Hiligaynon Fil Eng Dictionary

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 10

Republic of the Philippines

Department of Education
Region XII
Division of Sultan Kudarat
East Isulan District
KALAWAG III ELEMENTARY SCHOOL

HILIGAYNON-FILIPINO-ENGLISH DICTIONARY

(Aa)
alabuton - (ad] ) —sumpungin — moody
alang-alang - (adj.) alanganin hesitant
alimpuros - (adj.) — kabaliksan — a swirly clump of hair on your head
alingag-ngag - (noun) — ngala-ngala — hand palate part of the mouth
alipungoy - (noun) —walang alam — ignorance
ambot - (noun) — hindi ko alam — I don't know
amutan- (noun) — tulong — help
arikis- (noun) - kaliskis — sores, scabies

(Bb)

bakukang - (noun) — galos — keloid on skin formation


balbal - (verb) — pinalo — hit many times with a thing
balik-awot - (adj.) — baluktot — awkward
batinggilan - (adj.) — matigas ang ulo — hard headed
bayad - (noun) — bayad — charge/payment
bigaon - (adj.) — malandi — a tease
bolbol - (noun) — balahibo — fine hair
bulid-bulid - (verb) — paikot-ikot sa sahig — describing someone rolling on surface
buki - (adj.) — ignorante — mediocre
buktot - (adj.) — kuba — hunch back

(Cc)

kaagahon - (adv.) — madaling araw — dawn


kalag - (noun) — kaluluwa — soul
kalan - (noun) — palayok — pot
kalan-an - (noun) — silid-kainan — dining room
kamot - (noun) — kamay L— hand
kasilyas - (noun) — palikuran — toilet
kon kaisa - (adv.) — kung minsan — sometimes
kudal - (noun) — bakod —fence

(Dd)

dalan- (noun) — daan — way


dagat - (noun) — dagat — sea
dagum - (noun) — karayum - needle
dahi - (noun) — noo - forehead
dahon - (noun) — dahon — leaf
dila - (noun) — dila — tongue
dinalan - (noun) — pangungusap - sentence
dose- (noun) — labindawa - twelve
duha - (noun) — dalawa — two
dulonggan - (noun) — tainga — ear
(Ee)

edad - (noun) — edad - age


edukasyon - (noun) — napag-aralan - education
eksamen - (noun) - pagsusulit — examination, test
elektrisidad (noun) — elektrisidad electricity
elepante - (noun) — elepante — elephant
embudo - (noun) — imbudo — funnel
eskoba - (noun) — sipilyo — brush
eskwelahan - (noun) — paaralan — school
espeho - (noun) — salamin — mirror
espiritu - (noun) — kaluluwa — spirit

(Gg)

Ginahapo - (adj.) — hingal — gasping


Ginhatag - (verb) — bigay — grant
gin-utlan- (noun) — pagitan — interval
gisi - (noun) — punit — rend rip, crack
gitara- (noun) — gitara — guitar
grado (noun) — grado — degree, grade, rating
gub-on- (verb) — sirain — disrupt
guba - (verb) — sira — break, broken, destroy
gubaton - (verb) — sulungin — assault
gugma - (noun) — mahal/pagmahal/pag-ibig — affection, fondness love

(Hh)

haboy - (verb) — tinapon — fling/hurl/throw


halog - (adj.) — maluwag — ample/loose
haligi - (noun) — poste — post/pilar
hagdanan - (noun) — hagdan ladder/stair
hagad- (verb) — inanyayahan/anyaya — invite
hinugyaw - (noun) — panabik — excitement
hikog - (verb) — nagpakamatay to
hinablos- (noun)- pamangkin -- nephew
hadlok - (verb) —takot- to fear/scare

(Ii)

Ilo - (noun) — ulila — orphan


Iloy- (noun) — nanay, ina — mother
imol (adj.) - mahirap — poor
intero- (noun) — kabuuan — whole
ipaalinton - (verb) — ipaalam — to inform ipahanugot
ipot - (noun) — dumi — human
isablay - (verb) — isabit — hang
isaysay - (verb) — ilarawan/paliwanag- describe/explain

(Ll)

lagaw - (verb) — pasyal to roam


lakot - (verb) — isali —mix
lagpuk - (verb) — nahulog —fall
lider- (noun) — pinuno — leader
liputon - (verb) —taksil — betray
lumaw - (verb) — iyak — tear/cry
lumyon - (noun) — lunukin swallow
lunang - (noun) — putik — mud

(Mm)

maalat - (adj.) — maasin —salty


maabi-abihon - (adj.) — maasikaso — cordial
madulom - (adj.) - madilim — murky/dark
mag-amot - (verb) — pag-abuloy - contribute
magansal - (adj.) — malakas —loud
magbaligyaay - (verb) — magpabili — to sell/trade
magpanggas - (verb) magtanim — sow
mahapos - (adj.) — madali lang — easy
mahinlo - (adj.) — malinis — dainty/clean
musikero - (noun) — manunugtug - musician

(Nn)

nabilin - (verb) — naiwan —left


nabugnawan - (verb) — nalamigan - frozen
nadanlog - (verb) — nadulas - slide
nakagusto - (adj.) — interesado - interested
nadunot -- (verb) — nalata — crumbling
nagabalatian - (verb) — sakit — sick
nagapalimos - (noun) — manglilimos — beggar
nag-isul - (noun) — urong — withdraw at
nahikaw - (adj.) — nainggit — envious

(Nga)

nga - (pronoun — na — that


ngaa - (interjection) — bakit — why
ngabil - (noun) — labi — lip
ngalan - (noun) — pangalan — name
ngasal - (verb) — pagbulong — mutter/murmur
ngipon - (noun) - ngipin — tooth
ngisi - (verb) — ngumiti — grin/smile
ngislo - (noun) — gilagid — gum
ngurab - (verb) — magreklamo - grumble -
ngurob - (verb) — umungal — roar

(Oo)

organista - (noun) — pianist — organist


orihinal - (noun) —orihinal — original P.
orkilya - (noun) — ipit - hairpin
orasan - (noun) — relo - watch
osa - (noun) — usa — deer
oso - (noun) - oso — bear
ospital (noun) -bahay pagamutan — hospital
otsienta — (noun) — walongpu — eighty
ospital - (noun) — bahag pagamutan — hospital
oyon - (verb) — gusto — like

(Pp)

pakdol - (verb) — palo — strike/hit


panaog - (verb) — baba — step down
panaw - (verb) — lakad — walk
pandong - (noun) — sombrero — hat
pamahaw - (noun) — almusal — breakfast
pahuway - (verb) — pahinga — rest
parehas/pareho (adj.) — katulad — same/like
patyon (verb) — patayin — kill
pertahan - (noun) — pinto — door
pi-ang - (noun) — pilay — lame/cripple
pilas - (noun) —sugat - wound
pislet - (verb) —pisil/piga — squeeze
pusil - (noun) - baril — gun/firearm
pungos - (noun) — laso -- ribbon

(Rr)

rasa - (noun) — lahi — breed


relo - (noun) — relo — watch
ramo (noun) — basura — trash/waste
ritwal - (noun) —ritwal — ritual
rayna (noun) —reyna — queen
rayuma - (noun) — rayuma — arthritis
rason - (noun) — katwiran — reason
rara - (noun) — lala — wave
resibo (noun) — resibo — receipt
rosarito (noun) — rosarito — rosary

(Ss)

sabat - (verb) — sagot answer


samong - (noun) — balakid - obstacle
sapding - (verb) — kalabitin - touch
saputiha - (verb) — bugbugin - flog
saramaylo - (adj.) — nalilito - confused
semana (noun) — linggo — week
solang (noun) — baba — chin
subay (noun) — langgam — ant
sud-an- (noun) — ulam — viand
sumalayhaw- (noun) — katyaw — cockerel
sumbagon - (verb) — banat - strike
suksuk - (verb) — magsuot — wear
sumitsit (verb) — sirit —hiss

(Tt)

talapakan - (noun) — apakan — sole


talithi - (noun) — maambon — drizzle
tan-aw - (noun) — tumungin — look/see/watch
temprano — (adv.) — maaga pa — early
teklado - (noun) — mga titik — keyboard of a piano/organ
tiblaka - (noun) — tipaklong — grasshopper
tukibon - (verb) — alamin — discover
tulokon - (noun) — tingnan — stare
turmamyaw - (verb) — batiin — greet
tumig-ik - (verb) — matinis na tinig — shriek

(Uu)

ulod - (noun) —uod — worm


ulunan - (noun) unan — pillow
uma - (noun) —sakahan — farm
umpisa - (verb) — simula — start
untat - (verb) — hinto — stop
upod - (verb) —sama — accompany
uyapos - (noun) — pigsa — boil
utod nga babae (noun) — kapatid na babae —sister
utok (noun) — utak — brain
usangon - (verb) nguyain — chew

(Ww)

walay katalagman- (noun) —walang hadlang — secure


walay unod - (noun) — walang laman — empty
Wala sakit - (noun) — naramdaman — painless
walay mahimo -(adj.) — walang magawa — helpless
walay paglaum - (noun) — walang pag-asa hopeless
wali - (verb) — pahayag — preach
walis - (adj.) — kanan — left handed
walo - (noun) — walo — eight
wasak - (verb) — nasira — slit
wasay - (noun) — palakol — axe

(Yy)

yab-ok- (noun) — alikabok — dust


yabi - (noun) — susi — key/padlock
yahung - (noun) - mangkok - bowl
yangkutyangkut (adj.) — halu-halo/sari-sari - miscellaneous
yara - (pronoun)- dito — there is
yarda (noun) — yarda — yard
yari - (pronoun) - ito — here is
yawa - (noun) D- satanas — devil
yelo — (noun) sorbete — ice cream/ice
yeso - (noun) — tsok - chalk
yuhum - (noun) — tawa — smile
yukot - (adj.) — gusot - crumpled/wrinkled

MGA NUMERO HALIN 0 TUBTOB 20

Hiligaynon Filipino English


siro siro zero
isa isa one
duha dalawa two
tatlo tatlo three
apat apat four
lima lima five
anum anim six
pito pito seven
walo walo eight nine
siam siyam nine
napulo sampu ten
napulo kag isa labin isa eleven
napulo kag duha labin dalawa twelve
napulo kag tatlo labintatlo thirteen
napulo kag apat labin-apat fourteen
napulo kag lima labinlima fifteen
napulo kag anum labinanim sixteen
napulo kag pito labim ito seventeen
napulo kag walo labimwalo eighteen
napulo kag siam labinsiyam nineteen
duha ka napulo dalawampu twenty

MGA MAMUMUGON SA KOMUNIDAD

Hiligaynon Filipino English


abogado abogado lawyer
bangkero bangkero banker
bantay gwardiya guard
bumbero bumbero fireman/firefighter
dentista dentist dentist
doktor doktor doctor
dyanitor dyanitor janitor
elektrisista elektrisyan electrician
inhinyero inhinyero engineer
kargador kargador porter
mangangani taga-ani harvester
mangangaway sundalo soldier
manuglukit manlililok sculptor
manugluto tagaluto cook
Manunudlo guro teacher
paltera hilot/kumadrona midwife
panday karpintero carpenter
pulitiko pulitiko politician
Sastre sastre sewer/dress-maker/tailor
tsuper tagamaneho driver
tubero tubero plumber

MGA KINAANDAN NGA LUGAR SA BALAY, ESKWELAHAN KAG KOMUNIDAD

Hiligaynon Filipino English


balkon terasa terrace
bubon balon well
bulangan sabungan cockpit
dingding dingding wall
dululugan sang salakyan paradahan parking
dungkaan daungan port
entablado tanghalan stage
ermita ermita chapel
eskwelahan paaralan school
ganhaan tarangkahan gate
hardin halamanan garden
hulot-klasehan silid-aralan classroom
hulot-tulugan silid-tulugan bedroom
kagulangan kagubatan forest
kisami kisame ceiling
palabuaran narseri nursery
pwertahan pinto door
suba ilog river
syudad lungsod city
taytay tulay bridge
uma bukid farm

MGA KINAANDAN NGA BUTANG, SAPAT KAG TANUM

Hiligaynon Filipino English


ahos Bawang Garlic
alimatok Linta Leech
anay Anay Termite
apan Baling Locust
bagsat surot Bed bug
balangon Baging Vine
bagangan bagungan Beetle
dapay Agila eagle
garangan Balimbing Star fruit
halo Bayak Crocodile
himbis Kaliskis Scale
humay Palay Rice plant
iba Kamias Camias
igi Suso Edible snail
iras higad Caterpillar
kabo Tabo Dipper
kalaha Kawali Frying pan
kaldero Kaldero casserole
lumboy Duhat Blue berry
tibakla Tipaklong Grasshopper
tiki butiki lizard

MGA NGALAN SANG DUAG

Hiligaynon Filipino English


asul asul blue
berde berde green
dalag dilaw yellow
kahel dalandan orange
ube ube violet
itum itim black
kaki kaki brown
pula pula red
puti puti white
rosas rosas pink

MGA NGALAN SANG KURTE

Hiligaynon Filipino English


bilog bilog circle
kwadrado kuwadrado square
oblong biluhaba oblong
habalog habilog oval
bituon bituin/tala star
dyamante diamante diamond
porma tagi pusuon hugis puso heart-shaped
rektanggulo/apat ka pamusod parihaba rectangle
trianggulo/tatlo ka pamusod tatsulok triangle

MGA KAHIMTANG SANG PANAHON

Hiligaynon Filipino English


bugnaw lamig cold
gal-um dagim rain clouds
kagin-ot banas sultriness and humidity of weather
magal-um maulap cloudy
mahangin mahangin windy
mainit mainit sunny
mapaang maalinsangan warm
matun-og mahamog foggy
maulan maulan rainy

MGA BALATYAGON

Hiligaynon Filipino English


akig galit angry
balatyagon damdamin feeling
gaisahanon nag -iisa alone
gangutngot makirot aching
Gugma mahal/sinta love
Gahirihiri hagikhik giggle
Kagha nagdurusa suffering
Kahdlok takot fear
Kalisod kalungkutan sorrow
Kaluoy habag compassion
kaluoy awa pity
Kamingaw galimgim loneliness
kapoy pagod fatigue/tiredness
kasubo dalamhati extreme sorrow
kibot Gulantang/gulat state of being startled
kulba kaba afraid
lalaw pagluluksa mourning
mahapdi mahapdi aching
malulu -on maawain tender-hearted
nagutom nagugutom hungry
nahidlaw nangungulila lonely
Hiligaynon-
Filipino-English
Dictionary
Republic of the Philippines
Department of Education
Region XII
Division of Sultan Kudarat
East Isulan District
KALAWAG III ELEMENTARY SCHOOL
Kalawag III, Isulan, Sultan Kudarat

Prepared by:

SHYLA MAY D. TAN


Teacher I
KINDERGARTEN

Noted:

Dic
GEMMA P. LAYES,
Head Teacher III
Republic of the Philippines
Department of Education
Ed. D.
Region XII
Division of Sultan Kudarat
East Isulan District
KALAWAG III ELEMENTARY SCHOOL

Validated by:

Hiligaynon-
RIMA DIESTO MAGDAYAO,Ph.D
OIC District Supervisor/Principal III

Filipino-English
Dictionary

SHYLA

Di

You might also like