Professional Documents
Culture Documents
CVV 183 S102019010
CVV 183 S102019010
CVV 183 S102019010
TRONG BOI CANH CHIEN LimC VANH DAl VA CON OUdNG "
THilllHtlllllN""
Tom tat: Nhd lanh dgo Ddi Loon Thdi Anh Vdn sau khi lin ndm chinh quyin vdo thing
5/2016 dd di ra vd thitc ddy "Chinh sdch hu&ng Nam mai" (NSP) nhdm thodt khdi stf 'f
thudc qud nhiiu vdo mdt nin kinh ti duy nhdt thdng qua viic thdc ddy vd m& rgng hop tut:
v&i cdc thi truang khdc & Bdng Nam A vd Nam A. Bdi viil se tap trung lam ro bdi cdnh ro
d&i ngi dung chti yiu vd nhiing kit qua ban ddu ciia NSP, phdn tich nhiing triin vong vd
thdeh thitc doi v&i NSP Irong bdi cdnh Trung Qudc trien khai Chiin luac "Vanh dai vd Con
duong".
Tir khoa: Dai Loan, Chinh quySn Thai Anh Van, Chinh s4ch hucmg Nam m()i, Chien
hiqc Vanh dai va Con dticmg
^ ^ y ^ i n h sach huong Nam mcti" diem mtji cita NSP; danh gia nhihig thanh
V,^ (NSP) la mgt trong 5 nhiem vu tira bucfc diu ctia NSP; phan tich nhtrng trien
chinh dugc chinh quyen Thai Anh Van de ra, vgng va thach thtic doi vtW NSP trong boi
nhim mo rgng pham vi va nang cao tinh da canh Trung Quoc trien khai BRI.
d ^ g ciia nen kitih te doi ngoai ctia Dai Loan, 1. Boi canh ra dM ciia '^Chinh sach
tir bo vi^c le thugc qua nhieu vao mgt nen hu-ihig Nam moi" (NSP)
kinh te duy nhit (tuc Tnmg Qu6c). NSP Sir ra dai ctia NSP gan liSn voi su kien
dugc thuc hien trong boi canh quan he hai nha lanh dao Thai Anh Van nam chinh
bcf dang co xu huong gia tang cang thing, quyen Dai Loan vao thang 5/2016. NSP la
phia Trung Qu6c thi hanh nhiJng chinh sach ket qua tong hap ciia nhimg tinh toan chign
moi nhim gSy ap luc bugc Dai Loan thira luge ciia chinh quyen moi ve tinh hinh trong
nhan Bdng thugn 92, gay anh huong khong nuoc, tinh hinh khu vuc va qudc te.
it d6i vcji viec thirc hien NSP. Ben canh do, Thic nhdt, ve tinh hlnh trong ngi bg Bdi
Trung Qu6c cung dang trien khai Chien luge Loan
"Vanh dai va Con duong" (BRI), nhim k a Ve chinh tri, nha lanh dao Thai Anh Van
n6i Chau A, Chau Au, Trung Dong va Chau len cam quyen voi mgt tinh the luong nan-
Phi thong qua mang lutji giao thong va van nSu ti6p tuc duong 15i than thien voi Trung
tai khong la. Bai via se tap trung lam ro boi Quoc cila nguoi tien nhiem Ma Anh Cim, c6
canh ra doi, ngi dung chu yeu va nhang the ba se mit su Cing hg ctia Dang Dan Tien
(DPP) ctia ba; con neu khieu khich Trung
Quoc sau nhieu nam di lai than tinh giUa jj^:
• ThS Ngtiitn cmi sinli, Vi?ii Ngliien ciiu Tmng Quoc
bo, nhimg thanh tuu kinh te phat triSn ctia
•• Bii vi^t tricli til ngtiien ciiu trong Chuong trinh Taiwan
Fellowship 2019.
D4i Loan rat co thi se bj sup do. Xu huting 2015, sau khi ba Thai Anh Van (liic do la
tien ttW mpt chinh sach ngoai giao nhan dan ling cti vien long thong) de xuit nhirng net
se la mgt ggi mo de chinh quyen mtji the chinh ciia NSP, quan diem nguoi Dai Loan
hifn vai tro ldm hcm ctia Dai Loan trong khac nguai Trung Quoc dai luc o ch6 nguai
ngoai giao quoc te.' Dai Loan bao gom ca nhihig nguoi vg/
Ve kinh ti, truac them cugc bau cti nam chong va cong nhan nhap cu den tir cac nuac
2016, tSng the nen kinh te Dai Loan tang Dong Nam A da tao dugc siic hiit rieng cho
trudng kem, tham chi toe do tang trucmg da Dai Loan cflng nhu cho NSP.'
tut xu6ng con -0,56% vao quy 4 nam 2015.' Thic hai, vi tinh hlnh bin ngodi Ddi Loan
Ben canh do, nhiing thanh tuu kinh te doi Vi quan hi hai ba, viec Nha 12nh dao
ngoai ma Dai Loan dat dugc duoi thai Ma Thai Anh Van khong thu:a nhan "Dong thuan
Anh Ciju la mgt thach thtic lcm d6i vtji ba 92" dan den viec Bac Kinh dinh chi co che
Th^i Anh Van. Cu the, duoi thai Ma Anh doi thoai thucmg xuyen vai Dai Bic da thiet
Cihi, so lugng cac qu6c gia cap die quyen lap voi chinh quyen tien nhifm,' quan he hai
miin thj thuc chg cong dan Dai Loan da tang bo CO xu huting gia tang cang thing, trong
gan gap 3 lan, ciing viec ky ket hiep dinh khi do, nen kinh te Dai Loan dang phu thugc
thuang mai tu do (FTA) vtii New Zealand va qua nhieu vao Trung Quoc dai luc, dieu nay
Singapore.^ Bi gianh dugc them thanh tuu khien chinh quyen Dai Loan bugc phai tinh
tren nen tang nhirng thanh cong da dat dugc tgan chuyen dgi cau tnic nen kinh te.'
nay, chitih quyen Thai Anh Van can co su Vi tinh hinh khu virc Bdng Nam A vd
s ^ g tao va buoc dot pha. Nam A
Vi xd hgi ket cau van hoa xa hgi ctia Dai Cac quoc gia khu vuc Dong Nam A va
Loan bao gom 22 trieu nguai Han, khoang Nam A co nen kinh te tang truang kha nhanh,
550.000 the dan Dai Loan, 680.000 cong dang tra thanh diem den dau tu ngay cang
nhan nhap cu (chti yeu tir Indonesia, Viet hap dan nho so hiiu nguon tai nguyen thien
Nam, Philippines va Malaysia) va khoang nhien va nhan luc doi dao, uu the ve gia
150.000 nguoi nuoc ngoai la vg/chong den thanh lao dgng va gia dit re, co tiem nang thj
ttr cac nuiic Dong Nam A.'' Tir cuoi nam truang tieu dung mcri noi vcri 600 trieu dan,
ding-an-altemalive-development-approach-in-asia-
'James Baron (2016), "Taiwan's friend-buying days are pacific/, truy cap 15/8/2019.
over". East Asia Forum, 15 Jul 2016, https://www.eastas Meremy Chiang & Alan Hao Yang (2018), "A Nation
iaforum.org/2016/07/15/taiwans-friend-buying-days-are- Reborn? Taiwan's belated recognition of its Southeast
over/, truy cSp ngjy 15/8/2019. Asian Heritage", The DIplomal, 28 Sep, https://thediplom
'National Statistics Republic of China (Taiwan) (2019), at.com/2018/09/a-nation-rebom-taiwans-belated-
"(Taiwan) Economic Growth Rate", https;//eng.stat. recognition-of-its-southeast-asian-herilage/, truy cSp ngiy
gov.tw/point.asp?index=l, fruy cSp ngiy 15/8/2019. 1/8/2019
'JamesBaron (2016), Tldd. '' Straits Times (2016), "Tsal rejects deadline over 1992
* Patrick Schroder & Polina G. Karimova (2019), "How is consensus", 23 Jul, https://www.straitstimes.com/asia/
Taiwan leading an alternative development approach in east-asia/tsai-rejects-deadl ine-over-1992-consensus, truy
Asia-Pacific?", Institute of Development Studies, 29 cap 15/8/2019.
March, https://www. ids.ac.uk/opinions/how-is-taiwan-lea ' J a m e s Baron (2016), Tldd.
bdt su thong tri cua Trung Qudc dai luc ddi thdi gian dai" la mdt khia canh mtii cua NSP
vtii thuong mai Dai Loan, '•* nhimg chinh so vdi vtii cac chinh sach hudng Nam trudc
sach nay toan dien hcm va nhan manh viec day."Tom lai, NSP nhan manh each tiep
xay dimg mdt mang ludi quan he van hda va can coi "eon ngudi la tmng tam" trong quan
mdi quan he giiia cac ca nhan trong toan khu he song phuang thay vi tap trung vao cac tm
nrc.'' tien truyen thdng nhu thuang mai tu do, dau
Ve pham vi ctia chinh sach, NSP da md tu va phat trien co sd ha tang.
rgng ddi tugng, khdng chi bao gdm 10 nude Kit qua ciia NSP
ASEAN, ma NSP cdn huting tdi 6 nude Tir khi chinh thtic dugc trien khai den nay,
Nam A (An Do, Sri Lanka, Bangladesh, NSP da dat dugc mgt sd ket qua dang ghi
Nepal, Bhutan, Pakistan), Autralia va New nhan. Vi thuong mgi, tuy mtic trao ddi
Zeadland. Ve dinh huiing, NSP da dua ra thucmg mai va dau tu cua Dai Loan ddi vdi
nhihig hudng phat trien mdi nham bd sung Trung Qudc dai luc vin chua giam, vin
cho nhung khoang trdng trong cac chinh chiem 4 1 % ty le xuat khiu"va 20% nh$p
sich hudng Nam cu. Cu the, khdng chi khau ctia Dai Loan (nam 2018),'* nhung
khuyen khich thucmg nhan Dai Loan den dau tdng khdi lugng thuang mai ctia Dai Loan
tu tai cac nude ASEAN, NSP cdn keu ggi vdi 18 qudc gia muc tieu NSP da tang tir 96
cac thuang nhan tu ASEAN va Nam A den ty USD nam 2016 len 117,1 ty USD nam
diu tu tai Dai Loan; khuyen khich giao luu 2018, U-ong do, xuit khiu tang tu- 59,5 ty
nhan dan tir ca hai phia thdng qua du ljch va USD ien 68,4 ty USD, nhap khiu tang tir
hgc tap. Mgt diem quan trgng khac, neu nhu
36,6 ty USD len 48,7 ty USD. Cung trong
trudc kia Dai Loan chi nhin nhan cac nude
giai doan nay, vdn dau tu nude ngoai tir 18
ASEAN la ca sd san xuit gia re tai nude
qudc gia nay den Dai Loan tang 66%, tir
ngoai, thi nay, NSP da nhin nhan ASEAN va
235,91 trieu USD len 391,54 trieu USD."
Nam A vdi vai trd la ddng lire ddi mdi ctia
Dang chii y, Dai Loan da ky ket ban cap nhat
ca khu vuc, vdi thj trudng rgng md va tang
hiep dinh diu tu song phuang (BIA) vdi
ldp trung luu dang phat trien. Nha lanh dao
Thai Anh Van cho ring, "thtic diy quan he
van hda va giao due nhim xay dung chuyen
mdn cin thiet de duy tri chinh sach trong " Lindsay Black (2019), Tldd, pp. 254.
" Daniel Workman (2019), "Taiwan's Top Trading
Partners", World Top Exports, 1 March, http://www.wor
ldstopexports.com/taiwans-top-import-partners/, truy cap
" Chao. Wen-chih (2016), "OpporWnities and Challenges ngay 16/8/2019.
of Taiwan's "New Southbound Policy" under Mainland '* Hsin-Huang Michael Hsiao, Jeremy Huai-Che Chiang
China's "One Belt, One Road" Initiative", Prospect & Alan Hao Yang (2018), "Here's How Taiwan Should
Journal, 16, pp. 85. Tweak the New Southbound Policy", The Newstens, 11
" Bonnie S. Glaser, Matthew P. Funaiole & Emily Jin Dec, https://intemalional.thenewslens.com/aiticle/l09877,
(2017), "Unpacking Tsai Ing-wen's New Southbound truy cap ngay 16/8/2019.
Policy: Can Taiwan's latest attempt to avoid economic " Stacy Hsu (2019), "Taiwan's New Southbound Policy
dependence on China success?" The Diplomat, April 1. showing strong results: trade office", Focus Taiwan, 23
https://lhediplomat.com/2017/04/unpacking-tsai-ing- May, http://focustaiwan.tw/news/aipl/201905230017.aspx,
wens-new-southbound-policy/, truy cap ngay 20/8/2019. tray cap ngSy 16/8/2019.
13
NGHIEN Cda OdNG B^C A s6 10(224) 10-2019
Nghien cicu Uioaj^
Philippines vao thang 12/2017 '"va An Do "Mdt qudc gia - mgt trung tam" % e > ti con?
vao thang 12/2018.^'Day la 2 hiep djnh cap cdng da lidn kit sau benh vien Dai Loan vdt
nhat dugc ky ket dau tien gitra Dai Loan va sau qudc gia Chau A la Indonesia. An 09-
cac nude muc tieu NSP, trong khi cac BIA Thai Lan, Malaysia, Philippines va Viet
giira Dai Loan va 7 nude muc tieu hau het Nam...^" Dai Loan da giii dugc 17 dV ^
dugc ky each day 20 nam. cdng tai cae qudc gia mue tieu vdi gia <*^"
Vi gido due, trong giai doan 2016-2018, thiu kit hgp la 25,2 ty USD, va gianh dWC
sd Iugng sinh vien Dai Loan tit 18 qudc gia 20 du an vdi tong gia thiu la 25 ty USD
muc tieu cua NSP da tang 60,8%, tir 32.318 trong nam 2018."
len 51.970 ngudi. Trong khi do, theo chieu Ngoai eac sd lieu cu thi thdng ke ve tien
nguge lai, sd lugng sinh vien Dai Loan den h-ien cua NSP, chinh sach nay da tao ra hieu
18 qudc gia de hgc tap tang 34,7%, tir ting tich cue cho Dai Loan tren trudng quo'^
15.662 ien thanh 21.100 ngudi nam 2018. te, tao diiu kien cho Dai Loan hgp tac vdi
Trong ITnh vice du Uch, trong vdng 3 nam tir eac qudc gia khae va diiu chinh cac chien
2016-2018, khach du ljch tir 18 qudc gia luge. Vi dii, Dai Loan cdn tim each lien ket
muc tieu NSP den Dai Loan tang 58%, tir giira NSP vdi Chiin luge An Do Duong -
913.248 ien khoang 1,4 trieu ngudi. So Thai Binh Duong md va tu do (FOIP) cua
lutjmg chuyen bay hang tuan tir 18 qudc gia My, nham ddng vai trd ro hon trong khu vuc
nay den Dai Loan cting da tang tir 473 len An Do Duong - Thai Binh Duong.'* Ngay
thanh 609 chuyen .^^ 11/5/2018, CO quan ngoai giao Dai Loan da
Trong cac linh vuc khae nhu vdn hda, xa thanh lap Cue An Do Dtrong - Thai Binh
hgi vd cdng nghi, mgt sd thanh tuu dang ke Duong vdi tu each mgt co quan thuc hien
nhu vi$e thanh lap diin dan Yushan vao nam NSP, nham giilp Dai Loan hinh thanh cac
2017 nham tao ra mdt diin dan cho eac nha mdi quan he ed y nghia vdi cac qudc gia d
An Do Duong - Thai Binh Duong, noi Dai
lanh dao, nha tu tudng, nha ddi mdi va lanh
Bac dugc coi la cd lgi thi so sanh vdi Bic
dao tre ctia Chau A trao ddi y tuting va tao
Kinh."
diiu kien hgp tac ldn hcm trong cac linh vuc
ddi mdi va tien bd.^^ Ben canh dd, Du an
3. Trien vpng va thach thirc doi vdi rieng ctia minh tai khu -vuc, mang din nhiiu
NSP trong bdi canh "Vanh dai va Con thach thire va canh tranh ddi vdi BRI.
dirdng" (BRI) Triin vgng ddi v&i NSP trong bSi canh
Khdi quat vi BRI BRI
NSP dugc chinh quyen Dai Loan dua ra Do trgng tam phat triin NSP khac vdi
trong bdi eanh Tnmg Qudc dang day manh BRI, trong bdi eanh cae nude dgc theg tuyin
BRI. BRI dugc Trung Qudc dua ra tir cudi "Vanh dai" va "Con dudng" edn nhidu nghi
nam 2013, la mgt sang kien day tham vgng, ngai ve muu dd chidn luge dang sau BRI,
cung luc hudng den nhieu muc tieu. BRI se khien NSP vin cd su-c hut ridng.
trd thanh mang ludi ket ndi cac tuyin dudng Thic nhdl, sire manh mem Dai Loan cd
bg, dudng bien, dudng sat cua khoang 65 nhumg tm the nhat djnh. Ngoai viee chu y
qudc gia vdi nhau vdi tdng GDP khoang den CO sd ha tang cling va lien ket mang ludi
23.000 ty USD, tuong duong 1/3 GDP toan giao thdng, chinh sach mcri cua Dai Loan
ciu, lien ket 62% toan bg sd dan the gidi.'* chu trgng hcm den co sd ha tang mem va kit
Tinh ddn thang 4/2018, Trung Qudc da ky ndi con ngudi thdng qua mang ludi xa hgi,
ket tren 100 thda thuan trien khai hgp tac vdi phan anh va nhan manh gia trj chia sd cua
86 qudc gia va td chirc qudc td trong khudn chuang trinh hanh ddng lay eon ngudi lam
khd BRI." Mac du dat dugc nhieu thanh tuu, trung tam. Kinh nghiem phat trien chat
nhung BRI cflng vap phai khdng it khd khan, lugng cua Dai Loan cd lgi the so vdi md
khien nhidu du an eham tre va tham chi that hinh Trung Qudc, dac biet la trong khu v\rc
bai, nhu: (i) khd khan tir ndi bg Trung Qudc "CO sd ha tang mdm". NSP md ra cac co hgi
va cic nude tham gia BRI, nhu: BRI can huy hgp tac song phuorng hoac da phuang dua
dgng mdt sd vdn qua ldn, chat lugng va cdng tren the manh cua Dai Loan trong ITnh vuc
ngh? trong cac du an chua dam bao, tham eham sdc y te, van hda, du lich, khoa hgc va
nhflng va bat dn chinh trj tai mdt sd qudc gia cdng nghe cung nhu ndng nghiep... Cd the
dgc theo BRI...; (ii) lo ngai vd "bay ng" tir thay, NSP cd cau tnic thuc dung d chd chi
dau tu eua Trung Qude;^" (iii) eac cudng tap trung vao cac ITnh virc ma Dai Loan cd
qudc cflng dang day manh cac chidn luge lgi the so sanh vdi Trung Qudc, thiie day eae
giai phap va mdi quan he than thien ma cac
qudc gia d Chau A Thai Binh Duong
" C h i n a Power Team (2017), "How will the Belt and khdng tim kiem tir Bic Kinh.""
Road Initiative advance China's interests?" China Power,
8 May, Updated 29 May 2019, https://chinapower
Thii hai nhumg ngudi nhap cu tir cac
csis.org/china-belt-and-road-initiative/, truy C9p ngay
20/8/2019. nude Ddng Nam A va Nam A ddng vai trd
" X i n h u a (2017), "China signs cooperation agreements quan trgng trong ket ndi xa hdi giira Dai
with 86 entitles under Beh and Road", 23 Dec,
http://www.xinhuanet.com/english/2017-12/23/c_ 13684 Loan vdi cae nude nay. Nhim dat mirc tang
6221 .htm, truy cap ngay 20/8/2019. tnrdng kinh te cao, chinh quyen Dai Loan da
'"Alan H. Yang (2017), "Taiwan's Southbound Practices
VS China's Belt & Road", Taiwan Insight, 4 Oct,
https://taiwaninsight.org/2017/10/04/taiwans-southbound-
practices-vs-chinas-belt-road/, miy cap ng^y 20/8/2019. " Logan Pauley (2018), Tldd.
Du NSP cd sire hap dan nhat djnh va hiia che nhu Ngan hang Dau tu ha tang Chau A
hen mang lai nhieu lgi ich cho cac nude (AIIB), Quy Con dudng to lya, bit dau xay
tham gia, nhtmg chinh saeh "Mdt Trung dung ket ndi lien thdng nhu ca sd ha tang,
Qudc" lai la rao can khidn nhieu nude ed thuang mai, tai chinh... tai cac qudc gia dgc
tam ly nghi ngai, khdng mudn bj vd tinh keo theg BRI. Trong khi do, do nhidu nguyen
vao bau khdng khi cang thang giira Trung nhan. ttong dd ehu ydu la rao can frong vice
Qudc dai luc va Dai Loan. Mat khac, frong thira nhan chinh sach "Mdt Trung Qudc".
tuong lai gan, cae hieu Omg kinh td ehinh tri frong sd 10 nude ASEAN, Dai Loan mdi ky
ciia BRI rat hap dan, cd thd se idi keo hit cac kdt hiep dinh ddi tac kinh td (ASTP) vdi
qudc gia frong khu vuc tham gia chidn luge Singapore, ky ket ban cap nhat hiep dinh dau
nay. dg dd, cd thd lam phan tan ngudn lire tu vdi Philippines va An Dd, do do, khdng
ttong hgp tac vdi Dai Loan. ^' Vi du, the ctmg cap dti nhiing dam bao frong dau tu
Australia da tti bd kd hoach cho mgt hiep ddi vdi eac doanh nghiep Dai Loan.
dinh thuong mai ty do vtii Dai Loan sau khi 4. Ket loan
cd Canh bao tir Bac Kinh, frong khi bang Chinh saeh NSP cua chinh quyen Thai
Victoria cua Ausfralia da chinh thtic ky kdt Anh Van dua ra nham xay dyng nhihig mdi
tham gia BRI vao thang 10 nam 2018."' quan he kieu mdi lay con ngudi lam trung
Thii ba, frong viec khai thac thj trudng tam \di cac qudc gia ASEAN va Nam A.
Ddng Nam A, giiia Trung Qudc dai luc va Trong bdi canh BRI cua Trung Qudc t^p
Dai Loan ciing cd nhieu each biet \-e thyc trung vao xa\ dung co sd ha tang cirng, NSP
lyc. Theo sd lieu thdng kd, Trung Qudc dai cd nhidu lgi the de hinh thanh ket ndi "mem"
lyc chiem 20% ti ttgng thuang mai cua eac frong ITnh vyc nhan van, van hda va giao dye
nude ASEAN (sd lieu nam 2016), frang khi vdi cac qudc gia myc tidu cua chitih saeh.
dd con sd nay cua Dai Loan chi d mirc 5%. Mac du chinh quyen Thai Anh Van khdng
Ngoai ra, giira Trung Qudc va cac nude cdng nhan "Ddng thuan 92", nhimg NSP va
ASEAN da xay dyng dugc nhiiu co che hgp BRI khdng ndn duge coi la mdt sy eanh
tac, nhu Khu Thucmg mai tu do Trung tranh khac giCra Dai Loan vdi Trung Qudc
Quoc- ASEAN da dugc khdi ddng vao nam dai luc. Chinh phu Dai Loan ndn nhan manh
2010, hoan thanh dam phan nang cap vao sy bd sung va hd trg nhau giua NSP va BRI
nam 2015. Hien na\. nhim thuc day xay frong myc dich chung la theo dudi sy phat
dung BRI, Trung Qudc da thdng qua cac co trien va thjnh vugng chung cua khu vyc, chti
khdng phai canh ttanh vdi Trung Qudc trong
quan he chinh tri ddi ngoai. Didu nay cd the
" Don Shapiroon (2019). Tldd. giup cho eac qudc gia myc tidu tranh dugc
'* Hsin-Huang Michael Hsiao, Jeremy Huai-Che Chiang
& Alan Hao Yang (2018), Tldd.
tinh the tien thoai ludng nan khi phai chgn
"•t"Haiff«i (2016), ^,Wff^l^Aw^(tffSf~ii giu-a Dai Loan va Trung Qudc dai lyc, tir dd
M"t n2a\ 9^9. http://prestiper.comrplzhx/hxshpij201 cd the lam tang kha nang tham gia NSP ciia
60912016 l)90S_l 1563381.htm, tniy cap ngay 15/7 2019.
(M?ng Dai Loan Trung QuSc (2016), "LTu the cua Chlnh cae qudc gia muc tidu. Ben canh dd, nhirng
sich huong Nam m*i DSi Loan la 6 "su thanh khan"?).