Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

Hệ thống gạt nước và rửa kính

Khái quát của chương

Chương này trình bày về Hệ thống gạt nước và rửa kính.

· Khái quát

· Các bộ phận

-1-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

Kh¸i qu¸t Kh¸i qu¸t

HÖ thèng g¹t n­íc vµ röa kÝnh lµ mét hÖ thèng ®¶m b¶o cho
ng­êi l¸i nh×n ®­îc râ rµng b»ng c¸ch g¹t n­íc m­a trªn
kÝnh tr­íc vµ kÝnh sau khi trêi m­a.
HÖ thèng cã thÓ lµm s¹ch bôi bÈn trªn kÝnh ch¾n giã phÝa
tr­íc nhê thiÕt bÞ röa kÝnh. V× vËy ®©y lµ thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho
sù an toµn cña xe khi ch¹y. GÇn ®©y mét sè kiÓu xe cã thÓ
thay ®æi tèc ®é g¹t n­íc theo tèc ®é xe vµ tù ®éng g¹t n­íc
khi trêi m­a.

(1/1)

C¸c bé phËn VÞ trÝ

HÖ thèng g¹t n­íc vµ röa kÝnh gåm c¸c bé phËn sau.
1. CÇn g¹t n­íc phÝa tr­íc/L­ìi g¹t n­íc phÝa tr­íc
2. M« t¬ vµ c¬ cÊu dÉn ®éng g¹t n­íc phÝa tr­íc
3. Vßi phun cña bé röa kÝnh tr­íc
4. B×nh chøa n­íc röa kÝnh (cã m« t¬ röa kÝnh)
5. C«ng t¾c g¹t n­íc vµ röa kÝnh (Cã r¬le ®iÒu khiÓn g¹t
n­íc gi¸n ®o¹n)
6. CÇn g¹t n­íc phÝa sau/l­ìi g¹t n­íc phÝa sau
7. M« t¬ g¹t n­íc phÝa sau
8. R¬le ®iÒu khiÓn bé g¹t n­íc phÝa sau
(1/2)

Tham kh¶o
9. Bé ®iÒu khiÓn g¹t n­íc (ECU J/B phÝa hµnh kh¸ch)
10. C¶m biÕn n­íc m­a

(2/2)

-2-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

C¸c bé phËn CÊu t¹o

1. CÇn g¹t n­íc/thanh g¹t n­íc
(1) Kh¸i qu¸t chung
Cã mét sè bé phËn chÝnh trong hÖ thèng g¹t n­íc. CÊu tróc cña g¹t n­íc lµ
mét l­ìi cao su g¹t n­íc ®­îc l¾p vµo thanh kim lo¹i gäi lµ thanh g¹t n­íc.
G¹t n­íc ®­îc dÞch chuyÓn tuÇn hoµn nhê cÇn g¹t.
V× l­ìi g¹t n­íc ®­îc Ðp vµo kÝnh tr­íc b»ng lß xo nªn g¹t n­íc cã thÓ g¹t
®­îc n­íc m­a nhê dÞch chuyÓn thanh g¹t n­íc.
ChuyÓn ®éng tuÇn hoµn cña g¹t n­íc ®­îc t¹o ra bëi m« t¬ vµ c¬ cÊu dÉn
®éng.
V× l­ìi cao su l¾p vµo thanh g¹t n­íc bÞ mßn do sö dông vµ do ¸nh s¸ng mÆt
trêi vµ nhiÖt ®é m«i tr­êng v.v… nªn ph¶i thay thÕ phÇn l­ìi cao su nµy mét
c¸ch ®Þnh kú.
(2) G¹t n­íc ®­îc che mét nöa/g¹t n­íc che hoµn toµn
G¹t n­íc th«ng th­êng cã thÓ nh×n thÊy tõ phÝa tr­íc cña xe.
Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o tÝnh khÝ ®éng häc, bÒ mÆt l¾p ghÐp ph¼ng vµ tÊm
nh×n réng nªn nh÷ng g¹t n­íc gÇn ®©y ®­îc che ®i d­íi n¾p ca p«.
G¹t n­íc cã thÓ nh×n thÊy mét phÇn gäi lµ g¹t n­íc che mét nöa, g¹t n­íc
kh«ng nh×n thÊy ®­îc gäi lµ g¹t n­íc che hoµn toµn.
Gîi ý:
Víi g¹t n­íc che hoµn toµn nÕu nã bÞ phñ b¨ng tuyÕt hoÆc ë trong c¸c ®iÒu
kiÖn kh¸c, th× g¹t n­íc kh«ng thÓ dÞch chuyÓn ®­îc. NÕu cè t×nh lµm s¹ch
tuyÕt b»ng c¸ch cho hÖ thèng g¹t n­íc ho¹t ®éng c­ìng bøc cã thÓ lµm
háng m« t¬ g¹t n­íc. §Ó ng¨n ngõa hiÖn t­îng nµy, phÇn lín c¸c mÉu xe
cã cÊu tróc chuyÓn chÕ ®é g¹t n­íc che hoµn toµn sang chÕ ®é g¹t n­íc
che mét phÇn b»ng tay.
Sau khi bËt sang g¹t n­íc che mét nöa, cÇn g¹t n­íc cã thÓ ®ãng trë l¹i
b»ng c¸ch dÞch chuyÓn nã theo h­íng mòi tªn ®­îc chØ ra trªn h×nh vÏ.
1/5)
2. C«ng t¾c g¹t n­íc vµ röa kÝnh
(1) C«ng t¾c g¹t n­íc
C«ng t¾c g¹t n­íc ®­îc bè trÝ trªn trôc trô l¸i, ®ã lµ vÞ trÝ mµ ng­êi l¸i cã thÓ
®iÒu khiÓn bÊt kú lóc nµo khi cÇn.
C«ng t¾c g¹t n­íc cã c¸c vÞ trÝ OFF (dõng), LO (tèc ®é thÊp) vµ HI (tèc ®é
cao) vµ c¸c vÞ trÝ kh¸c ®Ó ®iÒu khiÓn chuyÓn ®éng cña nã. Mét sè xe cã vÞ trÝ
MIST (g¹t n­íc chØ ho¹t ®éng khi c«ng t¾c g¹t n­íc ë vÞ trÝ MIST (s­¬ng
mï), vÞ trÝ INT (g¹t n­íc ho¹t ®éng ë chÕ ®é gi¸n ®o¹n trong mét kho¶ng
thêi gian nhÊt ®Þnh) vµ mét c«ng t¾c thay ®æi ®Ó ®iÒu chØnh kho¶ng thêi gian
g¹t n­íc.
Trong nhiÒu tr­êng hîp c«ng t¾c g¹t n­íc vµ röa kÝnh ®­îc kÕt hîp víi c«ng
t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn. V× vËy, ®«i khi ng­êi ta gäi lµ c«ng t¾c tæ hîp.
ë nh÷ng xe cã trang bÞ g¹t n­íc cho kÝnh sau, th× c«ng t¾c g¹t n­íc sau
còng n»m ë c«ng t¾c g¹t n­íc vµ ®­îc bËt vÒ gi÷a c¸c vÞ trÝ ON vµ OFF.
Mét sè xe cã vÞ trÝ INT cho g¹t n­íc kÝnh sau. ë nh÷ng kiÓu xe gÇn ®©y,
ECU ®­îc ®Æt trong c«ng t¾c tæ hîp cho MPX (hÖ thèng th«ng tin ®a chiÒu).
(2) R¬le ®iÒu khiÓn g¹t n­íc gi¸n ®o¹n
R¬ le nµy kÝch ho¹t c¸c g¹t n­íc ho¹t ®éng mét c¸ch gi¸n ®o¹n.
PhÇn lín c¸c kiÓu xe gÇn ®©y c¸c c«ng t¾c g¹t n­íc cã r¬le nµy ®­îc sö
dông réng r·i.
Mét r¬le nhá vµ m¹ch tranzisto gåm cã tô ®iÖn vµ ®iÖn trë cÊu t¹o thµnh r¬
le ®iÒu khiÓn g¹t n­íc gi¸n ®o¹n.
Dßng ®iÖn tíi m« t¬ g¹t n­íc ®­îc ®iÒu khiÓn b»ng r¬ le nµy theo tÝn hiÖu
®­îc truyÒn tõ c«ng t¾c g¹t n­íc lµm cho m« t¬ g¹t n­íc ch¹y gi¸n ®o¹n.
(3) C«ng t¾c röa kÝnh
C«ng t¾c bé phËn röa kÝnh ®­îc kÕt hîp víi c«ng t¾c g¹t n­íc. M« t¬ röa
kÝnh ho¹t ®éng vµ phun n­íc röa kÝnh khi bËt c«ng t¾c nµy.
(2/5)

-3-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

C¸c bé phËn CÊu t¹o

3. M« t¬ g¹t n­íc
(1) Kh¸i qu¸t chung
M« t¬ d¹ng lâi s¾t tõ lµ nam ch©m vÜnh cöu ®­îc sö dông
lµm m« t¬ g¹t n­íc. M« t¬ g¹t n­íc gåm cã m«t¬ vµ bé
truyÒn b¸nh r¨ng ®Ó lµm gi¶m tèc ®é ra cña m« t¬. M« t¬
lâi s¾t tõ g¹t n­íc cã 3 chæi than tiÕp ®iÖn: chæi tèc ®é
thÊp, chæi tèc ®é cao vµ mét chæi dïng chung (®Ó tiÕp
m¸t).
Mét c«ng t¾c d¹ng cam ®­îc bè trÝ trong b¸nh r¨ng ®Ó
g¹t n­íc dõng ë vÞ trÝ cè ®Þnh trong mäi thêi ®iÓm.
(2) ChuyÓn ®æi tèc ®é m«t¬
Mét søc ®iÖn ®éng ng­îc ®­îc t¹o ra trong cuén d©y
phÇn øng khi m« t¬ quay ®Ó h¹n chÕ tèc ®é quay cña m«
t¬.
· Ho¹t ®éng ë tèc ®é thÊp
Khi dßng ®iÖn ®i vµo cuén d©y phÇn øng tõ chæi than tèc
®é thÊp, mét søc ®iÖn ®éng ng­îc lín ®­îc t¹o ra. KÕt
qu¶ lµ m« t¬ quay víi vËn tèc thÊp.
· Ho¹t ®éng ë tèc ®é cao
Khi dßng ®iÖn ®i vµo cuén d©y phÇn øng tõ chæi tiÕp ®iÖn
tèc ®é cao, mét søc ®iÖn ®éng ng­îc nhá ®­îc t¹o ra.
KÕt qu¶ lµ m« t¬ quay víi tèc ®é cao.

(3/5)

(3) C«ng t¾c d¹ng cam

C¬ cÊu g¹t n­íc cã chøc n¨ng dõng thanh g¹t n­íc t¹i vÞ
trÝ cè ®Þnh. Do cã chøc n¨ng nµy thanh g¹t n­íc lu«n
®­îc b¶o ®¶m dõng ë d­íi cïng cña kÝnh ch¾n giã khi t¾t
c«ng t¾c g¹t n­íc.
C«ng t¾c d¹ng cam thùc hiÖn chøc n¨ng nµy.
C«ng t¾c nµy cã ®Üa cam sÎ r·nh ch÷ V vµ 3 ®iÓm tiÕp
xóc.
Khi c«ng t¾c g¹t n­íc ë vÞ trÝ LO/HI, ®iÖn ¸p ¾c qui ®­îc
®Æt vµo m¹ch ®iÖn vµ dßng ®iÖn ®i vµo m« t¬ g¹t n­íc
qua c«ng t¾c g¹t n­íc lµm cho m« t¬ g¹t n­íc quay. Tuy
nhiªn, ë thêi ®iÓm c«ng t¾c g¹t n­íc t¾t, nÕu tiÕp ®iÓm
P2 ë vÞ trÝ tiÕp xóc mµ kh«ng ph¶i ë vÞ trÝ r·nh th× ®iÖn ¸p
cña ¾c qui vÉn ®­îc ®Æt vµo m¹ch ®iÖn vµ dßng ®iÖn ®i
vµo m« t¬ g¹t n­íc tíi tiÕp ®iÓm P1 qua tiÕp ®iÓm P2 lµm
cho m« t¬ tiÕp tôc quay.
Sau ®ã b»ng viÖc quay ®Üa cam lµm cho tiÕp ®iÓm P2 ë
vÞ trÝ r·nh do ®ã dßng ®iÖn kh«ng ®i vµo m¹ch ®iÖn vµ
m« t¬ g¹t n­íc bÞ dõng l¹i. Tuy nhiªn, do qu¸n tÝnh cña
phÇn øng, m« t¬ kh«ng dõng l¹i ngay lËp tøc vµ tiÕp tôc
quay mét Ýt. KÕt qu¶ lµ tiÕp ®iÓm P3 v­ît qua ®iÓm dÉn
®iÖn cña ®Üa cam. Thùc hiÖn viÖc ®ãng m¹ch nh­ sau:
PhÇn øng ® Cùc (+)1 cña m« t¬ ® c«ng t¾c g¹t n­íc ®
cùc S cña m« t¬ g¹t n­íc ® tiÕp ®iÓm P1 ® P3®phÇn
øng.
V× phÇn øng t¹o ra søc ®iÖn ®éng ng­îc trong m¹ch
®ãng nµy, nªn qu¸ tr×nh h·m m« t¬ b»ng ®iÖn ®­îc t¹o
ra vµ m« t¬ ®­îc dõng l¹i t¹i ®iÓm cè ®Þnh.

-4-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

C¸c bé phËn CÊu t¹o

(4/5)

4. M« t¬ röa kÝnh
(1) M« t¬ röa kÝnh tr­íc/kÝnh sau
§æ n­íc röa kÝnh vµo b×nh chøa trong khoang ®éng c¬.
B×nh chøa n­íc röa kÝnh ®­îc lµm tõ b×nh nhùa mê vµ
n­íc röa kÝnh ®­îc phun nhê m« t¬ röa kÝnh ®Æt trong
b×nh chøa.
M« t¬ bé röa kÝnh cã d¹ng c¸nh qu¹t nh­ ®­îc sö dông
trong b¬m nhiªn liÖu. Cã hai lo¹i hÖ thèng röa kÝnh ®èi
víi « t« cã röa kÝnh sau: Mét lo¹i cã b×nh chøa chung cho
c¶ bé phËn röa kÝnh tr­íc vµ sau, cßn lo¹i kia cã hai b×nh
chøa riªng cho bé phËn röa kÝnh tr­íc vµ bé phËn röa
kÝnh sau.
Ngoµi ra, cßn cã mét lo¹i ®iÒu chØnh vßi phun cho c¶ kÝnh
tr­íc vµ kÝnh sau nhê m« t¬ röa kÝnh ®iÒu khiÓn c¸c van
vµ mét lo¹i kh¸c cã hai m« t¬ riªng cho bé phËn röa kÝnh
tr­íc vµ bé phËn röa kÝnh sau ®­îc ®Æt trong b×nh chøa.
(2) VËn hµnh kÕt hîp víi bé phËn röa kÝnh
Lo¹i nµy tù ®éng ®iÒu khiÓn c¬ cÊu g¹t n­íc khi phun
n­íc röa kÝnh sau khi bËt c«ng t¾c röa kÝnh mét thêi gian
nhÊt ®Þnh ®ã lµ “sù vËn hµnh kÕt hîp víi bé phËn röa
kÝnh”.
§ã lµ sù vËn hµnh ®Ó g¹t n­íc röa kÝnh ®­îc phun trªn
bÒ mÆt kÝnh tr­íc.

(5/5)

-5-
 Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

Bài tập

Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương này. Sau khi trả lời mỗi
bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về câu hỏi đó. Khi các bạn có
câu trả lời đúng, hãy trở về văn bản để duyệt lại tài liệu và tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng mọi câu hỏi, bạn
có thể chuyển sang chương tiếp theo.

-6-
 Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng phanh HÖ thèng phanh

Câu hỏi- 1

Câu nào sau dây liên quan đến thanh gạt nước là Sai?

1. Cao su gạt nước được gắn vào thanh kim loại gọi là thanh gạt nước.

2. Cao su gạt nước được ép và kính trước bằng một lò xo.

3. Mô tơ gạt nước và cơ cấu dẫn động tạo ra chuyển động tuần hoàn.

Cao su gạt nước gắn vào thanh gạt không phải bảo dưỡng định kỳ.
4.

Câu hỏi- 2

Hình vẽ dưới đây cho thấy chiều dòng điện khi điều khiển công tắc gạt nước. Hãy chọn vị trí đúng của công tắc gạt nước (từ 1
đến 4) dưới đây.

1. Vị trí công tắc gạt nước LOW/MIST

2. Vị trí công tắc gạt nước HIGH

3. Vị trí công tắc gạt nước OFF (ngay khi tắt công tắc)

4. Vị tí công tắc gạt nước OFF (khi gạt nước dừng lại)

-7-