C rle

Charless vann Com

Commen
m ée
men ée

FSR forum
Cheff de
Che de Miss
Miss
ission
ion
on v
van het
et Ned
Nederl
Ne erl
rland
and
ds Olym
ympis
pisch
pisch Tea
Team
m

10e Jaargang augustus 2008 | editie #5

Goodwill

Ernst & Young gelooft in het belang van goede coaching. Een goede
coach weet uit het potentieel van mensen een maximaal resultaat te
halen. Dit geldt in de sport maar ook in het bedrijfsleven. Zoals Chef
lustrumspecial
de Mission Charles van Commenée het maximale uit het Nederlandse
Olympische Team weet te halen, zo heeft Ernst & Young de kennis
en kunde om haar klanten het maximale te laten bereiken.

Daarom krijgt iedereen die bij Ernst & Young begint met een
baan of stage een mentor toegewezen. Jouw persoonlijke coach.
Deze coach helpt je het maximale te bereiken en creëert daarvoor,
samen met jou, alle voorwaarden. Wil je meer weten over werken bij
Ernst & Young en het Ernst & Young coaching programma, ga dan
naar www.ey.nl/carrierecoach

Overleg voeren over de bestemming
van de reserves.
Maar ook over je vakantiebestemming.
Janneke van de Wiel, assistent-accountant bij Berk
Berk. Werk in balans.
Als assistent-accountant bij Berk doe je meer dan het
vinken van posten voor de jaarrekening. Vanaf dag één
word je direct betrokken bij het brede accountancy- en
advieswerk dat we onze klanten bieden. In een team van
collega’s overleg je bijvoorbeeld met een ondernemer over
de bestemming van de reserves van het afgelopen jaar.
Omdat we bij Berk weten dat een goed evenwicht tussen
werk en privé de prestaties alleen maar verbetert, bieden
Vestigingen: Almelo, Almere, Amsterdam, Breda, Den Haag, Eindhoven, ‘s-Hertogenbosch, Kampen, Katwijk, Leiden,
Nijmegen, Rotterdam, Utrecht, Velsen, Waalwijk, Zaandam, Zwolle, Centrale diensten Gouda, Aalst (België), Gent (België).
winners
only
Battle of the brains.
Intellectuele krachtmetingen, we zijn er dol op bij Deloitte Consulting. Een prikkelende stelling, een afwijkende mening: kom maar op. Dat houdt ons scherp.
Alleen zo kunnen we ons doel bereiken: de beste zijn. De beste in kennis én in kunde. Een organisatie vol specialisten waarmee je probleemloos de discussie
aan kunt gaan. In zo’n omgeving leer je veel en snel. Carrières kunnen hard gaan. Dat betekent dat zich ook steeds nieuwe carrièrekansen voordoen, en we
voortdurend op zoek zijn naar nieuw talent. Zoals voor onze Consulting praktijk.
Deloitte Consulting adviseert de top van het (inter-)nationale bedrijfsleven en veel (semi-)overheids-
organisaties over complexe strategische en organisatorische vraagstukken. We bieden waar mogelijk
een totaaloplossing: van strategie tot en met implementatie. Deloitte Consulting adviseert op het
gebied van Corporate Strategy, Finance en Change Management. Maar ook over kostenreductie-
trajecten, de wereldwijde uitrol van SAP- en Oracle-applicaties, CRM-oplossingen, het ontwikkelen
van ICT maatwerkoplossingen en IT Strategie.
Daarnaast geven onze consultants strategisch marketingadvies en ondersteunen zij organisaties bij
Supply Chain Management. Maar hoe verschillend de specialismen van Consulting ook zijn, ze
hebben één ding gemeen: het talent van de mensen die er werken. Onze cliënten dagen je namelijk
voortdurend uit. Eigenschappen als resultaatgerichtheid en ambitie zijn daarom onmisbaar. Net als
overredingskracht en doorzettingsvermogen. Laat jij ook graag zien wat je kunt? Doe dat dan bij
Assistent-accountants m/v Deloitte Consulting.
Kijk voor meer informatie op www.treasuringtalent.com en ontdek waar jóuw talenten het best tot
we je volop ruimte om ook buiten je werk je horizon te hun recht komen. Of bel met Brigitta Atmadinata 06 - 123 450 32 of Karlijn Nooijen 06 - 123 449 10.
verbreden. Zoals tijdens een welverdiende vakantie. Ben jij
op zoek naar een verantwoordelijke baan met goede
carrièremogelijkheden? En wil je werken bij een kantoor
dat veel van je vraagt maar je ook de ruimte geeft voor
je privéleven? Dan past Berk wellicht bij jouw ambities.
Kijk op www.werkenbijberk.nl voor meer informatie en
een overzicht van alle vacatures.
TreasuringTalent.com
An independent member of Baker Tilly International
 Goodwill
Waarde lezer,
Op dit moment heeft u een bijzonder exemplaar van het magazine FSR Forum in
uw handen. In deze editie wordt uitgebreid teruggeblikt op het IIe Lustrum van de
Financiële Studievereniging Rotterdam. Naast de gebruikelijke artikelen over het thema,
in dit geval “Goodwill”, vindt u in het verenigingsnieuws enkele pagina’s met een activi-
teitenverslag van de lustrumactiviteiten en komen oud-besturen aan het woord om de
ontwikkelingen van onze vereniging sinds het vorige lustrum beter in kaart te brengen.
Het artikel van Tyrone Carlin en Nigel Finch begint al meteen met de opmerking dat
het beschrijven van wat goodwill is niet zo moeilijk is, maar een exacte definitie geven
wel. Op mijn zoektocht door ‘oude’ studieboeken voor de gevolgde accountancyvakken
en een speurtocht op het world wide web leverden dan ook diverse omschrijvingen op.
Met onderstaande definitie ben ik het ‘gelukkigst’.
“An intangible asset which provides a competitive advantage, such as a strong brand, reputation, or high employee morale.
In an acquisition, goodwill appears on the balance sheet of the acquirer in the amount by which the purchase price exceeds
the net tangible assets of the acquired company.” [InvestorWords.com]
Het artikel van Carlin en Finch gaat verder in op de moeilijkheden die er zijn met het juist implementeren van SFAS 142, de
onder andere vereiste “impairment test” voor het waarderen van goodwill. De studie is gebaseerd op een steekproef van vijftig
Australische bedrijven, maar geeft toch een goed inzicht in enkele sleutelelementen van deze rapporteringcriteria.
Ook Gu en Green bespreken SFAS 142, maar focussen hierbij op de keuzes die het management kan maken bij de “impairment
test” en de rapportering hiervan. Vaak worden niet alle gemaakte veronderstellingen en schattingen in de waardering naar
buiten toe gecommuniceerd. Juist de betrouwbaarheid is belangrijk voor het vertrouwen van investeerders en aandeelhouders.
Eén van de gemaakte veronderstellingen bij het waarderen van goodwill is dat de behaalde voordelen zich in de toekomst voort
zullen zetten, het zogenaamde ‘going concern’ principe. David Ellerman behandelt de discussie over het zien van goodwill als
huidig eigendomsrecht en als geanticipeerd toekomstige rechten/winsten.
In het verenigingsnieuws kunt u het uitgebreide verslag van het FSR International Research Project 2008 lezen. Ten tijde vorige
editie, die het thema meedroeg, waren de laatste voorbereidingen nog in volle gang, maar inmiddels is de studiereis ter plaatste
alweer succesvol afgesloten. Onder leiding van mijn bestuursgenoot Mariska van Hoorik is er een jaar lang naar toegewerkt om
een groep studenten in Rio de Janeiro en Sao Paulo onderzoek naar ‘Corporate Social Responisbility’ te laten doen. Een geweldige
prestatie.
Zoals u eerder al kon lezen treft u naast het gebruikelijk verenigingsnieuws een lustrumspecial aan. De Financiële Studie­
vereniging Rotterdam bestaat tien (X) jaar, een mijlpaal om niet zomaar voorbij te laten gaan. Iets voorbij het midden van dit
FSR Forum | augustus 2008 | 
magazine treft u deze special aan. Wellicht bent u niet onder de indruk van deze leeftijd, uiteraard onterecht en de wedervraag
“kent u onze vereniging wel?” zou een voldoende reactie zijn, maar toch neem ik u kort mee terug in de tijd.
In 1998 is de FSR uit een fusie ontstaan tussen twee verenigingen; FAR Pecunia en het Dispuut Pacioli. Beide verenigingen
bestonden al tientallen jaren en verzorgden voor de studenten op de Erasmus Universiteit activiteiten. Pecunia was voor de
richting ‘finance’ en Pacioli voor studenten accountancy, audit en control. De naam Pecunia hoeft geen verdere verduidelijking.
De uitspraak ‘pecunia non olet’ is vrij bekend en sinds keizer Vespasianus “het” introduceerde omstreeks het jaar 75 na Christus is
het gebruikelijk om in cafés en discotheken hiervoor te betalen. Pacioli is een ode aan Luca Pacioli, de Italiaanse monnik die het
dubbel boekhouden (debet- en creditzijde) voor het eerst beschreef in één van zijn boeken (Summa de Arithmetica, Geometria,
Proportioni et Proportionalita). Dit was reeds in de 15e eeuw.
De afbeelding op de cover is van recenter datum. Zoals gebruikelijk in alle voorgaande edities was er een bruggetje tussen het
thema en de afbeelding. Het is niet bij gebrek aan een bruggetje om een maar een brug te plaatsen. De FSR is uiteraard dé
brug tussen theorie en praktijk, maar de brug op de voorkant is de “Goodwill Bridge” in Brisbane (Australië). De architect is Cox
Rayner, wie ik bedank voor de afbeelding, en de brug is geopend in 2001. De naam is afkomstig van de Goodwill Games, die op dat
­moment daar gehouden werden, en de brug is uitsluitend voor voetgangers en fietsers. De Goodwill Games zijn opgericht
als politieke reactie op de Olympische Spelen in Moskou (1980). En zo is het laatste bruggetje gemaakt met de Olympische Spelen
die deze weken in Beijing worden gehouden.
Met dit FSR Forum sluit ik mijn bestuursjaar af en is dit het laatste redactioneel dat u van mij zult lezen. Het komt wellicht als
een cliché over, maar het is niet minder dan terecht nog enkele personen specifiek bij naam te noemen en te bedanken.
De heer Groeneveld fleurde elke editie op met een prikkelend column, de k(r)anttekening genaamd. Deze bijdrage wordt al sinds
het allereerste FSR Forum geleverd, daarom wil ik de heer Groeneveld ook bedanken voor zijn k(r)anttekeningen en de langdurige
en goede relatie met de FSR en het FSR Forum in het bijzonder. De bijdrage gaat deze maal over de verschillende labels en ratings
die uit worden gegeven en hun vermeende autoriteit.
Daarnaast wil ik mijn medebestuursgenoten; Paul, Robin, Ashmita, Marie-Claire en Mariska bedanken voor de fantastische tijd
die ik mede dankzij en met hen beleefd heb.
Als laatste wil ik mijn beoogd opvolger, Jorn Stienstra, aanhalen en hem veel succes wensen aankomend jaar met alle projecten
waarbij hij betrokken zal zijn.
Rest mij niets anders dan u veel plezier te wensen met de 50e editie van het FSR Forum.
Met vriendelijke groet,
Floris Vossestein
Commissaris Interne Betrekkingen
 FSR Forum | augustus 2008 |  FSR Forum | augustus 2008 | 

Inhoudsopgave
Colofon
FSR FORUM is een vijfmaal per jaar verschijnende
uitgave van de Financiële Studievereniging Rotterdam
KvK Rotterdam nr.V 40346422
BTW nr. : NL 805159125 B01
ISSN-nummer 1389-0913

10e jaargang, nummer 5, Oplage 1250

Redactie
Floris Vossestein

7 Goodwill – New Approaches, New Problems

By: Tyrone M. Carlin and Nigel Finch
23 Goodwill: A Present Property Right or Only
An Anticipated Future Right? 29
FSR Verenigingsnieuws
Van de Voorzitter
Redactie Advies Commissie
Prof. dr. A. de Bos RA
Dr. J. van der Meulen
“The move to impairment based approaches to By: David Ellerman 30 Activiteitenkalender Prof. dr. J. Spronk
goodwill reporting raises a series of complex “The notion of “goodwill” is controversial for Dr. O.W. Steenbeek
34 Activiteitenverslag: Accountancydag 2008
problems. Not only is it apparent that large and good reason. The usual treatment of goodwill as Prof. dr. E.G.J. Vosselman
well resourced organisations have had considerable­ a present property right, e.g., in the accounting 36 Activiteitenverslag: FSR Consultancydiner Dr. R.F. Speklé
difficulty complying with the dense technical treatment of “purchased goodwill” as an asset, 38 Lustrumverslag: Verslag van de activiteiten Drs. M.B.J. Schauten
­requirements of the accounting standards is based on a rather fundamental confusion. 42 Lustrumverslag: (Oud-)besturen aan het woord
Met medewerking van
which define the architecture of the impairment Unfortunately, the confusion extends to some 49 FSR International Research Project 2008
Prof. Tyrone Carlin
framework, but serious unanswered conceptual of the basic ideas and formulas of finance theory 55 FSR Alumnivereniging Dr. David Ellerman
questions are also apparent.” so the matter has long resisted clarification. Dhr. Nigel Finch
55 Activiteitenverslag: Borrellezing Shell
My ­purpose here is to present the argument why Dhr. Jeffrey Green
goodwill is not a present property right in a brief 56 Het f.t. XIe Bestuur
Drs. Joost Groeneveld RA RV
and simple manner.” 60 Bedrijfspresentatie Grant Thornton Dr. Feng Gu

15 An Examination of Management Choices in

the Reporting of Goodwill Impairment
62
64
Bedrijfspresentatie Ministerie van Financiën
Nabestellingen & Abonnementen
Redactieadres
Redactie FSR FORUM, Kamer H15-08
By: Feng Gu and Jeffrey M. Green

26
Erasmus Universiteit Rotterdam
“This study provides evidence on management K(r)anttekening: Labels, ratings, winst als code
Postbus 1738, 3000 DR Rotterdam
­choices in goodwill impairment reporting. We find Door: Drs. J.G. Groeneveld RA RV Tel. 010-408 1331/1830
that, despite the wide-spread use of the discounted “Er is altijd een uitgevende instantie die er in het Fax. 010-408 9061
Adverteerders index
cash flows method, many firms make no disclosure algemeen niet slechter van wordt dat hij met zijn E-mail: forum@fsr.nu
about the key assumptions and estimates used keurmerk de markt transparanter en dus efficiënter 0 Berk
in ­applying this valuation technique. The lack of maakt. Het zijn codes die in een enkel woord of (www.werkenbijberk.nl) Abonnement
­disclosure increases investors’ difficulty in assess- getal een complex geheel moeten samenvatten. 1 Deloitte Studenten EUR via lidmaatschap FSR;
kosten € 12,-.
ing the reliability of impairment information and De vraag is of die grote eenvoud van de code de (www.treasuringtalent.com) Overigen via abonnement op FSR FORUM,
reduces the cross-sectional comparability of fair value grote complexiteit niet teveel geweld aandoet.
6 Optiver inlichtingen te verkrijgen op redactieadres;
­measurements.” Vaak mislukt het.” kosten € 27,50 (inclusief BTW en verzendkosten).
(www.optiver.com)
Bank: ABN-AMRO 50.15.61.331
14 BDO Accountants & Adviseurs
(www.werkenbijbdo.nl) Adreswijzigingen
22 Ministerie van Financiën Uitsluitend via kaartje naar FSR, Erasmus Universiteit
Rotterdam, ter attentie van de secretaris of via het
(www.studentendag.nl)
online-formulier op de website www.fsr.nu
28 Grant Thornton
(www.carrierebijgt.nl) Grafische Vormgeving
T2 Ontwerp, www.t2ontwerp.nl
32 KPMG
(www.kpmg.nl/stages) Druk
37 Shell Antilope, www.antilope.be
(www.shell.com/careers)
Advertentie-acquisitie: Ashmita Krishna
48 BNP Paribas
(www.bnpparibas.nl) Overnemen of nadrukken van artikelen uit het
65 PricewaterhouseCoopers FSR FORUM uitsluitend toegestaan na schriftelijke
toestemming van de redactie. Hoewel bij deze uitgave
(www.werkenbijpwc.nl)
de uiterste zorg is nagestreefd kan voor de aanwezigheid
66 Ernst & Young van eventuele druk(fouten) en andersoortige onvolledig-
(www.ey.nl/carrierecoach) heden niet worden ingestaan en aanvaard(en) auteur(s),
redacteur(en) en uitgever in deze geen aansprakelijkheid.
 FSR Forum | augustus 2008 |  FSR Forum | augustus 2008 | 

Goodwill – New Approaches,

New Problems
Professor Tyrone M Carlin* & Nigel Finch**

This paper contains an overview of a number of key elements of the impair-

ment testing regime applicable to goodwill pursuant to IFRS. Drawing upon
empirical evidence gathered from a sample of large Australian listed reporting­
entities, the challenges associated with reporting on impairment testing

Succes
­procedures and interpreting the resulting disclosures is discussed. Some
­conceptual difficulties resulting from the shift to the IFRS impairment testing
regime are also briefly discussed.

werkt aanstekelijk Introduction

Dat maakt het werk van een Trader nu zo inspirerend;
je overlegt, deelt je kennis en leert van je collega’s. En
dat je daarbij gewoon jezelf blijft vinden we heel
belangrijk. Hoe je succesvol opereert als Trader leer
je tijdens de interne opleiding van 4 tot 5 weken.
Daarnaast moet je een aantal eigenschappen hebben
die niet aan te leren zijn: een competitieve geest,
een resultaatgerichte instelling en een heel goed
analytisch inzicht.
Wij zoeken Traders: initiatiefrijke academici met een
excellent cijfermatig inzicht – relevante werkervaring
is niet vereist.We verwachten een grote zelfwerk-
zaamheid want je blijft leren gedurende je loopbaan
binnen Optiver. Je moet hier zelf veel tijd en energie
in steken maar er staat ook veel tegenover: Optiver
biedt je de kans om jezelf te ontplooien binnen een
Optiver, Sanneke Franken (Recruiter Trading), De Ruyterkade 112, 1011 AB Amsterdam,T 020 - 531 9000
Goodwill has been described judicially
as “a thing very easy to describe, very
­difficult to define”.1 Though more
professionele, internationale handelsorganisatie.
­prominent and material now as an
Heb jij een sterke drive om te winnen en ben je niet element of financial statements than at
bang om verantwoordelijkheid te dragen? Ga naar any other time in history it would be a
www.optiver.com voor meer informatie over de mistake to treat goodwill and questions
vacatures en om te solliciteren. relating to its nature and appropriate
financial statement treatment as in any
sense novel.
Optiver is één van de snelst groeiende en meest
succesvolle handelshuizen in Europa.Wereldwijd On the basis of the extensive historical
zijn wij actief in de handel van opties, aandelen en references to goodwill, it is clear that
futures en zijn we gespecialiseerd in de arbitrage van it has long represented an important
­business asset. It has long also been a
financiële producten voor eigen rekening en risico.
vexed and contested construct often
Met kantoren in ’s werelds belangrijkste financiële ­unsettling those called upon to define
centra Amsterdam, Chicago en Sydney handelen wij its content, articulate a rationalization
op beurzen wereldwijd, 24 uur per dag. of the circumstances in which it comes
into being or measure its value.
The atmosphere surrounding goodwill
has been rendered more complex by the
frequency with which commentators on
the subject have confused questions
“Goodwill, a thing very easy to describe,
very difficult to define.”
pertaining to the manner in which
goodwill might be measured with those
going to its sources and its nature as an
economic phenomenon.
Recent widespread transition of account-
ing and reporting arrangements in relation
to goodwill from a dominant capitalise
and amortise paradigm to an impairment­
testing based regime have brought
­additional complexity and uncertainty
to an already historically difficult area.
Looking through the lens of Australia’s
recent adoption of IFRS (known as
A-IFRS) this paper examines key
­elements of that regime’s impairment
testing based approach to goodwill
­accounting and reporting and discusses
some of the practical difficulties which
arise when firms produce financial
reports pursuant to that regime.
The paper commences with some
brief comments on the transition from
traditional goodwill accounting and
­reporting techniques to impairment
based approaches. Subsequently, a
­methodology for examining the impact
of the transition to impairment based
reporting is described, and results set
out and discussed. Finally, some brief
concluding remarks are offered.
Moving to a New Reporting Regime
For an extended period of time, accounting
and reporting arrangements for goodwill
in Australia2 were relatively straight­ >>>

) Professor Tyrone M Carlin is Professor of Financial Reporting & Regulation at the Faculty of Economics and Business, The University of Sydney.
*

**
) Nigel Finch is Lecturer in Management and Director of Admissions at the Macquarie Graduate School of Management in Sydney, Australia.

Optiver zoekt Traders 1

2
) Inland Revenue Commissioner v Muller & Co’s Margarine Ltd [1901] AC 217 at 223 per Lord Macnaghten.
) And many other jurisdictions.

Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.

 FSR Forum | augustus 2008 |  FSR Forum | augustus 2008 | 

forward. While prohibiting the recognition­ and systematic amortisation against r­ eporting periods commencing on or after Table 1: Overview of Research Sample
of ­internally generated goodwill, local earnings regime. January 1 2005. The essence of the new
­accounting rules required that purchased In combination, these new U.S standards regime (in comparison to the previous Sector Total Assets ($ million) Total Goodwill ($ million) Goodwill as % of Total Assets
goodwill3 be recognised and subsequently proscribed the use of pooling approaches regime – and indeed, other traditional Financials (n=10) 1,778,882 20,806 1.17%
amortised against earnings over a period to acquisition accounting,6 instead regimes such as those which had been Food, Beverage & Retailing (n=9) 53,497 10,004 18.70%
not greater than twenty years. ­requiring purchase accounting, but on maintained in countries outside the US Health & Allied (n=6) 13,210 4,896 37.06%
the other hand, removed the requirement GAAP / IFRS net) can be understood Materials (n=8) 41,310 4,862 11.77%
When it became clear that Australian for amortisation of goodwill against with reference to four overarching themes. Media & Commercial Services (n= 10) 65,081 12,335 18.95%
­reporting entities were engaging in periodic earnings, instead allowing pur- Utilities, Energy & Construction (n=7) 72,431 5,411 7.47%
gaming by adopting amortisation chased goodwill to be held indefinitely 1. The promulgation of an all encom-
­patterns which radically deferred at cost until impaired, at which time an passing applicable accounting standard TOTAL (n=50) 2,024,411 58,314 2.88%
dealing with all intangibles - irrespec-
tive of whether or not identifiable,
embodied in Australia in AASB 138
“... the number of CGUs to which goodwill - Intangible Assets. First, existing goodwill must be ­associated ­ uality of goodwill impairment
q CGUs) as the crucible within which the
2. The continuation of the mandatory with so called cash generating­ units - ­disclosures by reporting entities offers impairment­ testing process transpires.
is allocated has the capacity to impact application of purchase accounting ­defined9 as the smallest identifiable­ group the prospect of useful insights into the Paragraph 80 of AASB 136 requires
to corporate acquisition transactions of assets that generates cash ­inflows impact and effectiveness of the IFRS that for the purpose of impairment
on the likelihood of an impairment loss - embodied in Australia in AASB 3 that are largely independent of the cash goodwill ­accounting and reporting testing, goodwill be allocated to each of
- Business Combinations. inflows from other assets or groups framework for goodwill. the ­reporting entity’s CGUs (or groups
being recognised.” 3. The continuation of the prohibition of assets, to the lowest level at which of cash generating entities) which are
on the recognition of internally gener- ­management monitors goodwill within Data and Methodology expected to benefit from the goodwill.
ated goodwill, and by extension, the the group. Next, the recoverable amount The 2006 calendar year represents the To avoid the creation of an excessive
expense recognition,4 reporting rules appropriate write down against earnings reversal of write-downs on purchased of the assets attributed to the selected first full period in which substantial ­reporting systems burden, this ­allocation
were amended to mandate the use of would be required. goodwill - embodied in Australia in cash generated units must be appraised. quantities of financial statements pre- is only required down to CGUs or
straight line amortisation over a period A number of technical articles published AASB 136 - Impairment of Assets. This will equate to the higher of fair pared by Australian listed corporations groups of CGUs which represent the
of no more than twenty years. The con- in Australia at this time questioned 4. The abandonment of the traditional value less disposal costs and value in use. in accordance with the requirements lowest level at which goodwill is
sequence of this was that for all intents whether the failure of the Australian recognition and amortisation approach Finally, to the extent that the carrying of A-IFRS became available for monitored for internal management
and purposes, 5% of goodwill would be regulatory regime to immediately move to accounting for goodwill and the amount of assets within a cash generating­ ­inspection. Thus the research reported purposes. However, to guard against
written off against earnings every year. to an impairment based regime similar replacement of this rubric with an im- unit exceeds the recoverable­ amount, in this paper focuses on data drawn inappropriate aggregation, paragraph
to that in existence in the U.S after the pairment regime, embodied in Australia value impairment must be recognised. from a sample of 50 large Australian­ 80 stipulates that the CGUs (or groups
This requirement represented a con- promulgation of SFAS 141 and SFAS in AASB 136 - Impairment of Assets, listed corporations representing thereof ) should not be larger than
siderable challenge to parties contem- 142 might damage the capacity of pursuant to which purchased goodwill Application of the impairment testing ­approximately 45% of the total market­ segments defined for the purpose of
plating the pursuit of growth through ­Australian domiciled businesses to effec- may be held indefinitely at cost until regime mandated under AASB 136 capitalisation of the ASX10 which segment reporting.11
acquisition, since the inevitability of tively compete on price on internation- impaired, with impairment devaluations results in a densely congealed fog of reported goodwill as comprising an This is important, because the number
periodic goodwill amortisation charges ally contested acquisition transactions.7 being charged against earnings. ­assumptions. However, in partial element of their asset base in their 2006 of CGUs to which goodwill is allocated
post acquisition raised the difficulty of mitigation of the challenges brought consolidated financial statements. for the purposes of impairment testing­
structuring transactions to maximise Irrespective of domestic lobbying While the new architecture is relatively about by this complexity, a series of itself has the capacity to impact on
the likelihood that they would be EPS ­efforts, it was perhaps inevitable given easy to comprehend in its broad dimen- ­detailed disclosures relating to the In order to facilitate analysis of the final the likelihood of an impairment loss
accretive in the initial post completion the ­emphasis placed on international sions, closer inspection, particularly of process through which a reporting research sample, the fifty constituent firms being recognised. Put simply, combining­
reporting periods. harmonisation, that the U.S. move to the provisions of AASB 136, reveals entity has undertaken the task of were divided into six groups comprising CGUs into fewer, larger elements
an impairment regime coupled with a foundation of enormous complexity. subjecting goodwill to impairment organisations with related principal lines produces a diversification effect which
Bearing this in mind, the news in 2001 the existence of a similar approach to This is especially so in relation to the ­testing is required. of business. At the date of sampling, the all other things being equal lowers the
that United States FASB had approved5 goodwill accounting under the IFRS central matter of determining whether fifty firms included in the final sample chance of an impairment event in any
the issuance of SFAS 141 - Business regime which was contemporaneously or not value impairment has occurred Constructed appropriately, these disclo- controlled assets valued at $2.024 trillion, given reporting period.
Combinations and SFAS 142 - Good- being promoted by the IASB, would – a consideration which consumes 25 sures offer financial statement users the which included goodwill of $58.3 billion.­
will and Other Intangible Assets caused jolt countries such as Australia which paragraphs (plus explanatory notes possibility of developing independent An overview of the research sample Thus, in coming to understand the
widespread discussion and concern in had maintained their own indigenous and appendices) within AASB 136. insights into the degree to which values broken down by assigned sector, the dollar characteristics of the goodwill reporting
jurisdictions such as Australia which ­reporting standards into contemplation In determining whether such an event ascribed to goodwill and assertions in value of firm assets within the sector, and regime, developing an understanding
configured goodwill accounting and of their own course of action. has transpired, the standard instructs relation to the extent to which that asset the dollar value of goodwill for each sector of the apparent level of aggregation of
reporting arrangements around a Ultimately, this crystallised with reporting entities to work through three class has been subject to impairment in is shown in Table 1. CGUs as defined by reporting entities
traditional mandatory capitalisation ­formal Australian adoption of IFRS8 for fundamental steps. a given period may be treated as robust. is of prime significance.
Constructed inappropriately, impair- Several dimensions of the A-IFRS
) Conventionally measured as the excess of the fair value of purchase consideration over and above the fair value of net assets acquired in an acquisition transaction.
3
ment related disclosures pursuant to the goodwill reporting regime are of Having examined the aggregation issue,
)A
4
 good example of this is the inverse sum of the years’ digits (ISOYD) approach, in which, assuming a 20 year asset life, only 7% of total amortisation costs are incurred in the first 25% of the asset’s life, and only ­requirements of the IFRS regime may ­potential interest and can be investigated attention is turned to manner in which
25% of amortisation costs are incurred in the first half of the asset’s life – with the consequence that late in life amortisation charges are very high compared to early in life charges. have the effect of substantially mislead- by dint of required disclosures under recoverable amount of CGU assets has
) On June 29, 2001. There was unanimous assent on the part of FASB members.
5
ing financial report users. AASB 136. The first relates to the role been estimated. This requires reference to
) The application of pooling based acquisition accounting had been common in the U.S to that point.
6
Thus, an ­analysis of the nature and of cash generating units (henceforth fair value or value in use, and disclosure >>>
)T
7
 he general conclusion was that competitiveness on the acquisition trail would be undermined. Documents of this type strangely echoed lobbying documents which had been published during the mid 1990s by
users of ISOYD amortisation by proponents of the freedom to use that approach. Predictably, those documents also claimed that tightening of amortisation rules would undermine international competitiveness. ) See AASB 136, paragraph 6.
9

See – for example, Pacific Dunlop, 1994. 10

) Australian Securities Exchange.
) Usually referred to as A-IFRS in Australia.
8 11
) Pursuant to AASB 114 – Segment Reporting.

which of these reference bases has been
adopted. While it is likely that in most
circumstances recoverable value will be
determined by reference to value in use,
the possibility that the fair (market) value
of certain asset classes may be reliably
determinable, for example, by dint of the
existence of active markets for assets of
the class in question, means that it will on
some occasions be feasible to determine
recoverable amount on a fair value basis.
AASB 136 stipulates that adoption of a
12
fair value approach to the determination
of recoverable amount is not dependent
on the existence of an active market for
the assets in question, but also makes
clear the need for some reasonable basis
for making a reliable estimate of the
amount obtainable from the disposal
of assets in arm’s length transactions
between knowledgeable and willing
parties as a prerequisite to the adoption
of this method. Consequently, the
“...there are plausible reasons for concern
about the risk of inappropriate CGU
definition aggregation.”
circumstances in which this choice is
exercised also represent an object of
potential research interest, and the
frequency with which sample firms
resorted to either method is reported
in the next section of the paper.
While AASB 136 calls for limited dis-
closure of the assumptions and processes
used by an organisation which has elect-
ed to use fair value as the benchmark
for impairment testing,13 several specific
and detailed disclosures are called for in
the event that value in use is the basis
adopted for the determination of recov-
erable amount. These appear designed to
assist financial statements users to assess
the robustness of the discounted cash-
flow modelling process used to estimate
recoverable amount, and include;
) Paragraph 20.
12
) As to which, see AASB 136, paragraph 134.
13
) AASB 136, Paragraph 134 d (i)
14
) AASB 136, Paragraph 134 d (ii)
15
) AASB 136, Paragraph 134 d (iii)
16
) AASB 136, Paragraph 134 d (iv)
17
) AASB 136, Paragraph 134 d (v)
18
FSR Forum | augustus 2008 | 10
(i) a description of each key assumption
on which management has based its
cash flow projections for the period
covered by the most recent budgets/
forecasts. Key assumptions are those
to which the unit’s (group of units’)
recoverable amount is most sensitive14;
(ii) a description of management’s ap-
proach to determining the value(s)
assigned to each key assumption,
whether those value(s) reflect past
experience or, if appropriate, are
consistent with external sources of
information, and, if not, how and
why they differ from past experience
or external sources of information15;
(iii) the period over which management
has projected cash flows based on
financial budgets/forecasts approved
by management and, when a period
greater than five years is used for
a cash-generating unit (group of
units), an explanation of why that
longer period is justified16;
(iv) the growth rate used to extrapo-
late cash flow projections beyond
the period covered by the most
recent budgets/forecasts, and the
justification for using any growth
rate that exceeds the long-term
average­ growth rate for the products,
industries, or country or countries in
which the entity operates, or for the
market to which the unit (group of
units) is dedicated17; and
(v) the discount rate(s) applied to the
cash flow projections18.
Inspection of the assumptions made in
relation to key factors such as discount
rates, growth rates, forecast periods and
terminal value periods supports the
development of a more nuanced com-
prehension of the degree of conservatism
or aggression inherent in the develop-
ment of value in use estimates, meaning
that these are also of primary interest
in developing an understanding of the
operation of the goodwill reporting
regime. Consequently, an assessment of
the disclosures relating to both discount
rates and growth assumptions made by
sample firms pursuant to AASB 136 is
discussed below.
In order to generate quality assessments,
it was necessary to develop a compliance­
and disclosure quality taxonomy for
both discount rate and growth rate
based ­disclosures. In relation to discount
rate disclosures, the taxonomy applied
required the allocation of each sample
firm to one of four dimensions being
“multiple explicit discount rates”, “single
explicit discount rates”, “range of dis-
count rates” and “no effective disclosure”.
Allocation of a firm to the first of these
categories indicated that the firm was
fully compliant with the requirements
of AASB 136 in relation to discount
rate disclosures, and that the degree of
transparency inherent in its disclosures
was sufficient to allow an external analyst
to develop meaningful insights into the
process of impairment testing employed
by the sample firm. Firms assigned to
this category provided details of the
specific discount rate used to discount
cashflows for the purpose of impairment
testing for each defined CGU, and
used varying discount rates as the risk
characteristics of CGUs varied.
Firms were assigned to the second
­category “single explicit discount rate”
where they provided details of a specific
discount rate for each CGU, but there was
no observed variation in discount rates
­assigned to CGUs, even though CGU risk
levels were arguably different. The quality
of compliance and disclosure for firms in
this category was assessed as lower than
that of firms in the first category.
Firms were assigned to the third
­category “range of discount rates”, where
they provided details of discount rates
FSR Forum | augustus 2008 | 11
Table 2: CGU Allocation Compliance by Sector
Sector Fully compliant Ostensibly compliant Non-compliant
(number of firms) (number of firms) (number of firms)
Financials (n=10) 8 1 1
Food, Beverage & Retailing (n=9) 7 1 1
Health & Allied (n=6) 6 - -
Materials ( n=8) 7 - 1
Media & Commercial Services (n= 10) 8 - 2
Utilities, Energy & Construction (n=7) 5 1 1
TOTAL (n=50) 41 3 6
Table 3: Business Segments and CGU Aggregation by Segment
Sector No. CGUs > No. CGUs = No. CGUs < No effective
No. Segments No. Segments No. Segments disclosure
Financials (n=10) 1 4 4 1
Food, Beverage & Retailing (n=9) 2 2 5 -
Health & Allied (n=6) 1 3 2 -
Materials (n=8) 1 2 4 1
Media & Commercial Services (n= 10) 2 2 6 -
Utilities, Energy & Construction (n=7) 1 1 5 -
TOTAL (n=50) 8 14 26 2
employed for the purpose of recoverable­ category “multiple growth rates and independent streams of cashflows at a
amount modelling and impairment periods for each CGU” and “no effective much lower level of aggregation than that
testing, but rather than specifying a par- disclosure” at the low quality end. implied by a reporting entity in choosing
ticular discount rate used in the context Two intermediate categories “single to define fewer rather than more CGUs
of testing for impairment in a particular growth rate and period for all CGUs” and for the purpose of impairment testing.
CGU, simply provided details of a range “partial disclosure only” (in that order of Thus, testing for the possibility of
of discount rates used across a range of assessed quality) filled out the scale. inappropriate CGU definition aggrega-
CGUs. It is questionable whether this tion represents an important line of
practice fulfils the disclosure require- Results and Discussion inquiry in assessing the degree to which
ments stipulated under AASB 136, and The first matter investigated related to impairments pursuant to the AASB
it is clear that the quality of this form of the degree to which reporting entities 136 regime are likely to be recognised
disclosure is lower than in categories one clearly disclosed their defined CGUs in a timely fashion and in assessing the
and two, above. and demonstrated how goodwill had quality and meaning of disclosures made
been distributed between defined CGUs. by firms the subject of the standard’s
Finally, where the degree of information As Table 2 shows, this requirement regime. Some summary data pertaining
provided in relation to discount rates was was largely complied with by the to this is set out in Table 3.
so limited that it would not sustain any organisations in the research sample.
meaningful external evaluation, firms were Contemplation of these results is best
assigned to a fourth category, labelled Perhaps a greater challenge to transpar- contextualised by reference to paragraph
“no effective disclosure”. These firms were ency and information quality stems 80 of AASB 136, which sets out the
judged not to have complied with the from the possibility that an organisation framework pursuant to which firms
relevant requirements of AASB 136, and allocates goodwill to too few CGUs. define CGUs for the purpose of impair-
the quality of their disclosures was poor. This could result in the avoidance of ment testing. Bearing this in mind, the
impairment charges where they would data in Table 3 suggests that there are
In contemplating the quality of disclo- otherwise be necessary by reason of the plausible reasons for concern about the
sures relating to growth rates as required volatility smoothing effect of combining risk of inappropriate CGU definition
under AASB 136, a similar methodology non perfectly correlated asset portfolios, aggregation. Only 16% of the firms in
was employed, with firms also character- even though the constituent elements of the research sample defined more CGUs
ised according to a four point taxonomy, these aggregated asset portfolios could than business segments (suggesting a
anchored at the high quality end by the be argued to be capable of generating lower risk of aggregation concerns), >>>
 FSR Forum | augustus 2008 | 12 FSR Forum | augustus 2008 | 13

Table 4: Method Employed to Determine Recoverable Amount Table 6: Growth Rate Disclosures (Value in Use and Mixed Method Firms Only)

Sector Fair Value method Value in Use method Mixed method Method not disclosed Sector Avg. explicit Multiple Single Partial No Minimum Maximum
Financials (n=10) 3 6 - 1 forecast period growth rates growth rate disclosure effective Terminal Terminal
Food, Beverage & Retailing (n=9) 1 7 - 1 (years) and periods and period only disclosure Value Value
Health & Allied (n=6) 1 5 - - for each CGU for all CGUs Growth Rate Growth Rate
Materials (n=8) 1 5 1 1 Financials (n=6) 3.8 - 4 1 1 0.00% 5.00%
Media & Commercial Services (n= 10) 2 8 - - Food, Beverage
Utilities, Energy & Construction (n=7) - 6 1 - & Retailing (n=7) 4.4 2 1 2 2 2.80% 4.80%
Health &
TOTAL (n=50) 8 37 2 3 Allied (n=5) 3.8 - 3 2 - 3.00% 3.00%
Materials ( n=6) 5.8 - - 5 1 0.00% 2.00%
Media & Commercial
Services (n= 8) 4.7 3 - 4 1 0.00% 2.00%
Table 5: Discount Rate Disclosures (Value in Use and Mixed Method Firms Only) Utilities, Energy
& Construction (n=7) 5.8 1 2 3 1 2.75% 3.00%
Sector Multiple explicit Single explicit Range of No effective Minimum Maximum
discount rates discount rate discount rates disclosure Discount Rate Discount Rate WHOLE SAMPLE (n=39) 4.7 6 10 17 6
Financials (n=6) - 3 1 2 6.00% 18.00%
Food, Beverage
& Retailing (n=7) 1 4 1 1 8.73% 13.00%
Health & Allied (n=5) 1 4 - - 9.30% 15.40% maturity Australian Commonwealth discount rates, only 15% of the observed Internally generated goodwill has long
Materials ( n=6) - 3 2 1 7.00% 19.00% Government Bonds averaged approxi- firms disclosed growth rate assumptions been banished from published financial
Media & Commercial mately 5.6% over the course of 2006,20 in a manner fully consistent with the reports on the grounds that there are pro-
Services (n= 8) 1 3 2 2 10.00% 27.00% such a rate seems unusually low. framework dictated by AASB 136. found difficulties inherent in any attempt
Utilities, Energy & to measure its value. Purchased goodwill
Construction (n=7) 3 2 1 1 7.56% 18.90% An analogous anomaly was also evident Conclusion on the other hand has been an accepted
in the disclosures provided by sample The move to impairment based approach- interloper on corporate balance sheets
TOTAL (n=39) 6 19 7 7 firms in relation to estimated future es to goodwill reporting raises a series of because the appraisal of its value may
growth rates. One sample firm estimated complex problems. Not only is it apparent be linked to a measurable market based
event, a change of control transaction.

while in a further 28% of observations,
the number of defined CGUs was equal
to the number of defined business
­segments. However, in more than half of
all cases, the number of CGUs defined
was lower than the number of defined
business segments.
Of course, the disclosures pertaining to
goodwill impairment testing required
under AASB 136 extend beyond CGU
definition. Detailed information is
required of disclosing entities in relation
to the choice of technique employed to
estimate recoverable amount of CGU
assets and thus determine whether good-
will impairment had occurred. Further,
dependant on the choice of technique
employed to determine recoverable
amount, detailed disclosures of relevant
assumptions supporting the estimation
process are also required. Table 4 sets out
an overview of the frequency with which
the two allowable methods for recover-
able amount determination, value in use
and fair value, were adopted by firms in
the research sample.
As the data in Table 4 shows, there were
a small number of instances in which
there was no possible means of
determining the approach taken by a
reporting entity to estimating CGU
recoverable amount.19 The dominant
approach used as a basis for the
estimation of recoverable amount was
the value in use method, used by 37
of 50 firms in the research sample.
Where value in use is the approach ad-
opted for estimation of CGU recoverable
amounts, AASB 136 requires disclosures
relating to discount rates used in the value
modelling process. The standard requires
that these discount rates be pre-tax, and
be set on the basis of the business risk
inherent in each defined CGU. This
means that the discount rates employed
should not reflect firm financing structure
decisions and ought show variation where
business risk differs across CGUs.
As is clear upon inspection of Table 5
however, the disclosures produced by
the firms included in the sample show a
regrettable lack of consonance with the
requirements of the standard.
As the data in Table 5 shows, in
a­ pproximately 36% of observed cases,
the discount rate disclosures provided by
sample firms were effectively useless for
the purpose of facilitating independent
analysis of the impairment testing process.
In a further 19 cases (approximately 48%
of observations), specific discount rates
used in the recoverable amount estimation
process for each CGU were disclosed, but
the same discount rate had been employed
for every CGU within the firm. Given the
requirement that discount rates employed
be a function of the underlying business
risk within each CGU, this seems a most
unusual result. In only 6 of 39 cases (15%)
had firms elected individualised risk
­adjusted discount rates for each CGU
and explicitly disclosed these.
Aside from the lack of consistent
­adherence to the disclosure framework
for discount rates set out in AASB 136,
it was also apparent that anomalies
existed with respect to the value chosen
for the discount rate employed by some
firms. For example, the lowest discount
rate observed in the sample was set at
6% (pre-tax). Given that yields on long
“there is a apparent inconsistency
between the result of applying the periodic
impairment test and the long standing
prohibition on the recognition of
internally generated goodwill.”
that the cashflows attributable to its
CGUs would grow at 5% compounded,
in perpetuity after the conclusion of the
explicit cashflow forecast period built
into its recoverable amount estimation
model. This appears high in the con-
text of long term global and local GDP
growth. Further, as the data set out in
Table 6 shows, even where growth rates
disclosed appeared reasonable, the release
of detailed information about growth
assumptions on a CGU specific basis was
the exception, rather than the rule.
Consistent with the generally poor
quality of disclosures made in relation to
that large and well resourced organisations
have had considerable difficulty comply-
ing with the dense technical requirements
of the accounting standards which define
the architecture of the impairment frame-
work, but serious unanswered conceptual
questions are also apparent.
One key conceptual challenge raised by
the existence of the impairment testing
regime relates to the apparent inconsis-
tency between the result of applying the
periodic impairment test and the long
standing (and still existent) prohibition
on the recognition of internally gener-
ated goodwill.
Despite this, the new impairment
regime effectively requires that on a
period basis, goodwill be subjected to an
implicit ­valuation appraisal devoid of any
direct connection to a contemporaneous
­market based transaction. This raises
questions as to whether in effect, the
move to an impairment based regime
has finally let the internally generated
goodwill cat out of the bag, and on to
the balance sheet.
Time and further analysis will shed
greater light on the answer to that
question and the consequences of the
answer. In the mean time, one matter
about which practitioners and
commentators can be certain is that the
new impairment regime has heightened
the complexity of the tasks facing
financial statement preparers, auditors
and analysts. |||

) It seems clear that failure to divulge this basic fact represents a clear breach of the requirements of AASB 136.
19 20
) See: Reserve Bank of Australia, Statistical Series: - Interest Rates and Yields: Money Market and Commonwealth Government Securities, updated daily, available at www.rba.gov.au
FSR Forum | augustus 2008 | 14 FSR Forum | augustus 2008 | 15

An examination of management
choices in the reporting of
goodwill impairment
Feng Gu* and Jeffrey M. Green**

SFAS No. 142 allows flexibility in goodwill impairment testing and reporting.
Despite the wide-spread use of discounted cash flows method in impairment
­testing, many firms do not disclose the key assumptions and estimates used in
projecting and discounting future cash flows. A number of factors, including the
size of goodwill, the significance of impairment, the competence of firms’
accounting staff, and accounting profitability, seem to influence management
choices in impairment testing and reporting.

1. Introduction Figure 1
Over the last two decades, there have
been substantial increases in the number
of firms carrying goodwill on their balance­
sheets and the amount of goodwill as a
percentage of firms’ assets (see figure 1).

These increases stem from a heightened

pace of acquisition and the increasing
willingness by firms to pay more for
­unrecorded intangible assets of target
firms. The growing importance of good-
will and the increasing recognition of the
complexity and dynamism of goodwill
led to questions about the propriety of
the amortization-based accounting treat-
ment for goodwill under APB No. 17.
Viewed as arbitrary and uninformative,
the amortization approach of APB No.
17 was abolished in 2001 and replaced earnings reports. Unlike the amortiza- The purpose of this study is to provide
by FAS 142. FAS 142 prescribes an tion treatment, the impairment testing evidence on management choices in the
impairment testing approach, which approach prescribed by FAS 142 is reporting of goodwill impairment.
>>> calls for firms to perform annual tests inherently complex and subjective and This evidence is useful for evaluating
of goodwill impairment using fair value allows considerable management the impact of FAS 142 on managers’
analysis and recognize impairment in discretions in implementation. goodwill reporting decision. >>>

) Assistant Professor of Accounting & Law, State University of New York at Buffalo
*

**
) Associate, KPMG LLP

2. Background on Accounting for Goodwill
Prior to FAS 142, accounting for good-
will was governed by APB No. 17, under
which goodwill was subject to amortiza-
tion. FAS 142 supersedes APB No. 17
by eliminating amortization and requires
that goodwill be tested annually for
impairment at the reporting unit level by
following a two-step procedure.
The first step identifies potential
­impairment by comparing the fair value
of a reporting unit with its carrying­
amount. Goodwill of a reporting unit
with fair value below the carrying
amount is considered impaired.
The second step measures impairment
by comparing the implied fair value of
reporting unit goodwill with the carrying­
value of that goodwill. The implied
fair value of goodwill is determined by
­following a residual approach, under
which the implied fair value of good-
will is the residual after allocating the
fair ­value of the reporting unit to the
assets and liabilities of that unit as if the
­reporting unit had been acquired in a
business combination at a price equal
to the fair value of that reporting unit.
The difference between the implied fair
value and carrying value of goodwill is
the estimate of impairment.
FAS 142 does not prescribe a uniform
valuation technique. Instead, it gives a
“FAS 142 does not prescribe a
uniform valuation technique.”
hierarchy of techniques that include, by
the order of preference, quoted market
prices, present value of future cash flows,
and multiples of earnings or revenues.
This allows management discretion
in the choice and implementation of
valuation technique. For example, if
management uses the present value of
future cash flows, discretion is permitted
in the choices of discount rate and other
inputs. Absent manipulation, manage-
ment choices in fair value analysis reflect
their insights into factors affecting future
outcome. Thus, disclosure of manage-
ment assumptions and estimates used
in determining fair value would provide
users with useful information (AAA
FASC, 2005). For example, disclosure­ of
FSR Forum | augustus 2008 | 16
Table 1: Mean (Median) Statistics of Impairment Firms and Non-impairment Firms
Variable Impairment firms Non-impairment firms
Number of firms 1,812 13,505
As % of firms with goodwill 11.83% ——
As % of COMPUSTAT firms 4.99% 37.2%
Total assets (in millions) 7,550 6,922
(281) (409)
Sales (in millions) 3,561 3,081
(216) (358)
Market value (in millions) 4,144 3,895
(137) (365)
Year-to-year sales growth rate 1.601 3.067
(0.003) (0.082)
Return on assets before impairment –1.203 –0.042
(–0.058) (0.026)
Goodwill / assets 0.117 0.161
(0.038) (0.108)
Impairment / assets 0.418 ——
(0.038) 13. Wholesale-nondurable goods (51) 21 1.2% 232 1.7% 8.3%
Indicator for R&D activity (1 or 0) 0.488 0.453
(0.000) 0.000)
Indicator for Big-4 auditor (1 or 0) 0.766 0.832
(1.000) (1.000)
Number of analysts following 3.781 4.144
(0.000) (1.000)
Number of segments 3.174 2.892
(3.000) (2.000)
discount rate used in cash flow analysis istics of impairment firms, we compare
would allow users to assess the reason­ the impairment firms with firms that
ableness and propriety of goodwill have goodwill but incur no impairment
(“non-impairment firms” hereafter).
Significant differences exist between
impairment firms and non-impairment
firms. Compared to non-impairment
firms, the impairment firms have smaller
median market value, lower median sales
growth, lower return on assets before
impairment, and less goodwill relative to
impairment. FAS 142, however, does not assets. The impairment firms are more
require disclosure about key inputs used engaged in R&D, less audited by a Big-4
in estimating fair value. Similar flex- audit firm, and have smaller analyst
ibility also exists for disclosure about the following than the non-impairment
cause of impairment. firms. The impairment firms also have
more segments, suggesting that they
3. Data and Sample Information have more diverse and complex business
We use COMPUSTAT to identify 1,812 structure. Impaired goodwill represents
firms reporting goodwill impairment for a large percentage of assets: 41.8%
2001–2004. Table 1 reports the char- and 3.8% for mean and median values,
acteristics of these firms (“impairment respectively.
firms” hereafter). The impairment firms
represent 11.83% and 4.99% of all firms Table 2 reports industry membership.
with goodwill and all COMPUSTAT Goodwill impairment is incurred by
firms, respectively. These high percent- firms from a wide range of industries: 63
ages provide the first indication about two-digit SIC industries are represented
the economic significance of goodwill by the impairment firms. One-fifth
impairment. To highlight the character- (20.1%) of impairment firms are from
FSR Forum | augustus 2008 | 17
Table 2: Industry Composition of Impairment Firms and Non-impairment Firms
Impairment Firms Non-impairment Firms Percentage of Impairment Firms
Industry (two-digit SIC) Number Percentage Number Percentage Percentage
(1a) (1b) (2a) (2b) =(1a)÷[(1a)+(2a)]
1. Food and kindred products (20) 26 1.4% 344 2.6% 7.0%
2. Printing and publishing (27) 33 1.8% 241 1.8% 12.0%
3. Chemical, biotech, and drug (28) 92 5.1% 917 6.8% 9.1%
4. Rubber and plastic products (30) 20 1.1% 181 1.3% 10.0%
5. Fabricated metal (34) 22 1.2% 212 1.6% 9.4%
6. Computer and machinery (35) 118 6.5% 810 6.0% 12.7%
7. Electrical and electronics (36) 224 12.4% 999 7.4% 18.3%
8. Transportation equipment (37) 42 2.3% 350 2.6% 10.7%
9. Instrument (38) 71 3.9% 821 6.1% 8.0%
10. Communication (48) 124 6.8% 699 5.2% 15.1%
11. Utilities (49) 68 3.8% 133 1.0% 33.8%
12. Wholesale-durable goods (50) 29 1.6% 352 2.6% 7.6%
14. Eating and drinking places (58) 27 1.5% 274 2.0% 9.0%
15. Miscellaneous retail (59) 20 1.1% 318 2.4% 5.9%
16. Depository institutions (60) 32 1.8% 37 0.3% 46.4%
17. Security broker (62) 26 1.4% 195 1.4% 11.8%
18. Insurance carriers (63) 24 1.3% 393 2.9% 5.8%
19. Holding firms (67) 21 1.2% 165 1.2% 11.3%
20. Software and data services (73) 365 20.1% 2,017 14.9% 15.3%
21. Motion pictures (78) 20 1.1% 74 0.6% 21.3%
22. Health services (80) 35 1.9% 328 2.4% 9.6%
23. Consulting (87) 38 2.1% 302 2.2% 11.2%
24. Nonclassifiable (99) 35 1.9% 68 0.5% 34.0%
25. Others 279 15.4% 3,043 22.5% 8.4%
Total 1,812 100% 13,505 100% 11.8%
software and data services industry. particularly sensitive to changes in the (33.8%), motion pictures (21.3%), electri-
Other high-impairment industries firm’s business environment, hence the cal and electronics (18.3%), software and
include electrical and electronics (12.4%), higher frequency of impairment at firms data services (15.3%), and communica-
communication (6.8%), computer and operating in volatile industries, such as tion (15.1%). Insurance carriers and retail
machinery (6.5%), chemical, biotech, and technology-driven, innovation-intensive firms have the lowest rate of impairment
drug (5.1%), and instrument (3.9%). industries. Table 2 also presents the ratio (less than 6%).
The high-impairment industries are of the number of impairment firms to the
distinctive in the ubiquity of acquisition number of all firms with goodwill—an 4. Management Choices in Goodwill Im-
and the fast pace of innovation and other indicator for the likelihood of impair- pairment Reporting
To shed light on management choices
in impairment reporting, we examine
a representative sample of impairment
“Although the FASB indicates that market firms. For each year, we choose 60 firms
that are similar to the impairment firms
­prices provide the best estimates of fair of that year by randomly selecting firms
from each industry in proportion to the
value, only 16% of the firms base fair value percentage of two-digit SIC industries
represented by the impairment firms
estimates on market prices.” in the year. This yields a sample of
240 firms for 2001–2004. We obtain
information on management reporting
business changes, which are likely ment. The banking industry (depository choices by searching on sample firms’
contributors to goodwill impairment. The institutions) has the highest percentage of financial reports. We classify all disclo-
value of intangibles, such as goodwill, is impairment (46.4%), followed by utilities sures into four categories: (1) informa- >>>
 FSR Forum | augustus 2008 | 18 FSR Forum | augustus 2008 | 19

Table 3: Example of Disclosure about Goodwill Impairment Testing We summarize the frequency of the
disclosure in Table 4. To reflect the
Disclosure category Example difference between the transition year
Choice of valuation technique The fair value calculated as of December 31, and subsequent year of implementing
2002 was based on a discounted cash flow FAS 142, we report separate statistics
model with appropriate market and for the two periods. For the choice of
business risk factored in. valuation technique, we find that
discounted cash flows method is the
Outsourcing of impairment testing The Company retained a third-party most common technique: it is employed
valuation firm to assist in calculating the by 68% of firms. The percentage of firms
fair values used in determining the implied using this method has increased from
value of goodwill used in the second step of 62% in the transition year to 76% in
the impairment test. subsequent years. Although the FASB
indicates that market prices provide the
Assumptions and estimates The Company assumed a cash flow period best estimates of fair value, only 16%
used in applying discounted of 5 years, long-term annual growth rates of the firms base fair value estimates on
cash flow method of 9% to 33%, a discount rate of 12.5% and market prices. The limited use of market
terminal value growth rates of 5% to 7%. prices in estimating fair value is consis-
tent with the concern that reliable price
Management explanation for the In August 2004, as a result of the adverse quotes for many intangible assets are not
cause of impairment ruling in Acacia Technologies group’s V-chip readily available, due to the lack of liquid
patent infringement lawsuit described at markets for these assets (Lewis et al.,
Note 9, the Acacia Technologies group 2001). Under FAS 142, assessment
recorded an impairment charge totaling of goodwill impairment require assigning
$1,616,000 associated with the write-down the fair value of a reporting unit to iden-
of goodwill related to the V-chip. tifiable tangible and intangible assets in
order to measure the amount of goodwill
as the residual value of the unit. Most
intangible assets are not traded and have
Table 4: Percentage of Firms with Disclosure about Goodwill Impairment Testing no reliable prices (Lev, 2001).
Disclosure category Transition year Subsequent year All years Table 4 shows that a significant percent-
Choice of fair value estimation method age of firms (18%) outsource impairment
No disclosure 20.0% 5.5% 13.3% testing to valuation specialists. The prac-
Market prices 17.7% 14.5% 16.3% tice of outsourcing is consistent with the
Multiples 0.8% 3.6% 2.1% high technical complexities involved in
Discounted cash flows 61.5% 76.4% 68.3% implementing fair value analysis and the
Outsourcing of fair value analysis considerable expertise required for fair
Outsourcing 17.7% 18.2% 17.9% value measurement (Mercer et al., 2002;
Disclosure of key assumptions and estimates in discounted cash flow analysis Harms and Gibbs, 2002; Rockness et al.,
Discount rate 31.3% 34.5% 32.9% 2001). The impairment testing approach
Terminal value 6.3% 11.9% 9.1% of FAS 142 calls for comprehensive and
Time horizon 11.3% 11.9% 11.6% in-depth valuation analysis that could be
Source of forecast 41.3% 50.0% 45.7% beyond the boundaries of accountants’
Sensitivity 3.8% 10.7% 7.3% knowledge (Malwitz, 2001).1 Martin
Disclosure about the cause of goodwill impairment et al. (2006) indicate that even auditors
No disclosure 23.8% 11.8% 18.3% have little training in valuation analysis
Economy or industry 15.4% 13.6% 14.6% and, therefore, need to rely on the
Firm-level 60.8% 74.5% 67.1% specialized knowledge of valuation
Detailed disclosure 27.7% 38.2% 32.5% experts in completing the audit of fair
value measurements.
Table 4 also shows the frequency of
tion on valuation technique employed cussion about the cause of impairment, disclosure about the key inputs of
in performing fair value analysis, (2) key and (4) the use of valuation specialists discounted cash flows analysis for the
assumptions and estimates used in fair for conducting impairment test. Table 3 164 firms using this technique. The most
value estimation, (3) management dis- provides examples of these disclosures. frequent type of disclosure is information
about the data source used in project-
ing future cash flows. For all years, 46%
of firms provide this disclosure. The
second most common type of disclosure
is information about discount rate. Ap-
proximately 33% of firms report the rate
used in discounted cash flows analysis.
The least common type of disclosure is
information about sensitivity tests that
reveals how the amount of impairment
would vary with the use of alternative
assumptions in fair value estimation.
Only twelve firms (7%) provide this
disclosure. Overall, more firms disclose
the inputs of fair value analysis in the
subsequent year than in the transition
year, suggesting improvement in
disclosure propensity over time.
Table 4 also summarizes the pattern of
disclosure about the cause of impairment.
The disclosure ranges from general refer-
ences to negative changes in economic
conditions to specific details about facts
leading to the declining performance of
acquired businesses. Firm-level factors
account for the most commonly cited
reason for impairment. For all years, 67%
of firms attribute impairment to inter-
nal reasons, and 33% of firms disclose
specific facts and circumstances, such as
factors contributing to deterioration in
the performance of specific operating
units or products, that lead to the impair-
ment decision. The increase over time in
the propensity to attribute impairment
to firm-specific factors and decreasing
incidence of firms not explaining the
cause of impairment suggest an improve-
ment in the informativeness of disclosure
about the cause of impairment after the
transition year. We next consider factors
associated with management choices in
impairment reporting.
Choice of Valuation Technique
In choosing among available valuation
techniques, firms likely compare the
desirability of a technique with the cost
of implementation. Although market
prices are prescribed by the FASB as the
best estimate of fair value, the absence
of liquid market for certain assets or
liabilities may preclude its wide-spread
) Barth et al. (2001) indicate that analysts play an important role in the information environment of high-intangible firms. Their evidence suggests that coverage and research by analysts compensate for the
2
Table 5: Multivariate Analysis for Factors Associated with Management Choices
in Goodwill Impairment Reporting
Variable Valuation Outsourcing Disclosure Internal
method of test quality reason
Goodwill / assets Positive —— Positive No effect
Impairment / assets —— Negative Positive Positive
% of segments affected —— —— No effect Positive
Low analyst following Positive —— Positive No effect
Indicator for R&D activity Positive —— Positive No effect
Indicator for Big-4 auditor Positive Negative No effect ——
Profitability —— Positive Positive No effect
(industry-adjusted ROA)
Firm size —— —— Positive Positive
Year Positive —— Positive No effect
“Positive” (“Negative”) indicates significantly positive (negative) regression coefficient.
“No effect” indicates insignificant coefficient. “—— “ indicates no test for the variable.
use. FAS 142 requires firms to separate niques other than market prices, such
the fair value of acquired goodwill from as present value of future cash flows.
that of internally generated goodwill
and other unrecognized intangibles. The cost and difficulty of preparing
The more unrecognized intangibles a and continuously updating cash flow
firm has, the more difficult it will be for projections to incorporate changes in
“...firms with lower analyst following are
more likely to use valuation techniques
other than market prices...”
the firm to use market prices as the basis businesses are lower for firms with more
for valuation, due to the lack of markets competent and knowledgeable account-
for intangibles. Gu and Lev (2002) ing staff (Malwitz, 2001).3 The compe-
demonstrate that the value of unrec- tence of accountants likely has a positive
ognized intangibles is associated with association with the status of the firm’s
firms’ R&D expenditures and goodwill. auditor, such as being a Big-4 audit firm.
Thus, R&D firms and firms with larger Client firms with more complex busi-
goodwill are less likely to base fair value nesses and more complicated reporting
on market prices. Moreover, because systems are more likely to hire higher
information intermediaries such as quality accountants, and such firms are
analysts generate information useful for also more likely to choose a Big-4 audit
assessing the market value of intangibles, firm with more expertise. Because the
the availability of market information is Big-4 audit firms have greater concerns
likely lower for firms with lower analyst about legal liabilities, they also prefer
following.2 client firms with more competent
Thus, firms with lower analyst following accounting staff who are more capable of
are more likely to use valuation tech- designing and implementing reliable in- >>>

lack of useful information in required financial reports of high-intangible firms.

) In the deliberation of the exposure draft leading to FAS 142, many firms indicated plans of relying on valuation experts for performing impairment test, due to the lack of internal accounting expertise (e.g.,
1
) Cash flow analysis and forecasting also put more demand on the firm’s accounting resources and require highly competent accounting staff because the firm needs to provide audit details for present value calcula-
3

Lewis et al., 2001). tions (Malwitz, 2001).

 FSR Forum | augustus 2008 | 20 FSR Forum | augustus 2008 | 21

ternal control systems.4 Thus, firms with the flexibility in impairment measure- Nan, 2004) and provisions in material 5. Summary and Discussion and regulators likely motivate ante disincentives for management to
more competent accounting staff, such as ment and reporting. Firms are less likely contracts (Verrecchia and Weber, 2006), This study provides evidence on management to spend more resources on manipulate fair value estimates and bias
those audited by a Big-4 firm, are more to outsource if managers intend to exert that is not directly available from other ­management choices in goodwill impair- improving the reliability of these inputs. accounting information that incorporates
likely to choose the discounted cash more control over the recognition of sources. Decisions regarding good- ment reporting. We find that, despite Second, the process of continually the estimates. This disciplining effect
flows method. The use of discounted impairment. Management desire to will impairment are often related to the wide-spread use of the discounted generating and validating assumptions will increase investor confidence in the
cash flows method may increase after retain the flexibility in impairment ­aggregate high-level information, such as cash flows method, many firms make and estimates concerning future events usefulness and reliability of fair value
the transition year of adopting FAS testing is likely stronger when the changes in firms’ operation (e.g., failure no disclosure about the key assumptions can provide management with oppor- measurements. |||
142 because the cost of information impairment is larger. Thus, firms are less and closing of a previously acquired and estimates used in applying this valu-
collection for implementing this likely to outsource impairment testing business) and deterioration in business ation technique. The lack of disclosure
technique should decrease as firms when impairment is larger. outlook, that reflects events known to increases investors’ difficulty in assessing
have more time to adapt. competitors. Thus, proprietary costs the reliability of impairment information “More disclosures about the inputs of
We perform a logistic regression to ex- may not be relevant for disclosure about and reduces the cross-sectional com­
We estimate a multinomial logistic re- amine the determinants of management goodwill impairment.5 parability of fair value measurements. fair value measurement would benefit
gression to examine the relation between decision to outsource fair value analysis. These disadvantages mitigate the useful-
management choice of fair value mea- The results indicate that firms with To confirm our predictions, we regress ness of forward-looking information investors in many ways.”
surement technique and the factors dis- smaller impairment relative to assets are the quality of firms’ disclosure about the embedded in fair value measurements.
cussed above. This regression compares more likely to outsource, consistent with key inputs of fair value measurements on More disclosures about the inputs of
the choices of using discounted cash management incentive to retain more the factors discussed above. The regres- fair value measurement would benefit tunities to obtain more insights into the
flows method against the choice of using flexibility in impairment testing when sion includes 164 sample firms using investors in many ways. First, the need firm’s operation and lead to improved
the market price approach. The results impairment is larger. We find a nega- discounted cash flow method for impair- to disclose more about the key inputs of decision-making. Third, the availability
of this regression in Table 5 indicate that tive coefficient on the indicator for firms ment testing. We measure disclosure fair value measurements and the close of management inside information in
management is more likely to choose the audited by Big-4 audit firms, consistent quality as the sum of indicator variables scrutiny of the disclosure by investors the public domain provides strong ex
discounted cash flows technique when with such firms having more competent measuring the presence or absence of
the firm has more goodwill relative to as- accounting staff who possess the knowl- disclosure about the key inputs used in
sets and when the firm has lower analyst edge of impairment testing. We also find performing discounted cash flow analysis
following and higher R&D activity. This that more profitable firms are more likely (discount rate, terminal value, horizon
choice is also more likely when the firm to outsource. of projection, source of forecast, and
is audited by Big 4 audit firms, consis- sensitivity test). The results in Table 5 References Lewis, E., J. Lippitt, and N. Mastracchio. 2001. “Users’
tent with the view that firms audited by Disclosure About the Key Input of Fair show that firms with larger impairment, American Accounting Association (AAA), Financial Accounting Comments on SFAS 141 and 142 on Business Combinations
a Big-4 audit firm have more competent Value Measurement and the Cause of R&D, and lower analyst following have Standards Committee (FASC). 2005. and Goodwill.” The CPA Journal 71 (10): 26–29.
accounting staff and face lower costs Impairment higher disclosure quality. These results “Response to the FASB’s Exposure Draft: Fair Value Malwitz, M. 2001. “The New Demands of Cash Flow
of implementing the discounted cash We expect more disclosure about impair- suggest that firms make more disclosures Measurements.” Accounting Horizons 19 (3): 187–196. ­Reporting.” Financial Executive 17 (7): 39–40.
flows method. The coefficient on YEAR, ment when 1) impairment is larger, about impairment testing when there is Barth, M., R. Kasznik, and M. McNichols. 2001. “Analyst Martin, R., J. Rich, and T. Wilks. 2006. “Auditing Fair Value
which takes the value of one for years 2) impairment affects more segments, greater investor demand for information ­Coverage and Intangible Assets.” Journal of Accounting Measurements: A Synthesis of Relevant Research.” Accounting
after the firm’s transition year of adopt- 3) the firm invests more in R&D that about impairment and when there is less Research 39 (1): 1–34. Horizons 20 (3): 287–303.
ing FAS 142, is positive and indicates decreases the value-relevance of financial relevant information available from other Ge, W. and S. McVay. 2005. “The Disclosure of Material Mercer, Z., M. Crow, and K. Patton. 2002. “Goodwill Valuation
increasing use of the discounted cash reports (Lev and Zarowin, 1999), and 4) sources. Disclosure quality is also greater ­Weakness in Internal Control After the Sarbanes-Oxley Act.” Under SFAS 142.” The CPA Journal 72 (2): 22–29.
flows approach after the transition year. the firm has lower analyst following. We for firms with more goodwill, higher Accounting Horizons 19 (3): 137–158. Moehrle, S. and J. Reynolds-Moehrle. 2001. “Say Good-bye to
expect disclosure quality to be positively profitability, and larger size. The positive Gu, F. and B. Lev. 2002. “Intangible Assets: Measurement, Pooling and Goodwill Amortization.” Journal of Accountancy 192
Decision to Outsource Impairment Testing associated with goodwill, firm size, and coefficient on Year indicates higher dis- Drivers, Usefulness.” Working Paper, New York University. (3): 31–36.
The decision to outsource fair value profitability. Disclosure quality may in- closure quality after the transition year. Guo, R., B. Lev, and N. Zhou. 2004. “Competitive Costs of Rockness, J., H. Rockness, and S. Ivancevich. 2001. “The M&A
analysis to valuation experts is likely crease after the transition year of adopt- Disclosure by Biotech IPOs.” Journal of Accounting Research Game Changes.” Financial Executive 17 (7): 22–25.
based on considerations of the firm’s ing FAS 142 as firms have more time to The last test in Table 5 examines man- 42 (4): 319–355. Verrecchia, R. and J. Weber. 2006. “Redacted Disclosure.” Journal
needs for the service and its affordability. adapt. Disclosure quality may be higher agement decision of attributing goodwill Harms, T. and A. Gibbs. 2002. “Goodwill Hunting.” of Accounting Research 44 (4): 791–814.
Firms with more competent and know­ for firms audited by the Big-4 auditors impairment to firm-specific reasons (e.g., Valuation Strategies 5 (4): 4.
ledgeable accounting staff, such as firms because Big-4 auditors have greater declining performance in specific prod- Lev, B. 2001. Intangibles: Management, Measurement, and
audited by a Big-4 audit firm, are less concerns about litigation risks and may ucts or units and related reasons) as op- Reporting. Brookings Institution Press, Washington D. C.
likely to outsource because the valuation require clients to make more disclosures. posed to external reasons (e.g., economic Lev, B. and P. Zarowin. 1999. “The Boundaries of Financial
task can be performed internally using We also consider the relevance of propri- recession) and non-specific firm-level Reporting and How to Extend Them.” Journal of Accounting
the firm’s own accounting resources. etary costs. Theoretical models indicate factors (e.g., downward revisions in man- Research 37 (3): 353–385.
B­ecause firms incur significant costs that the relation between disclosure and agement expectations). It indicates that
when outsourcing fair value analysis firms’ product market competitiveness is managers of larger firms and firms with
(Lewis et al., 2001), financially stronger not unambiguous. Recent research sug- larger impairment are more likely to cite
firms are more able to afford the service gests that proprietary costs are relevant specific internal factors as the cause of
and more likely to outsource. for detailed low-level information, such impairment.
Out­sourcing decision may also be as the specifics of products and technolo-
­affected by management desire to retain gies under development (Guo, Lev, and

) Ge and McVay (2005) find that the quality of a firm’s accounting staff (e.g., expertise, training, etc.) has a strong positive association with the strength of the firm’s internal control system.
4

) This is also suggested by the lack of constituents expressing concerns with proprietary costs in the discussion leading up to the enactment of FAS 142. We examine the role of proprietary costs in managers’
5

disclosure choice by including in our regression models the Herfindahl index, a popular proxy for the proprietary costs of disclosure. We find no significant result for this measure. .
 FSR Forum | augustus 2008 | 22
Nu volg je het
financieel debat.
Binnenkort zit je
er middenin.
Kom 6 november naar de Studentendag.
De Financiële Beschouwingen zijn achter de rug.
De op­p­ositie dient kamervragen in, het debat begint.
Op­ zich niks om wakker van te liggen. Maar de
minister heeft wel snel advies nodig. Heel snel. En ja,
jouw advies. Je gaat aan de slag, terwijl de eerste
camerap­loeg je al op­ het sp­oor is.
Tijdens de Studentendag 2008 sta je oog in oog met de
minister en de staatssecretaris van Financiën. Je werkt
aan een echte case, met alle media-aandacht van dien.
En je maakt kennis met een interessante werkgever.
Een jonge organisatie waarin nieuw talent direct wordt
beloond met een flinke dosis verantwoordelijkheid.
Bij Financiën tel je meteen mee.
www.studentendag.nl
Schrijf je in voor 26 oktober 2008
Wat betreft je p­rofiel: je bent derde- of vierdejaars
student algemene, bedrijfs- of fiscale economie. Met
Nederlands of fiscaal recht en met bestuurskunde
ben je ook van harte welkom, net als met iedere
andere studie waar het vak op­enbare financiën in zit.
Dus: heb je interesse in het financieel nieuws? En wil
je binnenkort zelf het nieuws maken? Schrijf je dan
vóór 26 oktober 2008 in via www.studentendag.nl.
FSR Forum | augustus 2008 | 23
Goodwill: A Present Property
Right or Only An Anticipated
Future Right?
David Ellerman*
The root of the controversy about “goodwill” is this basic distinction between
present property rights and possible future rights (presently not owned) resulting
from a contractual position. Unfortunately the confusion has been “canonized”
into the basic capitalization formulas of finance theory. The standard formulas
for the capitalized value of a capital asset routinely capitalize into the value of
the asset the possible future profits that depend on a “non-owned” contractual
position. Hence our task to tease apart the two parts of the so-called “capitalized­
value” into the part that does represent present property rights and the part
­representing anticipated but not presently owned future profits. It is this latter
part, the capitalized value of anticipated future profits, that is called goodwill.
Introduction
The notion of “goodwill” is controversial “The business operator has no property
for good reason. The usual treatment
of goodwill as a present property right, right to force customers and suppliers to
e.g., in the accounting treatment of
“purchased goodwill” as an asset, is based continually renew the past contracts.”
on a rather fundamental confusion.
Unfortunately, the confusion extends to
some of the basic ideas and formulas of Property rights versus going-concern business is typically at the center of a
finance theory so the matter has long contractual roles nexus of market contracts which have
resisted clarification. My purpose here A basic characteristic of a property a rather limited duration. When a cur-
is to present the argument why goodwill right is that it may not rightfully be rent contract expires, then a customer
is not a present property right in a brief taken away from a person without the or supplier may decide for whatever
and simple manner. person’s consent. A going-concern reason to terminate the contract and >>>
) David P. Ellerman retired as visiting scholar at University of California/Riverside after teaching and consulting in a number of fields with two masters degrees (in Philosophy and in Economics) and a doctorate
*
in Mathematics. www.ellerman.org

take their business elsewhere. This does
not require the consent of the business
operator. The business operator has
no property right to force customers
and suppliers to continually renew past
contracts. Future profits may have been
anticipated from the continuation of
the old contracts, but no rights were
violated if the customers or suppliers
decided not to renew the contracts.
The anticipated future property rights
that would result from the continued
contracts, e.g., future profits, might not
materialize but that is quite different
from some present property right of the
business operator being violated.
The root of the controversy about “good-
will” is this basic distinction between
present property rights and possible
future rights (presently not owned) result-
ing from a contractual position. Unfortu-
nately the confusion has been “canonized”
into the basic capitalization formulas of
finance theory. The standard formulas
for the capitalized value of a capital as-
“Competitive arbitrage would equate
the present value of the rentals and
the market cost C of the asset.”
set routinely capitalize into the value of
the asset the possible future profits that
depend on a “non-owned” contractual
position. Hence our task to tease apart
the two parts of the so-called “capitalized
value” into the part that does represent
present property rights and the part
representing anticipated but not presently
owned future profits. It is this latter part,
the capitalized value of anticipated future
profits, that is called goodwill.
The capitalized value of an asset
Consider a simple example of a capital
asset, e.g., a widget-maker machine, pro-
viding capital services K per period with
which the labor services L will produce
Q units of the product per period. As-
sume the asset provides these services for
n periods with no maintenance required
and then is finished with no salvage
value. Let r be the competitive rental rate
per unit of capital service so rK would
be the competitive rental for the asset’s
FSR Forum | augustus 2008 | 24
services per period. Anyone desiring to
use the asset’s stream of capital services,
K,K,…,K, for n periods would have the
market choice to rent or buy. Competi-
tive arbitrage would equate the present
value of the rentals and the market cost
C of the asset. If ρ is the interest or
discount rate per period, then the equa-
tion of the market cost and the discount
present value of the rentals is:
Market cost of the asset = Present value
of rentals (no salvage value)
What is the “value” of such a machine to
the its owner? If no other contracts were
available, then the owner might have to
rent out the machine at its rental rate
and then the value C would accrue to
the owner.
But suppose the machine owner, for
whatever reason, is able to make another
set of market contracts, namely to hire
in the labor L per period at the wage
rate w, and to sell the outputs of Q per
period at the unit price p. Then the net
revenue accruing to the business opera-
tor per period is pQ – wL. Assuming
the continuation of these supplier and
customer contracts for n periods, the net
present value accruing to the business
operator is:
Present value of anticipated business
operation to asset owner
So far the analysis is straightforward and
unproblematic. But now a subtle error
creeps into the standard treatment in
capital theory and finance theory.
The present value V is characterized as
the “capitalized value of the asset” as if the
combined results of using the asset’s
services K per period and the assumed
supplier and customer contracts were
all part of the property rights of the
asset owner. The standard formulas for
capitalized asset values and business
valuation are all more complex ver-
sions of this simple formula. To make
the point explicit, one has to parse the
formula into the two parts: the present
value representing (the future recovery of
the value of ) present property rights plus
the present value of future profits result-
ing from the assumed “going concern”
continuation of beneficial supplier and
customer contracts, i.e., the goodwill.
In our simple example, the profit each
period is:
π = pQ - rK - wL
Anticipated profit per period
so the discounted present value of the
profit, namely the goodwill, is:
Goodwill = Present value of future
­anticipated profits
Then since pQ – wL = rK + π, the capi-
talized value V is easily parsed into the
sum of the asset’s market value C plus
the goodwill GW:
“Capitalized value of asset” = market
value of asset + goodwill.
Thus the standard capitalized value
formulas for business assets or businesses
are not just the value of present property
rights but include the value of certain
anticipated but presently not owned
future profits.
The confusions about capitalized value
are also expressed in the rather muddled
idea that these anticipated future profits
are somehow “attached” to the physical
assets or the “business.”
“When a man buys an investment or
capital-asset, he purchases the right
to the series of prospective returns,
which he expects to obtain from
selling its output, after deducting the
running expenses of obtaining that
output, during the life of the asset.”
[Keynes 1936, 135]
FSR Forum | augustus 2008 | 25
But the buyer of the asset buys no such valuation. The formulas can be shown Hence “purchased goodwill” is no more a
right against the customers and suppliers equivalent [Ellerman 1982, 154-5] to present property right than unpurchased
who may freely decide not to continue a fifth formula that gives the parsing of goodwill since the seller had no such
the past contracts and thus to change the the capitalized value into the value of property right to sell.
“series of prospective returns” which the the property rights in the underlying
asset owner “expects to obtain”. assets plus the goodwill (present value of Capital expended to “purchase” such
assumed future profits). The essentials a non-right should not be recorded as
Unfortunately these confusions about of the proof are captured in the simple an owned asset but as a debit to equity.
the property rights involved in owning a example used here. Some accountants have courageously
capital asset are carried over in modern argued for this correct procedure, e.g.,
finance theory to the valuation of an en- Accounting for goodwill George Catlett and Norman Olson in
tire going-concern business as an “asset”. Accounting rules typically do not allow Accounting for Goodwill.
“The amount assigned to purchased
goodwill represents a disbursement
of existing resources, or of proceeds
“Unfortunately these confusions of stock issued to effect the business
combination, in anticipation of future
about the property rights involved earnings. The expenditure should
be accounted for as a reduction of
in owning a capital asset are carried over stockholders’ equity.”
[Catlett and Olson 1968, 106]
in modern finance theory.”
The debit to equity would then be
replenished if and when the anticipated
“There, in valuing any specific “unpurchased” goodwill to be listed on future profits were earned, i.e., were real-
machine we discount at the market the balance sheet as an asset, and our ized as present property rights.
rate of interest the stream of cash analysis indicates this is correct if the
receipts generated by the machine; balance sheet is to give the value of However, one should not expect concep-
plus any scrap or terminal value of present property rights. But some ac- tual clarity in the standard literature on
the machine; and minus the stream of counting rules rather mysteriously allow this issue anytime soon. It is not just an
cash outlays for direct labor, materials, “purchased goodwill” to be recorded issue about accounting for goodwill. As
repairs, and capital additions. The as an asset. This is reminiscent of the we have noted, the issue involves very
same approach, of course, can also be old joke about a country bumpkin who basic ideas about just what is owned in
applied to the firm as a whole which comes to New York where a conman the ownership of an asset or a corpora-
may be thought of in this context as sells him the Brooklyn Bridge. Can the tion, and the confusion is embedded in
simply a large, composite machine.” buyer then put the Brooklyn Bridge on the standard asset capitalization formulas
[Miller and Modigliani 1961, 415] his balance sheet since he “purchased of finance theory. |||
those rights”? Surely the point is that
Miller and Modigliani [1961] give the buyer cannot purchase a right which
four equivalent formulas for corporate the seller does not own in the first place.
References Keynes, J.M. 1936. The General Theory of Employment, Interest,
Catlett, G. and N. Olson 1968. ARS No.10: Accounting for and Money. New York: Harcourt, Brace & World.
Goodwill. New York: American Institute of Certified Public Miller, M. H. and F. Modigliani 1961. Dividend Policy, Growth,
­Accountants. and the Valuation of Shares. The Journal of Business. 34 (October
Ellerman, David 1982. Economics, Accounting, and Property 1961): 411-433.
Theory. Lexington MA: D.C. Heath. Downloadable at:
http://www.ellerman.org/Davids-Stuff/Books/EAPT.CV.pdf
 FSR Forum | augustus 2008 | 26 FSR Forum | augustus 2008 | 27

k(r)anttekening

Labels, ratings, winst als code

Michelin-sterren maken duidelijk waar je Of je doet zaken met een onderneming en je

lekker kunt eten. Andere sterren ­zeggen iets
over generaals of hotelbedden.
Iso-­certificaten geven waarborgen over
kwaliteit. KEMA-keuren geven veiligheid
aan. ­Diploma’s maken duidelijk dat naar
drs. J.G. Groeneveld RA RV1
het oordeel van een examinator iemand ooit
iets heeft gekund of geweten. Accountants­
verklaringen betekenen ook een heleboel. Er is altijd een
­uitgevende instantie die er in het algemeen niet slechter van
wordt dat hij met zijn keurmerk de markt transparanter en
dus efficiënter maakt. Het zijn codes die in een enkel woord
of getal een complex geheel moeten samenvatten. De vraag is
of die grote eenvoud van de code de grote complexiteit niet
teveel geweld aandoet. Vaak mislukt het.
wilt je vordering betaald krijgen. Je gaat liefst
op voorhand op onderzoek uit en je leert dat
de heer X de rekeningen steeds betaalt, maar
altijd pas na de eerste aanmaning, in tegen-
stelling tot mevrouw Y die betalen tot een
soort loterij heeft gemaakt. Veel eenvoudiger
is het natuurlijk bij een creditrater langs te
gaan en naar de rating te informeren. Alles boven Aaa is goed
genoeg. Tot de rating niet blijkt te kloppen. Een vordering
­verliest haar waarde. Misschien was het toch beter geweest om
zelf te kijken. Anderzijds: zelf heb je nu geen fout gemaakt,
want de rating-agency zei dat het goed was. En zij moesten
het weten. Het is juist heel verstandig om niet eigenwijs te zijn.
Want dan heb je ook geen schuld.

Heel eenvoudig. Wanneer u uw voorverpakte levensmiddelen
koopt, zult u willen weten wat er in de verpakking zit.
Vandaar dat op de meeste dozen, flessen en blikjes iets staat
over de aard van de inhoud. Bijvoorbeeld dat het amandel­
koekjes zijn, perziken op sap, volvette kaas (40+). Wat het
­betekent, weten we verder niet. Bij de amandelkoekjes zal wel
staan dat ze met echte amandelen zijn bereid. Sap is geen sap
maar suiker. En hoe vol het vet van de kaas is, willen we niet
weten. Daarom bij Albert Heijn een klavertje-vier. Dat geeft
aan dat het inzittende product in zijn soort een gezonde variant
is. Hoef je zelf niet meer te kijken naar suiker/vet/additieven.
Wie denkt dat klavertje-vier-producten gezond zijn, heeft
het helemaal mis. Is dat klavertje misleidend?
Ook eenvoudig. Het energielabel geeft aan welk huis ons op
onze stookkosten een besparing biedt en welk huis dat niet zo
goed doet. Vroeger moest je bij aankoop van een huis aan de
verkoper vragen hoe hoog zijn stookkosten waren, maar dat
is ouderwets. Zo’n energielabel kost wel wat (€200,-) maar
het is verplicht en dan geeft dat niet. Wel jammer is dat het
niet betrouwbaar is. Heb je net een huis met een zuinig label
gekocht en nu heeft de energie-rater zich vergist. Kun je schade
verhalen?
Een klavertje, een label, een rating. Het Financieele Dagblad
(10 juli 2008) schrijft op de voorpagina: “CBS zet Planbureau
en analisten op verkeerde been met sombere cijfers”.
Even verder: “Het Centraal Bureau voor de Statistiek slaagt er
maar niet in snel een goed beeld te geven van de ontwikkeling
van de Nederlandse economie”. “De groei is steeds ongeveer een
procentpunt te laag ingeschat”. Een eenvoudig rekensommetje
leert dat je heel aardig uitkomt door bij de onderschatting van
het CBS een procentpunt op te tellen. Maar dat is te makkelijk.
Het CBS zou dat zelf moeten doen. Zo werkt het CBS niet:
“We moeten een fatsoenlijke onderbouwing kunnen geven.
Is die er niet, dan wordt het levensgevaarlijk”.
Het CBS doet het dus wel goed, maar het gaat te langzaam.
Als ik wil weten hoeveel ballen ik uit een urn moet halen om te
weten hoe de verdeling van zwarte en witte ballen daarbinnen
is moet de urn welgevuld zijn, maar de urn voor economische
groei is er een die naar zijn aard langzaam volloopt. Er komen
steeds nog weer nieuwe gegevens bij, ongeveer – zo stel ik mij
voor - als in de volgende grafiek. Hierin is te zien dat al binnen
een paar maanden een groei van 2,5% kan worden bevestigd,
maar dat laatste procentpunt, dat doet er een tijd over.
“Het CBS onderkent de problemen al langer en heeft het
project Verbetering Kwaliteit Ramingen Economische Groei
in gang gezet. Het is in volle gang en de tussentijdse resultaten
worden al toegepast”. Dat laatste is vervelend, want nu is niet
meer duidelijk hoe lang dat ene procentpunt nog moet worden­
bijgeteld. In plaats van een Project Verbetering Kwaliteit
­Ramingen Economische Groei stel ik voor dat wordt gekeken
naar de maandelijks afgedragen BTW. Dan weten we echt al
heel snel heel veel.
Het thema hier is dat die ene code een zeer complex systeem in
beeld moet brengen, en liefst een beetje vlug. De televisie-serie
CSI (Crime Scene Investigation) als model: diagnose duurt
ongeveer 30 seconden. De oplossing nog geen 45 minuten.
In CSI is de wereld eenvoudig. In de echte wereld zijn er maar
weinig formules die in hun eenvoud zo generaliseerbaar zijn als
e = mc2. Labels en ratings zijn dat niet. Het is zoiets als winst:
iedereen rekent er mee en niemand weet wat het is.

1) Directeur Wingman Business Valuators BV, Breda/Bilthoven/Leidschendam

Gevraagd bij Grant Thornton:
FSR Forum | augustus 2008 | 28 FSR Forum | augustus 2008 | 29

verenigingsnieuw s

slagvaardige accountants en
M&A professionals Van de voorzitter

Geachte leden,

Voor mij is dit de vijfde en laatste keer dat ik als voorzitter

van de FSR een stuk mag schrijven in het FSR Forum.
Het afgelopen jaar is geheel clichématig voorbij gevlogen.
Met een geweldige groep bestuursleden en actieve leden hebben
we zeer mooie activiteiten neer mogen zetten. Het doet me
daarom ook goed om te zien nu 7 anderen zijn opgestaan om de
FSR ook volgend collegejaar weer een stukje verder te brengen.
Daarover straks meer.

Professioneel en full swing, zo mag de werkcultuur
van Grant Thornton getypeerd worden. Wij hebben
plezier in ons dagelijkse streven naar excellente
kwaliteit en service. Dat stapje meer voor onze
cliënten zetten wij graag. Met ons diverse en
uitgebreide cliëntenpakket ben je verzekerd van
uitdagende opdrachten op diverse werkterreinen. Je
hebt snel contact met cliënten, een grote mate van
zelfstandigheid en alle ruimte voor eigen initiatief.
Kijk voor jouw carrièremogelijkheden en
voor meer informatie op onze website
www.carrierebijGT.nl
Grant Thornton is gevestigd in:
Alphen aan den Rijn, Amsterdam,
Boskoop, Gouda, Leiden, Rijswijk,
Rotterdam, Woerden
Goodwill is het thema van deze editie van het FSR forum.
Als we de definitie van de deze boekhoudkundige term erbij
pakken lezen we het volgende. Goodwill is het deel van
waarde van een onderneming dat niet toe te schrijven valt
aan identificeerbare activa. We hebben hier dus te maken met
immateriële activa, met als gevolg een waarderingsvraagstuk.
Vooral de regelgeving omtrent het afschrijven op goodwill,
ook wel ­amortisatie genoemd, varieert nogal in verschillende
landen. Volgens de regels van de FASB (Financial Accounting
Standards Board) was het tot 2002 normaal dat goodwill werd
afgeschreven in gelijke porties over 30 jaar. Vanaf 2002 is het
niet meer mogelijk om goodwill in een keer ten laste van het
resultaat te nemen. Bovendien dient er jaarlijks een ‘impairment
test’ gedaan te worden. In Nederland was er een vaste termijn
van 5 jaar ingesteld waarin de totale goodwill moest worden
afgeschreven. Dit is recentelijk in 2007 veranderd naar 10 jaar,
dit vooral gezien de fiscale implicaties.
In deze tijden van financiële onzekerheid, afboekingen en
­dalende beurskoersen is waardebepaling uiterst relevant.
Het is dan ook interessant om te kijken hoe er in de
­verschillende jaarverslagen wordt omgesprongen met gedaalde
waarde van deelnemingen. De resultaten van de al eerder
­genoemde ‘impairment tests’ zijn daarom relevanter dan ooit.
Hopelijk komt u door het lezen van dit Forum wat meer te
weten over dit uiterst interessante en actuele onderwerp.
De afgelopen maanden hebben vooral in teken gestaan van
voorbereidingen. Op het moment van schrijven is onze IRP-
groep in Brazilië bezig met haar onderzoek. Hier in Rotterdam
is het XIde f.t. bestuur bezig met haar inwerkperiode. Wij als
Xde bestuur hebben nog twee activiteiten voor de boeg, name-
lijk het ‘Bachelorscriptiesymposium’ en de “Master Kickoff ”.
Deze laatste activiteit, dat zal plaatsvinden op 2 september,
biedt de aankomende master studenten Financial Economics,
Accounting & Finance, Accounting Audit & Control een
introductie van hun opleiding en FSR. Voor onze leden die nu
hun Bachelor 3 aan het afronden zijn, u zult binnenkort een
uitnodiging voor dit evenement ontvangen. Uit deze doelgroep
zal ook de winnaar van het Bachelorscriptiesymposium naar
voren komen. Diegene die zijn scriptie als beste kan verdedigen
zal op 11 september de ontvanger worden van een geldprijs
van € 1000. We zien er naar uit om met deze twee nieuwe
evenementen ons bestuursjaar af te sluiten.
Dit forum vormt ook een beetje een afsluiting van onze lustrum­
activiteiten. Er was een spetterend feest in de Catwalk met
actieven, leden, collega besturen en vele anderen. Twee dagen
daarna was het ondanks de teleurstellende voetbal resultaten
toch nog een zeer geslaagde Oudbesturendag. Deze twee dagen
hadden wij als bestuur voor geen goud willen missen en we zijn
Floris en zijn commissie hier dankbaar voor. Elders in dit forum
kunt u een impressie bekijken van deze twee evenementen.
Afsluitend wil ik het XIde f.t. bestuur heel veel succes wensen
komend jaar. Zij zullen zich introduceren op een van de
volgende pagina’s. Ik heb alle vertrouwen in hun kwaliteiten en
in hun voorzitter Niek Bosman. Graag nodig ik jullie allen uit
om op 4 september aanwezig te zijn op de wisselings-ALV. |||
Met vriendelijke groet
Paul Boxhoorn
Voorzitter FSR Bestuur 2007/2008

www.carrierebijGT.nl Accountancy - Belastingen - Advies

 FSR Forum | augustus 2008 | 30
verenigingsnieuws
Activiteitenkalender
FSR Forum – november 2008
De eerste editie van het aankomend collegejaar en van de
hand van mijn opvolger, Jorn Stienstra, kunt u eind november
bewonderen. Wederom kunt u enkele interessante artikelen
verwachten rond een ‘pakkend’ thema. In het verenigingsnieuws
zult u een verslag van de hier aangekondigde activiteiten
­vinden, zoals bijvoorbeeld de Master Kick-Off Day en de
­International Banking Cycle.
Commissieleden gezocht!
De Financiële Studievereniging Rotterdam zoekt komende
zomer enthousiaste commissieleden voor het collegejaar
2008 - 2009. Wil jij je onderscheiden van je medestudenten
en ­activiteiten organiseren voor topbedrijven? Heb jij zin in
leerzaam, gezellig en uitdagend commissiewerk en wil jij wat
toevoegen aan je studietijd? Kijk op onze website voor een over-
zicht van de activiteiten die wij organiseren! Heb je interesse?
Stuur een e-mail naar secretaris@fsr.nu of kom langs op onze
kamer, H15-08, op de Erasmus Universiteit.
FSR Master Kick-Off Day – 2 september 2008
Op dinsdag 2 september zal het academisch jaar geopend
worden met een speciale Kick-Off Day. Op deze dag zullen­ de
masterstudenten Accountancy, Audit & Control en ­Financial
Economics eerst een korte introductie krijgen van de opbouw­
van de master aan de EUR. Daarnaast worden de FSR
activiteiten­ uitgelicht, die het studenten mogelijk maken al in
een vroeg stadium de arbeidsmarkt te verkennen en zich op
hun carrière te oriënteren. De dag wordt afgesloten met een
gezellige borrel op een rondvaartboot op de Maas.
Deelname is overigens voor alle masterstudenten verplicht.
FSR Wisselings Algemene Leden Vergadering – 4 september 2008
De traditionele wisselings ALV, waarop het huidige Xe Bestuur
der FSR plaats zal maken voor het beoogd XIe Bestuur, zal
op 4 september plaatsvinden. U kunt de jaarverslagen van de
huidige bestuursleden verwachten en bovendien zal het XIe
haar beleidsplan voor aankomend cursusjaar presenteren.
U bent van harte uitgenodigd om deze vergadering bij te wonen
vanaf 20.00 uur in Brasserie-Grand Café Sud, Oost-Wijnstraat
18 in Rotterdam.
FSR Bachelorscriptiesymposium – 11 september 2008
Op de ochtend van het symposium zullen de vijf beste
scriptanten­ Management/Financial Accounting de onderlinge
strijd aangaan door hun scriptie te verdedigen voor een jury van
docenten en professionals. De vijf beste scriptanten Finance
­zullen ‘s middags op dezelfde wijze strijden voor de hoofdprijs.
De winnaars van beide onderdelen zullen ervandoor gaan met
een cheque ter waarde van maar liefst € 1.000. De aanmeldings-
termijn is bij bezorging van dit FSR Forum helaas al gesloten,
maar uiteraard ben je van harte uitgenodigd dit symposium bij te
wonen. Meer informatie zal op website te vinden zijn; www.fsr.nu.
FSR | FSA International Banking Cycle
25 september t/m 5 november 2008
After the success of the past thirteen years, we proudly
­announce that the International Banking Cycle (IBC) will be
organized again this year. Just like previous years the IBC will
be organized by the Financial Study association Rotterdam
(FSR) and the Financial Study association Amsterdam (FSA).
The IBC gives students a clear view of the operational ­practices
and possible career opportunities at major international
Investment Banks. This will be done by means of workshops,
interviews, presentations and drinks. Ten prominent Investment
Banks will participate in the IBC this year. The banks will visit
the University from 25 September till 5 November. Check the
website www.bankingcycle.com for the participating banks and
the exact dates.
FSR Forum | augustus 2008 | 31
FSR Big Four Cycle – oktober/november 2008
Deze cyclus is bestemd voor studenten met het afstudeer­traject
accountancy. De cyclus zal plaatsvinden van begin oktober
tot en met half november. In die periode wordt aan studenten
de mogelijkheid geboden kennis te maken met de vier grote
­accountantskantoren. Studenten krijgen de kans om per ­kantoor
de sfeer te proeven, aangezien zij in contact zullen komen met
de organisatie, de werknemers en hun werkzaamheden.
Doel van de FSR Big Four Cycle is om de studenten inzicht
te geven in de specifieke mogelijkheden die er zijn bij de
­verschillende kantoren. Houd onze website in de gaten voor
het laatste nieuws over de aanmeldingsprocedure: www.fsr.nu.
FSR Multinationaldiner - oktober 2008
In oktober zal ook het eerste branchediner van dit jaar plaats-
vinden, het multinationaldiner. Tijdens een luxe driegangen
doordraaidiner kunnen studenten kennis maken met zes
­toonaangevende bedrijven in de wereld van de multinationals.­
Een uitgelegen kans om meer inzicht en informatie te
Oude website
verkrijgen.­ De exacte locatie van het diner, alsmede de
­aan­meldingsprocedure en de deelnemende bedrijven zullen
op een later moment bekend gemaakt worden.
FSR Dies Natalis - oktober 2008
In oktober hoopt de Financiële Studievereniging Rotterdam
haar 10e dies natalis te mogen vieren. Als afsluiting van ons
eerder gevierde lustrum, zal deze avond een extra bijzonder tint-
je meekrijgen. Als lid of alumni bent u van harte uitgenodigd.
Een persoonlijke uitnodiging kunt u binnenkort verwachten.
FSR Website
De vernieuwde website van de FSR is al enkele maanden in
de lucht. Het gebruikersgemak is aanzienlijk verbeterd. Op de
carrièresite is het bijvoorbeeld makkelijk zoeken in de databank
op bedrijven, richting en categorie (vacature/stage/inhousedag/
business course). Breng zelf een bezoekje aan onze website om
te zien wat er allemaal veranderd en verbeterd is: www.fsr.nu.
Nieuwe website
 FSR Forum | augustus 2008 | 32 FSR Forum | augustus 2008 | 33

7IESCHRIJFTBLIJFT
¥ +0-'3TAFFING&ACILITY3ERVICES"6EEN.EDERLANDSEBESLOTENVENNOOTSCHAPISLIDVANHET+0-' NETWERKVANZELFSTANDIGEONDERNEMINGENDIEVERBONDENZIJNAAN+0-')NTERNATIONALEEN:WITSERSECOÚPERATIE!LLERECHTENVOORBEHOUDEN

3CHRIJFJESCRIPTIEOFAFSTUDEEROPDRACHTBIJ+0-'
%ERLIJKISEERLIJKNIETIEDERETEKSTISEVENGOED-AARVAAKZITERIETSSLIMSOFMOOISTUSSEN%NHEEL
SOMSIETSONVERGETELIJKS:OISDATOPDEWC DEURVANEENKROEGENZOISDATBIJ+0-'WAARSTUDENTEN
ALSJIJEENSCRIPTIEOFAFSTUDEEROPDRACHTKUNNENSCHRIJVEN:ONSCRIPTIEOFAFSTUDEEROPDRACHTISEEN
IDEALEMANIEROMKENNISTEMAKENMET+0-'-ISSCHIENZELFSHETBEGINVANEENPRACHTIGECARRIÒRE
GEEFJEALSCHRIJVENDBLIJKVANPASSIEVOORHETVAKDANMOETJEMAAREENSSERIEUSOVERWEGENOMTE
BLIJVEN-EERWETEN+IJKOPWWWKPMGNLSTAGES

! 5 $ ) 4  4! 8  ! $6 ) 3 / 2 9
 FSR Forum | augustus 2008 | 34
verenigingsnieuws
Accountancydag 2008
Op woensdag 4 juni vond de Accountancydag 2008 plaats,
wederom in Diergaarde Blijdorp. De dag werd georganiseerd
door de FSR en de EFR in samenwerking met de vier grootste
accountantskantoren. Het doel van deze dag was het informeren­
van tweede en derdejaars economie studenten over het vak
­accountancy op een informele en interactieve manier.
Op deze wijze proberen wij de studenten te helpen bij het
­maken van hun keuze voor de studierichting Accountancy.
De dag begon met een forum waarin partners van de accoun-
tantskantoren deelnamen. Dit forum werd enthousiast begeleid
door de dagvoorzitter, de heer Gortemaker. De heer Gortemaker
is hoogleraar Financial Auditing binnen de postinitiële master-
opleiding Accountancy van EESA. Tijdens dit forum gingen
de partners van de verschillende grote accountantskantoren met
elkaar in discussie over verschillende pittige stellingen die hen
voorgelegd werden. Dit leverde discussies op waarbij de partners
niet bang waren om een standpunt in te nemen. Na het Partners­
forum ontvingen de deelnemende studenten allen een map
waarin de case was opgenomen die gedurende de dag in groepjes
gemaakt zou worden. De case werd gemaakt in het Oceanium
van Diergaarde Blijdorp. Dit is een zaal waarvan één wand van
glas is, zodat je kunt kijken naar de dieren in het haaienbassin.
Tijdens de case werden de studenten begeleid door medewerkers
van de vier verschillende accountantskantoren. De medewerkers
van de accountantskantoren waren erg enthousiast en wisten de
studenten vele praktijkvoorbeelden te geven naar aanleiding van
de case zodat de studenten een duidelijk beeld kregen van wat
de werkzaamheden van een accountant zijn.
De case bestond uit vier onderdelen en de studenten moesten
bij het eerste onderdeel een risico analyse uitvoeren. Vervolgens
werd er tijdens het tweede gedeelte van de case van de studenten
verlangd dat zij een interview zouden houden met een manager.
De studenten moesten tijdens dit interview informatie inwinnen
zodat zij in staat waren het verkoopproces van een onderneming
in kaart te brengen. Na de interviews stond er een heerlijke
lunch klaar, bestaande uit verschillende luxe belegde broodjes en
vers fruit. Bovendien konden de studenten gedurende de lunch
FSR Forum | augustus 2008 | 35
een kijkje nemen in het park. Veel studenten maakten gebruik
van deze gelegenheid. Overigens was iedereen weer op tijd terug
om te starten met het derde gedeelte van de case! Het derde
gedeelte van de case bestond wederom uit een interview met
de manager waarbij extra informatie kon worden verkregen ten
einde van de eindejaarscontrole van de jaarrekening. Tijdens het
laatste onderdeel van de case moesten de studenten met elkaar
discussiëren over de toepassing van regelgeving op het gebied
van externe verslaggeving. Het officiële gedeelte van de dag werd
afgesloten met een Startersforum, wederom onder leiding van
dagvoorzitter de heer Gortemaker. In dit forum namen starters
van de verschillende accountantskantoren plaats. Gedurende
de dag was aan studenten gevraagd om vragen op te schrijven
die ze graag zouden willen stellen aan beginnende accountants.
Deze vragen leverden leuke discussies op! Na dit forum hadden
studenten de mogelijkheid om gezellig te borrelen samen met
de medewerkers van de verschillende kantoren. Er kan worden
teruggekeken op een zeer geslaagde dag.
De Accountancydag 2008 werd mogelijk gemaakt door de vier
grote accountantskantoren, Deloitte, Ernst & Young, KPMG
en PricewaterhouseCoopers. Graag zou ik van de gelegenheid
gebruik maken om de medewerkers van deze accountants-
kantoren te bedanken voor hun enthousiasme, inzet en tijd
die zij gestoken hebben in deze dag. Bovendien wil ik de heer
Gortemaker bedanken voor zijn rol als dagvoorzitter tijdens de
Accountancydag 2008. De FSR voelt zich vereerd dat de heer
Gortemaker bereid was voor de derde maal te fungeren als dag-
voorzitter. Ook wil ik de EFR bedanken, welke medeorgani-
sator is van de Accountancydag en de Activiteitencommissie. |||
Marie-Claire Aerts
Commissaris Activiteiten 2007/2008
 FSR Forum | augustus 2008 | 36
l What’s your preferred route to aFSRcareer at Shell? An assessment day, a business challenge, an internship?
Forum | augustus 2008 | 37
All options are on the menu and the choice is entirely yours. Visit our careers website to find out more.
verenigingsnieuws
Shell is an Equal Opportunity Employer
www.shell.com/careers

FSR Consultancydiner

Dit jaar werd voor de tweede keer het FSR Consultancydiner
georganiseerd!
Onder het motto: ‘Beleef het op hoge hoogte!’ konden alle
­geïnteresseerden in consultancy hun hart ophalen bij dit
luxe driegangendiner. Dit jaar was het namelijk mogelijk om
aan tafel te zitten bij: Atos Consulting, Accenture, Deloitte
­Consulting, OC & C Strategy Consultants en Arthur D. Little.
Uit de vele aanmeldingen werden er uiteindelijk 25 studenten
gekozen die per gang bij een bedrijf aan mochten schuiven ‘op
hoge hoogte’: in de Euromast.
Het diner was ingedeeld volgens een doordraaiconcept.
Dit betekende dat er voor het diner een aperitief was, waarna
tijdens het diner zelf na het voor- en hoofdgerecht van tafel
werd gewisseld door de studenten. De avond werd vervolgens
afgesloten met een borrel, waarbij de studenten de mogelijk-
heid hadden om de gelegde contacten te verdiepen, dan wel de
bedrijven te spreken waarbij ze niet aan tafel hadden gezeten.
Naar de mening van de dinercommissie was alweer het laatste
diner van dit jaar zeer geslaagd, mede dankzij de deelnemende
bedrijven en studenten, die we bij deze hartelijk bedanken voor
hun enthousiaste deelname.
Voor nu zijn alle branchediners van het afgelopen jaar voorbij
en geven we de fakkel door aan de volgende Dinnercommissie!
Hartelijke groet,
Dinercommissie 2007-2008
Ashmita Krishna
Sophie Michielsen
Piet-Hein Eijssen

Taste it
Life at the leading edge of
international energy
 FSR Forum | augustus 2008 | 38
Lustrumspecial
relaXation ~ IIe Lustrum der FSR
Proloog
Er zijn mijlpalen in je leven die je nooit zal vergeten. Het behalen
van je zwemdiploma of rijbewijs, je eenentwintigdiner of andere
bijzondere leeftijd, je huwelijk en daaropvolgende jubilea. Een
vereniging behaalt ook nieuwe mijlpalen, mits er continuïteit is.
Bij verenigingen is continuïteit niet altijd vanzelfsprekend, omdat
meestal leden niet oneindig lid blijven en dus een beperkte verant-
woordelijkheid voelen voor het functioneren van die vereniging.
Bij de Financiële Studievereniging Rotterdam zijn er elk jaar weer
voldoende mensen die zich actief opstellen om de vereniging te
dienen. Zonder hen had de FSR de mijlpaal van tien jaar nooit
­gehaald. Het is kenmerkend dat deze actieven en oud-actieven
hun bijdragende periode bij de vereniging niet als iets defini-
tief afgesloten zien. Dit blijkt onder andere uit de drukbezochte
­kerstgaladiners, alumniactiviteiten en oud-bestuurderendagen.
De mijlpaal van tien jaar mocht dan ook niet onopgemerkt voorbij-
gaan. Op deze en volgende pagina’s treft u een uitgebreid verslag
van de vele activiteiten die georganiseerd zijn door de lustrum-
commissie. Als lid of ‘gewoon’ student had je veel kunnen meema-
ken, ik hoop dat je dit ook gedaan hebt. Als je je door de verhalen
van de andere ook activiteiten aangesproken voelt en ook actief
wilt worden, is daar bij de FSR alle ruimte voor. Kom een keer langs
op onze kamer (H15-08) of stuur een mailtje naar onze secretaris.
Veel plezier met het lezen van deze Lustrumspecial!
De Lustrumcommissie
Nellek van ’t Hoff
Willemijn Hooimeijer
Wesley van der Linden
Floris Vossestein
Verslag Lustrumactiviteiten 2008
22 april 2008 – Spa Oxygen Bar
Op dinsdag 22 april konden alle studenten aan de Erasmus, die
voor het merendeel druk bezig waren met tentamens leren, even
De lustrumslagroomtaart met het speciale FSR Lustrumlogo.
ontspannen bij de FSR Spa Oxygen Bar. Het bedrijf Event Oasis was
ingehuurd om een speciale stand op te bouwen met daarin onder
andere twee mobiele SpaCapsules. Het opbouwteam was nog niet
eerder op de Erasmus Universiteit geweest voor een evenement,
want ondanks de duidelijke locatiebeschrijving stonden ze toch ‘s
morgens vroeg bij het verkeerde gebouw. Nadat ze met het keren
van hun vrachtwagentje ook nog even de achterkant van een Audi
A6 Avant hadden gesloopt, konden de opbouwwerkzaamheden in
de C-Hal dan toch beginnen. Om een uur of elf was alles operatio-
neel en konden we de eerste studenten c.q. gasten verwelkomen
in onze lustrumstand.
De SpaCapsules ziet er erg futuristisch uit, wat ook uit de afbeel-
dingen blijkt. In deze Capsules kan je gewoon je kleren aanhouden,
terwijl door waterstromen en –krachten het hele lichaam gemas-
seerd wordt. Dit was nogal een ontspannen ervaring, die helemaal
binnen het lustrumthema: relaXation paste. In deze lounge stand
stonden verder nog enkele banken om verder bij te komen van een
dagje hard studeren. Naast de capsules waren er ook enkele zuur-
stofbehandelingen beschikbaar door middel van een zuurstofmas-
ker, waardoor het zuurstofgehalte in de ingeademde lucht hoger
was. Hierdoor worden afvalstoffen in je lichaam sneller afgebroken.
Ter promotie van ons lustrum en de speciale stand was en werd
geflyerd over de gehele campus. Studenten met een financiële
afstudeerrichting weten nu wat de Financiële Studievereniging
Rotterdam allemaal organiseert, ook voor hen. Op een gegeven
moment wist iedereen bij de naam FSR dat het iets met de Spa-
Capsules had te maken, en dat was precies de bedoeling van deze
dag! Iedereen was erg te spreken over deze gratis service en de FSR
is op campus Woudestein weer een stukje beter op de kaart gezet.
28 mei 2008 – Lustrumtaart
Op woensdag 28 mei hebben we gezellig met de capaciteits-
FSR Forum | augustus 2008 | 39
groep Bedrijfseconomie een taart verorberd. Speciaal voor deze
gelegenheid was er een Lustrumtaart gemaakt, voorzien van logo.
Deze zestigpersoons slagroomtaart is volledig opgegaan, terwijl
iedereen verder voorzien was van een bakje koffie of thee.
Ook dhr. Van der Wal liet zich de taart goed smaken. Naast de
bekende gezichten van Accountancy en Finance, was ook Marke-
ting vertegenwoordigd. Aangezien de bestuurskamer zich enkele
jaren nu op de vijftiende verdieping bevindt en wij de staf van
deze vakgroep ook frequent zien. Na een klein uurtje was de rust
wedergekeerd op H14-10 en verviel iedereen in zijn/haar dagelijkse
werkzaamheden op de 14e en 15e verdieping van het H-Gebouw.
De percussionist van band ‘ExtraOrdinary’ in actie.
hadden te komen ook binnen.
Op een feestje is het gebruikelijk te trakteren, de verkoopprijzen
voor bier en fris waren dan ook op slechts een euro gezet en de wijn
ging voor anderhalve euro over de bar. De baromzet viel de lustrum-
commissie echter een beetje tegen om een uur of één, maar door
adequaat ingrijpen en de bar volledig vrij te geven (alles, dus ook
buitenlands gedestilleerd) verliep de rest van de nacht nog soepeler.
De baco-trein was juist begonnen te rijden toen onze hoofdact van
de avond, de band ‘ExtraOrdinary’, hun optreden startte. Dit was
een unieke combinatie tussen een dj die speelde, Fanny West van de
Opposites draaide bij ons de plaatjes, en daarbij nog een saxofonist,
Het was gezellig druk op het FSR Lustrumfeest in Club Catwalk. percussionist, gitarist en MC/zanger. Het werd erg levendig op de
dansvloer en de temperatuur steeg. Met name de percussionist trok
19 juni 2008 – Lustrumfeest veel bewondering met zijn ritmisch getrommel.
Donderdag 19 juni was het dan eindelijk zover. Het tweede
lustrumfeest van de FSR en ook meteen het tweede feest dat de
FSR in haar bestaan heeft georganiseerd. Als locatie was voor de
Catwalk Rotterdam gekozen. Een unieke plek voor Nederland,
in de voormalige voetgangerstunnel onder het Weena. Overdag
konden nog de laatste kaartjes gekocht worden bij onze stand in
de C-Hal. Terwijl de Erasmus Zomerdag enkele meters verderop
een soort van bezig was, bliezen wij een enorme champagnefles
op. Gelukkig konden we binnen staan met de stand, want buiten
was het vies, druilerig weer.
’s Avonds was het echter weer helemaal opgeklaard en de
weersomstandigheden konden geen excuus vormen om niet naar
dit mooie feest te komen. Veel oud-bestuurders, oud-actieven, De Lustrumcommissie voor de volle 75% (v.l.n.r.: Nelleke, Willemijn, Wesley).
huidige actieven en collega-besturen waren naar deze exclusieve
club getogen om vol nieuwsgierigheid te bekijken of de FSR wel De laatste twee uurtjes van de toen al geslaagde nacht waren­
in staat was een feest neer te zetten. Door de ruimte-indeling voor nog een andere resident dj. Ook hij wist de tijd doen
van de Catwalk, was het vanaf het begin, om 23.00 uur, al gezellig ­omvliegen en om half zes moest de lustrumcommissie de laatste
druk beneden. Het feest zou tot 05.00 uur duren en we hadden aanwezigen de tent uitvegen. Het was een absoluut goed feest
drie verschillende optredens gepland. Aan het begin tot een uur geweest.
of één draaide een goede resident dj die meteen de goede sfeer
verhoogde. Rond één uur waren ook alle mensen die we verwacht
 FSR Forum | augustus 2008 | 40
Lustrumspecial
Er werd bijzonder fanatiek gesport op het Luilekkerstrand.
21 juni 2008 – Lustrumdag
Op zaterdag was een actief dagje weg gepland met alle oud-
­bestuurders, oud-actieven en huidige commissieleden. Ruim vijftig
mensen hadden tijd gevonden in hun drukke agenda en stonden
om half drie bij het Hilton Hotel in Rotterdam bij de bus. Alleen
dhr. Latour had moeite met de weg van Oostplein naar Hofplein
en door dit oponthoud vertrok de bus een half uurtje later.
De reis verliep voor de rest voorspoedig en een uurtje later
­stonden we op het Luilekkerstrand bij Brouwersdam. Wederom
was de link met het thema in één oogopslag duidelijk.
Helaas was de wind ons niet gunstig gezind en was het zwakke
briesje te weinig om te gaan kitebuggyen. Iederaan kon zich
echter vermaken met enkele potjes beachvolleybal en frisbeeën.
Na een klein uurtje was dit ook wel weer voldoende activiteit
geweest en was het tijd om te chillen onder twee reusachtige
RedBull strandtenten. Door middel van polsbandjes kon iedereen
drinken bestellen bij onze privé-tapvrouw buiten.
De lustrumdag was ook uitgeroepen tot de dag waarop de speci-
ale FSR Lustrumdas gepresenteerd zou worden. Deze presentatie
ging gepaard met enkele flesjes Moët & Chandon Brut Impérial
en een speciaal ingehuurde ‘oesterman’ liep rond om iedereen van
enkele hapjes te voorzien. Deze magistrale combinatie deed het
appel voor bitterballen verstommen en tot aan de barbecue was
iedereen voorzien. De oesterman was ook bijzonder te spreken
of deze kleurencombinatie van de lustrumdas en wist in zijn kast
het perfecte pak te hangen voor erbij. De beste man is momenteel
trots eigenaar en drager van één exemplaar.
Bij de aansluitende barbecue was aan iedereen gedacht, en de
twee vegetarische actieven konden zich tegoed doen aan een
groentespies. Er waren voldoende sjaslieks en hamburgertjes om
ieders buikje rond te eten. Ondertussen waren enkele mensen van
de strandtent een beamer met groot scherm aan het installeren
voor de EK wedstrijd Nederland – Rusland. Deze wedstrijd gingen
we ook lekker buiten kijken. Vlak voor de wedstrijd hadden we nog
een limboact met enkele bestelde dames. Helaas waren ze niet
zo behendig met de TomTom als met hun show, want ze waren
rijkelijk te laat. Enkele aanwezigen wisten zich nog uit hun stoel te
hijsen en deden aan de competitie mee. Onder andere dhr. Van der
Zijden was heel soepel en won een van de twee cocktails voor de
winnaars. Stipt kwart voor negen zat iedereen weer klaar voor de
TV en de dames zijn naar hun volgende klant gestuurd.
Enkele heren poseren trots met hun juist verkregen FSR lustrumdas voor de
camera.
De uitslag van de wedstrijd is bekend. Ondertussen kon iedereen
wél genieten van de biertjes en de RedBull Rode Vodka. Na de
wedstrijd kwam de bus voorrijden en was het tijd om het zand te
verlaten. Bij aankomst terug in Rotterdam ging onder andere het
Xe nog een klein biertje drinken in Café de Beurs, terwijl sommige
moegestreden al richting mand vertrokken.
De twee factoren waren de lustrumcommissie geen invloed op
had, de wind en de uitslag van de wedstrijd, waren ook de twee
enige minpuntjes van de voor de rest zeer geslaagde dag.
FSR Forum | augustus 2008 | 41
Bij de dassenpresentatie hoorde een glas champagne.
Lustrumdas
De al eerder genoemde lustrumdas is speciaal voor dit tweede
lustrum ontworpen. Om de vrouwen tegemoet te komen was de
gebruikelijke choker vervangen door een dasriem. Deze zijden das
is uitgevoerd in een mooie donkere kleur blauw met diagonale
zilveren strepen, afgezet met een dun lichtblauw streepje. Het
reguliere FSR logo is onderop de das te vinden, het lustrumlogo
plaatsen zou afdoen aan de tactvolheid die deze das nu met zich
meebrengt. Op de afbeeldingen op deze pagina’s treft u een
aantal keer deze das aan. Alle alumni c.q. oud-actieven hebben
recht op een exemplaar. Velen hebben hem al opgehaald, op de
lustrumdag of op de kamer, of gevraagd of dit stukje stof per
post bezorgd kon worden. In principe zijn er voldoende gemaakt,
maar op is op. Hebt u recht op een das, stuur dan een mailtje naar
lustrum@fsr.nu.
Epiloog
Een lustrum kan niet neergezet worden zonder de hulp van
toegewijde commissieleden. De voorbereidingstijd is lang en de
mogelijkheden zijn eindeloos. Je wilt iedere ‘aandeelhouder’ van
de FSR erbij betrekken en een gevarieerd programma aanbieden.
Een programma dat mensen aanspreekt en een goed beeld geeft
van onze vereniging.
Mijn ervaren commissieleden, die of al eens de vereniging in
een voorgaand bestuur hebben mogen dienen en/of meerdere
commissies op hun naam hebben staan wisten dit lustrum tot
een succes te maken. Ik dank dan ook Nelleke, Wesley en Willemijn
voor hun inzet, creativiteit en organisatorische kwaliteiten,
om hierbij ook niet de gezellige tijd die we hebben gehad te
vergeten in de aanloop naar en tijdens het tweede lustrum van
de Financiële Studievereniging Rotterdam.
De limboact met enkele soepele (oud-)actieven.
Terugkomend op de gevarieerde mix van activiteiten, wacht er
nog één activiteit die om praktische redenen uit het eigenlijk lus-
trum is gehaald, het bachelorscriptiesymposium. Deze activiteit
voegt het inhoudelijke karakter van onze vereniging toe aan het
lustrum. Dit idee borrelde op tijdens een van de vele bestuurs­
vergaderingen van het Tiende en op het moment dat dit FSR
Forum uitkomt zijn medebestuursgenoten Ashmita en Robin
druk bezig om de laatste zaken hiervoor te regelen. Bij dezen
wens ik hen dan ook veel succes met de organisatie van het
laatste evenement dat het Xe Bestuur zal uitvoeren.
Op de volgende pagina’s vindt u van de afgelopen vijf besturen
en het huidige een korte impressie van hun jaar. Zodoende is in
enkele oogopslagen duidelijk welke ontwikkelingen de vereniging
sinds het vorige lustrum heeft doorgemaakt. De FSR zal blijven
bruisen en we gaan vol vertrouwen de toekomst tegemoet, op
naar het IIIe Lustrum.
Vriendelijke groet,
Floris Vossestein
 FSR Forum | augustus 2008 | 42
Lustrumspecial
Ve Bestuur der FSR (2002 - 2003)
Op donderdag 5 september 2002 rond 11 uur ’s avonds was het
dan zover: het Vde bestuur van de Financiële Studievereniging
Rotterdam was een feit! Een team bestaande uit zes heren en
één dame, stonden klaar de mooiste studievereniging weer
naar ongekende nieuwe hoogtes te brengen.
Dat is nu bijna zes jaar geleden; inmiddels hebben wij netjes
onze studie afgerond en het werkende leven omarmd. Evenals
het huidige bestuur, waren wij uitverkoren de organisatie van het
lustrum op onze schouders te nemen. Feitelijk is dit natuurlijk heel
vreemd. De vijfde Dies Natalis van de vereniging zou namelijk in
oktober 2003 gevierd worden. Bij ons aantreden hebben wij echter
de opdracht meegekregen het lustrum reeds in het voorjaar van
2003 te organiseren, geheel in strijd met de mores. Desalniette-
min waren wij natuurlijk zeer vereerd het eerste lustrum van de
vereniging in “ons jaar” te mogen vieren. Wij hebben er dan ook
niet op aangedrongen dat het lustrum in het bestuursjaar 2003-
2004 door het VIde bestuur georganiseerd zou moeten worden….
Voor de lustrumspecial blikken wij graag terug op (de organisatie
van) het eerste lustrum.
Nadat de lustrumcommissie was samengesteld, zijn er vele
­brainstormsessie gehouden met als uiteindelijke consensus dat
het eerste lustrum zou moeten bestaan uit drie activiteiten op
­financieel inhoudelijk en sociaal vlak. De drie onvergetelijke
evenementen waren het FSR lustrumsymposium, een oud-
­actievendag en een spetterend afsluitingsfeest.
Allereerst stond het symposium op het programma. Symposia­
­waren in het verleden de achilleshiel van de vereniging
geweest.­ Nog niet eerder was het gelukt om een geslaagd groot
symposium­ op te zetten onder de vlag van de FSR. Ondanks de
verhitte discussies tijden de RvC vergaderingen zijn we toch
met het symposium aan de slag gegaan. Tot op de dag van
vandaag­ zijn we het er niet over eens of het symposium onder
de bezielende­ leiding van FSR erelid professor Jaap Spronk het
grote succes is geweest. Achteraf concluderen wij dat wij een
inhoudelijk interessant evenement hebben neergezet wat echter
niet het potentieel had een jaarlijks evenement te worden.
Op de oud-actievendag hebben we met een grote en zeer
­gezellige groep oud-actieven van de FSR (en haar voorgangers FAR
Pecunia en Pacioli) een golf clinic gevolgd. De dag werd vervolgd in
een horecagelegenheid waar de tijd stilgestaan leek te zijn sinds
begin 1900. Echter het fantastische weer zorgde ervoor dat wij het
FSR Forum | augustus 2008 | 43
VIe Bestuur der FSR (2003 - 2004)
V.l.n.r.: Priscilla van Tienderen, Barry Oesman (onder), Robert Frentzen, V.l.n.r.: Nicole Boss, Steef Thomassen, Rob Bergman, Bjorn Waltmans,
Frank Bultje, Gideon Sternfeld, Sander Mom, Jeroen de Maat. Michael Jongmans, Vincent Busking, Sue Ellen de la Paz.
treurige interieur naar buiten konden slepen en aldaar hebben
­genoten van overvloedig bier en veel mooie verhalen van vroeger.
De avond werd ongetwijfeld voortgezet in de stad, maar hier
kunnen wij ons niets meer van herinneren…..
De afsluiting van het eerste lustrum der FSR was een groots feest
in het alom in studentikoos Rotterdam bekende Plan C. Behalve de
grote opkomst van (oud-)actieve leden en zelfs sponsoren, is onze
mooiste herinnering van dit feest dat wij op de dansvloer dansten
tijdens de hoofdact, de toen wereldberoemde rasartiest Silver.
Op dat moment keken wij elkaar euforisch aan en schreeuwden
elkaar toe:
FSR Kerstgaladiner december 2004
“Geweldig dat wij met onze studievereniging zoveel mensen op
de been kunnen krijgen!!”
Het feest was dan ook de absolute kroon op een geslaagd lustrum.
Was getekend,
Het Vde en tevens mooiste bestuur der FSR
Robert Frentzen
Jeroen de Maat
Sander Mom
Gideon Sternfeld
Priscilla van Tienderen Het beleidsweekend met het f.t. Zevende FSR Bestuur.
Frank Bultje
Barry Oesman
Helaas was het Zesde Bestuur niet in staat een bijdrage te
leveren aan deze Lustrumspecial. De redactie heeft zich het recht
voorbehouden enkele foto’s zelf te plaatsen uit het archief.
 FSR Forum | augustus 2008 | 44
Lustrumspecial
VIIe Bestuur der FSR (2004 - 2005)
v.l.n.r.: Rex Neijtzell de Wilde, Merel van der Schalk, Arjan Latour, Lena Groen,
Robert van den Barselaar, Daniëlle Kleinheerenbrink, Thijs van Berkel
Waarde Lezers,
Uiteraard ben ik enorm vereerd dat ik bijna 3 jaar na mijn aftreden
als FSR voorzitter wederom de kans heb om u toe te mogen
schrijven via het prachtige FSR Forum. Ik had 5 jaar geleden nooit
kunnen voorspellen dat ik door een kruisje te zetten bij ‘geïnteres-
seerd in een commissie’ op het inschrijfformulier ik zo’n mooie tijd
bij deze vereniging zou hebben.
Toen ik in het najaar van 2003 als lid van de studiereiscommissie
nog fris, naïef en onwetend voor het eerst de FSR kamer binnen
liep en met grote oren de gave FSR verhalen aanhoorde zaten
hier ook veel mooie verhalen over het FSR Lustrum tussen.
Op dat moment leek het tweede Lustrum zo ontzettend ver weg
dat ik me er eigenlijk al bij neer had gelegd dat ik waarschijnlijk
tegen die tijd niks meer met de FSR te maken zou hebben. Maar
zoals we ondertussen allemaal weten is de band met de FSR
eigenlijk moeilijk te verbreken.
Zo volgde na een commissiejaar heel logisch een bestuursjaar
waar ik de eer had om als voorzitter de vereniging toe te mogen
spreken. Want wat een fantastisch jaar is dat geworden.
Het begon in een bungalowpark in Groningen en werd vervolgens
een heerlijk jaar met uiteraard iets te veel bier en bitterballen
maar met vooral een hechte groep van bestuursleden en actieven.
Na een jaar dag in dag uit mijn lieftallige bestuursgenoten, Arjan,
Rex, Merel, Thijs, Daniëlle en Robert om me heen te hebben gehad
kom ik me echt geen leven meer zonder de FSR voorstellen.
Allen bang voor het ‘zwarte gat’ moesten we dan toch echt in
september 2005 het stokje overdragen aan het VIIIe Bestuur.
Eigenwijs dachten we natuurlijk dat het vanaf nu alleen nog
maar minder kon gaan met de vereniging aangezien wij toch wel
het gaafste en meest capabele bestuur waren die de FSR in haar
korte bestaan had mogen meemaken. Hier moesten we natuur-
lijk al snel op terug komen… Tot mijn grote tevredenheid is de
Actievenweekend Düsseldorf 2005
vereniging­ met haar alsmaar groeiend ledenaantal, enthousiaste
groep actieven en enorm gemotiveerde bestuursleden alsmaar
tot grotere hoogtes gebracht. En wat een verandering heeft de
vereniging de laatste jaren ook weer door mogen maken: van
verhuizingen, nieuwe activiteiten, de studiereizen naar Azië en
Zuid Amerika tot nu dan ook eindelijk het tweede FSR Lustrum.
Terugkijkend kan ik eigenlijk alleen maar constateren dat de
afgelopen 5 jaar en het FSR Lustrum weer veel te snel voorbij zijn
gevlogen. Gelukkig zijn wij als Bestuur niet helemaal stil blijven
staan na onze decharge. Met ouder worden komen natuurlijk ook
de grote beslissingen van werken, huizen kopen, samenwonen en
zelfs trouwen (het eerste huwelijk is al in augustus!). Sommige
FSR tradities zijn echter te belangrijk om te vergeten. Zo zijn wij
in ieder geval allemaal nog steeds groot fan van de Nederlandse
bungalowparken (zolang het huisje een sauna en een vaat­wasser
heeft) en elk jaar wel weer heel sentimenteel te vinden in een
subtropisch zwemparadijs.
Hoewel ik door mijn werkende bestaan niet in staat ben geweest
alle Lustrumactiviteiten bij te wonen wordt er gelukkig ook altijd
aan de alumni gedacht door het organiseren van een Lustrum-
­actievendag. De uitslag van het voetbal zat weliswaar niet helemaal
mee maar de oesterman, heerlijke temperaturen, de unieke FSR
­slippers en met name de dasriemen voor vrouwen (eindelijk een
vervanging voor de toch net iets te synthetische en verstikkende
chokers!) maakten een hoop goed. Hulde aan de Lustrumcommissie!
Ik kijk in ieder geval vol spanning uit naar wat de komende 5 jaar
en ons derde Lustrum ons gaan brengen. Maar met ons ‘track-
­record’ kan het niet anders dat dit wederom een groot succes
gaat worden! FSR hoog!
Hoogachtend,
Lena Groen
Voorzitter VIIe FSR Bestuur
FSR Forum | augustus 2008 | 45
VIIIe Bestuur der FSR (2005 - 2006)
Wissel ALV september 2006 ~ v.l.n.r.: Stefan Briggeman, Geert van Roon,
Anna Nijdam, Marijn Eland, Willemijn Hooimeijer, Tycho van der Gugten,
Robert Hoek.
Beste lezers,
Ons werd gevraagd een stuk te schrijven over de activiteiten die
in ons bestuursjaar zijn uitgevoerd of welke andere bijzondere
momenten er plaatsvonden. Natuurlijk zijn wij als VIIIe bestuur
het beste, mooiste, gaafste en prominentste bestuur uit de ge-
schiedenis van de FSR, maar aangezien elk bestuur dat van zichzelf
zegt, zullen we dit met een aantal voorbeelden verduidelijken.
Van een groot deel van de activiteiten in ons jaar kan gezegd
worden dat ze vernieuwend en succesvol waren. In ons jaar werd
de Corporate Finance Competition voor het eerst met vijf in plaats
van vier bedrijven georganiseerd, werd het aantal bedrijvendiners
uitgebreid en werd een nieuwe activiteit; de FAN Controlling
Competition, opgezet. Bovendien is in ons jaar een gezamenlijke
activiteit georganiseerd met de MaEUR en het ED die plaats-
vond bovenin het gebouw van Nationale Nederlanden. Ook het
kerstdiner vond in ons jaar plaats op niet te evenaren hoogte, te
weten de Euromast. Daarnaast hadden wij ook op het gebied van
promotie een aantal vernieuwende zaken. Voor het eerst werd
bij de promotie gebruik gemaakt van billboards op het universi-
teitsterrein en werd zelfs een beschilderde auto gebruikt voor het
promoten van de Dutch Financial Cycle onder het mom van “Pimp
your CAReer”. De European Finance Tour had voor het eerst in haar
geschiedenis een andere bestemming dan Frankfurt, te weten
Milaan. Verder nam het aantal bezoeken aan de carrièresite fors
toe door het massaal uitdelen van gedrukte flyers op de carrière-
beurs in de Jaarbeurs en een landelijke promotie door middel van
een advertentie met artikel in de Spits.
Naast de bovengenoemde activiteiten hadden wij ook goed
contact met andere verenigingen en oud-bestuurders. Zo waren
wij vaak met de meerderheid van ons bestuur aanwezig bij borrels
van andere verenigingen, zoals ledenborrels, ALV’s, HALV’s en Dies
Natalis. Verder waren wij altijd met minimaal twee bestuurders
Kerstactie
aanwezig bij het afstuderen van oud-bestuurders, aan wie wij
als vereniging zoveel te danken hebben.
Ook zijn er tijdens ons bestuursjaar andere bijzondere
­gebeurtenissen geweest die ons allen nog lang bij zullen blijven,
bijvoorbeeld de ‘vermissing’ van één van onze dames. Het was de
vrijdagochtend na een uit de hand gelopen borrel op donderdag-
avond en de dame in kwestie had om 9:00 kamerdienst, maar
was niet op komen dagen. Dit was hoogst ongebruikelijk en nadat
na uren nog niks vernomen was, begon in de loop van de middag­
de onrust toe te nemen onder de overige bestuursleden. Na het
noodplan uitgetekend te hebben op het bord, werd er gebeld
met vriendinnen, mogelijke vriendjes, huisgenoten en ouders,
maar niemand wist hoe deze dame thuis was gekomen en waar
zij nu was. Uiteindelijk zijn zelfs de politie en ziekenhuizen in de
omgeving gebeld, allen zonder resultaat. Totdat laat in de middag
de dame in kwestie opbelde en verbaasd was over de tientallen
berichten, gemiste oproepen en voicemails. Er ging een zucht van
verlichting door de FSR-kamer. Ook dit hadden wij als bestuur
weer overleefd.
Ook na het bestuursjaar zien we elkaar nog vaak. In het najaar van
2006 hebben we een halve marathon gelopen in San Sebastian
en in november 2007 zijn we nog met z’n allen een weekend naar
Praag geweest. Nog geregeld zien wij elkaar tijdens etentjes en
borrels, zowel zelf georganiseerd als door de FSR zoals kersdiners,
oud besturen diners, bestuurs-interesseborrels, bestuursbekend-
makingsborrels.
Zo blijkt maar eens te meer dat een bestuursjaar bij de mooiste­
studievereniging van Nederland een unieke ervaring is en
­bovendien hechte vriendschappen kan opleveren.
Met hartelijke groet,
Het VIIIste bestuur
 FSR Forum | augustus 2008 | 46
Lustrumspecial
IXe Bestuur der FSR ( 2006 - 2007)
“Daar sta je dan, voor de deur van Hoofdstuk II, op weg naar
het begin van een nieuwe, spannende maar ongetwijfeld
onvergetelijke periode.”
Op een rij stonden zes andere mensen die net als ik kort daar-
voor hadden gehoord dat ze uitgekozen waren om de Financiële
­Studievereniging Rotterdam in haar negende jaar te mogen
leiden. Een beetje wennen was het wel, maar al vlug was de
­kennismaking een feit en stond iedereen toch een beetje trots
en gespannen om zich heen te kijken. Een ding was mij al
meteen duidelijk; we hadden er zin in!
Het negende jaar van de FSR streefde traditiegetrouw naar
­perfectie. Al snel veranderde de eerdere spanning in gewenning
en naarmate de machine beter ging draaien kwam de efficiëntie
gevolgd door de veel besproken steile leercurve. Omgaan met
­tegenslagen, genieten van successen en het constante zoeken
naar verbetering zorgde voor een ware achtbaan aan gevoelens
waardoor er eigenlijk nooit echt tijd was om stil te staan bij
­hetgeen er weer op je af kwam, ‘you just go with the flow!’
Tripje richting België voor het eerste beleidsweekend, zomer vol
acquisitie gesprekken, de eerste commissiesollicitatie en activiteit,
paintballen met het Achtste, bestuursfoto’s maken, een snelle
­verhuizing naar de naastgelegen kamer, bakjes negerzweet,
bakken kapsalon, FAN feest in Groningen, de zware wekelijkse
vergaderingen, nieuw promotiemateriaal van een betere ­drukker,
halfjaarlijkse ALV, commissieweekend weer naar België, op zoek
naar opvolgers, KPMG feest in Den Haag, afscheidsetentje­ in
Amarone, wederom een tripje richting België voor het laatste­
­beleidsweekend, raften in Zoetermeer en uiteindelijk de
­afsluitende wissel ALV.
En zo mooi als het begon, zo abrupt is het ook weer afgelopen
en ben je niks meer. Het jaar vol roem en glorie heb je afgesloten
en er is alweer een nieuwe groep hard bezig om onze successen
te doen vergeten. Gelukkig is er leven na de FSR, waarin de band
met bestuursgenoten nog steeds bijzondere resultaten oplevert.
De een na de ander gaat stage lopen en is bezig met zijn scriptie
en het zal niet lang duren voor iedereen weer begint aan het
­volgende avontuur. En ik betwijfel of ze op hun eerste werkdag
ook zo gespannen zullen staan als bij onze eerste ontmoeting.
Er is een hoop geleerd, een hoop gelachen en een hoop geleefd,
en het is goed zo.
Het negende jaar is tot op heden nog steeds het meest succes­
volle jaar van de FSR. Met een fantastisch eindresultaat en goed-
gevulde activiteiten heeft de FSR ook toen zijn mannetje weten te
staan tegen concurrentie van grotere verenigingen. Een ding is mij
wel duidelijk geworden, vele zijn jaloers op het scala van activitei-
Actievenweekend Antwerpen 2007 ~ v.l.n.r.: Nelleke van ’t Hoff, Joris Kil, Ricky
Tan, Maarten Roth, Luuk van der Zijden, Juliet Snoeijs, Theo Bettenhaussen.
ten en de manier waarop de FSR haar zaakjes altijd goed regelt
en het was het negende een genoegen om de FSR te verdedigen
en uit te bouwen tot wat zij nu is.
Kenmerkend voor het negende bestuur waren de vele quotes
die te pas en te onpas werden gebruikt. Hieronder nog enkele
persoonlijke favorieten.
“Madrid of Barcelona, als het maar Italië is.”
Maarten had moeite met het uitzoeken van een locatie voor
de EFT, gelukkig weet hij zijn stageplek wel steeds te vinden.
“Ik ga niet voor de auto’s, maar voor de mannen.”
Na succes bij Monaco aan de Maas, heeft Nelleke haar snelle
leventje achter zich gelaten en is bezig met afstuderen.
“I consider dancing an art, and the robot is my pencil.”
Luuk a.k.a. Snake Eyes is weer woonachtig achter de duinen
en danst nog sporadisch.
“Het is net of die gast piano speelt, ongelooflijk!”
Ricky merkt een achterstand door een jaar FSR bestuur, en is
onder de indruk van wat Londense Aziaten met Excel kunnen.
“Die gast van de EFR kan echt niks, ik heb nog nooit zo’n loser gezien.”
Juliet is nog steeds erg kieskeurig en heeft het erg naar haar zin
onder de rivieren.
“ HET IS MENEER BETTENHAUSSEN VOOR JOU, FEUT!”
Theo kan nog een keer feuten voordat hij er zelf een wordt.
“Ik heb even niks te zeggen.” Een erg zwakke quote van Joris
(voor de verandering).
FSR Forum | augustus 2008 | 47
Xe Bestuur der FSR (2007 - 2008)
Het Xe Bestuur ~ v.l.n.r.: Robin Willemstein, Paul Boxhoorn, Ashmita Krishna,
Marie-Claire Aerts, Floris Vossestein, Mariska van Hoorik.
Een bestuursjaar bij de FSR is hard werken; dat is een open
deur die ik toch even wilde intrappen. Het thema van het IIe
Lustrum­feest luidde namelijk RelaXation. Om misverstanden te
voorkomen:­ dit thema lag dus niet in de lijn van ons bestuursjaar.
Wij wilden ermee zeggen: “na vijf jaar zwoegen, mogen wij ook
eens een keertje”. En samen met ons ontspanden zich alle andere
harde werkers die de FSR ooit naar een hoger plan hebben getild.
Die avond van 19 juni zullen wij nooit vergeten. De nacht ook niet,
trouwens. De avond begon voor het Xde bestuur met een gezellig
etentje in restaurant Zin. Met het einde van je bestuursjaar in
zicht ontkom je er niet aan dat je op een dergelijke avond met
elkaar gaat mijmeren. Over de successen en de leermomenten,
over de lach en de traan. Wij hebben een geweldig jaar gehad
door de introductie van de aanstaande Master Kick-off Dag en
het Bachelorscriptiesymposium. Bovendien zijn we allemaal vijf
vrienden rijker door alles wat we met elkaar hebben meegemaakt.
Dat zijn niet puur en alleen fijne ervaringen geweest. In februari
hebben we namelijk onze penningmeester voortijdig moeten
dechargeren. Toch zijn dat wel de gebeurtenissen waar je samen
sterker uitkomt. Maar wat natuurlijk ook bindt is het opruimen
van de vloer van een Gronings etablissement, nadat de Commissa-
ris Externe Betrekkingen naar eigen zeggen slechts twee wijntjes
op had. Twee wijntjes te veel zal ze bedoeld hebben! En hoeveel
dichter kun je tot elkaar komen dan met een slagroomworsteling
in het toilet van een Veluwse bungalow? U zult begrijpen dat het
voor ons al met al een uniek schitterend jaar is geweest.
Club Catwalk was al vanaf 23:00 uur gezellig vol. Alle oud-bestuur-
ders en oud-actieven waren uitgenodigd, maar ook veel leden en
andere studenten waren op deze bijzondere avond afgekomen.
De avond begon aan de bar met een FSR-blauwe cocktail en ein-
digde op een propvolle dansvloer en de beats van DJ Fanny West.
In de tussentijd werd er volop genoten van de drankjes en van
Ook na de lustrumactievendag was het Xe nog niet uitgestreden en pakte
nog even een ‘Beursje’.
elkaar, zoals dat hoort op een groots feest. Voor velen is die nacht
als in een waas voorbijgegaan. Wij van het Xde vinden dat een
uiter­mate goed teken. Toen we naar huis gingen, was de zon al
geruime tijd op. Ook dat is hoe wij het bedoeld hadden.
Op de langste dag van het jaar was Brouwersdam de locatie voor
de Lustrum Actievendag. Iedereen was uitgenodigd die zich ooit
als bestuurder of actief lid had ingezet voor de vereniging. Helaas
was er te weinig wind om te kitebuggyen, maar in plaats daarvan
werd er gevoetbald, gefrisbeed en gevolleybald op het warme
zomerstrand. Helaas strooide Guus Hiddink ’s avonds zand in de
raderen van de Lustrummachine, waardoor de teleurstelling even
heel groot was op een verder zo fantastische dag. Gelukkig duurde
het feestje achteraf nog lang. Bij de FSR laten we de vervelende
zaken immers snel achter ons, leren we ervan, en gaan we vol
vertrouwen de zonnige toekomst tegemoet.
Zonnig, want deze toekomst belooft veel goeds. In dit Forum vindt
u de presentatie van de dames en heren die wij voordragen als
nieuwe bestuursleden. Wij twijfelen er geen moment aan dat met
deze gemotiveerde groep mensen de prestaties van de FSR tot
ongeëvenaarde hoogte zullen stijgen. Een goed begin dus op weg
naar het IIIe Lustrum!
Ik hoop u weer te zien op de Algemene Ledenvergadering op
4 september, waarna wij de lustra van de mooiste vereniging
van Rotterdam voortaan vanaf de zijlijn zullen meebeleven.
Het was ons een waar en groot genoegen de FSR te mogen
­besturen in dit Lustrumjaar.
Namens het Xde bestuur der FSR,
Robin Willemstein
Secretaris
FSR Forum | augustus 2008 | 48 FSR Forum | augustus 2008 | 49
verenigingsnieuws
FSR International Research Project 2008
Beste lezer,
In de 4e editie van het Forum heeft u kunnen lezen hoe de
voorbereidingen van het International Research Project 2008
waren verlopen. In deze editie zullen wij verslag doen van de
reis zelf. Op het moment van schrijven is het International
Research Project 2008 echter nog in volle gang,daarom alleen
een verslag van hetgeen dat tot nu toe heeft plaatsgevonden.
De rest zult u persoonlijk van een van ons te weten moeten
komen. De dagverslagen van Sao Paulo zijn overigens door
een van de deelnemers, Jimme Slippens, geschreven.
Donderdag 10 juli
De dag begon voor de meeste om een uurtje of vier in de
ochtend.­ Vijf uur vertrok onze trein vanaf Rotterdam Centraal
naar Schiphol. Het vliegtuig zou ons om acht uur naar Madrid
brengen en vanaf daar naar Sao Paulo. Op een klein stress­
momentje na verliep dit op rolletjes en om 19u plaatselijke tijd
stonden we daadwerkelijk in Sao Paulo. Aangekomen in het
Bedrijfsbezoek Natura, 30 km buiten het centrum van Sao Paulo
hotel bleek dat de IRP commissie een toplocatie had geregeld
en iedereen was dik tevreden.
11 juli vrijdag
Na een lange nacht, een heerlijk ontbijt en een spannende eerste
wandeling door de stad stond om 13u het eerste bedrijfs­bezoek
op de planning. Het betrof een groot cosmetica bedrijf genaamd
Natura. Net buiten Sao Paulo kwamen we met de bus aan op
een soort “license to kill” achtige James Bond locatie­ in het
plaatsje Camajar waar ons een rondleiding en een presentatie­
over sustainability te wachten stond. Een dame met een grote
luidspreker aan haar riem gaf een erg interessante rondleiding
door de fabriek van Natura. Iedereen was verbaasd over de
moderne en ontwikkelde omgeving waar de werkzaamheden
van Natura plaatsvonden. CSR bleek zeker geen onbekende
term voor dit bedrijf. De rondleiding werd opgevolgd door een
presentatie over sustainability, gegeven door een enthousiaste
jonge dame genaamd Karine die zelf werkzaam was op de
afdeling sustainability.
 FSR Forum | augustus 2008 | 50 FSR Forum | augustus 2008 | 51

verenigingsnieuws

Hoofdkantoor en productielocatie Natura
Na deze enerverende dag was het tijd voor wat luchtiger
vermaak. De avond/nacht is doorgebracht op een dakterras
Skye van hotel Unique met uitzicht over heel Sao Paulo.
Gezellig napraten over het indrukwekkende bedrijfsbezoek
van die dag met een paar lekkere Caipirinha’s zorgden voor
een zeer geslaagde avond.
Zaterdag 12 juli
De zaterdagochtend was voor sommige mensen even lastig­
maar toen de citytour om 9u eenmaal gestart was en het
­zonnetje vanuit de strak blauwe hemel op ons neerkeek
­beloofde ook dit weer een uitstekende dag te worden. De gids
voor deze ochtend heeft ons alle mooie plekjes van Sao Paulo
laten zien en de middag was voor iedereen vrij. De avond werd
afgesloten met een traditioneel Braziliaans restaurant waar de
carnivoren onder ons zeker niets te kort zijn gekomen.
In de nacht van zaterdag op zondag zijn de zangkwaliteiten op
de proef gesteld in de plaatselijke karaoke tent en de nacht is
afgesloten in een discotheek die niet voor hetero’s bestemd
bleek te zijn. Niemand, inclusief de IRP commissie, weet
waarom we hier naar binnen gingen, maar in ieder geval is
iedereen door dit bezoekje weer een aantal ervaringen rijker.
Zondag 13 juli
Zondag waren we uitgenodigd bij het consulaat voor een
barbecue. Een erg mooie locatie compleet met zwembad en
uitzicht over de stad zorgde ervoor dat we de nacht ervoor snel
vergeten waren. De caipirinha’s stonden weer klaar en het vlees
lag al op het rooster te smeulen. Gesprekken met de consul
gingen over de ontwikkelingen in Sao Paulo en over alle
­gevaren in deze grote stad.
Na de barbecue besloten we het gevaar zelf maar eens op te
gaan zoeken door naar een lokale voetbalwedstrijd te gaan.
Daar aangekomen bleek dat we in het uitvak zaten tussen de
fans van Palmeiras. Palmeiras – Sao Paulo bleek de stadsderby
te zijn en mede hierdoor hing er een enigszins agressieve sfeer.
We vielen ook nogal op tussen alle supporters van Palmeiras;
25 studenten met blond haar, zonnebrillen en FSR truien...
Alle aandacht ging dan ook uit naar onze groep. Aangekomen
bij de plek waar iedereen gefouilleerd werd kwam er iemand
van de beveiliging aan die ons liever niet in het uitvak van
de supporters wilden hebben in verband met eventuele vecht­
partijen. Niemand die hierop tegenstribbelde dus lieten we ons
begeleiden naar een rustig vak tussen de wat oudere en rustigere
fans van Sao Paulo. De uitslag was 2-1 voor Sao Paulo.
De avond was vrij. Een groot deel van de groep ging de sushi
in Sao Paulo uitproberen die erg goed moest zijn aangezien
er 500.000 Japanners in Sao Paulo wonen, en een ander klein
groepje ging naar de duurste straat van het zuidelijk halfrond,
inclusief Afrika, om daar een lekker hapje te gaan eten.
En ondanks de ervaring van de avond ervoor belanden een aan-
tal mannen, op advies van de taxichauffeur, weer in een gay-bar.
Tijd voor ontspanning op een terrasje
Maandag 14 juli
De maandagochtend was vrij. Iedereen besloot om na een
ontspannen ontbijtje om een uurtje of 10 iets cultureels te gaan
doen. De middag bestond uit een bezoek aan de Universiteit
FGV (GetulioFargas Foundation), de beste universiteit van
Zuid-Amerika. De afdeling die wij bezochten op de universiteit
is een soort van denktank die allerlei onderzoeken doen naar
actuele maatschappelijke onderwerpen. Ook bieden ze MBA’s
aan voor internationale studenten. Ons bezoek bestond uit een
presentatie over sustainability bij bedrijven in Brazilië. FGV
doet onderzoek naar de mate waarin bedrijven (voornamelijk
multinationals) sustainable zijn. Dit doen ze door middel van
een gestandaardiseerde survey voor bedrijven. Bedrijven die aan
bepaald criteria voldoen op het gebied van sustainability komen
in een lijst die vervolgens gepubliceerd wordt.
Na de presentatie kregen we nog een zeer exclusieve rond­
leiding door de universiteit. De avond was vrij voor iedereen.
City tour in Sao Paulo, voor de Kathedraal de Sé.
Dinsdag 15 juli
Om 9u vertrokken we met de hele groep om het hoofdkantoor
van Siemens te bezoeken. Eenmaal aangekomen stond er een
tweede ontbijt op ons te wachten met koffie en allerlei andere
lekkernijen. Helaas had een persoon enigszins moeite met dit
ontbijt. De avond ervoor besloot een select groepje personen
namelijk een weddenschap te sluiten over het eten van een
plaatselijke rode peper. Dit bleek de dag erna wat gevolgen te
hebben voor de darmhuishouding.
Het bezoek begon met een presentatie van het hoofd van de
­afdeling sustainability over Siemens en het complete CSR
beleid. Siemens heeft op het terrein een zogeheten EcoTrail
aangelegd om kinderen tot een jaar of 16 bewust te maken van
allerlei milieuzaken. Deze EcoTrial bestaat uit een aangelegde
jungle met allerlei soorten planten en bomen. Na de EcoTrail
was het tijd om richting het hotel te gaan.
Woensdag 16 juli
BancoReal stond op het programma voor de woensdagochtend.
Enigszins bekend terrein aangezien BancoReal van ABN Amro
is. Het is nu overigens samengegaan met Santander. Ook een
zeer grote speler op de bankenmarkt in Brazilië. Nederlandse
efficiëntie en nuchterheid waren de eerste woorden die in ons
opkwamen. Waar we bij de Braziliaanse bedrijven eerst rustig
aan de koffie met koekjes gingen werden we hier meteen naar
boven geëscorteerd om vervolgens direct aan de presentatie te
beginnen. Een dame met Nederlandse/Canadese achtergrond
gaf vervolgens een uitstekende presentatie over sustainability en
zoals verwacht is BancoReal een voorbeeld op het gebied van
CSR in heel Brazilië, niet alleen voor andere banken maar voor
de gehele financiële wereld. Alle stakeholders worden gescreend
en er wordt niet in zee gegaan met bedrijven of klanten die niet
voldoen aan de CSR eisen van BancoReal. Na de presentatie
was er toch nog even ruimte voor een bekertje koffie.
De middag stond het bedrijf Bunge op het programma.
Een vrij onbekend bedrijf voor de meesten onder ons maar ook
dit bedrijf bleek een Nederlandse oorsprong te hebben. Bunge
bevindt zich in de voedsel sector en produceert en distribueert
allerlei grondstoffen en voedingsmiddelen.
Na een vrij intensieve metrorit en een korte wandeling langs
een sloppenwijk kwamen we een half uurtje te laat aan bij
Bunge dat gevestigd was in een enorm kantorencomplex
­omgeven door grote hekken. We werden uitstekend ontvangen
in de ‘boardroom’ van het bedrijf en er was een volledig buffet
met allerlei Braziliaanse lekkernijen voor ons opgezet.
Na een aantal technische probleempjes werd er een interessante­
BBQ lunch bij het huis van de consulaat.
presentatie gegeven over het CSR beleid van Bunge.
Het stimuleren van gezond eten en dieet adviezen zijn een van
de gebieden waarop Bunge zich onderscheidt van de concur-
rentie. ­Verder is er een uiteenlopend CSR beleid compleet met
allerlei projecten die speciaal door Bunge opgezet zijn. Na de
presentatie besloten we toch maar met de taxi terug naar het
 FSR Forum | augustus 2008 | 52 FSR Forum | augustus 2008 | 53

verenigingsnieuws

Vrijdag 18 juli
Vrijdag was een vrije dag om aan het onderzoek te kunnen
werken. Dit kon mooi gecombineerd worden met zonnen op
het dakterras van het hotel. Ook moesten een aantal personen
nog even snel een kijkje nemen in de Japanse wijk Liberdade.
De laatste avond in Sao Paulo werd groots aangepakt door eerst
weer goed te gaan eten in een Churrascaria, een Braziliaans
buffet restaurant met onbeperkt vlees van de grill. Vervolgens
konden de voetjes los in een van de exclusieve nachtclubs van
Sao Paulo, Disco.
Sushi eten in de wijk Villa Madeleina
hotel te gaan. ‘s Avonds zijn we gaan eten in een gezellig
tentje in de wijk Villa Madeleina waar we hebben genoten
van traditionele Braziliaanse vleesgerechten. Vervolgens kon
iedereen zijn of haar kunsten laten zien op de dansvloer van
een barretje met live salsa muziek.
tocht stonden we eindelijk oog in oog met deze bokito’s
(die overigens niet groter dan een eekhoorn waren).
Het volgende onderdeel was een traditionele buffetlunch waar
we ons weer eens tegoed konden doen aan vlees en salades.
Daarna kregen we de kans het Maracanã te bekijken.
Helaas konden we niet naar binnen omdat er een aantal uur
later een wedstrijd in het stadion zou zijn. Onze tour vervolgde
zich naar een oude wijk in het centrum waar het Portugese Rio
ontstaan was. Dit was goed te zien aan de koloniale gebouwen
en kerken die allemaal nog volledig intact waren.
Het beste was voor het einde bewaard want we sloten af met
een bezoek aan Christ the Redeemer op de Corcovado berg.
De rit naar boven legden we in een treintje af die af en toe zo
steil ging dat je bijna van je stoel af gleed. Eenmaal boven was
het een gekrioel van toeristen die in elke mogelijke pose met
het beeld op de foto wilden. Toch is het ons gelukt een plekje
op de trap te bemachtigen voor een groepsfoto.
’s Avonds wilden we ons aan de Samba gaan wagen in de wijk
Lapa, maar al deze barretjes bleken helaas dicht te zijn op
­zondag dus bleef het een rustig avondje.

Donderdag 17 juli
Donderdagochtend zijn we naar het bedrijf Sabesp gegaan. Sa-
besp regelt de complete waterhuishouding in de staat Sao Paulo.
Kraanwater, riolering en waterzuivering zijn de hoofdactiviteiten
van Sabesp. Aangekomen bij het bedrijf stond er een delegatie
van ongeveer 15 werknemers op ons te wachten. Wederom was
er een compleet buffet aanwezig waar iedereen zich weer te goed
aan kon doen. Hierna volgde een presentatie over sustainability
binnen Sabesp. Deze presentatie werd gevolgd door een soort
live discussie waarbij wij de mogelijkheid kregen om 4 werk-
nemers van verschillende CSR projecten vragen te stellen. Als
laatste werd er nog een rondleiding over het terrein gegeven.
Na een heerlijke ‘kilo lunch’ zijn we met taxi’s naar het hoofd-
kantoor van Philips Brazilië vervoerd. Wederom een bedrijf met
Nederlandse oorsprong dus de affiniteit was natuurlijk groot.
Meteen werd duidelijk dat ook hier de Nederlandse mentali-
teit sterk doorgedrongen was in de Braziliaanse vestiging van
Philips. Een bijzondere presentatie volgde van een dame die
aan het begin van het CSR beleid van Philips Brazilië heeft
gestaan. Een erg gepassioneerd verhaal over alle CSR projecten
die Philips op poten heeft gezet. Brazilië is voor Philips een erg
lastige markt omdat er zo’n compleet andere cultuur heerst dan
in Nederland. De avond was weer vrij en werd door sommigen
gebruikt om even bij te kunnen slapen.
Bedrijfsbezoek bij de FGV uiversiteit in Sao Paulo
Zaterdag 19 juli
Na een lange nacht feesten kon er overdag gelukkig bijgeslapen­
worden want er stond een busrit voor de boeg naar Rio de
Janeiro van ongeveer 7 uur. Degenen die ondertussen af en toe
wakker werden konden genieten van het uitzicht want dat was
er zeker, vooral op de slingerweggetjes door de bergen vlak voor
Rio de Janeiro. Aangekomen in Rio bleek het hotel helaas van
een iets mindere kwaliteit dan ons hotel in Sao Paulo. Na het
uitpakken van de koffers hebben we ons tegoed gedaan aan een
pizza waarna een aantal van ons de stad gingen verkennen en de
rest toch maar weer naar het hotel ging om verder bij te slapen.
Zondag 20 juli
Zondag stond er een uitgebreide city tour op het programma.
Om 9u werden we bij het hotel opgehaald om naar de eerste
“attractie” te gaan; Pão de Açúcar beter bekend als Sugerloaf-
mountain. Na twee kabelbaan ritjes naar boven konden we van
een geweldig uitzicht genieten en de nodige kiekjes ‘voor op de
hyves’ konden genomen worden. Ook werd er verteld over de
apen die zich op de berg bevonden en na een extensieve zoek-
Uitzicht over Sao Paulo vanaf het hoogste gebouw in Sao Paulo op
162 meter.
Maandag 21 juli
Na een aantal dagen ontspannen en plezier was het weer tijd
voor bedrijfsbezoeken. Maandagochtend stond IBP op het
programma. Dit is een instituut voor de olie en gas sector dat
veel overlegd en kennis verzameld over onderwerpen die deze
sector aangaat waaronder CSR. We kregen een kort maar
krachtige uitleg van IBP over wat ze precies hun rol hierin
was en over CSR in het algemeen in Brazilië.
Doordat we snel weer buiten stonden zat er een behoorlijk gat
De beroemde Christ the Redeemer tijdens de city tour in Rio de Janeiro
tussen het ochtend en het middag programma. Deze ruimte
werd door iedereen gretig benut om voor het eerst een duik te
nemen in de zee op het Copacabana strand vlakbij het hotel.
Na een paar keer omver geblazen te zijn door de torenhoge
golven moest iedereen weer snel terug naar het hotel om te
douchen en zijn pak weer aan te trekken.
In de middag stond namelijk Previ op het programma.
Een van de grotere pensioenfondsen van Brazilië met als enige
klant Banco do Brazil. Ondanks het feit dat ze niet hoefden
te concurreren in de pensioenmarkt waren ze weldegelijk met
CSR bezig. Ze hadden Priciples voor ResponsibleInvestments
ontwikkeld waardoor ze bijvoorbeeld niet meer in de tabak en
wapen industrie konden investeren.
Dinsdag 22 juli
Deze ochtend stond Shell op het programma. Na een korte
busrit werden we warm onthaald door een Braziliaanse dame
van de CSR afdeling van Shell en na een kopje koffie kon de
presentatie beginnen. Er volgde een duidelijk verhaal over Shell
in Brazilië en het CSR beleid en het was duidelijk merkbaar dat
Shell hier aan de Nederlandse standaard wilde voldoen ondanks
 FSR Forum | augustus 2008 | 54
verenigingsnieuws
de soepelere regelgeving in Brazilië.
De middag en de avond waren vrij te besteden en werden door
de meeste benut met zonnen terwijl een aantal deelnemers het
was sportiever zochten door te gaan paraglyden boven de stad.
Verborgen karaoke talent tijdens een avondje uit in Sao Paulo
Woensdag 23 t/m zondag 27 juli
Wat er zich deze dagen allemaal gaat afspelen moet nog blijken
maar ik kan natuurlijk wel een beeld schetsen door te zeggen
wat er allemaal op het programma staat.
Woensdag ochtend staat het grootste petrochemisch bedrijf van
Brazilië Petrobras op het programma, in de middag zullen we
langsgaan bij Accenture. ’s Avonds zijn er plannen om wederom
een voetbalwedstrijd te gaan bezoeken.
Donderdag staat in het teken van de accountantskantoren met
’s ochtends Deloitte en ’s middags Ernst & Young.
Vrijdag staan er geen bezoeken op het programma maar is er
wederom tijd om aan het onderzoek te werken.
Zaterdagmiddag zullen we ons gaan begeven naar een heuse
Favela (sloppenwijk). Onder begeleiding zullen we hier een
rondleiding krijgen en zo meer te weten komen over de slechte
leefomstandigheden van een groot deel van de Brazilianen. ’
s Avonds zal het IRP groots afgesloten worden met een diner
en een avondje uit in het Braziliaanse nachtleven.
Zondag is het IRP officieel afgelopen en rest alleen het
uitchecken nog waarna iedereen zijn of haar eigen weg zal
vervolgen voor een welverdiende vakantie.
Verder wil ik graag mijn commissie alvast via deze weg
­bedanken voor de mede organisatie, want alleen was dit alles
mij nooit gelukt. Ook de docenten wil ik bedanken dat ze
aanwezig waren bij de reis. Als laatste wil ik natuurlijk ook de
Even bijkomen in de bus tijdens de city tour in Sao Paulo
deelnemers bedanken voor hun meewerking en gezelligheid.
Ten slotte wil ik nog even zeggen (en ik denk dat dit voor
iedereen geldt) dat het IRP tot nu toe een geweldige ervaring
is geweest die ik nooit had willen missen!
Met Braziliaanse groet,
Mariska van Hoorik
Commissaris International Research Project
Commissie:
Erik van Brummelen, Maarten Juch, Nathalie Kosterink,
Suzanne Tijnagel.
Deelnemers:
Fleur Bakker, Erik van den Berg, Camiel Crain, Sayida Goedhoop,
Wesley Groos, Marius van Heesewijk, Dennis Jolly, Mark Kas-
bergen, Noortje Meijer, Dominique Mertens, MerijnMeulemans,
Sophie Michielsen, Martijn van Os, Manon Ouwerkerk, Annemarie
van der Pol, Jimme Slippens, Ewout Smits, Djoey Veenendaal.
Docenten:
Laurens Swinkels, Rien van Hoepen.
FSR Forum | augustus 2008 | 55
FSR Alumnivereniging
Geachte FSR actieve, Voor de kosten hoeft u het niet te laten, voor een schamele
tien euro per jaar kunt u van al dit prachtigs genieten!
Het collegejaar 2007-2008 is alweer ten einde en u geniet nu U kunt lid worden door een e-mail te sturen naar alumni@fsr.nu
waarschijnlijk van die langverwachte vakantie of stageplaats. of door onze website www.fsralumni.nl te bezoeken. |||
De zomer is een mooi moment om terug te blikken op het
afgelopen jaar waarin u actief bent geweest voor de mooiste Met vriendelijke groet,
­studievereniging van Nederland, de FSR. Om niet in een zwart
gat te vallen na al het moois dat de FSR haar actieven aanbiedt, Ricky Tan
is er de FSR Alumnivereniging. Het doel van de FSR Alumni- Voorzitter
vereniging is om de contacten tussen de FSR, oud-bestuurders en FSR Alumnivereniging 2007-2008
oud-actieve leden in stand te houden. Al vier jaar lang groeit de
FSR Alumnivereniging gestaag en worden onze activiteiten goed
bezocht. Barbecues, cocktailborrels, cruises over de Maas, kosten
noch moeite worden gespaard voor de alumni van de FSR.
Ook indien u in een verder verleden actief bent geweest
bij de FSR of haar voorgangers Pecunia en Pacioli, is de
FSR Alumnivereniging er voor u.
Als u eenmaal lid bent van de FSR Alumnivereniging wordt
u op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen binnen de
FSR en FSR Alumni door middel van het nieuwsblad, ontvangt
u het prestigieuze FSR Forum magazine en kunt u de verschil-
lende activiteiten bezoeken die de FSR Alumnivereniging
organiseert voor haar leden.
Activiteitenverslag: Borrellezing Shell
De laatste borrellezing van het academisch jaar viel ten eer
aan Multinational Shell!
Onder het genot van een drankje was het mogelijk om je te
laten informeren over de ‘Finance and accounting aspects
of M&A transactions’. De avond werd geopend met deze
inhoudelijke presentatie en na een korte pauze werd er een
presentatie gegeven over de recruitingmogelijkheden bij Shell.
Aan het einde van de avond konden we allemaal terugkijken
op een zeer informatieve avond en bij dezen willen we
Shell ook hartelijk bedanken voor hun input aan de laatste
borrellezing! |||
 FSR Forum | augustus 2008 | 56
verenigingsnieuws
Het f.t. XIe Bestuur der FSR
Op deze en de volgende pagina’s zal het beoogd elfde bestuur van de Financiële Studievereniging Rotterdam zichzelf introduceren.
Op donderdag 4 september a.s. zal de Wissel ALV plaatsvinden waarop het tiende het stokje zal overdragen. In de activiteiten­
kalender las u hier al meer over. U bent van harte uitgenodigd deze vergadering bij te wonen en uw vragen te stellen die u op de
volgende pagina’s niet beantwoord ziet.
Niek Bosman
Voorzitter f.t.
Niek, al eens gedacht
aan een bestuursjaar bij
de FSR? Deze woorden
van Paul enkele maanden
geleden hebben bij mij
veel teweeg gebracht.
Op moment van schrij-
ven staan er namelijk
wederom 7 personen te
trappelen om zogezegd het
bestuursstokje over te nemen, waarvan ik er één ben. Na de
bekendmakingborrel in juni ging het balletje rollen, twee weken
later stond het jaarlijkse beleidsweekend namelijk al voor de
deur. Drie intensieve, maar vooral zeer gezellige en productieve
dagen waarin wij samen met het 10e ons hoofd hebben gebogen
over het beleid voor komend jaar. Nieuwe activiteiten, het
perfectioneren van reeds bestaande activiteiten en nog veel meer
zaken passeerden de revue, nu is het aan ons om komend jaar
deze ideeën tot uitvoering te brengen!
Wat informatie over mezelf is natuurlijk niet overbodig, bij
dezen: Niek Bosman, 22 jaar oud en komend jaar vijfdejaars
Economie & Rechten student. Geboren in Naarden maar
reeds in mijn derde levensjaar verhuisd naar een klein dorpje in
Noord-Brabant. Middelbare school doorlopen in Roosendaal
om vervolgens in de zomer van 2004 af te reizen naar
Rotterdam om te beginnen aan het Mr. Drs. Programma
en tegelijkertijd lid geworden bij Laurentius.
Ik hoop voor september mijn Bachelor van Economie en
het tweede jaar van Rechten af te ronden, zodat komend jaar
volledig in het teken kan staan van mijn bestuurstaken en
indien mogelijk enkele bachelor 3 vakken van Rechten.
Naast mijn studie heb ik de afgelopen jaren deel uitgemaakt
van diverse commissies op Laurentius, nu vond ik echter het
moment daar om een switch te maken van studentenvereniging
naar studievereniging. Vanwege mijn studierichting en algehele
interesse is de FSR dan de juiste keuze.
Komend jaar zal voor mij één grote uitdaging zijn, de werkwijze
en de vele activiteiten zijn voor mij namelijk volkomen nieuw.
Des te leuker vind ik zelf!
Bij dezen wil ik het 10e alvast hartelijk danken voor hun
inspanningen en vele adviezen gedurende de gehele inwerk­
periode en natuurlijk feliciteren met de behaalde resultaten van
afgelopen jaar!
Ik ben ervan overtuigd dat komend jaar een fantastisch jaar gaat
worden en ik hoop dit met u te kunnen delen tijdens vele van
onze activiteiten. Tot op de wisselings ALV!
Met vriendelijke groet,
Niek Bosman
FSR Forum | augustus 2008 | 57
Romain Wigny
Secretaris f.t.
Beste lezer,
Bijna een jaar geleden­
schreef ik mijn
sollicitatie­brief voor de
Financial­ Business Cycle
commissie.­ Tijdens het
­sollicitatiegesprek dat
er op volgde, werd mij
gevraagd of ik eventueel
geïnteresseerd zou zijn om in de toekomst een jaar bestuur te
gaan doen. Ik was enigzins verbaasd, want ik was op dat
moment niet eens lid van de FSR. Om alle opties open te
houden, zei ik dat ik dat wel interessant vond. Niet wetende dat
ik een paar maanden later daadwerkelijk zou solliciteren naar de
functie van secretaris van het 11e bestuur.
Toen ik solliciteerde naar de FBC commissie, deed ik dat vooral
om bekend te worden met de financiële wereld. In het begin
van het collegejaar had ik gekozen voor de afstudeerrichting
Sophie Michielsen
Penningmeester f.t.
Mijn naam is Sophie
Michielsen en ik hoop
komend jaar de nieuwe
penningmeester te
worden­ van de FSR.
Een hele eer om als
­beoogd tweede vrouwe­
lijke penningmeester
aan de slag te gaan bij
de FSR. Ik ben 21 jaar
en komend jaar ben ik alweer vijfdejaars economie & bedrijfs­
economie student. In september start ik ook met mijn master
Financial Economics. Ik ben opgegroeid in het Brabantse­
Waalre en vind het dus extra leuk om in het eventueel
­twijfelachtige XIe bestuur actief te mogen zijn!
Afgelopen jaar heb ik bij de FSR in de dinercommissie gezeten.
Een leuke commissie, waardoor ik als actief lid de FSR veel
beter heb leren kennen. Ook heb ik hierdoor veel leuke
­activiteiten beleefd zoals het actievenweekend in Keulen en de
Finance en ik wilde weten of dit wel de juiste keuze was.
Ik had toen nog geen idee dat het verenigingsleven bij de FSR
zo leuk zou zijn. Als lid van een studentenvereniging keek ik
ten onrechte anders tegen een studievereniging aan. Het kerst-
gala, de bedrijfsbezoeken en de vele borrels waren echt fantas-
tisch. Nadat we in februari klaar waren met ons commissiewerk
vond ik dat dan ook erg jammer. De weken daarna was ik druk
met mijn werkcollege en had ik nog maar weinig contact met
de FSR. Ik dacht eigenlijk niet eens meer aan een bestuursjaar.
Totdat het actievenweekend plaats vond...Onder de bezielende
leiding van Floris en Luuk en in samenwerking met Silvèn,
werd Keulen onveilig gemaakt. Op dit weekend besefte ik, dat
ik toch echt moest solliciteren naar een jaar bestuur.
Op dit moment zijn we als bestuur f.t. compleet en zijn we druk
bezig met inwerken. De pakken zijn gepast en de visitekaartjes
besteld. Het is een erg leuke groep en ik heb dan ook ontzet-
tend veel zin in het komende jaar!
lustrumdag in Brouwersdam. Naast mijn studie ben ik ook nog
lid bij A.R.S.R. Skadi. Op het moment van schrijven verblijf ik
in Sao Paulo, Brazilië. Ik heb de eer om daar deel te nemen aan
het International Research Project van de FSR; een zeer uniek
project! Naast veel gezelligheid, bezoeken we hier veel bedrijven
en staan we in contact met de top van het bedrijfs­leven.
We krijgen hier een kijkje in de keuken hoe multinationals
gevestigd in Brazilië en Braziliaanse bedrijven omgaan met
Corporate Social Responsibility. Een zeer interessant en ‘hot’
onderwerp, waar ik naast dit onderzoek ook mijn bachelor­
scriptie over geschreven heb. Morgen vertrekken we met de
groep naar Rio de Janeiro, waar we ons onderzoek vervolgen.
Komend jaar hoop ik dat het een fantastisch jaar wordt; sociaal en
financieel gezien. Zo heb ik heel veel zin om met mijn eventueel
twijfelachtige bestuursgenoten aan dit grote avontuur te begin-
nen. Maar de geldstromen moeten ook dit jaar weer goed in de
gaten worden gehouden, waarbij de steun van de kascommissie
onmisbaar blijft. Kortom; er staat ons een mooi jaar te wachten!
 FSR Forum | augustus 2008 | 58 FSR Forum | augustus 2008 | 59

verenigingsnieuws

Marco van Vliet Shirley Kremer

Commissaris Externe Betrekkingen f.t. Commissaris Activiteiten f.t.

Ik ben Marco van Vliet.
Komend jaar zal ik
Commissaris Externe
Betrekkingen zijn bij de
FSR. Daarnaast word
ik vierdejaars student
Economie en Rechten.
De afgelopen jaren ben
ik naast mijn studie actief
geweest binnen commis-
sies van andere verenigingen
in Rotterdam. Voor het aankomende jaar was ik op zoek naar een
nieuwe uitdaging. Een bestuursjaar heeft me altijd erg getrokken,
maar bij welke vereniging ik het bestuur in zou willen wist ik nog
niet. Nadat ik afgelopen jaar de richting finance had gekozen,
kwam ik via enkele activiteiten met de FSR in aanraking.
Niet alleen de kwaliteit en inhoud van deze activiteiten spraken
me aan, ook de leuke sfeer bij de FSR beviel me zeer goed.
De keuze voor het FSR bestuur was voor mij dus een logische.
Als Commissaris Externe Betrekkingen zal ik me gedurende
het hele jaar bezig houden met de grote hoeveelheid commerci-
ële contacten van de FSR. Naast het onderhouden van de goede
relaties met alle bestaande sponsoren die mijn voorgangers mij
hebben nagelaten, zal ik me ook gaan inzetten voor het leggen
van nieuwe contacten. Samen met al deze ondernemingen
Jorn Stienstra
Commissaris Interne Betrekkingen f.t.
Beste lezer bij dezen
mijn eerste woorden in
het verenigingsblad van
de Financiële Studie­
vereniging Rotterdam,
het forum. Bij de edities
van de komende jaargang
is het aan mij de eer om
het welkomstwoord tot
jullie te mogen richten.
Ik zal mij daarom als eerste
even voorstellen, mijn naam is Jorn Stienstra en ik ben bezig
met de studie economie. Dit jaar heb ik mijn bachelor afgerond
en komend jaar zal ik voorzichtig beginnen met mijn master
Accounting Auditing en Control. Ik ben 21 jaar en in mijn
zeldzame bezoekjes aan de universiteit afgelopen jaar ben ik in
aanraking gekomen met de activiteiten van de FSR. Toen de
mogelijkheid daar was om te solliciteren voor het 11e bestuur
heb ik meteen actie ondernomen en na de sollicitatierondes
kreeg ik een belangrijk telefoontje. Floris bracht met een iets
zullen we ook komend jaar weer onze prestigieuze activiteiten
gaan neerzetten. Daarnaast zullen wij als 11e FSR Bestuur ons
ook gaan inspannen om onze activiteitenkalender uit te breiden
met nieuwe, leuke en unieke activiteiten. Alle FSR leden
hebben hier baat bij, want via deze activiteiten kan op
een laagdrempelige manier contact worden gelegd met een
grote diversiteit aan potentiële werkgevers, die allen tot het
uiterste willen gaan om de topstudenten van de FSR als stagiair
of werknemer te kunnen verwelkomen.
Een van onze prestigieuze activiteiten is de Corporate Finance
Competition, die komend jaar onder mijn leiding zal worden
georganiseerd. Tijdens deze 3-daagse business course zullen
studenten intensief kennismaken met 5 topbedrijven uit de
Corporate Finance Sector. Deze mooie activiteit zal in mei
plaatsvinden, op een exclusieve locatie in Nederland (afgelopen
jaar Hotels van Oranje, Noordwijk).
Tot slot wil ik mijn voorgangster, Ashmita Krishna, bedanken
voor haar inzet en de fijne samenwerking tijdens de inwerk­
periode. Met erg veel zin ga ik het komend jaar tegemoet.
Samen met mijn medebestuursgenoten zullen we een leerzaam
en onvergetelijk jaar tegemoet gaan.
Ik hoop velen van jullie komend jaar te treffen tijdens onze
activiteiten!
te serieuze stem het goede nieuws dat ik gekozen ben als zijn
­beoogde opvolger. Na het ophangen van de telefoon drong
het tot mij door dat ik het komende jaar voor mij een andere
wending zal krijgen, namelijk commissaris Interne
Betrekkingen van het elfde bestuur van de FSR.
Als commissaris Interne Betrekkingen is het Forum niet het
enige waar ik me mee bezig zal houden. Ik hoop dit jaar ook de
Big4cycle te gaan organiseren, ik als accountancystudent zie een
leuke uitdaging in de samenwerking met de grote accountants­
kantoren. Ook zal ik dit jaar voor de actieven wederom een
aantal leuke activiteiten neer zetten. We zullen beginnen met
de dies van FSR op zes oktober, waar iedereen bij dezen voor
is uitgenodigd. Daarna zal ik mij bezig gaan houden met het
actievenweekend en natuurlijk ons illustere galadiner. Echter
voordat ik samen met mijn bestuur kan gaan knallen komend
jaar dienen wij eerst geïnstalleerd te worden in de ALV. Ik hoop
dat velen van u naar de wissel zullen komen en anders u te zien
op een van onze mooie activiteiten die we komend jaar gaan
neerzetten.
Mijn naam is Shirley
Kremer en komend jaar
2008-2009 hoop ik de
bestuursfunctie Commis-
saris Activiteiten van dé
Financiële Studievereni-
ging Rotterdam te gaan
vervullen als opvolgster
van Marie-Claire Aerts.
Mijn participatie vorig
jaar in de Financial Business
Cycle commissie was voor mij de aanleiding om voor deze be-
stuursfunctie te solliciteren. Als actief lid heb ik vorig jaar enorm
veel leuke dingen meegemaakt en mijn sociale netwerk uitgebreid
met ontzettend leuke en gezellige mensen. Op de georganiseerde
evenementen hangt altijd een gezellige sfeer, maar deze ambiance
gaat zeker gepaard met professionaliteit. Door mijn participatie in
de FBC commissie heb ik in feite geproefd van deze eigenschap-
pen van de FSR, en voor het komende jaar wil ik meer. Het lijkt
mij een geweldige uitdaging om als bestuurlid verantwoordelijk te
zijn voor het wel en wee van de vereniging en ik zal proberen de
activiteiten wederom tot een succes te brengen.
Sven Witteveen
Commissaris International Research Project f.t.
Mijn naam is Sven
­Witteveen, ik ben 20 jaar
en studeer economie en
rechten. Voornamelijk
mijn studie economie
verloopt voorspoedig
maar ook bij mijn studie
rechten ben ik nog geen
onoverkoombare obstakels
tegen te komen. Dit heeft
er voor gezorgd dat ik de
afgelopen jaren veel tijd heb gehad voor activiteiten naast mijn
studie. Zo heb ik de afgelopen twee jaar veel tijd gestoken in
B&R Beurs, een beleggingsvereniging voor studenten. Ik heb
echter ook erg veel tijd besteed aan niet bijzonder productieve
maar wel erg gezellige bezigheden. Ik heb besloten om komend
jaar de vele tijd die een student tot zijn beschikking heeft op
een wat meer uitdagende en leerzame manier in te vullen.
Die invulling zag ik in de functie van commissaris IRP bij de
FSR. Daarnaast ga ik verder met mijn propedeuse van rechten
en ik hoop nog wat vakken mijn economie studie te halen.
Komend jaar zal het eerste jaar zijn dat ik actief wordt binnen
Ten tijden van dit schrijven ben ik 21 jaar en heb ik mijn
Bachelor Economie afgerond, komend jaar wil ik aan de Master
Financial Economics beginnen. Ondanks dat wij als XIe bestuur
der FSR nog niet geïnstalleerd zijn, is de drukte voor mij al
begonnen. Als beoogd Commissaris Activiteiten zal mijn eerste
activiteit namelijk de International Banking Cycle betreffen. In
een paar weken tijd ben ik door dit event al heel wat ervaringen
rijker. Tevens zal de Financial Business Cycle en de European
Finance Tour onder verantwoording van de Commissaris
Activiteiten vallen.
Bij dezen wil ik mijn voorgangster Marie-Claire Aerts bedanken
voor haar topprestaties van het afgelopen jaar, ik hoop haar als
beoogd Commissaris Activiteiten van het XIe bestuur der FSR te
evenaren dan wel te overtreffen. Ik kijk er ontzettend naar uit om
samen met mijn medekandidaat-bestuursleden een mooi jaar vol
activiteiten neer te zetten.
Hopelijk tot ziens bij de wissel ALV van 4 september!
de FSR en ik kende op het moment van solliciteren de ver-
eniging dan ook nauwelijks. Ik heb echter wel aan een aantal
activiteiten van de FSR meegedaan en dat wat ik op die manier
te weten ben gekomen, heeft een erg goede indruk gemaakt.
Gelukkig is het vanaf het moment dat ik werd aangenomen
allemaal erg snel gegaan. In razend tempo heb ik mijn mede-
bestuursleden maar ook de FSR als geheel goed leren kennen.
Zo heb ik een paar uur na mijn sollicitatie op de afscheidsborrel
van de huidige IRP al veel mensen ontmoet. Die kennismaking
is zeer goed bevallen. Ook mijn toekomstige bestuursgenoten
bleken een erg leuke en ook zeker capabele groep mensen.
Ik twijfel er dan ook niet aan dat we in komend studie jaar de
kwaliteit van de vereniging en haar activiteiten kunnen bewaren
en die wellicht zelfs nog kunnen verbeteren.
Nu is het de uitdaging om me zo snel mogelijk in te werken.
Daarin krijg ik gelukkig veel steun van het ft. bestuur en het
huidige bestuur waardoor ik, ondanks dat Mariska weg is met
de IRP, al concrete plannen kan gaan maken voor het IRP van
komend jaar. De FSR zet immers al jaren een professionele en
succesvolle studiereis neer en ik zie er naar uit om de ongetwij-
feld hooggespannen verwachtingen waar te gaan maken.
 FSR Forum | augustus 2008 | 60
bedrijfspresentatie
Grant Thornton
Professioneel en full swing, zo mag de werkcultuur van Grant Thorn-
ton getypeerd worden. Wij hebben plezier in ons dagelijkse streven
naar excellente kwaliteit en service. Dat stapje meer voor onze
cliënten zetten wij graag. Met ons uitgebreide cliëntenpakket ben je
verzekerd van uitdagende opdrachten op diverse werkterreinen. Je
hebt snel contact met cliënten, een grote mate van zelfstandigheid
en alle ruimte voor eigen initiatief.
Grenzeloos én lokaal
Grant Thornton biedt diensten aan op het gebied van accountan-
cy, belasting- en juridisch advies en specialistische diensten.
Wij zijn aangesloten bij het internationale netwerk van Grant
Thornton International Ltd. Met meer dan 500 collega’s bedienen­
­­wij middelgrote en grote ondernemingen, dga’s en familie­
bedrijven. Hierbij combineren wij onze grenzeloze expertise
met lokale kennis en betrokkenheid.
Slagvaardige accountants
Er is meer dat werk aantrekkelijk maakt. Bijvoorbeeld een functie
waarbij je je persoonlijk betrokken voelt bij cliënten en je uitdaagt
tot grensverleggende prestaties. Grant Thornton zoekt ambiti-
euze mensen die dit waar kunnen maken. Ben jij op zoek naar de
pluspunten van een grote organisatie en de persoonlijke sfeer
van een lokaal kantoor? Werk je graag als accountant in kleine
teams en vind je het belangrijk veel contact te hebben met andere
disciplines binnen Grant Thornton? Dan ben jij misschien wel onze
‘match’ voor één van onze acht kantoren.
Ambitieuze specialisten
Het specialist advisory services team van Grant Thornton is actief
op het gebied van:
• Corporate finance (CF) - fusie en overname begeleiding
en waarderingen
FSR Forum | augustus 2008 | 61
• Transaction advisory services (TAS) - due diligence bij fusies en
overnames
• Business risk services (BRS)
Specialist advisory services (SAS) bestaat momenteel uit een team
van tien collega´s gelijk verdeeld over de vestigingen Amsterdam
en Rotterdam. Aangezien CF en TAS fysiek dicht bij elkaar zitten
wordt intensief samengewerkt en komt het voor dat collega´s
voor beide afdelingen werkzaam zijn. Binnen SAS heeft TAS de
ambitie om binnen enkele jaren te groeien naar vijftien TAS
collega´s. Ben jij degene die bijdraagt aan onze groeiambities?
Reken op een steile leercurve en uitdagende (inter)nationale
projecten met veel eigen verantwoordelijkheid.
Grant Thornton heeft ambities, jij ook?
Natuurlijk begeleiden wij je carrière bij ons. Zo neem je deel aan
het traineeship. Dan bezoek je met startende collega’s van diverse
vestigingen onze kantoren en oefen je via workshops allerlei
vaardigheden. Daarnaast bieden wij je gedurende je hele carrière
een ruim opleidingsaanbod aan.
Sta je op het punt om af te studeren of ben je op zoek naar een
stage? Kijk dan op onze website www.carrierebijGT.nl voor jouw
carrièremogelijkheden.
Grant Thornton is gevestigd in:
Alphen aan den Rijn, Amsterdam, Boskoop, Gouda, Leiden,
Rijswijk, Rotterdam, Woerden
Mirco Verburgt
Mijn naam is Mirco Verburgt en ik ben sinds oktober 2006 werk-
zaam bij Grant Thornton. Ik ben werkzaam op de vestiging Rijswijk
in de controlepraktijk. Werkzaam zijn in de controlepraktijk wil
zeggen dat ik een bijdrage lever aan jaarrekeningcontroles (zowel
wettelijke als vrijwillige controleopdrachten), wat uiteraard controle
van cijfers betreft, maar daarnaast ook het onder de loep nemen van
de administratieve organisatie van de organisaties.
Ik werk bij diverse cliënten op locatie, de beste manier om je cliënten
goed te leren kennen. Op deze manier neem je dus echt een kijkje
in de keuken van bedrijven. In mijn functie heb ik veel direct contact
met allerlei mensen bij diverse cliënten. Denk hierbij aan operatio-
nele medewerkers, financiële medewerkers en directieleden.
De opzet bij Grant Thornton is dat we in wisselende teamsamen-
stellingen werken, zodat je snel je collega’s goed leert kennen.
Ik rapporteer aan teamleiders en partners en begeleid daarnaast
( junior) assistent accountants. Zo ontvangt iedereen in onze orga-
nisatie feedback en minstens zo belangrijk: ook upward feedback,
zodat iedereen weet hoe er wordt gepresteerd en waar punten
verbeterd kunnen worden. De onlangs geïntroduceerde compe-
tentiematrix is een goed voorbeeld van de transparante cultuur
die bij Grant Thornton heerst.
Persoonlijke benadering staat hoog in het vaandel bij Grant
Thornton. Ik vind het leuk om te werken in een organisatie die een
groei doormaakt en waar we gezamenlijk kunnen bijdragen aan
een optimaal opererende organisatie. Opmerkingen en ideeën
worden altijd zeer gewaardeerd door zowel directe collega’s als
het management. Als lid van Grant Thornton International Ltd
beschikken we over een enorme kennisdatabank en als gevolg
hiervan bedienen we ook cliënten die over de landsgrenzen heen
opereren, wat een hele ervaring is Denk aan verschillende rappor-
teringsgrondslagen en een verschillende controleaanpak. Grant
Thornton is actief in het MKB.
 FSR Forum | augustus 2008 | 62 FSR Forum | augustus 2008 | 63

bedrijfspresentatie

‘Mijn eerste baan en ik praat in de rol van aandeelhouder al mee over strategieën
en investeringen’

Als ambitieuze academicus kun je overal aan de slag. Ook bij de overheid. Daar moet je wel bewust voor
kiezen, de publieke zaak moet je ter harte gaan. Bij Financiën vertaal je politieke keuzes in concreet beleid.
Het gaat daarbij om heel veel geld, zo’n 160 miljard euro per jaar, een bedrag dat zo effectief en efficiënt
mogelijk moet worden ingezet. Resultaatgericht en projectmatig werken is bij ons dan ook eerder regel dan
uitzondering.Tegelijkertijd opereren we in de context van hectische politieke verhoudingen en maatschap-
pelijke ontwikkelingen. Die dimensie maakt het werk extra spannend.

ingen van het ministerie van Financiën. Zij studeerde Algemene
Economie en Bedrijfseconomie.
‘Mijn functie heeft een maatschappelijke dimensie’, vertelt
­Marjolein, ‘maar ook heb ik veel verantwoordelijkheid en
­inhoudelijke afwisseling doordat ik werk aan verschillende
projecten.’ Ze houdt zich bezig met het beheren, aangaan en
verkopen van staatsdeelnemingen, de participaties van de Staat
in het risicodragend vermogen van bedrijven zoals Schiphol en
het Havenbedrijf Rotterdam. ‘Als ‘aandeelhouder’ ben ik verant-
woordelijk voor bijvoorbeeld de voorbereidingen van de aandeel-
houdersvergadering, het beoordelen van investeringsbeslissingen
die aan de aandeelhouder worden voorgelegd en het vaststellen
van het beloningsbeleid.’
‘Bijzonder aan het werk is dat de contactpersonen bij de deel­
nemingen vaak de CEO, de CFO (de Chief Financial Officer) en
de voorzitter van de Raad van Commissarissen zijn. De politieke
dimensie van mijn werk maakt het complexer, maar ook
interessanter; bij het voorbereiden van beslissingen moeten
verschillende belangen worden afgewogen. Ook heb ik te maken
met algemene overleggen, kamervragen en spoeddebatten die
voorbereid ­moeten worden voor de minister.’ Dat klinkt niet alsof
de dagen van Marjolein bestaan uit het uitwerken van rapporten
en het aflopen van vergaderingen. Marjolein bevestigt dit en voegt
eraan toe dat zij ook veel op pad is: ‘Toen ik net twee maanden bij
het ministerie van Financiën werkte, mocht ik naar Londen om
samen met twee collega’s één van de tranches KPN aandelen te
verkopen nadat de Staat een aantal jaren eerder was gestart met
de privatisering.’
Meer informatie
Wil je meer weten over werken bij het ministerie van Financiën?
Kijk voor informatie over vacatures, stagemogelijkheden en onze
recruitmentactiviteiten op www.minfin.nl. Je kunt ook meteen
­solliciteren via recruitment@minfin.nl of (070) 342 85 32.

Bij Financiën tel je meteen mee.

Zeker als bedrijfseconoom.

Als ambitieuze academicus kun je overal aan de slag. Ook bij de
overheid. Daar moet je wel bewust voor kiezen, de publieke zaak
moet je ter harte gaan. Bij Financiën vertaal je politieke keuzes
in concreet beleid.
Het gaat daarbij om heel veel geld, zo’n 160 miljard euro per jaar,
een bedrag dat zo effectief en efficiënt mogelijk moet worden
ingezet. Resultaatgericht en projectmatig werken is bij ons dan
ook eerder regel dan uitzondering.
Tegelijkertijd opereren we in de context van hectische
politieke verhoudingen en maatschappelijke ontwikkelingen.
Die dimensie maakt het werk extra spannend.
Vanaf dag één meedoen
Bij het ministerie van Financiën draai je gelijk volledig mee.
Zo is het heel gewoon dat je als bedrijfseconoom om de tafel
zit met andere beleidsmedewerkers en externe partijen als
aandeelhouders en CFO’s. Ook werk je mee aan het opstellen
van de financieringsplannen voor grote projecten. Het werk is
dus deels beleidsmatig, deels projectmatig. Je kunt meewerken­
aan het verzekeren van exportkredieten. Of analyses maken­
van landenrisico’s. Wat is hun beleid en hoe zijn daar de
economische­ ­vooruitzichten?
Kortom, je krijgt vanaf de eerste werkdag de kans om jezelf te
bewijzen. Om te laten zien dat je de verantwoordelijkheden
aankunt. Uiteraard word je niet zomaar in het diepe gegooid. Er
zijn altijd seniorcollega’s die je coachen of als mentor optreden.
Als bedrijfseconoom aan de slag
Tegenwoordig verschilt de overheid helemaal niet zo veel van
een bedrijf. Het gaat om het effectief en doelmatig inzetten
van middelen. Alleen gaat het op ons ministerie om iets grotere
bedragen: jaarlijks ruim 160 miljard.
Bijna altijd is de vraag hoe we dat gemeenschapsgeld op de
­juiste manier gaan besteden, gezien de actuele maatschappe­
lijke ontwikkelingen. Het antwoord vereist inzet, precisie en
creativiteit, maar ook een scherp gevoel voor politieke
verhoudingen.
Wat wil je doen?
Bij het ministerie spelen bedrijfseconomen een belangrijke
rol. Wat jij precies gaat doen, hangt natuurlijk af van je achter-
grond en belangstelling. Je kunt denken aan: het uitgeven van
staatsaandelen, het initiëren en stimuleren van publiek-private­
samenwerkingsverbanden, het risicomanagement van de
staatsschuld, het optimaliseren van bedrijfsvoeringprocessen,
het verbeteren van het risicomanagement, het uitvoeren van
audits en het meewerken aan de Miljoenennota.
Zo blijf je in beweging
Bij het ministerie van Financiën tel je meteen mee. Maar het is
natuurlijk belangrijk dat je je ook snel verder ontwikkelt. Daarbij
krijg je hulp in de vorm van allerlei individuele en collectieve
opleidingsprogramma’s. Financiën is voor bedrijfseconomen
een plek met heel veel doorgroeimogelijkheden. We kennen een
roulatiebeleid, zodat je steeds nieuwe dingen leert en je grenzen
verlegt. Zowel op nationaal als op internationaal niveau.
Hoe ver je komt, is ook een kwestie van ambitie en talent.
Studentendag
Elk jaar organiseert het ministerie van Financiën de Studenten­
dag voor academici in de laatste fase van hun studie.
Tijdens deze dag krijg je een unieke kans om het ministerie
van ­binnenuit te leren kennen. Je draait een dag mee en wordt
door enthousiaste medewerkers begeleid. Meer informatie op
www.studentendag.nl
Meer informatie
Wil je meer weten over werken bij het ministerie van Financiën?
Kijk voor informatie over vacatures, stagemogelijkheden en onze
recruitmentactiviteiten op www.minfin.nl. Je kunt ook meteen
solliciteren via recruitment@minfin.nl of (070) 342 85 32.
 FSR Forum | augustus 2008 | 64

verenigingsnieuws

of weet jij*
een beter
Nabestellingen

Via de website www.fsr.nu kunt u de nieuwste uitgaven van het

moment om
FSR Forum en de oude jaargangen nabestellen. Verder kunt u
op deze site de inhoudsopgaven van de verschillende nummers
vinden, met een formulier voor het nabestellen. De kosten voor
het nabestellen van het FSR Forum zijn € 6,25 inclusief BTW
en verzendkosten.

Voor nabestellingen kunt u ook contact opnemen met de FSR:

in actie te
Erasmus Universiteit Rotterdam
Kamer H15-08
Postbus 1738
3000 DR Rotterdam
Tel: 010 - 408 18 30
Fax: 010 - 408 90 61 |||

Abonnementen
komen?
www.werkenbijpwc.nl
Het FSR Forum verschijnt vijf keer per jaar. Ieder nummer
gaat uitgebreid in op een thema op accountancy, management
accounting of finance gebied. Wanneer de mogelijkheid zich
aandient, worden naast het thema een aantal actuele artike-
len geplaatst. Op deze wijze zal niet alleen de kennis over een
bepaald onderwerp worden verrijkt, maar kunnen bij actuele
trends ook de nodige wetenschappelijke achtergronden worden
weergegeven.

Wilt u het komend jaar in bezit komen van alle nummers, dan
raden wij u aan jaarabonnee te worden. U ontvangt dan voor
slechts € 27,50 inclusief BTW de volledige jaargang in de
brievenbus. U kunt zich als abonnee aanmelden door een brief
te sturen naar het redactie-adres. Het is tevens mogelijk om de
aanmelding per fax of per e-mail (forum@fsr.nu) op te sturen.
|||

ÃÃÕÀ>˜ViÊUÊ/>ÝÊUÊ
`ۈÜÀÞ

*connectedthinking
© 2008 PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 3412089). Alle rechten voorbehouden.