Garis Panduan Khas Untuk Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual Terhadap

GARIS PANDUAN KHAS
UNTUK MENGENDALIKAN
kes kesalahan seksual
TERHADAP KANAK-KANAK
DI MALAYSIA
GARIS PANDUAN KHAS
UNTUK MENGENDALIKAN
KES KESALAHAN SEKSUAL
DI MALAYSIA
© PEJABAT KETUA PENDAFTAR MAHKAMAH PERSEKUTUAN MALAYSIA

• • Garis Panduan Khas untuk Mengendalikan KES KESALAHAN SEKSUAL terhadap Kanak-Kanak di Malaysia
ii
PETIKAN UCAPAN
yab dato’ sri mohd najib
bin tun abdul razak
PERDANA MENTERI MALAYSIA
“...apa gunanya negara kita mengejar kepesatan kemajuan jika

legasi yakni anak-anak tidak dibela nasibnya.”
Seminar Jenayah Seksual Kanak-Kanak: Hentikan!
13 Mac 2017, Pusat Dagangan Dunia Putra, Kuala Lumpur
“...saya menyarankan supaya Special Standard Operating Procedures

(SOP) atau suatu Garis Panduan Khas untuk mengendalikan kes-kes
kesalahan seksual terhadap kanak-kanak juga harus dirangka di
dalam tempoh masa yang terdekat ini... Garis Panduan Khas yang
bakal dirangka ini perlulah menepati kehendak dan keperluan saksi
kanak-kanak, serta selaras dengan amalan terbaik yang dilaksanakan
di negara-negara lain di dunia.”
Perasmian Mahkamah Jenayah Seksual Terhadap Kanak-Kanak
22 Jun 2017, Istana Kehakiman, Putrajaya
iii
PETIKAN UCAPAN
yb dato’ sri azalina
binti dato’ othman said
MENTERI DI JABATAN PERDANA MENTERI
MERANGKAP
PENASIHAT KEPADA JAWATANKUASA KERJA (INDUK)
GARIS PANDUAN KHAS UNTUK MENGENDALIKAN KES KESALAHAN
SEKSUAL TERHADAP KANAK-KANAK
DI MALAYSIA
“...Isu berhubung dengan jenayah seksual yang dilakukan terhadap

kanak-kanak yang merupakan golongan rentan merupakan suatu
isu yang amat serius dan menjadi satu ancaman terhadap institusi
kekeluargaan, sosial dan masa depan negara secara seluruhnya.
Berbanding jenis jenayah lain, jenayah seksual terhadap Kanak-Kanak
adalah bentuk kekejaman yang paling teruk dan terkutuk kerana ia
boleh memberi pelbagai kesan jangka pendek dan jangka panjang
kepada seorang Kanak-Kanak.”
Pembentangan Rang Undang-Undang
Kesalahan-Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak 2017
3 Mac 2017, Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia
“…satu jawatankuasa kerja yang dianggotai antaranya polis,

Jabatan Peguam Negara, Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga
dan Masyarakat serta badan bukan kerajaan berkaitan dengan Kanak-
Kanak, akan ditubuhkan untuk merangka garis panduan khas yang
komprehensif untuk mengendalikan kes kesalahan seksual yang
melibatkan Kanak-Kanak.”
Keratan akhbar Berita Harian bertarikh 31 Julai 2017:
“Azalina: Mahkamah khas Kanak-Kanak sudah selesai 11 kes”
iv
Prakata
KETUA PENDAFTAR MAHKAMAH PERSEKUTUAN MALAYSIA
MERANGKAP
PENGERUSI JAWATANKUASA KERJA (INDUK)
GARIS PANDUAN KHAS
UNTUK MENGENDALIKAN KES KESALAHAN SEKSUAL
TERHADAP KANAK-KANAK DI MALAYSIA
Pertamanya saya ingin mengambil kesempatan ini untuk

mengucapkan terima kasih dan tahniah kepada semua pihak yang terlibat
dalam penyediaan dan penggubalan Garis Panduan Khas untuk Mengendalikan
Kes Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak di Malaysia.
Pada hari ini jenayah seksual terhadap Kanak-Kanak adalah suatu

masalah atau isu masyarakat yang perlu ditangani secara holistik dan serius
kerana kegagalan menanganinya maka hancurlah masa hadapan negara ini.
Dalam usaha membanteras jenayah seksual terhadap Kanak-Kanak, beberapa
inisiatif telah pun diambil oleh pihak kerajaan antaranya penggubalan Akta
Kesalahan-Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak 2017 (Akta 792) yang
telah berkuat kuasa pada 10 Julai 2017 serta penubuhan Mahkamah Jenayah
Seksual Terhadap Kanak-Kanak pada 22 Jun 2017. Justeru, penggubalan suatu
Garis Panduan Khas yang terpakai kepada semua pihak dalam pengendalian
kes kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak dapat memastikan semua pihak
menggembleng tenaga agar kes jenayah ini dapat diselesaikan dengan lebih
teratur dan efisien.
v
Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia

diamanahkan dan dipertanggungjawabkan untuk menerajui penggubalan Garis
Panduan Khas ini. Komitmen dan sokongan penuh daripada semua pihak
membolehkan tugasan ini dapat direalisasikan, pepatah Melayu menyatakan
“berat sama dipikul, ringan sama dijinjing”. Sekalung penghargaan kepada
YB Dato’ Sri Azalina binti Dato’ Othman Said, Pegawai di Pejabat YB Menteri
iaitu Tuan Danesh Chandran A/L Velaitham, Timbalan Ketua Pengarah (Khas)
Bahagian Hal Ehwal Undang-Undang (BHEUU), JPM dan Tuan Thiyagu A/L
Ganesan, Pegawai Undang-Undang Khas kepada YB Dato’ Sri Azalina binti
Dato’ Othman Said, Menteri di Jabatan Perdana Menteri atas usaha untuk
menubuhkan Jawatankuasa Kerja (Induk) dan Jawatankuasa Kerja (Kecil) yang
terdiri daripada semua agensi berkaitan iaitu Bahagian Pendakwaan, Jabatan
Peguam Negara (A-GC); Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan
Masyarakat (KPWKM); Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM); Bahagian D11,
Polis Diraja Malaysia (PDRM); Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM); Jabatan
Bantuan Guaman (JBG); Majlis Peguam Malaysia, pensyarah daripada Universiti
Malaya, Universiti Kebangsaan Malaysia dan Universiti Putra Malaysia serta pihak
NGO iaitu UNICEF Malaysia, Voice of Children, Women’s Centre for Change,
Malaysian Association of Social Workers. Semoga kerjasama yang terjalin ini
dapat dikekalkan dan diteruskan pada masa akan datang.
Semoga Garis Panduan Khas ini dapat menjadi panduan yang

seragam untuk semua pihak yang terlibat dalam pengendalian kes kesalahan
seksual terhadap Kanak-Kanak sebelum, semasa dan selepas kes tersebut
dibawa ke Mahkamah.
Dato’ Sri Latifah binti Haji Mohd Tahar

Ketua Pendaftar
Mahkamah Persekutuan Malaysia
vi
JAWATANKUASA KERJA (INDUK)
PENASIHAT
YB Dato’ Sri Azalina binti Dato’ Othman Said
Menteri di Jabatan Perdana Menteri
PENGERUSI
YBhg. Dato’ Sri Latifah binti Haji Mohd Tahar
Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia
TIMBALAN PENGERUSI
YBhg. Datuk Haji Aslam Zainuddin
Timbalan Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia (Polisi)
SETIAUSAHA
Puan Rozi binti Bainon
Pengarah Bahagian Dasar dan Perundangan
Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia (PKPMP)
PEJABAT KETUA PENDAFTAR MAHKAMAH PERSEKUTUAN
1. Puan Sabariah binti Othman Timbalan Ketua Pendaftar (Operasi)

2. Puan Hasbi binti Hasan Pendaftar Mahkamah Tinggi Malaya
3. Puan Amelati Parnell Pendaftar Mahkamah Tinggi
Sabah & Sarawak
4. YBhg. Dato’ Zainal Abidin Pendaftar Mahkamah Rendah Malaya
bin Haji Kamarudin
5. Tuan M. Bakri bin Abd Majid Timbalan Kanan Pendaftar
Pejabat Pendaftar Mahkamah Rendah Malaya
6. Puan Yong Zarida binti Sazali Hakim Mahkamah Sesyen
Mahkamah Jenayah Seksual
Terhadap Kanak-Kanak Putrajaya
7. Puan Rozi binti Bainon Pengarah
Bahagian Dasar dan Perundangan
vii
JABATAN PEGUAM NEGARA
8. Tuan Abdul Rashid bin Daud Timbalan Ketua Bahagian I

Bahagian Pendakwaan
9. Puan Baizura binti Kamal Ketua Unit Jenayah Seksual dan
Keganasan Domestik
Bahagian Pendakwaan
KEMENTERIAN PEMBANGUNAN WANITA, KELUARGA DAN MASYARAKAT
10. Encik Azman bin Mohd Yusof Timbalan Ketua Setiausaha (Strategik)
11. Puan Zahida binti Zakaria Peguam Kanan Persekutuan
12. YBhg. Dato’ Hj. Zulkiply Ketua Pengarah
bin Ramli Jabatan Kebajikan Masyarakat
13. Encik Arfan bin Sulaiman Pengarah Bahagian Kanak-Kanak
Jabatan Kebajikan Masyarakat
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
14. YBhg. Datuk Dr Noor Hisham Ketua Pengarah

bin Abdullah
15. Tuan Peh Suan Yong Penasihat Undang-Undang
JABATAN BANTUAN GUAMAN
16. YBhg. Datuk Haini Ketua Pengarah

binti Hassan
17. Puan Normie Baizura Pengarah
binti Amiruddin Bahagian Litigasi dan Nasihat Sivil
POLIS DIRAJA MALAYSIA
18. ACP Puan Ong Chin Lan Ketua Penolong Pengarah

Bahagian Siasatan Seksual,
Wanita Dan Kanak-Kanak (D11)
19. Supt. Puan Siti Kamsiah Penolong Pengarah
binti Hassan Bahagian Jenayah Seksual Siasatan Seksual,
Wanita Dan Kanak-Kanak (D11)
viii
20. DSP Puan Tan Gee Soon Ketua Unit Siasatan Seksual
Bahagian Siasatan Seksual, Wanita
Dan Kanak-Kanak (D11)
21. DSP Puan Saroja Ketua Unit Siasatan Penderaan Kanak-kanak
A/P Egamparam Bahagian Siasatan Seksual, Wanita
AHLI AKADEMIK
22. YBrs. Prof. Dr. Rashidi Ahmad Ketua Unit

Akademik Perubatan Kecemasan
Universiti Malaya
23. YBrs. Dr. Zainal Madon Ketua Jabatan
Pembangunan Manusia dan
Pengajian Keluarga
Universiti Putra Malaysia
24. YBrs. Dr. Farah Nini Pensyarah Kanan
binti Dusuki Fakulti Undang-Undang
Universiti Malaya
25. YBhg. Prof. Madya Pensyarah Kanan
Dr. Khadijah Alavi Pusat Pengajian Psikologi dan
Pembangunan Manusia
Universiti Kebangsaan Malaysia
MAJLIS PEGUAM MALAYSIA
26. Encik George Varughese Presiden

Majlis Peguam Malaysia
27. YBhg. Dato’ V. Sithambaram Co-Chairperson of the
Bar Council Criminal Law Committee
28. Encik Salim Bashir Bhaskaran Co-Chairperson of the
Bar Council Criminal Law Committee
29. Puan Ajeet Kaur Co-Chairperson of the Bar Council
A/P Nika Singh Child Rights Committee
30. Puan Srividhya Ganapathy Co-Chairperson of the Bar Council
Child Rights Committee
ix
BADAN BUKAN KERAJAAN (NGO)
31. Puan Selvi Supramaniam Child Protection Specialist

UNICEF Malaysia
32. Puan Loh Cheng Kooi Executive Director
Women’s Centre for Change (WCC)
33. Puan Shaney Cheng Case Management Service Manager
P.S. The Children
34. Puan Sharmila Pengerusi Voice of Children
Sekarajasekaran
35. Puan Amy Bala Nee Amy Naib Presiden

T.K. Jones Malaysian Association of Social Workers
(MASW)
x
JAWATANKUASA KERJA (KECIL)
TAJUK 1
PENERIMAAN LAPORAN DAN SIASATAN
1. ACP Puan Ong Chin Lan Ketua Penolong Pengarah Pengerusi
Bahagian Siasatan Seksual,
Wanita Dan Kanak-Kanak
(D11) PDRM
2. Supt. Puan Siti Kamsiah Penolong Pengarah Wakil

binti Hassan Bahagian Jenayah Seksual Pengerusi
Siasatan Seksual, Wanita
PDRM
3. Tuan Ahmad Fuad Peguam Kanan Persekutuan

Ahli
bin Othman KKM
4. Puan Natasha Peguam Persekutuan
binti Abdul Azis KKM Ahli
5. YBrs. Prof. Dr. Rashidi Ketua Unit Akademik

Ahmad Perubatan Kecemasan Ahli
Universiti Malaya
6. YBhg. Datin Kunasundary Hakim Mahkamah Sesyen

A/P Marimuthu Kuala Lumpur (Jenayah) Ahli
7. Puan Ajeet Kaur Co-Chairperson of the

A/P Nika Singh Bar Council Child Rights Ahli
Committee
8. Puan Nurmadiana Pengarah
binti Mamat Jabatan Bantuan Guaman Ahli
Melaka, JBG
9. Puan Rafidah Ketua Penolong Pengarah Ahli
binti Abdul Aziz Bahagian Kanak-Kanak JKM
10. YBrs. Dr. Rohaizah Borhan Pakar Perunding Pediatrik Ahli
Hospital Serdang Selangor
xi
TAJUK 2
PERBICARAAN
11. YBhg. Datuk Haji Aslam Timbalan Ketua Pendaftar Pengerusi
Zainuddin (Polisi), PKPMP
12. YBhg. Dato’ Zainal Abidin Pendaftar Mahkamah Rendah Ahli

bin Haji Kamarudin Malaya, PKPMP
13. Tuan M. Bakri bin Abd Majid Timbalan Kanan Pendaftar Ahli
Pejabat Pendaftar Mahkamah
Rendah Malaya, PKPMP
14. Puan Rozi binti Bainon Pengarah Bahagian Dasar dan Ahli
Perundangan, PKPMP
15. Puan Dayang Ellyn Narisa Pendaftar Ahli

binti Abang Ahmad Mahkamah Rendah Sabah
dan Sarawak, PKPMP
16. Encik Salim Bashir Co-Chairperson of the Ahli
Bhaskaran Bar Council Criminal Law
Committee
17. Puan Srividhya Ganapathy Co-Chairperson of the Ahli
Bar Council Child Rights
Committee
18. Puan Madihah binti Zainol Pengarah Jabatan Bantuan Ahli
Guaman Johor, JBG
19. Puan Rosmaini binti Ahmad Ketua Penolong Pengarah Ahli

Bahagian Dasar dan
Antarabangsa, JKM
20. YBrs. Dr. Zakira binti Taib Pakar Perubatan Ahli
Kesihatan Awam
Bahagian Kawalan Penyakit
KKM
xii
TAJUK 3
PENGENDALIAN MANGSA/SAKSI KANAK-KANAK
21. Tuan Abdul Rashid Timbalan Ketua Bahagian I Pengerusi
bin Daud Bahagian Pendakwaan A-GC
22. Puan Baizura binti Kamal Ketua Unit Jenayah Seksual Ahli
dan Keganasan Domestik
Bahagian Pendakwaan A-GC
23. YBhg. Dato’ V. Sithambaram Co-Chairperson of the Ahli

Bar Council Criminal Law
Committee
24. Tuan Azhaniz Teh Pengarah Bahagian Ahli
bin Azman Teh Strategik, Inovasi, Naziran dan
Korporat, PKPMP
25. Puan Normie Baizura Pengarah Bahagian Litigasi Ahli

binti Amiruddin dan Nasihat Sivil, JBG
26. Puan Aimi Syazwani Timbalan Pendakwa Raya Ahli
binti Sarmin Unit Jenayah Seksual dan
Keganasan Domestik
27. Puan Nordalina binti Ali Timbalan Pendakwa Raya Ahli
Unit Jenayah Seksual
28. Puan Nordiyanasari Timbalan Pendakwa Raya Ahli

binti Omar Unit Jenayah Seksual
29. DSP Puan Saroja Ketua Unit Siasatan Ahli
A/P Egamparam Penderaan Kanak-Kanak
Bahagian Siasatan Seksual
Wanita Dan Kanak-Kanak
(D11) PDRM
xiii
30. YBrs. Dr. Farah Nini Pensyarah Kanan Ahli

binti Dusuki Fakulti Undang-Undang, UM
31. Puan Norhidayah Nadila Advocacy Officer Ahli
Maulad Daud Women’s Centre for Change
(WCC)
32. Encik Nizam bin Kassim Penolong Pengarah Kanan Ahli
Bahagian Kanak-Kanak JKM
33. YBrs. Dr. Charlotte Sundaraj Pakar Pediatrik Ahli

Hospital Putrajaya
xiv
TAJUK 4
KHIDMAT PERLINDUNGAN DAN SOKONGAN
KEPADA SAKSI/MANGSA KANAK-KANAK
34. Tuan Quek Kia Ann Ketua Penolong Pengarah Pengerusi
Kanan, JKM
35. Puan Julaila binti Jamaludin Pegawai Undang-Undang Ahli

KPWKM
36. Encik Arfan bin Sulaiman Pengarah Ahli

Bahagian Kanak-Kanak JKM
37. YBhg. Prof. Madya Pensyarah Kanan Ahli

Dr. Khadijah Alavi Pusat Pengajian Psikologi dan
Pembangunan Manusia UKM
38. Puan Nor Aziati binti Jaafar Timbalan Pengarah Ahli

Perundangan
Bahagian Dasar &
Perundangan PKPMP
39. Puan Selvi Supramaniam Child Protection Specialist Ahli
UNICEF Malaysia
40. Puan Sharmila Pengerusi Voice of Children Ahli

Sekarajasekaran
41. Puan Azizah Pengarah Jabatan Bantuan Ahli

binti Haji Ahmad Guaman Selangor, JBG
42. Puan Fairus binti Bahari Ketua Penolong Pengarah Ahli

Bahagian Kanak-Kanak
JKM
43. Puan Pushpa Ratnam Member Bar Council Ahli
Child Rights Committee
44. YBrs. Dr. Suhaida Pakar Pediatrik Ahli

binti Abd Rahman Hospital Kajang Selangor
xv
URUS SETIA
1. Tuan Azhaniz Teh Pengarah Bahagian Strategik, Inovasi, Naziran

bin Azman Teh dan Korporat, Pejabat Ketua Pendaftar
Mahkamah Persekutuan Malaysia (PKPMP)
2. Puan Junaidah Pengarah Bahagian Latihan dan Pembangunan
binti Mohd Isa Kapasiti Kehakiman, PKPMP
3. Puan Nor Aziati Timbalan Pengarah Perundangan
binti Jaafar Bahagian Dasar dan Perundangan, PKPMP
4. Cik Firdaus binti Md Isa Timbalan Pendaftar Pejabat Timbalan Ketua
Pendaftar (Polisi) PKPMP
5. Puan Sasha Diana Timbalan Pendaftar Pejabat Pendaftar
binti Sabtu Mahkamah Rendah Malaya, PKPMP
6. Tuan Muhamad Safuan Penolong Kanan Pendaftar
bin Azhar Pejabat Pendaftar Mahkamah Rendah Malaya,
PKPMP
7. Tuan Syahrul Sazly Pegawai Khas Kepada Ketua Pendaftar
bin Md Sain Mahkamah Persekutuan Malaysia, PKPMP
8. Tuan Nik Muizzuddin Penolong Kanan Pendaftar
bin Nik Muhammad Bahagian Strategik, Inovasi, Naziran dan
Korporat, PKPMP
9. Puan Azizah binti Ahmad Penolong Kanan Pendaftar
Bahagian Strategik, Inovasi, Naziran dan
Korporat, PKPMP
10. Cik Lee Hong Shi Penolong Kanan Pendaftar
Bahagian Dasar dan Perundangan, PKPMP
11. Cik Izzatul Nawwarah Penolong Kanan Pendaftar
binti Idrus Bahagian Dasar dan Perundangan, PKPMP
12. Cik Nurul Atikah Penolong Kanan Pendaftar
binti Muhamad Bahagian Dasar dan Perundangan, PKPMP
13. Tuan Nik Muhammad Penolong Kanan Pendaftar
Azrin Hafiz bin Nik Bahagian Strategik, Inovasi, Naziran dan
Mahmood Korporat, PKPMP
14. Tuan Mohd. Dinie Shazwan Penolong Kanan Pendaftar
bin Ab. Shukor Bahagian Latihan dan Pembangunan Kapasiti
Kehakiman, PKPMP
xvi
Kandungan
Bab 1 Pengenalan 1
Bab 2 Ringkasan Eksekutif 5
Bab 3 Tafsiran 9
Bab 4 Rujukan 13
Bab 5 Tajuk 1: 17
 Penerimaan Laporan dan Siasatan
 Carta Alir
 Soalan Lazim
Bab 6 Tajuk 2: 33
 Perbicaraan
 Carta Alir
 Soalan Lazim
Bab 7 Tajuk 3: 49
 Pengendalian mangsa/saksi Kanak-Kanak
 Carta Alir
 Soalan Lazim
Bab 8 Tajuk 4: 63
 Khidmat Perlindungan dan Sokongan
kepada mangsa/saksi Kanak-Kanak
 Carta Alir
 Soalan Lazim
Bab 9 Penutup 77
Bab 10 Direktori 81
xvii
bab 1
PENGENALAN
PENGENALAN
1. Garis Panduan Khas untuk Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual

terhadap Kanak-Kanak Di Malaysia (“Garis Panduan Khas”) disediakan
untuk memastikan setiap laporan dan siasatan mengenai kes kesalahan
seksual terhadap Kanak-Kanak dikendalikan dengan betul dan efektif.
2. Bagi tujuan Garis Panduan Khas ini, “Kanak-Kanak” adalah seseorang

yang berumur di bawah 18 tahun.
3. Pengendalian perbicaraan di Mahkamah Jenayah Seksual Terhadap

Kanak-Kanak hendaklah mewujudkan atmosfera yang mesra Kanak-
Kanak tanpa mengetepikan keadilan.
4. Semua prosiding bicara yang melibatkan mangsa/saksi Kanak-Kanak

bagi semua kes jenayah seksual terhadap Kanak-Kanak hendaklah
dijalankan secara tertutup (in camera).
5. Identiti Kanak-Kanak dalam semua prosiding bicara bagi semua kes

kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak hendaklah dirahsiakan. Jika
Orang Kena Tuduh (OKT) mempunyai hubungan kekeluargaan dengan
mangsa Kanak-Kanak, identiti OKT juga hendaklah dirahsiakan.
6. Suasana Mahkamah bersifat ‘adult-oriented’ dan sangat terkawal.

Keadaan ini mungkin menimbulkan rasa takut, gerun dan tidak
selesa bagi mana-mana saksi, tidak kira Kanak-Kanak ataupun orang
dewasa. Kerjasama yang berkesan antara semua pihak yang berkaitan
boleh mewujudkan suasana yang positif dan kondusif bagi mangsa/
saksi Kanak-Kanak yang akan hadir dan terlibat dengan prosiding
Mahkamah. Dengan kerjasama secara komprehensif ini, mangsa/
saksi Kanak-Kanak akan lebih selesa dan bersedia untuk memberi
keterangan dan berkomunikasi dengan efektif di Mahkamah serta
menyumbang kepada penyelesaian kes yang berkesan.
3
bab 2
RINGKASAN
EKSEKUTIF
RINGKASAN EKSEKUTIF
Akta Kesalahan-Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak 2017 (Akta 792)

yang berkuat kuasa pada 10 Julai 2017 ialah suatu Akta untuk menangani
kesalahan seksual yang dilakukan terhadap Kanak-Kanak. Tujuan utama
penggubalan Akta 792 ini adalah untuk memberi perlindungan yang lebih
baik, melindungi kepentingan dan kebajikan Kanak-Kanak, serta mengadakan
pencegahan yang berkesan bagi kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak.
Penguatkuasaan Akta 792 perlu disokong dengan penggubalan suatu

Garis Panduan Khas dalam pengendalian kes kesalahan seksual terhadap
Kanak-Kanak. Oleh itu, Garis Panduan Khas ini digubal untuk memastikan
matlamat serta tujuan Akta 792 dapat dicapai dengan lebih berkesan. Garis
Panduan Khas ini diharap dapat membantu mangsa/saksi Kanak-Kanak
dan keluarga mereka secara khasnya serta orang awam secara amnya
bermula dari peringkat aduan sehingga kes selesai dibicarakan. Garis
Panduan Khas ini juga membincangkan mengenai bentuk perlindungan
dan sokongan yang boleh diperoleh daripada pelbagai agensi yang terlibat.
Agensi teknikal yang terlibat dalam penyediaan Garis Panduan Khas ini
terdiri daripada−
(i) Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan (PKPMP);

(ii) Jabatan Peguam Negara (A-GC);
(iii) Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat
(KPWKM);
(iv) Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM);
(v) Jabatan Bantuan Guaman (JBG);
(vi) Polis Diraja Malaysia (PDRM);
(vii) Ahli Akademik;
(viii) Majlis Peguam Malaysia; dan
(ix) Badan Bukan Kerajaan (NGO).
7
Garis Panduan Khas ini terbahagi kepada 4 tajuk utama yang berikut:
Tajuk 1: Penerimaan Laporan dan Siasatan

Tajuk ini menerangkan dan memberi panduan kepada agensi yang
terlibat berkaitan dengan kes kesalahan seksual terhadap Kanak-
Kanak pada peringkat awal iaitu membuat dan menerima laporan
serta menjalankan siasatan.
Tajuk 2: Perbicaraan
Tajuk ini ialah mengenai tatacara pengendalian kes di Mahkamah
Jenayah Seksual Terhadap Kanak-Kanak yang merangkumi
keseluruhan proses mulai kes didaftar di Mahkamah sehingga kes
tersebut selesai termasuk ciri-ciri khas dalam pengendalian saksi
Kanak-Kanak bagi kes kesalahan seksual di Mahkamah semasa
perbicaraan.
Tajuk 3: Pengendalian Mangsa/Saksi Kanak-Kanak

Tajuk ini membincangkan mengenai pengendalian mangsa/saksi
Kanak-Kanak di Mahkamah. Memandangkan mangsa/saksi Kanak-
Kanak akan berhadapan dengan pelbagai pihak seperti Mahkamah,
Polis Diraja Malaysia (PDRM), Timbalan Pendakwa Raya, Peguam,
Jabatan Bantuan Guaman, Jabatan Kebajikan Masyarakat, Badan
Bukan Kerajaan dan sebagainya selain pelaku sendiri, maka tajuk ini
akan membincangkan dengan teliti bagaimana pihak-pihak tersebut
mengendalikan mangsa/saksi Kanak-Kanak dari peringkat pra bicara
sehingga hari perbicaraan mengikut peranan/tanggungjawab masing-
masing.
Tajuk 4: Khidmat Perlindungan dan Sokongan

Tajuk ini membincangkan mengenai khidmat perlindungan dan
sokongan yang boleh diberikan oleh agensi-agensi yang terbabit dalam
membantu mangsa/saksi Kanak-Kanak. Khidmat ini akan diberikan
sejurus selepas aduan diterima sehingga selesai perbicaraan.
8
bab 3
TAFSIRAN
TAFSIRAN
Kanak-Kanak
(1) Bagi tujuan Garis Panduan Khas ini rujukan perlu dibuat kepada
seksyen 2 Akta Kanak-Kanak 2001 (Akta 611). Kanak-Kanak ditakrifkan
sebagai seseorang yang di bawah umur lapan belas (18) tahun.
(2) Menurut Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676),

umur seseorang saksi yang diberi perlindungan di bawah Akta 676
adalah 16 tahun dan ke bawah.
Penderaan seksual terhadap Kanak-Kanak
Perenggan 17(2)(c) Akta 611 memperuntukkan bahawa seseorang yang

terlibat dalam kes penderaaan seksual terhadap Kanak-Kanak adalah
apabila dia mengambil bahagian sama ada sebagai peserta atau pemerhati
dalam apa-apa aktiviti yang bersifat seksual bagi maksud apa-apa bahan
pornografi, rakaman, filem, pita, video atau persembahan yang bersifat
pornografi, lucah atau eksploitasi seksual oleh mana-mana orang bagi
memuaskan nafsu seksual orang itu atau orang lain.
Perlindungan
Seseorang Kanak-Kanak yang memerlukan perlindungan di bawah seksyen

17 Akta 611 berkaitan dengan Akta Kesalahan-Kesalahan Seksual terhadap
Kanak-Kanak 2017 (Akta 792), Kanun Keseksaan (Akta 574) dan Akta
Keganasan Rumah Tangga 1994 (Akta 521).
Sokongan
Menurut Strobe, Jonas & Hewstone (2003), sokongan merupakan tingkah

laku yang membantu hubungan Kanak-Kanak dengan individu lain dan
masyarakat sekeliling.
11
bab 4
RUJUKAN
Rujukan kepada Kanun/Akta/Panduan yang berikut:
(i) Kanun Keseksaan (Akta 574)
(ii) Kanun Tatacara Jenayah (Akta 593)
(iii) Akta Keterangan 1950 (Akta 56)
(iv) Akta Bantuan Guaman 1971 (Akta 26)
(v) Akta Keganasan Rumah Tangga 1994 (Akta 521)
(vi) Akta Kanak-Kanak 2001 (Akta 611)
(vii) Akta Antipemerdagangan Orang dan Antipenyeludupan Migran 2007

(Akta 670)
(viii) Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676)
(ix) Akta Kesalahan-Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak 2017

(Akta 792)
(x) Panduan Untuk Memahami Proses Mahkamah Jenayah, Women’s

Centre For Change
(xi) Panduan Kesalahan-kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak,

PERMATA
15
bab 5
TAJUK 1:
PENERIMAAN
LAPORAN DAN
SIASATAN
PENGENALAN
Garis Panduan bagi Penerimaan Laporan dan Siasatan ini adalah untuk
memberikan panduan kepada agensi-agensi yang terlibat berkaitan dengan
laporan dan siasatan kes kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak.
A. PENERIMAAN LAPORAN
(1) Laporan Polis
(a) Laporan polis mengenai kes kesalahan seksual terhadap

Kanak-Kanak boleh dibuat di mana-mana balai polis/
pondok polis/hospital.
(b) Laporan polis boleh ditulis sendiri oleh pengadu dalam

borang atau ditulis oleh polis.
(c) Laporan polis hendaklah dibaca semula kepada pengadu

oleh pegawai polis yang menerima pengaduan dan
disahkan betul oleh pengadu sebelum ditandatangani oleh
pengadu. Pengadu perlu dimaklumkan mengenai nombor
pengaduan.
(d) Pegawai Penyiasat/Investigating Officer (IO) atau Penolong

Pegawai Penyiasat/Assistant Investigating Officer (AIO)
akan dimaklumkan oleh pegawai polis yang menerima
pengaduan tersebut.
19
(2) Menemu bual Pengadu
(a) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat

menemu bual pengadu untuk mendapatkan maklumat
tambahan selain yang dinyatakan dalam laporan polis.
(b) PDRM memaklumkan kepada Jabatan Kebajikan Masyarakat

(JKM) sekiranya pengadu dan/atau mangsa memerlukan
perlindungan.
(c) JKM hendaklah mengambil tindakan untuk memohon

interim protection order (IPO) di Mahkamah (jika perlu).
(d) PDRM juga menyediakan khidmat kaunseling kepada

pengadu/mangsa/saksi sebelum sesi temu bual dan
semasa proses siasatan dibuat (sekiranya diperlukan).
Khidmat Sokongan mangsa dan kaunseling diberikan oleh
pegawai psikologi dan penolong pegawai psikologi atau
kaunselor yang berdaftar dari Unit Sokongan Mangsa,
Bahagian Siasatan Seksual, Wanita dan Kanak-Kanak
(D11).
(e) PDRM memaklumkan pengadu/mangsa tentang

perkhidmatan Pendamping Guaman (Legal Companion).
Khidmat Pendamping Guaman diberikan oleh JBG kepada
mangsa yang berumur di bawah 18 tahun pada masa
perbicaraan.
(3) Klasifikasi Kesalahan
Klasifikasi laporan polis adalah mengikut seksyen kesalahan

yang diperuntukkan di bawah undang-undang yang sedang
berkuat kuasa di Malaysia.
20
(4) Rakaman Percakapan Pengadu/Mangsa/Saksi Melalui

Video Di Pusat Temuduga Kanak-Kanak/Child Interview
Centre (CIC)
(a) Pengadu/mangsa/saksi perlu ditemu bual dan dirakam

percakapan untuk mendapatkan fakta tentang kejadian.
(b) Percakapan pengadu/mangsa/saksi akan diambil mengikut

peruntukan undang-undang. Jika perlu, PDRM akan
mendapatkan khidmat jurubahasa atau jurubahasa bahasa
isyarat.
(c) Pernyataan pengadu/mangsa/saksi yang telah dirakamkan

hendaklah dibacakan semula sebelum disahkan dan
ditandatangani oleh pengadu/mangsa/saksi. Cap jari
pengadu/mangsa/saksi juga boleh diambil jika tidak boleh
menandatanganinya.
(d) Sekiranya pengadu/mangsa/saksi berumur 16 tahun dan

ke bawah, keterangan temubual mereka akan dirakamkan
melalui video rakaman di CIC (jika perlu).
B. PEMERIKSAAN KESIHATAN
(1) PDRM akan membawa mangsa ke hospital kerajaan untuk

pemeriksaan dan rawatan oleh pegawai perubatan (jika perlu).
(2) Dalam keadaan tertentu, mangsa akan terus hadir ke hospital

bersama dengan ibu/bapa/penjaga/guru/orang awam.
21
(3) Saringan di Jabatan Kecemasan Hospital
(a) Pegawai/kakitangan perubatan yang mengendalikan

kes kesalahan seksual Kanak-Kanak perlu menghadiri
kursus/seminar atau telah diberi pendedahan terhadap
pengendalian dan pengurusan Suspected Child Abuse
and Neglect (SCAN).
(i) Tidak kritikal
Kanak-Kanak ditempatkan di One Stop Crisis

Centre (OSCC) bagi temu bual dan pemeriksaan
oleh Pasukan SCAN dilakukan. Pegawai/kakitangan
perubatan hendaklah membuat laporan kepada JKM
dan polis (sekiranya laporan polis belum dibuat).
(ii) Kritikal/semi-kritikal
Mangsa dimasukkan ke zon kritikal untuk rawatan

kecemasan. Mangsa juga dirujuk kepada Pasukan
SCAN.
(b) Mangsa akan dimasukkan ke wad. Rawatan susulan

oleh Pasukan SCAN dan kes konferens akan dijalankan.
Selepas discaj, mangsa diberi temu janji susulan.
(4) Penyediaan Laporan Perubatan

memohon laporan perubatan awal daripada hospital
kerajaan pada hari yang sama mangsa dirujuk ke hospital.
22
(b) Hospital mesti menyediakan laporan perubatan awal

pemeriksaan kesihatan pada hari yang sama mangsa
dirujuk selepas selesai pemeriksaan ke atas mangsa.
(c) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat

hendaklah memohon secara bertulis laporan perubatan
penuh (lengkap) pada kadar yang segera.
(d) Hospital hendaklah menyediakan laporan perubatan penuh

(lengkap) pada kadar yang segera.
(e) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat

hendaklah pada kadar yang segera mengambil laporan
perubatan penuh (lengkap) daripada pihak hospital.
(f) Bagi kes tertentu, PDRM akan memohon secara bertulis

laporan perubatan lanjutan. Contohnya, laporan psikologi
dan laporan psikiatri.
C. SIASATAN
(1) Siasatan Di Tempat Kejadian

hadir ke tempat kejadian untuk merakam gambar tempat
kejadian serta pengumpulan bahan bukti.
(b) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat

menghantar sampel/bahan bukti yang ditemui ke Jabatan
Kimia Malaysia untuk dianalisa.
(c) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat

memohon secara bertulis untuk mendapatkan laporan
kimia pada kadar yang segera setelah sampel/bahan
bukti dihantar kepada Jabatan Kimia Malaysia.
23
(d) Jabatan Kimia Malaysia hendaklah menyediakan laporan

kimia pada kadar yang segera setelah sampel/bahan
bukti diterima daripada Pegawai Penyiasat atau Penolong
Pegawai Penyiasat.
(2) Tangkapan Orang Yang Disyaki (OYDS)
(a) PDRM mengenal pasti profil OYDS dan membuat tangkapan.

Sebab-sebab tangkapan akan diterangkan kepada OYDS
sebagaimana tatacara di bawah Kanun Tatacara Jenayah
(Akta 593) dan pemeriksaan ke atas badan OYDS akan
dibuat. Sekiranya tangkapan dibuat di dalam premis,
pemeriksaan juga hendaklah dilakukan di dalam premis
berkenaan.
(b) PDRM hendaklah membuat laporan polis ke atas tangkapan

yang dibuat.
(3) Merakam percakapan orang yang disyaki di bawah seksyen

112 Kanun Tatacara Jenayah
PDRM hendaklah merakam percakapan OYDS. Rakaman

percakapan hendalah mematuhi tatacara di bawah Kanun
Tatacara Jenayah (Akta 593).
(4) Permohonan reman di bawah seksyen 117 Kanun Tatacara

Jenayah (Akta 593)
(a) Permohonan reman perlu dibuat sekiranya siasatan tidak

dapat diselesaikan dalam tempoh 24 jam.
(b) Jika permohonan reman dibenarkan, OYDS ditahan untuk

siasatan lanjut oleh polis.
24
(c) Jika permohonan reman ditolak, OYDS dibebaskan dengan

jamin polis.
(5) Kawad cam
(a) Kawad cam dijalankan sekiranya perlu. Mangsa akan di

bawa ke Balai Polis untuk menjalankan kawad cam.
(b) Rakaman percakapan lanjut akan diambil selepas kawad

cam.
D. PENILAIAN KETERANGAN DAN RUJUKAN KEPADA TIMBALAN

PENDAKWA RAYA UNTUK MENILAI KETERANGAN
(1) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat mengumpul

dan menilai segala keterangan sebelum merujuk Kertas Siasatan/
Investigation Paper (IP) kepada Timbalan Pendakwa Raya.
(2) IP yang lengkap dirujuk kepada Timbalan Pendakwa Raya untuk

mendapatkan nasihat dan pandangan sama ada pertuduhan
boleh dibuat.
(3) Jika Timbalan Pendakwa Raya mengarahkan siasatan lanjut

dibuat, Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat
hendaklah meneruskan siasatan. Setelah itu, IP hendaklah
dirujuk semula kepada Timbalan Pendakwa Raya.
(4) Sekiranya keterangan mencukupi, pertuduhan akan dibuat di

Mahkamah yang berkenaan oleh Timbalan Pendakwa Raya.
25
CARTA ALIR TAJUK 1:

Pengadu /
Mangsa
Pengadu / Mangsa hadir

ke balai polis / pondok
polis
Laporan Perubatan awal
Ada Laporan Polis Tiada Laporan Polis

Laporan polis
Pegawai Penyiasat (IO) atau

Penolong Pegawai Penyiasat
One Stop Rawatan (AIO) akan temu bual pengadu /
Crisis Centre kecemasan mangsa / saksi
(OSCC) / Pemeriksaan oleh
Pemeriksaan SCAN IO / AIO maklumkan kepada
oleh SCAN
Jabatan Kebajikan Masyarakat,
sekiranya perlu untuk
mendapatkan Interim Protection
Tidak Kritikal /
Order (IPO) di Mahkamah
Kritikal Semi Kritikal
Pengadu /
Mangsa
Saringan Tiada
Pemeriksaan kesihatan /
Laporan Perubatan Awal
Mangsa tiba di hospital
Ada
Lawatan ke tempat kejadian

Tangkapan saspek /
(pengumpulan bahan bukti dan
Rakaman / Temubual
penemuan saksi)
saspek
Kenal pasti butiran saspek
Penyediaan Laporan
Perubatan Penuh Tangkapan saspek / Rakaman /
Temu bual saspek
Permohonan reman di
Mahkamah untuk siasatan
lanjut
Petunjuk: Kawad cam
Penerimaan
Laporan
Penilaian keterangan dan
Saspek dibebaskan /
rujukan kepada Timbalan
Pemeriksaan siasatan lanjut
Pendakwa Raya
Kesihatan
Siasatan
Pertuduhan di Mahkamah
26
SOALAN LAZIM MENGENAI TAJUK 1
1. Apakah yang dimaksudkan dengan penderaan seksual terhadap

Kanak-Kanak?
Perenggan 17(2)(c) Akta 611 memperuntukkan bahawa seseorang

yang terlibat dalam kes penderaaan seksual terhadap Kanak-Kanak
adalah apabila dia mengambil bahagian sama ada sebagai peserta
atau pemerhati dalam apa-apa aktiviti yang bersifat dan/atau berunsur
seksual bagi maksud apa-apa bahan pornografi, rakaman, filem,
pita, video atau persembahan yang bersifat dan/atau berunsur
pornografi, lucah atau eksploitasi seksual oleh mana-mana orang
untuk memuaskan nafsu seksual orang itu atau orang lain.
2. Apakah yang perlu dilakukan apabila kesalahan seksual telah

berlaku terhadap mana-mana Kanak-Kanak?
Sesiapa yang mendapati suatu kesalahan seksual telah berlaku

terhadap mana-mana Kanak-Kanak, orang itu hendaklah membuat
laporan polis dengan menyatakan butir-butir mangsa dan kejadian
yang telah berlaku di mana-mana Balai Polis/Pondok Polis/Hospital
Kerajaan yang terdekat.
3. Apakah yang akan berlaku apabila laporan polis mengenai

kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak dibuat?
Setelah laporan polis dibuat, Polis akan memulakan siasatan dengan

serta-merta.
27
4. Apakah tindakan yang perlu diambil oleh Polis selepas

menerima laporan polis mengenai kesalahan seksual terhadap
Kanak-Kanak?
Pegawai Polis yang menerima laporan polis tersebut akan memaklumkan

kepada Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat dengan
kadar segera. Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat
akan membuat siasatan terhadap laporan polis yang diterima itu.
5. Adakah pengadu akan dimaklumkan tentang perkembangan

siasatan kes berkaitan laporan polis yang telah dibuat?
Ya. Pengadu akan dimaklumkan mengenai perkembangan siasatan

oleh Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat kes
tersebut.
6. Adakah Orang Yang Disyaki (OYDS) akan ditahan oleh pihak

polis?
Ya. Sekiranya terdapat bukti atau alasan yang munasabah untuk

tujuan siasatan, OYDS akan ditahan reman untuk membantu siasatan.
7. Apakah yang berlaku setelah siasatan dijalankan oleh polis?
Polis akan merujuk Kertas Siasatan kepada Timbalan Pendakwa

Raya untuk mendapatkan arahan bagi menuduh OYDS tersebut
sekiranya terdapat bukti yang mencukupi.
8. Adakah mangsa perlu hadir di mana-mana klinik atau hospital

untuk rawatan?
Polis akan merujuk mangsa ke Hospital Kerajaan bagi tujuan

pemeriksaan perubatan.
28
9. Bolehkah mangsa dibawa ke hospital terlebih dahulu tanpa

membuat laporan polis jika pengadu mengesyaki kesalahan
seksual terhadap Kanak-Kanak telah berlaku?
Boleh. Mangsa boleh dibawa ke Hospital Kerajaan tanpa membuat

laporan polis terlebih dahulu. Walau bagaimanapun, Pegawai Perubatan
hendaklah membuat laporan polis jika beliau mengesyaki atau
terdapat bukti menunjukkan Kanak-Kanak tersebut adalah mangsa
kesalahan seksual. Laporan polis juga boleh dibuat di Pondok Polis
di hospital berkenaan sekiranya ada.
10. Apakah proses yang akan dilalui oleh mangsa setelah dirujuk
kepada Hospital Kerajaan?
Mangsa akan dibawa ke Jabatan Kecemasan Hospital dan tahap

kestabilan mangsa akan dikenal pasti. Sekiranya mangsa berada
pada tahap kritikal/semi kritikal, rawatan kecemasan akan diberikan
dan mangsa akan dirujuk kepada Pasukan Suspected Child Abuse
& Neglect (“SCAN”).
Mangsa yang berada di dalam keadaan stabil akan terus ditempatkan

di One Stop Crisis Centre (OSCC) bagi pemeriksaan lanjut oleh
Pasukan SCAN.
11. Apakah yang dimaksudkan dengan Pasukan OSCC?
Pasukan OSCC ialah Unit Khas di Jabatan Kecemasan Hospital yang

berfungsi sebagai pusat untuk memberikan perkhidmatan menyeluruh
kepada mangsa penderaan Kanak-Kanak termasuk Kanak-Kanak
mangsa penderaan seksual. OSCC juga ditubuhkan khas untuk
memberi ruang privasi kepada mangsa penderaan seksual Kanak-
Kanak semasa proses temu bual dan pemeriksaan fizikal.
29
12. Apakah yang dimaksudkan dengan Pasukan SCAN?
Pasukan SCAN ialah pasukan profesional yang terdiri daripada doktor

dan pakar daripada pelbagai disiplin yang memainkan peranan untuk
membuat pemeriksaan dan penilaian ke atas Kanak-Kanak mangsa
penderaan termasuk Kanak-Kanak mangsa penderaan seksual.
Pasukan SCAN juga dipertanggungjawabkan untuk memastikan
koordinasi di antara pihak Hospital dan Agensi Kerajaan serta Bukan
Kerajaan lain untuk memastikan mangsa kesalahan seksual Kanak-
Kanak mendapat rawatan dan perlindungan yang sewajarnya.
Pasukan SCAN diketuai oleh pakar Kanak-Kanak (Pediatrik) dan

ahli perubatan lain terdiri daripada pakar dan doktor daripada
Jabatan Kecemasan, Jabatan Pediatrik, Jabatan Obstetrik dan
Ginekologi, Jabatan Surgeri, Jabatan Psikiatri dan Jabatan Forensik.
Ahli Pasukan SCAN lain juga terdiri daripada Pegawai Kaunseling,
Pakar Psikologi dan Pegawai dari Jabatan Kerja Sosial Perubatan,
Pegawai Pelindung Kanak-Kanak dan Pegawai Polis.
13. Apakah tindakan yang boleh diambil sekiranya mangsa

memerlukan perlindungan?
Polis atau Hospital akan menghubungi Jabatan Kebajikan Masyarakat

untuk menguruskan dan mengambil tindakan/langkah yang sewajarnya
ke atas mangsa kesalahan seksual Kanak-Kanak yang memerlukan
perlindungan.
14. Adakah pihak Polis menyediakan perkhidmatan kaunseling

kepada mangsa kesalahan seksual Kanak-Kanak?
Ya. Semasa dalam proses siasatan, mangsa kesalahan seksual

Kanak-Kanak akan diberi khidmat sokongan emosi dan sesi
kaunseling (sekiranya diperlukan) oleh Pegawai Khidmat Sokongan
30
yang ditempatkan di setiap kontinjen dan juga Ibu Pejabat Polis

Bukit Aman, Kuala Lumpur.
15. Apakah perkhidmatan Pendamping Guaman?
Perkhidmatan Pendamping Guaman ialah perkhidmatan yang

disediakan oleh Jabatan Bantuan Guaman menurut Akta Bantuan
Guaman 1971 (Akta 26).
Antara fungsi Pendamping Guaman yang dinyatakan di bawah

seksyen 29I(1) adalah untuk mendapatkan maklumat yang berkaitan
berhubung dengan pertuduhan terhadap mana-mana tertuduh
dalam mana-mana prosiding jenayah di mana orang yang dibantu
merupakan mangsa.
31
bab 6
TAJUK 2:
PERBICARAAN
PERBICARAAN
PENGENALAN
Garis Panduan bagi Perbicaraan bertujuan untuk menerangkan aliran proses

perbicaraan kes di Mahkamah yang merangkumi keseluruhan proses mulai
kes didaftar di Mahkamah sehingga kes tersebut selesai.
Terdapat dua kaedah utama bagi penyelesaian kes iaitu sama ada melalui
perbicaraan penuh (full trial) dengan memanggil saksi atau perbicaraan
ringkas (summary trial). Perbicaraan ringkas (summary trial) ialah proses
perbicaraan apabila Orang Kena Tuduh (OKT) membuat pengakuan salah.
Garis Panduan ini juga menyentuh berkenaan dengan ciri-ciri khas dan
berbeza dalam pengendalian saksi Kanak-Kanak bagi kes jenayah seksual
di Mahkamah semasa perbicaraan.
A. SEBUTAN
Tarikh sebutan pertama ialah tarikh kes tersebut didaftarkan di Mahkamah.

Pada tarikh sebutan pertama, Hakim Mahkamah Sesyen hendaklah
memberikan arahan yang berikut:
(1) Jika Orang Kena Tuduh (OKT) mengaku salah setelah

pertuduhan dibacakan dan diterangkan—
(a) Mahkamah hendaklah memastikan OKT memahami sifat

dan akibat pengakuan salahnya;
(b) Fakta kes dibaca dan diterangkan kepada OKT;
(c) Barang kes dikemukakan dan ditandakan sebagai ekshibit;
35
(d) Mahkamah menerima—
(i) Laporan Sosial Pesalah Muda (jika OKT di bawah

umur 21 tahun) yang disediakan oleh Pegawai Akhlak
Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM);
(ii) Pernyataan impak mangsa (victim impact statement);
(iii) Mendengar hujahan mitigasi oleh Peguam atau OKT

sendiri;
(iv) Mendengar hujahan pemberatan hukuman oleh

Timbalan Pendakwa Raya; dan
(v) Menerima rekod sabitan lampau OKT (jika ada);
(vi) Jatuh Hukum terhadap OKT mengikut undang-undang;
(e) Memberi perintah yang bersesuaian mengikut undang-

undang terhadap pesalah muda/pesalah Kanak-Kanak;
(f) Membuat apa-apa perintah yang bersesuaian berkaitan

dengan barang kes dan ekshibit yang telah dikemukakan
di Mahkamah; dan
(g) Perintah tambahan oleh Mahkamah iaitu pampasan

kewangan diberikan kepada mangsa Kanak-Kanak.
(2) Jika OKT tidak mengaku salah setelah pertuduhan dibacakan

dan diterangkan—
(a) Mahkamah hendaklah mendengar permohonan jaminan

oleh Peguam atau OKT sendiri;
36
(b) Mahkamah hendaklah menentukan sama ada jaminan

wajar dibenarkan atau tidak berdasarkan prinsip jaminan;
(c) Jika jaminan tidak dibenarkan, OKT hendaklah ditahan

reman di penjara atau di tempat tahanan Kanak-Kanak
yang diwartakan;
(d) Jika jaminan dibenarkan, OKT adalah dibebaskan dengan

jaminan beserta syarat-syarat yang diperintahkan Mahkamah;
(e) Seterusnya, Mahkamah hendaklah menetapkan tarikh

pengurusan kes dalam masa 2 minggu dan untuk OKT
melantik Peguam.
B. PENGURUSAN KES
(1) Pada tarikh pengurusan kes, Mahkamah hendaklah diberitahu

tentang keperluan kehadiran—
(a) Pendamping Guaman (Legal Companion), Jabatan Bantuan

Guaman;
(b) Pekerja Khidmat Saksi, Jabatan Kebajikan Masyarakat;

dan
(c) Perantara (intermediary) di bawah seksyen 8 Akta

Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676).
37
(2) Hakim Mahkamah Sesyen hendaklah memberikan arahan yang

berikut:
(a) Saksi Kanak-Kanak telah diperkenalkan dengan suasana

Mahkamah (familiarization with the environment of the
Court).
(b) Arahan Mahkamah mengenai pematuhan seksyen 10

Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676)
yang memperuntukkan bahawa pakaian rasmi pihak-pihak
dalam Mahkamah boleh diketepikan.
(c) Pelantikan perantara (selain Jurubahasa Mahkamah)

dengan kebenaran Mahkamah di bawah seksyen 8 Akta
Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676).
(d) Jika OKT tidak diwakili Peguam, OKT tidak boleh membuat
pemeriksaan balas secara langsung terhadap saksi. Selaras
dengan seksyen 8 Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak
2007 (Akta 676), apa-apa soalan terhadap saksi Kanak-
Kanak hendaklah melalui perantara.
(e) Apa-apa soalan yang berkaitan dengan anggota badan

tidak boleh ditunjuk secara terus ke anggota badan
mangsa Kanak-Kanak. Penggunaan patung sebagai rujukan
kepada anggota tubuh badan hendaklah digunakan.
(f) Hakim Mahkamah Sesyen memberikan arahan mengenai

aturan dan bilangan saksi.
(g) Dokumen atau barang kes: Pematuhan seksyen 51A

Kanun Tatacara Jenayah (Akta 593) dan seksyen 29I Akta
Bantuan Guaman 1971(Akta 26). Dokumen hendaklah
38
dibekalkan kepada OKT dan Pendamping Guaman (Legal

Companion).
(h) Garis Masa: Kes hendaklah dilupuskan dalam tempoh 12

bulan dari tarikh pendaftaran.
C. TATACARA MAHKAMAH JENAYAH SEKSUAL TERHADAP

KANAK-KANAK
(1) Perbicaraan penuh hendaklah dijalankan mengikut panduan

yang berikut:
(a) Larangan laporan dan penyiaran media.
(b) Tiada ujian kompetensi perlu dijalankan bagi mangsa/saksi

Kanak-Kanak kecuali Mahkamah berpendapat sebaliknya
[seksyen 17 Akta Kesalahan-Kesalahan Seksual Terhadap
Kanak-Kanak 2017 (Akta 792) dibaca bersama Jadual].
(c) Keterangan saksi Kanak-Kanak−
(i) Semasa prosiding, saksi Kanak-Kanak hendaklah

diasingkan atau ditempatkan secara berasingan
daripada OKT;
(ii) Keterangan hendaklah dibuat secara video link. Timbalan

Pendakwa Raya, Peguam (jika OKT diwakili), OKT,
Pendamping Guaman (Legal Companion), Jurubahasa
Mahkamah atau Perantara (Intermediary) perlu berada
di bilik prosiding yang ditetapkan sebelum apa-apa
keterangan direkodkan secara video-link;
39
(iii) Saksi Kanak-Kanak hendaklah ditempatkan di Bilik

Saksi Kanak-Kanak dan ditemani oleh Perantara di
bawah seksyen 8 Akta Keterangan Saksi Kanak-
Kanak 2007 (Akta 676) dan Pekerja Khidmat Saksi
(JKM) atau mana-mana orang yang berkaitan; dan
(iv) Apa-apa soalan yang ditujukan kepada saksi Kanak-

Kanak bolehlah melalui Jurubahasa Mahkamah atau
Perantara.
(v) Saksi Kanak-Kanak hendaklah memberi keterangan

melalui video-link dalam keadaan di mana dia tidak
boleh melihat OKT. Pandangan (view) Kanak-Kanak
sepanjang masa memberi keterangan adalah terhad
kepada Hakim, Timbalan Pendakwa Raya dan
Peguam. Sekiranya pengecaman terhadap OKT perlu
dibuat, Hakim akan mengalihkan kamera supaya
pandangan Kanak-Kanak kepada OKT bagi tujuan
tersebut sahaja.
(2) Terdapat 3 peringkat dalam perbicaraan penuh iaitu Pemeriksaan

Utama, Pemeriksaan Balas dan Pemeriksaan Semula.
(a) Pemeriksaan Utama:
(i) Pemeriksaan Utama terhad pada batasan Akta

Keterangan 1950 (Akta 56) dan Akta Keterangan
Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676).
(ii) Pendamping Guaman boleh bertanyakan soalan, jika

perlu dengan kebenaran Mahkamah.
(iii) Keterangan video-link semasa pemeriksaan utama

hendaklah diterima masuk (be made admissible).
40
(iv) Dalam hal keadaan mangsa Kanak-Kanak tidak

dibawa ke Mahkamah sebagai saksi, keterangan
CIC Kanak-Kanak tersebut dikemukakan kepada
Mahkamah.
(b) Pemeriksaan Balas:
(i) Pemeriksaan Balas terhad pada batasan Akta

Keterangan 1950 (Akta 56) dan Akta Keterangan
Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676).
(ii) Rujukan juga boleh dibuat kepada Tool Kit by Bar

Council Malaysia (booklet/video) sebagai panduan.
(iii) Timbalan Pendakwa Raya hendaklah membantah

kepada mana-mana soalan yang mendatangkan
kemudaratan kepada saksi Kanak-Kanak. Pendamping
Guaman juga boleh untuk membangkitkan bantahan
kepada mana-mana soalan yang mendatangkan
kemudaratan kepada saksi Kanak-Kanak dengan
kebenaran Mahkamah.
(c) Pemeriksaan Semula:
Pemeriksaan Semula terhad pada batasan Akta Keterangan

1950 (Akta 56) dan Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak
2007 (Akta 676).
D. PENGHUKUMAN (SENTENCING)
Dalam membuat penghukuman, Hakim hendaklah −
(a) Mendengar dan mempertimbangkan mengenai pernyataan

impak mangsa (victim impact statement) di bawah seksyen
41
183A Kanun Tatacara Jenayah (Akta 593). Pernyataan impak

mangsa boleh sama ada dibuat secara lisan atau bertulis.
(b) Pendamping Guaman dibenarkan untuk bercakap bagi pihak

mangsa Kanak-Kanak atau membacakan pernyataan impak
mangsa yang telah disediakan oleh mangsa. Pendamping
Guaman juga boleh membantu dalam penyediaan pernyataan
impak mangsa.
E. PASCA BICARA
Selepas selesai perbicaraan, tindakan yang berikut perlu diambil:
(a) Mempertimbangkan mengenai Laporan daripada Pegawai

Kebajikan Masyarakat untuk menentukan tempat penempatan
yang sesuai dan lain-lain bagi mangsa Kanak-Kanak itu. Tujuan
Laporan ini adalah untuk membantu Mahkamah membuat
perintah yang sesuai demi kebajikan mangsa Kanak-Kanak.
(b) Perintah pelupusan barang kes: Barang kes hendaklah

dipulangkan kepada pihak pendakwaan bagi tujuan simpan
selamat atau pelupusan.
(c) Mangsa Kanak-Kanak hendaklah dimaklumkan mengenai

keputusan Mahkamah. Pemakluman ini boleh dibuat oleh
Mahkamah atau Polis atau Jabatan Bantuan Guaman atau
Jabatan Kebajikan Masyarakat.
42
CARTA ALIR TAJUK 2:

PERBICARAAN
Daftar Kes
Sebutan pertama dan

pertuduhan dibacakan
Ya
Mengaku Pengakuan
salah salah
Tidak
OKT minta dibicarakan

dan jaminan ditawarkan
Pengurusan kes
Kanak-Kanak ditempatkan
di bilik saksi Kanak-Kanak
Kes dibicarakan
Kanak-Kanak ditemani
Pekerja Saksi Kanak-
Kanak-Kanak hadir memberi keterangan Kanak
Melalui perantara/jurubahasa,
soalah dikemukakan dan
Kanak-Kanak memberi
OKT didapati tidak bersalah keterangan melalui video-link
Keputusan
OKT didapati bersalah
Hujah pemberatan (aggravating) dan

penyataan mangsa / victim impact OKT dibebaskan
statement di bawah seksyen 183A KK
dikemukakan
Laporan sosial akan dikemukakan

bagi OKT di bawah umur 21 tahun
Hujah peringanan
(mitigation) dikemukakan
Hukuman/Perintah
Perintah pelupusan
barang kes
43
1. Siapakah Orang Yang Disyaki (OYDS) dan Orang Kena Tuduh

(OKT)?
OYDS ialah orang yang disyaki telah melakukan suatu kesalahan

jenayah terhadap mangsa. Proses siasatan akan dijalankan oleh
PDRM terhadap OYDS.
Apabila Kertas Siasatan dirujuk oleh PDRM kepada Timbalan

Pendakwa Raya (TPR) dan keputusan TPR ialah untuk menuduh/
mendakwa OYDS di Mahkamah maka sebutan OYDS bertukar
kepada Orang Kena Tuduh (OKT).
2. Siapakah yang boleh duduk bersama mangsa/saksi Kanak-

Kanak semasa memberi keterangan di dalam Bilik Saksi
Kanak-Kanak?
Seseorang yang berkepentingan, misalnya ahli keluarga atau rakan

keluarga atau guru boleh duduk bersama mangsa/saksi Kanak-Kanak
di dalam Bilik Saksi Kanak-Kanak.
3. Bagaimanakah mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya atau

orang berkepentingan dimaklumkan tentang tarikh sebutan
atau tarikh bicara?
(a) Pegawai Penyiasat atau Penolong Pegawai Penyiasat akan

memaklumkan mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya atau
orang berkepentingan tentang tarikh sebutan atau tarikh bicara;
atau
(b) Mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya atau orang berkepentingan

juga boleh menghubungi Mahkamah untuk mengetahui tentang
tarikh sebutan atau tarikh bicara.
44
4. Bolehkah mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya mendapatkan

khidmat Peguam atau khidmat bantuan guaman?
Boleh. Pelantikan Peguam boleh dibuat oleh keluarga mangsa

Kanak-Kanak. Mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya juga boleh
mendapatkan khidmat guaman daripada Jabatan Bantuan Guaman.
5. Apakah kod etika berpakaian mangsa/saksi Kanak-Kanak

yang perlu hadir ke Mahkamah?
Pakaian sopan, sederhana dan bersesuaian. Mangsa/saksi Kanak-

Kanak atau saksi lain atau anggota keluarga yang hadir ke Mahkamah
hendaklah mengelakkan daripada memakai seluar jeans, seluar
pendek, baju tanpa lengan, skirt-mini, pakaian terlampau singkat
atau menjolok mata dan selipar (sila rujuk kepada etika berpakaian
di Mahkamah).
6. Berapa lamakah seseorang mangsa/saksi Kanak-Kanak perlu

memberi keterangan? Adakah mangsa/saksi Kanak-Kanak
dibenarkan untuk berhenti rehat?
(a) Tiada tempoh spesifik dapat ditentukan kerana prosiding

pemeriksaan saksi bergantung kepada jumlah soalan yang
ditanya oleh pihak pendakwaan dan pembelaan.
(b) Ya. Mangsa/saksi Kanak-Kanak dibenarkan untuk berhenti

rehat tertakluk kepada keperluan dan budi bicara Mahkamah.
7. Sekiranya kes ditangguhkan, adakah mangsa Kanak-Kanak

atau keluarganya atau orang berkepentingan dimaklumkan
mengenai penangguhan kes.
(a) Ya. Jika kes ditangguhkan, Jurubahasa Mahkamah akan

memaklumkan tarikh sebutan atau tarikh bicara akan datang.
45
(b) Mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya atau orang berkepentingan

juga boleh menghubungi pihak Mahkamah atau Pegawai
Penyiasat/Penolong Pegawai Penyiasat untuk mengetahui tarikh
sebutan atau tarikh bicara akan datang.
8. Adakah mangsa Kanak-Kanak atau keluarganya atau orang

berkepentingan dimaklumkan tentang keputusan kes?
Ya. Keputusan Mahkamah akan dimaklumkan atau boleh diketahui

melalui Pegawai Penyiasat/Penolong Pengawai Penyiasat. Keputusan
kes juga boleh diketahui dengan cara menghubungi Mahkamah.
9. Adakah mangsa/saksi Kanak-Kanak akan berdepan atau

bertembung dengan OKT semasa prosiding Mahkamah?
(a) Tidak. Semasa prosiding Mahkamah, mangsa/saksi Kanak-

Kanak akan dilindungi daripada berdepan atau bertembung
dengan OKT. Mahkamah boleh melarang OKT berkomunikasi
dengan mangsa/saksi Kanak-Kanak.
(b) Mangsa Kanak-Kanak boleh memberitahu Mahkamah jika OKT

mengganggunya.
10. Adakah mangsa Kanak-Kanak dimaklumkan sekiranya OKT

dilepaskan dengan jaminan mahkamah?
Ya.
11. Bolehkah mangsa/saksi Kanak-Kanak dibawa ke Mahkamah

dan diberikan penerangan tentang proses Mahkamah sebelum
perbicaraan bermula (familiarization of the environment of
the Court)?
46
Boleh. Mangsa/saksi Kanak-Kanak boleh mendapatkan khidmat

daripada Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) untuk melawat
Mahkamah sebelum perbicaraan bermula. JKM juga boleh membantu
memberikan penerangan mengenai proses Mahkamah kepada
mangsa/saksi Kanak-Kanak.
12. Berapakah bilangan ahli keluarga mangsa/saksi Kanak-Kanak

yang boleh menghadiri prosiding Mahkamah?
Tiada bilangan spesifik ditetapkan. Menurut peruntukan undang-undang,

prosiding perbicaraan yang melibatkan mangsa/saksi Kanak-Kanak
hendaklah dijalankan secara tertutup (in camera). Secara alternatif,
ahli keluarga boleh menunggu di luar Mahkamah Terbuka. Walau
bagaimanapun, seorang ahli keluarga dibenarkan untuk menemani
mangsa/saksi Kanak-kanak di Bilik Menunggu Saksi Kanak-Kanak
semasa prosiding Mahkamah berlangsung.
47
bab 7
TAJUK 3:
PENGENDALIAN
MANGSA/SAKSI
KANAK-KANAK
PENGENDALIAN MANGSA/ SAKSI KANAK-KANAK

PENGENALAN
Garis Panduan ini membincangkan mengenai pengendalian mangsa/

saksi Kanak-Kanak dalam perbicaraan kes kesalahan seksual terhadap
Kanak-Kanak.
Mangsa/saksi Kanak-Kanak dalam kes kesalahan seksual akan berhadapan

dengan pelbagai pihak seperti Mahkamah, Polis Diraja Malaysia (PDRM),
Timbalan Pendakwa Raya, Peguam, Jabatan Bantuan Guaman, Jabatan
Kebajikan Masyarakat, Badan Bukan Kerajaan dll. Selain itu, mangsa/saksi
Kanak-Kanak akan berhadapan dengan pelaku kesalahan terhadapnya.
A. PRA PERBICARAAN
(1) Dalam tempoh 2 minggu sebelum perbicaraan bermula, Timbalan

Pendakwa Raya hendaklah membuat perjumpaan dengan saksi/
mangsa Kanak-Kanak bagi tujuan membina hubungan (rapport)
dan memberi taklimat pra perbicaraan. Perjumpaan ini juga
melibatkan Pendamping Guaman atau Pekerja Khidmat Saksi
atau mana-mana pihak yang difikirkan sesuai, sekiranya telah
dilantik bagi pihak mangsa/saksi Kanak-Kanak tersebut.
(2) Semasa perjumpaan tersebut, perkara yang perlu dimaklumkan

oleh Timbalan Pendakwa Raya /Pendamping Guaman/Pekerja
Khidmat Saksi adalah—
(a) hak undang-undang mangsa/saksi Kanak-Kanak;
(b) proses perbicaraan (pemeriksaan utama, pemeriksaan

balas, pemeriksaan semula);
51
(c) peranan pihak yang terlibat dalam setiap peringkat

perbicaraan; dan
(d) soalan yang mungkin dikemukakan semasa perbicaraan

dan sebab soalan tersebut dikemukakan.
(3) Sebagai tambahan kepada perkara di atas, Timbalan Pendakwa

Raya/Pendamping Guaman/Pekerja Khidmat Saksi hendaklah
mengenal pasti apa-apa jua keperluan khusus bagi mangsa/
saksi Kanak-Kanak dan menyediakan keperluan khusus tersebut
semasa perbicaraan, contohnya keperluan bagi Orang Kurang
Upaya (OKU), jurubahasa dan sebagainya.
(4) Seboleh mungkin, Timbalan Pendakwa Raya yang mengadakan

perjumpaan tersebut hendaklah Timbalan Pendakwa Raya yang
mengendalikan kes tersebut supaya mangsa/saksi Kanak-Kanak
selesa dengan Timbalan Pendakwa Raya semasa perbicaraan
dijalankan.
(5) Mangsa/saksi Kanak-Kanak hendaklah dibenarkan untuk memilih

seorang orang dewasa untuk menemani mangsa/saksi Kanak-
Kanak semasa memberikan keterangan dalam mana-mana
peringkat prosiding di Mahkamah.
(6) Sebelum perbicaraan dimulakan, Timbalan Pendakwa Raya

boleh memohon kepada Mahkamah untuk perintah menghalang
sesiapa sahaja daripada menerbitkan nama, alamat atau gambar
bagi mana-mana mangsa/saksi yang terlibat dalam kes tersebut,
atau menerbitkan mana-mana pernyataan atau maklumat yang
boleh membawa kepada pengenalpastian Kanak-Kanak selaras
dengan seksyen 14 Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007
(Akta 676).
52
(7) Penyerahan sepina kepada mangsa/saksi Kanak-Kanak yang

ditempatkan di Tempat Selamat/Perlindungan di bawah
Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) boleh dilakukan dengan
menyerahkan sepina tersebut kepada orang yang menjaga
Tempat Selamat/Perlindungan tersebut.
(8) Dalam keadaan mangsa/saksi Kanak-Kanak ditempatkan di

bawah perlindungan JKM, JKM bertanggungjawab untuk
memastikan kehadiran dan mengiringi mangsa/saksi Kanak-
Kanak tersebut ke Mahkamah.
(9) Dalam hal keadaan mangsa/saksi Kanak-Kanak yang tinggal

bersama keluarga memerlukan perkhidmatan sokongan saksi,
Timbalan Pendakwa Raya hendaklah membuat permohonan
kepada JKM dalam tempoh sekurang-kurangnya 7 hari untuk
membawa dan mengiringi mangsa/saksi Kanak-Kanak tersebut
ke Mahkamah.
B. SEMASA PERBICARAAN
Hakim Mahkamah Sesyen, Timbalan Pendakwa Raya dan Peguam

hendaklah memastikan kebajikan dan kesejahteraan mangsa/saksi
Kanak-Kanak menjadi kepentingan utama (for the best interest of
the child).
Perkara yang berikut hendaklah diberi perhatian:
(a) Mahkamah hendaklah mengambil kira umur dan keselesaan

mangsa/saksi Kanak-Kanak tersebut dalam menetapkan masa
mangsa/saksi Kanak-Kanak untuk memberi keterangan;
(b) Mahkamah hendaklah memberikan waktu rehat yang munasabah

untuk keselesaan mangsa/saksi Kanak-Kanak;
53
(c) Semua pihak hendaklah memastikan soalan yang dikemukakan

mudah difahami dan bersesuaian dengan umur, tahap kematangan
dan keupayaan mangsa/saksi Kanak-Kanak;
(d) Semua pihak hendaklah memastikan bahawa soalan yang

agresif, menekan dan mengelirukan tidak diajukan kepada
mangsa/saksi Kanak-Kanak; dan
(e) Semua pihak hendaklah memastikan kebajikan dan kesejahteraan

mangsa/saksi Kanak-Kanak dilindungi pada setiap masa.
C. PERANAN TIMBALAN PENDAKWA RAYA
Seseorang Timbalan Pendakwa Raya perlu melaksanakan peranan

yang berikut:
(a) Mengadakan sesi perjumpaan dengan mangsa/saksi Kanak-

Kanak dengan bantuan dan kehadiran ibu bapa, penjaga atau
pegawai kebajikan masyarakat;
(b) Membuat persediaan dengan Mahkamah untuk menjalankan

perbicaraan dalam masa sehari atau perbicaraan secara berturut-
turut untuk mengurangkan masa mangsa/saksi Kanak-Kanak
tersebut berada di Mahkamah;
(c) Memastikan mangsa/saksi Kanak-Kanak dan saksi lain bersedia

sebelum memberi keterangan di Mahkamah;
(d) Menentukan aturan saksi mengikut keperluan terbaik untuk

membantu dan memudahkan keterangan mangsa/saksi Kanak-
Kanak. Sekiranya Kanak-Kanak mengalami post-traumatic stress
disorder (PTSD), saksi lain hendaklah dipanggil terlebih dahulu
sehingga mangsa/saksi Kanak-Kanak tersebut bersedia untuk
memberi keterangan;
54
(e) Sekiranya mangsa/saksi Kanak-Kanak mempunyai masalah

pendengaran atau kelainan upaya lain, Timbalan Pendakwa
Raya hendaklah memohon untuk melantik seorang pakar
bahasa isyarat atau ahli profesional lain (contohnya seperti guru
yang mengendalikan Kanak-Kanak dengan keperluan khas)
yang boleh membantu mangsa/saksi Kanak-Kanak tersebut
berkomunikasi secara efektif dengan Mahkamah;
(f) Sekiranya mangsa/saksi Kanak-Kanak mempunyai masalah

lambat perkembangan (developmental delay) dan dengan itu
menjejaskan keupayaannya untuk memberikan keterangan secara
efektif, Timbalan Pendakwa Raya hendaklah mengemukakan
keterangan seorang pakar perubatan untuk menerangkan
kepada Mahkamah alasan mengapa mangsa/saksi Kanak-Kanak
tersebut tidak boleh memberi keterangan dengan baik;
(g) Selepas mangsa/saksi Kanak-Kanak selesai memberi keterangan,

Timbalan Pendakwa Raya hendaklah menerangkan kepadanya
apa yang akan berlaku seterusnya dan memberi peluang
kepadanya untuk bertanya apa-apa soalan mengenai proses
Mahkamah;
(h) Sekiranya mangsa/saksi Kanak-Kanak tidak dapat hadir ke

Mahkamah atas apa-apa alasan, pihak pendakwaan hendaklah
meneruskan dengan mengemukakan saksi lain;
(i) Rakaman video mangsa/saksi Kanak-Kanak boleh dikemukakan

sebagai gantian kepada pemeriksaan utama menurut Akta
Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007 (Akta 676); dan
(j) Sekiranya Mahkamah mensabitkan OKT, Timbalan Pendakwa

Raya hendaklah mengemukakan pernyataan impak mangsa
(victim impact statement) dan/atau laporan pakar psikiatri
untuk menerangkan keadaan mangsa/saksi Kanak-Kanak
55
tersebut dan kesan negatif kejadian kepada mangsa/saksi

Kanak-Kanak tersebut supaya Mahkamah boleh menjatuhkan
hukuman yang setimpal terhadap OKT dan apa-apa perintah
yang bersesuaian.
D. PERANAN HAKIM MAHKAMAH SESYEN
Seseorang Hakim Mahkamah Sesyen perlu melaksanakan peranan

yang berikut:
(a) Perbicaraan kes jenayah seksual terhadap Kanak-Kanak yang

terlibat dengan kes jenayah seksual mesti diberi keutamaan
berbanding dengan kes jenayah lain;
(b) Mahkamah hendaklah mengambil kira umur dan keselesaan

mangsa/saksi Kanak-Kanak tersebut dalam menetapkan masa
mangsa/saksi Kanak-Kanak memberi keterangan. Mangsa/saksi
Kanak-Kanak perlu memberi keterangan dalam keadaan yang
selesa dan masa menunggu yang lama mesti dielakkan; dan
(c) Mahkamah hendaklah memastikan soalan-soalan yang diajukan

kepada mangsa/saksi Kanak-Kanak menggunakan bahasa yang
mudah, sesuai dengan tahap perkembangan intelek mangsa/
saksi Kanak-Kanak, tidak agresif, menakutkan dan tiada elemen
menyalahkan mangsa/saksi Kanak-Kanak.
E. PERANAN JABATAN KEBAJIKAN MASYARAKAT (JKM)
Seseorang Pegawai Kebajikan Masyarakat perlu melaksanakan

peranan yang berikut:
(a) Sekiranya mangsa/saksi Kanak-Kanak bukan pemastautin

atau menetap di tempat Mahkamah bersidang, tempat tinggal
sementara mesti disediakan sehingga mangsa/saksi Kanak-
Kanak selesai memberi keterangan di Mahkamah;
56
(b) Membantu mangsa/saksi Kanak-Kanak dan keluarga memahami

proses Mahkamah; dan
(c) Memberikan khidmat kaunseling kepada mangsa/saksi Kanak-

Kanak.
F. PERANAN PEGAWAI PENYIASAT/PENOLONG PEGAWAI

PENYIASAT
Seseorang Pegawai Penyiasat/Penolong Pengawai Penyiasat perlu

melaksanakan peranan yang berikut:
(a) Memaklumkan status dan perkembangan siasatan kepada

mangsa/saksi Kanak-Kanak atau keluarga (pengadu);
(b) Menyampaikan sepina kepada saksi yang perlu menghadiri

perbicaraan di Mahkamah; dan
(c) Memastikan kehadiran saksi di Mahkamah.
G. PERANAN PEGUAM
Seseorang Peguam perlu melaksanakan peranan yang berikut:
(a) Peguam yang mengendalikan pembelaan kes yang melibatkan

mangsa/saksi Kanak-Kanak tidak boleh mengemukakan soalan
yang agresif, menekan dan mengelirukan semasa perbicaraan;
(b) Peguam hendaklah menggunakan bahasa yang mudah difahami

dan bersesuaian dengan umur, tahap kematangan dan keupayaan
mangsa/saksi Kanak-Kanak; dan
57
(c) Peguam hendaklah memaklumkan kepada Mahkamah dan

Timbalan Pendakwa Raya sekiranya bercadang untuk memanggil
saksi Kanak-Kanak bagi tujuan pembelaan untuk membolehkan
saksi Kanak-Kanak tersebut menggunakan Bilik Saksi Kanak-
Kanak yang disediakan di Mahkamah.
H. PERANAN PENDAMPING GUAMAN
Seseorang Pendamping Guaman perlu melaksanakan peranan yang

berikut:
(a) Mendapatkan maklumat yang berkaitan dengan pertuduhan

yang dipertuduhkan;
(b) Mendampingi mangsa/saksi Kanak-Kanak dalam perbicaraan;
(c) Bercakap bagi pihak mangsa Kanak-Kanak dengan kebenaran

Mahkamah;
(d) Menasihati penjaga atau Pegawai Pelindung mangsa Kanak-

Kanak daripada apa-apa tuntutan sivil yang boleh diambil; dan
(e) Membantu mangsa Kanak-Kanak memahami perkara yang

perlu diambil perhatian sebelum perbicaraan.
58
CARTA ALIR TAJUK 3 :
PENGENDALIAN MANGSA/SAKSI 12
KANAK-KANAK
TAJUK 3 : A. PENETAPAN TARIKH BICARA

LIAN MANGSA/SAKSI [Kes akan ditetapkan untuk bicara dan dilupuskan dalam tempoh 12 bulan.] KANAK-
NAK
• • •
K K
B. PENGENDALIAN MANGSA/SAKSI KANAK-KANAK [PRA PERBICARAAN]
• • K K
K K
• •
PERJUMPAAN DENGAN KANAK-KANAK MENGENAL PASTI KEPERLUAAN
KANAK-KANAK K K LAIN-LAIN •
K K
• Perjumpan hendaklah ditetapkan oleh TPR sekurang- • Pemilihan seorang atau lebih orang dewasa untuk • TPR untuk memohon kepada Mahkamah perintah •
kurangnya 2 minggu sebelum tarikh perbicaraan. menemani Kanak-Kanak memberikan keterangan. untuk menghalang penerbitan nama, alamat atau
gambar foto bagi Kanak-Kanak atau penerbitan
• Perjumpaan juga akan melibatkan Pendamping • Menyediakan keperluan khusus Kanak-Kanak mana-mana pernyataan yang boleh membawa
Guaman/Pekerja Khidmat Saksi semasa perbicaraan seperti penyediaan kepada pengenalpastian Kanak-Kanak.
jurubahasa isyarat bagi Kanak-Kanak yang OKU.
• Memastikan makluman berikut disampaikan :- • TPR untuk memohon perintah kepada JKM sekurang-
a) hak undang-undang bagi Kanak-Kanak tersebut; • Menentukan aturan saksi mengikut keperluan kurangnya 7 hari daripada tarikh perbicaraan untuk
(b) proses perbicaraan terbaik bagi membantu dan memudahkan mengiringi Kanak-Kanak ke Mahkkamah .
(c) peranan pihak terlibat dalam perbicaraan; keterangan Kanak-Kanak.
(d) contoh soalan perbicaraan . • JKM untuk menyediakan tempat tinggal sementara
sekiranya Kanak-Kanak bukan pemastautin atau
menetap di tempat Mahkamah bersidang.
• • •
C. PENGENDALIAN MANGSA/SAKSI KANAK-KANAK [SEMASA PERBICARAAN]

•
•
• •
PROSES PERBICARAAN PERANAN HAKIM/TPR/PEGUAM LAIN-LAIN
•
• Kanak-Kanak akan dibawa ke Bilik Menunggu Saksi • Memastikan kebajikan Kanak-Kanak merupakan • Sekiranya Kanak-Kanak tidak dapat hadir ke D. PENGAMBILAN KETERANGAN
ditemani oleh orang dewasa yang dipilih Kanak- kepentingan utama (best interest of the child). Mahkamah, rakaman video Kanak-Kanak boleh
Kanak dan Pedamping Guaman. dikemukakan sebagai gantian kepada pemeriksaan
• Mengambil kira umur dan keselesaan mangsa/saksi utama menurut Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak• • Pengambilan keterangan
• Rujuk Carta Alir Perbicaraan Tajuk 2 Kanak-Kanak tersebut. 2007. Kanak-Kanak hendaklah diselesaikan
dalam masa 3 bulan dari tarikh
• Memberikan waktu rehat yang munasabah untuk • Selepas Kanak-Kanak selesai memberikan keterangan direkodkan.
keselesaan mangsa/saksi Kanak-Kanak. keterangan, TPR hendaklah menerangkan kepadanya
apa yang akan berlaku seterusnya dan memberi
• Memastikan soalan yang dikemukakan peluang kepadanya untuk bertanya apa-apa soalan
mudah difahami dan bersesuaian dengan umur, mengenai proses Mahkamah.
tahap kematangan dan keupayaan Kanak-Kanak.
• Memastikan bahawa soalan yang berbentuk

agresif, menekan dan mengelirukan tidak diajukan
kepada Kanak-Kanak.
59
SOALAN-SOALAN LAZIM MENGENAI TAJUK 3
1. Apakah hak mangsa/saksi Kanak-Kanak sekiranya diganggu

oleh OKT atau pihak ketiga yang membantu OKT di dalam
Mahkamah?
Timbalan Pendakwa Raya atau Pendamping Guaman boleh memohon

kepada Mahkamah untuk perintah melarang gangguan terhadap
mangsa/saksi-saksi Kanak-Kanak atau mana-mana saksi lain.
2. Apakah yang perlu dibawa oleh mangsa/saksi Kanak-Kanak

atau ibu bapa/penjaga yang perlu hadir ke Mahkamah bagi
tujuan perbicaraan?
(a) Kad pengenalan;
(b) Sepina yang diterima;
(c) Salinan laporan polis/pernyataan mangsa/saksi Kanak-Kanak

untuk mengingatkan semula keterangan yang berkaitan dengan
kes;
(d) Nombor telefon/maklumat pihak yang berkaitan dengan kes,

contohnya Pegawai Penyiasat/Penolong Pegawai Penyiasat
dan Timbalan Pendakwa Raya;
(e) Buku nota dan alat tulis untuk mencatat nota penting; dan
(f) Apa-apa barang keperluan yang difikirkan sesuai untuk mangsa/

saksi Kanak-Kanak.
60
3. Apakah tuntutan yang boleh dibuat oleh mangsa/saksi Kanak-

Kanak, ibu bapa atau penjaga apabila perlu hadir ke Mahkamah
bagi tujuan perbicaraan?
Mangsa/saksi Kanak-Kanak, ibu bapa atau penjaga yang disepina

boleh membuat tuntutan perjalanan bagi setiap tarikh hadir di
Mahkamah. Tatacara untuk memohon tuntutan adalah seperti yang
berikut:
(a) Setiap kali kes selesai didengar pada tarikh yang ditetapkan,
saksi yang hadir hendaklah menunjukkan sepina yang diterima
kepada Mahkamah;
(b) Polis Mahkamah perlu memastikan tarikh perbicaraan pada

sepina adalah tepat supaya Timbalan Pendakwa Raya yang
mengendalikan kes dapat mengesahkan kehadiran mangsa/
saksi Kanak-Kanak, ibu bapa atau penjaga yang disepina;
(c) Sepina yang disahkan ini hendaklah dibawa ke kaunter tuntutan

atau Pejabat Polis berkenaan bagi tujuan pembayaran; dan
(d) Jika sepina tidak diserahkan sebelum perbicaraan, permohonan

untuk mendapatkan salinan sepina boleh dibuat kepada Pegawai
Penyiasat/Penolong Pegawai Penyiasat atau Timbalan Pendakwa
Raya yang mengendalikan kes tersebut.
4. Adakah mangsa berpeluang untuk menyuarakan impak kejadian/

jenayah terhadap dirinya?
(a) Ya ada. Pada peringkat keputusan dan sebelum hukuman

dijatuhkan oleh Mahkamah, mangsa Kanak-Kanak, boleh memilih
sama ada ingin menceritakan sendiri kepada Mahkamah tentang
impak yang berlaku terhadapnya, ataupun mangsa boleh
61
menyediakan suatu pernyataan bertulis yang diserahkan kepada

pihak Polis atau Timbalan Pendakwa Raya atau Pendamping
Guaman untuk dibacakan di hadapan Mahkamah.
(b) Pernyataan impak saksi ialah pernyataan oleh mangsa tentang

penderitaan dan trauma yang dialaminya dan/atau keluarganya
akibat daripada jenayah seksual yang berlaku terhadapnya.
5. Adakah orang awam boleh berada di dalam Mahkamah semasa

perbicaraan?
(a) Pada umumnya, orang awam boleh berada di dalam Mahkamah

Terbuka semasa perbicaraan. Seksyen 7 Kanun Tatacara Jenayah
(Akta 593) menyatakan bahawa tempat di mana Mahkamah
Jenayah bersidang bagi tujuan penyiasatan atau perbicaraan
untuk apa-apa kesalahan disifatkan sebagai Mahkamah Terbuka
di mana orang ramai boleh masuk.
(b) Menurut seksyen 3 Akta Keterangan Saksi Kanak-Kanak 2007

(Akta 676), Kanak-Kanak boleh memberi keterangan dengan
cara mengadakan pengadang di antara Kanak-Kanak dan
OKT, dengan rangkaian secara langsung atau dengan rakaman
video.
(c) Mangsa/saksi Kanak-Kanak akan dilindungi supaya tidak

berdepan atau bertembung dengan OKT.
(d) Mahkamah mempunyai budi bicara untuk mengeluarkan apa-

apa perintah yang sesuai semasa menerima keterangan dari
mangsa/saksi Kanak-Kanak seperti mengisytiharkan perbicaraan
dibuat secara tertutup (in camera) dan mengehadkan penglibatan
orang awam sepanjang sesi pemeriksaan melibatkan mangsa/
saksi Kanak-Kanak.
62
bab 8
TAJUK 4:
KHIDMAT
PERLINDUNGAN DAN
SOKONGAN KEPADA
MANGSA/SAKSI
KANAK-KANAK
KHIDMAT PERLINDUNGAN DAN SOKONGAN

KEPADA MANGSA/SAKSI KANAK-KANAK
PENGENALAN
Khidmat perlindungan dan sokongan boleh diberikan oleh agensi yang

berkaitan mengikut bidang kuasa masing-masing iaitu−
(i) Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM), Kementerian Pembangunan

Wanita, Keluarga dan Masyarakat (KPWKM);
(ii) Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM);
(iii) Polis Diraja Malaysia (PDRM); dan
(iv) Jabatan Bantuan Guaman (JBG).
Garis Panduan ini membincangkan mengenai jenis khidmat perlindungan

dan sokongan yang akan diberikan oleh agensi tersebut.
A. J A B ATA N K E B A J I K A N M A S YA R A K AT, K E M E N T E R I A N
PEMBANGUNAN WANITA, KELUARGA DAN MASYARAKAT
Peranan utama JKM ialah untuk menyelamat, melindungi, menjaga dan

membantu dalam pemulihan mangsa Kanak-Kanak dan keluarganya.
Pegawai Kebajikan Masyarakat yang diberi kuasa sebagai Pelindung

akan mematuhi tatacara perlindungan menurut peruntukan undang-
undang.
65
Jenis khidmat perlindungan dan sokongan yang diberikan oleh JKM

adalah seperti yang berikut:
(1) Perlindungan
Tatacara perlindungan mangsa Kanak-Kanak di bawah bidang

kuasa JKM adalah—
(a) Apabila JKM menerima laporan/aduan mengenai kes

kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak, pegawai JKM
akan mengumpul dengan segera semua maklumat penting
mengenai kesalahan tersebut seperti nama Kanak-Kanak,
nama orang yang disyaki, maklumat ibu bapa Kanak-
Kanak dan lokasi kejadian.
(b) Aduan boleh diterima melalui pelbagai pihak seperti

makluman kepada JKM yang merangkumi Talian Kasih,
Polis, aduan orang awam, tular di media sosial, aduan
daripada pihak sekolah, NGO dan makluman daripada
hospital.
(c) Pegawai Pelindung melawat tempat berlaku kesalahan

tersebut seperti yang dilaporkan dalam aduan dengan
kadar segera (sekiranya perlu). Sekiranya kejadian berlaku
di rumah dan Pegawai Pelindung tidak dibenarkan masuk
ke rumah untuk berjumpa Kanak-Kanak, Pegawai Pelindung
boleh mendapatkan bantuan pihak polis.
(d) Sekiranya Kanak-Kanak telah dibawa ke hospital, Pegawai

Pelindung mengadakan lawatan ke hospital. Bagi Kanak-
Kanak yang belum dibawa ke hospital, Pegawai Pelindung
membawa Kanak-Kanak ke hospital untuk menjalani
pemeriksaan perubatan serta mendapatkan rawatan.
66
(e) Pada masa yang sama, Pegawai Pelindung turut membuat

laporan polis untuk melaporkan kes kesalahan seksual
tersebut sekiranya laporan polis belum dibuat oleh mana-
mana ahli keluarga Kanak-Kanak atau pakar perubatan.
(f) Pegawai Pelindung kemudiannya menjalankan siasatan

terhadap Kanak-Kanak dan keluarganya untuk menentukan
perlindungan dan sokongan yang sesuai.
(g) Bagi kes yang melibatkan jenayah seksual pornografi

Kanak-Kanak dan jenayah seksual pengantunan Kanak-
Kanak (child grooming), kedua-dua jenayah ini hendaklah
disiasat oleh polis dan polis hendaklah merujuk kepada
Pegawai Pelindung mengenai kes tersebut.
(h) Sekiranya Kanak-Kanak itu menjadi mangsa penderaan

seksual, Kanak-Kanak tersebut akan diselamatkan dan
ditempatkan di suatu tempat selamat atau di bawah
jagaan seseorang yang layak dan sesuai (sekiranya perlu).
(i) Pegawai Pelindung mendapatkan Perintah Sementara dari

Mahkamah Majistret atau Mahkamah Bagi Kanak-Kanak
(MBKK) di bawah subseksyen 25(2) Akta 611 dalam masa
24 jam untuk membolehkan Kanak-Kanak ditempatkan
dalam persekitaran yang selamat. Kanak-Kanak juga turut
hadir ke Mahkamah.
(j) Dalam tempoh sebulan dari tarikh Perintah Sementara

tersebut dikeluarkan, Pegawai Pelindung hendaklah
menjalankan siasatan ke atas Kanak-Kanak dan ahli keluarga
Kanak-Kanak bagi penyediaan satu Laporan Pelindung.
Laporan Pelindung dibentangkan dalam prosiding MBKK
mengikut tarikh yang ditetapkan oleh Mahkamah untuk
mendapatkan Perintah Tetap untuk Kanak-Kanak.
67
(k) Selepas mendapat tarikh persidangan MBKK, Pegawai

Pelindung hendaklah membawa semula Kanak-Kanak ke
MBKK untuk Perintah Tetap penempatan Kanak-Kanak.
Jika MBKK berpuas hati bahawa Kanak-Kanak memerlukan
pemeliharaan dan perlindungan selepas mengambil kira
bahawa meletakkan Kanak-Kanak dalam pemeliharaan
berasaskan keluarga adalah yang terbaik, Perintah Tetap
untuk Kanak-Kanak akan diberikan di bawah mana-mana
peruntukan subseksyen 30(1) Akta 611.
(l) Dalam tempoh penempatan Kanak-Kanak di bawah

Perintah Tetap yang diberikan oleh MBKK [subseksyen
30(1) Akta 611], Pegawai Pelindung akan membuat seliaan
dan pemantauan dari semasa ke semasa.
(m) Bagi Kanak-Kanak yang tidak memerlukan suatu tempat

selamat atau di bawah jagaan seseorang layak dan
sesuai, Pegawai Pelindung akan membuat seliaan dan
pemantauan dari semasa ke semasa mengikut keperluan.
(2) Sokongan
Bagi pendekatan khidmat sokongan bagi mangsa Kanak-Kanak,

JKM memberikan perkhidmatan yang berikut:
(a) Khidmat Sokongan Saksi (WSS);
(b) Intervensi Pemulihan;
(c) Sokongan Pembangunan/Perkembangan;
(d) Pengintegrasian Kanak-Kanak dalam masyarakat; dan
(e) Pendekatan Komuniti Menangani Jenayah Seksual Kanak-

Kanak.
68
(a) Khidmat Sokongan Saksi (WSS) bagi Kanak-Kanak
(i) WSS diberikan di bawah Akta Keterangan Saksi

Kanak-Kanak 2007 (Akta 676) dan disediakan oleh
JKM.
(ii) WSS adalah percuma dan sulit serta dikendalikan

oleh pekerja terlatih.
(iii) Objektif WSS ini adalah −
• U n t u k m e n y e d i a k a n p e r k h i d m a t a n b a g i
mengurangkan kebimbangan dan trauma; dan
• Sebagai saluran komunikasi antara pihak Polis,

Timbalan Pendakwa Raya dan Kanak-Kanak.
(iv) Tugas dan tanggungjawab Pekerja Khidmat Saksi

adalah−
• Tidak berbincang tentang kes tersebut atau

memberi apa-apa nasihat undang-undang;
• Memberi maklumat tentang tatacara Mahkamah

(jika perlu);
• Menawarkan sokongan emosi kepada saksi

serta keluarga;
• Menemani saksi di Mahkamah;
69
• Mengadakan lawatan ke Mahkamah sebelum

perbicaraan untuk membiasakan saksi dengan
susun atur Mahkamah;
• Membuat persiapan untuk menerima keputusan

Mahkamah mengenai kes atau perkara lain;
• Menyediakan pengangkutan ke Mahkamah;
• Merujuk kepada pihak tertentu yang boleh

menjawab soalan mengenai kes secara spesifik;
• Tempat untuk saksi berkongsi pengalaman

selepas memberi keterangan; dan
• Merujuk saksi ke perkhidmatan lain jika perlu.
(b) Intervensi Pemulihan
Kaunselor atau Pegawai Psikologi menyediakan intervensi

kaunseling dan bimbingan melalui−
(i) Pemulihan psikologi Kanak-Kanak melalui pendekatan

intervensi krisis, trauma, kaunseling individu, kaunseling
kumpulan, kaunseling keluarga psikoterapi, terapi
kumpulan, terapi permainan, terapi seni; dan
(ii) Pemulihan emosi Kanak-Kanak dan keluarga Kanak-

Kanak seperti pengurusan marah, coping skills,
bengkel interaktif [subseksyen 30(8) Akta 611] dan
kemahiran keibubapaan.
70
(c) Sokongan Pembangunan/Perkembangan
(i) Memantau perkembangan pendidikan Kanak-Kanak

dari segi persekolahan, pertukaran sekolah dan
kemajuan pelajaran;
(ii) Memberi bantuan kewangan; dan
(iii) Memberi latihan dan membantu mencari peluang

pekerjaan.
(d) Pengintegrasian Kanak-Kanak dalam masyarakat
(i) Mengadakan persidangan kes/panel kajian semula/

pembebasan sekiranya Kanak-Kanak sesuai untuk
diintegrasikan dengan keluarga;
(ii) Menyediakan Laporan Penilaian Kesesuaian Keluarga

Untuk Penerimaan Kanak-Kanak atau mendapatkan
perintah lanjut;
(iii) Memastikan syarat tambahan Perintah MBKK di

bawah perenggan 30(8)(b) Akta 611 dipatuhi iaitu
ibu bapa atau penjaga Kanak-Kanak perlu melawat
Kanak-Kanak di tempat selamat atau institusi;
(iv) Membuat seliaan ke atas Kanak-Kanak yang keluar

dari institusi;
(v) Menganjurkan Program Rumah Perantaraan kepada

bekas penghuni institusi; dan
(vi) Membuat pengawasan susulan ke atas Kanak-Kanak

selama setahun selepas Kanak-Kanak keluar dari
institusi.
71
(e) Pendekatan Komuniti Menangani Jenayah Seksual

Kanak-Kanak
(i) Memperkasakan komuniti dengan memberi

tanggungjawab perlindungan Kanak-Kanak kepada
komuniti.
(ii) Mewujudkan Pasukan Perlindungan Kanak-Kanak di

peringkat komuniti.
B. KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
(1) Setiap Kanak-Kanak yang disyaki menjadi mangsa kesalahan

seksual hendaklah dibawa ke hospital dan dirujuk kepada
Pasukan SCAN.
(2) Fungsi Pasukan SCAN adalah seperti yang berikut:
(a) Perbincangan kes dengan ahli Pasukan;
(b) Menilai sama ada berlaku penderaan atau pengabaian;
(c) Memberikan rawatan dan sokongan perubatan; dan
(d) Pelan perancangan rawatan Kanak-Kanak.
C. POLIS DIRAJA MALAYSIA
Apabila pihak Polis menerima aduan mengenai perkara berkaitan

dengan kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak, perkhidmatan
yang berikut boleh diberikan:
(a) Sokongan emosi seperti kaunseling mangsa dan keluarga; dan
72
(b) Merujuk mangsa kepada jabatan/agensi lain untuk mendapatkan

sokongan kepada mangsa dan keluarganya.
D. JABATAN BANTUAN GUAMAN
Jabatan Bantuan Guaman (JBG) memberikan perkhidmatan yang

berikut:
(a) Nasihat guaman kepada penjaga/pelindung mangsa Kanak-Kanak

mengenai perkara yang berkaitan dengan undang-undang; dan
(b) Pendamping Guaman mengambil bahagian dalam prosiding

Mahkamah untuk menjaga kepentingan mangsa Kanak-Kanak.
Perkhidmatan ini disediakan berdasarkan permohonan daripada

penjaga/pelindung mangsa Kanak-Kanak kepada JBG.
73
CARTA ALIR TAJUK 4:

KHIDMAT PERLINDUNGAN DAN SOKONGAN KEPADA
MANGSA/SAKSI KANAK-KANAK
Pengadu /
Mangsa
JKM menerima
laporan/aduan daripada
pengadu/mangsa
Di mana mangsa
berada?
Ada sentuhan
fizikal?
Rumah Tidak
Hospital Ya
Laporan dan
siasatan PDRM
SCAN
PDRM menyediakan
Pemeriksaan khidmat kaunseling
kesihatan kepada mangsa oleh
kaunselor yang
bertauliah
Khidmat Kaunseling kepada

mangsa oleh pihak JKM dan
Kembali kepada
Pekerja Sosial hospital
keluarga
Tidak
Khidmat Sokongan
Penglibatan ahli
keluarga mangsa?
Ya
Rujukan kepada
Mahkamah Bagi Kanak-
Kanak untuk IPO
Siasatan Pelindung
Prosiding perbicaraan di
Mahkamah
Tidak
Perlukan Perintah tetap (PO) Khidmat Sokongan
Kembali kepada
Ya keluarga
PO dikeluarkan untuk
mangsa kanak-kanak
Memuaskan Penilaian terhadap PO

Khidmat Sokongan
Kembali kepada
keluarga Tidak memuaskan Nota: Maklumat berkenaan dengan
khidmat sokongan adalah
Rujukan kepada
Mahkamah Bagi Kanak- sebagaimana diterangkan
Kanak bagi sambung PO dalam Garis Panduan Khas
74
1. Siapakah yang boleh membantu mangsa/saksi Kanak-Kanak?
Agensi yang boleh membantu mangsa/saksi Kanak-Kanak ialah−
(a) Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM), Kementerian Pembangunan

Wanita, Keluarga dan Masyarakat (KPWKM);
(b) Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM);
(c) Polis Diraja Malaysia (PDRM); dan
(d) Jabatan Bantuan Guaman (JBG).
2. Apakah bantuan yang boleh diberikan kepada mangsa/saksi

Kanak-Kanak?
Bantuan yang boleh diberikan ialah perlindungan dan sokongan.
3. Berapa lamakah tempoh perlindungan dan sokongan diberikan

kepada mangsa/saksi Kanak-Kanak?
Perlindungan dan sokongan kepada mangsa/saksi Kanak-Kanak

akan diberikan bermula daripada aduan diterima hingga mangsa
berjaya dipulihkan walaupun kes tersebut telah selesai.
4. Apakah jaminan keselamatan yang boleh diberikan kepada

mangsa/saksi Kanak-Kanak daripada ancaman OKT?
Jaminan keselamatan yang boleh diberikan ialah dengan menempatkan

mangsa/saksi Kanak-Kanak di tempat selamat atau diletakkan di
bawah jagaan orang yang layak dan sesuai.
75
bab 9
PENUTUP
Penutup
K
eterbatasan maklumat mengenai proses kerja dan tatacara sesuatu
agensi adalah salah satu punca kekangan yang dihadapi dalam
menyampaikan perkhidmatan yang menyeluruh, cekap dan berkesan kepada
kumpulan sasar iaitu Kanak-Kanak yang menjadi mangsa kesalahan seksual.
Oleh itu, Garis Panduan Khas untuk Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual
terhadap Kanak-Kanak di Malaysia yang digubal hasil kerjasama pihak yang
berkepentingan seperti Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan,
Jabatan Peguam Negara, Polis Diraja Malaysia, Majlis Peguam Malaysia,
Kementerian/Jabatan yang berkaitan adalah mercu tanda inisiatif pihak
kerajaan ke arah penguatkuasaan Akta Kesalahan-Kesalahan Seksual
terhadap Kanak-Kanak 2017 (Akta 792).
Garis Panduan Khas ini diharap dapat dijadikan rujukan dan panduan
yang berguna khususnya kepada semua agensi yang mengendalikan kes
kesalahan seksual terhadap Kanak-Kanak supaya bantuan dapat diberikan
secara seragam, menyeluruh dan berkesan. Garis Panduan Khas ini juga
boleh dijadikan panduan kepada mangsa/saksi Kanak-Kanak, ahli keluarga
dan guru apabila berhadapan dengan situasi yang memerlukan khidmat
agensi yang berkaitan.
79
bab 10
DIREKTORI
DIREKTORI
No. Maklumat Agensi Nombor Telefon & Faks
WP PUTRAJAYA & WP KUALA LUMPUR

1. Mahkamah Sesyen Putrajaya Tel: 03-8880 3634
Bangunan Annex, Istana Kehakiman Faks: 03- 8880 3886
Aras 2 Presint 3
62506 Putrajaya
2. Bahagian Pendakwaan Tel: 03-8872 2523

Jabatan Peguam Negara Faks: 03-8881 1622
Persiaran Perdana, Presint 4
62100 Putrajaya
3. Ibupejabat Polis Daerah Putrajaya Tel: 03-8886 2222

Presint 7 Faks: 03-8888 0249
65200 Putrajaya
4. Malaysian Bar Tel: 03-2050 2050

No. 13, 15 & 17 Faks: 03-2026 1313
Leboh Pasar Besar
50050 Kuala Lumpur
5. Jabatan Kebajikan Masyarakat Tel: 03-8323 1777

Aras 6, 9-18 Faks: 03-8323 2092
No 55, Persiaran Perdana
Presint 4
62100 Putrajaya
6. Jabatan Bantuan Guaman Putrajaya Tel : 03-8885 1000
Bangunan Hal Ehwal Undang-Undang Faks: 03-8885 1829
Level 1, Presint 3
62692 Putrajaya
7. Hospital Putrajaya Tel: 03-8312 4200

Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan Faks : 03-8888 0137
Presint 7
62590 Putrajaya
83
SELANGOR
1. Mahkamah Sesyen Dan Majistret Klang Tel: 03-3375 8400

(Bangunan Tambahan) Faks: 03-3370 1411
Jalan Dato’ Hamzah
41506 Klang
Selangor
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Selangor Tel: 03-5544 7190
Pejabat Penasihat Undang-Undang Faks: 03-5510 1775
Negeri Selangor
Tingkat 4, Podium Utara
Bangunan SSAAS
40000 Shah Alam
Selangor
3. Ibupejabat Polis Daerah Klang Selatan Tel: 03-3376 2222/ (DCC)

Jln Gedung Raja Abdullah 03-3371 9999
41560 Klang Faks: 03- 3373 6470
Selangor
4. Jawatankuasa Peguam Selangor Tel: 03-5519 6219

No. 41, Jalan Bola Jaring 13/15 Faks: 03-5519 9037
Seksyen 13
41000 Shah Alam
Selangor
5. Pejabat Kebajikan Masyarakat Daerah Klang Tel: 03-3341 3703
Tingkat 1, Wisma Persekutuan Klang Faks: 03-3341 3748
Persiaran Bukit Raja 1/KU 1
Bandar Baru Klang
41150 Klang
Selangor
6. Jabatan Bantuan Guaman Selangor Tel: 03-55106192/

Tingkat 6, Plaza Perangsang 03-5510 6298
Persiaran Perbandaran Faks: 03-5519 0846
40000 Shah Alam
Selangor
7. Hospital Tengku Ampuan Rahimah (HTAR) Tel : 03-3375 7000

Jalan Langat Faks : 03-3372 9089
41200 Klang
Selangor
84
NEGERI SEMBILAN
1. Mahkamah Sesyen Seremban Tel: 06-603 2000

Kompleks Mahkamah Seremban Faks: 06-601 2077
Seremban 2
70300 Seremban
Negeri Sembilan
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Tel: 06-765 9800
Negeri Sembilan Faks: 06-762 2462
Pejabat Penasihat Undang-Undang
Negeri Sembilan
Jalan Campbell
70000 Seremban
Negeri Sembilan
3. Ibupejabat Polis Kontinjen Negeri Sembilan Tel: 06- 768 2222
Jalan Cambell Faks: 06-762 3506
70710 Seremban
Negeri Sembilan
4. Jawatankuasa Peguam Negeri Sembilan Tel: 06-601 3843
No 3, Jalan S2 D38 Magistrate’s Square Faks: 06-601 3845
Seremban 2
70300 Negeri Sembilan
5. Pejabat Kebajikan Masyarakat Tel: 06-601 5798
Daerah Seremban Faks: 06-601 5836
Kompleks Pentadbiran Daerah Seremban
Persiaran S2A2, Seremban 2
70000 Seremban
Negeri Sembilan
6. Jabatan Bantuan Guaman Negeri Sembilan Tel: 06-763 0457
Tingkat 7, Wisma Persekutuan Faks : 06-761 0380
Jalan Dato’ Abdul Kadir
70000 Seremban
Negeri Sembilan
7. Hospital Tuanku Ja’afar Tel: 06-768 4000
Jalan Rasah Faks: 06-762 5771
70300 Seremban
Negeri Sembilan
85
MELAKA
1. Mahkamah Sesyen Melaka Tel: 06-231 4020

Kompleks Mahkamah Negeri Melaka Faks: 06-231 4030
Jalan Tun Abdul Razak
75450 Ayer Keroh
Melaka
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Melaka Tel: 06-232 8525
Negeri Melaka
Unit Pendakwaan, Aras 2
Wisma Persekutuan
Jalan Bussiness City Bandar MITC
75450 Ayer Keroh
Melaka
3. Ibupejabat Polis Kontinjen Melaka Tel: 06- 285 4222
Jalan Ayer Keroh Lama Faks: 06-283 7771
75450 Bukit Beruang
Melaka
4. Jawatankuasa Peguam Melaka Tel: 06-230 9507
No. 10, Jalan PPPS Faks: 06-230 9340
Pusat Perniagaan Putra Sentosa
Hang Tuah Jaya Bukit Baru
75150 Melaka
Daerah Melaka Tengah Faks: 06-231 8867
No. 36-1, Jalan KC 2
Kota Cemerlang Ayer Keroh
75450 Melaka Tengah
Melaka
6. Jabatan Bantuan Guaman Melaka Telefon : 06-234 5277
Tingkat 6, Menara Persekutuan Faks : 06-234 5280
Jalan Persekutuan, MITC Hang Tuah Jaya
75450 Ayer Keroh
Melaka
7. Hospital Melaka Tel: 06-289 2344
Jalan Mufti Haji Khalil Faks: 06-2841590
75400 Melaka
86
JOHOR
1. Mahkamah Sesyen Muar Tel: 06-956 5000

Jalan Temenggong Ahmad Faks: 06-954 5108
84000 Muar Johor
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Muar Tel: 06-954 0112
Mezzanine Floor Faks: 06-954 0107
Muar Trade Centre 16 Jalan Petrie
84000 Muar
Johor
3. Ibupejabat Polis Daerah Muar Tel: 06-952 1302
Polis Diraja Malaysia Faks: 06-951 8782
Jalan Mariam
84000 Muar
Johor
4. Jawatankuasa Peguam Johor Tel: 07-276 3888
No.5, Jalan Tun Abdul Razak Faks: 07-276 1188
Susur 1/1 Johor Bahru
80000 Johor
5. Pejabat Kebajikan Masyarakat Daerah Muar Tel: 07-952 1454
Bangunan Pejabat Kerajaan Faks: 06-952 5862
84000 Muar
Johor
6. Jabatan Bantuan Guaman Johor Telefon : 07-223 4960
Lot L4-01 Tingkat 4, Menara Landmark Faks : 07-224 7169
No.12 Jalan Ngee Heng
80000 Johor Bahru
Johor
7. Hospital Pakar Sultanah Fatimah Tel: 06-956 4000

Jalan Salleh Faks: 06-952 6003
84000 Muar
Johor
87
PAHANG
1. Mahkamah Sesyen Kuantan Tel: 09-570 7070

Aras 1, Kompleks Mahkamah Kuantan Faks: 09-570 7111
Bandar Indera Mahkota
25200 Kuantan
Pahang
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Pahang Tel: 09-512 6632
No. 402, Tingkat 4, Mahkota Square Faks: 09-514 1729
Jalan Mahkota
25000 Kuantan
Pahang
3. Ibupejabat Polis Daerah Kuantan Tel: 09-590 2222
Jalan Mahkota
25000 Kuantan
Pahang
4. Jawatankuasa Peguam Pahang Tel: 09-515 9244
B-64, Tingkat 1-A Faks: 09-515 9243
Lorong Tun Ismail 6
Peti Surat 227
25000 Kuantan
Pahang
5. Pejabat Kebajikan Masyarakat Tel : 09-572 4220
Daerah Kuantan Faks : 09-572 4222
Bangunan Kompleks Penyayang
Jalan Pintasan Indera Mahkota
25200 Kuantan
Pahang
6. Jabatan Bantuan Guaman Pahang Tel: 09-516 1135
Tingkat 8, Wisma Persekutuan Faks: 09-515 7120
Jalan Gambut
25000 Kuantan
Pahang
7. Hospital Tengku Ampuan Afzan Pahang Tel: 03-513 3333
(HTAA) Faks: 09-514 2712
Jalan Tanah Putih
25100 Kuantan
Pahang
88
TERENGGANU
1. Mahkamah Sesyen Kuala Terengganu Tel: 09-622 3020

Kompleks Mahkamah Jalan Sultan Mohamad Faks: 09-6231 212
21100 Kuala Terengganu
Terengganu
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Tel: 09-623 1957
Terengganu Faks: 09-622 8650
Pejabat Penasihat Undang-Undang
Negeri Terengganu
Tingkat 14, Wisma Darul Iman
Terengganu
3. Ibupejabat Polis Kontinjen Terengganu Tel: 09-635 4722
Polis Diraja Malaysia, Jln Sultan Omar Faks: 09-622 6941
Terengganu
4. Jawatankuasa Peguam Terengganu Tel: 09-622 0249
Bar Room, 5th Floor Faks: 09-623 1729
Court Complex, Jalan Sultan Mohamad
Terengganu
Daerah Kuala Terengganu Faks: 09-631 6517
Lot 4997, Tingkat Bawah, Mezzanine 1 & 2
Wisma Toh Si Cheng Gi She
Jalan Air Jernih
Terengganu
6. Jabatan Bantuan Guaman Terengganu Tel: 09-620 3240
Aras 1, Wisma PERKESO Faks: 09-620 3250
Lot 2467, Jalan Air Jernih
Terengganu
7. Hospital Sultanah Nur Zahirah Tel: 09-621 2121
Jalan Sultan Mahmud Faks: 09-622 1820
Terengganu
89
KELANTAN
1. Mahkamah Sesyen Kelantan Tel: 09-748 1840

Kompleks Mahkamah Kota Bharu Faks: 09-747 4709
Jalan Hospital
15000 Kota Bahru
Kelantan
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Kelantan Tel: 09-748 2132, 09- 744
Pejabat Penasihat Undang-Undang 8881(Pendakwaan)
Negeri Kelantan Faks: 09-744 7160
Tingkat Pertama, Blok 4, Kota Darul Naim
Jalan Kuala Kerai
15050 Kota Bharu
Kelantan Darul Naim
3. Ibupejabat Polis Kontinjen Kelantan Tel: 09-745 5622
Jalan Bayam
15990 Kota Bharu
Kelantan
4. Jawatankuasa Peguam Kelantan Tel: 09-774 5777
No. PT 2271, Tanjung Mas Faks: 09-774 8777
Jalan Pengkalan Chepa
15400 Kota Bharu
Kelantan
Jajahan Kota Bharu Faks: 09-748 2124
PT 423-425, Seksyen 17, Lembah Sireh
15350 Kota Bharu
Kelantan
6. Jabatan Bantuan Guaman Kelantan Tel: 09-748 2548
Lot PT84 & PT85, Wisma Mustapha Faks: 09-747 2615
Seksyen 15, Jalan Sultanah Zainab
15050 Kota Bharu
Kelantan
7. Hospital Raja Perempuan Zainab II Tel: 09-745 2000
15586 Kota Bharu Faks: 09-748 6951
Kelantan
90
PERAK
1. Mahkamah Sesyen Ipoh Tel: 05-241 5555/

Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab 05-2436803
30507 Ipoh Faks: 05-254 2660
Perak
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Perak Tel: 05-254 0148,
Pejabat Penasihat Undang-Undang 05- 253 3727
Negeri Perak (Pendakwaan)
Tingkat 1, Bangunan Perak Darul Ridzuan Faks: 05-255 5880
Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab.
30512 Ipoh
Perak
3. Ibupejabat Polis Daerah Ipoh Tel: 05-245 1193
Jalan Panglima Bukit Gantang Wahab
30000 Ipoh
Perak
4. Jawatankuasa Peguam Perak Tel: 05-253 7590/
No. 41, Jalan Dato Maharaja Lela 05-241 5457
P.O Box 109 Faks: 05-253 7590
30710 Ipoh
Perak
5. Jabatan Kebajikan Masyarakat Negeri Perak Tel: 05-254 5505
Lot 1516, Jalan Panglima Bukit Gantang Faks: 05-254 2505
Wahab
3000 Ipoh
Perak
6. Jabatan Bantuan Guaman Perak Tel: 05-254 4027 /
Tingkat Bawah, Blok A (A2) 05-255 2240
Bangunan Persekutuan Ipoh Faks: 05-255 6007
Jalan Dato’ Ahmad Said (Greentown)
30450 Ipoh
Perak
7. Hospital Raja Permaisuri Bainun Tel: 05-208 5000

Jalan Raja Ashman (Jalan Hospital) Faks: 05-253 1541
30990 Ipoh
Perak
91
PULAU PINANG
1. Mahkamah Sesyen Georgetown Tel: 04-251 4000

Kompleks Mahkamah Faks: -
Lebuh Light
10200 Georgetown
Pulau Pinang
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Tel: 04-262 3279,
Pulau Pinang 04- 263 5944
Pejabat Penasihat Undang-Undang (Pendakwaan)
Negeri Pulau Pinang Faks: 04 -262 5644
Aras 10, Bangunan Persekutuan
Jalan Anson
10200 Pulau Pinang
3. Ibupejabat Polis Kontinjen Tel: 04-222 1629
Pulau Pinang Faks: 04-262 3388
Polis Diraja Malaysia
Jalan Penang
10760 Pulau Pinang
4. Jawatankuasa Peguam Pulau Pinang Tel: 04-261 5669
No. 4, 1st Floor, Greenhall Faks: 04-262 8664
Penang
Malaysia
10200
5. Jabatan Kebajikan Masyarakat Tel: 04-650 5259
Negeri Pulau Pinang Faks: 04-263 5964
Lapisan 30, Menara Komtar
10564 Timur Laut
Pulau Pinang
6. Jabatan Bantuan Guaman Pulau Pinang Tel: 04-210 9100 /
Aras 4, Bangunan Gunasama Persekutuan 04-210 9107 / 04-210 9108
Jalan Anson Faks: 04-228 7966
10400 Georgetown
Pulau Pinang
7. Hospital Pulau Pinang Tel: 04-222 5333
Jalan Residensi Faks: 04-228 1737
10990 Georgetown
Pulau Pinang
92
KEDAH DAN PERLIS
1. Mahkamah Sesyen Alor Setar Tel: 04-735 2900

Kompleks Mahkamah Alor Setar Faks: 04-730 6404
Jalan Suka Menanti
05150 Alor Setar Kedah
2. Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Kedah Tel: 04-730 1957,
Pejabat Penasihat Undang-Undang 04- 700 7231
Negeri Kedah Faks: 04-700 7018
Aras 4, Blok C, Wisma Darul Aman
Jalan Tunku Bendahara
Pejabat Timbalan Pendakwa Raya Perlis Tel: 04-970 2144
Negeri Perlis
Bangunan Jam Besar
Kompleks Pejabat-Pejabat
Kerajaan Negeri Perlis
01000 Kangar Perlis
3. Ibu Pejabat Polis Kontinjen Kedah Tel: 04-774 1344
Jalan Stadium
05560 Alor Setar
Kedah
Ibupejabat Polis Daerah Kangar Tel: 04-949 0824
Polis Diraja Malaysia Persiaran Jubli Emas Faks: 04-949 0825
01000 Kangar
Perlis
4. Jawatankuasa Peguam Kedah Tel: 04-730 8305 / 733 3467
No. 54, Jalan Utama 3/1 Faks: 04-730 8305
Kompleks Perniagaan Utama
Jalan Sultanah Sambungan
Jawatankuasa Peguam Perlis Tel: 04-977 0272
Pejabat Badan Peguam Perlis Faks: 04-977 0198
No.15, Tingkat Atas
Taman Guru Jaya
01000 Kangar Perlis
93
5. Jabatan Kebajikan Masyarakat Negeri Kedah Tel: 04-700 1700

Aras Bawah, Zon C, Kompleks Persekutuan Faks: 04-731 3407
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan
Anak Bukit
Bandar Mu’adzam Shah
06550 Alor Setar
Kedah
Jabatan Kebajikan Masyarakat Negeri Perlis Tel: 04-973 1864
Kompleks Pejabat Kerajaan Negeri Faks: 04-979 1401
01000 Kangar
Perlis
6. Jabatan Bantuan Guaman Kedah Tel: 04-700 1553
Aras 3, Zon A, Wisma Persekutuan Faks: 04-732 7452
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan
06550 Bandar Muadzam Shah
Kedah
Jabatan Bantuan Guaman Perlis Tel: 04-976 7739
No. 8, 10, 12 Faks: 04-976 7790
Taman Temak Jaya
Jalan Kangar-Alor Setar
01000 Kangar
Perlis
7 Hospital Sultanah Bahiyah Tel: 04-740 6233
Km 6, Jln Langgar Faks: 04-735 0232
05460 Alor Setar
Kedah
Hospital Tuanku Fauziah Tel: 04-973 8000

Jalan Tun Abdul Razak Faks: 04-976 7237
01000 Kangar
Perlis
94
SARAWAK
1. Mahkamah Sesyen Kuching Tel: 082-442 228

Kompleks Mahkamah Kuching, Jalan Gersik Faks: 082-311 575
93050 Petra Jaya
Kuching Sarawak
2. Peguam Kanan Persekutuan Tel: 082-423 079
Jabatan Peguam Negara Sarawak Faks: 082-243 446
(Bahagian Pendakwaan)
Tingkat 8, Bangunan Sultan Iskandar
Jalan Simpang Tiga
93350 Kuching
Sarawak
3. Ibupejabat Polis Kontinjen Sarawak Tel: 082-245 522
Jalan Badruddin
93050 Kuching
Sarawak
4. Persatuan Peguam bela Sarawak Tel: 085-430 476
Bilik Peguam Ground Floor
Kompleks Mahkamah Tinggi Miri
Jln Merdu
98000 Miri
Sarawak
5. Jabatan Kebajikan Masyarakat Tel: 082 - 449577
Negeri Sarawak Faks: 082 - 445710
Wisma Kebajikan, Lot 4273, Blok 14
Off Jalan Siol Kanan
93050 Kuching
Sarawak
6. Jabatan Bantuan Guaman Sarawak Tel: 082-258 699
Tingkat 6, Bangunan Sultan Iskandar (Bah. Pentadbiran dan Sivil)
Jalan Simpang Tiga Faks: 082-243 978
93504 Kuching
Sarawak
7. Hospital Umum Sarawak Tel: 082-276 666
Jalan Hospital Faks: 082-242 751
93586 Kuching
Sarawak
95
SABAH
1. Mahkamah Sesyen Kota Kinabalu Tel: 088-523 700

Peti Surat 10837 Faks: 088-210 055
88809 Kota Kinabalu
Sabah
2. Peguam Kanan Persekutuan Tel: 088-240 373
Jabatan Peguam Negara Sabah Faks: 088-233 690
(Bahagian Pendakwaan)
Tingkat 9, Blok D, Kompleks Kuwasa
Peti Surat 10855
Jalan Tuanku Abdul Rahman
88809 Kota Kinabalu Sabah
3. Ibupejabat Polis Daerah Kota Kinabalu Tel: 088-310 254
Polis Diraja Malaysia, Karamunsing, Faks: 088-225 144
88700 Kota Kinabalu Sabah
4. Persatuan Undang-Undang Sabah Tel: 088-232 662
2nd Floor 58, Jalan Pantai Faks: 088-232 654
Hainan Association Building
88000 Kota Kinabalu
Sabah
5. Pejabat Perkhidmatan Kebajikan Am Tel : 088 - 254 648
Bahagian Kota Kinabalu Faks : 088-265 980
Tingkat Bawah (Lot G-03) & Tingkat 8
(Lot 8-05 & 8-13)
Wisma MAA Lorong Api-Api Centre
88100 Kota Kinabalu
Sabah
6. Jabatan Bantuan Guaman Sabah Tel: 088-488 434
Aras 2, Menara MAA Faks: 088-488 096
No. 6, Lorong Api-Api 1
Peti Surat 11319
88814 Kota Kinabalu
Sabah
7. Hospital Queen Elizabeth Tel: 088-517 555

Karung Berkunci No. 2029 Faks: 088-211 999/ 088-
88586 Kota Kinabalu 318 605
Sabah
96
GALERI FOTO
MAJLIS PERASMIAN
MAHKAMAH JENAYAH SEKSUAL
PADA 22 JUN 2017 DI ISTANA KEHAKIMAN
OLEH
YAB DATO’ SRI MOHD NAJIB BIN TUN HAJI ABDUL RAZAK
PERDANA MENTERI MALAYSIA
YAB Dato’ Sri Mohd Najib Bin Tun Haji Abdul Razak, Perdana Menteri Malaysia
menyampaikan Ucapan Perasmian Mahkamah Jenayah Seksual Terhadap
Kanak-Kanak di Putrajaya.
99
YAB Dato’ Sri Mohd Najib Bin Tun Haji Abdul Razak, Perdana Menteri
Malaysia menurunkan tandatangan sebagai simbolik perasmian Mahkamah
Jenayah Seksual Terhadap Kanak-Kanak di Putrajaya.
YABhg. Datin Seri Rosmah Mansor, isteri Perdana Menteri Malaysia

menurunkan tandatangan sebagai simbolik perasmian Bilik Permata
(Bilik Menunggu Saksi Kanak-Kanak) pada Majlis Perasmian Mahkamah
100
Lawatan YAB Perdana Menteri dan Dif-Dif Kehormat ke Bilik Permata

Lawatan YAB Perdana Menteri dan Dif-Dif Kehormat ke Bilik Permata

101
MESYUARAT/TAKLIMAT
JAWATANKUASA UNTUK MENYEDIAKAN GARIS PANDUAN KHAS
UNTUK MENGENDALIKAN KES SEKSUAL
PADA 29 SEPTEMBER 2017
DI DEWAN PERSIDANGAN, ISTANA KEHAKIMAN, PUTRAJAYA
YB Dato’ Sri Azalina binti Dato’ Othman Said,

Menteri di Jabatan Perdana Menteri, menyampaikan Sijil Pelantikan kepada
YBhg. Dato’ Sri Latifah binti Haji Mohd Tahar,
Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan
merangkap Pengerusi Jawatankuasa Kerja (Induk).
102
BENGKEL PENGGUBALAN
GARIS PANDUAN KHAS UNTUK MENGENDALIKAN KES
KESALAHAN SEKSUAL TERHADAP KANAK-KANAK
MULAI DARI 11 HINGGA 13 OKTOBER 2017
DI DEWAN BANKUET, ISTANA KEHAKIMAN, PUTRAJAYA
Peserta Bengkel Penggubalan Garis Panduan Khas untuk

Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak
bergambar sebagai kenang-kenangan.
103
DICETAK OLEH
PERCETAKAN NASIONAL MALAYSIA BERHAD
KUALA LUMPUR, 2017
www.printnasional.com.my
email: cservice@printnasional.com.my
Tel.: 03-92366895 Faks: 03-92224773
PEJABAT KETUA PENDAFTAR MAHKAMAH PERSEKUTUAN MALAYSIA
Istana Kehakiman, Presint 3, 62506 Putrajaya
Tel: 03-8880 3500
Faks: 03-8880 3886

Garis Panduan Khas Untuk Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual Terhadap

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Garis Panduan Khas Untuk Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual Terhadap

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

GARIS PANDUAN KHAS

© PEJABAT KETUA PENDAFTAR MAHKAMAH PERSEKUTUAN MALAYSIA

“...apa gunanya negara kita mengejar kepesatan kemajuan jika

“...saya menyarankan supaya Special Standard Operating Procedures

“...Isu berhubung dengan jenayah seksual yang dilakukan terhadap

“…satu jawatankuasa kerja yang dianggotai antaranya polis,

Pertamanya saya ingin mengambil kesempatan ini untuk

Pada hari ini jenayah seksual terhadap Kanak-Kanak adalah suatu

Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia

Semoga Garis Panduan Khas ini dapat menjadi panduan yang

Dato’ Sri Latifah binti Haji Mohd Tahar

JAWATANKUASA KERJA (INDUK)

PEJABAT KETUA PENDAFTAR MAHKAMAH PERSEKUTUAN

1. Puan Sabariah binti Othman Timbalan Ketua Pendaftar (Operasi)

JABATAN PEGUAM NEGARA

8. Tuan Abdul Rashid bin Daud Timbalan Ketua Bahagian I

KEMENTERIAN PEMBANGUNAN WANITA, KELUARGA DAN MASYARAKAT

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

14. YBhg. Datuk Dr Noor Hisham Ketua Pengarah

JABATAN BANTUAN GUAMAN

16. YBhg. Datuk Haini Ketua Pengarah

POLIS DIRAJA MALAYSIA

18. ACP Puan Ong Chin Lan Ketua Penolong Pengarah

22. YBrs. Prof. Dr. Rashidi Ahmad Ketua Unit

MAJLIS PEGUAM MALAYSIA

26. Encik George Varughese Presiden

BADAN BUKAN KERAJAAN (NGO)

31. Puan Selvi Supramaniam Child Protection Specialist

35. Puan Amy Bala Nee Amy Naib Presiden

JAWATANKUASA KERJA (KECIL)

2. Supt. Puan Siti Kamsiah Penolong Pengarah Wakil

3. Tuan Ahmad Fuad Peguam Kanan Persekutuan

5. YBrs. Prof. Dr. Rashidi Ketua Unit Akademik

6. YBhg. Datin Kunasundary Hakim Mahkamah Sesyen

7. Puan Ajeet Kaur Co-Chairperson of the

12. YBhg. Dato’ Zainal Abidin Pendaftar Mahkamah Rendah Ahli

15. Puan Dayang Ellyn Narisa Pendaftar Ahli

19. Puan Rosmaini binti Ahmad Ketua Penolong Pengarah Ahli

23. YBhg. Dato’ V. Sithambaram Co-Chairperson of the Ahli

25. Puan Normie Baizura Pengarah Bahagian Litigasi Ahli

28. Puan Nordiyanasari Timbalan Pendakwa Raya Ahli

30. YBrs. Dr. Farah Nini Pensyarah Kanan Ahli

33. YBrs. Dr. Charlotte Sundaraj Pakar Pediatrik Ahli

35. Puan Julaila binti Jamaludin Pegawai Undang-Undang Ahli

36. Encik Arfan bin Sulaiman Pengarah Ahli

37. YBhg. Prof. Madya Pensyarah Kanan Ahli

38. Puan Nor Aziati binti Jaafar Timbalan Pengarah Ahli

40. Puan Sharmila Pengerusi Voice of Children Ahli

41. Puan Azizah Pengarah Jabatan Bantuan Ahli

42. Puan Fairus binti Bahari Ketua Penolong Pengarah Ahli

44. YBrs. Dr. Suhaida Pakar Pediatrik Ahli

1. Tuan Azhaniz Teh Pengarah Bahagian Strategik, Inovasi, Naziran

1. Garis Panduan Khas untuk Mengendalikan Kes Kesalahan Seksual

2. Bagi tujuan Garis Panduan Khas ini, “Kanak-Kanak” adalah seseorang

3. Pengendalian perbicaraan di Mahkamah Jenayah Seksual Terhadap

4. Semua prosiding bicara yang melibatkan mangsa/saksi Kanak-Kanak

5. Identiti Kanak-Kanak dalam semua prosiding bicara bagi semua kes

6. Suasana Mahkamah bersifat ‘adult-oriented’ dan sangat terkawal.

Akta Kesalahan-Kesalahan Seksual terhadap Kanak-Kanak 2017 (Akta 792)

Penguatkuasaan Akta 792 perlu disokong dengan penggubalan suatu

(i) Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan (PKPMP);

Tajuk 1: Penerimaan Laporan dan Siasatan

Tajuk 3: Pengendalian Mangsa/Saksi Kanak-Kanak

Tajuk 4: Khidmat Perlindungan dan Sokongan