Sining M1

GE 113/FIL
1
Republic of the Philippines
ROMBLON STATE UNIVERSITY
Cajidiocan Campus
Cajidiocan Romblon
S
I M
N O
PAKIKIPAGTALASTASAN
I D
N Y
G U
L
N
G 1
Unang Yunit
Introduksyon
A. Pamagat ng
kurso: Sining ng
Pakikipagtalastasan
B. Paglalarawan ng kurso
Tatalakayin sa kursong ito ang mga salitang kaalaman sa wikang Filipino at mga paksang may
kinalaman sa kursong pinag-aralan na nasa anyong artikulo, sanaysay, balita, tudling, anekdota,
Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

(soft copy/PDF) Kopyahin ang tanong bago sagutan. Fb account: Marife Ramirez Royo II
GE 113/FIL
1 salaysay, maikling kwento, isyu, karanasan, atbp, na magiging lunsaran sa pagtalakay ng mga
pagsasanay na lilinang sa apat na kasanayang pangwika na ang diin ay nasa paglinang na gamitin ang
Filipino sa paglalahad, paglalarawan, pagsasalaysay at pangangatuwiran, at kasama ang pahapyaw na
pag-aaral ng Balarila, Ponolohiya at Morpolohiya.
C. Mga Layuning Panlahat

Inaasahang sa pamamagitan ng kursong ito, ang mag-aaral ay:
1. Magkaroon ng higit na kakayahan sa pagbasa, pag-unawa, pagsasalita at pagsulat na ang diin
ay nasa paglinang ng katatasan sa paglalahad, paglalarawan, pagsasalaysay at
pangangatuwiran.
2. Magkaroon ng higit na oryentasyon sa mga akdang pampanitikang nakasulat sa wikang
pambansa.
3. Makagagamit ng wastong balarila at mabisang retorika sa kanilang pagsulat sa wikang
pambansa.
4. Mapayayaman ang talasalitaan ukol sa kursong kinukuha.
Modyul 1 ANG SINING NG PAKIKIPAGTALASTASAN
A. Layunin
1. Nalalaman ang kahulugan ng pakikipagtalastasan
2. Napahahalagahan ang pakikipagtalastasan
3. Naiisaisa ang apat na paraan ng pagpapahayag
4. Napaghahambing ang retorika at balarila sa pagpapahayag.
Nilalaman ng Kurso
I. Ang Sining ng Pakikipagtalastasan
A. Kahulugan ng pakikipagtalastasan
B. Kahalagahan ng pakikipagtalastasan
C. Mga uri at paraan ng pagpapahayag
D. Ang retorika
B. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan
Unang Pagsasanay:Pansinin ang mga larawan sa itaas at magsulat ng masusing pagpapahayag tungkol
sa nakitang larawan.
Sagot:
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

GE 113/FIL
1
C. Paglalahat/Pagtalakay
Nagsimula sa salitang latin na “communis” na nangangahulugan ng “panlahat” o “para sa lahat” ang
komunikasyon o pakikipagtalastasan. Kapag tayo ay nakikipagtalastasan sa iba, sinisikap nating gawin ang
pakikiisa o pakikipag-ugnay sa ibang tao upang makibahagi sa kanilang kaalaman, ideya o saloobin.
“Ang pakikipagtalastasan ay pagpapahayag; pagbibigay o paghahatid ng kabatiran sa mabisang

paraan; isang pakikipag-usap; isang pakikipag-unawaan” Webster
Kahalagahan ng Pakikipagtalastasan
1. Ito’y gawaing panlipunan. Sa araw-araw na buhay, kailangang harapin ang pakikipagtalastasan. Sa

pakikisalamuha natin sa mga tao saanmang dako sa tahanan, sa simbahan, sa paaralan, s opisina, sa
palengke, sa lansangan kailangang maiuugnay natin ang ating sarili sa iba upang makagawa nang
nagkakasama, nagkakatulungan at nagkakaunawaan.
2. Ito’y may kahalagahang pampulitika. Sa isang bansang demokratikong katulad ng sa atin, ang mga
mamamayan ay may laying makisangkot sa pag-ugit ng pamahalaan. Napaaabot ng madla ang mga
karaingan at mungkahi sa mga namamahala sa pamamagitan ng mga sulat at pahayag.
Nakakapagpahayag sila tungkol sa isyung pambansa at nakakabuo sila ng opinyong publiko. Ang
malayang talakayan ang tanging paraan upang maipaabot ang pampulitika at pambayang layunin, at
ang pagkakaunawa na ang kapasiyahan ng nakararami ay para sa kapakanan ng lahat ng
mamamayan.
3. Ito’y mahalaga sa alinmang propesyon. Kadalasang masususkat ang tagumpay o kabiguan ng isang
tao sa kahusayan niyang makipagtalastasan. Ang guro ay nangangailangan ng kasanayang
pagpapaliwanag sa aralin; ang doktor ay kailangang makapagpahayag ng malinaw na tagubiling
mauunawaan ng pasyente; ang abogado ay bumibigkas ng mabisang pangangatuwiran sa
pagtatanggol sa kanyang kliyente; ang tinder ay nagsasalita nang may pang-akit sa kaniyang mga
mamimili; ang pari ay nagbibigay ng mahusay at kapakipakinabang na sermon. Anumang propesyon,
upang maging matagumpay ay nangangailangan ng mabisang pakikipagtalastasan.
Sining Pagpapahayag ng damdamin sa pamamagitan ng isip, paggawa at higit sa lahat ng puso.

Noong nilikha ang sanlibutan, ang sining ay kaakibat na dahil ginawa ito sa masining na
pamamaraan. Sa taglay nitong kagandahan marami ang humanga, kalimitan rito ang mga
may damdaming makasining at nagpapahalaga sa sining.
Apat na Paraan ng Pagpapahayag

1. Paglalahad
Ang paglalahad ay isang uri ng pagpapahayag na ang hangarin nito ay magpaliwanag.
Sinasagot ito ng katanungang “bakit”. Ito ay may dalawang uri. Ang una ay pagbibigay-kahulugan o
katuturan, na pinapahaba ang ang definisyon para maintindihan at ito ang pinakakaraniwang uri ng
paglalahad. Ang ikalawa ay maanyo o formal definition sa ingles na hango sa diksyunaryo. Sinasaklaw ng
paglalahad ang pinakamalaking bahagi ng sinusulat, binabasa, aklat, diksyunaryo, manwal, aklat, dula,
pelikula, komposisyong pangmusika at palatuntuning pangradyo.
2. Paglalarawan
3. Pagsasalaysay
4. Pangangatwiran
Mahalagang Tandaan:
Pakikipagtalastasan at ang Kahalagahan nito sa Buhay ng Tao

GE 113/FIL
1
Ang pakikipagtalastasan sa madaling salita ay isa sa pinakamdaling paraan ng
komunikasyon sa buong mundo na ginagamitan ng ibat ibang lengwahe. Ang
pakikpagtalastasan ay isang sining kung saan tayo ay nakakapagpalawak ng ating
mga kaalaman hingil sa isang bagay. Dito, tayo ay nagpapalitan nga opinion,
kaalaman at kuro-kuro para sa ika-uunlad ng bawat isa. Mahalaga ito dahil
malayang nasasabi ng tao ang kanilang saloobin o anumang iniisip na may
kinalaman sa paksang tinatalakay.Wika ang ginagamit natin sa
pakikipagtalastasan. Sa pamamagitan nito ay naipapahayag natin ang ating
saloobin at kaisipan. Sa pamamagitan din nito nalalaman natin kung ano ang gustong ipahiwatig ng ating
kapwa. Nagkakaintindihan at nagkakaunawaan ang bawat isa sa pamamagitan ng paggamit ng wika. Ito ang
nagbubuklod sa bawat tao hindi lamang dito sa Pilipinas kundi maging sa mga ibang bansa rin. Hindi lang tayo
ang nagkakaunawaan at nagkakaroon ng madaling komunikasyon kundi pati na rin sa mga karatig bansa nito.
Ang wika ay kaluluwa ng isang bansa at salamin ng lipunan Sagisag ng pambansang pagkakakilanlan. Ito ay
siyang susi sa pagkakabuklod-buklod ng damdamin at diwa ng mga mamamayan. Sa pamamagitan ng mga
salita nagkakaunawaan ang mga tao nakakapagkomunikasyon sa iba. Ito rin ay may kahalagahang
pampulitika upang malaman ng tao kung sino ka at kung karap-dapat ka o hindi. At panghuli, ito ay mahalga
sa alinmang propesyon dahil pakikipagtalastasan ay paraa ng paghahatid ng isang punto ng isang
propesyonal.
Gamit ng Paglalahad
Bukod sa mga binanggit na ang paglalahad ay ginagamit din sa mga paraang sumusunod:
1. Pangkatang Pagtalakay - Ginagawa kung tayo ay maraming magkakasama. Karaniwang ginagawa ito
kapag nagdaraos ng pagpupulong upang maipaliwanag ang pagpapabalak ng isang pagdiriwang sa
paaralan.
2. Sa pagbibigay ng panuto – Hindi maiwasan kung minsan na ang isang tao ay napapaligaw sa lugar na
nais niyang puntahan. Sa ganitong pagkakataon tayo ay nagtatanong sa iba. Kung tayo ang
mapagtatanungan kinakailangang marunong tayong magbigay ng panuto upang maging madali ang
paghahanap ng nagtatanong.
3. Sa pagtuturo ng paggawa ng isang bagay – Halimbawa ang paraan ng pagluluto ng isang putahe,
paraan ng pagsasagawa ng isang laro, pag-aalaga ng isang halaman tulad ng orkids at iba pa.
4. Sa pagsulat ng isang pangulong tudling – Ang pahayagan ay may pangulong tudling. Ang mga mag-
aaral ay dapat matuto ng pagsulat nito. Ang pangulong tudling ay may mga layunin. Maaaring ito’y
pumupuna sa pamamalakad na mali ayon sa pananaw ng patnugot. Maaari ring ang layunin ay
papurihan ang isag tao dahil sa mabuti niyang paglilingkod. Maaaring ang pagulong tudling ay
nagpapaalaala, nang-uuyam o nagpapahalaga.
5. Sa pagsulat ng sanaysay na nagpapaliwanag – Ito ay di gaanong pormal at higit na personal kaysa
pangulong tudling. Ang sanaysay na nagpapaliwanag ay sumusuri sa isang suliranin. Ang sumusulat
ay nagpapaliwanag ng kaniyang paniniwala at kung bakit niya ito pinaniniwalaan.
6. Sa pag-uulat – Tayo ay nagpapaliwanag tuwing tayo ay nag-uulat nang pasalita o pasulat man. Ang
layunin ng isang ulat ay maipatalastas sa iba ang mga bagay na mahalaga at kawili-wili
Narito ang halimbawa ng paglalahad na nagpapaliwanag.
Ang Wikang Pambansa
Ang wikang pambansa ay mabisang kasangkapan sa pagbubuklod ng sambayanan. Nakatutulong din

sa pagkakaisa ng bansa ang pagkakaroon ng isang wika upang ang mga mamamayan ay medaling
magkaunawaan. Hindi natin masasabing ang isang bansa ay ganap na malaya kung walang iisang wikang
nagbubuklod sa mga mamamayan.

GE 113/FIL
1 Ang isang wika ay isang kayamanang namana mo sapagkat sa pamamagitan ng wika ay
nadadalanginan mo ang Diyos, nakakausap mo ang bayan at naipapabatid mo ang itinitibok ng puso’t ang
ibinubulong ng kaluluwa.
Maraming bansa ang umunlad at naging malakas dahil sa wika na nagbubuklod sa mga mamamayan.
Nagkakawatak-watak ang mga mamamayang walang kaisahan sa wika.
Ang Kahalagahan ng Pagpapaliwanag
Lubhang napakahalaga para sa atin ang pagpapaliwanag. Simula pa sa ating pagkabata ang lagi
nating tanong ay “Bakit?” “Paano?” “Para ano?” at sa buong buhay ng tao ay lagi siyang magtatanong ng mga
dahilan at paraan. Malaking bahagi n gating pagsasalita at pagsulat ang binubuo ng pagbibigay at pagtanggap
ng mga paliwanag.
Gawain/Unang Awtput
Panuto: Magsulat ng pangungusap sa paraan ng pagpapahayag. Isulat sa isang buong papel (5pts each)
1. Pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng: Paglalahad (Maglahad ng isang pangyayari na naganap sa

totoong buhay)
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pagtalakay
Retorika
Isang mahalagang karunungan ng pagpapahayag na tumutukoy sa sining ng

magandang pagsasalita at pagsulat. Nauukol ito sa mga tuntunin ng malinaw, mabisa,
maganda at kaakit-akit na pagpapahayag.
Ang dalawang uri ng pagpapahayag ay pagpapahayag na pasalita at pagpapahayag na
pasulat. Sa alin mang pagpapahayag, ang pangunahing kailangan ay ang kalinawan
upang maunawaan ang ano mang pahayag.
Ang kalinawan sa isang pagpapahayag ay nasasalig sa mga sumusunod: (1) diwang
ipinahahayag, (2) kasanayan sa pagbuo ng mabisang mga pangungusap, (3) pagpili ng
tumpak at angkop na salita at (4) paraan ng pagbigkas.
Nauunawaan ng nakikinig o bumabasa ang isang akda o ang isang talumpati kapag ang kaisipang
inilalahad ay malinaw. Nagiging malinaw ang paksang ipinaliliwanag kapag ang nasabing paksa ay malinaw sa
pagpapahayag. At upang mapanatili ang daloy ng malinaw na kaisipan sa nakikinig o nagbabasa, ang katha o
talumpati ay umaalinsunod sa isang maayos na balangkas, maging ito man ay nakasulat sa papel o
nakalimbag sa isip. Nakatutulong ang balangkas sa paghahatid ng mga pahayag sa lalong malinaw na paraan.
Anu-ano ang kailangan sa pagbuo ng isang mabisang pangungusap? Ang pangungusap ay dapat magtaglay
ng mga sumusunod na katangian: (1) kaisahan, (2) kakipilan, (3) pagbibigay diin.
1. Kaisahan

GE 113/FIL
1 1.1. Ang pangungusap ay may kaisahan kung ang bawat bahagi ay tumutulong sa isang
pangunahin at natatanging diwa.
Halimbawa: Nagbitiw ako sa pinapasukan, umupa ng isang pinto sa isang

mataong distrito ng syudad at doon ako nagbukas ng maliit na tindahan.
Hindi dapat pagsamahin ang mga kaisipang hindi magkakaugnay.
1.2. Halimbawa: Takot kaming lahat sa aming ama at maagang nagsipag-asawa

Ang ang aking mga kapatid
maraming kaisipan ay lumalabag sa kaisahan ng pangungusap upang matawag ang pansin ng

bumabasa o nakikinig sa pangunahing diwang ipinahahayag.
Halimbawa: lahat ng taong may buong katawan at ganap na isip, hindi katulad
ng taong lubos na inutil may kapinasalaan at pabigat lamang sa kapuwa, ay
may silbi pa sa lipunan.
2. Kakipilan
2.1.
Ang pangungusap ay may kakipilan kung ang pagkakasunod-sunod ng mga bahagi ng

pagpapahayag ay nagpapalinaw sa kanilang pagkakaugnay. Ang malimit na kawalan ng
kakipilan sa isang pangungusap ay dahil sa maling gamit ng panghalip na pamanggit. Ang
panghalip na ito ay hindi dapat isunod sa pangngalang hindi siyang tiyakang tinutukoy o
kinauugnayan.
Halimbawa:
Mali: Nakarnap ang bagong kotseng dala-dala ni Rene na bili ng kanyang ama.
Tama: Nakarnap ang bagong kotdeng dala-dala ni Rene at binili ng kanyang ama.
2.2.
Ang isa pang dahilan ng kawalan ng kakipilan ay nasa hiwalay na pagbubuo. Hindi dapat
paghiwalayin ang mga salitang may malapit na pagkakaugnay sa isa’t isa.
Halimbawa:
Hindi mabuti: Maluho sa mga magkakaibigan sa subdibisyon mamuhay si Tessie.
Mabuti: Maluhong mamuhay si Tessie sa mga magkakaibigan sa subdibisyon.

GE 113/FIL
1 3. Pagbibigaydiin
3.1. May katangian din ang pagbibigay-diin ang mga pangungusap na may kakipilan. May
mga tuntuning pangkalahatan na ginagamit sa pagpapahayag tungkol sa pag-aayos ng mga
salita upang magbigay-diin. Inilalagay sa unahan ng isang pahayag ang mga salitang
mahalaga at sa may dakong gitna o sa hulihan ang mga salitang hindi gaanong mahalaga.
Halimbawa:
Mahina: Tataas ang halaga ng mga bilihin dahil sa pagtaas ng halaga ng langis,
walang pagsala
Mainam: Walang pagsalang tataas ang halaga ng mga bilihin dahil sa pagtaas ng
halaga ng langis.
Ikalawang
Pagsasanay
Panuto: Basahin at
unawaing mabuti ang tanong sa bawat bilang at piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Nagsimula sa salitang latin na ____________na nangangahulugan ng “panlahat” o “para sa lahat”
ang komunikasyon o pakikipagtalastasan.
2. _________________uri ng pagpapahayag na ang hangarin nito ay magpaliwanag. Sinasagot ito
ng katanungang “bakit”.
3. Ang ______________________ay mabisang kasangkapan sa pagbubuklod ng sambayanan.
4. Ang _________________sa madaling salita ay isa sa pinakamdaling paraan ng komunikasyon sa
buong mundo na ginagamitan ng ibat ibang lengwahe.
5. _______________ isang mahalagang karunungan ng pagpapahayag na tumutukoy sa sining ng
magandang pagsasalita at pagsulat.
Mga Aklat/Sanggunian:
Ducay Irene D. (2017) LET NCBTS ORIENTED FILIPINO/Wika, Linggistika, Panitikan, Pagtuturo ng Wika. 4th
Floor Rm. 409 CMFFI Bldg. R. Papa St. Sampaloc Manila. MET Review Publishing House
Felecitas, Manacsa et al (2005) Sining ng Pakikipagtalastasan. Katha Publishing Co.Inc.
https://www.slideshare.net/JohnCarlCarcero/ekspositori-o-paglalahad
https://mamsha.tripod.com/id36.html

GE 113/FIL
1

Cajidiocan Campus
Cajidiocan Romblon
S
I M
N O
PAKIKIPAGTALASTASAN
I D
N Y
G U
L
N
G 2
Ikalawang bahagi
Introduksyon
A. Pamagat ng
kurso: Sining ng
Pakikipagtalastasan

GE 113/FIL
1
B. Paglalarawan ng kurso
Tatalakayin sa kursong ito ang mga salitang kaalaman sa wikang Filipino at mga paksang may
kinalaman sa kursong pinag-aralan na nasa anyong artikulo, sanaysay, balita, tudling, anekdota,
salaysay, maikling kwento, isyu, karanasan, atbp, na magiging lunsaran sa pagtalakay ng mga
pagsasanay na lilinang sa apat na kasanayang pangwika na ang diin ay nasa paglinang na gamitin ang
Filipino sa paglalahad, paglalarawan, pagsasalaysay at pangangatuwiran, at kasama ang pahapyaw na
pag-aaral ng Balarila, Ponolohiya at Morpolohiya.
C. Mga Layuning Panlahat

Inaasahang sa pamamagitan ng kursong ito, ang mag-aaral ay:
1. Magkaroon ng higit na kakayahan sa pagbasa, pag-unawa, pagsasalita at pagsulat na ang diin ay
nasa paglinang ng katatasan sa paglalahad, paglalarawan, pagsasalaysay at pangangatuwiran.
2. Magkaroon ng higit na oryentasyon sa mga akdang pampanitikang nakasulat sa wikang
pambansa.
3. Makagagamit ng wastong balarila at mabisang retorika sa kanilang pagsulat sa wikang pambansa.
4. Mapayayaman ang talasalitaan ukol sa kursong kinukuha.
Modyul 2 ANG SINING NG PAKIKIPAGTALASTASAN
A. Layunin
1. Nalalaman ang kahulugan ng balarila
2. Napahahalagahan ang apat na uri ng diin
3. Naiisaisa ang katangian at gamit ng balarila
4. Nakakasulat ng ideya batay sa mga larawan
Nilalaman
II. Balarila
A. Iba’t ibang Uri ng Diin at Katangian
B. Paraan ng Pagbigkas na Pagbabaybay
C. Pagbabaybay na Pasulat
B. Pagganyak (4 Pics 1 Word)

Pagsasanay: Pansinin ang mga larawan sa itaas at isulat kung ano ang mapapansin at mabubuong salita
sa pamamagitan ng mga larawan
1. 2.
B_S_ _A_A
3. 4.

GE 113/FIL
1
LU__ _A_E_
C. Paglalahat/Pagtalakay
Balarila
(Mula sa bala+ (ng) + dila) ay pag-aaral hinggil sa isang wika na kinabibilangan ng mga
sumusunod: balangkas ng mga salita (morpolohiya); sintaks (syntax) o pagsasaayos upang
ang mga salita ay maging makabuluhanng mga pangungusap; ng ponolohiya o wastong
pagbigkas; ng semantika o kahulugan ng mga salita o parirala; at ng etimolohiya o ugat o
palaugatan ng mga salita. Tumutukoy din ang balarila sa pagsulat o pananalitang
inihahambing sa wastong paggamit (ayon sa balarila). Ito rin ang kaalaman hinggil sa mga
salita, parirala, sugnay, at mga pangungusap na nagtuturo ng wastong kabalangkasan,
palakahulugan, palabigkasan at palaugatan ng mga salita. Kung minsan, tumutukoy din ang
salita sa mga aklat na pambalarila, na nagiging batayang simulain pamagatan o saligan ng
mga kaalaman. Tinatawag din itong gramatika o palatuntunan ng isang wika.
1. Iba’t ibang
Uri ng Diin at Katangian
Sa pag-aaral ng wikang Pilipino, lubhang mahalaga na matutuhan ang iba’t ibang uri ng diin at
mga katangian nito. Natutuhan natin sa pag-aaral ng Pilipino na maraming salita sa wikang Pilipino na
may iisang baybay ngunit nagbabago ang kahulugan sa pamamagitan ng paggamit ng tuldik.
Ang Iba’t ibang Uri ng Diin at mga Katangian
A. Diing malumay: Ito a binibigkas nang banayad, ang diin ay nasa ikalawang pantig buhat sa huli.
Ito ay walang tuldik at maaaring magtapos sa patinig o katinig.
Halimbawa: buhay, tunay, aso, kabundukan
B. Diing malumi: Ito ay binibigkas din nang banayad, ang diin ay nasa ikalawang pantig buhat sa
huli. Ito ay may impit sa huling pantig at lagging nagtatapos sa patinig. Ito
ay nilalagyan ng tuldik na paiwa (`) sa itaas ng huling patinig.
Halimbawa: pusò, bandilà, luhà, lagì
C. Diing mabilis: Ito ay binibigkas nang tuloy-tuloy at pabunto sa huling pantig. Ito ay nagtatapos
sa patinig o katinig at nilalagyan ng tuldik na pahilis (´) sa itaas ng huling
pantig.
Halimbawa: asó, malusóg, bató, totoó
D. Diing maragsa: Ito rin ay binibigkas nang tuloy-tuloy hanggang sa huling pantig. Ito ay may impit
sa huling pantig at lagging nagtatapos sa patinig. Ito ay nilalagyan ng tuldik ng
pakupya (˄) sa ibabaw ng huling pantig.
Halimbawa: dugô, maputî, napunô, ngitî
Gawain/Unang Awtput
Panuto: Lagyan ng mga sumusunod na diin ang bawat pantig ng pangungusap sa ibaba na nakasalungguhit
kung ito ay diing malumay,malumi (`), mabilis (´), maragsa (˄)
2. Nabasa ang papel na hinahawakan ni Kennedy dahil natapon ang tubig na nasa kanyang paanan.
3. Ang palayna tanim ng kapitbahay ay namumunga na.
4. Talaga ngang napakahusay kumanta ni Bb. Royo kapag walang walang taong nakikinig.

GE 113/FIL
1 5. Wika natin ay patuloy na paunlarin pagkat ito ay sariling atin
6. Masarap ang niluto ni Mareng Maria na puso ng saging, nakadalawang takal ako ng kanin.
2. Pagbabaybay
Nagkakaroon ng pagbabago ang alpabetong Filipino. Ang dating abakada na binubuo ng 20 titik
ay naging 28 letra na ganito ang pagkakasunud-sunod: a,b,c,d,e.f,g,h,i,j,k,l,m,ng,ñ,o,p,q,r,s,t,u,v,w,x,y,z
Ang mga letra ay tatawagin at bibigkasin tulad ng sa Ingles a (ey), b (bi), c (si), d (di), at iba pa, maliban
sa ñ na bibigkasin at tatawaging enye.
Ang pagbabago ng alpabetong Filipino ay upang madaling maisama o maasimila ang salita sa
iba pang katutubong wika ng Pilipinas. Ang mga letrang f,j,v at iba pa ay wala sa matandang Tagalog.
Sa bagong alpabeto ay may mga letrang kakatawan sa lahat ng tinig na umiiral sa lahat ng katutubong
wika sa Pilipinas.
Ang walang dagdag na letra ay gagamitin sa mga ngalang pantanging ngalan ng tao, lugar o
bagayat mga salitang mula sa ibang katutubong wika sa Pilipinas, tulad ng cañao, hadji, at vugi.
Ang dating baybay ng mga salitang hiram, na tinanggap na at naasimila na tulad ng kape, dyip,
telepono, tseke, ay mananatili at hindi ibabalik sa orihinal na pinaghiramang café.
Ang pagpapasok ng mga karagdagang letra ay di dapat makalito sa sinuman sapagkat
mananatili ang dating baybay ng salita.
Tinanggap pa rin sa Bagong Paraan sa Ispeling ng wikang Pilipino ang dating dalawang
kaanyuan ng ilang salita tulad ng kapuwa/kapwa, kwento/kuwento at iba pa. ang kailangan lamang ay
ang konsistensi nito sa lahat ng pagkakataon sa isang sulatin o aklat.
Mahalagang Tandaan:
Maaring sundin ang mga sumusunod na paraan sa paghanap ng panumbas sa mga salitang hiram buhat sa
wikang Ingles.
1. Ang unang-unang pagkukunan ng mga salitang maaaring itumbas ay ang leksikon ng kasalukuyang
Filipino. Ang leksikon ay talaan ng mga salita ng isang particular na wika na inaayos nang paalpabeto
at may kaukulang kahulugan o depinisyon.
Halimbawa: Salitang Hiram Filipino
Law batas
Skill kasanayan
2. Sa panghihiram ng salita na mayroon sa wikang Espanyol at sa Ingles, unang preperensya ang hiram
sa Espanyol. Iayon sa bigkas ng salitang Espanyol ang pagbaybay sa Filipino.
Halimbawa: Ingles Espanyol Filipino
Liquid liquido likido
Check cheque tseke
3. Maaaring gumamit o kumuha ng mga salitang mula sa ibang katutubong wika ng bansa.
Halimbawa: pinapaitan pinakbet imam
4. Kung walang salitang katumbas sa Espanyol o kung mayroon man ngunit maaaring hindi maunawaan
ng nakararami, hiramin ng buo o tuwiran ang salitang Inglesat baybayin ito ayon sa orihinal na alpabeto
ayon sa mga sumusunod na paraan:
a. Ang mga salitang hiram na ang pagbasa at pagbaybay ay pareho sa Filipino ay maaaring hiraming
ganap.

GE 113/FIL
1 Halimbawa: Salitang Hiram Filipino
Announcer announcer
Reporter reporter
b. Ang mga salitang hiram na naiiba ang baybay sa bigkas ay maaaring hiramin ayon sa tuntuning
kung ano ang bigkas ay siyang sulat at kung ano ang sulat siyang basa.
Halimbawa: Salitang Hiram Filipino
Jeep dyip
Leader lider
Teacher titser
May ilang salitang hiram naman na maaaring baybayin sa dalawang kaanyuan ngunit kailangan
ang konsistensi sa paggamit nito.
Halimbawa: kongreso konggreso
Barangay barangay
Angulo anggulo
c. May mga salita sa Ingles o iba pang hiram na wika na lubhang di konsistent ang baybay o lubhang
malayo ang baybay sa bigkas . sa ganitong pagkakataon,
1. Maaaring panatilihin na muna ang orihinal na anyo o baybay ng hiram na salita na kapag
binaybay ayon sa alpabetong Filipino ay mahirap mabakas ang orihinal na baybay.
Halimbawa: pizza pie coach
Sandwich rendezvous
2. Maaaring hiramin ng walang pagbabago ang mga salitang pang-agham at teknikal.
Halimbawa: atom visa
X’ray hydrogen
d. Hinihiram nang walang pagbabago ang mga simbolong pang-agham.
Halimbawa: H 2 O (tubig)
C2 (carbon dioxide)
O
Na CL (asin)
Paraan ng Pagbigkas na Pagbabaybay
Patitik at hindi papantig ang pagbaybay na pasalita o pagbigka. Paano babaybayin ang salitang lindol?
Ganito: l-i-n-d-o-l. Ganito ang pagbigkas na pagbaybay sa mga sumusunod na mga salita, daglat, akronim,
inisyal at simbolong pang-agham.
Salita: kurso = k-u-r-s-o dangkal = d-a-n-g-k-a-l
Daglat: Bb. (Binibini) = B-b Dr. (Doktor) = D-r
Akronim: UN (Nagkakaisang Bansa) = U-N
DOLE (Departamento ng Paggawa at Trabaho) = D-O-L-E
Simbolong Pang-Agham: Ag (ginto) = A-g Fe (bakal) = F-e

Inisyal: MLQ (Manuel Luis Quezon) = M-L-Q
CPR (Carlos P. Romulo) = C-P-R
Pagbabaybay na Pasulat
1. Sinusunod ang simulating kung ano ang bigkas ay gayon din ang baybay sa pagbabaybay ng mga
karaniwang salitang Filipino, hiram man o katutubo.
Katutubo : bata, ina, sulo, tapang
Ingles : basket, organ, test, napkin
Kastila : mesa, gobyerno, military, negosyo
Franses : korte, prinsipe, bodabil, cabaret
Griyego : diploma, drama, helicopter, telegrama
Latin : altar, martir, sermon, ultimatum

GE 113/FIL
1 Italyan : soprano, grotto, ispageti, macaroni
2. Ang dagdag na walong titik – C,F,J,Ñ,Q,V,X,Y,Z ay gagamitin sa mga sumusunod;

2.1. Pangngalang Pantangi
Veronica, Joseña, Fernandez, Quizon, Cariño
Zambales, Quirino Grandstand, Cultural Center of the Philippines
Victoria Court, Puerto Azul
2.2. Salitang katutubo mula sa ibang wikain sa Pilipinas
Masjid (pook sambahan sa tausug)
Mosque (pook dalanginan ng mga Muslim)
Centro (kabayaran sa Iloko)
Hadji (lalaking Muslim na nanggaling sa Mecca)
Jihad (Ar. Religious war)
2.3. Ang mga salitang banyaga nab ago pa lamang ginagamit ay isinusulat nang alinsunod sa
baybay nito sa wikang pinanghiraman.
Halimbawa: video, Betamax, golf, visa, stereo, zerox, van
2.4. Hinihiram nang walang pagbabago ang mga salitang pang-agham at teknikal, gayundin ang
mga simbolong pang-agham.
Halimbawa: Pang-agham at Teknikal Simbolo
x-ray Ag (ginto)
Fe (bakal)
NaCL (sodium)
Ca (calcium)
3. Ang mga salitang may magkasunod na patinig ay maaaring baybayin sa dalawang kaanyuan ngunit
dapat maging konsistent sa paggamit nito.
Halimbawa:
ia ya o iya acacia - akasya, akasiya
ie ye o iye Biernes - Byernes, Biyernes
io yo o iyo vicio - bisyo, bisiyo
ua wa o uwa cuadro - kwadro, kuwadro
ue we o uwe juez - hwes, huwes
ui wi o uwi buisit - bwisit, buwesit
4. Ang mga salitang may titik na “ng” sa unahan ng isa pang titik na “g” ay isinusulat nang may dalawang
“g” (gg) at hindi ng napagkaugalian nang isang “g” sa pagsulat sa ibang wika.
Halimbawa:
Mangga (hindi manga)
Linggo (hindi lingo)
Manggagamot (hindi mangangamot)
Banggaan (hindi bangaan)
Tanggapan (hindi tangapan)
5. Nanatili ang “g” ng titik “ng” kapag sinusundan ng “k”.
Halimbawa:
Bangka hungkag singkamas
Bangko pingkaw tangkay
Dungkal singko tungkulin
6. Ang mga salitang may magkasunod na patinig o mga diptonggo ia, ie, io, ng mga salitang banyaga ay
maaaring baybayin sa dalawang kaanyuan.
6.1. Ang ia, ie, io ay karaniwang tumbasan ng ya, ye, yo sa Filipino
Halimbawa:
gracia – grasya fiesta – piyesta
feria – perya barrio – baryo
Mierkoles – Miyerkoles relacion – relasyon

GE 113/FIL
1 6.2. Ngunit nagiging iya, iye, iyo ang panumbas kung:
1. Ang diptonngo ay sumusunod sa panimulang katinig.
Halimbawa:
diabetes - diyabetes Dios - Diyos
viaje - biyahe myopia - miyopya
fiansa - piyansa tiovivo - tiyobibo
dieta - diyeta violin - biyolin
b. Ang diptonggo ay sumusunod sa titik h.
Halimbawa:
colegiala - kolehiyala rekion - rehiyon
logia - lohiya adagio - adahiyo
colegio - kolehiyo
c. Angdiptonggo ay napapangunahan ng magkasunod na katinig sa gitna ng salita.
Halimbawa:
biblia - bibliya accion - aksiyon
ciensa - siyensya dicctionario - diksiyonaryo
guardia - guwardiya divorcio - diborsiyo
importancia - importansiya addiction - adiksiyon
1. Pasalaysay-pangungusap na
nagkukuwento o nagsasalaysay
at nagtatapos sa tuldok (.)
2. Patanong-pangungusap na
nagtatanong at nagtatapos sa
Saan ka mag-aaral?
Si Lorenzo Ruiz tandang pananaong (?)
ay isinilang sa 3. Pautos-pangungusap na nag-
pook ng Tondo uutos o nakikiusap o pakiusap.
Tumahimik kayo ay
4. Padamdam-nagsasaad ng
making.
matinding damdamin tulad ng
tuwa, takot o pagkagulat at
nagtatapos sa tandang Naku! Ang bata ay
padamdam (!) nasagasaan.
5. Pakiusap-ginagamitan ng
magalang na salita upang
makiusap. Maaaring nagtatapos
Pakiabot mo nga ng
sa tuldok o tandang panananong
aklat sa akin.
(.) (?)
Uri ng Pangungusap Ayon sa Tungkulin

GE 113/FIL
1 1. Payak na Pangungusap-maaaring may isang simuno at isang panag-uri o maaari ring kapwa tambalan
ang simuno at panag-uri.
Halimbawa: Si Gloria at si Pilar ay pumunta at naligo sa dagat.
2. Pangungusap na Tambalan-binubuo ng dalawa o mahigit sa dalawang sugnay na ang bawa’t isa ay
makapg-iisa at magkakaugnay sa diwa o kaisipan o magkasalungat.
Halimbawa: Matahimik ang ama, ngunit masalita ang ina.
3. Hugnayang Pangungusap-pangungusap na binubuo ng isang sugnay na makapg-iisa at isa o higit sa
isang sugnay na di-0makapg-iisa.
Halimbawa: Ang kotseng nabili ni Paul ay na karnap.
Iba’t Ibang Bahagi ng Pangungusap (Simuno at Panag-uri)

Ang simuno
Ang pangungusap ng isang simuno ay maaaring pangngalan o panghalip.
Ang simuno ay maaaring payak at maaaring tambalan.
Ang simuno ang bagay na pinag-uusapan sa pangungusap.
Halimbawa: Si Lucio ay mabait na bata. (pangngalan)
Siya ay inutusan ng kanyang ina (panghalip)
Ang mga halimbawa sa itaas ay may payak na simuno
Halimbawa ng pangungusap na may tambalang simuno:
Si Ellen at si Norma ay magkaibigan. (pangngalan)
Siya at ako ay magkasabay na pumasok sa paaralan. (panghalip)
Ang Panag-uri
Ang panag-uri ng pangungusap ang siyang nagsasabi o bumabanggit sa simuno. Ang panghuling salita
sa isang panag-uri ay maaaring maging pandiwa, pang-uri o kaya’y isang pangngalan.
Karaniwan sa pang-uri ng pangungusap ay pandiwa. Ito ang nangyayari sapagkat ang pandiwa ang
nagpapahayag ng kilos at Gawain ng simuno.
Halimbawa: Kami ay bumibili ng bagong kotse.
Bukod sa pandiwa, ang pang-uri ay madalas ding gamitin na panag-uri. Ang pang-uring ginagamit na
panag-uri ay nagsasaad ng uri ng simuno.
Halimbawa: Ang dalaga ay mahinhin
Ang pangngalan din ay ginagamit na panag-uri. Ang pangngalang ginagamit na panag-uri ay iniuugnay
sa simuno.
Halimbawa: Manggagamot ang ama ni Lucille.
Huwaran sa Pagbuo ng mga Pangungusap

Ang Dalawang Ayos ng Pangungusap
1. Ang pangungusap na karaniwan o tuwid na ayos.

2. Ang pangungusap na kabalikan o baligtad na ayos.
Ang ay ay lantad kung ang pangungusap ay nasa karaniwang ayos at laging nagkakatnig o nag-
uugnay sa simuno at panag-uri.
Halimbawa: Si Juan ay naglilinis sa loob ng kanyang kuwarto.
Ang ay ay nawawala kapag ang pangungusap ay nasa kabalikang ayos.
Halimbawa: Naglilinis sa loob ng kuwarto si Juan
Uri ng Pangungusap Ayon sa Gamit

Kakayahan: Naitutukoy ang mga uri ng pangungusap ayon sa gamit.
ikatlong

GE 113/FIL
1Panuto: Isulat sa patlang ang uri ng pangungusap ayon sa gamit. Gamitin ang mga sumusunod na titik: PS
kung pasalaysay, PT kung patanong, PD kung padamdam, PU kung pautos, at PK kung pakiusap.
_____ 1. Aray, ang sakit!

_____ 2. May kumagat bas a iyo?
_____ 3. Kinagat yata ako ng langgam.
_____ 4. Huwag kang tumayo riyan.
_____ 5. Pakikuha nga ng gamut sa loob ng bahay.
_____ 6. Bakit ka ba nakatayo sa ilalim ng puno ng manga?
_____ 7. May hinahanap po akong pugad ng ibon.
_____ 8. May nakita po kasi akong sisiw sa ilalim ng puno.
_____ 9. Ay, mababasa ang mga sinampay ko sa labas ng bahay!
_____ 10. Pakisabi po sa akin kong may nakita kayong pugad.
https://www.slideshare.net/almareynaldo/mga-uri-ng-diin
https://www.slideshare.net/nhoellynbinas/pagbaybay-na-pasalita
https://tagisanngtalino.weebly.com/balarila.html

GE 113/FIL
1
Cajidiocan Campus
Cajidiocan Romblon
S
I M
N O
PAKIKIPAGTALASTASAN
I D
N Y
G U
L
N
G 3
Ikalawang Yunit
III. Nilalaman
A.
Pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng Paglalarawan

B. Pang-uring Panlarawan
C. Pang-uring Pamilang
D. Semantika
E. Balarila (Unlapi, Gitlapi, Hulapi)

GE 113/FIL
1 A. Layunin
1. Maunawaan ang kahulugan ng pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng paglalarawan
2. Makabuo ng isang sanaysay batay sa paksang tinalakay
3. Nagagamit ng wasto sa pangungusap ang dalawang uri ng pang-uring ginamit sa paglalarawan
o pagsulat
4. Matukoy ang pagkakaiba ng semantika sa balarila
B. Pagganyak
Pagbasa ng isang Teksto
Maraming magagandang pook sa Ang Boracay

Pilipinas naBeach
maipagmamalaki ng ating bansa. Sa
katotohanan, ang magagandang pook na ito ay dinarayo hindi lamang ng mga turistang
Pilipino kundi maging ng mga turistang taga-ibang bansa.
Ang Boracay Beach sa Aklan ay isang paraiso. Ang dalampasigang ito ay may
putting buhangin, malinaw na tubig at kay-inam puntahan. Marami ring paupahang kubo
ang itinayo sa malapit sa dalampasigan upang tuluyan ng mga nagtutungo roon. Maaari
kang bumili at magpaluto ng pagkain at sari-saring isda.
Ang dalampasigan ng Boracay ay tunay na maipagmamalaki ng mga Pilipino.
Pagsasanay 1
Panuto: Piliin sa binasang teksto ang mga sumusunod na pang-uri o mga salitang naglalarawan sa
isang tao, bagay, hayop, lugar o pangyayari at kung ano ang inilalarawan
1. ___________________ 4. ____________________
2. ___________________ 5. ____________________
3. ___________________
C. Pagtalakay
Sa paglalarawan ng tao at bagay, mahalagang alamain ang panlabas na anyo,

kulay, hugis at natatanging katangian na maaaring may kinalaman sa saloobin,
Paglalarawan
asal o ugali nito.
Sa paglalarawan, gagamit tayo ng mga pang-uri na makatutulong sa pagbuo ng
larawan at diwa.
Ang layunin ng paglalarawan ay ipamalas sa mambabasa ang isang larawan sa
kanuuan at maipakita kung papaanong ang isang bagay ay naiiba sa mga kauri
niya.
Sa paglalarawan ng mga tao, bagay at kaisipan, makatutulong ang mga sumusunod:

a. Ang panimula ng paglalarawan ay naglalaman ng ilang mahahalagang bagay tungkol sa
pinagmulan ng paksa,m kahulugan at pag-uuri-uri.
b. Isaayos ang paglalarawan ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga binanggit sa unang talata.
c.
Kailangan ding pili at wasto ang mga pang-uring gagamitin sa paglalarawan.
Dalawang Uri ng Pang-uri

1. Pang-uring Panlarawan – nagpapakilala ng uri at panlarawan na nagpapakilala ng uri at kabagayan
2. Pang-uring Pamilang – nagpapakilala ng dami o bilang ng pangngalan at panghalip.

GE 113/FIL
1Pagsasanay 2
Panuto: Sumulat ng maikling talatang naglalarawan na mayroong pamagat at tukuyin ang mga salitang
inilalarawan/pang-uring ginamit sa isang tao, bagay, hayop, pangyayari o lugar
(Pamagat)
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
Ano ang semantika? Ito ang pagbibigay katuturan sa isang bagay. Ito ang
Semantika pagsasama ng impormasyong pambalarila, pang leksikal at ekstra tekstwal.
(Strawson). Ito ang proposisyon o nilalaman ng isang bigkas. Ito rin ang gamit
ng wika ng mga humigit-kumulang na tiyak na katuturan (sense) at may humigit-
kumulang na tinutukoy (reference). (John Austin).
Ayon kay Geoffrey Leech, may 7 uri ng kahulugan o semantika.
1. Kahulugang konseptwal/dnotatibo/kognitibo – ito ay nababatay sa tatlong prinsipyo

1.1. Prinsipyo ng pagsasalungatan
Halimbawa: balse – polka awit – yodel
1.2. Prinsipyo ng kayarian – binubuo ng maliliit nay unit ang malalaking yunit
1.2.1. Halimbawa: Pariralang pangngalan
Ang mabigat na suliranin
pananda panturing pang-ugnay pangngalan

1.2.2. Pangungusap
Makatapos ng pag-aaral ang pangarap niya

GE 113/FIL
1
pandiwa pang-ugnay pangngalan pananda pangngalan panghalip
1.3. Prinsipyo ng mga antas – sabay-sabay na binubuo ng mahigit sa isang anta sang ano mang
anyo ng wika.
Palatunugan/Ponolohiya Tagapakinig
Palaugnayan/Sintaks
Tagapagsalita
Semantika
2. Kahulugang konotatibo – ito ang kabuluhang komunikatibo ng isang pahayag na higit pa sa

nilalamang konseptwal nito.
Halimbawa: damo - ipinagbababwal na gamot
Plastic - mapagkunwari
3. Kahulugang pang-estilo – ito ang ipinararating ng isang bahagi ng wika tungkol sa pangyayaring
sosyal ng gamit nito, ang pagkilala natin sa iba-ibang sukat at antas ng gamit sa loob ng wika.
3.1. Iba-ibang sukat
3.1.1. Palagiang katangian
3.1.1.1. Indibidwalidad - wika ni Bb. X, Gng. Y
3.1.1.2. Wikain - wika ng isang rehiyon (diyalekto)
3.1.1.3. Panahon - wika noong 18 dantaon
3.1.2. Pagtalakay
3.1.2.2. Wikain - (partisipasyon) monologo, diyalogo
3.1.3.1. Larangan - wika ng batas, ng agham, pag-aanunsyo
3.1.3.2. Kalagayan - magalang, kolokyal, balbal, atbp.
3.1.3.3. Pamamaraan - wika ng memorandum, panayam, pagbubuo, atbp.
3.1.3.4. Isahan - estilo ni Balagtas, Lope K. Santos. Bihirang makatagpo
ng mga salitang may kahulugang konseptwal at katulad na kahulugang pang-estilo.
Halimbawa:
ihagis matinis
ipukol ang bola matining ang tinig
iitsa mataginting
4. Kahulugang pandamdamin – nagpapakilala ito ng damdamin ng tagapagsalita, pati ng saloobin ng
tagapakinig o ng tagapagsalita sa kanyang sinasabi at kadalasang naipaparating ito sa pamamagitan
ng konseptwal o konotatibong nilalaman ng mga salita.
May mga sangkap ang wika na ang pangunahing gamit ay magpahayag ng damdamin (tulad ng
naku, aray). Sa paggamit natin ng mga ito, ipinahahayag natin an gating damdamin at saloobin
nang di ginagamit ang ano mang gamit ng kahulugan.
5. Kahulugang reflected – ito ang kahulugang bunga ng maraming konseptwal na kahulugan, kung ang
isang katuturan ng isang salita ay bumubuo sa ating pagtugon sa isang katuturan.
6. Kahulugang kolokatibo (collocative) – ang kahulugang ito ay bunga ng mga nagiging kaugnayan sa
isang salita dahil sa isang salita dahil sa kahuluganng mga salitang nakakasama nito.

GE 113/FIL
1 Halimbawa: magandang bata panahon
bahay pelikula
tanong wakas
7. Kahulugang tematiko (thematic) – ito ang kahulugang ipinahahayag sa pamamagitan ng pagkakabuo
ng mensahe ng tagapagsalita/tagasulat ayon sa oras, tuon/pokus at diin.
Halimbawa:
1. Mabuti sa katawan ang ehersisyo.
Nakabubuti sa katawan ang ehersisyo.
2. Nawala na ang pag-asa niyang gumaling muli.

Nawalan na siya ng pag-asang gumaling muli
3. Sinuklian niya ng kabutihan ang masamang pakikisama sa kanya.

Kabutihan ang isinukli niya sa masamang pakisama sa kanya.
Iisa ang kahulugan ng mga pangungusap na may saklong.
Balarila
Palabuuan ng Mga Salita
1.
1. Mga Paraan ng Pagbuo
1.1. Sa pamamagitan ng paggamit ng mga panlapi.
may tatlong uri ng panlapi: Unlapi, Gitlapi, Hulapi
Ang unalapi ay ikinakabit sa unahan ng salitang-ugat.

Halimbawa:
i -pag -maka -magsing
um -mag -maki -kasing
pa -tag -magka -magkasing
ka -sing -magsa -ipag
ma -pang -magpa -ipagpa
Ang gitlapi ay inilalagay sa loob ng salita.

Halimbawa: in -um
Ang hulapi ay ikinakabit sa hulihan ng salita

Halimbawa: in o hin -an o han
2. Panuntunan sa Pagbuo
Sa tulong ng mga panlapi, ang pagbabagong anyo ng mga salita ay nangyayari sa limang paraan.
2.1. Inuunlapian ang salita kung ang panlapi ay sa unahan ng salita ikinakabit
Halimbawa: mabuti -mag-aral -pag-ibig -mapagbiro
2.2. Ginitlapian ang salita, kung ang panlapi’y sa loob ng salita inilalagay.
Halimbawa: sumama -lumuhod -sinaing -ginataan
2.3. Hinuhulapian ang salita kung ang panlapi’y sa hulihan ng salita ikinakabit
Halimbawa: sulatan -basahan -hugasan -samahan
Kapag ang salita ay nagtatapos sa katinig ang mga hulaping ginagamit ay in at an

GE 113/FIL
1 Halimbawa: sundin -ibigin -takpan -aklatan
Kapag nagtatapos ang salita sa patinig na banayad o mabilis, ang ginagamit ay han o hin.
Halimbawa: damihan -samahan -hulihin -batuhin
Kung may patinig na kinaltas sa huling salita ang ikinakabit ay han o hin
Halimbawa: dalhan -bilhin -labhan
Kapag nagtatapos sa patinig na malumi o maragsa ang ginagamit ay an o in

Halimbawa: duguan -lutuin -hulaan -hatiin
2.4. Ang salita ay may kabilaang panlapi kung may unlapi at hulapi.
Halimbawa: kagandahan -talasalitaan
pagupitan -pangisdaan
2.5. Ang salita ay may laguhang panlapi kung may unlapi, gitlapi at hulapi.
Halimbawa: magdinuguan -pagsumikapan
3. Mga Simulain: an o han

1. Kung ang isang payak na salitang-ugat ihinuhulapi, ang an o han, ito ay nagsasaad ng mga
pangalang lunan na kinaroroonan o kinati-tipunan ng marami ng isang uri ng mga bagay.
Halimbawa: -aklatan -bahayan -kahuyan
2. Nagsasaad din ng pangalang lunan na pinaggagampanan ng sinasabi ng salitang-ugat.
Halimbawa: -labahan -simbahan -ampunan
3. Nagsasaad din ng panahong ipinangyari ng isang bagay o gawaing sinasabi ng salitang-ugat.
Halimbawa: -labasan -taniman -itlugan
4. Nagsasaad din ng kasangkapan o kagamitang ginagamit sa pagganap ng sinasabi ng salitang-ugat
Halimbawa: -salukan -inuman -sasakyan
5. Nagkakahulugan din ng gantihan o bigayan.
Halimbawa: -tuluyan -abuluyan -sumpaan
6. Kapag ihinuhulapi sa salitang-ugat na inuulit ang an o han ay nangangahulugan ng pagpapalit ng
bagay na tinutukoy ng salitang-ugat.
Halimbawa: -saing-saingan -tau-tauhan -bahay-bahayan
7. Ang an o han ay nangangahulugan din ng pagkukunwari o panggagaya.
Halimbawa: -ina-inahan -anak-anakan -titser-titseran
Pagsasanay 3
Panuto: Bumuo ng mga salita sa inyong isipan at itala sa ibabang kahon ang bawat salita/salitang-ugat na
mayroong unlapi, gitlapi at hulapi at salunggihutan ang mga panlaping ginamit.
Salitang-ugat Unlapi Gitlapi Hulapi

Halimbawa: Sulat Magsulat Sumulat Sulatan
1.
2.
3.
4.
5.

GE 113/FIL
1https://tl.m.wikipedia.org/wiki/Paglalarawan
https://tl.encyclopedia-titanica.com/significado-de-sem-ntica
https://tl.m.wikipedia.org/wiki/Balarila_ng_Wikang_Pambansa

Cajidiocan Campus
Cajidiocan Romblon

GE 113/FIL
1
S
I M
N O
PAKIKIPAGTALASTASAN
I D
N Y Ikalawang Yunit
G U IV.
Nilalaman
Ang tamang paggamit ng mga salita ay ang mga
sumusunod:
L
A. Paggamit ng in o hin
B. Paggamit ng ka – an o han
C. Paggamit ng mag
D. Paggamit ng pa
E. Paggamit ng pa – an o han
N F. Paggamit ng paki
G. Paggamit ng paki – an o han
G
H. Paggamit ng pag
I. Paggamit ng pag – an o han
J. Paggamit ng pagka
4
K. Paggamit ng pala – an o han
L. Panuntunan sa Pagbuo ng Salita
A. Layunin
1. Maunawaan ang kahulugan ng pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng paglalarawan
2. Makabuo ng isang sanaysay batay sa paksang tinalakay
3. Nagagamit ng wasto sa pangungusap ang dalawang uri ng pang-uring ginamit sa paglalarawan
o pagsulat
4. Matukoy ang pagkakaiba ng semantika sa balarila
B. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan
1 3 5

GE 113/FIL
1
2 4 6
Unang Pagsasanay
Panuto: Alamin ang nais ipakahulugan ng bawat larawan na nasa itaas. Ang sagot ay isulat sa ibabang
bahagi ng modyul na ito at alamin kung ano ang mga panlaping ginamit batay sa mabubuong salita gayundin
ang salitang-ugat.
Bilang Salitang Nabuo Salitang-ugat Panlapi

1
2
3
4
5
6
C. Pagtalakay
In o hin
1. Ang in ay ginagamit na unlapi o gitlapi. Ito’y nagsasaad ng bagay na nagawa na.
Halimbawa: sinaing -inihaw -inaama
2. Kapag ang in ay tinulungan ng an ito’y nangangahulugan ng nilahukan o sinamahan ng sinasabi
ng salitang ugat.
Halimbawa: sinampalukan -ginataan -inasnan
3. Kapag ang in o hin ay hulapi, ito’y nagsasaad ng karaniwang gamit ng isang bagay.
Halimbawa: kakanin -panauhin -inahin
Ka -an o han
1. Ipinahahayag nito ang pagkabasal (abstract) ng sinasabi ng salitang ugat
Halimbawa: kabutihan -kamatayan -katamaran -kayamanan
2. Nagsasaad din ito ng pagkakapisan ng maraming bagay na magkakauri
Halimbawa: kapisanan -kapilipinuhan -kababaihan -katagalugan
3. Nagpapahayag ng panahong kasalukuyan o iginagawa ng isang bagay.
Halimbawa: kabilugan ng buwan -kaarawan kabulaklakan ng rosas
4. Nagsasaad ng karurukan ng isang pook at ng pinakadulo ng isang agwat.
Halimbawa: kabutihan -kalagitnaan -kalunsuran
5. Nangangahulugan din ng gawaing gantihan o tambingan.
Halimbawa: kasunduan -kagalitan kainggitan
6. Nagpapahayag din ng tungkulin, kapangyarihan at ng pook na pinagganapan.
Halimbawa: katungkulan -kagawaran -karapatan
Mag
1. Nagbibigay ng salitang-ugat ng diwa ng pagkakagamitansa isang layon.
Halimbawa: pamagat -palayan -paunawa
2. Nagsasaad ng layon ng pagganap na ginagawa s autos o pakiusap ng iba.
Halimbawa: padala -pabili -patago
3. Nagkakahulugan ng pagpapakilala sa isang kuru-kuro, kautusan o paniniwala.
Halimbawa: palagay -paraan -parusa

GE 113/FIL
1 4. Nagsasaad din ng kahulugang patalinghaga o patambis
Halimbawa: pasikat -parunggit -palabas
Pa -an o han
1. Ito’y nagsasaad ng lunan o pook na pinanggagalingan ng sinasabi ng salitang-ugat.
Halimbawa: paaralan -palamigan -paminggalan
2. Nagsasaad din ng kahulugang tambingang (reciprocal) pagganap o sabay-sabay na
pangyayari.
Halimbawa: pautangan -panangisan -patawaran
3. Nangangahulugan ng pagtitimpalak o pagpapalaluan.
Halimbawa: paligsahan -pagandahan -palakasan
4. Nagsasaad din ng dunong at praan ng paggawa ng bagay na sinasabi ng salitang-ugat ayon sa
sining ng paggawa.
Halimbawa: pagamutan -pakulutan -pagandahan
5. Nagkakahulugan ng bunga o kinalabasan ng pagganap ng bagay na sinasabi ng salitang-ugat.
Halimbawa: pahayagan -pamahalaan -patakasan
Paki
1. Ito’y nagsasaad ng pakiusap o pangungutang ng loob.
Halimbawa: pakisabi -pakibigay -pakidala
2. Kapag inuulit ang huling pantig ng paki, nagsasaad ang salita ng pagkakasalukuyan o ng uri at
paraan ng pagganap o pangyayari
Halimbawa: pakikialam -pakikiramay -pakikitanim
Paki -an o han

1. Ito’y nagbibigay ng diwang tambingan
Halimbawa: pakiusapan -pakiramdaman
Pag
1. Ang pag ay panlaping makangalang-makadiwa (verbal-noun forming affix). Ang nabubuong
salita ay pangalan ng pagganap.
Halimbawa: pagsulat -pagbili -pagkain
2. Kapag ang pandiwa ay sa ma gang anyo ay pag atsalitan-ugat na inuulit ang unang pantig.
Halimbawa: magbasa-pagbabasa
magtanim-pagtatanim
maglaba-paglalaba
3. Kapag ang pandiwa’y sa ma may mga salitang-ugat na inuunlapian lamang ng pag at may
inuunlapian naman ng pagka.
Halimbawa: matulog-pagtulog
mapitas-pagpitas
mahulog-paghulog
Pag -an o han

1. Kapag inuulit ang unang pantig ng salitang-ugat ang isinasaad ay tambingan.
Halimbawa: pagtutulungan -pagbibigayan -pag-iibigan
2. Nagsasaad din ng kahulugang palaluan o paligsahan.
Halimbawa: pagpaparamihan -pagpapakinisan -pagpapagandahan
Pagka
1. Nagsasaad ng kahulugang kapagkahan (state of being) ng bagay na sinasabi ng salitang ugat.
Halimbawa: pagka-pangulo -pagkatanyag -pagkababae
2. Nagsasaad ng pangyayari sa sauli o sa iba nang di-sinasadya.

GE 113/FIL
1 Halimbawa: pagkadapa -pagkaawit -pagkaladkad
3. Nagsasaad ng paraan, dahilan o kabagayan ng pangyayari kung inuulit ang pantig na ka ng
unlapi.
Halimbawa: pagkakapatay -pagkakahuli -pagkakagamit
4. Kapag inuulit ang ka, nagsasaad din ng madalas o kasagsaang pangyayari (frequent
occurrence) ng sinasabi ng salitang-ugat na karaniwan ay wala sa kapangyarihan ng tao.
Halimbawa: pagkakagutom -pagkakahulog -pagkakamatay
Pala -an o han

1. Nagsasaad ng lunan o kasangkapang lagi nang ginagamit sa paglalagay o pag-iingat ng
sinasabi ng salitang-ugat
Halimbawa: palaisdaan -palabigasan -palaundigan
2. Nagsasaad ng panuntunan sa paggamit o pagsasanay sa sinasabi ng salitang-ugat
Halimbawa: palatuldikan -palatuntunan -palabigkasan
3. Nagsasaad ng paraan o ugali ukol sa sinasabi ng salitang-ugat.
Halimbawa: palabunutan -palatandaan
Paglikha ng sariling larawan sa pamamagitan ng islogan
PALAYAN
Salitang-ugat:
Panlaping ginamit: (lagyan ng tsek /)
Unlapi Gitlapi Hulapi Kabilaan
Ikalawang Pagsasanay
Panuto: Maglikha ng sariling larawan (drawing) batay sa nakasulat na pamagat na nasa itaas at tukuyin kung
ano ang salitang ugat at panlaping ginamit (unlapi, gitlapi, hulapi, kabilaan)
RUBRIKS SA PAGGUHIT NG LARAWAN

MGA 5 4 3 2 P
KRAYTERYA U
N
T
O
S
Pagkamalikhain Lubos na Naging malikhain sa Hindi gaanong Walang
nagpamalas ng paghahanda. nagging malikhain ipinamalas na
pagkamalikhain sa sa paghahanda. pagkamalikhain sa
paghahanda. paghahanda.
Pamamahala Ginamitan ng sapat Ginamitan ng oras Naisumite dahil Hindi handa at
ng Oras na oras sa paggawa naitinakda sa binantayan ng guro hindi tapos.
ng sariling disenyo sa paggawa at naibigay
gawain. sa tamang oras.
Organisasyon Buo ang kaisipan, May kaishan at may Konsistent, may Hindi ganap ang

GE 113/FIL
1 konsistent, kumpleto sapat na detalye at kaisahan, kulang pagkakabuo,
ang detalye at malinaw na sa detalye at hindi kulang ang detalye
napalinaw. intensyon. gaanong malinaw at di-malinaw ang
ang intensyon intensyon
Kaangkupan sa Angkop na angkop Angkop ang mga Hindi gaanong Hindi angkop ang
Paksa ang mga salita salita o islogan sa angkop ang mga mga salita at
(islogan) at larawan larawan ng paksa. salita at larawan sa larawan sa paksa.
sa paksa. paksa
Kabuuang Puntos
Panuntunan sa Pagbubuo ng mga Salita

Pag-uulit ng mga Salita
Ang pag-uulit ay isa sa mga paraan ng pagbubuo ng mga salita. Maaaring ang salitang-ugat ang
inuulit.
Halimbawa: butas-butas baku-bako araw-araw
Maaaring maylapi ang salitang inuulit.
Halimbawa: kasama-sama kahabag-habag
Inuulit nang buo ang salitang-ugat na dadalawahing pantig.
Halimbawa: putul-putol akay-akay
Kapag ang salitang ugat naman ay tatatluhing pantig o higit pa, ang unang dalawang pantig lamang
ang kinukuha upang maging unang bahagi ng pag-uulit.
Halimbawa: sanda-sandali dala-dalawa
Ikatlong Pagsasanay
Panuto: Alamin kung anong uri ng panlapi ang ginamit sa pangungusap sa mga salitang may salungguhit sa
bawat bilang (Unlapi, Gitlapi, Hulapi, Kabilaan)
1. Inihaw na isda ang dalang ulam ni Maria kay Jose.
2. Wala ibang namumutawi sa isip ni Pedro kundi ang kabutihang ipinakita sa kanya ni Helen noong siya’y
nasa bingit ng kamatayan.
3. Hindi natin dapat kainggitan ang mga taong umaasenso sa buhay, bagkus mas mainam na sila ay
maging inspirasyon sa ating buhay upang makamit natin ang ating minimithi.
4. Pakisabi kay Susan na ako’y maghihintay sa muli niyang pagsagot sa aking mga sulat.
5. Ang isa sa naging palatandaan niya upang matukoy kung aling kahon ang naglalaman ng ginto ay ang
kulay na asul.
Mga Aklat/Sanggunian
https://www.slideshare.net/ReybelDoasales/kayarian-ng-mga-salita-report
https://www.wattpad.com/574708452-wastong-gamit-completed-%A5salitang-inuulit%F0%9F%92%A5
https://www.slideshare.net/mariavictoriaomos/salitang-ugat-at-panlapi

GE 113/FIL
1

Cajidiocan Campus
Cajidiocan Romblon
S
I M
N O
PAKIKIPAGTALASTASAN
I D
N Y
G U
L
N
G 5
GE 113/FIL
1Modyul 5 ANG SINING NG PAKIKIPAGTALASTASAN
A. Layunin
5. Nalalaman ang kahulugan ng pakikipagtalastasan
6. Napahahalagahan ang pakikipagtalastasan
7. Naiisaisa ang apat na paraan ng pagpapahayag
8. Napaghahambing ang retorika at balarila sa pagpapahayag.
Nilalaman ng Kurso
II. Ang Sining ng Pakikipagtalastasan
E. Kahulugan ng pakikipagtalastasan
F. Kahalagahan ng pakikipagtalastasan
G. Mga uri at paraan ng pagpapahayag
H. Ang retorika
B. Pagganyak
Paglinang ng Talasalitaan
Panuto: Piliin ang pinakamalapit na kahulugan ng salitang may salungguhit. Pumili ng sagot sa kanang
bahagi ng kahon (letrang B)
A B
1. Kapag ang tao ay nakikimi, siya ay (napipipi, nahihiya, natatakot)
2. Ang matandang babae ay nangangalay (napapagod, namamanhid, nangangawit)
3. Ang kaniyang alindog ay nakakahalina (hinhin, dunong, ganda)
4. Iyan ang matagal na niyang panambitan (panalangin, hinaing, pagnanasa)
5. Narinig kong inusal niya ang kanyang pangarap (binabanggit, binulong, dinasal)
C. Pagtalakay
Tula
Ang Mga Salik

Anu-ano ang mga salik ng tula na ikinatatangi sa ibang uri ng panitikan?
1. Kagandahan at Kariktan – ang tunay na makata ay nagsasakit upang mabigyan ang kanilang mga tula
ng pambihirang kariktan. Ito ay nagagawa sa pamamagitan ng magandang paglalarawan, at pagpili ng
mga salitang angkop sa inilalarawan.
2. Sukat (measure) – ang bilang ng mga pantig sa bawat taludtod (line). Ang mga palasak sa mga tula
natin ngayon ay ang labindalawa, labing-anim at labingwalo.
3. Tugma (rhyme) – ang pagkakaroon ng pagkakasintunog ng mga panghuling salita ng bawat taludtod.

GE 113/FIL
1Ang mga Tugma ay Nahahati sa mga Sumusunod:
a. Tugma sa patinig na karaniwan mabilis o malumay gaya ng: punta, magbata, makahalina, pangyayari,
matindi, parati, mabngo, panglililo, simbuyo.
b. Tugma sa patinig na mabigat, ang malumi at maragsa, gaya ng: makata, alibugha, payapa
c. Tugma sa katinig na malakas
d. Tugma sa katinig na mahina
Mga Uri ng Tula

1. Tulang Liriko o Tula ng Damdamin – naglalarawan ng damdamin ng makata. Nahahati sa :
a) Soneto -may labing-apat na taludtod
b) Elehiya -tula tungkol sa kamatayan
c) Oda -isang eksoltasyon o pumupuri sa isang tao o bagay.
2. Tulang Pasalaysay – tulang nagkukuwento gaya ng:
a) Awit o korido c) epiko
b) Balad d)tulang dula
Mga Uri ng Tayutay (Figures of Speech)
1. Pagtutulad (Simile) – karaniwang paghahambing na ginagamitan ng mga salitang: tulad sa, para ng;
animo’y; aniho’y
2. Pagwawangis (Metaphor) – tuwirang paghahambong na di na ginagamitan ng mga salitang tulad ng,
gaya ng atbp.
3. Padiwantao (Personification) – nagbibigay ng katangiang pantao sa mga bagay
4. Pagpapalit-saklaw (Synecdoche) – paggamit ng isang bahagi upang kumatawan sa kabuuan.
Halimbawa: Hihingin ko ang kanyang kamay sa kaniyang mga magulang.
5. Pagmamalabis (Hyperbole) – pagmamalabis na paglalarawan upang makamtan ang tunay na epekto.
Halimbawa: Wasak na ang lupa sa patak ng luha.
6. Pagpapalit-tawag (Metonomy) – paggamit ng isang salita na bagama’t makitid ang sakop ng kahulugan
ay sumasaklaw sa higit na malawak na diwa.
Halimbawa: Ang panulat ay higit na makapangyarihan kaysa sa baril.
Halimbawa ng Tula
PAGKAKAISA
(ni Venancio R. Tumibay)
Bakit nakikiming kamay ko’y abutin

gayong nangangalay?
Ayaw mo bang dinggin ang panambitan kong
limit nang inusal?
Ang pagsasalikop ng puso’t diwa tang
laong nagkawalay
Ay badyang matibay ng pagsasama ta
hanggang kamatayan!
Bakit ayaw pang kamay ko’y abutin
gayong nakalahad?
May kakulangan ba ang haing alindog
ng aking pangarap?

GE 113/FIL
1 Sige, turan mo lang at kung maaari’y
aking igagawad
Nang kabukasan ta’y maging mapayapa,
matatag, maunlad
Venancio R. Tumibay
liwayway Magasin
Hulyo 2, 1990
Blg. 12
Pakikipagtalastasan sa Pamamagitan ng Pagsasalaysay


Sining M1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Sining M1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sining M1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

GE 113/FIL

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

C. Mga Layuning Panlahat

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

“Ang pakikipagtalastasan ay pagpapahayag; pagbibigay o paghahatid ng kabatiran sa mabisang

1. Ito’y gawaing panlipunan. Sa araw-araw na buhay, kailangang harapin ang pakikipagtalastasan. Sa

Sining Pagpapahayag ng damdamin sa pamamagitan ng isip, paggawa at higit sa lahat ng puso.

Apat na Paraan ng Pagpapahayag

Pakikipagtalastasan at ang Kahalagahan nito sa Buhay ng Tao

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Narito ang halimbawa ng paglalahad na nagpapaliwanag.

Ang Wikang Pambansa

Ang wikang pambansa ay mabisang kasangkapan sa pagbubuklod ng sambayanan. Nakatutulong din

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Ang Kahalagahan ng Pagpapaliwanag

1. Pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng: Paglalahad (Maglahad ng isang pangyayari na naganap sa

Isang mahalagang karunungan ng pagpapahayag na tumutukoy sa sining ng

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Halimbawa: Nagbitiw ako sa pinapasukan, umupa ng isang pinto sa isang

Hindi dapat pagsamahin ang mga kaisipang hindi magkakaugnay.

1.2. Halimbawa: Takot kaming lahat sa aming ama at maagang nagsipag-asawa

maraming kaisipan ay lumalabag sa kaisahan ng pangungusap upang matawag ang pansin ng

Ang pangungusap ay may kakipilan kung ang pagkakasunod-sunod ng mga bahagi ng

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Republic of the Philippines

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

C. Mga Layuning Panlahat

B. Pagganyak (4 Pics 1 Word)

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Ang Iba’t ibang Uri ng Diin at mga Katangian

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Paraan ng Pagbigkas na Pagbabaybay

Simbolong Pang-Agham: Ag (ginto) = A-g Fe (bakal) = F-e

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

2. Ang dagdag na walong titik – C,F,J,Ñ,Q,V,X,Y,Z ay gagamitin sa mga sumusunod;

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Iba’t Ibang Bahagi ng Pangungusap (Simuno at Panag-uri)

Huwaran sa Pagbuo ng mga Pangungusap

1. Ang pangungusap na karaniwan o tuwid na ayos.

Uri ng Pangungusap Ayon sa Gamit

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

_____ 1. Aray, ang sakit!

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng Paglalarawan

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Maraming magagandang pook sa Ang Boracay

Sa paglalarawan ng tao at bagay, mahalagang alamain ang panlabas na anyo,

Sa paglalarawan ng mga tao, bagay at kaisipan, makatutulong ang mga sumusunod:

Dalawang Uri ng Pang-uri

Note: Ang lahat ng sagot ay ipasa sa edmodo/gmail/messenger Gmail:royomarife835@gmail.com

Ayon kay Geoffrey Leech, may 7 uri ng kahulugan o semantika.

1. Kahulugang konseptwal/dnotatibo/kognitibo – ito ay nababatay sa tatlong prinsipyo

Ang mabigat na suliranin

pananda panturing pang-ugnay pangngalan

Makatapos ng pag-aaral ang pangarap niya