့ တိင
ု ္း ဗဟိအ
ု စိုးရ
သည္ အမ်ားႏွငဆ
့္ င
ို ္ေသာ အာဏာႏွင့္ အခြငအ
့္ ေရး အကန္အ
႔ သတ္အနည္းငယ္သာ
ယူၿပီး က်န္အာဏာမ်ားအားလံုးကို ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားသို႔ အပ္ႏွင္းထားသည္။ ထို႔
ေၾကာင့္ အေမရိကန္ဗဟိုအစိုးရတြင္ ဌာန (၁ဝ) ခုႏွင့္ ဝန္ႀကီး (၁ဝ) ဦးသာထားရွိေလ
သည္။၎ဌာန (၁ဝ) ခုမာွ (၁) ေငြတက
ုိ ဌ
္ ာန၊ (၂) စစ္ဌာန၊ (၃) စာတိက
ု ဌ
္ ာန၊ (၄) ေရ
တပ္ဌာန၊ (၅) ျပည္ထေ
ဲ ရးဌာန၊ (၆) စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရးဌာန၊ (၇) အလုပသ
္ မားဌာန၊ (၈) ကူး
သန္းေရာင္းဝယ္ေရးဌာန၊ (၉) တရားေရးဌာန ႏွင့္ (၁ဝ) ႏိင
ု င
္ ျံ ခားေရးဌာန တိျ႔ု ဖစ္သည္။

ထိုဌာနအႀကီးအကဲမ်ားကို အျခားႏိုင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္၍ျဖစ္ေစ၊

ျမန္ မာအေခၚအေဝၚႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ား ေခၚေဝၚေသာ္လည္း
အမွန္စင္ စစ္ အေမရိကန္သမၼတ၏ အတြင္းေရးအတြင္းဝန္မ်ားသာျဖစ္သည္။

ထိုဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားလည္း မဟုတ္၊ ကြန္ဂရက္

လႊတ္ေတာ္ကလ
ို ည္း တာဝန္မခံ၊ သမၼတကိသ
ု ာ တာဝန္ခၾံ ကသည္။ ထိဝ
ု န္ႀကီးမ်ားသည္
အေမရိကန္သမၼတက အထက္လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ခန္႔အပ္ထား
သူမ်ားျဖစ္သည္။ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္၏ သေဘာတူညခ
ီ ်က္ဆသ
ို ည္မွာ အမွနစ
္ င္စစ္
လူၾကားေကာင္းရံသ
ု ာျဖစ္သည္။ သမၼတ၏သေဘာအတုင
ိ ္း ခန္အ
႔ ပ္သမ
ူ ်ားကို အထက္
လႊတ္ေတာ္က လိုက္ၿပီး သေဘာတူေပးရျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္ အမတ္မ်ားပါဝင္ဖစ
႔ဲြ ည္းထားေသာ ေကာ္မတီအသီးသီး
မွတဆင့္ ဤအစိုးရဌာနမ်ားကို ၾသဇာေပးႏိုင္ေလသည္။ ဒုတိယသမၼတသည္ ရာထူး
အေလ်ာက္ အထက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ေလရာ၊ သမၼတ မရွိသည့္အခါက်မွသာ
တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္ရသည္ မဟုတ္ဘဲ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမ်ားအား တိုက္ရိုက္
ႀကိဳးကိုင္ႏိုင္ခြင့္ ရွိသည္။

အေမရိကန္သမၼတ

အေမရိကန္သမၼတျဖစ္ရန္ အသက္ (၃၅) ႏွစ္ျပည့္ရမည့္အျပင္ အေမရိကန္ျပည္

ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ (၁၄) ႏွစတ
္ င
ို တ
္ င
ို ္ ေနထိင
ု သ
္ လ
ူ ည္း ျဖစ္ရေလသည္။ ထိ႔ျု ပင္ အေမရိကန္
ႏိင
ု င
္ သ
ံ ားအျဖစ္ ခံယထ
ူ ားသူမဟုတရ
္ ဘဲ ေမြးကတည္းက ႏိင
ု င
္ သ
ံ ားျဖစ္သသ
ူ ာ သမၼတ
အျဖစ္ အေရြးခံႏိုင္ခြင့္ ရွိေလသည္။ အေမရိကန္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတ တို႔အား
(၄) ႏွစတ
္ ႀကိမ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရသည္။ ေရြးေကာက္ပံုေရြးေကာက္နည္းမွာ
ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။

အေမရိကန္သမၼတႏွင့္ ဒုတယ
ိ သမၼတကို ျပည္သူျပည္သားမ်ားက တိက
ု ရ
္ က
ို ္ေရြး
ေကာက္သည္ ဆိုေသာ္လည္း အမွန္အားျဖင့္ (၂) ဆင့္ ေရြးေကာက္ရသည္။ ပထမ
အဆင့္တြင္ ျပည္နယ္မ်ားသည္ မိမိတို႔ျပည္နယ္၏ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္သို႔
ေစလႊတခ
္ င
ြ ရ
့္ ွိေသာ အမတ္ဦးေရႏွင့္ အညီအမွ်ေရြးခ်ယ္သူ (Electors) မ်ားအား အမ်ား
ျပည္သူမဲဆႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရသည္။ ဥပမာ - ျပည္နယ္တနယ္သည္
ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္သို႔ အမတ္ (၃ဝ) ဦး၊ အထက္လႊတ္ေတာ္သို႔ အမတ္ (၂) ဦး
ေစလႊတ္ခြင့္ရွိလွ်င္ ထိုျပည္နယ္တြင္ ေရြးခ်ယ္သူ (၃၂) ဦး ေရြးေကာက္တင္ရသည္။
ေရြးခ်ယ္သူမ်ားသည္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္တရပ္ရပ္၏ အမတ္ သို႔တည္းမဟုတ္
အက်ိဳးအျမတ္ရာထူး တခုခ၌
ု ထမ္းရြက္ေနသူမ်ား မဟုတ္ေစရ။ ဒုတယ
ိ ဆင္အ
့ ေနျဖင့္
ထိုေရြးခ်ယ္သမ
ူ ်ားကတဖန္ မိမတ
ိ ႀ႔ို ကိဳက္ႏစ
ွ သ
္ က္ေသာ သမၼတႏွင့္ ဒုတယ
ိ သမၼတကို
မဲဆႏၵေပးၾကရသည္။

ယခုအခါ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္တြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (၁ဝဝ) ဦးႏွင့္

ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (၄၃၇) ဦးရွိရာ လြန္ခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔တြင္
အေမရိကန္မဲဆႏၵရွင္ (၆၇) သန္းေက်ာ္တို႔သည္ ျပည္နယ္အသီးသီးတြင္ ေရြးခ်ယ္
သူေပါင္း (၅၃၇) ဦးကို လွ်ိဳ႕ဝွက္မဲေပးစနစ္ျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ၾကသည္။
ဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတေလာင္း ကေနဒီသည္ မိမိကို မဲေပးမည့္ ေရြးခ်ယ္သူ (၃ဝဝ)
ေက်ာ္ရထားသည့္အတြက္ သမၼတျဖစ္မည့္သူ ဟူ၍ ကမာၻကအသိအမွတ္ ျပဳထားၾက
သည္။ အေျခခံဥပေဒအရဆိုလွ်င္ သမၼတေရြးခ်ယ္ရန္အတြက္ ေရြးခ်ယ္သူမ်ားသည္
လာမည့္ ဇန္နဝါရီလ ဒုတိယတနင္းလာေန႔တြင္ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္မ်ား၌ စုေဝး၍
မဲဆႏၵေပးၾကရပါမည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါတီစနစ္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈ အလြန္ရင့္

က်က္ေန၍သာ ဤစနစ္ေအာင္ျမင္ၿပီး ယခုကပင္ ကေနဒီအား သမၼတျဖစ္မည္သ
့ ဟ
ူ ၍
ူ
ေၾကညာႏိင
ု ္ျခင္းျဖစ္ေလသည္။ ဗမာျပည္လိုေနရာမ်ိဳးမွာသာဆိလ
ု ွ်င္ ႏိဝ
ု င္ဘာလ (၇)
ရက္ေန႔ ဒီဘက္ပင
ို ္းတြင္ အေရြးခံရေသာ ေရြးခ်ယ္သမ
ူ ်ားအား တည္ၿမဲ၊ သန္ရ
႔ င
ွ ္းကဲစ
ြ ဥ္က
အမတ္မ်ားကဲ့သို႔ တံတိုင္းအထပ္ထပ္ကာထားၿပီး အထူးေစာင့္ေရွာက္ထားရေပလိမ့္
မည္။ အေမရိကန္သမၼတရာထူးသည္ ယခုအခါ ကမာၻ႔ကံၾကမၼာကို ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိ
ေလာက္ေအာင္ တန္ခိုးထက္ျမတ္ေနေပသည္။ (၄) ႏွစသ
္ က္တမ္းအတြင္း အေမရိကန္
ျပည္သူတို႔အေပၚ အာဏာရွင္တမွ် တန္ခိုးၾသဇာႀကီးမားေပသည္။

အေမရိကန္တရားစီရင္ေရး

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ျပည္ေထာင္စုတရားရံုးမ်ား တစင္တဖဲြ႔သီးျခား၊

ျပည္နယ္တရားရံုးမ်ား တစင္တဖဲ႔ြ သီးျခားထားရွိေလသည္။ ျပည္ေထာင္စတ
ု ရားလႊတ္
ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ အခြင့္အာဏာ (၃) ရပ္သာ ယူထားသည္။
(၁) အေျခခံဥပေဒ၊ တရားဥပေဒမ်ားႏွင့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားမွ ေပၚေပါက္လာေသာ
ကိစၥမ်ား၊

(၂) သံတမန္မ်ားႏွင့္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ

ကိစၥမ်ား၊

(၃) ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္အျငင္းပြားမႈ သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္း အျငင္း

ပြားမႈ၊ သို႔မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားမ်ား အျငင္းပြားမႈကိစၥမ်ား၊ အေျခခံ
ဥပေဒအား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးသည္ အေမရိကန္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္
၏ အဓိကတာဝန္ ျဖစ္ေပသည္။

အေမရိကန္ျပည္နယ္မ်ား
အေမရိကန္ျပည္နယ္ (၅ဝ) မွာ လံုးဝကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရး ရွိေသာ သမၼတႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ား
ျဖစ္ၾကသည္။ ျပည္နယ္သမၼတမ်ားကို ယခင္ကိုလိုနီ အစဥ္အလာအတိုင္း ကာဝါနာ
(Governor) ဟုေခၚေဝၚၾကသည္။ ျပည္နယ္သမၼတမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သဆ
ူ ႏၵမဲျဖင့္
ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရၿပီး ျပည္နယ္အတြင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတကဲ့သို႔ပင္
တန္ခုးိ အာဏာ အလြနႀ္ ကီးမားေပသည္။ ျပည္နယ္တင
ို း္ သည္ သူအ
႔ ေျခခံဥပေဒႏွငသ
့္ ူ
အတိအက်ရွၾိ ကသည္။ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္မ်ားလည္း အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္၊ ေအာက္
လႊတ္ေတာ္ ဟူ၍ရွိၾကသည္။ တရားရံုးမ်ားလည္း တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ ေအာက္ရံုး
အထိ တစင္တဖဲြ႔ရွိၾကသည္။ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ကိုယ္ပိုင္ကာကြယ္ေရးအဖဲြ႔မ်ား
(Militia) ထားႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ျပည္နယ္မ်ားသည္ ဆိုဗီယက္
ယူနီယံမွာကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ တိုက္ရိုက္သံတမန္ဆက္သြယ္ခြင့္ႏွင့္ ခဲြထြက္ႏိုင္ေသာ
အခြငအ
့္ ေရးမ်ား ခံစားခြင့္ မရွၾိ ကေခ်။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ ဗဟိုႏင
ွ ့္ ျပည္နယ္
မ်ား အာဏာခဲြေဝေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မစၥတာဘရိုက္စ္က ျပည္နယ္မ်ားသည္ အမ်ား
ဆံုးရၿပီး ဗဟိုသည္ အျမင့္ဆံုးကို ယူထားသည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ဌာန (၂) ခုအၾကား
ခ်ိန္ခြင္ညႇာထိန္းသိမ္းထားသည္ဟု ေျပာဆိုေလသည္။ “The state gets the most
but the nation the highest so that the balance between the two is preserved.”

qGpfZmvefjynfaxmifpk
ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္စ၏
ု အေျခခံဥပေဒသည္ ကမာၻေပၚတြင္ ဒီမက
ို ေရစီအျပည့္
ဝဆံုးျဖစ္သည္ဟု ဆိၾု ကသည္။ အဘယ္ေၾကာင္ဆ
့ ိုေသာ္ ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္တင
ြ ္ ျပည္သူ
ျပည္သားမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီအာဏာကို တိုက္ရိုက္အသံုးျပဳခြင့္ ရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္
သည္။ (Direct Democracy) ဒီမိုကေရစီအာဏာကို (၃) နည္း (၃) မ်ိဳးတိုက္ရိုက္
အသံုးျပဳၾကသည္။
(၁) Landsgemeide ေခၚ လူထုအစည္းအေဝးက်င္းပ၍ ဆံုးျဖတ္နည္း။
(၂) Initiative မဲဆႏၵရွင္မ်ား လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ေတာင္းဆိုနည္း။
(၃) Referendum ျပည္သူ႔ဆႏၵေပးပဲြက်င္းပ၍ ဆံုးျဖတ္နည္း။

နံပါတ္ (၁) ႏွင့္ (၂) မွာ ကမာၻေပၚတြင္ ဆြစ္ဇာလန္တျပည္တည္း၌သာ က်င့္သံုး

သည္။ ျပည္သဆ
႔ူ ႏၵေပးပဲမ
ြ ွာ အခ်ိဳ႕ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားတြင္ သီးျခားကိစအ
ၥ တြက္ က်င္းပေပးေလ့
ရွသ
ိ ည္။ ျမန္မာျပည္ေထာင္စအ
ု ေျခခံဥပေဒတြင္ ျပည္နယ္ခထ
ဲြ က
ြ ္ေရးကိစက
ၥ ို ဆံုးျဖတ္
သည္အ
့ ခါ ျပည္သဆ
႔ူ ႏၵေပး ဆံုးျဖတ္ေစရန္ ျပ႒ာန္းထားသည္။ ျပည္သလ
ူ ထ
ူ က
ု ဒီမက
ို
ေရစီအာဏာကို တိက
ု ္ရိုကအ
္ သံုးျပဳႏိင
ု ္ျခင္းသည္ ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စု၏ အထူး
ျခားဆံုးလကၡဏာျဖစ္သည္။

ျပည္နယ္ (၆) နယ္တြင္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ဧၿပီလေနာက္ဆံုးပတ္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္

ကြင္းျပင္၌ လူထုစည္းေဝး၍ Landsgemeide က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ ထိုလူထုစည္း
ေဝးပဲြတြင္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးေလ့ရွိၾကသည္။
အေရးႀကီးေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတၾ္ ကသည္။ လိအ
ု ပ္လွ်င္ ျပည္နယ္၏ အေျခခံ
ဥပေဒကိပ
ု င္ ထိအ
ု စည္းအေဝးက ျပင္ဆင္ၾကသည္။ တရားဥပေဒမ်ားကို ျပ႒ာန္းသည္။
အခြန္အတုတ္ကို စည္းၾကပ္ခန္႔ခဲြသည္။ ျပည္နယ္အစိုးရအေပၚ ထိထိေရာက္ေရာက္
ႀကိဳးကိုင္သည္။

ထိုလူထစ
ု ည္းေဝးပဲြမ်ားကိလ
ု ည္း စည္းကမ္းက်က်၊ အိေႁႏၵရရ၊ သိကၡာသမာဓိရွိရွိ
ျဖင့္ က်င္းပၾကေလသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ပါေမာကၡဘရုတစ
္ ္ (Prof. Brooks) က ထိစ
ု ည္း
ေဝးပဲြမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ “ဒီမိုကေရစီ၏ အလြန္သဘာဝက်ေသာ၊ အလြန္အေရးပါ
အရာေရာက္ေသာ၊ အလြန္ႏစ
ွ လ
္ ဖ
ို ယ
ြ ္ေကာင္းေသာ လကၡဏာျဖစ္ေပသည္” ဟုထတ
ု ္
ေဖာ္ေျပာၾကားေလသည္။

က်န္အျခားျပည္နယ္မ်ားတြင္ လူထစ
ု ည္းေဝးပဲက
ြ ်င္းပမႈမ်ိဳး မရွိေသာ္လည္း လက္
မွတ္ေရးထိုးေတာင္းဆိန
ု ည္းႏွင့္ ျပည္သဆ
႔ူ ႏၵေပးပဲြ က်င္းပနည္းတိက
႔ု ို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔
ျပန္႔ အသံုးျပဳၾကေလသည္။ ျပည္နယ္ (၁၁) နယ္တြင္ တရားဥပေဒမ်ား အတည္ျပဳရန္
ျပည္သူ႔ဆႏၵေပးပဲြ မလုပ္မေနရေပ။ ျပည္နယ္အားလံးု သည္ တရားဥပေဒျပဳေပးရန္
လက္မွတ္ထိုးေတာင္းဆိုႏိုင္ခြင့္ ရွိၾကသည္။ သာမန္တရားဥပေဒအတြက္ မဲဆႏၵရွင္
(၃ဝ,ဝဝဝ) လက္မွတ္ေရးထိုးေတာင္းဆိုရၿပီး၊ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ မဲ
ဆႏၵရင
ွ ္ (၅ဝ,ဝဝဝ) ကလက္မတ
ွ ္ေရးထိုးေတာင္းဆိရ
ု ေလသည္။ ျပည္ေထာင္စအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ ျပည္သူ႔ဆႏၵေပးပဲြ မက်င္းပဘဲ အတည္မျပဳႏိုင္ေခ်။
 ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္စသ
ု ည္ ၁၈၄၈ ခုႏစ
ွ မ
္ တိင
ု မ
္ ီ ျပည္ေထာင္စမ
ု ဟုတ္ေသးေပ။
ေရွးတုန္းကဆိလ
ု ွ်င္ အဲလပ
္ စ
္ ္ (Alps) ေတာင္တန္းတေလွ်ာက္တင
ြ ္ တည္ရွိေသာ ျပည္
ေထာင္ကေလးမ်ားသည္ အက်ိဳးတူလပ
ု င
္ န္းမ်ားအတြက္ “တပ္ေပါင္းစု” သေဘာဖဲစ
႔ြ ည္း
ေနထိင
ု ၾ္ ကသည္။ ျပင္သစ္ဘရ
ု င္ နပိလ
ု ယ
ီ သ
ံ ည္ ဆြစဇ
္ ာလန္အား ဝင္ေရာက္သမ
ိ ္းပိက
ု ္
ၿပီးေနာက္ ရွရ
ိ င္းျပည္ေထာင္မ်ားကို ဖ်က္သမ
ိ ္းကာ နယ္နမ
ိ တ
ိ အ
္ သစ္ သတ္မတ
ွ ္ေပးၿပီး၊
(၁၈) ခရိုင္အျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းလိုက္သည္။ ထိုေနာက္ တျပည္ေထာင္စနစ္(Unitary)
အေျခခံဥပေဒေရးဆဲြေပးလိက
ု သ
္ ည္။ ဆြစဇ
္ ာလန္အမ်ိဳးသားမ်ားက လက္မခံ ျငင္းပယ္
ၾကသည္။ နပိလ
ု ယ
ီ ဘ
ံ ရ
ု င္သည္ ထိအ
ု ေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္ၿပီး အတင္းအဓမၼ လက္ခံေစ
ျပန္သည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ မေအာင္ျမင္ေခ်။ တဖန္ နပိလ
ု ယ
ီ ဘ
ံ ရ
ု င္သည္ ျပည္ေထာင္မ်ားအား
ခဲြၿပီး အေျခခံဥပေဒတခုစီျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ျပန္သည္။ နပိုလီယံဘုရင္က်ဆံုးသည္ႏွင့္
တၿပိဳင္နက္တည္း သူ၏စနစ္လည္း ပ်က္သဥ
ု ္းသြားေလေတာ့သည္။ နပိလ
ု ယ
ီ ၏
ံ စိုးမိုး
မႈေအာက္တင
ြ ္ ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း လက္တဲြေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ်က္မ်ားသည္
ေနာင္တြင္ ျပည္ေထာင္စုဖဲြ႔စည္းရန္ မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးခဲ့သည္။

ဆြစဇ
္ ာလန္ျပည္ေထာင္မ်ားသည္ တပ္ေပါင္းစုအဖဲက
႔ြ ို ျပန္လည္ဖစ
ဲ႔ြ ည္းၾကသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစဦးပိုင္းကဲ့သို႔ အက်ိဳးတူလံုၿခံဳေရး၊ ႏိုင္ငံျခားက်ဴးေက်ာ္
မႈမ်ားမွကာကြယ္ေရး၊ လြတလ
္ ပ္ေရး ထိန္းသိမ္းေရး၊ ျပည္တင
ြ ္းၿငိမဝ
္ ပ္ပိျပားမႈအတြက္
ပူးတဲလ
ြ ပ
ု ္ေဆာင္ၾကသည္။ ျပည္ေထာင္အသီးသီးကား ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရး၊ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္
အေျခခံဥပေဒျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ၾကသည္။ Federal Diet ေခၚ တပ္ေပါင္းစုလႊတ္ေတာ္သို႔
ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေစလႊတ္ျခင္းမျပဳဘဲ၊ ျပည္ေထာင္မ်ား၏ သံတမန္မ်ား
ဆန္ဆန္ ေတြဆ
႔ ၾံု ကသည္။ ထိက
ု ာလအတြင္းအခ်ိဳ႕ျပည္ေထာင္မ်ားသည္ လံုးဝခဲထ
ြ က
ြ ္
၍ သီးျခားေနလိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က တပ္ေပါင္းစုသေဘာကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ပို၍စုစည္း
ေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ထူေထာင္လိုၾကသည္။

၁၈၄၆ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ခဲထ
ြ က
ြ ္ေရးသမားႏွင့္ တဲြေရးသမားမ်ား ျပည္တင
ြ ္းစစ္ခင္းၾကသည္။
တဲြေရးသမားမ်ားကႏိင
ု ၿ္ ပီး ဆြစဇ
္ ာလန္ ျပည္ေထာင္စက
ု ို ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းလိက
ု ္
ၾကသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ နမူနာအတိုင္း ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္တြင္
အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္ (Council of States) ႏွင့္ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္ (National Council)
ဟူ၍ဖဲြ႔စည္းလိုက္သည္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို လူဦးေရအလိုက္ ေရြးေကာက္တင္
ေျမႇာ က္ ၿ ပီး အထက္ လႊ တ္ေ တာ္ ကို အေမရိ က န္ လႊ တ္ေ တာ္ အ တို င္း Canton ေခၚ
တျပည္ေထာင္လွ်င္ (၂) ဦးက် ေရြးေကာက္ၾကသည္။ ဝန္ႀကီး (၇) ဦးပါဝင္ေသာ ဗဟို
အစိုးရအဖဲြ႔ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ၾကသည္။
 ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒသည္ အေျခခံဥပေဒထက္ မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ႏွင့္ ပို၍
တူသည္ဟု ဆိၾု ကသည္။ ျပည္ေထာင္မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စဝ
ု င္သေဘာထက္ အခ်ဳပ္
အျခာပိုင္ လြတ္လပ္္ေသာႏိုင္ငံအျဖစ္ ေနၾကသည္။ ဗဟိုအစိုးရသည္ ျပည္ေထာင္စု
ပါလီမန္ကို တာဝန္မခံ၊ ပါလီမန္ႏင
ွ ့္ ဆက္သယ
ြ လ
္ မ
ုိ ွ ဆက္သယ
ြ သ
္ ည္။ အစိုးရအဖဲဝ
႔ြ င္
ဝန္ႀကီးမ်ားသည္လည္း အမ်ားအက်ိဳးထက္ ကိုယ္ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာ၊ ကိုယ့္ေန
ရင္းေဒသအက်ိဳးကို ပို၍သည္ပိုးေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ (၂၆) ႏွစ္တိုင္ ခဲြေရးတဲြေရး
ပဋိပကၡသည္ ဆက္လက္ျပင္းထန္ခသ
ဲ့ ည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ျပည္ေထာင္စသ
ု မားမ်ားက
ေအာင္ျမင္ၿပီး ၁၈၇၄ ခုႏွစ္တြင္ လက္ရွိဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒကို
ျပင္ဆင္ေရးဆဲြလိုက္ၾကသည္။

ဆြစ္ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္

ဆြစ္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ကန္တံုေခၚ ျပည္နယ္ (၁၉) နယ္ႏွင့္ ကန္တုံဝက္ (၆)

နယ္၊ တနည္းအားျဖင့္ ကန္တံု (၂၂) နယ္ ပါဝင္ၾကသည္။ National Assembly ေခၚ
ျပည္ ေထာင္စုပါလီမန္တြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ပါဝင္သည္။
အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သ႔ို ကန္တန
ံု ယ္ (၁) နယ္လွ်င္ ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ (၂) ဦးစီ၊ ကန္တဝ
ံု က္
(၁) နယ္လွ်င္ (၁) ဦးစီ ေစလႊတ္ႏင
ို သ
္ ည္။ ထိက
ု ယ
ို စ
္ ားလွယမ
္ ်ား၏ လစႏွင့္ စရိတက
္ ို
သက္ဆင
ို ရ
္ ာျပည္နယ္က က်ခံရသည္။ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္သ႔ို လူဦးေရအလိက
ု ္ ေရြး
ေကာက္ရာ လူဦးေရ (၂၂,ဝဝဝ) လွ်င္ ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ (၁) ဦးက် ေရြးေကာက္ႏင
ို သ
္ ည္။
သို႔ေသာ္ လူဦးေရ (၁၁,ဝဝဝ) ထက္ပိုလွ်င္ (၁) ဦးေရြးႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။

အာဏာခဲြေဝနည္း

ျပည္ေထာင္စႏ
ု င
ွ ့္ ျပည္နယ္မ်ားအာဏာႏွင့္ အခြငအ
့္ ေရး ခဲေ
ြ ဝပံခ
ု ေ
ြဲ ဝနည္းမွာ အေမရိ
ကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ၾသစႀတီးလီးယား ျပည္ေထာင္စုတို႔ကဲ့သို႔ပင္ ျပည္ေထာင္စု
အာဏာမ်ား ကန္႔သတ္ေပးၿပီး ျပည္နယ္မ်ားက က်န္အာဏာအားလံုးကို ယူထားၾက
သည္။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ား ပူးတဲလ
ြ ပ
ု ္ေဆာင္ႏင
ို ္ေသာ
အာဏာမ်ား (Concurrent Powers) လည္းရွိသည္။ ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္သည္
အစိုးရအဖဲ၊႔ြ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတ၊ ဒုတယ
ိ သမၼတ၊စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ႏင
ွ ့္ တရားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
တိအ
႔ ု ား ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ရာထူးထမ္းရြကလ
္ ်က္ရွိေသာ
ပုဂၢိဳလ္မ်ားအားလည္း ျပည္ေထာင္စပ
ု ါလီမန္အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံႏင
ို ခ
္ င
ြ ့္ျပဳထားသည္။

ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္တြင္ ထူးျခားခ်က္ (၂) ခ်က္ရွိသည္။

(၁) မိမိတို႔ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ားအား ျပန္လည္
ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခြင့္ မရွိျခင္း၊

(၂) တရားဥပေဒမ်ားအား အၿပီးသတ္အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္း၊

ျပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု ား ဒီမက
ို ေရစီအာဏာကို တိက
ု ရ
္ က
ို က
္ ်င္သ
့ ံုးႏိင
ု ခ
္ င
ြ ့္ ျပဳထားသျဖင့္
ပါလီမန္က တရားဥပေဒမ်ားကို အၿပီးသတ္ အတည္ျပဳ၍ မရႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။

ဆြစ္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔ကို လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ေပါင္းထားသည္။ ျပည္ေထာင္စု

ပါလီမန္က ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရသည္။ အစိုးရအဖဲြ႔တြင္ ဝန္ႀကီး (၇) ဦးပါဝင္၍
ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္တရပ္ရပ္၏ အမတ္မ်ား မျဖစ္ေစရဘဲ၊ အမတ္အျဖစ္အေရြး
ခံႏိုင္ခြင့္ အရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ တိုင္းသူျပည္သားထဲမွ ျဖစ္ရသည္။ ျပည္နယ္
ႀကီးက ျပည္နယ္ငယ္အား အႏိင
ု က
္ ်င္မ
့ ၊ႈ လက္ဝါးႀကီးအုပမ
္ ႈ သေဘာမ်ိဳးမရွိ ေစျခင္းငွာ
ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒတြင္ အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ျပည္နယ္
တနယ္တည္းမွ တဦးထက္ပ၍
ို တင္ေျမႇာက္ပင
ို ခ
္ င
ြ မ
့္ ရွိေၾကာင္း ျပ႒ာန္းထားေလသည္။

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရဌာန (၇) ဌာနသာရွိသည္။ ၎တို႔မွာ (၁) ႏိုင္ငံျခားေရး၊ (၂)

ျပည္ထဲေရး၊ (၃) တရားေရးႏွင့္ ပုလပ
ိ ဌ
္ ာန၊ (၄) စစ္ေရး၊ (၅) ဘ႑ာေရးႏွင့္ အေကာက္
ေတာ္ခန
ြ ၊္ (၆) စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရး၊ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ စက္မလ
ႈ ပ
ု င
္ န္း (၇) စာတိက
ု ္ႏင
ွ ့္
မီးရထားဌာနတိ႔ျု ဖစ္သည္။ အစိုးရအဖဲဝ
႔ြ င္ ဝန္ႀကီး (၇) ဦးသည္ တဦးလွ်င္ တဌာနစီကင
ို ္
ၾကရသည္။ အစိုးရအဖဲြ႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီး ဟူ၍မရွိေပ။ ပါလီမန္က ဝန္ႀကီး (၇)
ဦး အနက္မွ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတကို ေရြးေကာက္တင္ ေျမႇာက္သည္။
သမၼတႏွင့္ ဒုတယ
ိ သမၼတတိ၏
႔ု သက္တမ္းသည္ (၁၂) လသာရွသ
ိ ည္။ ဒုတယ
ိ အႀကိမ္
တဆက္တည္း ျပန္လည္အေရြးခံခြင့္ မရွိေခ်။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ပင္ အစိုးရအဖဲြ႔
တြင္ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရသည္။ သဘာပတိ ဆိုေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္
သမၼတအား အထူးအာဏာမ်ား ေပးအပ္မထားေပ။ (၇) ဌာနအနက္ ၎ႏွငဆ
့္ င
ို ္ေသာ
ဌာနတခုအတြက္သာ အာဏာရွိသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္
တႏွစ္တာအတြက္ အစိုးရအဖဲြ႔၏ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသာျဖစ္သည္။

အၿမဲတမ္းစစ္တပ္မရွိ

ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အၿမဲတမ္းစစ္တပ္ ဟူ၍ထားခြင့္ မရွိေပ။ အေျခခံ

ဥပေဒပုဒမ
္ (၁၃) တြင္ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းထားသည္။ ပုဒမ
္ (၁၈) အရ ဆြစအ
္ မ်ိဳးသား
အားလံုးသည္ စစ္မႈထမ္းရြက္ရသည္။ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ အၿမဲတမ္းစစ္တပ္
မထားရွိေသာ္လည္း၊ ျပည္နယ္မ်ားသည္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ စစ္သာအင္အား (၃ဝဝ)
ထက္ မပိုေသာ စစ္တပ္မ်ားထားႏိုင္ခြင့္ ျပဳထားေလသည္။

ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ဥေရာပအလယ္ပိုင္းတြင္ ထူးျခားစြာတည္ေနမႈ၊

ထူးျခားေသာ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ၊ ခိုင္ၿမဲေသာၾကားေနေရးဝါဒ၊ ထူးျခား
ေသာ ဆြစ္လူမ်ိဳးတို႔၏ စိတဓ
္ ာတ္တ႔ေ
ို ၾကာင့္ နပိုလယ
ီ ၏
ံ က်ဴးေက်ာ္မႈေနာက္ပိုင္းတြင္
စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ႏင
ွ ့္ ကင္းလြတက
္ ာ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေသာ ျပည္ေထာင္စအ
ု ျဖစ္ တည္
တံ့လာခဲ့ေလသည္။ ဆြစ္ဇာလန္၏ ဒီမိုကေရစီတိုက္ရိုက္က်င့္သံုးမႈမွာ အဓြန္႔ရွည္စြာ
တည္တံ့ေပလိမ့္မည္။

jrefrmjynfaxmifpk
ကမာၻအရပ္ရပ္၏ ျပည္ေထာင္စုဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ နမူနာမ်ားကို အၾကမ္း
အားျဖင့္ ေလ့လာၿပီးသည့္ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႔စည္း
အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒကို ဆက္လက္ေလ့လာၾကည့္ပါစို႔။

ဖားတပိုင္းငါးတပိုင္း

က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုအေျခခံဥပေဒကို အာဏာႏွင့္အခြင့္အေရး ခဲြေဝနည္း

(၃) နည္းျဖင့္ စံခ်ိန္ကိုၾကည့္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုမစစ္တစစ္ အမ်ိဳးအစား (ဝါ) ျပည္
ေထာင္စုအေပ်ာ့စား ျဖစ္ေၾကာင္း အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ထပ္
ေလာင္း၍ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံု ပံစ
ု ံႏင
ွ ့္ ခ်ိနထ
္ ိုးၾကည္ပ
့ ါမူ ျပည္ေထာင္စအ
ု ေပ်ာ့စားပင္မဟုတ္ေတာ့
ဘဲ “ဖားတပိင
ု ္း၊ ငါးတပိင
ု ္း” စနစ္အျဖစ္ ေတြ႔ျမင္ရေပမည္။ က်ေနာ္တတ
႔ို င
ြ ္ က်ဥ္းေျမာင္း
ေသာ လူမ်ိဳးေရးဝါဒတရား ဖံုးလႊမ္းေန၍ ယင္းကဲ့သို႔ ေတြ႔ျမင္ၾကသည္ မဟုတ္ပါ။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ တိုင္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြၾကစဥ္အခါ

အေျခခံဥပေဒ အႀကံေပးအရာရွိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ (ဝါ) အေျခခံဥပေဒေရးဆဲြ
ရာတြင္ အဓိကတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ယခုႏိုင္ငံေတာ္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္
တရားဝန္ႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ရက
ြ လ
္ ်က္ရသ
ွိ ူ “သတိုးမဟာသေရစည္သူ ဦးခ်န္ထန
ြ ္း”က-

“က်ေနာ္တရ
႔ို ဲ့ အေျခခံဥပေဒဟာ သေဘာတရာအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ ျဖစ္
ေပမဲ့ လက္ေတြတ
႔ င
ြ ္ တျပည္ေထာင္စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာျပေၾကာင္း၊ ရန္ကန
ု ္
တကၠသလ
ို ္ ရာဇဝင္ ပါေမာကၡ ေဟာင္းတင္က
့ ာ (Hugh Tinker) က သူ၏ ျပည္
 ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ (The Union of Burma) စာအုပ္တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေရး
သားထားသည္။ (The Constitutional Advisor, Chan Htoon observed much
later that “Our Constitution though in theory federal, is in practice
Unitary”)

ထို႔ေၾကာင့္ ဖားတပိုင္းငါးတပိုင္းစနစ္မွာ က်ေနာ္တို႔၏ အျမင္သက္သက္မဟုတ္

ဦးခ်န္ထြန္းလို ပုဂၢိဳလ္ကလည္း ထုတ္ေဖာ္ဝန္ခံထားၿပီး ျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္ရ
ျခင္းမွာ မေတာ္တဆေၾကာင့္လည္း မဟုတ္၊ က်ေနာ္တို႔လူမ်ိဳးစုမ်ားက လိုလားေသာ
ေၾကာင့္လည္း မဟုတ္ေပ။ ႏိုင္ငံေရးအေတြ႔အႀကံဳနည္းပါးၿပီး ဥပေဒပညာ နားမလည္
ေသာ က်ေနာ္တအ
႔ို ား ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဥပေဒပညာရွငမ
္ ်ားက “လွညစ
့္ ားလိက
ု ္
တာပဲ” ဟုက်ေနာ္တို႔ ထင္ျမင္လာၾကသည္။

လြတလ
္ ပ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကစဥ္တန
ု ္းက လြတလ
္ ပ္ၿပီးသည့္ေနာက္ - မည္
သည္ပ
့ စ
ံု မ
ံ ်ိဳးျဖင့္ တိင
ု ္းျပည္ကို တည္ေထာင္ၾကမည္နည္းဟု ေတြးေတာႀကံဆၾကသည့္
အခါ ဗမာအမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဗမာျပည္လို တိုင္းျပည္ငယ္ေလးအဖို႔
လူမ်ိဳးစုမ်ား အခဲခ
ြ အ
ဲြ ျခမ္းျခမ္း အုပခ
္ ်ဳပ္သည္မ
့ က
ူ ို မႀကိဳက္ၾကပါ။ တစည္းတလံုးတည္း
ပံုစံတမ်ိဳးတည္းေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ိဳး တနည္းအားျဖင့္ တျပည္ေထာင္စနစ္အစိုးရ
တမ်ိဳးတစားစနစ္ (Unitary) ကိုလိုလားၾကသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက က်ေနာ္တို႔အားလံုးအား တစည္းတလံုးတည္းသာ (၅)

ႏွစ္ စီမံကိန္း (၂) ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆာင္ရြက္လိုက္ရလွ်င္ အားလံုးတိုးတက္မည္။ ဗမာ
ျပည္မထက္ တဆင့္နိမ့္က်ေနေသာ နယ္စပ္ေဒသရွိ လူမ်ိဳးစုမ်ားသည္လည္း ဗမာႏွင့္
တန္းတူတိုးတက္လာမည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာျပဖူးပါသည္။ က်ေနာ္တို႔ ရပလ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ရိုးသားေသာ ေစတနာကို ယံၾု ကည္ၾက
သည္။ ေလးစားၾကသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ားအေနႏွင့္ အေျခအေနက တမ်ိဳး
ျဖစ္ေနၾကပါသည္။

ရွမ္းလူမ်ိဳးႏွင့္ ဗမာလူမ်ိဳးသည္ လူမ်ိဳးခ်င္းမတူ ျခားနားသည္။ ရွမ္းျပည္ေဒသႏွင့္

ဗမာျပည္ေဒသသည္ ကုန္းျပင္ျမင့္ႏင
ွ ့္ ေျမျပန္႔ျခားနားသည္။ ရာဇဝင္အရ ရွမ္းမ်ားသည္
ဗမာမ်ားအေပၚ စိုးရိမၾ္ ကသည္။ သကၤာမကင္းရွၾိ ကသည္။ အႏွစ္ (၆ဝ) ေက်ာ္ နယ္ခ်ဲ႕
သမား၏ ေသြးခဲြမႈေၾကာင့္ ေသြးကဲြေနၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနၾကစဥ္
နယ္ခ်ဲ႕ျဗဴရိုကရက္မ်ား၏ ေသြးခဲြမႈ၊ ေျခထိုးမႈအႏၱရာယ္ကလည္း ႀကီးမားေနသည္။
က်ေနာ္တို႔ ရပလေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ဗမာသူသွ်ိဳေတြ၊ ဗမာကိုေရာင္းစားသူေတြ
ဟူ၍ ေစာ္ဘြားအခ်ိဳ႕က စြပ္စဲြေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။
 က်ေနာ္တသ
႔ို ည္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ေစတနာကို လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု
စနစ္မူကို လည္းေကာင္း သံသယမရွိပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာ
ျပည္ႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္အား တျပည္ေထာင္စနစ္အရ ပူးေပါင္းေစကာမူ က်ေနာ္
တိအ
႔ု ဖိ႔ု စိုးရိမပ
္ ပ
ူ န္စရာမရွဟ
ိ က
ု ်ေနာ္တယ
႔ို ဆ
ူ သည္။လူပဂ
ု ၢိဳလ္ပင
ို ္းအေျခအေနက ထိသ
ု ႔ို
ျဖစ္ေသာ္လည္း တကယ့္ျဖစ္ရပ္ အေျခအေနအရဆိလ
ု ွ်င္ ျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာတရား
ကလြဲ၍ အျခားမျဖစ္ႏိုင္ဟု က်ေနာ္တို႔ ရပလ ကဆံုးျဖတ္ၾကသည္။ က်ေနာ္တို႔ ရပလ
က ေအာက္ပါျပည္ေထာင္စုသေဘာတရားကို ေဟာေျပာပဲြမ်ားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊
စာရြက္စာတမ္းမ်ားျဖင့္လည္းေကာင္း ရွမ္းျပည္အႏွ႔ံအျပားသို႔ ခ်ျပလိုက္သည္။

ျပည္ေထာင္စုသေဘာတရား

(၁) ဗမာျပည္မႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ရ ပူးေပါင္းမည္။

(၂) ယင္းသို႔ပူးေပါင္းသည့္အခါ -
(က) အခြင့္အေရးႏွင့္ အဆင့္အတန္းတူ ျဖစ္ရမည္။
(ခ) ရွမ္းျပည္အား လံုးဝကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပးရမည္။
(ဂ) ခဲြထြက္လိုက - အခ်ိန္မေရြးခဲြထြက္ခြင့္ ေပးရမည္။
(၃) ဗဟိုအစိုးရအား ေအာက္ပါဌာနမ်ား လႊဲအပ္ေပးမည္။
(က) ႏိုင္ငံျခားေရး
(ခ) ကာကြယ္ေရး
(ဂ) စာတိုက္ႏွင့္ ေၾကးနန္း
(ဃ) လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး
(င) ေငြစကၠဴႏွင့္ ေငြဒဂၤါးထုတ္လုပ္ေရး
(စ) ဆိပ္ကမ္းအေကာက္ေတာ္ခြန္

ရပလ၏ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတရားသည္ ရွမ္းျပည္လူထုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ

ဝင္သြားသည္။ ဗမာဆိလ
ု ွ်င္ အလြနမ
္ န
ု ္းၿပီး ဗမာျပည္ႏင
ွ ့္ မေပါင္းလိုေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပင္
လွ်င္ ဤျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာတရားကို လက္ခလ
ံ ာၾကသည္။ ရပလ၏ ျပည္ေထာင္စု
သေဘာတရားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္နိမိတ္မွ ေက်ာ္လြန္ကာ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္
လံုးသိ႔ု ျပန္႔ႏသ
႔ွံ ြားခဲသ
့ ည္။ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပူးေပါင္းဖဲစ
႔ြ ည္းထားေသာ
ေတာင္တန္းသားစည္းလံုးညီၫတ
ႊ ္ေရး ဦးစီးအဖဲခ
႔ြ ်ဳပ္ (SCOUHP) ကလည္း ျပည္ေထာင္
စုသေဘာတရားကို လက္ခံလာၾကသည္။
 ျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာတရား၏ အႏွစသ
္ ာရသည္ နာမည္ေက်ာ္ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္တင
ြ ္
ပါလာရသည္။ ၿဗိတသ
ိ ွ်ေလဘာအမတ္ ရီးစ္ဝလ
ီ ်ံ ေခါင္းေဆာင္ေသာ နယ္စပ္ေဒသစံစ
ု မ္း
ေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း ျပည္ေထာင္စုသေဘာတရားကို ေရွ႕တန္း
ထုတ္၍ ေဖာ္ျပထားရသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အစ၊ ဦးႏု အလယ္၊ ဦးခ်န္ထြန္း
အဆံုး ဗမာအမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတရားကို
မႀကိဳက္ၾကပါ။ ဦးဘေဖ၊ ေဒါက္တာဘေမာ္၊ သခင္ဗစိန္တို႔လို လက္်ာဂိုဏ္းသားမ်ား
ကလည္း မႀကိဳက္ၾကပါ။ သိ႔ေ
ု သာ္ ဦးေအာင္ဆန္း၊ ဦးႏုတ႔ႏ
ို င
ွ ့္ ဦးဘေဖ၊ ဦးဘေမာ္တ၏
႔ို
အေျခခံေစတနာခ်င္းမွာ ျခားနားၾကပါသည္။ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ျပည္ေထာင္စုသေဘာ
တရားကို ပယ္ဖ်က္၍ မရႏိုင္ေတာ့ပါ။

တိင
ု း္ ျပည္ျပဳလႊတေ
္ တာ္တင
ြ ္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အေျခခံဥပေဒလမ္းၫႊနျ္ ပ႒ာန္း
ခ်က္ အဆိတ
ု င္သင
ြ ္းသည္အ
့ ခါ အပိဒ
ု ္ (၂) တြင္ ျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာတရားကို ထည့္
သြင္းထားရေလသည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ က်ဆံုးသြားၿပီးေနာက္ အေျခခံဥပေဒကို
အၿပီးသတ္ေရးဆဲၾြ ကသည္အ
့ ခါ က်ေနာ္တအ
႔ုိ ား မလိမတ
့္ ပတ္ ႏွပလ
္ က
ုိ သ
္ ည္ဟု က်ေနာ္
ေတာ့ စဲြစဲြၿမဲၿမဲ ယူဆေနဆဲျဖစ္သည္။ အသြင္အားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔နယ္စပ္ေဒသအား
ႏွစ္သိမ့္ေစရန္ ျပည္ေထာင္စုအသြင္ ေပးထားၿပီး၊ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ တတ္ႏိုင္သမွ်
တျပည္ေထာင္စနစ္ျဖစ္ရန္ ဖန္တီးထားသည္ဟု က်ေနာ္ထင္သည္။

ြ း္ က “ျပည္နယ္မ်ားအခန္း၊ ခဲထ
ဦးခ်န္ထန ြ က
ြ ခ
္ င
ြ အ
့္ ခန္းမ်ား အေျခခံဥပေဒတြင္ ပါဝင္
ထည္သ
့ င
ြ ္းထားျခင္း အေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏိင
ု င
္ ံေရး၊ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးအရ အမွနလ
္ ို
အပ္၍ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ နယ္စပ္ေဒသေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သံသယစိတက
္ ို ေလ်ာ့ပါးေစ
ရန္အတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗမာမ်ားအေပၚ ႏွစ္ပရိေစၧဒၾကာရွည္စြာ စဲြစဲြၿမဲၿမဲထား
ရွိလာေသာ မယံုသကၤာစိတ္မ်ားကို ကုစားေသာနည္းတနည္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း” ဟူ၍
ေျပာၾကားေၾကာင္းျဖင့္ ပါေမာကၡေဟာင္းတင္က
့ ာ က သူ၏စာအုပတ
္ င
ြ ္ ဆက္လက္ေဖာ္
ျပထားေလသည္။

ထိမ
ု ွ်မက ဦးခ်န္ထန
ြ ္းသည္ တိင ြ ္ “ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ယခုလက္
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တင
ရွိ အေျခအေနမ်ားကို ေထာက္ထားေသာအားျဖင့္ အစိုးရတဖဲတ
႔ြ ည္းက အုပခ
္ ်ဳပ္တာဟာ
ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းတယ္ဆိုသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး ယံုၾကည္ၾကေစကာမူ
ယခုအခ်ိန္မွာျဖစ္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံကိုသာလွ်င္ ဖဲြ႔စည္းဖို႔ရာ ျဖစ္ေနပါတယ္”
ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ တဖန္ဆက္လက္ၿပီး “ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ားလံုးက သိပၿ္ ပီး မႏွစၿ္ ခိဳက္
ေသာ္လည္း ယခုလက္ရွိ အေျခအေနအရ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတည္ခဲ့ရတဲ့အတြက္
ေနာင္ကို အေျခအေနအရ တဦးတည္းအစိုးရ တဖဲြ႔တည္းက အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးဟာ
ပိုၿပီးလိုလား အပ္တယ္။ ဗမာျပည္ကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ ကမာၻႏွင့္စာလွ်င္ အင္မတန္
ငယ္လ႔ို ေနာင္ကို အစိုးရတဖဲြတ
႔ ည္းႏွင့္ ျဖစ္ႏင
ို တ
္ ဲ့ Unitary ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ိဳးကို ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္
ဆိလ
ု ွ်င္ ျပည္နယ္ေတြက သေဘာတူလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ဖန္တီးသြားဖိရ
႔ု န္ သည္ဥပေဒ
မွာ ပါရွိပါတယ္” ဟူ၍လည္းေကာင္း ရွင္းလင္းေျပာျပသြားခဲ့ပါသည္။ အေျခခံဥပေဒ
အႀကံေပးအရာရွိျဖစ္ၿပီး အေျခခံဥပေဒေရးဆဲြရာတြင္ အဓိကတာဝန္ ထမ္းေဆာင္
ခဲ့ေသာ ဦးခ်န္ထန
ြ ္းသည္ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ကို အဘယ္မွ်မလိလ
ု ား၊ မႏွစၿ္ ခိဳက္သည္ကို
သူ၏စကားမ်ားျဖင့္ ေပၚလြင္ေစပါသည္။

နယ္စပ္ေဒသမွ လူမ်ိဳးစုမ်ား ဆႏၵျပင္းျပ၍လည္းေကာင္း၊ မလႊမ

ဲ ေရွာင္သာ၍ လည္း
ေကာင္း၊ တနည္းအားျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသမွ လူမ်ိဳးစုမ်ား သံသယကင္းေစရန္ ရေသ့စတ
ိ ္
ေျဖျပဳႏိင
ု ရ
္ န္အတြက္ ျပည္ေထာင္စပ
ု စ
ံု က
ံ ို ထည္သ
့ င
ြ ္းထားေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ သိ႔ေ
ု သာ္
ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လိအ
ု င္ဆႏၵအတိင
ု ္း တျပည္ေထာင္သေဘာ ေရာက္ႏင
ို သ
္ မွ်
ေရာက္ေစရန္ ဖန္တီးေပးခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႔စည္း
အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ယင္းကဲ့သို႔ ဖားတပိုင္းငါးတပိုင္း ျဖစ္မႈသည္ နယ္စပ္
ေဒသလူမ်ိဳးမ်ားတြင္ ကိန္းေအာင္းေနေသာ သံသယမကင္းမႈကို မေျပေပ်ာက္ေစသည့္
အျပင္ တိုး၍ပင္ ႀကီးမားလာေစခဲ့ပါသည္။

တျခမ္းပဲ့ျပည္ေထာင္စု

က်ေနာ္တို႔၏ အေျခခံဥပေဒသည္ သေဘာတရားအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ဟုေခၚ

ဆိုႏိုင္ျခင္းမွာ -

(၁) ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား ျပည္နယ္မ်ား ဖဲြ႔စည္းေပးထားျခင္း၊

(၂) ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အသင့္အတင့္ခြင့္ျပဳထားျခင္း၊

(၃) ျပည္နယ္ေကာင္စီေခၚ ဥပေဒျပဳအဖဲြ႔မ်ား ဖဲြ႔စည္းေပးထားျခင္း၊

(၄) ရွမ္းႏွင့္ ကယားျပည္နယ္မ်ားအား ျပည္ေထာင္စု၏ အျမင့္ဆံုးအဆင့္ျဖစ္သည့္

ခဲြထြက္ပိုင္ခြင့္ ေပးထားျခင္း မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ဤမွ်ေလာက္သာ ကြကက
္ က
ြ က
္ ေလးၾကည္လ
့ ွ်င္ ကမာၻေပၚရွိ အျခားျပည္ေထာင္စု
မ်ားႏွင့္ အသြင္အားျဖင့္ တူသေယာင္ေယာင္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုဆိုသည္မွာ
“ျပည္ေထာင္” ေခၚ “ျပည္နယ္မ်ား” စုေပါင္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ အျခားလူမ်ိဳးစုမ်ား
အတြက္ သီးျခားျပည္နယ္မ်ား ဖဲစ
႔ြ ည္းထားေသာ္လည္း လူမ်ားစုျဖစ္ေသာ ဗမာမ်ားအဖိ႔ု
“ျပည္နယ္” ဟူ၍ သီးျခားမရွိေခ်။ သီးျခားပါလီမန္ႏွင့္ သီးျခားအစိုးရလည္း မရွိေခ်။
ရုတ္တရက္ဆိုလွ်င္ ဗမာမ်ားက အနစ္နာခံရသေယာင္ သေဘာေပါက္ေပမည္။ နက္
နက္နဲနဲ စဥ္းစားၾကည့္ပါက ဗမာမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအာဏာကို လံုးေထြး
ယူလက
ို ၿ္ ပီး လူမ်ိဳးစုမ်ားအေပၚ အုပစ
္ ီးလိက
ု ္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကိုေထာက္႐၍
ႈ
ဦးခ်န္ထန
ြ ္းက “လက္ေတြတ
႔ င
ြ ္ တျပည္ေထာင္စနစ္ျဖစ္သည္” ဟုဆလ
ို က
ို ္ျခင္းျဖစ္သည္။

ထို ႔ေ ၾကာင့္ က်ေနာ္ ကျပည္ န ယ္ မ်ားသည္ ဗမာျပည္ ၏ ပဏၰာ ဆက္ႏို င္ ငံ မ်ား

အဆင့္ သို ႔ က်ေရာက္ ကု န္ သ ည္ ဟု ဆို လို က္ျ ခင္း ျဖစ္ သ ည္ ။ ပဏၰာ ဆက္ႏို င္ ငံေ ခၚ
Vassal State ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္အေနႏွင့္ အထူးအဓိပၸာယ္ဖြင့္ျပစရာ မလိုပါ။
ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မကြယလ
္ န
ြ မ
္ ီ တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တင
ြ ္ အဓိပၸာယ္ဖင
ြ ့္ျပခဲသ
့ ည္
က ပို ၍ အဓိ ပ ၸာ ယ္ေ လးနက္ ပါသည္ ။ "Vassal State ဆို တာက တပည့္ က ၽြ န္ႏို င္ ငံ
လိုသေဘာမ်ိဳးပဲ။ ကၽြန္ဆိုေပမယ့္ Colony ကိုလိုနီလည္း မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ဘာသာသူ
သူ႔မင္းႏွင့္သူခ်င္းႏွင့္ သူ႔အစိုးရႏွင့္ပဲ။ အျပင္ပန္းအားျဖင့္ေတာ့ လြတ္လပ္တယ္။ သို႔
ေသာ္လည္း ႏိင
ု င
္ ႀံ ကီးတႏိင
ု င
္ ရ
ံ ဲ့ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ၊ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မက
ႈ ို အထူးတလည္ ခံေနရတဲ့
ႏိုင္ငံျဖစ္လို႔ Vassal State လို႔ေခၚတယ္။" ဗမာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒႏွင့္ ပဏၰာဆက္ႏိုင္ငံ ဟူ
ေသာစကားမ်ားကို က်ေနာ္က [ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ညီလာခံမွတ္တမ္း စာတဲြ
(၁)၊ အစည္းအေဝးအမွတ္ (၄)၊ စာမ်က္ႏွာ (၇၇) တြင္ ႐ႈ ] တမင္ထြင္လိုက္သည္ဟု
က်ေနာ့္မိတ္ေဆြမ်ားက ဆိုၾကသည္။ အမွန္မွာ ဤစကားလံုးမ်ားကို က်ေနာ္က ထြင္
လိက
ု သ
္ ည္ မဟုတပ
္ ါ။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္၏ (၁ဝ) ႏွစ္ေက်ာ္ဘဝမွ ေပါက္
ဖြားလာေသာ စကားလံုးမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။

ဗမာမ်ားအတြက္ သီးျခားျပည္နယ္၊ သီးျခားအစိုးရ၊ သီးျခားဥပေဒျပဳအဖဲြ႔ ဟူ၍

သီးျခားမထားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးခ်န္ထန
ြ ္းကပင္ ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ကိယ
ု စ
္ ား
တိင
ု ္းျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တင ့ ါသည္။ “ဗမာျပည္မႀကီးက အင္မတန္ႀကီးၿပီး
ြ ္ ရွင္းလင္းျပခဲပ
ပါဝင္မည့္ ျပည္နယ္ေတြက အက်ယ္အဝန္းမွာ အင္မတန္ ငယ္ေနတာကို ေတြ႔ရပါ
တယ္။ ဗမာျပည္မ အက်ယ္အဝန္းဟာ ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကရင္နီျပည္နယ္သည္
ျပည္နယ္ (၃) ျပည္ေပါင္းလွ်င္ေတာင္မွ ဗမာျပည္မွာ က်န္တန
ဲ့ ယ္ေတြရဲ့ အက်ယ္အဝန္း
နဲ႔ဆိုလွ်င္ သံုးပံုတပံု၊ ေလးပံုတပံုေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ လူဦးေရအားျဖင့္ဆိုလွ်င္ သာၿပီး
ကြာျခားေသးတယ္။ လူဦးေရ (၁၇) သန္းရွတ
ိ အ
ဲ့ နက္ ဗမာျပည္မက (၁၅) သန္းရွတ
ိ ယ္။
ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္၊ ကရင္နီျပည္နယ္က ရွိလွ်င္ (၂) သန္းေလာက္ပဲရွိတယ္။ ၿပီး
ေတာ့ ဘ႑ာေရးကိစၥအေျခအေနမွာလည္း ယခုလက္ရွိ အေျခအေနကိုၾကည့္မည္
ဆိလ
ု ွ်င္ ရွမ္းျပည္မွာ အေတာ္အသင္ရ
့ ွိေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ဆလ
ို ွ်င္ ဘ႑ာေရး
အေျခအေနမွာ အမ်ားႀကီးခ်ိဳ႕တဲ့ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဗဟုသုတကို ၾကည့္ျပန္ေတာ့
လည္း အေတာ္ပဲ ကြာျခားေနတာရွတ
ိ ယ္” ဟူ၍ ဦးခ်န္ထန
ြ ္းက ဗမာျပည္မႏွင့္ ျပည္နယ္
မ်ားကြာျခားမႈကို ရွင္းျပၿပီး၊ အကယ္၍ ဗမာျပည္မအတြက္ သီးျခားျပည္နယ္ ထားရလွ်င္
ဥပေဒျပဳမႈအတြက္ အမတ္မ်ား၊ အုပခ
္ ်ဳပ္မအ
ႈ တြက္ အမႈထမ္းမ်ား၊ တရားစီရင္မအ
ႈ တြက္
တရားသူႀကီးမ်ား အမ်ားအျပားလိုမည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ လူမလံုေလာက္ေၾကာင္း၊
ဗဟိုျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္ ဗမာျပည္မအတြကက
္ ို (၃) ဌာန ခဲထ
ြ ားလွ်င္ ဘ႑ာေရးႏွစဆ
္ ပိ၍
ု
ကုနက
္ ်မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆက္လက္ရင ႔ု ၾကာင့္ “က်န္သည့္ ျပည္နယ္ေတြ
ွ ္းျပသည္။ ထိေ
မွာလို ဗမာျပည္မအတြကက
္ ို သီးသန္႔ျပည္နယ္တခုအျဖစ္ မထားဘဲႏင
ွ ့္ ဗဟိအ
ု စိုးရက
ဗဟိုဥပေဒျပဳအဖဲြ႔ကေနၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ေပါင္းထားတဲ့ တေပါင္း
တစည္းတည္းႏိုင္ငံ ျပည္မ ျဖစ္ရမည္” ဟု ဦးခ်န္ထြန္းက ရွင္းလင္းခဲ့ပါသည္။

ထိစ
ု ဥ္က က်ေနာ္လည္း ဟုတ္ႏိုးေယာင္ေယာင္ လက္ခခ
ံ ပ
ဲ့ ါသည္။ ဗမာမ်ားတကယ္
အနစ္နာခံပါကလား ဟုအထင္ႀကီးခဲ့ပါသည္။ နက္နက္နဲနဲ နဖူးေပၚလက္တင္စဥ္းစား
ၾကည့္မွ ျပည္နယ္မ်ား ေမ်ာက္ေလာင္းျဖစ္ကုန္သည္ကို ေတြ႔ျမင္ရပါသည္။ အမွန္မွာ
ဗမာမ်ားအတြက္ သီးျခားျပည္နယ္ဖဲြ႔စည္းၿပီး ဗမာျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္
ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္ စသည့္ ျပည္နယ္မ်ားပူးေပါင္းကာ ျပည္
ေထာင္စုဖဲြ႔ပါမွ တကယ့္ျပည္ေထာင္စု၏ အဂၤါႏွင့္ ညီၫႊတ္ေပမည္။ ယခုမူကား ဗမာ
ျပည္နယ္ဟူ၍ မပါရွိသည့္အတြက္ က်ေနာ္တို႔၏ အေျခခံဥပေဒသည္ အသြင္အားျဖင့္
ပင္ အဂၤါမစံ၊ု တျခမ္းပဲ့ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး ျဖစ္ေနေလသည္။ ဤကား ပထမဦးစြာ ေတြ႔
ရွိရသည့္ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ႀကီး ျဖစ္ပါသည္။

တို႔ပါလီမန္

က်ေနာ္တ႔ို ျပည္ေထာင္စပ
ု ါလီမန္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံမ
ု ွာလည္းသဘာဝမက်ေပ။ အျခား ျပည္
ေထာင္စု ပါလီမန္မ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ထားရွိျခင္းမွာ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္
ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားအရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ျပည္သူလူထုထံမွ ဆင္း
သက္ ရ မည္ ဆို သ ည့္ အ တို င္း ျပည္ သူ လူ ထု တ ရပ္ လံုး အား ကို ယ္ စားျပဳရန္ျ ဖစ္ ၿ ပီး
အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္မွာ ျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာတရားအရ ျပည္နယ္မ်ားအား ကိယ
ု စ
္ ား
ျပဳရန္ ျဖစ္ေပသည္။

ျပည္နယ္ႀကီးက ျပည္နယ္ငယ္မ်ားအား အႏိင

ု က
္ ်င္မ
့ မ
ႈ ရွိေစရန္ အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္
သို႔ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အညီအမွ် ေစလႊတ္ၾကသည္။ လႊတ္ေတာ္တရပ္ရပ္သည္
အာဏာကို အလြန္အကဲ အသံုးမျပဳႏိုင္ရန္အတြက္ လႊတ္ေတာ္တရပ္က အျခားလႊတ္
ေတာ္တရပ္အား ထိန္းကြပ္ႏိုင္ရန္ အခြင့္အာဏာတူ ေပးထားၾကသည္။ က်ေနာ္တို႔၏
အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သ႔ို ျပည္နယ္မ်ားသည္ အမတ္ဦးေရ အညီအမွ် ေစလႊတ္ႏင
ို ခ
္ င
ြ မ
့္ ရွိ
ၾကပါ။ ဗမာျပည္နယ္ဟ၍
ူ သီးျခားမရွိျခင္းသည္ပင္ ျပည္ေထာင္စု အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္
ဖဲစ
႔ြ ည္းမႈကို ႀကီးစြာရုပဆ
္ င္းပ်က္ေစေလသည္။ တျပည္နယ္လွ်င္ အမတ္ဦးေရ အဘယ္
မွ်စီ ေစလႊတရ
္ မည္ဟု အေျခခံဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းလိက
ု လ
္ ွ်င္ ဗမာျပည္နယ္မရွ၍
ိ ျပည္
ေထာင္စအ
ု ထက္လတ
ႊ ေ
္ တာ္တင
ြ ္ ဗမာကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား ပါဝင္ႏင
ုိ ေ
္ တာ့မည္မဟုတေ
္ ခ်။

က်ေနာ္တ၏
႔ို အထက္လတ
ႊ ္ေတာ္သည္ ေအာက္လတ
ႊ ္ေတာ္ကို ထိန္းကြပ္ႏင
ို ္ေသာ
အာဏာလည္းမရွ၊ိ ျပည္နယ္မ်ား အက်ိဳးကို ကာကြယ္ႏင
ို စ
္ မ
ြ ္းလည္း မရွ၊ိ ျဖစ္ေနေလရာ
ယခုအတိင
ု ္းသာဆိလ
ု ွ်င္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတကဲသ
့ ႔ို တန္ဆာဆင္ထားရံသ
ု ာ ရွိေနေပမည္။
ဤကား ဒုတိယခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္တည္း။

အာဏာႏွင့္အခြင့္အေရး

ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအား အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ

အခြင့္အာဏာမ်ားသာေပးၿပီး က်န္အာဏာမ်ားကို ျပည္နယ္မ်ားက သိမ္းပိုက္ထား
ၾကသည္ ။ ကေနဒါျပည္ေ ထာင္ စု တြ င္ ျပည္ န ယ္ မ်ားအားလည္း အာဏာအကန္ ႔
အသတ္ေပးၿပီး က်န္အာဏာမ်ားအားလံုးကို ဗဟိုကသိမ္းပိုက္ထားသည္။

က်ေနာ္တ႔ို ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒတြင္ ျပည္ေထာင္စဥ

ု ပေဒျပဳစာရင္း၊ ျပည္
နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္း ဟူ၍ ခဲြျခားၿပီး က်န္အာဏာမ်ားအားလံုးကို ဗဟိုျပည္ေထာင္စု
အစိုးရသို႔ ေပးအပ္ထားရာ ကေနဒါျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အာဏာခဲြေဝနည္းတြင္ အတူတူ
ပင္ျဖစ္သည္။ အေျခခံဥပေဒမူႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းျပစဥ္ ဦးခ်န္ထြန္းက ကေနဒါျပည္
ေထာင္စု လမ္းစဥ္ကိုလိုက္ထားေၾကာင္း ဝန္ခံခဲ့ေလသည္။

ထိလ
ု မ္းစဥ္ကို မလိက
ု ၍
္ လည္း မျဖစ္ေပ။ ဗမာျပည္နယ္ဟ၍
ူ သီးျခားဖဲစ
႔ြ ည္းထားျခင္း
မရွိ ျဖစ္ေလရာ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္မူအတိုင္း ဗဟိုကိုအာဏာလံုးဝကန္႔သတ္ေပး
လိုက္ၿပီး၊ က်န္အာဏာမ်ားအားလံုးကို ျပည္နယ္မ်ားအားေပးလိုက္လွ်င္ ဗမာျပည္မ
အတြက္ အုပခ
္ ်ဳပ္၍ ျဖစ္ႏင
ို ္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေခ်။ ဤကား က်ေနာ္တ႔ို အေျခခံဥပေဒ၏
တတိယခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

က်ေနာ္တို႔ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ

က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔မ်ိဳးကို အျခားမည္သည့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ

တြငမ
္ ွ မေတြရ
႔ ပါ။ ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္ျဖစ္သည့္ အေမရိကန္၊ ဆြစဇ
္ ာလန္၊ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္
ယူနီယံ၊ ၾသစႀတီးလီးယား တို႔တြင္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုအေပ်ာ့စားျဖစ္သည့္
ကေနဒါတြင္ လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရအဖဲတ
႔ြ င
ြ ္ က်ေနာ္တအ
႔ို စိုးရအဖဲက
႔ြ သ
ဲ့ ႔ို
ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား ပါဝင္ဖဲြ႔စည္းထားျခင္း မရွိၾကပါ။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ဥကၠ႒
မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရအဖဲတ
႔ြ င
ြ ္ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ေနၾကသည္။
က်ေနာ္တ႔ို ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတသည္ ရုပ္ျပမွ်သာျဖစ္ၿပီး အာဏာအရွိ
ဆံုးပုဂၢိဳလ္မွာ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သည္။ ပုဒမ
္ (၅၆) (၂) အရ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတ
သည္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အမည္တင္သင
ြ ္းေသာ ပုဂၢိဳလ္တက
႔ို ို ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရ အဖဲဝ
႔ြ င္
အျခားဝန္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ ခန္ထ
႔ ားရမည္။ ပုဒမ
္ (၅၆) (၃) အရ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတသည္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ အႀကံေပးခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရ ဝန္ႀကီးတဦးဦး၏ ႏႈတထ
္ က
ြ စ
္ ာ
ကို လက္ခံရမည္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ရာထူးမွ ရပ္စဲေစရမည္။

က်ေနာ္တ႔ို အရပ္သားစကားဆိလ
ု ွ်င္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ႀကိဳက္ႏစ
ွ သ
္ က္၍ ေရြးခ်ယ္သူ
မ်ားသာ ဝန္ႀကီးမ်ားျဖစ္ရၿပီး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အလိမ
ု ရွသ
ိ ည္တ
့ ေန႔တြင္ ဝန္ႀကီးရာထူးမွ
ႏႈတထ
္ က
ြ ္ေပးရမည္။ က်ေနာ္တ႔ို ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားကလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က သေဘာ
တူမွ ဝန္ႀကီးျဖစ္ႏင
ို သ
္ ည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က သေဘာမတူသည္အ
့ ခါ ဝန္ႀကီး မျဖစ္ႏင
ို ္ေခ်။
ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ သေဘာဆႏၵအတိင
ု ္း ေဆာင္ရက
ြ ္
ၾကရသည္။ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားသည္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရွိ၍ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ
သည္ ျပည္နယ္အတြင္းေရးမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိ ဟုဆိုေသာ္လည္း
ျပည္နယ္အပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရး၏ အႀကီးအကဲျဖစ္သူ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားမွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ဆႏၵ
ႏွင့္ ဆန္က
႔ ်င္ေသာကိစမ
ၥ ်ား ဘာမွမလုပ္ႏင
ို ္ျဖစ္ၾကရာ ျပည္နယ္မ်ား၏ ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္
ေရးမွာ အဓိပၸာယ္ကင္းမဲ့ေနေပသည္။

တနည္းအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စဝ
ု န္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ျပည္နယ္အတြင္းေရးကိစမ
ၥ ်ားကို
တိက
ု ရ
္ က
ို ဝ
္ င္ေရာက္စက
ြ ဖ
္ က္ေနစရာမလိ။ု မိမတ
ိ အ
႔ို စိုးရအဖဲတ
႔ြ င
ြ ္ ပါဝင္ေနေသာ ျပည္
နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားမွတဆင့္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္ေလသည္။ သြယ္ဝိုက္ေသာနည္းျဖင့္ ဝင္
ေရာက္စက
ြ ဖ
္ က္ႏင
ို ္ေလသည္။ ဤသည္ကပင္ တျပည္ေထာင္စနစ္ကို ထင္ရွားစြာေဖာ္ျပ
ေနေလသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဦးခ်န္ထန
ြ ္းက လက္ေတြတ
႔ င
ြ တ
္ ျပည္ေထာင္စနစ္ (Unitary)
ျဖစ္ေနပါသည္ဟု ပါေမာကၡေဟာင္တင့္ကာအား ေျပာျပခဲ့ေပသည္။ ဤကား က်ေနာ္
တို႔၏ အေျခခံဥပေဒ၏ စတုတၳခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာေရး

အာဏာႏွင့္အခြင့္အေရး ခဲြေဝနည္းကဲ့သို႔ပင္ ဘ႑ာေရးခဲြေဝမႈသည္လည္း ျပည္

နယ္မ်ားအား ျပည္နယ္အခြန္ေတာ္စာရင္း ဟူ၍ ခဲြေဝကန္႔သတ္ေပးထားၿပီး က်န္
အားလံုးကို ဗဟိုကယူထားလိုက္ေလသည္။ ဗမာျပည္နယ္ဟူ၍ သီးျခားဖဲြ႔စည္းထား
ျခင္း မရွိဘဲ၊ ျပည္ေထာင္စုဟူ၍ ေရာေထြးဖဲြ႔စည္းထားေလရာ ဗဟိုဌာနမ်ားဟူ၍ သန္႔
သန္ခ
႔ ဲြျခားရန္ ခက္ခဲေပသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္ သက္ဆင
ို ္ေသာ အခြန္
ေတာ္ဝင္ေငြမ်ားကို ဘယ္သို႔ခဲြေဝ၍ ဗဟိုျပည္ေထာင္စုႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ဌာနမ်ား
အတြက္ ဘယ္သို႔က်ခံရမည္ကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ရန္ မလြယ္ကူေတာ့ေပ။

အေျခခံဥပေဒပုဒမ
္ (၉၆) ခၽြင္းခ်က္တင
ြ သ
္ ာ “ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရသည္ ေထာက္ပံ့
ရန္ လိအ
ု ပ္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္သတ္မတ
ွ ္ေသာ အေထာက္အပံ့ေငြမ်ားကို ျပည္နယ္အစိုးရ
မ်ားအားေပးႏိင
ု သ
္ ည္” ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ ၎ျပ႒ာန္းခ်က္အရ ရရွိေသာ အေထာက္
အပံ့ေငြမ်ားျဖင့္သာ ျပည္နယ္မ်ား အသက္႐ွဴေနၾကရသည္။ ဤေထာက္ပံ့ေငြမ်ားကို
ဗဟိုအစိုးရက ေပးလိုကေပးႏိုင္သည္။ မေပးဘဲ ေနလိုက ေနႏိုင္သည္။ ဤနည္းျဖင့္
ဗဟိုအစိုးရသည္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ား၏ အသက္ေသြးေၾကာကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားလိုက္
သည္။ ဤသည္ကိုေထာက္႐ႈ၍လည္း ဦးခ်န္ထြန္းက လက္ေတြ႔တြင္ တျပည္ေထာင္
စနစ္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဟန္တူေလသည္။

ျပည္နယ္မ်ား အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တရ

႔ို မ
ွ ္းျပည္၏ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားသည္ ဘ႑ာ
ေရးခဲြေဝမႈအေပၚတြင္ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့သည္။ အျခား ျပည္ေထာင္စုအေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္
ဘ႑ာခဲြေဝမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အတိအက်ျပ႒ာန္းထားျခင္း မရွိၾကေခ်။ ျမန္မာျပည္
ေထာင္စအ
ု ေျခခံဥပေဒတြငသ
္ ာ အတိအက် ျပ႒ာန္းထားၿပီး အတိအက် လိက
ု န
္ ာေနၾက
သည္။ ဤကား အေျခခံဥပေဒ၏ ပၪၥမခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္

နယ္ဘ႑ာေရးခဲြေဝမႈႏင
ွ ့္ ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း သီးသန္႔ေဆာင္းပါး ေရးပါဦးမည္။

အေျခခံဥပေဒျပင္ၾကစို႔

ရွမ္းျပည္နယ္၏ နစ္နာခ်က္၊ မေက်နပ္ခ်က္မ်ား ေျပလည္ေစရန္ လက္ရွိအေျခခံ

ဥပေဒကို ျပန္လည္စစ
ီ စ္၍ ျပင္ဆင္ၾကရေပမည္။ ယင္းသိ႔ု ျပင္ဆင္သည္အ
့ ခါ အထက္
တြင္ က်ေနာ္ေလ့လာဆန္းစစ္ထားေသာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ (၅) ခ်က္ကို ဦးတည္ၿပီး ျပင္ဆင္
ၾကရေပလိမမ
့္ ည္။ ယင္းခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ (၅) ခ်က္တင
ြ ္ အႀကံဳးဝင္ေသာ အခန္းက႑မ်ား၊
ပုဒ္မမ်ား၊ ဇယားမ်ား အားလံုးကို ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ ႏႈတ္ပယ္ျခင္းမ်ား ျပဳရ
ပါလိမ့္မည္။ ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စု၏ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို ၁၈၇၄ ခုႏွစ္
တြင္ အေျခအေနအရ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သကဲသ
့ ႔ို ျဖစ္ေပလိမမ
့္ ည္။ ယင္းကဲသ
့ ႔ို ျပင္ဆင္
ျဖည္စ
့ က
ြ ္ႏတ
ႈ ပ
္ ယ္လက
ို လ
္ ွ်င္ က်ေနာ္တလ
႔ို လ
ို ားေသာ ျပည္ေထာင္စႀု ကီးသည္ အၾကမ္း
အားျဖင့္ ေအာက္ပါ ပံုသဏၭာန္အတိုင္း ေပၚလြင္လာပါလိမ့္မည္။
 usaemfwdkYvdkvm;aom jynfaxmifpk

(၁) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ -

(၁) ျမန္မာျပည္နယ္
(၂) ရွမ္းျပည္နယ္
(၃) ကခ်င္ျပည္နယ္
(၄) ကရင္ျပည္နယ္
(၅) ကယားျပည္နယ္
(၆) ခ်င္းျပည္နယ္
(၇) ရခိုင္ျပည္နယ္
(၈) မြန္ျပည္နယ္ မ်ားပါဝင္ၾကမည္။

(၂) ဤျပည္နယ္မ်ားသည္ တန္းတူရည္တူျဖစ္ၾကၿပီး ဗဟိုျပည္ေထာင္စုသို႔ လႊဲအပ္

ထားေသာ အာဏာမ်ားမွအပ လံုးဝအခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ သမၼတႏိုင္ငံမ်ား
ျဖစ္ၾကမည္။ (ဆြစ္ဇာလန္ႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမ်ားကဲ့သို႔)

(၃) ျပည္နယ္အသီးသီးတြင္ သီးျခားအေျခခံဥပေဒမ်ား၊ သီးျခားဥပေဒျပဳအဖဲြ႔မ်ား၊

သီးျခားအစိုးရအဖဲြ႔မ်ား ရွိၾကမည္။

(၄) ျပည္ေ ထာင္ စု ပါလီ မ န္ တြ င္ ျပည္ သူ ႔ လႊ တ္ေ တာ္ႏွ င့္ လူ မ်ိဳးစု လႊ တ္ေ တာ္ ဟူ ၍
လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ပါဝင္မည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို လူဦးေရအလိုက္ ေရြး
ေကာက္တင္ေျမႇာက္၍ လူမ်ိဳးစုလတ
ႊ ္ေတာ္သ႔ို ျပည္နယ္မ်ားသည္ ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္
ဦးေရအညီအမွ် ေစလႊတ္ၾကရမည္။ လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္စလံုး တန္းတူအာဏာ
ရွိၾကမည္။

(၅) လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္ပူးတဲက

ြ ်င္းပေသာအခါ အစည္းအေဝးမွ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရ
အဖဲြ႔ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္မည္။ အစိုးရအဖဲြ႔ပံုစံမွာ
ဆြစဇ
္ ာလန္အစိုးရႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္မည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ျမန္မာျပည္ေထာင္စု အစိုးရ
အဖဲြ႔သည္ ပါလီမန္ကို တာဝန္ခံရမည္။ အစိုးရအဖဲြ႔ ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ပါလီမန္
အမတ္မ်ားသာ ျဖစ္ရမည္။

(၆) ေအာက္ပါဌာနမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုဌာနမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားမည္။

(၁) ႏိုင္ငံျခားဆက္သြယ္ေရး
(၂) ကာကြယ္ေရး
 (၃) ေငြစကၠဴႏွင့္ ေငြဒဂၤါးထုတ္လုပ္ေရး
(၄) စာတိုက္ႏွင့္ ေၾကးနန္းဆက္သြယ္ေရး
(၅) မီးရထားႏွင့္ ေလေၾကာင္းဆက္သြယ္ေရး
(၆) ဆိပ္ကမ္းခြန္ေကာက္ခံေရး
(၇) ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာေရး
(၈) ျပည္ေထာင္စုတရားစီရင္ေရး

ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရအဖဲသ
႔ြ ည္ ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္အစိုးရအဖဲ႔ြ ျဖစ္ေလရာ ျပည္
နယ္ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား ပါဝင္ေပလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

(၇) ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးသည္ Complete Autonomy လံုးဝကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး

ရွၾိ ကမည္။ ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္းက ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စက
ု ေသာ္
လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အတြင္းေရးကိစမ
ၥ ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္စက
ြ ဖ
္ က္ႏင
ို ခ
္ င
ြ မ
့္ ရွိ
ေစရ။ ျပည္ န ယ္ အု ပ္ ခ်ဳပ္ေ ရး အႀကီး အမွဴးမ်ားကို ျပည္ န ယ္ သ မၼ တ မ်ားဟု
ေခၚတြင္ ေစမည္။

(၈) ျပည္နယ္တိုင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုမွ ခဲြထြက္ႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးရွိၾကမည္။

(၉) ဆြစ္ဇာလန္ျပည္ေထာင္စုကဲ့သို႔ ျပည္ေထာင္စု အၿမဲတမ္းစစ္တပ္ ထားရွိေရး/

မရွိေရးကို ျပည္ေထာင္စုပါလီမန္က အေလးအနက္ စဥ္းစားမည္။

ဤကား က်ေနာ္တ႔ျို ပင္ဆင္လုေ

ိ သာ ျပည္ေထာင္စပ
ု စ
ံု အ
ံ ၾကမ္း ျဖစ္ပါသည္။ ပါလီ
မန္အမတ္မ်ားႏွင့္ ဥပေဒပညာရွင္ႀကီးမ်ားက အေခ်ာကိုင္ၿပီး ရုပ္လံုးေဖာ္ေပးၾကလိမ့္
မည္ဟု က်ေနာ္အထူးေမွ်ာ္လင္ပ
့ ါသည္။ တန္းတူညမ
ီ ွ်၍ တေျပးညီစြာ တိုးတက္ေသာ
ျပည္ေထာင္စုႀကီး အျမန္ေပၚေပါက္ပါေစသတည္း။

"ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားအေပါင္းတို႔ စည္းလံုးညီၫႊတ္ၾကေလာ့"

ေတာင္ႀကီး ဦးထြန္းျမင့္
 'Drdkua&pDajymif;jyef
Zefxm&Sif
နိဒါန္း

က်ေနာ္သည္ စာေရးဆရာ မဟုတပ

္ ါ။ စိတက
္ ူးယဥ္သမားလည္း မဟုတပ
္ ါ။ သိရ
႔ု ာ
တြင္ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးလာလွ်င္ လယ္သမားပင္ ထြန္တံုးထြန္တံကိုပစ္၍
လက္နက္ကင
ုိ ၿ္ ပီး စစ္တက
ုိ ထ
္ က
ြ ရ
္ သကဲသ
့ ႔ုိ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး ၿပိဳကဲမ
ြ ည္ေ
့ ဘးကို ျမင္ေတြ႔
ရေသာေၾကာင့္ ဒီမက
ို ေရစီအခြငအ
့္ ေရးမ်ား မဆံုး႐ႈံးေစရန္ ဒီမက
ို ေရစီကို ကာကြယလ
္ ို
ေသာအားျဖင့္ ဤ “ဒီမက
ို ေရစီေျပာင္းျပန္” စာအုပက
္ ို ေရးသားျပဳစုရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဟုေခၚရျခင္းသည္ ျပည္မႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားစုေပါင္းထား
ျခင္းကို အစဲြျပဳ၍ ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင္ဆ
့ လ
ို ွ်င္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
တြင္ မွီတင္းေနထိုင္ၾကကုန္ေသာ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခိုင္၊
ျမန္ မာ၊ ပအို ဝ္း ၊ ေတာင္ သူ ၊ နာဂ စသည့္ တို င္း ရင္း သားလူ မ်ိဳးမ်ားကို စု စ ည္း ၿပီး
တိုင္းျပည္တျပည္ အျဖစ္ တည္ေထာင္ထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ဤကဲသ
့ ႔ို ျပည္မႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားစုေပါင္းထားျခင္း၊ လူမ်ိဳးအသီးသီးကို စုစည္းထား
ျခင္းျဖင့္ တည္ေထာင္ထားအပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စႀု ကီးမၿပိဳကဲ၊ြ မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္း
သိမ္းရန္မွာ ျပည္ေထာင္စုသားတိုင္း၌ လည္းေကာင္း၊ လူမ်ိဳးတိုင္း၌ လည္းေကာင္း၊
တာဝန္သည္အစဥ္အၿမဲရဘ
ွိ သ
ိ ကဲသ
့ ႔ို ျပည္သတ
ူ ၏
႔ို အာဏာျဖင့္ တက္လာေသာ အစိုးရ
အဖဲြ႔၌ ၎အစိုးရအဖဲြ႔၏ ဦးစီးမ႑ိဳင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ သမၼတ၌ လည္း
ေကာင္း အလြနႀ္ ကီးေလးစြာ တာဝန္ရွိေလ၏။ ဤသိတ
႔ု ာဝန္ကို ေစာင္သ
့ ိႏင
ို ရ
္ န္မွာလည္း
ဒီမိုကေရစီကို မျပတ္တေစ၊ ခါးဝတ္ပုဆိုးကဲ့သို႔ ၿမဲခိုင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ျဖစ္ေပမည္။

ဆားသည္ ရွငဘ
္ ရ
ု င္ႏင
ွ သ
့္ ူေဌးသူႂကြယမ
္ ်ားစားလွ်င္လည္း ငန္သည္။ လယ္သမား၊
အလုပ္သမားလူတန္းစားမ်ား စားလွ်င္လည္း ငန္သည္။ ဖုန္းေတာင္းယာစကာ၊ ႏူနာ
ဝဲစဲြ၊ သူဆင္းရဲမ်ား စားလွ်င္လည္း ငန္သည္။ ဧဝရက္ေတာင္ထိပ္တြင္ တက္ထိုင္၍
စားလွ်င္လည္း ငန္သည္။ ထိုနည္းတူစြာ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီမွန္လွ်င္ ထိပ္ဆံုးမွ
ေအာက္ဆံုး လူတန္းစားအထိ ဒီမိုကေရစီအရသာကို တူညီစြာခံစားခြင့္ ရွိရေပမည္။
ျပည့္ဝမႈ ရွိရေပမည္။ ေျမျပန္႔ေဒသ၊ ေတာင္ေပၚေဒသမေရြး တူညီျပည့္ဝစြာ အညီ
အၫႊတ္ ရွိရေပမည္။

သိ႔ေ
ု သာ္ ယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ၌
ံ မည္မွ်ပင္ ဒီမက
ို ေရစီရပ
ွိ ါသည္ဟု ပါးစပ္
မွကုန္းေအာ္ေနေစကာမူ ဗဟိုပါလီမန္တြင္ (၁၁၉) မဲကို (၁၂၇) မဲျဖင့္ အႏိုင္ယူေန
ေသာအခ်ိန္၏ အလြန္နီးကပ္ေသာ မေရွးမေႏွာင္းကာလခု၌ (၁ဝ) မဲကို (၇) မဲ က
အႏို င္ ယူ ရ န္ ၎ျ ပ ည္ေ ထာ င္ စု ႀ ကီး ၏ တာ ဝ န္ အ ရွိ ဆံုး ပု ဂၢိဳ လ္ မ်ား က ကာ ယ
ကံေျမာက္က်ဴးလြနလ
္ က
ို ္ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး၏ ရာဇဝင္ကို အမဲကက
ြ ထ
္ င္ေစ
ရန္ လုပ္ႀကံအားထုတ္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတာ့၏။ ထိုတြင္မက ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားကို
ျပည္နယ္ေကာင္စီႏင
ွ ့္ ညိႇႏင
ိႈ ္းတိင
ု ပ
္ င္၍ ခန္ရ
႔ မည္ဟု အတိအလင္း ေရးသားထားေသာ
ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒကိပ
ု င္ ထရီးဒိင
ု မ
္ င္းရွင္း ေခၚ သံုးဘက္ျမင္ မွန္ေျပာင္းျဖင့္
ၾကည့္ကာ ကိုယ္လိုရာသို႔ ဆဲြေဆာင္ေဖာက္ဖ်က္သည္အထိ နိုင္ငံ၏တာဝန္အရွိဆံုး
ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ေဖာက္ျပန္လာေလေတာ့၏။

ထို႔ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုး၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေစလို

ေသာ ျပည္ေထာင္စသ
ု ား တေယာက္အေနႏွင့္ ဒီမက
ို ေရစီကို ျပည္ေထာင္စတ
ု ဝွန္းလံုး
လွည္းေန၊ ေလွေအာင္း၊ ျမင္းေဇာင္းမက်န္ အျပည့္အဝေပးႏိုင္ေသာ အစိုးရေကာင္း၊
တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းကို ေမွ်ာ္မွန္းတမ္းတလ်က္ ျပည္ေထာင္စုသူ ျပည္
ေထာင္စုသားတိုင္းအား အကူအညီေတာင္းရျခင္း ျဖစ္ပါသတည္း။

ဇန္ထာရွင္
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးေဟာင္း
 ucsifvlrsdK;rsm;\ EdkifiHa&;ordkif;aemufcH
ေရွးေခတ္က ျမန္မာမင္းမ်ားႏွင့္ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားဆက္ဆံပံု

“ျမန္မာအစ တေကာင္းက” ဆိသ

ု ည္စ
့ ကားအရ တေကာင္းေခတ္၊ ပုဂံေခတ္ကစ၍
ေနာက္ဆံုး ေရႊဘမ
ို င္းဆက္အဆံုး မင္းတုန္းႏွင့္ သီေပါမင္းမ်ားအထိ မင္းအဆက္ဆက္
အုပစ
္ ိုးလာခဲ့ေသာ ျမန္မာဘုရင္မ်ားလက္ထက္တင
ြ ္ ကခ်င္လမ
ူ ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာဘုရင္
မ်ား၏ လက္ေအာက္ၾသဇာခံမ်ား မဟုတခ
္ ၾဲ့ ကပါ။ ကခ်င္ဒဝ
ူ ါ အမ်ားအျပားသည္ ျမန္မာ
ဘုရင္မ်ားႏွင့္ မဟာမိတအ
္ ေနႏွငသ
့္ ာ ဆက္ဆခ
ံ ဲၾ့ ကသည္။ စစ္ေရးစစ္ရာ၌ မဟာမိတ္
အေနႏွငသ
့္ ာ ထိေရာက္စြာကူညခ
ီ သ
ဲ့ ည္။ တန္ခိုးႀကီးေသာ ျမန္မာဘုရင္အခ်ိဳ႕၏အုပခ
္ ်ဳပ္
မႈအာဏာသည္ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းခရီးျဖင့္ အထက္သို႔ ဗန္းေမာ္ ေကာင္းတံုအထိ၊
ကုန္းလမ္းခရီးျဖင့္ မိုးညႇင္း၊ မိုးေကာင္းအထိသာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕စားမ်ားအေနႏွင့္
မိုးညႇင္းၿမိဳ႕စားမ်ားလည္း ရွမ္းဗမာမ်ားသာ ျဖစ္ခသ
ဲ့ ည္။ ထိၿု မိဳ႕စားမ်ားအေပၚ၌ပင္လွ်င္
ျမန္မာဘုရင္မင္းဆက္မ်ားတြင္ မင္းေျပာင္းမင္းလြႀဲ ကံဳ၍ တန္းခိုးေမွးမွန
ိ ္ေသာ ဘုရင္မ်ား
လက္ထက္၌ ၾသဇာမေညာင္းခဲ့ေပ။

ကခ်င္လမ
ူ ်ိဳးမ်ားသည္ မည္သည့္ ျမန္မာဘုရင္၏ လက္ေအာက္ၾသဇာခံ မဟုတခ
္ ဲ့
ေသာ္လည္း အေရးႀကီးေသာ စစ္ပဲြမ်ား၌ မဟာမိတ္အေနျဖင့္ ျမန္မာဘုရင္မ်ားႏွင့္
လက္တဲြ၍ တိုင္းျပည္၏ရန္သူကို ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။

သက္ေသအေထာက္အထားတခုျပရေသာ္ ျမန္မာအာသံစစ္ပဲြ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ

ပထမစစ္ပမ
ဲြ ်ား၌ စစ္သႀူ ကီးမဟာဗႏၶဳလႏွင့္ အတူ ထိပဆ
္ ံုးမွေန ခ်ီတက္တက
ို ခ
္ က
ို ခ
္ ဲ့ေသာ
ဟူးေကာင္းနယ္ ကခ်င္ဒဝ
ူ ါတဦးျဖစ္သည့္ ဒိင
ု ဖ
္ ာဒူဝါႏွင့္ ကခ်င္စစ္သည္ေတာ္အေျမာက္
အမ်ားပါဝင္ခဲ့ျခင္းမွာ အထင္အရွားျဖစ္သည္။ ဒိုင္ဖာဒူဝါသည္ သီဟသူရဘဲြ႔မွစ၍
လက္်ာေက်ာ္ထင္ဘမ
႔ဲြ ်ားအထိ ရရွခ
ိ သ
ဲ့ ည္။ ၎ဘဲတ
႔ြ ဆ
ံ ပ
ိ ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ စစ္သံုးဓားမ်ား
သည္ ယခုတိုင္ ဒိုင္ဖာဒူဝါ၏ ေျမးျမစ္မ်ားလက္ထက္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ဒိုင္ဖာဒူဝါ
မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္၌ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ ရာဇဝင္စကားအရဆိလ
ု ွ်င္ အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ်ဲ႕စစ္သားမ်ား
သည္ ျမန္မာျပည္ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသသိ႔ု ေရာက္ေနသျဖင့္ ၎တိအ
႔ု ား ခုခတ
ံ က
ို ခ
္ က
ို ္
ရန္အတြက္ မင္းႀကီးမဟာဗႏၶဳလသည္ အာသံျပည္ဘက္မွ စစ္ေၾကာင္းလွည့္၍ ျမစ္ဝ
ကၽြန္းေပၚေဒသအထိ စစ္ခ်ီရာတြင္ အာသံျပည္စစ္ေၾကာင္း၌ ကြပ္ကဲတိုက္ခိုက္ရန္
ဒိုင္ဖာဒူဝါကို ဗိုလ္မွဴးႀကီးအျဖစ္ႏွင့္ အာဏာကုန္လႊဲအပ္ထားခဲ့သည္ဆို၏။ ဒိုင္ဖာဒူဝါ
ကြပက
္ တ
ဲ က
ို ခ
္ က
ို ္ေနေသာ စစ္ေၾကာင္း၌ အဂၤလပ
ိ တ
္ သ
႔ို ည္ အက်အဆံုးမ်ားစြာႏွင့္ ေရွ႕
မတိုးႏိုင္ဘဲ ရွိေသာဟူ၏။ ဤကား ဗမာရွင္ဘုရင္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား ဆက္ဆံခဲ့
ရပံု အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွ်သာျဖစ္၏။

e,fcsJUt*FvdyfacwfESifh ucsifvlrsdK;rsm;
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႔သည္ အထက္ဗမာျပည္ကို သိမ္းပိုက္၍ ျမစ္ဖ်ားေဒသသို႔ ခ်ီ
တက္ၾကရာ၌ ကခ်င္မ်ားေနထိင
ု ရ
္ ာေဒသသိ႔ု ေရာက္သည္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္ဒဝ
ူ ါမ်ား ဦးစီးေသာ
မ်ိဳးခ်စ္ကခ်င္အမ်ိဳးသားအမ်ားအျပားသည္ အဂၤလိပ္တပ္ကိုစတင္တိုက္ခိုက္ေတာ့
သည္။ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းျဖင္ခ
့ ်ီတက္လာေသာ အဂၤလပ
ိ တ
္ ပ္မ်ားကို ထိုျမစ္ေၾကာင္း
တေလွ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ကခ်င္ဒူဝါမ်ားသည္ လည္းေကာင္း၊ ေတာင္ေပၚ
တေလွ်ာက္ရွိ ကခ်င္ဒဝ
ူ ါမ်ားသည္ လည္းေကာင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ သိႏဘ
ၷီ က္ဝင္လာေသာ
အဂၤလပ
ိ တ
္ ပ္မ်ားကို ဆက္၍ဆက္၍ တိက
ု ခ
္ က
ို ခ
္ ဲၾ့ က၏။ ၁၉၂၇ ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ေျမာက္ပင
ို ္း
ႀတိဂန
ံ ယ္ကို အဂၤလပ
ိ မ
္ ်ား တိက
ု ခ
္ က
ို သ
္ မ
ိ ္းယူေသာ အဂၤလပ
ိ ္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္တ၏
႔ို စစ္ပသ
ဲြ ည္
ေနာက္ဆံုးစစ္ပဲြျဖစ္သည္။

၎စစ္ပဲြအထိ အဂၤလိပ္ႏွင့္ ကခ်င္မ်ားသည္ စစ္ပဲြေပါင္းမည္မွ် တိုက္ခိုက္၍ ႏွစ္

ဘက္စလံုးမွ လူေပါင္းမည္မွ် က်ဆံုးခဲရ
့ သည္ကို စုေဆာင္းေရးသားမည္ဆလ
ို ွ်င္ စာအုပ္
ႀကီး တအု ပ္ ပ င္ ျဖစ္ႏို င္ေ ပသည္ ။ လက္ န က္ အ င္ အား မမွ် ၍ လည္းေကာင္း ၊
အေသအခ်ာ ေလ့က်င္ထ
့ ားျခင္းမရွ၍
ိ လည္းေကာင္း အဂၤလပ
ိ ္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္စစ္ပမ
ဲြ ်ားတြင္
ေနာက္ဆံုး၌ အဂၤလိပ္တပ္သားမ်ားကသာ အႏိုင္ရရွိခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ လူဦးေရအားျဖင့္ အလြန္နည္းပါး၍ ကမာၻတြင္ တိမ္ျမဳပ္ေနေသာ လူမ်ိဳး

တမ်ိဳးက ေနမဝင္အင္ပါယာကို တည္ေထာင္၍ တခ်ိနက
္ ကမာၻတလႊားတြင္ ႏိင
ု င
္ ံေပါင္း
အေျမာက္အမ်ားကို သိမ္းပိက
ု ္ေအာင္ျမင္ၿပီး စစ္သရဖူေဆာင္းကာ ေမာ္ႂကြားႏိင
ု ခ
္ ဲ့ေသာ
အဂၤလပ
ိ လ
္ မ
ူ ်ိဳး၏ တပ္မေတာ္ႀကီးအား ႏွစ္ေပါင္း (၃ဝ) ေက်ာ္မွ် ဟန္တ
႔ ားႏိင
ု ခ
္ ဲ့ျခင္းသည္
ကခ်င္လမ
ူ ်ိဳးမ်ားအဖိ႔ု အထူးပင္ဂဏ
ု ယ
္ ူေလာက္ေသာ အခ်က္ႀကီးတရပ္ျဖစ္ေတာ့သည္။
ဤကား အဂၤလိပ္နယ္ခ့်ဲေခတ္တြင္ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕အား ဇဲြေကာင္းေကာင္းႏွင့္ တိုက္
ခိုက္ခဲ့ေသာ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား၏ တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္ဓာတ္ကို အက်ဥ္းမွ်သာ ေဖာ္ျပ
ျခင္း ျဖစ္၏။
 zufqpf*syefacwf
ေျခလ်င္တပ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာ၌ ကမာၻတြင္အေကာင္းဆံုးဟု ႏိုင္ငံတကာက ခ်ီး
က်ဴးျခင္းခံခရ
ဲ့ ေသာအဂၤလပ
ိ တ
္ ပ္တသ
႔ ို ည္သဲေသာင္ျပင္တင
ြ ္အေျပးေလ့က်င္ထ
့ ားေသာ
ျမင္းမ်ားကို အျခားေျမျပင္၌ ေလ့က်င္ခ
့ ဲရ
့ ေသာ ျမင္းမ်ားက အ႐ံႈးေပးရသကဲသ
့ ႔ို ၁၉၄၁
ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တပ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ေသာအခါ မ႐ႈမလွ႐ႈံးနိမ၍
့္ ေလးငါးလအတြင္း
ဗမာျပည္ကို လက္လတ
ႊ ္ေျပး ရေတာ့သည္။ ထိက
ု သ
ဲ့ ႔ို အဂၤလပ
ိ တ
္ ပ္မ်ားအား ဗမာျပည္မွ
ေမာင္းထုတ္ႏိုင္ခဲ့၍ ကမာၻကမ်က္လံုးမ်က္ဆံျပဴးၿပီး ၾကည့္ေနရေသာ ဂ်ပန္နိပြန္တပ္
မဟာတို႔အား ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ေရာက္သည့္အခါ စစ္မာန္စြယ္ကို ခ်ိဳးႏွိမ္
ေခ်မႈန္းႏိင
ု သ
္ မ
ူ ်ားသည္ ကခ်င္ေျပာက္က်ားတပ္မ်ားပင္ျဖစ္ခသ
ဲ့ ည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တင
ြ ္
ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္မွ် အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ရေသာ ဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ားသည္ မိမိတို႔အား ရပ္တည္ရာမရ
ေအာင္ စစ္ပတ
ဲြ င
ို ္း၌ ေအာင္ျမင္စြာ ေခ်မႈန္းႏိင
ု ခ
္ ဲ့ေသာ ကခ်င္ေျပာက္က်ားတပ္မ်ားအား
ရန္တ႔ျုံ ပန္ရန္ မည္သမ
႔ို ွ် မတတ္ႏင
ို ခ
္ ၾဲ့ ကပါ။ ေနာက္ဆံုး၌ မဟာမိတတ
္ ပ္ ဗမာျပည္ေတာ္
လွန္ေရးတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ေျပာက္က်ားတပ္မ်ား၏ ဒဏ္ကိုမခံႏိုင္ဘဲ ဆုတ္ခြာထြက္ေျပး
ရေသာ ဂ်ပန္တပ္မ်ားသည္ ကခ်င္ဆလ
ုိ ွ်င္ မည္မွ်ပင္ ေၾကာက္ခၾဲ့ ကသနည္းဟူမူ အသံ
ထြကဆ
္ င္တယ
ူ ိုးမွားျဖစ္ေသာ ခါခ်ဥ္ေကာင္ကပ
ို င္ ေၾကာက္ရသည္အထိ ျဖစ္သြားသည္
ဟူ၏။

ရွမ္းျပည္နယ္မွ ျဖတ္သန္း၍ ယိုးဒယားျပည္သ႔ို ထြက္ေျပးသြားေသာ ဂ်ပန္တပ္မ်ား

သည္ ရြာေရာက္တိုင္း “ခါခ်ဥ္ မရွိဘူးလား၊ ခါခ်ဥ္ေနာ္ အားႀကီးမေကာင္းဘူး။ ခါခ်ဥ္
ဘံုးဘံုးလုပ္တယ္ေနာ္၊ နိပြန္မာစတာ အမ်ားႀကီးေသၿပီ” ဆို၍ အေရးတႀကီးေမးျမန္း
ေလ့ရွိ၏။ တခ်ိဳ႕က ကခ်င္ကို ေျပာမွန္းမသိ၍ ဂ်ပန္စစ္သားက “ခါခ်ဥ္ မရွိဘူးလား”
ဟုေမးလွ်င္ “ရွတ
ိ ယ္၊ ဟိမ
ု ွာ” ဆိၿု ပီး သစ္ပင္ေပၚက ခါခ်ဥ္အက
ံု ို ျပလိက
ု ၾ္ က၏။ ထိအ
ု ခါ
ဂ်ပန္စစ္သားမ်ားက သစ္ပင္ေပၚသို႔ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ရန္ ႀကံသူကႀကံ၊ ထြက္ေျပး
ရန္ လုပသ
္ က
ူ လုပသ
္ ည္ဟပ
ု င္ ေျပာေနၾက၏။ ႏွစ္ႏစ
ွ ္ေသာအခ်ိနအ
္ တြင္း ဂ်ပန္စစ္တပ္
မ်ားသည္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႏွင့္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ တပ္မ်ားအခိုင္အမာခ်သည္မွအပ
ကခ်င္ေတာင္ေပၚေဒသသိ႔ု မတက္ရၾဲ ကေပ။ တခါတရံ တက္ျပန္လွ်င္လည္း တပ္သား
မ်ား ေပ်ာက္၍သာ ျပန္ေလ့ရွိၾကသည္။ ဤကား ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ကခ်င္မ်ား
အေနႏွင့္ ဖက္ဆစ္အား ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ျခင္းကို အက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။
 vGwfvyfaomacwfü aomif;usef;olrsm;udk wdkufcdkuf&mwGif ucsiftrsdK;om;rsm;
BudK;yrf;cJhyHk
လြတလ
္ ပ္ေရးရရွၿိ ပီး တႏွစ္ေလာက္အခ်ိန္ ၁၉၄၉ ခုႏစ
ွ က
္ စ၍ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ
ႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ အစိုးရအား လက္နက္စက
ဲြ င
ို ၍
္ ပုနက
္ န္မမ
ႈ ်ားသည္ တခုၿပီးတခု မေမွ်ာ္လင္ဘ
့ ဲ
ေပၚေပါက္လာခဲသ
့ ည္။ ကြန္ျမဴနစ္အလံန၊ီ ကြန္ျမဴနစ္အလံျဖဴ၊ ေကအန္ဒအ
ီ ၊ို အမ္အန္
ဒီအို၊ မူဂ်ာဟစ္ စသည္ျဖင့္ ေသာင္းက်န္းပုန္ကန္သူအဖဲြ႔မ်ား မ်ားလြန္း၍ ေနာက္ဆံုး
“ေရာင္စံုသူပုန္မ်ား” ဟု နာမဝိေသသန ေပးရသည္အထိျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္
ျပည္ေထာင္စႀု ကီး၏ ကံၾကမၼာသည္ နံနက္ေစာေစာ ပိန္းရြက္ေပၚတြင္ တည္ရွိေနေသာ
ႏွင္းေပါက္ပမာ လည္းေကာင္း၊ သဲကႏၲာရ၌ အထီးတည္းေပါက္၍ ျပင္းထန္ေသာ ေလ
မုနတ
္ င
ို ္းဒဏ္ကို ခံေနရေသာ သစ္ပင္ငယ္ပမာ လည္းေကာင္း က်လုက်လု၊ လဲလလ
ု လ
ဲ ု
ႏွင့္ တထိတထ
္ တ
ိ ္ျဖစ္ခရ
ဲ့ သည္။ အစိုးရက ေကာင္းမြနစ
္ ြာ အုပခ
္ ်ဳပ္ႏင
ို ္ေသာ ေနရာဟူ၍
ကား ရန္ကန
ု ၿ္ မိဳ႕ေလာက္သာ က်န္ရွိေတာ့သျဖင့္ ရန္ကန
ု အ
္ စိုးရ ဟူ၍ပင္ သမုတ္ျခင္းကို
ခံခဲ့ရသည္။

ဤကဲ့သို႔ အက်ပ္အတည္းေတြ႔ေနရသည့္ အခ်ိန္တြင္ အႀကံကုန္ ဂဠဳန္ဆားခ်က္

ဆိုသလို ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီး ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္အား ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး
ဌာနကို ကိုင္ေစလ်က္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕၊ ေမၿမိဳ႕မ်ားတြင္ တပ္စဲြထားေသာ
ကခ်င္စစ္တပ္မ်ားကို ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ အေခါက္ေခါက္အခါခါ သယ္ယူလာ၍ ရန္ကုန္
ၿမိဳ႕ကို ထိန္းသိမ္းေစခဲ့ရသည္ သာမက၊ ေလးဘက္ေလးတန္ စစ္မ်က္ႏွာဖြင့္၍ လည္း
ေသာင္း က်န္း သူ မ်ားကို တို က္ ခို က္ေ စ ျပန္ သ ည္ ။ သို ႔ျ ဖင့္ အစိုး ရအာဏာႏွ င့္
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္ တျဖည္းျဖည္းက်ယ္ျပန္႔၍ လာခဲ့သည္။ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္
တြင္ ကခ်င္စစ္ဗလ
ို ၊္ ကခ်င္ရဲေဘာ္ အေျမာက္အမ်ားသည္ က်န္တင
ို ္းရင္းသားညီအစ္ကို
စစ္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္အတူ လက္တဲြပါဝင္၍ ေသာင္းက်န္းမႈမ်ားကို ႏွိမ္နင္းခဲ့သျဖင့္
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လြတ္လပ္ေရးသည္ ဆံုး႐ံႈးျခင္းသို႔ မေရာက္ဘဲ တည္တံ့
ခိင
ု ၿ္ မဲေတာ့သည္။ ျပည္ေထာင္စႀု ကီးအတြက္ သစၥာရွရ
ိ ွိႏင
ွ ့္ တိက
ု ခ
္ က
ို ခ
္ ၾဲ့ ကေသာ တပ္မ
ေတာ္ထတ
ဲ င
ြ ္ ျပည္နယ္မ်ားမွဆလ
ို ွ်င္ ကခ်င္တပ္၊ ခ်င္းတပ္၊ ကယားတပ္၊ ေဂၚရခါးတပ္
မ်ားသည္အထင္ရွားဆံုးျဖစ္ခသ
ဲ့ ည္။ ထိအ
ု ခ်က္ကို မည္သမ
ူ ွ် မျငင္းႏိင
ု ္ေပ။ စကၠဴျဖဴေပၚ
တြင္ မင္အနက္ျဖင့္ ေရးတင္ထားေသာ ရာဇဝင္မွတ္တမ္းမ်ား ေပ်ာက္ပ်က္သြားေစ
ကာမူ ဘုရားတရားႏွင့္ သမၼာေဒဝနတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ားအား ရိုေသေလးစားေသာ
ျပည္ေထာင္စသ
ု ားမ်ား၏ စိတ္ႏလ
ွ ံုးတြင္ မေပ်ာက္ႏင
ို ္ေပ။ သစၥာရွိေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊
ကယား၊ ေဂၚရခါး ရဲေဘာ္မ်ား၏ အေသြးသည္ ျပည္ေထာင္စ၏
ု ေနရာအႏွအ
႔ံ ျပားတြင္
သြန္ခဲ့၍ အသားသည္ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္။ အသက္ရွင္ေနစဥ္က
သစၥာ ရွိေသာ သူမ်ားသည္ ေသရြာမွေန၍လည္း သစၥာရွၾိ ကမည္မွာ ယံမ
ု ွားစရာ မရွိေပ။

လူနည္းစု ကခ်င္လူမ်ိဳး ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားအေနႏွင့္ ကိုယ္ရည္ေသြး၍ ေျပာရ

မည့္အစား ႏိုင္ငံေတာ္၏ အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္သူ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ တိုင္းျပည္လူထုသို႔ မိန္႔
ၾကားခဲ့ေသာ စကားမ်ားကို သက္ေသထူျပရေသာ္ ပိုမို၍သင့္ေလ်ာ္ေပမည္။ ၁၉၄၉
ခုႏွစ္မွ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္အထိ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ျပည္ေထာင္စုေန႔မိန္႔ခြန္းမ်ား၊ အာဇာနည္ေန႔
မိနခ
႔္ န
ြ ္းမ်ားတြင္ ျပန္ၾကည့္ေသာ္ ေအာက္ပါအတိင
ု ္း ပါမည္ျဖစ္သည္။ “ျပည္ေထာင္စႀု ကီး
ေခ်ာက္ထဲက်ဖို႔ လက္ႏွစ္လံုးေလာက္လိုတဲ့အခါမွာ ျပည္နယ္မ်ားက သစၥာရွိရွိ၊ သတၱိ
ရွရ
ိ ွိႏင
ွ ့္ ေတာင္ခ
့ ထ
ံ ားလိ႔ု လြတ္ေျမာက္လာခဲရ
့ တယ္” စသည္ျဖင့္ ပါရွလ
ိ ်က္ ကခ်င္ျပည္
နယ္သလ
႔ို ာသည္အ
့ ခါ မိနၾ႔္ ကားေသာ မိနခ
႔္ န
ြ ္းမ်ားႏွင့္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတႀကီးႏွင့္ ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္တက
႔ို ကခ်င္ျပည္နယ္ေန႔ အထိမ္းအမွတမ
္ ်ားသိ႔ု ေပးပိေ
႔ု သာ သဝဏ္လႊာမ်ားတြင္
“အထူးသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စတ
ု ပ္မေတာ္ထမ
ဲ ွာ ပါဝင္ေနတဲ့ ကခ်င္ရဲေဘာ္မ်ားဟာ ျပည္
ေထာင္စႀု ကီးအား ကယ္တင္ခသ
ဲ့ မ
ူ ်ားအျဖစ္ ျပည္ေထာင္စလ
ု ထ
ူ ႀု ကီးကိယ
ု စ
္ ား ေက်းဇူး
တင္ပါတယ္” စသည္ျဖင့္ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့သည္။ ဤစကားတို႔သည္ မွန္ကန္ေသာ
စကားမ်ား ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကား ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္
ထားရွိေသာ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ကတိသစၥာအရင္းခံ အႁမြက္မွ်သာျဖစ္သည္။

vGwfvyfa&;wGif ucsifvlrsdK;rsm; yg0ifvm&jcif;

ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေခတ္အဆက္ဆက္၌ မည္သည့္လူမ်ိဳးမ်ား၏ အုပ္စိုးမႈကို
မခံခဲ့ရေသာ၊ တဦးႏွင့္တဦး၏ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ကင္းလြတ္ေသာ၊ ဒီမိုကေရစီတြင္ အေျခခံ
ထား၍ လြတ္လပ္စြာေနခဲ့ရေသာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ တနည္းဆိုေသာ္ ဒီမိုကေရစီ
နယ္ကေလး အေျမာက္အမ်ား စုေပါင္းထားေသာ ေဒသျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႔ လြတ္
လြတလ
္ ပ္လပ္ ေနခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးသည္ လက္နက္အင္အားမမွ်မႈေၾကာင့္ အဂၤလပ
ိ ္
တို႔၏ လက္ေအာက္သို႔ ေရာက္သြားခဲ့ရာ အဘယ္မွာလွ်င္ ႏွစ္ၿခိဳက္ေပ်ာ္ပိုက္ႏိုင္အံ့
နည္း။ အၿမဲလတ
ြ လ
္ ပ္လၾို က၏။ လြတလ
္ ပ္ေရးရရန္အတြက္ အၿမဲနည္းလမ္းရွာၾကမည္
ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ၾက၍
နည္းပရိယာယ္တင
ြ ္ သူမတူေအာင္ ႂကြယဝ
္ ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ အေခ်ာ့အျမႇဴ၌
အလြနစ
္ မ
ြ ္းေသာ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ မည္မွ်ပရိယာယ္ေကာင္း၍ မည္မွ် ေခ်ာ့ျမႇဴၾက
ေစကာမူ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အထက္ကေဖာ္ျပသည့္အတိုင္း မတတ္သာ၍သာ
ခံေနရေသာအခ်ိန၌
္ ခံခရ
ဲ့ ေသာ္လည္း လြတလ
္ ပ္ေရးရဖိ႔ ု ခ်က္ေကာင္းေပၚလာေသာအခါ
တညီတၫႊတ္တည္း လြတ္လပ္ေရးကို အရယူရန္ ဆံုးျဖတ္လာခဲ့သည္။ ပင္လံုပထမ
ညီလာခံ၊ ပင္လဒ
ံု တ
ု ယ
ိ ညီလာခံႏင
ွ ့္ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္၊ ေမၿမိဳ႕စံစ
ု မ္းေရးေကာ္မရွင္ တိတ
႔ု ြင္
အစစ္ခံခ်က္မ်ားသည္ မကြယ္ေပ်ာက္ႏိုင္ေသာ သက္ေသမ်ားျဖစ္သည္။

ျမန္မာျပည္မတြငအ
္ ဖဲအ
႔ ြ စည္းမ်ား၊ ႏိင
ု င
္ ံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အဂၤလပ
ိ လ
္ က္ထက္၊
ဂ်ပန္လက္ထက္၌ အေျမာက္အမ်ား ေပၚေပါက္ခဖ
ဲ့ ူးေသာ္လည္း လူနည္းစုမ်ား၊ ေတာင္
တန္းသားမ်ားအေၾကာင္းကို စိတဝ
္ င္စားသူ မရွသ
ိ ေလာက္ရွားခဲရ
့ ာမွ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္အား
ေတာ္လန
ွ ရ
္ န္ ဖဲစ
ြ႔ ည္းလိက
ု ္ေသာ ဖဆပလ အဖဲႀြ႔ ကီးသည္ လူနည္းစုမ်ား၊ ေတာင္တန္း
သားမ်ားကိုပါ လိုက္လံစုရံုး၍ ညီၫႊတ္မႈကို ရယူခဲ့၏။

ဖဆပလအဖဲခ
႔ြ ်ဳပ္ဥကၠ႒ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊
ရွမ္း စေသာ ေတာင္တန္းသားမ်ားထံ သြား၍ ေသြးစည္းမႈကို ရယူခ၏
ဲ့ ။ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္
ဆန္းသည္ ထက္ျမက္ေသာ ဉာဏ္ပညာရွင္တဦး ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ တိုင္းရင္းသား
စည္းလံုးညီၫႊတ္ေရးသည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးဟုျမင္
သျဖင့္ မရမကႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္၍ တည္ေဆာက္ခဲ့၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္
၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ျမစ္ႀကီးနားသို႔လာ၍ ကခ်င္လူႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ ကခ်င္
လူထုႏင
ွ ့္ေတြၿ႔ ပီးလွ်င္ ကခ်င္လထ
ူ ၏
ု ညီၫတ
ႊ မ
္ က
ႈ ို အရယူခ၏
ဲ့ ။ သူ၏ေအာင္ျမင္မတ
ႈ င
ြ ္
လက္နက္ႀကီးမ်ားကား ဤသို႔ျဖစ္၏။

(၁) ညီအစ္ကို ကခ်င္လူမ်ိဳးအေပါင္းတို႔၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ညီအစ္ကိုေတြ ျဖစ္ၾက

သည္။ ေရွးမဆြက တိဘက္ျပည္၊ မြန္ဂိုလီးယားျပည္မွ ဆင္းသက္လာစဥ္အခါ
တမိတဖမွ ေမြးဖြားေသာ ညီအစ္ကိုမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ခင္ဗ်ားတို႔၏ ပံုပန္း
သဏၭာန္၊ ခင္ဗ်ားတိ၏
႔ ု အေသြးအေရာင္ႏင
ွ ့္ ကၽြန္ေတာ္တ၏
႔ ို ပံပ
ု န္းသဏၭာန္အေသြး
အေရာင္တသ
႔ုိ ည္လည္း ခဲျြ ခားလိမ
႔ု ရႏိင
ု ေ
္ အာင္ တူလတ
ွ ယ္။ ဗမာတေယာက္သည္
ကခ်င္ေခါင္းေပါင္း ေပါင္း၍ ကခ်င္လဝ
ို တ္လက
ို ္ေသာအခါ ကခ်င္ ျဖစ္သြားသည္။
ကခ်င္တေယာက္က ဗမာလိုဝတ္၍ ေမာင့္က်က္သေရ ေခါင္းေပါင္း ေပါင္းလိုက္
ေသာအခါ ဗမာျဖစ္သြားသည္။ ခဲြျခားလိမ
႔ု ရပါ။ ေျပာဆိုေနေသာ ဘာသာစကား
ကဲြျပားျခားနားျခင္းရွိသည္မွာ တစုႏွင့္တစု ခဲြခြာၿပီး ေနထိုင္လာတာၾကာေတာ့
နီးစပ္ရာ၊ နီးစပ္ရာလိုက္၍ ကြာျခားသြားျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။ အေရးႀကီးခါ
ေသြးနီးရာဆိသ
ု လို ယေန႔လတ
ြ လ
္ ပ္ေရးရဖိ႔ု အလြနအ
္ ေရးႀကီးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္
တို႔ ညီအစ္ကိုတစု စည္းရံုးဖို႔အေရးႀကီးလာၿပီျဖစ္သည္။

(၂) ခင္ဗ်ားတို႔ ကခ်င္မ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာေတြၾကားထဲမွာ နယ္ခ့်ဲအဂၤလိပ္က

ေသြးခဲြထားေသာ ဗမာမေကာင္းဘူး။ ဗမာနဲ႔ေပါင္းရင္ မင္းတို႔လူနည္းစုေတြကို
 ဗမာက ဖိႏပ
ွိ လ
္ မ
ိ မ
့္ ယ္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လမ
ိ မ
့္ ယ္။ ဗမာက အားႀကီးညစ္ပတ္တယ္ဆတ
ို ဲ့
ဟာေတြလည္း ေျခထိုးမႈမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယံစ
ု ရာမရွပ
ိ ါ။ တကယ္လ႔ို ကခ်င္
ေတာင္တန္းမွာ တာဝန္က်ေရာက္တဲ့ ဗမာအရာရွမ
ိ ်ားက ကခ်င္လမ
ူ ်ိဳးမ်ားအေပၚ
ေစာ္ကားေမာ္ကားလုပ္မႈ၊ အႏိုင္က်င့္မႈမ်ား ရွိရင္လည္း ေမ့ပစ္ၾကပါ။ ဒါေတြက
ေရွးေဟာင္းဗမာေတြ၊ နယ္ခ်ဲ႕ရဲ့ ေက်းကၽြန္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုဗမာဟာ
ဗမာသစ္ ၁၉၄၆ ခု ဗမာျဖစ္ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ယံၾု ကည္စတ
ိ ခ
္ ်စြာ ေပါင္းၾကရေအာင္။
ခင္ဗ်ားတို႔ လူနည္းစုေတြအေနနဲ႔ လူမ်ားစုဗမာေတြက လူနည္းစုကခ်င္ေတြကို
ဖိႏပ
ွိ လ
္ မ
ိ မ
့္ ယ္လ႔ို မယံသ
ု ကၤာစိတ၊္ သံသယစိတရ
္ ၾွိ ကတာကို ကင္းရွင္းသြားေအာင္
လူမ်ိဳးႀကီးက လူမ်ိဳးငယ္ကို ႏိင
ု စ
္ ားလိ႔ု မရတဲ့ လူနည္းစုေတြရဲ့ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို
ဥပေဒလုပၿ္ ပီး ပါလီမန္မွာ ျပ႒ာန္းထားေပးခဲမ
့ ယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေသသြားသည့္ တိင
ု ္
ေအာင္ ဥပေဒက မေသႏိုင္သျဖင့္ ဘာမွ ေၾကာက္စရာမရွိပါ။

(၃) ယခုလို လြတလ

္ ပ္ေရးမရတဲအ
့ ခ်ိနမ
္ ွာ ခင္ဗ်ားတိ႔ု ေတာင္တန္းသားေတြႏင
ွ ့္ ကၽြန္
ေတာ္တဟ
႔ို ာ ပညာေရး၊ ႀကီးပြားေရး၊ စီးပြားေရးမွာ အဆင္အ
့ တန္းခ်င္း အင္မတန္
ကြာလွပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရလာလွ်င္ အခြင့္အေရးတန္းတူ၊ သာတူညီမွ်
ေကာင္း စားခြ င့္ ရ မယ္ ။ ဗမာတက်ပ္ ရ ရင္ ၊ ကခ်င္ တ က်ပ္ ၊ ရွ မ္း တက်ပ္ ၊
ခ်င္းတက်ပ္ ရမယ္။ အခြင့္အေရးတန္းတူရဖို႔ရန္ လြတ္လပ္ေရးရဖို႔ လိုပါတယ္။

(၄) ကခ်င္လမ
ူ ်ိဳးမ်ားအေနႏွင့္ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီး အဂၤလပ
ိ ္ေတြျပန္သြားရင္ အဂၤလပ
ိ ္
ေတြရဲ့ ေနရာမွာ ဗမာမ်ားအစားထိုးၿပီး ဗမာမ်ားက အုပ္စိုးသြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့
သံသယစိတ္ရွိလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုမျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔
ကခ်င္လထ
ူ စ
ု တ
ိ ႀ္ ကိဳက္ ခင္ဗ်ားတိ႔ု လူမ်ိဳးထဲက ေရြးခ်ယ္ၿပီး မိမတ
ိ လ
႔ို မ
ူ ်ိဳးႏွင့္ မိမတ
ိ ႔ို
အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ ရရွိမယ္။ ျပည္နယ္ေတြ သတ္မွတ္ေပး
မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားတိအ
႔ု ေနႏွင့္ မယံသ
ု ကၤာမရွၾိ ကပါနဲ။႔ ယံယ
ု ၾံု ကည္ၾကည္န႔ဲ
ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးရယူရေအာင္။

အထက္ပါ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ စကားမ်ားသည္ ကခ်င္လထ
ူ ႀု ကီး၏ ဦးေႏွာက္
ထဲ၊ စိတ္ႏွလံုးထဲ သံမိႈႏွက္သလို ဝင္ေရာက္သြား၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏အေျပာအဆိုတို႔သည္
ေမတၱာ၊ ေစတနာမွန္ျဖင့္ ေျပာေနျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ကခ်င္လထ
ူ ႀု ကီးသည္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္အေပၚ
ယံၾု ကည္မ၊ႈ အားထားမႈျပင္းျပလာသည္။ သူစ
႔ ကားကို လက္ခက
ံ ာ ဗမာႏွငပ
့္ ူးေပါင္းၿပီး
လြတ္လပ္ေရးပန္းတိုင္ကို အရယူရန္ ရာခိုင္ႏႈန္းအျပည့္ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား
ကတိျပဳလိက
ု ၾ္ ကသည္။ ကခ်င္လထ
ူ အ
ု ေနႏွင့္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္အေပၚမွာ တကယ္အ
့ စ္ကႀို ကီး
ႏွင့္မျခား အားကိုးယံုၾကည္လ်က္ လြတ္လပ္ေရးပန္းတိုင္သို႔ ခ်ီတက္ၾက၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္
အေနႏွင့္လည္း ကခ်င္လူထုအေပၚမွာ မည္မွ်ေက်နပ္သည္၊ မည္မွ်ယံုၾကည္သည္ကို
ျမစ္ႀကီးနား၊ မန္ခရင္ေက်းရြာ၌ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္အတူတရ
ဲြ က
ို ခ
္ ဲ့ေသာ
ဓာတ္ပံုသည္ သက္ေသခံလ်က္ရွိ၏။ သြားေပၚေအာင္ ရယ္ (ရီ) ရန္ခဲယဥ္းလွေသာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ အလြန္သေဘာက်ေသာ အမူအရာျဖင့္ ရယ္ (ရီ) ျပခဲ့ေလသည္။

ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္သည္ ေပးခဲ့ေသာကတိမ်ားကို မပ်က္မကြကလ
္ ပ
ု ္ေပးခဲ၏
့ ။ ျပည္နယ္မ်ား
ႏွင့္ လူနည္းစုမ်ား၏ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို ျပ႒ာန္းေပးခဲသ
့ ည္။ ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရးမ်ား၊
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာမ်ားကို သတ္မတ
ွ ္ေပးခဲသ
့ ည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ လြတလ
္ ပ္ေရးမရမီ ျပည္
ေထာင္စုႀကီးတခုလံုးအတြက္ မေမွ်ာ္လင့္ေသာ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်ခဲ့သည္။ ၎မွာ
က်ႏ္ပ
ု တ
္ ၏
႔ို လြတလ
္ ပ္ေရးဖခင္၊ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားအား မသမာလူတစုက
လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က်ဆံုးခဲ့ရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ျပည္မရွိ လူထုမ်ား
ဝမ္းနည္းေၾကကဲြခဲ့သကဲ့သို႔ ကခ်င္လူထုတို႔လည္း ဝမ္းနည္းေၾကကဲြခဲ့ရသည္။ ျပည္မ
လူထ၌
ု ယူက်ံဳးမရျဖစ္၍ မ်က္ရည္က်သလို ကခ်င္လထ
ူ လ
ု ည္း မ်က္ရည္က်ခဲရ
့ သည္။
တတိင
ု ္းျပည္လံုး ႀကိမမ
္ ီးအံသ
ု လို ျဖစ္ခဲသ
့ ည္။ ပူေဆြးဒုကၡ ျဖစ္ခဲသ
့ ည္။ လူထအ
ု မ်ား၌
လြတ္လပ္ေရးပဲ ရဦးမလား၊ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ရဲ့ အာဏာပဲ တည္ၿမဲေတာ့မလား …
စသည္ ျဖင့္ ေတြးေတာပူပန္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဖဆပလ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ႀကီးရဲ့ တဗိုလ္က်၊
တဗိလ
ု တ
္ က္စနစ္ျဖင့္ စာေရးဆရာႀကီး သခင္ႏက
ု ို ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေနရာတြင္
ဖဆပလ အဖဲြ ႔ ခ်ဳပ္ ဥ ကၠ ႒ႏွ င့္ နန္း ရင္း ဝန္ အျဖစ္ ေရြး ခ်ယ္ ၍ တင္ေျမႇာ က္ ခဲ့ သ ည္ ။
ဖဆပလအဖဲႀ႔ြ ကီး ၏ ေဆာင္ရက
ြ မ
္ ၊ႈ ဆံုးျဖတ္မသ
ႈ ည္ မမွားႏိင
ု ဟ
္ ု ယံၾု ကည္ခ်က္ႀကီးျဖင့္
ကခ်င္အမ်ိဳးသား မ်ားသည္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေပၚ အားကိုးခဲ့သမွ်၊ ယံုၾကည္ခဲ့သမွ်
သခင္ႏု အေပၚမွာ ပံု အ ပ္ ၍ ဖဆပလေနာက္ သို ႔ လို က္ ၿ မဲ အ တို င္း လို က္ ခဲ့ သ ည္ ။
ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တိင
ု ္း ျပည္သ႔ို ကတိေပးခဲ့ေသာ တႏွစအ
္ တြင္း လြတလ
္ ပ္ေရးရမည္
ဟူေသာ ကတိအတိင
ု ္း ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ္ ဇန္နဝါရီလ (၄) ရက္ေန႔တင
ြ ္ လြတလ
္ ပ္ေရးရခဲသ
့ ည္။

လြတလ
္ ပ္ေရးကား ရေလၿပီ။ ျပည္သအ
႔ူ က်ိဳးျပဳပါလီမန္ (၂) ရပ္လည္း ေပၚလာၿပီ။
အမ်ိဳးသားအစိုးရအျဖစ္ ျပည္မအစိုးရ၊ ျပည္နယ္မ်ား၏ အစိုးရမ်ား ဟူ၍ ေပၚေပါက္
လာေလၿပီ။ သခင္ႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ ဖဆပလအစိုးရ၏ တာဝန္သည္ ၿပီးဆံုးၿပီေလာ။
မၿပီးဆံုးေသးပါ။ တိုင္းျပည္ကို ၿငိမ္သက္ေအာင္ ႏိုင္နင္းစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ရမည္။ ႀကီးပြား
တိုးတက္ေအာင္ ဖန္တီးရမည္။ လြတလ
္ ပ္ေရးမရမီ ရွၿိ ပီးေသာ ဥပေဒေဟာင္းမ်ားသည္
လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေရးဆဲြထားေသာ အေျခခံဥပေဒသည္ လည္း
ေကာင္း၊ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီး လက္ေတြက
႔ ်င္သ
့ ံုးေသာအခါ ျပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု တြက္ သင့္
ေတာ္သည္/မေတာ္သည္၊ အက်ိဳးျပဳသည္ မျပဳသည္ ေသခ်ာစြာစစ္ေဆးရမည္။ စစ္
ေဆးၿပီး မသင့္ေတာ္ေသာ၊ အက်ိဳးမျပဳေသာဥပေဒမ်ားကို ျပဳျပင္၍ အက်ိဳးရွလ
ိ ာေအာင္
လုပရ
္ မည္။ သင့္ေတာ္၍ အက်ိဳးရွိေသာ ဥပေဒမ်ားကို ဆက္လက္သံုးရမည္။ ျပည္နယ္
အသီးသီး၊ လူမ်ိဳးစုအသီးသီး၏ ေက်နပ္မႈရွိသည္/မရွိသည္၊ နစ္နာခ်က္ရွိသည္/မရွိ
သည္ကို အၿမဲမျပတ္ၾကည့္၍ ျပဳျပင္ေပးသည့္အခါတိုင္း ျပဳျပင္ေပးရမည္။ ကူညီေပး
သင္သ
့ ည္အ
့ ခါတိင
ု ္း ကူညီေပးရမည္။ အဘယ္ေၾကာင္ဆ
့ ိုေသာ္ အာဏာအျပည့္ အစံရ
ု ွိ
ေသာ အမ်ိဳးသားအစိုးရ ျဖစ္လာသျဖင့္ ျပည္သတ
ူ ရပ္လံုး၏ အက်ိဳးကို အၿမဲၾကည္ရ
့ မည္။

သို႔ေသာ္ ဖဆပလအဖဲြ႔ႀကီးသည္ လူမ်ိဳးစုမ်ားကို အက်ိဳးမျပဳေသာ၊ ျပင္ဆင္ရန္

လိုေသာဥပေဒမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈခသ
ဲ့ ည္။ လူနည္းစုမ်ား ေတာင္တန္းသားမ်ား၏ နစ္နာ
ခ်က္မ်ားကို မ်ားစြာဂ႐ုမစိုက္ခဲ့ေပ။ အေရးဆိုျပန္လွ်င္လည္း သူတို႔၏ အင္အားသည္
အလြနႀ္ ကီးမားေနသျဖင့္ မည္သက
႔ူ မ
ို ွ် ဂ႐ုမစိက
ု ခ
္ ဲ့ေပ။ လူနည္းစုမ်ားျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္
မ်ားသည္ မေက်နပ္မႈ အေျမာက္အမ်ားရွိေစကာမူ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အား ေျပာၾကည္၍
့ မထူး
ျခားသည့္ေနာက္ဆံုး ျပည္ေထာင္စႀု ကီး တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲေရးကို ေရွ႕႐ႈ၍ ဆူပမ
ူ ႈ မလုပဘ
္ ဲ
ၿငိမ္ေနၾကသည္။

သခင္ႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ ဖဆပလအဖဲြ႔ႀကီးသည္ မိမိ၏ ဖဆပလအဖဲြ႔ဝင္မ်ား

နစ္နာမႈ ေပၚေပါက္လာသည္အ
့ ခါ၊ အေရးဆိလ
ု ာသည္အ
့ ခါ ဥပေဒတခုကို (၁ဝ) ခါမက
ထပ္ခါထပ္ခါ ပါလီမန္သို႔တိုင္တိုင္း ျပင္ရန္ ဝန္မေလးခဲ့ေပ။ အရာခပ္သိမ္းသည္ ဖဆ
ပလ အဖဲအ
႔ြ တြင္း ႀကိဳတင္ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ၿပီးသားမ်ားသာျဖစ္၍ ဝန္ႀကီးအဖဲ၌
႔ြ လည္း
ေကာင္း၊ ပါလီမန္တင
ြ ္ လည္းေကာင္း တင္ေသာအခါ ဖဆပလကို ေထာက္ခံေနေသာ
လူနည္းစုမ်ားသည္ ဝန္ႀကီးျဖစ္ေစ၊ အမတ္မ်ားျဖစ္ေစ အလိအ
ု ေလ်ာက္ သေဘာတူရ
သည္။ ျပည္နယ္မ်ား၊ လူနည္းစုမ်ားအေရးကို ဂ႐ုမစိုက္၊ အေရးမလုပ္သေလာက္
သူတို႔အေရးက်လာေသာအခါ ပ်ာပ်ာသလဲ ျမႇဴၾကေခ်ာ့ၾက ဆြယ္တတ္ၾကသည္။ ဤ
သို႔ေသာ ျပႆနာဟူသမွ်မွာ အဖဲြ႔၏ဥကၠ႒လုပ္သူ၊ အစိုးရ၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္သူမွာ
တာဝန္အရွိဆံုး ျဖစ္ပါသည္။

သခင္ႏသ
ု ည္ စကားအရာ၌အလြန္ေတာ္၏။ မ်က္ႏွာေပး အလြနလ
္ ၏
ွ ။ အလြနခ
္ ်စ္
စရာ ေကာင္း၏။ တဖက္သား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကို မ်က္ႏွာခ်ိဳျဖင့္ ေက်ာသပ္ဖင္ပုတ္
ျဖင့္ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏင
ို ၏
္ ။ သတၱရ
ိ ၏
ွိ ။ သခင္ႏုႏင
ွ ့္ အလုပလ
္ ပ
ု ရ
္ ျခင္းသည္
အခ်ိနသ
္ ာကုနသ
္ ြား၍ ျပႆနာရပ္မ်ား၏ အျဖစ္သည္ အမွနက
္ ို မေျဖရွင္းႏိင
ု ္ေသာ္လည္း
သူ႔အႀကိဳက္ျဖစ္ေအာင္ကား ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိ၏။
 vGwfvyfa&;&NyD; (10) ESpftwGif; ocifEkay;aom vlenf;pkrsm; (0g) awmifay:om;
'Drdkua&pD
လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၄-၅ ႏွစ္ျဖစ္ေသာ ၁၉၅၁- ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး
တခုလံုးတြင္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြႀကီး ျဖစ္လာသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြႀကီးတြင္
ယွဥၿ္ ပိဳင္အေရြးခံရေသာ ႏိင
ု င
္ ံေရးအဖဲအ
႔ြ သီးသီး၏ ယံၾု ကည္ခ်က္သည္ လူထအ
ု မ်ားဆံုး
ေထာက္ခမ
ံ ရ
ႈ ၍ အမတ္အမ်ားဆံုးရေသာ အဖဲသ
႔ြ ည္ တိင
ု ္းျပည္၏ အုပခ
္ ်ဳပ္မအ
ႈ ာဏာကို
ရ ရမည္။ ဤကား ဒီမိုကေရစီ၏ အရသာစစ္စစ္ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႔အစည္းအားလံုးသည္ လူထုအမ်ားဆံုး၏ ေထာက္ခံမႈရ

ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကသည္။ စည္းရံုးၾကသည္။ မဲေတာင္းၾကသည္။ ျပည္မ၌ ယွဥ္ၿပိဳင္
အေရြးခံရေသာ အဖဲြ႔မ်ားအနက္ ဖဆပလအဖဲြ႔သည္ မဲအမ်ားဆံုးရသျဖင့္ တိုင္းျပည္
၏ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ရယူခ၏
ဲ့ ။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ည္ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ို င
္ ံ
ျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု၏ အစိတ္အပိုင္းမ်ားျဖစ္ေသာ ျပည္နယ္မ်ားသည္လည္း
ဒီမက
ို ေရစီ ရွရ
ိ ေပမည္။ ျပည္မမွာ လူထအ
ု မ်ားဆံုး၏ ေထာက္ခမ
ံ ရ
ႈ ၍ အမတ္အမ်ားဆံုး
ရေသာအဖဲြ႔သည္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကို ရသကဲ့သို႔ ျပည္နယ္မ်ားတြင္လည္း လူထု
အမ်ားဆံုး၏ ေထာက္ခမ
ံ ႈ ရေသာအဖဲ၊႔ြ အမတ္အမ်ားဆံးု ရေသာအဖဲသ
႔ြ ည္ ျပည္နယ္၏
အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ရရွိမည္ျဖစ္သည္။

သိ႔ေ
ု သာ္ ျပည္နယ္မ်ားသည္ လည္းေကာင္း၊ လူနည္းစုျဖစ္ေသာ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း
သည္ လည္းေကာင္း မိမတ
ိ ဆ
႔ို ႏၵအရ မဟုတဘ
္ ဲ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လပ
ု သ
္ ၏
ူ ဆႏၵအရ ဒီမက
ို
ေရစီႏွင့္ ဆန္႔က်င္စြာ ခံခဲ့ၾကရ၏။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ လူနည္းစုမ်ား၊ ျပည္နယ္
သားမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီအၫႊန္႔ကို ဦးႏုသည္ ေျပာင္ေျပာင္ႀကီး ရိုက္ခ်ိဳးလိုက္ျခင္းျဖစ္
သည္။ ၎ကို ရွင္းေပအံ့။

၁၉၅၁-၁၉၅၂ တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြႀကီးတြင္ ကခ်င္ျပည္

နယ္၌ ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံရေသာ အဖဲြ႔အစည္းေပါင္း (၄) ဖဲြ႔ရွိရာ ၎အဖဲြ႔အသီးသီး၏
ရရွိေသာ အမတ္အင္အားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္၏။

(က) ေကအင္စီ (ေခၚ) ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္အဖဲြ႔

(၁) ဒူဝါေဇာ္လြန္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ဗန္းေမာ္အေရွ႕ပိုင္း

(၂) ဦးဇန္ထာရွင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနားေျမာက္ပိုင္း
(၃) ဦးႀကီးထိန္နန္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ဗန္းေမာ္ (ကခ်င္)
(၄) ဦးဒိန္ရတန္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနားေျမာက္ပိုင္း
(၅) ဒူဝါေရွာင္ဂ်ံဳး လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အေရွ႕ပိုင္း
(၆) ဆရာဂြန္ဂမ္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား ေတာင္ပိုင္း
(၇) ဦးထြန္းတင္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား ေတာင္ပိုင္း

(ခ) ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖဆပလအဖဲြ႔

(၁) ဦးလွႀကိဳင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ဗန္းေမာ္ေနာက္ပိုင္း

(၂) သခင္ျပန္႔ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနားေျမာက္ပိုင္း
(၃) ဦးဘိုးခ်ံဳ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အေနာက္ပိုင္း
(၄) ဦးဘေသာင္း လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ဗန္းေမာ္ေျမာက္ပိုင္း
(၅) ဦးဘခင္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ဗန္းေမာ္ေတာင္ပိုင္း

(ဂ) ပယကဖ (ျပည္သူ႔စီးပြားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတိုးတက္ေရး) အဖဲြ႔

(၁) ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အေနာက္ပိုင္း

(၂) ဗိုလ္ေအာင္ခို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္။ ျမစ္ႀကီးနား ေတာင္ပိုင္း
(၃) ဦးဘစိန္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား ေတာင္ပိုင္း
(၄) ဒူဝါတစ္လေတာင္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အေနာက္ပိုင္း

(ဃ) ကခ်င္လူငယ္ (ေပါင္ေယာင္)

(၁) ဒူဝါေဇာ္ရစ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အလယ္ပိုင္း

(၂) ဒူဝါလဝမ္လီ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အေရွ႕ပိုင္း
(၃) ဒူဝါကရိန္ေနာ္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား အလယ္ပိုင္း

ဤကဲ့သို႔ ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံၾကေသာ အဖဲြ႔မ်ားတြင္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္

အဖဲြ႔သည္ အားလံုးေသာအဖဲြ႔မ်ားထက္ အမ်ားဆံုးရရွိၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသား
ကြန္ဂရက္အဖဲြ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ အမတ္မ်ား၏ ယံုၾကည္ခ်က္မွာ ျပည္နယ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ
အာဏာကို မိမိတို႔က ရရွိလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾက၏။ ယံုၾကည္ခဲ့သည့္အေလ်ာက္
ဖဆပလအဖဲမ
႔ြ ွ အေရြးခံေသာ ဖဆပလအမတ္ (၅) ဦးအား ေတြဆ
႔ ၍
ံု မိမတ
ိ ႔ႏ
ို င
ွ ့္ ပူးေပါင္း
ၿပီး အစိုးရဖဲြ႔ရန္ ေစ့စပ္ေတာ့၏။ ျပည္နယ္တြင္ ဖဆပလအဖဲြ႔ဝင္မ်ားသည္လည္း
ေကအင္ စီ အ ဖဲြ ႏ
႔ ွ င့္ သာ ပူးေပါင္း လိုေ ၾကာင္း ၊ ေကအင္ စီ အ ဖဲြ ႔ ၏ ဝါဒလမ္း စဥ္ သ ည္
ဖဆပလ အဖဲခ
႔ြ ်ဳပ္ႀကီးက ခ်မွတ္ေသာလမ္းစဥ္ႏင
ွ ့္ ဝါဒအတိင
ု း္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္
ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရဖဲြ႔ေရးတြင္ ေကအင္စီႏွင့္ ေပါင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပၾက၏။

၁၉၅၂ ခုႏစ
ွ ္ မတ္လတြင္ လႊတ္ေတာ္ႏစ
ွ ရ
္ ပ္လံုးေခၚ၍ ျပည္နယ္အမတ္မ်ားအားလံုး
ရန္ကုန္သို႔ေရာက္လာၾက၏။ ေကအင္စီအမတ္မ်ားသည္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂)
ရက္ေန႔တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုႏွင့္ ေတြ႔ဆံု၍ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ ဖဲြ႔စည္းေရးႏွင့္
ပတ္သက္၍ မိမိတို႔အဖဲြ႔သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္လူထု အမ်ားဆံုးေထာက္ခံ၍ အမတ္
အမ်ားဆံုးရေသာ အဖဲြ႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို
ရသင့္ေၾကာင္း တင္ျပၾကသည္။ သခင္ႏက
ု ေျပာသည္မွာ “ခင္ဗ်ားတိအ
႔ု ဖဲက
႔ြ ို မယံၾု ကည္
၍ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္လည္း က်ဳပ္တို႔အေနႏွင့္ ဆမားဒူဝါကိုပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္
ဥကၠ႒အျဖစ္ ဆက္လက္ခန္ခ
႔ ်င္တယ္။ ခင္ဗ်ားတိလ
႔ု ည္း ျပည္မမွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ပါလီ
မန္အတြင္းဝန္ တေနရာကိယ
ု ပ
ူ ါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ဆမားကို အတိက
ု အ
္ ခံမလုပၾ္ ကပါ
နဲ႔။ ခင္ဗ်ားတို႔ အခ်င္းခ်င္း ညီၫႊတ္ၾကပါ” လို႔ေျပာပါသည္။

ေကအင္စီအမတ္မ်ားက ျပန္ေျပာသည္မွာ “ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ဒီမိုကေရစီတိုင္းျပည္ျဖ

စ္တအ
ဲ့ တိင
ု ္း အမတ္မ်ားရာက အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ရရမယ္မဟုတလ
္ ား။ ယခုေတာ့
အမတ္ (၄) ဦးပဲရတဲ့ ဆမားကို ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ျပန္တင္ေတာ့ ဒီမက
ို ေရစီ က်ပါ့မလား။
က်ေနာ္တို႔အေနႏွင့္က အမတ္အမ်ားဆံုး ရထားတာကတေၾကာင္း၊ ၿပီးေတာ့ ကခ်င္
ျပည္နယ္က အေရြးခံရတဲ့ ဖဆပလ အမတ္ (၅) ဦးကလည္း က်ေနာ္တ႔ႏ
ို င
ွ ့္ ပူးေပါင္းရန္
ေျပာထားၿပီး ျဖစ္တအ
ဲ့ တြက္ က်ေနာ္တအ
႔ို ဖဲက
႔ြ ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ့ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးအာဏာ
ပဲ ရရမယ္” လို႔ျပန္ေျပာပါသည္။ ဒီေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုက “ခင္ဗ်ားတို႔အဖဲြ႔က
အမတ္အမ်ားဆံုးရတာေတာ့ ဟုတပ
္ ါၿပီ။ က်ဳပ္လည္း မျငင္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပည္နယ္က
ဖဆပလအမတ္မ်ားဟာ သူတသ
႔ို ေဘာႏွင့္ လုပလ
္ မ
႔ို ရဘူး။ ဖဆပလ ဌာနခ်ဳပ္က ၫႊန္
ၾကားသည္အ
့ တိင
ု ္းလိက
ု ရ
္ မယ္။ ဖဆပလဌာနခ်ဳပ္ကလည္း တျခားေျပာမွာ မဟုတဘ
္ ူး။
ယခု ငါေျပာတဲ့အတိုင္း ဆမားကိုပဲ ေထာက္ခံဖို႔ ေျပာမွာပဲ” ဟု ျပန္ေျပာလိုက္သည္။

ဒီေနာက္မွာ ေကအင္စီအမတ္မ်ားသည္ ျပည္နယ္မွ ဖဆပလအမတ္ (၅) ဦးဆီ

သြားၿပီး “ဘယ္နဲလ
႔ ဲ။ ခင္ဗ်ားတိ႔ု ဟိုျပည္နယ္မွာတုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တန
႔ို ဲ႔ ေပါင္းမယ္
ဆိတ
ု ယ္မဟုတလ
္ ား။ ယခုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတိက
႔ု ို ဆမားဒူဝါ ကိပ
ု ဲ ေထာက္ခံ
ခိင
ု ္းမယ္ဆပ
ို ါလား” ဟုသြားေျပာၾကသည္။ ျပည္နယ္က ဖဆပလအမတ္ (၅) ဦးသည္
“က်ေနာ္တအ
႔ို ေနႏွင့္ ခင္ဗ်ားတိ႔ု ေကအင္စအ
ီ ဖဲက
႔ြ ို ေထာက္ခခ
ံ ်င္တယ္။ ခင္ဗ်ားတိ႔ႏ
ု င
ွ ့္
ပူးေပါင္းခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဖဆပလဌာနခ်ဳပ္ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
လည္းျဖစ္တဲ့ သခင္ႏုရဲ့အမိန္႔ကိုေတာ့ ဘယ္လြန္ဆန္ႏိုင္မလဲ” ဟုျပန္ေျပာပါသည္။

ဒါေၾကာင့္ေနာက္ဆံုးတြင္ “ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ေရြးေကာက္လက

ို တ
္ ဲ့ လူထက
ု ယ
ို စ
္ ား
လွယ္မ်ား၏ ဆႏၵအရ မဟုတ္ပါလား။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္တဲ့သူရဲ့ ဆႏၵအတိုင္းပါလား”
လိ႔ု ဝမ္းနည္းစြာႏွင့္ ေကအင္စအ
ီ မတ္မ်ားသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္တင
ြ ္ အတိက
ု အ
္ ခံအဖဲ႔ြ
ျဖစ္လာရေပသည္။ မေရွးမေႏွာင္းေသာအခ်ိန္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရအျဖစ္
ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္သည္ အစိုးရဖဲြ႔စည္းႏိုင္ေတာ့သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
သခင္ႏက
ု ေကအင္စီေခါင္းေဆာင္မ်ားအား သူ၏ ပါလီမန္အတြင္းဝန္ရာထူး တေနရာ
ယူ၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ေကာင္စတ
ီ င
ြ လ
္ ည္း ေကာင္စသ
ီ ဘာပတိယရ
ူ န္ တိက
ု တ
္ န
ြ ္းခဲသ
့ ည္။
ဆမားဒူဝါ ကို ဝိုင္းဝန္းေထာက္ခံရန္ နားခ်ခဲ့သည္။

ေကအင္စအ
ီ မတ္မ်ားအေနႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အမိန႔္
ရွခ
ိ သ
ဲ့ လို ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႀကီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး အစစအရာရာ၌ အင္မတန္
ေအာက္က်ေနာက္က်ျဖစ္ခသ
ဲ့ ျဖင့္ ရရွသ
ိ မွ်ေသာ ဘ႑ာေငြမ်ားျဖင့္ ၎လူထအ
ု က်ိဳးျပဳ
လုပင
္ န္းမ်ားကို အျမန္ေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ်င္ၾက၏။ ဆမားဒူဝါအေနႏွင့္ ၎ပထမလုပရ
္ မည့္
အေရးႀကီးေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈခဲ့၍ သူ၏ ယာယီအစိုးရအခ်ိန္တြင္ ေမာ္
ေတာ္ကား တည္ေဆာက္ရန္ စီမံကိန္း၊ ဂ်က္ေလယာဥ္ တည္ေဆာက္ရန္ စီမံကိန္း၊
မီးသေဘၤာ၊ မီးရထားေခါင္းတဲလ
ြ ပ
ု ရ
္ န္စမ
ီ က
ံ န
ိ ္း၊ ေရႊတူးရန္ ေငြတူးရန္ စီမက
ံ န
ိ ္းမ်ားကိသ
ု ာ
ပထမ ခ်ခဲ့၏။

ဤကိစၥမ်ားေၾကာင့္ ေကအင္စီအဖဲြ႔သည္ ဆမားဒူဝါအား မေထာက္ခံႏိုင္ေၾကာင္း

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏအ
ု ား ေျပာျပခဲရ
့ ာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က “ေအးကြာ ဒါေတြက သူမွားတာပဲ။
သူ႔ရဲ့ ဒီစီမံကိန္းေတြကို ငါရပ္ခိုင္းပါ့မယ္။ ယခုကစၿပီး ခင္ဗ်ားတို႔လိုလားတဲ့ လူထု
အက်ိဳးျပဳ လုပ္ငန္းေတြကို ပထမလုပ္ဖို႔ ငါေျပာျပမယ္” ဟုေျပာ၏။ တဖန္ ေကအင္စီ
အမတ္မ်ားက “ေကာင္းၿပီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ သူစမ
ီ က
ံ န
ိ ္းေတြရပ္ၿပီး တကယ့္ျပည္နယ္ လူထု
အတြက္ ေလာေလာဆယ္ အေရးႀကီးတဲလ
့ ပ
ု င
္ န္းမ်ားကို စတင္လပ
ု မ
္ ယ္ဆရ
ို င္ လုပတ
္ ာ
ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ က်ေနာ္တို႔က ေထာက္ခံမယ္” ဟုကတိေပးထားခဲ့၏။

သို႔ရာတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုသည္ ဆမားဒူဝါ၏ စီမံကိန္းမ်ားကို မရပ္ေစႏိုင္

သည္သာမက ဆမားဒူဝါ၏ (၈) မိင
ု ၊္ မရမ္းကုန္း စက္ရဖ
ံု ြငပ
့္ ဲြတြင္ သခင္ႏသ
ု ည္ ဆမား
ဒူဝါႀကီးအား ဟိမဝႏၲာခ်ီးမြမ္းခန္းဖြင့္ေတာ့သည္။ ေကအင္စအ
ီ မတ္မ်ား အေနႏွငက
့္ ား
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုသည္ အေျပာတမ်ိဳး၊ အလုပ္တမ်ိဳးဟူ၍ ဤအခါက စသိခဲ့သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ထက္ ပိုမိုဆိုးေသာကိစၥ ရွိပါေသးသည္။ ၎မွာ အျခားမဟုတ္။

“ခ်င္း” မ်ားအေရးပင္ ျဖစ္သည္။ “ခ်င္းေတာင္” သည္ ျပည္နယ္မဟုတ္ဘဲ ျပည္မတြင္
ပါဝင္ေသာ “ဝိေသသတိင
ု ္း” တခုျဖစ္သည္။ ထို ၁၉၅၁-၁၉၅၂ အေထြေထြေရြးေကာက္
ပဲႀြ ကီးတြင္ ခ်င္းေတာင္၌ အေရြးခံရေသာႏိင
ု င
္ ံေရးအဖဲ႔ြ ႏွစခ
္ ရ
ု ခ
ွိ သ
ဲ့ ည္။ ဦးဇာရဲလ်ံ ေခါင္း
ေဆာင္ေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္အဖဲြ႔သည္ အမတ္ (၁ဝ) ဦးရ၍ စစ္ဗိုလ္ထြက္
ကပၸတိန္မန္းတံုႏံုးက သူႏွင့္ေပါင္း အမတ္ (၂) ဦးသာရရွိခဲ့သည္။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္အေနႏွင့္ သူတို႔သည္ အမတ္အမ်ားဆံုးျဖစ္၍ ခ်င္းေရး

ရာဝန္ႀကီးကို သူတို႔ရႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ခ်က္ႀကီးႀကီးျဖင့္ ရန္ကုန္ဆင္းလာၾက၏။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုႏင
ွ ့္ ေတြ႔ေသာအခါ ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြနဂ
္ ရက္ အဖဲမ
ြ႔ ်ားသည္ သူတ႔ို
က အမတ္အမ်ားဆံုးရရွိ၍ လူထုဆႏၵအမ်ားဆံုး ေထာက္ခံမႈ ရရွိေသာေၾကာင့္ မိမိတို႔
အဖဲြ႔သာလွ်င္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီးကိုရ၍ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ကိုင္ရ
မည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို တင္ျပၾက၏။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏက
ု “ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြနဂ
္ ရက္၏
အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္ ဇာရဲလ်ံသည္ အသက္ငယ္ေသးသည္။ အိမ္ေထာင္မရွိေသးဘူး။
ႏိုင္ငံေရးဗဟုသုတ မရွိေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ လက္မခံႏိုင္ပါ။ ကပၸတိန္
မန္းတံုႏံုးကိုသာ ဝန္ႀကီးေပးမည္” ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ေျပာလိုက္၏။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္အမတ္မ်ားကလည္း “ထိုသို႔လုပ္ျခင္းမွာ ဒီမိုကေရစီ

မက်ေၾကာင္း၊ အမတ္မ်ားရာအဖဲသ
႔ြ ာလွ်င္ ဝန္ႀကီးျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆႏၵအရ
မဟုတ္ဘဲ လူထု၏ဆႏၵအရသာ ျဖစ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာေသာအခါ သခင္ႏုက
“မင္းတို႔ဘာနားလည္သလဲ တိတ္ပါ” ဟုေငါက္ငမ္းခဲ့၏။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏအ
ု ေနႏွင့္ အမတ္ (၂) ေယာက္သာရွိေသာ ကပၸတန
ိ မ
္ န္းတံုႏံုးကို
ဝန္ႀကီးခန္႔လွ်င္ အရုပ္ဆိုးမည္ဟု ျမင္ေသာအခါ ညီၫႊတ္ၿပီးသားျဖစ္ေသာ ခ်င္းအမ်ိဳး
သားကြန္ဂရက္အဖဲြ႔မွ ဦးရွိန္ထန္းကို တိတ္တဆိတ္ေခၚယူ၍ ဝန္ႀကီးေနရာႏွင့္ေတာ့
ခင္ဗ်ားပဲ သင့္ေတာ္တယ္။ ခင္ဗ်ားက အသက္လည္းႀကီးၿပီး၊ ဗဟုသတ
ု လည္း ရွတ
ိ ယ္
ဟု အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပ၍ ခဲြထုတ္ခဲ့၏။ ထိုအခါ ညီၫႊတ္ၿပီးသား ခ်င္းအမ်ိဳးသား
ကြနဂ
္ ရက္အဖဲသ
႔ြ ည္ ႏွစ္ျခမ္းကဲသ
ြ ြားခဲ၏
့ ။ ကဲလ
ြ ာေသာအခါ ဦးရွန
ိ ထ
္ န္းကို ခ်င္းေရးရာ
ဝန္ႀကီး ခန္ခ
႔ ၏
ဲ့ ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏ၏
ု “အခဲအ
ြ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရးစနစ္” သည္ ဤတြင္ေအာင္ျမင္
သြား၏။

သို႔ရာတြင္ ဝန္ႀကီး ဦးရွိန္ထန္းဘက္မွ အမတ္ဦးေရနည္း၍ ဦးဇာရဲလ်ံဘက္မွ

အမတ္မ်ားသျဖင့္ ေကာင္စတ
ီ င
ြ ္ အလုပလ
္ ပ
ု လ
္ ႔ို မျဖစ္ေသာအခါ အခ်ိနမ
္ ၾကာမီအတြင္း
ဦးရွိန္ထန္းကို ျပည္မအျခားဌာနတခုေပး၍ ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္အဖဲြ႔၏ ေခါင္း
ေဆာင္ ဇာရဲလ်ံကိုပင္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီး ခန္႔ေပးရ၏။

ခ်င္းႏွင့္ ကခ်င္ကသ
ို ာ ဤသိလ
႔ု ပ
ု သ
္ ည္ မဟုတပ
္ ါ။ ကရင္ကလ
ို ည္း ထိထ
ု က္ပမ
ို ဆ
ို ိုး
ရြားေအာင္လပ
ု ခ
္ ၏
ဲ့ ။ ကရင္ျပည္နယ္သည္ ၁၉၅၄ ခုႏစ
ွ ္ ဇြနလ
္ (၁) ရက္ေန႔မွာ ျပည္နယ္
ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ကရင္ျပည္နယ္ ျဖစ္ေပၚလာသည္ႏင
ွ ့္ တၿပိဳင္နက္ ကရင္ျပည္နယ္တင
ြ ္
ကရင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေခၚ ကရင္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ခန္႔အပ္ရေပမည္။ ကရင္ျပည္နယ္
ဥကၠ႒ ခန္အ
႔ ပ္ရာ၌ ကရင္ျပည္နယ္မွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား
ထဲက ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ေယာက္ကို ေရြးခ်ယ္ခန္ထ
႔ ားရေပမည္။ အေျခခံဥပေဒကလည္း
ထိုသို႔ခြင့္ျပဳထား၍ ထိုသို႔မွသာလွ်င္ သဘာဝက်ေပမည္။
 သိရ
႔ု ာတြင္ ထိသ
ု မ
႔ို ဟုတဘ
္ ဲ ကရင္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ေနရာတြင္ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသမွ
အေရြးခံရေသာ ဦးေအာင္ပကို ကရင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ခန္႔ခဲ့
သည္။ ဤသိလ
႔ု ပ
ု ရ
္ ာတြင္ ကရင္ျပည္နယ္လထ
ူ သ
ု ည္ လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္ကယ
ို စ
္ ား
လွယမ
္ ်ားသည္ လည္းေကာင္း မေက်နပ္၍ ကန္က
႔ က
ြ ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ အလုပ္
လုပ၍
္ မျဖစ္ေတာ့မွ ဦးေအာင္ပကို ေခၚယူၿပီး ျပည္မတြင္ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနေပး၍
ကရင္ျပည္နယ္မွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခဲ့ေသာ ေဒါက္တာ ေစာလွထြန္းကို ကရင္
ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ခန္႔ခဲ့သည္။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုသည္ ျပည္နယ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ လူမ်ိဳးစုကိုယ္စားလွယ္

မ်ားႏွင့္ ေတြသ
႔ ည္အခါတိင
ု ္း မင္းတိအ
႔ု ားလံုးကို ငါခ်စ္ပါတယ္။ သနားပါတယ္။ မင္းတိ႔ု
အေပၚမွာ ေသြးခဲြစနစ္ (Divide and Rule) ကိုသံုးၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူးဟု
မၾကာခဏေျပာေလ့ရွိေသာ္လည္း တကယ့္လက္ေတြ႔က်ေသာအခါ ညီၫႊတ္ၿပီးသား
ျပည္နယ္သားမ်ား၊ ညီၫတ
ႊ ၿ္ ပီးသား လူနည္းစုမ်ားကို ကဲၿြ ပဲေအာင္ ဖန္တီးေပးခဲသ
့ ည္။
ဒီမိုကေရစီအစစ္ကို မေပးဘဲ "ဝါမိုကေရစီ" ကိုသာ ေပးခဲ့၏။

jynfe,frsm;udk zsufqD;vdkaom OD;Ek

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုသည္ ျပည္နယ္ႏွင့္ လူနည္းစုမ်ားကို အားေပး၍ ေျမေတာင္
ေျမာက္ေပးရမည့္အစား၊ ျပည္နယ္မ်ားကို တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေအာင္ လုပ္ရမည့္အစား
ျပည္နယ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးခ်င္သည္စ
့ ကား၊ ျပည္နယ္မ်ားကို မထားခ်င္သည္စ
့ ကားမ်ားကို
ပါလီမန္ထမ
ဲ ွာေရာ၊ ပါလီမန္အျပင္မွာပါ ေျပာခဲသ
့ ည္။ ပါလီမန္မွာ ေျပာေသာစကားတြင္
ေအာက္ပါစကားတရပ္ကို သက္ေသအျဖစ္ ျပရေသာ္ -

၁၉၅၇ ခုႏစ
ွ ္ မတ္လ (၇) ရက္ေန႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဥးီ ႏု၏ မိနခ
႔္ န
ြ ္းထဲမွ ေကာက္ႏတ
ု ခ
္ ်က္တခု

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေနၿပီး ယခု ရခိုင္ျပည္ကို ဦးထြန္းလွျဖဴတို႔ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္

ေဆြမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ အမတ္မင္း ဦးေက်ာ္မင္းတိရ
႔ု ဲ့ အဖဲက
႔ြ လိလ
ု ားတဲ့ ရခိင
ု ္ျပည္ကို
ျပည္နယ္အျဖစ္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေပးတဲ့ဥစၥာဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြကို မုန္းလို႔
မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ပထမအေနႏွင့္ အစီရင္ခံခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆို
လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္အမွန္အတိုင္းေျပာရလွ်င္ ျပည္နယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာဟာ ေကာင္းတဲ့
ဥစၥာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္နယ္ကို ေရွးဦးစြာပထမ ကၽြန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္ျပဳ
လႊတ္ေတာ္မွာ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္ အစရွတ
ိ ဲ့ ျပည္
နယ္ေတြကို ေပးစဥ္တုန္းက ကၽြန္ေတာ့္မိန္႔ခြန္းကို ျပန္ၾကည့္ပါ။ ဒီလို ျပည္နယ္
 ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေပးရတယ္ဆတ
ို ာဟာ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို သေဘာက်လြန္းလိ႔ု
ေပးတာ မဟုတ္ပါဘူး”

ဤအတိင
ု ္း ပါလီမန္မွာေျပာၿပီးေနာက္ ၁၉၅၈ ခုႏစ
ွ ္ ဧၿပီလ (၈) ရက္ေန႔ ေမာ္လၿမိဳင္
၌ က်င္းပသည့္ မြန္ညီလာခံတြင္ မြန္ရာမညအမ်ိဳးသားမ်ားက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အား ဂုဏ္
ျပဳေသာ လက္ဖက္ရည္ပဲြထဲတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာသည့္အခါမွာလည္း -

“မြနအ
္ မ်ိဳးသားမ်ားဟာ မြန္ျပည္နယ္လခ
ို ်င္ၾကတယ္။ ျပည္နယ္ဆတ
ို ာ မေကာင္း
ပါဘူး။ ျပည္နယ္ဆတ
ို ာ အိမ္ေနာက္ေဖးႏွင့္ တူပါတယ္။ မီးဖိုေခ်ာင္ေလာက္ႏင
ွ ့္
သာ တူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မြနအ
္ မ်ိဳးသားမ်ားဟာ ျပည္နယ္ကို မလိခ
ု ်င္ၾကပါနဲ”႔
လို႔ေျပာခဲ့ပါသည္။

ဤသိ႔ု ျပည္နယ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးလိသ

ု ည့္ စကားကိုေျပာေသာ ဦးႏုသည္ လက္ေတြ႔
အားျဖင့္ ဘာလုပသ
္ လဲဆလ
ို ွ်င္ ျပည္နယ္ေတြ စိတပ
္ ်က္လာေအာင္ လုပပ
္ ါသည္။ ျပည္
နယ္ေတြဟာ ႀကီးပြားေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္
ေရးမ်ား တိုးတက္လာရန္အတြက္ ေငြလိုပါသည္။ ေငြမ်ားမ်ားရမွ အလုပ္မ်ားမ်ားလုပ္
ႏိင
ု ၿ္ ပီး ျပည္နယ္ေတြ တိုးတက္မည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏသ
ု ည္ ျပည္နယ္ေတြ
အလုပ္မ်ားမ်ား မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ေထာက္ပံ့ေၾကး နည္းနည္းသာ ေပးပါသည္။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏု လက္ေအာက္တင
ြ ္ ခန္ထ
႔ ားသည့္ ျပည္နယ္မ်ား ေထာက္ပံ့ေရး
ဘုတ္အဖဲြ႔ ဆိုသည္မွာလည္း အဓိပၸာယ္မရွိေသာ ဘုတ္အဖဲြ႔သာျဖစ္ပါသည္။ မည္သို႔
အဓိပၸာယ္မရွသ
ိ နည္း ဆိလ
ု ွ်င္ ဘုတအ
္ ဖဲဆ
႔ြ သ
ို ည္မွာ အဖဲဝ
႔ြ င္လႀူ ကီးမ်ား အားလံုး ေဆြး
ေႏြးခြင့္ရွိၿပီး မိမိတို႔၏ ထင္ျမင္ရာ၊ ယံုၾကည္ရာမ်ားကို တင္ျပၿပီး ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ခြင့္ရွိရ
ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ သခင္ႏုက ခန္႔ထားေသာ ျပည္နယ္မ်ားေထာက္ပံ့ေၾကးေပးေရး
ဘုတ္အဖဲြ႔မွ အဖဲြ႔ဝင္မ်ားအျဖစ္ႏွင့္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား၊ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားဌာန
အတြင္းဝန္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တႏွစ္တခါဘတ္ဂ်က္လုပ္သည့္အခ်ိန္
တြင္ ေခၚယူၿပီး ဒီႏွစ္ေငြ ဒီေလာက္ပဲပိုပါတယ္။ ဒါကို အခ်ိဳးက်ေဝယူၾကပါ ဆိုတာ
ေလာက္သာ ၾကားနာရၿပီး၊ ၎သူတ႔ေ
ို ပးေသာေငြကို ျပည္နယ္မ်ားမွ “ရွမ္း (၅)၊ ကခ်င္
(၁)၊ ကရင္ (၂)၊ ကယား (၁)” အခ်ိဳးအစားအတိုင္း ေဝယူၾကၿပီး ျပန္ၾကရပါသည္။
ျပည္နယ္ေတြက ေထာက္ပံ့ေၾကးမေလာက္သည္အ
့ ေၾကာင္း၊ထပ္တိုးေပးဖိသ
႔ ု င့္ေၾကာင္း
ေျပာေသာအခါ ဘာမွျပန္ေျပာေဖာ္မရဘဲ တံုးတိတိ ျဖစ္သြားတတ္ပါသည္။

ဤကား တႏွစတ
္ ည္းမဟုတပ
္ ါ။ လြတလ
္ ပ္ေရးရသည့္ႏစ
ွ မ
္ စ
ွ ၿပီး ဖဆပလ ကဲသ
ြ ည္
အထိ (၁ဝ) ႏွစလ
္ ံုးလံုး ျဖစ္ခပ
ဲ့ ါသည္။ ဘုတအ
္ ဖဲက
႔ြ ို ေျပာလိဘ
႔ု ာမွထူးျခားျခင္း မရွသ
ိ ည့္
အခါတြင္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏဆ
ု ီ သြားၾကပါသည္။ ခ်ဥ္းကပ္ၾက
ပါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ မထူးျခားပါ။ ျပည္နယ္မ်ားေထာက္ပံ့ေၾကးေပးဖိ႔ု ေတာင္းဆိုေသာကိစၥ
ေျပာဖို႔ ခ်ိန္းသည့္အခါတိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အႀကိဳက္ ေဖာ္လံဖား ေျပာတတ္ေသာ ဥပေဒ
ပါရဂူ အမည္ခမ
ံ ်ား၊ ဂဏန္းပါရဂူ အမည္ခမ
ံ ်ားကို ေခၚထားၿပီး တျပားမွ မရထိက
ု ္ေအာင္၊
တနည္းအားျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ားကပဲ ျပည္မကို ေငြေပးရန္လိုေအာင္ ဂဏန္းေတြ အမ်ား
ႀကီး ဟိတ
ု ြက္ျပ၊ ဒီတြက္ျပျဖင့္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား ေခါင္းမူးေအာင္လပ
ု ၿ္ ပီး ႀကိမ္းလႊတ္
လိုက္ပါသည္။

“မင္းတိျ႔ ု ပည္နယ္ရၿပီပ၊ဲ ျပည္နယ္ေတြေပးၿပီပ၊ဲ မင္းတိဘ

႔ ု ာသာ အခြနေ
္ တာ္ေကာက္
ၿပီး အလုပလ
္ ပ
ု ပ
္ ါလား။ မင္းတိက
႔ု ို အခြန္ေတာ္ေကာက္ဖ႔ို အခြန္ေတာ္စာရင္းေတြ
လုပ္ေပးၿပီးၿပီပ။ဲ ဘာေၾကာင့္ လက္ဝါးသာ လာလာခံၿပီး ေတာင္းၾကသလဲ။ သြား
… မင္းတို႔ကို ေပးစရာမရွိဘူး”

ဤကား ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏု၏ ျပည္နယ္မ်ားအေပၚ ခ်စ္ပါသည္၊ ၾကင္နာပါသည္

ဆိေ
ု သာ စကား၏အဓိပာၸ ယ္ကုိ ေပၚလြငေ
္ စေသာ စကားရပ္ျဖစ္ပါသည္။ သူတ၏
႔ုိ တြက္
ျပပံု တြက္ျပနည္းမွာ လူဦးေရႏွင့္ နယ္ေျမဧရိယာတြက္ၿပီး -

“မင္းတိ႔ျု ပည္နယ္ေတြဟာ ဥပမာ သိန္းေပါင္း (၅ဝ) သာရသင္တ

့ ယ္။ ျပည္မႏွင့္
ျပည္မအားလံုးဆိင
ု တ
္ ဲ့ ဘံလ
ု ပ
ု င
္ န္း၊ ဗဟိလ
ု ပ
ု င
္ န္းျဖစ္တဲ့ ပါလီမန္စရိတ၊္ သမၼတ
စရိတ္၊ ႏိုင္ငံျခားစရိတ္၊ ကာကြယ္ေရးစရိတ္တို႔အတြက္ ျပည္နယ္မ်ားမွ သိန္း
ေပါင္း (၁ဝဝ) ေပးရမယ္။ ဒီေတာ့ မင္းတို႔ျပည္နယ္ေတြဆီက လံုးဝမေတာင္း
ဘဲနဲ႔ ျပည္မကသာ အၿမဲေပးေနရတယ္” စသည္ျဖင့္ တြက္ျပတတ္ပါသည္။

ျပည္နယ္မ်ားအေနႏွင့္ ျမင္သည္ကေတာ့ ျပည္မႀကီးေရာ၊ ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးက

ပါ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေငြမ်ား ျပည္မမွာ ရွိပါသည္။ ကၽြန္းသစ္ ေရာင္းရသည့္ေငြ၊ ဆန္စပါး
ေရာင္းရသည့္ေငြ၊ ပင္လယ္အေကာက္ခန
ြ ၊္ ကုန္းအေကာက္ခန
ြ ၊္ အျမတ္ေတာ္ေၾကးခြန္
စသည္တို႔မွာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးတခုလံုးႏွင့္ ဆိုင္ပါသည္။ ၎ဘံုေငြထဲမွ အထက္က
ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဗဟိလ
ု ပ
ု င
္ န္းမ်ားအတြက္ ႏႈတၿ္ ပီး၊ က်န္သည့္ေငြမ်ားကို ျပည္မႏွင့္ ျပည္
နယ္မ်ား အခ်ိဳးက်တြက္ေပးပါ။ ထုသ
ိ ႔ို ေပးေသာေငြ မေလာက္သျဖင့္ ျပည္မ၏ အပံထ
ု မ
ဲ ွ
ေပးရသည့္ေငြကသာ ေထာက္ပံ့ေၾကးမည္ပါသည္။ ယခုေတာ့ ဤသိမ
႔ု ဟုတဘ
္ ဲ ေပးဖိ႔ု
လံုးဝမရွိေအာင္ တြက္ျပသည္န
့ ည္းႏွင့္ တြက္ျပေနျခင္းသည္ နည္းမွနလ
္ မ္းမွနမ
္ ဟုတပ
္ ါ။

အထက္ကေရးခဲသ
့ ည့္ ကၽြန္းသစ္ေရာင္းရေငြ ဆိရ
ု ာမွာလည္း ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ သစ္ထတ
ု ္
လုပ္ေရးအဖဲြ႔က ႏိုင္ငံျခားေရာင္းလိုက္သည့္ ကၽြန္းသစ္မ်ားထဲမွ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္း
ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္မွ အေျမာက္အမ်ားပါသည္။ ႏိင
ု င
္ ံျခားကို ထုတ္ေရာင္းသည့္
ကၽြန္းသစ္မ်ားထဲတင
ြ ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ (၇ဝ) ရာခိင
ု ္ႏန
ႈ ္း ပါခဲသ
့ ည္။ ဆန္စပါးမွာလည္း
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာက္ပဲသီးႏွံ ေရာင္းဝယ္ေရးဘုတ္အဖဲြ႔မွ ထုတ္ေရာင္းသည့္ အထဲတြင္
ျပည္နယ္မ်ားမွဆန္စပါးလည္းပါပါသည္။ ထိ႔ျု ပင္ အေကာက္အခြနမ
္ ်ားထဲမွာႏိင
ု င
္ ံ ျခားမွ
ဝင္လာသည့္ ကုနပ
္ စၥည္းမ်ားကို ဝယ္သသ
ူ ည့္ လူတင
ို ္းလူတင
ို ္း အေကာက္ခန
ြ ္ ေဆာင္
ရပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုလွ်င္ ကုန္သည္က ပစၥည္းမ်ားကို ေရာင္းသည့္ အခါမွာ
ဆိပက
္ မ္းအေရာက္ တန္ဖိုးအေပၚမွာ အေကာက္ခန
ြ ထ
္ ည္၊့ သူရ
႔ ဲ့ အျမတ္ထည္ၿ့ ပီး တင္
ေဆာင္ခ၊ ကူလခ
ီ တိ႔ု အကုနထ
္ ည္တ
့ က
ြ ၿ္ ပီး ေရာင္းလိက
ု ္ျခင္းသာျဖစ္သည္။ သိ႔ေ
ု ၾကာင့္
ႏိင
ု င
္ ျံ ခားမွလာသည့္ ကုနပ
္ စၥညး္ မ်ားကို ဝယ္ယေ
ူ သာ ျပည္နယ္သားတိင
ု း္ က အေကာက္
ေတာ္ေဆာင္ေနရပါသည္။ ယခုေတာ့ တႏွစတ
္ ႏွစက
္ ို ျပည္နယ္ထသ
ဲ ႔ို ျဖန္႔ျဖဴးလိက
ု သ
္ ည့္
ႏိုင္ငံျခားကုန္မ်ားအေပၚတြင္ တြက္ၾကည့္လွ်င္ ဘယ္နည္းမလဲ။ အျမတ္ေတာ္ခြန္ ဆို
ရာမွာလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ ယခင္အဂၤလပ
ိ လ
္ က္ထက္ ကတည္းက တေျပးတည္း
ေဆာင္ေနရပါသည္။

ဒါေတြ ဒါေတြေၾကာင့္ ျပည္နယ္မ်ားဟာလည္း အလကားသက္သက္ ေတာင္းေန

ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေတာင္းသင့္ေတာင္းထိုက္လို႔ ေတာင္းျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ျပည္နယ္
မ်ား၏ အခြန္ေတာ္စာရင္းကို ၾကည္လ
့ က
ို သ
္ ည္အ
့ ခါမွာ အဓိကအားျဖင့္ (၁) လယ္ခန
ြ ၊္
(၂) ေျမခြန္၊ (၃) အင္းခြန္၊ (၄) ကူးတို႔ခြန္၊ (၅) ယစ္မ်ိဳးခြန္၊ (၆) သစ္ေတာခြန္ ဟူ၍
အေသအခ်ာစာရင္းျပႏိင
ု သ
္ ည္မွာ ဤ (၆) မ်ိဳးသားရွပ
ိ ါသည္။ က်န္သည္အ
့ ခြနမ
္ ်ားမွာ
မေျပာပေလာက္သည့္ အေသးအဖဲြမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤအခြန္ေတာ္ (၆) မ်ိဳးကို
တခုခ်င္းစီဆန္းစစ္လိုက္သည့္အခါမွာလည္း ယခုအေျခအေနအရ အားကိုးအားထား
ျပဳႏိုင္ေလာက္သည့္ အခြန္ေတာ္ တခုမွမရွိပါ။

ျပည္နယ္မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေတာင္ေပၚေဒသမ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ လယ္

ခြန္လည္း မ်ားမ်ားစားစား မရႏိုင္ပါ။ ျပည္နယ္ေတြမွာ ေျမကေပါ၊ လူထုက နည္းေန
သည္အ
့ တြက္ ေျမတန္ဖိုး မရွပ
ိ ါ။ ေျမခြန္ေဆာင္ႏင
ို ္ေအာင္ ေျမကိအ
ု သံုးခ်ျခင္း နည္းပါး
သည့္အတြက္ ေျမခြန္ကလည္း ေမွ်ာ္လင့္စရာ မရွိပါ။ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ေတာင္ေပၚ
ေဒသျဖစ္သည့္အတြက္ အခြန္ေတာ္ေကာက္ခံႏိုင္ေအာင္ ငါးရွိေသာ အင္းမ်ားလည္း
မရွပ
ိ ါ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ အင္းခြနလ
္ ည္း ေျပာပေလာက္ေအာင္ မရွပ
ိ ါ။ ျပည္နယ္သူျပည္နယ္
သားမ်ားသည္ ဆင္းရဲသည္လ
့ က
ူ မ်ားေနသည္အ
့ တြကသ
္ စ္ပင္ကခ
ို တ
ု ၊္ ကိယ
ု ့္ေလွကယ
ုိ ္
ထြငး္ ၊ ဝါးေတြကခ
ုိ တ
ု ္ ကိယ
ု ေ
့္ ဖာင္ကဖ
ုိ ၿ႔ြဲ ပီး ကူးၾကသည္အ
့ တြက္ ကူးတိခ
႔ု န
ြ ေ
္ ကာက္ႏင
ုိ ္
ေအာင္ ကူးတိလ
႔ု ည္း ရွာမွရွားပါသည္။ ျပည္နယ္မ်ား၌ ေတာင္တန္းသားမ်ားက မိမတ
ိ ႔ို
၏ဘာသာဘာဝ၊ ဓေလ့ထံုးစံအရအရက္ခ်က္ျခင္း၊ အရက္ထားျခင္းမ်ားကို ဓေလ့ထံုးစံ
ဥပေဒကခြငျ့္ ပဳထားသျဖင့္ အခြနေ
္ ကာက္ႏင
ုိ ေ
္ အာင္ အရက္ေသစာမ်ားကိလ
ု ည္းေရာင္း
ဝယ္ေဖာက္ကားျခင္းမလုပ္ႏိုင္ပါ။သစ္ခြန္တခုသာလွ်င္ အနည္းငယ္ရႏိုင္ပါသည္။
 ဥပမာ - ကခ်င္ျပည္နယ္တင
ြ ္ ဤအခြနမ
္ ်ားကို အစြမ္းကုန္ေကာက္လက
ို သ
္ ည္အ
့ ခါ
တြင္ သိန္းေပါင္း (၅ဝ) ေလာက္ရပါသည္ ဆိုပါစို႔။ ပညာေရးတခုတည္းမွာပင္ အသံုး
စရိတ္က သိန္းေပါင္း (၃ဝ) ေက်ာ္ (၄ဝ) ခန္႔ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္လွ်င္ အျခား က်န္းမာ
ေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရး၊ လယ္ယာစိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရး၊ သစ္ေတာျပဳစုေရးတိက
႔ု ို မည္သ႔ို
ေဆာင္ရြက္ပါမည္နည္း။ အေတာ္ပင္ အခက္ေတြ႔ေနရပါသည္။ ဤသို႔ ျပည္နယ္မ်ား
သည္ လုပခ
္ ်င္တင
ို ္း မလုပ္ႏင
ို ၍
္ အခက္အခဲေတြလ
႔ ာလွ်င္ စိတပ
္ ်က္ၿပီး ျပည္နယ္ မလို
ခ်င္ဘ၊ဲ ျပည္နယ္ဖ်က္သမ
ိ ္းခ်င္လာေအာင္ သခင္ႏအ
ု စိုးရက ျပည္နယ္ေထာက္ပ့ံ ေၾကး
နည္းနည္းသာေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ျပည္နယ္မ်ားကိုေပးေသာ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားကို ေပါင္းလိက

ု သ
္ ည္အ
့ ခါမွာ ျပည္မ
ဝန္ႀကီးဌာနတခု၏ လက္ေအာက္မွာရွိေသာ ဌာနခဲြေလးတခုေလာက္တြင္ သံုးသည့္
ေငြေလာက္မွ် မရွိပါ။ ဥပမာ ၁၉၅၇-၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္စာရင္းကို ၾကည့္ရာတြင္
ျပည္မမွ ရဲအဖဲ၏
႔ြ သာမန္အသံုးစရိတက
္ က်ပ္ေငြေပါင္း (၁၃၃ဝ,ဝ၉,ဝဝဝ) ျဖစ္ပါသည္။
မ တည္ေငြရင္းဟာ က်ပ္ေငြေပါင္း (၂၉၃,၇ဝ,ဝဝဝ) ျဖစ္ပါသည္။ သာမန္ အသံုးစရိတ္
ႏွင့္ မတည္ေငြရင္းေပါင္းလိုက္သည့္အခါ က်ပ္ေငြေပါင္း (၁၆၂၃,၇၉,ဝဝဝ) ျဖစ္ပါ
သည္။ ျပည္မပညာေရးဌာန၏ အသံုးစရိတက
္ ို ၾကည့္ျပန္လွ်င္ သာမန္အသံုး စရိတက
္
သိန္းေပါင္း ၁၁၈၂ (၁၁၈၂,၇၅,ဝဝဝ) ႏွင့္ မတည္ေငြရင္း သိန္းေပါင္း ၃၇ (၃၇,ဝဝ,ဝဝဝ)
စုစုေပါင္း သိန္းေပါင္း ၁၂၁၉ (၁၂၁၉,ဝဝ,ဝဝဝ) ျဖစ္ပါသည္။

၎ႏွစ္မွာ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားကို ေထာက္ပံ့သည့္ေငြသည္ အားလံုးအတြက္

သိန္းေပါင္း ၃ဝ၈ (၃ဝ၈,ဝဝ,ဝဝဝ) သာျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ဂ်ပန္စစ္ေလ်ာ္ေၾကး
ေငြ ထည့္တြက္ေပးထားသျဖင့္ ယခုေလာက္ မ်ားရျခင္းျဖစ္သည္။ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း
သည္ နယ္ေျမအက်ယ္အဝန္းအားျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ တဝက္မွ် မရွပ
ိ ါ။ ကခ်င္ျပည္
နယ္သည္ ၃၃,၉ဝ၃ စတုရန္းမိုင္ရွိၿပီး၊ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းသည္ ၁၂,၇၆၃ စတုရန္းမိုင္
သာ ရွိပါသည္။ လူဦးေရအားျဖင့္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ ၅၇၇,၈ဝ၃ ရွိၿပီး၊ ခ်င္း
ဝိေသသတိုင္းသည္ လူဦးေရ ၂၃ဝ,၁၁၅ သာရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ခ်င္းေတာင္သည္
ျပည္နယ္မယူဘဲ ျပည္မထဲပါဝင္ေနသည့္အတြက္ ခ်င္းေတာင္အား တႏွစ္တႏွစ္ ေပး
သည့္ေငြသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို ေပးေသာေငြထက္ မ်ားပါသည္။

ဤသိ႔ ု ျပည္နယ္မ်ားကို စိတပ

္ ်က္ေအာင္လပ
ု သ
္ ည္သာမက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏသ
ု ည္
၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔မွာ က်င္းပေသာ ဝန္ႀကီးအဖဲြ႔အစည္းအေဝးတြင္ ျပည္
နယ္ဥကၠ႒မ်ား ျပည္နယ္မ်ား၏ ဘ႑ာေရးအာဏာကို ရုပ္သိမ္းၿပီး ျပည္မကို ျပန္အပ္
ရန္ ေျပာခဲ့ပါသည္။ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားသည္ ခ်က္ခ်င္းႀကီး မည္သို႔ျပန္ေျပာရမည္
မသိသည့္အတြက္ အခ်ိန္ေပးပါဟူ၍ အခ်ိန္သာေတာင္းၿပီး ထြက္လာခဲ့ၾကပါသည္။
ေနာက္တေန႔တင
ြ ္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားအားလံုးသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ဝန္ႀကီး၏ ရံုးခန္းတြင္
စည္းေဝးတိုင္ပင္ၿပီးလွ်င္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏စကားကို ျပန္ၾကားရန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ အရင္း
အႏွီးဆံုးျဖစ္သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ဝန္ႀကီး စဝ္ခြန္ခ်ိဳကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီလႊတ္လိုက္ၿပီး
ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာခိုင္းလိုက္ပါသည္။

ျပည္နယ္မ်ားသည္ ဘ႑ာေရးေပၚမူတည္ၿပီး ျပည္နယ္ေကာင္စီဆိုသည့္ ဥပေဒ

ျပဳျခင္းႏွင့္ ေငြခဲြေဝခြင့္ျပဳေပးတဲ့ ေကာင္စီႏွင့္ ၎ေငြကိုသံုးၿပီး ျပည္သူလူထုရဲ့ ႀကီးပြား
ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးမ်ားကို ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္အတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရဆိၿု ပီး ဖဲထ
႔ြ ား
ၾကပါတယ္။ ဘ႑ာေရးအာဏာ ရုပ္သိမ္းလိုက္သည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ေကာင္စီလည္း
ထားဖိမ
႔ု လိုေတာ့ပါ။ ျပည္နယ္အစိုးရလည္း ထားဖိမ
႔ု လိုေတာ့ပါ။ ထိုေကာင္စီႏင
ွ ့္ အစိုးရ
မရွတ
ိ ာႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ျပည္နယ္ေတြလည္း အလိအ
ု ေလ်ာက္ဖ်က္သမ
ိ ္းၿပီးသား ျဖစ္ပါ
မည္။ ျပည္နယ္ေတြ ဖ်က္သိမ္းလွ်င္ ျပည္နယ္လူထုက ခံမည္မဟုတ္ဘူး။ ဤသို႔ျဖစ္
လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကဲြပ်က္စီးဖို႔သာရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ထို
ျပည္နယ္ေတြ၏ ဘ႑ာေရးအာဏာကို ရုပ္သိမ္းဖို႔ကို မႀကံစည္လွ်င္ ေကာင္းမည္။
က်ေနာ္တအ
႔ို ေနႏွင့္ ယံၾု ကည္သည္မွာ ျပည္နယ္မ်ား တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲမွ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး
တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲမည္။ ျပည္နယ္ေတြႀကီးပြားမွ ျပည္ေထာင္စႀု ကီး ႀကီးပြားမည္။ ျပည္နယ္
မ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္မွာ ၿခံစည္းရိုးပမာ တည္ေနပါသည္။ ၿခံစည္းရိုးမ်ား
ခိုင္မွ ၿခံဟာလံုပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ျပည္နယ္မ်ား၏ ဘ႑ာေရးကို
ဖ်က္သမ
ိ ္းရန္ေျပာသည္စ
့ ကားကို ျပန္ရပ
ု သ
္ မ
ိ ္းသင္ပ
့ ါသည္ဟု ေမတၱာရပ္ခခ
ံ ၾဲ့ ကပါသည္။

ထိအ
ု ခါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏက
ု “ေကာင္းၿပီ၊ တႏွစေ
္ တာ့ ခ်မ္းသာရာရေစ” ဟု တႏွစ္
ေတာ့ ယခင္ကအတိုင္း လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ စကားအတိုင္းဆိုလွ်င္
၁၉၅၈-၁၉၅၉ ခုႏစ
ွ ္ ဘတ္ဂ်က္မစ
ွ ၍ ျပည္နယ္မ်ား၏ ဘ႑ာေရးအာဏာကို ရုပသ
္ မ
ိ ္းၿပီး
ျပည္မကိအ
ု ပ္ဖ႔ျို ဖစ္ပါသည္။ ယခုမွာမူ ဖဆပလ ႏွစ္ျခမ္းကဲသ
ြ ျဖင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏက
ု
ပါလီမန္တြင္ မဲ (၈) မဲမွ်သာ ႏိုင္ထားသည့္အတြက္ သူ႔အားေထာက္ခံေသာ ေတာင္
တန္းသား မဲတခ့်ိဳရွိေသးသျဖင့္ ထိက
ု စ
ိ က
ၥ ို အစမေဖာ္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏု၏ ျပည္နယ္ေတြ ဖ်က္သိမ္းခ်င္ေသာ စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္ေလသည္။

'Drdkua&pDajymif;jyef

ဖဆပလ ႏွစ္ျခမ္းကဲၿြ ပီး ႏု-တင္အပ

ု စ
္ ၊ု ေဆြ-ၿငိမ္းအုပစ
္ ု ဟူ၍ေပၚေပါက္လာရာတြင္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏ၏
ု ျပဳမူေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ်က္မ်ားအေပၚ မေက်နပ္ႏင
ို ၍
္ ကရင္ျပည္နယ္
ဝန္ႀကီးေဒါက္တာ ေစာလွထန
ြ ္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇန္ထာရွငတ
္ သ
႔ို ည္ ရာထူး
မွႏႈတ္ထြက္ခဲ့ၾကၿပီး ေဆြ-ၿငိမ္း အားေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။

ဖဆပလ ကဲြစအခ်ိန္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ေမလ (၁ဝ) ရက္ေန႔၊ ည (၇) နာရီအခ်ိန္တြင္

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုက ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇန္ထာရွင္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ေနအိမ္
သို႔ေခၚယူ၍ “ယခုဖဆပလ ႏွစ္ျခမ္းကဲြခဲ့ၿပီ၊ ဖဆပလ အမတ္ (၁၅ဝ) ရွိတဲ့အနက္မွာ
ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ (၆ဝ) ပဲယမ
ူ ယ္။ (၉ဝ) ကို ေဆြ-ၿငိမ္း ဘက္ေပးလိက
ု မ
္ ယ္။ ကၽြန္ေတာ့္
ဘက္က ပမညတ မဲ၊ ရွမ္းျပည္နယ္မဲ အားလံုး၊ ကရင္ျပည္နယ္မဲ အားလံုး၊ ရခိုင္မဲ
အားလံုးရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တဘ
႔ို က္က အစိုးရဆက္လက္ဖ႔ႏ
ဲြ င
ို မ
္ ွာပဲ။ ခင္ဗ်ား
တိ႔ု ျပည္နယ္ဥကၠ႒ေတြက ကၽြန္ေတာ္က
့ ို ဆက္လက္ေထာက္ခရ
ံ င္ ရာထူးကထြကဖ
္ မ
႔ို လို
ဘူး။ ဒီတင
ို ္းပဲ တည္ၿမဲေနမယ္။ ခင္ဗ်ားဘယ္လသ
ို ေဘာ ရသလဲ” ဟုေမးလိက
ု သ
္ ည္။
ဝန္ႀကီးဦးဇန္ထာရွင္က ျပန္ေျပာရာတြင္ “ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယခုလို ဖဆပလ ကဲြရတာက
ယခုအခ်ိန္မွာ မေတာ္ပါဘူး။ ကဲြလို႔ေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္မဟုတ္ပါ။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္
ေသာင္းက်န္းတဲသ
့ ူေတြ လက္နက္ခ်အလင္းဝင္တအ
ဲ့ ခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ ယခုလို လက္နက္
ခ်ေနတဲ့ အ ခ်ိ န္ မွာ အစိုး ရအဖဲြ ႔ျ ဖစ္ တဲ့ ဖဆပလႀကီး ဟာ ႏွ စ္ျ ခမ္း ကဲြ သြားမယ္ ဆို ရ င္
ေတာက ေမာင္ေသာင္းက်န္းတိလ
႔ု ည္း လက္နက္ခ်အလင္းမဝင္ေတာ့ဘဲ ရပ္တန္သ
႔ ြား
မယ္။ ဒီလိုျဖစ္ျခင္းဟာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမည့္ အခ်ိန္အခါမွာ ၿငိမ္း
ခ်မ္းေရးကို ဟန္တ
႔ ားလိက
ု တ
္ ာနဲ႔ တူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္းပဲ ျပန္လည္ေစ့စပ္ၿပီး
သည္းခံၾကလ်က္ အစိုးရအဖဲြ႔ကို ဖဆပလကေတာင့္ခံထားဖို႔ ေကာင္းတယ္။ အရင္
သံုးေလးႏွစတ
္ န
ု ္းက ကဲခ
ြ ရ
ဲ့ င္လည္း တမ်ိဳးေကာင္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ လာမည့္ေရြးေကာက္
ပဲြႀကီး ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ကဲြၾကရင္ကိစၥမရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အေနႏွင့္
ေရာ၊ ဖဆပလဥကၠ႒အေနႏွင့္ေရာ ျပန္လည္ေစ့စပ္ဖ႔ို ႀကိဳးစားဖိ႔ု အႀကံေပး လိပ
ု ါတယ္”
ဟုေျပာဆို ေမတၱာရပ္ခံခဲ့သည္။ ထိုအခါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုက “ဝန္ႀကီးရဲ့ အႀကံေပး
ခ်က္က ေကာင္းေသာ္လည္း အခ်ိန္ေႏွာင္းခဲ့ၿပီ။ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ား
ဘယ္လလ
ို ပ
ု မ
္ လဲ၊ ဘယ္ဘက္ေထာက္ခမ
ံ ယ္ဆတ
ို ာပဲ ေျပာျပပါ” လိ႔ု ျပန္ေျပာပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဝန္ႀကီးဦးဇန္ထာရွငက
္ “ဒီကစ
ိ က
ၥ က်ေနာ္တေယာက္တည္း ဆံုးျဖတ္လမ
႔ို ျဖစ္
ပါ။ က်ေနာ္မ
့ ာွ အဖဲရ
႔ြ ပ
ိွ ါတယ္။ သူတႏ
႔ ုိ င
ွ ့္ တိင
ု ပ
္ င္ၿပီးမွ ေျပာပါရေစ” လိျ႔ု ပန္ေျပာၿပီး ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္အိမ္မွ ထြက္လာခဲ့သည္။

ေနာက္တရက္ ေမလ (၁၁) ရက္ေန႔ညတြင္တခါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုက ကခ်င္

ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇန္ထာရွင္ကို ေခၚယူၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာဆိုျပန္သည္။ (ဒီ
တႀကိမ္ေခၚရာတြင္ ဆမားဒူဝါ၊ ဒူဝါေဇာ္ရစ္၊ ဗိုလ္ေအာင္ခို တို႔ကိုပါ ေခၚထား၏)။ “ကဲ
ဦးဇန္ထာရွင၊္ မေန႔က က်ဳပ္ေျပာခဲသ
့ လိပ
ု ဲ ခင္ဗ်ားက ကၽြန္ေတာ္တဘ
႔ို က္ကို ေထာက္ခံ
ရင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ေနရာမွာ တည္ၿမဲေအာင္လပ
ု ္ေပးမယ္။ ခင္ဗ်ားမယံမ
ု ွာစိုးလိ႔ု
ခင္ဗ်ားရဲ့ အတိက
ု အ
္ ခံျဖစ္တဲ့ ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္၊ ဒူဝါေဇာ္ရစ္ႏင
ွ ဗ
့္ လ
ို ္ေအာင္ခို တိ႔ု
လည္း ေခၚထားပါတယ္။ အကယ္၍ ခင္ဗ်ားသာ ကၽြန္ေတာ္တဘ
႔ို က္ကို ေထာက္ခရ
ံ င္
သူတက
႔ို လ
ို ည္း အတိက
ု အ
္ ခံ မလုပ္ေစရပါဘူး။ (ဤေနရာတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး
၏ စိတ္ထဲမွာ ၾသ … အရင္က အတိုက္အခံလုပ္ခဲ့တာက သခင္ႏု ခိုင္းလို႔ေပကိုးဟု
စိတ္ကူးေပၚလာသည္)။ “ကဲ ဆမားဒူဝါတို႔ဘက္ကလဲ ေျပာပါ” လို႔ သခင္ႏုက ေျပာ
လိက
ု သ
္ ည္။ ထိအ
ု ခါ ဆမားႀကီးႏွင့္ ဗိလ
ု ္ေအာင္ခတ
ို က
႔ို “ဟုတတ
္ ယ္။ ယခုလဖ
ို ဆပလ
ကဲြရတာက ဟိုဘက္ကေကာင္ေတြ အလြန္ညစ္ပတ္လြန္းလို႔ ကဲြရတာျဖစ္တဲ့အတြက္
က်ေနာ္တ႔ျို ပည္နယ္ေတြဟာ၊ ေတာင္တန္းသားေတြဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏက
ု ပ
ို ဲ ဆက္
လက္ေထာက္ခၾံ ကရင္ ေကာင္းတယ္။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ဘာမွစတ
ိ က
္ ူးမမွားနဲ။႔ သခင္ႏက
ု ို
ခင္ဗ်ားေထာက္ခတ
ံ ယ္ဆရ
ို င္ က်ေနာ္တလ
႔ို ည္း ခင္ဗ်ားကို အတိက
ု အ
္ ခံ မလုပ္ေတာ့ဘူး။
ေထာက္ခမ
ံ ယ္။ ခင္ဗ်ားမယံရ
ု င္ စာခ်ဳပ္တခု ကေန႔ညခ်ဳပ္မယ္” လိ႔ေ
ု ျပာၾက၏။ ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္သခင္ႏက
ု တခါ “ေကာင္းသားပဲ ဦးဇန္ထာရွင။္ ခင္ဗ်ားအတြက္ အလြန္ေကာင္းတဲ့
ဟာပဲ။ ဝန္ႀကီးရာထူးမွာလည္း တည္ၿမဲမယ္။ အတိုက္အခံလည္း မရွိေတာ့ဘူးဆိုတာ
ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲ။ အကယ္၍ သူတစ
႔ ို ာခ်ဳပ္လပ
ု ရ
္ င္ က်ဳပ္ပါလက္မတ
ွ ထ
္ ိုးမယ္။
ခင္ဗ်ားအေနႏွင့္ ေကအင္စီ အဖဲက
႔ြ လ
ို ည္း အားမကိုးနဲ။႔ ခင္ဗ်ားတိရ
႔ု ဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး
ဒူဝါေဇာ္လြမ္းလည္း နက္ျဖန္သန္ဘက္ခါဆိုသလို ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ႐ံႈးေတာ့မယ္”
ဟု ေျပာျပန္၏။ ဦးဇန္ထာရွင္က “ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ လူႀကီးမင္းမ်ားက ယခုလိုက်ေနာ့္
အတြက္ ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း ဖန္တီးေပးမည့္ဟာ ၾကားရလို႔ မ်ားစြာမွေက်းဇူး
တင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တက
႔ို ႏိင
ု င
္ ံေရးလုပတ
္ ာမွာ ရာထူးရေရး၊ ရာထူးတည္ၿမဲ
ေရးကို မၾကည္ပ
့ ါ။ တိင
ု ္းျပည္အတြက္ ေကာင္းမည္ဟ
့ ာကိသ
ု ာ ၾကည္ရ
့ ပါမယ္။ ၿပီးေတာ့
မေန႔က ညမွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အား ေျပာခဲသ
့ လို က်ေနာ္ရအ
ဲ့ ဖဲ႔ႏ
ြ င
ွ ့္ တိင
ု ပ
္ င္ဆံုးျဖတ္ပါရေစ”
လိ႔ေ
ု ျပာလိက
ု ၿ္ ပီး ထြကလ
္ ာခဲသ
့ ည္။ ၎ေနာက္ ေမလ (၁၂) ရက္ေန႔တင
ြ ္ ျမစ္ႀကီးနားသိ႔ု
သြားၿပီး (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ေကအင္စီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ အမႈေဆာင္လူႀကီးမ်ား အစံုအညီႏွင့္
တေန႔လံုး အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးၿပီး ေဆြ-ၿငိမ္းကို ေထာက္ခံရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾက၏။

ယခုလို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုအား မေထာက္ခံႏိုင္ဘဲ ႏႈတ္ထြက္သြားေသာ ကရင္

ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးတို႔၏ ေနရာတြင္ သူတို႔ႏႈတ္ထြက္သြားၿပီး
ေနာက္ တ ရက္ ၌ ကရင္ျ ပည္ န ယ္ ဝ န္ ႀ ကီး အျဖစ္ ဦးေစာလူ လႏ
ူ ွ င့္ ကခ်င္ျ ပည္ န ယ္
ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ဒူဝါေဇာ္ရစ္တ႔က
ို ို ခန္႔ထားခဲ့၏။ ဤကဲသ
့ ို႔လုပ္ျခင္းမွာ အေျခခံဥပေဒႏွင့္
ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ အေျခခံဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္ေနေၾကာင္း ကန္႔
ကြက္ခဲ့၏။ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေခၚ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား ခန္႔ထားရာ၌ အေျခခံဥပေဒက
ေအာက္ပါအတိုင္းဆိုထား၏။
 ဖဲြ႔စည္အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၁၇၁)။ ။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေကာင္စီႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းတိုင္ပင္၍ ပါလီမန္၏

ကခ်င္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္မ်ား အနက္ ကခ်င္အမ်ိဳးသား
အမတ္တဦးဦး၏ အမည္စာရင္းကို တင္သြင္းေသာအခါ၊ ထိုသို႔ အမည္တင္
သြင္းျခင္း ခံရေသာ အမတ္ကို ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတသည္ “ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး”
ဟု ေခၚတြင္ရမည့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ခန္႔ထားရမည္။
ထိသ
ု ႔ို ခန္ထ
႔ ားျခင္းခံရေသာ ဝန္ႀကီးသည္ ဤအေျခခံဥပေဒ၏ ကိစမ
ၥ ်ားအတြက္
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္ရမည္။

ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၁၈၁)၊ အပိုဒ္ (၂)။ ။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ကရင္ျပည္နယ္ေကာင္စီႏင
ွ ့္ ညိႇႏင
ိႈ ္းတိင
ု ပ
္ င္၍ ပါလီမန္ရွိ ကရင္
ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္ဆိုင္ရာ အမတ္မ်ားအနက္ အမတ္
တဦးဦး၏ အမည္ကတ
ို င္သင
ြ ္းေသာအခါ၊ ထိသ
ု ႔ို အမည္တင္သင
ြ ္းျခင္းခံရေသာ
အမတ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ “ကရင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး” ဟုေခၚတြင္ရမည္
ျဖစ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးတဦးအျဖစ္ ခန္႔ထားရမည္။

ဤကဲ့သို႔ ေကာင္စီႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းတိုင္ပင္ရမည္ဟု အတိအလင္းေရးသားထား ေသာ္

လည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏုသည္ ေကာင္စီႏွင့္ လံုးဝတိုင္ပင္ျခင္း မရွိဘဲ၊ ျပည္နယ္ဝန္
ႀကီးမ်ား (ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား) ကိုခန္႔ခဲ့၏။ ဤအေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မေက်နပ္၍
ကရင္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္အမတ္မ်ားသည္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သ႔ို အဆံုးအျဖတ္ေတာင္းခဲ၏
့ ။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကလည္း တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၏ အဆံုးအျဖတ္ကို ေတာင္း၏။

တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ေနာက္ဆံုး၌ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ကရင္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ မ်ားခန္႔ရာတြင္ အေျခခံဥပေဒကို
မဆန္က
႔ ်င္ေၾကာင္း၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏လုပ္ေဆာင္မမ
ႈ ွာ မွနက
္ န္ေၾကာင္း အဆံုး
အျဖတ္ေပးလိုက္ရ၏။ “ေကာင္စီႏွင့္ညိႇႏိႈင္းတိုင္ပင္ရမည္” ဟု အေျခခံဥပေဒတြင္
တိတလ
ိ င္းလင္းေရးသားထားလ်က္ႏင
ွ ့္ ေကာင္စီႏင
ွ ည
့္ ိႇႏင
ိႈ္ ္းတိင
ု ပ
္ င္ျခင္းမျပဳဘဲ၊ ခန္႔ျခင္း
ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၌ အမွားမရွိေၾကာင္း အဆံုးအျဖတ္ေပးျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
သခင္ႏုသည္ တရားေရးဝန္ႀကီးဌာန တခုလံုးကိုသာမက တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၌ပင္
မတရားၾသဇာ မည္ကသ
ဲ့ ႔ေ
ို ပးေနေၾကာင္း သာမန္လမ
ူ ်ားပင္ ေတြး၍ျမင္ႏင
ို ၏
္ ။ ျပည္နယ္
မ်ားအေနႏွင့္ မေက်နပ္ေသးေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္တက္ရန္ေနရာ သိမ
႔ု ဟုတ္ တရား
ရံုးမရွိေတာ့သျဖင့္ မတတ္ႏင
ို သ
္ ည္အ
့ ဆံုး ဘုရားကပဲ သိပါေစဟု ဘုရားကိသ
ု ာ တရ၏။
 ဤကဲသ
့ ႔ို ေကာင္စီႏင
ွ မ
့္ တိင
ု ပ
္ င္ဘဲ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားကို ခန္႔ျခင္းႏွငပ
့္ တ္သက္၍
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏ၏
ု အေၾကာင္းျပခ်က္ ႏွစရ
္ ပ္ရ၏
ွိ ။ ပထမအေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ထြက္
သြားေသာ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား၏ ေနရာတြင္ ဥကၠ႒သစ္မ်ား ခ်က္ခ်င္းမခန္႔ပါက ျပည္
နယ္မ်ားသည္ အုပခ
္ ်ဳပ္သမ
ူ ရွဘ
ိ ဲ မင္းမဲတ
့ င
ို ္းျပည္မ်ားျဖစ္သြားမည္။ ဒုတယ
ိ အေၾကာင္း
ျပခ်က္မွာ ေကာင္စီမ်ားကို ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ားသာေခၚႏိုင္၍ ေကာင္စီ ေခၚေပးရန္ လို
အပ္သည္အ
့ တြက္ ယာယီခန္ရ
႔ ျခင္းျဖစ္သည္။ ေကာင္စီေခၚၿပီး၍ ေကာင္စီ ထိင
ု ခ
္ ါနီးမွာ
ႏုတထ
္ က
ြ ခ
္ င
ို ္းမည္ဟု အေၾကာင္းျပခဲ၏
့ ။ ဤအေၾကာင္းျပ ခ်က္ႏစ
ွ ရ
္ ပ္မွာ အေျခအျမစ္
မရွိဘဲ၊ မခိုင္လံုဘဲ တိုင္းျပည္သို႔ လိမ္ျခင္းႀကီးျဖင့္ လိမ္လိုက္ျခင္းျဖစ္၏။

ပထမအေၾကာင္းျပခ်က္အတိုင္း မင္းမဲ့တိုင္းျပည္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု

အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၂ဝ) တြင္ “ဝန္ႀကီးတဦးဦး ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့ေသာ္၊ လူစားမခန္႔
မခ်င္း ႏုတထ
္ က
ြ သ
္ ြားေသာ ဝန္ႀကီးသည္ ဝတၱရားကို ဆက္လက္ေဆာင္ရက
ြ ္ႏင
ို ပ
္ ါသည္”
ဟုပါရွိေလရာ ေကာင္စတ
ီ င
ြ ္ နည္းလမ္းတက် ဥပေဒအရ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ
ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား မခန္႔မခ်င္း ထြက္သြားေသာ ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ဝတၱရားမ်ားတြင္
ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္၏။

ဒုတိယအခ်က္မွာလည္း ကခ်င္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ား ႏုတ္ထြက္သြားၿပီး

ေနာက္ ေကာင္စီေခၚရန္ အခက္အခဲေတြ႔မည္ စိုးေသာေၾကာင့္ ဆိုရာမွာလည္း ထြက္
သြားေသာ ဝန္ႀကီးႏွစ္ဦးသည္ သူတို႔မထြက္ခင္က ေကာင္စီေခၚထားၿပီး ျဖစ္ခဲ့၏။ ဤ
အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏု၏ အေၾကာင္းျပခ်က္သည္ မတရား သက္
သက္ လိမ္ျခင္းမွ်သာျဖစ္၏။ ထိက
ု သ
ဲ့ ႔ျို ပဳလုပၿ္ ပီးေနာက္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သခင္ႏက
ု ခန္ထ
႔ ား
ေသာ ယာယီေကာင္စီမ်ားကို ေခၚေတာ့၏။ ကခ်င္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ေကာင္စီ ႏွစ္ခု
စလံုးကို ဇူလိုင္လ (၄) ရက္ေန႔ ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပရန္ေခၚခဲ့၏။

ကခ်င္ျပည္နယ္ေကာင္စအ
ီ ေနႏွင့္ ေျပာရလွ်င္ ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ္ လြတလ
္ ပ္ေရးရသည့္
ႏွစမ
္ ွ စ၍ ၁၉၅၇ ခုႏစ
ွ အ
္ ထိ ရန္ကန
ု တ
္ င
ြ ္ တည္ရခ
ွိ ၏
ဲ့ ။ ထိသ
ု ရ
႔ို န္ကန
ု တ
္ င
ြ ္ တည္ရွိျခင္းျဖင့္
ရံုးခန္းမ်ား၊ ေကာင္စသ
ီ ဘာပတိ ေနထိင
ု ရ
္ န္ အိမမ
္ ်ား၊ အမတ္မ်ား၏ အသြားအျပန္ခရီး
စရိတ္မ်ားႏွင့္ ေန႔တြက္စရိတ္မ်ား အကုန္အက်မ်ားလြန္းသျဖင့္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ မိမိ
တိ၏
႔ု ျပည္နယ္ျဖစ္ေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားသိ႔ု ေျပာင္းေရႊ႕ရံုးစိက
ု ခ
္ ဲ၏
့ ။ ယခု
လည္း ျပည္နယ္ႏင
ွ ပ
့္ တ္သက္သည့္ မည္သည့္ျပႆနာမဆို ျပည္နယ္တင
ြ ္ ဆံုးျဖတ္ႏင
ို ္
လ်က္ ရန္ကန
ု သ
္ ႔ို ေကာင္စီေခၚျခင္းမွာလည္း နားမလည္ႏင
ို ္ေအာင္ ရွလ
ိ ၏
ွ ။ ဤကဲသ
့ ႔ို
ရန္ကုန္သို႔ ေခၚထားရာမွ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၄) ရက္ေန႔မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ အိမ္
ေအာက္တင
ြ ္ စည္းေဝးမည္ဟု ဇူလင
ုိ လ
္ (၃) ရက္ေန႔ ည (၆း၃ဝ) နာရီအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ အမတ္
မ်ားထံ ဖိတစ
္ ာမ်ားေရာက္လာ၏။ အမတ္မ်ားသည္ အခ်ိနမ
္ ရေတာ့သျဖင့္ ဘာမွ်မလုပ္
ရဘဲ ေနာက္တရက္ နံနက္ (၁၁) နာရီတင
ြ ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏အိမ္ေအာက္သ႔ို ဦးတိက
ု သ
္ ြားရ
ေတာ့၏။

ေကအင္စအ
ီ မတ္မ်ားႏွင့္ ဖဆပလ တည္ၿမဲအမတ္မ်ားသည္ ဤကဲသ
့ လ
႔ို ပ
ု ္ျခင္းမွာ
မတရားေၾကာင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္လထ
ူ က
ု ယ
ို စ
္ ားလွယမ
္ ်ားျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားေသာေကာင္
စီ ကိုေ စာ္ ကားရာက်ေၾကာင္း ၊ ဥပေဒျပဳခြ င့္ ၊ ဘ႑ာေတာ္ ခဲြေ ဝသံးု စဲြ ပုိင္ခြ င့္ရေ
ိွ သာ
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိသည္ေ
့ ကာင္စီကုိ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏အတိုင္ပင္ခေ
ံ ကာင္စီကေလး
ဘဝသို႔ မေရာက္ေစသင့္ေၾကာင္း၊ နယ္ခ့်ဲအဂၤလိပ္ေခတ္တြင္ ျပည္နယ္မ်ားသည္
ဘုရင္ခံ၏လက္ေအာက္ရွိ နယ္ျခားေဒသအတုိင္ပင္ခံေကာင္စီကေလးမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့
သျဖင့္ ၎ကို မခံႏင
ို ၍
္ ၊ မႀကိဳက္၍ လြတလ
္ ပ္ေရးရယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခုလည္း ျပည္နယ္
ေကာင္စမ
ီ ်ားကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ အိမ္ေအာက္မွာ စည္းေဝးေစျခင္းျဖင့္ ထိအ
ု ဆင္အ
့ တန္း
မ်ိဳးသို႔ ျပန္ေရာက္ေစေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပ၍ ကန္႔ကြက္ခဲ့၏။
၎အျပင္ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီးေနာက္ (၁ဝ) ႏွစလ
္ ံုးလံုး ျပည္နယ္ေကာင္စမ
ီ ်ားမွာ ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္ကယ
ို တ
္ င
ို ္ မထိင
ု ခ
္ ဖ
ဲ့ ူးပါလ်က္၊ စကားမေျပာခဲဖ
့ ူးပါလ်က္ ထူးထူးျခားျခား ယခုျပည္
နယ္ေကာင္စမ
ီ ်ားတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လာျခင္းမွာလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မ်က္ႏွာႏွင့္ အာဏာကို
အသံုးျပဳ၍ အႏိုင္က်င့္မည္ဆိုျခင္းမွတပါး အျခားမရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့၏။

“ညိႇႏင
ိႈ ္းတိင
ု ပ
္ င္၍” ဆိသ
ု ည့္ေနရာမွာ စာႏွငတ
့္ င
ို ပ
္ င္ရေၾကာင္း၊ ယခင္လတ
ြ လ
္ ပ္ေရး
ရၿပီးမွ (၁ဝ) ႏွစ္လံုးလံုး ျပည္နယ္ေကာင္စီမ်ားတြင္ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အစဥ္အလာမွာ
ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေခၚ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား လစ္လပ္လွ်င္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရံုးမွ ျပည္နယ္ေကာင္
စီရံုးသိ႔ု စာေရးလိက
ု ၏
္ ။ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ခန္ရ
႔ န္ လူတေယာက္ကို ေကာင္စမ
ီ ွေရြးေပးရန္
စာလာေသာအခါ ေကာင္စီတြင္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒အတြက္ အမည္စာရင္းတင္ၾကရန္
ေၾကညာၿပီး ရက္ခ်ိန္းေပးရ၏။ ခ်ိန္းဆိထ
ု ားေသာ ေန႔ရက္တင
ြ ္ ေရာက္ေသာအခါ ပါတီ
အသီးသီးမွ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ တင္ခ်င္သူမ်ား၏အမည္ကို အဆိုသြင္းသူ၊ ေထာက္ခံသူ
ႏွစ္ဦး၏ အမည္ႏွင့္အဆိုလႊာမ်ားသြင္းၾကရ၏။ တေယာက္တည္း ျဖစ္၍ ယွဥ္ၿပိဳင္သူ
မရွလ
ိ ွ်င္ ထိသ
ု ၏
ူ အမည္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထပ
ံ ႔ေ
ို ပး၍ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က သမၼတထံပၿ႔ို ပီး ျပည္
နယ္ဝန္ႀကီး (ျပည္နယ္ဥကၠ႒) ခန္ရ
႔ ၏။ တဦးထက္ပ၍
ို ယွဥၿ္ ပိဳင္သူ ေပၚေပါက္လာလွ်င္
ေကာင္စတ
ီ ြင္ မဲခဲြရ၏။ မဲခဲြရာတြင္ ႏိင
ု သ
္ ၏
ူ အမည္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထပ
ံ ၊႔ို ၎ကသမၼတ
ထံပ၍
႔ို ဝန္ႀကီးခန္႔ေပးရ၏။ ဤကား အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္နယ္မ်ား၌ က်င္သ
့ ံုးခဲ့ေသာ
ဒီမိုကေရစီအစဥ္အလာတခုျဖစ္၏။

ယခု ဖဆပလကဲြၿပီးမွ က်င္းပေသာ ကရင္ႏင

ွ ့္ ကခ်င္ေကာင္စတ
ီ ြင္ ထိသ
ု မ
႔ို ဟုတ။္
ျပည္နယ္ဥကၠ႒အတြက္ အမည္တင္ေစၿပီး အုပစ
္ ႏ
ု စ
ွ ဘ
္ က္စလံးု မွ ရရွေ
ိ သာ နာမည္မ်ားကို
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီပို႔ေပး၊ ေကာင္စီတြင္လည္း ျပည္နယ္ဥကၠ႒အတြက္ အဆိုလႊာႏွစ္ခု ရရွိ
ေၾကာင္း၊ ၎အဆိလ
ု ႊာႏွစခ
္ က
ု ို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆပ
ီ ၍
႔ို သူလခ
ို ်င္သည္လ
့ က
ူ ို ခန္ပ
႔ ါေစလိသ
႔ု ာ
ေၾကညာခဲ့၏။ ၎ကို တဘက္အမတ္မ်ားသည္ မဲခဲြရန္ေတာင္းဆိုခဲ့၏။ သို႔ေသာ္
မဲခမ
ဲြ ခံ ဘဲ ေကာင္စက
ီ ို အတင္းေရႊ႕ဆိင
ု ္းလိက
ု ၏
္ ။ ေနာက္တရက္ ေကာင္စထ
ီ င
ို ္ေသာအခါ
ျပည္နယ္ဥကၠ႒အျဖစ္ ဘယ္သက
႔ူ ုိ ခန္လ
႔ က
ုိ ေ
္ ၾကာင္းႏွငေ
့္ ၾကညာၿပီး ေကာင္စက
ီ ုိ အတင္း
အဓမၼရပ
ု သ
္ မ
ိ း္ လိက
ု ၏
္ ။ ကခ်င္ေကာင္စတ
ီ င
ြ ဆ
္ လ
ုိ ်ွ င္ ေကာင္စသ
ီ ဘာပတိအေပၚ အယံု
အၾကည္မရွိ အဆိတ
ု င္သင
ြ ္းထား၏။ ၎အဆိက
ု ို ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ ဇူလင
ို လ
္ (၁ဝ)
ရက္ေန႔ တြင္ ရက္ခ်ိန္းေပးၿပီး (၉) ရက္ေန႔တင
ြ ္ ေကာင္စက
ီ အ
ို တင္းအဓမၼ ရုပသ
္ မ
ိ ္းလိက
ု ္
၏။

ဤကဲသ
့ ႔ို အစိုးရလုပသ
္ မ
ူ ်ားဘက္မွ အစိုးရလုပသ
္ မ
ူ ်ားကိယ
ု တ
္ င
ို ္ ဒီမက
ို ေရစီက်က်
ေရးထားၿပီး၊ ေကာင္စတ
ီ င
ြ ္ ဆံုးျဖတ္ျပ႒ာန္းထားေသာ ေကာင္စန
ီ ည္းဥပေဒကို မလိက
ု ္
နာေတာ့သျဖင့္ အတိုက္အခံမ်ားသည္ ၎အစိုးရကိုယ္တိုင္ မလိုက္နာေသာ နည္း
ဥပေဒမ်ားကို အလွၾကည့္ရန္ မွန္ေဘာင္အတြင္း၌ မထားႏိုင္ဘဲ၊ ကခ်င္ေကာင္စီ
အမတ္ အမ်ားစုက မခံမရပ္ႏင
ို ္ျဖစ္၍ ၎နည္းဥပေဒစာအုပမ
္ ်ားကို မီးတင္႐႕ိႈ လိက
ု ၾ္ က၏။
အစည္းအေဝးခန္းမေဆာင္မွာလည္း “အာဏာရွင္သဘာပတိ အလိုမရွိ၊ အာဏာရွင္
ျပည္နယ္ဥကၠ႒ အလိမ
ု ရွ၊ိ ဒီမက
ို ေရစီ ဖ်က္ဆီးသူ ဦးႏု၊ ဒီမက
ို ေရစီ ဆိတသ
္ ဥ
ု ္း၍ ျပည္
နယ္ ဆူပူလာရင္ ဦးႏုတရားခံ” ဟု ဟစ္ေႂကြးေၾကာ္ ဆႏၵျပခဲ့ၾက၏။

ကခ်င္ေကာင္စီတြင္ မဲခြဲမည္ဆိုလွ်င္ -

ေဆြ-ၿငိမ္းကိုေထာက္ခံေသာ အမတ္မ်ားက (၁ဝ) ဦး၊ ႏု-တင္ဘက္မွ ေထာက္ခံ

ေသာ အမတ္မ်ားမွာ (၉) ဦး၊ ၎ (၉) ဦးအနက္ (၁) ဦးႏႈတ္လွ်င္ (၈) ဦးက်န္၊ ၎
(၈) ဦးအနက္ ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္လည္း ျပည္နယ္ဥကၠ႒ခန္႔ျခင္းကို မေက်နပ္၍
ေကာင္စီမတက္ခဲ့သျဖင့္ (၇) ဦးသာရွိ၏။ မဲခဲြလွ်င္ ေဆြ-ၿငိမ္းအုပ္စုမွ (၁ဝ) မဲရ၍
ႏု-တင္ အုပ္စုမွ (၇) မဲရမည္ျဖစ္။ ဦးႏုသည္ (၇) မဲရရွိေသာဘက္က တင္လိုက္ေသာ
ဒူဝါေဇာ္ရစ္ကို ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ခန္႔လိုက္၏။

ထိုနည္းတူစြာ ကရင္ေကာင္စီတြင္လည္း မဲခဲြမည္ဆိုလွ်င္ -

ေဆြ-ၿငိမ္းေထာက္ခံေသာ အမတ္ (၁၄) ဦး၊ ႏု-တင္ကို ေထာက္ခံေသာ အမတ္

(၁ဝ) ဦးျဖစ္ခရ
ဲ့ ာ လူနည္းစုျဖစ္ေသာ အမတ္ (၁ဝ) ဦးဘက္မတ
ွ င္ေပးေသာ ဦးေစာလူလူ
ကို ဦးႏုက ကရင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔လိုက္၏။

ဦးႏုသည္ ပါလီမန္တြင္ (၈) မဲႏင

ွ ့္ အႏိင
ု ရ
္ ရွသ
ိ ျဖင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ ဆက္
လုပ္ရ၏။ (၈) မဲမေျပာႏွင့္ (၁) မဲတည္း၊ သို႔မဟုတ္ (၂) မဲတည္းႏိုင္လွ်င္လည္း သူပဲ
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္ရမည္ ျဖစ္၏။ ဤကား ဒီမိုကေရစီတိုင္းျပည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္၏။
 ဦးႏုသည္ သူႏိုင္ေနေသာအခါ ဒီမိုကေရစီကို အေကာင္းပကတိ တည့္တည့္မတ္
မတ္ယၿူ ပီး “ဒီမက
ို ေရစီ၊ ဒီမက
ို ေရစီ” ဟုႂကြားဝါေန၏။ သူဘ
႔ က္က ႐ံႈးေသာအခါ ကခ်င္
ႏွင့္ကရင္ေကာင္စီမ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီစကားမေျပာဘဲ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ အာဏာျဖင့္
အတင္းအဓမၼ ဒီမိုကေရစီကို ဓားျပတိုက္ၿပီး မဲနည္းသည့္ဘက္ကို အစိုးရအာဏာေပး
လိုက္၏။ တနည္းအားျဖင့္ ဒီမုိကေရစီကို “ေျပာင္းျပန္” ေဇာက္ထိုးလုပ္ေပးလိုက္၏။
ဤသည္မွာ ဒီမိုကေရစီကို ျမတ္ႏိုးသည္ဆိုေသာ စကားကို ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ အၿမဲေျပာ
ေနေသာ ဦးႏု၏ ဒီမက
ို ေရစီေျပာင္းျပန္ ျဖစ္၏။ အေျပာတမ်ိဳး အလုပတ
္ မ်ိဳး ဦးႏု ဟုသာ
မွတ္ခ်က္ခ်လိုက္၏။

tmPm&Sifqefaom OD;Ek
ဖဆပလအဖဲတ
႔ြ င
ြ လ
္ ည္းေကာင္း၊ ကက္ဘန
ိ က္ ဝန္ႀကီးမ်ားအဖဲတ
႔ြ င
ြ ္ လည္းေကာင္း
ဦးႏုသည္ အာဏာရွင္ဆန္သည္ဟု ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးထြန္းေဖက တိုင္းျပည္သို႔ သူ႔
သတင္းစာကေန တင္ျပဖူး၏။ သာမန္တင
ို ္းသူျပည္သားမ်ား၊ သူႏင
ွ အ
့္ လုပအ
္ တူ မလုပ္
ဖူးသူမ်ားသည္ ဤစကားကို ယံုၾကည္ရန္ ခဲယဥ္းခဲ့၏။ ဤမွ် သမာဓိရွိ၍ ဘုရားတရား
ႏွင့္ အၿမဲေနသူသည္ မည္သည္န
့ ည္းႏွငမ
့္ ွ် အာဏာရွငမ
္ ဆန္ႏင
ုိ ၊္ မွ်မွ်တတရွမ
ိ ည္ပ
့ ဂ
ု ၢိဳလ္
ျဖစ္သည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အခ်င္းခ်င္းမတည့္၍ ေျပာၾကတာပါကြာ ဟူ၍လည္း
ေကာင္း ေျပာၾကမည္ျဖစ္၏။ ဦးႏုအာဏာရွင္ဆန္သည္ ဟူေသာစကားကို စာေရးသူ
ကိယ
ု တ
္ င
ို မ
္ ယံၾု ကည္ခဲ့ေပ။ သိ႔ေ
ု သာ္ ကိယ
ု တ
္ င
ို ဝ
္ န္ႀကီးျဖစ္လာေသာအခါက်မွ ယံၾု ကည္
ရေတာ့၏။ မႀကီးက်ယ္ေသာ ျပႆနာမ်ား၌ အာဏာရွင္ဆန္သည္ကို မေျပာလိုပါ။
တိင
ု ္းျပည္၏ အေရးႀကီးျပႆနာမ်ားတြင္ သူအာဏာရွင္ဆန္ပံုကို ေျပာျပလိပ
ု ါသည္။

w&kwf-jrefrme,fpyfjyóem
၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသည္ တရုတ္ျပည္သို႔သြားခဲ့သည္။
ထိအ
ု ခါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသည္ တရုတ္ျပည္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္အင္ေလးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အတူေနေရးမူ (၅) ခ်က္ကို စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆသ
ို ည့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ႏွစဥ
္ ီးတိ၏
႔ု ထုတ္ျပန္ေၾက
ညာခ်က္တြင္ ရာဇဝင္ကထားခဲ့ေသာ နယ္စပ္ျပႆနာမ်ားကို တိုင္းျပည္ႏွစ္ခုအစိုးရ
သည္ ခ်စ္ၾကည္စြာ မိတ္မပ်က္၊ ေဆြမပ်က္ ေျဖရွင္းၿပီးျပတ္ေစရန္ဟု ပါလာသည္။
၁၉၅၅ ခုႏစ
ွ ္ ႏိဝ
ု င္ဘာလ (၂ဝ) ရက္ေန႔တင
ြ ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ အ
ံ တြင္း က်ေသာ
"ဝ" နယ္ထဲကို တရုတ္နီတပ္သားမ်ား ဝင္လာသည္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ
တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔၍ အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္ပစ္ခတ္ၾကသည္။
 ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက တရုတ္နီတပ္မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္သည္ကို ကန္႔ကြက္၍ တပ္ျပန္ဆုတ္ေပးရန္ တရုတ္
အစိုးရသို႔ ေတာင္းဆိုသည္။ တရုတ္အစိုးရက ယခုသူတို႔တပ္သားမ်ား ဝင္ေနေသာ
ေနရာသည္ တရုတ္ကပိုင္သည္ၾ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံက ပိုင္သည္ကို ေသခ်ာစြာ
မရွင္းလင္းေသးပါ။ တရုတ္ျပည္အစိုးရအေနႏွင့္ သူတို႔ပိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္သျဖင့္
တပ္ကိုမဆုတ္ႏိုင္ေၾကာင္း စာျပန္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာအစိုးရက ဝနယ္သည္
၁၉၄၁ ခုႏွစ္ တရုတ္အစိုးရႏွင့္ ျမန္မာျပည္အစိုးရ (အဂၤလိပ္) တို႔က ခ်ဳပ္ဆိုထားေသာ
စာခ်ဳပ္အရ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ က
ံ သာ ပိင
ု သ
္ ည္ဟု အေၾကာင္းျပန္သည္။ တဖန္
တရုတ္အစိုးရက ၎ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္စာခ်ဳပ္သည္ တရုတ္အစိုးရ ခ်န္ေကရွိတ္အား
အဂၤလိပ္တို႔က အဓမၼအႏိုင္က်င့္၍ ခ်ဳပ္ဆိုထားေသာ စာခ်ဳပ္ျဖစ္သျဖင့္ အသိအမွတ္
မျပဳႏိုင္ေၾကာင္း စာျပန္လာသည္။

ထိုသို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား အျပန္အလွန္စာေရးေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ျပည္ေထာင္စု

ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ေျမာက္ဘက္ အစြနဆ
္ ံုး ပူတာအိန
ု ယ္၊ လံဆ
ု င
ို ္းေဒသသိ႔ု
နမ္နီလခါေတာင္ၾကားလမ္းျဖင့္ တရုတ္နီတပ္သားအခ့်ိဳက ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ
အတြင္းသို႔ ဝင္လာသည္။ ဤကဲ့သို႔ အစိုးရအခ်င္းခ်င္း လွ်ိဳ႕ဝွက္စာ အျပန္အလွန္ေရး
ေနသည္အ
့ ခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ၁၉၅၆ ခုႏစ
ွ ္ ဇူလင
ို လ
္ (၃၁) ရက္ေန႔ထတ
ု ္ “ေနးရွင္း” သတင္းစာမွာ
တရုတ္နီတပ္သားမ်ားက ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္
လာေၾကာင္း၊ "ဝ"နယ္တင
ြ ္ တပ္မေတာ္ႏင
ွ ့္ ပစ္ခတ္တက
ို ခ
္ က
ို ရ
္ ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပ
လာသည္။ ဤေတာ့မွ တိုင္းျပည္ကသိလာၾကသည္။ အစိုးရက ျငင္းဆိုခဲ့သည္။

၁၉၅၆ ခုႏစ
ွ ္ ၾသဂုတလ
္ (၄) ရက္ေန႔စဲြျဖင့္ တရုတ္ျပည္သသ
႔ူ မၼတႏိင
ု င
္ ံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
ေခ်ာင္အင္ေလးက ထိုစဥ္က ဖဆပလဥကၠ႒ ျဖစ္ေသာ ဦးႏုထံ စာတေစာင္ေရးလိုက္
သည္။ ၎စာထဲတြင္ -

(က) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံမွ သတင္းစာအခ့်ိဳဟာ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံႏွင့္

ခ်စ္ၾကည္ေရးပ်က္ျပားေစေအာင္ ေရးသားၾကသျဖင့္ တားျမစ္ေပးရန္။
(ခ) တရုတတ
္ ပ္သားမ်ားအေနႏွင့္ က်ဴးေက်ာ္ျခင္းမဟုတဘ
္ ၊ဲ အခ်ိဳ႕အနည္းအက်ဥ္း
မွားယြင္းျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။
(ဂ) လက္ရအ
ွိ ေျခအေနအတိင
ု ္း တိင
ု ္းျပည္ႏစ
ွ ခ
္ သ
ု ည္ ေအးခ်မ္းစြာ အတူေနသြားရန္
စေသာအခ်က္မ်ားပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အျခားသတင္းစားမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသတင္းစာမ်ား၌ပါ

တရုတတ
္ ပ္မ်ား က်ဴးေက်ာ္မက
ႈ ို ေရးလာၾကသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏစ
ွ ္ ၾသဂုတလ
္ (၈) ရက္ေန႔
၌ ဦးႏုသည္ ဖဆပလ ဥကၠ႒အေနႏွင့္ ေၾကညာခ်က္တခု ထုတသ
္ ည္။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ
နယ္စပ္ကိစၥကို ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔သည္ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ား
အေနႏွင့္ အျမန္ဆံုးၿပီးျပတ္ေအာင္ ေျဖရွင္းမည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ နားလည္မႈပ်က္ျပားေစ
ေသာ အေရးအသား၊ အေျပာအဆိမ
ု ်ားကို ေရွာင္ရာွ းၾကဖိ႔ု သတင္းစာဆရာမ်ားႏွင့္ ျပည္
သူလထ
ူ အ
ု ား ေမတၱာရပ္ခံေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၆ ခုႏစ
ွ ၾ္ သဂုတလ
္ (၂၉)
ရက္ေန႔စဲြျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရက တရုတ္အစိုးရသို႔ စာေရးျပန္သည္။

(က) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ေနေသာ တရုတ္စစ္တပ္မ်ားကို

ျပန္လည္ဆုတ္ေပးရန္။

(ခ) ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို အသိအမွတ္ျပဳရန္။

၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၉) ရက္ေန႔စဲြျဖင့္ တရုတ္အစိုးရက ျပည္ေထာင္စု

ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရသို႔ စာျပန္လိုက္ရာတြင္ -

(က) ၁၉၄၁ ခုႏစ

ွ ္ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို အသိအမွတမ
္ ျပဳႏိင
ု ပ
္ ါ။ သိ႔ေ
ု သာ္ တိင
ု ္းျပည္တျပည္
ႏွငတ
့္ ျပည္ ခ်စ္ၾကည္ေရး မပ်က္ေစရန္ႏင
ွ ့္ အထင္မလဲေ
ြ စရန္အတြက္ မ်ဥ္းေၾကာင္း
၏ တဘက္ကို တရုတ္တပ္မ်ား ဆုတ္ခိုင္းမည္။ ဤတရုတ္တပ္မ်ား ဆုတ္သြား
သည့္ေနရာမွာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတပ္မ်ား မဝင္ေစရန္။

(ခ) ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္အစိုးရက တရုတ္အစိုးရသို႔ ေပးထားေသာ စာအရ ဖီေမာ္၊

ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ရြာ (၃) ရြာနယ္ေျမသည္ တရုတအ
္ စိုးရပိင
ု ္ျဖစ္သည္။ ဤ ရြာမ်ား
တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံမွ တပ္စဲြေနသည္။ ထိုဗမာတပ္ေတြကိုလည္း
ဆုတ္ ေပးရန္။

(ဂ) ၁၉၅၄ ခုႏစ

ွ ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏစ
ွ ဥ
္ ီး၏ သေဘာတူညခ
ီ ်က္ေတြကို ေဖာက္ဖ်က္ၿပီးလွ်င္
ျမန္မာျပည္၏ ေျမာက္ပိုင္းက်ေသာ နယ္ေျမမ်ားထဲမွ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ
စစ္တပ္မ်ား ဝင္ေရာက္တပ္စဲြေနသည္။ ၎တပ္ေတြကလ
ို ည္း ဆုတ္ေပးပါ။ ခုလို
ဆုတ္သြားသည့္ ေနရာမ်ားမွာ တရုတ္တပ္ေတြလည္း မဝင္ရန္။

(ဃ) နယ္စပ္ျပႆနာအားလံုးကို ေျဖရွင္းဖိ႔ု ႏွစ္ႏင

ို င
္ သ
ံ ေဘာတူ ေကာ္မရွငတ
္ ခုခန္ရ
႔ န္
တရုတ္အစိုးရက သေဘာတူသည္။

ယခု လို တရု တ္ျ မန္ မာနယ္ စ ပ္ျ ပႆနာႏွ င့္ ပတ္ သ က္ ၍ ႏွ စ္ႏို င္ ငံ အ စိုး ရသည္
သေဘာထားကဲလ
ြ ခ
ဲြ ်က္မ်ား၊ အဆင္မေျပမႈမ်ား ရွလ
ိ ာသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
ေတာ္အစိုးရသည္ တရုတ္အစိုးရ၏ သေဘာထားကို သိေစရန္ ဖဆပလဥကၠ႒ႀကီး
ဦးႏုကို တရုတ္သို႔ေစလႊတ္ရန္ စီမံခဲ့သည္။ တရုတ္အစိုးရကလည္း တဦးႏွင့္တဦး
နားလည္မႈရရွိေစရန္ ဖိတ္လာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရးမစ္ရွင္ဟု အမည္ေပးကာ
ဦးႏုအား ေခါင္းေဆာင္ေစလ်က္ ဦးႏု၏ဇနီး ေဒၚျမရီ၊ တရားဝန္ႀကီးဦးျမင့္သိန္း (ယခု
တရားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) ႏွင့္ဇနီး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးရံုး အၿမဲတန္းအတြင္းဝန္ ဦးထြန္းရွိန္၊ ႏိုင္ငံ
ျခားေရးရံုး နယ္စပ္ဆိုင္ရာ အထူးအရာရွိ ဦးခင္ၫႊန္႔၊ ဖဆပလ တိုင္းမွဴးဗိုလ္တင္
ေမာင္ႀကီးတို႔ပါဝင္သည့္ မစ္ရွင္အဖဲြ႔ကို ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ေနာက္ဆံုး
အပတ္တြင္ တရုတ္ျပည္သို႔ ေစလႊတ္ခဲ့၏။

ဤသိ႔ု ဦးႏု၏အဖဲအ
႔ြ ား တရုတ္ျပည္သ႔ို ေစလႊတရ
္ ာ၌ ႏိင
ု င
္ ံျခားေရးရံုး နယ္ျခားဆိင
ု ္
ရာ၏ တင္ျပခ်က္ေပၚတြင္ ဆပ္ကက္ဘိနက္၏ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၂၁)
ရက္ေန႔ အစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ဦးႏု၏ မစ္ရွင္အဖဲြ႔အား ေအာက္ပါၫႊန္ၾကား
ခ်က္တခုကို ခ်မွတ္ေပးလိုက္၏။

(၁) တရုတ္အစိုးရ၏ သေဘာထားကို သိႏိုင္ေအာင္သာ စံုစမ္းရန္။

(၂) တရုတ္အစိုးရက ရာဇဝင္ျပၿပီး နယ္ေျမမ်ားကို ဟိုေတာင္း၊ ဒီေတာင္း၊ ေတာင္း
လာလွ်င္သေဘာတူညခ
ီ ်က္ဘာမွ်မေပးဘဲ ျပႆနာမ်ားကို ျပန္ယူေဆာင္လာရန္။
(၃) ၁၉၄၁ ခုႏစ
ွ ္ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို တရုတအ
္ စိုးရအေနႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္
နားလည္ေအာင္ေျပာျပရန္။
(၄) ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ လြတလ
္ ပ္ေရးရသည္အ
့ ခ်ိနက
္ နယ္နမ
ိ တ
ိ ္
အတုင
ိ ္း ပိုေနၿမဲ က်ားေနၿမဲေနေရးကို တရုတအ
္ စိုးရအား နားလည္ေအာင္ ေျပာျပ
ရန္ … စသည္တို႔ ျဖစ္ေလသည္။

ထိုၫန
ႊ ၾ္ ကားခ်က္ကို ဦးႏုကလည္းသေဘာတူလက္ခၿံ ပီး ၫႊနၾ္ ကားစာ တေစာင္ကို
လည္း ယူသြားေလသည္။ ဦးႏုႏင
ွ အ
့္ ဖဲမ
႔ြ ်ား တရုတ္ျပည္ ပီကင္းၿမိဳ႕သိ႔ေ
ု ရာက္သည္အ
့ ခါ
အစိုးရႏွင့္ တႀကိမ၊္ ႏွစႀ္ ကိမ္ နယ္စပ္ျပႆနာကို ေဆြးေႏြးခဲ၏
့ ။ ဤသိ႔ေ
ု ဆြးေႏြးရာတြင္
တရုတအ
္ စိုးရသည္ ဦးႏုအား အထက္ေဖာ္ျပသည့္ ၁၉၁၁ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ အဂၤလပ
ိ အ
္ စိုးရက
တရုတအ
္ စိးု ရအား ေရးေပးခဲေ
့ သာစာကိျု ပလ်က္ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ နယ္ (၃) နယ္
ကို ေတာင္းေတာ့၏။ ထိအ
ု ခါ ဦးႏုက ဝန္ႀကီးအဖဲက
႔ြ ေပးလိက
ု ္ေသာ ၫႊနၾ္ ကားခ်က္မ်ား
အား ေမ့ပစ္၍ အက်ိဳးအေၾကာင္း၊ အဆိုးအေကာင္း ေလ့လာျခင္း မရွိဘဲ ခ်က္ခ်င္းပင္
တရုတ္ျပည္အစိုးရက ေတာင္းဆိုခ်က္ဟာ စာႏွင့္ေပႏွင့္ ျပႏိုင္သည့္အတြက္ တရား
တယ္။ ငါသေဘာတူတယ္ဟု ေျပာလိက
ု သ
္ ည္။ သူႏင
ွ လ
့္ က
ို ပ
္ ါလာသူမ်ားသည္ တရုတ္
မ်ားေရွ႕တြင္ ခ်က္ခ်င္းေျပာရန္ ခက္သျဖင့္ ေဆြးေႏြးပဲက
ြ ို ေနာက္တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးရန္
ႏွင့္ ၎ျပႆနာမ်ားကို ေလ့လာရန္ေျပာ၍ ေဆြးေႏြးပဲြကို ေခတၱရပ္နားလိုက္၏။

ေနာက္တႀကိမ္ေဆြးေႏြးပဲမ
ြ လုပမ
္ ီ အဖဲဝ
႔ြ င္အခ်ိဳ႕က ယခုတရုတ္ေတြေတာင္းေသာ
နယ္ေျမသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ က်ေရာက္သျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္
မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၂ဝဝ) အရ
ကခ်င္ျပည္နယ္ေကာင္စီ၏ သေဘာတူညီခြင့္ကို ရယူမွသာလွ်င္ ၿပီးျပတ္ႏိုင္ေၾကာင္း
ဦးႏုအားတင္ျပၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဦးႏုသည္ ေနာက္တႀကိမ္ေဆြးေႏြးေသာ ေဆြး
ေႏြးပဲ၌
ြ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ နယ္ေျမ (၃) ရြာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
ဖဲစ
ြ႔ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒအရ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ပါဝင္ေနသျဖင့္ ကခ်င္ေခါင္း
ေဆာင္မ်ား၏ သေဘာတူညခ
ီ င
ြ က
့္ ို ရဖိလ
႔ု ပ
ို ါသည္။ သိ႔ျု ဖစ္၍ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
ေခၚေပးပါဟု တရုတ္အစိုးရအား တင္ျပခဲ့၏။

ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ တရုတအ
္ စိုးရသည္ ေလယာဥ္ပ်ံတစင္း လႊတ္ေပး၍ သံအမတ္ႀကီး ဦး
လွေမာင္၊ အတြင္းဝန္း ဦးထြန္းရွိန္၊ အထူးအရာရွိ ဦးခင္ၫႊန္႔တို႔သည္လည္း ထို ေလ
ယာဥ္ႏွင့္ လိုက္ပါလာသည္။ ၎တို႔သည္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၂၈) ရက္
ေန႔တြင္ ရန္ကုန္သို႔ျပန္ေရာက္လာၿပီး အေျခအေနကို အစိုးရထံ အစီရင္ခံလာသည္။
ဦးႏုႏင
ွ ့္ တရုတ္ျပည္သသ
႔ူ မၼတႏိင
ု င
္ ံ အစိုးရ၏ဆႏၵ၊ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ဦးဇန္ထာရွင၊္ ျပည္
နယ္ဥကၠ႒ေဟာင္းမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္၊ ဒူဝါေဇာ္လြန္း၊ ကခ်င္
ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးဌာန ေမဂ်ာရွန္လုန္းတို႔သည္ သံအမတ္ႀကီး ဦးလွေမာင္၊ အတြင္းဝန္
ဦးထြန္းရွိန္အစား ႏိုင္ငံျခားေရးရံုး အတြင္းဝန္ မစၥတာ ဘာရိန္တန္၊ အထူးအရာရွိ ဦး
ခင္ၫန
ႊ တ
႔္ က
႔ို ေအာက္တဘ
ို ာ (၃ဝ) ရက္ေန႔တြင္ တရုတအ
္ စိုးရေလယာဥ္ျဖင့္ ရန္ကန
ု ္
မွ ပီကင္းသို႔ ထြက္ခြာသြားရ၏။

ထိသ
ု မ
႔ို သြားမီတရက္ ေအာက္တဘ
ို ာ (၂၉) ရက္ေန႔တင
ြ ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
အစိုးရဝန္ႀကီးအဖဲ႔ြ အစည္းအေဝးတခု ျပဳလုပ၍
္ ေအာက္ပါဆံုးျဖတ္ခ်က္ (၃) ခုကခ
ို ်၏။

(၁) ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရသည့္အခ်ိန္က တည္ရွိခဲ့

ေသာ နယ္နမ
ိ တ
ိ အ
္ တိင
ု ္း ပိုေနၿမဲက်ားေနၿမဲ ေနရန္၊ တရုတအ
္ စိုးရအား အႀကံေပး
တိုက္တြန္းရန္။
(၂) အထက္ပါ နံပါတ္ (၁) အခ်က္ကို လက္မခံလွ်င္ နယ္စပ္ေဒသတခုလံုးကို တခု
တည္းအေနႏွင့္ မစဥ္းစားဘဲ တပိုင္းစီ၊ တပိုင္းစီ ေဆြးေႏြးရန္။
(၃) ႏွစ္ႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္ေသာ နယ္စပ္ေဒသ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တခု
ဖဲစ
႔ြ ည္း၍ တရုတ-္ ျမန္မာနယ္စပ္ကို ေကာင္းမြနစ
္ ြာ စစ္ေဆးရန္ သေဘာတူသည္
… စသည္တို႔ ျဖစ္ေလသည္။
ထိုဝန္ႀကီးအဖဲြ႔၏ အစည္းအေဝးတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇန္ထာရွင္က
တရုတအ
္ စိုးရေတာင္းဆိုေသာ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ နယ္ေျမသည္ ေရွးပေဝသဏီက
တရုတ္မ်ား မည္သည့္အခါမွ မအုပ္စိုးခဲ့ရသျဖင့္ တရုတ္အစိုးရေတာင္းသည့္အတိုင္း
မေပးႏိုင္ေၾကာင္းျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္႔ကြက္ခဲ့၏။ ၎ေန႔ကကက္ဘိနက္မွတ္တမ္း
တြင္အထင္အရွားေတြ႔ရသည္။ ဝန္ႀကီးအဖဲြ႔၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မိတၱဴျပဳ၍ ဦးႏုထံသို႔
လည္း တေစာင္ပ႔ေ
ို ပးခဲ၏
့ ။ ဝန္ႀကီးအဖဲ၏
႔ြ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကပ
ို င္ ဦးႏုသည္ သေဘာမက်
၍ ႐ွဴးရွဴးရွဲရွဲျဖစ္ၿပီး လက္မခံခဲ့ဟု ေနာက္မွသိရ၏။

ကခ်င္ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေအာက္တဘ
ို ာ (၃၁) ရက္ေန႔တင
ြ ္ ပီကင္း
ၿမိဳ႕သို႔ ဆိုက္ေရာက္သြားၾကသည္။ ၎ေရာက္သည့္ညတြင္လည္း ဦးႏုႏွင့္ နယ္စပ္
ျပႆနာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾကရာ ဦးႏုသည္ တရုတ္ဘက္မွ ေတာင္းဆိုခ်က္သည္
တရားေၾကာင္း၊ သေဘာတူဖို႔ သင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုလာ၏။ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား
ဘက္မွ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္သည္ တရုတ္ကမည္သည့္အခါမွ မပိုင္ခဲ့သျဖင့္ မေပး
ႏိင
ု ္ေၾကာင္း၊ ယခုရၿွိ ပီးသား နယ္နမ
ိ တ
ိ အ
္ တိင
ု ္း ရွဖ
ိ သ
႔ို င့္ေၾကာင္း တင္ျပၾကရာတြငလ
္ ည္း
ဦးႏုအေနႏွင့္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား တင္ျပခ်က္ကို မေက်မနပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဦးႏု၏ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ဦးႏုတင္ျပေျပာဆို

ခ်က္တခုမွာ “ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ တရုတ္ျပည္က စာနဲ႔ေပနဲ႔ တင္ျပႏိုင္သည့္အတြက္ သူတို႔
ေတာင္းဆိခ
ု ်က္ကို ေပးၿပီး အျမန္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရင္ ေကာင္းတယ္။ အခ်ိနဆ
္ ဲြေနရင္ နယ္စပ္
နဲန
႔ ီးတဲ့ ခင္ဗ်ားတိက
႔ု ပဲ ျပည္မအစိုးရကို ခဏခဏတိင
ု ၾ္ ကမယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတ႔ေ
ို တာင္း
တဲ့အတိုင္း အျမန္သေဘာတူ ေပးလိုက္ရင္ ေကာင္းတယ္” စသည္ျဖင့္ ျဖစ္သည္။

ႏိုဝင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၁ဝး၃ဝ) နာရီမွ ညေန (ဝ၁းဝဝ) နာရီအထိ

တရုတ္ျပည္အစိုးရ ႏိုင္ငံျခားေရးရံုးတြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ဝန္ႀကီး
ဦးဇန္ထာရွင္၊ ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္၊ ဒူဝါေဇာ္လြန္း၊ တရားဝန္ႀကီး ဦးျမင့္သိန္း၊
သံအမတ္ဦးလွေမာင္၊ အတြင္းဝန္ မစၥတာ ဘာရိန္တန္၊ အထူးအရာရွိ ဦးခင္ၫႊန္႔တို႔
ပါဝင္လ်က္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ အစိုးရဘက္မွ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး
ေခ်ာင္အန္ဖူး၊ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ တရုတ္သံအမတ္ႀကီး လူခ်ံဳမင္း၊ ႏိုင္ငံျခားေရး
အတြင္းဝန္မ်ားပါဝင္၍ နယ္စပ္ကစ
ိ က
ၥ ို စတင္ေဆြးေႏြးၾက၏။ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ တရုတ္
အစိုးရဘက္မွ တင္ျပေသာအခ်က္မ်ားမွာ -

(၁) ၁၉၁၁ ခုႏစ

ွ တ
္ င
ြ ္ အဂၤလပ
ိ အ
္ စိးု ရက တရုတအ
္ စိးု ရအား ေပးထားခဲေ
့ သာ စာအရ
ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္သည္တရုတျ္ ပည္ကပိင
ု သ
္ ျဖင့္ တရုတျ္ ပည္သ႔ုိ ေပးအပ္ရန္။

(၂) ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို တရုတ္အစိုးရက သေဘာတူရန္ ခဲယဥ္းသည္။

အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိပါသည္။

(၃) အထက္က မက္မဟြန္းလိင

ု ္းကိလ
ု ည္း ျပန္လည္စစ္ေဆးၿပီး တိဘက္အစိးု ရတိ၏
႔ု
သေဘာထားကို သိရၿပီးမွ ၿပီးႏိုင္မည္။ သို႔ေသာ္ မက္မဟြန္းလိုင္းသည္ အခက္
အခဲရွိမည္ မထင္ေၾကာင္း … စသည့္အခ်က္မ်ားကို တင္ျပၾကသည္။
 ထိုေဆြးေႏြးပဲတ
ြ င
ြ ္ တရုတအ
္ စိုးရဘက္မွ ေခါင္းေဆာင္၍ စကားေျပာသူမွာ ဒု ႏိင
ု င
္ ံ
ျခားေရးဝန္ႀကီး ေခ်ာင္အန္ဖူး ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ေခါင္း
ေဆာင္၍ စကားေျပာသူမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇန္ထာရွင္ ျဖစ္သည္။ ျပည္
ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး တင္ျပေသာအခ်က္မ်ားမွာ -

(၁) ယခု ရွိၿပီးသား နယ္နိမိတ္အတိုင္း ပိုေနၿမဲ၊ က်ားေနၿမဲေနဖို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံေသာအစိုးရ

တို႔က သေဘာတူၾကရန္။
(၂) ၁၉၁၁ ခုႏွစ္က အဂၤလိပ္အစိုးရက တရုတ္အစိုးရအား ေရးေပးခဲ့ေသာ စာသည္
အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ့်ဲႏင
ွ ့္ တရုတအ
္ စိုးရတိ႔ု အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ေရးေသာ ေပးစာ
မွ်သာ ျဖစ္သည္။ စာခ်ဳပ္မဟုတပ
္ ါ။ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္နယ္သည္ တရုတ၏
္
အုပစ
္ ိုးျခင္းကို မည္သည္အ
့ ခါမွ မခံခဖ
ဲ့ ူးပါ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ထိန
ု ယ္ (၃) နယ္ကို မေပး
ႏိုင္ပါ … စသည္ျဖင့္ ျဖစ္သည္။
ဤေနရာတြင္ စာဖတ္သူပရိသတ္မ်ား ေဝဖန္ႏိုင္ရန္ တင္ျပလိုသည္မွာ တရုတ္
အစိုးရသည္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းႏွင့္ အခိုင္အမာရွိၿပီးေသာ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္စာခ်ဳပ္ႏွင့္ မက္မ
ဟြန္းလိင
ု ္း သတ္မတ
ွ ထ
္ ားေသာ စာခ်ဳပ္ကို လက္ခရ
ံ န္ခယ
ဲ ဥ္းသည္ဟု အေၾကာင္းအမ်ိဳး
မ်ိဳးျပ၍ ေျပာဆိုၿပီး စာခ်ဳပ္လည္း မဟုတ္၊ ေပးစာတေစာင္မွ်ျဖစ္ေသာ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္က
စာကိက
ု ိုးကား၍ နယ္ေျမေတာင္းျခင္းသည္ မည္သ႔ေ
ို သာသေဘာရွသ
ိ ည္ကို သိႏင
ို ္ေပ
သည္။

၎ ႏိုဝင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ည (၆း၃ဝ) နာရီအခ်ိန္မွစ၍ တရုတ္အစိုးရ၏ ဖိတ္

ၾကားခ်က္အရ အားလံုးေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ဝင္မ်ားသည္ ရုရွဆက္ကပ္ကို သြား
ေရာက္ ၾကည့္႐ႈၾကသည္။ ျပပဲြခဏရပ္နားသည့္အခ်ိန္တြင္ အျခားသူမ်ားနည္းတူ
အခင္းႀကီးအခင္းငယ္သြားရန္အတြက္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း အျပင္သို႔ ခဏ
ထြကၾ္ ကသည္။ အျပင္သထ
႔ို က
ြ ၿ္ ပီးျပပဲခ
ြ န္းသိ႔ျု ပန္အဝင္ ခန္းမ၏တံခါးဝ၌ ေစာင့္ေနေသာ
ဦးႏုသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇန္ထာရွငအ
္ ား ပခံုးကိပ
ု တ
ု ၍
္ “လာ ဦးဇန္ထာရွင၊္
အေရးႀကီးတဲစ
့ ကား ေျပာစရာရွပ
ိ ါတယ္” ဟု ဧည္ခ
့ န္းတခုသ႔ို ေခၚသြား၏။ ဒူဝါေဇာ္လန
ြ ္း
လည္း လိုက္ပါသြားရ၏။ ဧည့္ခန္းတြင္ ဦးႏုအျပင္ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ တရုတ္သံ
အမတ္ႀကီး ယူခ်ံဳမင္းလည္း ေရာက္လာ၏။ ထိအ
ု ခါ ဦးႏုက “ကဲ ဦးဇန္ထာရွင၊္ ဒီကေန႔
ခင္ဗ်ားႏွင့္ တရုတ္မ်ားေဆြးေႏြးပဲြမွာ ဒီနယ္စပ္ကိစၥဟာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဦးႏုၿပီးရင္
ၿပီးပါတယ္။ တို႔ကေတာ့ ဘာမွေျပာစရာမရွိပါလို႔ ခင္ဗ်ားကေျပာတယ္ဆို၊ ဒီလိုဆိုရင္
က်ဳပ္လည္းဝမ္းသာတယ္။ ကေန႔ညပဲစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္လက
ို မ
္ ယ္။ ဘယ္ႏယ
ွ လ
့္ ”ဲ ဟု မ်က္ႏွာ
ထားႏွင့္ ေမးလိုက္၏။ ဦးဇန္ထာရွင္က “က်ေနာ္ထိုသို႔ မေျပာရပါ။ က်ေနာ္တို႔အျပန္
အလွန္ေျပာတဲ့စကားေတြအားလံုး မွတ္တမ္းရွိပါတယ္” ဟုျပန္ေျပာလိုက္၏။ ထိုအခါ
ဦးႏုက “ခင္ဗ်ားဟာ က်ေနာ့္ကိုတမ်ိဳးေျပာတယ္။ တရုတ္ေတြကို တမ်ိဳးေျပာတယ္။
ဘာေကာင္းသလဲ။ တရုတ္သံအမတ္ႀကီးက ခင္ဗ်ားဒီအတိုင္းေျပာတယ္လို႔ ေျပာေန
တယ္” ဟုေျပာ၏။ ဦးဇန္ထာရွငက
္ “ က်ေနာ္တရုတက
္ ို တမ်ိဳး၊ ဥကၠ႒ကိတ
ု မ်ိဳး မေျပာ
ရပါ။ ေဆြးေႏြးပဲမ
ြ ွာ ပါလာတဲလ
့ တ
ူ င
ို ္းကို ေမးၾကည္ပ
့ ါ” ဟုေျပာေသာအခါ ဒူဝါေဇာ္လန
ြ ္း
ကလည္း “ဥကၠ႒ႀကီးေျပာသလို ဦးဇန္ထာရွင္ မေျပာပါ။ က်ေနာ္တအ
႔ို ားလံုးရွပ
ိ ါတယ္”
ဟု ေထာက္လိုက္မွ ဦးႏုသည္ မသာယာေသာမ်က္ႏွာႏွင့္ တရုတ္သံအမတ္ႀကီးႏွင့္
အတူ အခန္းမွထြက္ခြာသြား၏။

ဤတြင္ ဦးဇန္ထာရွင္ႏင
ွ ့္ ဒူဝါေဇာ္လန
ြ ္းလည္း အခန္းမွထက
ြ သ
္ ြားၾက၍ ရုရဆ
ွ ပ္ကပ္
ကို ျပန္ၾကည့္ၾကေသာ္လည္း ဦးဇန္ထာရွင္မွာ အလြန္စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခါ ဆပ္ကပ္
တြင္ စိတပ
္ ါဝင္စားျခင္းမရွဘ
ိ ဲ ဆပ္ကပ္ၿပီးေအာင္ မနည္းထိင
ု ရ
္ ေတာ့၏။ တည္းခိရ
ု ာအိမ္
သို႔ ျပန္ေရာက္ေသာ္လည္း ဦးဇန္ထာရွင္းမွာ တညလံုးအိပ္မေပ်ာ္ဘဲ ရွိေတာ့၏။ ယခု
ကဲသ
့ ႔ို ဦးႏုႏင
ွ ့္ ေဆြးေႏြးရလွ်င္ အဆင္ေျပမည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ နယ္စပ္ကစ
ိ တ
ၥ င
ြ ္ ဆက္
လက္ေဆြးေႏြးလိုေသာ ဆႏၵမရွိေတာ့ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ျပန္လိုသျဖင့္ ေလယာဥ္ပ်ံ
စီစဥ္ေပးၾကရန္ သံအမတ္ႀကီးဦးလွေမာင္ႏွင့္ အတြင္းဝန္ ဘာရိန္တန္တို႔ကို ေျပာရာ
သံအမတ္ႀကီးဦးလွေမာင္၊ တရားဝန္ႀကီးဦးျမင္သ
့ န
ိ ္း၊ မစၥတာဘာရိနတ
္ န္တက
႔ို ေတာင္း
ပန္ၾကသျဖင့္ မျပန္ဘဲေနလိုက္ရ၏။

ထိုည (၆) နာရီအခ်ိန္တြင္ ဦးႏုသည္ တရုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္တခါေတြ႔ဆံုၿပီး “သူ႔

အေနႏွင့္ တရုတ္အစိုးရေတာင္းတာ တရားတယ္။ က်ေနာ္က ေပးခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့
ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သေဘာမတူဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ရန္ကန
ု ္ျပန္မယ္။ ျပန္ၿပီး ဗမာ
လူထုကို တင္ျပၿပီး ေထာက္ခံခိုင္းမယ္” ဟုေျပာခဲ့၏။ ထိုအခါ တရုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က
“သိတ္မေလာပါနဲ႔၊ ေအးေအးေဆးေဆးေပါ့။ က်ေနာ္လည္း က်ေနာ့္လူထုေတြကို
တိုင္ပင္ပါဦးမယ္။ (၅) ရက္ေန႔အထိေနပါ” ဟု ျပန္ေျပာလိုက္ေလသည္။

ႏိုဝင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔တြင္တခါ နယ္စပ္ကိစၥကို တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္အင္ေလးႏွင့္ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးၾက၏။ ထိုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ တရုတ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာခဲ့၏။

(၁) ယခု တရုတ-္ ျမန္မာနယ္စပ္ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ကို

တရုတတ
္ က
႔ို ေတာင္းဆိသ
ု ည္အ
့ တိင
ု ္း ေပးရင္ အျခား “နမ္ဝ
့ မ္း၊ အဆိင
ု ္း” နယ္ကို
မေတာင္းပါ။ သူ႔အေနႏွင့္ နမ့္ဝမ္း၊ အဆိုင္းနယ္သည္ မ်ားစြာအေရးမႀကီးပါ။
ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ကို ေတာင္းရသည္မွာ အရင္က ၎နယ္ေျမကို အဂၤလပ
ိ ္
မ်ားသိမ္းယူစဥ္အခါ ထိုသို႔သိမ္းယူျခင္းသည္ မတရားဟု တရုတ္လူထုႀကီးက
ကန္က
႔ က
ြ ဆ
္ ႏၵျပပဲမ
ြ ်ား ပီကင္းၿမိဳ႕ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ လုပခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ထိအ
ု ခါ
 သူသည္ ေက်ာင္းသားအရြယ္ ရွပ
ိ ါေသးသည္။ သူမတ
ွ မ
္ ပ
ိ ါေသးသည္။ သူမတ
ွ မ
္ ပ
ိ ါ
သည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ခ်န္ေကရွတ
ိ လ
္ က္ထက္ အဂၤလပ
ိ က
္ မတရားသိမ္းေသာ နယ္
ေျမကို ယခုအစိုးရလက္ထက္၌ ျပန္ရေအာင္လုပ္သည္ဟု တရုတ္လူထုအား ျပ
ခ်င္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

(၂) “ဝ” နယ္ကေတာ့ “ဝ” နယ္ကေစာ္ဘြားတခ်ိဳ႕သည္ တရုတ္ျပည္သို႔ ပါဝင္ခ်င္

သည္ဟု ေျပာၾကၿပီး ပီကင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ေနၿပီ။ ထို႔ေၾကာင့္သူတို႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြး
ၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္လို႔ျဖစ္မည္။

(၃) အထက္ပါ အေပၚဆံုး မက္မဟြန္းလိင

ု ္းကလည္း တိဘက္အစိုးရကို အလ်င္စစ
ံု မ္း
ရဦးမည္။ သို႔ေသာ္လည္း အခက္အခဲမ်ားမ်ား မရွိပါ။

ဤသိ႔ေ
ု ျပာၿပီးေနာက္ ဥကၠ႒ႀကီးဦးႏုသည္ ကခ်င္လႀူ ကီးမ်ားဘက္လည
ွ ၍
့္ “တရုတ္
အစိုးရေတာင္းတာ တရားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္ကသေဘာတူတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔
လည္း သေဘာတူရင္ေကာင္းမယ္” ဟုေျပာၿပီးလွ်င္ ဆမားဒူဝါကို “ကဲ ဆမားဒူဝါႀကီး
ေျပာပါ” ဟုေျပာလိက
ု ၏
္ ။ ထိအ
ု ခါ ဆမားဒူဝါက “က်ေနာ္ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
အစိုးရက ျဖဴဆိရ
ု င္ျဖဴမွာပဲ၊ မဲဆရ
ို င္ မဲမွာပဲ၊ က်ေနာ္မ
့ ွာေတာ့ ယခုအခ်ိန္ တာဝန္မရွပ
ိ ါ။
ကခ်င္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ဦးဇန္ထာရွင္က တာဝန္ရွိသူျဖစ္သျဖင့္ သူေျပာပါေစ” ဟုျပန္
ေျပာ၏။ “ကဲ ဒူဝါေဇာ္လြန္းေကာ ဘယ္လိုသေဘာရသလဲ” ဟုဦးႏုက ေမးျပန္သည္။
ထိုအခါ ဒူဝါေဇာ္လြန္းက “ဒီကိစၥကို ခ်က္ခ်င္းဆံုးျဖတ္ဖို႔ခက္ပါတယ္။ ျဖည္းျဖည္း
လုပ္ရင္ ေကာင္းလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ ေျပာပါေစ” ဟုေျပာ၏။ ထို႔ေနာက္
ဦးႏုက “ဦးဇန္ထာရွင္ ခင္ဗ်ားအေပၚမွာ တည္ေနတယ္။ ခင္ဗ်ား သေဘာတူလိုက္ရင္
အလြယ္ကေလးႏွင့္ ၿပီးသြားမယ္။ ဘယ္ႏွယ့္လဲ” ဟုေမးလိုက္ျပန္၏။

ထိုအခါ ဦးဇန္ထာရွင္အေနႏွင့္ အလြန္အက်ပ္အတည္းေတြ႔ေတာ့၏။ ဦးႏုေျပာ

သည့္အတိုင္း နယ္ေျမ (၃) နယ္ေပးဖို႔ သေဘာတူတယ္လို႔ေျပာရင္ ကခ်င္လူထုက
ဘာမွမသိရေသးသျဖင့္ လူထုဆႏၵမပါဘဲ လုပ္ရသည္ျဖစ္လွ်င္ လူထုကိုသစၥာေဖာက္
ရာ က်သည္။ လူထု၏မ်က္ႏွာကို မေထာက္ထားရာက်သျဖင့္ လူထုႏွင့္ သူႏွင့္ ခက္
ေတာ့မည္။ ဦးႏုေျပာသည္ကို သေဘာမတူဘူး၊ မေပးႏိုင္ဘူး ဆိုျပန္လွ်င္လည္း ဦးႏု
ကဲသ
့ ႔ေ
ို သာ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ကို ႏိင
ု င
္ ံျခားမွာ အရွကခ
္ ရ
ဲြ ာေရာက္ေပ
မည္။ ဂုဏင
္ ယ္ေစရာေရာက္မည္။ မေလးစားရာ ေရာက္မည္။ အေတာ္ပင္ အႀကံအက
ို ္
ေတာ့၏။ သိရ
႔ု ာတြင္ ခ်က္ခ်င္းသတိရသည္မွာ က်ေနာ္အ
့ ား မဲေပး၍ တင္ေျမႇာက္သမ
ူ ်ား
သည္ ကခ်င္လထ
ူ သ
ု ာလွ်င္ျဖစ္သည္။ ဦးႏုမဟုတပ
္ ါ။ ဤကိစတ
ၥ င
ြ လ
္ ည္း ဦးႏုကယ
ို တ
္ င
ို ္
မွားေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တိင
ု ္းျပည္ႏင
ွ လ
့္ ထ
ူ အ
ု တြက္ ၾကည္ၿ့ ပီးေျပာရမည္ဟု စဥ္းစား
သေဘာေပါက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာေတာ့သည္။
 “တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဥကၠ႒ႀကီးဦးႏုခင္ဗ်ား၊ က်ေနာ္တို႔
ဒီမက
ုိ ေရစီႏင
ို င
္ မ
ံ ွာ ယခုကသ
ဲ့ ႔ို အေရးႀကီးေသာ ျပႆနာမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ရာတြင္
အဆင့္ (၃) ဆင့္ရွိပါသည္။ ပထမအဆင့္မွာ လူထုျဖစ္၍ လူထုဆႏၵကို ယူရပါ
မည္။ ဒုတယ
ိ အဆင္မ
့ ွာ လူထက
ု ယ
ို စ
္ ားလွယမ
္ ်ားျဖစ္၍ လူထက
ု ယ
ို စ
္ ားလွယမ
္ ်ား
ပါဝင္ေသာ ျပည္နယ္ေကာင္စီႏွင့္ ပါလီမန္၏ဆႏၵကို ရယူရပါမည္။ တတိယ
အဆင့္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုႏွင့္ လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ဆႏၵအရ တင္
ေျမႇာက္ထားေသာ လူထအ
ု စိုးရ၏သေဘာတူညခ
ီ င
ြ က
့္ ို ရရွရ
ိ ပါမည္။ ဒီလုိ အဆင့္
(၃) ဆင္ရ
့ ဲ့ ဆႏၵမပါရွဘ
ိ ၊ဲ သေဘာတူညခ
ီ င
ြ မ
့္ ရဘဲ၊ က်ေနာ္သေဘာမတူႏင
ို ပ
္ ါ”။

ဦးဇန္ထာရွငက
္ ဒီလိုေျပာလိက
ု သ
္ ည္အ
့ ခါ ဥကၠ႒ႀကီးဦးႏုက “ဒါျဖင္ရ
့ င္ ခင္ဗ်ားဟာ
ေခါင္းေဆာင္မပီသဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ ခ်က္ခ်င္းဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့ လူထုႏွင့္
ရင္ဆင
ို ရ
္ မယ္။ လူထက
ု သေဘာမတူဘူးဆိရ
ု င္ ႏႈတထ
္ က
ြ ္ေပးေပါ့” ဟုေျပာလိက
ု ၏
္ ။
ဝန္ႀကီးဦးဇန္ထာရွင္က “က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလိုပဲ
ျဖစ္ရမယ္။ လူထက
ု ေပးဖိ႔ု သေဘာတူရင္ ေပးရမွာပဲ။ သေဘာမတူရင္ မတတ္ႏင
ို ဘ
္ ူး။
ျပန္စဥ္းစားေပးရမွာပဲ” ဟုျပန္ေျပာလိုက္၏။

တဖန္ တရုတဝ
္ န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေျပာသည္မွာ “က်ေနာ္တန
႔ို ယ္ေျမေတာင္းတဲ့ ကိစမ
ၥ ွာ
မိတ္ေဆြႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း အျမန္ၿပီးျပတ္ေစရန္ အျငင္းအခံုမရွိေစရန္၊ နယ္ကေလး
(၃) နယ္မွ်သာေတာင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လ႔ေ
ို ျပာရမယ္ဆရ
ို င္ ေရွးကေရးထားတဲ့
တရုတ္ရာဇဝင္ေတြထဲမွာ ဗမာျပည္ရဲ့ ေျမာက္ပိုင္း ဗန္းေမာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ မိုးေကာင္း၊
မိုးညႇင္းတိ႔ေ
ု တာင္မွ တရုတ္ျပည္ကပိင
ု တ
္ ယ္လ႔ို ေရးသားထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ဳပ္တက
႔ို
ဒါေတြကို မေျပာပါဘူး” ဟု ေျပာလိုက္၏။

ထိအ
ု ခါ ဝန္ႀကီးဦးဇန္ထာရွငက
္ “ဝန္ႀကီးခင္ဗ်ား ရာဇဝင္ဆရ
ို ာမွာ ေရွးကေရးထားတဲ့
ရာဇဝင္ေတြဟာ ရွငဘ
္ ရ
ု င္အႀကိဳက္ နန္းတြင္းမွာ ေရးထားတဲ့ ရာဇဝင္ေတြျဖစ္ပါလိမမ
့္ ယ္။
တရု တ္ ရာဇဝင္ တြ င္ လ ည္း မန္ ခ်ဴးမင္း အဆက္ ဆ က္ ဘု ရ င္ အ ႀကိဳ က္ ေရးထားတဲ့
ရာဇဝင္ေတြသာ ျဖစ္တယ္လ႔ို ယံၾု ကည္ပါတယ္။ ဗမာရာဇဝင္ေတြလည္း ဒီလပ
ို ဲ ေရွးက
ဘုရင္အႀကိဳက္၊ မင္းအႀကိဳက္ နန္းတြင္းမွာေရးတဲ့ ရာဇဝင္ေတြရပ
ွိ ါတယ္။ ဒီရာဇဝင္ေတြ
ဟာ တရုတရ
္ ာဇဝင္ေတြထက္ ပိၿု ပီးႀကီးက်ယ္ပါတယ္။ ဘယ္လႀို ကီးက်ယ္သလဲဆရ
ို င္
ေရွးက ႀကီးက်ယ္တဲ့ ျမန္မာဘုရင္မ်ားဟာ အထက္နတ္ျပည္ (၆) ထပ္၊ ေအာက္ကို
ငရဲျပည္ (၆) ထပ္အထိ တန္ခိုးႀကီးအုပစ
္ ိုးခဲတ
့ ယ္လ႔ို ေရးထားတယ္” ဟုေျပာလိက
ု ၏
္ ။

ထိုစကားကို တရုတ္ဘာသာျဖင့္ စကားျပန္က ျပန္ဆိုၿပီးသည့္ေနာက္ တရုတ္ဝန္

ႀကီးခ်ဳပ္ကလည္း ရယ္လ်က္၊ ဥကၠ႒ႀကီး ဦးႏုကလည္း ရယ္လ်က္ “ဦးဇန္ထာရွင္
ခင္ဗ်ားက ဘယ္ကရာဇဝင္ေတြကက
ို ိုးကားၿပီး ေျပာေနတာလဲ” လိ႔ေ
ု မးလိက
ု ၏
္ ။ ဝန္ႀကီး
ဦးဇန္ထာရွင္က “ဥကၠ႒ႀကီး မွန္နန္းရာဇဝင္၊ မဟာရာဇဝင္၊ ဦးကုလားရာဇဝင္တို႔မွာ
ဒီအတိုင္း ေရးထားပါတယ္” လို႔ေျပာလိုက္၏။ ဦးႏုကဘာမွ ျပန္မေျပာပဲ ေနလိုက္၏။

ထိုကဲ့သို႔ ေျပာၿပီးေနာက္လည္း ဦးႏုက “ဒီကိစၥဟာ ျမန္ျမန္သေဘာတူလိုက္ရင္

ေကာင္းတယ္။ ဦးဇန္ထာရွငအ
္ ေပၚမွာတည္ေနတယ္။ခင္ဗ်ားသာ သေဘာတူမယ္ဆရ
ို င္
ကေန႔ ည စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ မ ယ္ ။ နယ္ေျမဘယ္ေ လာက္ေ ပးမယ္ ဆို တာလည္း ေနာင္ ကို
တရုတအ
္ စိုးရႏွင့္ အျငင္းမပြားေအာင္ မင္နီႏင
ွ ့္ ေျမပံုေပၚမွာ ယခုေရးျခစ္ၿပီး ကြင္းထား
မယ္။ ျမန္ျမန္သာ သေဘာတူပါ” လို႔ထပ္မံေျပာေတာ့၏။

ထိအ
ု ခါ ဦးဇန္ထာရွငက
္ “ဒီကစ
ိ ၥႏင
ွ ့္ ပတ္သက္လ႔ို က်ေနာ္၏သေဘာထားကိလ
ု ည္း
ေျပာၿပီးၿပီ။ ဒါေပမဲ့ အျမန္သေဘာတူရမယ္ ဆိုၿပီးေျပာရင္ ဥကၠ႒ႀကီးႏွင့္ တရုတ္ျပည္
အစိုးရဟာ ဘာႏွင့္အလားသဏၭာန္တူေနသလဲဆိုရင္ အမႈမဲ့၊ အမွတ္မဲ့ေနတဲ့ လူ
တေယာက္ကို ရုပရ
္ င
ွ ၾ္ ကည္ရ
့ ေအာင္ လိက
ု လ
္ ာပါလိ႔ေ
ု ခၚၿပီး ရုပရ
္ င
ွ ရ
္ ထ
ံု က
ဲ ်ေတာ့ ခင္ဗ်ား
သမီးက်ဳပ္ကိုေပးပါဆိတ
ု ာနဲ႔ အတူတပ
ူ ။ဲ မိန္းကေလးတေယာက္ ေပးစားဖိရ
႔ု န္အတြက္
အေဖတေယာက္တည္းႏွင့္ မၿပီးႏိုင္ပါ။ အေမလုပ္တဲ့လူလည္း သေဘာတူရမည္။ ညီ
အကိုေမာင္ႏွမေတြလည္း သေဘာတူရမည္။ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းအားလံုး ေက်ေက်နပ္
နပ္ သေဘာတူမွ ေပးစားရင္ေကာင္းပါသည္။ ထိန
ု ည္းတူစြာပဲ နယ္ (၃) နယ္ေပးရမည့္
အေရးမွာ က်ေနာ္ကဘာေၾကာင့္ လူထုႏွင့္ လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ မတိုင္ပင္
ေကာင္းသလဲ” ဟုေျပာလိုက္သည္။

ဤစကားကို တရုတ္စကားျပန္က တရုတ္ဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆိုၿပီးသည္ေနာက္မွာ

တရုတ္ျပည္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဦးႏုတို႔က ရယ္ေမာၿပီး “ဒါျဖင့္ ခင္ဗ်ားသေဘာမတူရင္
အခုမၿပီးႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျမန္မာျပည္ကိုလာတဲ့အခါက်မွ ေဆြးေႏြး
ဆံုးျဖတ္ေပးတာေပါ့” ဟုေျပာၿပီး ေဆြးေႏြးပဲြကို ရုပ္သိမ္းလိုက္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဦးႏုႏွင့္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္အင္ေလးတိ၏
႔ု သေဘာတူေၾကညာခ်က္တခု ထုတရ
္ ာတြင္ ေအာက္
ပါအတိုင္းေၾကညာၾက၏။
(၁) တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရက ပိုမိုနားလည္
နီးစပ္လာၾကသည္။
(၂) နယ္စပ္မွာခ်ထားသည့္ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွတပ္မ်ားကို မိမိတို႔နယ္အတြင္းသို႔ (၁ဝ)
မိင
ု အ
္ ထိ ဆုတ္ေပးရန္။ ၎ကို ဒီဇင္ဘာလအကုနမ
္ ွာ အၿပီးအပိင
ု လ
္ ပ
ု ရ
္ န္သေဘာ
တူသည္ … ဟူေသာအခ်က္မ်ားျဖစ္၏။
ဦးႏုဆႏၵအရ နယ္စပ္အေရးကို တရုတ္အစိုးရေတာင္းဆိုသည့္အတိုင္း ဖီေမာ္၊
ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ကို တရုတ္ျပည္သို႔ေပး၍ အၿပီးအပိုင္စာခ်ဳပ္လိုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍
ထိုအခ်ိန္၌ ဦးႏုသည္ တိုင္းျပည္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ သူ႔တြင္ မရွိေပ။ သူသည္
အစိုးရလည္း မဟုတ္ေပ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္း မဟုတ္။ ဖဆပလဥကၠ႒သာ ျဖစ္သျဖင့္
တိုင္းျပည္တခုႏွင့္တခု ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားတြင္ အာဏာရွိ အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္မ်ား၊
သမၼတ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ႏိင
ု င
္ ံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ အစိုးရအဖဲမ
႔ြ ွ အာဏာလႊအ
ဲ ပ္ျခင္းခံရေသာ
ဝန္ႀကီးတဦးဦး၊ အစိုးရအဖဲမ
႔ြ ွ အာဏာလႊအ
ဲ ပ္ျခင္းခံရေသာ သံအမတ္ စသည္တက
႔ို သာ
တိင
ု ္းျပည္အခ်င္းခ်င္း ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေပၚတြင္ လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးစၿမဲ ျဖစ္
၏။ လက္ထဲ၌ အာဏာမရွိေသာသူ လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္သည္
တရားမဝင္ေခ်။ ထိုသည္ကို ဝန္ႀကီးဦးဇန္ထာရွင္သည္ သိ၏။

၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔တြင္ ဦးႏုသည္ ပီကင္းမွထြက္၍ ရန္ကုန္သို႔

ျပန္သြား၏။ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တရုတ္ျပည္အစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ
တရုတ္ျပည္တြင္ လွည့္လည္ရန္ တရုတ္ျပည္အစိုးရ၏ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားအေနႏွင့္
ပီကင္းတြင္ က်န္ရစ္ခ၏
ဲ့ ။ ဦးႏုအဖဲသ
႔ြ ည္လည္း ရာသီဥတုမေကာင္းသျဖင့္ ခ်ံဳကင္းတြင္
ေလယာဥ္ဆိုက္၍ ရပ္နားရသည္ဟု ၾကားသိရ၏။ ႏိုဝင္ဘာလ (၆) ရက္ေန႔ညတြင္
သံအမတ္ႀကီး ဦးလွေမာင္သည္ ဦးႏု၏ေစခိင
ု ္းခ်က္အရ ဦးဇန္ထာရွငထ
္ ံ တယ္လဖ
ီ န
ု ္း
ဆက္လက
ို သ
္ ည္မွာ “ရန္ကန
ု ္ေရာက္တအ
ဲ့ ခါ ကခ်င္လႀူ ကီးေတြကို ဦးႏုေခၚၿပီး ေတြခ
႔ ်င္
တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္လႀူ ကီး ဘယ္သဘ
ူ ယ္ဝါကို ဖိတ္ေခၚရရင္ေကာင္းမလဲ” ဟုေမး
လိုက္၏။ ဦးဇန္ထာရွင္က “ကခ်င္လူႀကီးမ်ားကို ေခၚမယ္ဆိုရင္ အဖဲြ႔အစည္းအလိုက္
အဖဲြ၏
႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေခၚလိက
ု ရ
္ င္ေကာင္းတယ္။ ေကအင္စအ
ီ ဖဲြက
႔ ေတာ့ အဖဲြ႔
ခ်ဳပ္ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ဒူဝါက်န္းလုပ၊္ ဘ႑ာထိန္း ဆလန္လနန္လ၊ ဗန္းေမာ္ခရိင
ု ္ ဒုဥကၠ႒
ျဖစ္တဲ့ ဆရာႀကီးမရန္းလ၊ အမႈေဆာင္ျဖစ္တဲ့ မလာ့ဒန္ဒဝ
ူ ါေဇာ္လတိက
႔ု ို ေခၚရင္ေကာင္း
တယ္။ တျခားအဖဲြ႔အစည္းမ်ားျဖစ္တဲ့ ပယကဖႏွင့္ ေပါင္ေယာင္လူငယ္မ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္
ကို ေတာ့ ဟိုက်မွ သူတို႔အဖဲြ႔ကိုေမးၿပီး ေခၚရင္ေကာင္းမယ္” လို႔မွာၾကားလိုက္၏။

သိ႔ေ
ု သာ္ ကခ်င္လႀူ ကီးမ်ားအားလံုးကို အျပည္အ
့ စံမ
ု ေခၚဘဲ အထက္ကနာမည္ေပး
လိုက္ေသာ ေကအင္စီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုသာ ကမန္းကတန္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ အထူး
ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ ေခၚယူ၍ ဖဆပလအဖဲခ
႔ြ ်ဳပ္တင
ြ ္ ထမင္းတနပ္ေကၽြးၿပီး ဦးႏုက “တရုတ္
အစိုးရေတာင္းတာ တရားတယ္။ က်ဳပ္ကေတာ့ သေဘာတူတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔လည္း
သေဘာတူပါ” လိ႔ေ
ု ျပာ၏။ ထိအ
ု ခါ ကခ်င္လႀူ ကီးမ်ားက “ဤကိစမ
ၥ ွာ အလြနအ
္ ေရးႀကီး
ေသာ ကိစၥျဖစ္ပါသည္။ ေသးငယ္သည့္ ကိစၥမဟုတ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ လူထု၏ဆႏၵကို
ရယူဖို႔လိုပါတယ္” ဟုေျပာလိုက္၏။ ထိုအခါ ဖဆပလဥကၠ႒ႀကီး ဦးႏုသည္ စားပဲြကို
လက္သီးျဖင့္ ခပ္နာနာထု၍ “ဟုပလ
ၸ က္ (စ္) လီဒါ (စ္)” ဟု အဂၤလပ
ိ ္ “အလကားေခါင္း
ေဆာင္ေတြ” ဟုဆဲဆိုႀကိမ္းေမာင္းလိုက္၏။ ဦးႏုသည္ ကခ်င္လူႀကီးမ်ားကို တမင္
တကာေခၚယူၿပီး ထမင္းတနပ္ေကၽြးကာ ယခုလို စားပဲြထုၿပီး ဆဲဆိုႀကိမ္းေမာင္းတာ
ေကာင္းႏိုင္ေသးရဲ့လားဟု ေမးစရာျဖစ္ေနသည္။

ဤကဲ့သို႔ ကခ်င္လူႀကီးမ်ားကို ေခၚေတြ႔ရာတြင္လည္း ဦးဇန္ထာရွင္သည္ သူ႔အဖဲြ႔

လူႀကီးမ်ားကိုသာ ေခၚခိုင္းသည္။ တျခား အတိုက္အခံဘက္က ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
နာမည္မေပးလိုက္ဟု အျပစ္တင္ေသးသည္ဟုသိရသည္။ ဦးဇန္ထာရွင္က တယ္လီ
ဖုန္းျဖင့္ ေျပာလိုက္သည္မွာ အျခားအဖဲြ႔မ်ားကို သူတို႔အဖဲြ႔သေဘာထားေမးၾကည့္ၿပီး
ေခၚပါလို႔ ေျပာလိုက္ျခင္းျဖင့္ တာဝန္ကုန္ေနၿပီျဖစ္၏။ အျပစ္တင္စရာ မဟုတ္ပါ။

ဦးႏုသည္ သတင္းစာဆရာမ်ားကို ဖိတ၊္ အတိက

ု အ
္ ခံပါတီမ်ားကို ဖိတၿ္ ပီး သူလပ
ု ္
တာမွနေ
္ ၾကာင္း၊ ေထာက္ခၾံ ကေစလိေ
ု ၾကာင္း၊ တရုတအ
္ စိးု ရေတာင္းတာ တရားေၾကာင္း
ေျပာျပ၍ ေထာက္ခံေစ၏။ သတင္းစာဆရာမ်ားကလည္း ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇဝင္မသိ၊
အျဖစ္သနစ္ မစံုစမ္း၊ အေျခအေနမသိဘဲ အရမ္းေထာက္ခံေရးသားၾက၏။ အတိုက္
အခံပါတီမ်ားကလည္း ဘုမသိ၊ ဘမသိႏွင့္ ေထာက္ခံၾက၏။ ဦးႏုသည္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္
ႏိဝ
ု င္ဘာလ (၁ဝ) ရက္ေန႔တင
ြ ္ အသံလင
ႊ ဌ
့္ ာနမွေန၍ ေၾကညာခ်က္တခု အသံလင
ႊ ခ
့္ ၏
ဲ့ ။
၎ေၾကညာခ်က္တြင္ -

(၁) ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္သည္ တရုတပ

္ င
ို န
္ ယ္ေျမ ျဖစ္တယ္။ ဗမာက ဘယ္ေတာ့မွ
မပိုင္ခဲ့ပါ။ ကိုယ္မပိုင္တဲ့ကိစၥကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မေပးခ်င္ပါ။

(၂) နမ္ဝ
့ မ္း၊ အဆိင
ု ္းနယ္ အငွားစာခ်ဳပ္ႀကီး ဖ်က္ပစ္ဖ႔ေ
ို ကာင္းတယ္။ သူမ်ား ေျမငွား
တယ္ဆိုတာ ၾကားလို႔မေကာင္းပါဘူး။

(၃) က်န္တဲ့ နယ္စပ္နယ္နမ

ိ တ
ိ ဟ
္ ာ ဗမာအစိုးရကလိခ
ု ်င္တအ
ဲ့ တိင
ု ္း တရုတအ
္ စိုးရက
လိုက္ေလ်ာရန္ မ်ားစြာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိပါတယ္။ … စသည္ျဖင့္ ျဖစ္၏။

ထိုေနာက္ ဦးႏုသည္ ကာလကတၱားသိသ

႔ ု ြား၍ အိႏယ
ၵ ိ ျပည္ သတင္းစာဆရာမ်ားအား
တရုတ္အစိုးရေတာင္းတာ တရားတယ္။ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ဟာ တရုတ္ပိုင္ေျမ
ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဗမာမပိုင္ခဲ့ပါလို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့၏။ ဤတြင္မက ဦးႏုသည္ တရုတ္
ျပည္မအ
ွ ျပန္ ဖဆပလအမႈေဆာင္အစည္းအေဝးမွာ “ဦးဇန္ထာရွငဟ
္ ာ အလကားလူပ။ဲ
တရုတ္ေတြေရွ႕မွာ တမ်ိဳး၊ ကၽြႏ္ပ
ု က
္ ို တမ်ိဳးေျပာတယ္။ ေမွာက္ခ်ည္လန
ွ ခ
္ ်ည္လပ
ု တ
္ ယ္။
ဒီေကာင္ကို ျဖဳတ္ပစ္ရင္ ေကာင္းတယ္။ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ဟာ ခၽြတ္ကရားပဲ။ မလိခ
ု ်င္ရင္
ေဂ်ာင္းဆိုရင္သြား၊ လိုခ်င္တဲ့လူကို ေအာင္းဆိုရင္ လာရမယ္” ဟုေျပာဖူး၏။

ဤေနရာတြင္ ဦးႏုသည္ ျပည္နယ္မ်ားအေပၚ ဘယ္လသ

ို ေဘာထားသည္ဆတ
ို ာ
တခါတည္း သိႏင
ို ပ
္ ါသည္။ ဦးႏုသည္ ျပည္နယ္မ်ားအေပၚ ထိမ
ု ွ်ေလာက္ ပက္စက္ေသာ
အႀကံ ရွိသူျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေစပါသည္။ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ကို တရုတ္အား
မေပးရန္၊ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ေက်ာင္းႏွင့္ အျခားေက်ာင္းမ်ားတြင္ ပညာသင္ၾကားေန
ၾကေသာ ကခ်င္ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ ၾက၏။ ဤသို႔
ကန္႔ကြက္ျခင္းကိုပင္ ဦးႏုသည္ ဦးဇန္ထာရွင္၏ ေျမႇာက္ေပးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု
ဦးဇန္ထာရွင္အေပၚ အျပစ္ေျပာခဲ့၏။

၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၉) ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၌ ေက

အင္စီအဖဲြ႔မွ ေခါင္းေဆာင္၍ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ လူထု (၅ဝဝ) ေက်ာ္ တက္
ေရာက္ေသာ လူထတ
ု ရားပဲတ
ြ ခုမွ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ကို တရုတ္ျပည္အား ေပးရန္
သေဘာမတူေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ေၾကညာခဲ၏
့ ။ ထိအ
ု စည္းအေဝးတြင္ ပယကဖ အဖဲ႔ႏ
ြ င
ွ ့္
ေပါင္ေယာင္လူငယ္အဖဲြ႔တို႔အား အဖဲြ႔အေနႏွင့္ ဖိတ္ခဲ့ရာ တဖဲြ႔မွတေယာက္စီ တက္
ေရာက္ၾကေသာ္လည္း အဖဲြ႔အေနႏွင့္ မဟုတ္ဘဲ တသီးပုဂၢလအေနႏွင့္ လာေၾကာင္း
ျဖင့္ ေျပာၾက၏။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ ဦးႏုသည္ ဆမားဒူဝါႏွင့္
ဒူဝါေဇာ္ရစ္တို႔အား ေခၚယူ၍ တရုတ္အစိုးရက ေတာင္းဆိုေသာ နယ္ေျမကိုေပးရန္
သေဘာတူေၾကာင္း လက္မတ
ွ ္ေရးထိုးခိင
ု ္းသည္ဟူေသာ သတင္းလည္းျဖစ္ေပၚလာ၏။

ဤကဲ့သို႔ ဦးႏုသည္ ကခ်င္လူႀကီးမ်ားကို ေခၚ၍ႀကိမ္းျခင္း၊ ျပည္တြင္းသတင္းစာ

ျပည္ပသတင္းစာမ်ားမွ မိမိအႀကိဳက္ေရးသား ေထာက္ခံေစျခင္း၊ အတိုက္အခံအဖဲြ႔
အစည္းမ်ားကို မ်က္စိမွိတ္ေထာက္ခံခိုင္းျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အာဏာမရွိေသာ
ျပည္နယ္၏ အတိက
ု အ
္ ခံအဖဲအ
႔ြ စည္းမ်ားအား တဘက္လည
ွ ့္ေျမႇာက္ေပးျခင္း စေသာ
နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ လုပ္လာသည့္အဆံုးတြင္ ဦးႏု၏ စိတ္သက္သာရာရပါေစေတာ့ ဟူ၍
လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံႏွစ္ခု၏ ဆက္ဆံေရးမွာ မိတ္မပ်က္ ေဆြမပ်က္ ေျပျပစ္ပါေစ ဟူ
ေသာ ဆႏၵျဖင့္ ဦးဇန္ထာရွင္ႏင
ွ ့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲဝ
႔ြ င္မ်ားသည္ တရုတအ
္ စိုးရ
ေတာင္းေသာ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ နယ္ေျမကိမ
ု ေပးရင္မျဖစ္ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးသိ႔ု
ဆိုက္ေရာက္လာကာ ဧရိယာကို က်ဥ္းႏိုင္သမွ် က်ဥ္း၍ေပးရန္ စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း၊
ဤကဲ့သို႔ ဧရိယာကို က်ဥ္းႏိုင္သမွ်က်ဥ္း၍ေပးရလွ်င္ နမ့္ဝမ္း၊ အဆိုင္းနယ္ကို တရုတ္
အစိးု ရက ေတာင္းဆိျု ခင္းမလုပရ
္ န္ စသည္ျဖင့္ ဆံးု ျဖတ္ခ်ကခ
္ ်ေပးခဲရ
့ သည္အထိ ျဖစ္ခရ
့ဲ ၏။

ဤကဲသ
့ လ
႔ို ပ
ု ္ျခင္းမွာလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရဝန္ႀကီးမ်ားက တကယ္ေပးခ်င္၍
မဟုတ္၊ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဦးႏုကို ေလးစားေသာအားျဖင့္ သူ၏ပါရမီကို
ျဖည့္ေပးသည္အ
့ ေနႏွငလ
့္ ည္းေကာင္း၊ တိင
ု ္းျပည္ႏစ
ွ ခ
္ ၏
ု ဆက္ဆံေရးတြင္ အဆင္ေျပ
ေစရန္ ရည္သန္၍လည္းေကာင္း ျဖစ္ရ၏။
 w&kwf-Arme,fpyfjyóemESifhywfoufí OD;Ek\trSm;rsm;
(၁) ဦးႏုသည္ တရုတအ
္ စိုးရက ေတာင္းဆိုေသာ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ နယ္ေျမကို
တရုတ္ျပည္အားေပးရန္ ဆံုးျဖတ္ရာ၌ ပီကင္းၿမိဳ႕တြင္ ခ်က္ခ်င္းအေရးတႀကီး
စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆို၍ အၿပီးအပိုင္လုပ္ခ်င္၏။ ထိုအခါ သူသည္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္း
မဟုတပ
္ ါ။ ဖဆပလ ဥကၠ႒မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤမွ်အေရးႀကီးေသာ ျပႆနာကို
အစိုးရအခ်င္းခ်င္းသာ စာခ်ဳပ္ျပဳႏိင
ု သ
္ ည္။ ထိအ
ု ခ်က္ကို ဂရုမစိက
ု ၊္ အစိုးရအလုပ္
လုပ္ေနသူမ်ားသည္ ငါ့တပည့္ေတြျဖစ္တယ္ဟု သူယူဆယံုၾကည္ခဲ့၏။ ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္ ေရာဂါစဲြကာ သူ႔ကိုယ္သူ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟုပင္ ေအာက္ေမ့ေနသည္။

(၂) အစိုးရအဖဲြ႔က ႏွစ္ႀကိမ္ႏွစ္ခါ ဆံုးျဖတ္ၫႊန္ၾကားခဲ့သည္ကို သူဘာမွ် ဂရုမစိုက္။

ကက္ဘိနက္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို စကၠဴစုတ္ လုပ္သည္။

(၃) ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္ နယ္ေျမအေၾကာင္းကို သူေလ့လာျခင္း၊ စံစ

ု မ္းျခင္း မရွ။ိ
နယ္စပ္ႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဖိုင္တဲြမ်ား ႏိုင္ငံျခားေရးရံုးတြင္ အျပည့္အစံုရွိေသာ္လည္း
တခုမွ် ေလ့လာျခင္းမရွိဘဲ ၎နယ္ေျမေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မွ တို႔မပိုင္ခဲ့ဘူးဟု
အလြယ္တကူႏွင့္ေျပာၿပီး ေၾကညာခဲ့၏။

(၄) ၎နယ္ေျမေတြအေၾကာင္း လံုးဝမသိေသာ ျပည္သူလူထုႏွင့္ သတင္းစာမ်ား၊

အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္မ်ားအား သူေျပာတာမွန္တယ္ဟု သူ႔ဘက္ေထာက္ခံ
ေအာင္ အမွားေတြကို ေျပာျပခဲ့ၿပီး လူထုကိုလွည့္စားခဲ့သည္။

(၅) သူ႔အႀကိဳက္သို႔ျဖစ္ေအာင္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ၿခိမ္း

ေျခာက္ခသ
ဲ့ ည္။ သူဘ
႔ က္ပါၿပီး မွနပ
္ ါ့ဘရ
ု ား လုပမ
္ ည္လ
့ ူေတြကို လိက
ု ္ေျမႇာက္ေပး
ခဲ့သည္။

(၆) ပထမတရုတအ
္ စိုးရ ေတာင္းစဥ္အခါမွာ အလြယတ
္ ကူႏင
ွ ့္ ခင္ဗ်ားတိ႔ေ
ု တာင္းတာ
တရားတယ္။ ငါေပးခ်င္တယ္ဟု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲၿ့ ပီးသည့္ေနာက္ ေျမပံုေပၚၾကည့္
ၿပီး ယခုတရုတအ
္ စိုးရေတာင္းတဲန
့ ယ္ေျမေတြဟာ အက်ယ္အဝန္း ဘယ္ေလာက္
ရွိမလဲ တြက္ၾကည့္စမ္းလို႔ ခိုင္းၿပီး အတြင္းဝန္မ်ားက စတုရန္းမိုင္ေပါင္း (၅ဝဝ)
ရွိေၾကာင္း အေျဖေပးေတာ့မွ “ဟာ မနည္းပါလား၊ အမ်ားႀကီးပါလား၊ ဒီလိုဆို
ဘယ္ျဖစ္မလဲ” ဟုေျပာခဲ့သည္။

ကခ်င္လထ
ူ ၏
ု ဆႏၵမွာ ဖီေမာ္၊ ေဂၚလံ၊ ကန္ဖန္နယ္ေျမကို ေသခ်ာစြာေလ့လာၿပီးမွ
အေျဖမွန္အျဖစ္မွန္ကို သိရေသာအခါ လူထုက ေက်ေက်နပ္နပ္ရွိမွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္
ခ်ေပးရင္ ေကာင္းပါသည္။ တရုတ္အစိုးရသည္ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ ၎ေဒသမ်ား
သည္ တရုတအ
္ စိုးရက ဘယ္ေသာအခါမွ မပိင
ု ခ
္ ပ
ဲ့ ါ။ ကုနသ
္ ည္ႀကီးမ်ားအေနႏွင့္ လည္း
ေကာင္း၊ ခ်န္ေကရွိတ္က နယ္လူထုကို အႏိုင္က်င့္၍ အဂၤလိပ္ကို တိုက္ရန္ စစ္စခန္း
အေနႏွ င့္ ခဏတျဖဳတ္ တပ္ ခ်ျခင္း မ်ိဳးျဖင့္ လည္းေကာင္း ၊ ဒု တိ ယ ကမာၻ စ စ္ ႀ ကီး
အခ်ိနမ
္ ွာ ခ်န္ေကရွတ
ိ ၏
္ တပ္ပ်က္မ်ားသည္ ခဏမွ် အေျခခ်မိသည္ကို လည္းေကာင္း၊
ဤ အေၾကာင္း ထိုအေၾကာင္းမ်ားကို အေၾကာင္းျပ၍ ပိုင္ဆိုင္သည္ဟု ဆိုျခင္းသည္
တရား ေသာသေဘာ မဟုတ္ပါ။

ထိုစဥ္အခါက အင္အားမရွိေသာ တိုင္းငယ္ျပည္နယ္မ်ားအေပၚ အဓမၼစနစ္ျဖင့္

အဂၤ လိ ပ္ သ ည္ နယ္ ခ့်ဲ သ ည့္ န ည္း တူ အသိ အ လိ မ ၼာ နည္း ပါး၍ ပညာမတတ္ေ သာ
လူနည္းစု လူမ်ိဳးငယ္မ်ားအေပၚတြငလ
္ ည္း တရုတဘ
္ ရ
ု င္မ်ားသည္ အႏုင
ိ အ
္ ထက္ျပဳ၍
တိက
ု ခ
္ က
ို သ
္ မ
ိ ္းယူ၊ သူလ
႔ ူျဖစ္ေအာင္ လုပခ
္ သ
ဲ့ ည္လည္းရွ၏
ိ ။ အမွနမ
္ ွာ ယခုလတ
ြ လ
္ ပ္
ေသာ ကမာၻ၌ ဒီမက
ို ေရစီအေဟာင္းျဖစ္ေစ၊ အသစ္ျဖစ္ေစ ဒီမက
ို ေရစီကို အေျခခံထား
ၾကလွ်င္ လူမ်ိဳးသည္ ႀကီးေသာ၊ ငယ္ေသာ ပဓာန မဟုတ္။ လူမ်ိဳးအသီးသီးသည္
လြတ္ လပ္မႈ ရွရ
ိ မည္။ မိမလ
ိ မ
ူ ်ိဳးတိ၏
႔ု ဆႏၵအရျဖစ္ေစရမည္။ နယ္ခ့်စ
ဲ နစ္ဆိုးႀကီးသည္
လည္းေကာင္း၊ နာဇီဝါဒ၊ ဖက္ဆစ္ဝါဒဆိုးႀကီးမ်ားသည္ လည္းေကာင္း ကမာၻမွာ မ႐ႈ
မလွ က်ဆံုးခဲရ
့ သည္န
့ ည္းတူ မိမ၏
ိ မ်က္ေခ်းကို မျမင္ဘဲ သူတပါး၏ မ်က္ေခ်းကိသ
ု ာ
ျမင္၍ လက္ညိႇဳးထိုးေသာ ဝါဒဆိုးမ်ားသည္ တေန႔က်ဆံုးရမည္သာျဖစ္၏ ဟူ၍သာ
ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေျပာဆိုေဝဖန္ေနၾက၏။

OD;Ek\r[mtrSm;BuD; aemufwck&Sdao;onf
၁၉၅၆ ခုႏစ
ွ ္ ႏိဝ
ု င္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔ မြန္းလြဲ (၁) နာရီအခ်ိနက
္ စ၍ တရုတ္ျပည္သ႔ူ
သမၼတႏိင
ု င
္ ၏
ံ ဥကၠ႒ႀကီး ေမာ္စတ
ီ န
ု း္ သည္ ဦးႏုႏင
ွ အ
့္ ေပါင္းအပါ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ
ႏိင
ု င
္ မ
ံ ွ ကိယ
ု စ
္ ားလွယအ
္ ဖဲမ
႔ြ ်ားအား ေန႔လယ္စာျဖင့္ တည္ခင္းေကၽြးေမြး၏။ ထမင္းစား
ပဲြၿပီးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ (၂း၃ဝ) နာရီေလာက္ကစ၍ ေဆြးေႏြးပဲြကိုစေတာ့၏။ ၎
ေဆြးေႏြးပဲတ
ြ င
ြ ္ ဥကၠ႒ႀကီး ေမာ္စတ
ီ န
ု ္းကအစ တရုတ္ျပည္ကန
ြ ္ျမဴနစ္ပါတီ ဒုဥကၠ႒မ်ား၊
ပါလီမန္ဥကၠ႒မ်ား၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္စေသာ ထိပ္ဆံုးပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ပါဝင္ၾက
၏။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွလည္း ဦးႏုႏွင့္လိုက္ပါသြားေသာ အဖဲြ႔သားမ်ား၊
ေနာက္ထပ္ ေရာက္လာေသာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရုရွားျပည္က ျပန္လာေသာ
ေဒၚစိန္ပုလဲ၏ ဗလမစအမ်ိဳးသမီး ေခါင္းေဆာင္မ်ားပါဝင္ၾက၏။

ထိုေဆြးေႏြးပဲြစသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ဥကၠ႒ႀကီး ေမာ္စီတုန္းသည္ အလြန္ခ်ိဳသာ

ေသာ မ်က္ႏွာျဖင့္ “ကိုင္း ဥကၠ႒ႀကီး ဦးႏု၊ ခင္ဗ်ားတို႔ႏိုင္ငံအတြက္ ေဆြးေႏြးလိုေသာ
အေရးႀကီးျပႆနာမ်ား ဘာရွိသလဲေျပာပါ” ဟူ၍ စကားခင္းေပးလုိက္၏။ ထိုအခါ
ဦးႏုက “ဥကၠ႒ႀကီးေမာ္၊ တျခားအေရးႀကီးကိစၥေတာ့ မရွပ
ိ ါ။ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ႏ
ို င
ို င
္ မ
ံ ွာ ဖဆပလ
အဖဲြ႔ကို အတိုက္အခံလုပ္ေနတဲ့ ပမညတေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ရန္ကုန္
မွာရွတ
ိ ဲ့ ခင္ဗ်ားတိသ
႔ု ရ
ံ ံုးက အကူအညီေတြ တိတတ
္ တ
ိ ပ
္ န
ု ္းေပးေနတယ္။ ဒီလို လုပ္ျခင္း
ဟာ အခုအခ်ိနမ
္ ွာ ဖဆပလအဖဲဟ
႔ြ ာ အစိုးရျဖစ္ေနပါသျဖင့္ တိင
ု ္းျပည္ႏစ
ွ ခ
္ ၏
ု ခ်စ္ၾကည္
ေရးကိပ
ု ါထိခက
ို ပ
္ ါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလလ
ို ပ
ု ္ျခင္းဟာ မေကာင္းပါဘူး” ဟုေျပာလိက
ု ၏
္ ။

ဥကၠ႒ႀကီးေမာ္စီတုန္းက မ်က္လံုးမ်က္ဆံျပဴးလာ၍ “ဒီလိုျဖစ္တာ တကယ္ဟုတ္

သလား။ တကယ္ဟတ
ု ရ
္ င္ ဘယ္သက
ူ ဘယ္ေလာက္ေပးၿပီး ကူညတ
ီ ယ္ဆတ
ို ာ ေသ
ေသခ်ာခ်ာ ေမးစမ္း ပါ။ က်ဳပ္ အေရးယူ မ ယ္ ။ ဒီ လို လု ပ္ တာ ဘယ္ေ ကာင္း မလဲ ။
က်ဳပ္လည္း မႀကိဳက္ဘူး" ဟုေျပာသည္။

ဦးႏု။ အတိအက်ေတာ့ ဘယ္သိႏင

ို မ
္ လဲဗ်ာ။ ဒီလလ
ို ပ
ု တ
္ ယ္ဆတ
ို ာ ယံၾု ကည္ရလိ႔ု ေျပာ
တာ။
ေမာ္။ဒါျဖင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔တခု ဖဲြ႔စည္းၿပီးစံုစမ္းမယ္။ ဒီလစ
ို ံုစမ္းေရးအဖဲြ႔ထဲမွာ
ခင္ဗ်ားတိလ
႔ု လ
ူ ည္းထည္ပ
့ ါ။ စံစ
ု မ္းလိ႔ု တကယ္မန
ွ ရ
္ င္ သံရံုးအရာရွမ
ိ ်ားအားလံုးကို
က်ဳပ္အျပစ္ေပးမယ္။ ဒီလိုလုပ္ရင္ ခင္ဗ်ားေက်နပ္မလား။
ႏု။ ဒီေလာက္ေတာ့ လုပဖ
္ မ
႔ို လိပ
ု ါဘူး။ ေနာက္မွာမလုပရ
္ င္ ၿပီးတာပဲ။ ေနာက္မွာမလုပ္
ေအာင္သာ တားျမစ္ေပးပါ။
ေမာ္။ခင္ဗ်ားေျပာတဲအ
့ တိင
ု ္း ယံုႏင
ို ္ေလာက္ေအာင္ရတ
ွိ ယ္ဆရ
ို င္ တကယ္စစ
ံု မ္းစစ္ေဆး
ရမယ္။ ဒါမွ ခင္ဗ်ားလည္း ေက်နပ္ႏိုင္မယ္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔လည္း ေက်နပ္ႏိုင္မယ္။
ဒါနဲ႔ ခင္ဗ်ားတို႔ ဖဆပလအဖဲြ႔က ပါလီမန္မွာ အင္အားဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ။
အတိုက္အခံက ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ။

ႏု။ အတိက
ု အ
္ ခံက (၄၅) ေယာက္ရပ
ွိ ါတယ္။ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ဘ
႔ို က္က ဖဆပလအမတ္မ်ား
နဲ႔ ဖဆပလေထာက္ခံတဲ့အမတ္မ်ား အားလံုးေပါင္း (၂ဝဝ) ေက်ာ္ရွိပါတယ္။
ေမာ္။ဒီလဆ
ို ရ
ို င္ ခင္ဗ်ားဘာေၾကာက္စရာရွသ
ိ လဲ။ ခင္ဗ်ားမွာ လူအမ်ားႀကီးပဲ။ အတိက
ု ္
အခံက ဘာမွမေျပာပေလာက္ပါဘူး။ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ပါလီမန္ထမ
ဲ ွာေရာ၊ အစိုးရအဖဲထ
႔ြ ဲ
မွာပါ ကြန္ျမဴနစ္မဟုတ္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္အဖဲြ႔လည္း ရွိေသးတာပဲ။ ေဟာဒီ
အဘိုးႀကီးဟာ အတိက
ု အ
္ ခံ ဒီမက
ို ရက္တစ္အပ
ု စ
္ ရ
ု ဲ့ ဥကၠ႒ေပါ့။ သူ ခ်န္ေကရွတ
ိ ရ
္ ဲ့
လူေပါ့။ (ဤေနရာတြင္ ဆံပင္ျဖဴၿပီးေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦးကို ေမာ္စီတုန္းက
လက္ညိဳးထိုးျပလိုက္၏။ ထိုေခါင္းေဆာင္ အဘိုးႀကီးဟာလည္း ၿပံဳးလ်က္ေခါင္း
ညိတ္ျပ၏)။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခင္ဗ်ားေက်နပ္ေအာင္ အခ်င္းခ်င္း မသကၤာစိတ္ရွင္း
သြားေအာင္ စံုစမ္းေရးအဖဲြ႔ ေစလႊတ္မွပဲျဖစ္မယ္။
ႏု။ ဒီေလာက္လပ
ု ္ဖို႔ မလိုပါဘူး။ ေနာက္ေနာင္ မလုပ္ရင္ၿပီးတာပဲ။ ကၽြႏ္ုပ္ယခုလို
ေျပာေနျခင္းဟာ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ အ
႔ို တြကခ
္ ်ည္း ေျပာေနတာမဟုတပ
္ ါ။ ခင္ဗ်ားတိ႔ု တိင
ု ္း
ျပည္ႀကီးအတြက္ေရာ ကြန္ျမဴနစ္ေလာကႀကီးအတြက္ အက်ိဳးကိုေရာ ကၽြန္ေတာ္
ေျပာေနတာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဒီအတိုက္အခံ ပမညတ ထဲမွာ ကြန္ျမဴနစ္
အမည္ခံတဲ့ လူ႐ႈပ္ေတြရွိပါတယ္။ ဒီေကာင္ေတြဟာ တခ့်ိဳသူခိုး၊ ဓားျပေတြ၊
ဂ်ပိုးေတြ၊ ႏွစ္ျပားမတန္တဲ့ေကာင္ေတြ ပါေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီေကာင္ေတြဟာ
ကြန္ျမဴနစ္အေရၿခံဳၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို နာမည္ပ်က္ေအာင္လုပ္ေနတယ္။ ဒါ
ေၾကာင့္ပါ။
ေမာ္။ဒီလဆ
ို ရ
ို င္ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ က
႔ို လည္း တခုေျပာပါရေစ။ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ရ
႔ို ဲ့ သံအမတ္ႀကီး တိင
ု ဖ
္ ူး
တယ္။ တခါတုန္းက ခင္ဗ်ားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္စဥ္အခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လမ္းတလမ္းရဲ့
အိမတ
္ အိမမ
္ ွာ ကၽြႏ္ပ
ု ရ
္ ဲ့ ရန္သႀူ ကီးျဖစ္ေနတဲ့ ေကအမ္တတ
ီ ရုတ္ျဖဴ ခ်န္ေကရွတ
ိ ္
လူေတြဟာ သူတို႔အလံႏွင့္ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ့အလံကို ၿပိဳင္တူၿပီး ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ့ သမၼတ
ႀကီးပံုႏင
ွ ့္ ခ်န္ေကရွတ
ိ ရ
္ ဲ့ ဓာတ္ပက
ံု ို ပူးတဲခ
ြ ်ိတထ
္ ားၿပီး ကၽြန္ေတာ္တက
႔ို ို ဆဲေနတာ
ကို ဘာေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားက အေရးယူတာျမစ္ေပးျခင္း မလုပသ
္ လဲ။ (ဤေနရာတြင္
တရုတသ
္ အ
ံ မတ္ႀကီး ယူခ်ံဳမင္းက လမ္းနံပါတ္ႏင
ွ ့္ အိမန
္ ပ
ံ ါတ္ကို ေျပာလိက
ု ၏
္ ။)
ႏု။ ကၽြႏ္ုပ္ မသိရပါ။ ေနာင္ကိုသိရင္ အေရးယူပါမယ္။
ေမာ္။ၿပီးေတာ့ သတင္းစာေတြအမ်ားႀကီးကလည္း ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ကြန္ျမဴနစ္ေတြကို ဆဲေန
တာ။ ဒါလည္း ခင္ဗ်ားက ဘာမွမတားေပးပါလား။
ႏု။ ဒါကေတာ့ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ႏ
ို င
ို င
္ မ
ံ ွာ ဒီမက
ို ေရစီႏင
ို င
္ ဆ
ံ ိုေတာ့ သတင္းစာေတြဟာ လြတ္
လပ္မရ
ႈ ပ
ွိ ါတယ္။ သတင္းစာေတြက အစိုးရကိုေရာ၊ ကၽြႏ္ပ
ု က
္ ပ
ို ါ အၿမဲဆဲေနတာ။
ဒါဟာ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ရွိေတာ့ ဘယ္လိုမွ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။

ေမာ္။ကိယ
ု ့္ႏင
ို င
္ အ
ံ တြင္းမွာေတာ့ေရးၾကပါေစ။ ဒါေပမဲ့ မိတ္ေဆြပ်က္ေအာင္၊ ခ်စ္ၾကည္
ေရးပ်က္ျပားေအာင္ ေရးတာကိုေတာ့ အစိုးရက ထိန္းေပးရန္ လိုပါတယ္။ ဒါနဲ႔
ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတိက
႔ု ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ေပၚမွာ သိပၿ္ ပီးေၾကာက္
ေနတယ္ ထင္တယ္။ ဒီေလာက္လည္း မေၾကာက္ပါနဲ။႔ မိုးတိမ္ေတြလာတိင
ု ္းလည္း
မိုးမပါႏိုင္ပါ။ (ဤတရုတ္စကားပံုကို တရုတ္ဘာသာကေန ျမန္မာဘာသာျပန္
ဆိုေသာ စကားျပန္မ်ားသည္ ေသခ်ာစြာမျပန္တတ္၍ ကင္းဘရစ္(ခ်္) ယူနီ
ဗာစီတီ က ထြကဖ
္ ူးသည္ဆိုေသာ စကားျပန္ကို အဂၤလပ
ိ လ
္ ို ျပန္ခင
ို ္းရ၏၊) ကၽြႏ္ပ
ု ္
တိမ
႔ု ွာ အေဝးပစ္ေရာ့ကက္လည္း မလုပတ
္ တ္ေသးဘူး။ ဂ်က္ေလယာဥ္ပ်ံလည္း
မလုပတ
္ တ္ေသးဘူး။ အဏုျမဴဗံုးတိ၊႔ု ဟိက
ု ဒ
္ ရိဂ
ု ်င္ဗံုးတိလ
႔ု ည္း မလုပတ
္ တ္ေသး
ဘူး။ ဒါေတြ လုပ္တတ္လာတဲ့တေန႔ ခင္ဗ်ားတို႔က ပိုေၾကာက္မွာေပါ့။ ဘာမွ
 မေၾကာက္ပါနဲ႔။ ခင္ဗ်ားတို႔အေပၚမွာ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံအေနနဲ႔တင္ေတာင္ မဟုတ္
ေသးဘူး။ ညီအစ္ကိုႏိုင္ငံလို သေဘာထားပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ နစ္နာေအာင္
ဘယ္ေတာ့မွ မလုပပ
္ ါဘူး။ ခင္ဗ်ားတိ႔ႏ
ု င
ွ ့္ ေဆြးေႏြးတဲအ
့ ခါေတာင္မွ ၾကည္ပ
့ ါလား။
ကၽြႏ္ုပ္တို႔က သေဘာထားႀကီးႀကီးထားၿပီး မ်ားစြာအေလွ်ာ့ေပးၿပီး ေဆြးေႏြးရ
တာပဲ။ တျခားႏိုင္ငံႀကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္၊ အဂၤလိပ္၊ ရပ္ရွားတို႔ႏွင့္စာရင္
သူတတ
႔ို လံုးေျပာရင္ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို တလံုးေျပာတာပဲ။ နည္းနည္းမွ အေလွ်ာ့မေပးဘူး။
ခင္ဗ်ားတို႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔မ်ားစြာ ေမတၱာထား
ပါတယ္… ဟုေျပာလိုက္၏။

ဤကဲ့သို႔ ဥကၠ႒ႀကီးေမာ္စီတုန္းက စံုစမ္းေရးအဖဲြ႔ လႊတ္မည္ဟုေျပာ၊ ဦးႏုက ဒီ

ေလာက္ထလ
ိ ပ
ု ဖ
္ ႔ို မလိပ
ု ါဘူးလိ႔ေ
ု ျပာ၊ အျပန္အလွန္ေျပာေနရတာႏွင့္ (၅) နာရီခသ
ဲြ ြား၍
မိုးခ်ဳပ္လာေတာ့မွ ေဆြးေႏြးပဲြကို ရုပ္သိမ္းလိုက္၏။ ညေန (၄) နာရီေလာက္တုန္းက
ဦးႏုသည္ “ဒီကစ
ိ က
ၥ ို ေဆြးေႏြးတဲအ
့ ခါ မိန္းမႏွငက
့္ ေလးမ်ား ပါဝင္ဖမ
႔ို လိပ
ု ါဘူး။ သူတက
႔ို ို
ျပန္ပါေစ” လို႔ေျပာလိုက္ေသာ္လည္း ဥကၠ႒ႀကီးေမာ္စီတုန္းက “အို ဘာျဖစ္သလဲ၊
ထိင
ု ပ
္ ါေစ။ သူတလ
႔ို ည္း ၾကားသိပါေစ။ အားလံုးၾကားဖိ႔ု လိပ
ု ါတယ္” ဟုျပန္ခင
ြ မ
့္ ျပဳသျဖင့္
အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားမွာ အခင္းႀကီးအခင္းငယ္တို႔ကို ေအာင့္ထားရသျဖင့္
အေတာ္ပင္ ဒုကၡေရာက္ရေလေတာ့သည္။

အမွနမ
္ ွာ ထိစ
ု ကားသည္ ဦးႏုအေနႏွင့္ေမာ္စတ
ီ န
ု ္းအား မေျပာသင္မ
့ ေျပာထိက
ု ္ေသာ
စကားျဖစ္၏။ တႏိုင္ငံႏွင့္တႏိုင္ငံ အလြန္အေရးႀကီးေသာ ျပႆနာေပါင္းအေျမာက္
အမ်ားရွလ
ိ ်က္ႏင
ွ ့္ အဖဲပ
႔ြ ါတီတခု၏ ကိစၥႏင
ွ ့္ အဖိုးတန္၍ ရခဲေသာအခ်ိနက
္ ို အလဟႆ
လုပလ
္ က
ို ၏
္ ။ ထိက
ု စ
ိ က
ၥ ို ေျပာလိလ
ု ွ်င္ သူႏင
ွ ရ
့္ င္းႏွီးေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္အင္ေလး
အား ႏွစ္ေယာက္တည္း တိတတ
္ ဆိတ္ေျပာလိက
ု ရ
္ င္ ၿပီးႏိင
ု ္ေသာအရာျဖစ္၏။ ဤကား
ဦးႏု၏ မဟာအမွားေတာ္ႀကီးျဖစ္၏။ ဒါကိုေတာင္ ဦးႏုသည္ ႂကြားဝါေျပာေလ၏။
“ငါမိလ
႔ု ို ဒီလိုေျပာရဲတာ”။ အမွနစ
္ င္စစ္ ဂုဏယ
္ စ
ူ ရာလည္း မဟုတပ
္ ါ။ မလိမမ
္ ာမႈမွ်သာ
ျဖစ္ေလသည္။

ဦးႏုသည္ တရုတ္ျပည္၌သာမဟုတ္ အေမရိကန္တင

ြ လ
္ ည္း “တိင
ု ္း(မ္)” ႏွင့္ “တိင
ု ္း
မင္း(န္)” ၏ Time and Timing အဓိပၸာယ္ကို မွားခဲ့သည္သာမက ထိုအခ်ိန္၌ ျပည္
ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေသေရးရွင္ေရးသမွ် အေရးႀကီးေသာ ဆန္ေရာင္းေရး
တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ ဆန္ေရာင္းကြက္ ေစ်းလုျခင္းကို အေမရိကန္သမၼတႏွင့္ ေတြ႔
ေသာအခါ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးဆိုကန္႔ကြက္ရန္ ဝန္ႀကီးအဖဲြ႔က မွာၾကားလိုက္
ေသာ္လည္း “က်ဳပ္ကို ဆန္ကန
ု သ
္ ည္ မွတသ
္ လား၊ က်ဳပ္မေျပာဘူး” ဟုသေဘာပိက
ု က
္ ာ
မေျပာခဲ့သည့္အတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာလည္း ေျပာင္းလဲမႈမရွိဘဲ အေမရိကန္က
ျမန္မာႏိင
ု င
္ ၏
ံ ဆန္ေရာင္းေသာ ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားသိ႔ု ဂ်ံဳႏွင့္ အျခားဆန္ရေသာ ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားမွတဆင့္
ဆန္ယ၍
ူ ေရာင္းခဲသ
့ ျဖင့္ ျမန္မာဆန္ေရာင္းမႈမွာ မ်ားစြာဆုတယ
္ တ
ု လ
္ ာ၍ ျပည္ေထာင္စု
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဘ႑ာေရးအေျခအေနသည္ ႏိုင္ငံျခားေႂကြးျဖင့္ ဝိုင္းဝိုင္းလည္ေသာ
ဘဝကို ေရာက္ခသ
ဲ့ ည္။ အကယ္၍ ဦးႏုသည္ ဆန္ေရာင္းေရးျပႆနာကို ေဆြးေႏြးလာ
လွ်င္ အေမရိကန္အစိုးရက လိုက္ေလ်ာေပးရန္ အဆင္သင့္စီမံထားေသာ္လည္း ထို
ကိစမ
ၥ ေျပာေသာေၾကာင့္ ဘာမွ်မစီမံႏင
ို ဘ
္ ဲ ရွခ
ိ သ
ဲ့ ျဖင့္ ဦးႏုအေပၚတြင္ အေမရိကန္အစိုးရ
ထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ကပင္ စိတ္ပ်က္ရဖူးသည္ဟု ၾကားသိရသည္။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသည္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ လွည့္လည္သြားရာတြင္ ယခု သန္႔ရွင္း

ဖဆပလအဖဲဝ
႔ြ င္ ပါလီမန္ကယ
ုိ စ
္ ားလွယအ
္ ဖဲ႔ြ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးတဦးက ႏိင
ု င
္ ံျခားတိင
ု ္း
ျပည္တခုတြင္ လက္ေခါက္မႈတ္ခဲ့သေလာက္ အရုပ္မဆိုးေစကာမူ မိမိႏိုင္ငံအတြက္
တကယ္အေရးႀကီးေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ မည္အ
့ စား မိမတ
ိ ကိယ
ု တ
္ ည္း၏
ထင္ေပၚမႈ၊ နာမည္ႀကီးမႈကသ
ို ာ အဓိကထား၍ ေဆာင္ရက
ြ ခ
္ ဲ့ေၾကာင္းကို တရုတ္ျပည္ႏင
ွ ့္
အေမရိကန္သ႔ို သြားစဥ္အခါက ၎၏လုပ္ေဆာင္မမ
ႈ ်ားအေပၚ ၾကည့္ျခင္း၊ အကဲျဖတ္
ျခင္းအားျဖင့္ သိရွိႏိုင္ေပသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္စကား

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ လြတ္လပ္ေရးရသည္မွာ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ၿပီျဖစ္၍

ထိုအေတာအတြင္း၌ ျပည္ေထာင္စုအဖဲြ႔ဝင္ ျပည္နယ္မ်ား၊ ေတာင္တန္းသားမ်ား၊ လူ
နည္းစုမ်ား ေတြ႔ႀကံဳခံစားေနရေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေဖာ္ျပၿပီး၍ ဦးႏု၏အမွားမ်ားကို
တတ္ႏိုင္သ၍ ရွာေဖြတင္ျပၿပီး ျဖစ္ပါသည္။

ဖဆပလႏွစ္ျခမ္းကဲြၿပီးစအခ်ိန္တြင္ ဦးႏုဘက္ကပါဝင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕တိ႔သ

ု ည္
ဦးႏုသာလွ်င္ ဒီမက
ို ေရစီအရွဆ
ိ ံုး၊ ဦးႏုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လပ
ု မ
္ ွ ဒီမက
ို ေရစီအျပည္အ
့ ဝရွမ
ိ ည္ဟု
ယံု ၾ ကည္ ၾ ကသူ မ်ားရွိ ရာ ျပည္ န ယ္ မ်ားအေပၚ ဦးႏု ကေပးေသာ ဒီ မို ကေရစီ သ ည္
“ေျပာင္းျပန္ဒမ
ီ က
ို ေရစီ” ျဖစ္သည္ကို တင္ျပၿပီးျဖစ္၍ သိႏင
ို ္ေလာက္ေပၿပီဟု ယံၾု ကည္
ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တဝွန္းလံုးတြင္ ဒီမိုကေရစီကို အျပည့္အဝေပး
ႏိုင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို အျမန္ဆံုးေျပာင္းလဲတင္ေျမႇာက္ႏိုင္ပါေစသတည္း။

ဇန္ထာရွင္
ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေဟာင္း
 ပါလီမန္တြင္ အယံုအၾကည္မရိွအဆိုကို ေထာက္ခံခဲ့ေသာ
ဦးဇန္ထာရွင္၏ ၉-၆-၅၈ ရက္ေန႔ မိန္႔ခြန္း

ဦးဇန္ထာရွင္ (ျမစ္ႀကီးနားအေရွ႕ပိုင္း)

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ လမ္းမေတာ္အမတ္မင္း ဦးဘေဆြတင္သြင္းသြားတဲ့ လက္ရွိ

“ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္အစိုးရအဖဲအ
႔ြ ား ျပည္သလ
႔ူ တ
ႊ ္ေတာ္က အယံအ
ု ၾကည္
မရွိပါေၾကာင္း” အဆိုကို က်ေနာ္ေထာက္ခံပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ဒီအဆိုကိုေထာက္ခံရတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို က်ေနာ္အစီရင္မခံမီ

က်ေနာ္ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို အနည္းငယ္ ေတာင္းပန္လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ က်ေနာ္တ႔ို ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္မွာ အစိုးရရဲ့ အထြတအ
္ ထိပ၊္
တိုင္းျပည္လူထုရဲ့ အထြတ္အထိပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုႏိုင္ငံတခုမွာ အထြတ္အထိပ္ျဖစ္
တဲ့ပုဂၢိဳလ္ကို ယခုလိုေဝဖန္မႈ က်ေနာ္တို႔ ရခဲပါတယ္။ ဒုလႅဘတရားထဲမွာ ဒါလည္း
တပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ယခုလိုရခဲတဲ့အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္ယူၿပီးမွ ႏိုင္ငံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို က်ေနာ္ေဝဖန္တဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ အထြတ္အထိပ္
ျဖစ္ေတာ္မူသည့္အတိုင္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ႏွင့္ က်ေနာ့္ရဲ့ေဝဖန္ခ်က္ကို နားေသာတ
ဆင္ေတာ္မူပါလို႔ က်ေနာ္ေတာင္းပန္လိုပါတယ္။

က်ေနာ္ရ႕ဲ စိုးရိမစ
္ တ
ိ က
္ တျခားမဟုတပ
္ ါဘူး။ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ခဏခဏ
စိတ္ေျပာင္းျမန္တဲလ
့ ူျဖစ္တယ္ဆတ
ို ာကို က်ေနာ္သရ
ိ ပါတယ္။ ဒီေန႔မွာ သူမွားခဲၿ့ ပီးတဲ့
ဥစၥာကို “က်ေနာ္မွားပါၿပီ၊ ေနာက္ကို ဒီလိုမလုပ္ေတာ့ပါဘူး” လို႔ ဒီဘက္က ေခါင္း
ေဆာင္ႀကီးမ်ားကို ေတာင္းပန္ၿပီး၊ ျပန္ပူးေပါင္းသြားတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္ေဝဖန္ခြင့္ မရ
ေတာ့မွာကိုလည္း စိုးရိမ္ပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ေက်ာင္းသားဘဝ

ငယ္ငယ္ကတည္းက အလုပ္အတူတူ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္
ဖက္မ်ားကို ခဲၿြ ပီးမွ ေနာက္ထပ္အျခားမိတ္ေဆြေတြႏင
ွ ့္ ပူးေပါင္းၿပီး ႏိင
ု င
္ ံေရးနယ္ပယ္က
ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အလုပမ
္ ွာေသာ္လည္းေကာင္း ထြကသ
္ ြားၿပီး သာသနာ့ေဘာင္ကို
ဝင္သြားတဲအ
့ ခါမွာ ေဝဖန္ခြငမ
့္ ရမွာကိလ
ု ည္း က်ေနာ္အမ်ားႀကီး စိုးရိမမ
္ ပ
ိ ါတယ္။ (ၾသ
ဘာသံမ်ား)

ဘာေၾကာင္လ
့ ဆ
ဲ ရ
ို င္ သံဃဂုေဏာ အနေႏၲာ ဆိၿု ပီးရွပ
ိ ါတယ္။ ဒါကိမ
ု မ
ိ ွာကို လည္း
က်ေနာ္ အ င္ မ တန္ စိုး ရိ မ္ ပါတယ္ ။ ေနာက္ တ ခု က က်ေနာ္ေ တာင္း ပန္ ရ င္း အစီ ရ င္
ခံလတ
ို ာက ယခုလို ဖဆပလကဲၿြ ပဲတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တလ
႔ို ို ဖဆပလအဖဲဝ
႔ြ င္ မဟုတ္
တဲလ
့ ူေတြဟာ ဘာေၾကာင္ပ
့ ါရသလဲဆတ
ို ဲ့ ျပႆနာကို ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ပံတ
ု ို
ပတ္စကေလးေတြကို ႀကိဳက္တပ
ဲ့ ဂ
ု ၢိဳလ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ပတ
ံု ပ
ို တ္စကေလးႏွင့္ အစီရင္ခံ
လိုပါတယ္။

ဒီပက
ံု ေတာ့ တခါတုန္းက ေတာရြာတရြာမွာ သူႀကီးတေယာက္ရပ
ွိ ါတယ္။ ဒီ သူႀကီး
ဟာ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားပါတယ္။ ဒီအခါမွာ သူႀကီးမွာ သားသမီးေတြ အမ်ား
ႀကီးရွိတယ္။ ဒီသားေတြထဲမွာ အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ အစ္ကိုႀကီးကို သူႀကီးျပန္ခန္႔ၿပီး ဒီရြာ
ကို အုပခ
္ ်ဳပ္ေစပါတယ္။ ဒီလအ
ို ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အစ္ကႀို ကီးျဖစ္တဲသ
့ ႀူ ကီးဟာ
အုပခ
္ ်ဳပ္တာၾကာလာေတာ့ သူဟာ အာဏာကို အမ်ားႀကီးသံုးပါတယ္။ အဲဒလ
ီ ို အာဏာ
ကို အမ်ားႀကီးသံုးလာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူရဲ့ညီငယ္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ လူေတြက ခဏခဏ
ေဝဖန္ ေနၾကပါတယ္။ အစ္ကိုႀကီးလုပ္တဲ့ကိစၥဟာ မွားတယ္။ ဒီဟာ မေကာင္းဘူး။
ဒီ ဟာကို ဒီလလ
ို ပ
ု လ
္ ွ်င္ ေကာင္းမည္ဆၿို ပီး၊ ညီငယ္မ်ားက ခဏခဏေဝဖန္တအ
ဲ့ ခါမွာ
သူႀကီးလုပတ
္ အ
ဲ့ စ္ကႀို ကီးဟာ ညီငယ္ေတြကို မင္းတိင
႔ု ါ့ကို မရိုေသတာဘဲဆၿို ပီး အိမက
္
ေမာင္းထုတ္လိုက္ပါတယ္။

ဒီအိမ္က ေမာင္းထုတ္လိုက္ၿပီးမွ ဒီအိမ္မွာ သူခိုး၊ လူဆိုး၊ ေတေလဂ်ပိုးေတြကို

ေခၚတင္ၿပီး ရြာကိအ
ု ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေစပါတယ္။ ဒီလို အုပခ
္ ်ဳပ္တအ
ဲ့ ခါမွာ ေဘးကရြာသားေတြက
မခံႏိုင္ၾကဘူး။ ဒီအိမ္ရဲ့ ျပႆနာဟာ ညီအစ္ကိုခ်င္းကဲြတဲ့ ျပႆနာ၊ ရြာပ်က္မည့္
အေျခကိုေတြးၿပီး ရြာသားေတြက အိမ္ကေမာင္းထုတ္ျခင္းခံရတဲ့ ညီငယ္ေတြဘက္
ကေနၿပီး တရားသျဖင့္ သူႀကီးကို ရာထူးကခ်ထားၿပီးမွ ညီငယ္ေတြထဲက ဒုတိယ
အႀကီးဆံုးလူကို သူႀကီးတင္ေျမႇာက္ၿပီး ရြာကိုေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းႏွင့္ ျပန္အပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ပါတယ္။
အဲဒီ ပံုတိုပတ္စကေလးကို က်ေနာ္ၾကားဖူးပါတယ္။

အလားတူပဲ ဒီေန႔ ဖဆပလႏွစ္ျခမ္းကဲြတဲက

့ စ
ိ မ
ၥ ွာ က်ေနာ္တက
႔ို ပါဝင္ဖ႔ို အေၾကာင္း
မရွပ
ိ ါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တိင
ု ္းျပည္ကအ
ို ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္လာတဲ့ ထိပဆ
္ ံုးကပုဂၢိဳလ္တဦးဟာ ဒီေန႔ တိင
ု ္း
ျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနကို မေထာက္ထားဘဲ ဒီေန႔ သူႏင
ွ လ
့္ ပ
ု ္ေဖာ္ကင
ို ဖ
္ က္
မ်ားႏွင့္ ခဲြထြက္သြားၿပီးမွ အာဏာကို မတရားယူခ်င္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ရြာသား
သဖြယ္ျဖစ္တဲ့ ျပည္နယ္သူျပည္နယ္သားေတြ၊ ဖဆပလအဖဲြ႔ဝင္ မဟုတ္တဲ့လူေတြက
ပါလီမန္ထဲမွာ ဒီျပႆနာကို ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား
ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တကြ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ တိုင္း
ရင္းသားစည္းလံုးညီၫႊတ္ေရးကို ၿဖိဳခဲြဖ်က္ဆီးေနၿပီလို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒီ
ဟာကို အဆိုရွင္အမတ္မင္းမ်ားကလည္း ရွည္ရွည္လ်ားလ်ားႀကီး ေျပာသြားၿပီးပါၿပီ။
တခါလြန္ခဲ့တဲ့ (၁ဝ) ႏွစ္အေတာအတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ခံစားလာခဲ့ရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးကို
က်ေနာ္မတင္ျပမီ ယခုေလာေလာဆယ္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ကိစၥကို တင္ျပလိုပါတယ္။

ဒါက ဖဆပလအကဲဟ
ြ ာ အဆိရ
ု င
ွ အ
္ မတ္မင္းတင္သင
ြ ္းသလို ဖဆပလအဖဲထ
႔ြ မ
ဲ ွာပဲ
အဖဲြ႔ရဲ့ဒီမိုကေရစီ နည္းက်က်ႏွင့္ ေျဖရွင္းဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီလိုကိစၥကို ေျဖရွင္း
ဖို႔ဆိုတာဟာ ဥကၠ႒လုပ္တဲ့လူမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဒီလိုမေျဖရွင္းဘဲ ပါလီမန္ထဲကို
ယူလာတဲ့အတြက္ ဒီေန႔ဘာျဖစ္ေနသလဲ။ ဖဆပလလည္း ကဲြတယ္။ ပမညတလည္း
ကဲြတယ္။ ကခ်င္လည္း ကဲြတယ္။ ရွမ္းလည္း ကဲြတယ္။ ခ်င္းလည္း ကဲြတယ္။ ကရင္
လည္း ကဲတ
ြ ယ္။ မကဲတ
ြ ာက ကယားပဲက်န္တယ္ထင္တယ္။ အဲဒလ
ီ ုိ ဆိုေတာ့ အကုန္
လံုးကဲြၿပဲၿပီး တိုင္းအလိုက္၊ ခရိုင္အလိုက္၊ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္လည္း ကဲြတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ဒီလိုအကဲြကဲြ အၿပဲၿပဲျဖစ္ၿပီး တိုင္းျပည္တခုလံုးကဲြၾကတယ္။

ျပည္နယ္ေတြလည္း ကဲြၾကတယ္။ လူမ်ိဳးစုေတြလည္း ကဲြၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုးအိမ္
ေထာင္ေတြလည္းကဲၾြ ကတယ္။ လင္ေယာက္်ားက ႏု-တင္၊ မိန္းမက ေဆြ-ၿငိမ္း၊ ထမင္း
ေတာင္မွ အတူတူမစားၾကတဲ့ဘဝကို ေရာက္တဲ့ အိမ္ေထာင္ေတြလည္း ရွိတယ္လို႔
ၾကားရပါတယ္။ ဒီလို တိင
ု ္းျပည္ႀကီးမွာ အကဲက
ြ ဲအ
ြ ၿပဲၿပဲျဖစ္ရတာ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ရဲ့ ထိပဆ
္ ံုး
မွာေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ရဲ့ အာဏာကို သိမ္းယူထားတဲ့ အစိုးရအဖဲထ
႔ြ မ
ဲ ွ ထိပဆ
္ ံုးမွာ
ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ နံပါတ္ (၁) တာဝန္ရွိတယ္။ သူဟာ ဒီဟာကိုမေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့အတြက္
ဒီေန႔ ဒီလိုကဲြတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

ေနာက္တခု က်ေနာ္တို႔လြတ္လပ္ေရးရခါစအခ်ိန္မွာ လူနည္းစုေတြဟာ ရွမ္းကိုပဲ

ၾကည္ၾ့ ကည္၊့ ကခ်င္ကပ
ို ဲ ၾကည္ၾ့ ကည္၊့ ကယားကိပ
ု ဲ ၾကည္ၾ့ ကည္၊့ ခ်င္းကိပ
ု ဲ ၾကည္ၾ့ ကည့္
အင္မတန္မွ စည္းလံုးညီၫႊတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို လြတ္လပ္ေရးရခါစ အခ်ိန္မွာ
က်ေနာ္တဟ
႔ို ာ ေတာ္ေတာ္ပစ
ဲ ည္းလံုးညီၫတ
ႊ ခ
္ ၾဲ့ ကတယ္။ ဒီလို ျပည္နယ္ေတြစည္းလံုး
ညီၫတ
ႊ တ
္ ာကို ႏိင
ု င
္ ေ
ံ တာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဥးီ ႏုက ၿဖိဳခဲခ
ြ တ
့ဲ ယ္လ႔ုိ က်ေနာ္ဒလ
ီ ပ
ုိ ဲ ျမင္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင္လ
့ ၊ဲ ျပည္နယ္ေတြမွာ သူ႔ျပည္နယ္အလိက
ု ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ ခံရတဲ့
ပါလီမန္အမတ္ေတြဟာ သူ႔ျပည္နယ္အလိက
ု ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားတဲ့ ေကာင္စဆ
ီ ၿို ပီး ရွပ
ိ ါတယ္။
သူ႔ျပည္နယ္အလိုက္ ေကာင္စီေတြဟာ ပါလီမန္ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့
ေကာင္စီေတြသာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီေကာင္စရ
ီ ဆ
ဲ့ ႏၵအရ ျပည္နယ္တခုလံုးရဲက
့ ၾံ ကမၼာကို ဖန္တီးႏိင
ု တ
္ ဲ့
အာဏာဟာ ဒီေကာင္စီမွာ ရွိပါတယ္။ ဒီေကာင္စီဟာ သူ႔မွာရွိတဲ့အာဏာကို အျပည့္
အဝသံုးႏိုင္ခြင့္ မရွိခဲ့ပါဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုလွ်င္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ ေရြး
ေကာက္ ပဲြၿပီးတဲ့အခါမွာ ျပည္နယ္ေတြမွာ ပါလီမန္အမတ္ေတြ၊ ေကာင္စီအမတ္ေတြ
ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံခရ
ဲ့ ပါတယ္။ ဒီလို လူအ
႔ ဖဲအ
႔ြ စည္းေတြမွာ ေရတြကၾ္ ကည့္
တဲ့အခါမွာ အဖဲြ႔အစည္းတခုခုဟာ ပါလီမန္အမတ္၊ ေကာင္စီအမတ္ အမ်ားႀကီးရွိတာ
လည္းရွိတယ္။ အခ်ိဳ႕က နည္းနည္းကေလးရတာလည္းရွိတယ္။ ကိုယ့္ျပည္နယ္မွာ
ပါလီမန္အမတ္အမ်ားဆံုးရတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းကို အစိုးရဖဲြ႔ပိုင္ခြင့္မရွိေအာင္ တဘက္
လွည့္ၿပီး ဖဆပလဥကၠ႒အေနႏွင့္ သူ႔အာဏာသံုးႏိုင္တဲ့ ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ဖဆပလ
အမတ္ေတြကို သူသေဘာက်တဲ့လူေတြကိုပဲ မဲေပးရမယ္လို႔ အမိန္႔ေပးတဲ့အတြက္
ျပည္နယ္ဖဆပလအမတ္ေတြဟာ မိမတ
ိ သ
႔ို ေဘာက်တဲအ
့ ရာကို ေထာက္ခခ
ံ င
ြ ့္ မရၾက
တဲ့အတြက္ ျပည္နယ္ေတြရဲ့ ဒီမုိကေရစီ၊ ျပည္နယ္ေကာင္စီေတြရဲ့ ဒီမိုကေရစီဟာ
ဒီေနရာမွာ ဆိတ္သုဥ္းေနၾကပါတယ္။

ကခ်င္ကိုလည္း ထိုနည္းအတူတူ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တဘက္ကိုေျမႇာက္ေပး၊ ဟို

တဘက္ကလ
ို ည္း ေျမႇာက္ေပး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို သြားတိင
ု တ
္ အ
ဲ့ ခါ သူကအားလံုး ညီၫတ
ႊ ္
ၾကပါ။ ခင္ဗ်ားတိအ
႔ု ားလံုးကို က်ေနာ္ခ်စ္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတိအ
႔ု ားလံုးကို က်ေနာ္ႀကိဳက္
ပါတယ္လ႔ို ဒီလိုေျပာခဲပ
့ ါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တဘက္လည
ွ ့္ႏင
ွ ့္ တေယာက္ကို တမ်ိဳးေျမႇာက္
ေပးၿပီး မတည့တ
္ အ
ဲ့ ထဲမွာ ပိၿု ပီးမတည့္ေအာင္၊ မညီၫတ
ႊ တ
္ အ
ဲ့ ထဲ ပိၿု ပီးမညီၫတ
ႊ ္ေအာင္
လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

အထင္ရွားဆံုးက ဘယ္မွာထင္ရွားသလဲဆိုလွ်င္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းရဲ့ ဝန္ႀကီး

ရာထူးခန္တ
႔ ဲ့ေနရာမွာ အမ်ားႀကီးထင္ရွားခဲပ
့ ါတယ္။ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းဟာ ဟုစ
ိ ဥ္အခါ
တုန္းက ဖဆပလ မဟုတပ
္ ါဘူး။ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ကြနဂ
္ ရက္ ဆိတ
ု အ
ဲ့ ဖဲက
႔ြ (၁ဝ) ဦးရပါ
တယ္။ ေနာက္ ကပၸတန
ိ မ
္ န္းတံုႏံုးတိအ
႔ု ဖဲက
႔ြ (၂) ဦးရတယ္။ ဒီေတာ့ ခ်င္းဝန္ႀကီး ခန္တ
႔ ဲ့
ေနရာမွာ ခ်င္းကြနဂ
္ ရက္အဖဲက
႔ြ သူတခ
႔ို ်င္းကြနဂ
္ ရက္မွာ ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ လက္ရွိ ခ်င္းျပည္
နယ္ဝန္ႀကီး ဦးဇာရဲလ်ံကို ခန္ဖ
႔ ရ
႔ို ည္ရယ
ြ ္ လာခဲပ
့ ါတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္
က ခ်င္းဝန္ႀကီးခန္တ
႔ ဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ သူယၾံု ကည္တပ
ဲ့ ဂ
ု ၢိဳလ္ျဖစ္ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူလခ
ို ်င္
တဲ့ လူျဖစ္ရမယ္ဆိုၿပီး ကပၸတိန္မန္းတံုႏံုးကို ခန္႔မယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ အမတ္ (၁ဝ)
ဦး ရွတ
ိ ဲ့ ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြနဂ
္ ရက္က ဒီဟာကို မခံမရပ္ႏင
ို ္ေအာင္ျဖစ္ခရ
ဲ့ တယ္။ ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ ဘာထပ္လုပ္သလဲဆိုလွ်င္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ (၁ဝ) ဦး ထဲက
ဖဲ့ထုတ္ၿပီး ဦးရွိန္ထန္းကို ဝန္ႀကီးခန္႔မည္ဆိုၿပီး ခဲြထုတ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းျပတဲ့
အခ်က္က ဦးဇာရဲလ်ံဟာ ငယ္ပါေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္လည္း မရွပ
ိ ါဘူး။ ဦးရွန
ိ ထ
္ န္း
ဟာ အသက္လည္း ႀကီးပါၿပီ။ အလုပသ
္ က္မ်ားပါတယ္ဆၿို ပီး ဒီလပ
ို ခ
ဲ ခ
ဲြ ပ
ဲ့ ါတယ္။ ဒီေတာ့
ခ်င္းလည္း ႏွစ္ျခမ္းကဲြခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြက သာဓကပါပဲ။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ဒါကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ ႏိင

ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီး
ခ်ဳပ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဖဆပလအဖဲရ
႔ြ ႕ဲ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူဟာဝန္ႀကီး
ခန္တ
႔ ဲ့ေနရာမွာ သူရ
႔ ႕ဲ အာဏာအမ်ားႀကီးကို သံုးပါတယ္။ သူလခ
ို ်င္သလို လုပပ
္ ါတယ္။
ဒီအတိုင္း ခ်င္းကိုလည္း ဒီလိုပဲလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကရင္ကိုလည္း ဒီလိုပဲလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္ဟာ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁) ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္
ေပၚလာၿပီးတဲ့အခါမွာ ကရင္ျပည္နယ္က ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္တဲ့အမတ္၊ ကရင္
ျပည္နယ္ လူထုဆႏၵအရ အေရြးခံရတဲ့ အမတ္ေတြထဲက ကရင္ျပည္နယ္ ဥကၠ႒ႏွင့္
ကရင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးကို မခန္႔ဘဲ၊ ျပည္မက အေရြးခံရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ထဲက သူ
ႀကိဳက္တလ
ဲ့ က
ူ ို ခန္ခ
႔ ပ
ဲ့ ါတယ္။ ဒါလည္း ကရင္ေတြကို ေသြးခဲခ
ြ ပ
ဲ့ ါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့
ျပည္နယ္လန
ူ ည္းစုေတြကို အစိတစ
္ တ
ိ အ
္ မႊာမႊာကဲြေအာင္ တဘက္တမ်ိဳးစီ ေျမႇာက္ေပး
ခဲ့တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာလည္း ပိုၿပီးကဲြသည္ထက္ကဲြ၊ ပိုၿပီး မညီၫႊတ္သည္ထက္
မညီၫႊတ္တာေတြကို အစီရင္ခံေနရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ဒီလိုတိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫႊတ္ေရးကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက

ဖ်က္ဆီးၿပီးသည့္ေနာက္ တိုင္းျပည္မွာျပေကာင္းေအာင္ ဘာလုပ္သလဲဆိုေတာ့ တိုင္း
ရင္းသားစည္းလံုးညီၫတ
ႊ ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဆိၿု ပီး ရွာရွာႀကံႀကံ၊ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ဌာနတခု
တီထင
ြ ၿ္ ပီး သူလ
႔ က္ကင
ုိ တ
္ တ
ု ျ္ ဖစ္တဲ့ အမတ္တေယာက္ကို ဒီဌာနမွာ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ႏင
ွ ့္
ခန္႔ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီဝန္ႀကီးဌာနဟာ ယေန႔အထိ ဘာအလုပ္မွမလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ
က်ေနာ္တို႔ျမင္ပါတယ္။ အကယ္၍ ဒီဝန္ႀကီးဌာနဟာ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫႊတ္
ေရးကို လု ပ္ တ ယ္ ဆို လွ် င္ ဒီေ န႔ ဒီ လႊ တ္ေ တာ္ မွာ ဘယ္ႏွေ ယာက္ျ ဖင့္ စည္း ရံုး လို ႔
ရပါၿပီဆိုၿပီး စာရင္းႏွင့္ အင္းႏွင့္ တင္ျပေစခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္တာကေတာ့
အမ်ိဳးသမီးတေယာက္တည္း စည္းရံုးလိရ
႔ု ပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)။ ဒါကိလ
ု ည္း ဌာန
ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးက အပိုင္သိမ္းလိုက္တယ္လို႔ ၾကားပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြ မညီၫႊတ္ေအာင္ ခဲြတဲ့ေနရာမွာ

ယခု စကားထေျပာတဲ့ ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္ဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုရဲ့ ညာလက္ရံုး
နံပါတ္ (၁) ျဖစ္ပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုမညီၫႊတ္
တဲအ
့ ခါမွာ တေယာက္ႏင
ွ တ
့္ ေယာက္၊ တဘက္ႏင
ွ တ
့္ ဘက္ စကားမ်ားရန္ျဖစ္ၾကတာကို
က်ေနာ္တို႔ဟာ အႀကိမ္ႀကိမ္၊ အခါခါ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုကို တိုင္ခဲ့၊ ေျပာခဲ့ဖူး
ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာတဲအ
့ ခါမွာ ယခုတင္က အစီရင္ခခ
ံ တ
ဲ့ ဲ့ အတိင
ု ္း ခင္ဗ်ားတိ႔ု အားလံုးကို
က်ေနာ္ခ်စ္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔အားလံုး ဘယ္သူ႔ကိုမွ မမုန္းပါဘူးလို႔ ဒီစကားေတြပဲ
ေျပာပါတယ္။

ေနာက္စကားတခုက က်ေနာ္ဟာ ေသြးခဲတ

ြ စ
ဲ့ နစ္န႔ဲ ဘယ္သက
႔ူ မ
ို ွ မအုပခ
္ ်ဳပ္ပါဘူးလိ႔ု
သူ႔ပါးစပ္က တဖြဖြေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဦးႏုဟာ ယခုတင္က က်ေနာ္တင္ျပခဲ့တဲ့
အတိင
ု ္းအေျပာတမ်ိဳး၊ အလုပတ
္ မ်ိဳးျဖစ္တာ က်ေနာ္တ႔ျို မင္ပါတယ္။ တကယ္ပဲ က်ေနာ္
တို႔အားလံုးကို ခ်စ္ပါသလား ၾကည့္ေတာ့၊ အားလံုးကို တကယ္လည္း မခ်စ္ပါဘူး။
ဒါကို က်ေနာ္တို႔ သက္ေသသာဓက တင္ျပပါမယ္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္
ေကာင္စီ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ဥကၠ႒ လုပ္ေနတဲ့ ကခ်င္ထဲက ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္ကို
မဲမ်ားမ်ား မေပးမည့္ လကၡဏာရွိေနေတာ့ ႏုတ္ထြက္သြားပါတယ္။ ဆမားဒူဝါဆင္
ဝါးေနာင္ ႏႈတ္ထြက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ သူဟာရိုးရိုးအမတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ
ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္ကို ေအအာရ္ဒီစီက ႀကံခင္းႀကီးႀကီးတခုလုပ္ဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အမိန႔ေ
္ ပးပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ေငြဘယ္ေလာက္ကန
ု မ
္ ယ္ဆတ
ို ာ က်ေနာ္
မသိပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုရဲ့ အမိနဆ
႔္ ၿို ပီး ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးဌာနက ဝန္ႀကီးအျဖစ္က ျပဳတ္သြားၿပီးျဖစ္တဲ့ ဆမားဒူဝါဆင္
ဝါးေနာင္ရဲ့ ႀကံခင္းကို ျပည္နယ္အစိုးရက တာဝန္ခလ
ံ ပ
ု ္ေပးရမည္ ဆိုေတာ့ အဲဒႀီ ကံခင္း
မွာ လမ္းဗိုလ္တေယာက္အၿမဲတမ္းတာဝန္ခ်ၿပီး လုပ္ေနပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီး ခင္ဗ်ား၊ အမတ္မင္းေသေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္လွ်င္ သိႏိုင္ပါတယ္။

အလ်င္ေခါင္းေဆာင္္တာလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုပဲျဖစ္ပါတယ္။ အခုေခါင္းေဆာင္တာ
လည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု အလ်င္လုပ္တာ၊ ယခု
လုပ္တာႏွင့္ ေနာင္လုပ္တာဟာ အတူတူျဖစ္မည့္အတြက္ အယံုအၾကည္မရွိအဆိုကို
ေထာက္ခံရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ယခုလည္း ႀကံခင္းရွပ

ိ ါတယ္။ ဘယ္မမ
ွ ေျပးပါဘူး။ ဒီလလ
ို ပ
ု ္ေပး
ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေကာင္းၿပီ။ ဒါျဖင့္ က်ေနာ္တို႔အားလံုးက ေရွ႕ကို က်ေနာ္တို႔
ဝန္ႀကီးရာထူးမွ ျပဳတ္က်တဲ့အခါမွာ ႀကံခင္းတခုစီရမွာပဲလို႔ အမ်ားႀကီးေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ပါ
တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၅၆ ခုႏစ
ွ ္ ေရြးေကာက္ပႀဲြ ကီးမွာ ဒူဝါေဇာ္လန
ြ ္း ျပည္နယ္ဥကၠ႒အျဖစ္မွ
ျပဳတ္က်သြားတဲအ
့ ခါမွာ ႀကံခင္းလည္း မေပးပါဘူး။ ဒီေန႔အထိ ဘာမွလပ
ု မ
္ ေပးပါဘူး။
ဒါကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အားလံုးသိႏိုင္ပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ က်ေနာ္တို႔ လူနည္းစု

ေတာင္တန္းသားမ်ား အားလံုးကိခ
ု ်စ္ပါတယ္။ ခင္ပါတယ္။ ညီၫတ
ႊ ၾ္ ကပါဆိတ
ု ဲ့ စကား
ဟာ၊ သူေျပာခဲ့ တဲ့ စကားႏွ င့္ အ လု ပ္ ဟာ မကို က္ ညီ တဲ့ အ တြ က္ ဒီေ နရာမွာ လည္း
က်ေနာ္ တို႔က အယံုအၾကည္မရွိႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္တခု က်ေနာ္တင္ျပလိုတာက
ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ အေျခခံဥပေဒအရ ဖဲစ
႔ြ ည္းၿပီးသားျဖစ္တ၊ဲ့ ေပးၿပီးသားျဖစ္တဲ့
ျပည္ န ယ္ ေတြ ကို ဖ်က္ ဆီး ခ်င္ တ ယ္ ။ ျပည္ န ယ္ေ တြ ကို မထားခ်င္ ဘူး ဆို တာကို
က်ေနာ္တ႔ို ယံု ၾကည္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင္လ
့ ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ သူရ
႔ လ
ဲ့ တ
ႊ ္ေတာ္ထမ
ဲ ွာ ေျပာခဲတ
့ ဲ့
မိန္႔ခြန္းေတြ၊ အျပင္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းေတြထဲမွာ အထင္အရွားပါပါတယ္။
 အဆိရ
ု င
ွ ္ အမတ္မင္းကလည္း ဒီဟာကို အနည္းငယ္ေျပာသြားပါၿပီ။ ဒါကို က်ေနာ္
ျပည့္စံုေအာင္ အစီရင္ခံလိုပါတယ္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ မတ္လ (၇) ရက္ေန႔မွာ ဒီျပည္သူ႔
လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ (၄) ရက္ေန႔က ေပးခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းကို၊ ေဝဖန္တဲ့စကားကို ႏိုင္ငံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ျပန္ေခ်ပတဲ့အခါမွာ ျပည္နယ္ေပးတာ မေကာင္းဘူး။ ျပည္နယ္ဆို
တာ ကၽြန္ေတာ္ေပးခ်င္လို႔ ေပးတာမဟုတ္ဘူးလို႔ သူကိုယ္တိုင္ အတိအက် ဒီလႊတ္
ေတာ္မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီကိစၥကို ဥကၠ႒ႀကီး ခြင့္ျပဳလို႔ရွိရင္
က်ေနာ္ အနည္းငယ္ တင္ျပလိုပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ဥကၠ႒ႀကီးရဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ ဒီ

လႊတ္ေတာ္ထမ
ဲ ွာ ေျပာတဲစ
့ ကားကို က်ေနာ္ အနည္းငယ္ဖတ္ျပပါရေစ။ “ကၽြန္ေတာ္တ႔ို
ကေနၿပီး ယခုရခိင
ု ္ျပည္နယ္ကို ဦးလွထန
ြ ္းျဖဴတိ႔ႏ
ု င
ွ ့္ ကၽြန္ေတာ္မ
့ တ
ိ ္ေဆြမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့
အမတ္မင္းတို႔ရဲ့အဖဲြ႔က လိုလားတဲ့ ရခိုင္ျပည္ကို ျပည္နယ္အျဖစ္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က
မေပးဘူးဆိတ
ု ဥ
ဲ့ စၥာဟာ ရခုင
ိ လ
္ မ
ူ ်ိဳးေတြကို မုန္းလိမ
႔ု ဟုတပ
္ ါဘူးဆိတ
ု ာ ေရွးဦးစြာ ပထမ
အေနႏွင့္ အစီရင္ခခ
ံ ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လလ
႔ို ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ ကၽြန္ေတာ္အမွနအ
္ တိင
ု ္း ေျပာရ
လွ်င္ ျပည္နယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာဟာ ေကာင္းတဲ့ဥစၥာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္နယ္ကို ေရွးဦးစြာ
ပထမ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မွာ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊
ကယားျပည္နယ္ အစရွတ
ိ ဲ့ ျပည္နယ္ေတြကို ေပးစဥ္တန
ု ္းက ကၽြန္ေတာ္မ
့ န
ိ ခ
႔္ န
ြ ္းကို ျပန္
ၾကည္ပ
့ ါ။ ဒီလို ျပည္နယ္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တက
႔ို ေပးရတယ္ဆတ
ုိ ာဟာ ကၽြန္ေတာ္တက
႔ို
သေဘာက်လြန္းလိ႔ု ေပးရတာ မဟုတပ
္ ါဘူး” လိ႔ေ
ု ျပာတဲအ
့ ခါမွာ ေညာင္ေရႊမဟာေဒဝီ
ရွမ္းျပည္နယ္ဘက္က အမတ္ကပင္လွ်င္ ဒီကိစၥကို ျပန္ေျပာပါတယ္။ ဒီစကားဟာ
လႊတ္ေတာ္မွတ္တမ္းထဲမွာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီမွာတခါ ျပည္နယ္ေပးတာ မေကာင္း
ဘူး။ ျပည္နယ္ကို ေပးခ်င္လို႔ ေပးတာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုယ္
တိုင္ အတိအလင္းထုတ္ေဖာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္တခါ ဒီႏွစ္မွာပဲ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ (၈) ရက္ေန႔ ေမာ္လၿမိဳင္မွာ က်င္းပတဲ့

မြနယ
္ ဥ္ေက်းမႈညလ
ီ ာခံမွာ ရာမညမြနအ
္ မ်ိဳးသားအဖဲက
႔ြ ဧည္ခ
့ ဂ
ံ ဏ
ု ္ျပဳတဲ့ လက္ဖက္ရည္
ပဲြမွာလည္း သူဟာ ဒီစကားကိုပဲ ထပ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေျပာတဲ့စကားက
က်ေနာ္တ႔ျို ပည္နယ္အတြက္ ပိဆ
ု ိုးတယ္။ ဘယ္လဆ
ို ိုးသလဲဆလ
ို ွ်င္ “ျပည္နယ္ဆတ
ို ာ
ေနာက္ေဖးမီးဖိုေဆာင္ႏွင့္ တူပါတယ္” လို႔ဒီအတိုင္းသူေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီ (၂)
ခ်က္ဟာျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေရာ၊ အျပင္ဘက္မွာေရာ
ျပည္နယ္ေပးတာ မေကာင္းဘူး။ ျပည္နယ္ကို ေပးခ်င္လြန္းလို႔ ေပးတာမဟုတ္ဘူးလို႔
သူကယ
ို တ
္ င
ုိ ္ အတိအလင္းေျပာခဲပ
့ ါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီျပည္နယ္ေတြကို မပ်က္ ပ်က္
ေအာင္၊ စိတမ
္ ပ်က္ ပ်က္ေအာင္၊ ျပည္နယ္ေတြ လက္မေလွ်ာ့ ေလွ်ာ့ေအာင္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ သူကိုယ္တိုင္ႀကံဖန္ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒါက ဘယ္တုန္းကလဲဆိုရင္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔ က်င္းပတဲ့ ကက္

ဘိနက္ အစည္းအေဝမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ေတြကို “ခင္ဗ်ား
တို႔မွာရွိတဲ့ ဘ႑ာေရးအာဏာေတြကို အပ္ပါ” ဆိုတဲ့စကားကို မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ေတြဟာ ခ်က္ခ်င္းစကားျပန္မေျပာႏိင
ု ္ေလာက္
ေအာင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ဥကၠ႒ စဝ္ခန
ြ ခ
္ ်ဳိက က်ေနာ္တ႔ုိ စဥ္းစား
ပါရေစလိ႔ု ေျပာေတာ့၊ ေကာင္းၿပီ စဥ္းစားလိဆ
႔ု ပ
ို ါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဇြနလ
္ (၆) ရက္ေန႔
မွာ ျပည္နယ္ဥကၠ႒မ်ား အစည္းအေဝးမွာထိုင္ၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ဥကၠ႒ စဝ္ခြန္ခ်ဳိကို
ဒီအေၾကာင္း က်ေနာ္တို႔က ေျပာခိုင္းပါတယ္။

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ ဒီလိုေျပာတာ မေကာင္းဘူး၊ ယခုျပည္နယ္ေတြမွာ ဂယက္ရက

ို ္
သြားၿပီ။ ျပည္နယ္ကယ
ို စ
္ ားလွယ္ေတြေရာ၊ ျပည္နယ္လထ
ူ ုေရာ ဒီကစ
ိ က
ၥ ၾို ကားသြားလွ်င္
မေကာင္းဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥကို ျပန္ျပင္ဆင္ဖို႔သြားေျပာပါဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔က ရွမ္း
ျပည္နယ္ဥကၠ႒ စဝ္ခန
ြ ခ
္ ်ဳိကို ေစလႊတခ
္ ပ
ဲ့ ါတယ္။ က်ေနာ္တ႔ို ျပန္အေျဖရတာက “ေအး၊
ဒါျဖင့္ မင္းတို႔မႀကိဳက္လွ်င္ တႏွစ္ေတာ့ ဒီအတိုင္းေနပါေစ။ လာမည့္ႏွစ္မွာ ဒီကိစၥကို
ဆံုးျဖတ္ၾကပါ” လိတ
႔ု ႏွစအ
္ ခ်ိန္ေပးခဲပ
့ ါတယ္။ ဒီအတိင
ု ္းသာဆိလ
ု ွ်င္ ယခု ၁၉၅၈-၁၉၅၉
ခုႏစ
ွ ္ ဘ႑ာေရးႏွစက
္ စၿပီး ျပည္နယ္ေတြရဲ့ ဘ႑ာေရးအာဏာကို ရုပသ
္ မ
ိ ္းေတာ့မည္
ဆိတ
ု ဲ့ အဓိပၸာယ္ေပၚ ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တ႔ျို မင္တာက ျပည္နယ္ရဲ့ ဘ႑ာေရးအာဏာ
ကို ရုပသ
္ မ
ိ ္းလိက
ု လ
္ ွ်င္ ျပည္နယ္ကရ
ို ပ
ု သ
္ မ
ိ ္းတာႏွင့္ အတူတပ
ူ ဲ။ ျပည္နယ္ကို ဖ်က္ဆီး
တာႏွင့္ အတူတပ
ူ ။ဲ ဘာေၾကာင္လ
့ ဆ
ဲ လ
ို ွ်င္ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ ျပည္နယ္ေကာင္စဆ
ီ တ
ို ာ
ဘ႑ာေရးအာဏာအေပၚမူတည္ၿပီး ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီဘ႑ာေရးကို ကိင
ု ၿ္ ပီး ျပည္နယ္ေတြကို အုပခ
္ ်ဳပ္၊ ေကာင္စက
ီ လည္း ဒီဘ႑ာေရး
အာဏာကို ခန္႔ခဲြေပးဖို႔ ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့ တရားဝင္အဖဲြ၊ တရားဝင္အစိုးရ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဘ႑ာေရးအာဏာကို ရုပသ
္ မ
ိ ္းလိက
ု တ
္ ာႏွင့္ တၿပိဳင္နက္၊ ျပည္နယ္အစိုးရ ရွဖ
ိ လ
႔ို ည္း
မလိုေတာ့ဘူး။ ဒီလိုျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဘ႑ာေရးအာဏာကို ရုပ္သိမ္းေတာ့မည္
ဆိတ
ု က
ဲ့ စ
ိ ဟ
ၥ ာ ျပည္နယ္ကဖ
ို ်က္ဆီးပစ္မည္ဆတ
ို ာႏွင့္ အတူတပ
ူ ။ဲ ဒါေၾကာင့္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုဟာ ျပည္နယ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပဲလို႔ ဒီအတိုင္းက်ေနာ္တို႔
ယံုၾကည္ပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးရဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ က်ေနာ္နိဂံုးခ်ဳပ္ပါေတာ့မည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္

အေပၚမွာ မယံၾု ကည္တဟ
ဲ့ ာကေတာ့ ဒီလိုျပည္နယ္ေတြအေပၚမွာ က်င္သ
့ ံုးတဲ၊့ လူနည္း
စုအေပၚမွာ က်င့္သံုးတဲ့၊ ေတာင္တန္းသားေတြအေပၚမွာ က်င့္သံုးတဲ့သေဘာဟာ
ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းတဲ့ သေဘာမေရာက္ဘဲ သူအာဏာရွိလွ်င္ သူ႔ရဲ့အာဏာအျပည့္အဝ
သံုးခ်င္တယ္။ ျပည္နယ္ေတြရဲ့ ဒီမိုကေရစီ၊ ျပည္နယ္ေကာင္စီေတြရဲ့ ဒီမိုကေရစီကို
ဂရုမစိုက္ဘဲႏွင့္ လိုလွ်င္တမ်ိဳး၊ မလိုလွ်င္တမ်ိဳး ျပည္နယ္ေတြအေပၚမွာ က်င့္သံုးတဲ့
အတြက္ ဒီေန႔က်ေနာ္တ႔ို ျပည္နယ္ေတြဟာ ကဲသ
ြ ည္ထက္က၊ဲြ ၿပဲသည္ထက္ၿပဲ ခဲၾ့ ကပါ
တယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ျမင္ပါတယ္။ ယခုက်ေနာ္ ေျပာစရာေတြ အမ်ားႀကီးက်န္ပါ
ေသာ္လည္း ဥကၠ႒ႀကီးရဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ဤမွ်ႏွင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥကၠ႒
ႀကီးခင္ဗ်ား။ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အေပၚမွာ လမ္းမေတာ္အမတ္မင္း ဦးဗေဆြတင္သင
ြ ္း
သြားတဲ့ အယံအ
ု ၾကည္မရွအ
ိ ဆိက
ု ို က်ေနာ္ျပည္နယ္ေတြရက
ဲ့ ယ
ို စ
္ ား ေလးေလးနက္နက္
ေထာက္ခံပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

ဇန္ထာရွင္
ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေဟာင္း
 ဇန္ထာရွင္ (၁၉၂ဝ-၁၉၈၆)

ကခ်င္ျပည္သူမ်ား၏ ၾကည္ညိဳေလးစားျခင္းခံရေသာ ကခ်င္အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရး

ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္သည္။ ၁၉၂ဝ ခုႏွစ္တြင္ ျမစ္ႀကီးနားခရိုင္၊ ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္၊
ဘာဂါေက်းရြာ၌ အဖဦးဇန္ထာဖုန္၊ အမိေဒၚဇီနိန္းတို႔မွ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္
မႏၱေလးၿမိဳ႕ အစိုးရေနာ္မန္အထက္တန္းေက်ာင္းမွ အထက္တန္းေအာင္ျမင္ခၿဲ့ ပီး ထိုႏစ
ွ ္
မွာပင္ ဆရာျဖစ္သင္လက္မွတ္ရ စာေမးပဲြေျဖဆိုေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွ
၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ မ
္ ်ားတြင္ ပူတာအိုႏင
ွ ့္ ဆြမပ
္ ရာဘြမ္ စသည္တတ
႔ို င
ြ ္ နယ္ျခားအုပခ
္ ်ဳပ္ေရးဌာန
၌ အမႈထမ္းခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပဲြ၌ တက္ႂကြစြာပါဝင္ ေခါင္း
ေဆာင္ခသ
ဲ့ ူ တဦးျဖစ္သည္။ နယ္ခ့်အ
ဲ ဂၤလပ
ိ တ
္ ထ
႔ ို မ
ံ ွ လြတလ
္ ပ္ေရးတိက
ု ပ
္ ဝ
ဲြ င္ရန္အတြက္
၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ (Kachin National Congress –KNC)
ကို စည္းရံုးထူေထာင္ခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည္။ ၁၉၅၁ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ျမစ္ႀကီးနား
(ေျမာက္) မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သလ
႔ူ တ
ႊ ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံရသည္။ ၁၉၅၃ ခုႏစ
ွ ္
ဧၿပီလတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီး၏ ပါလီမန္အတြင္းဝန္အျဖစ္ ခန္အ
႔ ပ္ျခင္းခံရသည္။
၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၇) ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးႏွင့္ ဥကၠ႒အျဖစ္
ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရသည္။ ဖဆပလအဖဲြ႔ႀကီး၏ အကဲြအၿပဲျပႆနာေၾကာင့္
၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ထုိရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္တြင္
ျမစ္ႀကီးနား (အေရွ႕) မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ ျပန္လည္ေရြး
ေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံရသည္။ ဦးဇန္ထာရွငသ
္ ည္ ႏိင
ု င
္ ံေရးမွ အနားယူလ်က္ရရ
ွိ ာမွ
၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ျမစ္ႀကီးနား၊ စီပူတာေက်းရြာ၌ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ခဲ့ပါသည္။
 csif;vli,frsm;tBuHay;csuf
ပူးလ်န္အုပ္

နိဒါန္း

သို႔မဟုတ္

ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရးအႀကံေပးအဖဲြ႔သို႔ ေပးစာ

၁၉၈၉ ခုႏစ
ွ တ
္ ြင္ ဒုတယ
ိ အႀကိမ္ ျပန္လည္ထတ
ု ္ေဝခဲစ
့ ဥ္က တင္ျပသည့္ ျပန္ၾကားလႊာ

ခ်င္းလူငယ္မ်ားအႀကံေပးခ်က္စာတမ္းသည္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို
တေခတ္ဆန္းသစ္ေစေသာ သမိင
ု ္းဝင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ႏိင
ု င
္ ံေရးသမိင
ု ္းမွတတ
္ င
ို တ
္ ရပ္
ျဖစ္ေပသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ မ်ိဳးခ်စ္ခ်င္းအမ်ိဳးသားတိင
ု ္း မေလ့လာ၍ မျဖစ္ေသာ စာတမ္း
ျဖစ္ရံုသာမက၊ လာလတၱ႔ံေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ
ေရးဆဲရ
ြ ာ၌ တေစ့တေစာင္းေလ့လာဖတ္႐က
ႈ ိုးကားမႈျပဳႏိင
ု ရ
္ န္ သက္ဆင
ို ရ
္ ာပုဂၢိဳလ္မ်ား
အတြက္ အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ျပန္လည္ျပဳစုေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဤစာတမ္း၌ ပင္လံုစာခ်ဳပ္တြင္ တန္းတူရည္တူပါဝင္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး

အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ ျပည္မျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ားက ဗမာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒက်င္သ
့ ံုးသည္
ဟု ေဝဖန္ေရးသားရာ၌ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ ျပည္ေထာင္စျု မန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
ြ႔ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ
ေၾကာင့္ ျပည္နယ္အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ နစ္နာမႈေျမာက္မ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္ကို
ကုစားႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပန္လည္
ေရးဆဲြရန္ မည္မွ်လိုအပ္ေနေၾကာင္း၊ အေရးႀကီးေလးနက္ပံုကို တင္ျပသက္ေသထူ
ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ မုန္းတီးစိတ္ျဖင့္ တင္ျပေရးသားျခင္း
လံုးဝမဟုတ္ပါ။
 ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူမ်ိဳးဘာသာေပါင္းစံု ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အတူယဥ
ွ တ
္ ဲြေနထိင
ု ္ေစလိုေသာ ေစတနာေသြးမာန္ျဖင့္ ေဝဖန္သံုးသပ္ေရးသားတင္ျပ
ျခင္းမွ်သာျဖစ္ပါေၾကာင္း ျပန္ၾကားအပ္ပါသည္။ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒႏွင့္ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ
အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ ပေပ်ာက္ေစလ်က္ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားအားလံုး ခ်စ္ၾကည္
ရင္းႏွီးစြာ၊ ေသြးစည္းညီၫတ
ႊ စ
္ ြာ စစ္မန
ွ ္ေသာ ျပည္ေထာင္စစ
ု နစ္ကို တည္ေဆာက္ႏင
ို ၾ္ က
ပါေစဟု ဆႏၵျပဳလိုက္ရပါသည္။

မွတခ
္ ်က္။ ။ “ခ်င္းလူငယ္မ်ားအႀကံေပးခ်က္”စာတမ္းသည္ ၁၉၆၉ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ျပည္တင
ြ ္း
ညီၫႊတ္ေရး အႀကံေပးအဖဲြ႔သို႔ တင္သြင္းေသာ စာတမ္းျဖစ္ပါသည္။

မွတဆင့္ -
ဦးထပ္လိႈင္ႏွင့္ ဦးလြန္ပုမ္း
ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရးအႀကံေပးအဖဲြ႔ဝင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား

သို႔
ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးသန္းစိန္
ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိ
ျပည္တြင္ညီၫႊတ္ေရးအႀကံေပးအဖဲြ႔
(၁၆) ဝင္ဒါမီယာလမ္း
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕

အေၾကာင္းအရာ။ ။ ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရးအႀကံေပးခ်က္ တင္သြင္းေပးပို႔ျခင္း။

ရည္ၫႊန္းခ်က္။ ။ ၁၉၆၈ ခု ဒီဇင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔စဲြပါ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ

ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ အမွတ္ (၇၄)။

အထက္ပါအေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ သေဘာ

ထားခံယူခ်က္သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အႀကံေပးခ်က္ကို
တကယ္ရယူလိုေၾကာင္း အႂကြင္းမဲ့ယံုၾကည္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မွီတင္ေနထိုင္ၾကကုန္ေသာ လူမ်ိဳးအေပါင္းတို႔

သည္ မိမိတို႔ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ ေခတ္ေပါင္းမ်ားစြာ သီးျခား
ေနထိင
ု လ
္ ာခဲၾ့ ကသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သိေ
႔ု သာ္ ယင္းလူမ်ိဳးေပါင္းစံတ
ု သ
႔ုိ ည္ တေျမတည္း
ေန၊ တေရတည္းေသာက္ရေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံအ
ု ျဖစ္ ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ေျမာင္းသဘာဝက
ဖန္တီးေပးမႈေၾကာင့္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးႏွင့္တမ်ိဳးသည္ ကၽြန္းကိုင္းမွီ ကိုင္းကၽြန္းမွီ ဆိုေသာ
စကားပံုနည္းတူ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးႏွင့္ တမ်ိဳး အျပန္အလွန္အမွီသဟဲျပဳေနၾကရပါသည္။

အဂၤလိပ္နယ္ခ့်ဲသမားမ်ား ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္၌ ယင္းလူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပူးေပါင္း၍

တအင္တအားခုခံတိုက္ခိုက္ တိုက္ထုတ္ျခင္း မျပဳခဲ့ဘဲ၊ တကဲြတျပားစီ ခုခံတိုက္ခိုက္
ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္ နယ္ခ့်ဲအဂၤလိပ္မ်ား၏ ကၽြန္ဘဝသို႔ဆိုက္
ေရာက္ခရ
ဲ့ သည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင္လ
့ ည္း ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုေခါင္းေဆာင္
ႀကီးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကို စည္းရံုးရျခင္းျဖစ္ခဲ့သည္။

၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ ပင္လစ
ုံ ာခ်ဳပ္က အေကာင္အထည္ေဖာ္လာခဲ့
ေသာ ၁၉၄၇ ခု ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကပင္ ယင္း ပင္လံု
စာခ်ဳပ္ ေမွ်ာ္မန
ွ ္းခ်က္အားလံုးကို ေဖာက္ဖ်က္ခသ
ဲ့ ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စ၏
ု စည္းလံုးညီၫတ
ႊ ္
မႈ သ ည္ တႏွ စ္ ထ က္ တႏွ စ္ ပ်က္ျ ပားလာေစခဲ့ သ ည္ ။ ျပည္ေ ထာင္ စု လူ မ်ိဳးေပါင္း စံု
ထာဝစဥ္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးႏွင့္ ႀကီးပြားတိုးတက္ေရးသည္ ယေန႔ျပည္ေထာင္စု လူမ်ိဳး
ေပါင္းစံု တန္းတူညီမွ်စြာ စည္းလံုးညီၫႊတ္မႈအေပၚ၌ လံုးဝတည္ေနေၾကာင္း ျပည္
ေထာင္စုသူ ျပည္ေထာင္စုသားတိုင္း သေဘာေပါက္ရန္ အထူးလိုအပ္သည္။

ျပည္ေထာင္စလ
ု မ
ူ ်ိဳးေပါင္းစံ၏
ု စည္းရံုးညီၫတ
ႊ မ
္ တ
ႈ ည္ေဆာက္ေရးကို စဥ္းစားရာ၌
ျပည္ေထာင္စုစည္းလံုးညီၫႊတ္မႈသည္ မည္သည့္ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ပ်က္ျပား
လာၿပီး မည္ကဲ့သို႔ ျပင္ဆင္မႈျပဳလုပ္ရမည္ ဟူေသာ ေလ့လာသံုးသပ္မႈသည္ အမွန္လို
အပ္ေသာ လုပင
္ န္းစဥ္တရပ္ျဖစ္ေနသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စဖ
ု စ
႔ဲြ ည္းရန္ စာခ်ဳပ္
ျဖစ္ေသာ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ ၁၉၄၇ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
ဖဲြ ႔ စ ည္း အု ပ္ ခ်ဳပ္ ပံု အေျခခံ ဥေပဒႏွ င့္ လြ တ္ လ ပ္ေ ရးရၿပီးျဖစ္ စ ဥ္ မ်ားသည္ ျပန္ လ ည္
ေဝဖန္သံုးသပ္မႈ မျပဳလုပ္ဘဲ မေနအပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုစည္းရံုးညီၫႊတ္ေရး၏
အေၾကာင္းရင္းျဖစ္ေနသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ၁၉၄၇ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုတြင္ မည္သို႔ေသာ
ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ား ရွိေၾကာင္းကို ေလ့လာသံုးသပ္၍ တင္ျပအပ္ပါသည္။

မိမတ
ိ တ
႔ို င
ြ ္ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားပီပီ ျမန္မာဘာသာစကားသည္ မိမတ
ိ ၏
႔ို ေမြး
ရာပါဘာသာစကား မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ေသာ ေဝါဟာရ အသံုး
အႏႈန္းႏွင့္ တင္ျပပံတ
ု င္ျပနည္း ပရိယာယ္တက
႔ို ို မလုပတ
္ တ္ျဖစ္ေနပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္
စကားလံုး အသံုးအႏႈန္း လြဲမွား၍ ရွိခဲ့လွ်င္ အထင္အျမင္မလြဲမွားပါရန္ အထူးေမတၱာ
ရပ္ခံအပ္ပါသည္။

ဤတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ မည္သို႔မွ်၊ မည္သူ႔ကိုမွ် ပုဂၢိဳလ္စဲြ၊ ဝါဒစဲြသေဘာျဖင့္

ေရးသားတင္ျပျခင္း လံုးဝမဟုတဘ
္ ဲ ခ်င္းျပည္သလ
ူ ထ
ူ ု (ျပည္မေန ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား
အပါအဝင္) တရပ္လံုး၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားအရ ျပည္ေထာင္စုလူမ်ိဳးေပါင္းစံု စည္းရံုး
ညီၫတ
ႊ မ
္ ႈ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အထိေရာက္ဆံုးႏွင့္ တရားမွ်တမႈအျဖစ္ႏင
ို ဆ
္ ံုးဟု
ယံၾု ကည္ရေသာ “မူ” ကို လက္ေတြက
႔ ်င္သ
့ ံုးႏိင
ု ရ
္ န္ အျဖစ္ႏင
ို ဆ
္ ံုးနည္းဟု ယူဆရေသာ
အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားကို ရိုးသားစြာျဖင့္ ပြငပ
့္ င
ြ လ
့္ င္းလင္း ေဖာ္ျပေရးသားတင္ျပရျခင္း
ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံအပ္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတမ်ိဳးအေပၚ တမ်ိဳးက သံသယစိတ္မထားဘဲ

မိသားစုစိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ပါက က်ေနာ္တို႔၏ တင္ျပခ်က္မ်ားကို က်င့္သံုး
လိက
ု န
္ ာရန္ ျဖစ္ႏင
ို သ
္ ည္ဟု ယံၾု ကည္သည္အ
့ ျပင္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီၫတ
ႊ ္ေရးကို
လည္း ဧကန္မခ
ု ်ရရွိႏင
ို မ
္ ည္ဟု ခံယလ
ူ ်က္ တင္ဆက္အပ္ပါသည္။ ထိသ
ု ႔ို လိက
ု န
္ ာက်င့္
သံးု မွသာလွ်င္ ျပည္ေထာင္စသ
ု ားအခ်င္းခ်င္း ေစတနာျဖင့္ ေပးရသူအမ
ိ ရ
္ င
ွ ႏ
္ င
ွ ့္ ေစတနာ
ႏွင့္ အေပးခံရသူ လက္ေဝခံဧည့္သည္ ဟူ၍ ခဲြျခားမႈေပ်ာက္ကြယ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု
လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အိမ္ရွင္ဘဝသို႔ ေရာက္ရွိ၍ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စု၊ စစ္မွန္ေသာ
တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲသည့္ ျပည္တင
ြ ္းညီၫတ
ႊ မ
္ ရ
ႈ ၍ သာယာဝေျပာေသာ ေလာကသိ႔ု ေရာက္
ရွိႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္းကို ထပ္မံ၍ တင္ဆက္အပ္ပါသည္။

ေလးစားစြာျဖင့္
ခ်င္းလူငယ္မ်ား
 yifvHkpmcsKyfjzpfay:vm&jcif; taMumif;w&m;rsm;
ကမာၻေပၚတြင္ရွိေသာ လူသားႏွင့္သတၱဝါအေပါင္းတို႔သည္ ဤကမာၻေလာက၏
ထာဝစဥ္ကဲြျပားေျပာင္းလဲတတ္ေသာ သဘာဝအေျခအေနကိလ
ု က
ို ၍
္ မိမတ
ိ ၏
႔ို ေနရပ္
ေဒသ၊ ေရေျမေတာေတာင္သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္၊ အခ်ိနအ
္ ခါက်စြာႏွင့္ အလိက
ု သ
္ င့္
ေအာင္ ေနထိင
ု က
္ ်က္စားအသက္ရင
ွ လ
္ ာရျခင္းအေၾကာင္းကို အေျမာက္အမ်ားေရးသား
ေဖာ္ျပၾကသည္။

ဤကဲသ
့ လ
႔ို ွ်င္ သဘာဝကဖန္တီးေပးေသာ ေရေျမသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အသိင
ု ္း
အဝိင
ု ္းႏွင့္ လိက
ု ္ေလ်ာညီေထြေအာင္ ေနထိင
ု က
္ ်က္စားလာၾကရာမွ “လူ” ဟူ၍ ျဖစ္ေပၚ
လာခဲ့ေသာ္လည္း အေသြးအေရာင္၊ ခႏၶာတည္ေဆာက္ပ၊ံု ဓေလ့ထံုးစံ၊ ဘာသာစကား
မွအစအေတြးအေခၚ၊ လူမဆ
ႈ က္ဆပ
ံ ဆ
ုံ က္ဆန
ံ ည္းအထိ ကဲျြ ပားျခားနားလာၾကရေၾကာင္း
သိရရ
ွိ ပါသည္။ ယင္းသိ႔ု အေသြးအေရာင္၊ ခႏၶာတည္ေဆာက္ပ၊ံု ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာ
စကားႏွင့္ ေတြးေခၚပံ၊ု ဆက္ဆပ
ံ ဆ
ံု က္ဆန
ံ ည္း သဘာဝခ်င္းတူညီေသာ အုပစ
္ မ
ု ်ားကို
လူမ်ိဳးစုမ်ားဟု ကမာၻတြင္အသိအမွတ္ျပဳလာၾကေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပၾကသည္။

ယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၌ မီွတင္းေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္

ဤသိ႔ေ
ု သာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အသိင
ု ္းအဝိင
ု ္း ကဲြျပားျခားနားမႈမ်ားအေပၚ မူတည္
ၿပီး တဘက္ႏွင့္တဘက္၊ တေဒသႏွင့္တေဒသ၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူညီ
ေသာ ကဲြျပားမႈအေပၚ အေျခခံ၍ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရွမ္းႏွင့္
ရခိုင္ စသည္ျဖင့္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးစီအျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ ရွိေနသည္။ တနည္းဆိုေသာ္
၎တို င္း ရင္း သားလူ မ်ိဳးအသီး သီး တြ င္ မတူ ညီေ သာ သီး သန္ ႔ လ ကၡ ဏာရွိ မႈ မ်ားကို
အစဲြျပဳၿပီး ဤသို႔ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးစီအျဖစ္ ရပ္တည္ေနရျခင္း ျဖစ္ေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ဤလူမ်ိဳးတမ်ိဳးစီအျဖစ္ ရပ္တည္ေနရျခင္းသည္ သဘာဝက ဖန္တီးေပးမႈပင္ ျဖစ္ေန
သည္။

ဤသိ႔ ု သဘာဝဖန္တီးေပးမႈေၾကာင့္ သီးျခားလူမ်ိဳးတမ်ိဳးစီအျဖစ္ ရပ္တည္ေနရျခင္းမွ

အားလံုးကို လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္း ျဖစ္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရက
ြ ္ျခင္းထက္ ယခုကသ
ဲ့ ႔ို
သဘာဝကဖန္တီးေပးခဲ့ေသာ ကဲြျပားမႈကိုသာ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းတိုးတက္ေစႏိုင္ျ
ခင္းက ပိမ
ု ၍
ို သဘာဝက်သည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စတ
ု ဝွန္းလံုးရွိ
လူမ်ိဳးေပါင္းစံု တမ်ိဳးတည္းျဖစ္သြားေရးအတြက္၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ခ်င္းလူမ်ိဳးျဖစ္ေရး၊
ခ်င္းလူမ်ိဳးႀကီးစိုးေရး (သို႔တည္းမဟုတ္) လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျမန္မာျဖစ္ေရး၊ ျမန္မာလူမ်ိဳး
ႀကီးစိုးေရး (သိတ
႔ု ည္းမဟုတ)္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ရွမ္းျဖစ္ေရး၊ ရွမ္းလူမ်ိဳးႀကီးစိုးေရး စသည္
ျဖင့္ ေဆာက္ရြက္ခ်က္မ်ိဳးသည္ သဘာဝႏွင့္ ဆန္႔က်င္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုလူမ်ိဳးေပါင္းစံု
၏ ဆႏၵႏွင့္လည္း လံုးဝဆန္႔က်င္ေနမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။

“A Group of Society which has only one race, one culture, one religion,
may seem to be fairly happy, but it is certainly stagnant and dormant
and doesn’t contribute anything to mankind”

ဟူေသာအဆိုလည္း ရိွေနေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကရေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး

ေပါင္းစံတ
ု အ
႔ို ား လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္းကသာ အုပခ
္ ်ဳပ္ႀကီးစိုးေရး ဆိုေသာ မူသည္ ျဖစ္ႏင
ို /္
မျဖစ္ႏင
ို ္ ဆိုေသာအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ျဖစ္ေပၚလာပံု
သမိုင္းအေျခခံကိုလည္း အစဥ္ထည့္သြင္းစဥ္းစားအပ္ေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ အ
ံ တြင္း မွတ
ီ င္းေနထိင
ု လ
္ ်က္ရွိေနေသာ လူမ်ိဳးအေပါင္းတိ႔ု
သည္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ့်ဲသမားမ်ား ေရာက္မလာမီ ေခတ္အဆက္ဆက္ကပင္ မိမိတို႔၏
ေရေျမသဘာဝအသိင
ု ္းအဝိင
ု ္းႏွင့္ ေနထိင
ု ခ
္ သ
ဲ့ ည္သာမက ကိယ
ု မ
့္ င္းကိယ
ု ခ
့္ ်င္း၊ ကိယ
ု ့္
စနစ္ႏွင့္ မိမိတို႔ဘာသာ မိမိတို႔အုပ္ခ်ဳပ္ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခါ ကခ်င္၊ ကယား၊
ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရွမ္း၊ ရခုိင္ စသည္ျဖင့္ ရပ္တည္ေနရျခင္းသည္ ၎တို႔၏
ရွည္လ်ားလွေသာ သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ သီးသန္႔ရပ္တည္ေနထိုင္ႏိုင္ခဲ့မႈသာဓက
သက္ေသခံတရပ္ ျဖစ္ေနေပသည္။

ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ့်သ
ဲ မားမ်ားေရာက္လာေသာအခါ တေနရာၿပီးတေနရာ၊ ျပည္တျပည္
ၿပီး ေနာက္တျပည္ စသည္ျဖင့္ သိမ္းပိုက္အုပ္စိုး လာခဲ့သည္။ ဥပမာ - ျမန္မာျပည္ကို
၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ အားလံုးသိမ္းပိုက္ႏိုင္ေသာ္လည္း ခ်င္းျပည္သည္ မိမိတို႔ဘာသာမိမိ
တို႔ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာဘုရင္၏ မႏၲေလး ေန
ျပည္ေတာ္ကို နယ္ခ့်ဲအဂၤလိပ္မ်ား သိမ္းပိုက္မႈေၾကာင့္ ခ်င္း၊ ကခ်င္ စေသာ ျပည္မ်ား
ကိပ
ု ါ အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ့်သ
ဲ မားမ်ားက သိမ္းပိက
ု ရ
္ ာေရာက္သည္ဟု မဆိုႏင
ို ္ေပ။ အဘယ္
ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယင္း ကခ်င္ျပည္၊ ခ်င္းျပည္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ဧကရာဇ္ဘုရင္၏
လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ ရပ္တည္မႈ မရွိခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္တို႔
သည္ သီးျခားျပည္ ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ့်ဲလက္ေအာက္ခအ
ံ ျဖစ္ အတူတူ
ေနခဲ့ရသည့္အလား ေတာင္တန္းေဒသ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုအားလံုးသည္လည္း ၿဗိတိသွ်
နယ္ခ့်ဲလက္ေအာက္ခံ ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။

ၿဗိတိသွ်နယ္ခ့်ဲသမားမ်ားသည္ အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ကို လြတ္လပ္ေရးေပး

မည္ဆလ
ို ွ်င္ ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ့်ဲသမားမ်ား ေရာက္လာခ်ိန၌
္ သီးျခားလြတလ
္ ပ္ေသာ ျပည္
မ်ားအျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့ၾကေသာ ေတာင္တန္းလူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္လည္း ျမန္မာျပည္
ႏွင့္ အိႏၵိယျပည္ ဟူေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အပါအဝင္ျဖစ္ေသာ တိုင္းျပည္မ်ားျဖစ္သည္
ဟု မယူဆႏိင
ု ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင္ဆ
့ ိုေသာ ယင္းတိင
ု ္းျပည္မ်ားသည္ အိႏယ
ၵိ ျပည္ႏင
ွ ့္
ျမန္မာျပည္ဘုရင္မ်ား လက္ေအာက္မွ သိမ္းပိုက္ျခင္းခံရေသာ တိုင္းျပည္မ်ား မဟုတ္
ၾကေခ်။

အကယ္၍ ေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ့်ဲသမားမ်ား

ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏွင့္ အိႏိၵယျပည္ဘုရင္မ်ား လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေနခဲ့လွ်င္
အိႏိ ၵ ယျပည္ႏွ င့္ ျမန္ မာျပည္ လြ တ္ လ ပ္ေ ရးတြ င္ အလို အေလ်ာက္ ပါသြားမည္ျ ဖစ္ ၍
၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ေန႔ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္လည္း လံုးဝလိုအပ္မည္
မဟုတ္ခဲ့ေပ။

ဤသို႔လွ်င္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ့်ဲသမားမ်ား ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ မိမိတို႔ဘာသာ မိမိတို႔

အုပခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ေသာ သီးျခားျပည္မ်ားျဖစ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ လြတလ
္ ပ္ေရးကို အိႏယ
ၵိ ျပည္ႏင
ွ ့္
ျမန္မာျပည္ကသ
ဲ့ ႔ို ေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳးမ်ားကလည္း ယူမည္ဆလ
ို ွ်င္ ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ့်ဲ
သမားမ်ား ေရာက္လာခ်ိန္က လြတ္လပ္ေသာ တိုင္းျပည္မ်ားျဖစ္သည့္နည္းတူ လြတ္
လပ္ေရးကို သီးျခားျပည္အျဖစ္ ေနႏိုင္ရန္ အခြင့္အေရးရရွိခဲ့ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္
“Conclusion reached in the conversations between His Majesty’s government
and the delegation from the executive council of the governor of Burma”
ဆိုေသာ ၁၉၄၇ ခု ဇန္နဝါရီလ (၂၇) ရက္ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္တင
ြ ္ ေအာက္
ပါအတိုင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါသည္။

"Conclusion reached in the conversations between His Majesty’s

government and the delegation from the executive council of the governor
of Burma."

Conclusions
8. Frontier Areas:
It is the agreed objective of both His Majesty’s government and the Burmese
delegator to achieve the early Unification of the Frontier Areas and Ministerial
Burma with the “free consent” of the inhabitants of those areas. In the meantime
it is agreed that the people of the Frontier Areas should, in respect of subjects
of common interest, be closely associated with the government of Burma in a
manner acceptable to both parties. For these purposes it has been agreed:
(a) These shall be free intercourse between the people of the Frontier Areas
and the people of the Ministerial Burma without hindrance.
(b) The leaders and the presentatives of the people of the Frontier Areas shall
be asked, either at the PangLong conference to be held at the beginning
of next month at a special conference to be convened for the purpose to
express their views upon the form of association with the Government
of Burma which they consider acceptable during the transition period:
Whether-
(1) by the appointment of a small group of frontier area representatives
to advise the governor on frontier affaire and to have close liaison
with the executive council, or
(2) by the appointment of one frontier area representative as executive
councillor in-charge of frontier affairs, or
(3) by some other method.
(c) After the PangLong meeting, or the special conference, His Majesty’s
government and the government of Burma will agree upon the best method
of advancing their common aims in accordance with the expressed views
of the peoples of the frontier areas.
(d) A committee of Enquiry shall be set up forth with as to the best method
of associating the frontier peoples with the working out of the new
constitution for Burma.
Such committee will consist of equal numbers of persons from Ministerial
Burma, nominated by the executive council and of persons from the frontier
areas nominated by the governor after consultation with the leaders of these
areas, with a neutral Chairman from outside BURMA selected by agreement.
Such committee shall be asked to report to the government of Burma and His
Majesty’s government before the summoning of the constitute assembly.

လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအေနႏွင့္ မိမိတို႔အမ်ိဳးသားအဓြန္႔ရွည္စြာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္

မိမတ
ိ ၏
႔ို ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈထန
ိ ္းသိမ္း တိုးတက္ေစေရးအတြက္ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာပိင
ု ္ႏင
ို င
္ အ
ံ ျဖစ္ ရပ္တည္မသ
ွ ာလွ်င္ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ေပသည္။
ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းစေသာ ေတာင္းတန္းေဒသလူမ်ိဳးမ်ားသည္ မိမတ
ိ ဘ
႔ို ာသာစကား၊
ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားႏွင့္ မိမိတို႔၏ အမ်ိဳးသား တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ ၿဗိတိသွ်
နယ္ခ့်သ
ဲ မားမ်ား ေရာက္မလာမီ အခ်ိနအ
္ ခါကဲသ
့ ႔ို သီးသန္လ
႔ တ
ြ လ
္ ပ္ေသာ ႏိင
ု င
္ အ
ံ ျဖစ္
ျပန္လည္နာလန္ထူလာႏိုင္ျခင္းသည္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးနည္း ျဖစ္ေပသည္။
 သိ႔ျု ဖစ္ေသာ္ျငားလည္း ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ သ
္ ည္ ဒုတယ
ိ ကမာၻစစ္ႀကီး၏ အရွန
ိ မ
္ ေသေသး
ေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နယ္ခ့်အ
ဲ ဂၤလပ
ိ မ
္ ်ားသည္ ယင္းစစ္ပဲက
ြ ို အႏိင
ု ရ
္ ခဲသ
့ ျဖင့္
အင္အားႀကီးမားေနခဲ့ေပသည္။ ထိ႔ျု ပင္ နယ္ခ့်မ
ဲ ်ား၏ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားခဲမ
့ ႈေၾကာင့္ ေတာင္
တန္းေဒသလူမ်ိဳးတို႔သည္ ႏိုင္ငံေရးအေျမာ္အျမင္၊ အေတြးအေခၚကၽြမ္းက်င္မႈ ရရွိ
ႏိုင္ရန္ အေျခအေနက ဖန္တီးမႈ မေပးႏိုင္ခဲ့ေပ။ ယင္းသို႔ေသာ အေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္
မိမဘ
ိ ာသာမိမတ
ိ ႔ို လြတလ
္ ပ္ေရးယူၿပီး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ ႏိင
ု င
္ ထ
ံ ူေထာင္ေရးကို
အခက္အခဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားမွ စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ၾကသည္။

ထိ႔ျု ပင္ ၿဗိတသ

ိ ွ်နယ္ခ့်သ
ဲ မားမ်ား ေရာက္လာခ်ိနတ
္ င
ြ ္ အင္အားမစုဘဲ တကဲတ
ြ ျပား
စီႏွင့္ နယ္ခ့်ဲရန္သူကို ခုခံၾကရမႈေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္ နယ္ခ့်ဲအဂၤလိပ္မ်ား
လက္ေအာက္တြင္ ကၽြန္အျဖစ္ခံခဲ့ၾကရျခင္းေၾကာင့္ ယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ
အတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္ “ကၽြန္းကိုင္းမွီ၊ ကိုင္းကၽြန္းမွီ”
ဆိသ
ု ကဲသ
့ ႔ို အတူတူေနျခင္းျဖင့္ အျပန္အလွနအ
္ က်ိဳးရရွၾိ ကၿပီး၊ အတူတူ မစုစည္းလွ်င္
ျဖင့္ အျပန္အလွနအ
္ က်ိဳးဆုတယ
္ တ
ု ္ေစႏိင
ု ္ေၾကာင္းကိလ
ု ည္း နားလည္သေဘာေပါက္
လာၾကသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ခံ ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသတြင္

ပါဝင္ေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း တိသ
႔ု ည္ ျပည္ပနယ္ခ့်ရ
ဲ န္သက
ူ ို ပူးေပါင္းခုခတ
ံ က
ို ထ
္ တ
ု ၿ္ ပီး
မိမတ
ိ ၏
႔ို သီးသန္ရ
႔ ပ္တည္မက
ႈ ို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေဆာင္ရက
ြ ၍
္ “တန္းတူရည္တူ အခြငအ
့္ ေရး
ခံစားၾကရန္” ဆိုေသာ “မူ” ကို လက္ခံထားၾကၿပီး၊ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းမႈ
အေပၚ အရင္းျပဳၿပီး ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဟူ၍ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအသစ္ ဖဲြ႔စည္း
ေရးေပၚေပါက္လာခဲ့ရပါသည္။

ယင္းအခ်ိန္တြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းမ်ားထက္ ျမန္မာလူဦးေရပိုမိုမ်ားၿပီး ျမန္မာ

ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ႏိင
ု င
္ ံေရးအေျမာ္အျမင္ရခ
ွိ မ
ဲ့ ႈေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေတာင္
တန္းေဒသလူမ်ိဳးမ်ား အတူပူးေပါင္း၍ ႏိုင္ငံအသစ္ဖဲြ႔စည္းျခင္းျဖင့္ ေတာင္တန္းေဒသ
လူမ်ိဳးမ်ားအေနႏွင့္ ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ့်လ
ဲ က္ေအာက္ခဘ
ံ ဝမွ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားလက္ေအာက္
ကိလ
ု န
ို ီႏင
ို င
္ အ
ံ ျဖစ္သ႔ို ပခံုးေျပာင္းလဲသြားရာ ေရာက္မည္/မေရာက္မည္ ကိလ
ု ည္း စဥ္း
စားရန္ အခ်က္တခ်က္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

အထက္ပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ က်င္းပေသာ

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ညီလာခံ၌ အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္
ဆန္း ကိုယ္တိုင္ဖြင့္ဟ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
 “ျမန္မာမ်ားသည္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားအတြက္ ေျပာဆိုျခင္းမွာ အုပ္ခ်ဳပ္စိုးမိုး
လို၍ မဟုတ္၊ သို႔ရာတြင္ ေတာင္တန္းနယ္မ်ားသည္ ျမန္မာႏွင့္ တန္းတူအဆင့္
အတန္း အခြင့္အေရးရေစလိုေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ေတာင္တန္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္
ျမန္မာကၽြန္အျဖစ္ မျဖစ္ေစရေၾကာင္း” စသည္ျဖင့္ မိန္႔ၾကားေျပာဆိုခဲ့သည္။

ယင္းအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ့်လ
ဲ က္ေအာက္ခံ ျမန္မာအစိုးရကို ကိယ
ု စ
္ ားျပဳေနခဲ့
ေသာ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ယေန႔လင
ူ ယ္မ်ားက မျမင္မေတြခ
႔ ဲ့ေသာ္လည္းဘဲ ဗိလ
ု ္
ခ်ဳပ္ေ အာင္ ဆ န္း ၏ ရိုး သားတည္ ၾ ကည္ မႈ ၊ ေစတနာျမင့္ျ မတ္ မႈ အမွ န္ တ ကယ္ ရွိ ခဲ့
ေၾကာင္း၊ ယံၾု ကည္အားကိုးထိက
ု ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္စစ္မန
ွ ္ေၾကာင္း ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို
ေတြဖ
႔ ူးျမင္ဖူးေသာ ေတာင္တန္းေဒသလူႀကီးမ်ားက ေျပာျပၾကသည္ကို သိရရ
ွိ ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ အႂကြင္းမဲ့ ယံု

ၾကည္အားထား သစၥာရွမ
ိ က
ႈ ို ခံယၿူ ပီး ေတာင္တန္းေဒသ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၿဗိတသ
ိ ွ်လက္
ေအာက္ခံ ျမန္မာျပည္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္းေရးကို ၁၉၄၇
ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္တြင္ သမိုင္းတြင္ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။

သိ႔ျု ဖစ္၍ "ယေန႔ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္း အစရွိေသာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ႏင

ွ ့္
ပူးေပါင္း၍ ျပည္ေထာင္စဖ
ု စ
ဲ႔ြ ည္းျခင္းသည္ ျမန္မာလူမ်ိဳးက စစ္တက
ို ၍
္ သိမ္းပိက
ု ္ေသာ
တိင
ု ္းျပည္၊ လူမ်ိဳးမ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဝယ္ယသ
ူ မ
ိ ္းသြင္းခဲ့ေသာ တိင
ု ္းျပည္ႏင
ွ ့္ လူမ်ိဳး
မ်ား မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ စစ္မန
ွ ္ေသာ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း တန္းတူစည္းလံုးညီၫတ
ႊ ္
ေရးပဋိ ညာဥ္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ အ ရ ဖဲြ ႔ စ ည္း တည္ေ ထာင္ေ သာ ျပည္ေ ထာင္ စုျ ဖစ္
ေၾကာင္း" ကို သားစဥ္ေျမးဆက္ ဆက္ခံသိရွိႏိုင္ရန္ ယင္းေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ကို
“ျပည္ ေထာင္စုေန႔” ဟူ၍ ႏွစစ
္ ဥ္သတိရ အထိမ္းအမွတအ
္ ျဖစ္ က်င္းပရျခင္း ျဖစ္သည္။

1947 zJGUpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'\ csKd U,Gif;csufrsm;

ႏိုင္ငံဟူ၍ ရွိလာလွ်င္ မိမိတို႔တြင္ ခံစားၾကရမည့္အခြင့္အေရး၊ တာဝန္ဝတၱရားႏွင့္
အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၲရား လမ္းၫႊန္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒသည္
ႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ို ္းအတြက္ ရွစ
ိ ၿမဲပင္ျဖစ္သည္။ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ သဘာဝအေျခအေနႏွင့္ သမိင
ု ္းစဥ္အျဖစ္
အပ်က္မ်ားေပၚ မူတည္ၿပီး ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒစနစ္ကို “ဖက္ဒရယ္မူ”
(Federal) ျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ “ယူနထ
ီ ရီမ”ူ (Unitary) ကို ေသာ္လည္းေကာင္း
က်င့္သံုးၾကပါသည္။
 ဖက္ ဒ ရယ္ မူႏွ င့္ ပတ္ သ က္ ၍ ေဖာ္ျ ပခ်က္ အ မ်ိဳးမ်ိဳးရွိ သ ည္ ။ ၎မွာ - “The
indispensable quality of the Federal State being a distribution of the powers of
government between the Federal Authority and the Federal units ” ဟူ၍
လည္းေကာင္း၊

“Federalism is a device for bringing together and satisfying different peoples

and races of a country ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊
“When a number of States previously independent unite together and form a
central government for the administration of certain common affairs while
retaining independent of action in other matters they are said to form a
Federation” ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾက၏။ “Federation ကို
Confederation” ႏွင့္ မတူေၾကာင္း ခဲြျခားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ယင္းသို႔ ခဲြျခားရာ၌ -
“A Federation is a union state while a confederation is a union of states. A
Federation, therefore is a national union while a confederation is a union of an
international character.” ဟူ၍ ကဲြျပားမႈ ရွိေပသည္။
“Confederation is an essembly of ambassadors of the various states of a league.
The internal sovereignty of each state remains quite unimpaired and its external
sovereignty is limited only to a very small extent” ဟူ၍လည္းေကာင္း ရွိေပသည္။
လူမ်ိဳးဘာသာေပါင္းစံရ
ု ွိေသာ ႏိင
ု င
္ ံႏင
ွ ့္ နယ္ပယ္က်ယ္ျပန္႔ေသာ ႏိင
ု င
္ ံေပါင္းေျမာက္
မ်ားစြာတို႔သည္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္ကို က်င့္သံုးၾကေၾကာင္း သိရွိ
ရသည္။ ဥပမာ - ဆြစဇ
္ ာလန္၊ အိႏယ
ၵိ ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စ၊ု ကေနဒါ၊ ၾသစႀတီး
လ်ား၊ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု၊ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အျခားမ်ားစြာေသာ
ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စု ႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ ျပည္နယ္အစိုးရဌာနမ်ားကို
ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရဌာနမ်ားက ျပန္လည္ခ်ဳပ္ကင
ို ္ႏင
ို ္ေသာေၾကာင့္ ယူနစ္ထရီမူ ဆန္
သြားသည္ဟု ေဝဖန္ၾကေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရ၏။

အထက္ေဖာ္ျပပါ ဖက္ဒရယ္မူက်င့္သံုးေသာ ႏိုင္ငံေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာတို႔သည္

ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္အတိုင္း လူမ်ိဳးႏွင့္ ဘာသာစကား ေပါင္းစံုရွိၾက၍ ေသာ္လည္း
ေကာင္း၊ နယ္ပယ္အားျဖင့္ က်ယ္ျပန္႔၍ ေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထိုသို႔
ဖက္ဒရယ္ဖဲြ႔စည္းမႈကို က်င့္သံုးၾကျခင္းအားျဖင့္ လူမ်ိဳးႏွင့္ ဘာသာတိုင္း၏ သီးသန္႔
ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈကို ပိုမုိထိ
ေရာက္ေစေရး၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရး ပိုမိုခံစားႏိုင္
ေစေရး စသည့္ ရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္မ်ားသည္ ဖက္ဒရယ္မူ က်င္သ
့ ံုးျခင္း၏ ရည္ရယ
ြ ခ
္ ်က္တင
ြ ္
ပါဝင္ၾကေပသည္။ ဤသို႔လွ်င္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဖက္ဒရယ္
ဖဲစ
႔ြ ည္းပံစ
ု နစ္ကို က်င္သ
့ ံုးၾကၿပီး တိုးတက္ႀကီးပြားလ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ ေခတ္ေပါင္းမ်ား
စြာ ေနထိုင္အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ေၾကာင္း အထူးေဖာ္ျပစရာ လိုမည္မထင္ပါ။

ယူနထ
ီ ရီ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပစ
ံု နစ္သည္ အၾကမ္းအားျဖင့္ ဗဟိအ
ု စိုးရတခုတည္းသာ
ရွိ၍ ယင္းဗဟိုမွ ႏိုင္ငံ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ ဌာနေပါင္းစံုကို တိုက္ရိုက္ခ်ဳပ္ကိုင္ေသာ စနစ္
ျဖစ္သည္ဟု နားလည္ပါသည္။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံ
တူညီေသာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတစားတည္းရွသ
ိ ည့္ ႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ား၌ က်င္သ
့ ံုးမႈရသ
ွိ ည္ဟု သိရရ
ွိ ပါ
သည္။ လူမ်ိဳးႏွင့္ ဘာသာစကားေပါင္းစံု ပူးေပါင္းဖဲြ႔စည္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၌ ယူနီထရီ
ဖဲစ
႔ြ ည္းပံစ
ု နစ္ကို က်င္သ
့ ံုးျခင္းအားျဖင့္ လူမ်ားစုအမ်ိဳးသားမ်ားက လူနည္းစု အမ်ိဳးသား
မ်ားကို ႀကီးစိုး၍ ဝါးမ်ိဳပေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါသည္။ ထို လူမ်ိဳးေပါင္းစံုပူးေပါင္းေသာႏိုင္ငံ
မ်ား၌ ယူနီထရီမူက်င့္သံုးျခင္းအားျဖင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကို လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္းအျဖစ္ ရပ္
တည္ေစေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္လာသည္။ သို႔ျဖစ္ပါက ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးသည့္ အတိုင္း
လူမ်ိဳးေပါင္းစံက
ု ို လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္းျဖစ္ေစေရး၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးႀကီးစိုးေစေရး လုပ္ေဆာင္
ခ်က္ျဖစ္လာၿပီး သဘာဝႏွင့္ ဆန္႔က်င္သျဖင့္ လူမ်ိဳးဘာသာစကားေပါင္းစံု ပူးေပါင္း
ဖဲစ
႔ြ ည္းေသာႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ား၌ ယူနထ
ီ ရီစနစ္ဖစ
ဲ႔ြ ည္းပံက
ု ို မက်င္သ
့ ံုးျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္း
တခု ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရွမ္း

ႏွင့္ ရခိင
ု ္ စေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားေသာ ႏိင
ု င
္ ံ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စု
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထဝီအေနအထားသည္ ေတာေတာင္မ်ား ထူထပ္ေသာ ကုန္းျမင့္ပိုင္း
ႏွင့္ ေျမညီပင
ို ္း ဟူ၍ ရွိေနမႈေၾကာင့္ လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရးခက္ခၿဲ ပီး ႏိင
ု င
္ ၏
ံ အက်ယ္
အဝန္းအားျဖင့္ က်ဥ္းေျမာင္းေသးသိမ္ေသာ္လည္း တႏိုင္ငံလံုးကို ဗဟိုအစိုးရတဦး
တည္းက ခ်ဳပ္ကင
ို က
္ ပ
ြ က
္ ဲႏင
ို ရ
္ န္ အခက္အခဲရၿွိ ပီး ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ႏိင
ု င
္ ႀံ ကီးမ်ား
ႏွင့္ မျခားဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ခက္ခဲလွပါသည္။ ယင္းသို႔ ေတာေတာင္နယ္ေျမ မညီမွ်မႈ
ေၾကာင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး မလြယ္ကူသည့္အျပင္ ရာသီဥတုအားျဖင့္လည္း
တူညမ
ီ မ
ႈ ရွိေသာေၾကာင့္ ေဒသတခုတည္းအေနျဖင့္ ယူဆသေဘာထား၍ ဥပေဒျပ႒ာန္း
ရန္ ျဖစ္ေသာ ဗဟိုအစိုးရ တဦးတည္းမွ ျပ႒ာန္းေသာ ဥပေဒမ်ားသည္ ေဒသတိုင္း၏
အေျခအေနႏွင့္ ကိက
ု ည
္ ဟ
ီ ပ္စပ္ခ်င္မွ ကိက
ု ည
္ ီႏင
ို မ
္ ည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ေနရာ
ေဒသ၊ အေျခအေနမတူေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ေဒသအရပ္ရပ္တင
ြ ္ ေနထိင
ု ္
စားေသာက္သူ ျပည္ေထာင္စု လူမ်ိဳးေပါင္းစံုအတြက္ လြတ္လပ္မႈ ရွိသင့္သေလာက္
ရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္ေခ်။
 ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏သမိင
ု ္းကို ေထာက္ထားစဥ္းစားရလွ်င္
ေခတ္အဆက္ဆက္မွ ကိယ
ု မ
့္ င္းကိယ
ု ခ
့္ ်င္း၊ ကိယ
ု ဘ
့္ ာသာ၊ စကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့
ထံုးစံ၊ ကိယ
ု လ
့္ မ
ူ ဆ
ႈ က္ဆံေရးႏွင့္ ကိယ
ု ္ ေနထိင
ု လ
္ ာၾကေသာ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု
ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ သေဘာတူညီမႈျဖင့္ ပူးေပါင္းလာရသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁ဝ) ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္

ညီလာခံ၌ လံုးဝလြတ္လပ္ေရးအဆိုကို တင္သြင္းေသာအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက
ဤကဲသ
့ ႔ို မိနခ
႔္ န ့ ါသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တ႔ို တင္သင
ြ ္းေျပာၾကားခဲပ ြ ္းသည့္ အဆို (၁) အခ်က္
ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ေရးဆဲအ
ြ ပ္သည့္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံ
ဥပေဒက ဘယ္လိုျဖစ္သလဲဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ဟုေခၚတြင္ေသာ လြတ္
လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ သမၼတႏိင
ု င
္ ံ ျဖစ္သင့တ
္ ယ္ … ဆိသ
ု ည္အ
့ ခ်က္ႏင
ွ ့္
ကၽြန္ေတာ္ပထမဦးစြာ ဗမာႏိင
ု င
္ ရ
ံ ႕ဲ ေပၚဆဲေပၚလတံ့ေသာ အေျခခံဥပေဒမ်ားကို ေဖာ္ျပ
ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုဆိုတာ အထူးရွင္းျပစရာ မလိုပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္
အတြင္းမွာ ျပည္ေထာင္စု သေဘာမ်ိဳးအားျဖင့္ ျဖစ္တယ္။ ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ သ
ံ ေဘာမ်ိဳး
ဖဲြ႔စည္းမယ္ဆိုတာ ရည္ရြယ္ရင္းျဖစ္တယ္” စသည္ျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

ယခုအခါ အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာျဖစ္ေသာ ဖက္ဒရယ္ (Federal) ဆိုေသာ စကားလံုးကို
ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ဘာသာျပန္ေသာအခါ ဖက္ဒရယ္မူ က်င္သ
့ ံုးေသာ အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာ
အေခၚ “United States of America” ကို ျပည္ေထာင္စုအေမရိကႏိုင္ငံ ဟူ၍ ဘာသာ
ျပန္ေ ခၚဆိုျ ခင္း အားျဖင့္ ဖက္ ဒ ရယ္ ၏ အဓိ ပ ၸာ ယ္ သ ည္ ျပည္ေ ထာင္ စု မူ ဟူေ သာ
အဓိပၸာယ္မလ
ွ ြ၍
ဲ တျခားအဓိပၸာယ္မရွိႏင
ို ဟ
္ ု ယူဆပါသည္။ သိ႔ျု ဖစ္၍ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ စက္
တင္ဘာလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ အုပခ
္ ်ဳပ္ပအ
ံု ေျခခံဥပေဒ
တြင္ "ျပည္ေထာင္စ"ု ဟူေသာ စကားအသံုးအႏႈန္းသည္ အဓိပၸာယ္ရရ
ွိ ွိ ထည္သ
့ င
ြ ္းခဲ့ျခင္း
ျဖစ္သည္။ အလွသေဘာျဖင့္ သံုးျခင္းျဖစ္သည္ဟု မယူဆႏိုင္ေပ။

ဤသိလ
႔ု ွ်င္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ည္ တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္း
တည္ေထာင္လ်က္ ေတာေတာင္ေရေျမ သဘာဝက ကာဆီးထားေသာ ေဒသေျမာက္
မ်ားစြာ၏ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲရွိေသာေဒသ၌ ေတာလက္ေက်းရြာ
လူတန္းစား အခြင့္အေရးႏွင့္ လြတ္လပ္မႈမ်ား၊ အျခားအျခားေသာ အေျခအေနမ်ား
အားလံုးကို ၿခံဳၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ စက္တင္ဘာလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသည္ ျပည္ေထာင္စု ဟူ
ေသာ အမည္နာမႏွင့္အညီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္မူႏွင့္ ေရးဆဲြသင့္ပါသည္။

ဥပမာ - ဆြ စ္ ဇာလန္ႏုိ င္ ငံ သ ည္ အက်ယ္ အ ဝန္း အားျဖင့္ စတု ရ န္း မို င္ေ ပါင္း
(၁၅,၉၄၁) ရွ၍
ိ လူဥးီ ေရအားျဖင့္ (၉၅၃,ဝဝဝ) ဦး ေနထိင
ု ရ
္ ာ ႏိင
ု င
္ င
ံ ယ္ကေလး ျဖစ္ေသာ္
လည္း ျပည္နယ္ (၂၂) ခုခဲြထားေသာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါသည္။ ၎နည္းတူ
ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံသည္ အက်ယ္အဝန္းအားျဖင့္ (၉၈,၇၂၅) စတုရန္းမိုင္ရွိ၍
လူဦးေရအားျဖင့္ (၂၁,၅၂၆,၈၂၄) ဦး ေနထိုင္ရာ ျပည္နယ္ (၆) ခု ခဲြထားေသာ ျပည္
ေထာင္စဖ
ု က္ဒရယ္ႏင
ို င
္ ံ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းႏွစ္ႏင
ို င
္ တ
ံ ထ
႔ို က္ အဆမတန္ ႀကီးမားေသာ
အက်ယ္အဝန္းအားျဖင့္ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း (၂၆၁,၇၈၉) ရွိ၍ လူဦးေရ (၂၆) သန္း
ေက်ာ္ရွိေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းသည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ျပည္
ေထာင္စုစစ္စစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းရန္ အထူးသင့္ေလ်ာ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းသို႔
ဖက္ဒရယ္မူျဖင့္ မေရးဆဲဘ
ြ ၊ဲ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းအုပခ
္ ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ
သည္ ဖက္ဒရယ္မူမွ ေသြဖည္၍ မ်က္စိကို လည္ေစေသာ ယူနီထရီမူ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ယင္းသို႔ ယူနီထရီမူျဖစ္ေၾကာင္းကို ယင္းဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြရာတြင္ အႀကံ
ေပးအရာရွိျဖစ္သူ ဦးခ်န္ထြန္း ေျပာဆိုခ်က္ကိုပင္ “Union of Burma by Hugh
Tinker" စာမ်က္ႏွာ (၃ဝ) တြင္ "The constitution adviser Chan Htun, observed
much later that Our constitution though in theory Federal is in practice Unitary"
ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါသည္။

ယင္း ၁၉၄၇ ခုႏစ

ွ ္ စက္တင္ဘာလ၌ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒသည္ ယင္းသိ႔ု ဖက္ဒရယ္မက
ူ ို မ်က္စလ
ိ ည္သြားႏိင
ု ္ေစရန္ ျပည္
ေထာင္စု ဟူေသာ ေဝါဟာရကို အလွသေဘာသံုးစဲၿြ ပီး ကခ်င္၊ ကယားႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္
ဟူ၍ ျပည္နယ္မ်ား ခဲြထားေပးခဲ့ပါသည္။ ပါလီမန္ကို လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔
လႊတ္ေတာ္ ဟူ၍ လႊတ္ေတာ္ႏစ
ွ ရ
္ ပ္ကလ
ို ည္း ခဲထ
ြ ားပါသည္။ လူမ်ိဳးစုလတ
ႊ ္ေတာ္သည္
လူမ်ိဳးမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္သည္ လူဦးေရကို ကိုယ္စားျပဳသည့္
သေဘာျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ အထက္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ တမာကို သကာေလာင္း
“Sugar Coated” သကဲသ
့ ႔ ုိ မမွ်တမႈကုိ ဖံးု ကြယထ
္ ားေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသာျဖစ္ခသ
့ဲ ည္။

Oya'jyKa&;wGif rrQwrI
လူမ်ိဳးေပါင္းစံု တန္းတူမႈႏင
ွ ့္ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္ တန္းတူရည္တမ
ူ က
ႈ ို သစၥာရွရ
ိ ွိ ေစာင္ထ
့ န
ိ ္း
သည္ဆိုလွ်င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္အသီးသီးတို႔မွ
လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္သို႔ ညီမွ်ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္ဦးေရ ေစလႊတ္ရန္ ျပ႒ာန္း
ရမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ ေစလႊတ္ျခင္းမျပဳဘဲ လူဦးေရနည္းေသာ လူမ်ိဳးစုက
အမတ္ဦးေရ နည္းၿပီး၊ လူဦးေရမ်ားေသာ လူမ်ိဳးစုက အမတ္ဦးေရ မ်ားခဲသ
့ ည္။ ဥပမာ-
ယင္းဖဲစ
ြ႔ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ ပုဒမ
္ (၈၇) ဒုတယ
ိ ဇယားတြင္ လူမ်ိဳးစုလတ
ႊ ္ေတာ္အမတ္
(၁၂၅) ဦး အနက္ ျပည္မမွ (၆၂) ဦး၊ ရွမ္းျပည္နယ္မွ (၂၅) ဦး၊ ကရင္ျပည္နယ္မွ (၁၅)
ဦး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ (၁၂) ဦး၊ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းမွ (၈) ဦး၊ ကယားျပည္နယ္မွ (၃)
ဦး ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ အမတ္ဦးေရတဝက္သည္ ျပည္မမွ
ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အဆမတန္ မ်ားေနပါသည္။

လူဦးေရ ကိုယ္စားျပဳေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ပါလီမန္ေရြးေကာက္ပဲြ အက္

ဥပေဒ ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ္ အက္ဥပေဒအမွတ္ (၆၅) ပုဒမ
္ (၃) အရ ျပည္သလ
႔ူ တ
ႊ ္ေတာ္အမတ္
ေနရာ (၂၅ဝ) ရွိသည့္အနက္ ရွမ္းျပည္မွ (၂၅) ေနရာ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ (၇) ေနရာ၊
ခ်င္းဝိေသသတုိင္းမွ (၆) ေနရာ၊ ကယားျပည္နယ္မွ (၂) ေနရာ၊ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား
အတြက္ (၂ဝ) ေနရာ၊ စုစုေပါင္း (၆ဝ) ေနရာျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္မမွ (၁၉ဝ) ရွိေနရာ သံုးပံု
တပံပ
ု င္မရွိ ျဖစ္ေနခဲပ
့ ါသည္။ ပါလီမန္ ႏွစရ
္ ပ္ေပါင္းတြင္ ျပည္နယ္အမတ္ (၁၂၂) ေနရာ
သည္လည္း အမတ္အားလံုး (၃၇၅) ေနရာ၏ သံုးပံုတပံုပင္ မရွိျဖစ္ေန ျပန္ပါသည္။

ႏိင
ု င
္ ၏
ံ အခ်ဳပ္အျခာအဏာသည္ ပါလီမန္၌သာ ရွိေနေသည္။ ဥပမာ-ျပည္ေထာင္စု
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၆၈) အရ ပါလီမန္တြင္ မည္သည့္ အဆိုမ်ိဳး
ကိမ
ု ဆို တင္သင
ြ ္းႏိင
ု သ
္ ည္။ ယင္းဖဲစ
႔ြ ည္းပံပ
ု ဒ
ု မ
္ (၆၉) (၁) အရ၊ ရိုးရိုးအမ်ားစုအမတ္မဲ
ျဖင့္ မည္သည့္ အဆိုမ်ိဳးကိုမဆို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၿပီး၊ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ
(၂ဝ၉) (၃) အရ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကို အမတ္ သံုးပံုႏွစ္ပံုျဖင့္ ျပင္ဆင္ႏိုင္
သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္အမတ္မ်ား မဲေပးရန္ မလိုအပ္ဘဲ ျပည္မအမတ္မ်ား၏ မဲျဖင့္

မည္သည့္ ဥပေဒကို ျဖစ္ေစ၊ မည္သည့္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုျဖစ္ေစ ျပ႒ာန္း
ျပင္ဆင္ႏိုင္၍ ျပည္နယ္အမတ္မ်ားသည္ မလိုအပ္ေသာ အပိုမဲသက္သက္ ျဖစ္ေနခဲ့
ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ရွိသည္ဆိုသည္ကို အသိ
အမွတ္မျပဳျခင္း (An act of ignoring the existence of the Union Nationalities
other than the Burmese) ျဖစ္ေန၍ ေဖာက္ျပန္ေသာ မဟာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ က်င့္သံုးမႈ
ျဖစ္ေၾကာင္း ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ထင္ရွားေပၚလြင္ေနခဲ့ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ပါလီမန္တြင္ ေတာင္တန္းေဒသလူနည္းစု ျပည္နယ္အမ်ိဳးသားမ်ား၏

အခြငအ
့္ ေရးသည္ လူမ်ားစု ျမန္မာျပည္မ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အခြငအ
့္ ေရးႏွင့္ တိက
ု ဆ
္ င
ို ္
ေသာ အခါတိင
ု ္း ျမန္မာအမ်ိဳးသားအမတ္မ်ားက မိမတ
ိ ဘ
႔ို က္သာ မဲေပး၍ ေတာလက္
လူတန္းစားႏွင့္ လူနည္းစု ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကလည္း မိမိတို႔ဘက္ မဲေပးသည္
ဆိုလွ်င္ ၿမိဳ႕ေပၚျမန္မာအမ်ိဳးသားအမတ္မ်ားက လူမ်ိဳးစုမဲ (Automatic Majority)
အလိုအေလ်ာက္ရ၍ ႏိုင္ၿပီးသား ျဖစ္ေနပါသည္။
 ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္မအမတ္ လူမ်ိဳးစုမဲျဖင့္ ျပည္နယ္လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ားကို
ျခယ္လယ
ွ ခ
္ ်င္သေလာက္ ျခယ္လယ
ွ ္ႏင
ို ္ေသာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ မဟာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကို
သံုးႏိုင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျပည္နယ္လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမိေမြးရာပါ အခြင့္
အေရးမ်ား ျဖစ္ေသာ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြင၊့္ ကိယ
ု ၾ့္ ကမၼာကို ဖန္တီးခြင့္ မရႏိင
ု ဘ
္ ဲ ျပည္မ၏
လက္ခပ
ု ထ
္ မ
ဲ ွ ေရမ်ားသာ ျဖစ္ခၾဲ့ ကရပါသည္။ ျပည္နယ္ႏင
ွ ့္ ျပည္မအခြငအ
့္ ေရး တုက
ိ ယ
္ ူ
ေသာအခါ၌ ျပည္မက ျပည္နယ္အေပၚ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ျပ႒ာန္းမႈ အေထာက္အထား
မ်ားလည္း ရွခ
ိ ပ
ဲ့ ါသည္။ အဂၤလန္ႏင
ို င
္ က
ံ သ
ဲ့ ႔ေ
ို သာ ပါလီမန္တင
ြ ္ လူတဦးကိပ
ု င္ သတ္ေစ
ဟူ၍ ပါလီမန္က မဲေပးလွ်င္ တရားဝင္သတ္ျဖတ္ခြင့္ ရွိေပသည္။

ထိုနည္းတူ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပါလီမန္တြင္ ကိုယ္ခ်င္းစာနာမႈတရားႏွင့္

ေစတနာကင္းမဲ့ေသာ ျပည္မအမ်ိဳးသား အမတ္မ်ားသာ တက္လာ၍ ႀကီးႏိင
ု င
္ ယ္ညဥ
ႇ ္း
ေသာ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ သံုးရမည္ဟု ပါလီမန္တြင္ မဲေပးရမည္ဆိုလွ်င္ အလိုအေလ်ာက္
လူမ်ားစုမဲ [Automatic Majority] ျဖင္၊့ ယင္းသိ႔ေ
ု သာ အဆိက
ု ပ
ို င္ ကန္က
႔ က
ြ ပ
္ ယ္ဖ်က္ရန္
အဟန္႔အတား လံုးဝမရွိခဲ့ပါ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္
မဟာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ဤမွ်ေလာက္ ဆိုးရြားေအာင္ မေပၚေပါက္ခလ
ဲ့ ွ်င္ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒႏွင့္ အက္ဥပေဒမ်ားက ဟန္တ
႔ ား၍ မဟုတဘ
္ ၊ဲ ျပည္မကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ အမတ္မ်ား
၏ ကိယ
ု ခ
္ ်င္းစာ ေစတနာတရား ေကာင္းမႈေၾကာင္သ
့ ာလွ်င္ ျဖစ္ေနေပမည္။ သိ႔ေ
ု သာ္
ဤသို႔ေသာ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား ရွိတတ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသာလွ်င္ ေပၚေပါက္
မည္ဟု မည္သူမွ် အာမခံႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ဟစ္တလာကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္
မ်ားသည္ ရဟူဒီလူမ်ိဳးမ်ားအား သုတ္သင္သတ္ျဖတ္ေရးအတြက္ လြယ္လင့္တကူ
မိမဘ
ိ က္မွ တရားဝင္အမိနခ
႔္ ်ႏိင
ု ္ေပသည္။ ၎နည္းတူ ျပည္မ မဟာလူမ်ိဳးႀကီးမ်ားထဲ
မွ ဟစ္ တလာကဲ့သို႔ေ သာ ေခါင္းေဆာင္ မ်ား မေပၚေပါက္ႏိုင္ ဟူ၍ အာမခံႏို င္ မ ည္
မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟစ္တလာကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မဟာလူမ်ိဳးစု
အမ်ိဳးသားထဲမွ ေပၚေပါက္ခဲ့လွ်င္ လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ားအားလံုးသည္ လြယ္လင့္
တကူ တရားဝင္သုတ္သင္ သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံရမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။

ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ တ
႔ို င
ြ ္ အရာဝတၳဳပစၥည္းျဖစ္ေစ၊ အခြငအ
့္ ေရးျဖစ္ေစ၊ တာဝန္အရ ေပးျခင္း၊
ရျခင္းႏွင့္ ေစတနာအရ ေပးျခင္း၊ ရျခင္း ဟူ၍ ရွပ
ိ ါသည္။ ေစတနာသည္ အခ်ိနမ
္ ေရြးမရွိ
ခ်င္ဘဲ ေနႏိင
ု သ
္ ည္။ အခ်ိနမ
္ ေရြး ျပန္လည္ ရုပသ
္ မ
ိ ္းႏိင
ု သ
္ ည္။ ေစတနာျဖင့္ ရျခင္းႏွင့္
ေပးျခင္းသည္ မရသင္မ
့ ရထိက
ု ္ေပ၊ မေပးသင့္ မေပးထိက
ု သ
္ ည္ကို ေပးအပ္ျခင္း ျဖစ္ပါ
သည္။ ရသင့္ရထိုက္၊ ေပးသင့္ေပးထိုက္ေသာ အရာကို ေစတနာျဖင့္ ေပးျခင္းရျခင္း
အျဖစ္ သေဘာထားျပန္လည္း ေစတနာ မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုမူအရ
ရသင့္ရထိုက္ေသာ အခြင့္အေရးကို ေစတနာျဖင့္သာ ေပးအပ္သည့္၊ ရအပ္သည့္
သေဘာထားျခင္းျဖင့္ ေစတနာမေျမာက္သည္အ
့ ျပင္၊ ရသင္ရ
့ ထိက
ု ္ေသာ အခြငအ
့္ ေရး
ကို ေစတနာသေဘာထား၍ ေပးျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္မေရြးမေပးဘဲ ေနႏိုင္ပါသည္။ ထို႔
ေၾကာင့္ ေစတနာျဖင့္ ေပးရသည့္ အခြင့္အေရး သို႔မဟုတ္ အရာဝတၳဳကိုပင္ ေစတနာ
ျပည္ဝ
့ စြာျဖင့္ ေပးရမည္ဆလ
ို ွ်င္ အခ်ိနမ
္ ေရြး ျပန္လည္ မရုပသ
္ မ
ိ ္းႏိင
ု ရ
္ န္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း
ျဖင့္ ေပးရမည္။ ထိုနည္းတူစြာ အခြင့္အေရးကိုလည္း ေစတနာရွိရွိ ေပးရမည္ဆိုလွ်င္
အခ်ိနမ
္ ေရြး ျပန္လည္ မရုပသ
္ မ
ိ ္းႏိင
ု ္ေသာနည္းျဖင့္ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒတြင္
ျပ႒ာန္းေပးမွ လြယလ
္ င္တ
့ ကူ ျပန္မရုပသ
္ မ
ိ ္းႏိင
ု သ
္ ျဖင့္ တကယ့္ေစတနာ ျမင္မ
့ ားစြာႏွင့္
ေပးရာေရာက္ေပသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ေစတနာျဖင့္ ေပးရသည္၊့ ရရသည္အ
့ ျဖစ္၌ ထားရွိ
ျခင္း ခံေနရေသာ ျပည္နယ္မ်ား၏ အခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို အခ်ိနမ
္ ေရြး ျပန္လည္မရုပသ
္ မ
ိ ္း
ႏိုင္ရန္အတြက္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ အတိအက် ျပ႒ာန္းေပးမွသာလွ်င္ ျပည္
နယ္လန
ူ ည္းစုမ်ားအတြက္ ျပန္လည္မရုပသ
္ မ
ိ ္းႏိင
ု ရ
္ န္ အာမခံခ်က္ရွိေသာ အခြငအ
့္ ေရး
မ်ား ေပးရာေရာက္ၿပီး စစ္မွန္ေသာ ေစတနာလည္း ျဖစ္ေပမည္။
သို႔ျဖစ္၍ ယင္း ဟစ္တလာႏွင့္ ရဟူဒီလူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနမ်ိဳး ဆိုက္
ေရာက္ေပၚေပါက္လာခဲလ
့ ွ်င္ လူနည္းစုမ်ားအတြက္ အကာအကြယရ
္ ွိႏင
ို ရ
္ န္ ေစတနာ
ေကာင္း၍ ကိယ
ု ခ
္ ်င္းစာတရား ရွိေနေသာ ယေန႔ လူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္မ်ား ရွိေနခ်ိနတ
္ င
ြ ္
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပည္နယ္ခဲြၿပီး လႊတ္ေတာ္ (၂) ရပ္အနက္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္
ေတာ္တင
ြ ္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္နယ္အလိက
ု ္ လူဦးေရ အနည္းအမ်ားအေပၚ မူမတည္ဘ၊ဲ
ျပည္နယ္အသီးသီးမွ ညီမွ်ေသာ အမတ္ဦးေရ ေစလႊတ္ေရးကို ဖဲစ
႔ြ ည္းပံု အေျခခံဥပေဒ
တြင္ ျပ႒ာန္းမွသာလွ်င္ လူနည္းစုမ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိႏင
ို ္ေသာ အကာအကြယက
္ ို
ရရွိႏင
ို ၿ္ ပီး တကယ့္ေစတနာႏွင့္ ကိယ
ု ခ
္ ်င္းစာတရားရွိေသာ သေဘာထားႀကီးမႈကို ျပသ
ရာလည္း ေရာက္ေပမည္။
၁၇၈၇ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို
ေရးဆဲစ
ြ ဥ္ကာလတြင္ လူမ်ားစုျပည္နယ္ႏင
ွ ့္ လူနည္းစုျပည္နယ္မွ ေစလႊတမ
္ ည့္ အမတ္
ဦးေရႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူမ်ားစုျပည္နယ္မ်ားက လူနည္းစု ျပည္နယ္မ်ားထက္ အမတ္ဦး
ေရ ပိုမေ
ို စလႊတ္ေရးကို လူဦးေရအေပၚ မူတည္၍ တင္ျပခဲ့ေပသည္။ ဤနည္းျဖင့္
လူမ်ားစုျပည္နယ္မ်ားက လူနည္းစုျပည္နယ္မ်ားကို ႀကီးစိုးခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္
လူနည္းစုျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္ ကိုယ္စားလွယ္ အမတ္ျဖစ္သူ
William Peterson က "What, Pray, is representation founded on numbers? If
State Sovereignity is to be kept up; shall I submit the welfare of New Jersey
with the five votes in a Council where Virginia has sixteen? This would lead to
Autocracy. Neither my State nor myself will ever submit to dispotism or to
tyranny" ဟု ထြက္ဆိုခဲ့သည္ဟု မွတ္တမ္းရွိေနေပသည္။
 ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံ၏ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္
ျပည္နယ္အႀကီးအငယ္၊ လူမ်ားစုျပည္နယ္ လူနည္းစုျပည္နယ္ ဟူ၍ မခဲြျခားဘဲ အထက္
လႊတ္ေတာ္ [Senate] (ကၽြႏ္ုပ္တို႔တြင္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္) တြင္ ျပည္နယ္တိုင္းမွ ညီမွ်
ေသာ အမတ္ဦးေရ ေစလႊတ္ရန္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေပသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ “The most wonderful work ever struck off at a
given time by the brain and purpose of men” ဟူ၍ ခ်ီးက်ဴးျခင္း ခံရေလသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ြ ္ ဤသိ႔ု လူဥးီ ေရအနည္းအမ်ားအေပၚ မတည္ဘဲ ျပည္နယ္
အားလံုး၏ တန္းတူညီမွ်မႈေပၚ မူတည္၍ အထက္လႊတ္ေတာ္တြင္ ညီမွ်ေသာ အမတ္
ဦးေရမ်ားကို ေစလႊတ္၍ ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡျဖစ္မႈႏွင့္ ႐ႈပ္ေထြးမႈမ်ား မရွိ
သျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စ၏
ု တိုးတက္မ၊ႈ ေသြးစည္းညီၫတ
ႊ မ
္ အ
ႈ တြက္ အဟန္႔
အတား ျဖစ္သည္ဟု မေတြ႔ရေပ။ ကမာၻ႔ထိပ္သီးႏိုင္ငံအျဖစ္ တိုးတက္လာခဲ့ေၾကာင္း
သိရွိရသည္။

ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စသ
ု မၼတႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ လ
္ ည္း ျပည္နယ္ႀကီးသည္ငယ္သည္ မဟူ
Republic Union ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးမွ တူညီေသာ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္အမတ္
(၂၅) ဦးစီ ေစလႊတၾ္ ကေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡျဖစ္မႈေၾကာင့္ တိုးတက္မႈ
အဟန္အ
႔ တား ျဖစ္သည္ဟု မေတြရ
႔ ဘဲ ကမ႓ာအ
့ င္အားႀကီး ထိပသ
္ ီးႏိင
ု င
္ တ
ံ ႏိင
ု င
္ ံ ျဖစ္ႏင
ို ္
သည္အထိ တိုးတက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။

လူမ်ိဳးစုအေပၚ မူမတည္ဘဲ ေဒသႏၲရလြတလ

္ ပ္မ၊ႈ တိုးတက္မအ
ႈ ေပၚ မူတည္ဖစ
႔ဲြ ည္း
ထားေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံတြင္ပင္လွ်င္ လူဦးေရအနည္း
အမ်ားအေပၚ မူမတည္ဘဲ ျပည္နယ္မ်ားတန္းတူညမ
ီ ွ်မႈ အေပၚတြငသ
္ ာ မူတည္၍ ညီမွ်
ေသာ အမတ္ဦးေရ ေစလႊတရ
္ လွ်င္ လူမ်ိဳးအေပၚ အေျခခံ၍ ဖဲစ
ြ ည္းထားေသာ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံမ်ိဳးတြင္ ျပည္နယ္တိုင္းမွ တန္းတူညီမွ်ေသာ အမတ္ဦးေရ
ေစလႊတ္ေရးသည္ ပိုမို၍ လိုအပ္သည္ဟု ယူဆရပါသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ

သည္ လူမ်ားစုအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ လူမ်ားစုေနထိင
ု ရ
္ ာေဒသမ်ားမွ အမတ္ဦးေရပိ၍
ု ေစ
လႊတ္ျခင္းေၾကာင့္ လူနည္းစုေတာင္တန္းလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေတာလက္ေက်းရြာ အမ်ိဳးသား
႔ု Despotism ႏွင့္ Tyranny လက္ေအာက္သ႔ို
မ်ားသည္ ၿမိဳ႕ေပၚလူမ်ားစုအမ်ိဳးသားတိ၏
မဲဆႏၵအရ သြတ္သြင္းၿပီး ျဖစ္ေနပါသည္။
 tkyfcsKyfa&;wGif rrQwrI
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေရြးပံု

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈတခုလံုးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲရန္

တာဝန္အရွဆ
ိ ံုးျဖစ္ေသာ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံ၏
ု အခြငအ
့္ ေရးကို
တန္းတူျဖစ္ႏင
ို ္ေရးအတြက္ ကြပက
္ ဲေစာင့္ေရွာက္ၾကည္႐
့ ရ
ႈ မည့္ တာဝန္အႀကီးဆံုးရွသ
ိ ူ
ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ေသာ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္သာ
သက္ဆင
ို သ
္ င္လ
့ ်က္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံု ပုဒမ
္ (၁၁၅) အရ ျပည္သလ
႔ူ တ
ႊ ္ေတာ္ႏင
ွ သ
့္ ာ
သက္ဆုိင္ေစခဲ့ေပသည္။ ထို႔ျပင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ကသာ ေရြးခ်ယ္
သင့္လ်က္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ကို တဲြဘက္ပင္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္မေပးဘဲ ယင္းႏိုင္ငံေတာ္
ဖဲြ႔စည္းပံု ပုဒ္မ (၅၆) (၁) အရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ေရြးခ်ယ္ရပါ
မည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျပည္မမွ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္ အဆမတန္မ်ားေနေသာ ျပည္သူ႔
လႊတ္ေတာ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ေရြးခ်ယ္မႈေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳဌာနတြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့
သည္အ
့ တိင
ု ္း မဟာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ က်င္သ
့ ံုးရန္ အာဏာမက္ေသာ ဟစ္တလာကဲသ
့ ႔ေ
ို သာ
တယူသန္ေခါင္းေဆာင္မ်ိဳး မေပၚေပါက္ႏိုင္ရန္ အကြယ္အကာ လံုးဝမရွိဘဲ လူနည္းစု
အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ ထပ္၍ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈတရပ္ တိုးလာေနရေပသည္။ ၁၉၄၈
ခုႏွစ္မွ ယေန႔တိုင္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒက လူနည္းစုဘဝလံုၿခံဳေရးႏွင့္ သီး
သန္႔ရပ္တည္ႏိုင္ေရးကို အကာအကြယ္ လံုးဝမေပးခဲ့ေပ။

ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ား ခန္႔အပ္ပံု

ထိ႔ျု ပင္ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲၿ့ ပီးသည္အ

့ တိင
ု ္း မဟာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ က်င္သ
့ ံုးႏိင
ု ရ
္ န္
မူကေပးေနေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဝန္ႀကီးမ်ားကို မိမိ
ဆႏၵျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းပံု ပုဒ္မ (၅၆) (၂)၊ (၁၆၈)၊ (၁၇၃)၊ (၁၈၁) (၁၂)၊ (၁၈၉)၊ (၁၉၇)
(၂) အရ ခန္႔အပ္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုနည္းျဖင့္ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ဘဝတခုလံုးကို
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ျခယ္လွယ္ခြင့္ ရေနပါသည္။

တရားစီရင္ေရး

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ အဓိပၸာယ္ျဖစ္ေစ၊ အက္

ဥပေဒမ်ား၏ အဓိပၸာယ္ျဖစ္ေစ ေကာက္ယရ
ူ မည့္ အျမင္ဆ
့ ံုးတရားရံုးသည္ တရားလႊတ္
ေတာ္ႏွင့္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။ ယင္းလႊတ္ေတာ္ တရားသူႀကီး
မ်ားသည္ ဥပေဒမ်ားကို အဓိပၸာယ္ေကာက္ရာ၌ အမ်ိဳးမ်ိဳး လွညပ
့္ တ္ေကာက္ယူႏင
ို ရ
္ န္
အာဏာရွိေပသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ၌ ျဖစ္ေစ၊ အျခား အက္
ဥပေဒ၌ ျဖစ္ေစ၊ လူနည္းစုအခြငအ
့္ ေရးမ်ားကို ကာကြယရ
္ န္အတြက္ စိတဆ
္ ႏၵမရွိေသာ
တရားသူႀကီးအေနျဖင့္ မိမဆ
ိ ႏၵအလိက
ု ္ ဥပေဒအဓိပၸာယ္ေကာက္ယူႏင
ို ပ
္ ါသည္။ ယင္း
သိ႔ေ
ု သာ တရားသူႀကီးမ်ား ရွခ
ိ ဲ့ေသာ္လည္း တဘက္က ခုခံႏင
ို ္ေရးအတြက္ အာမခံႏင
ို ္
ေသာျပ႒ာန္းခ်က္မရွိေခ်။ သိ႔ျု ဖစ္၍ ယေန႔ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ႏိင
ု င
္ ံ
၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျဖစ္ေနေသာ ဥပေဒျပဳဌာန၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနႏွင့္ တရားစီရင္
ေရးဌာနမ်ားတြင္ တန္းတူညီမွ်မႈမရေၾကာင္းကို အထူးေဖာ္ျပေနစရာ မလိုေတာ့ေပ။

ယေန႔ေတာင္တန္းေဒသ အမ်ိဳးသားမ်ားျဖစ္ေသာ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္း အစရွသ

ိ ည့္
လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၿဗိတိသွ် ေရာက္မလာမီ အခ်ိန္ကာလကပင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ သမိုင္း
အဆက္ဆက္တင
ြ ္ သီးျခားကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲၿ့ ပီး
ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေသာ မူႏွင့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အရ ျပည္
ေထာင္စု ဖဲြ႔စည္းခဲ့ၾကသည္။ ဤ စာခ်ဳပ္အရ ဗမာအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္း
သားလူမ်ိဳးမ်ား ပူးေပါင္းၾကရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုမူအရ မည္သည့္ လူမ်ိဳးျခားတို႔၏
အုပ္ခ်ဳပ္မႈ လက္ေအာက္တြင္မွ ကိုလိုနီနယ္အျဖစ္ မေနရဘဲ ျပည္ေထာင္စုအတြင္း
ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရေနေသာ လူမ်ိဳးမ်ားအျဖစ္ ေနထိုင္ခြင့္ ရွိေပသည္။

ဒုတိယကမာၻစစ္အၿပီး ေပၚတူဂီႏိုင္ငံႏွင့္ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ အေရးအခင္းႏွင့္ ပတ္

သက္၍ မည္ကဲ့သို႔ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားဟု ဆိုႏိုင္
ေၾကာင္းကို ေျဖဆိုႏင
ို ရ
္ န္အတြက္ ကမာၻက
႔ လ
ု သမဂၢမွ ေကာ္မရွငတ
္ ရပ္ဖစ
႔ဲြ ည္းၿပီး စံစ
ု မ္း
ခဲပ
့ ါသည္။ ယင္းသိ႔ု စံစ
ု မ္းခ်က္ အစီရင္ခစ
ံ ာတြင္ ေအာက္ပါအပိဒ
ု မ
္ ်ား ပါဝင္ခဲ့ေပသည္။

Principle VI
A non-self governing territory can be said to have reached a full measure of
self government by:
(a) Emergence as a sovereign independent states
(b) Free association with an independent states or
(c) Integration with an independent states
Principle VII
(a) Free association should be the result of a free and voluntary choice by the
people of the territory concerned expressed through informed and
Democratic process it should be one which respects the individuality and
the cultural characteristics of the terriory and its peoples and retains for
the peoples of the territory which is associated with an Independent States
 the freedom to modify the status of that territory through the expression
of their will by democratic means and through constitutional processes.
(b) The associated territory should have the right to determine its internal
constitution without outside interference, in accordance with due
constitutional processes and the freely expressed wishes of the people.
This doesn’t preclude consultations as appropriate or necessary under the
terms of the free association agreed upon.
Principle VIII
Integration with an Independent States should be on the basic of complete
equality between the peoples of the erstwhile non-self governing territory and
those of the dependent country with which it integrated. The people of both
territories should have equal status and rights of citizenship and equal guaranties
of fundamental rights and freedoms without any distinction or discremination,
both should have equal rights and opportunities for representation and effective
participation at all levels in the excutive, legislative and judicial organs of
government.
ဤ အစီရင္ခစ
ံ ာ၏ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ႏိင
ု င
္ အ
ံ မ်ား လက္ခံေသာ အျမင္ျဖစ္
ေပသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဤ အစီရင္ခစ
ံ ာကို ခ်ိနခ
္ ြငအ
္ ျဖစ္ထား၍ ၁၉၄၇ ခု ျပည္ေထာင္စု
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၇ ခု ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႏွင့္
သမိုင္းအေျခခံမ်ားကို ခ်ိန္ဆၾကည့္လွ်င္ ၁၉၄၇ ခု ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္းပံု
အေျခခံဥပေဒအရ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ေတာင္တန္းေဒသ လူမ်ိဳးမ်ားရရွိေသာ အခြင့္အေရးမ်ား
သည္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးေသာ ဥပေဒျပဳဌာန၌ ျဖစ္ေစ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန၌ ျဖစ္ေစ၊
တရားစီရင္ေရးဌာန၌ ျဖစ္ေစ တန္းတူညမ
ီ ွ်မႈ လံုးဝမရွိေပ။ ျပည္မ၏ ခ်ယ္လယ
ွ မ
္ ႈေအာက္
၌သာ ရပ္တည္ေနရေၾကာင္းကို ေတြရ
႔ ရ
ွိ ပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ေဖာ္ျပပါ အစီရင္ခစ
ံ ာအရ
ေတာင္တန္းေဒသ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ မိမတ
ိ ႔ို ေမွ်ာ္မန
ွ ္းခဲသ
့ ည္အ
့ တိင
ု ္း ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္မႈ
ရရွိေသာ လူမ်ိဳးမ်ားမဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ မရေသးေသာ လက္ေအာက္ခံ
ကိုလိုနီဘဝသို႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့ရေပသည္။

ဤသိလ
႔ု ွ်င္ ဥပေဒျပဳဌာန၊ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးဌာနႏွင့္ တရားစီရင္ေရးဌာနမ်ားတြင္ တန္း
တူအခြငအ
့္ ေရးမ်ား မရသည့္အျပင္ ျပည္ေထာင္စု ဗဟိအ
ု စိုးရအာဏာႏွင့္ ဗမာျပည္မ
အာဏာကို ခဲြမထားဘဲ ဗမာျပည္မက ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအာဏာအားလံုးကို အကုန္
အစင္ ရယူခ်ဳပ္ကင
ို ထ
္ ားပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ေတာလက္ေက်းရြာ လူထလ
ု တ
ူ န္းစားႏွင့္
လူနည္းစုျပည္နယ္ လူမ်ိဳးမ်ားအား ဗမာျပည္မ၏ ျခယ္လယ
ွ ခ
္ ်ဳပ္ကင
ို ္ႏင
ို ္ေသာ ဘဝသိ႔ု
လံုးဝေရာက္ေနပါသျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ ဆိုေသာ
ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ား လံုးဝမရရွိဘဲ ဆံုး႐ံႈးေနခဲ့ရသည္။
 ျပည္နယ္အျဖစ္ မသတ္မတ
ွ ္ေသာ ျပည္ေထာင္စန
ု ယ္ေျမကို ျပည္ေထာင္စန
ု ယ္ေျမ
ဟူ၍ အိႏယ
ၵိ ျပည္မွာကဲသ
့ ႔ုိ ေခၚေဝၚ ဖဲစ
႔ြ ည္းျခင္း လံုးဝမရွဘ
ိ ဲ ျပည္မ၊ ဗမာျပည္မ စသည္
ျဖင့္ ေခၚဆိုေနၾကျခင္းသည္ ျပည္မ မဟာလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကို ျပည္နယ္လူနည္းစုဝါဒသို႔
သြတ္သြင္းရာ ေရာက္လ်က္ ရွိေနပါသည္။

အထက္ေဖာ္ျပခဲၿ့ ပီးေသာ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာသည့္ အခြငအ

့္ ေရးမ်ားကို ဖဲစ
ြ႔ ည္းပံအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒ၌ ေဖာ္ျပမထားေသာ္လည္း အက္ဥပေဒမ်ားတြင္ တန္းတူညီမွ်ခံစားေရး ေဖာ္ျပ
ခ်က္ ရွိ သ ည္ ဟု ထု တ္ျ ပႏို င္ ခဲ့ လွ် င္ လ ည္း ထို အ က္ ဥ ပေဒပါျပ႒ာန္း ခ်က္ မ်ားသည္
ဥပေဒျပဳအဖဲြ႔ ရိုးရိုးလူမ်ားစုမဲျဖင့္ အခ်ိန္မေရြး ျပဳျပင္ပယ္ဖ်က္ႏိုင္၍ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲမႈ
အတြက္ အာမခံခ်က္မရွသ
ိ ျဖင့္ အခြငအ
့္ ေရး တန္းတူေပးျခင္းျဖစ္ သည္ဟု မဆိုႏင
ို ္ေပ။
ယင္းကဲသ
့ ႔ေ
ို သာ အက္ဥပေဒမ်ားတြင္ ျပ႒ာန္းထားေသာ တန္းတူမမ
ႈ ်ားသည္ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ
ဗမာအမ်ိဳး သားမ်ားအတြက္ ျပ႒ာန္းထားျခင္းသာျဖစ္ၿပီး လူနည္းစုေတာင္တန္းေဒသႏွင့္
ေတာ လက္ေက်းရြာအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ ျပ႒ာန္းျခင္းမဟုတ္ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ အက္
ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းေသာ အခြင့္အေရးသည္ လူနည္းစုမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ေတာရြာေန
လူတန္း စားတို႔အား အခြင့္အေရးေပးရာ လံုးဝမသက္ေရာက္ႏိုင္ေပ။

အမွနမ
္ ွာ ေဖာ္ျပၿပီးေသာ ဥပေဒျပဳဌာန၊ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးဌာနႏွင့္ တရားစီရင္ေရးဌာန၌
ပင္လွ်င္ ျပည္နယ္လန
ူ ည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ားအား တန္းတူညီမွ်မႈ ေပးသည့္တိုင္ေအာင္
လူအင္အားမ်ားမႈေၾကာင့္ ျပည္မလူအမ်ားစု၏ လႊမ္းမိုးျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ကြက္မ်ားသည္ ရွိ
စၿမဲ ပ င္ ျဖစ္ေ နပါသည္ ။ သို ႔ျ ဖစ္ ၍ ျပည္ န ယ္ လူ န ည္း စုႏွ င့္ ေတာလက္ေ က်းရြာေန
လူတန္းစားမ်ား အေနျဖင့္ လူမ်ားစုျပည္မအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း၍ ျပည္
ေထာင္စုဖဲြ႔စည္းျခင္းသည္ ပင္လွ်င္ မိမိတို႔၏ လြတ္လပ္မႈကို ဆံုး႐ံႈးေစၿပီး ျဖစ္သကဲ့သို႔
ရွိေနခဲ့ပါသည္။

ယခု ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီး ျပည္ေထာင္စအ
ု တြင္း ေဆာက္
ရြကခ
္ ဲ့ေသာ လုပင
္ န္းေဆာင္တာ ဟူသမွ်သည္ ျပည္မၿမိဳ႕ေပၚ လူတန္းစားမ်ား တိုးတက္
ႀကီးပြားေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု လူမ်ိဳးေပါင္းစံအ
ု သက္ကို စေတးၿပီး ေဆာင္ရက
ြ ္ျခင္း
သေဘာ ပင္ေရာက္ရွိေနခဲပ
့ ါသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚ လူတန္းစားတဦးျဖစ္မွ အခြငထ
့္ ူးရရွမ
ိ ႈေၾကာင့္
ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး စေသာ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၌သာ လူဦးေရ အဆမတန္ တိုးပြားေနရျခင္း
အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ေနေပသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အရ တန္းတူရည္တူ အစဥ္ထာဝရ အတူလက္တဲြေနေရး

ဟူေသာ မူသည္ ေပ်ာက္ကယ
ြ ္ေနၿပီး ျဖစ္သည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ႏွစစ
္ ဥ္က်င္းပဆင္ႏႊဲေနေသာ
ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ေန႔ “ျပည္ေထာင္စုေန႔” အထိမ္းအမွတ္သည္ ျပည္ေထာင္စု
ျပည္နယ္ လူနည္းစုႏင
ွ ့္ ေတာလက္ေက်းရြာ လူတန္းစားအမ်ိဳးသားမ်ားအား ဗမာျပည္မ
၏ ကိလ
ု န
ို ီ နယ္ခ်ဲ႕စစ္ဆင္ေရးေအာင္ပဲြေန႔ကို ဝိင
ု ္းဝန္းအားေပးၾကျခင္းသာ ျဖစ္သကဲသ
့ ႔ို
ယူဆရမည့္ ဘဝေရာက္ေနပါသည္။
csif;trsdK;om;rsm; xyfqifhusqif;yHk
ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား အေနျဖင့္ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ရွမ္း စေသာ အမ်ိဳးသားမ်ား
ရရွသ
ိ ည့္ ျပည္နယ္အဆင္ေ
့ လာက္ကပ
ုိ င္ မရခဲဘ
့ ဲ ျပည္မအစိးု ရ၏ လုပင
္ န္းဌာနတရပ္ကသ
့ဲ ႔ ု ိ
ရပ္တည္ေနခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊
ကိယ
ု အ
့္ မ်ိဳးသား ကံၾကမၼာကို မိမက
ိ ယ
ို တ
္ င
ို ္ ဖန္တီးခြင့္ လံုးဝမရဘဲ ျပည္မ၏ စီစဥ္ေပးမႈ၊
အဆံုးအျဖတ္ေပးမႈအေပၚ ရပ္တည္ေနရပါသည္။ ဥပမာ-ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ ပုဒမ
္
(၁၉၆) တြင္ “ျပည္မအစိုးရ၏ အာဏာေအာက္၌သာလွ်င္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီးက အမႈ
ထမ္းမ်ား ခန္ထ
႔ ားေရး၊ ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖဲ႔ႏ
ြ င
ွ ့္ ပညာသင္ေက်ာင္းမ်ား
ကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ရမည္” ဟု ျပ႒ာန္းခ်က္ရွိပါသည္။
သိ႔ျု ဖစ္၍ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ဘဝတခုလံုးကို ျပည္မအစိုးရက ျခယ္လယ
ွ ခ
္ ်င္သလို
ျခယ္လယ
ွ ၍
္ လိရ
ု ာပံသ
ု င
ြ ္းႏိင
ု ္ေသာ ဘဝအေျခအေနတြင္ အလူးအလွမ
ိ ခ
့္ ံေနရပါသည္။
ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ႏွင့္ ကိုယ့္ကံၾကမၼာကို မိမိကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္မရွိဘဲ တျခား
ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားကသာ ဆံုးျဖတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အဆံုးအျဖတ္ခံရသူ လူမ်ိဳးမ်ားသည္
လံုးဝလြတ္လပ္မႈ မရွိေတာ့ေၾကာင္း ထင္ရွားေနပါသည္။ ျပည္နယ္ရရွိေသာ ကခ်င္၊
ရွမ္း အစရွိေသာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အထက္ေဖာ္ျပၿပီးေသာ ျပည္မ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုးမႈ
ကို ခံရေသာ္လည္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားကဲ့သို႔ အေျခအေန ဆိုးရြားမႈ မရွိေပ။
ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျပည္နယ္ရယူခဲ့လွ်င္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရ ဟူ၍ ရွိၿပီး
ယေန႔ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းတြင္ တည္ေထာင္ေသာ ျပည္မအစိုးရဌာန၏ တာဝန္ခံဌာန
မ်ားသည္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရဌာနအျဖစ္ တည္ရွိၾကၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရဌာန
တာဝန္ခံ ျပည္နယ္အစိုးရဝန္ႀကီးမ်ား အနည္းဆံုး သံုးေလးဦးအထိ ခ်င္းျပည္နယ္ဥကၠ႒
ဝန္ႀကီးလက္ေအာက္တင
ြ ္ ရွမ
ိ ည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ တိုးတက္ဖၿ႔ံြ ဖိဳး
မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိရမည့္အျပင္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီးတဦးတည္း
ထမ္းေဆာင္ေသာ တိုးတက္ဖၿ႔ံြ ဖိဳးမႈထက္ အဆမတန္ ပိမ
ု တ
ို ိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရက
ြ ္
ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။
အစိုးရလုပ္ငန္းဌာနတခုကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေစ
ေရးအတြက္ ႏိင
ု င
္ ံေရးအာဏာလိအ
ု ပ္ပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ႏိင
ု င
္ တ
ံ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ လုပင
္ န္းဌာန
ထိပဆ
္ ံုးတိင
ု ္းတြင္ ႏိင
ု င
္ ံေရးအာဏာရွိေသာ ဝန္ႀကီးမ်ားက ဦးေဆာင္ႀကီးၾကပ္ ကြပက
္ ရ
ဲ
ပါသည္။ ယင္းႏိင
ု င
္ ံေရး အာဏာရ ဝန္ႀကီး၏ စီမခ
ံ န္ခ
႔ မ
ြဲ အ
ႈ တိင
ု ္း လုပ္ေဆာင္ရန္ အခိင
ု ္း
အေစသေဘာအျဖစ္ ဝန္ႀကီးတဦး၏ လက္ေအာက္တင
ြ ္ အတြင္းဝန္၊ ၫႊနၾ္ ကားေရးဝန္၊
တိုင္းအဆင့္ အရာရွိ၊ ခရိုင္အဆင့္ အရာရွိ၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္အရာရွိ ဟူ၍ အဆင့္ဆင့္
တာဝန္ခဲြေဝ ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္တြင္ လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္
တာဝန္ေပးခံရေသာ ၿမိဳ႕နယ္အရာရွသ
ိ ည္ မိမလ
ိ ပ
ု င
္ န္းမ်ားတြင္ အဆင္မေျပပါက ခရိင
ု ္
အဆင့္၊ ခရိုင္အဆင့္တြင္ အဆင္မေျပပါက တိုင္းအဆင့္၊ တိုင္းက ၫႊန္ၾကားေရးဝန္၊
ၫႊန္ၾကားေရးဝန္မွ အတြင္းဝန္၊ အတြင္းဝန္မွ ဝန္ႀကီးထံ အဆင့္ဆင့္ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ
တင္ျပရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဝန္ႀကီးသည္ လက္ေအာက္ခံ မည္သည့္ အရာရွိကိုမဆို
လိအ
ု ပ္ပါက မိမ၏
ိ ႀကီးၾကပ္ကပ
ြ က
္ မ
ဲ က
ႈ ို ႏိင
ု င
္ ံေရးအရ အမ်ိဳးမ်ိဳးေဆာင္ရက
ြ ္ႏင
ို ပ
္ ါသည္။
ဥပမာ - ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းတြင္ စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရးဌာန၊ ေမြးျမဴေရးဌာနမ်ားသည္ ျပည္မ
အစိုးရ စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေမြးျမဴေရးဌာန ဝန္ႀကီးလက္ေအာက္တင
ြ ္ ျပည္မစိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴ
ေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္အတူတဲြ၍ လုပ္ေဆာင္ရပါသည္။ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းႏွင့္ ျပည္မ
တို႔၏ သဘာဝအေျခအေနသည္ ေရေျမပထဝီ၊ ေတာေတာင္သဘာဝႏွင့္ ရာသီဥတု
မတူရံုသာမက ေပါက္ေရာက္ေသာ သစ္ပင္ပန္းမာန္မ်ားလည္း တမ်ိဳးစီျဖစ္ပါသည္။
ထို ႔ေ ၾကာင့္ ခ်င္း ဝိေ သသတို င္း ၌ စို က္ ပ်ိဳးမည့္ မ်ိဳးေစ့ႏွ င့္ ျပည္ မ တြ င္ စို က္ ပ်ိဳးမည့္
မ်ိဳးေစ့မ်ားသည္ တျခားစီျဖစ္၍ လုပ္ငန္းအားျဖင့္လည္း တူႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။

ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၏ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ သူ႔ေရေျမ

သဘာဝႏွင့္ လိက
ု ္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မည့္ လုပင
္ န္းစီမက
ံ န
ိ ္းကို ျပည္မႏွင့္ မတူဘဲ သီးျခား
ေရးဆဲြေပးရမည့္ အေျခအေန၌ ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္မစိုက္ပ်ိဳး ေမြးျမဴေရးလုပ္
ငန္းသည္ အလြန္က်ယ္ျပန္႔၍ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၏ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းႏွင့္
ႏိင
ႈ ္းစာလွ်င္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း၏ စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေမြးျမဴေရးလုပင
္ န္းကို အေသးအမႊားလုပင
္ န္း
အျဖစ္ သေဘာထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ျပည္မစိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးဝန္ႀကီးႏွင့္
တိုက္ရိုက္ မဆက္သြယ္ေစဘဲ လက္ေအာက္ခံၿမိဳ႕ (ဝါ) ခရိုင္အဆင့္ အရာရွိတဦး၏
လက္ေအာက္တြင္ လႊဲအပ္ထားရပါသည္။ ယင္းအရာရွိတြင္ ႏိုင္ငံေရးအာဏာ လံုးဝ
မရွိဘဲ ၫႊန္ျပမိန္႔ၾကားသည့္အတိုင္း လိုက္နာရေသာ အခိုင္းအေစ အႀကီးတန္းစာေရး
ေလာက္သာ ျဖစ္ေန၍ မိမိသေဘာျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာတစံုတခုပင္ မရွိပါ။
အေသးအမႊားကိစအ
ၥ ားလံုးကို သူရ
႔ ံုးမွ တိင
ု ္းအဆင္၊့ တိင
ု ္းအဆင္မ
့ ွ ၫႊနၾ္ ကားေရးအဆင္၊့
ၫႊန္ၾကားေရးအဆင့္မွ အတြင္းဝန္အဆင့္ စသည္ျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ တင္ျပရပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးအာဏာရွိေသာ ဝန္ႀကီးထံ ယင္းတင္ျပခ်က္ ေရာက္ျပန္လွ်င္လည္း ယင္း
ဝန္ႀကီးထံတင
ြ ္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းအေရးထက္ အေရးႀကီးေသာ ျပည္မကိစမ
ၥ ်ား အမ်ား
အျပား ရွိေနျပန္သျဖင့္ ယင္းခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းမွ ၿမိဳ႕နယ္ (ဝါ) ခရိင
ု အ
္ ရာရွိ တင္ျပေသာ
အေရးကိစၥမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ အလြန္ၾကန္႔ၾကာခဲ့သည္။
 ခ်င္းဝိေသသတိုင္းတြင္ ယခင္အခါက လားေမြးျမဴေရး၊ ႏြားေမြးျမဴေရး စေသာ
စီမက
ံ န
ိ ္းမ်ား၊ ေကာ္ဖ၊ီ လိေမၼာ၊္ ပန္သီး စေသာ စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရး စီမက
ံ န
ိ ္းမ်ားႏွင့္ ေလွခါးထစ္
စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရး စီမက
ံ န
ိ ္းမ်ား စသည့္ျဖင့္ စီမက
ံ န
ိ ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွခ
ိ ပ
ဲ့ ါသည္။ ယခုအခါ သဘာဝ
ထင္း႐ွဴးဆီ ထုတလ
္ ပ
ု ္ေရး စီမက
ံ န
ိ ္း စသည္ျဖင့္ ရွိေနပါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ဤ စီမက
ံ န
ိ ္းမ်ား
ေအာင္ျမင္၏၊ မေအာင္ျမင္၏ဆိသ
ု ည္ကို ဆန္းစစ္ၾကည္လ
့ ွ်င္ ယခုထက္တင
ို မ
္ ည္သည့္
စီမက
ံ န
ိ း္ မွ မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း ေတြရ
႔ ရ
ိွ ပါသည္။ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု း္ ၏ ေရေျမ သဘာဝ
ည့ံဖ်င္းမႈေၾကာင့္ ထိုစီမံကိနး္ မ်ား မေအာင္ျမင္ဟူ၍ ကၽြႏ္ုပ္တု႔ိ ခ်င္းျပည္သူ လူထုထံ
လွညစ
့္ ားေျပာျပႏိင
ု မ
္ ည္ဆလ
ုိ ်ွ င္ အလြယက
္ ဆ
ူ းုံ ေျဖရွငး္ ရွငး္ ျပေသာနည္း ျဖစ္ပါလိမမ
့္ ည္။

ယခုအခါ သိပၸံပညာထြန္းကားသည့္ ေခတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သဘာဝအားျဖင့္

မည္သည့္ မ်ိဳးေစ့မွ် မေပါက္ေရာက္ႏိုင္ေသာ သဲကႏၲာရမ်ား၌ပင္ စိုေျပစိမ္းလန္းေသာ
အသီးအႏွမ
ံ ်ား ေပါက္ေရာက္သည္တ
့ င
ို ္ေအာင္ သိပန
ၸံ ည္းျဖင့္ ဖန္တီးႏိင
ု ၿ္ ပီး ျဖစ္သည္။
သဘာဝအားျဖင့္ သစ္ပင္ပန္းမာန္အျပည့္ စိမ္းလန္းစိုေျပလ်က္ရွိေသာ ခ်င္းျပည္၏
ေရေျမသဘာဝသည္ သဲကႏၲာရေျမ မဟုတပ
္ ါ၊ သဲကႏၲာရ ေရေျမသဘာဝထက္ သီးႏွံ
ေပါက္ေရာက္ႏိုင္ရန္ အဆမတန္ေကာင္းေနေပသည္။

ကၽြမ္းက်င္သမ
ူ ်ား၏ အဆိအ
ု ရ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း၌ ဥပမာ- လားေမြးျမဴေရး စသည့္
စီမံကိန္းမ်ားသည္ အလြန္သင့္ေလ်ာ္ၿပီး လိေမၼာ္၊ ပန္းသီး၊ ေကာ္ဖီ စေသာ စိုက္ပ်ိဳး
သီးႏွံမ်ားသည္လည္း စမ္းသပ္မႈမ်ား၌ ေကာင္းမြန္ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေၾကာင္း သက္ေသ
သာဓက ရွိေနသည္။ ထင္း႐ွဴးဆီထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခ်င္းေတာင္ေဒသ၏
ရာခိုင္ႏႈန္းအမ်ားစုသည္ သဘာဝထင္း႐ွဴးပင္ ေပါက္ေရာက္ရာေဒသျဖစ္၍ ထင္း႐ွဴး
ဆီထတ
ု လ
္ ပ
ု ္ႏင
ို ္ေသာထင္း႐ွဴးပင္မ်ားသည္ သန္းႏွငခ
့္ ်ီရွိေနပါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ယခုအခါ
သဘာဝထင္း႐ွဴးပင္(၃ဝ)ရာခိင
ု ္ႏန
ႈ ္းေလာက္မွ်သာထင္း႐ွဴးဆီထတ
ု လ
္ ပ
ု ္ေနေသာ္လည္း
လုပ္ငန္း မတြင္က်ယ္သျဖင့္ ေအာင္ျမင္သင့္သေလာက္ မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း သိရွိရ
ပါသည္။ ဤ ထင္း႐ွဴးဆီလုပ္ငန္းမွ အစိုးရအေနျဖင့္ အႀကီးအက်ယ္အျမတ္အစြန္း
မရွိ ေသးေသာ္လည္း ဆံုး႐ံႈးမႈမရွပ
ိ ါက ခ်င္းျပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု တြက္ ပိမ
ု လ
ို ယ
ြ က
္ ူေခ်ာင္ခ်ိ
ေသာ စက္မလ
ႈ ပ
ု င
္ န္းသေဘာျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းနည္းကို ဖန္တီးေပးရာဌာန
တခု ျဖစ္လာ၍ ခ်င္းျပည္သူလူထု၏ဘဝ ျမႇင့္တင္ေပးျခင္းတရပ္ပင္ ျဖစ္ေနေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အသားတင္ ေငြပင္ေငြရင္းအားျဖင့္ အျမတ္အစြန္း မရေသာ္လည္း အမ်ိဳး
သားအစိုးရအေနျဖင့္ မိမ၏
ိ ျပည္သူျပည္သားမ်ား ဘဝျမႇငတ
့္ င္ေပးျခင္းသည္ မွနက
္ န္
ေသာ လမ္းစဥ္ျဖစ္ၿပီး အျမတ္ကသ
ို ာ တပ္မက္ေနျခင္းသည္ နယ္ခ့်သ
ဲ မားမ်ား၏ စီးပြား
ေရးစနစ္ျဖစ္ေသာ မမွန္ကန္ေသာ လမ္းစဥ္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆရပါသည္။
 ယခု ခ်င္းဝိေသသတိုင္း ထင္း႐ွဴးဆီစီမံကိန္းသည္ ခ်င္းျပည္သူလူထုအတြက္
စက္မႈ သေဘာျဖစ္ေသာ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းနည္း ဖန္တီးေပးရာဌာနျဖစ္ရသ
ံု ာမက
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးက႑တြင္ အေရးပါအရာေရာက္ေၾကာင္းကိုပင္
သုေတရွင္မ်ားက ေတြ႔ရွိေရးသားေဖာ္ျပေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ ခ်င္းဝိေသသ
တို င္း ၏ သစ္ေ တာမ်ားမွ သစ္ ထု တ္ လု ပ္ မႈ လု ပ္ င န္း မ်ား ရွိေ နရံု သာမက သဘာဝ
ထင္း႐ွဴးမ်ားႏွင့္ အျခားသစ္ေတာမ်ားမွ စကၠဴထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း ျဖစ္ထြန္းႏိုင္မည့္
အလား အလာရွိေၾကာင္းကိုလည္း သိရွိရပါသည္။

သတၱဳအေနျဖင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းတခုလံုးကို ရွာေဖြေသာ သုေတသနျပဳမႈ မရွိခဲ့

ဖူးေသာ္လည္း ေငြေတာင္ေအာက္ေျခတေလွ်ာက္တင
ြ ္ သတၱဳတန္ခ်ိန္ သန္းတရာ ထက္
မနည္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းမွ မည္သည့္အရာမွ် ထြက္မည္မဟုတ္
ေၾကာင္းကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက လက္ခခ
ံ ဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ အထက္ေဖာ္
ျပပါ သယံဇာတပစၥည္းႏွင့္ သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းမ်ား ရွိေနေၾကာင္းကို ေထာက္ျခင္း
အားျဖင့္ အေရးတစိက
ု ၊္ အတြင္းက်က် ရွာေဖြေလ့လာ ေဆာင္ရက
ြ ပ
္ ါက ခ်င္းဝိေသသ
တိင
ု ္းမွ ထုတလ
္ ပ
ု ္ႏင
ို ္ေသာ မည္သည္အ
့ ရာမွ် မရွဟ
ိ ဆ
ု ိုျခင္းသည္ ယခုအခါ သံသယရွိ
စရာပင္ ျဖစ္လာပါသည္။

ခ်င္းျပည္ သဘာဝနယ္ေျမအတြင္း ေတြ႔ရွိၿပီးေသာ အျခားတြင္းထြက္သယံဇာတ

ပစၥညး္ မ်ားမွာကန္က
႔ ေ
ူ က်ာက္၊ သဲေက်ာက္၊ေက်ာက္သင္ပန
ု း္ ေက်ာက္၊ ေက်ာက္မးီ ေသြး၊
ေရႊ၊ သံ၊ ဆားႏွင့္ အဖိုးတန္တရ
ိ စၧာန္မ်ားရွိေနေၾကာင္းကိလ
ု ည္းသိရရ
ွိ ပါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္
ယင္းတြင္းထြက္ပစၥည္းမ်ားကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားကသာ တူးေဖာ္အက်ိဳးခံစားရရွိရန္
ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဤတြင္ တင္ျပျခင္း မဟုတ္ေပ။ ျပည္ေထာင္စု၏ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာကို လူမ်ိဳးတမ်ိဳးကသာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ၿပီး အျခားလူမ်ိဳးမ်ားကို ျခယ္လွယ္
အႏို င္ က်င့္ ရ န္ ယင္း အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာသံုး စဲြျ ခင္း အား ဆန္ ႔ က်င္ ၍ ယင္း အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာကို ျပည္ေထာင္စုလူမ်ိဳးေပါင္းစံုက မွ်ေဝယူ က်င့္သံုးႏိုင္ၾကရန္ကိုသာ
လက္ခသ
ံ ည့္ နည္းတူ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ၏
ံ ဓနပစၥည္းမ်ားကို လူမ်ိဳးေပါင္းစံမ
ု ွ်ေဝ
ခံစားျခင္းကို လက္ခံပါသည္။

သိ႔ေ
ု သာ္ ဤစီမက
ံ န
ိ ္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရာ၌ မည္သက
ူ မွ် ကိယ
ု အ
့္ မ
ိ က
္ ယ
ို ယ
့္ ာကဲသ
့ ႔ို
သေဘာထားၿပီး ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို ထိေရာက္စြာ သံုး၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးသည္ဟု
မရွိ ခဲ့ေ ပ။ ဥပမာ - ျပည္ သူ ႔ လု ပ္ င န္းႏွ င့္ အိ မ္ ယာေဆာက္ လု ပ္ေ ရးဌာန တာဝန္ ခံ
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိန္ဝင္းသည္ သုဝဏၰအိမ္ယာေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း၌ သူကိုယ္တိုင္
ပါဝင္ၿပီး အုတ္ခဲမ်ားကိုပင္ ထမ္း၍ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သတင္းစာမ်ားတြင္ မၾကာ
ခဏဖတ္႐ရ
ႈ ပါသည္။ ႏိင
ု င
္ ံေရးအာဏာအျပည္ရ
့ ွိေသာ ဝန္ႀကီးတဦးအေနျဖင့္ အတြင္း
က်က် အေသးစိတ္ ဤကဲ့သို႔ ကိုယ္တိုင္လုိက္လံလုပ္ကိုင္ၿပီးေသာ လုပ္ငန္းသည္
မေအာင္ျမင္လွ်င္ မေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းမ်ား ရွိေနေပသည္။

သို႔ေသာ္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းတြင္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဥပမာမ်ားျဖစ္သည့္

စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေမြးျမဴေရးစီမက
ံ န
ိ ္းႏွင့္ အျခားေသာ စီမက
ံ န
ိ ္း စသည္မ်ားကို မည္သည့္ ႏိင
ု င
္ ံေရး
အာဏာရွိ ဆိင
ု ရ
္ ာျပည္မဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ဗိလ
ု မ
္ ွဴးခ်ဳပ္စန
ိ ဝ
္ င္းကဲသ
့ ႔ေ
ို သာ အေသးစိတ္
သြားေရာက္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး စစ္ေဆးအေရးစိုက္ဖူးပါသနည္း။ အေျဖမွာ မည္သည့္
ဆိင
ု ရ
္ ာ တာဝန္ခံျပည္မဝန္ႀကီးမွ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းသိ႔ု လာဖူးသည္ဟု မသိရေပ။ ခ်င္း
ဝိေသသတိင
ု း္ အေရးကို အေသးစိတ္ ဝင္စက
ြ လ
္ ပ
ု က
္ င
ုိ ေ
္ ပးႏိင
ု မ
္ ည္လည္း မဟုတေ
္ ပ။

ဝင္စြက္လုပ္ကိုင္ေပးမည္ ဆိုလွ်င္လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းသို႔ လာ

ရန္မွာ ခရီးစရိတအ
္ ကုနအ
္ က်မ်ားၿပီး အခ်ိနလ
္ ည္း ကုနပ
္ ါသျဖင့္ မၾကာခဏလာႏိင
ု မ
္ ည္
မဟုတ္ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းသို႔ တေခါက္တေလ ေလ့လာရံုႏွင့္ ခ်င္း
ဝိေသသတိင
ု ္း၏ လူမႈေရးႏွင့္ ေရေျမသဘာဝ အေျခအေန အေသးစိတက
္ ို သိႏင
ို မ
္ ည္
မဟုတ္ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ တေခါက္ေလ့လာရံုႏင
ွ ့္ မည္သည့္ လုပင
္ န္းကိမ
ု ွ် ေဆာင္ရက
ြ ၿ္ ပီး
စီးႏိင
ု သ
္ င္သ
့ ေလာက္ ေဆာင္ရြကၿ္ ပီးစီးႏိင
ု မ
္ ည္ မဟုတ္ေပ။ ယခင္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီး
သည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ စီမက
ံ န
ိ ္းမ်ားတြင္ ေဆာင္ရက
ြ ္ႏင
ို ခ
္ င
ြ ့္ မရွိေပ။ ယင္းဌာနမ်ားတြင္
ဝင္စြက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ခြင့္ပင္ ရွိေစကာမူ သူ႔အတြက္ သတ္မွတ္ေပးအပ္ေသာ မူရင္း
တာဝန္ႏွင့္ စီမံကိန္းမ်ားကို တဲြကိုင္ႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူေပ။

ဤသိလ
႔ု ွ်င္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းကို အေရးစိက
ု ရ
္ န္ အခ်ိနမ
္ ေပးႏိင
ု ္ေသာ ဗမာျပည္မ
ဆိင
ု ရ
္ ာ ဝန္ႀကီးမ်ားဌာနမွ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းဆိင
ု ရ
္ ာ လုပင
္ န္းဌာနအားလံုးကို ႀကိဳးကိင
ု ္
ျခင္းထက္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရကို ဖဲၿ႔ြ ပီး၊ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရ ဝန္ႀကီးႏွစဥ
္ ီးပင္ ျဖစ္ေစ၊
သံုးဦးပင္ျဖစ္ေစ၊ အငယ္တန္းအရာရွမ
ိ ်ားႏွင့္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း လုပင
္ န္းဌာနအားလံုးကို
အတြင္းက်က် ကြပက
္ လ
ဲ ွ်င္ ခ်င္းျပည္သလ
ူ ထ
ူ ၏
ု ပိမ
ု တ
ို ိုးတက္ ဖံၿ႔ြ ဖိဳးရာ လမ္းစဥ္က်မည္
ျဖစ္ပါသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ဝန္ႀကီးမ်ားက ယင္းသိ႔ု ခ်င္းဝိေသသ
တိင
ု ္းဌာန လုပင
္ န္းေပါင္းစံက
ု ို ႀကီးၾကပ္အပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ၿပီး နီးနီးကပ္ကပ္အတြင္းက်က် အခ်ိန္
မေရြး ပါဝင္ႏင
ို ရ
္ သ
ံု ာမက ကိယ
ု အ
့္ မ
ိ က
္ ယ
ို ယ
့္ ာလို သေဘာထား၍ အခ်ိန္ျပည္အ
့ ေရးစိက
ု ္
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၏ ဌာနမ်ားကို အေရးမစိုက္ေသာ
ျပည္မဝန္ႀကီးမ်ား လက္ေအာက္၌ရွသ
ိ ည္ထက္ ပိ၍
ု အလုပတ
္ င
ြ က
္ ်ယ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ယင္းသိ႔ု အလုပတ
္ င
ြ က
္ ်ယ္မႈ မရွိေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားဝန္ႀကီးမ်ား ရွခ
ိ လ
ဲ့ ွ်င္ ျပည္သူ
လူထုက ယင္းဝန္ႀကီးႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔ အားလံုးကို ေရြးေကာက္ပဲြ၌ မဲျဖင့္
ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ၿပီး အလုပ္တြင္က်ယ္မည့္ ဝန္ႀကီးမ်ားကို ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔အျဖစ္
အခ်ိနမ
္ ေရြး ျပန္လည္ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ႏင
ို ပ
္ ါသည္။ ယခုအခါ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း
လုပင
္ န္းဌာနအားလံုးႏွင့္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းအေရးကို ဂရုစက
ို ရ
္ န္ အခ်ိနမ
္ ေပးႏိင
ု ္ေသာ
ဝန္ႀကီးမ်ား ခ်ဳပ္ကင
ို ္ျခင္းျဖင့္ အလုပတ
္ င
ြ က
္ ်ယ္ေသာဝန္ႀကီး၊ မတြငက
္ ်ယ္ေသာ ဝန္ႀကီး
ဟု သိရမ
ွိ က
ႈ ို မည္သည္န
့ ည္းႏွငမ
့္ ွ် ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားက ေဝဖန္ျခင္း မျပဳႏိင
ု သ
္ ည္အ
့ ျပင္
ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း လုပင
္ န္းဌာနမ်ားသည္ မည္သည့္ ျပည္မဝန္ႀကီး လက္ေအာက္တင
ြ ္
ရွသ
ိ ည္ကပ
ို င္ မသိရၾွိ ကေပ။ သိရခ
ွိ လ
ဲ့ ွ်င္လည္း ယင္းျပည္မဝန္ႀကီးကို ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း
ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား အေနျဖင့္ မည္သ႔မ
ုိ ွ် ျဖဳတ္ခ်ေျပာင္းလဲမမ
ႈ ်ိဳး ျပဳလုပ္ႏင
ို မ
္ ည္ မဟုတ္
ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္မဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းအတြက္ အလုပမ
္ တြငက
္ ်ယ္
လွ်င္လည္း ခ်င္းျပည္သလ
ူ ထ
ူ ု လက္တဆုပစ
္ ာက မိမတ
ိ အ
႔ို ား မည္သမ
႔ို ွ် မလုပ္ႏင
ို ္ ဟူ၍
ခ်င္းျပည္သူလူထုမ်ားအား လူဟူ၍ပင္ မမွတ္ဘဲ တိရစာၦန္ ဟူ၍ မွတ္ေနလွ်င္လည္း
ေနႏိုင္သည့္ အေျခအေန၌ ရွိေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းေဖာ္ျပပါ စီမံကိန္းမ်ား
မေအာင္ျမင္ႏင
ို ္ျခင္းသည္ လံုေလာက္ေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏမ
ွံ ၊ႈ လံုေလာက္ေသာ အာဏာ
ႏွင့္ ထိေရာက္ေသာ ႀကီးၾကပ္ကပ
ြ က
္ မ
ဲ ႈ မရွိေၾကာင္း ထင္ရွားေနပါသျဖင့္ မေအာင္ျမင္ႏင
ို ္
ဟု အၿပီးအျပတ္ ဆိုႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ႀကီးပြားတိုးတက္ေရးအတြက္ အထက္ေဖာ္ျပပါ စီမံကိန္းမ်ား

သည္ အလြနအ
္ ေရးႀကီးၿပီး ေသေရးရွင္ေရးတမွ်ပင္ အေရးႀကီးသည့္ စီမက
ံ န
ိ း္ မ်ား ျဖစ္
ေပသည္။ ဤမွ်ေလာက္ အေရးႀကီးေသာ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအာဏာ
အနည္းငယ္မွ်မရွိေသာ အႀကီးတန္းစာေရးႀကီး၊ ၿမိဳ႕နယ္ (ဝါ) ခရိင
ု အ
္ ဆင္အ
့ ရာရွိ တဦး
၏ လက္ေအာက္၌သာ လႊဲအပ္ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုတဝွန္းလံုးရွိ ခ်င္းအမ်ိဳးသား
တရပ္လံုးႏွင့္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း၏ ႀကီးပြားဖံၿ႔ြ ဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အေရးေပး ဂရုစက
ို ရ
္ ာ
မက်ေပ။

ယခုအခါ ရုပ္ျပအေနျဖင့္ ဤဌာနတာဝန္ခံ၊ ထိုဌာနတာဝန္ခံ ဟူ၍ ခ်င္းေရးရာ

ဦးစီးအဖဲြ႔ဝင္မ်ားက တာဝန္ခံေသာ္လည္း လအက အုပ္ခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ ဆိုင္ရာတာဝန္
ခံခ်င္းဦးစီးအဖဲဝ
႔ြ င္က မည္သည္လ
့ ပ
ု င
္ န္းကိမ
ု ွ် ဆံုးခန္းတိင
ု ္ေအာင္ လုပ္ႏင
ို စ
္ မ
ြ ္းအာဏာ
မရွိေပ။ ဤ လအက မ်ားႏွင့္ပင္ မၿပီးေသးဘဲ အေနာက္ေျမာက္တိုင္းဌာန စသည္ျဖင့္
လည္ပတ္ၿပီး မည္သည့္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းကိုမွ် အခ်ိန္ကုန္သည္ႏွင့္ ျဖစ္ထြန္းေအာင္
ျမင္မႈကို မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း တိုးတက္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးကို
ခ်င္းျပည္နယ္က သတ္မွတ္၍ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရ ဖဲြ႔ၿပီး၊ ဝန္ႀကီးမ်ားက ႀကီးၾကပ္
ကြပ္ကဲမွသာလွ်င္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတရပ္လံုးႏွင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း တိုးတက္ႀကီးပြား
ဖံၿ႔ြ ဖိဳးေရး စီမက
ံ န
ိ ္းလုပင
္ န္းေပါင္းစံု ေအာင္ျမင္ထိေရာက္ႏင
ို ္ေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ေပမည္။
 ခ်င္းျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားတြင္ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးရာထူး၊ တိုင္းရာထူး စသည္
မ်ား မထားႏိင
ု လ
္ ွ်င္လည္း ရာထူးအငယ္တန္းႏွင့္ ႏိင
ု င
္ ံေရးအာဏာ အျပည္ရ
့ ွိေနေသာ
ဝန္ႀကီးမ်ားသာ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ျခင္းသည္ ယခု မဆံုးႏိုင္သည့္ အဆင့္ဆင့္
တင္ျပျခင္း လုပင
္ န္းစဥ္ထက္ ပိမ
ု ၍
ို လုပင
္ န္းတြငက
္ ်ယ္ၿပီး ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္
အျမန္ႏိုင္ဆံုး နည္းျဖင့္ ႀကီးပြားတိုးတက္ဖံြ႔ၿဖိဳးေစႏိုင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။

ယခုအခါ ဝန္ႀကီးေလးငါးဦးတိ၏
႔ု တာဝန္မ်ားကို ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီး တဦးတည္းျဖင့္
သာ ေဆာင္ရက
ြ ္ေနပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဝန္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ မည့္ ပမာဏကို
ဝန္ႀကီးတဦးတည္းကသာ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစဆ
္ ယ္ေက်ာ္ ဆံုး႐ံႈး
လာခဲ့ၿပီးေသာ တိုးတက္မႈပမာဏသည္ တြက္ျပ၍ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးမားခဲ့
ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင္ဆ
့ ိုေသာ္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းတြင္ ဖြငလ
့္ စ
ွ ခ
္ ၿဲ့ ပီးေသာ က်န္းမာ
ေရးဌာန၊ ပညာေရးဌာန၊ လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရးဌာန၊ စိက
ု ပ
္ ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရးဌာန
ေပါင္းစံတ
ု သ
႔ို ည္ ျပည္မဆိင
ု ရ
္ ာ လုပင
္ န္းဝန္ႀကီးလက္ေအာက္၌ပင္ တိက
ု ရ
္ က
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္မႈ
မရွဘ
ိ ၊ဲ ၿမိဳ႕နယ္ (ဝါ) ခရိင
ု အ
္ ဆင့္ ဝန္ထမ္းတဦး၏ လက္ေအာက္ျဖင္သ
့ ာ လည္ပတ္ေန
ရၿပီး ခ်င္းေရးရာ ဝန္ႀကီးအေနႏွင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းအတြင္း မည္သည့္ဌာနသည္
မည္သည့္အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္ကို သိရွိႏိုင္ခြင့္ မရွိသေလာက္ပင္ ျဖစ္ေနခဲ့၍
ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ ဆိုသည္ကား ေဝး၍ မရွိျဖစ္ေနခဲ့ေပသည္။

ဤသိ႔ု ဆံုး႐ံႈးသည္အ
့ ျပင္ ျပည္နယ္ရရွိေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီး
တဦးတည္းစြမ္းအားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည္ကိုပင္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားက
ဝန္ႀကီးအမ်ားႏွင့္ ေဆာင္ရက
ြ သ
္ ျဖင့္ အႏွစ္ (၂ဝ) အတြင္း ႏွစစ
္ ဥ္ႏစ
ွ တ
္ င
ို ္း အလွမ္းမ်ား
စြာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ေရွ႕ကို ေက်ာ္တက္သြားၿပီး ျဖစ္သည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားမွာ
စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံ စသည့္ အစစအရာရာတြင္ အလွမ္းမ်ား
စြာ ေနာက္က်က်န္ရစ္ ေနရပါသည္။

ဘ႑ာေရးတြင္လည္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျပည္နယ္မရခဲ့မႈေၾကာင့္ ခ်င္း

ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနမွ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း ရသံုးခန္မ
႔ နွ ္းေျခ ေငြစာရင္းျပဳလုပခ
္ င
ြ အ
့္ ာဏာ
ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ေထာက္ပံ့ေငြမ်ား လက္ခံအတည္ျပဳခြင့္ အာဏာမရခဲ့ေပ။
ျပည္မမွ စီစဥ္ေပးေသာ ဘ႑ာခဲြေဝမႈအေပၚတြင္ ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီးဌာနက အေျပာင္း
အလဲ မျပဳလုပ္ႏိုင္ရံုသာမက သိရွိဖို႔ေလာက္ပင္ အခြင့္အာဏာမရွိ ျဖစ္ေနခဲ့ေပသည္။

ျပည္နယ္ရရွိေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ျပည္မက ခဲြေဝေပးေသာ ဘ႑ာေငြကို

မိမိကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အာဏာျဖင့္ လိုအပ္သလိုခဲြေဝၿပီး ေျပာင္းလဲသံုးစဲြႏိုင္ေသာ
အာဏာအျပည့္ရွိပါသည္။ အကယ္၍ တဌာနတြင္ သံုးရန္ခဲြေဝေသာ ေငြေၾကးသည္
တစံတ
ု ခုေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အကုနအ
္ စင္မသံုးႏိင
ု ခ
္ လ
ဲ့ ွ်င္ တျခားဌာနသိ႔ု ေျပာင္း
လဲသံုးစဲြႏိုင္ပါသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ျပည္နယ္မရခဲ့မႈေၾကာင့္ ယင္းသို႔ ျပည္မမွ
ဤမွ်ေသာ ဘ႑ာေငြကို ဤမည္ေသာ ဌာန၌ သံုးစဲရ
ြ မည္ဟု ခဲြေဝေပးၿပီး ယင္းခဲြေဝေပး
ေသာ ဌာနဆိုင္ရာသည္ အကုန္အစင္သံုးစဲြမႈ မျပဳႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ေျပာင္းလဲခြင့္မရဘဲ ယင္း
လက္က်န္ေငြမ်ားကို ျပည္မသို႔ ျပန္အပ္ရသည္။ ယင္းသို႔ ျပန္အပ္ရေသာ ဘ႑ာေငြ
သည္ လံုးဝဆံုး႐ံႈးရေတာ့သည္။

ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း ဘ႑ာေငြကို ျပည္မက ဘ႑ာေတာ္ႏစ
ွ အ
္ တြင္း အခ်ိနမ
္ ခ
ီ ဲြေဝ
ေပးရန္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈႏွင့္ ရံုးအဆင့္ဆင့္ ဆက္သြယ္ရမႈေၾကာင့္
ၾကန္ၾ႔ ကာတတ္ၿပီး ဘ႑ာေတာ္ႏစ
ွ က
္ န
ု ခ
္ ါနီးမွ ဘ႑ာေတာ္ခဲြေဝေပးေသာ အမိနရ
႔္ တတ္
သျဖင့္ သံုးစဲရ
ြ န္ အခ်ိနမ
္ ရဘဲ ခဲြေဝေပးၿပီး ဘ႑ာေငြအေျမာက္အျမားကို ႏွစစ
္ ဥ္ႏင
ွ အ
့္ မွ်
ျပည္မသိ႔ု ျပန္ေပးရပါသည္။ ဥပမာ - တႏွစလ
္ ွ်င္ သံုးသန္းအထိ ျပန္အပ္သည္ဆလ
ို ွ်င္ပင္
အႏွစ္ (၂ဝ) အတြင္း သန္ေပါင္း (၆ဝ) ထက္မနည္း ခ်င္းျပည္သူလူထုက မခံစားရဘဲ
ဆံုး႐ံႈးေနရံသ
ု ာမက သန္းေပါင္း (၆ဝ) ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏ၍
ွံ ျဖစ္ထန
ြ ္းလာႏိင
ု သ
္ ည့္ အက်ိဳးမ်ား
နစ္ နာဆံုး ႐ံႈး မႈ သ ည္ တြ က္ျ ပ၍ မရေလာက္ေ အာင္ ႀကီး မားက်ယ္ျ ပန္ ႔ ရေပသည္ ။
ျပည္နယ္ရယူခလ
ဲ့ ွ်င္ ယင္းသိ႔ု ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ိဳး ေပၚေပါက္မည္ မဟုတ္ေပ။ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒ ေရးဆဲခ
ြ ်ိနတ
္ င
ြ ္ ျပည္နယ္ယခ
ူ လ
ဲ့ ွ်င္ ဘ႑ာေငြ တခါသာ ခဲြေဝေပးၿပီး ေနာက္ထပ္
ရႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္မယူလွ်င္ တခါခဲြေဝေပးၿပီးမွလည္း လို
သေလာက္ထပ္ရႏိုင္သည္ကို ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ား နားေယာင္မွားခဲ့ေသာေၾကာင့္
ယင္းအျဖစ္အပ်က္ကို လက္ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။

ဤသို႔လွ်င္ ျပည္နယ္မရရွိေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ မရရွိသျဖင့္ အခြင့္

အေရးေျမာက္မ်ားစြာ ဆံုး႐ံႈးၿပီး ျပည္ မ ၏ ျခယ္လွယ္မႈ အရ ရရွိေ သာအခြ င့္ အေရး
အနည္းငယ္မွ်ကိုသာ လက္ခံေနရပါသည္။ ယေန႔ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအၾကားတြင္
ေသြးစည္းညီၫႊတ္မႈ မရွိဟုဆိုလွ်င္ ျပည္နယ္မရယူခဲ့မႈေၾကာင့္ အခြင့္အေရးအနည္း
ငယ္မွ်ကို လုယက္ရာမွ ေပၚေပါက္ေသာ မညီၫႊတ္မႈသာ ျဖစ္ေနပါသျဖင့္ ယင္း မညီ
ၫႊတမ
္ မ
ႈ ်ိဳး ရွခ
ိ လ
ဲ့ ွ်င္ ျပည္နယ္ယူျခင္းျဖင့္ လံုးဝညီၫတ
ႊ ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏင
ို မ
္ ည္ ဟု
ယံၾု ကည္ရပါသည္။ ယခုအခါ ျပည္နယ္မရရွမ
ိ ႈေၾကာင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ေသြးစည္း
ညီၫတ
ႊ ္ေရးအတြက္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြင၊့္ ကိယ
ု ၾ့္ ကမၼာကိယ
ု ္ ဖန္တီးခြင့္ မရရွမ
ိ ႈေၾကာင့္
အဟန္႔အတားအမ်ိဳးမ်ိဳးက ဝင္ေရာက္ေႏွာက္ယွက္ေနပါသည္။

ျပည္နယ္ရယူျခင္းျဖင့္ ေဖာ္ျပေသာအခြင့္အေရးမ်ားအနက္ ကိုယ့္အမ်ိဳးသား၏

ကံၾကမၼာကို ကိုယ့္အမ်ိဳးသားမ်ားက ဖန္တီးႏိုင္ေသာ လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရးသည္
တန္ဘိုးမျဖတ္ႏင
ို ္ေသာ အဓိကအခြငအ
့္ ေရးႀကီးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိ႔ျု ပင္ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ခ်င္း
အမ်ိဳးသားမ်ားအား နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေခၚေဝၚရာ၌ နာဂေတာင္တန္း ခႏီၲးခရိုင္တြင္
မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအား နာဂအမ်ိဳးသားမ်ား ဟူ၍
ေခၚေဝၚဆိုၾကသည္။

နာဂေတာင္တန္းခရိင
ု သ
္ ည္ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသာ ေနထိင
ု ္ေသာ ေဒသ
ျဖစ္ရံုသာမက ခ်င္းဝိေသသတိုင္းႏွင့္လည္း နယ္ေျမပထဝီဆက္စပ္သျဖင့္ ခ်င္းဝိေသ
သတိုင္းတြင္ ပူးေပါင္းထားရွိရန္ ၁၉၄၇ ခု “Frontier Areas Committee of Enquiry
Report” အတြဲြ (၂) စာမ်က္ႏွာ (၉၁) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း နာဂ
ေတာင္တန္းခရိုင္ကို စစ္ကိုင္းတိုင္း၌ ေပါင္းထည့္ၿပီး အလြန္ေခတ္ေနာက္က်ေသာ
အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးစနစ္ ျပ႒ာန္းမႈသာျဖစ္သည့္ ခ်င္ေတာင္မ်ား စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ၁၈၉၆ “Chil
Hills Regulations 1986” ျဖင့္ ျပည္မမွ တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း ခံေနရပါသည္။ ယခု
အခါ နာဂေတာင္တန္းခရိင
ု တ
္ င
ြ ္ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း
ေသြးခ်င္းညီအကိုမ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးရခါစ အခ်ိန္တြင္ ဘဝတူျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း
ယခုအခါ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း ညီအကိုမ်ားေလာက္ပင္ အထူးသျဖင့္ ပညာေရးတြင္
မတိုးတက္ႏိုင္ဘဲ ေအာက္က်ေနာက္က် ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ရပါသည္။

ထိ႔ျု ပင္ ခ်င္းဝိေသသတိင

ု ္းႏွင့္ နာဂေတာင္တန္းခရိင
ု ္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ခ်င္း
ဝိေသသတိင
ု း္ အက္ဥပေဒ ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ႏ
္ င
ွ ့္ ခ်င္းေတာင္မ်ား စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ၁၈၉၆ မ်ား
ျဖင့္ အသီးသီး တကဲြတျပားအုပ္ခ်ဳပ္၍ မိမိတို႔ဓေလ့ထံုးစံျဖင့္ တရားစီရင္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္
ခြင့္ အခြငအ
့္ ေရး အနည္းအက်ဥ္းမွ် ရရွခ
ိ ပ
ဲ့ ါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ျပည္မႏွင့္ အျခားေဒသမ်ား
တြင္ ျဖန္က
႔ ်ဲေနထိင
ု ေ
္ နၾကေသာ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ုိ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအတြငး္ မိမတ
ိ ႔ုိ အမ်ိဳးသား
ရိုးရာ စသည္မ်ား က်င္သ
့ ံုးႏိင
ု ရ
္ န္ အခြငအ
့္ ေရးျပ႒ာန္းေပးမႈ လံုးဝမရွိ ျဖစ္ေနခဲပ
့ ါသည္။

ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၊ နာဂေတာင္တန္းခရိင
ု ္ ခ်င္းအမ်ိဳး
သားမ်ားႏွင့္ ျပည္မအျခားေဒသတြငရ
္ ွိ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအားလံုး စုေပါင္း၍ စုစစ
ု ည္း
စည္း လူမ်ိဳးစုႀကီးတခုပီပီ မိမိတို႔၏ အမ်ိဳးသားတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး၊ တိုးတက္ေရးကို
ေဆာင္ရက
ြ ၍
္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ အ
ံ တြင္း မွတ
ီ င္းေနထိင
ု ၾ္ ကေသာ တျခားလူမ်ိဳး
မ်ားႏွငအ
့္ တူ ျပည္ေထာင္စ၏
ု တန္းတူအခြငအ
့္ ေရးကို ျပည္ဝ
့ စြာ ရရွခ
ိ စ
ံ ားႏိင
ု ္ေရးသည္
ေရးဆဲလ
ြ တံ႔ေ
ၱ သာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒတြင္ စဥ္းစားရမည့္
အခ်က္တခ်က္အျဖစ္ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ တည္ရွိလ်က္ ရွိေနေပသည္။
 awmfvSefa&;aumifpD aqmif&GufrIrsm;tay: a0zefcsuf
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔မွ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရ တက္လာျခင္း
သည္ ျပည္ေထာင္စု၏ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ ျပန္လည္ မေရးဆဲြမီ ၾကားကာလ
ျဖစ္၍ ယခုအခါ (၇) ႏွစမ
္ ွ်ကာလရွလ
ိ ာၿပီး ျဖစ္သည္။ ယင္းႏွစမ
္ ်ားအတြင္း လုပ္ေဆာင္
ခ်က္မ်ား၌ ဥပေဒျပဳဌာန၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန၊ တရားစီရင္ေရးဌာနကိုပါ အားလံုးခ်ဳပ္
ကိင
ု ္ေနေသာ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စအ
ီ ဖဲြတ
႔ ြင္ ျဖစ္ေစ၊ ေတာ္လန
ွ ္ေရးအစိုးရအဖဲြတ
႔ ြင္
ျဖစ္ေစ ျပည္နယ္လမ
ူ ်ိဳးစု ကိယ
ု စ
္ ားလွယမ
္ ်ား ပါဝင္ခင
ြ ့္ မျပဳေတာ့ေခ်။ ဥပေဒျပဳရာ၌လည္း
ယခင္အခါမ်ားကဲ့သို႔ လူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ ဟပ္စပ္မႈ ရွိမရွိကို စဥ္းစားမည့္အဖဲြ႔ ျပည္နယ္
ေကာင္စီဟူ၍ မရွိဘဲ ျပည္မႏွင့္ ျပည္နယ္ ဥပေဒတမ်ိဳးတည္း ျပ႒ာန္းလာခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ေတာရြာေန လူတန္းစားတို႔အတြက္
အကာအကြယ္ဟူ၍ မရွိေတာ့ေပ။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနတြင္ ျပည္နယ္ဦးစီးေကာင္စီမ်ားကို ခန္႔ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ဦးစီး

လုပ္ေဆာင္ပင
ို ခ
္ င
ြ ့္ အာဏာဟူ၍ကား မရွိေပ။ အမႈထမ္း အရာထမ္း ရာထူးမ်ားတြငလ
္ ည္း
ျပည္နယ္ရာထူးဟူ၍ မရွိေတာ့သျဖင့္ ရာထူးခန္႔ထားေရး ယွဥ္ၿပိဳင္ရာတြင္ ေက်းလက္
ေတာရြာႏွင့္ ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ခက္ခဲေသာ အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္
ယွဥ္ၿပိဳင္မဝင္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ ယွဥ္ၿပိဳင္ဝင္ႏိုင္သည့္ အခါမ်ား၌လည္း ရာထူးဝန္အဖဲြ႔တြင္
ေတာင္တန္းေဒသ အမ်ိဳးသားမ်ား မပါဝင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းရာထူးဝန္အဖဲြ႔က
အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး လွည့္ပတ္၍ ျပည္မအမ်ိဳးသား ေဆြမ်ိဳးညာတိမ်ားကိုသာ ခန္႔၍
ေတာင္တန္းေဒသအမ်ိဳးသားမ်ားကို မခန္႔ဘဲ ေနႏိုင္ပါသည္။

ဥပမာ - ရာထူးမ်ားအတြက္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားအနက္ အစစအရာရာတြင္

အရည္အခ်င္း တူညီေသာ သူႏစ
ွ ဥ
္ ီးအနက္ တဦးသည္ ဗုဒဘ
ၶ ာသာျဖစ္ၿပီး အျခားတဦး
သည္ ခရစ္ယာန္ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ရာထူးဝန္အဖဲြ႔ဝင္ကား ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသာ ျဖစ္သျဖင့္
ဗုဒၵဘာသာျဖစ္သူ ေလွ်ာက္လႊာရွင္ကိုသာ ရာထူးေပးအပ္ခန္႔ထားမည္ ျဖစ္သည္။
ထိန
ု ည္းတူ အစစအရာရာတြင္ အရည္အခ်င္း တူညသ
ီ ူ ႏွစဥ
္ ီးအနက္ တဦးသည္ ျပည္မ
ေဆြမ်ိဳးညာတိ အမ်ိဳးသားျဖစ္၍ အျခားတဦးသည္ ေတာင္တန္းေဒသ အမ်ိဳးသားတဦး
ျဖစ္ေနၿပီး ရာထူးဝန္အဖဲဝ
႔ြ င္အားလံုးသည္ ျပည္မအမ်ိဳးသား လူႀကီးမ်ားသာ ျဖစ္သျဖင့္
ျပည္မေဆြမ်ိဳးညာတိ အမ်ိဳးသားမ်ားကိုသာ ရာထူးေပး ခန္႔အပ္ထားမည္ ျဖစ္သည္။
ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္မအမ်ိဳးသားမ်ားသာ ပါဝင္ေသာ လက္ရရ
ွိ ာထူးဝန္ အဖဲမ
႔ြ ်ားထံသ႔ို ျပည္
နယ္အမ်ိဳးသားမ်ား ရာထူးေလွ်ာက္လႊာတင္၍ ရႏိင
ု မ
္ ည့္ နည္းလမ္းသည္ လံုးဝေမွ်ာ္လင့္
ခ်က္မရွိသည့္ အေျခအေန၌ပင္ ရွေ
ိ နေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္ရာထူးဝန္ႏွင့္
ျပည္နယ္ရာထူးမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္
အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးဆိင
ု ရ
္ ာ ရာထူးခန္ထ
႔ ားေရးသည္ ျပည္မ ၿမိဳ႕ေပၚလူတန္းစား အမ်ိဳးသားမ်ား
၏ အက်ိဳးကိုသာ ျပဳေနသည္။

ထို႔ျပင္ အခ်ိဳ႕ေသာ ျပည္မလူႀကီးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အလြန္႔

အလြန္ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းၾကသည္။ ယင္းသိ႔ေ
ု သာ လူမ်ိဳးလူစားမ်ားက ျပည္ေထာင္စု
ျမ န္ မာႏို င္ ငံ တျ ပ ည္ လံုး သ ည္ ရ န္ ကု န္ ၿ မိဳ ႕ သာျ ဖ စ္ သ ည္ ဟု အ ထ င္ ရွိ သ ည္ ။
ျပည္ေထာင္စု သား ဆိုသည္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု
ခံယူၾကသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ရာထူးဝန္အဖဲြ႔တြင္ ရာထူးမ်ားအတြက္ စိစစ္ေခၚယူျခင္းခံရေသာအခါ

ေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳးဟု သိလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းအထင္ေသး အျမင္ေသး ျဖစ္ၾကပါသည္။
ေတာင္တန္းေဒသမွ အစစ္ခံသူက မိမိနာမည္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပေသာအခါ မိမိ၏
ေတာင္တန္းေဒသ ဘာသာျဖင့္ မွည့္ေခၚေသာ အမည္ကို ၎လူႀကီးမ်ားက ပီသစြာ
အသံမထြကတ
္ တ္၊ မေခၚဆိတ
ု တ္ေသာအခါ အထင္ေသး အျမင္ေသးမႈသည္ ပိမ
ု ႀို ကီး
လာသည္။ ထိမ
ု တ
ွ ဖန္ ႏႈတ္ေမးခြန္းမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေျဖဆိ၍
ု အသံဝဲေနလွ်င္
အဆင့္အတန္းမမီဟု ယူဆျခင္း ခံရပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းရာထူးအတြက္ စစ္ေမးေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို မည္သို႔ပင္ ထူးခၽြန္

ေအာင္ ေျဖဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ယင္းထူးခၽြန္မႈအားလံုးကို အထင္ေသးအျမင္ေသးမႈ
အားလံုးက ဖံုးကြယ္ထားၿပီး ေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳး ေလွ်ာက္လႊာရွင္မ်ားအတြက္
ရာထူးခန္႔အပ္ျခင္း ခံႏိုင္ရန္ ယခုအခါ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လံုးဝမရွိ ျဖစ္ေနပါသည္။ ေတာင္
တန္းေဒသ ျပည္နယ္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုရာထူးတြင္ အမႈထမ္းေဆာင္
ရန္ အခြငအ
့္ လမ္းအား ေဖာ္ျပပါနည္းျဖင္ပ
့ တ
ိ ပ
္ င္ျခင္းခံေနရသည္အ
့ ျပင္ မိမတ
ိ ႔ို ေတာင္
တန္း ေဒသနယ္ေျမအတြင္း၌ ရွိေသာ ရာထူးမ်ားကိပ
ု င္လွ်င္ ဝင္ေရာက္ထမ္းေဆာင္ရန္
အခြင့္အလမ္းမရွိ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ဥပမာ - ၿဗိတိသွ်နယ္ခ့်ဲ လက္ေအာက္တြင္ပင္လွ်င္
ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသတြင္ ရွိေသာ ရာထူးမ်ားတြင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားကိသ
ု ာ ခန္အ
႔ ပ္
ရမည္ဟူ၍ သေဘာထားရွိခဲ့ေပသည္။

၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီးခါစ အခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ခ်င္းျပည္
သူလထ
ူ ၏
ု ဘဝျမႇငတ
့္ င္ေရးႏွင့္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရးမူျဖင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားမွ အရည္
အခ်င္းမီသူမ်ားက ခ်င္းဝိေသသတိုင္းရာထူးတိုင္းတြင္ ဝင္ေရာက္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး
ခ်င္းအမ်ိဳးသားတိုင္းမင္းႀကီး၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ခရိုင္ဝန္မ်ား စသည္ျဖင့္ ခ်င္းဝိေသသ
တိုင္းဌာနေပါင္းစံုမ်ားတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ရခဲ့ေပသည္။
 ယင္းသို႔လွ်င္ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ျပည္သူလူထုအၾကားတြင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားက
အမႈထမ္းျခင္းအားျဖင့္ ခ်င္းျပည္သူလူထု၏ ဘဝအေျခအေန၊ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္
ဟပ္စပ္အဝ
ံ င္ခင
ြ က
္ ်ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏင
ို ၍
္ ေျပလည္မႈ အထူးရရွခ
ိ သ
ဲ့ ည္။ လူမ်ိဳးျခား
က ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ လာေရာက္အပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ႀကိဳးကိင
ု ္ျခင္းျဖင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏
ဘဝအေျခအေနႏွင့္ လူမႈေရးျပႆနာမ်ားကို အံဝင္ခင
ြ က
္ ်ေျဖရွင္းမႈ မျပဳလုပ္ႏင
ို ္ေသာ
ေၾကာင့္ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈကိုလည္း လူမ်ိဳးျခားႏွင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားၾကားတြင္
ျဖစ္ေစ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္းၾကားတြင္ ျဖစ္ေစ ေပၚေပါက္လာပါသျဖင့္ တိင
ု ္းျပည္
၏ စည္းလံုးညီၫႊတ္မႈကိုပါ ထိပါးေစႏိုင္ပါသည္။

ယင္းကိစမ
ၥ ်ိဳးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတဦးက ျပည္မတြင္ အငယ္တန္းရာထူး
ေလွ်ာက္ထားရာ၌ ယင္းအမ်ိဳးသားေလွ်ာက္လႊာရွင္သည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္၍
ျမန္ မာေတာလက္ ဓေလ့ႏွ င့္ ဆက္ ဆံ မႈ ကို သိ ရွိႏို င္ျ ခင္း ရွိ မ ည္ မ ဟု တ္ သ ည့္ အျပင္
ဗမာဘာသာကိုလည္း ေျပျပစ္ေအာင္ မေျပာတတ္သျဖင့္ ဗမာေတာလက္ေက်းရြာ
ေဒသ၌ အမႈထမ္းရန္ မသင့္ေတာ္ႏိုင္ ဟူ၍ သူ၏ေလွ်ာက္လႊာကို ပယ္ခ်ခဲ့ဖူးေၾကာင္း
သိရွိရပါသည္။ ထိုနည္းတူစြာ ခ်င္းဘာသာစကားကို လံုးဝမေျပာတတ္၍ ခ်င္းျပည္သူ
လူထ၏
ု ဓေလ့ထစ
ံု ံႏင
ွ ့္ လူမဆ
ႈ က္ဆံေရး သဘာဝအမွနက
္ ို လံုးဝသိရမ
ွိ ႈ မရွိေသာ ျပည္မ
အမ်ိဳးသားမ်ားအား ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း၌ လာေရာက္ အမႈထမ္းေစျခင္းျဖင့္ ခ်င္းျပည္သူ
လူထုအတြက္ မည္သုိ႔မွ် အက်ိဳးရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။

ယခုအခါ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းတြင္ စာေရးစာခ်ီ ဝန္ထမ္းမွအစ အႀကီးတန္းရာထူးမ်ား
အထိ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားကိသ
ု ာ ဝင္ေရာက္ ထမ္းေဆာင္ျခင္းမျပဳေစဘဲ ျပည္မအမႈထမ္း
မ်ားကို တႏွစ္ထက္တႏွစ္ တိုးခ့်ဲ၍ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းအတြင္း အမႈထမ္းေဆာင္ေစ
ေၾကာင္း မ်က္ျမင္ကယ
ို ္ေတြ႔ ျဖစ္ေနေပသည္။ ထိအ
ု ခ်ိနက
္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား အရည္
အခ်င္း မရွသ
ိ ျဖင့္ ျပည္မက ေလာေလာဆယ္ လာေရာက္ထမ္းေဆာင္ေပးျခင္းသာျဖစ္
လွ်င္ လက္ခံႏင
ို ဖ
္ ယ
ြ ရ
္ ာျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုလက
ို ာလမ်ိဳးတြင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားခ်င္း
ဝိေသသတိင
ု ္းအတြင္း အမႈထမ္းေဆာင္ႏင
ို ရ
္ န္ အရည္အခ်င္း ျပည္စ
့ စ
ံု ြာ ရွိေနပါသည္။

ျပည္မအမ်ိဳးသား အမႈထမ္းမ်ား ခ်င္းဝိေသသတိုင္းတြင္ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ တိုး၍

အမ်ားအျပားသြင္းလာခဲ့ျခင္းကို ခ်င္းျပည္သူလူထုအေနျဖင့္လံုးဝလက္မခံလိုေသာ္
လည္း ျပည္မလူမ်ိဳးႀကီး၏ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကို အလူးအလွိမ့္ခံေနရေသာ ပိတ္ဆို႔မႈ
ေၾကာင့္သာလွ်င္ ခံေနရျခင္း ျဖစ္ေနသည္။

လူ႔ဘဝကို ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္သည္ဆိုရာ၌ လူလူခ်င္း ေက်းကၽြန္ျပဳ၍ လူမဆန္ဘဲ

တိရစာၦန္ကဲသ
့ ႔ို ခိင
ု ္းေစညႇဥ္းပန္းျခင္း (Physical Torture) သည္ အျပင္းထန္ဆံုးေသာ
ညႇဥ္းပန္းႏွပ
ိ စ
္ က္မပ
ႈ င္ ျဖစ္သည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ယင္းသိ႔ေ
ု သာ ကာယညႇဥ္းပန္းႏွပ
ိ စ
္ က္ျခင္း
(Physical Torture) ေခတ္သည္ ယခုအခါ ကုနလ
္ န
ြ ၿ္ ပီးျဖစ္၍ ကမာၻေပၚတြင္ မည္သည့္
ေနရာ၌မွ် မရွိေတာ့ေခ်။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ယခုအခါ လူအခ်င္းခ်င္း ညႇဥ္းပန္းႏွပ
ိ စ
္ က္ျခင္းတြင္
စိတ္ဆင္းရဲေနေအာင္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း (Mental Torture) သည္ အျပင္းထန္
ဆံုး ျဖစ္ေနေပသည္။ ယေန႔ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ နည္း
စနစ္မ်ားေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ အစားဆင္းရဲ ျခင္းဒုက၊ၡ အေနဆင္းရဲျခင္းဒုက၊ၡ
အဝတ္ဆင္းရဲျခင္းဒုကၡ၊ အူမ မေတာင့္သျဖင့္ သီလမေစာင့္ႏိုင္ျခင္း စေသာ ဒုကၡမ်ား
အျပင္ ယခုကဲ့သို႔ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖင့္ ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနမည္ ဆိုပါက
ေတာင္တန္းလူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔၏ အနာဂတ္အေရးႏွင့္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ား၏
ဘဝသည္ ေမွးမွိန္မဲေမွာင္ေနမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းအျဖစ္အပ်က္မ်ားကို
ျမင္လာ၍ ပူပန္ေသာ၊ သက္ျပင္းခ်ေနေသာ၊ မအိပ္ႏိုင္ မစားႏိုင္ျဖစ္ေနျခင္း စေသာ
ဒုကမ
ၡ ်ားသည္ ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္လမ
ူ ်ိဳးေပါင္းစံု အေပၚတြင္ တႏွစထ
္ က္တႏွစ္
တိုး၍သာ ေနပါေတာ့သည္။

ဤသို႔ေသာ ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးေပါင္းစံု လက္မခံႏိုင္သည့္ နည္း

စနစ္ျဖင့္ အတင္းအက်ပ္ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနပါက ျပည္မ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား
သည္ ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔အေပၚ ယေန႔ကမာၻေလာကႀကီး
တြင္ အျပင္းထန္ဆံုးေသာ ႏွပ
ိ စ
္ က္ညဥ
ႇ ္းပန္းမႈျဖစ္သည့္ (Mental Torture) စိတဆ
္ င္းရဲ
ေအာင္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းကို က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္ေနပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နယ္ခ်ဲ႕
အဂၤလိပ္မ်ား၏ နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီဝါဒထက္ ဗမာမဟာလူမ်ိဳးႀကီး ကိုလိုနီဝါဒက ပို၍ျပင္း
ထန္ေနသည္ မဟုတ္ေပေလာ။

ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းတြင္ လူမ်ိဳးျခားမ်ား လာေရာက္အမႈထမ္းေဆာင္ျခင္းျဖင့္ ယင္း
လူမ်ိဳးျခား အမႈထမ္းမ်ားက ဝတ္ေက်တန္းေက်မွ်သာ ထမ္းေဆာင္သျဖင့္ ခ်င္း ျပည္သူ
လူထမ
ု ်ား ဝင္ေရာက္ထမ္းေဆာင္ႏင
ို သ
္ ည့္ ရာထူးေနရာအခြငအ
့္ ေရးကို ပိတဆ
္ သ
႔ို ည္
သာမက ခ်င္းျပည္သူလူထု၏ တိုင္းတာ၍ မရေသာ ေနာင္ အနာဂတ္တိုးတက္ေရး
မ်ားကိုလည္း လံုးဝပိတ္ဆို႔ျခင္းသာ ေရာက္ေပသည္။

ခ်င္းျပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု ၾကားတြင္ ျပည္မအမ်ိဳးသားမ်ား လာေရာက္အမႈထမ္းေဆာင္
ျခင္းျဖင့္ ယင္းျပည္မအရာရွိ အရာခံမ်ား လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ေနေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား
အမ်ားစုသည္ ဆရာတပည့္ စိတ္ဓာတ္၊ သခင္ႏွင့္ ကၽြန္စိတ္ဓာတ္ စသည္မ်ားပါ ဝင္
ေရာက္လာၿပီး မိမိအမ်ိဳးသားႏွင့္ စာေပယဥ္ေက်းမႈ ဘာသာစကားမ်ားကိုပါ အေလး
မထားသည့္ စိတဓ
္ ာတ္မ်ိဳး ဝင္လာေပသည္။ ယင္း ျပည္မအရာရွိ အရာခံမ်ားႏွင့္ ပါလာ
ေသာ ခ်င္းျပည္သူလူထုႏွင့္ မဟပ္စပ္သည့္ အေလ့အထ၊ ဓေလ့ထံုးစံမွအစ အစစ
အရာရာကို အတုယူလက္ခံရာမွ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားပါ ပ်က္စီးတိမ္ေကာရာ လမ္းစဥ္
ခင္းေပးရာ ေရာက္ေနပါသည္။

သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းတြင္ အမႈထမ္းရန္ အရည္အခ်င္းျပည့္ဝ

ေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားကို ဖယ္ထားၿပီး ျပည္မအမ်ိဳးသားမ်ားသာ မ်ားႏိင
ု သ
္ ည္ထက္
မ်ားျပားလာေအာင္ ခ်င္း ဝိေ သသတို င္း ၌ အမႈ ထ မ္းေဆာင္ေ နေစျခင္း သည္ ခ်င္း
အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ခ်င္းစာေပယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားကို အေပ်ာက္တိုက္ဖ်က္
ပစ္ရန္အတြက္ မသိမသာ သြယဝ
္ က
ို ္ေသာ ပရိယာယ္ျဖင့္ စစ္ဆင္ေနျခင္းမွလ၍
ြဲ တျခား
အေၾကာင္း မရွိႏိုင္ေတာ့ဟု ခ်င္းျပည္သူလူထုက ခံယူေနပါသည္။

ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားသည္ ဗမာျပည္ကို အုပခ
္ ်ဳပ္ရာတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား အုပ္
ခ်ဳပ္သည္ထက္ ပိုမိုစည္းကမ္းရွိၿပီး ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ ပိုမိုရရွိ၍ စနစ္က်သည္ဟု အဆိုရွိ
ပါသည္။ သိ႔ေ
ု သာ္ ၿဗိတသ
ိ ွ်၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈႏင
ွ ့္ ကိလ
ု န
ို ဝ
ီ ါဒကို မႏွစသ
္ က္ေသာေၾကာင့္
၎တိ႕ု ကို တြန္းလွနတ
္ က
ို ခ
္ က
ို ၿ္ ပီး ယေန႔ျပည္ေထာင္စု လူမ်ိဳးေပါင္းစံက
ု လြတလ
္ ပ္ေရး
ရယူျခင္း ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။ ယခုအခါ ၿဗိတသ
ိ ွ် နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား ဆုတခ
္ ြာသြားၿပီး ေနာက္
ဗမာျပည္မသည္ ကိုယ့္ၾကမၼာကို ကိုယ္ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ျပည္ေထာင္စု၏ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာကို အႂကြင္းမဲ့သိမ္းပိုက္ရရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။

ဗမာျပည္မသည္ ယင္းသိလ
႔ု ွ်င္ ေဖာ္ျပခဲၿ့ ပီးသည္အ
့ တုင
ိ ္း ျပည္ေထာင္စတ
ု ခုလံုး၏
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ကိယ
ု ၾ့္ ကမၼာကိယ
ု ဖ
္ န္တီးႏိင
ု ္ေရးအတြက္ သံုးစဲရ
ြ သ
ံု ာမက ဗမာ
ျပည္မႏွင့္အတူ ျပည္ေထာင္စုအခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို တန္းတူရည္တူ ပိုင္ဆိုင္လာခဲ့
ေသာ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္ေဖာ္ စာခ်ဳပ္ဖက္ျဖစ္ေသာ ေတာင္တန္းေဒသျပည္နယ္ လူမ်ိဳးစုမ်ား
အေပၚသို႔ပါ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈအတြက္ ယင္းျပည္ေထာင္စု၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို
သံုးစဲလ
ြ ာရပံု ေပၚေနခဲသ
့ ည္။ ဤသိလ
႔ု ွ်င္ ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားက ျပည္မဗမာလူမ်ိဳး
မ်ားႏွ င့္ ေတာင္ တ န္းေဒသမ်ားအေပၚ သံုး စဲြ ခဲ့ေ သာ ကို လို နီ ဝါဒကဲ့ သို ႔ ျပည္ မ ဗမာ
အမ်ိဳးသားမ်ားကလည္း ေတာင္တန္းေဒသျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ ျပန္လည္
က်င့္သံုးျခင္းသည္ မည္သည့္ နည္းႏွင့္မွ် တရားမွ်တမႈ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို
သစၥာေဖာက္ရာ ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။ မိမက
ိ ို အားကိုးခိလ
ု ံႈေနရေသာ ေဆြမ်ိဳးညာတိ
လံမ
ု ပ်ိဳကေလးအား ယင္း ခိလ
ု ႈံေသာ ေဆြမ်ိဳးညာတိမ်ားက မုဒန
ိ ္းက်င့္ျခင္းသည္ ယုတ္
မာသည္ထက္ အယုတမ
္ ာဆံုး ျဖစ္သည္ မဟုတပ
္ ါေလာ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ အထက္ပါ မမွ်တ
မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရာ၌ ျပည္ေထာင္စု ရာထူးဝန္အဖဲတ
႔ြ င
ြ ္ ျပည္နယ္ပဂ
ု ၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္ျခင္း
ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုႏင
ွ ့္ ျပည္နယ္ရာထူးမ်ားဟူ၍ ခဲြျခားျခင္းျဖင့္ တန္းတူညမ
ီ ွ်မႈကဖ
ို န္တီးျ
ခင္းတရပ္ျဖစ္မည္ဟု ယူဆပါသည္။
 တရားစီရင္ေရးတြင္လည္း ဖမ္းခ်င္သလိုဖမ္း၊ ဆီးခ်င္သလိုဆီး ေနပံုရပါသျဖင့္
အလြဲလြဲအမွားမွား အဖမ္းခံရၿပီး အျပစ္ကင္းမဲ့သူ ေျမာက္မ်ားစြာတို႔သည္ ၎တို႔၏
စိတၱဇႏွင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ရသည္အထိ အဝီစိငရဲေထာင္တြင္ တရားစီရင္ေပးမႈ
မရွိ ဘဲ အေလွာ င္ ခံေ နရသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေ နသည္ ဟု ခံ စားေနရပါသည္ ။
ထို႔ေၾကာင့္ ေတာသူေတာင္သားမ်ားသည္ ဘုမသိဘမသိဘဲ၊ စိတ္လြတ္လပ္မႈႏွင့္
ေအးခ်မ္းသာယာမႈ မရဘဲ က်ီးလန္႔စာစားေနရသည့္ ဘဝတြင္ ေရာက္ေနပါသည္။
ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္သည္ ျပည္ေထာင္စု ျပည္နယ္လူမ်ိဳးစု ကိုယ္စားလွယ္မ်ား
မပါေသာ အဖဲမ
႔ြ ွ ေရးဆဲြေသာ မူဝါဒျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူမ်ိဳးႀကီးတမ်ိဳးကိသ
ု ာ ဦးစားေပး
ေသာ မူဝါဒ တခုသာျဖစ္ေပသည္။

ျမန္ မာ့ ဆို ရွ ယ္ လ စ္ လ မ္း စဥ္ အ ရ ဖဲြ ႔ စ ည္း ထားေသာ အလု ပ္ သ မားေကာင္ စီႏွ င့္
ေတာင္သလ
ူ ယ္သမားေကာင္စမ
ီ ်ားတြင္ လူမ်ိဳးေရး ကိယ
ု စ
္ ားျပဳမဟုတဘ
္ ဲ လုပင
္ န္းကို
ကိုယ္စားျပဳမႈ ျဖစ္ေနသည္။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပူးေပါင္း၍
ဖဲစ
႔ြ ည္းျခင္းျဖစ္သည္ ဆိုေသာ ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္၏ ျပည္ေထာင္စမ
ု မ
ူ ွ တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္
ကြယ္ေနသည္။ အလုပသ
္ မားႏွင့္ ေတာင္သလ
ူ ယ္သမားမ်ား၏ ကိယ
ု စ
္ ားလွယ္ေရြးရာ
တြင္လည္း လူဦးေရမ်ားေသာ ျပည္မမွသာ အဆမတန္မ်ားလာမည္ ျဖစ္သည္။

သို႔ျဖစ္၍ ယေန႔ဖဲြ႔စည္းေသာ အလုပ္သမားေကာင္စီႏွင့္ ေတာင္သူလယ္သမား

ေကာင္ စီ တို ႔ သ ည္ ၿမိဳ ႕ေပၚလူ တ န္း စားႏွ င့္ ျပည္ မ လူ ထု မ်ားကို သာ အက်ိဳးျပဳေသာ
ေကာင္ စီျ ဖစ္ ရ န္ အလားအလာရွိေ နသည္ ။ ျပည္ န ယ္ လူ န ည္း စု အ မ်ိဳးသားမ်ားႏွ င့္
ေက်းလက္ ေတာရြာေန လူ တ န္း စားအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ဘဝသည္ မေရမရာေသာ
အေျခအေနသို႔ပင္ ဆိုက္ေရာက္ေနမည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့ဆရ
ို ယ
ွ လ
္ စ္လမ္းစဥ္ပါတီသည္ တပါတီစနစ္ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျပည္နယ္
လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ေတာရြာေန လူထုလူတန္းစားမ်ား တန္းတူ
ညီမွ်မႈအေရး ေဆာင္ရက
ြ ္ေရးဝါဒ လက္ခထ
ံ ားေသာ တျခားပါတီကို တည္ေထာင္လွ်င္
တရားဝင္ျဖစ္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ အလုပ္သမားေကာင္စီႏွင့္ ေတာင္သူလယ္
သမားေကာင္စတ
ီ င
ြ ္ လုပ္ေဆာင္ေသာ ေကာင္စဝ
ီ င္မ်ားသာ ပံမ
ု န
ွ အ
္ ေျပာင္းအလဲ ရွိႏင
ို ္
ေသာ္လည္း ဝါဒမွာမူ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကို ခ်ဳပ္ကင
ို ထ
္ ားေသာ တပါတီဝါဒ သည္သာ အစဥ္
အဆက္ ရွိေနမည္ ျဖစ္သည္။
 ynma&;ESifh pD;yGm;a&;
ပညာေရး

ပညာေရးဌာန လက္ေအာက္ရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအေနျဖင့္

မိမိတို႔၏ စာေပယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ မိမိတို႔လူမ်ိဳးရပ္တည္မႈ
တည္တံ့ခိုင္ၿမဲ တိုးတက္လာေရးအတြက္ တေခတ္မွ ေနာက္တေခတ္သို႔ လက္ဆင့္
ကမ္းေပးအပ္ အေမြဆက္ခံေစရေသာဌာန ျဖစ္သင့္ပါသည္။

သိ႔ေ
ု သာ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီး ပါလီမန္ဒမ
ီ က
ို ေရစီ ႏိင
ု င
္ ံေရး
ေခတ္၌ ျဖစ္ေစ၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္၌ ျဖစ္ေစ အႏွစ္ (၂ဝ) အတြင္း
ျပည္ေထာင္စု လူနည္းစုအမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင္၊့ အထူးသျဖင္၊့ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားတြင္
ယင္းသို႔မိမိတို႔၏ အမ်ိဳးသားတည္တ့ံခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားစာေပယဥ္ေက်းမႈ၊
ဓေလ့ထံုစံ လက္ဆင့္ကမ္းရေသာဌာနအျဖစ္ မရပ္တည္ဘဲ ပေပ်ာက္တိမ္ေကာေစ
ေရးဌာနအျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့သည္။

ေတာင္တန္းေဒသ လူမ်ိဳးမ်ား အထူးသျဖင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ

ဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ စာေပ၊ ဘာသာစကားမ်ားသည္ အလြန္ႏုနယ္ေသာ အေျခ၌ ရွိေနပါ
ေသးသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ယင္းေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳးမ်ား၏ စာေပယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့
ထံုးစံမ်ား ယခုအခါ လြယက
္ စ
ူ ြာ ေပ်ာက္ကယ
ြ ္ႏင
ို ပ
္ ါသည္။ ယင္းသိ႔ု စာေပဘာသာစကား
ေပ်ာက္ကြယ္လွ်င္ လူမ်ိဳးပါေပ်ာက္ကြယ္ တိမ္ေကာႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာ့သမိုင္း၌ ပ်ဴ
(Phu) လူမ်ိဳးမ်ားက သမိုင္း၏ သက္ေသခံျဖစ္ေနသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေတာင္တန္းေဒသ
လူမ်ိဳးမ်ား တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲေရး တကယ္ရွိေစခ်င္ေသာ ေစတနာရွၾိ ကပါလွ်င္ ယင္းႏုနယ္
ေနေသးေသာ စာေပယဥ္ေ က်းမႈ ဓေလ့ ထံုး စံ မ်ားကို မိ မိ တို ႔ န ည္း မိ မိ တို ႔ ဟ န္ျ ဖင့္
တိုးတက္ထန
ြ ္းကားႏိင
ု ္ေစေရးအတြက္ လူမ်ိဳးျခား၏ စြကဖ
္ က္လမ
ႊ ္းမိုးမႈ အကာအကြယ္
ရွိႏိုင္ေသာ အသိုင္းအဝုိင္း အေျခအေနကို ဖန္တီးေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔လွ်င္
ႏုနယ္ေနေသးသည့္ ေတာင္တန္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားအား မိမန
ိ ည္း
မိမိဟန္ျဖင့္ ျမႇင့္တင္တိုးတက္ျပန္႔ပြားႏိုင္ေစရန္အတြက္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ ကိုယ့္
ၾကမၼာကို ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ ဖက္ဒရယ္မူအုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္ျဖင့္ ျပဳစု
ပ်ိဳးေထာင္မွသာလွ်င္ ေတာင္တန္းေဒသလူမ်ိဳးမ်ား၏ စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့
ထံုးစံမ်ားသည္ တည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲၿပီး လူမ်ိဳးတည္တခ
ံ့ င
ို ၿ္ မဲေရး ျဖစ္ေျမာက္ထိေရာက္ႏင
ို မ
္ ည္
ျဖစ္ပါသည္။

ပညာေရးဌာနကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာသင္ယူရေသာ ဌာနအျဖစ္ျဖင့္

ၾကည့္ျပန္လွ်င္ ေက်းလက္ေတာရြာ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမ မလံုေလာက္မႈ၊
စာသင္ေက်ာင္း ပရိေဘာဂႏွင့္ ကိရိယာပစၥည္းမ်ား မရွိမႈႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး
အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာႏွင့္ မိမတ
ိ ႔ႏ
ို စ
ွ သ
္ က္ရာ ဘာသာ
ဆည္းပူးသင္ယူႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ယခင္ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရး
လက္ထက္တြင္ ႏွစ္သက္ရာေက်ာင္း၊ ႏွစ္သက္ရာေကာလိပ္သို႔ ပညာဆည္းပူးသင္
ယူႏင
ို ခ
္ င
ြ ရ
့္ ခ
ွိ ၍
ဲ့ တတ္ႏင
ို ္ေသာ ေက်းလက္ေတာရြာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားသည္
ၿမိဳ႕ေပၚလူတန္းစား ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ တန္းတူအေျခအေနတြင္ ယွဥၿ္ ပိဳင္
ႏိုင္ရန္ အခြင့္အေရးမ်ားရွိခဲ့သျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာႏွင့္ မိမိစိတ္ႀကိဳက္
ဘာသာမ်ားကို ေလ့လာ ဆည္းပူးသင္ယူႏင
ို ္ေသာ ျပည္နယ္လမ
ူ ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္
ေတာရြာ လူတန္းစား ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား ရွိသင့္သေလာက္ ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။

ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စလ
ီ က္ထက္ ပညာေရးစနစ္သစ္တင
ြ ္ ႏွစသ
္ က္ရာေက်ာင္း၊
ႏွစသ
္ က္ရာေကာလိပ္ႏင
ွ ့္ ပညာဆည္းပူးသင္ယခ
ူ င
ြ ့္ မရရွိေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေပၚလူတန္း
စားမ်ားႏွင့္ တန္းတူအေျခအေန ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ရန္ ပညာဆည္းပူးခြင့္ အခြင့္အေရး မရရွိ
ခဲ့ေပ။ ထိုသို႔ ပညာဆည္းပူးရာတြင္ လိုအပ္ေသာ ကိရိယာပစၥည္း (Facilities) ပိုမိုစံုစိ
ေသာ ၿမိဳ႕ေပၚေက်ာင္းမ်ား၌ ပညာဆည္းပူးေသာ ၿမိဳ႕ေပၚလူတန္းစားမ်ား၏ သားသမီး
မ်ားကသာလွ်င္ သတ္မွတ္ေသာ အဆင့္ကိုမီႏိုင္၍ မိမိတို႔ စိတ္ႀကိဳက္ဘာသာႏွင့္
အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ားကို ဆည္းပူးသင္ယခ
ူ င
ြ ရ
့္ ၾကပါသည္။ ေက်းလက္
ေတာရြာ လူတန္းစားမ်ား၏ သားသမီးမ်ားသည္ အစစအရာရာရွားပါးေသာ ေက်းလက္
ေတာရပ္ေက်ာင္းမ်ား၌သာ ပညာကို ဆည္းပူးခြင့္ သင္ယခ
ူ င
ြ ့္ ရၾကေသာေၾကာင့္ အေျခ
အေနဆိုးမ်ား၏ ဖန္တီးေပးမႈအရ သတ္မတ
ွ ္ေသာ အဆင့္ႏင
ွ ့္ မေအာင္ ျမင္ႏင
ို ၾ္ ကသျဖင့္
စိတ္ႀကိဳက္ဘာသာႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာရပ္မ်ားကို ဆည္းပူးသင္ယူရန္
အခြငအ
့္ လမ္း ေဝးေနခဲရ
့ သည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စီ အစိုးရလက္ထက္
ပညာေရးစနစ္သည္ ၿမိဳ႕ေပၚလူတန္းစားမ်ားကိုသာ အက်ိဳးျပဳေစၿပီး ေက်းလက္ေတာ
ရြာႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသ လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ား၏ တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း
အၫႊန္႔ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ေသာ ပညာေရးစနစ္သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။

စီးပြားေရး

ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား အေရွ႕ဖ်ားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္လာရေသာ အေၾကာင္း

ရပ္သည္ ယင္းႏိုင္ငံမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္ဘဲ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း
ဝယ္ေရးအတြကသ
္ ာ လာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ အေရွ႕ဖ်ားႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားကို မိမတ
ိ ႔ို
၏ နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီလက္ေအာက္သို႔ သိမ္းပိုက္ရျခင္းအေၾကာင္းမ်ားသည္လည္း ၎
ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စီးပြားေရးျခယ္လွယ္ႏိုင္ေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္၏။ ယင္းႏိုင္ငံမ်ားကို
တိုးတက္ဖံြ႔ၿဖိဳးေစေရး ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ လံုးဝမရွိခဲ့ပါ။

ယေန႔ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအေပါင္းတို႔သည္ ၿဗိတိသွ်

နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္သို႔ ကၽြန္ခံေနရခ်ိန္တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ထြက္ကုန္
ပစၥည္းမ်ားအားလံုးကို နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား၏ အက်ိဳးအတြက္ ေဆာင္ရက
ြ လ
္ ပ
ု က
္ င
ို ္ေပးျခင္း
သာျဖစ္ခဲ့ၿပီး မိမိတို႔ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးအတြက္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ မရခဲ့ေပ။
ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔သည္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႔၏ ကၽြန္ဘဝသို႔
ေရာက္ရျခင္းဟု ဆိရ
ု ျခင္း အဓိကအေၾကာင္းတခု ျဖစ္ခသ
ဲ့ ည္။ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလပ
ိ တ
္ သ
႔ို ည္
မိမတ
ိ ၏
႔ို အျမတ္ရမည့္ လုပင
္ န္းမ်ားကိသ
ု ာ ေဆာင္ရြကခ
္ ဲၾ့ ကၿပီး မိမတ
ိ အ
႔ို ျမတ္မရမည့္
လုပင
္ န္းဟူသမွ်ကိမ
ု ူ အတတ္ႏင
ို ဆ
္ ံုး ဖယ္ထားခဲၾ့ ကသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဆန္စပါး၊ ေရနံ
လုပ္ငန္းႏွင့္ သစ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း ျဖစ္ထြန္းရာ ေဒသျဖစ္ေသာ ျမန္မာျပည္ကို
အုပခ
္ ်ဳပ္ျခင္းသည္ ယင္းေဒသမွ ထြကက
္ န
ု ပ
္ စၥည္းမ်ား အားလံုးကို ကုနသ
္ ယ
ြ ၍
္ အျမတ္
ရွာစားရန္သာျဖစ္၍ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကို အုပခ
္ ်ဳပ္ခဲ့ျခင္းသည္ ယင္းသိ႔ု စီးပြားေရး
လုပ္ရာတြင္ အေႏွာက္အယွက္မေပးႏိုင္ရန္ အက်ယ္ခ်ဳပ္၍ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ယေန႔ ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္ စေသာ ေဒသမ်ားတြငရ

္ ွိေသာ သတၱဳတြင္းမ်ားမွအပ
စီးပြားေရးလုပင
္ န္းဟူသမွ်ကို လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရးေကာင္း၍ ပိမ
ု ိုျမတ္စန
ြ ္းႏိင
ု သ
္ ည့္
ျပည္မ၌သာလွ်င္ တည္ေထာင္လပ
ု က
္ င
ို ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
လြတလ
္ ပ္ေရးရၿပီး ၿဗိတသ
ိ ွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား ထြကသ
္ ြားသည္အ
့ ခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ေတာင္တန္း
ေဒသမ်ား၌ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ား တည္ေထာင္ထားရွိခဲ့ေသာ စက္ရံုအလုပ္ရံုဟူ၍
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ တခုမွ် မက်န္ရွိခဲ့ေပ။ သို႔ျဖစ္၍ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရး
ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စဖ
ု စ
႔ဲြ ည္းေရး အေရးဆိုေဆြးေႏြးလာခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ေတာင္တန္းေဒသ၊ အထူး
သျဖင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း
ႏွင့္ ရင္ဆင
ို ရ
္ မည္အ
့ ေျခအေန ရွခ
ိ ဲ့ေလသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ သမိင
ု ္းဝင္ ပင္လံု
စာခ်ဳပ္တြင္ စီးပြားေရးက႑ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း စာခ်ဳပ္တြင္ အခ်က္
အလက္မ်ားထည့္သြင္းပါရွိခဲ့သည္။

(8) The agreements accepted in this agreements are without prejudice to the
financial Autonomy now vested in the Federated Shan States.
(9) The agreements accepted in this agreement are without prejudice to the
financial assistance which the Kachin Hills and the Chin Hills are entitled
to receive from the revenues of Burma and the excutive council will examine
with the Frontiers Areas counsellers and deputy counsellers the feasibility
 of adopting for the Kachin Hills and the Chin Hills financial agreements
similar to those between Burma and the Federated Shan States.

ဟူ၍ ပါရွိခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရးရစအခ်ိန္မွ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရး

စနစ္ကို က်င္သ
့ ံုးလာခဲသ
့ ည္။ သိ႔ျု ဖစ္၍ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္ေသာ စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းအႀကီးစားဟူသမွ်သည္ ျပည္သူပိုင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဥပမာ - ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ျပည္
ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၂၁၉) တြင္ “သစ္ေတာေျမႏွင့္
သတၱဳေျမမ်ား၊သစ္ေတာမ်ား၊ ေရ၊ တံငါလုပင
္ န္းအမ်ိဳးမ်ိဳးဆိင
ု ရ
္ ာေဒသမ်ား၊ သတၱဳမ်ား၊
ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေရနံႏင
ွ ့္ အျခားတြင္းထြကပ
္ စၥည္းမ်ား၊ ဓာတ္အားထြကမ
္ ည့္ ပင္ရင္း
အေျခအျမစ္မ်ားႏွင့္ အျခား သဘာဝပင္ရင္း အေျခအျမစ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စက
ု သာ
လုပ္ကိုင္သံုးစဲြ၍ တိုးတက္ေအာင္ ျပဳရမည္” စသည္ျဖင့္ ပါရွိခဲ့သည္။ ပုဂၢလိကပိုင္
အႀကီးစားလုပ္ငန္းပိုင္း၌လည္း အတတ္ႏိုင္ဆံုး ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တြဲဘက္၍
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပဳပါသျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအႀကီးစားအားလံုးတြင္ ျပည္ေထာင္စု
သည္ အပိင
ု ္းအစဆိသ
ု လို ပိင
ု ဆ
္ င
ို ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ သိ႔ျု ဖစ္၍ တႏိင
ု င
္ လ
ံ ံုး၏ ေသးေရးရွင္ေရးသမွ်
အေရးႀကီးေသာ စီးပြားေရးလုပင
္ န္းအားလံုးသည္ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရကပင္ ျပည္သူ
လူထုအားလံုးအတြက္ ခ်ဳပ္ကိုင္၍ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္လက္ထဲမွ လက္ခံခဲ့ေသာ

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ေပၚလာၿပီး ျပည္ေထာင္စုပိုင္ ဘ႑ာ
ေငြျဖင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စက္ရံုအလုပ္ရံုႏွင့္ ေငြပင္
ေငြရင္းမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု မည္သည္လ
့ မ
ူ ်ိဳးတမ်ိဳးကမွ် မိမတ
ိ တ
႔ို ဦးတည္း ပိင
ု ဆ
္ င
ို ္
မႈမရွိဘဲ ျပည္ေထာင္စု ပိုင္ေသာ ဘံုပိုင္ပစၥည္းမ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။

ဥပမာ - အကယ္၍ ယခုအခါ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပည္ေထာင္စုအဖဲြ႔ မဖဲြ႔

ေတာ့ ဘဲ ျပည္ေ ထာင္ စု လူ မ်ိဳးေပါင္း စံု အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာပို င္ သီးျခားႏို င္ ငံ မ်ား
ထူေထာင္ၾကေတာ့မည္ဟ၍
ူ ဆံုးျဖတ္ခလ
ဲ့ ွ်င္ ၿဗိတသ
ိ ွ်အိႏယ
ၵိ ကို အိႏယ
ၵိ ႏွင့္ ပါကစၥတန္
ႏိုင္ငံဟူ၍ ႏွစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ခဲြျခမ္းေသာအခါ တႏိုင္ငံျဖစ္စဥ္အခါက ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ေသာ
စီးပြားေရးလုပင
္ န္းမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းဟူသမွ်ကို ရံုးသံုးလက္ႏပ
ွိ စ
္ က္မအ
ွ စ အညီအမွ် ခဲြေဝ
ခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ ျပည္ေထာင္စုလူမ်ိဳး ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ရခိုင္၊ မြန္ႏွင့္
ျမန္မာမ်ားက ယင္းသို႔ ျပည္ေထာင္စုပိုင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းဟူသမွ်ကို
ရံုးသံုးလက္ႏပ
ွိ စ
္ က္မအ
ွ စ မွ်မွ်တတ ခဲြေဝရမည္သ
့ ေဘာရွိေၾကာင္း လူမ်ိဳးေပါင္းစံတ
ု က
႔ို
သိရွိၾကၿပီး ျဖစ္သည္။
 ထို႔ျပင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၉၆) (၂) အရ
ျပည္နယ္၏ အခြန္ေတာ္ေငြတြင္ ပါဝင္မည့္ အခြန္ထြက္ ပင္ရင္းမ်ားကို ယင္းဖဲြ႔စည္းပံု
စတုတဇ
ၳ ယားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းသိ႔ု စတုတဇ
ၳ ယားတြင္ မေဖာ္ျပေသာ ပုဒမ
္
(၁၉) ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ အပါအဝင္ အခြန္ထြက္ပင္ရင္း ဟူသမွ်သည္ ျပည္ေထာင္စု၏
အခြန္ေတာ္တြင္ ပါဝင္ရမည္ဟု ဆိထ
ု ားသည္။ ယင္း စတုတဇ
ၳ ယားတြင္ ျပည္နယ္မ်ား
အတြက္ သတ္မွတ္ထားေသာ အခြန္ထြက္ပင္ရင္းမ်ားအနက္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ
အခြန္ထြက္ပင္ရင္းမ်ားသည္ စာရြက္ေပၚတြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္းမ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး လက္
ေတြ႔ ေကာက္ခံ၍ မရေသာလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ေျမာက္မ်ားစြာရွိသည္ကို သိရသည္။ သို႔
ျဖစ္၍ ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးသည္ မိမတ
ိ အ
႔ို တြက္ သတ္မတ
ွ ္ေပးထားေသာ အခြနထ
္ က
ြ ္
ပင္ရင္းမ်ားမွ ရရွိေသာ အခြနမ
္ ်ားသည္ ျပည္နယ္မ်ား၏ လုပင
္ န္းဌာနမ်ားႏွင့္ တိုးတက္
ဖံၿြ႔ ဖိဳးမႈဆင
ို ရ
္ ာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏမ
ွံ အ
ႈ တြက္ လံုေလာက္မမ
ႈ ရွခ
ိ ဲ့ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၉၆) ႁခြင္းခ်က္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စု၏
ေထာက္ပံ့မႈဘ႑ာေငြကိုသာ အားကိုးအားထားျပဳၿပီး ျပည္နယ္အတြင္း စီးပြားေရး
ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္လုပ္ငန္း အစစအရာရာကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့
သည္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္မက ျပည္ေထာင္စုဗဟိုအစိုးရ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို

ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာေငြကို စီမံခန္႔ခဲြရာတြင္ ျပည္နယ္မ်ား
အပါအဝင္ စီမခ
ံ င
ြ မ
့္ ရသကဲသ
့ ႔ို ျဖစ္ေနခဲသ
့ ည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စဘ
ု ႑ာေငြထမ
ဲ ွ
ခဲြေဝေပးထားေသာ ဘ႑ာဘတ္ဂ်က္မ်ားသည္ ျပည္နယ္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ရသင့္
ရထိက
ု ္ေသာ ခံစားခြငဘ
့္ ႑ာေငြကို ကိတ
ု ာ (Quota) သေဘာျဖင့္ ရထိက
ု ္ေသာ္လည္း
ဗမာျပည္မကသာလွ်င္ မိမိပိုင္ေသာဘ႑ာေငြထဲက ေစတနာအေလ်ာက္ေထာက္ပံ့
သည့္သေဘာ သက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤေနရာမွအစ မရသင့္မရထိုက္
မခံစားလိက
ု ဘ
္ ဲႏင
ွ ့္ ဗမာျပည္မ အိမရ
္ င
ွ သ
္ ေဘာျဖင့္ ေစတနာအလိက
ု ္ ေပးကမ္းစြနႀ႔္ ကဲ
သည္သ
့ ေဘာ သက္ေရာက္လာၿပီး ျပည္နယ္လမ
ူ ်ိဳးစုမ်ားက ေစတနာအရသာ လက္ေဝ
ခံရသည္ဘ
့ ဝသိ႔ု ေရာက္ရခ
ွိ သ
ဲ့ ျဖင့္ ဗမာျပည္မ၏ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ျခင္းကို ခံခရ
ဲ့ သည္။

ထို႔ျပင္ ယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္ေသာ ၿဗိတိသွ်

နယ္ခ်ဲ႕မွ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရက ဆက္ခံခဲ့ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊
စက္ရအ
ံု လုပရ
္ ံု ဟူသမွ်တိသ
႔ု ည္ ဗမာျပည္မ ေျမညီပင
ို ္းတြငသ
္ ာလွ်င္ တည္ရခ
ွိ ဲ့ေၾကာင္း
ေဖာ္ျပခဲၿ့ ပီး ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္မတြငလ
္ ည္း လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရး ေကာင္းမြနသ
္ ည့္
မႏၲေ လး၊ ရန္ ကု န္ႏွ င့္ မီး ရထား၊ သေဘၤာေရာက္ ရာၿမိဳ ႕အနည္း ငယ္ ၌ သာလွ်င္ စု ပံု
လ်က္တည္ေဆာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းစက္ရံုအလုပ္ရံုလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြး
ဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ေနသူမ်ားလည္း စက္ရံုအလုပ္ရံုလုပ္ငန္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕သည္ႏွင့္အမွ်
တိုးလာရမည္ ျဖစ္သည္။

ဤသိလ
႔ု ွ်င္ ရန္ကန
ု ၊္ မႏၲေလးႏွင့္ အနီးၿမိဳ႕တဝိက
ု ္ အနည္းငယ္တင
ြ ္ စက္ရအ
ံု လုပရ
္ ံု
စုေနျခင္းသည္ လမ္းပန္းဆက္သယ
ြ ္ေရး ေကာင္း၍ ထုတလ
္ ပ
ု ္ေရးကုနက
္ ်စရိတသ
္ က္
သာသျဖင့္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ားက ပိုမိုအျမတ္ရရွိမည့္အေရးကိုသာ ဦးစားေပးခဲ့မႈ
ေၾကာင့္ ၿမိဳ႕အနည္းငယ္တြင္သာ စက္ရံုအလုပ္ရံုမ်ားကို စုၿပံဳတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္
သည္။ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေဒသဖံြ႔ၿဖိဳးရန္ ေဒသ
အႏွ႔ံ စီးပြားေရးကို တက္ညလ
ီ က္ညီ တိုးတက္ႏင
ို ္ေရးႏွင့္ ျမန္မာျပည္အႏွရ
႔ံ ွိ အမ်ိဳးသား
မ်ား အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပင
္ န္း လြယက
္ သ
ူ က္သာေခ်ာင္ခ်ိမႈ အရွဆ
ိ ံုးေသာနည္း
ျဖင့္ ဖန္တီးလုပ္ေဆာင္ေပးေရး စေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား လံုးဝထည့္ မစဥ္းစားခဲ့ေပ။
အျမတ္အစြန္း ရႏိုင္ေသာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကိုသာ ရည္ရြယ္ခဲ့ေပသည္။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရလွ်င္ရခ်င္း

အျမတ္အစြန္းကိသ
ု ာ ပဓာနမထားေသာ အမ်ိဳးသားတန္းတူ တက္ညလ
ီ က္ညတ
ီ ိုးတက္
ႏိုင္ေရး စီးပြားေရးစနစ္ကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစား သင့္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ေသာ္လည္း
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလပ
ိ မ
္ ်ားကဲသ
့ ႔ို ျမတ္လွ်င္ၿပီးေရာ ဆိုေသာ မူကသ
ို ာ လက္ကင
ို ထ
္ ား၍ ႏိင
ု င
္ ံ
တြင္းတည္ေထာင္တည္ေဆာက္ ႏိင
ု သ
္ မွ်ေသာစီးပြားေရးလုပင
္ န္းစက္ရအ
ံု လုပရ
္ မ
ံု ်ားကို
ျပည္မေဒသမ်ား၌သာ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ၿမဲ တည္ေဆာက္ခဲ့ေပသည္။

ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ေရွးက်ေနေသာ လယ္ယာထြနထ
္ တ
ု န
္ ည္းစနစ္ႏင
ွ ့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္
ယာခုတ္စားေနျခင္း စေသာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္း၌သာ ဒုကၡခံေနရေသာ
ျပည္ေထာင္စတ
ု င
ို ္းရင္းသားအေပါင္းတိ၏
႔ု အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းနည္းကို ပိမ
ု လ
ို ယ
ြ ္
ကူ သက္သာေသာ စက္မလ
ႈ ပ
ု င
္ န္း (Industrial Job) နည္းျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း
ႏိင
ု ္ေရးႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုေဒသ အႏွအ
႔ံ ျပား စီးပြားေရးတြင္ ဖူလမ
ံု ရ
ႈ ၍
ွိ တက္ညလ
ီ က္ညီ
တိုးတက္ေရးကို အမ်ိဳးသားအစိုးရအေနျဖင့္ ဦးစားေပး စဥ္းစားရာ မက်ေပ။ နယ္ခ်ဲ႕
အဂၤလိပ္တို႔ေနရာတြင္ ျပည္မၿမိဳ႕ေနလူတန္းစားက အစားထိုးဝင္လာၿပီး ေတာင္တန္း
ေဒသ ျပည္နယ္အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ေတာရြာ လူတန္းစားမ်ားအား ကိုလိုနီ
လူတန္းစားအျဖစ္ သြတသ
္ င
ြ ္း၍ ေတာင္တန္းေဒသ ျပည္နယ္လမ
ူ ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္
ေတာရြာ လူတန္းစားမ်ားသည္ ျပည္မၿမိဳ႕ေန လူတန္းစားမ်ား၏ ျခယ္လယ
ွ မ
္ မ
ႈ ်ားအျပင္
စီးပြားေရးက႑လုပ္ငန္းမ်ား၌ပါ ခံေနၾကရရွာပါသည္။

ယခုအေျခအေနအရဆိလ
ု ွ်င္ ရပ္ေဝးေက်းလက္ေတာရြာ လူတန္းစားမ်ားႏွင့္ ျပည္
နယ္လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမိတို႔ဘာသာ မိမိတို႔ စီးပြားေရးအားကိုးႏိုင္မႈကို
မည္သည္အ
့ ခါတြငမ
္ ွ ရရွိႏင
ို မ
္ ည္ မဟုတသ
္ ည္အ
့ ျပင္ ယေန႔ေရွးက်ေနေသာ လယ္ယာ
ထြနယ
္ က္နည္း၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာခုတန
္ ည္း စေသာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပ္
ငန္းမ်ားအတိုင္းသာလွ်င္ နဂိုအတိုင္းရွိေနၿပီး တိုးတက္မႈပိုမိုရွိေသာ စက္မႈလုပ္ငန္း
မ်ားျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈကို မည္သည့္အခါတြင္မွ ရႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။

ဤသို႔လွ်င္ ေက်းလက္ေတာရြာႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အစိုးရအေနျဖင့္ စက္ရံု

အလုပရ
္ ံု မတည္ေဆာက္ေပးႏိင
ု ္ေသာ္လည္း ယခင္ကမူ ပုဂလ
ၢ က
ိ ကၽြမ္းက်င္သမ
ူ ်ားက
ကိုယ္ထူကိုယ္ထႀကိဳးစားၿပီး ေဆာင္လုပ္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရႏိုင္ခဲ့ေပသည္။ ယခု ေတာ္
လွန္ေရးအစိုးရ အာဏာသိမ္းယူၿပီး လက္လီဆိုင္ အေသးအမႊားမ်ားအထိ ျပည္သူပိုင္
သိမ္းေနျခင္းေၾကာင့္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ လုပလ
္ ပ
ု လ
္ ိုေသာ လူထုေျမာက္မ်ားစြာတိအ
႔ု ား အလုပ္
မလုပရ
္ န္ တားျမစ္ျခင္းသေဘာကို ေရာက္ေနေပမည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ လြတလ
္ ပ္စြာ ရွာေဖြ
လုပ္စားႏုိင္ခြင့္ ဆိုေသာ လူတို႔၏ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးပင္ မရရွိႏုိင္ေပ။

စက္ရအ
ံု လုပရ
္ ံု လုပင
္ န္းအေသးစားမ်ား ထူေထာင္ႏင
ို ခ
္ င
ြ ့္ ဟူ၍လည္း ပုဂလ
ၢ က
ိ မ်ား
အေနျဖင့္ အခြင့္အေရး မရရွိေခ်။ ယင္းအခြင့္အေရးမ်ိဳး ရျပန္လွ်င္လည္း စည္းကမ္း
သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားသျဖင့္ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈ မရႏိုင္ေပ။ ဤသို႔
လွ်င္ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္ လုပ္လိုေသာ ျပည္သူလူထု၊ အတတ္ပညာရွင္၊ အသိပညာရွင္
တိုင္းအား အလုပ္ရရွိႏိုင္ၾကေစရန္ အာမခံခ်က္မေပးထားခဲ့ေပ။ ေပးႏိုင္ရန္ အေျခ
အေနလည္း လံုးဝမရွိေပ။

သို႔ျဖစ္၍ ၿမိဳ႕ေပၚလူတန္းစားႏွင့္ အတတ္ပညာရွင္၊ အသိပညာရွင္မ်ားၾကားတြင္

အလုပလ
္ က္မဲ့ျပႆနာသည္ တႏွစထ
္ က္တႏွစ္ တိုးပြားလ်က္ ရွိေနပါသျဖင့္ လူသ
႔ ကိ ၡာ
ႏွင့္ လူ႔က်င့္ဝတ္ကိုပင္ မေစာင့္ထိန္းႏိုင္ရသည့္ ဒုကၡေပါင္းစံု ခံေနရမည့္ဘဝသို႔ ေရွ႕႐ႈ
လ်က္ သြားမည္ကို စိုးရိမ္ရမည့္အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ေနေပသည္။ ေက်းလက္ေဒသ
မ်ားအတြက္လည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဟူ၍ လုပ္စရာမရွိ ျဖစ္ေနၿပီး ေနာက္ဆံုးေရွးက်
ေသာ လူဘ
႔ ဝကို အလြန္ႏပ
ွိ စ
္ က္သည့္ လယ္ယာထြနယ
္ က္နည္း၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာ
ခုတစ
္ ားနည္းတိက
႔ု သ
ို ာ ဆက္လက္လပ
ု က
္ င
ို ္ေနၾကရပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ လူတဦးခ်င္း
စီ၏ တိုးတက္တီထြင္ႀကံဆမႈကို အၫႊန္႔တံုး ေစရံုသာမက ေနာက္ျပန္ေနာက္ဆုတ္
နစ္နာေနရပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ည္ ၁၉၄၇ ခု ပင္လစ
ံု ာခ်ဳပ္အရ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပူးေပါင္း
ေသာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္းကို အဖန္တလဲလဲေဖာ္ျပၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္
ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဗဟိအ
ု စိုးရသည္ ယင္းျပည္ေထာင္စလ
ု မ
ူ ်ိဳးအသီးသီးတိ၏
႔ု စာေပ
ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာစကား၊ အမ်ိဳးသားတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ ျပဳလုပ္ေပးရန္
အဓိကတာဝန္ရွိေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊
စီးပြားေရးစနစ္ႏွင့္ လူမႈေရးစနစ္မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုလူမ်ိဳးေပါင္းစံု တည္တံ့ခိုင္ၿမဲ
တိုး တက္ ထြ န္း ကားေစေရးကို သာ ျဖစ္ သ င့္ သ ည္ ။ လူ မ်ိဳးတမ်ိဳး၏ ဘာသာစာေပ
ယဥ္ေက်းမႈတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး၊ တိုးတက္ျမႇင့္ တင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္
ႏိုင္ငံေရးအာဏာ လူမ်ိဳးစုမ်ား၌ ရွိရမည့္နည္းတူ စီးပြားေရးတြင္လည္း မိမိတို႔ဘာသာ
ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္အာဏာ ရွိရေပမည္။ ဗဟိုအစိုးရ အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုတခုလံုး၏
စီးပြားေရးကို ႀကိဳးကိုင္လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ လူမ်ိဳးစုအလိုက္ တန္းတူညီတူ ျဖစ္ေအာင္
လုပ္ေဆာင္ေပးရေပမည္။

လူမ်ိဳးအလိက
ု ္ လူမ်ိဳးစုတစုရရ
ွိ ာေဒသကိသ
ု ာ တိုးတက္ေအာင္ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးေနၿပီး
အျခားမတိုးတက္ေသးေသာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏ ေဒသတခုလံုးကို စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္
ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရွိလွ်င္ ယင္း မတိုးတက္ေသာ ေဒသရွိ လူမ်ိဳးစုတရပ္လံုး၏
စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈေၾကာင့္ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး
သည္လည္း မရွိႏင
ို ္ေပ။ လူနည္းစု ဥပမာ -ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား စုစည္းေနထိင
ု ရ
္ ာ ေဒသ
ျဖစ္ေသာ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၏ စီးပြားေရးဖံြ႔ၿဖိဳးမႈကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအေနျဖင့္
မလုပ္ေပးလွ်င္ ခ်င္းစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈထိန္းသိမ္းတိုးတက္ေစရာ၌လည္း တျခား
မည္သည့္ေဒသတြင္မွ ခ်င္းစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ တည္တံ့ေရး တိုးတက္ေရးအတြက္
လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားအင္အားစု ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေခ်။

ထို႔ေၾကာင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၏ စီးပြားေရးဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထား

ျခင္းျဖင့္ ခ်င္းစာေပယဥ္ေက်းမႈ ပ်က္စီးတိမ္ေကာေရး လမ္းစဥ္ျဖစ္သြားၿပီး ခ်င္းအမ်ိဳး
သားမ်ား တည္တံ့ခိုင္ၿမဲ ရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုေဒသအႏွံ႔
စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လူမ်ိဳးအလိုက္ တက္ညီလက္ညီ တိုး
တက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေစျခင္းသာ မူလပထမလုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္ေပသည္။ လူမ်ိဳးစု
တရပ္ လံုး စီး ပြားေရးတြ င္ ေအာက္ က်ေနာက္ က်ျဖစ္ေ နလွ် င္ လူ မႈေ ရးအားလံုး ပါ
ေအာက္က်ေနာက္က် ျဖစ္သြားမည္။ ယင္းေဒသ လူမ်ိဳးတရပ္လံုးသည္ နိမ့္က်ေသာ
လူ တ န္း စားျဖစ္ သ ည္ ဟု ယူ ဆျခင္း ကို ခံ ရ ပါသည္ ။ ထို ႔ေ ၾကာင့္ ယင္းေဒသရွိ
လူမ်ိဳးတရပ္ လံုးအေနျဖင့္ မခံမရပ္ႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္လာတတ္ၿပီး
ယင္းလူမ်ိဳး မ်ားတရပ္လံုးက တာဝန္ရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအေပၚ မေက်မနပ္
စိတ္နာၾကည္းမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာတတ္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးကို ျပည္မတြင္သာ တိုးတက္သည္ထက္

တိုးတက္လုပ္ေဆာင္ေနသည္။ လူမ်ိဳးစုေဒသျဖစ္ေသာ ျပည္နယ္မ်ားကိုမူ စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းမ်ား ထူေထာင္ေပးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ယေန႔အျမတ္တႏိုးထားၾကေသာ
လူမ်ိဳးစုတ၏
႔ို ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာစကား စသည္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးရာ
မေရာက္ေပ။ သို႔ျဖစ္၍ ျပည္နယ္လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္
လူမႈေရးအားလံုးတို႔တြင္ ျပည္မ၏ ႀကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္မႈ လက္ေအာက္တြင္ အလူး
အလွိမ့္ခံေနရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူနည္းစုလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေရေသာက္ျမစ္ျပတ္ေန
ေသာ သစ္ပင္တပင္ကဲ့သို႔ တေန႔ေန႔ ၿပိဳလဲမည့္ဘဝတြင္ ေရာက္ရွိေနပါသည္။

ျပည္နယ္မ်ား ယခုကဲ့သို႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားမႈ ခံရျခင္းသည္ ႏိုင္ငံ၏ လမ္းပန္းဆက္

သြ ယ္ေ ရး အခက္ အ ခဲေ ၾကာင့္ ေသာ္ လ ည္းေကာင္း ၊ ျပည္ေ ထာင္ စု လူ မ်ိဳးတို င္း ၏
သဘာဝအေျခအေနကို အာဏာရ ဗမာျပည္မအစိုးရက မသိ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း
ျဖစ္ေနပါသည္။ တနည္းဆိုရေသာ္ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးစုမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုဗဟိုအစိုးရ
အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္ေသာ ဗမာျပည္မအစိုးရက ဂရုစိုက္ အေရးေပးႏိုင္ရန္ လက္လွမ္း
မမီျခင္းပင္ ျဖစ္ေနပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးစုမ်ားသည္ အားကိုးအားထား
ျပဳႏိုင္မည့္ မိမိတို႔ အစိုးရဟူ၍ မရွိသျဖင့္ ႀကီးမားစြာ နစ္နာေနရျခင္း ျဖစ္သည္။

သို႔ျဖစ္၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ေနေသာ အစိုးရအေပၚ မေက်နပ္မႈမ်ား

ေပၚေပါက္လာၿပီး ေသြးစည္းညီၫႊတ္မႈမ်ားလည္း ပ်က္ျပားလာခဲ့ရေလသည္။ ထို႔
ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ည္ ေရာင္စံုေသာင္းက်န္းသူမ်ား၏ ဒဏ္ကို အလူး
အလွိမ့္ခံေနရၿပီး တိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားလည္း လုပ္၍မရ ျဖစ္
ေနေပသည္။ ဤသို႔လွ်င္ ျပဳျပင္မႈမရွိဘဲ ေရွ႕သို႔ဆက္လက္ခ်ီတက္မည္ ဆိုပါက တိုင္း
တပါးတို႔၏ လက္ေအာက္တြင္ ျပန္လည္၍ ကၽြန္ခံရမည့္အႏၲရာယ္သည္ က်ေရာက္
လာေပေတာ့မည္။

သို႔ျဖစ္၍ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီး အလုပ္သမားလယ္သမားလူတန္းစားႏွင့္

လူမ်ိဳးေပါင္းစံုသာယာဝေျပာေသာ ဘဝသို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ေရးအတြက္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု
မေက်မနပ္ျဖစ္ေနေသာ ေဖာ္ျပပါအခ်က္အလက္မ်ား၏ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈအားလံုးကို ပေပ်ာက္
ေစရန္ ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးျခင္းသည္သာလွ်င္ အဓိကျဖစ္ေနေပသည္။ ယင္းသိ႔ု မေက်နပ္
မႈမ်ား ပေပ်ာက္ေစေရးအတြက္ မိမိတို႔ျပည္ေထာင္စု၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္မႈကို
လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အညီအမွ်ေဝယူသံုးစဲခ
ြ စ
ံ ား၍ လူမ်ိဳးေပါင္းစံတ
ု ိုးတက္မက
ႈ ို တန္းတူညတ
ီ ူ
ေပးႏိုင္စြမ္းေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ရန္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ
အသစ္ ျပန္လည္ေရးဆဲြျပ႒ာန္းျခင္းမွအပ အျခားလမ္းစဥ္မရွိေတာ့ဟု ယံၾု ကည္သည္။
 umuG,fa&; ppfwyfzJGUpnf;a&;
ၾကည္းတပ္

ၾကည္းတပ္တင
ြ ္ လူမ်ိဳးအလိက
ု ္ ကခ်င္တပ္ရင္းမ်ား၊ ခ်င္းတပ္ရင္းမ်ား အစရွသ
ိ ျဖင့္
ဖဲစ
႔ြ ည္းျခင္းကို ယခင္အခါက ျပဳလုပခ
္ ဲ့ေၾကာင္း သိရရ
ွိ ပါသည္။ ယခုအခါ လူမ်ိဳးအလိက
ု ္
တပ္ရင္းဖဲြ႔စည္းျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ေရာေႏွာဖဲြ႔စည္းထားေၾကာင္း သိရွိရ
သည္။ အေၾကာင္းရင္းကိက
ု ား မသိရေပ။ သိ႔ေ
ု သာ္ အခ်ိဳ႕ေသာ ေျပာဆိုေဝဖန္ခ်က္အရ
ၾကည္းတပ္ရင္းမ်ားကို လူမ်ိဳးအလိက
ု ဖ
္ ဲစ
ြ႔ ည္းျခင္းျဖင့္ တပ္ရင္းအလိက
ု ္ လူမ်ိဳးေရး ခိက
ု ္
ရန္ျပႆနာ ေပၚေပါက္လာမည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ ဤကဲသ
့ ႔ို ေရာေႏွာျခင္းျဖစ္သည္
ဟု သိရသည္။

ဤေဝဖန္ခ်က္ကို ယံုၾကည္ရန္ ခိုင္လံုေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိေပ။ အဘယ္

ေၾကာင္ဆ
့ ိုေသာ္ တပ္ရင္းအလိက
ု ္ လူမ်ိဳးေရးျပႆနာ ခိက
ု ရ
္ န္ျဖစ္ႏင
ို ္ေၾကာင္း စဥ္းစား
ေတြးေခၚျခင္းသည္ အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့၍ လူမ်ိဳးမ်ားအေပၚ သံေယာဇဥ္မရွိ၊ အစဥ္
သံသယရွိေနသူ ေဖာက္ျပန္ေရးစိတဓ
္ ာတ္ေမြးသူမ်ား၏ မသန္ရ
႔ င
ွ ္းမရိုးသားမႈ အေတြး
အေခၚသာျဖစ္ၿပီး လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ႏွိပ္စက္ႀကီးစိုးေရးဝါဒ ရွိသူမ်ား၏ အေတြးအေခၚ
လည္းျဖစ္သည္ဟု ယူဆရပါသည္။

လူမ်ိဳးအလိက
ု ္ တပ္ရင္းမ်ားဖဲစ
႔ြ ည္းျခင္းသည္ လူမႈေရးသိပန
ၸံ ည္းအရ သဘာဝက်က်
ဖဲြ႔စည္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ၾကည္းတပ္တြင္ လူမ်ိဳးအလိုက္ တပ္ရင္းဖဲြ႔စည္းျခင္းျဖင့္
မည္သည့္လူမ်ိဳးတပ္ရင္းသည္ စာရိတၱအေကာင္းဆံုး၊ သစၥာအရွိဆံုး၊ တိုက္ေရးခိုက္
ေရးတြင္ အေကာင္းဆံုးႏွင့္ ဝတၱရားအေက်ပြနဆ
္ ံုးျဖစ္သည္ စသျဖင့္ ေကာင္းသည္ထက္
ေကာင္းေအာင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းသာလွ်င္ ရွိခဲ့၍ တပ္တြင္းလုပ္ငန္း ပိုမို
အဆင္ေျပခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

လူမ်ိဳးအလိုက္ တပ္ရင္းဖဲြ႔စည္းေသာအခ်ိန္တြင္ စိတ္ဓာတ္ခ်င္းတူသူမ်ား ဖဲြ႔စည္း

ျခင္းျဖစ္၍ ညီၫတ
ႊ ၿ္ ပီး တိက
ု ပ
္ က
ဲြ ို ေအာင္ျမင္၍ ထိခက
ို ဒ
္ ဏ္ရာရမႈႏင
ွ ့္ အေသအေပ်ာက္
နည္းပါးခဲ့သည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။ ယခုတပ္ရင္းမ်ားတြင္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အမႈထမ္း
ေရာႁပြန္းလာေသာအခါ တက္ညလ
ီ က္ညီ မျဖစ္ႏင
ို ္ေတာ့သျဖင့္ တိက
ု ပ
္ ဲြဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားၿပီး
အေသအေပ်ာက္လည္း ပိုမိုမ်ားျပားလာသည္ဟု သိရသည္။ လူမ်ိဳးအလိက
ု ္ တပ္ရင္း
ထားရွိျခင္းအားျဖင့္ လူမႈေရးက႑၊ သာေရးနာေရးက႑တြင္ ေတြးေခၚယူဆပံု တူ
သူ မ်ား အခ်င္း ခ်င္း အတူေ နထို င္ ရ သျဖင့္ ဒု က ၡေ ရာက္ေ နခ်ိ န္ တြ င္ လူ စိ မ္း မ်ားက
ၾကည္႐
့ ႈေစာင့္ေရွာက္ ကူညသ
ီ ည္ထက္ မိမ၏
ိ ေသြးရင္းသားရင္း ေဆြမ်ိဳးညာတိမ်ား၏
ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ျခင္းသည္ ပိုမိုေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ေစမႈ ျဖစ္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
 ဤသိလ
႔ု ွ်င္ နာေရးဒုကႀၡ ကံဳသည္တ
့ င
ို ္ေအာင္ ကိယ
ု အ
့္ ခ်င္းခ်င္း ၾကည္႐
့ ႈေစာင့္ေရွာက္
မႈေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္၌ပင္ ႏွစ္သိမ့္အားေပးမႈ ရရံုသာမက ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ေန
ထိုင္စားေသာက္ရာ၌လည္း ကိုယ့္အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ကိုယ္ျဖစ္၍ စိတ္ေက်နပ္မႈရၿပီး
စိတဓ
္ ာတ္ႀကံ႕ခိင
ု ၍
္ ရဲရင္မ
့ ၊ႈ သတၱရ
ိ မ
ွိ ႈ စိတဓ
္ ာတ္မ်ား ေမြးလာၿပီး စစ္မထ
ႈ မ္းရာတြငလ
္ ည္း
စိတဝ
္ င္စားမႈအျပည္ရ
့ လ
ွိ ာပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင္စ
့ စ္မထ
ႈ မ္းလိုေသာ လူငယ္ဦးေရတိုးလာ၍
တိုင္းျပည္၏ ကာကြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ေစႏိုင္ပါသည္။

ယခုအခါ တပ္ရင္းတခုတြင္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ေရာေႏွာေနမႈေၾကာင့္ လူနည္းစု အမ်ိဳး

သားမ်ားသည္ ခိက
ု ိုးရာမဲဘ
့ ဝ ေရာက္ေနၿပီး နာေရးကိစ၌
ၥ ပင္ ဒုကၡေျမာက္မ်ားစြာ ႀကံဳခဲ့
ၿပီးျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕တပ္သားမ်ားသည္ အိမ္ႏင
ွ ့္ အဆက္အသြယမ
္ ရွ၊ိ မည္သည့္ ေနရာ
ေဒသ ေရာက္ေနမွန္းပင္မသိရဘဲ အကယ္၍ ေသေပ်ာက္က်ဆံုးမႈရွိခဲ့လွ်င္ ေဆြမ်ိဳး
ညာတိမ်ားက သတင္းမရႏိုင္ေသာ အေျခအေနအထိ ရွိေနခဲ့သည္။ ယင္းသို႔ေသာ
က်ဆံုးသူ ရဲေဘာ္မ်ား၏ သတင္းကို ကာလၾကာမွ သတင္းၾကားသိရလွ်င္လည္း ၎
တိ၏
႔ု ပစၥည္းအသံုးအေဆာင္မ်ားပင္လွ်င္ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားထံသ႔ို မေရာက္ဘဲ ျဖစ္တတ္
ရပါသည္။ တပ္ရင္းမ်ားတြင္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုေရာႁပြန္းၿပီးေနာက္ မိမိတို႔ဘာသာေရး
ကိုးကြယ္မႈတြင္ ျဖစ္ေစ၊ ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံ ထိန္းသိမ္းအေလးေပးရာ၌ ျဖစ္ေစ လူနည္း
လြန္းသျဖင့္ ေဆာင္ရက
ြ ၍
္ မျဖစ္၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ရိုးရာကိပ
ု င္ အေရးမစိက
ု ဘ
္ ဲ စိတ္ေလ
လြင၍
့္ အက်င္စ
့ ာရိတပ
ၱ ်က္ျပား ေစပါသည္။ သိ႔ျု ဖစ္ေသာေၾကာင့္ တပ္တင
ြ ္းေလာကတြင္
လိုအပ္ေသာ စိတ္ေအးခ်မ္းသာယာမႈ၊ စာရိတၱႏွင့္ စည္းကမ္းရွိမႈ၊ သနားၾကင္နာမႈႏွင့္
မ်ိဳးခ်စ္စတ
ိ ႀ္ ကံ႕ခိင
ု မ
္ ၊ႈ ရဲရင္မ
့ ၊ႈ သတၱရ
ိ မ
ွိ ႈ စေသာ စိတဓ
္ ာတ္မ်ား ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရးအတြက္
လူမ်ိဳးအလိက
ု ္ တပ္ရင္းဖဲထ
႔ြ ားျခင္းက သာလွ်င္ စြမ္းေဆာင္ႏင
ို ္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။

ယခုကဲ့သို႔ တပ္ရင္းမ်ားတြင္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုေရာႁပြန္းျခင္းျဖင့္ ေဖာ္ျပပါ တပ္ရင္း

အတြင္း လိအ
ု ပ္ေသာ အရည္အခ်င္းေလ်ာ့ပါးရံသ
ု ာမက လူမႈေရးဖိႏပ
ွိ ္ ပိတဆ
္ ခ
႔ို ရ
ံ ျခင္း
ေၾကာင့္ တပ္တင
ြ ္း စစ္မထ
ႈ မ္းအခ်င္းခ်င္း စိတဝ
္ မ္းကဲြျပားမႈမ်ား ရွလ
ိ ာပါသည္။ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို
ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ရိုးရာဓေလ့ မိရိုးဖလာအစဥ္အလာအရ ေယာက္်ားျဖစ္လွ်င္
စစ္မႈေရးရာ ကၽြမ္းက်င္မႈ အရည္အခ်င္း မရွမ
ိ ျဖစ္ သေဘာထား၍ ျပင္ပရန္သဝ
ူ င္ေရာက္
တိက
ု ခ
္ က
ို လ
္ ွ်င္ ေယာက္်ားဟူသမွ် မေၾကာက္မရြ႕ံ သတၱိေျပာင္ေျမာက္စြာ စစ္ေျမျပင္သ႔ို
ထြက္ၾကရပါသည္။

သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေခတ္သစ္စစ္တပ္တြင္လည္း စစ္မႈထမ္းျခင္းကို ဂုဏ္ယူၿပီး

စစ္သားတဦးအျဖစ္ အမႈထမ္းမွသာလွ်င္ ေယာက္်ားပီသ သည္ဟူေသာ မိရိုးဖလာစိတ္
သေဘာထားကို ခံယူ၍ စစ္တပ္ထဲတြင္ လူဦးေရႏွင့္ မမွ်ေအာင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသား စစ္မႈ
ထမ္းမ်ား မ်ားျပားခဲရ
့ ျခင္း ျဖစ္သည္။ လူငယ္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားကို ပညာဝန္
မ်ားက “မင္းတို႔ ခ်င္းေတာင္မွာ ဘာေတြ ထြက္သလဲ” ဟု ေမးလွ်င္ ယင္းေက်ာင္းသူ
ေက်ာင္းသားမ်ားက “စစ္သားထြက္သည္” ဟူ၍ ေျဖၾကရသည္အထိ ခ်င္းအမ်ိဳးသား
စစ္မႈထမ္းမ်ားျပားခဲ့သည္။

လူမ်ိဳးအလိုက္တပ္ရင္းမ်ားကို ပယ္ဖ်က္၍ လူမ်ိဳးစံုေရာေႏွာ ဖဲြ႔စည္းလိုက္သျဖင့္

လူနည္းစု ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားမွာ စိတ္အားငယ္မႈမ်ား ျဖစ္လာၿပီး ယခုအခါ ခ်င္းအမ်ိဳး
သား စစ္မႈထမ္းဦးေရ ေလ်ာ့ပါးလာၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခုအတိုင္းသာ ဆက္သြားပါက
ေနာင္ေခတ္တြင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားစစ္မႈထမ္း ဟူ၍ပင္ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။

အစိုးရအေနျဖင့္ ဤသိ႔ု လူမ်ိဳးစံတ

ု ပ္ရင္းဖဲစ
႔ြ ည္းျခင္းသည္ ျပည္နယ္မွ လူနည္းစုမ်ား
အား စစ္မႈမထမ္းႏိုင္ရန္ သြယ္ဝိုက္ေသာနည္းျဖင့္ ပိတ္ပင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယူဆရ
ေပမည္။ သိ႔ျု ဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႏိင
ု င
္ က
ံ ာကြယမ
္ တ
ႈ င
ြ ္ စိတဝ
္ င္စားစြာျဖင့္ ပါဝင္ထမ္းေဆာင္
လိသ
ု မ
ူ ်ား၏ လူမႈေရးအခက္အခဲမ်ားကို ေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊
ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ အက်ိဳးအေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ၾကည္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ၾကည္းတပ္
တြင္ တပ္ရင္းမ်ားကို လူမ်ိဳးအလိုက္ ဖဲြ႔ေပးၿပီး ျပည္နယ္လူမ်ိဳးစုတစုတြင္ အနည္းဆံုး
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တဦး ခ်ဳပ္ကိုင္ေသာ တပ္မဟာတခုထိ ဖဲြ႔ေပးမွသာလွ်င္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ
အဆင္မေျပမႈ ေျမာက္မ်ားစြာတို႔သည္ ေျပလည္ႏိုင္ေစမည္ဟု ယူဆရပါသည္။

zJGUpnf;vwåHUaom jynfaxmifpkwGif csif;trsdK;om;rsm;

&yfwnfcsuf
ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ကပင္ ခ်င္းဘာသာစကား
တခုတည္းကိသ
ု ာ ေျပာဆိသ
ု ံုးစဲခ
ြ ဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထား ေျမာက္မ်ားစြာရွသ
ိ ည္။
သို႔ေသာ္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈ ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ မၾကာခဏ မဆံုဆည္းႏိုင္ၾကဘဲ
တေခတ္ၿပီး တေခတ္ တျဖည္းျဖည္း ဘာသာစကား ပိုမိုကဲြျပားလာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္
ကဲြျပားသည့္ အေျခအေနသိ႔ု ရွိေသာ္လည္း ထင္သေလာက္ မကဲြျပားေသးဘဲ၊ ဂဏန္း
စသည္မ်ား ေရတြက္ပံု ေရတြက္နည္းမွအစ မူလစကားလံုး ေျမာက္မ်ားစြာတို႔သည္
တူလ်က္ပင္ရွိေနေသးသည္ သာမက ခ်င္းဘာသာအားလံုး၏ သဒၵါဖဲဆ
႔ြ န
ို ည္း ဖဲဆ
႔ြ ပ
ို မ
ံု ်ား
သည္လည္း တူညီခ်က္ ရွိေနေသးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။

ဤသို႔လွ်င္ ခ်င္းဘာသာကဲြမ်ားကို လိုက္၍ မိမိအမ်ိဳးသားမ်ားကို ေခၚရာ၌လည္း

နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ မွည့္ေခၚၾကသည္။ ၎နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအနက္ အခ်ိဳ႕ေသာ အထင္
ရွားဆံုးနာမည္မ်ားမွာ နာဂေတာင္တန္း ဆြမရ
္ ာေဒသ၌ တာန္ခလ
ု ္ (Thangkhul) ဟူ၍
လည္းေကာင္း၊ ပလက္ဝနယ္တင
ြ ္ ခူမီ (Khumi) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ပလက္ဝနယ္ႏင
ွ ့္
ရခိင
ု တ
္ င
ို ္း အခ်ိဳ႕ေဒသတြင္ ျမဴ (ဝါ) မရို (Mro) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဟားခါး၊ ဖလမ္းႏွင့္
မတူပီနယ္မ်ားတြင္ လိုင္မီ (Laimi) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ တီးတိန္၊ ဟားခါး၊ မတူပီ၊
ေယာနယ္အခ်ိဳ႕တြင္ ဇို (ဝါ) ဇိုမီ (Zo or Zomi) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဖလမ္းတြင္
ဟြာလ္ငို (Hualngo) ေဒသတြင္ မီဇို (Mizo) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ထီးလင္း၊ ဂန္႔ေဂါ၊
ေယာနယ္မ်ားတြင္ ေယာ (Yaw or Yoa) ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မေကြး
တိုင္း၊ မႏၲေလးတုိင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္းမ်ားတြင္ ႐ိႈ (ဝါ) အ႐ိႈ (ဝါ) အဇို (Sho or Asho or
Azo) ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ မင္းတပ္တင
ြ ္ ခ်ိဳ (Cho) ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ရခိင
ု ္ျပည္နယ္
အခ်ိဳ႕ေဒသတြင္ ေက်ာ္ (ဝါ) ေခ်ာ္ (Kyaw or Chaw) ဟူ၍လည္းေကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး
မွည့္ေခၚၾကသည္။ ယင္းအေခၚအေဝၚမ်ားအားလံုးသည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးကုိသာ အမည္
အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္။

ဤသိ႔ု နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွမ

ိ ႈေၾကာင့္ ၁၈၉၆ ခုႏစ
ွ ္ ခ်င္းေတာင္းမ်ား စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ
(The Chin Hills Regulation 1896) ႏွင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း အက္
ဥပေဒမ်ားတြင္ ခ်င္းဆိုေသာ စကားရပ္တင
ြ ္ လူ႐င
ိႈ ္း၊ ကူကီး၊ နာဂ စသည္မ်ားပါဝင္သည္
... စသျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

သမိုင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္

ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို ေအဒီ ၇၅ဝ ျမန္မာ

ျပည္ေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား
ပထမဦးဆံုး ေတြရ
႔ ွိေသာေနရာသည္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ဝမ
ွ ္းတြင္ ေနထိင
ု ခ
္ ဲ့ေသာ ခ်င္းအမ်ိဳး
သားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ဝွမ္းတြင္ ယင္းသို႔ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ေနထိုင္ခဲ့
ျခင္းကိပ
ု င္ အစဲြျပဳ၍ ယင္းျမစ္ကို ခ်င္းတြင္းျမစ္ ဟူ၍ သံုးစဲြေခၚေဝၚလာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု
ေရးသားေဖာ္ျပထားေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။

သိ႔ေ
ု သာ္ ရွမ္းႏွင့္ ျမန္မာမ်ား စစ္ျဖစ္လာေသာအခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ႏွစဘ
္ က္စလံုးတိက
႔ု ယင္း
ျမစ္ဝွမ္းကို ကူးလူးျဖတ္ေက်ာ္ေသာ ေဒသအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့မႈေၾကာင္း ခ်င္းတြင္းျမစ္
ဝွမ္းတြင္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ ပ်က္ျပားၿပီး ယင္းေဒသမွ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျမန္မာ
ျပည္အႏွံ႔သို႔ ထြက္ခြာ၍ မိမိတို႔ ေဆြမ်ိဳးညာတိရွိရာ ေတာင္ေပၚသို႔ တက္သြားသူက
တက္သြားၾကသည္ဟု ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရွိရသည္။

သိ႔ေ
ု သာ္ ျမန္မာဘုရင္မ်ားသည္ ေအဒီ ၁၇ဝဝ ခန္အ
႔ ထိ မုရ
ံ ြာအထိသာ အာဏာပ်ံ႕
ႏွံ႔ၿပီး က်န္ေသာ ခ်င္းတြင္းျမစ္ဝွမ္းမ်ားမွာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ေၾကာင္း
ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရွိရသည္။ ယေန႔အထက္ခ်င္းတြင္း ေယာနယ္
တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ေရာစပ္ေန
ထိင
ု ၾ္ ကရာမွ ျမန္မာဘာသာ ဓေလ့ထံုးစံ စသည္မ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လက္ခထ
ံ ားၿပီး
ျမန္မာလူမ်ိဳးကဲသ
့ ႔ို ေနထိင
ု ္ေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသာ ျဖစ္ၾကေၾကာင္းကိလ
ု ည္း ေရး
သားေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ေျမာက္မ်ားစြာ ေတြ႔ရွိရခဲ့သည္။

ယခုအခါ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔စြာေနထိုင္

ေသာ ေဒသမ်ားမွာ နာဂေတာင္တန္းမွ ေမာ္တင္စြန္းအထိ ျဖစ္ေသာ ဧရာဝတီျမစ္
အေနာက္ဘက္တေလွ်ာက္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း၊ စစ္ကင
ို ္းတိင
ု ္း၊ ဥပမာ - နာဂ
ေတာင္တန္း (ဝါ) ခႏၲီးခရိင
ု ၊္ ေမာ္လက
ို ခ
္ ရိင
ု ၊္ မေကြးတိင
ု ္း၊ ဥပမာ- မင္းဘူးခရိင
ု ၊္ ပခုကၠဴ
ခရိင
ု ၊္ သရက္ခရိင
ု စ
္ သည္မ်ား၊ ရခိင
ု တ
္ င
ို ္း၊ မႏၲေလးတိင
ု ္း၊ ဥပမာ- ပ်ဥ္းမနား၊ လယ္ေဝး၊
ရမည္းသင္း၊ ျမင္းၿခံ စေသာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၊ ပဲခူးတိုင္း ဥပမာ - ျပည္၊ ေပါက္ေခါင္း၊ ပန္း
ေတာင္း၊ ေတာင္င၊ူ ျဖဴး စေသာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၊ ဧရာဝတီတင
ို ္း ဥပမာ - အဂၤပ၊ူ ဟသၤာတ၊
ႀကံခင္း စေသာၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း ဥပမာ - အင္းစိန္ စသည့္ နယ္မ်ား၌ ခ်င္း
အမ်ိဳးသားမ်ား ျပန္က
႔ ်ဲေနထိင
ု လ
္ ်က္ ရွိေနပါသည္။ ယင္းသိလ
႔ု ွ်င္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ
ႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ လူဦးေရမွာ (၇) သိန္းထက္ မနည္း
ရွိေၾကာင္း ခန္႔မွန္းရပါသည္။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ အိမန
္ ီးခ်င္းျဖစ္ေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံတ
ု သ
႔ို ည္ ဟိႏၵဴ၊ မူဆလင္
ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ စသည္မ်ားကို ေခတ္အဆက္ဆက္မွ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း မိမိ
တို႔ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားမွာမူ ရိုးရာနတ္ဘာသာကို ေခတ္အဆက္ဆက္ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾက
သည္။ ယင္းသိ႔ု နတ္ဘာသာကိုးကြယမ
္ ႈႏင
ွ ့္ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဘာသာစကားႏွင့္ ရိုးရာ
အုပခ
္ ်ဳပ္မစ
ႈ နစ္မ်ားကို ယင္းရိုးရာနတ္ဘာသာက ေခတ္အဆက္ဆက္ ထိန္းသိမ္းေပးခဲ့
သျဖင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ဟူ၍ ယေန႔ထက္တင
ို ္ လူမ်ိဳးျခားႏွင့္ မတူေအာင္ သီးသန္ရ
႔ ပ္တည္
ေနထိုင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း အေၾကာင္းတရပ္ျဖစ္ေပသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ဘိုးဘြားမ်ားမွစ၍ လြတ္

လပ္မႈကို အလြန္ျမတ္ႏိုးၾကသျဖင့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစီမံကိန္းစနစ္ကို
လက္မခံ၊ မက်င္သ
့ ံုးခဲ့ေပ။ ေဒသအုပစ
္ အ
ု လိက
ု ္ မိမတ
ိ ဘ
႔ုိ ာသာ မိမတ
ိ က
႔ို ယ
ို ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္း
ပိုင္ခြင့္ကို က်င့္သံုးခဲ့ၿပီး ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္
ေရးစနစ္၌သာလွ်င္ တူေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။

မိမိတို႔ ခ်င္းအမ်ိဳးသား ေသြးခ်င္းသားခ်င္း အုပ္စုတခုႏွင့္တခု စိုးပိုင္အာဏာလုမႈ

မ်ားေၾကာင့္ တိုက္ေရးခိုက္ေရးမ်ားေသာ အခ်ိန္အခါရွိခဲ့သည္။ စစ္ေရးစစ္ရာတြင္
ခံႏိုင္ရည္ႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈ ရွိၿပီး ျပင္ပရန္သူမ်ား က်ဴးေက်ာ္ႏိုင္မႈ မရွိသျဖင့္ ၿဗိတိသွ်
နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားက မိမတ
ိ ႔ို ေျမသိ႔ု ေရာက္မလာမီ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ၏
႔ို ရွညလ
္ ်ားေသာ သမိင
ု ္း
တေလွ်ာက္တင
ြ ္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ျဖစ္ေစ၊ အျခားလူမ်ိဳးမ်ားက ျဖစ္ေစ ခ်င္းအမ်ိဳးသား
တရပ္လံုးအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးအုပ္စိုးခဲ့သည္ဟူ၍ မရွိေၾကာင္း အေထာက္အထား
ေျမာက္မ်ားစြာ ရွိေနသည္။

ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားသည္ အိႏိၵယျပည္မွ ေအဒီ (၁၆) (၁၇) ရာစုမွ စတင္

နယ္ခ်ဲ႕လာၿပီး ျမန္မာျပည္ကို ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ခ်င္း
အမ်ိဳးသားမ်ားမွာ ယင္းတခ်ိနတ
္ ေလွ်ာက္ မိမတ
ိ ဘ
႔ို ာသာ မိမတ
ိ ႔ို ကိယ
ု မ
့္ င္းကိယ
ု ခ
့္ ်င္းႏွင့္
အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္ပင္ ရွိေနခဲ့သည္။

ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းပိုက္ရာတြင္ ခ်င္း

ျပည္ တစိတ္တေဒသျဖစ္ေသာ ေဒသမ်ား အပါအဝင္ အိႏိၵယျပည္၌ လည္းေကာင္း၊
ျမန္မာျပည္၌ လည္းေကာင္း သိမ္းပိက
ု ရ
္ ာတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေလသည္။ အဂၤလပ
ိ က
္ ယင္းသိ႔ု
ခ်င္းျပည္ အစိတ္အပိုင္းအခ်ိဳ႕ သိမ္းပိုက္သြားျခင္းကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား မခံမရပ္ႏိုင္
ျဖစ္၍ ၿဗိတိသွ်အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ၿဗိတိသွ်ျမန္မာနယ္စပ္မ်ားရွိ မိမိတို႔ပိုင္နယ္ပယ္မ်ား
ျပန္လည္သမ
ိ ္းရန္ သြားေရာက္တက
ို ခ
္ က
ို ခ
္ သ
ဲ့ ည္။ သိ႔ျု ဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ်ဲ႕
သမားမ်ားသည္ အိႏိၵယျပည္ဘက္မွ စစ္ေၾကာင္းတေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္ဘက္မွ စစ္
ေၾကာင္းတေၾကာင္း ဟူ၍ စစ္ေၾကာင္းႏွစ္ေၾကာင္းခ်ကာ ခ်င္းျပည္ကို ၁၈၄၈ ခုႏွစ္
ေလာက္တင
ြ ္ အိႏယ
ၵိ ျပည္ အာသံျပည္နယ္ဘက္မွ စတင္၍ လာေရာက္တက
ို ခ
္ က
ို သ
္ ည္။
အထက္ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းပိက
ု ၿ္ ပီး မၾကာမီပင္ ၁၈၈၉ ခုႏစ
ွ ္ ျမန္မာျပည္ဘက္မလ
ွ ည္း
ဆက္လက္ၿပီး ခ်င္းျပည္ကို လာေရာက္ဝင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ယင္းသိ႔ု အဂၤလပ

ိ န
္ ယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္
လာရျခင္းကို အသက္ေပး၍ အျပင္းအထန္ မိမိတို႔နယ္ပယ္ႏွင့္ လူမ်ိဳးကို ရဲရင့္ေျပာင္
ေျမာက္ စြာ ခု ခံ ကာကြ ယ္ ခဲ့ေ ၾကာင္း ကို အဂၤ လိ ပ္ မ်ားကို ယ္ တို င္ က ေရးသားေဖာ္ျ ပ
မွ တ္ တ မ္း တင္ ခဲ့ေ ၾကာင္း ေတြ ႔ ရွိ ရ သည္ ။ ခ်င္း အမ်ိဳးသားက အဂၤ လိ ပ္ မ်ားအား
ခုခံတိုက္ခိုက္ျခင္း ျပင္းထန္မႈသည္ ခ်င္း-ၿဗိတိသွ် အဂၤလိပ္ စစ္ပဲြ၌ ၿဗိတိသွ် ဗိုလ္ခ်ဳပ္
ေဂ်ာ့ဝိႈက္ (George White) အားခ်ီးျမႇင့္ေသာ ၿဗိတိသွ် ထိပ္တန္းသူရဲေကာင္း တံဆိပ္
(Victoria Cross) ကို ေထာက္ ထားျခင္း အားျဖင့္ သိ ရွိႏို င္ ပါသည္ ။ ယင္း သို ႔
ခု ခံ မႈျ ပင္း ထန္ျ ခင္းေၾကာင့္ ၿဗိ တိ သွ် နယ္ ခ်ဲ ႕ သမားမ်ားသည္ မႏၲေ လးနန္းေတာ္ ကို
ညတြင္းခ်င္း သိမ္းပိုက္ပံုမ်ဳိးႏွင့္ မသိမ္းႏိုင္ဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ယူၿပီး ၁၈၉၂
ခုႏွစ္အတြင္းမွ ခ်င္းျပည္ေဒသမ်ားကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။

အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားသည္ ခ်င္းျပည္ကို ယင္းသို႔ သိမ္းပိုက္ရာ၌ သာမန္

သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ အိႏိၵယျပည္ဘက္ စစ္ေၾကာင္းမွ သိမ္းပိုက္ေသာ
ခ်င္း ျပည္တျခမ္းကို အိႏယ
ၵ ိ ျပည္ အစိုးရလက္ေအာက္ခံ ထားၿပီး၊ ျမန္မာျပည္စစ္ေၾကာင္းမွ
သိမ္းပိက
ု ္ေသာ ခ်င္းျပည္တျခမ္းကို ျမန္မာျပည္ ၿဗိတသ
ိ ွ်အစိုးရလက္ေအာက္ခအ
ံ ျဖစ္
ထားရွိခဲ့ေလသည္။

၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ကို ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕ ဘုရင္ခံႏွစ္ပါး၏

အုပခ
္ ်ဳပ္မအ
ႈ ျဖစ္ ႏွစ္ျပည္အျဖစ္ ခဲြျခမ္းေသာအခါ ခ်င္းျပည္သည္လည္း ဆက္လက္ၿပီး
ႏွစ္ျခမ္းကဲခ
ြ ပ
ဲ့ ါသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ႏင
ွ ့္ ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ မ
္ ်ားတြင္ အိႏယ
ၵိ ျပည္ႏင
ွ ့္ ျမန္မာျပည္
လြတလ
္ ပ္ေရးရခ်ိနတ
္ င
ြ လ
္ ည္း ခ်င္းျပည္သည္ ႏွစ္ျခမ္းကဲလ
ြ ်က္ ရွိေနခဲသ
့ ည္။ ယခုအခါ
ခ်င္းျပည္ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ နယ္နိမိတ္က ႏွစ္ျခမ္းခဲြျခားၿပီးျဖစ္၍ မည္သည့္အခါ
တြငမ
္ ွ မျပဳျပင္ႏင
ို ္ေတာ့ေသာ အေျခအေနသိ႔ု ေရာက္ခၿဲ့ ပီး ျဖစ္ေနသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသား
တခ်ိဳ႕သည္ “အိႏိၵယအစိုးရႏွင့္ ဗမာျပည္အစိုးရတို႔သည္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႔၏ ခ်င္း
ျပည္ ႏွစ္ျခမ္းခဲြျခင္းကို လိုက္ခံၿပီး၊ အိႏိၵယျမန္မာနယ္စပ္တြင္ မၾကာမီက ၁၉၆၇ နယ္
နိမတ
ိ ္ မွတတ
္ င
ုိ မ
္ ်ား တည္ေဆာက္ေသာအခါ ကမာၻအ
႔ စအခ်ိနမ
္ စ
ွ ၍ ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ေနထိင
ု ္
ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည့္ နယ္ေျမကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ဆႏၵခံယူျခင္းလည္း တစံုတရာမရွိ
ခဲ့ဘဲ ကုလားႏွင့္ ဗမာမ်ားက မည္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ခဲြျခားသတ္မွတ္ခြင့္ ရွိသေလာ”
ဟု ေျပာေနၾကပါသည္။

အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားက ၁၈၉၂ ခုႏစ
ွ တ
္ င
ြ ္ ခ်င္းျပည္ကို သိမ္းပိက
ု ၿ္ ပီးျဖစ္ေသာ္
လည္း ျပည္သူလူထုအခ်ိဳ႕သည္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ားအား ၁၉ဝ၄ ခုႏွစ္ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္
အထိ ျပန္လည္ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ ခဲ့သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္မ်ားတြင္
ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ား ခ်င္းျပည္ကို လာေရာက္သိမ္းပိုက္ခ်ိန္တြင္လည္း ဂ်ပန္မ်ား၏ ရက္
စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမွ ခ်င္းျပည္သူလူထုအား ခုခံႏိုင္ရန္အတြက္ Chin Defence Army
အတိုေကာက္ျဖင့္ CDA ခ်င္းအမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးတပ္ကို ဖဲြ႔စည္းၿပီး နယ္ခ်ဲ႕က်ဴး
ေက်ာ္မႈ ကာကြယ္ေရးလုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။

ဤသိလ
႔ု ွ်င္ ျမန္မာျပည္ႏင
ွ ့္ အျခားေဒသမ်ားတြငလ
္ ည္း အဂၤလပ
ိ န
္ ယ္ခ်ဲ႕ဆန္က
႔ ်င္
ေရး၊ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ ဆန္႔က်င္ေရး စသည္မ်ား မ်ားျပားလာခဲ့မႈေၾကာင့္ ယေန႔ ျပည္
ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ အ
ံ တြင္း ပါဝင္ေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံ၏
ု ေတာ္လန
ွ မ
္ က
ႈ ို မခံႏင
ို ္ေတာ့
ေသာ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ားသည္ ယင္းလူမ်ိဳးေပါင္းစံုတို႔အား လြတ္လပ္ေရးေပးရန္
စဥ္းစားလာခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။

ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီး အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္သည္ ယင္းသို႔ လြတ္လပ္ေရး ရ

မည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္ထဲသို႔ သြတ္သြင္းျခင္း ခံခဲ့ရေသာ ခ်င္းျပည္တျခမ္းသည္
ယင္းႏိုင္ငံမ်ားရွိ အျခားတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ ျမန္မာျပည္မႏွင့္ ပူးေပါင္းေရး
(သိမ
႔ု ဟုတ)္ သီးျခားေနေရးကို မိမတ
ိ ဘ
႔ို ာသာ မိမတ
ိ ႔ို ဆံုးျဖတ္ပင
ို ခ
္ င
ြ ရ
့္ ွိေၾကာင္း ေအာင္
ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္တင
ြ ္ ေဖာ္ျပပါရွသ
ိ ည္။ သိ႔ေ
ု သာ္လည္း ေစာေစာပိင
ု ္းက တင္ျပ
ခဲသ
့ ည္အ
့ တိင
ု ္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမတ
ိ ႔ို ႏိင
ု င
္ ံေရးအေျမာ္အျမင္ မရင္သ
့ န္မႈႏင
ွ ့္
အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕မ်ား စစ္ပဲြႏိုင္၍ အင္အားႀကီးမႈ ေဖာ္ထုတ္ေနသည့္အခ်ိန္ျဖစ္၍ လူမ်ိဳး
ေပါင္းစံု ပူးေပါင္း၍ အက်ိဳးတူခစ
ံ ားရမည့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုင
ိ င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းရန္ စာခ်ဳပ္ကို
ပင္လတ
ံု င
ြ ္ ခ်ဳပ္ဆခ
ို မ
ဲ့ ႈေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ပါလာ
ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဟူ၍ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚလာခဲ့ေသာ္လည္း ေသာင္း

က်န္းသူ ေျမာက္မ်ားစြာက ၿခိမ္းေျခာက္ပုန္ကန္၍ ၿပိဳကဲြရန္ လက္တလံုးသာ လိုေတာ့
သည့္ အေျခအေနအထိ ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌သာ ျပည္
ေထာင္စုအစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈရွိၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ
ၿပိဳလဲေတာ့မည့္ အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။

ဤမွ်ေလာက္ အႏၲရာယ္မ်ားေနေသာ အေျခအေနဆိက

ု ္ေရာက္လာခ်ိနတ
္ င
ြ ္ ျပည္
ေထာင္စုစစ္တပ္အခ်ိဳ႕သည္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို အယံုအၾကည္မရွိ ျဖစ္လာၿပီး
တပ္ရင္းအလိက
ု ္ ျပည္ေထာင္စအ
ု စိုးရဘက္သ႔ို ျမႇားဦးလွညလ
့္ ာခဲသ
့ ည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသား
တပ္ရင္းမ်ားတြင္ ယင္းသို႔ အင္အားမဲ့ေနေသာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအေပၚတြင္ သစၥာ
မေဖာက္ဘဲ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ျဖင့္၊ တာဝန္သိသိ သစၥာရွိရွိျဖင့္ ရန္သူမ်ားကို
တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းခဲ့သည္။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တေျမတည္းေန

တေရတည္း ေသာက္ေနၾကေသာ အျခားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုႏင
ွ ့္ ေအးအတူ ပူအမွ် ေနလိၾု က
ေပသည္။ ျပႆနာေပၚေပါက္ခလ
ဲ့ ွ်င္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းလိုေသာ ဆႏၵရၾွိ ကေပ
သည္။ ျပည္ေထာင္စဝ
ု င္အခ်င္းခ်င္း ျမန္မာ၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းစသည္ျဖင့္ ေသြးခဲြေရးကို
လံုးဝမလိုလားေပ။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ေထာင္စု
လူမ်ိဳး ေပါင္းစံုတန္းတူညီတူ တိုးတက္ဖံြ႔ၿဖိဳးႏိုင္ေစရန္ ဗဟိုအစိုးရမွတိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္
ကိင
ု တ
္ ယ
ြ ္ေသာမူ မဟုတဘ
္ ဲ ျပည္နယ္အလိက
ု ္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြငဥ
့္ ပေဒအရ အုပခ
္ ်ဳပ္
ျခင္းသာလွ်င္ သာယာဝေျပာေသာ ေလာကသိ႔ု ခ်ီတက္ရာလမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေပသည္။
ျပည္ေထာင္စႀု ကီး အုပခ
္ ်ဳပ္ပံု Over Centralization စနစ္မွ Decentralization စနစ္သ႔ို
ေျပာင္းလဲမွသာလွ်င္ ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ႀကံဳေတြ႔ေနေသာ ျပႆနာမ်ားကို
ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေလးအနက္ ယံုၾကည္သည္။
 zJGU pnf;yHktajccHOya'jyifqifa&;
ျပည္ေ ထာင္ စုျ မန္ မာႏို င္ ငံ ေတာ္ လွ န္ေ ရးေကာင္ စီ သ ည္ လူ ထု ဆႏၵ မဲျ ဖင့္ ေရြး
ေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖစ
႔ဲြ ည္းေသာ အစိုးရမဟုတဘ
္ ဲ ၁၉၆၂ ခုႏစ
ွ ္ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔မွ
အင္အားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စ၏
ု အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို သိမ္းယူခဲ့ေသာ အစိုးရျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီကပင္လွ်င္ အသြင္အားျဖင့္ စစ္ေကာင္စီ
ျဖစ္ေနေပသည္။ ထိသ
ု ႔ို ျဖစ္ရျခင္းကို ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စသ
ီ ည္ မလိလ
ု ားေခ် ဟူ၍
ျမန္မာ့ဆရ
ို ယ
ွ လ
္ စ္လမ္းစဥ္ပါတီ ဖဲစ
႔ြ ည္းေရးအေၾကာင္း စာအုပတ
္ င
ြ ္ ေဖာ္ျပေရးသားထား
သည္။

ဤသိလ
႔ု ွ်င္ စစ္ေကာင္စအ
ီ သြငရ
္ ွိေသာလက္နက္အင္အားျဖင့္ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာကို သိမ္းယူခ်ဳပ္ကင
ို ္ေနေသာ ေတာ္လန
ွ ္ေရး ေကာင္စက
ီ ျပည္ေထာင္စု ဖဲစ
႔ြ ည္း
ပံု ကို တို က္ ရို က္ေ ရးဆဲြျ ပ႒ာန္း ပါလွ်င္ လူ ထု ဆႏၵ မ ပါဘဲ ေသနတ္ေျပာင္း ဝျဖင့္ ၿခိ မ္း
ေျခာက္ အတင္းေပးအပ္လက္ခံေစေသာအရာႏွင့္ တူေနသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ လက္နက္
အင္အားျပ၍ ၿခိမ္းေျခာက္ေပးအပ္ေသာ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒမ်ိဳးသာျဖစ္သည္။ လက္
နက္အင္အားျဖင့္အာဏာသိမ္းပိုက္ျခင္းသည္ ေသြးထြက္သံယို မႈမရွိဘဲ တိုင္းျပည္ကို
ေအးခ်မ္းစြာ အုပ္ခ်ဳပ္စည္းရံုးရန္ ေစတနာရွိေသာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက အာဏာ
သိမ္းရာ၌ အဆင္ေျပမႈ ရွိသင့္သေလာက္ရွိသည္ ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း မသမာေသာ
သူမ်ားက ယခုကဲ့သို႔ေသာ အာဏာသိမ္းမႈကို အစဥ္အလာဟု ယူဆကာ အတုယူ
အာဏာသိမ္းပါက တိင
ု ္းသူျပည္သားအားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ ကင္းမဲ့ေသာ ဘဝသိ႔ု
ေရာက္ရွိရန္သာ ရွိပါသည္။

ဤသို႔လွ်င္ လက္နက္အင္အားျဖင့္ အာဏာသိမ္းျခင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမိုင္း

အစဥ္အလာသေဘာအျဖစ္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားက သေဘာထားၿပီး ႏိုင္ငံ၏
ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာ၌ အေပးအယူသေဘာထားတတ္မႈ အေလ့အထမရဘဲ လက္
နက္အားကိုးျဖင့္ အာဏာသိမ္းမႈကသ
ို ာအစဲအ
ြ လမ္းရွလ
ိ ာၾကမည္ ျဖစ္သည္။ လက္နက္
အင္အားျဖင့္ အာဏာသိမ္းမႈကို အစဲအ
ြ လမ္းရွရ
ိ ာ၌ လက္နက္အားကိုးျဖင့္ အာဏာသိမ္း
သူတင
ို ္း ေသြးထြကသ
္ ယ
ံ ို ေသေက်မႈမရွဘ
ိ ဲ အာဏာသိမ္းႏိင
ု ရ
္ န္ အာမခံခ်က္ လံုးဝမရွိ
ေခ်။ ဤသိလ
႔ ု က္နက္အင္အားျဖင္အ
့ ာဏာသိမ္းယူခ်ဳပ္ကင
ို ္ျခင္းကို ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
ႏွင့္ အာဇာနည္မ်ိဳးခ်စ္အေပါင္းတိသ
႔ု ည္ လံုးဝမလိလ
ု ားခဲ့ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ “ဖက္ဆစ္ေတာ္
လွန္ေရး၊ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရး” ဆိုေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံျဖင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကို
ေသြးႏွင့္ရင္း၍ ေတာ္လွန္ခဲ့သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
 ယခုေခတ္တင
ြ ္ လက္နက္အားကိုးျဖင့္ မည္သည့္ျပႆနာကိမ
ု ွ် ေျဖရွင္း၍ ရေတာ့
မည္ မဟုတ္ေခ်။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ပအႏၱရာယ္ကို ကာကြယ္
ႏိုင္စြမ္း မရွိၾကေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ၾကည္မႈ၊ ဆက္ဆံမႈကို
အားကိုးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ ႀကိဳးစားေနၾကသည္ မဟုတပ
္ ါေလာ။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ျပည္တြင္းျပႆနာကို လက္နက္အားကိုးျဖင့္ ေျဖရွင္းမည္ဆိုလွ်င္

ျပည္ပမွ လက္နက္အားကိုး၍ ၿခိမ္းေျခာက္မက
ႈ လည္း အစဥ္ရွိေနပါသည္။ ျပည္ေထာင္
စုျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ားအား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းေရးကို
လိလ
ု ားေၾကာင္း အထပ္ထပ္အခါခါ ထုတ္ျပန္က်င္သ
့ ံုးသည္ မဟုတပ
္ ါေလာ။ ထိန
ု ည္း
တူ ျပည္တင
ြ ္းျပႆနာမ်ားကိလ
ု ည္း တိင
ု ္းရင္းသားလူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆခ
ံ ်စ္ၾကည္
မႈျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ မေျဖရွင္းခ်င္လွ်င္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို လက္နက္
အားကိုးျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္းသာ အားေပးရာေရာက္ၿပီး ကိယ
ု သ
့္ ခ်ႋဳင္းကို ကိယ
ု တ
္ ူးေနသည္
ႏွင့္ တူေနသည္ မဟုတ္ပါေလာ။

သိျ႔ု ဖစ္ေသာေၾကာင့္ စစ္ေကာင္စအ

ီ သြငရ
္ ေ
ိွ နေသာ လက္နက္အင္အားျဖင့္ အာဏာ
သိ မ္း ယူ ခ်ဳပ္ ကို င္ေ နသည့္ ေတာ္ လွ န္ေ ရးေကာင္ စီ က ျပည္ေ ထာင္ စုျ မန္ မာႏို င္ ငံ ၏
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တိုက္ရိုက္ေရးဆဲြမည္ ဆိုပါက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္
အာဇာနည္မ်ားစြာတိ၏
႔ု လမ္းစဥ္ကို ေသြဖည္ရာေရာက္ရသ
ံု ာမက ေရးဆဲြျပ႒ာန္းသည့္
ဖဲြ႔စည္းပံုကို က်င့္သံုးရာတြင္လည္း တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို အာမခံႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။
ထို႔ေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တိုက္ရိုက္ေရး
ဆဲြျပ႒ာန္းျခင္း မျပဳရန္ အထူးလိုအပ္သည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။

သိ႔ျု ဖစ္၍ ေတာ္လန

ွ ္ေရးေကာင္စသ
ီ ည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒေရးဆဲေ
ြ ရးအစီအစဥ္ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္အတြက္ ျပည္သလ
ူ ထ
ူ ဆ
ု ႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္
တင္ေျမႇာက္ေသာ ၾကားျဖတ္ျပည္သအ
႔ူ စိုးရ (သိမ
႔ု ဟုတ)္ အမ်ိဳးသားအစိုးရ “National
Interim Government" ကို ပထမဦးစြာ ဖဲစ
႔ြ ည္းရမည္။ ယင္းအမ်ိဳးသားအစိုးရ၏ စီစဥ္
မႈျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးဆဲြမွသာလွ်င္
လက္နက္အားျဖင့္ အာဏာသိမ္းျခင္းကို မတုပႏိင
ု မ
္ ည္န
့ ည္းျဖစ္ၿပီး ျပည္တင
ြ ္းေသြးစည္း
ညီၫႊတ္မႈကိုလည္း အစဥ္အဆက္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေစႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ ၾကားကာလအစိုးရ ဖဲြ႔စည္းေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္

ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား ပါဝင္၍ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လွ်င္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု လုပ္သားျပည္သူ
မ်ားအတြက္ အသင့္ျမတ္ဆံုးေသာ နည္းႏွင့္ ဒီမက
ို ေရစီအက်ဆံုးေသာ နည္းျဖစ္မည္ဟု
ယံုၾကည္ေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။
(၁) ၁၉၆၂ ခုႏစ
ွ ္ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စီ
အာဏာမသိမ္းမီ အတည္ျဖစ္ေနလ်က္ရွိေနေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ
ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ တည္ရွိခဲ့ေသာ (က) ျပည္နယ္မ်ား၊ (ခ) ခ်င္းေရးရာ
ဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ အျခားေရးရာ ဝန္ႀကီးမ်ားကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ရန္။
(၂) အထက္ပါအမွတ္ (၁) ပါ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳး
သားမ်ားစေသာအမ်ိဳးသားမ်ားထံမွဦးေရညီမွ်ေသာကိယ
ု စ
္ ားလွယအ
္ မတ္မ်ားကို
ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စီ မတက္မီွ ေနာက္ဆံုးက်င္သ
့ ံုးလ်က္ရွိေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ
ဥပေဒႏွင့္အညီ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေစလႊတ္ရန္။
(၃) ျပည္နယ္မ်ား ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ားမွ ညီမွ်ေသာအမတ္
ကိယ
ု စ
္ ားလွယဥ
္ ီးေရ မည္မွ်ျဖစ္သင့္ေၾကာင္းကို ေတာ္လန
ွ ္ေရးေကာင္စီႏင
ွ ့္ (၃၃)
ဦးပါ ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရး အႀကံေပးအဖဲြ႔က ဆံုးျဖတ္ရန္။
(၄) ယင္းသိ႔ ု ေရြးေကာက္ပအ
ြဲ တြက္ ငါးလေျခာက္လထက္မနည္း ႀကိဳတင္ၿပီး လြတလ
္ ပ္
စြာ စည္းေဝးေဟာေျပာႏိင
ု ခ
္ င
ြ ႏ
့္ င
ွ ့္ ေရးသားႏိင
ု ခ
္ င
ြ မ
့္ ်ားကို ျပည္သလ
ူ ထ
ူ အ
ု ား ခြငျ့္ ပဳရန္။
(၅) အထက္ပါ အပိဒ
ု ္ (၂) အရ ယင္းသိ႔ု ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံရေသာ ကိယ
ု ္
စားလွယအ
္ မတ္မ်ားသည္ ၁၉၄၇ ခုႏစ
ွ ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒတြင္ ပါရွိေသာ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္အျဖစ္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ႏိုင္ငံေတာ္
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဝန္ႀကီးအဖဲြ႔မ်ားကို ဖဲြ႔ရမည္။
(၆) အထက္ပါ အပိဒ
ု ္ (၅) အရ ယင္းသိ႔ု ဖဲစ
႔ြ ည္းေသာ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္
သမၼတ၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏင
ွ ့္ ဝန္ႀကီးမ်ားအဖဲသ
႔ြ ႔ို ေတာ္လန
ွ ္ေရး ေကာင္စက
ီ
ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာအားလံုးကို လႊဲအပ္ရမည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပံု
အေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အရ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္၊ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သမၼတ၊ ႏိင
ု င
္ ံ
ေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏင
ွ ့္ ဝန္ႀကီးမ်ား၏ အာဏာ၊ တာဝန္ဝတၱရား အခြငအ
့္ ေရးအားလံုး
ကို ၾကားျဖတ္အမ်ိဳးသားအစိုးရအျဖစ္ က်င့္သံုးရမည္။
(၇) အထက္ပါ အပိုဒ္ (၆) ပါ ၾကားျဖတ္အမ်ိဳးသားအစိုးရက -
(၁) ျမန္ မာျပည္ မေရးရာဝန္ ႀ ကီး ဌာနကို သင့္ေ လ်ာ္ေ သာနည္းျဖင့္ ဖဲြ ႔ လို ပါက
ဖဲြ႔စည္း၍ အထက္ပါ အပိုဒ္ (၁-ခ) ပါ ေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၏ အာဏာကို
အပ္ႏွံ ထားရမည္။
(၂) ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္း ျပည္ေထာင္စု
အစိုးရ၏ အာဏာကို က်င့္သံုးရမည္။
(၃) ျပည္နယ္၊ နယ္နမ
ိ တ
ိ ္ စံစ
ု မ္းေရးေကာ္မတီကို သင့္ေလ်ာ္ေသာနည္းျဖင္ဖ
့ စ
႔ဲြ ည္း
ရမည္။
 (၄) အထက္ပါ အပိုဒ္ (၃) ႏွင့္အညီ နယ္နိမတ
ိ ္ စံုစမ္းေရးေကာ္မတီ တင္ျပ အစီ
ရင္ခခ
ံ ်က္အရ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း အပါအဝင္ ယခင္ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ
တြင္ ျပည္မက တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ နယ္ေျမမ်ားအား ခ်င္းျပည္နယ္
(သို႔မဟုတ္) ခ်င္းတြင္းျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ျမန္မာျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္
ျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ နယ္နိမိတ္ခဲြေဝသတ္မွတ္ အတည္ျပဳရမည္။ သို႔ေသာ္
ယခင္ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒပါ ျပည္နယ္မ်ား၏ နယ္နမ
ိ တ
ိ က
္ ို မထိပါးေစရ။
(၅) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကို ေရးဆဲြျခင္း (သို႔မ
ဟုတ)္ အေဟာင္းကို ျပင္ဆင္ျခင္းကို သင့္ေလ်ာ္ေသာနည္းျဖင့္ စီရင္ ေဆာင္
ရြက္ရမည္။

zJGUpnf;yHktajccHOya' (rlMurf;) wifjycsuf

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး
ေပါင္းစံတ
ု တ
႔ ုိ င
ြ ္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမွအစ မိမတ
ိ ႔ုိ အမ်ိဳးသား ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့
ထံုးစံမ်ားျဖင့္ သီးသန္႔အမ်ိဳးသားမ်ား (Distinct Identity as a Separate Unit) အျဖစ္
ရပ္တည္မႈကို ထာဝစဥ္ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း တိုးတက္ေစလိုေသာ ဆႏၵသည္ ျပင္းျပ
ေနၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိတို႔ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့
ထံုးစံႏွင့္ ထာဝစဥ္သီးသန္႔ ရပ္တည္ေစႏိုင္စြမ္းေသာ အာမခံႏိုင္မည့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြား
ေရးႏွင့္ လူမႈေရးတို႔ကို တည္ေဆာက္ရန္ လိုလားေနၾကပါသည္။

မိမိတို႔၏ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံမ်ား သီးသန္႔ရပ္တည္

တိုးတက္ေစႏိုင္စြမ္းေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးမ်ားသည္ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာပို င္ ႏို င္ ငံ တ ခု အျဖစ္ ရပ္ တ ည္ မွ သာလွ် င္ အေကာင္း ဆံုး ရရွိႏို င္ ပါသည္ ။
သို႔ေသာ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း မီွတင္းေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု
တိသ
႔ု ည္ ကၽြန္းကိင
ု ္းမွ၊ီ ကိင
ု ္းကၽြန္းမွီ သေဘာျဖစ္ေနမႈေၾကာင့္ ျပည္ပရန္သက
ူ ို တစုတရံုး
တည္း ခုခတ
ံ က
ို ထ
္ တ
ု ခ
္ ၾဲ့ ကသည္။ မိမတ
ိ ၏
႔ို သီးသန္ရ
႔ ပ္တည္မႈ အသီးသီးကို ေအးခ်မ္း
စြာ ထိန္းသိမ္းႏိင
ု ၾ္ က၍ ျပည္ေထာင္စအ
ု က်ိဳးကို ေအးအတူပအ
ူ မွ် ခံစားၾကရမည္ဆိုေသာ
မူျဖင့္ ျပည္ေထာင္အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေသာ ျပည္ေထာင္စမ
ု ူျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ
ႏိင
ု င
္ က
ံ ို ထူေထာင္ရန္ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆခ
ို ၾဲ့ ကသည္။ ထိမ
ု ွ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ
ဟူ၍ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး မိမိတို႔၏ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္
ႏိုင္ငံ အသီးသီး တည္ေထာင္ေရးကို စြန္႔ပယ္ခဲ့ၾကရပါသည္။
 ႏိင
ု င
္ တ
ံ ႏိင
ု င
္ က
ံ ို ဖဲစ
႔ြ ည္းတည္ေထာင္ရာ၌ ဗဟိအ
ု စိုးရ တခုတည္းမွ ႏိင
ု င
္ ၏
ံ အခ်ဳပ္
အျခာအာဏာအားလံုးကို တိက
ု ရ
္ က
ို ခ
္ ်ဳပ္ကင
ို ရ
္ ေသာ ယူနစ္ထရီစနစ္ႏင
ွ ့္ ႏိင
ု င
္ တ
ံ ခုလံုးကို
ျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ ခဲြေဝ၍ ျပည္နယ္အသီးသီး ကိုယ့္ၾကမၼာကို ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ ရေစ
ေရးအတြက္ ဌာနေပါင္းမ်ားစြာကို မိမက
ိ ယ
ို ပ
္ င
ို အ
္ ာဏာျဖင့္ စိတႀ္ ကိဳက္ေဆာင္ ရြကၿ္ ပီး
ျပည္ေထာင္စု ဗဟိအ
ု စိုးရက အခ်ိဳ႕ဌာနမ်ားကိသ
ု ာ ခ်ဳပ္ကင
ို ရ
္ ေသာ ဖက္ဒရယ္မူ ဟူ၍
ႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္းပံုႏွစ္နည္းတို႔သည္ ကမာၻတြင္ အသံုးမ်ားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

ယူနီထရီ ဖဲြ႔စည္းပံုစနစ္သည္ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ တမ်ိဳးတစား

တည္းသာရွိေသာႏိင
ု င
္ မ
ံ ်ားတြငက
္ ်င္သ
့ ံုးေၾကာင္းသိရရ
ွိ ပါသည္။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစကား
ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား မတူေသာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားသည့္ ႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ ယူနထ
ီ ရီ
မူကို က်င့္သံုးပါက လူဦးေရမ်ားေသာ လူမ်ိဳးစုႏွင့္ လူဦးေရနည္းေသာ လူမ်ိဳးစုတို႔
ေရာႁပြန္းရာမွ လူနည္းစု လူမ်ိဳးမ်ား၏ ဘာသာ၊ စကား၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္
ၿပီး လူဦးေရမ်ားေသာ လူမ်ိဳးစုႀကီးစိုး လႊမ္းမိုးေရးဝါဒ ေပၚေပါက္ရန္ အႏၱရာယ္ရၾွိ ကသည္။
သို႔ျဖစ္၍ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းထားေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယူနီထရီ
မူက်င္သ
့ ံုးခဲ့ျခင္းျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ တ
ံ င
ြ ္ လူနည္းစု လူမ်ိဳမ်ားအတြက္ မိမတ
ိ ႔ို
အျမတ္တႏိုးထားေသာ ဘာသာ၊ စကား၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူမ်ိဳးတည္တံ့ ခိုင္ၿမဲေရး
အတြက္ အလြန္အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစပါသည္။

ထို႔ျပင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု ္ငံသည္ နယ္ေျမသဘာဝအားျဖင့္ ေတာေတာင္ထူ
ထပ္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သျဖင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အလြန္ခက္ခဲၿပီး ဗဟိုအစိုးရတဖဲြ႔
တည္းထားရွိျခင္းျဖင့္ တႏိုင္ငံလံုး မႏိုင္မနင္းျဖစ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရး
ရၿပီးစ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္အတြင္း ေက်းလက္ေတာရြာေဒသမ်ားတြင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ
မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနခဲ့ရသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု
တို႔သည္ မိမိတို႔ ျမတ္ႏိုးလွေသာ ထာဝစဥ္သီးသန္႔ ရပ္တည္ႏိုင္ေရးႏွင့္ တိုးတက္ဖံြ႔ၿဖိဳး
ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို တျပည္လံုးအႏွံ႔
ျပန္႔ေစႏိုင္စြမ္းေသာ ဖက္ဒရယ္မူ ႏိုင္ငံဖဲြ႔စည္းျခင္းမွအပ အျခား မည္သည့္ မူစနစ္မွ်
မရွိႏင
ို ္ေတာ့ေခ်။ သိ႔ျု ဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ
ကို ဖက္ဒရယ္မူျဖင့္ ေရးဆဲြျပ႒ာန္းမွသာလွ်င္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး ေသြး
စည္းညီၫႊတ္ သာယာဝေျပာသည့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည္ဟု အခုိင္အမာ
ယံုၾကည္ပါသည္။

ဤသိ႔ု ဖက္ဒရယ္မူျဖင့္ ႏိင

ု င
္ ဖ
ံ စ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒကို ေရးဆဲြျပ႒ာန္းရာ၌ ဥပေဒျပဳ
ဌာန၊ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးဌာနႏွင့္ တရားစီရင္ေရးဌာနမ်ားတြင္ ျပည္ေထာင္စအ
ု ဖဲဝ
႔ြ င္ ျပည္နယ္
အမ်ိဳးသားအားလံုးမွ ဦးေရညီမွ်ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္ႏွင့္ အမႈထမ္းအရာထမ္း
မ်ား ပါဝင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအေပါင္းတို႔
သည္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး အခြင့္အေရးမ်ားကို တန္းတူညီမွ်စြာ ရရွိခံစား
ႏိုင္ၾကၿပီး ျပည္ေထာင္စုကို တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအာမခံခ်က္ ရရွိမည္ဟု အေလးအနက္
ယံၾု ကည္သည္။ သိမ
႔ု သ
ွ ာလွ်င္ ရွမး္ တက်ပ္၊ ဗမာတက်ပ္၊ ခ်င္းတက်ပ္၊ ကခ်င္တက်ပ္
စသည္ျဖင့္ မွ်မွ်တတ ျပည္ေထာင္စု၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ခံစားစံစားႏိုင္မည္ ျဖစ္ေပ
သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆဲြ
ျပ႒ာန္းသည္အ
့ ခါ ေအာက္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ပါဝင္ထည္သ
့ ြင္းေစရန္ တင္ျပအပ္ပါ
သည္။

EdkifiHzJGUpnf;yHk
(၁) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ည္ ျပည္ေထာင္စသ
ု မၼတျမန္မာႏိင
ု င
္ ဟ
ံ ု ေခၚဆိရ
ု မည့္
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိင
ု ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စစ
ု စ္စစ္သမၼတႏိင
ု င
္ ံ ျဖစ္ေစရမည္။

(၂) ၾကားျဖတ္အမ်ိဳးသားအစိုးရ သတ္မတ

ွ အ
္ တည္ျပဳခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ
ႏိုင္ငံတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊
မြန္ျပည္နယ္၊ ျမန္မာျပည္နယ္၊ ရခုင
ိ ္ျပည္နယ္ႏင
ွ ့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ဟူ၍ ရွိေစရမည္။

(၃) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီရင္ခြင့္အာဏာသည္ -

(၁) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ကာကြယ္ေရး

(၂) ေငြစကၠဴႏွင့္ ေငြဒဂၤါးထုတ္လုပ္ေရး
(၃) စာတိုက္ႏွင့္ ေၾကးနန္း
(၄) မီးရထား၊ ေရေၾကာင္း၊ ေလေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သယ္ယပ
ူ ႔ို
ေဆာင္ေရး
(၅) ႏိုင္ငံျခားဆက္သြယ္ေရး၊ သို႔ေသာ္ ကုန္သြယ္ေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အျခား
ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ေရးမဟုတ္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ျပည္နယ္မ်ားအား ႏိုင္ငံ
ျခားဆက္သြယ္ခြင့္ ျပဳရမည္။
(၆) ျပည္ေထာင္စု၊ ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ေရး
(၇) ျပည္ေထာင္စု ျပည္နယ္သစ္မ်ား လက္ခံေရးႏွင့္
(၈) ျပည္နယ္မ်ားက မိမိဘာသာ သေဘာအေလ်ာက္ ျပည္ေထာင္စုအာဏာ
အျဖစ္ အပ္ႏွံထားေသာ စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာမ်ား ျဖစ္ေစရမည္။
(၄) ျပည္နယ္အားလံုးတိ၏
႔ု ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒကို ျပည္ေထာင္စဖ
ု စ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခခံ
ဥပေဒႏွင့္ မဆန္႔က်င္ေစဘဲ သမၼတႏိုင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္ျဖင့္ မိမိတို႔ဘာသာ မိမိ
တို႔ေရးဆဲြျပ႒ာန္းပိုင္ခြင့္ ရွိေစရမည္။

(၅) ျပည္နယ္မ်ား၏ စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမ်ားသည္ အပိုဒ္ (၃) ပါ ေဖာ္ျပေသာ ျပည္

ေထာင္စုအာဏာမ်ားမွ လြဲ၍ က်န္ေသာအာဏာမ်ား အားလံုးျဖစ္ေစရမည္။

Oya'jyKXme
(၆) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ ဟူ၍ လႊတ္ေတာ္
တရပ္သာ ရွိရမည္။

(၇) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္တြင္ ျပည္နယ္တခုလွ်င္ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္

(၃ဝ) ဦးထက္မနည္းေသာ အမတ္အေရအတြက္ (ဦးေရ) ကို ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံ
သားမ်ားက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမည္။

(၈) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ (၅) ႏွစ္သက္တမ္း ရွိေစရမည္။

(၉) ျပည္နယ္တိုင္းတြင္ (National Assembly) အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဟု ေခၚဆိုရ

မည့္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္မ်ား အသီးသီးရွိေစရမည္။

(၁ဝ) ျပည္နယ္၏ ဥပေဒျပဳပိင

ု ခ
္ င
ြ အ
့္ ာဏာသည္ ယင္းအမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၌သာ ရွိေစ
ရမည္။

tkyfcsKyfa&;Xme
(၁၁) ျပည္ေထာင္စုလူမ်ိဳးစု လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္အမတ္မ်ား၏ အမ်ားဆႏၵျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္
သမၼတကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမည္။

(၁၂) ႏိင
ု င
္ ေ
ံ တာ္သမၼတက ဝန္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ လ်ာထားေသာ အမတ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္
စုလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က အတည္ျပဳမွသာလွ်င္ တရားဝင္ဝန္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ရမည္။

(၁၃) ျပည္နယ္တင
ို ္းတြင္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒က ဦးေဆာင္ေသာ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ားအဖဲ႔ြ
ရွိေစရမည္။

(၁၄) အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၏ အမ်ားဆႏၵျဖင့္ အဆိတ

ု င္သင
ြ ္းျခင္းခံရေသာ
သူကို ျပည္နယ္ဥကၠ႒အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတက ခန္႔အပ္ရမည္။

(၁၅) ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးမ်ား ေကာင္စဖ

ီ စ
႔ဲြ ည္းပံက
ု ို သင့္ေလ်ာ္ရာနည္းျဖင့္ ျပည္နယ္ဖစ
႔ဲြ ည္း
ပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းရမည္။
(၁၆) ျပည္ေထာင္စုအစိုးရသည္ ျပည္ေထာင္စုစီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာအျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းပံု
အေျခခံဥပေဒက သတ္မတ
ွ ္ေသာ ကိစရ
ၥ ပ္မ်ားအေပၚ ႀကီးၾကပ္ကပ
ြ က
္ ဲ အုပခ
္ ်ဳပ္မႈ
အာဏာရွၿိ ပီး ျပည္နယ္အစိုးရသည္ ျပည္နယ္စရ
ီ င္ပင
ုိ ခ
္ င
ြ အ
့္ ာဏာအျဖစ္ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံု
အေျခခံဥပေဒက သတ္မွတ္ထားေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ ကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ျပဳ
ရမည္။

(၁၇) ႏိင
ု င
္ ေ
ံ တာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စႏ
ု င
ုိ င
္ ဝ
ံ န္ထမ္းမ်ား ခန္ထ
႔ ားေရးႏွင့္ ပတ္သက္
၍ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးေပါင္းစံုမွ အဖဲြ႔ဝင္မ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုရာထူး
ဝန္အဖဲြ႔ကို ဖဲြ႔စည္းၿပီး ၎တို႔၏ အလုပ္ဝတၱရားႏွင့္ အလုပ္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းမ်ား
ကို ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းရမည္။

(၁၈) ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံဝန္ထမ္းမ်ား ခန္႔ထားရာ၌ ျပည္ေထာင္စုပထဝီနယ္ေျမႏွင့္

လူမ်ိဳးေပါင္းစံုမွ ပါဝင္ေစေရးကို အေလးထားရမည္။

(၁၉) ေလတပ္ႏွင့္ ေရတပ္မ်ားကို ဖဲြ႔စည္းရာတြင္ ျပည္နယ္ကိုလိုက္၍ ျပည္နယ္လူမ်ိဳး

တိုင္း ပါဝင္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ျပဳရမည္။

(၂ဝ) ၾကည္းတပ္တြင္ ျပည္နယ္လူမ်ိဳးမ်ားအလိုက္ အနည္းဆံုး တပ္မဟာတခုစီပါဝင္

ေသာ ျပည္ေထာင္စုကာကြယ္ေရး ၾကည္းတပ္ကို ဖဲြ႔စည္းရမည္။

(၂၁) လက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႔တြင္ အရာရွိ၊ အရာခံမ်ားအားလံုး၏ ရာထူးတိုးျမႇင့္ေရး၊ ခ်

ထားေရးကို ရာထူးဝန္အဖဲက
႔ြ လက္ခံႏင
ို သ
္ ည္အထိ ကာကြယ္ေရးဌာနမွ အက်ိဳး
အေၾကာင္းႏွင့္တကြ တင္ျပရမည္။

(၂၂) ျပည္နယ္တင
ို ္းသည္ ရဲတပ္ဖမ
႔ဲြ ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးတပ္မ်ားကို ဖဲစ
႔ြ ည္း
ႏိုင္ခြင့္ ရွိရမည္။

(၂၃) သစ္ေတာနွင့္ သစ္ေတာေျမမ်ားအပါအဝင္ သယံဇာတပစၥည္းလုပင

္ န္းအႀကီးစား၊
ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းအႀကီးစားႏွင့္ ၎ကိရိယာမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက
ပိုင္ဆိုင္လုပ္ကိုင္ တိုးတက္ေစၿပီး ၎လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစား အေသးစားမ်ားကို
ျပည္နယ္မ်ားက မိမတ
ိ န
႔ို ယ္ေျမအလိက
ု ္ သင့္ေလ်ာ္ေသာနည္းျဖင့္ ေဆာင္ရက
ြ ခ
္ င
ြ ့္
ရရွိရမည္။

(၂၄) ျပည္ေထာင္စအ
ု ဖဲဝ
႔ြ င္ ျပည္နယ္အားလံုး၏ စီးပြားေရးတန္းတူ ျဖစ္ေစေရးအတြက္
ျပည္ေထာင္စဘ
ု ႑ာေငြကို တန္းတူညမ
ီ ွ်စြာ ခဲြေဝေပးရမည္အ
့ ျပင္ ျပည္နယ္တင
ို ္း
မိမတ
ိ ဘ
႔ို ာသာ မိမတ
ိ ႔ို စီးပြားေရးရပ္တည္ႏင
ို ္ေရး အေျခအေနကိလ
ု ည္း ဖန္တီးေပး
ရမည္။
(၂၅) ျပည္နယ္တင
ို ္းသည္ ျပည္ေထာင္စလ
ု တ
ႊ ္ေတာ္ခ်ဳပ္ ေရးဆဲြေသာ မူႏင
ွ ့္ မဆန္က
႔ ်င္
ေစဘဲ စစ္ေရးႏွင့္ ႏိင
ု င
္ ံေရးမွအပ အျခားကိစရ
ၥ ပ္မ်ားတြင္ ႏိင
ု င
္ ံျခားႏွင့္ ဆက္သယ
ြ ္
စာခ်ဳပ္ ႏိုင္ခြင့္ ရွိေစရမည္။

w&m;pD&ifa&;
(၂၆) ေနာက္ဆံုး အယူခရ
ံ ံုးအျဖစ္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္တရားရံုးခ်ဳပ္ဆိုေသာ တရားရံုးကို ဖဲစ
႔ြ ည္း
ရမည္။

(၂၇) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒႏွင့္ ျပည္ေထာင္စအ
ု တြင္းျပ႒ာန္း
ေသာ ဥပေဒအားလံုး၏ အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေမာ္ကြန္း
တရားရံုးခ်ဳပ္၏ ေကာက္ယူသည့္အတိုင္း အၿပီးအျပတ္ ျဖစ္ေစရမည္။

(၂၈) တရားရံုးခ်ဳပ္တြင္ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္အပါအဝင္ တရားသူႀကီးမ်ား ခန္႔ထားရာ၌

ျပည္နယ္လမ
ူ ်ိဳးတိင
ု ္းမွ ယင္းတရားသူႀကီးအဖဲတ
႔ြ င
ြ ္ ပါဝင္ႏင
ို ္ေရးကို အေလးထားၿပီး
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၏ သေဘာတူခ်က္ျဖင့္ သမၼတက ခန္႔အပ္ရမည္။

(၂၉) တရားရံုးခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံမ်ားအျဖစ္ ျပည္နယ္တိုင္းတြင္ ျပည္နယ္ေမာ္ကြန္း

တရားလႊတ္ေတာ္ တခုစီ ဖဲြ႔စည္းၿပီး ယင္းတရားရံုးမ်ား၏ တရားသူႀကီးမ်ားကို
ျပည္နယ္အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ျပည္နယ္ဥကၠ႒ (သို႔မ
ဟုတ္) ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ခန္႔အပ္ရမည္။

rlvtcGifhta&;rsm;
(၃ဝ) ျပည္သလ
ူ ထ
ူ ၏
ု မူလအခြငအ
့္ ေရးမ်ားသည္ ယခင္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒေဟာင္း
၏ လိုရင္းျပ႒ာန္းခ်က္အေပၚ မူတည္၍ ျပဳျပင္သင့္လွ်င္ ျပဳျပင္ျပ႒ာန္းရမည္။

(၃၁) မူလအခြငအ
့္ ေရး နစ္နာဆံုး႐ံႈးမႈ မရွိေစရန္ ကာကြယမ
္ ႈ (Remedy) မ်ားသည္လည္း
ယခင္ဖစ
႔ဲြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အေပၚ မူတည္၍ ျပဳျပင္သင္သ
့ ည္မ်ား
ျပဳျပင္ျပ႒ာန္းရမည္။

EdkifiHom;jzpfjcif;
(၃၂) ျပည္ေထာင္စတ
ု ခုလံုးတြင္ ႏိင
ု င
္ သ
ံ ား တမ်ိဳးတစားသာ ရွိေစရမည္။ ဆိလ
ု သ
ို ည္မွာ
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ားတိင
ု ္း ျပည္ေထာင္စအ
ု တြင္း လိရ
ု ာေဒသသိ႔ု လြတ္
လပ္စြာ သြားလာေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ စီးပြားရွာႏိုင္ခြင့္ ရွိေစရမည္။
(၃၃) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ သ
ံ ားျဖစ္မသ
ႈ ည္ ယခင္ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ ဖ
ံ စ
႔ဲြ ည္း
ပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အေပၚ မူတည္ၿပီး ျပဳျပင္သင့္လွ်င္ ျပဳျပင္ျပ႒ာန္း
ရမည္။

taxGaxGjy|mef;csufrsm;
(၃၄) ျပည္ေထာင္စု ရံးု သံးု သာသာသည္ ျမန္မာဘာသာႏွင့္ အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာ ျဖစ္ရမည္။
သို႔ေသာ္ ျပည္နယ္တိုင္းတြင္ မိမိတို႔ျပည္နယ္အတြင္း အသံုးျပဳေသာ ဘာသာ
စကားမ်ားကို ျပည္နယ္အစိုးရ ရံုးသံုးဘာသာအျဖစ္ သံုးစဲြႏိုင္ခြင့္ ျပဳရမည့္အျပင္
ယင္း ျပည္နယ္ဘာသာစကားျဖင့္ ဥပေဒေရးဆဲြခြင့္၊ တရားစီရင္ နာၾကားခြင့္
စသည္မ်ားကို ခြင့္ျပဳရမည္။
(၃၅) ယင္း ျမန္မာဘာသာႏွင့္ အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာႏွစခ
္ က
ု ို ေက်ာင္းမ်ား၊ တကၠသလ
ို မ
္ ်ား
တြင္ ျပ႒ာန္းသင္ယူေစရမည္။
(၃၆) ျပည္နယ္အလိုက္ မိမိတို႔ျပည္နယ္တြင္ ဘာသာစကားမ်ားကို သင့္ေလ်ာ္ေသာ
နည္းျဖင့္ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းမ်ားတြင္ မသင္မေနရ ျပ႒ာန္း
ရမည္။
(၃၇) ျပည္နယ္မ်ားတြင္ သံုးေသာဘာသာစကားမ်ားကို တကၠသလ
ို ္ႏင
ွ ့္ ေကာလိပမ
္ ်ား
တြင္ သင္ယူႏိုင္ခြင့္ ရွိေစရမည္။
(၃၈) အထက္တန္းပညာ ဆည္းပူးရာျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုတကၠသိုလ္ကို ျပည္
ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္၍ ျပည္ေထာင္စုၿမိဳ႕ေတာ္တြင္
ထားရွိရမည္။
(၃၉) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ေတာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေစရမည္။
(၄ဝ) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ ျပည္နယ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားသို႔ အလွည့္က်
ညီလာခံရမည္။
(၄၁) ျပည္ေထာင္စၿု မိဳ႕ေတာ္တင
ြ ္ ေနထိင
ု သ
္ မ
ူ ်ားသည္ မိမိျပည္နယ္ ဇာတိဆသ
ီ ႔ို လႊတ္
ေတာ္ခ်ဳပ္အမတ္မ်ား ေရြးေကာက္မဲေပးေစရၿပီး ျပည္ေထာင္စၿု မိဳ႕ေတာ္ အတြင္း
ေနထိုင္သူအျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အေရး က်င့္သံုးခြင့္ မရွိေစရ။
(၄၂) ျပည္ေထာင္စုအလံတြင္ ျပည္နယ္ရွိသေလာက္ ၾကယ္တိုးခ်ဲ႕ၿပီး ဗဟိုရွိ ၾကယ္
အႀကီးသည္ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ တည္ရွိေစရမည္။
(၄၃) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္နယ္တိုင္း မိမိတို႔၏ သီးျခားျပည္နယ္အလံႏွင့္
တံဆိပ္မ်ားသံုးစဲြခြင့္ ရွိေစရမည္။
(၄၄) ဤဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြျပင္ဆင္ရန္ တင္ျပခ်က္ သေဘာမူၾကမ္းတြင္
ပါရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအျပင္ ႏိင
ု င
္ ံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးတြင္ ျပည္
 နယ္လမ
ူ ်ိဳးစုတင
ို ္း၏ အခြငအ
့္ ေရးကို ကာကြယ္ႏင
ို ရ
္ န္ အာမခံခ်က္ရွိေသာ ျပ႒ာန္း
ခ်က္မ်ား ပါဝင္ဖဲြ႔စည္း၍ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျဖည့္စြက္ျပည့္စံု ေစရမည္။

မွတခ
္ ်က္။ ။ ဤ ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) တြငတ
္ င္ျပမထားေသာ ဟာကြကအ
္ ားလံုး
ကို ဖဲစ
႔ြ ည္းပံအ
ု ေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲသ
ြ ည္အ
့ ခါ လိအ
ု ပ္သလို ျဖည္စ
့ က
ြ ၍
္ ျပန္လည္တင္ျပမည္
ျဖစ္သည္။

ေနာက္ဆက္တဲြ။ ။

၁၃၃၁ ခုႏွစ္ နယုန္လဆန္း (၅) ရက္

၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ေမလ (၂ဝ) ရက္

ဗိုလ္မွဴးႀကီး သန္းစိန္
ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိ
ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရးအႀကံေပးအဖဲြ႔
အမွတ္ (၁၆) ဝင္ဒါမီယာလမ္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕

အေၾကာင္းအရာ။ ။ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းႏွင့္ နာဂေတာင္တန္းခရိင
ု က
္ ို ပူးေပါင္းသတ္မတ
ွ ္
အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ႏွင့္ ခႏၲီးခ်င္း ဟုေခၚေပးရန္ကိစၥ။

(၁) ၁၉၄၆ ခုႏစ

ွ ္ ခႏၲီးခ်င္းခရိင
ု ္ အဂၤလပ
ိ အ
္ ေရးပိင
ု မ
္ င္း မစၥတာမဂၢနက္သည္ (Forgetris)
ေခၚ ဟိန္ကြက္ရြာတြင္ ေတာင္တန္းေဒသရွိ ေက်းရြာမ်ားႏွင့္ တိုက္နယ္သူႀကီးမ်ား၊
ေစာ္ဘြားႀကီးမ်ားကို ေခၚယူၿပီးလွ်င္ မၾကာမီႏွစ္အတြင္း ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး
ရေတာ့မည္။ အကယ္၍ လြတ္လပ္ေရးရလွ်င္ ခႏၲီးခရိုင္ရွိ ျပည္သူလူထုသည္ ျပည္မ
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ပါဝင္မည္လား (သို႔မဟုတ္) ခ်င္းဝိေသသတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထဲတြင္
ပါဝင္မည္လား ဟုေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။

ထိုအခါ ေတာင္ေပၚလူႀကီးမ်ားက မိမိတို႔သည္ မိရုးိ ဖလာအားျဖင့္၎၊ ဓေလ့

ထံုးတမ္းစဥ္လာအားျဖင့္၎၊ မ်ိဳးရိုးအားျဖင့္၎၊ အိႏိၵယ နာဂခ်င္းမ်ားႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္တူ
ျဖစ္ၾက၍ အိႏယ
ၵိ ျပည္နယ္ဘက္သ႔ို ပါဝင္ရန္ ကန္က
႔ က
ြ သ
္ မ
ူ ရွိ ေထာက္ခအ
ံ ဆို သြင္းျခင္း
ျပဳၾကပါသည္။ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မစၥတာမဂၢနက္က ခႏၲီးခ်င္းနာဂခရိုင္သည္
ျမန္မာျပည္နယ္စပ္ျဖစ္၍၎၊ ျမန္မာျပည္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ
ေျမပံုအရ အိႏိၵယျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထဲတြင္ ပါဝင္ရန္ လံုးဝမျဖစ္ႏိုင္ေတာ့၍ ျမန္မာ
ႏိင
ု င
္ ံ အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးတြင္ ပါဝင္ေရးကိစၥ သာစဥ္းစားရန္ႏင
ွ ့္ ခႏၲီးခရိင
ု အ
္ ား ျပည္မအုပခ
္ ်ဳပ္ေရး
(သိမ
႔ ု ဟုတ)္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးထဲတင
ြ ္ ပါဝင္ႏင
ို ္ေရးသာ စဥ္းစားႏိင
ု သ
္ ည္ဟု
မစၥတာမဂၢနက္က ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

ထိုသို႔ ျပည္မႏွင့္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ မည္သည့္ဘက္ကို လိုလား

သူႏွင့္ မလိုလားသူမ်ားကို မဲခဲြ၍ ေက်းရြာတိုက္နယ္သူႀကီးမ်ားႏွင့္ ေစာ္ဘြားႀကီးမ်ား
အပါအဝင္ မဲခဲြၾကရာ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ ကန္႔ကြက္သူ မရွိ
သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။

(၂) ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ ပင္လံုကြန္ဖရင့္တြင္ ခႏၲီးခရိုင္မွ ဦးရာပြန္း

ေခါင္းေဆာင္ေသာ ခႏၲီးခ်င္းနာဂခရိုင္ ကိုယ္စားလွယ္ (၆) ဦး ေရြးခ်ယ္၍ သြားေရာက္
ၾကသည့္အနက္ ထိုပင္လံုကြန္ဖရင့္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက “ခင္ဗ်ားတို႔ ခႏၲီး
ခ်င္းနာဂ ခရိုင္သည္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ပါဝင္မည္လား (သို႔မဟုတ္)
ျပည္မအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၌ ပါဝင္မည္လား” ဟု ေမးခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါ ကိုယ္စားလွယ္ (၆)
ဦးအနက္ (၄) ဦးက ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ လိလ
ု ားေၾကာင္း တင္ျပ၍ က်န္
(၂) ဦးကမူ ျပည္မအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ပါဝင္ရန္ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ကၽြႏ္ပ
ု တ
္ ႔ို ျမန္မာျပည္လတ
ြ လ
္ ပ္ေရး ေၾကညာ
ရန္ ရက္လပိုင္းသာ လိုေတာ့သည္။ ျပည္မႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသည္ ညီရင္း
အကိက
ု သ
ဲ့ ႔ို ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ရင္းႏွီးစြာျဖင့္ ျမန္မာလြတလ
္ ပ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းလာသည့္
အေလ်ာက္ စည္းစည္းလံုးလံုး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားရမည့္ အေၾကာင္း၊
လြတလ
္ ပ္ေရးေၾကညာၿပီးေနာက္ ခႏၲီးနာဂခရိင
ု အ
္ ား ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းႏွင့္ ပူးေပါင္းလို
လွ်င္ နာဂခ်င္းလူထ၏
ု ဆႏၵကို ေလ့လာၿပီး သတ္မတ
ွ ္ေပးပါမည္ဟု ကတိေပးခဲသ
့ ည္။
သိရ
႔ု ာတြင္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဦးေစာလက္ခ်က္ျဖင့္ လြတလ
္ ပ္ေရး မေၾကညာ
ရေသးခင္ က်ဆံုးသြားခဲ့ရသည္။ သို႔အတြက္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသည္
ေၾကကဲြဝမ္းနည္းခဲ့ၾကရသည္။ ယင္းသို႔ က်ဆံုးသြားၿပီးေနာက္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ေခါင္း
ေဆာင္၍ လြတ္လပ္ေရးေၾကညာၿပီး တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္
ေအာင္ဆန္း မေသခင္ ကတိေပးသြားခဲ့ေသာ ခႏၲီးခ်င္းနာဂခရိင
ု ္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း
ပူးေပါင္းအုပခ
္ ်ဳပ္ေရးကို အေရးယူေဆာင္ရက
ြ ္ေပးျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ ခႏၲီး ခ်င္းနာဂခရိင
ု ္
အား စစ္ကိုင္းတိုင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ျပည္မအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ပါဝင္ေစခဲ့သည္။

(၃) ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ အေရးပိုင္ မစၥတာမဂၢနက္သည္ နာဂခရိုင္မွ ထြက္ခြာသြားၿပီးေနာက္

မစၥတာကဲေရာ့သည့္ ခႏၲီးအေရးပိုင္အျဖစ္ တာဝန္ယူ ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္တြင္ ၎က
ခ်င္းဝိေသသတိုင္းႏွင့္ မပူးေပါင္းေရးကို ခႏၲီးခ်င္းနာဂခရိုင္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ရွမ္း
အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံု တိုက္ဖ်က္ခဲ့သည္ သာ
မက ေတာင္ေပၚရွိ ေက်းရြာတိက
ု န
္ ယ္သႀူ ကီးမ်ားကိလ
ု ည္း ၎အမိနက
႔္ ို လိက
ု န
္ ာသူမ်ား
ဆိုပါက ေတာင္ယာ၊ လယ္ယာ၊ ယာခင္းမ်ားတြင္ တိရစာၦန္ေဘးရန္ကို ကာကြယ္ရန္
လက္နက္မ်ားေပး၍ မဲဆြယ္ျခင္း၊ ၎အမိန္႔ကို လိုက္နာျခင္း မရွိသူမ်ားအား သူႀကီး
ရာထူးမွ ထုတပ
္ ယ္ျခင္း၊ လက္နက္မ်ားကို သိမ္းဆည္းျခင္း စေသာ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း
ႏွင့္ ပူးေပါင္းလိုလားသူမ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွိမ္ႏွင္းခံခဲ့ရသည္ကို လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၇
ခုႏစ
ွ ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂) ရက္ ပင္လက
ံု န
ြ ဖ
္ ရင္တ
့ င
ြ ္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သြားေတြ႔
စဥ္ကလည္း ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းႏွင့္ မပူးေပါင္းဘဲ ျပည္မႏွင့္ ပူးေပါင္းေရးအဆိက
ု ို တင္
သြင္းရန္ မစၥတာကဲေရာ့က ပင္လံုကြန္ဖရင့္သို႔ သြားေရာက္သူ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို
အမ်ိဳးမ်ိဳး ၿခိမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ ဗိလ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သြားေတြသ
႔ ည္အ
့ ခါ ကိယ
ု စ
္ ား
လွယ္ (၆) ဦးအနက္ (၂) ဦးက ခ်င္းဝိေသသတိုင္းႏွင့္သာ ပူးေပါင္းေရးအဆိုကို ကန္႔
ကြက္ခဲ့ပါသည္။

ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ၁၉၄၆ ခုႏစ
ွ ္ ဟိနက
္ က
ြ ္ (Heik Wet) တြင္ အေရးပိင
ု မ
္ င္း မစၥတာမဂၢနက္
၏ ကြန္ဖရင့္က်င္းပစဥ္က ေတာင္တန္းေဒသ ေက်းရြာ တိုက္နယ္သူႀကီးမ်ားႏွင့္ ေစာ္
ဘြားႀကီးမ်ားက ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေရးအဆိက
ု ို သေဘာတူဆံုးျဖတ္ခ်က္
ကို လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၈ ခုႏစ
ွ ္ ေတာင္တန္းေဒသ ကိယ
ု စ
္ ားလွယအ
္ ျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း
ခံရေသာ ပါလီမန္အမတ္ ဦးရာပြန္း အား ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ခ်င္းဝိေသသ
တိုင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေရးကိစၥကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားရန္ ခႏၲီးခရိုင္လူထုမ်ားက
အာဏာႏွင့္ တာဝန္မ်ား ေပးအပ္ျခင္းကို လည္းေကာင္း၊ မစၥတာကဲေရာ့သည္ ရွမ္းႏိင
ု င
္ ံ
ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းႏွင့္ မပူးေပါင္းေရးကိစၥတို႔ကို
အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံု တိုက္ဖ်က္ခဲ့ျခင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ မစၥတာ
ကဲေရာ့သည္ ခႏၲီးရွမ္းေစာ္ဘြားႀကီး၏ ညီမႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳလိက
ု ္ျခင္းအားျဖင့္ ကၽြႏ္ပ
ု ္
တို႔ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးအက်ိဳးကို မၾကည့္ဘဲ ၎၏ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအတြက္
နာဂခရိုင္ရွိ ရွမ္းအမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ မတရားသျဖင့္ လုပ္ႀကံ
မႈသာျဖစ္သည္ဟု ျပည္သူလူထုက ယေန႔အထိ ယံုၾကည္လ်က္ ရွိေနၾကပါသည္။

(၄) ၁၉၄၈ မွ ၁၉၄၉ ခုႏစ

ွ အ
္ ထိ ေဆာင္ရက
ြ ၿ္ ပီး ႏႈတထ
္ က
ြ သ
္ ြားသည့္ ခႏၲီးခ်င္းနာဂခရိင
ု ္
ပါလီမန္အမတ္ ဦးရာပြန္း လက္ထက္ကစ၍ ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္အထိ ဖဆပလ (၁ဝ) ႏွစ္
(၁ဝ) မိုး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ္လည္း နာဂေတာင္
တန္းခရိုင္တြင္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ မရွိခဲ့ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ အေရးပိုင္ႏွင့္
ရွမ္းႏိင
ု င
္ ံေရးသမားမ်ား၏ ဖိႏပ
ွိ ခ
္ ်ဳပ္ခ်ယ္မမ
ႈ ်ားသည္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားအဖိ႔ု အလူး
အလဲသာခံခဲ့ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသည္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကို
လံုးဝမလိလ
ု ားၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္အ
့ ျပင္ ဘာသာေရးအားျဖင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္
(၆၅) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ နတ္ကိုးကြယ္သူ (၂၄) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူ (၁၁)
ရာခိင
ု ္ႏန
ႈ ္းအသီးသီးရွၾိ က၍ အိႏယ
ၵိ ျပည္နယ္ႏင
ွ ဆ
့္ က္စပ္လ်က္ရၿွိ ပီး ပါလီမန္ ဒီမက
ို ေရစီ
ကို နားလည္သေဘာေပါက္ၾကပါသည္။ သိရ
႔ု ာတြင္ ဖဆပလ (၁ဝ) ႏွစ္ (၁ဝ) မိုး ေခတ္
တြင္ ျပည္မႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ သူတို႔အား တစတစ အယံုၾကည္နည္းပါးလာခဲ့
သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရး ရရွိၿပီးေနာက္ နာဂေတာင္တန္းခရိုင္
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိမ်ားသည္ နာဂခရိုင္မွ ရွမ္းအမ်ိဳးသားအရာရွိမ်ားသာ ျဖစ္လာၾက
ပါသည္။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ နာဂခရိင
ု ၏
္ အုပခ
္ ်ဳပ္မတ
ႈ င
ြ ္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္အစိုးရက ေကာင္းစြာေလ့လာ
သံုးသပ္ျခင္း မရွမ
ိ ႈေၾကာင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ ဖိႏပ
ွိ မ
္ က
ႈ သ
ို ာ ခံခရ
ဲ့ ပါသည္။ ထိ႔ု
ေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ နာဂခရိုင္ အေရးပိုင္ မစၥတာ မဂၢနက္ႏွင့္ ကြန္ဖရင့္တြင္ ေတာင္
တန္းသားမ်ားက ဆံုးျဖတ္ခသ
ဲ့ ည့္ မူကို ဆက္လက္တက
ို ပ
္ ဝ
ဲြ င္ရန္ ၁၉၅၄ ခုႏစ
ွ မ
္ ွ ၁၉၅၇
ခုႏွစ္အထိ ထပ္မံလႈပ္ရွားလာခဲ့ျပန္ပါသည္။ နာဂခရိုင္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ (၄)
ဦးသည္ ရန္ကန
ု သ
္ ႔ေ
ို စလႊတၿ္ ပီး ခ်င္းေရးရာဝန္ႀကီး ဦးဇာရဲလ်ံႏင
ွ ့္ေတြဆ
႔ ံုေဆြးေႏြးခဲၾ့ က
သည္။ ထိ႔ျု ပင္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုႏင
ွ လ
့္ ည္း ေတြခ
႔ င
ြ ့္ျပဳရန္ အႀကိမႀ္ ကိမ္ ေတာင္း
ေသာ္လည္း မရခဲ့ေပ။ ထိ႔ေ
ု ၾကာင့္ ျပည္မအစိုးရသည္ နာဂျပည္သမ
ူ ်ားအား စိတဝ
္ င္စား
ျခင္း မရွဟ
ိ ု ေတာင္တန္းေဒသ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ယူဆလ်က္ စိတဓ
္ ာတ္မ်ားက်ဆင္း
သြားခဲ့ၾကရပါသည္။

(၅) ျပည္တြင္းေရး

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရက တိုင္းျပည္အာဏာကို

ထိန္းသိမ္းလိုက္ၿပီးေနာက္ ေတာင္ေပၚေဒသရွိ နာဂခ်င္းျပည္သူတို႔ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး
အစိုးရတိ႔ု အေပၚတြင္ အထင္လမ
ြဲ ွားေစေအာင္ ေျမျပန္႔ေဒသရွိ ရွမ္းအမ်ိဳးသား ႏိင
ု င
္ ံေရး
သမားမ်ားက ေသြးထိုးမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖန္တီးေပးခဲမ
့ ႈေၾကာင့္ ၁၉၆၃ ခုႏစ
ွ မ
္ စ
ွ ၍ ေတာင္ေပၚ
ေဒသရွိ ခ်င္းနာဂလူငယ္မ်ားသည္ ေတာခိုသြားၾကပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ ျမန္မာျပည္ရွိ
ခ်င္းနာဂလူငယ္မ်ားသည္ အိႏိၵယ မီဇိုးနာဂသူပုန္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ကာ ပီကင္းတြင္
စစ္သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္သင္ၾကားေနၾကသည္ဟု ၾကားသိရပါသည္။

(၆) ခ်င္းနာဂ ဟူေသာအဓိပၸာယ္

လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ (၃ဝ) အတြင္းက နာဂ ဟူေသာအမည္ကို ေခၚေဝၚျခင္း မရွိခဲ့

ေပ။ ခ်င္းႏွင့္ခ်င္းပုပ္ဟုေခၚၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုေတာင္တန္းေဒသမ်ားသည္
အိႏိၵယျပည္နယ္ဘုရင္ခံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ လက္ေအာက္တြင္ရွိစဥ္က အကႌ်ႏွင့္ ပုဆိုးမဝတ္
ေသာ လူမ်ိဳးဟူေသာ အဓိပၸာယ္ကို ေကာက္ယူၿပီး ကုလားစကားျဖင့္ နာဂဟူေသာ
အဓိပၸာယ္ကို ေကာက္ယတ
ူ ထ
ီ င
ြ သ
္ ြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယခု ခႏၲီးနာဂခရိင
ု က
္ ို ထိအ
ု ခ်ိန္
က အဂၤလပ
ိ အ
္ စိုးရ အုပစ
္ ိုးေနစဥ္ နာဂခရိင
ု ္ ဟုမေခၚဘဲ ခႏၲီးခ်င္းခရိင
ု ္ ဟုေခၚေဝၚခဲၾ့ ကပါ
သည္။ သို႔ျဖစ္ကာ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း၌ ဗမာ့
လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဖလမ္း၊ တီးတိန္၊ မင္းတပ္မ်ားတြင္ အဂၤလိပ္အစိုးရ အလိုမရွိ
ဟူေသာ ဆန္က
႔ ်င္ဆႏၵျပေနစဥ္ဝယ္ ယခုနာဂခရိင
ု က
္ ို ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္း၌ မဆက္စပ္၊
မဆက္သြယ္ႏိုင္ေအာင္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအျဖစ္ ခဲြျခား၍ ျဖစ္သြားေစႏိုင္ရန္ကို ရည္ရြယ္
ခ်က္ျဖင့္ အဂၤလပ
ိ အ
္ စိုးရက နာဂဟူေသာ ကုလားစကားအဓိပၸာယ္ကို ေကာက္ယတ
ူ ထ
ီ င
ြ ္
လိက
ု ္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ယခု လက္ရန
ွိ ာဂခရိင
ု ္ႏင
ွ ့္ ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းကို လူမ်ိဳးေရး
အားျဖင့္ ေလ့လာၾကည့္ပါလွ်င္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႔ျမင္ရပါမည္။

ေတာင္ပိုင္းနာဂ

(၁) ေခါင္ဆယ္ထာဒိုကူကီး (၂) တန္ခြန္း (၃) ပါရာ ေျမာက္ပိုင္းနာဂ (၄) ပံုညိဳ (၅)
ေဆာ္ေလာ္ (၆) ကေယာ္ (၇) ဟဲမွီ (လ္) စေသာ အမ်ဳိးတို႔သည္ အမ်ိဳးအႏြယ္ထဲတြင္
အႀကီးဆံုး အမ်ိဳးျဖစ္၍ က်န္မ်ိဳးႏြယမ
္ ်ားမွာ တေတာင္ႏင
ွ တ
့္ ေတာင္ စကားခ်င္းမတူေသာ
အမ်ိဳး ေပါင္း (၃၂) မ်ိဳး ရွရ
ိ ာ အထက္ပါ မ်ိဳးႏြယႀ္ ကီး (၇) မ်ိဳးတိ၏
႔ု ဘာသာစကားကိသ
ု ာ
အသံုးျပဳၾကပါသည္။ ေတာင္ပိုင္းနာဂနယ္တြင္ ေခါင္ဆယ္ထာဒိုကူကီး ခ်င္းဘာသာ
စကားသည္ တီး တိ န္ ခ်င္း ဝိေ သသတို င္း စကားႏွ င့္ မထူးျခားဘဲ အနည္း ငယ္ သာ
ကဲြျပားလ်က္ ရွိသည္။

ေျမာက္ ပို င္း နာဂနယ္ တြ င္ ကေယာ္ နာဂဘာသာစကားႏွ င့္ သီ ခ်င္း အဆို အ က

တြင္လည္း ဖလမ္းခ်င္းေတာင္ႏွင့္ မထူးျခားဘဲ တူညီလ်က္ ရွိသည္။ ယင္းသို႔ ခ်င္းဝိ
ေသသတိုင္းတြင္လည္း တေတာင္ႏွင့္တေတာင္ စကားခ်င္းမတူေသာ္လည္း ဖလမ္း
ခ်င္းဘာသာစကားကို ခ်င္းဝိေသသတိင
ု ္းတြင္ အမ်ားမသံုးမျဖစ္ သတ္မတ
ွ ၍
္ အသံုးျပဳ
သကဲ့သို႔ နာဂေတာင္တန္းခရိုင္တြင္လည္း အမ်ားသံုးဘာသာစကားကို ေရြးခ်ယ္၍
အထက္ေဖာ္ျပပါ မ်ိဳးႏြယ္ႀကီး (၇) မ်ိဳးကို သတ္မွတ္ယူ၍ အသံုးျပဳၾကပါသည္။

အဆိုပါ ျမန္မာျပည္ အနာဂတ္ အေရးအခင္းမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နာဂေတာင္

တန္းေဒသမ်ားတြင္ နာဂခ်င္းလူငယ္မ်ားသည္ အိႏယ
ၵိ နာဂသူပန
ု မ
္ ်ားႏွင့္ ဆက္သယ
ြ ၿ္ ပီး
တရုတ္ျပည္သို႔ လက္နက္ကိုင္သင္တန္းမ်ား သင္ယူေနၾကသည္။ မီဇိုးနာဂ သူပုန္
မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္နယ္စပ္ရွိ နာဂခ်င္းလူငယ္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လူငယ္မ်ားကို
ေသြးေဆာင္ၿပီး ပီကင္းျပန္ စစ္ေလ့က်င့္ေရးအတြက္ ေခၚယူျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနၾက
သ ည္ ကို သိ ရွိ ရ ပါ သ ည္ ။ ထို ႔ေ ၾ ကာ င့္ ျ မ န္ မာျ ပ ည္ တြ င္းေ ရး ရာ သ ည္ ေ နာ င္
အနာဂတ္အေရးအတြက္ ပိုမိုရႈပ္ေထြးလာႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနသည္ဟု ထင္ပါသည္။

သို႔အတြက္ နာဂခရိုင္တြင္ ရွမ္းအမ်ိဳးသား တသိန္းေက်ာ္ႏွင့္ ေတာင္ေပၚနာဂခ်င္း

လူဦးေရ သံုးသိန္းေက်ာ္တ၏
႔ို တိုးတက္ဖၿ႔ံြ ဖိဳးမႈကို ေရွ႕႐ႈ၍ လည္းေကာင္း၊ နယ္စပ္ေဒသ
အေရးႏွင့္ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
စေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိင
ု င
္ စ
ံ ည္းလံုးညီၫတ
ႊ ္ေရး အေရးအခင္းမ်ားကို္ ေျဖရွင္းႏိင
ု ္
ရန္မွာ ခ်င္းဝိေသသတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေပးမွသာလွ်င္
အထက္ေဖာ္ျပပါ ျပႆနာအေရးအခင္းမ်ားကို ေျဖရွင္းသြားႏိင
ု ရ
္ န္ အလားအလာမ်ားစြာ
ရွိေၾကာင္း ယံုၾကည္လ်က္ ရွိပါသည္။

သိ႔ျု ဖစ္၍ နာဂခရိင

ု ္ ဟူေသာအမည္ကို ပယ္ဖ်က္၍ ခႏၲီးခ်င္းခရိင
ု ဟ
္ ု သတ္မတ
ွ ္ေပး
ပါရန္ ေတာင္ေပၚလူထုကိုယ္စား တင္ျပအစီရင္ခံ အပ္ပါသည္။

နာဂေတာင္တန္းခရိုင္

မိတၱဴကို -

(၁) ဦးလြန္ပုမ္
(၂) ဦးထပ္လိႈင္း (သီရိပ်ံခ်ီ) ျပည္တြင္းညီၫႊတ္ေရး အႀကံေပးအဖဲြ႔ဝင္ သိသာရန္
ေပးပို႔ပါသည္။
 '*kefwm&m\ jynfaxmifpkrl
(သို႔မဟုတ္)

atmufcsif;iSufaw;oH
ဒဂုန္တာရာ

(က)

တမနက္ ခ်င္းေက်ာင္းသားမ်ား ကၽြန္ေတာ့္ထံလာၾကသည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း

သားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သူတ႔ို ခ်င္းမဂၢဇင္းအတြက္ ျဖစ္သည္။ သူတ႔ႏ
ို င
ွ အ
့္ တူ
ယခင္ႏွစ္က ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ခ်င္းမဂၢဇင္းအေဟာင္းမ်ား ပါလာ၍ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ရန္
လက္ေဆာင္ေပးသည္။

ကၽြန္ေတာ္သည္ မဂၢဇင္းမ်ားကို လွန္ေလွာၾကည္မ

့ သ
ိ ည္။ မဂၢဇင္းတခုလံုး၏ အဖံုး
တြင္ နံရက
ံ ပ္ေက်ာက္စပ
ီ န္းခ်ီဟန္ျဖင့္ ေအာက္ခ်င္းငွကပ
္ ံု ေဖာ္ထားသည္ကိုေတြရ
႔ သည္။

“ဒါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ သေကၤတပါ” ဟု ေက်ာင္းသားတေယာက္က ရွင္းျပသည္။

လူမ်ိဳးအသီးသီးတြင္ အမ်ိဳးသားသေကၤတမ်ား ရွိတတ္ၾကသည္။ သတိရမိသည္။
အဂၤလပ
ိ လ
္ မ
ူ ်ိဳးက ျခေသၤ၊့ ရုရွားလူမ်ိဳးက လင္းယုန၊္ ေလာလူမ်ိဳးက ဆင္၊ ျမန္မာလူမ်ိဳး
က ေဒါင္း၊ မြန္လူမ်ိဳးက ဟသၤာ၊ ရွမ္းလူမ်ိဳးက က်ား စသည္ျဖင့္ လူမ်ိဳးအသီးသီးတြင္
အမ်ိဳး သားအမွတ္အသားမ်ား ရွိၾကသည္။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားကလည္း ေအာက္ခ်င္းငွကက
္ ုိ သူတ၏
႔ ုိ အမ်ိဳးသားအမွတအ
္ သား
အျဖစ္ သေဘာထားသည္ကုိ ေတြရ
႔ သည္။ လြတလ
္ ပ္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ႏိင
ု င
္ ေ
ံ တာ္ ဖဲစ
႔ြ ည္း
တည္ေထာင္ၾကေသာအခါ၊ မိမတ
ိ ၏
႔ို အမ်ိဳးသားႏိင
ု င
္ ံေတာ္တဆ
ံ ပ
ိ မ
္ ်ား ေရြးေသာအခါ
အမ်ိဳးသားအမွတအ
္ သား ရုပပ
္ မ
ံု ်ားကို ထည္သ
့ င
ြ ္းတတ္ၾကသည္။ အမ်ိဳးသားႏိင
ု င
္ ံေတာ္
တခုတြင္ အမ်ိဳးသားအလံ၊ အမ်ိဳးသားတံဆိပ္ စသည္တို႔ ရွိစၿမဲျဖစ္ေပသည္။

ကၽြန္ေတာ္က သူတို႔အား ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း ေမးျမန္းယင္း မ်က္ႏွာဖံုးမွ

ေအာက္ခ်င္းငွကက
္ ေလးကို ၾကည္လ
့ က
ို သ
္ ည္။ သူတ႔ို စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္း
မ်ား ေျပာယင္းက ခ်င္းျပည္အေၾကာင္းေရာက္ကာ ျပည္ေထာင္စ၏
ု အဓိပၸာယ္အေၾကာင္း
ေျပာျဖစ္ၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ကၽြန္ေတာ္နားလည္သရ
ိ ွိေသာ ျပည္ေထာင္စသ
ု ေဘာ
တရားအေၾကာင္းကို ေျပာျပမိသည္။
 (ခ)

ျပည္ေထာင္စဆ
ု သ
ို ည္မွာ ျပည္ေထာင္မ်ား ညီၫတ
ႊ စ
္ ည္းလံုးစြာ စုစည္းထားျခင္းဟု
အဓိပၸာယ္ရသည္။ အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာျဖင့္ “Union” ၊ ျပည္ေထာင္ ဆိသ
ု ည္မွာ တိင
ု ္းျပည္
သိမ
႔ု ဟုတ္ ျပည္စသည္ျဖင့္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းၾကသည္။ အေခၚအေဝၚ
အသံးု အႏႈနး္ ဆိသ
ု ည္မာွ အခ်ိနအ
္ ခါ အေျခအေနအရ ေခၚေဝၚသံးု ႏႈနး္ ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အေရးႀကီးသည္မွာ အဓိပၸာယ္၊ ေဝါဟာရစကားလံုး၏ အဓိပၸာယ္၊ အဓိပၸာယ္က ေဖာ္ျပ
ထားသည့္အတိုင္း လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးမွ
သာလွ်င္ အဓိပၸာယ္ရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။

ယင္းသိ႔ု ျပည္ေထာင္၊ တိင

ု ္းျပည္၊ ျပည္ ဟူေသာ စကားလံုးမ်ားမွာ အရပ္သံုး ေယ
ဘုယ်အသံုးျဖစ္သည္။ အတိအက် အဓိပၸာယ္ သတ္မတ
ွ ထ
္ ားျခင္း မရွိေပ။ လြတလ
္ ပ္
ေသာ ျပည္လား၊ မလြတ္လပ္ေသးေသာ ျပည္လား၊ ကဲြျပားျခင္း မရွိေပ။ အဓိပၸာယ္
ေဖာ္ျပမႈ ရွင္းလင္းျပတ္သားျခင္း မရွဟ
ိ ဆ
ု ိုႏင
ို သ
္ ည္။ ႏိင
ု င
္ ံေရးသိပပ
ၸံ ညာ ထြန္းကားလာ
ေသာေခတ္ေရာက္ေသာအခါ၊ ႏိင
ု င
္ ံေရးအေတြအ
႔ ႀကံဳမ်ား ရင္သ
့ န္လာေသာအခါ ႏိင
ု င
္ ံ
ေတာ္ဟု ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းလာၾကသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာ “State” ဟူေသာ ေဝါဟာရ
အဓိပၸာယ္ ယူထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဟူသည္မွာ လြတ္လပ္၍ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာပိင
ု မ
္ ရ
ႈ ွိေသာႏိင
ု င
္ ဟ
ံ ု အဓိပၸာယ္ရသည္။ လြတလ
္ ပ္ေသာလူမ်ိဳး ဟူသည္ ႏိင
ု င
္ ံ
ေတာ္ ရွိရေပမည္။

မူလက ႏိင
ု င
္ ံေတာ္သည္ ျပည္သလ
ူ အ
ူ မ်ား၏ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေရး၊ ေအးခ်မ္း
သာယာေရးအတြက္ ေပၚလာရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုေနာက္ စီးပြားေရးစနစ္မ်ားအရ
ႏိုင္ငံေတာ္၏ သဘာဝေျပာင္းလဲသြားသည္။ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ႏိုင္ငံေတာ္၊ ဓနရွင္
ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ စသည္တ႔ို ျဖစ္ေပၚလာခဲၾ့ ကသည္။ ထိအ
ု ခါ ေျမရွငပ
္ ေဒသရာဇ္လတ
ူ န္းစား၊
အရင္းရွင္လူတန္းစား စသည္တို႔က ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ ရရွိကာ ျပည္သူမ်ားကို စိုးမိုး
ခ်ယ္လွယ္ႏိုင္သည္။ ဆိုရွယ္လစ္ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ကား အလုပ္သမား၊ လယ္သမား
စေသာ ျပည္သလ
ူ အ
ူ မ်ားက ႏိင
ု င
္ ံေတာ္အာဏာ (ဝါ) ႏိင
ု င
္ ံေရးအာဏာ ရရွသ
ိ ည္ျဖစ္၍
ျပည္သူလူအမ်ားကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္စရာ အေၾကာင္း မရွိေတာ့ေပ။ ျပည္သူမ်ားက ေရြး
ခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေသာ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ အဖဲအ
႔ြ စည္းကို သမၼတႏိင
ု င
္ ံေတာ္ဟု ေခၚၾက သည္။
ျပည္သူမ်ားက မဲဆႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္
ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ သမၼတႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္သည္။ ယင္းတို႔သည္ကား ႏိုင္ငံေတာ္
သေဘာတရား ျဖစ္သည္။
 ျပည္ေထာင္စု ဆိသ
ု ည္မွာ ျပည္ေထာင္ (အမ်ိဳးသားႏိင
ု င
္ ံေတာ္) မ်ား ညီၫတ
ႊ စ
္ ည္း
လံုးစြာ ႀကီးငယ္မဟူ တန္းတူအေျခခံျဖင့္ ဖဲစ
႔ြ ည္းထားေသာ စုေပါင္းႏိင
ု င
္ ံေတာ္စနစ္ျဖစ္
သည္။ ယင္းသိ႔ု ကၽြန္ေတာ္ နားလည္ထားသည္။ ႏိင
ု င
္ ံေရးပညာရပ္ဆင
ို ရ
္ ာ စာအုပမ
္ ်ား
ဖတ္ကာ ယင္းသို႔ နားလည္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

(ဂ)

ကၽြန္ေတာ္သည္ လြနခ
္ ဲ့ေသာ အႏွစ္ (၃ဝ) ခန္က
႔ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စသ
ု အ
႔ို လည္
ေရာက္သြားခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ဟူသည္မွာ အတိုေကာက္ေခၚေသာ
အမည္ျဖစ္ပါသည္။ နာမည္အျပည့္အစံုမွာ ဆိုဗီယက္ဆိုရွယ္လစ္သမၼတႏိုင္ငံေတာ္
မ်ား၏ ျပည္ေထာင္စု ဟူ၍ျဖစ္သည္။

ကၽြန္ေတာ္ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စသ
ု ႔ို သြားေရာက္လည္ပတ္သည္အ
့ ခ်ိနမ
္ ွာ ကၽြန္
ေတာ္တ႔ို ႏိင
ု င
္ လ
ံ တ
ြ လ
္ ပ္ေရးေၾကညာၿပီး ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိင
ု င
္ ံေတာ္ ဟူ၍ ျဖစ္ထန
ြ ္း
ၿပီးစ (၅) ႏွစ္အၾကာ ျဖစ္သည္။ ဆိုရွယ္လစ္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံျဖစ္၍ စိတ္ဝင္စားမိ
သည္။ ကၽြန္ေတာ္တ႔ို ငယ္စဥ္ေက်ာင္းသားဘဝ အသက္ (၁၈) ႏွစခ
္ န္က
႔ တည္းက ဆို
ရွယ္လစ္ဝါဒ သေဘာတရား စာအုပ္မ်ားကို ဖတ္႐ႈေလ့လာခဲ့သည္ မဟုတ္ပါလား။

ကၽြန္ေတာ္သည္ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္မသြားခင္က သူတ၏
႔ို အေျခခံဖစ
႔ဲြ ည္းပံဥ
ု ပေဒစာအုပက
္ ို
ဖတ္သည္။ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ဟူေသာ ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားကို
ဆိရ
ု ယ
ွ လ
္ စ္ျပည္ေထာင္စုႏင
ို င
္ ံေတာ္စနစ္ျဖင့္ ရုပလ
္ ံုးေဖာ္ျခင္းတရပ္ဟု စဥ္းစားမိသည္။
ယင္းသို႔ နားလည္လိုက္သည္။

ေမာ္စကိုေရာက္ေသာအခါ အိမ္ရွင္မ်ားက မည္သည့္ေနရာမ်ားသို႔ လည္ပတ္လို

သလဲ ဟု ေမးၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စထ
ု တ
ဲ င
ြ ္ လူဦးေရအမ်ား
ဆံုး (ရုရွားမွလြဲ၍) ႏွင့္ အနည္းဆံုးျပည္သ႔ို ၾကည္႐
့ လ
ႈ ိုေၾကာင္း ေျပာလိက
ု သ
္ ည္။ ကၽြန္
ေတာ္က ယူကရိန္းႏွင့္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာကို ေရြးသည္။ အမည္အျပည္အ
့ စံမ
ု ်ားမွာ ယူကရိန္း
ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ဆရ
ို ယ
ွ လ
္ စ္သမၼတႏိင
ု င
္ ံေတာ္ႏင
ွ ့္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာဆိဗ
ု ယ
ီ က္ဆရ
ို ယ
ွ လ
္ စ္သမၼတႏို
င္ငံေတာ္။

ယူကရိန္းမွာ လူဦးေရ (၄၇) သန္းရွ၍

ိ ၊ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာမွာ ၁ သန္းခဲရ
ြ သ
ွိ ည္။ ယူကရိန္း
သည္ကုလသမဂၢတင
ြ ္ ႏိင
ု င
္ တ
ံ ႏိင
ု င
္ အ
ံ ျဖစ္ပါထားသည္။ယင္းဆိဗ
ု ယ
ီ က္ျပည္ေထာင္စဝ
ု င္
ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သူ႔ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္သူ အသီးသီးရွိၾကသည္။ ယင္းအေျခခံ
ဥပေဒအရလႊတ္ေတာ္၊ သမၼတ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ဝန္ႀကီးအဖဲြ႔၊ တပ္မေတာ္၊ အမ်ိဳးသား
တံဆပ
ိ ၊္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္အလံစသည္ျဖင့္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္အေဆာင္အေယာင္အားလံုး အသီးသီး
ရွိၾကရသည္။ ရံုးသံုးဘာသာစကားမွာလည္း မိမိတို႔ ဘာသာစကားျဖင့္ မိမိတို႔ ရွိၾကရ
သည္။ အေျခခံဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ဖတ္ရသည္။ စာအုပပ
္ ါအတိင
ု ္း မည္မွ်
က်င္သ
့ ံုးသည္ကက
ို ား ကၽြန္ေတာ္ လည္ပတ္ေသာ ရက္ေပါင္း (၄ဝ) ခန္႔ႏင
ွ ့္ အတိအက်
သိရန္ လြယမ
္ ည္မထင္ပါ။ သိ႔ေ
ု သာ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ တတ္ႏင
ို သ
္ မွ် အကဲခတ္ခပ
ဲ့ ါသည္။

ထို အ ခါ ကၽြ န္ေ တာ္ သ ည္ ကို ယ္ စားလွ ယ္ အ ဖဲြ ႔ ၏ ကို ယ္ စား အခါအားေလ်ာ္ စြာ
အရက္ဖန္ခက
ြ ဆ
္ ုေတာင္းစကား၊ စင္ျမင္စ
့ ကားမ်ား ေျပာၾကားရသည္။ ယူကရိန္းေရာက္
ေသာအခါ စကားျပန္ (၂) ဆင့္ျဖင့္ ေျပာရသည္။ အိမ္ရွင္က ယူကရိန္းဘာသာျဖင့္
ေျပာသည္။ ယူကရိန္းစကားျပန္က ရုရွားလိုျပန္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏင
ွ အ
့္ တူ ပါလာေသာ
ရုရွားစကားျပန္က ကၽြန္ေတာ္တအ
႔ို ား အဂၤလပ
ိ ဘ
္ ာသာသိ႔ု ျပန္ေပးသည္။ မိမတ
ိ ႔ို အမ်ိဳး
သားဘာသာစကားကို သံုးသည့္သေဘာ။ ကၽြန္ေတာ္က မိမိေျပာရမည့္ စကားကို
ျမန္မာလိုေရးသားထားၿပီး အပိဒ
ု လ
္ က
ို ္ အဂၤလပ
ိ လ
္ ို ျပန္ေပးသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာ
လိုေျပာၿပီး စကားျပန္က ရုရွားဘာသာသိ႔ု ျပန္သည္။ ျပည္ေထာင္စဝ
ု င္ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္မ်ား
အတြင္းတြင္ စကားမတူေသာ လူမ်ိဳးႏြယစ
္ ု အမ်ားအျပား ရွိေနျပန္သည္။ ယင္းမ်ိဳးႏြယစ
္ ု
မ်ားအတြက္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြငမ
့္ ူ က်င္သ
့ ံုးရျပန္သည္။ ယင္းလူမ်ိဳးႏြယစ
္ ု အေနအထား
မ်ားအလိက
ု ္ ကိယ
ု ပ
္ င
ို အ
္ ပ
ု ခ
္ ်ဳပ္ေရး အမ်ိဳးသားေဒသမ်ား ဖဲစ
႔ြ ည္းေပးရသည္။ ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သမၼတႏိုင္ငံေတာ္မ်ားလည္း ရွိၾကသည္။

ယင္းတို႔သည္ကား ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု၏ ဖဲြ႔စည္းမႈပံုသဏၭာန္မ်ားျဖစ္သည္။

လူမ်ိဳးမ်ား၏ကိယ
ု ပ
္ င
ို ္ျပ႒ာန္းခြငမ
့္ က
ူ ို အေျခခံ၍၊ မိမအ
ိ မ်ိဳးသားအေနအထားကို လိက
ု ၍
္
တီထင
ြ ဖ
္ စ
႔ဲြ ည္းႏိင
ု ခ
္ င
ြ ့္ ရွသ
ိ ည္ဟု ယူဆသည္။ ဆိဗ
ု ယ
ီ က္ပစ
ံု အ
ံ တိင
ု ္း လိက
ု န
္ ာစရာမလိဟ
ု ု
ယူဆသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ျပည္ေထာင္စု ဖဲြ႔စည္းမႈပံုသဏၭာန္တခုကို ေဖာ္ျပျခင္းမွ်သာ
ျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးအသီးသီးတြင္ မိမိတို႔၏ ဘာသာစကား၊ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊
ေန ထိင
ု ရ
္ ာေဒသအလိက
ု ္ မိမတ
ိ ႔ႏ
ို င
ွ ့္ အက်ိဳးစီးပြား ကိက
ု ည
္ ီေသာ ႏိင
ု င
္ ံေတာ္ပသ
ံု ဏၭာန္ကို
ဖန္တီးၾကရမည္သာ ျဖစ္သည္။

(ဃ)

ကၽြန္ေတာ္ ခ်င္းေတာင္ကို မေရာက္ဖူးပါ။ သို႔ေသာ္ ေတာင္ခိုးမ်ား ေဝမိႈင္းေသာ၊

ေတာင္ဇလပ္ပန္းမ်ား ဆင္သေသာ၊ စိမ္းေသာ၊ ျပာညိဳ႕ေသာျပည္ ျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။
ေတာေတာင္ထထ
ူ ပ္ျမင္မ
့ ားသျဖင့္ လူမ်ိဳးႏြယစ
္ မ
ု ်ားျဖင့္ ေရာယွက္ေနပါလိမမ
့္ ည္။ ခ်င္း
ေက်ာင္းသားမ်ားလာေသာအခါ ေအာက္ခ်င္းငွက္မ်ားအေၾကာင္း ေမးၾကည့္သည္။
ေအာက္ခ်င္းငွကသ
္ ည္ သစၥာရွိျခင္း၊ ညီၫတ
ႊ စ
္ ည္းလံုးျခင္း၊ ေအးခ်မ္းျခင္း ေတးသံကို
သီဆိုက်ဴးရင့္ ပါေစသတည္း။

ဒဂုန္တာရာ
 yifvHkpmcsKyf
ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီမွ ဝန္ႀကီးအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ေစာ္ဘြားအားလံုး
အျပင္ ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသမ်ားမွ ကိယ
ု ္
စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကေသာ ပင္လံုတြင္ က်င္းပသည့္ အစည္းအေဝး၌ ၾကား
ျဖတ္ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းပူးေပါင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းတို႔
သည္ လြတလ
္ ပ္ေရးကို ပိမ
ု လ
ို ်င္ျမန္စြာ ရရွလ
ိ မ
ိ မ
့္ ည္ဟု အစည္းအေဝးတက္ေရာက္သူ
အဖြဲ ႔ ဝ င္ တို ႔ က ယံု ၾ ကည္ ၾ ကသည့္ အ တို င္း တညီ တၫႊ တ္ တ ည္းေအာက္ ပါအတို င္း
သေဘာတူညီၾကသည္။

(၁) ေတာင္တန္းေဒသမ်ားကိစၥႏင
ွ ့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရက
ြ ရ
္ န္ ေတာင္ေပၚသားမ်ား
ညီၫႊတ္ေရးဦးစီးအဖဲြ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေထာက္ခံသည့္ ကိုယ္စားလွယ္
တဦးကို ဘုရင္ခက
ံ ေရြးခ်ယ္၍ ဘုရင္ခ၏
ံ အမႈေဆာင္ေကာင္စတ
ီ င
ြ ္ အတိင
ု ပ
္ င္ခံ
တဦးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ရမည္။

(၂) ထိုအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ကို ဘုရင္ခံ၏အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ ဌာနလက္ကိုင္မရွိ

ဝန္ႀကီးအျဖစ္လည္း ခန္႔အပ္ရမည္။ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနနည္းတူ
ေတာင္တန္းေဒသေရးရာ ဌာနကိလ
ု ည္း ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္း၍ အမႈေဆာင္ေကာင္စီ
ေအာက္၌ ထားရွိရမည္။ ထိုေတာင္တန္းေဒသဆိုင္ရာ အတိုင္ပင္ခံဝန္ႀကီးအား
အလားတူနည္းအတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အာဏာမ်ားကို အပ္ႏွင္းရမည္။

(၃) ထိုအတိုင္ပင္ခံဝန္ႀကီးအား ကူညီရန္အတြက္ ယင္းႏွင့္လူမ်ဳိးတူမဟုတ္သည့္

အျခား ေတာင္တန္းသားမ်ားအား ကိယ
ု စ
္ ားျပဳေသာ တြဘ
ဲ က္အတိင
ု ပ
္ င္ခပ
ံ ဂ
ု ၢိဳလ္
ႏွစ္ဦး ရွိရမည္။ ထိုအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးသည္ ပထမဦးစြာ မိမိတို႔၏ ဆိုင္ရာ
နယ္ပယ္ေရးရာမ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲေဆာင္ရြက္ရမည္။ အတိုင္ပ င္ခံဝ န္ႀကီးမွာမူ
က်န္ရွိသည့္အျခားေသာ ေတာင္တန္းေဒသေရးရာမ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲေဆာင္ရြက္
ရမည္။ ယင္းပုဂၢိဳလ္သံုးဦးတိသ
႔ု ည္ အေျခခံဥပေဒက ျပ႒ာန္းသည့အ
္ တိင
ု ္း စုေပါင္း
တာဝန္ယူလုပ္ကိုင္ရမည္။

(၄) အတိုင္ပင္ခံဝန္ႀကီးသည္ အမႈေဆာင္ေကာင္စီအဖြဲ႔ဝင္အေနျဖင့္ ေကာင္စီတြင္

ေတာင္ တ န္းေဒသမ်ား၏ တဦးတည္းေသာ ကို ယ္ စားလွ ယ္ျ ဖစ္ေ သာ္ လ ည္း
ေတာင္တန္းေဒသကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးေသာအခါ တြဲဘက္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္
ႏွစ္ဦးသည္ ေကာင္စီအစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ႏိုင္ခြင့္ ရွိရမည္။

(၅) အထက္ပါသေဘာတူညခ
ီ ်က္အရ ဘုရင္ခ၏
ံ အမႈေဆာင္ေကာင္စက
ီ ို တိုးခ်ဲ႕မည္
ျဖစ္ေသာ္လည္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၏ နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ယခုရရွိ
 ခံစားလ်က္ရွိေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆံုးပါးရန္ မည္သည့္ေဒသတြင္မဆို
လံုးဝျပဳမူလိမ့္မည္ မဟုတ္။ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားအတြက္ နယ္တြင္းအုပ္ခ်ဳပ္
ေရးတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အဝရွိေၾကာင္း မူအားျဖင့္ လက္ခံသည္။

(၆) ျမန္မာျပည္ေထာင္စအ
ု တြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြက္ နယ္ျခားသတ္မတ
ွ ္ေရးႏွင့္
ကခ်င္ျပည္နယ္တည္ေထာင္ေရးကို တိင
ု ္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္သ႔ို တင္ျပဆံုးျဖတ္
ေစရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ထုက
ိ သ
ဲ့ ႔ေ
ို သာ ျပည္နယ္မွာ လိအ
ု ပ္သည္ဟု သေဘာတူ
လက္ခၾံ ကသည္။ ဤရည္ရက
ြ ခ
္ ်က္ကို ပထမအဆင့အ
္ ေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္
အေနျဖင့္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ အက္ဥပေဒအရ အပိုင္း (၂) ႁခြင္းခ်န္
ေဒသမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္သည့္နည္းတူ ျမစ္ႀကီးနားႏွင့္ ဗန္းေမာ္ခရုိင္တြင္းရွိ ေဒသ
မ်ား အုပခ
္ ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေတာင္တန္းေဒသအတိင
ု ပ
္ င္ခဝ
ံ န္ႀကီးႏွ
င့္ တြဲဘက္အတိုင္ပင္ခံတို႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးရမည္။

(၇) ေတာင္တန္းေဒသရွိ ျပည္သတ

ူ သ
႔ို ည္ ဒီမက
ို ေရစီတင
ို ္းျပည္မ်ားတြင္ အေျခခံအခြင့္
အေရးႏွင့္ ရပိင
ု ခ
္ င
ြ မ
့္ ်ားဟု သတ္မတ
ွ ထ
္ ားသည့အ
္ ခြငအ
့္ ေရးမ်ားႏွင့္ ရပိင
ု ခ
္ င
ြ မ
့္ ်ား
ကို ေတာင္တန္းေဒသမ်ားရရွိခံစားေစရမည္။

(၈) ဤစာခ်ဳပ္ပါ အစီအစဥ္မ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္တင

ြ ္ ယခုက်င့သ
္ ံုးခြင့္ ျပဳထားေသာ
ဘ႑ာေရးကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို မည္သို႔မွ်ထိခိုက္ျခင္း မရွိေစရ။

(၉) ဤစာခ်ဳပ္ပါ အစီအစဥ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္၏ အခြန္ဘ႑ာမ်ားထဲမွ ကခ်င္

ေတာင္တန္းေဒသႏွင့္ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသတိက
႔ု ရပိင
ု ခ
္ ြငရ
့္ ွိေသာ ဘ႑ာေရး
အကူအညီအားမည္သို႔မွ် ထိခုိက္ျခင္းမရွိေစရ။ ထို႔ျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာ
ျပည္တ၏
႔ို ဘ႑ာေရးစီစဥ္ဆက္သြယမ
္ ႈ မ်ားကဲသ
့ ႔ေ
ို သာ အလားတူ ဘ႑ာေရး
စီစဥ္ဆက္သယ
ြ မ
္ မ
ႈ ်ားကို လက္ေတြက
႔ ်င့သ
္ ံုးႏိင
ု ္ျခင္း ရွ/ိ မရွိ အမႈေဆာင္ေကာင္စီ
သည္ ေတာင္တန္းေဒသအတိင
ု ပ
္ င္ခဝ
ံ န္ႀကီး၊ တြဘ
ဲ က္အတိင
ု ပ
္ င္ခမ
ံ ်ားႏွင့္ စူးစမ္း
ေလ့လာမည္။

ရွမ္းကိုယ္စားလွယ္ ကခ်င္ကိုယ္စားလွယ္ ျမန္မာအစိုးရ

(၁) ခြန္ပန္းစိန္ (၁) ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္ (၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

(စဝ္ဖလံု ေတာင္ပိုင္) (ျမစ္ႀကီးနား)
(၂) စဝ္ေရႊသိုက္ (၂) ဒူဝါေဇာ္ရစ္
(စဝ္ဖလံု ေညာင္ေရႊ) (ျမစ္ႀကီးနား)
(၃) စဝ္ဟုမ္ဖ (၃) ဒိန္ရတန္
(စဝ္ဖလံု ေျမာက္သိႏီၷ) (ျမစ္ႀကီးနား)
(၄) စဝ္ႏြမ္ (၄) ဒူဝါေဇာ္လြန္း
(စဝ္ဖလံု လိုင္းခ) (ဗန္းေမာ္)
(၅) စဝ္စမ္ထြန္း (၅) လဘန္ဂေရာင္
(စဝ္ဖလံု မိုင္းပြန္) (ဗန္းေမာ္)
(၆) စဝ္ထြန္းဧ
(စဝ္ဖလံု သာမိုင္းခမ္း)
(၇) ခြန္ဖုန္း ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (ေျမာက္ပိုင္းသိႏီၷ)
(၈) ဦးတင္ဧ (၁) ပူးလႊရ္မႈန္း
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (ေတာင္ႀကီး) (ဖလမ္း)
(၉) ဦးထြန္းျမင့္ (၂) ပူးေထာင္ဇာခုပ္
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (ေမာက္မယ္) (တီးတိန္)
(၁ဝ) ခြန္ၾကာပု (၃) ပူးကီယိုမန္း
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (သီေပါ) (ဟားခါး)
(၁၁) ခြန္ေစာ
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (ပင္းတယ)
(၁၂) စဝ္ယိပ္ဖ
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (သီေပါ)
(၁၃) ခြန္ထီး
လူထုကိုယ္စားလွယ္ (ပင္လံု)
(၁၄) ဦးျဖဴ
(စဝ္ဖလံု ဆီဆိုင္ ကိုယ္စားလွယ္)