PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA

Tongco St., Maysan, Valenzuela City

Filipino Bilang Wika ng Inhenyeriya: Isang Eksploratibong Pag-aaral sa

Kahalagahan ng mga Termi nolohiyang Nakasalin sa Wikang Filipino sa

Pagsulat ng Pananaliksik ng Unang Baitang ng Sibil na Inhenyeriya

sa Pamantasan ng Lungsod ng Valenzuela

Balurin, Princess J.
Cancio, Carol T.
Dominguez, Mark Vincent
Luces, Arianne Shane
Recamara, Rey Mark

2021

Bb. Mary Anne Fernandez

 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

KABANATA I

ANG SULIRANIN AT ANG KALIGIRAN NITO

Panimula

Ang pagsusulat ng pananaliksik ay nakakatulong upang mapalalim at mapa-igting ang

pagtalakay at kaalaman ng mga mananaliksik sa isang partikular na paksa. Ito ay maaring

magamit sa iba’t ibang larang o disiplina katulad nalamang ng sibil na inhenyeriya. Ayon sa

National Academy for Sciences (2020) ang pananaliksik sa larangan ng inhenyeriya ay

tumutukoy sa pagdidiskubre at masistemang pagkokonsepto ng mga kaalaman. Ito ay malimit

na konektado sa pagpapabuti ng kasalukuyang lagay ng agham at teknolohiya na makatutulong

upang mas mapadali ang pamumuhay ng mga mamamayan.

Mahalagang isaalang-alang sa pagsulat ng pananaliksik ang wikang gagamitin. Ang

pagamit ng wikang Filipino sa pagsulat ng pananaliksik ay lubhang makatutulong upang

maisakatuparan ang pagpapayabong dito. Ayon sa isang panayam kay Almario ng Rappler

(2014), mapagyayaman ang wikang Filipino kung ito ay gagamitin nang gagamitin, sa ganitong

paraan anya mas maipapabatid ang diwa ng mga salita. Ang Filipino rin ang pambansang wika

ng Pilipinas at ang wikang unang nakilala ng mga Filipino kung kaya’t mas mainam ang

pagsusulat ng pananaliksik na gamit ang wikang ito.

Sa pagdaan ng panahon, ang paggamit at paglinang na wikang Filipino bilang gamit sa

pananaliksik ay mailap makita sa mga pananaliksik na ang pinaka paksa ay naaayon lamang sa

mga ingles na salita. Ayon kay Mojica (2019), ang paggamit ng Filipino bilang pinakawika sa

pagsulat ng pananaliksik ay unti unti nang nawawala. May mga termino na mula sa ingles ang

hirap na hirap tayong ilipat sa wikang filipino kaya’t paglilinang natin sa wikang filipino ay hindi

nating maisakatuparan hanggang sa ngayon.

 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

Sa larangan ng sibil na inhenyeriya, isang hamon ang mga terminolohiyang walang

direktang salin sa wikang Filipino sa pagsusulat ng mga pananaliksik na nakawikang Filipino.

Ayon sa artikulo ni Evalaraso (nd), limitado ang bokabolaryo ng Filipino sa mga teknikal na

termino ng inhenyeriya, agham at matematika dulot na rin ng pagtatakda sa Ingles bilang isa sa

mga wikang opisyal at panturo. Ito ay malaking dagok para sa mga nagnanais na saliksikin ang

larangan ng inhenyeriya gamit ang wikang Filipino.

Ang mga mananaliksik ng pag-aaral na ito ay nagnanais na hingin ang palagay ng mga

mag-aaral ng unang baitang ng sibil na inhenyeriya sa Pamantasan ng Lungsod ng Valenzuela

patungkol sa kahalagahan ng wikang Filipino sa pagsasakatuparan ng mga pananaliksik sa

larangan ng Inhenyeriya. Gamit ang mga umiiral na teorya at mga kaugnay na literatura,

pagtitibayin ng mga mananaliksik ang mga datos na kanilang makukuha.

RASYONAL

Napakahalaga ng papel na ginagampanan ng pananaliksik sa larangan ng Inhenyeriya

ngunit kaakibat nito ang samu’t saring isyu na dapat lapatan ng solusyon. Isa na rito ang

kakulangan at limitadong bokaboluryo ng mga teknikal na salin ng mga terminolohiyong

ginagamit sa larangang ito. Ang kakulangang ito ay nagiging malaking balakid sa mga

mananaliksik na nagnanais sumulat ng pananaliksik na nakawikang Filipino. Sa larangan ng

inhinyeriya, ang paggamit ng wikang Filipino bilang wika ng pananaliksik ay mailap na makita at

bukod pa rito, ang mga kaugnay pang mga pag-aaral tungkol dito na gumagamit ng wikang

Filipino ay bibihira lamang din mahagilap maging sa internet. Ang pag-aaral na ito ay

isasakatuparan upang masuri at maipakita ang kahalagahan ng mga teknikal na salin sa

larangan ng inhenyeriya sa pagsusulat ng pananaliksik nang sa ganon ay mapukaw ang

atensyon ng karamihan at mga may kakayahan sa pagsasalin na pagtuunan ng atensyon ang

mga ganitong isyu. Dagdag pa rito, makakatulong ang aming pananaliksik upang mapagaan at
 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

makapagbigay ideya pa sa mga estudyanteng balak na palalimin pa ang pag-aaral sa paggamit

ng wikang Filipino bilang wikang pananaliksik.

SULIRANIN

Layon ng pag-aaral na ito na mailarawan ang pangunahing suliranin na kahalagahan ng

mga teknikal na salin sa larangan ng Inhenyeriya sa pagsulat ng pananaliksik. Upang

maisakatuparan ito kinakailangan na masagot ang mga sumusunod na katanungan: (1) Ano

ang palagay ng mga mag-aaral sa isyu ng kakulangan ng mga teknikal na salin ng mga

terminolohiya sa larangan ng inhenyeriya? (2) Makabubuti ba para sa mga mag-aaral ang

malawakang pagsasalin ng mga terminolohiyang nakasalin sa wikang Filipino?

 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

KABANATA III

METODOLOHIYA

BALANGKAS TEORETIKAL

Naka-ugat sa Teoryang Semantika ni Lewis (1970) ang kabuuan ng pag-aaral na ito.

Ang teoryang ito ay tumatalakay sa kung paano binibigyang diin o ginagamit ng isang ispiker

ang mga salita batay sa isang larangan. Nakapaloob dito ang karakter, konteksto, nilalaman at

pinanggalingan ng salitang ginamit. Sa pamamagitan ng teoryang ito maipababatid ng mga

mananaliksik ang mga kahulugan ng mga naka-ingles na terminolohiya patungo sa kahulugan

at salin nito sa wikang Filipino sa ilalim ng larangan ng inhenyeriya upang magamit sa mga

akademikong sulatin ng mga mag-aaral.

 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

Sa pananaliksik na ito gagamitin ng mga mananaliksik ang teoryang semantika upang

alamin ang mga termenolohiya sa larangan ng inhenyeriya na nakawikang Ingles at sisikaping

hanapin ang mga kahulugan nito sa wikang Filipino upang matumbasan at maisalin ang mga

terminolohiya sa wikang Filipino. Isasaalang-alang ng mga mananaliksik ang karakter,

konteksto, nilalaman at pinanggalingan ng mga terminolohiya upang hindi maapektuhan ang

kahulugan nito. Inaasahan na sa pamamagitan ng teoryang ito ay makakabuo ng isang korpus

ang mga mananaliksik ng mga terminolohiyang nakasalin sa wikang Filipino sa larangan ng

inhenyeriya.

Metodolohiya

Ang mga mananaliksik ay gagamit ng eksploratoryong disenyo sa pananaliksik-

panlipunan na ito sapagkat naangkop ito sa isasagawang pag-aaral patungkol sa mga

termenolohiya sa ilalim ng inhenyeriya. Ayon kay Yin (1994), kakaunti lamang ang mga

makakalap na impormasyon sa patungkol sa napiling usapin ng mga mananaliksik sapagkat

limitado o iilan pa lamang ang mga nagsasagawa ng ganitong partikular na pag-aaral.

Kadalasan ang mga suliranin sa ilalim ng mga ganitong pag-aaral ay hindi pa natutugunan o

nabibigyan ng solusyon. Mainam na gamitin ng mga mananaliksik ang eksploratoryong disenyo

sa pag-aaral na ito, sapagkat wala pang nagtatangkang gumawa ng isang korpus na tutugon sa

pangangailangan ng mga mag-aaral ng sibil na inhenyeriya sa pagsulat ng mga akademikong

sulatin sa wikang Filipino.

Sa pagkalap ng patas na datos patungkol sa saloobin ng mga mag-aaral tungkol sa

layunin ng pananaliksik na ito ay magsasagawa ng sarbey ang mga mananaliksik sa limampung

(50) katao sa pamamagitan ng Purposive Sampling Technique. Ayon kay Oliver (2006), ang

Purposive Sampling Technique ay isang uri ng Non-Probability Sampling na base sa karakter

na gagampanan ng isang populasyon sa isasagawang pag-aaral ng mga manananaliksik.

 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

Angkop ang instrumentong ito sa pag-aaral na ito sapagkat may sinusunod na pamantayan ang

mga mananaliksik sa paghahanap ng respondente sa pananaliksik na ito. Kinakailangan na ang

mga respondente ay sibil na inhenyeriya ang kinukuhang kurso at kasalukuyang nag-aaral sa

kasalukuyang taon pampaaralan (2020-2021).

Saklaw at Delimitasyon

Ang pananaliksik-panlipunan na ito ay tumatalakay sa mga terminolohiyang

nakawikang-ingles na ginagamit sa ilalim ng sibil na inhenyeriya. Ito ay upang matulungan ang

mga kapwa mag-aaral ng mga mananaliksik na makapagsulat ng mga akademikong papel

gamit ang pambansang wika ng Pilipinas na wikang Filipino. Ang pag-aaral na ito ay

maglalaman lamang ng limampung (50) mag-aaral bilang respondente na mang-gagaling sa

kursong sibil na inhenyeriya sa Pamantasan ng Lungsod ng Valenzuela. Inaasahan na sa dulo

ng pag-aaral na ito ay makagagawa ng korpus ang mga manananaliksik. Nililimitahan ng pag-

aaral na ito ang iba pang mga kurso na maging respondente sa isasagawang sarbey. Maging

ang ibang mga terminong hindi naman ginagamit sa kurso ng sibil na inhenyeriya.
 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

BATIS

Bueza, M. (2014). Panayam: Paano Mapauunlad ng Filipino ang kanyang wika. Nakuha mula

sa https://www.rappler.com/video/almario-pagpapaunlad-wikang- pambansa-filipino

Segunial, P. (2015). Agham sa wikang filipino, Ano sa tingin mo? Nakuha mula sa http://paTric

ksegunial.blogspot.com/2015/09/wikang-filipino-sa-asignaturang-agham.html

National Academy of Science. (n.d) What is Engineering research and How do Engineering

and Science interact?. Nakuha mula sa https://www.nap.edu/read/4933/chapter/3

Oliver, P. (2006). Purposive Sampling Technique. The SAGE Dictionary of Social Research

Methods. Nakuha mula sa http://methods.sagepub.com/reference/the-sage-dictionary-

of-social-research-methods/n162.xml

Yin, R., (1994). Case study research: Design and methods (2nd ed.). Beverly Hills, CA: Sage

Publishing. Nakuha mula sa https://www.researchgate.net/publication/41822817_Case_

study_as_a_research_method
 PAMANTASAN NG LUNGSOD NG VALENZUELA
Tongco St., Maysan, Valenzuela City

Acedera, M. et.al (2018). Fil.212-Pagsasaling Wika. Kabanata 5- Ilang Batayang Ang Konsepto at Kaalman
sa Filipino at Pagsasaling-Wika. Nakuha mula sa
https://www.academia.edu/35364443/ILANG_BATAYANG_ANG_KONSEPTO_AT_KAA
LMAN_SA_FILIPINO_AT_PAGSASALING_WIKA.
Acelajado, M. (1996). Epekto Ng Mga Wikang Filipino At Ingles Bilang Midya Sa Pagtuturo Ng Aljebra Sa
Antas Ng Pagkatuto At Atityud Ng Mga mag-aaral Sa Kolehiyo. Nakuha mula sa
https://ejournals.ph/article.php?id=7823
Batan, C. (2015). Wikang Lokal at Filipino sa Pananaliksik:Isang naratibong Sosyolohikal. Nakuha mula sa
https://ejournals.ph/article.php?id=10010
Bueza, M. (2014). Panayam: Paano Mapauunlad ng Filipino ang kanyang wika. Nakuha mula sa
https://www.rappler.com/video/almario-pagpapaunlad-wikang- pambansa-filipino
Coroza, M. (2016). "Taksil daw ang Tagsalin?" Isang Pag-unawa sa Pagsasalin bilang Disiplina. Nakuha
mula sa https://scholar.google.com.ph/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&as_vis=1&q=mga pag-
aaral tungkol sa pagsasalin&btnG=#d=gs_qabs&u=%23p%3DYd9wKGbL9kkJ Demeterio, F.P. &
Felicida, J.M. (2015). Ang Ugnayan ng Wika, Pananaliksik at Internasyonalisasyong Akademiko.
Malay (28) 1, pah 11-25. Nakuha mula sa https://ejournals.ph/article.php?id=8086
Guzman B.R. & Lustina B.H. (2018). Antas ng pagtanggap sa salin ng mga terminolohiyang ingles ng mga
mag aaral sa ikatlong taon sa Isabela state university. Nakuha mula sa
https://www.academia.edu/36389954/ANTAS_NG_PAGTANGGAP_SA_SALIN_NG_MGA_TERMI
NOLOHIYANG_INGLES_NG_MGA_MAG_AARAL_SA_IKATLONG_TAON_SA_ISABELA_STATE_UNIV
ERSITY_ECHAGUE_CAMPUS
National Academy of Science. (n.d) What is Engineering research and How do Engineering and Science
interact?. Nakuha mula sa https://www.nap.edu/read/4933/chapter/3
Oliver, P. (2006). Purposive Sampling Technique. The SAGE Dictionary of Social Research Methods.
Nakuha mula sa http://methods.sagepub.com/reference/the-sage-dictionary-of-social-research-
methods/n162.xml
Rolle, E. B. (2006). Development ng Isang Glosaring Bilinggwal sa Sikolohiya. Nakuha mula sa
http://thesis.dlsud.edu.ph/6151/2/MT%20LANG%20%26%20LIT%20054%202006.pdf
Salazar, C. (1996). Ang Filipino sa Inhinyeriya. Nakuha mula sa https://ejournals.ph/article.php?id=7831.
Segunial, P. (2015). Agham sa wikang filipino, Ano sa tingin mo? Nakuha mula sa
http://paTric ksegunial.blogspot.com/2015/09/wikang-filipino-sa-asignaturang-agham.html
Sison-Buban, R. (2014). Ang Pagsasaling Teknikal: Pagsipat sa Praktika at Pagpapahalaga / Technical
Translation: Revisiting the Practice and Essentials. Nakuha mula sa
https://ejournals.ph/article.php?id=8058
Yin, R., (1994). Case study research: Design and methods (2nd ed.). Beverly Hills, CA: Sage
Publishing. Nakuha mula sa https://www.researchgate.net/publication/41822817_Case_
study_as_a_research_method