Gerriko berde argia

E9 : subkejtua untsa erran eta idatzi aditz laguntzailearen arabera

E 10: IZAN aditz laguntzailea iraganean jokatu
E11 : kasuak ongi erbili (Peiori, Peiorendako, Peiorekin...)
E12 : exprimer la simultaneité en basque

1) Irakurtzen duzu eta adibideak untsa begiratzen dituzu

Subjetua xakurra da. Aditz laguntzailea UKAN delarik, -k gehitzen diogu subjektuari.

Adibidea
Aditz laguntzailea : IZAN Aditz laguntzailea : UKAN
Nor da eskapatu ? Nork du ihes egin ?
Xakurra eskapatzen da. Xakurrak ihes egiten du.

Adibidea
Plurralean, UKAN aditz laguntzailea delarik, -ek gehitzen diogo subjektuari.
Aditz laguntzailea : IZAN Aditz laguntzailea : UKAN
Nor da eskapatu ? Nork du ihes egin ?
Xakurrak eskapatzen dira. Xakurrek ihes egiten dute.

1) E9
Erranaldiak, kopia itzazu. UKAN aditz laguntzaileak berdez margo itzazu eta
IZAN aditz laguntzaileak horiz margo itzazu.
Ondotik, -k ala -ek gehi ezazu behar delarik. Kasu ! Batzutan ez da deus gehitu
behar.

Egun, hodei___ iduzkia kukutzen dute. Haizea____ azkar ufatzen du. Hostoa___
erortzen dira. Euria___, ixtante hasiko da. Zerua____ ilundu da. Fite, haurra____
sartzen dira eta laboraria_____, bere ardiak sartzen ditu. Euria____ bidea bustitzen
du.
Ardia___ lasterka abian dira etxalderat. Laboraria____ autoz segitzen ditu.

2) E12 Adibidea begira ezazu eta erranaldiak idatz itzazu.

Euria egiten du eta haurrak aspertzen dira.

Euria egiten duelarik, haurrak aspertzen dira.

1) Haurra erortzen da eta nigar egiten du.

2) Iguzkia bada eta elurra urtzen da.
3) Haizeak ufatzen du. Hostoak erortzen dira.
4) Xakurrak gatua ikusten du. Xanpaka hasten da.
5) Udaberria heldu da. Xoriak xixtuka ari dira.
6) Negua bukatzen da. Ainarak Afrikatik itzultzen dira.
3) E10 IZAN aditz laguntzailea iraganean kopia ezazu eta ikas ezazu.

4) E10 Adibidea begira ezazu eta berdin egin ondoko aditzekin

Il est venu : etorri da Il était venu : etorri zen Il venait : etortzen zen
Il s’est levé : jeiki da

Nous étions partis :

Vous sortiez : ateratzen

zinezten
Tu étais entré : sartu zinen

Il est monté : igan da

Jautsi ginen

5) E10
Texto ttipi hori iraganean idatz ezazu.
Udaberria heldu da. Bazterrak alaitzen dira. Zuhaitzetan, kimuak sortzen dira.
Lertxunak itzultzen dira. Kukua, kantuz ari da. Pentzeak lorez betetzen dira.
Mendietan, elurra urtzen da.

6) E11
Erranaldiak osa itzazu

a) Amak saski bat prestatu du amatxi………….

b) Amak, saskia Txanogorritxo……. eman dio.
c) Txanogorritxok, otsoa……….. topo egin du.
d) Otsoa, amatxiren etxe………. Txanogorritxo baino fiteago joan da.
e) Otsoak, amatxi…….. arropak jauntzi ditu.
f) Ihiztariak, otsoa……. Tripa ideki dio.
g) Amatxi eta Txanogorritxo, tripa…… bizirik ateratu dira.
h) Amatxik eta Txanogorritxok ihiztaria…….. bixkotxa jan dute.