MINISTERSTVO ZA OBRAZOVANIE I NAUKA

BIRO ZA RAZVOJ NA OBRAZOVANIETO

PROGRAMA ZA REFORMIRANO GIMNAZISKO OBRAZOVANIE

INFORMATIKA

I Godina

Skopje, 2001 godina

1. IDENTIFIKACIONI PODATOCI
1.1. Naziv na nastavniot predmet: informatika
1.2. Diferencijacija na nastavniot predmet: op{toobrazoven predmet
1.3. Godina (faza) na izu~uvawe na nastavniot predmet: prva godina
1.4. Broj na ~asovi na nastavniot predmet
1.4.1. Broj na ~asovi nedelno (nedelen kontakt): 2 ~asa
1.4.2. Broj na ~asovi godi{no (kvota na izu~uvaweto): 72 ~asa
1.5. Status na nastavniot predmet: zadol`itelen predmet

2. CEL NA NASTAVNIOT PREDMET

U~enicite koi uspe{no }e ja sovladaat nastavnata programa }e bidat osposobeni za:

- rakuvawe so kompjuterite i nivno koristewe vo nastavata po drugite predmeti, so pomo{ na gotovi kompjuterski
programi;
- ponatamo{no izu~uvawe na informatikata i koristewe na kompjuterite vo u~ili{teto, vo povisoki soodvetni
obrazovni institucii ili so samoobrazovanie;
- koristewe na informati~ka literatura.

1
 Celite na nastavata se:

- u~enikot da objasni {to e podatok, informacija, informatika;

- da gi opi{e osnovnite edinici na kompjuterot i nivnite funkcii;
- da gi koristi osnovnite naredbi na operativniot sistem;
- da koristi kompjuterska programa za pi{uvawe i ureduvawe na tekstovi;
- da koristi kompjuterska programa za izgotvuvawe na tabeli i grafikoni;
- da gi poznava kompjuterskite mre`i i da gi koristi za komunikacija;
- da kreira ednostavni dokumenti, so pomo{ na ureduva~ na tekst i programa za tabelirawe;
- da primenuva programi za za{tita na podatoci.

3. POTREBNI PRETHODNI ZNAEWA

U~enicite doa|aat so razli~ni predznaewa od oblasta na informatikata i kompjuterite. Pritoa:
- eden del u~enici imaat posetuvano nastava vo VII i VIII oddelenie na osnovnoto obrazovanie po predmetot infor-
matika;
- drug del u~enici imaat posetuvano kursevi od informatika nadvor od u~ili{teto ili imaat steknato odredeni
znaewa so samoobrazovanie;
- tret del u~enici se bez predznaewa od informatikata i kompjuterite.

Za uspe{no realizirawe na programata ne se potrebni predznaewa od informatika i kompjuteri.

2
4. OBRAZOVEN PROCES
4.1. Struktuirawe na sodr`inite za u~ewe
Broj na Konkretni celi Korelacija me|u tem.
Tematski celini Didakti~ki zabele{ki
~as. celini i me|u predmetite
1. KOMPJUTERI 7
U~enikot:
1.1. INFORMATIKA 2 - da objasni {to e podatok, informa- Se izu~uva hardve-
cija, informatika; kompjuter, vidovi, rot i softverot na in-
razvoj, zna~ewe i primena na infor- formati~kata u~ilni-
matikata i kompjuterite; ca vo u~ili{teto, a
za drugata kompjuter-
ska oprema infor-
1.2. HARDVER 4 - da gi opi{e i navede funkciite na: mativno.
centralnata edinica, vleznite edi-
nici, izleznite edinici, nadvore{ni-
te memorii, opremata za prenos na
podatoci;
- da se osposobi za pravilno
rakuvawe so hardverskata oprema;

- da go opi{e programskiot del i

1.3. SOFTVER 1 vidovite na softver: operativen
sistem, aplikativni programi i us-
lu`ni programi.

3
 Broj na Konkretni celi Korelacija me|u tem.
Tematski celini Didakti~ki zabele{ki
~as. celini i me|u predmetite
U~enikot:
2. OPERATIVEN 8 - da ja objasni organizacijata i Se izu~uva operativ-
SISTEM funkcijata na operativniot niot sistem pod koj
sistem; rabotat kompjuterite
vo informati~kata
- da go koristi rabotniot ekran; u~ilnica vo u~ili{-
teto.
- da ja poznava i koristi logi~kata
organizacija na podatocite;

- da kreira, za~uva, kopira, bri{e,

preimenuva dokumenti i rabotni
podra~ja;

- da postavi parametri na kompjute-

rot (boi, vreme, datum, pe~ata~,
fontovi i drugo).

4
 Broj na Konkretni celi Korelacija me|u tem.
Tematski celini Didakti~ki zabele{ki
~as. celini i me|u predmetite
3. PROGRAMA ZA 21
U~enikot: - Se izu~uva programa - Tema 2: Operativen
UREDUVAWE NA
za ureduvawe na tekst sistem.
TEKST I PRIMENA
{to mo`e da se koris-
- da ja koristi strukturata na - Predmetite od koi se
ti so raspolo`liviot
3.1. PROGRAMA ZA 15 rabotniot ekran na programa za izbiraat primerite i
hardver.
UREDUVAWE NA ureduvawe na tekst; ve`bite.
TEKST - Primerite i ve`bi-
- da otvori nov dokument, da
te se izbiraat od so-
postavi parametri, da vnese tekst,
dr`inite na nastav-
da formatira i za~uva dokument;
nite predmeti vo I go-
- da otvori, izvr{i promeni, za~uva dina.
i zatvori postoe~ki dokument;
- da kopira, premesti i izbri{e del
od tekst;
- da pronajde i izvr{i zamena na
tekst, font, stil i sl.;
- da vmetne elementi vo dokumen-
tot;
- da kreira, vmetne i formatira
tabela;
- da otpe~ati dokument.

3.2. PRIMENA - Da izgotvi dokument vo vid na mal

6
proekt, so primena na izu~enite
operacii.

5
 Broj na Konkretni celi Korelacija me|u tem.
Tematski celini Didakti~ki zabele{ki
~as. celini i me|u
predmetite
4. PROGRAMA ZA 20
- Se izu~uva programa - Tema 2: Operativen
TABELIRAWE I U~enikot:
za tabelirawe {to mo- sistem.
PRIMENA
`e da se koristi so ras-
- Tema 3: Programa za
da ja koristi strukturata na rabot- polo`liviot hardver.
4.1. PROGRAMA ZA 14 - ureduvawe na tekst i
TABELIRAWE niot ekran na programa za tabeli- - Primerite i ve`bite primena.
rawe; se izbiraat od sodr`i-
- Predmetite od koi se
nite na nastavnite pred-
- da otvori nov dokument, da izbiraat primerite i
postavi parametri, da vnese meti vo I godina.
ve`bite.
podatoci i da go za~uva
dokumentot;
- da izvede operacii so tabeli
(selektira, kopira i otse~e
sodr`ini na }elii, redici i
koloni, postavi dimenzii);
- da koristi formuli i funkcii za
matemati~ki i statisti~ki pres-
metuvawa;
- da kreira grafikoni;

4.2. PRIMENA 6 - da izgotvi ednostaven proekt so

primena na izu~enite operacii.

6
 Broj na Konkretni celi Korelacija me|u tem.
Tematski celini Didakti~ki zabele{ki
~as. celini i me|u
predmetite
5. ZA[TITA NA 4
- Se koristat program- - Tema 2: Operativen
PODATOCI U~enikot:
ski paketi, soodvetni sistem.
na raspolo`livata op-
- da se osposobi za arhivirawe na
rema.
podatoci;
- da koristi programa za za{tita od
virusi.

Broj na Konkretni celi Korelacija me|u tem.

Tematski celini Didakti~ki zabele{ki
~as. celini i me|u
predmetite
6. KOMPJUTERSKI 12
U~enikot: - Primerite i ve`bi- - Tema 2: Operativen
MRE@I I
te se izbiraat od so- sistem;
KOMUNIKACIJA - da objasni {to e kompjuterska mre-
dr`inite na nastav-
`a, vidovi mre`i i mre`no povr- - Tema 3: Programa za
nite predmeti vo I go-
zuvawe; ureduvawe na tekst i
dina.
primena.
- da go obrazlo`i na~inot na
funkcionirawe, prijavuvawe i - Tema 4: Programa za
koristewe na Internet; tabelirawe i primena.
- da postavi doma{na stranica, da
poseti najpopularni stranici, da
prebaruva podatoci;
- da koristi elektronska po{ta (is-
prati i primi po{ta, isprati do-
kument odnapred podgotven vo ne-
koja programa).

7
4.2. Nastavni metodi i aktivnosti na u~ewe
Osnovni metodi {to }e se koristat vo nastavata po informatika se: demonstracija, diskusija, timska nastava,
re{avawe na zada~i, aktivna demonstracija na u~enicite, izgotvuvawe na ednostavni proekti.
Aktivnosti na u~enikot: nabquduva, ~ita, ve`ba, otkriva odnosi i zakonitosti, u~i samostojno, proveruva,
diskutira, primenuva, otkriva vo grupa i nezavisno.
Aktivnosti na nastavnikot: zboruva, diskutira, objasnuva, dava instrukcii, demonstrira, postavuva pra{awa,
organizira rabota vo grupi i vodi proekti, ocenuva zada~i, registrira.
4.3. Organizacija i realizacija na nastavata
Procesot na u~eweto }e se izveduva preku stru~no teoretska i prakti~na nastava vo kompjuterska u~ilnica (labo-
ratorija). Brojot na u~enicite vo paralelkata se opredeluva, po pravilo, eden u~enik na eden kompjuter. Pritoa,
brojot na u~enicite vo paralelkata ne smee da bide pomal od 16, ni pogolem od 34.
4.4. Nastavni sredstva i pomagala
4.4.1. Nastavni sredstva: spored Standardot za prostor, oprema i nastavni sredstva po informatika i kompjuter-
ska tehnika vo u~ili{tata.
4.4.2. U~ebnici i u~ebni pomagala za u~enicite:
- U~ebnik po informatika, novo izdanie
- Prira~nik za prakti~ni ve`bi na kompjuter, novo izdanie
4.4.3. Dopolnitelna literatura za nastavnikot:
- Prira~nik za nastavata po informatika, novo izdanie
- prira~nici za softverski paketi {to se koristat vo nastavata.

5. OCENUVAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE

Ocenuvaweto na u~enicite }e se vr{i kontinuirano vo tekot na celata u~ebna godina vrz osnova na prakti~nata
osposobenost na u~enicite spored barawata na programata i sovladanosta na teoretskite znaewa.
Vrednuvaweto na osposobenosta na u~enicite za prakti~na rabota so kompjuterite }e se vr{i so sledewe na
izveduvaweto na predvidenite ve`bi za sekoja tematska celina, a za teoretskiot del, po pravilo, so testovi na
znaewa, po eden vo sekoe polugodie.

8
6. KADROVSKI I MATERIJALNI PREDUSLOVI ZA REALIZACIJA NA NASTAVATA PO INFORMATIKA

6.1. Osnovni karakteristiki na nastavnicite

Pokraj uslovite propi{ani vo Zakonot za sredno obrazovanie, nastavnikot kako:
- predava~: soop{tuva informacii, formulira problemi, definira, opi{uva, pojasnuva, demonstrira, vospostavuva
odnosi i vrski me|u poimite, izveduva implikacii i transformacii na poimite, akcentira bitno me|u poimite i
dr.;
- organizator na nastavata: planira aktivnosti, postapki, nagledni sredstva i redosled na primena, formulira
soop{tenija i pra{awa, odreduva vremetraewe na aktivnostite i sl.;
- partner vo pedago{kata komunikacija: dava mislewa, inicira razgovor, motivira, pottiknuva i ohrabruva, pofa-
luva, naso~uva diskusija, vr{i transfer na znaewa od drugite nastavni predmeti i iskustvoto na u~enicite;
- stru~wak za svojata nastavna oblast: sozdava model na tehniki, strategii za intelektualna rabota vo nastava-
ta po informatika, permanentno go sledi razvojot na informatikata i sl.;
- procenuva~ i ocenuva~: objektivno gi evalvira aktivnostite na u~enikot vo oblasta na znaeweto, kako i na
odnesuvaweto i karakteristikite na li~nosta na u~enikot;
- li~nost: vlijae vrz u~enikot so svojata pojava, na~ini na izrazuvawe, osobini na li~nosta, ugled, sistem na
vrednosti i ideali i sl.

6.2. Standard za nastaven kadar

Zavr{eni studii po informatika, nastavna nasoka:
- informatika VII ,
1
- matematika-informatika VII 1 .
Zavr{eni studii po informatika, primeneta nasoka:
- informatika VII 1 ,
- matematika-informatika VII 1 ,
- elektrotehnika (nasoki od informatika) VII ,
1
so steknata pedago{ka, psiholo{ka i metodska podgotovka na soodveten fakultet.

9
6.3. Standard za prostor i oprema
Spored Standardot za prostor, oprema i nastavni sredstva po informatika i kompjuterska tehnika vo u~ili{-
tata.

7. DATUM NA IZRABOTKA I NOSITELI NA IZRABOTKATA NA NASTAVNATA PROGRAMA

7.1. Datum na izrabotka: maj 2001 godina

7.2. Sostav na rabotnata grupa:

1. M-r Metodija Trajkoski, sovetnik vo Biroto za razvoj na obrazovanieto, Skopje, rakovoditel
2. D-r Marjan Gu{ev, prof. na Prirodno-matemati~ki fakultet, Skopje, ~len
3. Rozalinda Stojova, prof. vo Gimnazijata "Rade Jov~evski-Kor~agin", Skopje, ~len
4. Eleonora Simovska, prof. vo Gimnazijata "Nikola Karev", Skopje, ~len

8. PO^ETOK NA PRIMENA NA NASTAVNATA PROGRAMA

Datum na zapo~nuvawe: 1.09.2001 godina

9. ODOBRUVAWE NA NASTAVNATA PROGRAMA ZA INFORMATIKA

Nastavnata programa za predmetot informatika ja odobri (donese): _____________________________________________ so

re{enie br. _______________ od ____________________ godina.

10