Araling Panlipunan: Team Only

Republic of the Philippines
6 Department of Education
Region VII, Central Visayas
Division of Cebu Province
Araling Panlipunan
ly
On
Ikaapat na Markahan – Modyul 1
m
ea
Nasusuri ang mga Suliranin at
tT
Hamon sa Ilalim ng Batas Militar
en
m
l op
ve
De
he
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Strictly for students use only of the Division of Cebu Province. DO NOT share to other divisions and other teaching or non-teaching personnel. Any violation will be dealt with accordingly. Beta evaluation is still pending.
Araling Panlipunan – Ikaanim na Baitang Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan – Modyul 1: Ang Bansang Pilipinas sa Ilalim ng
Batas Militar Unang Edisyon, 2021
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na
naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng
ly
produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.)
On
na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa
m
paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda
ea
ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
tT
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o
en
ilimbag sa anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon m

op
Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
l
ve
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

De
Manunulat: Brenda P. Gemuta Mga Editor:

he
Tagasuri ng Nilalaman: Elena D. Godin

Tagasuri ng Wika: Janet R. Pepito
yt
Tagawasto: Maribel M. Rosell

db
Maila C. Arsenal
Tagapaglapat: Rovelyn A. Pantonial
Tagapamahala:
te
Schools Division Superintendent: Marilyn S. Andales, CESO V

es
Asst. Schools Division Superintendent: Fay C. Luarez, Ed.D., Ph.D.TM

CID Chief: Mary Ann P. Flores
aT
EPSVR IN LRMDS: Isaiash T. Wagas

EPSVR IN AP: Rosemary N. Oliverio
ph
Regional Director: Salustiano T. Jimenez, Ed. D, JD, CESOV

Regional CMD Chief: Dr. MariaJesusa C. Despojo
Al
Regional LRMDS Chief: Maurita F. Ponce

Regional EPSVR-AP: Dr. Quirico Sumampong
Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Kagawaran ng Edukasyon – Region VII, Division of Cebu Province
Tanggapan: Sudlon, Lahug, Cebu City
Telefax: (032) 414-7325 @414-7399
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6
ly
On
m
ea
tT
en
Araling Panlipunan m
l op
Ikaapat na Markahan – Modyul 1
ve
De
Nasusuri ang mga Suliranin at

he
Hamon sa Ilalim ng Batas Militar

yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ly
On
Paunang Salita
m
Para sa Tagapagdaloy:
ea
tT
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan – Ikaanim na Baitang
ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 1 para sa araling Nasusuri ang mga
en
Suliranin at Hamon sa Ilalim ng Batas Militar
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

m
op
edukador mula sa pampublikong institusyon upang gabayan ka, ang gurong
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
l
ve
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,

panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
De
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay

he
at malayang pagkatuto sa mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.

Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
yt
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang- alang ang kanilang mga

db
pangangailangan at kalagayan.
te
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-

aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan din na subaybayan at
es
itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
aT
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
ph
modyul.
Al
Para sa Mag - aaral:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan – Ikaanim na Baitang

ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 1 para sa araling Nasusuri ang mga
Suliranin at Hamon sa Ilalim ng Batas Militar
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin

nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.
i
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at aykon na dapat mong maunawaan.
Ito ang magbibigay sa iyo ng ideya kung anong kasanayan o
kakayahan ang iyong aasahang pag-aaralan sa araling ito.
ly
On
Alamin
m
Sa bahaging ito nakapaloob ang isang gawain upang suriin kung
ea
ano na ba ang iyong nalalaman tungkol sa araling ito. Kapag
tT
tama ang lahat ng iyong sagot (100 %), maaari mong laktawan
ang araling ito.
Subukin
en
Ito ay isang maikling pagsasanay o pagbabalik aral upang m
op
maiugnay ang bagong aralin na iyong pag-aaralan sa nakaraang
l
aralin.
ve
Balikan
De
he
Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay unti-unti nang ipakikilala

sa iba’t-ibang kaparaanan tulad ng kuwento, awit, tula,
yt
suliranin, gawain o sitwasyon.

db
Tuklasin
te
es
Ang bahaging ito ang magbibigay ng maikling pagtatalakay sa

bagong aralin. Ito ay upang tulungan ka na matuklasan at
aT
maunawaan ang mga bagong konsepto at kasanayan mula dito.
Suriin
ph
Al
Ito ay pagsasanay na iyong sasagutan upang mapalawak mo ang

iyong pang-unawa sa bagong aralin. Maaari mong tingnan ang
kasagutan sa susi ng pagwawasto.
Pagyamanin
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Lakip nito ang mga katanungan o mga hindi tapos na mga
pangungusap o talata na dapat mong sagutan at punan upang
maproseso ang lahat mong natutunan mula sa aralin.
Isaisip
Ang seksyon na ito ay nagbibigay ng gawain o pagsasanay na

makatutulong sa iyo upang ang bagong kaalaman at kasanayan
na iyong natutunan mula sa araling ito ay iyong magamit o
maiaplay sa mga pangyayaring nagaganap sa tunay na buhay na
ly
Isagawa
nangangailangan ng pagmamalasakit.
On
Tayahin Ito ay isang gawain na ang layunin ay suriin ang lebel ng iyong
m
natutunan sa araling ito ayon sa lerning kompetensi na itinakda
ng Kagawaran ng Edukasyon na dapat mong maabot.
ea
tT
Karagdagang Sa bahaging ito, bibigyan kang muli ng isa pang gawain o
Gawain pagsasanay upang pagyamanin pa ang iyong kaalaman at
en
kasanayan sa araling iyong pinag-aralan.
m
op
Susi sa Nilalaman nito ang mga kasagutan sa lahat ng mga gawain at
Pagwawasto pagsasanay na nakapaloob sa araling ito.
l
ve
De
ii
he
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

yt
Sanggunian
db
Ito ang talaan ng lahat ng

pinagkuhanan sa paglikha o paglinango ng modyul
te
na ito.
es
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

aT
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o
ph
sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot

sa mga pagsasanay.
Al
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
nakapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos ng sagutin
ang lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na

ito, huwag mag-alinlangang konsultahin ang iyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
ly
rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o kapatid o sino man sa iyong mga
kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipan na
On
hindi ka nag-iisa.
m
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
ea
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!
tT
en
m
l op
ve
De
he
iii
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Alamin
Ang modyul na ito ay dinisenyo at isinulat para sa iyo. Narito ito upang
tulungan ka na maunawaan ang mga pangyayaring nagbigay daan sa
pagdedeklara ng Batas Militar sa Pilipinas at mga epekto nito sa panahon ng
panunungkulan ni Pangulong Ferdinand E. Marcos. Ang araling ito ay iniayos
ly
alinsunod sa pamantayan ng asignaturang ito at ang mga salitang ginamit dito ay
On
angkop sa iyong antas ng pag-unawa. Tiyak na kawiwilihan mo ang paglalakbay
ng iyong isipan pabalik sa ating kasaysayan.
m
ea
Ang modyul na ito ay nakabatay sa Most Essential Learning Competency
(MELC) sa ika-anim na baitang na - Nasusuri ang mga suliranin at hamon sa
tT
ilalim ng Batas Militar.
en
Sa pagtatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
1. naisa-isa ang mga pangyayaring nagbibigay–daan sa pagtatakda ng m

op
Batas Militar;
l
ve
2. nakabubuo ng kongklusyon batay sa epekto ng Batas Militar sa

De
pulitika, pangkabuhayan at pamumuhay ng mga Pilipino.

he
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subukin
Gawain:Sagot Mo Bilugan Mo!

Panuto: Suriin at unawaing mabuti ang bawat tanong.Isulat sa sagutang papel
ang titik ng tamang sagot.
ly
On
1. Sino ang Pangulo na nagpasailalim ng Pilipinas sa Batas Militar?
A. Pangulong Corazon C. Aquino C. Pangulong Fidel V. Ramos
m
B. Pangulong Ferdinand E. Marcos D. Pangulong Ramon F. Magsaysay
ea
2. Kailan idineklara ang Batas Militar sa Pilipinas?
tT
A. Setyembre 21, 1971 C. Setyembre 21,1972
B. Setyembre 22, 1971 D. Setyembre 22,1972
en
3. Anong hakbang ang isinagawa ni Pangulong Marcos upang maiwasan ang
nagbabantang panganib sa pamahalaan? m
op
A. pagdaraos ng referendum C. pagdeklara ng Batas Militar
l
B. pagsagawa ng coup d’etat D. pagsagawa ng pambansang halalan
ve
4. Ano ang tawag sa pagbibigay ng karapatan sa mga mamamayang sumasailalim

De
sa tamang proseso ng paglilitis?

A. writ of habeas corpus C. subpoena
he
B. plebisito D. referendum
yt
5. Bakit ipinasailalim ang Pilipinas sa Batas Militar ni Pangulong Marcos?

db
A. dahil sa mga nangyaring paghihimagsik, rebelyon at karahasan sa bansa

B. dahil gusto niyang matakot ang mga mamamayan sa kanya
te
C. dahil ayaw niyang mawala sa puwesto bilang pangulo

es
D. dahil ito ang gusto ng mga kaalyado niya sa pulitika

aT
6. Paano idineklara ni Pangulong Marcos ang Batas Militar?

A. sa pamamagitan ng radio at telebisyon C. sa pamamagitan ng pagpupulong
ph
B. sa pamamagitan ng kasulatan D. sa pamamagitan ng rally

Al
7. Alin sa mga sumusunod ang hindi kasali sa mga ginawang pagbabago ni

Pangulong Marcos sa larangan ng edukasyon?
A. pagbibigay – diin sa pagkakaroon ng eksamen bago pumasok sa kolehiyo
B. pagbibigay – diin sa paglinang ng kasanayang bokasyunal at teknikal
C. pagbibigay – diin sa pag-aaral ng 3Rs: reading, writing at arithmetic D.
Pagbibigay – diin sa K-12 Curriculum
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8. Paano nakaapekto sa mga Pilipino ang pagdeklara ng Batas Militar?
A. namuhay silang masaya dahil umunlad ang bansa
B. namuhay silang puno ng takot dahil nabawasan ang kanilang mga
karapatan
C. namuhay silang malaya dahil militar na ang naghahari sa bansa D. namuhay
silang may takot sa Panginoon
Aralin Mga Suliranin at Hamon sa
ly
1 sa Ilalim ng Batas Militar
On
m
ea
tT
Balikan
en
Gawain:Tsek o Eks Mo Kaya! m
op
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pahayag. Isulat sa patlang ang tsek ( / ) kung
l
ang programa ay mula kay Pangulong Ferdinand E. Marcos at ( x ) naman
ve
kung hindi. Isulat ang sagot sa papel.

De
______1. Ang Green Revolution ay kanyang sinimulan.

______2. Ang Kilusang Kooperatiba ay kanyang pinalakas.
he
______3. Siya ay nagpatayo ng higit sa 80,000 silid aralan.

yt
______4. Inilunsad niya ang patakarang “Pilipino Muna”.

______5. Siya ang nagpatupad ng Land Tenure Reform Law.
db
______6. Siya ay nagpagawa ng mga kalye, tulay, irigasyon, paaralan at iba pa.
______7. Siya ang nagpalaganap ng mga serbisyong pangkalusugan para sa
te
mamamayan.
es
______8. Siya ang nagpalawak ng pakikipag-ugnayang pandaigdigan ng Pilipinas.

aT
ph
Tuklasin
Al
Gawain: Isulat Mo, Sagot Mo!

Panuto: Gamit ang Concept Map, hanapin sa loob ng kahon ang sampung salitang
may kaugnayan sa Batas Militar. Isulat ang mga salita sa loob ng bilog. Gawin ito
sa sagutang papel.
3
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
pagkakaisa disiplina pagwewelga labanan
katiwalian pang-aabuso pagkakaibigan takot
sundalo karahasan kapayapaan armas
rebelyon katahimikan kaguluhan kapayapaan
ly
On
m
ea
tT
en
m
l op
ve
De
he
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ly
BATAS MILITAR
On
m
ea
tT
en
Mga Tanong: m
l op
1. Bakit iyon ang mga napili mong salita?
ve
_______________________________________________________________________
De
2. Sa iyong sariling pananaw, ano ang ibig sabihin ng Batas Militar?

he
_______________________________________________________________________
yt
db
Suriin
te
es
Talakayin Natin!
aT
Si Pangulong Ferdinand E. Marcos ay nanungkulan sa Pilipinas sa loob ng

ph
tatlong termino. Sa unang termino niya ay hindi matatawaran ang mga

programang kanyang ipinatupad na nakasentro sa kaunlarang pangkabuhayan.Sa
Al
kanyang pangalawang termino ay nagsimula na ang mga suliranin sa kanyang

pangangasiwa sa bansa bunga ng napakaraming kadahilanan hanggang dumating
na sa puntong kailangan na niyang gumawa ng hakbang at gamitin ang kanyang
kapangyarihan upang malunasan ang paglubha ng mga suliraning nagbabanta sa
kaligtasan ng publiko at pamahalaan.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4
Ang pangulo ng Pilipinas, bilang pinuno ng Sandatahang Lakas, ay binigyan

ng karapatan ng Saligang Batas na magdeklara ng Batas Militar kung
kinakailangan. Ang kapangyarihang ito ay nakasaad sa Artikulo VII, Seksyon 10,
talata 2 ng Saligang Batas ng 1935. Ang Batas Militar ay kakaibang kapangyarihan
ng estado na ipinatutupad ng pamahalaan upang maiwasan ang mga panganib
katulad ng paghihimagsik, rebelyon, paglusob at karahasan laban sa pamahalaan
at upang mapangalagaan ang kaligtasan ng mga mamamayan sa buong bansa.
Ang Pilipinas ay ipinasailalim ng Batas Militar sa bisa ng Proklamasyon bilang
ly
1081 na nilagdaan ni Pangulong Ferdinand E. Marcos noong Setyembre 21, 1972.
On
Ito ay kanyang ipinahayag sa pamamagitan ng estasyon ng radyo at telebisyon.
Ang buong kapuluan ay napasailalim sa kapangyarihan ng militar. Bakit nga kaya
m
ito nangyari?
ea
Ang mga sumusunod ay iilan lamang sa mga pangyayaring
tT
nagbigay-daan sa pagtatakda ng Batas Militar.
en
A. PAGLUBHA NG SULIRANIN SA KATAHIMIKAN AT KAAYUSAN
• Pagrally at demonstrasyon ng mga estudyante mula sa Unibersidad ng
m
op
Pilipinas (UP), Pamantasang Normal ng Pilipinas(PNU), Philippine College of
Commerce at iba pa dahil nawala na ang tiwala ng mga mamamayan sa
l
ve
pamahalaan at sa labis na pagtaas ng matrikula.

• Pagdaos ng isang malaking welga sa harap ng Kongreso noong Enero 26,
De
1970 ng mga kasapi sa National Union of Students of the Philippines at mga

guro upang magkaroon ng kumbensyon para sa Saligang Batas.
he
• Pagdaos ng rally noong Enero 30,1970 sa tulay ng Mendiola na naging

yt
hudyat ng First Quarter Storm o Unang Sigwa na kung saan sunud-sunod na

rali laban sa pamahalaan ang nangyari sa Maynila, Cebu at Davao.
db
• Pagdaos ng rally noong Pebrero 18, 1970 sa Plaza Miranda at noong Pebrero
27, 1970 sa Liwasang Bonifacio na sinamahan ng mga guro sa Phillipine
te
College of Commerce na humantong sa kaguluhan at may namatay na

es
demonstrador.
• Pagwewelga ng mga manggagawa at tsuper na humantong sa madugong
aT
labanan ng mga welgista at mga pulis dahil sa labis na pagtaas ng presyo ng

gasolina at mga pangunahing bilihin.
ph
Al
B. PAGKATATAG NG MGA SAMAHAN NA MAY IBAT-IBANG SIMULAIN O

KILALA SILA SA TAWAG NA MGA MAKAKALIWANG PANGKAT NA
NAGHANGAD NG MGA PAGBABAGO
• Communist Party of the Philippines (CPP) na itinatag noong 1968 ni Jose
Maria Sison, dating propesor ng Unibersidad ng Pilipinas. Ang mga simulain
nito ay hinango sa ideolohiya ni Mao Zedong, ang pinuno ng Komunistang
Tsina.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5
• New People’s Army (NPA) na itinatag noong 1969 na binubuo ng mga
magsasakang nakikipaglaban dahil sa hindi kanais-nais na gawain ng mga
may-ari ng lupang kanilang sinasaka ngunit sa kalaunan iba’t ibang uri ng
mga tao ang sumapi dahil sa inalok na magandang buhay sa ilalim ng
komunismo.
• Moro National Liberation Front (MNLF) na itinatag noong Marso 18, 1968 ni
Nur Misuari, dating propesor ng UP, na binubuo ng mga Muslim na nais
ly
magtatag ng hiwalay na pamahalaang tinatawag nilang Republika ng
On
Bangsamoro. Malaki ang hinanakit ng mga Muslim sa pamahalaan dahil sa
di umano’y pagpapabaya ng pamahalaan sa kanilang kaunlaran. Noong
m
1971, nagsimulang manalakay ang mga MNLF sa pamayanan ng mga
Kristiyano dahil umano sa pang-aagaw ng mga ito sa kanilang mga lupang
ea
ninuno.
tT
C. PAGLABIS NG MGA KATIWALIANG NANGYARI SA BANSA
en
Dumami ang mga tiwaling opisyal sa pamahalaan. Binigyan ng pabor sa
panahong ito ang mga dayuhan, mayayaman, mga crony at mga kaibigan ni
Pangulong Marcos. m
l op
D. PAGBOMBA SA PLAZA MIRANDA
ve
Nangyari noong Agosto 21,1971 nang magkaroon ng miting de avance ang

De
Partido Liberal sa Plaza Miranda sa Quiapo, Maynila upang ipahayag ang

kanilang mga kandidato sa darating na halalan.Maraming tao ang nakinig kaya
he
nang ito ay binomba marami rin ang nasugatan at namatay. Kabilang sa mga
nasugatan ay sina Jovito Salonga, Alkalde Ramon Bagatsing, at Gerardo Roxas.
yt
db
E. PAGSUSPENDE NG WRIT OF HABEAS CORPUS

Ginawa ito ni Pangulong Marcos dahil sa labis na karahasan sa pagbomba
te
sa Plaza Miranda. Labis itong ikinagalit ng mga tao. Ang writ of habeas corpus
ay ang pagbibigay ng karapatan sa mamamayang sumailalim sa tamang
es
proseso ng paglilitis at karapatang mabasa muna ang warrant of arrest bago

aT
siya litisin o hulihin. Ito ay sinuspinde sa bisa ng Proklamasyon Blg. 889.

ph
Ang pangulo ay nagkakaroon ng espesyal na kapangyarihan na

gumawa ng mga batas sa pamamagitan ng:
Al
• Kautusang Pampanguluhan (Presidential Decree)

• Kautusang Pangkalahatan (General Order)
• Liham-Pagpapatupad (Letter of Instruction)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6
Ang Kautusang Pampanguluhan ay may bisa at kapangyarihan tulad ng
mga batas na ipinalalabas ng Kongreso. Ang isa sa mga unang batas na
isinagawa ni Marcos ay ang pagpapalabas ng Pangkalahatang Utos Blg. 2-A na
nag-aatas sa Kalihim ng Tanggulang Pambansa na hulihin ang mga taong
nakagawa ng krimeng paghihimagsik laban sa pamahalaan. Gayundin,
pinadakip ang sinumang lumabag sa batas gaya ng pagbili ng mga sandata,
pangingidnap, pagnanakaw, panghaharang at iba pang krimeng nakapipinsala
ly
sa lipunan at sa katatagan ng pamahalaan.
On
Ang kapangyarihan ng pamahalaan sa panahong ito ay nasa ilalim ng isang
m
tao lamang, ang Pangulo ng Pilipinas. Siya ang tumayong Punong Ministro,
Puno ng Sangay ng Tagapagpaganap, ang namamahala rin sa Batasan,
ea
Gabinete at mga Korteng Militar. Dito nililitis ang mga nagkasalang sundalo at
tT
sibilyan. Ilan sa mga alituntuning ipinatupad ng batas militar ay ang mga
sumusunod:
en
• pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang
alaskuwatro ng umaga
• pagbawal ng mga rali, demonstrasyon at pagwewelga m
op
• pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan, radyo, at telebisyon upang
l
masala ang mga balitang ilalabas sa madla
ve
• pagsuspende ng pangingibang-bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga

De
misyong ipinag-uutos ng gobyerno

• paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdala ng
he
armas nang walang pahintulot

yt
ANG MGA SUMUSUNOD AY ILAN LAMANG SA MGA PAGBABAGO SA

db
PAMAHALAAN NA IPINATUPAD NI PANGULONG MARCOS SA ILALIM NG

BATAS MILITAR:
te
es
A. Pagbabagong Panlipunan
• Nagtatag ng mga proyektong pabahay sa ilalim ng Bagong Lipunan Sites
aT
and
Services (BLISS) at Pagtutulungan sa Kinabukasan-Ikaw, Bangko,
ph
Industriya, Gobyerno (PAGIBIG)

Al
Ang problema sa pagkain ay tinugunan niya sa pamamagitan ng pagtayo

•
ng mga pamilihang bayan at Kasama sa Diwa (KADIWA) centers na nagtitinda
ng mga pagkain sa murang halaga
• Pagpatayo ng mga hospital
• Paglunsad ng Medicare upang makakuha ng serbisyong pangkalusugan
ang mga kawani ng pamahalaan
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7
B. Pagbabagong Pangkabuhayan
• Pagpapatupad ng Repormang Pansakahan (Presidential Decree 27)
• Pagpapagawa ng patubig, tulay at daan
• Pagpapatayo ng mga planta dahil sa pagkadiskubre ng enerhiyang
geothermal
• Paghikayat sa mga dayuhan na mamuhunan sa bansa
ly
• Pagpapatayo ng mga ahensiyang tutulong sa mga manggagawa gaya ng
Overseas Employment Development Board na ngayon ay tinatawag na
On
Philippine Overseas Employment Authority (POEA), National Seamen’s
Board Public Employment Office na ngayon ay Public Employment Service
m
Office (PESO), Bureau of Apprenticeship at National Manpower and Youth
ea
Council na naging TESDA ngayon
tT
• Pagpapatibay ng Labor Code noong 1974
en
C. Pagbabago sa Sistema ng Edukasyon
Ipinatupad ang Education Act 1982 na kung saan isinagawa ang maraming
pagbabago. Ipinalabas ang Presidential Decree 6-A kung saan binalangkas ang m
op
mga layunin at alituntuning dapat sundin sa Sampung Taong Edukasyon .
Ang mga sumusunod ay ilan lamang sa mga reporma sa Edukasyon:
l
ve
• Ang pagbibigay–diin sa layunin ng Bagong Lipunan na “Sa ikauunlad ng

bayan, disiplina ang kailangan”.
De
• Ang pagbibigay-diin sa 3Rs:Reading, Writing at Arithmetic na tinatawag na

back- to-the-basics program.
he
• Ang pagsasakatuparan ng Bilingual Policy o paggamit ng wikang Ingles at

yt
Filipino sa pagtuturo.
db
• Ang pagkakaroon ng eksamen bago pumasok sa kolehiyo (National College

Entrance Examination o NCEE.
te
• Ang pagtulong sa mga kabataang mag-aral sa pagpapaunlad ng

ekonomiya sa bansa sa pamamagitan ng YCAP o Youth Civic Action
es
Program.
aT
• Ang pagbibigay–diin sa paglinang ng kasanayang vocational at technical.

ph
D. Pagbabagong Pampulitika
• Paglawak ng pamunuang militar dahil binuwag ang Senado at Kongreso
Al
sa Batasang Pambansa.
• Paglunsad ng Bagong Lipunan
Inilunsad ito ng pangulo at ginamit ang islogan na “Sa ikauunlad ng
bayan,disiplina ang kailangan”
• Paglunsad ng Kilusang Bagong Lipunan
Tinipon ang lahat ng mga kaalyado sa pulitika at binigyan ng
katungkulan sa pamahalaan.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
8
• Paglunsad ng Kabataang Barangay

Ito ay samahan ng mga kabataan upang makalahok sa mga proyektong
pambarangay at pansibiko.
• Pagtatag ng Kalipunan ng mga Barangay o Barangay Assembly
Ang pagkalikha nito ay ayon sa bisa ng atas ng Pangulo Blg. 86 upang
mapalawak ang mga kilusang barangay.
ly
On
Kung ating susuriing mabuti, kahit na maraming pagbabago ang kanyang
nagawa, ang pagkatatag ng Batas Militar ay may positibo at negatibong epekto sa
m
mga Pilipino. Ilan sa mga magandang nangyari ay nakatulong ito sa bansa upang
ea
maging disiplinado ang mga mamamayan, pagbaba ng bilang ng krimen at paglinis
ng kapaligiran sa bansa. Ang ilan naman sa mga hindi magandang epekto nito ay
tT
ang nagawang pang-aabuso ng mga militar sa mga tao at pagkawala sa karapatan
ng mga tao na malayang maipahayag ang kanilang mga opinyon at saloobin.
en
Ang pagsasailalim ng Pilipinas sa Batas Militar ay nag-iwan ng
mahalagang aral para sa ating mga Pilipino tungkol sa kahalagahan ng ating mga m
op
karapatan, kalayaan at katarungan.Ang mga aral na ito ay dapat nating
l
pahalagahan upang hindi na maulit sa atin ang pangyayaring ito.
ve
De
he
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Pagyamanin
Gawain 1: “Punan Mo, Isulat Mo!”

Panuto: Kumpletuhin ang Graphic Organizer na ito sa pamamagitan ng pagsulat
sa mga hinihinging impormasyon sa loob ng kahon. Gawin ito sa sagutang papel.
BATAS MILITAR
ly
On
MGA PANGYAYARI/SULIRANIN NAGBIBIGAY - DAAN
m
SA PAGTATAKDA NG BATAS MILITAR
ea
tT
en
m
l op
ve
De
Gawain 2: “Kaya Ko Ito!”

he
Panuto: Isulat sa patlang ang PL kung panlipunan, PP kung pampulitika, PE

kung pang-edukasyon at PK kung pangkabuhayan ang tinutukoy na mga
yt
pagbabago. Isulat ang sagot sa papel.

db
________ 1. Pagpapatupad ng National College Entrance Examination

te
________ 2. Pagtatatag ng Kilusang Bagong Lipunan

________ 3. Pagpapatupad ng Repormang Pansakahan
es
________ 4. Paglunsad ng proyektong pabahay

aT
________ 5. Pagtatatag ng Kalipunan ng mga Barangay

________ 6. Pagbibigay diin sa Bilingual Policy sa pagtuturo
ph
________ 7. Pagbubuo ng mga ahensiyang ngayon ay tinatawag na

POEA, PESO at TESDA
Al
________ 8. Paglunsad ng MEDICARE
10
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Isaisip
Gawain “Sagot Ko, Isulat Ko!”

Panuto: Sagutin ang mga tanong. Isulat ito sa sagutang papel.
1. Ano ang Batas Militar?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
ly
2. Kailan idineklara ni Pangulong Ferdinand E. Marcos ang Batas Militar?
On
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
m
3. Bakit idineklara ni Pangulong Marcos ang Batas Militar?
_____________________________________________________________________________
ea
_____________________________________________________________________________
tT
4. Sa iyong palagay, nakatulong ba sa mga mamamayan ang pagkadeklara ng
Batas Militar? Bakit?
en
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
5. Paano nakaaapekto ang pagdedeklara ng Batas Militar sa pulitika, m
op
pangkabuhayan at pamumuhay ng mga Pilipino?
_____________________________________________________________________________
l
ve
_____________________________________________________________________________
De
he
Isagawa
yt
db
Gawain: “Kaya Mo Yan!”

te
Kaya mo ito kaibigan! Halimbawa ikaw, bilang mag-aaral, ay binigyan ng

es
karapatang mamahala at gumawa ng mga batas na makabubuti sa lahat.

aT
ph
Al
11
Panuto: Ano-anong batas ang maaari mong ipatupad sa mga sumusunod na yunit
ng lipunan. Isulat ang sagot sa papel.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
1. Mga batas na maaaring ipatupad sa tahanan
1.1. __________________________________________________________________________
1.2. __________________________________________________________________________
2. Mga batas na maaaring ipatupad sa paaralan

2.1. __________________________________________________________________________
2.2. __________________________________________________________________________
3. Mga batas na maaaring ipatupad sa simbahan
ly
3.1. __________________________________________________________________________
On
3.2. __________________________________________________________________________
m
4. Mga batas na maaaring ipatupad sa barangay
ea
4.1. __________________________________________________________________________
4.2. __________________________________________________________________________
tT
en
Tayahin m
l op
ve
Gawain: Sagutin Mo ‘To!

De
Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong. Bilugan ang titik ng tamang sagot. Isulat ito
sa papel.
he
1. Kailan idineklara ni Pangulong Marcos ang Batas Militar sa Pilipinas?

yt
A. Setyembre 21,1971 C. Setyembre 21,1972

B. Setyembre 22,1971 D. Setyembre 22,1972
db
2. Sino ang Pangulo na nagdeklara ng Batas Militar sa Pilipinas? A. Pangulong

Benigno C. Aquino Jr.
te
B. Pangulong Corazon C. Aquino

es
C. Pangulong Ferdinand E. Marcos

D. Pangulong Manuel A. Roxas
aT
3. Anong hakbang ang isinagawa ni Pangulong Marcos upang maiwasan ang

ph
nagbabantang panganib sa pamahalaan gaya ng paghihimagsik at rebelyon?

A. pagdaraos ng eleksyon o halalan C. pagsagawa ng coup d’etat
Al
B. pagdeklara ng Batas Militar D. pagsagawa ng referendum
12
4. Alin sa mga sumusunod na islogan ang ginamit ni Pangulong Marcos sa
paglunsad ng Bagong Lipunan?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
A. “Pilipino muna” C. “Para sa bata, para sa bayan”
B. “Philippines 2000” D. “Sa ikauunlad ng bayan, disiplina ang kailangan.”
5. Tama ba ang ginawa ni Pangulong Marcos na ipasailalim ang Pilipinas sa
BatasMilitar? Bakit?
A. Oo, dahil sa mga nangyaring paghihimagsik, rebelyon at karahasan
sa bansa
B. Oo, dahil gusto niya na matakot ang mga mamamayan sa kanya
C. Hindi, dahil wala siyang karapatan magpahayag nito
D. Hindi, dahil hindi ito naaayon sa batas
6. Paano ipinahayag ni Pangulong Marcos ang Batas Militar?
ly
A. sa pamamagitan ng paglagda sa Proklamasyon Bilang 1081
On
B. sa pamamagitan ng paglagda sa Proklamasyon Bilang 1018
C. sa pamamagitan ng paglagda sa Proklamasyon Bilang 1801
m
D. sa pamamagitan ng paglagda sa Proklamasyon Bilang 1810
ea
7. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang totoo tungkol sa Batas Militar? A.
Ito ay nagbibigay ng mga positibo at negatibong epekto sa buhay ng mga
tT
mamamayan.
B. Ito ay nagbibigay lamang ng mga positibong epekto sa buhay ng mga
en
mamamayan.
C. Ito ay nagbibigay lamang ng mga negatibong epekto sa buhay ng mga
mamamayan. m
op
D. Ito ay nagbibigay lamang ng mga suliranin sa mga mamamayan.
8. Paano nakaapekto sa mga Pilipino ang pagkatatag ng Batas Militar?
l
ve
A. namuhay silang masaya dahil pansamantalang umunlad ang ban

B. namuhay silang malaya dahil militar na ang naghahari sa bansa
De
C. namuhay silang may pagtitiwala sa mga namumuno ng bansa

D. namuhay silang may takot at pangamba dahil nabawasan na ang
he
kanilang mga karapatan at kalayaan

yt
db
Karagdagang Gawain
te
es
Gawain: Tapusin Mo Ako!

aT
Panuto: Tapusin ang pangungusap sa ibaba sa pamamagitan ng pagsulat sa

hinihinging paliwanag. Gawin ito sa sagutang papel.
ph
Bilang isang Pilipinong mag-aaral, ako ay makatutulong sa

Al
pagpapaunlad ng ating bansa kung ako ay_____________________________________

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________.
13
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ly
On
m
ea
tT
en
m
l op
ve
De
he
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14
Isagawa
Mga halimbawang sagot:

1. Mga Batas na Maaaring Ipatupad sa Tahanan
1.1. Ang bawat kasapi ng pamilya ay dapat magbigay ng pagmamahal at
ly
paggalang sa bawat isa.
On
1.2. Mag-aral nang mabuti upang makatapos sa pag-aaral.
2. Mga Batas na Maaaring Ipatupad sa Paaralan
2.1. Ang mga bata ay dapat mag-aral araw-araw upang makapasa sa lahat
m
ng asignatura.
ea
2.2. Ang mga bata ay dapat gumalang sa mga guro at mga kaklase.
3. Mga Batas na Maaaring Ipatupad sa Simbahan
tT
3.1. Magsuot nang tamang kasuotan .
3.2. Makinig kung nagsasalita ang pari.Huwag makipag -usap sa kapwa-tao.
en
4. Mga Batas na Maaaring Ipatupad sa Barangay
4.1. Huwag magtapon ng mga basura kahit saan upang makaiwas sa sakit
dulot ng maruming kapaligiran.
m
op
4.2. Makilahok sa mga gawain sa barangay gaya ng pagtatanim ng mga
gulay sa bakuran.
l
ve
Tandaan: Ang mga sagot ay maaaring magkakaiba depende sa

pananaw ng mga mag-aaral.
De
he
yt
Karagdagang Gawin
db
Tandaan: Ang mga sagot ay maaaring iba -iba.

te
es
aT
ph
Al
Sanggunian
15
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Sanggunian
Antonio, Eleanor D, Banlaygas Emilia L, and Evangeline M. Dallo. 2017.
Kayamanan. Quezon City: Rex Printing Company, INC.
Baisa -Julian, Ailene G., and Lontoc S. Nestor S. 2017. Bagong Lakbay ng Lahing
Pilipino. Quezon City: Phoenix Publishing House Inc.
Eugenio, Marites A. 2000. Heograpiya, Kasaysayan, At Sibika At Kultura ng
Bansang Pilipinas 5. Manila: St. Augustine Publications Inc.
Hernandez, Vivian L. n.d. Pamana Batayang Aklat sa Araling Panlipunan.
ly
On
Learning Resource Portal. Department of Education.Accessed April 29, 2021.
lrdms.deped.gov.ph/pdf/6009, Modyul-17-AN…Batas-Militar
m
ea
Padernal, Rowel S, Ilagan Luz V. 2018
Sinag Serye ng Araling Panlipunan. Quezon City: Sunshine Interlinks Publishing
tT
House
en
m
l op
ve
De
he
yt
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ly
On
m
ea
tT
en
m
l op
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
ve
De
Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

he
IPHO Bldg., Sudlon, Lahug, Cebu City, Philippines 6000

yt
Telefax: (032) 255-640

Email Address: cebu.province@deped.gov.ph
db
te
es
aT
ph
Al
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Araling Panlipunan: Team Only

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Araling Panlipunan: Team Only

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Araling Panlipunan: Team Only

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republic of the Philippines

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon m

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Brenda P. Gemuta Mga Editor:

Tagasuri ng Nilalaman: Elena D. Godin

Tagawasto: Maribel M. Rosell

Schools Division Superintendent: Marilyn S. Andales, CESO V

Asst. Schools Division Superintendent: Fay C. Luarez, Ed.D., Ph.D.TM

EPSVR IN LRMDS: Isaiash T. Wagas

Regional Director: Salustiano T. Jimenez, Ed. D, JD, CESOV

Regional LRMDS Chief: Maurita F. Ponce

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Nasusuri ang mga Suliranin at

Hamon sa Ilalim ng Batas Militar

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay

at malayang pagkatuto sa mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.

kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang- alang ang kanilang mga

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-

Para sa Mag - aaral:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan – Ikaanim na Baitang

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay unti-unti nang ipakikilala

suliranin, gawain o sitwasyon.

Ang bahaging ito ang magbibigay ng maikling pagtatalakay sa

maunawaan ang mga bagong konsepto at kasanayan mula dito.

Ito ay pagsasanay na iyong sasagutan upang mapalawak mo ang

Ang seksyon na ito ay nagbibigay ng gawain o pagsasanay na

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot

5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.

Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na

1. naisa-isa ang mga pangyayaring nagbibigay–daan sa pagtatakda ng m

2. nakabubuo ng kongklusyon batay sa epekto ng Batas Militar sa

pulitika, pangkabuhayan at pamumuhay ng mga Pilipino.

Gawain:Sagot Mo Bilugan Mo!

4. Ano ang tawag sa pagbibigay ng karapatan sa mga mamamayang sumasailalim

sa tamang proseso ng paglilitis?

5. Bakit ipinasailalim ang Pilipinas sa Batas Militar ni Pangulong Marcos?

A. dahil sa mga nangyaring paghihimagsik, rebelyon at karahasan sa bansa

C. dahil ayaw niyang mawala sa puwesto bilang pangulo

D. dahil ito ang gusto ng mga kaalyado niya sa pulitika

6. Paano idineklara ni Pangulong Marcos ang Batas Militar?

B. sa pamamagitan ng kasulatan D. sa pamamagitan ng rally

7. Alin sa mga sumusunod ang hindi kasali sa mga ginawang pagbabago ni

Aralin Mga Suliranin at Hamon sa

kung hindi. Isulat ang sagot sa papel.

______1. Ang Green Revolution ay kanyang sinimulan.

______3. Siya ay nagpatayo ng higit sa 80,000 silid aralan.

______4. Inilunsad niya ang patakarang “Pilipino Muna”.

______8. Siya ang nagpalawak ng pakikipag-ugnayang pandaigdigan ng Pilipinas.

Gawain: Isulat Mo, Sagot Mo!

2. Sa iyong sariling pananaw, ano ang ibig sabihin ng Batas Militar?

Si Pangulong Ferdinand E. Marcos ay nanungkulan sa Pilipinas sa loob ng